Surfen via satelliet | Personal Computer Magazine, april 2012

82

PCM april 2012

www.pcmweb.nl

internet n

Surfen via

satelliet In buitengebieden is breedbandinternet via adsl en kabel

vaak niet beschikbaar. Dan is internet via de satelliet een aantrekkelijk alternatief. Hoe werkt het en wat heb je nodig om via satelliet te kunnen internetten?

V

oor inwoners van stedelijke gebieden is breedbandinternet de gewoonste zaak van de wereld. Toch zijn er in Nederland en BelgiĂŤ nog honderdduizenden huishoudens die geen adsl-verbinding kunnen krijgen, omdat ze te ver vanaf de wijkcentrale wonen. Ook kabelbedrijven bieden niet in alle gebieden breedbandinternet aan. Voor deze groep is het nog steeds mogelijk om bijvoorbeeld via een inbelmodem verbinding te maken met internet, maar dan is de internetsnelheid erg laag en daarnaast zijn ook nog beltikken verschuldigd. Internettoegang via www.pcmweb.nl

hsdpa is niet overal mogelijk en als het beschikbaar is, kan dit bij langdurig internetgebruik een dure grap worden, doordat telecomaanbieders steeds meer met maandelijkse databundels werken.

Satelliet Woon of werk je in een afgelegen gebied, dan kun je overal in Nederland en BelgiĂŤ met een redelijke snelheid internetten via de satelliet. Het nadeel is dat je wel een aantal zaken moet regelen voordat je daadwerkelijk kunt internetten via de satelliet.

PCM april 2012

83

Allereerst moet je de mogelijkheid hebben om een schotel te bevestigen. Wil je gebruikmaken van de diensten van AStrA2Connect, dan dient hij vrij zicht op het zuiden te hebben. Dat is wel iets om rekening mee te houden als je in een flat of appartement woont. Heb je een woonhuis, dan kun je hem aan de gevel of in de tuin plaatsen. De schotel is in het midden voorzien van een interactieve zend- en ontvangstkop, ook wel iLnB (interactive Low noise Block) geheten. Heb je al een schotel, dan kun je een iLnB naast je bestaande LnB (ontvangst radio en televisie) plaatsen. Voor het in- en uitgaande internetverkeer zijn aan de iLnB twee kabels (transmit en receive) verbonden, die via de tX- en rX-aansluitingen aan het modem worden gekoppeld. Het modem bevat een netwerkaansluiting die je vervolgens aan een router koppelt. Het positioneren van de schotel is een belangrijk onderdeel. Hij moet precies op de juiste satelliet worden gericht. een kleine afwijking heeft gevolgen voor de in- en uitgaande internetsnelheid. eindgebruikers hebben de mogelijkheid om een schotel zelf te positioneren, maar om dit klusje succesvol te klaren, is enige kennis en ervaring wel vereist.

Daarom laten de meesten dit uitrichten de eerste keer door een professioneel bedrijf doen.

Onder de merknaam AStrA heeft SeS (Société européenne des Satellites) voor de Benelux op drie posities (19,2, 23,5 en 28,2 graden) satellieten voor radio, televisie en internet in de ruimte hangen. De satellieten AStrA 23,5 en 28,2 zijn ingericht voor het faciliteren van internetverkeer en hangen op een hoogte van ongeveer 36.000 km. De iLnB op de schotel van de eindgebruiker

kan zowel zenden als ontvangen. Op het moment dat je een internetpagina opvraagt, gaat het verzoek via de iLnB naar de satelliet in de ruimte. De iLnB heeft een zendvermogen van een half watt, waarmee een uitgaande datastroom de afstand van 36.000 km kan overbruggen in ongeveer 300 milliseconden. Als de satelliet een verzoek van een gebruiker ontvangt, zal het worden doorgestuurd naar het Satellite Control Centre in Luxemburg. Op deze wijze wordt vanaf de satelliet naar de locatie in Luxemburg wederom een afstand van 36.000 km overbrugd. Het Satellite Control Centre heeft snelle verbindingen met internet. De opgevraagde internetpagina wordt vanuit Luxem-

KoSten

Een Oyster schotel-kost ongeveer € 3500 en plaats je op het dak van je camper.

Met een iLNB (Interactive Low Noise Block) kun je zowel zenden als ontvangen.

84

PCM april 2012

burg weer opgestraald naar de satelliet, die de data vervolgens weer doorstuurt naar de schotel van de eindgebruiker. Wie via de AStrA-satelliet een internetpagina opvraagt, zorgt ervoor dat de uitgaande en inkomende datastromen gezamenlijk een afstand van maar liefst 144.000 km afleggen.

Dat kost tijd, wat betekent dat er een kleine vertraging tijdens het opvragen van internetpagina’s merkbaar is. AStrA2Connect past wel compressie- en cachingtechnieken toe om het opvragen van internetpagina’s te versnellen. Afbeeldingen op internetpagina’s verschijnen in een iets lagere resolutie op het scherm. Als je een separaat bestand wilt downloaden, zal dat wel in de originele omvang worden binnengehaald. Via satellietinternet online games als World of Warcraft spelen, is eigenlijk niet mogelijk. Als je via satellietinternet zo’n game speelt, reageer je door de vertraging (latency) te laat op spelsituaties, waardoor je in de praktijk snel door medespelers zult worden neergeschoten.

Onder de merknaam AStrA2Connect biedt SeS Broadband Services internetconnectiviteit via de satelliet. Wil je internetten via AStrA2Connect, dan sluit je een abonnement af bij het bedrijf Hertzinger, dat sinds maart 2010 als provider optreedt. Wil je een schotel, iLnB, kabels en modem (merk newtec) aanschaffen, dan betaal je hiervoor een bedrag van € 474. Optioneel kun je de schotel laten uitrichten door een professional voor eenmalig € 117,80. De eenmalige opstartkosten bedragen € 25.

Om de maximale down- en uploadsnelheden te halen, is het belangrijk dat de schotel zorgvuldig is uitgericht.

www.pcmweb.nl

internet n

De abonnementskosten zijn afhankelijk van de satelliet waarmee je connectie maakt. De hoogste internetsnelheden zijn mogelijk met de AStrA 28,2-satelliet. De maximale downloadsnelheid bedraagt 6 Mbit/s. De uploadsnelheid bedraagt momenteel maximaal 364 kbit/s, maar zal in de loop van dit jaar worden verhoogd. De maandelijkse abonnementskosten die bij de AStrA 28,2-satelliet horen, zijn afhankelijk van de hoeveelheid data die je per maand verbruikt: 2 GB (€ 28), 4 GB (€ 35), 6 GB (€ 42) en 8 GB (€ 49). Voor € 10 per maand kun je gebruikmaken van de dienst Freezone, waarmee je tussen 24:00 en 6:00 uur onbeperkt mag downloaden. De data die je in dit tijdvak verstookt, wordt niet van je maandelijkse databundel afgetrokken. Met uitzondering van Spanje en sommige landen in Oost-europa kun je dit abonnement overal in europa gebruiken. in de loop van 2012 worden de internetsnelheden via de AStrA 28,2-satelliet verhoogd. De maximale downloadsnelheden worden respectievelijk 10, 16 en 20 Mbit/s.

Ook de uploadsnelheden gaan omhoog naar 1 en 2 Mbit/s. Voor een internetsnelheid van 10 Mbit/s bedragen de maandelijkse kosten € 37,75 (4 GB), € 44,60 (6 GB) en € 60,05 (10 GB). De prijzen voor 16 en 20 Mbit/s zijn nog niet bekend. Klanten zullen wel een nieuw type iLnB en een modem van het merk Gilat moeten aanschaffen. De prijzen voor de nieuwe hardware zijn op het moment van schrijven nog niet bekend.

Wil je in Spanje en een deel van Oosteuropa ook internetten via de satelliet, dan maak je gebruik van de AStrA 23,5-satelliet. Het dekkingsgebied (ook wel footprint genoemd) is groter dan met AStrA 28,2, maar de maximale downloadsnelheid is slechts 4 Mbit/s. Bij de fair use policy-pakketten zijn de maandelijkse abonnementskosten afhankelijk van de maximale down-

ASTRA2Connect levert momenteel een modem van het merk Newtec bij haar internetabonnementen.

loadsnelheid (256, 512, 1024, 2048, 3072 of 4096 kbit/s) die je wenst. Voor een downloadsnelheid van 256 kbit/s betaal je € 23,74 per maand, maar als je wilt downloaden met 4 Mbit/s, dan ben je maandelijks een bedrag van € 118,94 kwijt. Bij abonnementen waarbij je zelf een maximale downloadsnelheid kiest, geldt een fair use policy voor het verbruikte dataverkeer. Daarnaast is er ook een Volumepakket (€ 14,08 per maand).

Hierbij krijg je een vaste maximale downloadsnelheid van 1 Mbit/s en kun je losse databundels (250, 500 of 1000 MB) aanschaffen. Voor de goedkoopst databundel betaal je € 9,95, daarvoor mag je 250 MB verstoken. Voor 1000 MB ben je maandelijks een bedrag kwijt van € 29,95. De uploadsnelheid van de AStrA 23,5-satelliet gaat dit jaar naar 2 Mbit/s.

Ongeacht of je nu via AStrA 23,5 of AStrA 28,2 wilt internetten, op een persoonlijke internetpagina kun je inzage krijgen in het maandelijkse dataverbruik. Heb je vragen, dan neem je telefonisch contact op met de

helpdesk, die tussen 8:00 en 22:00 uur bereikbaar is via een regulier telefoonnummer.

Je krijgt dus hulp tegen een normaal gesprekstarief.

PraKtijKtoePaSSingen internetten via de satelliet is niet alleen bedoeld voor mensen die in buitengebieden wonen, maar bewijst zijn nut op verschillende manieren. Grofweg kunnen we vier categorieën onderscheiden.

1: Calamiteiten tijdens rampen en calamiteiten blijken op de plek des onheils veel mensen gebruik te maken van bestaande umts- en hsdpa-lijnen. ramptoeristen maken met hun smartphones films en foto’s en uploaden ze via hun mobiele internetverbinding, met als resultaat dat bestaande communicatielijnen dreigen dicht te slippen. Voor hulpverleners is dat rampzalig, want die kunnen dan geen contact hou-

PraKtijKteSt

Het dekkingsgebied van de ASTRA 28,2-satelliet bestrijkt een groot deel van West-Europa.

www.pcmweb.nl

Natuurlijk neemt PCM de proef op de som. Hoe soepel en snel gaat dat nu, internetten via de satelliet? Dit hebben we op vrijdag 3 februari 2012 op het kantoor van ASTRA Benelux in Hilversum getest. Op dat moment trekt er een sneeuwstorm over Nederland. De sneeuwbui blijkt geen invloed te hebben op de internetsnelheid. “Het kan natuurlijk wel voorkomen dat er sneeuw in de schotel komt, maar dat kun je er gemakkelijk uitvegen”, zegt Udo Komijn van provider Hertzinger.

Bij het opvragen van internetpagina’s merken we dat het ongeveer een seconde duurt voordat de pagina’s op internet verschijnen. Dat is even wennen, maar de verbinding blijkt in elk geval stabiel. Het streamen van hd-video blijkt ook geen problemen op te leveren. We selecteren willekeurig wat 1080p-video’s op YouTube en deze worden vloeiend afgespeeld. “Het testen van de internetsnelheid via sites als Speedtest.net is niet altijd even betrouwbaar”, zegt Remko Klein van ASTRA2Connect. Wil je de snelheid testen, dan kun je beter een groot bestand downloaden en uit de tijd die dat kost leid je de snelheid af. Zelf halen we tijdens onze praktijktest in Hilversum een downloadsnelheid die ligt rond de 5 Mbit/s.

PCM april 2012

85

n internet

3: reCreatie

Aan de achterzijde van het modem bevinden zich twee aansluitingen voor kabels die het in- en uitgaande internetverkeer faciliteren.

den met andere partijen. Veel hulpdiensten maken dan gebruik van internet via satelliet. een schotel, bijvoorbeeld op het dak van een brandweerauto, wordt ter plekke uitgericht en maakt connectie met de satelliet, om zo een internetverbinding mogelijk te maken. Via deze internetverbinding kunnen de hulpdiensten dan in contact blijven met politie, ziekenhuizen en andere betrokken partijen.

4: internationale SCheePvaart

2: evenementen en bouwPlaatSen Soms worden evenementen georganiseerd in gebieden waar geen (breedband)internet voorhanden is. Dan kan internet via de satelliet uitkomst bieden. tijdens het Lowlandsfestival is op deze wijze internetverbinding tot stand gekomen. Ook mobiele geldautomaten worden via een satellietverbinding met internet verbonden. internet via de satelliet kan ook op beurzen nuttig zijn. Bij de beurs telecom time had AStrA2Connect een tweetal schotels neergezet. Beursbezoekers konden via de AStrA-satelliet connectie met internet maken.

Het dekkingsgebied (ook wel footprint genoemd) van de ASTRA 23,5-satelliet is relatief groot en bestrijkt ook een groot deel van Spanje.

tot slot: als er grote gebouwen worden gebouwd, wordt er vaak een flinke bouwkeet voor uitvoerders bij geplaatst. Deze moet worden voorzien van internet, wat vaak niet voorhanden is. in zo’n geval kan een schotel met iLnB uitkomst bieden.

levenSduur Satelliet Satellieten van ASTRA hebben een gemiddelde levensduur van vijftien tot twintig jaar. Ze worden onder andere gebouwd in Toulouse (Frankrijk) en naar verluidt kosten ze enkele honderden miljoenen euro’s per stuk. Als ze klaar zijn, worden ze gelanceerd op een van de drie locaties: Kazachstan, Nieuw-Guinea en Cape Canaveral. Vanwege de grote hoogte (36.000 km boven de aarde) hebben de ASTRA-satellieten wel last van de aantrekkingskracht van de maan. Hierdoor dreigen de satellieten hun positie ten opzichte van de aarde te verliezen. Elke satelliet heeft daarom stuurraketten aan boord om in de juiste baan om de aarde te blijven. De stuurraketten worden bestuurd vanuit het Satellite Control Centre in Luxemburg. Zo’n stuurraket wordt gevoed met brandstof. Als de brandstof op is, kan de satelliet ook niet meer bijgestuurd worden. Het bijvullen van brandstof zou in theorie mogelijk zijn, maar is duurder dan een nieuwe satelliet lanceren.

Daarom worden de satellieten na verloop van tijd vervangen. Satellieten van ASTRA waarvan de stuurraketbrandstof op is, vallen niet terug naar de aarde, maar verdwijnen in de ruimte en blijven daar als ruimteafval eeuwig rondzweven.

86

PCM april 2012

Voor mensen met een tweede huis in europa kan internet via de satelliet een uitkomst zijn.

Het is toegestaan om een AStrA2Connectabonnement op meerdere plekken te gebruiken. Maak je thuis al gebruik van AStrA2Connect, dan hoef je enkel een extra schotel, iLnB en een modem voor het tweede huis aan te schaffen.

Mensen met een camper kunnen overwegen om een volautomatische schotelantenne met geïntegreerde i-LnB te kopen. Zo’n schotel bevindt zich op het dak van de camper en kan zichzelf automatisch uitrichten.

Het is wel belangrijk dat de schotel op het dak vrij zicht op het zuiden heeft. nadeel is wel de hoge eenmalige aanschafprijs: de Oyster Ci Skew internet (ten Haaft) kost maar liefst € 3500. Met deze schotel is het niet mogelijk om tegelijkertijd te internetten en televisie te kijken. Bij het rijden klapt de schotel automatisch in.

De internationale scheepvaart heeft ook voortdurend internetverbinding nodig. in de meeste gevallen wordt connectie gemaakt via umts en hsdpa. Helaas resulteert dit in zeer hoge roamingkosten, vaak meer dan enkele tienduizenden euro’s per maand. internet via de satelliet kan zorgen voor een verlaging van de communicatiekosten. nadeel is wel dat een schip continu in beweging is. De schotel dient voortdurend op de satelliet gericht te blijven. Dat moet dan met behulp van een trackingsysteem. Alhoewel er trackingsystemen in ontwikkeling zijn die betaalbaar moeten worden, zijn ze vooralsnog erg duur.

Tekst: Marc Boersma

ConCluSie Voor gebieden waar geen breedbandinternet via kabel of adsl voorhanden is, blijkt internet via de satelliet een prima alternatief. De snelheden zijn acceptabel en de prijzen zijn momenteel redelijk betaalbaar. Wel moet je rekening houden met een zekere vertraging, waardoor het spelen van online games eigenlijk niet te doen is.

Voor alle overige toepassingen kun je de satellietinternet prima inzetten, maar is het wel belangrijk dat je een schotel met vrij uitzicht op het zuiden kunt plaatsen. Bedenk dat een eenmalige investering van bijna € 500 nodig is om schotel, iLNB, bekabeling en modem aan te schaffen. Voor het professioneel laten uitrichten van de schotel ben je eenmalig ook nog bijna € 120 kwijt. www.pcmweb.nl