8 oktober 2015 39ste Jaargang • nr. 6
‘Optreden vind ik heel erg geil’ Pagina 11
‘Ik ontdekte de disco pas na mijn coming out’, zegt Leny Wiggers (84)
Fotograaf Israël Kiek werd gewekt door zatlappen die een groepsportret eisten
Week van de waarheid voor George Maat: ‘Eén woord en het is over’
Pagina 3
Pagina 6
Pagina 2 en 9
Lolbroek of lone wolf? Hoe serieus moet je bedreigingen via internet nemen? In de nacht van dinsdag op woensdag is een 21-jarige student uit Valkenburg aangehouden die via internet had gedreigd met een schietpartij, ‘ergens aan de Universiteit Leiden’. Maar hoe weet je of het ook echt om een potentiële schoolshooter gaat, of een grapjas?
van een schietpartij tegen een leraar. Er werd een man aangehouden, die een van de berichten ‘voor de grap’ had verstuurd. Hij kreeg een taakstraf van 150 uur. ‘In meer dan 99,99 procent van de gevallen zijn dreigementen via internet niet serieus’, zegt promovendus Jelle van Buuren, die onderzoek doet naar zogeheten ‘lone wolfs’. ‘Als je ziet hoe vaak mensen op internet roepen dat ze iemand zullen doodschieten of neersteken, en daar de misdaadstatistieken naast
DOOR PETRA MEIJER Dinsdagochtend werden na de melding ‘dreiging schietpartij school Leiden’ politieagenten in kogelwerende vesten naar verschillende faculteiten gestuurd. ‘Het dreigement was vrij algemeen, geen namen of faculteiten’, zei universiteitswoordvoerder Caroline van Overbeeke. ‘In overleg met de politie is besloten dat er preventief gesurveilleerd wordt.’ Volgens Van Overbeeke ging het om een dreiging ‘via internet’. Even later duikt op Twitter een screenshot van het forum 4chan op, waarop iemand een avond eerder aankondigde om 10.05 uur het vuur te openen op de Universiteit Leiden. ‘Tomorrow at 10:05 I will open fire at the university of Leiden. Not gonna tell you which faculty, that’s up to you to guess. Shit’s gonna go down, then I’m gonna go down. Going for the highscore. Only counts if suicide you cancerous fucks, get it right.’ De politie was op de hoogte van het bericht, maar gaf aan dat er nog een andere dreiging bij hen was binnengekomen. ‘De inhoud van dat bericht is bij ons bekend, maar we handelen naar aanleiding van iets anders. We onderzoeken nog of er sprake is van een verband’, zei politiewoordvoerder Loek Houtepen. Later die dag volgt een tweede dreigement op 4chan: ‘Yesterday was a test, to get some parameters. Normies, get ready to fucking drop :^)’ In de nacht van dinsdag op woensdag wordt een 21-jarige student opgepakt, waarschijnlijk bij studentenvereniging Catena. Voorzitter
Roos ter Elst bevestigt dat er een aanhouding heeft plaatsgevonden op de sociëteit. ‘De politie heeft daarbij geen informatie gegeven. Ik heb geen idee of het iets te maken heeft met de bedreigingen en wil daar ook niet over speculeren.’ Die boodschap is inmiddels naar alle leden gemaild. Het is niet de eerste keer dat een Leidse onderwijsinstelling via het forum 4chan wordt bedreigd. Anderhalf jaar geleden sloten Leidse middelbare en mbo-scholen hun deuren, in verband met de dreiging
Let op! Mare zoekt een stagiair(e)
NS wil studenten weren uit de spits
Minder op kamers door leenstelsel
Zuid-Afrikanen moeten wachten
Interesse in journalistiek? Bij Mare is plaats voor een stagiair(e). Mail je sollicitatie, cv en geschreven artikelen naar frank.provoost@mare.leidenuniv.nl
‘Als we allemaal tegelijk willen beginnen, is de kans op een zitplaats klein’, aldus een NS-topman. Hij hoopt dat onderwijsinstellingen hun roosters aanpassen.
Door het leenstelsel gaan er veel minder studenten op kamers wonen. Dat blijkt uit een rapportage van studentenhuisvesterkoepel Kences.
De crowdfundingsactie ‘Kans voor studenten’ heeft te weinig geld opgehaald. Vijf Afghaanse artsen zijn al wel overgekomen, Zuid-Afrikanen moeten wachten.
Pagina 4
legt, dan zie je een totaal verschillend beeld. Elk jaar in mei, zo rond de eindexamens, nemen de dreigementen aan het adres van scholen en leraren toe. Als je zou afgaan op het aantal scholen dat volgens internet zou afbranden, zou er in Nederland geen school meer overeind staan.’ Maar hoe weet je dan wat serieus is? Bart Schermer, universitair hoofddocent bij de faculteit Rechtsgeleerdheid doet onderzoek naar internetregulering en internet governance. ‘De politie gebruikt speciale software. Er zijn social media monitoring-systemen, zoals OBI4wan en Coosto. Als er een dreigende sfeer ontstaat, kunnen die systemen dat oppikken.’ Daarnaast maakt de politie gebruik van iColumbo, een dienst die aan de hand van trefwoorden relevante informatie verzamelt en analyseert. Volgens Van Buuren maken deze ‘slimme machines’ een eerste schifting en analyse, maar blijft het beoordelen mensenwerk. ‘Speciale analisten zijn daarvoor getraind. Zij kijken of snel te achterhalen valt wie de afzender is en wat dat voor iemand is. Daarbij geldt: hoe vager de inhoud, hoe minder gevaarlijk het is. Maar als er tijdstippen, specifieke locaties, objecten of wapens worden genoemd, wordt er serieus naar gekeken.’ Schermer: ‘Er zit nogal verschil tussen een tweet waarin je aankondigt Mark Rutte dood te schieten, of een bericht waarin je na een verloren computerspelletje tegen een vriend zegt dat je hem het volgende potje gaat afmaken. Maar altijd moet de afweging worden gemaakt: is de verdenking de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer waard? Met het monitoren op keywords lijkt niet zoveel mis. Maar wat vinden we van het feit dat de overheid ons standaard in de gaten houdt? En hoelang worden berichten opgeslagen? Dat zijn fundamentele vragen.’ > Verder lezen op pagina 5
Pagina 5
Pagina 5
Bandirah Pagina 12