TEMAT NUMERU
Gaz, węgiel, biopaliwa? Energia dla chemii Rafineria będzie zielona
>8
Energetyczne dylematy
> 12
Włocławska lokomotywa energetyczna > 24
KN
.P
fo t
N
LE
OR
SA
SPIS TREŚCI
8 Rafineria będzie zielona Rozmowa z Markiem Sokołowskim, Wiceprezesem Zarządu Dyrektorem ds. Produkcji i Rozwoju Grupy LOTOS S.A. Temat numeru: Energetyka w chemii 12 Energetyczne dylematy Krzysztof Mrówczyński 17 Kędzierzyn na węgiel Aleksandra Grądzka-Walasz 18 Chemia z energią Aleksandra Grądzka-Walasz
32
Fot. Grupa Azoty Fot.: www.photogenica.pl
Z życia branży
Moda na biomasę
Urszula Kaźmierczak, Andrzej Kulczycki
24 Włocławska lokomotywa energetyczna Rozmowa z Marcinem Wasilewskim, Dyrektorem Biura Energetyki PKN ORLEN S.A.
32 Moda na biomasę Urszula Kaźmierczak, Andrzej Kulczycki 36 Kawerna dla wodoru Kamila Górowska 42 Używać OZE Kamil Stolarski, Konrad Majewski 46 Spójność pomiarowa metod analitycznych Łukasz Kot, Wojciech Hyk Farby 50 Na innowacyjność jest miejsce wszędzie Rozmowa z Piotrem Mikrutem, Prezesem Zarządu FFiL Śnieżka SA Nowoczesne zakłady
36
Kawerna dla wodoru Kamila Górowska
fot: BMP’ Fot.: www.photogenica.pl
28 Rosnące biopaliwa Włodzimierz Kotowski, Eduard Konopka
Bezpieczeństwo 59 O bezpieczeństwie w Puławach Aleksandra Grądzka-Walasz 61 Mądry Polak przed szkodą? Aleksandra Grądzka-Walasz, Przemysław Płonka 67 Transport pod kontrolą Aleksandra Grądzka-Walasz 70 Pomiar różnicy ciśnień to dopiero początek Andrzej Brodowicz Maszyny i urządzenia 72 Zaworom na ratunek Krzysztof Wołosz 76 Nowa era sterowania Katarzyna Kulik
50 Na innowacyjność jest miejsce wszędzie
Fot.: FFiL Śnieżka SA
54 Nawóz w kulce Aleksandra Grądzka-Walasz
Rozmowa z Piotrem Mikrutem, Prezesem Zarządu FFiL Śnieżka SA
3
od redakcji Wydawca: BMP’ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. ul. Morcinka 35, 47-400 Racibórz tel./fax: (032) 415-97-74, tel.: (032) 415-29-21, (032) 415-97-93, e-mail: chemia@e-bmp.pl, www.kierunekchemia.pl
Aleksandra Grądzka-Walasz redaktor wydania tel.: 32/415 97 74 wew. 32 e-mail: chemia@e-bmp.pl
Hu! Hu! Ha! Nasza zima zła! A my jej się nie boimy, Dalej śnieżkiem w plecy zimy, Niech pamiątkę ma! Nasza zima zła!
T
ak kończy się dobrze znany wszystkim wiersz Marii Konopnickiej, który co roku powraca do nas razem z pierwszym płatkiem śniegu, z pierwszym drapaniem szyb samochodowych na parkingu przed domem czy z myślą o zbliżających się świętach. A jaka zima czeka nas w tym roku? Mroźna czy łagodna? Długa czy krótka? Czy powinniśmy się jej obawiać? Sezon zimowy będzie istotnym momentem, w którym okaże się, czy dostawy gazu do naszego kraju będą odbywać się bez zakłóceń – dziś PGNiG zapewnia, że o to możemy być spokojni. Ale – jak uczy historia – ryzyka nie można zupełnie wyeliminować. Polski rząd deklaruje, że do 2020 roku na szeroko rozumianą energetykę wyda 60 mld złotych. Z optymizmem więc patrzymy na plany i budowę dużych inwestycji energetycznych przez polskie zakłady chemiczne i rafinerie, w których kluczowym elementem decyzji był wybór rodzaju paliwa (artykuł: „Chemia z energią”). Wielka chemia inwestuje: Grupa Azoty Police modernizuje elektrociepłownię EC II opartą o węgiel. Takiego samego wyboru surowca dokonały Zakłady Azotowe w Kędzierzynie, budując nową elektrociepłownię (artykuł: „Kędzierzyn na węgiel”). Synthos prowadzi analizy przebudowy elektrociepłowni gazowej na węglową, natomiast rafinerie stawiają na gaz. PKN ORLEN koncentruje się na budowie bloku gazowo-parowego we Włocławku, równolegle prowadząc prace związane z projektem budowy podobnego w Płocku. Gaz ziemny jest również podstawowym paliwem energetycznym gdańskiej rafinerii, która wykorzystuje go także do produkcji wodoru. Zapotrzebowanie na energię będzie wzrastać, będziemy potrzebować nowych, dodatkowych źródeł energii. Może pora zacząć inwestować w biopaliwa? – Unia Europejska założyła, że do 2020 roku będą one stanowić 10% energetycznych całej puli paliw, sprzedawanych na europejskim rynku – piszą w swoim artykule „Moda na biomasę” Andrzej Kulczycki i Urszula Kaźmierczak. O energetyce mówią wszyscy i wszędzie. Mam tu więc „energetyczną” radę: gdyby tak każdy z nas choć na chwilę zatrzymał się w tym szaleńczym tempie, spojrzał w głąb siebie i poszukał własnej pozytywnej energii, którą podzieli się w nadchodzącym czasie z najbliższymi. Tego wszystkim z okazji zbliżających się świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku z całego serca życzę. Mam nadzieję również, że spotkamy się z nową energią w styczniu na Sympozjum Chemia 2015 w Płocku, na które już dziś gorąco zapraszam.
4
Chemia Przemysłowa 6/2014
Rada Programowa: Jerzy Majchrzak – przewodniczący Rady Programowej Franciszek Bernat – Grupa Azoty PKCh sp. z o.o. Andrzej Biskupski – prof. nadzw., Instytut Nowych Syntez Chemicznych Grzegorz Cioch – Roland Berger Strategy Consultans Maciej Gierej – prezes, Mennica Metale -Szlachetne SA Jan Hehlmann – Politechnika Śląska Eugeniusz Korsak – członek zarządu, SIiTPChem Płock Włodzimierz Kotowski – Politechnika Opolska, Wydział Mechaniczny Adam S. Markowski – Politechnika Łódzka, Katedra Inżynierii Systemów Ochrony Środowiska Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Krzysztof Romaniuk – dyrektor, POPiHN Andrzej Szczęśniak – niezależny ekspert rynku paliw Henryk Malesa Prezes zarządu BMP’ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk Redaktor naczelny: Przemysław Płonka Redaktor wydania Aleksandra Grądzka-Walasz Redakcja techniczna: Marek Fichna, Maciej Rowiński Prenumerata, kolportaż: Aneta Jaroszewicz Prenumerata krajowa: Zamówienia na prenumeratę instytucjonalną przyjmuje firma Kolporter Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. Informacje pod numerem infolinii 0801 40 40 44 lub na stronie internetowej http://dp.kolporter.com.pl/ Cena 1 egzemplarza – 19,90 zł Wpłaty kierować należy na konto: Bank Spółdzielczy w Raciborzu 44 8475 0006 2001 0009 5989 0001 PKWiU: 22.13.10-00.29 ISSN: 1734-8013 Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca. Źródło fotografii niepodpisanych: BMP’ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Niniejsze wydanie jest wersją pierwotną czasopisma Druk: Fischer Poligrafia Źródło grafiki na okładce: www.photogenica.pl
Fot. PKN Orlen SA
zdjęcie numeru
Z PLACU BUDOWY Nowa elektrociepłownia we Włocławku, która jest flagowym projektem PKN ORLEN, będzie wytwarzała energię elektryczną w kogeneracji z produkcją ciepła od 2016 roku
Chemia Przemysłowa 6/2014
5
Terminal w Gdańsku prawie na półmetku Terminal Naftowy to istotny element na mapie bezpieczeństwa energetycznego Polski. Pojemność terminalu wyniesie 697 tys. m3. Wartość inwestycji to ponad 820 mln zł. fot. PERN „Przyjaźń”
Po dziesięciu miesiącach od wydania decyzji dotyczącej pozwolenia na budowę terminalu – inwestycja spółki PERN „Przyjaźń” jest już wykonana w ponad 40%. Stalowe zbiorniki na ropę naftową wkrótce osiągną maksymalną wysokość. Wybudowany został już budynek administracyjny oraz pompownia przeciwpożarowa z czterema zbiornikami na wodę. Ponadto zakończono budowę zbiornika oczyszczalni ścieków. Na zamontowanie czekają instalacje wodno-kanalizacyjne. Źródło: PERN „Przyjaźń”
1000 km
60 mld pln
wydamy do 2020 roku na inwestycje w szeroko rozumianą energetykę Źródło: premier.gov.pl
Konsolidacja w Grupie ORLEN Nadzwyczajne Walne Zgromadzenia Rafinerii Trzebinia oraz Rafinerii Nafty Jedlicze podjęły decyzję o połączeniu obu spółek. fot.: rnjsa.com.pl
z portalu kierunekchemia.pl
Trwa budowa blisko
nowych gazociągów
Źródło: premier.gov.pl
Produkt przyszłości
fot.: Grupa Azoty ZAK
Grupa Azoty ZAK oraz Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” otrzymały nagrodę za projekt Plastyfikator tworzyw sztucznych.
W XVII edycji Konkursu Polski Produkt Przyszłości, w kategorii konsorcjum: przedsiębiorca i jednostka naukowa, nagrodę główną za innowacyjny projekt plastyfikatora tworzyw sztucznych otrzymały Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A. wraz z Instytutem Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” w Kędzierzynie-Koźlu. Nagrodzony produkt to bezpieczny plastyfikator odpowiadający najwyższym standardom jakościowym i aplikacyjnym. Źródło: Grupa Azoty ZAK
6
Chemia Przemysłowa 6/2014
W przypadku Rafinerii Trzebinia zdecydowano również o połączeniu jej z dwiema spółkami zależnymi – Fabryką Parafin Naftowax i Zakładową Strażą Pożarną. Podmiot będzie prowadził działalność pod nazwą ORLEN Południe, a docelowo jedynym jej akcjonariuszem zostanie PKN ORLEN. Rejestracja połączenia powinna nastąpić z początkiem 2015 roku. – Liczymy, że podjęte działania konsolidacyjne pozwolą na optymalne wykorzystanie posiadanych aktywów, w szczególności w zakresie instalacji produkcyjnych łączonych spółek i przyniosą oszczędności w przyszłym funkcjonowaniu ORLEN Południe – powiedział Krystian Pater, członek zarządu PKN ORLEN ds. produkcji. Źródło: rnjsa.com.pl
BLOK w 36 miesięcy PKN ORLEN zawarł z konsorcjum Siemens AG i Siemens Sp. z o.o. kontrakt na wykonawstwo w formule „pod klucz” bloku gazowo-parowego w Płocku oraz kompleksową umowę na serwis głównych jego urządzeń na okres około 12 lat. Nowa elektrociepłownia w Płocku o mocy 596 MWe stworzy możliwość pracy w wysokosprawnej kogeneracji, która podniesie efektywność procesu produkcji energii i ciepła. Kluczowym elementem inwestycji będzie zastosowanie nowoczesnej turbiny gazowej o jednej z najwyższych dostępnych na rynku sprawności (klasa H). Przyniesie to wymierny efekt w postaci zwiększenia rentowności wykorzystania paliwa gazowego do procesów produkcyjnych. Zakładany czas realizacji inwestycji to 36 miesięcy, a wartość kontraktów na budowę wyniesie 1,3 mld zł oraz 0,3 mld zł za umowę serwisową. Źródło: PKN ORLEN
z portalu kierunekchemia.pl Zespół naukowców z Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej pracuje nad wykorzystaniem zredukowanego tlenku grafenu przy produkcji specjalistycznego obuwia.
Zmarł Wojciech Lubiewa-Wieleżyński, wieloletni prezes Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego. Jego odejście to wielka strata dla całego polskiego sektora chemicznego.
Chemicy z Katedry Technologii Polimerów pod kierunkiem dr. inż. Michała Strankowskiego prowadzą badania przy współpracy z firmą MB Market Ltd. Sp. z o.o. oraz Instytutem Przemysłu Skórzanego z Łodzi, związane z zastosowaniem nanokompozytów poliuretanowych zawierających zredukowany tlenek grafenu do produkcji podeszew obuwniczych. Dzięki temu obuwie będzie mogło być używane w zakładach pracy o zwiększonym niebezpieczeństwie wybuchu gazów palnych. Materiał ten posiada bowiem właściwości dyssypacyjne, uniemożliwiające gromadzenie się ładunku elektrycznego na jego powierzchni oraz unikalne właściwości mechaniczne i termiczne. W trakcie badań zaobserwowano ponadto jego korzystne właściwości bakteriostatyczne. Odkrycie to może znacznie poszerzyć obszar zastosowań wynalazku. Badania finansowane są dzięki grantowi z programu GRAF-TECH. Źródło: Politechnika Gdańska
Wojciech Lubiewa-Wieleżyński związany był z branżą chemiczną przez całe swoje zawodowe życie, począwszy od studiów na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, które ukończył na specjalizacji lekka synteza organiczna. W roku 1990 został dyrektorem Instytutu Chemii Przemysłowej – stanowisko obejmował do 2002 roku. W tym czasie nie tylko prowadził i nadzorował działalność instytutu, ale także doradzał ministrowi Skarbu Państwa w procesie prywatyzacyjnym zakładów azotowych w Polsce. Był współautorem Programu Rozwoju Polskiego Przemysłu Chemicznego do 2010 r., Prognozy Rozwoju Przemysłu Chemicznego w Polsce do 2015 r. oraz Scenariusza Rozwoju Przemysłu Rafineryjnego do 2015 r. Od września 2002 r. związany był z Polską Izbą Przemysłu Chemicznego, początkowo jako dyrektor generalny, od czerwca 2004 r. jako prezes zarządu – dyrektor generalny, aż do przejścia na emeryturę w 2013 roku. Po odejściu z Izby piastował funkcję dyrektora wykonawczego w Międzynarodowym Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego. Wojciech Lubiewa-Wieleżyński działał na rzecz polskiego przemysłu chemicznego nie tylko w kraju, ale także za granicą. Był członkiem zarządu federacji krajowych AFEM w Europejskiej Radzie Przemysłu Chemicznego (CEFIC) oraz członkiem zarządu CEFIC. Zasiadał także w Komitecie Wykonawczym Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Nawozów Fertilizers Europe oraz był członkiem zarządu Europejskiego Stowarzyszenia Pracodawców Przemysłu Chemicznego ECEG. Brał udział we wszystkich etapach opracowania technologii otrzymywania cykloheksanolu z benzenu, która stała się polskim hitem eksportowym. Był współautorem wielu patentów, publikacji oraz wdrożeń. Wojciech Lubiewa-Wieleżyński całe życie zawodowe poświęcił rozwojowi polskiej branży chemicznej. Wraz z Jego odejściem polska chemia straciła wyjątkową osobowość, eksperta i znawcę problematyki branży. Źródło: PIPC
1,3 mld m
3
– o tyle wzrosła w tym roku pojemność magazynów gazu ziemnego w porównaniu do roku 2013 Źródło: premier.gov.pl
WYNALAZKI NA MEDAL Dwa wspólne wynalazki dotyczące wytwarzania kaprolaktamu opracowane przez Grupę Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. oraz Instytut Chemii Przemysłowej zostały nagrodzone srebrnymi medalami na arenie międzynarodowej.
fot. BMP
WSPOMNIENIE O…
fot.: Politechnika Gdańska
Obuwie z grafenem
Wynalazek „Poprawa selektywności utleniania cykloheksanu” otrzymał medal na 66. Międzynarodowej Wystawie Wynalazków iENA 2014 w Norymberdze. Z kolei drugi wynalazek „Oczyszczanie siarczanu amonu utworzonego w procesie wytwarzania kaprolaktamu” otrzymał srebrny medal na 63. Światowych Targach Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik „BRUSSELS INNOVA” 2014. Źródło i fot.: Grupa Azoty Puławy
Chemia Przemysłowa 6/2014
7
z życia branży
Rafineria będzie zielona – Instalacja koksowania domknie nam układ technologiczny, który przygotowaliśmy cztery lata temu, uruchamiając instalacje Programu 10+. To istotnie wpłynie na naszą konkurencyjność, a rafineria w końcu pozbędzie się bagażu ciężkich pozostałości – mówi Marek Sokołowski, Wiceprezes Zarządu Dyrektor ds. Produkcji i Rozwoju Grupy LOTOS S.A.
Nie mamy w portfolio planów inwestycyjnych ani w zakresie budowy nowych jednostek, ani rozwoju energetyki. Sytuacja może się zmienić, ale to będzie związane z petrochemią • Ale czy będzie rynek dla tych produktów? Do Polski importujemy chemikalia, natomiast Europa je eksportuje, niestety staje się coraz mniej konkurencyjną w stosunku do świata z wielu względów. • Na przykład surowcowych… Tak, myślę tu o Stanach Zjednoczonych, które w tej chwili mają znacznie tańszy i lepszy dostęp do surowca. Istotna jest też kwestia kosztów operacyjnych. Europa prowadzi politykę drogiej energii, obciążonej dodatkowymi czynnikami – to koszty, które petrochemie, rafinerie i pozostały przemysł musi ponosić.
8
Chemia Przemysłowa 6/2014 2/2014
• Czy wpływy z emisji nowych akcji Grupy LOTOS zostaną również przeznaczone na budowę petrochemii? Nie. Ten strumień pieniędzy chcemy skierować w najbardziej przygotowaną inwestycję – instalację koksowania wraz z towarzyszącymi zadaniami tworzącymi program nazywany EFRA – Efektywna Rafinacja. Zrealizowanie tej inwestycji ulokuje nas w czołówce najbardziej zaawansowanych rafinerii pod względem technologicznym. Gros środków uzyskanych z emisji przeznaczymy na Program EFRA, pozostałe na rozwój wydobycia węglowodorów. • Instalacja koksowania wzmocni również konkurencyjność Grupy LOTOS. Taki jest podstawowy cel budowy tej instalacji. Zobowiązania ekologiczne, a za nimi rynek, stawiają coraz wyższe wymagania jakościowe odnośnie paliw węglowodorowych. W ubiegłych latach poczyniliśmy duży postęp w jakości benzyn i olejów napędowych, teraz przyszła kolej na paliwa ciężkie, używane głównie w transporcie morskim i energetyce. Zdecydowaliśmy się wycofać z tego rynku – zresztą nieopłacalnego, gdyż paliwa te sprzedawane są z ujemną marżą – wybraliśmy technologię koksowania pozostałości, aby odzyskać ze strumieni pozostałościowych dodatkowe paliwa (benzynę i olej napędowy). Instalacja koksowania domknie nam technologiczny układ, który przygotowaliśmy cztery lata temu, uruchamiając instalacje Programu 10+. To istotnie wpłynie na naszą konkurencyjność, przez zwiększenie marży rafineryjnej, a rafineria w końcu pozbędzie się bagażu ciężkich pozostałości. Taka jest filozofia tego przedsięwzięcia. Fot. BMP
„
• Czy zapadła już decyzja odnośnie budowy petrochemii? Trwają prace nad feasibility study. Patrząc na marże paliwowe i petrochemiczne, widać, jak bardzo się one różnią. Nowe produkty trzeba umieścić oczywiście na rynku – po to prowadzimy szczegółową, dodatkową analizę. Jest zainteresowanie odbiorem poszczególnych grup produktów, które chcemy sprzedawać po rozsądnej cenie, mamy także propozycje współinwestowania projektu.
z życia branży
• Druga pod względem wielkości nakładów jest dla was inwestycja w odzysk wodoru z gazów rafineryjnych. Tak, będziemy odzyskiwać wodór dla potrzeb rafinerii oraz LPG – na sprzedaż w kraju. Na ten projekt przeznaczymy około 100 mln złotych. Dla porównania Program EFRA to około 2 mld złotych.
Marek Sokołowski Wiceprezes Zarządu Dyrektor ds. Produkcji i Rozwoju Grupy LOTOS S.A.
• A jeżeli chodzi o inwestycje energetyczne i budowę nowych jednostek? Nie mamy w portfolio planów inwestycyjnych ani w zakresie budowy nowych jednostek, ani rozwoju energetyki. Sytuacja może się zmienić, ale to będzie związane z petrochemią. Elektrociepłownia, którą mamy, w zupełności wystarcza, a ponadto spełnia parametry ekologiczne wymagane po 2016 roku. Nasza energetyka obecnie bazuje na gazie, zakończyliśmy właśnie trzyletni program modernizacji naszej elektrociepłowni. • A gaz łupkowy? Jeżeli będzie, to chętnie podłączymy go do naszej sieci gazowej... • A będzie? Trzeba sporo czasu, by opanować bądź dostosować technologie, które są obecnie dostępne. Ze względu na inne warunki geologiczne w Polsce nie można bezpośrednio zastosować technologii ze Stanów Zjednoczonych. Dla pocieszenia powiem, że przerabiamy już ropę ze źródeł łupkowych – ropę, która towarzyszy ich wydobyciu. Nie są to duże ilości, na razie tylko próbne odwierty lokalne na północy Polski. • Gdańska rafineria zużywa 0,5 mld m3 gazu rocznie. Co by było, gdyby Rosjanie „zakręcili kurek”? Myślę, że jest to mało prawdopodobne. Mamy w Polsce coraz mocniejszą sieć gazową orientującą się nie tylko na wschód. Lecz o dostępność gazu należałoby pytać PGNiG, gdyż jest to główny dostawca tego medium. Przez ponad 30 lat rafineria nie była podłączona do gazu, a cały cykl przełączeń z gazu własnego rafineryjnego i oleju opałowego rozpoczęto dopiero 8 lat temu. Parę tygodni temu sprawdziliśmy nasze możliwości odejścia od gazu – testy wypadły pozytywnie, możemy wrócić z powrotem do naszych mediów własnych. Rafineria nie przestanie działać, a to najważniejsze. Fot. Grupa LOTOS S.A.
• Kiedy zobaczymy więc „na żywo” instalację koksowania? Instalacja powinna być widoczna już na przełomie 2016 i 2017 roku, a trudno ją będzie przeoczyć, gdyż konstrukcja składać się będzie m. in. z dwóch reaktorów o wysokości 70 m. W 2017 roku chcemy zakończyć montaż, pod koniec tego roku przeprowadzić rozruchy, tak aby już w 2018 r. instalacja rozpoczęła prace.
• Czy są podejmowane działania, aby wewnątrz zakładu poprawić efektywność i zmniejszyć zużycie energii elektrycznej? Tak, to jest jedno z podstawowych zadań strategii dla segmentu rafineryjnego od wielu lat.
Chemia Przemysłowa 6/2014
9
KOKSOWANIE Instalacja koksowania, której uruchomienie przewidujemy na przełomie 2017/2018 roku na terenie gdańskiej rafinerii domknie technologiczny układ, który został przygotowany cztery lata temu, po uruchomieniu instalacji Programu 10+
Fot. Grupa LOTOS S.A.
z życia branży
Rafineria jest zakładem, w którym około 65% kosztów operacyjnych to energia. Największy udział w tych kosztach zajmuje energia cieplna, później elektryczna, dlatego wskaźniki zużycia energii są pod specjalnym nadzorem. W firmie realizujemy szereg programów efektywności energetycznej. Przy każdej inwestycji specjalny zespół do analiz energetycznych bada wskaźniki zużycia energii. Codziennie również raportowane są takie wskaźniki dla każdej instalacji. Całość tych działań składa się na pewną kulturę dbałości o energię. To daje efekty. Od wielu lat jesteśmy jedną z najlepszych europejskich rafinerii o najniższym współczynniku zużycia energii, a pierwszą jeśli chodzi o Europę Środkową – tak wynika z badań wykonywanych co dwa lata przez firmę Solomon Inc. • Mówiliśmy o planach na kolejny rok, a jaki był 2014 dla gdańskiej rafinerii? Ograniczę się do rafinerii, gdyż patrząc na spadające ceny ropy z pewnością ta sytuacja odbije się negatywnie na bilansie spółki. Wielkość przerobu ropy uzależniona jest od rynku i uzyskiwanej marży, a tu szczególnie druga połowa roku była bardzo przychylna. Przerobiliśmy znacznie więcej ropy niż w roku poprzednim, odliczając nawet miesięczną przerwę remontową w 2013 r. Rok 2014 był okresem stosunkowo stabilnej i bezpiecznej pracy rafinerii, odnotowaliśmy mniej zdarzeń wypadkowych – myślę, że jest to rezultat wieloletnich wysiłków w podniesieniu kultury bezpiecznej pracy wśród pracowników. Powinienem też wspomnieć o przygotowaniach do uruchomienia programu EFRA – strategicznej inwestycji na kolejne lata.
10
Chemia Przemysłowa 6/2014
• Mówi pan o remoncie z 2013 roku, a czas rozpocząć przygotowania do kolejnego, jeszcze większego. Przygotowania do remontu w 2017 r. już się u nas rozpoczęły. Na początek wyodrębniliśmy obszary remontowe i zaczynamy rozmawiać z potencjalnymi wykonawcami. Stosunkowo wcześnie, ale jestem przekonany, że umożliwi to obu stronom dobre zaplanowanie i przygotowanie zarówno pracowników, jak i materiałów. Nasze doświadczenia wyniesione z poprzedniego remontu wskazują, że czasami firmy zatrudniane do jego realizacji nie rozumieją naszych wymagań i ich istoty dla dobrego zrealizowania całego przedsięwzięcia. Dlatego rozpoczynamy rozmawiać już dwa lata przed remontem. • Czy remont obejmie całą rafinerię? Z przeprowadzonych analiz wynika, że powinniśmy się skupić na ograniczeniu zakresu prac do wykonania, które wymagają zatrzymania instalacji i przerwania przerobu ropy naftowej. Wpływa to oczywiście na czas trwania przerwy remontowej, którą staramy się skrócić. Aby zaplanować i przygotować program remontu korzystamy z wielu narzędzi, między innymi rozszerzamy program RBI – tak aby zakres prac wypełniał wymogi prawne i zapewniał bezpieczeństwo pracy instalacji do kolejnego planowanego remontu. • Zatem oprócz spokojnych przygotowań do remontu czego życzyć w nadchodzącym roku? Mamy wiele pomysłów rozwojowych. Dziś trudno powiedzieć, które z nich będziemy realizować. Dlatego koncentrujemy się na najbliższych planach. A na 2015 rok należy życzyć: w upstreamie – dobrego nosa i szczęścia, w rafinerii – bezpiecznej i stabilnej pracy, a w handlu – płacących terminowo klientów. Rozmawiali: Aleksandra Grądzka-Walasz, Tomasz Olejarnik