2 februari 2012 35ste Jaargang • nr. 17
Echte liefde, slechte vodka Pagina 11
Veel drank, weinig kunde. Curling is kortom de ultieme studentensport
Het verhaal van een jonge tropendokter: ‘Hij rook het bloed’
Nu ben ik er. Nu ben ik er niet. De natuurkundige paradox
Pagina 3
Pagina 6
Pagina 7
Bsa ook in tweede jaar Rector: ‘Student is zondagskind’ Het college van bestuur wil een bsa van 50 punten invoeren in het eerste én het tweede bachelorjaar. ‘Het is te weinig bij studenten doorgedrongen dat dit heel normaal is.’
Was getekend: Trix Een tentoonstelling toont schetsen van koningin Beatrix die ze maakte in haar studententijd voor een studentenalmanak. Maar een brief met de tekeningen die naar de almanakcommissie gestuurd werd, kwam nooit aan.
Het verhoogde en verlengde bsa is slechts één van de plannen die het college heeft opgenomen in zijn reactie op het hoofdlijnenakkoord dat de Vereniging van Universiteiten met staatssecretaris Halbe Zijlstra in december sloot. Vice-rector magnificus Simone Buitendijk en rector magnificus Paul van der Heijden lichten toe.
DOOR VINCENT BONGERS
Het is 1960. Marjan Moolenburgh, ab-actis van de almanakcommissie van Vereeniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden (VVSL, in 1972 opgegaan in Minerva) vraagt toenmalig prinses Beatrix, eveneens lid van de vereniging om tekeningen te maken voor de almanak. Moolenburgh (inmiddels Wurfbain-Moolenburgh): ‘Ik wist dat ze heel goed en vlot kon tekenen. En ze was altijd benaderbaar voor dit soort verzoeken.’ Beatrix begint met tekenen en stuurt in de zomer de eerste resultaten per brief naar het ouderlijk huis van Moolenburgh in Den Haag. Moolenburgh: ‘Maar ik heb de brief nooit ontvangen. Ik vond het heel vreemd’. Volgens haar was het bij het koningshuis bekend dat er af en toe post verdween. Ze stelt Beatrix op de hoogte. ‘Ze vatte het heel sportief op en heeft de tekeningen opnieuw gemaakt. Die staan in de almanak van 1961.’ Enkele jaren geleden werd Moolen-
burgh door een kennis getipt. ‘Ze zei dat er tekeningen van Beatrix geveild werden met een aan mij geadresseerde brief erbij. Ik heb me toen gemeld bij het veilinghuis en gezegd dat die ontvreemd zijn, dat ze naar Minerva moesten, of naar de koningin. Maar ze zijn niet uit de verkoop gehaald en verkocht aan de heer Aad Ouborg, die overigens van niets wist. Het veilinghuis stuurde een bos bloemen, maar die heb ik teruggestuurd met een boze brief erbij.’ Ouborg zegt het verhaal niet te kennen. Hij begon, als eigenaar van Princess, een bedrijf voor huishoudelijke apparatuur, voor de grap alles van Beatrix te sparen. ‘Mensen vonden het zo leuk, dat ik er mee door ben gegaan. De schetsen hangen bij ons op het hoofdkantoor in Breda.’ Hij bezit zo’n zestig tekeningen, waaronder kindertekeningen en een kleurplaat. ‘Ze tekende veel prinsessen of koninginnen, maar ook paarden. Dat was toen ook al een lievelingsdier.’ Hij heeft de tekeningen van Beatrix nu in bruikleen gegeven aan kunsthandel Simonis & Buunk in Ede, waar ze nu worden tentoongesteld, naast een beeldje dat de prinses op haar tiende maakte, werk van prinsessen Christina, Irene en Margriet en prins Bernhard. Ook voor de kunsthandel komt
het verhaal van de ontvreemde tekeningen als een verrassing, zegt medewerker Teo van den Brink. Dat de tekeningen voor publiek te zien zijn is vrij ongebruikelijk. ‘Een regerend vorst maakt nooit bekend wat hij of zij maakt.’ Het is volgens hem de eerste keer dat haar werk wordt tentoongesteld. Wel is een beeld van Beatrix bekend: Jantje Beton, dat in Madurodam staat. Of ze nog steeds tekent, weet Van den Brink niet. ‘Maar als ze tijd heeft, gaat ze elke donderdag aan het werk in haar atelier.’ De begeleidende brief van Beatrix is ook te zien in de tentoonstelling. Ze schrijft aan Moolenburgh: ‘Als het geheel je tegenvalt, aarzel dan niet om alles af te keuren. Werkelijk, ik ken het soort situaties te goed. Ik vind het echt niet naar of pijnlijk (...) Kijk maar of er iets bij is. Sterkte en succes met de almanak!’ En nu de ontvreemde tekeningen terecht zijn, waar zijn de opnieuw gemaakte tekeningen dan gebleven? In het Regionaal Archief, in Leiden, wordt alle kopij van de VVSL-almanak opgeslagen. Een bezoek leert dat alle kopij van de editie uit 1961 bewaard is gebleven. Alleen de tekeningen ontbreken. De tekeningen zijn nog tot 26 februari te bekijken. Zie simonis-buunk.nl
Maar honderd punten in de eerste twee jaar is toch pittig? Simone Buitendijk: ‘Wij vinden dat niet pittig. Je mag er toch van uit gaan dat een student in drie jaar zijn bachelor haalt. Ik denk dat het nog te weinig bij studenten is doorgedrongen dat dit heel normaal is. Vergeleken met het buitenland studeren we hier ook langzaam. Studenten hebben het gevoel dat vier jaar wel best is. ‘Ze zijn slim genoeg om het te halen, als ze tenminste op de juiste plek terecht zijn gekomen. Daar moeten we ook voor zorgen. We zien dit ook als een kans om het onderwijs te ver-
Het verbod op het danken van God
Verzet tegen uitgever Elsevier
Nachtelijk houtkap leidt tot burenruzie
Langstudeerboete stuit op kritiek
Een Leidse promovendus is boos omdat hij een verwijzing naar de Bijbel uit zijn proefschrift moest verwijderen. ‘Ik ga dit aan de bestuursrechter voorleggen.’
Tweeduizend wetenschappers uiten via een online petitie kritiek op wetenschappelijke uitgeverijen die geld verdienen aan de artikelen van anderen.
Een studentenhuis kreeg het maandagnacht aan de stok met de buurman. De man drong het huis binnen en gooide een vol bierkrat naar de bewoners.
De Eerste Kamer wil dat staatssecretaris Zijlstra de langstudeerboete, waardoor studenten die uitlopen 3000 euro meer collegegeld gaan betalen, aanpast.
Pagina 4
Pagina 4
Pagina 5
Pagina 5
DOOR DIRK-JAN ZOM
Waarom deze stevige maatregel? Paul van der Heijden: ‘Je moet dat wel in de juiste context zien. Uit de samenleving komt een breed gedragen geluid: “Studenten, luister nou eens. Jullie mogen grotendeels op kosten van de samenleving studeren. Dat kost een hoop geld. Dan moet je ook presteren en zorgen dat je op tijd tentamens haalt.” Het gaat om een bevoorrechte groep, die later ook nog meer gaat verdienen. Een student is eigenlijk een zondagskind.’
beteren, het is jammer als sommige studenten het als een bedreiging zien.’ PvdH: ‘Zelfs als je veertig uur per week studeert, blijft er nog voldoende tijd over voor andere dingen. Dat kun je zo uitrekenen. Dan denk ik: “Jongens, kom op.” Het gaat ook om een cultuurverandering. Bij geneeskunde is er nauwelijks uitval. Bij opleidingen waar het nu minder goed gaat, moet dat ook mogelijk zijn. SB: ‘We moeten studenten helpen sneller te studeren, ook vanwege de langstudeerboete. Dat kost de universiteit ook geld. Dat kunnen we dan niet investeren in beter onderwijs. ‘Een bsa van veertig is een soort ondergrens, als je dat niet haalt, is het beter dat je iets anders gaat doen. We zien dat met alleen bsa in het eerste jaar, de prestaties in het tweede jaar juist enorm inzakken. We willen het tempo erin houden.’ Wat gaat er nog meer gebeuren? PvdH: ‘Nu het akkoord met de staatssecretaris er ligt, gaan alle universiteiten afspraken maken over profielen, valorisatie, prestaties, onderzoek en onderwijs. Dat is niets nieuws, met veel dingen uit het akkoord zijn we allang bezig. Zo hebben we al profileringsgebieden en zijn we intensief bezig met het verbeteren van het studiesucces. ‘Nu moeten we concrete prestatieafspraken maken. Een onafhankelijke commissie gaat die beoordelen en vervolgens buigt het ministerie zich erover. We hebben in hoofdlijnen deze prestatie-afspraken samengesteld, daar gaan we nu met de universiteitsraad over praten. ‘Maar: we zitten wel in de snelkookpan want 1 mei moet het klaar zijn voor de staatssecretaris.’ > Lees verder op pagina 4
Bandirah Pagina 12