12 november 2015 39ste Jaargang • nr. 10
‘Acteurs spelen achterstevoren’ Pagina 11
Sigaretten, soep, glossy’s en cartoons: alle plaatjes van profeet Mohammed
Lang leve de jury! Frits Roosendaal fileert de Wetenschapsagenda
Leidse graffitiheld Zedz heeft geen spijt van treinen vol throw-ups
Pagina 3
Pagina 8
Pagina 9
De bèta’s tegen de alfa’s Verstikken de natuurwetenschappen de humaniora, zoals Willem Otterspeer beweert? Is het werkelijk de schuld van de bèta’s dat de alfa’s ten ondergaan, zoals Willem Otterspeer schrijft in zijn pamflet Weg met de wetenschap? Mare ging verhaal halen, en nam voor de zekerheid sterrenkundige Simon Portegies Zwart mee.
hoe gaan we met elkaar om op deze planeet? Dat wordt beanwoord door de geesteswetenschappen. Dat kunnen jullie veel beter uitbuiten dan nu gebeurt.’ Otterspeer: ‘Dat neem ik onszelf ook kwalijk.’ Portegies Zwart: ‘Wij stellen modellen op, toetsen
die en als het fout is, dan gooien we ze overboord en beginnen opnieuw. Dat is niet veel anders dan hoe een historicus werkt. Dat de natuurwetenschappen dominant zijn, is niet onze schuld. Het is ons opgedrongen door de maatschappij, die een enorme drang heeft naar technische kennis die praktisch toepasbaar
DOOR VINCENT BONGERS Het gaat fout met
de geestestwetenschappen, schrijft hoogleraar universiteitsgeschiedenis Willem Otterspeer in zijn vorige week verschenen pamflet Weg met de wetenschap. Daarin roept hij op tot een strijd tegen de dominantie van de natuurwetenschappen. De bèta’s zouden de humaniora wegconcurreren. Op verzoek van Mare waagde hoogleraar sterrenkunde Simon Portegies Zwart zich in het hol van de leeuw, de met stapels paperassen gevulde kamer van Otterspeer in het Academiegebouw, om de eer van de natuurwetenschappen te verdedigen. Het werd geen bloedig gevecht eindigend in een knock-out, maar een partijtje sparren met af en toe een venijnige uppercut.
Ronde 2: Geesteswetenschappen gaan ten onder aan ‘de fetisj van de feitenreeks’ Otterspeer: ‘De humaniora zijn geïnfecteerd door de methoden van de bèta’s. We werken met twijfel en leren dat we in het donker blijven tasten. Een natuurwetenschapper weet zeker dat hij een keer het licht aan kan doen.’ Portegies Zwart: ‘We hebben een methodiek die in millenia is ontwikkeld. De alfa’s hebben liggen slapen en de boel echt laten verslonzen. Jullie dachten: “Zij doen het zo goed, laten we ze naäpen.” Zoek zelf een creatieve oplossing. Bedenk eigen theorieën en modellen.’ Otterspeer: ‘Ik heb drie zorgen: er is een dreiging dat we de humaniora verliezen zodat de universiteit versnippert in allerlei wetenschappelijke instituutjes die geen binding met elkaar hebben. Daarnaast dreigt het intellectuele middenveld, een breed opgeleide bevolking, te verdwijnen. Maak de humaniora een essentieel onderdeel van de bacheloropleiding.’ Portegies Zwart: ‘Ik ben als de dood voor de toekomst van studenten die een generieke opleiding hebben.’ Otterspeer: ‘Het is echt een ramp dat scholieren alleen Engels kunnen. Ik kan studenten geen Duits of Frans artikel meer laten lezen. Die talen moeten een plaats krijgen in een verplicht core curriculum, in een breed vormende bachelor. Ik vind het heel jammer dat alles zo gericht is op specialisatie.’ Portegies Zwart: ‘Dat kan echt niet anders.’
Ronde 1: Natuurwetenschappen zijn belangrijker dan humaniora Portegies Zwart: ‘Dit is een typisch voorbeeld van het Calimero-gedrag. Ik ben sterrenkundige en computerwetenschapper, maar als er ook maar iets onbelangrijk is, is het wel de sterrenkunde.’ Otterspeer: ‘Ik citeer een van jullie belangrijkste zielen, de natuurkundige Ernest Rutherford. Hij zei: “All science is either physics or stamp collecting.”’ Portegies Zwart: ‘Tja. En Kamerlingh Onnes zei: “Door meten tot weten.” Er zijn altijd wetenschappers die hele mooie boude uitspraken doen, zoals Willem Otterspeer: “Weg met de wetenschap.” Individuen zeggen mij niet zoveel. Door de natuurwetenschappen kun je een betere fiets bouwen zodat je minder hard hoeft te trappen. Maar de echte vraag luidt:
Nu in de boekhandel en webshops: Nu Nu in in de de boekhandel boekhandel en en webshops: webshops: (ook als eBook) (ook (ook als als eBook) eBook)
is. Die drang naar valorisatie - het valt me mee dat ik het woord überhaupt uit mijn mond krijg - is de grote vloek van deze eeuw. Het is rampzalig, ook voor ons: dingen ontwikkelen die je kunt gebruiken, is iets heel anders dan wetenschap bedrijven. Bovendien gaat die dominantie voor sterrenkunde ook niet op.’ Otterspeer: ‘Het is wel een dure wetenschap. Ik gun jullie dat geld.’ Portegies Zwart: ‘Daar ben ik het absoluut mee oneens. Wij moeten ook bedelen.’
Illustratie Michiel Walrave
> Verder lezen op pagina 6
LITERAIR TALENT OPGELET! WIN € 250 MET MARE-KERSTVERHALENWEDSTRIJD
We dreigen te stranden op klimaat. We We dreigen dreigen te te stranden stranden op op klimaat. klimaat. Maar zijn verdeeld. Welke aanpak Maar Maar zijn zijn verdeeld. verdeeld. Welke Welke aanpak aanpak brengt onze waarden op één lijn, brengt brengt onze onze waarden waarden op op één één lijn, lijn, en mobiliseert alle krachten? en en mobiliseert mobiliseert alle alle krachten? krachten? www.socdim.info www.socdim.info www.socdim.info
mare-nijssen 151005.indd 1 mare-nijssen mare-nijssen 151005.indd 151005.indd 1 1
Ook dit jaar weer: de Mare-kerstverhalenwedstrijd! Schrijf een verhaal van tussen de 1500 en 2000 woorden en win €250, €75 of €50. Oproep van auteurs en juryleden Christiaan Weijts en Arjen van Veelen: verras ons. Mail uiterlijk 10 december naar: redactie@mare.leidenuniv.nl Deelname alleen voor Leidse studenten.
13-10-15 14:04 13-10-15 13-10-15 14:04 14:04