2/2023 Kierunek Wod-Kan

SIECI BEZ TAJEMNIC

I doświadczenia pewików z eksploatacji sieci

I remonty, modernizacje, inwestycje w infrastrukturę sieciową

I nowoczesne rozwiązania do zarządzania siecią

Z ŻYCIA BRANŻY

8 I Przyszłość zarządzania należy do kobiet

Rozmowa z Katarzyną Stachowicz, wiceprezes zarządu

RPWiK Zawiercie

12 I Małe – wielkie działania, które zatrzymają twój deszcz

Anna Michałowska

JAKOŚĆ WODY

14 I Na stacji uzdatniania wody Szczekanica cz. II. Inwestycje, które wpłynęły na ograniczenie zużycia energii

PRAWO

Robert Ciołkowski

22 I Przepisy prawa czy uznaniowość? Od czego zależy być albo nie być przedsiębiorstw wod-kan?

Marcin Błędzki

26 I Wody opadowe w Europie

Klara Ramm

TEMAT NUMERU: SIECI WOD-KAN

30 I Doświadczenia wodociągów w Zielonej Górze z 30 lat eksploatacji sieci kanalizacji ciśnieniowej

Mieczysław Motowidło

36 I Zastosowanie arkusza Excel do wspomagania obliczeń

złączy kołnierzowych

Janusz Skrzypacz

42 I Zarządzanie siecią wodociągową w Gorzowie

Wielkopolskim

Jakub Andrzejewski

50 I Zaplanuj swoją awarię. Niech sprzęt nie planuje konserwacji za Ciebie

Alicja Niemczykowska, Wojciech Fic

54 I Efektywne zarządzanie siecią wodociągową dzięki rozwiązaniom chmurowym

Bartosz Fras

56 I Użytkowanie kanalizacji sanitarnej wraz z pompowniami

ścieków w odniesieniu do wód przypadkowych

Mariusz Tarnowski, Lech Magrel

66 I Sieć to żywy organizm

Rozmowa z Marcinem Łukaszewiczem, dyrektorem

Infrastruktury Sieciowej Wodociągów Miasta Krakowa S.A

70 I Sam system nie załatwi wszystkiego…Wdrożenie projektu badawczego WATERPRIME w MPWiK w Piekarach Śląskich

Izabela Małota

NOWE TECHNOLOGIE

74 I Rozwiązania (nie tylko) informatyczne. Inteligentne systemy ułatwiające zarządzanie

Bartłomiej Zdanowski

EFEKTYWNOŚĆ I OPTYMALIZACJA

78 I Rura rurze nierówna, czyli kryteria wymiany sieci wodociągowej

Dariusz Dzida

84 I Optymalizacja kosztów energii elektrycznej w przedsiębiorstwie WOD-KAN. Dobre praktyki na przykładzie Wodociągów Białostockich

Beata Wiśniewska, Adam Siemienkowicz

92 I Wodny most w Płocku

Andrzej Wiśniewski, Małgorzata Hermanowska

HISTORIA

96 I Naprzód kanały, czyli rury… Z kart historii włocławskich wodociągów

Kamila Rudnicka

FELIETON

98 I Motywacja w pracy i poza pracą

Darek Dzida

100 I Tabakiera

Michał Rżanek

101 I Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie

ścieków jako zadanie własne gminy

Łukasz Lipiec

102 I Doskonałość i dalekosiężność

Paweł Chudziński

PRAWO

TEMAT NUMERU: SIECI WOD-KA

Rozmowa z Marcinem Łukaszewiczem, dyrektorem Infrastruktury Sieciowej Wodociągów Miasta Krakowa S.A

Klara Ramm

Mieczysław Motowidło

Przemysław Płonka redaktor naczelny

tel. 32 415 97 74 wew. 28

e-mail: przemyslaw.plonka@e-bmp.pl

Pytanie do AI

„Jaki materiał wybrać do budowy sieci kanalizacyjnej” – wpisałem to kluczowe w branży wod-kan zapytanie do popularnego ostatnio Chatu GPT.

Odpowiedź – prawie natychmiast. Co więc radzi sztuczna inteligencja? „Wybór materiału do budowy sieci zależy od kilku czynników, takich jak budżet, lokalne przepisy budowlane, warunki gruntowe, wymagania dotyczące odporności na korozję, trwałość, elastyczność, odporność na uszkodzenia mechaniczne i wiele innych. W każdym przypadku ważne jest, aby wybrać materiał, który spełnia wymagania lokalnych przepisów i zapewnia trwałość i niezawodność sieci kanalizacyjnej. Poniżej przedstawiam kilka powszechnie stosowanych materiałów do budowy sieci kanalizacyjnych” (tu nastąpiło wymienienie owych materiałów: od PVC, poprzez stal i żeliwo, na ceramice kończąc). Na koniec pojawiła się adnotacja: „Należy również pamiętać, że niektóre materiały są bardziej ekologiczne niż inne, co może być ważne w kontekście zrównoważonego rozwoju”.

Za dwa tygodnie organizujemy kolejną edycję konferencji o eksploatacji, monitoringu, ale i właśnie o budowie czy modernizacji sieci. Jednym z referatów, wprowadzających do debaty, jest: „Wielokryterialny wzór na wymianę sieci wodociągowej – pomoc w planowaniu inwestycji”, który ma wygłosić Dariusz Dzida z bielskiej AQUA S.A. Na łamach bieżącego wydania publikuje on zresztą bardzo ciekawy artykuł na ten temat („Rura rurze nierówna…”), podając

najistotniejsze czynniki pomocne przy budowaniu „osobistego” wzoru na wymianę sieci, który można modyfikować wg własnego uznania.

W tym numerze KWK publikujemy i drugi materiał D. Dzidy – tradycyjny felieton. Tym razem o motywowaniu do działania. Jakie mogą być motywacje do dobrej pracy? „Nie ma nic lepszego jak to, gdy twoja praca jest twoją pasją. Rano wstajesz z ochotą, idziesz zadowolony i otwarty na nowe wyzwania. Znam kilka osób, które doznają takich uczuć. Tego wszystkim życzę” – pisze autor.

I Dariusz Dzida, jak i dziesiątki innych specjalistów (nierzadko właśnie – pasjonatów), będzie niedługo dyskutować na wspomnianej konferencji o owych materiałach, nowoczesnych systemach, ale i cyfrowych rozwiązaniach, wspomagających np. zarządzanie siecią. Może, przy okazji poruszania kwestii digitalizacji, w którejś z rozmów przewinie się temat sztucznej inteligencji. Która na razie daje krótką podpowiedź, a doświadczenia ludzkiego nie zastąpi, ale za parę lat… Kto wie, może już niedługo doczekamy się konferencyjnych „wirtualnych” prelegentów wykreowanych przez AI, biorących udział w debacie o modernizacji sieci wod-kan…

I pozostaje pytanie: chcemy, by zdarzyło się to szybciej, czy jednak później…

Wydawca: BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.

KRS: 0000406244, REGON: 242 812 437

NIP: 639-20-03-478 ul. Morcinka 35 47-400 Racibórz tel./fax 32 415 97 74 tel. 32 415 29 21, 32 415 97 93 e-mail: ochrona@e-bmp.pl www.kierunekWODKAN.pl

BMP to firma od 30 lat integrująca środowiska branżowe, proponująca nowe formy budowania porozumienia, integrator i moderator kontaktów biznesowych, wymiany wiedzy i doświadczeń. To organizator branżowych spotkań i wydarzeń – znanych i cenionych ogólnopolskich konferencji branżowych, webinariów, wydawca profesjonalnych magazynów i portali.

Rada Programowa:

Dariusz Dzida – kierownik sieci wodociągowej AQUA S.A.

prof. dr hab. inż. Marek Gromiec – członek Krajowej Rady Gospodarki Wodnej, doradca Komisji Środowiska Senatu RP

Marek Kornatowski – Prezes Zarządu, Fundacja „Dolnośląskie Forum Wodociągowe”

Andrzej Malinowski – Prezes Zarządu, Stowarzyszenie Wodociągowców Województwa Śląskiego Dariusz Latawiec – Prezes Zarządu Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Nowym Targu Michał Rżanek – prezes Piotrkowskich Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o.

Klara Ramm – przedstawiciel Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” w EURAU

Piotr Ziętara – prezes zarządu MPWiK S.A. w Krakowie

Prezes zarządu BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk

Redaktor naczelny

Przemysław Płonka

Redaktor wydania

Aneta Skalik

Redakcja techniczna

Marcelina Gąsior

Kolportaż rafał.ruczaj@e-bmp.pl

Sprzedaż:

Magda Widrińska, Marta Mika, Ewa Dombek, Jolanta Mikołajec-Piela, Krzysztof Sielski, Monika Majewska

Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Niniejsze wydanie jest wersją pierwotną czasopisma

Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca.

Fot. na okładce: 123rf.com

HISTORYCZNE KRAKOWSKIE KANAŁY

Kraków, jako jedyne miasto w Polsce, posiada system kanałów blokowych. Powstawały one od XVII wieku Więcej o krakowskich kanałach na str. 68

Fot. Wodociągi Miasta Krakowa

ZNALEZISKA Z BUDOWY KANAŁÓW W ŁODZI

Podczas budowy łódzkich kanałów znaleziono ciosy mamuta, czaszki żubra i nosorożca włochatego – o takich sensacjach donosiła przedwojenna prasa. Dziś można zobaczyć szczątki tych pradawnych zwierząt, odnalezione w dawnych rozlewiskach i bagnach łódzkich rzek: Łódki i Karolewki, w Muzeum Przyrodniczym Uniwersytetu Łódzkiego.

W 1936 r., na ulicy Drewnowskiej w Łodzi, podczas kopania tak zwanego rowu obwodowego, do którego skierowano wody rzeki na czas budowy krytego kanału Łódki, wydobyto z ziemi cios mamuta. Cios długości 2,5 metra leżał prawie 2,5 metra pod ziemią. W 1937 r. podczas pogłębiania koryta rzeki Łódki między ulicami Okrzei i Wapienną, na głębokości około 3,5 metra pod korytem rzeki znaleziono czaszkę żubra. Z kolei w 1925 roku, podczas budowy pierwszego kolektora ściekowego w Łodzi, na głębokości 4,5 metra odkopano czaszkę nosorożca włochatego. Dziś są eksponatami w Muzeum Przyrodniczym Uniwersytetu Łódzkiego.

Źródło i fot.: zwik.lodz.pl

NOWA TECHNOLOGIA DO USUWANIA FARMACEUTYKÓW Z WODY

Zespół z Katedry Inżynierii Procesowej i Technologii

Chemicznej Wydziału Chemicznego Politechniki

Gdańskiej opracowuje nowe materiały fotokatalityczne. Ich zastosowanie pozwoli usuwać pozostałości farmaceutyków ze strumieni oczyszczanych ścieków, a także eliminować zanieczyszczenia powietrza.

Naukowcy na czele z prof. Anną Zielińską-Jurek zajmują się problemami środowiskowymi i działaniami w kierunku ekoinnowacyjności, m.in. opracowując nowe materiały fotokatalityczne. Fotokataliza zmienia szybkości reakcji chemicznej lub jej inicjacji w wyniku działania promieniowania UV, promieniowania widzialnego lub podczerwieni. Badania podejmowane przez zespół z Politechniki Gdańskiej dotyczą także innych aspektów wykorzystania skonstruowanego

fotokalizatora: w przemyśle, a także w działaniach związanych z ochroną środowiska i dekarbonizacją.

Źródło: pg.edu.pl

WODOCIĄGI MIASTA KRAKOWA UKOŃCZYŁY KOLEJNY UNIJNY PROJEKT ZA PONAD MILIARD ZŁOTYCH

Od 2000 roku Wodociągi Miasta Krakowa S.A. z powodzeniem wdrażają kompleksowy plan uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej na terenie miasta i gminy Kraków. Na realizację przedsięwzięć współfinansowanych ze środków UE wydano łącznie ponad miliard złotych. Gospodarka wodno-ściekowa w Krakowie – Etap VI to kolejny zakończony etap przedsięwzięcia.

Projekt zrealizowano w latach 2017-2022. W ramach projektu „Gospodarka wodno-ściekowa w Krakowie – Etap VI” powstało łącznie 9,42 km nowej sieci kanalizacyjnej, a modernizacją i remontami objęto ponad 2,72 km sieci kanalizacyjnej i 4,5 km sieci wodociągowej. 274 osoby otrzymały możliwość korzystania z kanalizacji sanitarnej. Kolejne obszary miasta zyskały nową sieć kanalizacji sanitarnej i ogólnospławnej, poprawiono stan techniczny przewodów kanalizacyjnych i wodociągowych. Przebudowano sieć dystrybucji wody, dostosowując ją do zwiększonego zapotrzebowania wciąż rozrastającego się miasta. Zmaksymalizowano także produkcję biogazu i zoptymalizowano proces oczyszczania ścieków.

Źródło: wodociagi.krakow.pl

„BERLINKA” WRACA NA SWOJE MIEJSCE

Pracownicy ZWiK w Szczecinie rozpoczęli montaż zabytkowej miejskiej pompy ulicznej, która uległa uszkodzeniu w styczniu br. Odrestaurowana pompa stanęła na specjalnie przygotowanym fundamencie. Zabytkowe uliczne pompy, tzw. „berlinki”, to charakterystyczny element śródmiejskiej architektury. Na ulicach miasta jest ich w sumie 28. Ich potoczna nazwa wzięła się stąd, że w stolicy Niemiec znajdują się podobne urządzenia. Pracownicy ZWiK od wielu lat dbają o pompy, pieczołowicie je konserwując i naprawiając, tak by urządzenia nadal cieszyły oko mieszkańców i turystów odwiedzających Szczecin.

Źródło i fot.: ZWiK w Szczecinie

W RZESZOWIE POWSTANIE NOWY PARK KIESZONKOWY

Mieszkańcy Rzeszowa wybrali zieloną inwestycję w ramach Rzeszowskiego Budżetu Obywatelskiego – park kieszonkowy na os. Króla Augusta. Będzie to kolejne tego typu przedsięwzięcie wykonane w Rzeszowie w ciągu ostatnich miesięcy.

Taką długość ma tunel kolektora Mokotowskiego Bis, wydrążonego przez tarczę „Jolanta”. Przewiert odbywał się na głębokości 10 metrów pod powierzchnią terenu.

Nowa strefa wypoczynku i rekreacji powstanie na niezagospodarowanym terenie w rejonie bloku przy ul. Sportowej 2B. Projekt przygotowany przez Zarząd Zieleni Miejskiej w Rzeszowie przewiduje m.in. utworzenie rabat z różnymi gatunkami bylin oraz traw ozdobnych. Zaplanowane są także nasadzenia róż w wielu odmianach kolorystycznych. Ponadto posadzone zostaną drzewa. Źródło i fot.: erzeszow.pl

ŚWIATOWY DZIEŃ WODY NA OCZYSZCZALNI GIGABLOK

Katowickie Wodociągi przeprowadziły 3-dniowe warsztaty dla dzieci niesłyszących i słabosłyszących z okazji przypadającego 22 marca Światowego Dnia Wody.

Zajęcia odbywały się na terenie Ścieżki Edukacyjnej Oczyszczalni Gigablok.

Na terenie samej Oczyszczalni Ścieków Gigablok wyznaczono półtorakilometrową trasę zwiedzania poszczególnych obiektów dla dzieci i dorosłych. Przy każdym z nich jest tablica z opisem kolejnych etapów oczyszczania ścieków i zastosowanych urządzeń.

Katowickie Wodociągi z okazji Światowego

Dnia Wody, oprócz trzydniowego zwiedzania Gigabloku, zorganizowały również tygodniową kampanię na Facebooku – codziennie publikowały infografiki z ciekawostkami dotyczącymi wędrówki katowickiej kranówki. Ruszyły też z cyklem warsztatów w katowickich przedszkolach. Źródło i fot.: inf. prasowa

Źródło i fot.: Wodociągi Warszawskie

KONIEC MODERNIZACJI I PRZEBUDOWY OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W USTCE

Wodociągi Ustka zakończyły realizację projektu pn. „Uporządkowanie gospodarki ściekowej w Ustce”. Głównym zadaniem w ramach projektu było zaprojektowanie oraz wykonanie robót budowlanych związanych z modernizacją i przebudową oczyszczalni ścieków. Inwestycja przyczyni się do poprawy jakości infrastruktury technicznej w aglomeracji Ustka. Zadania realizowane w ramach projektu korzystnie wpłyną na wzrost atrakcyjności gospodarczej i turystycznej gminy oraz całego regionu. Ponadto realizacja projektu rozwinie oczyszczalnię ścieków w Ustce w kierunku podniesienia samowystarczalności energetycznej. W październiku 2022 r. uzyskano pozwolenie na użytkowanie obiektu oczyszczalni ścieków. Wartość inwestycji wyniosła ponad 26,7 mln złotych. Źródło i fot.: wodociagi.ustka.pl

Rurociągi dużych średnic (...) to kręgosłup każdego zdrowego systemu wodociągowego. Tak jak u człowieka – gdy szwankuje kręgosłup – szwankuje cały organizm”

Dariusz Dzida, kierownik działu eksploatacji sieci wodociągowej „AQUA” S.A. w Bielsku-Białej.

Więcej na str. 78

CHATBOT NA USŁUGACH AQUANETU

Aquanet SA uruchomił nowy kanał komunikacji dla swoich klientów – nazywa się Basia i jest Wirtualną Doradczynią Klienta.

Basia to CHATBOT, czyli program komputerowy, któremu można zadawać pytania

także poza godzinami pracy infolinii. Można

ją spotkać również na stronie internetowej przedsiębiorstwa. Baza wiedzy bota jest nieustannie rozbudowywana, gdyby jednak przekazywane informacje były niewystarczające, Basia przekaże rozmowę do pracownika Aquanetu.

Źródło i fot.: Aquanet SA

PRZYSZŁOŚĆ ZARZĄDZANIA należy do kobiet

– Przyszłość zarządzania – również w wod-kanie – należy do kobiet. Są one zdeterminowane w działaniu, wrażliwe, zdyscyplinowane, systematyczne. Potrafią łączyć to, co jest ważne w spółce, integrować pracowników wokół wspólnego celu – mówi Katarzyna Stachowicz, wiceprezes zarządu RPWiK Zawiercie.

Aneta Skalik: Coraz więcej kobiet zasiada w zarządach spółek wodociągowych. Jak wpływa to na prowadzenie takiego przedsiębiorstwa? Czy zarządzanie może „mieć płeć”?

Katarzyna Stachowicz: Jestem za obowiązkową obecnością kobiet w zarządach spółek. Z badań przeprowadzonych przez Deloitte wynika tymczasem, że kobiety w Polsce stoją na czele zaledwie 6 procent spółek giełdowych i stanowią 13 procent członków zarządów. Tym bardziej cieszy fakt, że coraz więcej pań zasiada w zarządach przedsiębiorstw wodociągowych.

Sama pracowałam w różnych instytucjach, spółkach i z doświadczenia wiem, że kobiety na stanowiskach menedżerskich doskonale sobie radzą. Trzeba dziś o tym głośno mówić. Uważam, że przyszłość zarządzania – również w wod-kanie – należy do kobiet.

Dlaczego?

Przede wszystkim dlatego, że mają one inne spojrzenie na wiele aspektów związanych z zarządzaniem. Odpowiadając na wcześniejsze pytanie: tak, myślę, że zarządzanie „ma płeć”, zasadniczo jest odmienne w zależności od tego, czy menedżer to mężczyzna, czy kobieta. Kobiety są zdeterminowane w działaniu, wrażliwe, zdyscyplinowane, systematyczne. Potrafią łączyć to, co jest ważne w spółce, integrować pracowników wokół wspólnego celu. Myślę, że w naszym kraju – tak jak i na Zachodzie – w zarządach powinno zasiadać przynajmniej 40% kobiet.

Pani – na stanowisku prezeski RPWiK Zawiercie – zasiada trzy lata. Czy w momencie przyjścia do wodociągów coś panią zaskoczyło? Jakie wyzwania wiążą się z obejmowanym stanowiskiem w tej konkretnej branży?

Przede wszystkim zaskoczyło mnie to, że przychody w spółce wodociągowej są uzależnione od decyzji zewnętrznej instytucji – Wód Polskich. Przyjęte trzy lata temu taryfy nijak się mają do kosztów, które spółka musi dziś ponosić, związanych choćby ze wzrostem cen gazu, prądu czy wynagrodzeń. Myślę, że okres obowiązywania taryf należy skrócić, gdyż obecny model powoduje potężne trudności w zarządzaniu spółką. Spółką, która nie prowadzi jakiejś dodatkowej działalności „na boku”, a realizuje zadania główne miasta, czyli dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków. To wymaga modernizacji, inwestycji w sieć, w oczyszczalnię, na co potrzeba określonych przychodów. Gdy ich nie mamy, musimy „obcinać” założony plan i pilnować każdej złotówki, żeby utrzymać płynność finansową.

Mam zatem nadzieję, że uda nam się podnieść taryfę, która kończy się w listopadzie. I nie mówię tu o jakiś horrendalnych kwotach – woda nie może być bowiem dobrem luksusowym. To są „groszowe sprawy”.

Pytała pani o zaskoczenia… Była jeszcze jedna rzecz, z którą się wcześniej nie spotkałam.

Czyli?

W RPWiK w Zawierciu zaskoczył mnie zastany układ zbiorowy ze związkami zawodowymi. Został on wynegocjowany ponad 20 lat temu i w praktyce nie dawał możliwości zatrudnienia nowych osób z uwagi na to, że byliśmy mało konkurencyjni na rynku pracy.

Jak wyglądał ten układ?

Został zbudowany na zasadzie tzw. wynagrodzenia zasadniczego, do którego dochodziło wynagrodzenie wynikające z liczby przepracowanych lat. Najwięcej zarabiały więc osoby o najdłuższym stażu, które otrzymywały do wynagrodzenia 37% wysokości swojej pensji. Zatrudniając nowego pracownika nie byłam w stanie zaproponować mu takiego samego uposażenia, jak miał inny zatrudniony, na tym samym stanowisku, z uwagi na krótki staż. To powodowało, że nie mieliśmy chętnych na wolne etaty, a dodatkowo osoby, które pracowały w firmie np. 15 lat, zastanawiały się nad odejściem ze spółki. Nie widziały po prostu możliwości rozwoju, brakowało im motywacji do pracy.

Zatem nie była pani w stanie pozyskać nowych pracowników i nie miała możliwości docenienia tych z długim stażem, z wieloletnim doświadczeniem.

Dlatego jako zarząd zaproponowaliśmy porozumienie, które zakładało, że osoby chcące zostać na warunkach z układu miały taką możliwość lub też mogły zaakceptować nową propozycję. Zakładała ona,

że wynagrodzenie podstawowe zawiera w sobie staż i 5% premii, ale wykluczone zostają inne dodatki, które znajdowały się w starym układzie: jubileuszowe (co 5 lat) czy odprawy (wynosiły 600% pensji), generujące wysokie koszty. Jednak byliśmy zmuszeni zrezygnować z tych planów, ponieważ jeden ze związków zawodowych nie wyraził na nie zgody.

Na jakie rozwiązanie zdecydowaliście się w tej sytuacji?

Ostatecznie w grudniu 2021 r. wypowiedzieliśmy całkowicie stary układ. Prawie rok trwały negocjacje, aż w końcu udało się podpisać i złożyć w PIP-ie nowe porozumienie, które obowiązywało na innych zasadach: nie zakładało „jubileuszy”, odprawa wynosiła 200%, „stażowe” zostało włączone do wynagrodzenia zasadniczego. Zaczął również obowiązywać dodatek będący rekompensatą za odebrane nagrody. Dzięki tym działaniom otworzył nam się rynek pracy. Mamy wreszcie możliwość budowania nowej kadry i kształcenia jej – finansujemy studia czy szkolenia. Pracownicy są naszą największą wartością – chcemy ich utrzymać i rozwijać.

Kobiety są zdeterminowane w działaniu, wrażliwe, zdyscyplinowane, systematyczne. Potrafią łączyć to, co jest ważne w spółce, integrować pracowników wokół wspólnego celu

Jak zatrudnieni przyjęli zaproponowane rozwiązanie?

Różnie. Najgorzej na nowe warunki zareagowali ci, którzy pracowali najdłużej, gdyż stracili najwyższe dodatki i bardzo wysoką odprawę. Tu dodam, że jako zarząd od samego początku organizowaliśmy informacyjne spotkania: i ze związkami zawodowymi, i z pracownikami. Zbieraliśmy podpisy, żeby wybadać nastroje załogi. Wyniki naszych sondaży pokazywały, że na 127 osób 96 było za wprowadzeniem nowych zasad.

Jestem bardzo zadowolona z nowego układu, który okazuje się korzystny nie tylko dla pracodawcy, ale przede wszystkim dla personelu – w innym wypadku nie byłyby możliwe żadne podwyżki. Ponadto udało nam się zwiększyć fundusz na nagrody, w tym roczne, dodatki za pracę w nocy itp.

Czy może pani wymienić inne sukcesy ze swojej pracy zawodowej w wod-kanie?

Dużym sukcesem całej spółki jest zakończona budowa nowego źródła wody dla Zawiercia. Inwestycja,

„

WALKA Z RAKIEM

Katarzyna Stachowicz: Zachorowałam na raka piersi w wieku 39 lat, mając dwójkę dzieci. Moja choroba spowodowała, że odkryłam w sobie siłę, którą ma w sobie każdy z nas, ale nie każdy potrafi do niej dotrzeć. Zawsze na początku jest załamanie z powodu sytuacji, w której nie potrafimy się odnaleźć, gdyś choroba najczęściej przychodzi znienacka. Jestem nosicielką genetycznej mutacji, która daje 90% pewności, że zachoruje się na raka jajnika. Dzięki temu, że zawsze byłam systematyczna i co roku wykonywałam badania profilaktyczne, zdiagnozowałam chorobę w odpowiednim momencie. Zamierzałam przeprowadzić zabieg profilaktycznej mastektomii, jednak okazało się, że nie jest w Polsce refundowany. Finalnie zrobiłam go prywatnie w Niemczech, ale w związku z tą sytuacją postanowiłam działać, by to zmienić. Spotkałam się z redaktorką „Dziennika Zachodniego”, moja historia pojawiła się w mediach, zainteresowanie tematem wzrosło. Zaczęłam także wysyłać pisma do różnych polityków, ze wszystkich ugrupowań. Równocześnie zbierałam podpisy pod apelem o uznanie zabiegu profilaktycznej mastektomii dla kobiet z obciążeniem genetycznym i rodzinnym jako zabiegu refundowanego. Przez 6 lat prowadziłam wolontariat, pomagałam w działaniach i akcjach onkologicznych. Za namową znajomych założyłam także Fundację Pokonaj Raka.

ponieważ charakterystyka pracy przedsiębiorstwa wod-kan wyklucza pracę zdalną.

Na waszej stronie internetowej są informacje o realizowanej przez wodociągi Społecznej Odpowiedzialności Biznesu. Jakie działania podejmujecie w tym zakresie?

Społeczna Odpowiedzialność Biznesu to dla nas współpraca z wieloma środowiskami, włączenie się we wspólne projekty i działania – nie tylko w mieście, ale w całym regionie i województwie śląskim. RPWiK Zawiercie jest m.in. członkiem Stowarzyszenia Wodociągowców Woj. Śląskiego, gdzie podejmowane są działania mające np. na celu edukowanie dzieci i młodzieży, w tym akcja „Toaleta to nie śmietnik”. Nasza spółka również współpracuje ze szkołami i przedszkolami na

która kosztowała prawie 3 mln złotych, całkowicie zabezpiecza potrzeby mieszkańców w zakresie dostaw wody. Na to pozyskaliśmy fundusze w ramach WFOŚiGW. Wprowadzenie nowych programów informatycznych, zakończenie budowy nowoczesnego laboratorium, a przede wszystkim bardzo szeroka skala inwestycji wodociągowych.

Ważnym aspektem zarządzania jest także radzenie sobie w sytuacjach krytycznych. Taką był okres epidemii koronawirusa, w którym jako spółka dostarczająca wodę i odbierająca ścieki musieliśmy na co dzień rozwiązywać trudne sytuacje, przede wszystkim kadrowe,

terenie miasta, organizując przedstawienia, lekcje edukacyjne, do których przygotowujemy specjalne konspekty. Takie akcje uczą młodych ludzi tego, że i oni są użytkownikami sieci, za którą powinni brać odpowiedzialność.

Podsumowując: chcemy włączać się w akcje budujące wizerunek spółki wodociągowej jako ważnego elementu na mapie miasta. Nie tylko odbierającego ścieki i dostarczającego wodę, ale także edukującego.

Rozmawiała Aneta Skalik, redaktorka czasopisma „Kierunek Wod-Kan” 

Reklama

„

Myślę, że okres obowiązywania taryf należy skrócić, gdyż obecny model powoduje potężne trudności w zarządzaniu spółką

HYDR U S 2 .0 B UL K

INTEL I G E NT N Y

POMIAR WO DY

Połączenie najlepszych cech z dziedziny metrologii i łączności

MIOTY - TECHNOLOGIA PRZYSZŁOŚCI DLA

ROZWIĄZAŃ IOT

Małe – wielkie działania, które zatrzymają twój deszcz

Nigdy wcześniej wody opadowe nie były tak docenianie, jak teraz. Spróbuję przekonać, że nie zawsze działania na rzecz ich retencji wymagają wielkich nakładów finansowo-projektowych, a także powierzchniowych, wobec tak wielu korzyści dla środowiska i użytkowników przestrzeni miejskiej.

Nowe spojrzenie na deszcz to dobry krok w kierunku spowolnienia efektów zmian klimatu, które coraz dotkliwiej odczuwamy. Już kilka lat temu wody opadowe utraciły niechlubne miano ścieków. Działania na rzecz zatrzymania opadu są doceniane przez ustawodawcę, który wobec trwałego uszczelnienia terenu wyznacza niższe stawki opłat, proporcjonalnie do wielkości zastosowanej kompensacji retencyjnej. Prowadzona na szeroką skalę edukacja, rozwiązania pilotażowe i ich obserwacje potwierdzają, że działania takie mają zbawienny wpływ na klimat w przestrzeni miejskiej, budują świadomość mieszkańców. Coraz częściej spotykamy się ze stanowczymi sprzeciwami, wobec likwidacji elementów zielonych w miastach.

Anna Michałowska

Z wykształcenia technolog wody, inżynier środowiska i hydrolog. Od 15 lat zawodowo związana z działaniami na rzecz równowagi gruntowo-wodnej przy inwestycjach liniowych. Na co dzień mierzy się z okołowodnymi wyzwaniami na etapach: projektowania, realizacji i utrzymania inwestycji. Autorka bloga „Jesteś wodą”, gdzie porusza tematy związane ze świadomym zarządzaniem zasobami wodnymi i inspiruje do oszczędzania wody

Roślin nigdy za wiele Czy realizacje wspierające mikroretencję to zawsze działania inwestycyjne? Czy zawsze muszą wiązać się z ogromnymi nakładami kosztowymi, projektowymi i angażowaniem dodatkowego terenu? Niekoniecznie. Odpowiedzią jest zastosowanie – wszędzie, gdzie to możliwe – powierzchni przepuszczalnych lub półprzepuszczalnych. Istnieją tu już sprawdzone rozwiązania techniczne, dedykowane dla ciągów pieszych, miejsc parkingowych czy placów. A naszym sprzymierzeńcem, zarówno prozdrowotnie, jak i estetycznie, jest wprowadzenie wszelkiego rodzaju roślinności. Ta oczyszcza i odświeża powietrze poprzez wiązanie dwutlenku węgla i uwalnianie tlenu w procesie fotosyntezy. Ona też zatrzymuje wodę w sobie i w gruncie, obniżając przy tym temperaturę przy powierzchni, daje przynoszący ulgę i schronienie cień.

Każdy skrawek powierzchni czynnej biologicznie powinien być obsadzony roślinnością (np. łąki kwietne) – najlepiej taką, która dobrze się ukorzeni i zabezpieczy glebę przed utratą cennej wilgoci oraz nie będzie wymagała zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Warto mieć na uwadze, charakterystyczne dla wizerunku zieleni miejskiej, tzw. „przedepty”, które faktycznie są wyznaczeniem szlaku pieszego i powinny (o ile jest taka możliwość) podyktować rozwiązania zarówno wspierające tę komunikację (z użyciem materiałów wodoprzepuszczalnych), jak i zabezpieczające okoliczną roślinność przed dalszą dewastacją.

Jeśli w sąsiedztwie terenów czynnych biologicznie jest parking, to właściwe ukształtowanie spadku i zastosowanie tzw. „szczerbatych” krawężników pozwoli na swobodny spływ wód opadowych z nawierzchni szczelnej, retencję ich na terenie zielonym i odciążenie kanalizacji deszczowej. Przy ograniczonym terenie (np. na chodnikach) można zastosować donice podziemne do nasadzeń roślinnością wysoką, z korytarzami lub kanałami umożliwiającymi rozwój korzeni oraz systemem ich napowietrzania i magazynowania wody opadowej. W przypadku kolizji z uzbrojeniem podziemnym można wykorzystać donice naziemne lub enklawy zieleni niskiej, zabezpieczone przed najeżdżaniem czy rozdeptywaniem murkami betonowymi.

Dachy i torowiska

Nawet niewielkie powierzchnie dachów można zagospodarować „na zielono” (np. wiaty przystankowe), ale warto także rozważyć zastosowanie pnączy wspinających się na obiekty budowlane, elementy infrastruktury (za zgodą ich gestorów) lub stworzyć dla nich dedykowane konstrukcje (np. pergole) lub płotki, jako dodatkowy element zielonych enklaw. Należy przy okazji wspomnieć o coraz częściej spotykanych w miastach zielonych torowiskach, które oprócz wspomnianych powyżej zalet, przypisanych terenom czynnym biologicznie, dodatkowo redukują zanieczyszczenie hałasem.

W obszarze zielono-niebieskiej infrastruktury nie można mówić o rozwiązaniach typowych. Te trzeba dostosować indywidualnie, wobec możliwości i charakteru przestrzeni. Podobnie będzie z doborem roślinności, w zależności od warunków atmosferycznych, glebowych, jak i funkcji, jaką ma spełnić.

Nawet te małe działania „zrobią skalę” wobec wszechstronnego i różnorodnego zastosowania zielono-niebieskiej infrastruktury. To będzie świadectwo naszego zrozumienia wobec ekologii, otwartości na potrzeby człowieka, a także świadome połączenie przestrzeni miasta z otaczającym ją krajobrazem.