TEMAT NUMERU I
bezpieczeństwo
W JEDNYM KIERUNKU I Cel: zero wypadków I Długofalowa strategia bezpieczeństwa I Ograniczenie ryzyka wypadków
Nowy wymiar łączności
> 28
Na rynku przetrwają Najefektywniejsi
> 58
Osiołkowi w żłoby dano
> 62
Fot.: 123rf
S P I S T R E Ś CI
Z ŻYCIA BRANŻY 10 I Piasek na wagę złota Sławomir Moszniński 12 I Z piaskiem po drodze Andrzej Skoneczny T E M A T NU M E RU : B E Z P I E CZ E Ń S T W O 16 I BHP to obowiązek, współpraca i zaufanie Rozmowa z Tomaszem Skibińskim, dyrektorem BHP w CEMEX Polska, Czechy i Niemcy 20 I Nowa droga, stary cel Leszek Srebrniak 22 I Bezpieczeństwo po japońsku Ryszard Dudek 26 I Pytania rodzą kolejne pytania – czy jesteśmy przygotowani? Agnieszka Gajek 28 I Nowy wymiar łączności Jacek Krupa 32 I Ludzka twarz biznesu Magdalena Fudala
Fot.: 123rf
10
z życia branży
Piasek na wagę złota tem a t n u me r u : B E Z P I E CZ E Ń S T W O
FELIETON 37 I Z kalendarza BHP-owca Maciej Stachowski P RA W O 38 I Najważniejsze zmiany w prawie pracy Adrianna Suszyło 42 I Ewidencyjna rewolucja Mariusz Dyka
20
Fot.: Lafarge
Sławomir Moszniński
M A S ZYNY I URZ Ą D Z E NIA 50 I Nowy kierunek transportu technologicznego? Przemysław Bodziony, Michał Patyk
ZARZ Ą D ZANI E 62 I Osiołkowi w żłoby dano Ryszard Chciuk 66 I Recepta na trudne czasy Paweł Podsiadło 72 I Zaangażować niezaangażowanych, czyli GROW Andrzej Kaniewski CEMENT I WAPNO 76 I Co pokaże barometr? Rozmowa z prof. Janem Deją, dyrektorem biura Stowarzyszenia Producentów Cementu, kierownikiem Katedry Technologii Materiałów Budowlanych AGH
Nowa droga, stary cel Leszek Srebrniak CEMENT I WAPNO Fot.: zasoby rozmówcy
O P T Y M A L IZAC J A 57 I W kierunku nowoczesności Rozmowa z Zenonem Pawiłojciem, prezesem zarządu ABET Sp. z o.o. 58 I Na rynku przetrwają najefektywniejsi Rozmowa z Włodzimierzem Bemem, kierownikiem kopalni Żelazna, należącej do firmy ABET
Co pokaże barometr? Rozmowa z prof. Janem Deją
76 Surowce i Maszyny Budowlane 1/2020 3
OD REDAKCJI
Wydawca: BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k.
Sabina Szewczyk-Wajda redaktor wydania tel. 32 415 97 74 wew. 45 tel. kom. 602 116 313 e-mail: sabina.wajda@e-bmp.pl
Smart, a może 4.0? D
rony wyposażone w głośniki latają w miastach i wioskach, upominając przechodniów, którzy nie przestrzegają zasad bezpieczeństwa. Skanując obraz powierzchni, przypominają ludziom o obowiązku używania masek ochronnych, a także informują, że bezpieczniej jest pozostać w domu. Nadzorują ruch uliczny, rozpraszają większe zgromadzenia i oświetlają budowę szpitali nocą. Brzmi jak wizja przyszłości? Nie. Tak władze w Chinach przeciwdziałają rozprzestrzenianiu się epidemii koronawirusa.
D
ziś nowe technologie są już normą w zapewnianiu czy wspieraniu bezpieczeństwa. Stosuje się je powszechnie w zakładach produkcyjnych, „weszły” także na teren kopalń. Dla wielu firm kopalnia nowoczesna, to kopalnia bezpieczna. Nowoczesne systemy radiofonii, specjalistyczne czujniki, sygnały alarmowe i świetlne, mierniki prędkości wiatru, które informują o zakazie rozładunku, platformy do otwierania włazów pojazdów, szkolenia e-learning – to tylko nieliczne z rozwiązań, którymi dzielą się specjaliści od bezpieczeństwa w najnowszym numerze „Surowców i Maszyn Budowlanych”.
J
ednym z bardziej spektakularnych przykładów nowoczesnych techno-
4 Surowce i Maszyny Budowlane 1/2020
logii prezentuje Lafarge – dzięki powiązanej sieci zakładów można wykryć awarię, nim ona nastąpi. – Pracownicy naszego zakładu w Czechach ostrzegli nas o awarii, która może wydarzyć się za trzy dni. Okazało się, że sygnały z naszego systemu sprzężonych czujników pokazywały takie same anomalie, jak w ich zakładzie przed awarią. Dzięki temu odpowiednio szybko zareagowaliśmy i zapobiegliśmy przestojom w produkcji – mówi Marcin Mądry, dyrektor strategii i marketingu Lafarge (s. 5).
M
amy więcej narzędzi, które pomagają ograniczać liczbę wypadków, bezpieczeństwo jest obecnie „smart” i 4.0. W ostatnich latach technologia idzie do przodu w niewyobrażalnym tempie, natomiast nie zmienia się jedno – duży udział w wypadkach tzw. czynnika ludzkiego. I mimo nowych technologii i „inteligentnych rozwiązań”, cały czas trzeba mieć na uwadze, że – jak pisze Maciej Stachowski (s. 37) – „zakład pracy jest raczej bezpieczny, a niebezpieczny bywa jedynie człowiek…”.
ul. Morcinka 35 47-400 Racibórz tel./fax 32 415 97 74 tel. 32 415 29 21 32 415 97 93 e-mail: surowce@e-bmp.pl http://www.kieruneksurowce.pl BMP to firma od ponad 25 lat integrująca środowiska branżowe, proponująca nowe formy budowania porozumienia, integrator i moderator kontaktów biznesowych, wymiany wiedzy i doświadczeń. To organizator branżowych spotkań i wydarzeń – znanych i cenionych ogólnopolskich konferencji branżowych, wydawca profesjonalnych magazynów i portali. Rada programowa: dr Jarosław Badera, Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. inż. Artur Bęben Mariusz Dyka, Wydział Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska w Starostwie Powiatowym w Gliwicach, Geolog Powiatowy dr hab. inż. Tomasz Gawenda, Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Aleksander Kabziński dr inż. Paweł Kawalec, niezależny ekspert, www.ptkawalec.com prof. dr hab. inż. Wiesław Kozioł, Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego, Akademia Górniczo-Hutnicza dr inż. Łukasz Machniak, Katedra Górnictwa Odkrywkowego, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie dr inż. Zdzisław Naziemiec, Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych, Oddział Szkła i Materiałów Budowlanych w Krakowie Paweł Podsiadło, niezależny ekspert, www.leanmining.pl Mariola Stefanicka, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej Prezes zarządu BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. Adam Grzeszczuk Redaktor naczelny: Przemysław Płonka, przemyslaw.plonka@e-bmp.pl Redaktor wydania: Sabina Szewczyk-Wajda, sabina.wajda@e-bmp.pl Redakcja techniczna: Maciej Rowiński, Marek Fichna Reklama: Marta Mika, marta.mika@e-bmp.pl Jolanta Mikołajec-Piela, jola.mikolajec@e-bmp.pl Prenumerata, kolportaż: Justyna Sobieraj, prenumerata@e-bmp.pl Prenumerata krajowa: Zamówienia na prenumeratę instytucjonalną przyjmuje firma Kolporter Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. Informacje pod numerem infolinii 0801 40 40 44 lub na stronie internetowej http://dp.kolporter.com.pl/ Cena 1 egzemplarza – 25,00 zł (w tym 8% VAT) PKWiU: 58.14.12.0 ISSN: 1734-7998 Wpłaty kierować należy na konto: Bank Spółdzielczy w Raciborzu 40 8475 0006 2001 0014 6825 0001 Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Niniejsze wydanie jest wersją pierwotną czasopisma Druk: FISCHER Poligrafia Fot. na okładce: 123rf
W O BI E K T Y W I E
Technologie przyszłości na Kujawach – Pracownicy naszego zakładu w Czechach ostrzegli nas o awarii, która może wydarzyć się za trzy dni. Okazało się, że sygnały z naszego systemu sprzężonych czujników pokazywały takie same anomalie, jak w ich zakładzie przed awarią. Dzięki temu odpowiednio szybko zareagowaliśmy i zapobiegliśmy przestojom w produkcji – mówi Marcin Mądry, dyrektor strategii i marketingu Lafarge. Ta wypowiedź obrazuje, jak w Grupie LafargeHolcim podchodzi się do produkcji cementu, ale też całego procesu zarządzania i utrzymania cementowni. Koncern realizuje wspólny projekt, który ma na celu stworzyć jedną powiązaną sieć zakładów produkujących cement i współpracujących ze sobą dzięki technologii. Źródło i fot.: www.lafarge.pl
Surowce i Maszyny Budowlane 1/2020 5
z po r t a l u k i e r u n ek S UR O W C E . pl
Unieważnienie podwyżki ceny energii w zakładzie przemysłowym – sukces Kancelarii Brysiewicz i Wspólnicy Kancelaria Brysiewicz i Wspólnicy doprowadziła do unieważnienia podwyżki ceny energii w zakładzie klienta – operatora zakładu przemysłowego. Sąd zakwestionował obecną na rynku energii od wielu lat praktykę zmieniania ceny prądu jednostronnie przez sprzedawcę.
R O Z M AI T O Ś CI
6
00000
metrów sześciennych betonu
Tyle materiału CEMEX dostarczył na budowę Zapory Dwustulecia (hisz. Presa Bicentenario) w stanie Sonora w północno-zachodnim Meksyku. Została tam zastosowana autorska technologia w ramach dostaw betonu
Dr Dominik von Achten nowym prezesem zarządu HeidelbergCement 1 lutego 2020 r. stanowisko nowego prezesa zarządu HeidelbergCement objął dr Dominik von Achten (54 lata), pełniący od 2015 r. funkcję wiceprezesa zarządu. Dr Dominik von Achten zastąpi na stanowisku prezesa dr. Bernda Scheifele, który 31 stycznia 2020 r., po trzech kadencjach, złożył rezygnację z tej funkcji i przechodzi na emeryturę.
Źródło: CEMEX
Dostawca energii operatora dużego zakładu przemysłowego, reprezentowanego przez Kancelarię Brysiewicz i Wspólnicy, podwyższył cenę energii o blisko 70%. Klient zwrócił się do kancelarii o pomoc, gdyż tego rodzaju podwyżka oznaczała dla niego kwartalnie ponad pół miliona złotych dodatkowych kosztów. W pierwszej kolejności kancelaria doprowadziła do uzyskania zabezpieczenia roszczeń klienta poprzez utrzymanie ceny na dotychczasowym poziomie na czas trwania sporu. Z kolei po trwającym blisko rok postępowaniu, sąd przychylił się do twierdzeń kancelarii o bezprawności podwyższenia ceny. Sąd wskazał, że o ile ustalanie ceny w sposób kosztorysowy jest prawnie dopuszczalne, to musi się to odbywać na podstawie jasno określonych i weryfikowalnych kryteriów. W tym przypadku sprzedawca dokonał korekty ceny, powołując się jedynie na bliżej nieokreślone „zmiany rynkowe”, co zostało przez sąd uznane za niewystarczające. Zainteresowani wyrokiem powinni być przede wszystkim operatorzy zakładów przemysłowych, którzy nie będą musieli obawiać się bezprawnych podwyżek cen w 2020 roku, gdy sprzedawcy energii zaczną aktualizować stawki po roku obowiązywania zamrożenia cen. Źródło: Brysiewicz i Wspólnicy Kancelaria Prawna Fot. 123RF
6 Surowce i Maszyny Budowlane 1/2020
„ Cała działalność gospodarcza związana jest z efektywnością. Musimy być lepsi niż inni, ponieważ na tym konkurencyjnym i trudnym rynku przetrwają tylko najefektywniejsi. Włodzimierz Bem, s. 58
„Przejmujący funkcję prezesa koncernu HeidelbergCement, dr Dominik von Achten to kompetentny, uznany i doświadczony na arenie międzynarodowej menedżer pochodzący z naszych szeregów” – podkreśla Fritz-Jürgen Heckmann, przewodniczący Rady Nadzorczej HeidelbergCement AG. „Przez ostatnie 13 lat sprawdził się w różnych rolach w firmie. Jesteśmy przekonani, że doprowadzi Grupę do pomyślnej i zrównoważonej przyszłości”. Dr Dominik von Achten jest członkiem zarządu HeidelbergCement od 2007 roku i wiceprezesem zarządu od 2015 roku. Jego zakres odpowiedzialności w Grupie obejmował obszar Ameryki Północnej oraz Europy Zachodniej i Południowej, a także Competence Centre Materials (Centrum Technologiczne Materiałów Budowlanych). Odegrał znaczącą rolę w udanej integracji Hansona i Italcementi. Jako dyrektor ds. cyfrowych odpowiada również w Grupie za obszary transformacji cyfrowej i przedsięwzięć cyfrowych. Źródło i fot.: www.gorazdze.pl
z po r t a l u k i e r u n ek S UR O W C E . pl
Prezydent Andrzej Duda o chińskiej inwestycji w Stalowej Woli 16 stycznia w Stalowej Woli odbyła się wystawa „Od Centralnego Okręgu Przemysłowego do Gospodarki 4.0” z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy. Wydarzeniu towarzyszyła prezentacja blisko 70 wystawców Polskiej Wystawy Gospodarczej, których produkty wyróżniają się innowacyjnością, nowoczesnymi rozwiązaniami i nawiązują do tradycji polskich producentów. Swoją ofertę pokazała m.in. firma LiuGong Dressta Machinery, która podczas wydarzenia została oficjalnie mianowana członkiem Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa.
Program budowy 100 obwodnic Poprawa bezpieczeństwa na drogach, wyprowadzenie ruchu z zatłoczonych miast, czystsze powietrze, mniejszy hałas i poprawa przepustowości sieci drogowej – to główne założenia opracowanego w Ministerstwie Infrastruktury Programu budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030. W ramach rządowego programu powstanie 100 obwodnic na sieci dróg krajowych o łącznej długości ok. 820 km. Będą to trasy o najwyższych parametrach technicznych, dostosowane do przenoszenia obciążenia 11,5 t/oś. Źródło i fot.: www.gov.pl
B E Z P I E CZ E Ń S T W O
śmiertelnych zaistniałych w 2018 roku do 23 wypadków śmiertelnych w 2019 roku. Zasadniczy wpływ na to zjawisko ma wzrost wypadkowości śmiertelnej w kopalniach rud miedzi z 1 w 2018 roku do 5 w 2019 roku. Natomiast odnotowano duży spadek wypadkowości ciężkiej w porównaniu do roku poprzedniego z 15 wypadków w 2018 r. do 10 wypadków ciężkich zaistniałych w 2019 roku. Analiza wypadków śmiertelnych i ciężkich w okresie dziesięciu lat wskazuje na tendencję spadkową. Suma wypadków śmiertelnych i ciężkich zaistniałych w 2019 roku zmniejszyła się o trzy w porównaniu do 2018 roku. W roku 2019 zaobserwowano duży udział wypadków spowodowanych „czynnikiem ludzkim”. Na 33 wypadki śmiertelne i ciężkie w 2019 roku aż 22 zaistniały z powodu błędów ludzkich, nieprzestrzegania podstawowych zasad i przepisów bhp, złej organizacji i koordynacji robót. Źródło: WUG
Źródło i fot.: informacja prasowa
Surowce i Maszyny Budowlane 1/2020 7
Fot. 123rf.com fot. ilustracyjne
Podczas wydarzenia Andrzej Duda odwiedził stoisko LiuGong Dressta Machinery – największego chińskiego inwestora w Polsce. W trakcie targów firma zaprezentowała trzy maszyny: spycharkę DRESSTA TD-25, ładowarkę kołową LiuGong 835H oraz koparkę gąsienicową LiuGong 925E. LiuGong Machinery, największy producent ładowarek na świecie, działa w Polsce już od 20 lat, a w roku 2012 oficjalnie nabył cywilną część Huty Stalowa Wola. Na Podkarpaciu rozwija globalną sieć sprzedaży maszyn budowlanych, a sprzęt poprzez dystrybutorów sprzedaje w 148 krajach na całym świecie. Podczas wystawy prezes LiuGong Dressta Machinery, Howard Dale otrzymał z rąk Jana Stylińskiego, prezesa Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, certyfikat przystąpienia firmy do PZPB. Zakład produkcji maszyn LiuGong Dressta Machinery w Polsce jest gotowy, by do 2023 roku dwukrotnie zwiększyć swoją wydajność dzięki nowym inwestycjom w produkcję, działalność badawczo-rozwojową i wprowadzenie nowych modeli kolejnej generacji sprzętu budowlanego na łączną kwotę 10 milionów euro. W fabryce w Stalowej Woli powstają spycharki i układarki rur Dressta, koparki i ładowacze kołowe LiuGong, a oddział ZZN dostarcza światowej klasy części do zespołów napędowych ogólnoświatowym producentom oryginalnego wyposażenia (OEM)
W 2019 roku w polskim górnictwie wzrosła wypadkowość śmiertelna z 21 wypadków
Fot.: 123rf
z życia branży
Piasek na wagę złota Sławomir Moszniński autor portalu galeriakruszyw.pl
Czy alarmowany przez ekologów brak piasku i jego wpływ na rujnowanie środowiska naturalnego to kolejny rozdmuchany, sztuczny problem, czy rzeczywiście coś jest na rzeczy? Czy grozi nam niedobór materiału, który stanowi podstawę branży budownictwa i jest odpowiedzialny za rozwój infrastruktury i urbanistyki? Wg naukowców piasek jest najbardziej zapomnianym surowcem naturalnym na świecie…
E
ksploatacja piasku w Polsce i na świecie prowadzona jest na pełnych obrotach. Piasek to jeden z najpopularniejszych surowców naturalnych, wykorzystywany niemalże do wszystkiego: budowy dróg, kolei, domów, do produkcji cementu i szkła. Dzięki zawartości krzemu jest składnikiem praktycznie każdego urządzenia elektronicznego. Wszystkie kraje świata wykorzystują ten materiał w ogromnych ilościach, rozwijając swoją infrastrukturę. Jest to najpowszechniejszy surowiec naturalny, który występuje wszędzie wokół nas i to w ogromnych ilościach.
Wg autorów magazynu „Sience” na świecie wydobywa się ok. 40 mld ton piasku rocznie Dzięki dostępności i łatwej możliwości pozyskania, jego eksploatacja jest ogromna. Do niedawna był pospolitym produktem o charakterze lokalnym, czasami nawet zbędnym produktem ubocznym w procesie produkcji grubszych frakcji żwiru.
Eksploatacja piasku w Polsce Polska jest jednym z największych producentów piasku na świecie. Rozmieszczenie piasków na terenie naszego kraju jest równomierne i jedynie na południu może występować jego niedobór. Wydobycie w roku 2018 wyniosło 197 mln ton. Trzeba przyjąć, że kolejne 100 mln ton stanowi piasek wydobywany nielegalnie… Jest to ogromna ilość, która przekroczyła sumę wydobycia węgla kamiennego i brunatnego. Zdaniem specjalistów w przeciągu najbliższych lat wynik ten utrzyma się na tym samym poziomie lub delikatnie wzrośnie. Ze wszystkich zasobów naturalnych Ziemi, więcej wykorzystujemy tylko wody i powietrza.
10 Surowce i Maszyny Budowlane 1/2020
Badaniami zasobności złóż w Polsce zajmuje się Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. Na postawie wykonywanych badań geologicznych stwierdzono średni spadek wartości frakcji żwirowej, czyli ziaren powyżej 2 mm w złożach. Spadek jest znaczący i wynosi 1% w skali roku. Oznacza to, że jeśli dzisiaj mamy średni punkt piaskowy (zawartość piasku 0-2 mm w złożu) na poziomie 65%, to za kilkadziesiąt lat poszukiwania żwiru mogą być bardzo mocno utrudnione albo niemożliwe. Wszystko zależy od konsumpcji materiału w najbliższych latach. Kolejnym problemem jest urbanizacja terenów na złożach piasku. Dzisiaj nie zwracamy na to uwagi, a za 50 lat okaże się, że w rezultacie tereny ze złożami piasku zostały zurbanizowane, a jego wydobycie bardzo mocno utrudnione lub niemożliwe. Co to oznacza? Ostre wyhamowanie budownictwa, transportowanie piasku na znaczne odległości oraz dewastację środowiska z pozostałości piaskowych terenów. Wszystko bardzo mocno odbije się na stanie środowiska naturalnego. Wyobraź sobie sytuację, że cena piasku wzrośnie kilkakrotnie, a jego występowanie i łatwość pozyskania nie będzie stanowić większego problemu? Zyski z obrotu tym surowcem mogą przyciągnąć zorganizowaną przestępczość, tak jak występuje to w innych częściach globu.
Eksploatacja piasku na świecie Wg autorów magazynu „Sience” na świecie wydobywa się ok. 40 mld ton piasku rocznie. Ogromne jego ilości są „pożerane” przez kraje, które chcą zachwycić swoją pomysłowością i bogactwem. Przykładem są tutaj Wyspy Palmowe u wybrzeży Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Do wybudowania projektu arabskich multimilionerów zużyto 94 mln m³
Fot.: 123rf
z życia branży
piasku wydobytego z dna morza. Trzeba tutaj zaznaczyć, że piasek pustynny niestety nie nadaje się do budownictwa ze względu na jednorodną frakcję i kulisty kształt ziaren. Kolejnym przykładem jest wyspiarski Singapur, który przez ostatnie 50 lat powiększył swoją powierzchnię o niemalże 20%, wykorzystując do tego celu piasek i włączając kolejne powierzchnie morskie do lądu. Sytuacja ta wpłynęła negatywnie na politykę międzynarodową sąsiednich krajów, które dotkliwie odczuły dewastację dna morskiego. Koszt piasku w tamtym rejonie wzrósł 60-krotnie! Potężny popyt na materiał uaktywnił świat przestępczy. Efektem tej trudnej sytuacji jest powstanie szarej strefy, która handluje piaskiem i wydobywa go bez żadnych zezwoleń, niszcząc i degradując przy tym środowisko. „Mafie piaskowe” to grupy przestępcze zajmujące się nielegalnym handlem piaskiem, używając wszystkich metod, aby zarobić. Nawet tych najokrutniejszych. Najtrudniejsza sytuacja jest w Indiach, gdzie mafie piaskowe odebrały życie kilkuset osobom, w tym urzędnikom oraz ekologicznym działaczom. Piasek importowany jest aktualnie z dużych odległości, co ma również ogromny wpływ na zanieczyszczenie środowiska. Załóżmy, że piasku na świecie wystarczy nam na kolejne 30 lat (co przy aktualnym wykorzystaniu tego surowca wydaje się być niemożliwe). Co dalej? Chyba zapomnieliśmy, że jest to surowiec nieodnawialny…
Proces powstawania piasku trwa tysiące lat. Co nas czeka w przypadku rzeczywistego problemu z jego wydobyciem? Łatwo to sobie wyobrazić. Nastąpi wyhamowanie budownictwa, które stanowi człon gospodarki większości państw.
Co możemy dziś zrobić, aby zrównoważyć zużycie surowca? W pierwszej kolejności musimy zdać sobie sprawę z tego, że piasek po prostu kiedyś się skończy. Pytanie, kiedy się obudzimy i ile nam zostanie względnego spokoju w gospodarowaniu tym surowcem? Takie kroki można przedsięwziąć już dzisiaj: • zaprzestanie wydawania pozwoleń na budowę na terenach piaskowych możliwych do eksploatacji; • poszukiwanie alternatywnego produktu o zbliżonych właściwościach; • racjonalna gospodarka surowcem; • recykling surowców budowlanych.
PIASKOWY PROBLEM jeśli dzisiaj mamy średni punkt piaskowy (zawartość piasku 0-2 mm w złożu) na poziomie 65%, to za kilkadziesiąt lat poszukiwania żwiru mogą być bardzo mocno utrudnione albo niemożliwe
*** Eksploatacja piasku jest prowadzona na znaczącą skalę i ma ogromny wpływ na środowisko. Jeśli nic się w tej sprawie nie zmieni, czarny scenariusz braku wody i czystego powietrza poszerzy się również o deficyt piasku. Nie chciałbym, aby kolejne pokolenie obserwowało morze z betonowanych plaż. Wg naukowców piasek stał się najbardziej zapomnianym z surowców naturalnych Ziemi.
Surowce i Maszyny Budowlane 1/2020 11