15 februari 2018 41ste Jaargang • nr. 19
Metselaar Marinus werd wereldnieuws Pagina 11
Buitenlandse studenten vieren carnaval. ‘De nach is toch zoe laank!’
Puppy-gebit verraadt de oeroude liefde tussen mens en viervoeter
In China trouwen homo’s en lesbiennes voor de show. ‘En voor het geld’
Pagina 3
Pagina 7
Pagina 9
Jezelf invechten Helpt kickboksen bij de emancipatie van jonge moslima’s? Vechten met de meisjes naar wie je onderzoek doet: antropoloog Jasmijn Rana deed veldwerk onder kickboksende moslima’s. ‘Sommigen willen hun mooie gezicht niet verpesten.’ DOOR MARLEEN VAN WESEL ‘Ik trainde vijf of zes keer per week, twee uur per dag, bij twee kickboksscholen in Den Haag’, vertelt Jasmijn Rana, universitair docent antropologie aan de Universiteit Leiden. Ze deed namelijk onderzoek naar ‘fight clubs’ van moslimvrouwen, hun motivatie én het effect op hun zelfbeeld en hun plaats in de maatschappij. ‘En een belangrijke methode voor antropologen is participerende observatie. Wij zitten niet aan de kant notities te maken, wij doen mee.’ Volgende week donderdag houdt ze een lezing bij het Leiden University Centre for the Study of Islam and Society, over gender, religie en kickboksen. Afgelopen zomer promoveerde ze daarop aan de Vrije Universiteit Berlijn. Kickboksen is populair onder moslimmeisjes, vooral die van Marokkaanse afkomst. ‘Bijna alle vrouwen en meisjes die ik voor mijn onderzoek sprak waren moslima’s en een meerderheid was Marokkaans. Een Marokkaanse trainer trekt vaak een publiek aan dat ook weer Marokkaans is.
Een kickbokswedstrijd tijdens het Vechtsportgala Slamm!! in Haarlem. Foto Taco van der Eb
‘Maar ik sprak ook Turkse, Surinaamse en bekeerde moslima’s. Dat je ladies-only-lessen kunt volgen, helpt. Ouders vinden het daardoor vaak wel oké als hun dochter gaat kickboksen - ook doordat het niet per se heel vrouwelijk is. Kickboksers stellen hun lichaam niet tentoon, zoals balletdanseressen en turners, of zelfs hockeysters, die een kort rokje aan moeten. ‘Eigenlijk ben ik maar één meisje tegengekomen dat thuis problemen ondervond, op een totaal van honderd.’ Maar het succes van kickboksen is ook een gevolg van overheidsbeleid. ‘Al sinds de negentiende eeuw zien overheden sport als meer dan spel. Sport is vaak een staatsproject geweest, om burgers te
vormen. Dat zit nog steeds in het Nederlandse sportbeleid. Deelnemen aan sport wordt gezien als een manier om te participeren in de samenleving’, legt Rana uit. ‘Vechtsport wordt vaak gezien als empowerend. Een mannelijke sport, waar je kracht van krijgt, tegen het vrouwelijke en onderdanige. Niet alleen voor moslimvrouwen trouwens, denk maar aan allerlei weerbaarheidstrainingen. ‘Maar specifiek voor moslima’s geldt dat stereotiepe beeld van onderdanige vrouwen. Van niet-islamitische meisjes willen
beleidsmakers gewoon dat ze sporten en actief bezig zijn. Islamitische meisjes moeten meteen ook empowered worden.’ Het beleid werkt dus. ‘Kwantitatief in elk geval wel. Meer moslima’s zijn gaan sporten. Maar wat is het effect daarvan in hun levens?’ Om dat te ontdekken ging ze niet alleen vechten met de meisjes naar wie ze onderzoek deed. ‘We hielden gesprekken in de kleedkamer en na de trainingen. Maar ik ging ook mee shoppen, mee naar school en mee naar hun familie. En omdat ik zelf ook kickbokste, had ik mijn eigen lichaam als referentie. Het was sowieso antropology at home. Zelf begon ik ook als jonge moslima met sporten. Daar kun je in je onderzoek op reflecteren.’ > Verder lezen op pagina 6