6/19 (743) Dwumiesięcznik
cena: 25,00 zł (w tym 8% vat) 58.14.12.0 ISSN 1734-8013
Chemia
kierunekchemia.pl
P R Z E M Y S Ł O WA
T E M AT N U M E R U I E n e r g e t y k a w c h e m i i
Czy moc będzie z nami? I rosnące ceny energii a przemysł I jak poprawić efektywność energetyczną? I czy wodór wpłynie na branżę?
Wesołych Świąt !!! Czy wodór to paliwo przyszłości? > 42
Rynek elektromobilności w zawieszeniu > 46
Reaktywacja polskiej siarki > 95
Sięgać po nowe technologie. Praktyczny wymiar chemii 29-30 stycznia 2020 r. Płock szczegóły: www.kierunekCHEMIA.pl Honorowy Gospodarz
Organizator
Honorowy patronat
Sponsor
XXVI Sympozjum Naukowo-Techniczne
CHEMIA 2020 Partner branżowy
Patronat merytoryczny
Patronat medialny
Chemia
P R Z E M Y S Ł O WA
Oddział Płock
kierunekchemia.pl
Politechnika Łódzka
Chemia
spis treści
P R Z E M Y S Ł O WA
8 I Wkroczyliśmy na ścieżkę intensywnego rozwoju Rozmowa z Agnieszką Żyro, P rezes Zarządu ANWIL S.A. TEMAT NUMERU: Energetyka w chemii
12 I Spokojny rok energetycznych wzrostów i spadków Andrzej Szczęśniak 18 I W kierunku zrównoważonej przyszłości energetycznej Arkadiusz Kamiński, Jerzy Majchrzak 24 I Wsiąść do pociągu, nie byle jakiego… Rozmowa z Michałem Jabłońskim, Z astępcą Dyrektora ds. Ochrony Środowiska TGPE 26 I Blok węglowy w Puławach Marek Sieprawski 28 I Wpływ czynników krótkoterminowych na kwotowania kontraktów terminowych gazu ziemnego Bartosz Nożewski
TEMAT NUMERU : E n e r g e t y k a w c h e m i i
W kierunku zrównoważonej przyszłości energetycznej Arkadiusz Kamiński Jerzy Majchrzak
18
PALIWA
pa l i wa Fot.: ORLEN Południe S.A.
34 I Południowe rafinerie na zielono Rozmowa z Jarosławem Wróblem, Prezesem ORLEN Południe S.A. 38 I Wodór – budulec Wszechświata, ziemska anomalia czy powszechnie dostępne paliwo? Andrzej P. Sikora 42 I Czy wodór to paliwo przyszłości? Aleksandra Grądzka-Walasz 46 I Rynek elektromobilności w zawieszeniu Jan Wiśniewski
Fot.: PKN ORLEN S.A.
Z życia branży
BEZPIECZEŃSTWO
UTRZYMANIE RUCHU
70 I Planowanie nieoczekiwanego Mark Dyson 72 I Ochrona przeciwkorozyjna połączeń kołnierzowych Roman Masek
Południowe rafinerie na zielono Rozmowa z Jarosławem Wróblem, Prezesem ORLEN Południe S.A.
34
BEZPIECZEŃSTWO Fot.: 123rf
52 I Strażnicy bezpieczeństwa. Zarządzanie bezpieczeństwem procesowym w korporacji przemysłowej cz. 2 Adam S. Markowski 60 I Ewolucja systemu bezpieczeństwa Marcin Trochimowicz 64 I Poliole dla poprawy ognioodporności Mateusz Tokarski 66 I Ugasić pożar i co dalej? Urszula Owczarska, Urszula Jones, Piotr Lesiak, Wojciech Klapsa, Daniel Małozięć, Martyna Strzyżewska
INNOWACJE
76 I Wspieramy gotowych do podjęcia ryzyka Oktawian Makowski 80 I Ucz się, ucz, bo nauka to potęgi klucz Anna Michałowska 84 I Na rynku innowacji Jadwiga Konarska
52
NOWOCZESNE ZAKŁADY
88 I Polimery Police. Krok od rozpoczęcia budowy Grupa Azoty 90 I Prawie na 100% Aleksandra Grądzka-Walasz 95 I Reaktywacja polskiej siarki Jarosław Wrona, Tomasz Jamrocha
Strażnicy bezpieczeństwa. cz. 2 Adam S. Markowski
CHEMIA PRZEMYSŁOWA 6/2019 3
O D R E D AKC J I
Chemia
P R Z E M Y S Ł O WA
Wydawca: BMP spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa
Aleksandra Grądzka-Walasz redaktor wydania tel. 32 415 97 74 wew. 20 tel. kom. 602 115 264 e-mail: aleksandra.walasz@e-bmp.pl
Dzieci rozpiera energia S
„
kąd one mają tyle energii?” To pytanie chyba najczęściej zadawane przez dorosłych, którzy nierzadko padali ze zmęczenia podczas zabawy z dziećmi. Wszędzie ich pełno, chcą tańczyć, śpiewać, skakać, a najlepiej wszystko naraz. I chociaż chcemy spędzać z nimi jak najwięcej czasu, w pewnym momencie, łapiąc oddech, mamy dwa wyjścia: poddać się albo szukać pomocy w racjonalnym wykorzystaniu resztek swoich sił do dalszej zabawy.
W
ybaczcie Państwo to nawiązanie do dzieci, ale dla redaktora „CHP”, a zarazem młodej mamy, analogie widzę niejako „z automatu”. Energia w przemyśle chemicznym oczywiście to inna skala i charakter, ale problemów – jak przy dzieciach – cała masa.
B
o i przemysł aktualnie coraz mocniej dba o to, aby jak najlepiej, najefektywniej ową energię wykorzystywać. Zacytuję chociażby Arkadiusza Kamińskiego i Jerzego Majchrzaka (str. 18): „Oszczędne i efektywne korzystanie z energii staje się dziś nie tylko wzorcem świadomej dbałości o środowisko, ale też koniecznością”. Koniecznością, która wynika choćby ze stale rosnącego popytu na energię pierwotną.
O
tym, ale również o węglu, pisze Andrzej Szczęśniak w artykule „Spokojny rok energetycznych wzrostów i spadków”, podkreślając olbrzymie zużycie tego surowca na świecie. To właśnie przyszłość węgla w gospodarce, zwłaszcza w kontekście polityki klimatycznej UE, jest tematem nieustannie toczących się dyskusji i trudnych decyzji przy budowie kolejnych bloków energetycznych.
W
transformacji energetycznej kluczową rolę może wkrótce pełnić wodór. Na jego temat wypowiada się nie tylko Andrzej Sikora w artykule: „Wodór – budulec Wszechświata, ziemska anomalia czy powszechnie dostępne paliwo?”, ale również inni specjaliści (str. 42). I choć zdania są tu podzielone, to niewykluczone, że nadchodzi czas, by wykorzystać jego potencjał.
Ż
yczę Państwu dużo pozytywnej energii, którą czerpmy chociażby od „najmłodszych” – nie tylko na święta, ale na co dzień w nadchodzącym Nowym Roku. Do życzeń tradycyjnie dołączam zaproszenie na styczniowe spotkanie chemików w Płocku.
KRS: 0000406244, REGON: 242 812 437 NIP: 639-20-03-478 ul. Morcinka 35 47-400 Racibórz tel./fax 32 415 97 74 tel.: 32 415 29 21, 32 415 97 93 e-mail: biuro@e-bmp.pl www.kierunekchemia.pl
BMP to firma od 25 lat integrująca środowiska branżowe, proponująca nowe formy budowania porozumienia, integrator i moderator kontaktów biznesowych, wymiany wiedzy i doświadczeń. To organizator branżowych spotkań i wydarzeń – znanych i cenionych ogólnopolskich konferencji branżowych, wydawca profesjonalnych magazynów i portali. Rada Programowa: Adam S. Markowski – Katedra Inżynierii Systemów Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej Tomasz Zieliński – Polska Izba Przemysłu Chemicznego Czesław Bugaj Andrzej Biskupski – Politechnika Wrocławska Krzysztof Romaniuk – Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego Andrzej Szczęśniak – niezależny ekspert rynku paliw Artur Kopeć – Grupa Azoty S.A. Andrzej Sikora – Instytut Studiów Energetycznych Sp. z o.o., Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie Agnieszka Gajek – Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy Arkadiusz Kamiński – PKN Orlen S.A. Prezes zarządu BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk Redaktor naczelny Przemysław Płonka Redaktor wydania Aleksandra Grądzka-Walasz Redakcja techniczna Marek Fichna, Maciej Rowiński Prenumerata, kolportaż Justyna Sobieraj Sprzedaż: Beata Fas, Ewa Dombek, Jolanta Mikołajec-Piela, Kalina Barlik, Marta Mazurek, Marta Mika Druk: FISCHER POLIGRAFIA Cena 1 egzemplarza – 25,00 zł (w tym 8% VAT) Wpłaty kierować należy na konto: Bank Spółdzielczy w Raciborzu Nr konta: 40 8475 0006 2001 0014 6825 0001 PKWiU: 58.14.12.0, ISSN: 1734-8013 Prenumerata krajowa: Zamówienia na prenumeratę instytucjonalną przyjmuje firma Kolporter Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.. Informacje pod numerem infolinii 0801 40 40 44 lub na stronie internetowej http://dp.kolporter.com.pl/ Magazyn kierowany jest do prezesów, dyr. ds. technicznych i głównych specjalistów (mechaników, automatyków, technologów) reprezentujących branżę chemiczną, organizatorów targów, sympozjów, imprez branżowych, urzędów, ministerstw, instytutów, wyższych uczelni oraz biur projektowych. Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Niniejsze wydanie jest wersją pierwotną czasopisma Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca. Źródło grafiki na okładce: 123rf
4 CHEMIA PRZEMYSŁOWA 6/2019
W obiektywie
STRAŻACKI TETRIS Do akcji Tetris Challenge dołączyła Zakładowa Straż Pożarna Grupy Azoty Zakładów Azotowych „Puławy” S.A., pokazując wyposażenie swoich pojazdów ratunkowych, a tym samym uświadamiając, jak skomplikowana może być ich praca. Gratulujemy i dziękujemy za podjęcie wyzwania rzuconego przez naszą redakcję, przy okazji zachęcając innych do akcji! Fot. Sławomir Kłak, Grupa Azoty PUŁAWY
CHEMIA PRZEMYSŁOWA 6/2019 5
z portalu k i erunek C HEMIA . pl
Na dnie Bałtyku
PKN ORLEN prowadzi badania parametrów geologicznych dna Bałtyku. Na bazie pozyskanych informacji koncern przygotuje wstępny projekt techniczny morskiej farmy wiatrowej.
Na koncesji prowadzone są również badania środowiskowe oraz pomiary wietrzności. Obszar badań, o łącznej powierzchni ok. 131 km2, zlokalizowany jest ok. 23 km na północ od linii brzegowej Morza Bałtyckiego, na wysokości Choczewa i Łeby. Czas trwania badań uzależniony jest od warunków pogodowych panujących na Bałtyku.
Spółki podpisały aneks do umowy Grupa Azoty S.A., Grupa Azoty Zakłady Chemiczne „Police” S.A., Grupa Azoty Polyolefins S.A. oraz Grupa LOTOS S.A. podpisały aneks przedłużający do 6 grudnia 2019 roku negocjacje dotyczące warunków finansowania kapitałowego Projektu Polimery Police przez Grupę LOTOS S.A. Koncern paliwowy może potencjalnie zainwestować do 500 mln zł w rozwój jednego z kluczowych petrochemicznych projektów inwestycyjnych ostatnich lat dla polskiej gospodarki. – Projekt Polimery Police jest dla nas interesujący. Zgodnie ze strategią stanowi możliwość realizacji postulatu dywersyfikacji działalności Grupy LOTOS. Widzimy w nim potencjał, dlatego zależy nam na kontynuowaniu rozmów i ustaleniu modelu naszego zaangażowania na partnerskich i bezpiecznych warunkach dla obu stron – mówi dr Mateusz A. Bonca, Prezes Zarządu Grupy LOTOS S.A. Całkowity szacowany budżet realizacji Projektu Polimery Police wynosi ok. 1,5 mld EUR. Źródło: Grupa LOTOS
Źródło, fot.: PKN ORLEN
Nowy magazyn w Trzebini
Stal skrojona na potrzeby przemysłu Nad opracowaniem stali nanokrystalicznej nowej generacji pracuje zespół z Wydziału Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej pod kierunkiem mgr. inż. Krzysztofa Wasiaka. Opracowanie takiej stali ma duże szanse na wdrożenie przede wszystkim do produkcji narzędzi, ale również odpowiedzialnych części maszyn i wyrobów narażonych na zużycie eksploatacyjne. Projekt otrzymał finansowanie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu LIDER IX. Fot.: 123rf
Spółka ORLEN OIL otworzyła nowy magazyn centralny w Trzebini o powierzchni 6 tys. m² i pojemności 12 000 miejsc paletowych.
C IEKAWOSTKA
– Inwestycje we własną logistykę to nie tylko dalsze umacnianie pozycji konkurencyjnej firmy, ale też wymierne korzyści dla regionu w postaci nowych miejsc pracy i lokalnych podatków. – powiedział Daniel Obajtek, Prezes Zarządu PKN ORLEN. Magazyn został wyposażony w zaawansowane systemy IT oraz najnowsze systemy bezpieczeństwa, pozwoli również zoptymalizować procesy logistyczne. Źródło, fot.: PKN ORLEN
6 CHEMIA PRZEMYSŁOWA 6/2019
Źródło: Politechnika Warszawska
z portalu k i erunek C HEMIA . pl
PGNiG zwiększa udziały w norweskim złożu PGNiG Upstream Norway dokupiło 10 proc. udziałów w koncesjach PL636 i PL636B na Morzu Północnym. Tym samym zwiększyła swój stan posiadania w złożu Duva do 30 proc. – Zwiększenie udziałów w złożu, które jest bliskie rozpoczęcia produkcji, przybliża nas do osiągnięcia celu, jakim jest realizacja strategii w zakresie wydobycia gazu ziemnego na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Po nabyciu dodatkowych udziałów średnie wydobycie gazu ziemnego z tego złoża przez PGNiG przez pierwsze pięć lat działania gazociągu Baltic Pipe w latach 2023-2028, oszacowaliśmy na ok. 0,2 mld m3 rocznie – powiedział Piotr Woźniak, Prezes Zarządu PGNiG SA. Rozpoczęcie eksploatacji złoża Duva planowane jest na przełomie 2020 i 2021 roku. Źródło: PGNiG
Laboratorium CIECH dołączyło do elity
Dzięki spełnieniu szeregu wymogów oraz uzyskaniu certyfikacji GLP („Good Laboratory Practice”, pol. „Dobra Praktyka Laboratoryjna”), warszawskie laboratorium CIECH dołączyło do elity ośrodków badawczych w Europie i na świecie.
Własne laboratorium z certyfikatem GLP pozwoli CIECH znacząco przyspieszyć prace badawczo-rozwojowe, lepiej zarządzać danymi oraz kontrolować jakość, począwszy od surowców aż po gotowy produkt. – Uzyskanie certyfikatu GLP to bardzo ważna przewaga konkurencyjna dla naszego biznesu AGRO. Po przejęciu hiszpańskiego dostawcy środków ochrony roślin, spółki Proplan, naszym priorytetem w tym biznesie jest ekspansja zagraniczna, której kluczowym elementem są badania i rejestracje nowych produktów na nowych rynkach – powiedział Wojciech Babski, szef biznesu AGRO w Grupie CIECH. W Polsce funkcjonuje zaledwie około 10 laboratoriów pracujących w standardzie GLP dedykowanych dla biznesu AGRO.
ROZMAITOŚ C I
ponad
15
mln ton przeładowanej ropy i paliw – to wynik Naftoportu, spółki z Grupy PERN, jaki osiągnęła od początku stycznia do połowy listopada 2019 roku. Oznacza to, że już teraz firma przebiła dwunastomiesięczny rekord z roku 2018.
100 lat AGH! Krakowska Akademia Górniczo-Hutnicza już od stycznia świętuje swoje stulecie. 18 i 19 października 2019 r. odbyły się główne obchody jubileuszu. – 100 lat temu dokładnie w tym miejscu stał rektor UJ profesor Stanisław Estreicher i witał profesorów, studentów oraz Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego – mówił prof. Wojciech Nowak, rektor UJ, witając na stopniach Collegium Novum uczestników uroczystego pochodu, w którym szli m.in. profesorowie, studenci, władze i przyjaciele Akademii Górniczo-Hutniczej im.
Źródło: PERN
„ – Obiecująco wygląda rynek baterii litowo-jonowych – to u nas znajduje się największa w Europie fabryka tych baterii. Dzięki zlokalizowaniu produkcji ogniw w naszym kraju nie ma właściwie komponentu do pojazdu elektrycznego, który nie mógłby powstać w Polsce – Michał Kurtyka, minister klimatu i prezydent COP24 Źródło: Ministerstwo Klimatu
Stanisława Staszica w Krakowie. Pochód społeczności akademickiej odbył się dla upamiętnienia wydarzeń sprzed wieku, kiedy w auli Collegium Novum UJ przy ul. Gołębiej odbyło się
posiedzenie Senatu uczelni, podczas którego marszałek Piłsudski dokonał uroczystego otwarcia Akademii Górniczej. Źródło, fot.: UJ
Źródło, fot.: CIECH
CHEMIA PRZEMYSŁOWA 6/2019 7
z życia branży
Wkroczyliśmy na ścieżkę intensywnego rozwoju – Projekt jest bardzo ambitny zarówno pod względem zakresu, jak i harmonogramu prac, a zatem jako całość stanowi wyzwanie. Mamy, oczywiście, zdiagnozowane ryzyka, które na bieżąco monitorujemy, by skutecznie nimi zarządzić – mówi Agnieszka Żyro, Prezes Zarządu ANWIL S.A. Aleksandra Grądzka-Walasz: Stoi pani na czele spółki ANWIL – jednej z największych firm sektora chemicznego, zatrudniającej niemal 1400 osób. Spore wyzwanie… Agnieszka Żyro: Od wielu lat mam możliwość kierować zespołami profesjonalistów, które wraz z rozwojem mojej kariery stają się coraz większe. Obecnie stoję na czele spółki ANWIL – jednej z największych firm sektora chemicznego, zatrudniającej niemal 1400 osób. Jednak niezależnie od liczby współpracowników, wyznaję zasadę, że są oni największą wartością każdej firmy, a jej sukces zależy od ich zaangażowania, pasji i poczucia odpowiedzialności zarówno za ich indywidualne osiągnięcia, jak i zespołów, w których pracują. Dlatego bardzo dużo uwagi poświęcam budowaniu kultury organizacyjnej opartej na dialogu. Dwustronna komunikacja przyczynia się do zwiększenia poczucia podmiotowości pracowników, co z kolei przekłada się na podniesienie ich gotowości do wyrażania własnego zdania, dzielenia się pomysłami na usprawnienie działania organizacji i identyfikowania się z celami pracodawcy. Równie ważny jest dla mnie dobór współpracowników – osób zarządzających. Oczekuję od nich nie tylko wiedzy eksperckiej, ale także umiejętności przywódczych.
Pytam o ludzi, ponieważ w maju ANWIL zainicjował budowę nowych instalacji do produkcji nawozów azotowych. Czy nie obawiacie się braku specjalistów i odpowiednio wykwalifikowanych firm? Nie mamy takich obaw. W postępowaniach przetargowych wybraliśmy do realizacji projektu firmy – liderów w swoich branżach, które dysponują specjalistyczną wiedzą, wysoko wykwalifikowaną kadrą oraz bogatym doświadczeniem. Poza tym korzystamy z know-how naszego właściciela – PKN ORLEN, a także – co jest oczywiste – z własnych zasobów.
Co będzie w takim razie największym wyzwaniem przy omawianym projekcie?
8 CHEMIA PRZEMYSŁOWA 6/2019
Zwiększenie mocy instalacji wytwarzających nawozy azotowe jest niezwykle ważną dla naszej spółki inwestycją – pierwszą o takim zakresie i wartości w obszarze produkcji nawozów od momentu powstania firmy. Co prawda, w latach 1998–2006 był on modernizowany, dzięki czemu została m.in. obniżona energochłonność instalacji amoniaku, nastąpiło zwiększenie zdolności produkcyjnych kwasu azotowego, a także zostały wybudowane instalacje saletrzaku. Jednak dopiero teraz realizujemy przedsięwzięcie, w wyniku którego do połowy 2022 roku powstaną nowe instalacje kwasu azotowego, neutralizacji oraz granulacji. Projekt jest bardzo ambitny zarówno pod względem zakresu, jak i harmonogramu prac, a zatem jako całość stanowi wyzwanie. Mamy, oczywiście, zdiagnozowane ryzyka, które na bieżąco monitorujemy, by skutecznie nimi zarządzić. Jest to jeden z nieodzownych elementów realizacji każdego projektu, który uwzględniliśmy już w fazie planowania rozbudowy mocy produkcyjnych naszych instalacji nawozowych.
Nowe instalacje nie tylko zwiększą zdolności produkcyjne, ale również poszerzą ofertę produktową nawozów. W ciągu trzech lat będziemy w stanie zapewnić polskim rolnikom dostęp do zwiększonego wolumenu krajowych produktów, w tym saletry grubej, saletrosiarczanu amonu, saletrzaku z siarką i saletrzaku z magnezem o ulepszonych własnościach granuli, spełniających najwyższe światowe standardy w każdym aspekcie związanym z ich wytwarzaniem i sprzedażą. Tym samym zwiększy się nasza konkurencyjność w stosunku do firm zagranicznych. Aktualne moce produkcyjne ANWILU w obszarze nawozów powodują, że wytwarzamy ok. 30-procentową nadwyżkę amoniaku, którą – nie chcąc ograniczać swojej produkcji i nie mogąc jej zagospodarować samodzielnie – zmuszeni jesteśmy plasować na rynku.
z życia branży
Tak, więc de facto amoniak, który sprzedajemy, wraca m.in. na krajowy rynek właśnie w postaci nawozów azotowych. Dodatkowo tracimy także marżę, którą moglibyśmy uzyskać, sprzedając gotowy produkt – nawozy, a nie półprodukt, czyli amoniak.
A jak ogólnie ocenia pani rynek nawozów w Polsce? Czy np. nadal problemem jest rosnący import ze Wschodu? Import nawozów, nie tylko z kierunku wschodniego, stanowi coraz większe wyzwanie dla europejskich, a więc także polskich producentów. Zwróćmy uwagę, że decyzja o utrzymaniu ceł antydumpingowych na roztwór saletrzano-mocznikowy, importowany do państw UE z Rosji, Trinidadu i Tobago oraz USA, stanowi właściwy krok, który ma na celu ochronę rynku nawozowego Unii Europejskiej. W przypadku Polski, co prawda, nie przełoży się on bezpośrednio na wzrost sprzedaży saletry i saletrzaku ze względu na specyfikę i sposób aplikacji nawozów płynnych, jednak jest to dobry przykład, że Unia dostrzega konieczność zintensyfikowania działań, których celem jest ograniczenie napływu nawozów wytwarzanych
poza jej obszarem. Dlatego decyzję o wprowadzeniu ceł na roztwór saletrzano-mocznikowy uznajemy za dobry prognostyk oraz krok we właściwym kierunku, mając nadzieję, że Komisja Europejska utrzyma cła antydumpingowe na saletrę importowaną do państw członkowskich z Rosji.
A ceny gazu? Dzisiaj stanowią ok. 63 proc. kosztu wytworzenia produktu w obszarze nawozów, więc wzrost notowań błękitnego paliwa zawsze będzie podstawowym czynnikiem ryzyka dla wyników finansowych wytwórców nawozów. Cena gazu w Stanach Zjednoczonych jest średnio trzykrotnie niższa niż średnia cena gazu w UE. To właśnie niskie ceny gazu i energii leżą u podstaw decyzji takich potentatów, jak BASF czy norweska Yara o budowie swoich fabryk właśnie tam. Dlatego krajowi wytwórcy nawozów azotowych muszą koncentrować się przede wszystkim na zwiększaniu efektywności produkcji przy zmniejszaniu energochłonności procesu. W tym należy upatrywać klucza do utrzymania konkurencyjności krajowego przemysłu chemicznego. Potwierdzają to dobre wyniki polskiej branży chemicznej. W przy-
Agnieszka Żyro Prezes Zarządu ANWIL S.A.
Fot.: ANWIL S.A.
Na rynku nawozów.
CHEMIA PRZEMYSŁOWA 6/2019 9
z życia branży
padku produkcji wysokotonażowej decydujący wpływ na pozycję rynkową firm ma bowiem właśnie doskonałość operacyjna.
Jak dzisiaj ocenia pani współpracę polskiego przemysłu z nauką? Czy jest coś, co należy zmienić?
Patrząc na aktualne trendy społeczno-gospodarcze, na czym powinien skupić się dzisiaj przemysł chemiczny?
Fot.: ANWIL S.A.
ZMIANY NA HORYZONCIE W 2022 roku na terenie zakładu ANWIL powstaną nowe instalacje kwasu azotowego, neutralizacji oraz granulacji, tym samym zdolności produkcyjne wzrosną o około 50 procent, a włocławska spółka poszerzy ofertę produktową o cztery rodzaje nawozów
Z naszych doświadczeń wynika, że w obliczu wdrażania Gospodarki 4.0 coraz większym wyzwaniem jest pozyskanie pracowników posiadających wykształcenie, które umożliwi nam prowadzenie digitalizacji procesów produkcyjnych. Mam na myśli przede wszystkim analityków danych, będących jednocześnie technologami produkcji, czy inżynierami procesu. W trakcie prowadzonych przez nas postępowań rekrutacyjnych obserwujemy, że wysokim kompetencjom w obszarze IT, sprawności w analizowaniu danych, niestety nie zawsze towarzyszy zrozumienie potrzeb przemysłu, w tym wynikających ze specyfiki produkcji chemicznej. Nie zmienia to faktu, że wykorzystanie big data w przemyśle ma naprawdę olbrzymi potencjał. Dlatego należy się zastanowić, czy nie byłoby słusznym zmodyfikowanie współpracy pomiędzy przemysłem a uczelniami wyższymi w zakresie kształcenia kadr tak, aby powstały kierunki studiów integrujące wiedzę z zakresu IT, ze szczególnym naciskiem na zagadnienia analizy spod znaku big data, z wiedzą stricte technologiczną. Tym bardziej, że intensywny rozwój krajowego segmentu chemicznego sprawia, że jego potrzeby kadrowe nie tylko rosną, ale także stają się coraz bardziej specjalistyczne.
Cyfryzacja jest jednym z najważniejszych czynników, który będzie zmieniał oblicze branży chemicznej w najbliższych dekadach. Dlatego nie tylko w przypadku produkcji chemikaliów specjalistycznych, ale również w odniesieniu do produkcji wielkotonażowej obserwujemy coraz bardziej świadome podejście do możliwości agregowania dostępnych danych, postrzegając ich zbiory jako elektroniczne surowce naturalne, choć w przypadku sektora chemicznego – odmiennie niż ma to miejsce np. w sektorze usług – wdrażana jest cyfryzacja procesów, a nie działalności biznesowej. Analiza zgromadzonych danych pozwala bowiem pozyskać informacje, dzięki którym można usprawniać przebieg procesów produkcyjnych oraz osiągać ich optymalizację. Optymalizacja to zresztą słowo-klucz do dalszego rozwoju polskiego sektora chemicznego, a tym samym utrzymania konkurencyjności na europejskim rynku. Kolejnym czynnikiem, który przełoży się na stabilną pozycję branży, będzie poszukiwanie rentowności w nowych modelach biznesowych, opartych na innowacyjnych rozwiązaniach nie tylko w odniesieniu do charakterystyki produktu, ale także do łańcucha dostaw, czy metod jego plasowania na rynku. Natomiast w przypadku produkcji wielkotonażowej w dalszym ciągu istotna pozostanie doskonałość operacyjna. W praktyce będziemy mieć zatem do czynienia przede wszystkim z modernizacją instalacji przy optymalizacji wykorzystania aktualnych technologii i wysokich standardów produkcji. __________________________________________________________ Rozmawiała Aleksandra Grądzka-Walasz, redaktor czasopisma „Chemia Przemysłowa” oraz portalu www.kierunekCHEMIA.pl
10 CHEMIA PRZEMYSŁOWA 6/2019
Od ponad 25 lat działamy na rynku wydawniczym i konferencyjnym. Naszym celem jest budowanie przyszłości polskiego przemysłu. Bądź na bieżąco z tym, co dzieje się w branżach: energetycznej, chemicznej, farmaceutycznej, kosmetycznej, spożywczej, surowców skalnych, wodno-kanalizacyjnej oraz w technice pompowej Miej dostęp do aktualnej wiedzy, poznaj wypowiedzi ekspertów i praktyków Zaprezentuj swoją ofertę osobom decyzyjnym Poszerzaj sieć zawodowych kontaktów
KONFERENCJE
Organizujemy ponad 20 konferencji rocznie w których udział bierze 5,5 tys. osób
PORTALE
MAGAZYNY BRANŻOWE Wydajemy 7 czasopism branżowych, które rocznie docierają do ok. 80 tys. czytelników
32 415 97 74 biuro@e-bmp.pl www.kierunekBMP.pl
Na 8 portalach internetowych publikujemy najważniejsze branżowe informacje. Rocznie docieramy do ok. 750 tys. odbiorców.