Σπιτικα γιατροσοφια με βοτανα 800 συνταγεσ by Maria Verouhi

ΠΙΤΙΚΑ ΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ (!ξ ~όταvα

JUDE'S HERBAL ΗΟΜΕ REMEDIES Copyright © 2004 Jude C. Todd Published by Llewellyn Publications Woodbury, ΜΝ 55125 USA www .llewellyn. com Εικονογράφηση: Keνin R. Brown: εχινάκεια, χαμοδρυά, μύρο, κεάνωθος, γιούκκα.

aραρούτι, μπετόνικα, χένα, λούφφα, βαλεριάνα, ιτιά και ισατίδα. Lauren

Foster-MacLeod: αλφάλφα, άρνικα, κριθάρι, μαύρο φραγκοστάφυλο, διατρητόφυλλο ευπατόριο, καρδάμωμα (κακουλές), ευκάλυπτος, σκόρδο, τζίντζερ, υδραστίδα, χρένο, εκουίζετο, ταγέτης, κρεμμύδι και άγριο ρύζι.

Melissa Gay: ακακία, βαλσαμίτη, ράμνος, καμφορά, γαρίφαλο, βαλσαμώδες χρυσάνθεμο, ιμπάτιενς, ζοχαδόχορτο, φυτολάκκα, αμβροσία, επτάφυλλο,

φτελιά, καμπανούλα, άγριο γιαμ (διοσκορέα) και εριοδίκτυο. Doνer: όλες οι υπόλοιπες εικόνες, κατόπιν αδείας.

Για την Ελληνική γλώσσα: ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ με βότανα

ΤΗΛ. 210-8615466 I 210-8668356, FAX. 210-8615206

www.iridaeditions.com e-mail: info@iridaeditions.com Ι sales@iridaeditions.com Μετάφραση: Γιώργος Σαββόπουλος.

Γενική επιμέλεια: Ηλιοπούλου Κανέλλα Απαγορεuεται η μερική ή ολική αναπαραγωγή του έργου, η αποθήκευση και η μετάδοσή του, με οποιονδήποτε ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοαντιγραφικό ή άλλο τρόπο, χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη.

ISBN 978-960-7926-65-4

ΣπιτιΚΑ fΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ

4 ΑΦΙΕΡΩΣΗ Αφιερώνω, με πολλές ευχαριστίες, το βιβλίο αυτό στους γονείς

μου E1·bie και Hilda Toclcl. Χωρίς τιzν αγάπιz και τις διδαχές τους δεν θα είχα αποκτιίσει τα σημερινά ενδιαφέροντά μου. Η στοργιί και η φροντίδα τους μού ενέπνευσαν την αγάπ1z για το διάβασμα και την περιέργεια για τιz ζω1ί. Θα 1ίθελα επίσης να ευχαριστ1ίσω θερμά τις δύο κόρες μου, Caτly Wall και Catlιleen Sα1ιιs, για τιzν υποστ1Ίριξη και την αγάπη που μου προσέφεραν. Ήταν δίπλα μου όποτε τις χρειαζόμουν. Πολλές ευχαριστίες και προς μια καλ1ί φίλη, την Patτίcia Snoωden, η οποία με γέμιζε θάρρος όταν το είχα ανάγκη. Πρέπει να ευχαριστιίσω επίσης πολλούς άλλους φίλους που

απέκτησα με την πάροδο των χρόνων, οι οποίοι με βοήθησαν να μάθω τον τρόπο ζωιίς που τόσο αγαπώ. Ευχαριστώ τον εγγονό μου, ]οslιιια Williaπιs, γι' αυτό που πραγματικά είναι.

jude C. Todd

5 ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ Το βιβλίο αυτό αποτελεί συνέχεια των πολύ επιτυχημένων μέχρι τώρα εκδόσεών μας που αφορούν στα βότανα και τα θεραπευτικά φυτά, τιz χp1ίση τους και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Είναι φανερ1ί και έντονη 1[ στροφιί του αναγνωστικού κοινού προς

τα θέματα υγιεινιzς διαβίωσης και διατροφJίς και αυτιz την ανάγκη προσπαθούμε να ικανοποι1ίσουμε με την έκδοση αυπz. Το βιβλίο αυτό εκτός από τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά

με τα γενικά χαρακτηριστικά των βοτάνων, τη συλλογιz και τιzν επεξεργασία τους, επικεντρώνεται κυρίως στα πρακτικά θέματα

τιzς αποτελεσματικιzς τους χp1zσιzς. Έτσι, εδώ μπορούμε να βρούμε εύκολες συνταγές με συνηθι σμένα βότανα που φύονται γύρω μας 1ί πωλούνται στα ειδικά

καταστιzματα και να προλάβουμε ιί να αντιμετωπίσουμε κάθε φύσιzς νοσηρά συμπτώματα του οργανισμού μας.

Η τόνωση, η ευεξία, η αναζωογόνηση, η χαλάρωση του νου και

του σώματος αλλά κυρίως η πρόληψη και η θεραπευτικ1ί αντιμε τώπιση πολλών προβλημάτων υγείας είναι τα βασικότερα ζιzτιί ματα που πραγματεύεται το συγκεκριμένο βιβλίο. Οι συνταγές ομορφιάς και οι συμβουλές για τη χρ1ίση των βο

τάνων στην καθιzμερινιz μας ζωιz είναι ακόμα μερικά από τα θέματα του βιβλίου. Η συγγραφέας ]ιιιle C.

Toclcl ε[ναι βοτανολόγος με nzasteι·

από το Dοηιίηiοιι Heτbal College και ιδιαίτερη αγάπη στη φύσιz και τα βότανα. Ελπίζουμε το βιβλίο αυτό να αποτελέσει για τους αναγνώστες

μας πηγιz πληροφοριών και σημείο αναφοράς στην αναζιzτηση τιzς πιο αποτελεσματικιίς χρ1ίσιzς των βοτάνων.

Ηλιοπούλου Νέλλη

ΣΠJτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Το βιβλίο αυτό δεν υποκαθιστά την κατάλληλη

ιατρικιί περίθαλψη ούτε αποτελεί ιατρικό οδηγό. Για κάθε σοβαρό πρόβλημα υγείας, πρέπει να συμβουλεύεστε το γιατρό σας. Επειδ1ί τα βότανα θα μπορούσαν να

αποδειχθούν πολύ δραστικά, πρέπει να τα χρησιμοποιείτε με σύνεση.

Μερικά μάλιστα μπορούν να προκαλέσουν

δηλητηρίαση. Έχετε την ευθύνη για την υγεία σας.

Ο εκδότης αποποιείται κάθε ευθύνη για την αποτελεσματικότητα των συνταγών που

αναφέρονται στο βιβλίο. Επίσης, δεν μπορούν να δοθούν υποσχέσεις για οποιαδ1ίποτε θεραπευτικ·ιί αγωγ1ί. Πρέπει να χρησιμοποιείτε τις συνταγές που

παρατίθενται στο βιβλίο με προσοχιί και κοιν1ί λογικ1ί. Επειδ1ί πολλοί άνθρωποι είναι αλλεργικοί σε ορισμένα φυτά, προτού συμπεριλάβετε στη συνταγιί σας κάποιο βότανο πρέπει να πραγματοποιείτε δερματικό τεστ για να ελέγξετε

αν τυχόν προκαλείται αλλεργικ1ί αντίδραση.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή οοοοοοοοοοοοοοοοο οοοοοο Οοοοοοοοοοοοοο

000

οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο ο

000000000

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΩΝ ΒΟΤΑΝΩΝ οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο 21 ΟΙ <<ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ>> ΤΩΝ ΒΟΤΆΝΩΝ οοοοοοοοοοοοοοοοοοο24 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΒΟΤΆΝΩΝ οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΣΥΛΛΟΓΉ ΒΟΤΑΝΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΒΟΤΑΝΩΝ

0000000

0000

οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο

000000

ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΒΟΤΆΝΩΝ οοοοοοοοοοοο 75 ΣΕ ΠΡΩΤΗ ΖΗΤΗΣΗ

00000000000000

οοοοοοοοοοοοοοοοοοοο ο ο

000000

ΠΟΙΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΒΟΤΆΝΟΥ

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ; οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο 79 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΠΟ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ

0000000000000

οοοοοοοοοοοοοοοοο

ο οοοοοοοοοοο 99

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΦΑΙΝΕΣΤΕ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΟΤΕΡΕΣ οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο

101

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝτΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ Οοο ο οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο ο ο οοοο

102 105 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΠΑΝΙΟ οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο 106 0000

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑΑΝΔΡΕΣοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο

ο οοοοο

0000

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΑΚΙΔΕΣ οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο

111 115

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

ΤΩΝ ΧΕΙΛΙΩΝ οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο

116

ΛΟΣΙΟΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ οοοοοοοοοοοοοο

0000

οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο

00000

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΤΟΜΑτΙΚΟ ΔΙΆΛΥΜΑ οοοοοοοοο

118 121

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

ΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ οοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο 122

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΥΧΙΩΝ ................................................

123 124 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΕΥΩΔΙΑ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ............... 126 ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ ............... 128 ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ......................

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΦΡΟΝτΙΔΑ ΤΩΝ ΜΑΛΛΙΩΝ ..................................

133

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΑΜΠΟΥΆΝ ΚΑΙ ΚΡΕΜΕΣ ΜΑΛΛΙΩΝ ............................... ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΤΥΡΙΔΑ .......................

134 138

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΛΑΜΠΕΡΟ ΧΡΩΜΑ ΜΑΛΛΙΩΝ ........................................................

140 142 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝΩΤΙΚΆ .............................. 146 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΙΧΌΠΤΩΣΗ .............. ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ

ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΛΛΙΑ .............................................. 147 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ................................ 153 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΔΟΘΙΗΝΕΣ (ΣΠΥΡΑΚΙΑ) . .. ... .... ....... ... .. .. ... ..... ........ ... ... .. .... 163 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ ............................

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΚΑΣΜΕΝΟ ΔΕΡΜΑ ................

165 167

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ ................................................

168 172 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΔΉΓΜΑΤΑ ΕΝΤΟΜΩΝ ........... 172 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΞΑΝΘΉΜΑΤΑ ................ : 175 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΗΡΑ ...... 185 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΥΟΠΑΓΉΜΑΤΑ ............

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΗΛΙΑΚΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ ...................................................

185

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΥΡΜΗΚΙΕΣ (ΑΚΡΟΧΟΡΔΟΝΕΣ) ........................................

186

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

ΑΣΘΜΑ, ΝΟΣΉΜΑΤΑ ΤΟΥ ΘΩΡΑΚΑΚΑΙ ΚΡΥΟΛΟΓΉΜΑΤΑ ....................................................

191

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΕΓΧΥΜΆΤΩΝ ΚΑΙ ΑΦΕΨΗΜΑΤΩΝ .....................................

192

ΑΣΘΜΑ, ΚΡΥΟΛΟΓΉΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ ΘΩΡΑΚΑ ............................. ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΘΜΑ ...............................

193 194

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΒΡΟΓΧΠΙΔΑ, ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΚΑΙ

ΚΟΚΙΤΗ .......................

199

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗΣ .............................................. 204 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΠΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΤΩΝ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΆΤΩΝ ............................ 207 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΠΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΒΗΧΑ ...................................................... 211 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΥΡΕΤΟ ......................... 215 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΡΙΠΗ ............................. 216

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΛΑΡΑ .............................. 217 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΙΤΙΔΑ .................. 218 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ........................................ 223 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΛΙΚΟ .......................... 223 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΡΑΜΠΕΣ ......................... 225 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ ΠΕΨΗΣ ........ 225 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΤΕΩΡΙΣΜΟ

(ΦΟΥΣΚΩΜΑ) ................................................. 227 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΛΗΔΟΧΟ ΚΥΣΤΗ .... 228 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΟΥΡΑ .......................... 229

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΝΑΥΤΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΤΕΜΕΝΟ ΣΤΟΜΑΧΙ ........................ 230 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΚΟΣ ΤΟΥ

ΣΤΟΜΆΧΟΥ .................................................... 232

ΣΠJτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ ΑΥΤΙΑ, ΜΑτΙΑ, ΜΥΤΗ ΚΑΙ ΛΑΙΜΟΣ ................... 239 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΑΥΤΙΩΝ ................................................. 240 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

ΤΩΝ ΜΑτΙΩΝ ................................................ 243 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΗΣ ΜΥΤΗΣ ................................................... 249 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

ΛΑΙΜΟΥ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ............................ 251 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΆ ΕΛΚΗ ................ 254

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ ΚΑΤΆΘΛΙΨΗ, ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΙ, ΕΝΤΑΣΗ

ΚΑΙ ΑΥΠΝΙΑ ............................................................. 267 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΆΘΛΙΨΗ ................. 269 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟ ............. 269

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΥΡΙΚΌΤΗΤΑ ............... 273

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΠΝΙΑ .......................... 276 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ......................................................... 285 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΥΚΤΕΡΙΝΉ

ΟΥΡΗΣΗ .......................................................... 287 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΡΟΔΟΧΟ ΚΥΣΤΗ .... 287 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΥΕΡΕΘΙΣΤΟ ΕΝΤΕΡΟ (ΚΟΛΙτΙΔΑ) .................................... 289

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΥΣΚΟΙΛΙΌΤΗΤΑ ........ 290 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΆΡΡΟΙΑ ....................... 292 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΆ ........................... 296

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΦΡΟΥΣ ..................... 298 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΛΛΑ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ .............................................. 300

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ, ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

ΚΑΙ ΠΛΗΓΕΣ ............................................................. 305 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝ ΑΙ ΜΙΑ ........................ 309

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ..................... 311 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΠΛΗΓΕΣ ΑΠΟ

ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΙΣ ................................................ 315 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΡΌΜΒΩΣΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ............................................... 316 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΥΛΑΚΙΤΙΔΑ ................. 318 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΒΉΤΗ ....................... 319

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΡΙΚΉ ΑΡΘΡΠΙΔΑ .... 320 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΤΑΣΗ .................... 322 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΟΡΡΥΣΙΑ

ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΌΠΑΥΣΗ ........................ 325

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑΤΑ ............... 327 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΙΡΣΟΥΣ ....................... 329 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΛΗΓΕΣ .....

331

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΩΔΕΚΑΤΟ

ΤΟΝΩΤΙΚΆ ΚΑΙ ΡΟΦΗΜΑΤΑ ............................... 337 ΡΟΦΗΜΑΤΑ (ΕΓΧΥΜΑΤΑ) ................................ 353 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΠΟ ΚΑΨΟΥΛΕΣ, ΑΛΟΙΦΕΣ, ΣΙΡΟΠΙΑ

ΚΑΙ ΒΆΜΜΑΤΑ ......................................................... 359 ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΚΑΨΟΥΛΑΣ ................................. 361

ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΑΛΟΙΦΗΣ ..................................... 371 ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΣΙΡΟΠΙΟΥ ................................... 381 ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΥΓΡΩΝ ΕΝΤΡΙΒΗΣ .................... 391 ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΒΑΜΜΑΤΟΣ ................................ 399 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΩΝ ΖΩΩΝ ............. 411

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΠΕΜΠΤΟ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΗΠΟ .............................. 425 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΕΚΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ .......................................................... 433

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΚΑΘΑΡΙΣΠΚΑ ......................... 435 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΣΜΗΠΚΑ ΧΩΡΟΥ ......... 436 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΛΥΣΙΜΟ ΡΟΥΧΩΝ ........ 438 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΗΤΕΡΕΣ ..................... 439

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΤΙΛΒΩΠΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΚΕ ..................................................... 441

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΕΝΤΟΜΟΑΠΩΘΗΠΚΑ ......... 442 ΓΙΑ ΝΑΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ........... 444

ΑΛΛΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ........................................... 447 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΕΒΔΟΜΟ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗΣ ...................................... 451

ΚΑΦΕΣ ΚΑΙ ΤΣΑΪ ................................................. 452 ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ............................................. 455 ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΑΛΤΣΕΣ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ .......... 456 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΤΡΟΦΗΣ J\ιΙΕ ΒΟΤΑΝΑ ................................................... 458

ΖΕΣΤΗ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΚΑΙ ΖΕΣΤΟ ΠΟΝΤΣ .............................................. 462

ΜΑΡΜΕΛΑΔΑ ΚΑΙ ΖΕΛΕ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ ............. 463 ΜΙΓΜΑΤΑ ΒΟΤΆΝΩΝ ΓΙΑ ΠΛΟΥΣΙΑ ΓΕΥΣΗ ........................................... 465 ΣΙΡΟΠΙΑ ΑΠΟ ΒΟΤΑΝΑ .................................... 468 ΛΑΧΑΝΙΚΑΑΠΟ ΒΟΤΑΝΑ ................................ 469

ΚΡΑΣΙ ΑΠΟ ΒΟΤΑΝΑ ......................................... 471 Γλωσσάριο ................................................................... 476 Βιβλιογραφία .............................................................. 480

Εισαγωγή

Εισαγωγή Με ρώτησε κάποτε μια φίλη γιατί ενδιαφέρομαι τόσο πολύ για τη χρι}ση των βοτάνων. Δεν χρειάστηκε να σκε

φθώ πολύ για να απαντήσω: επειδι} συνδέεται με τον τρόπο ζωής. Αργότερα ξανασκέφθηκα λίγο περισσότε ρο την απάντηση που έδωσα και, πράγματι, ο τρόπος

ζωής που εμπνέουν τα βότανα είναι εκείνο που τα καθι στά τόσο ενδιαφέροντα.

Μόλις σας κινήσει την περιέργεια η χρήση των βοτά νων, θα αρχίσετε να ασχολείστε με τόσα πολλά, διαφο

ρετικά θέματα, ώστε ποτέ δεν θα χάσετε το ενδιαφέρον σας. Η χρήση των βοτάνων με ώθησε να επανεξετάσω

τον τρόπο με τον οποίο διάγουμε τη ζωή μας. Άρχισα να ενδιαφέρομαι πραγματικά για τα βότανα πριν από περίπου σαράντα χρόνια, αλλά μόλις σχετικά πρόσφατα ξεκίνησα να τα μελετώ <<επίσημα». Έλαβα το πτυχίο βοτανολογίας, από το Dominion Herbal Col-

lege, το 1990. Παρ' ότι έχουν περάσει τόσα πολλά χρό νια, τα βότανα εξακολουθούν να με γοητεύουν. Και μό

νο η σκέψη ότι ένας σπόρος μπορεί να θρέψει ολόκλη ρη οικογένεια, με γεμίζει ακόμη θαυμασμό. Ένα φυτό μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό μας να αποκτήσει ισορροπία, ώστε να ανακτήσει την υγεία του. Σκεφτείτε για λίγο πόσες γνώσεις έχουν χαθεί στους αιώνες και πόσες θα πρέπει να διασώσουμε, για να μπο

ρέσουν να τις χρησιμοποιήσουν οι μελλοντικές γενιές. Συχνά συλλογίζομαι ότι θα ήθελα να διάγω έναν από λυτα φυσικό τρόπο ζωής. Με την πάροδο των χρόνων συνειδητοποίησα ότι οι ανέσεις τής σύγχρονης εποχής

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

μάς δόθηκαν από τον Δημιουργό για να διευκολύνουν τη ζωή μας. Μπορούμε και πρέπει να συνδυάσουμε το

παλιό με το νέο, για να γίνει η ζωή μας πιο ευχάριστη. Χρειάζεται απλώς να μάθουμε πώς πρέπει να χρησι

μοποιήσουμε καλύτερα τα νέα επιτεύγματα, ώστε να μη δημιουργήσουμε μια σπάταλη κοινωνία που θα κα ταστρέψει τον πλανήτη μας. Απορρίπτοντας τις παραδόσεις μας, χάρη στις οποίες

έφτασε η ανθρωπότητα στο σημερινό στάδιο ανάπτυ ξής της, οι νέοι μας δεν αισθάνονται πλέον υπερήφα

νοι για την κληρονομιά τους. Η κουλτούρα των προ γόνων μας έχει συμβάλλει σημαντικά στον σημερινό πο

λιτισμό μας και διαθέτουν πλούσια ιστορία, για την ο ποία θα έπρεπε να νιώθουν υπερηφάνεια.

Τα βότανα με οδήγησαν να σκεφθώ και τα έντομα, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης και

παίζουν σημαντικό ρόλο στην τροφική αλυσίδα. Πρέ πει να σταματήσει η χρήση φυτοφαρμάκων, διότι κα ταστρέφουν και τα έντομα και εμάς. Μπορούμε να βο

ηθήσουμε τους νέους ανθρώπους και να τους προτεί

νουμε έναν τρόπο ζωής που θα βρίσκεται σε ισορροπία με τη φύση- ειδάλλως δεν θα επιβιώσουν. Πρέπει να αρχίσουμε να ανακυκλώνουμε όλα όσα χρησιμοποιού με για να διασώσουμε το φυσικό περιβάλλον μας. Πραγματικά νομίζω ότι αυξάνεται η πνευματικότητά μας, όταν εξοικειωνόμαστε με τη φύση. Θεωρώ ότι με τους παραδοσιακούς τρόπους θα μπορούσαμε να χει

ριστούμε με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα τα ση μερινά προβλήματα, δεν συμφωνείτε; Όταν συνειδητοποίησα ότι η κοινωνία μας μεταβάλ λεται σε κοινωνία καταναλωτών, αποφάσισα να αλλά-

Εισαγωγή

ξω τρόπο ζωής, για να βρίσκομαι όσο το δυνατόν πε ρισσότερο σε αρμονία με τη φύση. Εκείνη η απόφαση μού πρόσφερε σημαντικά οφέλη.

Όσο γινόμουν περισσότερο ανεξάρτητη και μάθαινα να δημιουργώ για τον εαυτό μου, τόσο περισσότερο a-

πολάμβανα τη ζωή. Καλλιεργώ μόνη μου και συντηρώ με φυσικές μεθόδους όλα τα φρούτα και τα λαχανικά που παράγω.

Καθημερινά, οι εφημερίδες και τα περιοδικά γράφουν ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να αντι λαμβάνονται πως το επίπεδο ποιότητας της ζωής τους είναι σημαντικότερο από το ύψος των καταθέσεών τους.

Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να απορρί πτουν και να εναντιώνονται στο <<κύριο ρεύμα>> της σύγ

χρονης ζωής. Αυτό με ευχαριστεί ιδιαίτερα, διότι συ νειδητοποιούν πως ο εναλλακτικός, πιο φυσικός τρό πος ζωής που επιλέγουν, θα ωφελήσει ιδιαίτερα τα παι διά τους. Διαπιστώνουν ότι νιώθουν μεγαλύτερη ικανο ποίηση και υπερηφάνεια, όταν δημιουργούν κάτι με τις δικές τους δυνάμεις. Οτιδήποτε μαθαίνει κανείς, δεν πάει ποτέ χαμένο.

Ας υποθέσουμε ότι συμβαίνει κάποια καταστροφή, η οποία οφείλεται είτε σε φυσικά αίτια είτε σε δραστη ριότητες των ανθρώπων. Θα μπορούσατε σε μια τέτοια κατάσταση να καλύψετε τις ανάγκες της οικογένειάς σας; Αναγνωρίζω την αξία των ανέσεων που προσφέρει

η εποχή μας, αλλά θα ήμουν πρόθυμη να ζήσω με πολύ λιγότερες ευκολίες, έχοντας την ευχαρίστηση να δη μιουργώ. Δεν υποστηρίζω ότι πρέπει να παραιτηθούμε από τις ανέσεις μας για να ζήσουμε πιο φυσικά. Μπο

ρούμε να επιλέξουμε ό,τι καλύτερο έχει να μας προ-

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σφέρει το παρελθόν και το παρόν - έτσι θα μπορούμε

να αντιμετωπίσουμε με μεγαλύτερη αισιοδοξία τις προ κλήσεις του μέλλοντος.

Σκεπτόμουν σοβαρά να γίνω χορτοφάγος. Ωστόσο, πα ρακολουθώντας τη φυσική πορεία των πραγμάτων και με βάση διάφορες εμπειρίες μου, συνειδητοποίησα ότι τα ζώα αποτελούν τμήμα της τροφικής αλυσίδας. Εκείνα το γνωρίζουν καλύτερα από τους ανθρώπους. Δεν είμαι κυνηγός και, αν έnρεπε να σφάζω τα ζώα για να τα φάω, θα μπορούσα εύκολα να γίνω χορτοφάγος. Νομίζω, όμως, ότι αν πρέπει να κυνηγήσει κανείς για να θρέψει την οικογένειά του, δεν υπάρχει τίποτε με μπτό στο κυνήγι.

Το λάθος είναι να μετατρf:πεται το κυνήγι σε σπορ.

Πιστεύω ότι πρέπει να νιώθουμε ευγνωμοσύνη προς κά

θε ζώο που προσφέρει τη ζωή του για να τραφούμε ε μείς και τα παιδιά μας.

Η φύση μπορεί να μας διδάξει πολλά για την ομορ φιά και την έλξη μεταξύ των φύλων. Η φυσική διαδικα

σία της ζωής είναι η τεκνοποιία - κα~ η έλξη είναι απα ραίτητη για την τεκνοποιία.

Όταν μάθουμε να ακολουθούμε τη ροή των πραγμά των και να αποκτούμε πιο φυσική στάση ως προς την

έλξη του αντίθετου φύλου, θα σταματήσουμε να παί ζουμε όλα αυτά τα σημερινά παιχνίδια του ζευγαρώμα τος. Θα αποκτήσουμε σύντομα πιο πνευματική στάση απέναντι στις διαπροσωπικές σχέσεις και ιδιαίτερα στις

σχέσεις με το αντίθετο φύλο. Η φύση μάς διδάσκει για τη διαδοχή των εποχών. Οι εποχές μπορούν να συσχετιστούν με τις αλλαγές που

Εισαγωγή

συμβαίνουν σrη ζωή μας. Επίσης, μας βοηθούν να α ντιληφθούμε πως κάθε τι έχει την εποχή του ή χρειάζε ται το χρόνο του.

Στη φύση υπάρχει τάξη. Γιατί να μη φέρουμε αυτή

την τάξη στη ζωή μας; Θα διευκολύνουμε έτσι την κα θημερινότητά μας. Ακόμη και η κηπουρική γίνεται ευ

κολότερη όταν μαθαίνουμε να ακολουθούμε τη φύση, αντί να προσπαθούμε να θέσουμε υπό τον έλεγχό μας το περιβάλλον.

Επομένως, δεν χρειάζεται να με ρωτήσετε τι μπορούν να σας προσφέρουν τα βότανα. Κάθε γνώση που απο

κτάτε για τα δώρα της φύσης, είναι βέβαιο ότι θα σας ωφελήσει, ανεξάρτητα από τον τρόπο ζωής σας.

Πραγματικά ελπίζω να ανακαλύψετε στο βιβλίο κάτι που θα σας φανεί σημαντικό, κάτι το οποίο θα μπορεί τε να χρησιμοποιήσετε. Ακόμη κι αν δεν ακολουθήσετε τις συνταγές που συστήνονται, ίσως καταλάβετε πόσο

μεγάλη σπουδαιότητα έχει η προσrασία του περιβάλ λοντος για το μέλλον του ανθρώπινου είδους. Τα περισσότερα από τα σύγχρονα φάρμακα προέρ

χονται από άγρια βότανα. Μπορούμε τουλάχισrον να μάθουμε να σεβόμασrε τα άγρια φυτά σrο βιότοπό τους, προστατεύοντας τη γη και τα δάση μας. Μπορούμε να βοηθήσουμε σrη διάσωση των δασών, ανακυκλώνοντας τα αντικείμενα που χρησιμοποιούμε. Ας αρχίσουμε να

κάνουμε τη ζωή μας πιο απλή. Ας ανακαλύψουμε εκ νέου τις αξίες που θα μας βοηθήσουν να νιώθουμε ευ τυχισμένοι.

Μπορούμε να μάθουμε να σεβόμασrε τα ζώα και τα έντομα, χωρίς τα οποία δεν θα μπορούσαμε να ζήσου-

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

με. Μπορούμε να μάθουμε να μοιραζόμασrε το χρόνο και τα ενδιαφέροντά μας με τις οικογένειές μας και να τις φέρουμε πιο κοντά μας.

Το σύσrημα αξιών συνεχώς αλλάζει. Ας ελπίσουμε ο

συνδυασμός των παλιών αξιών με τις νέες θα οδηγήσει σε πραγματική πρόοδο και βελτίωση.

Αγριμόνιο: Agrinιonia eupatoτia

Εισαγωγή

Αλφάλφα:

Αλκάvνα:

Me(/icago sativa

Alkan1ιa tinctoτia

Αμάραντος:

Αλόη:

Α 1ιιατα1ιtlιιιs

Aloe spp.

lιypoclιondτiacιιs

ΣΠΙτιΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αγγελική: Angelica aπlιaπgelica

Γλυκάνισο:

Μήλο:

Pinιpinella ωιisιιηι

Ργιιs ηιαlιιs

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Άρνικα: Ατιιicα 1ΙΖΟ1ιtωια

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

διαδικασία με την οποία μπορείτε να μάθετε τη χρήση των βοτάνων, τόσο για εσάς προσω πικά όσο και για την οικογένειά σας, διαρκεί

ολόκληρη ζωή. Η διαδικασία αυτή μοιάζει με ταξίδι, το οποίο θα διατηρήσει αμείωτο το ενδιαφέρον σας για το υπόλοιπο της ζωής σας. Θα σας aνταμείβει, όταν θα

μπορείτε να αντιμετωπίζετε ορισμένες από τις ασθέ νειες που θα εμφανίζονται στην οικογένειά σας. Θα σας βοηθήσει επίσης να μάθετε έναν νέο τρόπο ζωής, με

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τον οποίο θα προλαμβάνετε ορισμένες αρρώσηες. Οι

μέθοδοι πρόληψης είναι το σημαντικότερο που πρέπει να μάθετε για να διατηρείτε σε υγεία την οικογένειά σας. Επειδή υπάρχουν μερικές ασθένειες, τις οποίες δεν

μπορείτε να aποτρέψετε, είναι σημαντικό να επιλέξετε έναν οικογενειακό γιατρό, στον οποίο θα μπορείτε να

απευθύνεστε όταν χρειαστεί. Δεν είναι δυνατόν τα βό τανα να αντικατασrήσουν το γιατρό - προορίζονται για απλές ασθένειες, οι οποίες μπορούν να αντιμετωπισrούν σrο σπίτι.

Υπάρχουν επίσης στιγμές στη ζωή μας, κατά τις οποί ες δεν είναι διαθέσιμη η ιατρική περίθαλψη και πρέ πει να χειριστούμε ορισμένες καταστάσεις μόνοι μας.

Αν ακολουθείτε έναν τρόπο ζωής, ο οποίος δίνει προτε ραιότητα στην πρόληψη, θα διαπισrώσετε ότι η οικο γένειά σας θα έχει να αντιμετωπίσει λιγότερες ασθέ νειες. Συχνά χρειάζεται να γνωρίζουμε πώς πρέπει να χειρισrούμε κάποια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ό ταν δεν είναι διαθέσιμος ο γιατρός μας. Δυστυχώς, πολ

λοί έχουμε μάθει να αναζητούμε ιατρική βοήθεια ακό μη και σε ελαφρές περιπτώσεις στομαχικών διαταρα χών ή κοινού κρυολογήματος. Δημιουργούμε χωρίς λό γο φόρτο εργασίας στους γιατρούς και σrα νοσοκομεί

α, και δαπανούμε μεγάλα χρηματικά ποσά για ιατρική ασφάλιση. Γεμίζουμε τον οργανισμό μας με φάρμακα, τα οποία είναι πολλές φορές περιπά ή και επιζήμια. Θα είμαστε σε θέση να aποκρινόμαστε καλύτερα σε

θεραπείες έκτακτης ανάγκης, αν μάθουμε να αντιμε

τωπίζουμε τις απλές ασθένειες με πιο φυσικό τρόπο. Τα βότανα είναι ένας φυσικός τρόπος αντιμετώπισης

πολλών απλών ασθενειών. Τα περισσότερα φαρμακευ τικά βότανα, περνούν από τον οργανισμό μας χωρίς να

Γενικές Αpχές των Βοτάνων

προκαλούν βλάβες όταν δεν τα χρειάζεται το σώμα μας.

Μπορούμε άραγε να πούμε το ίδιο για τα συνταγογρα φούμενα φάρμακα;

Πολλά φάρμακα συσσωρεύονται στο συκώτι και σε άλλα όργανα, και τελικά ο οργανισμός μας παύει να aποκρίνεται σε θεραπείες, οι οποίες θα μας διέσωζαν αν χρησιμοποιούσαμε τα φάρμακα μόνο όταν τα χρεια ζόμασταν πραγματικά.

Η υγιεινή διατροφή, χωρίς χημικά πρόσθετα, και γενι κότερα ο υγιεινός τρόπος ζωής, βοηθάει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και, επομένως, επιτρέ πει στο σώμα να θεραπευτεί με φυσικό τρόπο. Επίσης,

όταν διατηρούμε τον οργανισμό μας απαλλαγμένο από τεχνητές χημικές ουσίες, aποκρίνεται πιο γρήγορα και θετικά σε κάθε επείγουσα θεραπεία την οποία κρίνει α παραίτητη ο γιατρός. Αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος της θεραπείας θα είναι ίσως σημαντικά μικρότερος.

Η διαδικασία παρασκευής βοτανικών ιαμάτων, περι λαμβάνει πολλά περισσότερα από την απλή ανάμιξι1 βοτάνων. Για να αντιμετωπίσετε με επιτυχία κάποια αρ

ρώστια, θα πρέπει να έχετε εξοικειωθεί με τις ιδιότη τες των βοτάνων. Ο ευκολότερος τρόπος να γνωρίσετε τις ιδιότητες των βοτάνων είναι να τα καλλιεργήσετε. Αν έχετε αποφασί

σει να χρησιμοποιείτε θεραπείες με βότανα, θα πρέπει να επιλέξετε τα βότανα που θα καλλιεργήσετε. Σε παλαιότερες εποχές, οι περισσότεροι βοτανοθερα πευτές και σαμάνοι επικεντρώνονταν σε λίγα μόνο βό

τανα και μάθαιναν όλα όσα μπορούσαν να γνωρίζουν γι' αυτά. Νομίζω ότι το ίδιο θα πρέπει να πράξετε και εσείς - είναι η καλύτερη συμβουλή που θα μπορούσα να σας δώσω. Αν προσπαθήσετε να μάθετε τις ιδιότη-

ΣΠΙΤΙΙU ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τες πολλών βοτάνων από την αρχή, θα σπαταλήσετε πο λύ χρόνο άδικα. Τα περισσότερα βότανα εξυπηρετούν περισσότερους από έναν σκοπούς και είναι χρήσιμα για

περισσότερες από μια θεραπείες. Ακόμα κι αν αγορά ζετε τα βότανα, πρέπει πάλι να μάθετε το λόγο για τον οποίο πρέπει να χρησιμοποιήσετε κάποιο συγκεκριμέ νο βότανο, όπως επίσης το πώς μπορείτε να υποκατα

στήσετε ένα βότανο με κάποιο άλλο.

ΟΙ «ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ» ΤΩΝ ΒΟΤΆΝΩΝ Πολλά από τα βότανα έχουν την «υπογραφή» τους -

δηλαδή ορισμένα χαρακτηριστικά, τα οποία μας βοη θούν να αναγνωρίζουμε τη μορφή και τις λειτουργίες

τους. Για να μάθουμε τη χρήση ενός βοτάνου, είναι ση μαντικό να γνωρίζουμε τα χαρακτηριστικά του. Μόλις κατανοήσετε τα χαρακτηριστικά των φυτών, θα γίνετε ειδήμονες στη συλλογή άγριων βοτάνων. (Θα ήθελα ε

δώ να προσθέσω ότι η γνώση συμβαδίζει με την υπευ θυνότητα. Επειδή πολλά από τα άγρια βότανα απει λούνται με εξαφάνιση, θα πρέπει να χρησιμοποιούμε με φειδώ τους θησαυρούς που μας προσφέρει η φύση).

Η γνώση της υπογραφής κάθε φυτού θα σας βοηθή σει επίσης στην παρασκευή και δημιουργία δικών σας συνταγών. Ορισμένα χαρακτηριστικά μπορούν να χω ριστούν σε κατηγορίες. Οι κατηγορίες αυτές καθορί ζουν τη χρήση ενός συγκεκριμένου φυτού. Εδώ παρατί θενται μερικοί γενικοί κανόνες, που θα σας βοηθήσουν

να κατανοήσετε την υπογραφή των φυτών.

1. Το :χρώμα των λουλουδιών ενός βοτάνου είναι ση μαντικό στοιχείο της υπογραφής του. Τα φυτά με κί-

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

τρινα άνθη χρησιμοποιούνται γενικά για το συκώτι, τη χοληδόχο κύστη και τα προβλήματα του ουροποιητι κού συστήματος, όπως επίσης ως τονωτικά που απαλ λάσσουν το σώμα από τοξίνες και μολύνσεις. Όλα τα βότανα που έχουν κοκκινωπά λουλούδια είναι καλά καθαριστικά του αίματος και/ή εξομαλυντικά. (Συμβουλευθείτε το γλωσσάριο για τους ορισμούς των όρων). Το κόκκινο χρώμα δείχνει τη στυπτικότητα 1}

την επουλωτική δράση ορισμένων βοτάνων. Βότανα με το χρώμα αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση δερματικών παθήσεων που προκαλούνται

από διαταραχές του αίματος. Το ενεργό συστατικό πολ λών εξομαλυντικών βοτάνων θεωρείται ότι είναι φυσι κό aντιβιοτικό. Βότανα με ιώδη ή μπλε λουλούδια μπορούν να χρησι μοποιηθούν, χωρίς εξαίρεση, ως ηρεμιστικά ή μυοχα λαρωτικά. Τα προσθέτετε σε ιάματα για ασθενείς που χρειάζεται να παραμένουν ήρεμοι κατά τη διάρκεια της αρρώστιας ή για την αντιμετώπιση μυϊκών σπασμών. (Επειδή οι περισσότερες από τις παθήσεις προκαλού

νται από το στρες, οι βοτανοθεραπείες έχουν συνήθως

καλύτερο αποτέλεσμα αν περιλαμβάνουν κάποιο κα ταπραϋντικό ή ηρεμιστικό). Θεωρούνται επίσης καλά καθαριστικά του αίματος και, επομένως, μπορούν να χρησιμοποιηθούν επίσης ως τονωτικά.

2. Το δεύτερο στοιχείο που πρέπει να εξετάσετε για να εξακριβώσετε την υπογραφή ενός βοτάνου είναι οι συνθήκες ανάπτυξής του. Τα βότανα που αναπτύσσο

νται σε περιοχή με πολύ αμμοχάλικο, μπορούν να χρη σιμοποιηθούν στην αντιμετώπιση ασθενειών που σχε τίζονται με ανάπτυξη λίθων ή άμμου σε διάφορα όργα-

ΣΠΙΤΙΙ(Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

να. Τα βότανα αυτά βοηθούν το πεπτικό σύστημα και

τους βρόγχους να απαλλαγούν από συσσωρεύσεις ή ε ναποθέσεις βλαβερών ουσιών. Χρησιμοποιούνται για

την αντιμετώπιση νεφρολιθιάσεων και χολολιθιάσεων. Βότανα που θεωρείται ότι διαλύουν τους λίθους είναι ο μαϊντανός, το λεπίδια (πιπερόχορτο), η καψένα (τρα

γιά), το σασσαφράς και ο φλόμος (βερμπάσκο). Ο φλό μος αναπτύσσεται οπουδήποτε. Τον συναντώ συχνά σε χαλίκια κατά μήκος των σιδηροδρομικών γραμμών και των δρόμων. Η περιεκτικότητα σε ενεργά συστατικά ενός συγκε

κριμένου βοτάνου, εξαρτάται από τον τόπο στον οποίο αναπτύσσεται. Για παράδειγμα, η ασκληπιάδα που φύ εται σε αμμώδες έδαφος έχει διπλάσια ποσότητα ενερ γών συστατικών από εκείνη που αναπτύσσεται σε κα

λής ποιότητας, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά χώμα.

Τα βότανα που συναντάτε σε βαλτώδες, λασπερό ή υγρό έδαφος, μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε για την

αντιμετώπιση καταστάσεων με υπερβολικές βλεννώδεις

εκκρίσεις (όπως αναπνευστικά προβλήματα που σχετί ζονται με το άσθμα, το κρυολόγημα και το βήχα) και για ρευματικές διαταραχές. Η ιτιά, η βερβένα, το δια τρητόφυλλο ευπατόριο και ο σαμπούκος είναι μερικά παραδείγματα. Τα βότανα που αναπτύσσονται κοντά σε νερό με γρή

γορη ροή, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως διουρητι κά. Βοηθούν επίσης στον καθαρισμό του πεπτικού συ στήματος από τοξίνες και επιβλαβείς άχρηστες ουσίες. Όταν συλλέγετε βότανα για κάποια συγκεκριμένη θε

ραπεία, θα πρέπει να γνωρίζετε τις συνθήκες υπό τις οποίες αναπτύχθηκαν τα φυτά. Ένα καλό παράδειγμα για τις διαφορές που συναντούμε σε βότανα είναι το

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

φασκόμηλο. Μερικές φορές, βλέπουμε φασκομηλιές του ίδιου είδους και κοντά μεταξύ τους, αλλά τη μια με ροζ

άνθη και την άλλη με μπλε. Στην περίπτωση αυτή, θα χρησιμοποιούσα το φυτό με τα μπλε άνθη μόνο ως η ρεμιστικό. Επειδή το φασκόμηλο είναι στυπτικό, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως καθαριστικά αίμα τος και η φασκομηλιά με τα μπλε άνθη και εκείνη με τα ροζ. Ωστόσο, προσωπικά θα επέλεγα το φυτό με τα

ροζ άνθη ως καθαριστικό του αίματος, επειδή τα ροζ άνθη δείχνουν ότι έχει περισσότερες καθαρτικές ιδιό τητες.

3. Η διαφορετική υφή υποδεικνύει διαφορετική χρή ση. Τα βότανα που έχουν μαλακή υφή είναι χρήσιμα

για την αντιμετώπιση οιδημάτων και φλεγμονών. Μπο ρούν επίσης να χρησιμοποιηθούν στα ονομαζόμενα «υ γρά» κρυολογήματα ή σε οποιαδήποτε πάθηση του θώ ρακα. Καμία βοτανοθεραπεία για εσωτερική χρήση δεν θεωρείται πλήρης, αν δεν περιλαμβάνει κάποιο από αυ

τά τα μαλακτικά βότανα. Αξιόλογα παραδείγματα μα λακτικών βοτάνων είναι το μαρρούβιο, ο φλόμος και η δενδρομολόχα.

4. Κάθε βότανο που έχει αγκάθια ή είναι τραχύ χρη σιμοποιείται σε διαταραχές που συνοδεύονται από αιχ

μηρό πόνο. Ο κνίκος (αγιάγκαθο) χρησιμοποιείται ως τονωτικό για όλα τα όργανα. Ο κράταιγος μπορεί να

χρησιμοποιηθεί ως τονωτικό για την καρδιά, επειδή έ χει αγκάθια και ενδείκνυται για αιχμηρούς πόνους στην καρδιά. Ο κράταιγος θεωρείται επίσης διουρητικό και

χρήσιμο σε κάθε θεραπευτική αγωγή για την καρδιά. Το άγριο τραχύ μαρούλι χρησιμοποιείται για την ανα-

ΣΠΙΤΙΚΑ ΠΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κούφιση του πόνου και ως ηρεμιστικό. Τα άνθη του μπο

ρεί να είναι άσπρα, κίτρινα ή μπλε. Τα αγκάθια είναι ενδεικτικά της χρησιμότητάς του στην αντιμετώπιση αιχμηρών πόνων.

Οι τρίχες στην επιδερμίδα μερικών φυτών υποδεικνύ ουν τη χρησιμότητά τους σε προβλήματα των σπλάχνων που συνοδεύονται από αιχμηρούς ή διαξιφιστικούς πό νους (σουβλιές). Ο λυκίσκος, η τσουκνίδα και ο φλόμος είναι τρία φυτά που έρχονται αμέσως στο μυαλό μας.

5. Κάθε βότανο που παράγει ουσίες με κολλώδεις ι διότητες, θεωρείται ότι προσκολλάται στις βλέννες διαφόρων οργάνων και βοηθάει στην απομάκρυνσή τους. Οποιοδήποτε βότανο έχει τάση να «Κολλάει» μπο ρεί να χρησιμοποιηθεί για να απαλλάξει το σώμα από

τοξίνες και ιούς. Το βάλσαμο του Γαλαάδ, π.χ., χρησι μοποιείται σε προβλήματα του θώρακα επειδή καλύ πτεται από κολλώδη ουσία. Τα βότανα που καλύπτουν το έδαφος θεωρείται επίσης ότι απαλλάσσουν αποτε λεσματικά το σώμα από συσσώρευση βλέννας. Παρα δείγματα τέτοιων βοτάνων είναι το βήχιο, η φασκομη λιά, το θυμάρι, το μαρρούβιο και η μολόχα.

6. Τα αναρριχητικά βότανα θεωρούνται κατάλληλα για το κυκλοφορικό και νευρικό σύστημα, επειδή μοιά ζουν με αυτά στη μορφή. Τα δίκτυα των αιμοφόρων αγγείων και των νεύρων, που διατρέχουν όλο το σώμα, θυμίζουν τα κλαδιά των αναρριχητικών φυτών. Ένας

άλλος τρόπος για να ελέγξουμε αν κάποιο βότανο θα μπορούσε να είναι χρήσιμο για αυτές τις διαταραχές,

είναι η παρατήρηση του ριζικού συστήματός του. Αν το σύστημα των ριζών του μοιάζει με φλέβες, τότε το βό-

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

τανο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία δια

ταραχών που σχετίζονωι με το κυκλοφορικό ή το νευ ρικό σύστημα.

7. Τα βότανα που θεραπεύουν δερματικές παθήσεις έχουν αρκετά είδη υπογραφών. Έχουν λεπτές, νημα τοειδείς ρίζες και λεπτούς βλαστούς. Παραδείγματα τέ τοιων βοτάνων είναι το πεντάφυλλο, η κοπτίδα, και το

επτάφυλλο. Οι ρίζες τους μοιάζουν με τη δομι} των φλε βών στο δέρμα.

8. Οι σχισμές στο φλοιό ορισμένων δέντρων υποδει κνύουν τη χρήση τους σε ορισμένα δερματικά προβλή ματα. Η κερασιά, η λευκή σημύδα και ο σαμπούκος είναι παραδείγματα δέντρων με επουλωτικές ιδιότητες

για δερματικά έλκη και πληγές. Οι βαλσαμώδεις ρητι νούχες εκκρίσεις τους βοηθούν στη θεραπεία πληγών και τραυμάτων του δέρματος. Βρύα, λειχήνες και μύ

κητες είναι καλές επιλογές για ιάματα δερματικών πα θήσεων (όπως η ψωρίαση), επειδή τα βότανα αυτά μοιά

ζουν με τη μορφή που εμφανίζουν οι διαταραχές του δέρματος.

9. Μερικές φορές, και μόνο το όνομα του βοτάνου μπορεί να υποδεικνύει τη χρήση του. Το βήχω, η πνευ μονικι}, το ζοχαδόχορτο, η καρκινόριζα (επίφηγο) είναι μερικά παραδείγματα. Πολλά φυτά, όπως η ευφρασία

και το χαμομήλι, ενδείκνυνται για τα μάτια, επειδή τα άνθη τους μοιάζουν με μάτια.

10. Πολλά βότανα, των οποίων η ρίζα μοιάζη με τον ανθρώπινο κορμό, χρησιμοποιούνται ως αφροδισια-

ΣΠΙΤΙ.ΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κά ή για την αντιμετώπιση της στειρότητας. Παρά δειγμα αποτελεί το τζίνσενγκ. Επειδή η σκουτελλαρία και το καρύδι έχουν μορφή που μοιάζει με ανθρώπινο κρανίο και εγκέφαλο, μπο ρούν να χρησιμοποιηθούν στην αντιμετώπιση πονοκε φάλων και νευρικών διαταραχών.

11. Μια άλλη σημαντική υπογραφή των βοτάνων εί ναι το άρωμά τους. Βότανα με έντονη μυρωδιά, όπως

η κανέλα, το γαρίφαλο (μοσχοκάρφι), το θυμάρι και το

δεντρολίβανο, χρησιμοποιούνται ως απολυμαντικά. Τα περισσότερα αρωματικά βότανα έχουν ισχυρές aντιση πτικές, μικροβιοκτόνες και aντιβιοτικές ιδιότητες. Το

φασκόμηλο, το φλισκούνι, όλα τα είδη μέντας, το τανά κητο και το μυριόφυλλο είναι χαρακτηριστικά παρα δείγματα. 12.'Ενας άλλος χρήσιμος κανόνας είναι ο εξής: τα βότανα που προσελκύουν τις μέλισσες, μπορούν να

χρησιμοποιηθούν ως αντίδοτο για τα κεντρίσματα με λισσών και εντόμων. Το περγαμόντο (μονάρδα) και ο βασιλικός είναι παραδείγματα τέτοιων βοτάνων. Απλώς συνθλίψrε μερικά φύλλα τους και τρίψrε τα στην πά σχουσα περιοχή.

ερικές υπογραφές δεν ισχύουν για όλες τις περι πτώσεις. Επίσης, μερικά βότανα δεν έχουν καμιά

υπογραφή. Προτού χρησιμοποιήσετε σε συνταγές κά ποιο βότανο που σας ενδιαφέρει, πρέπει να μελετήσε

τε τις ιδιότητές του και να εξοικειωθείτε με τις υπογρα φές του - ή την έλλειψη υπογραφών. Η εξοικείωση με τις υπογραφές των βοτάνων είναι το

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

πρώτο βήμα για να αναλάβουμε τον έλεγχο της υγείας μας. Όταν οι αρχαίοι σαμάνοι και βοτανοθεραπευτές επικεντρώνονταν μόνο σε λίγα φυτά και γίνονταν ειδι

κοί στη χρήση αυτών των λίγων βοτάνων, οι θεραπείες τους ήταν αποτελεσματικές. Η διατροφή έπαιζε επίσης σημαντικό ρόλο στη θεραπευτική αγωγή. Είχαν αντι

ληφθεί ότι η υγιεινή διατροφή είναι στενά συνδεδεμέ νη με το υγιές σώμα και τον υγιή νου.

Ζούμε σε έναν κόσμο, στον οποίον ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι για την υγεία μας. Πρέπει λοιπόν, όπου είναι εφικτό, να αρχίσουμε να πράττουμε το καλύτερο δυνα τό - να φροντίζουμε τον εαυτό μας και εκείνους που αγαπάμε, και να τους διδάσκουμε να προσέχουν το σώ μα, το πνεύμα και το νου τους. Μελετώντας τον τρόπο

με τον οποίο η μητέρα φύση μπορεί να βελτιώσει τη ζωή μας, αποκτούμε περισσότερη πνευματικότητα. Με αυτό τον τρόπο, σε σύντομο χρονικό διάστημα συνει δητοποιούμε ότι τα πάντα είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους και μαθαίνουμε τους τρόπους με τους οποίους μπο

ρούμε να αντιμετωπίσουμε τις ελλείψεις ή τις υπερβο λές μας. Μαθαίνουμε να συνεργαζόμαστε με τη φύση όχι να βρισκόμαστε σε σύγκρουση μαζί της. Συνειδητο ποιούμε ότι είμαστε υπεύθυνοι για την υγεία μας και

ότι πρέπει να λαμβάνουμε μέτρα για να παραμένουμε υγιείς.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΒΟΤΑΝΩΝ Για να γνωρίσουμε βαθύτερα τα βότανα πρέπει να μά θουμε μερικά στοιχεία για την ιστορία τους. Τα βότα να ανέκαθεν συνεισέφεραν στην ανθρώπινη υγεία. Η

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

χρήση τους χρονολογείται από την αρχαιότητα. Ένα

από τα πρώτα φημισμένα και σημαντικά βιβλία για τα βότανα, το Περί'Υλης Ιατρικιίς, αποδίδεται στον Έλληνα γιατρό Διοσκουρίδη και γράφτηκε περίπου το 60 μ.Χ.

Το χειρόγραφο χρησιμοποιήθηκε ως πηγή αναφοράς από πολλούς βοτανοθεραπευτές. Κυκλοφορούσε επί

αιώνες στη Μέση Ανατολή και τη Δύσιι, και περιέγρα φε τις ιδιότητες εξακόσιων και πλέον φυτών.

Μερικές φορές, η χρήση των βοτάνων συνδέθηκε με τη δεισιδαιμονία. Ωστόσο, οι περισσότερες πληροφορίες είναι θεμελιωμένες σε υγιείς γνώσεις και χρήσεις των φυ

τών. Οι αρχαίοι βοτανοθεραπευτές είχαν εξοικειωθεί με τη χρι}ση των βοτάνων μέσω της εμπειρίας. Οι γνώσεις αυτές διατηρι}θηκαν και μεταβιβάστηκαν δια μέσου των αιώνων από ανθρώπους όπως εσείς και εγώ. Οι γνώσεις των αρχαίων Αιγυπτίων, καταγεγραμμένες

σε κείμενα που βρέθηκαν ότις πυραμίδες, διαδόθηκαν στους Έλληνες και στη συνέχεια στους Ρωμαίους. Υ

πάρχουν σχόλια για τη χρήση των βοτάνων από πολ λές, διαφορετικές πηγές. Βότανα αναφέρονται στη Βί

βλο, όπως και σε πολλά από τα ιερά βιβλία των μεγά λων θρησκειών. Οι Δρυίδες ήταν από τους πρώτους που

χρησιμοποίησαν φυτά στις θρησκευτικές τελετές τους. Στη Βρετανία, πολλά μοναστήρια αποτέλεσαν αρχαί α βοτανικά εργαστήρια. Οι μοναχοί καλλιεργούσαν, συ νέλεγαν και χρησιμοποιούσαν βότανα, και διατηρού σαν αρχεία για τις χρι}σεις τους. Ίδρυσαν νοσοκομεία και ήταν από τους πρώτους που χρησιμοποίησαν φυτά

με επιστημονικό τρόπο. Σύντομα διαδόθηκαν οι γνώ σεις τους για τα βότανα. Σήμερα, αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο η αξία αυτών των αγαθών της φύσης. Αξίζει λοιπόν να μάθουμε να τα χρησιμοποιούμε.

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Ωσrόσο, πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι η εκμάθηση της χρήσης των βοτάνων είναι πολύ δύσκολη και πολύ

πλοκη διαδικασία. Έτσι παραιτούνται της προσπάθειας και δεν μαθαίνουν ποτέ να χρησιμοποιούν βότανα. Δεν συνειδητοποιούν πόσο σημαντικό ρόλο παίζουν τα βό τανα σrη ζωι} τους. Κάθε δέντρο, θάμνος, λουλούδι και φυτό είναι βότανο - και πισrεύω ότι είναι όλα χρήσιμα. Απλώς, σήμερα, δεν γνωρίζουμε όλες οι χρι}σεις τους. Οι σύγχρονοι επισrήμονες εξακολουθούν να μελετούν τις χρήσεις των βοτάνων. Καθημερινά, αποκτούμε από αυτά νέα προϊόντα και φάρμακα. Οι βοτανοθεραπευ τές γνώριζαν από παλιά τι και πώς μπορούν να χρησι μοποιι}σουν, επειδή οι πληροφορίες αυτές μεταβιβά ζογrαν από γενιά σε γενιά. Τώρα είμασrε σε θέση να αποδείξουμε επισrημονικά την αξία μερικών από τα βότανα της λαϊκής παράδοσης ή να τα απορρίψουμε. Τα περισσότερα από τα αρχαία βοτανικά ιάματα απο δεικνύεται ότι είναι αποτελεσματικά και χρησιμοποιού

νται σrη σύγχρονη ιατρική. Η δακτυλιδίνη (διγιταλί νη), 11 οποία υπάρχει στη δακτυλίτιδα, εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σι}μερα σrη θεραπεία καρδιακών δια ταραχών. Τουλάχισrον το 75 τοις εκατό όλων των φαρ μάκων που συνταγογραφούνται προέρχονται από βό τανα. Ακόμη και τα καρυκεύματα που χρησιμοποιούμε καθημερινά παίζουν το ρόλο τους στη σύγχρονη ιατρι κι} πρακτική.

Καθ' όλη τη διάρκεια της ισrορίας, πολλοί άνθρωποι

θεραπεύονταν με τη χρήση βοτανικών εκχυλισμάτων, τα οποία δεν εντάσσονταν σrην επικρατούσα ιατρική πρακτική της εποχής τους. Μερικές από αυτές τις ουσί

ες εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σήμερα από τους φαρμακοποιούς κατά την παρασκευή συνταγογραφού-

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

μενων θεραπευτικών αγωγών. Οι επιση}μονες διαπιmώ

νουν ότι πολλές από τις παλιές βοτανοθεραπείες έχουν λιγότερες παρενέργειες από τα φάρμακα του εμπορίου και δημιουργούν ισορροπία ανάμεσα mα συmήματα

του οργανισμού. Για παράδειγμα, οι ερευνητές ανακά λυψαν ότι το γαϊδουράγκαθο (κάρδος) (Cατdιιιιs

11ιατίαηιιs) διεγείρει την παραγωγή χολής από το συκώ τι. Το χρησιμοποιούσαν επί αιώνες για την ιδιότητά του αυη}, προτού μελετήσουν το φυτό οι σύγχρονοι επιmή μονες, οι οποίοι διαπίmωσαν ότι πράγματι προάγει την

αναγέννηση και ανάπτυξη των ηπατικών κυττάρων, συμ βάλλοντας mην αυτο-ίαση του ήπατος που έχει υπο

mεί βλάβη. Χρησιμοποιείται mην αντιμετώπιση της η πατίτιδας και της κίρρωσης του ήπατος.

Η μέντα αποτελεί παράδειγμα ενός επί αιώνες δημο φιλούς βοτάνου, για το οποίο έχουμε ανακαλύψει νέες χρήσεις. Χρησιμοποιείται σήμερα ευρέως σε πολλά

προϊόντα - σε τσίχλες, καραμέλες, ροφήματα, οδοντό παmες, mοματικά διαλύματα, ως μυρωδικό, αλλά και σε συνταγογραφούμενα φάρμακα. Καλλιεργείται πλέ ον για εμπορικούς λόγους, προσφέροντας είκοσι πέντε κιλά αιθέριου ελαίου ανά τέσσερα mρέμματα.

Έχουμε μάθει πολλά για τα βότανα από τους Ιθαγενείς της Νέας Γης. Εκείνοι δίδαξαν τους πρώτους Άγγλους aποίκους τον τρόπο χρήσης πολλών βοτάνων. Η ασκληπιάδα χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα για

την αντιμετώπιση του δηλητηριώδους κισσού, της τρι χοφυτίας και άλλων δερματικών παθήσεων. Θεωρείται

επίσης εδώδιμο. Οι πρώτοι Αμερικανοί γιατροί χρησι μοποίησαν τη ρίζα της για τη θεραπεία του άσθματος

και άλλων αναπνευmικών προβλημάτων. Οι μεταξοει δείς τρίχες της χρησιμοποιήθηκαν ως γέμιση σωσιβίων

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. Επειδή οι τρίχες της ασκληπιάδας έχουν μονωτικές ιδιότητες, χρησιμοποιούνται από παλιά σε τζάκετ, μαξιλάρια και κουβέρτες. Θα μπορούσαμε να αναμένουμε περισσό τερα από ένα μόνο φυτό; Μας πρόσφερε τροφή, μας έντυνε και χρησιμοποιήθηκε στην ιατρική. Και όμως,

ελάχιστοι άνθρωποι δίνουν σημασία ότη χρησιμότητα της ταπεινής ασκληπιάδας. Την ψεκάζουμε με ζιζανιο κτόνα, την ξεριζώνουμε και την καταστρέφουμε όπου τη συναντήσουμε.

Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την τύφη (ψάθα). Η ρίζα της χρησιμεύει ως τροφή και οι τρίχες της χρησι μοποιούνται ως μόνωση σε τζάκετ, παπλώματα κ.λπ. Είναι μονωτικό, αλλά και αδιάβροχο. Με τα φύλλα της πλέκονται καλάθια, αλλά έχουν και άλλες χρήσεις.

Πώς την αντιμετωπίζουμε; Την ξεριζώνουμε και την

ψεκάζουμε, και καταστρέφουμε έναν φυσικό πόρο. Ω στόσο, χρησιμοποιούμε τις ρόκες της για να ομορφαί

νουμε φθινοπωρινές ανθοδέσμες και ανθοσυνθέσεις. Ένα άλλο βόταvο με πολλές χρήσεις είναι το εστρα γκόν. Σήμερα χρησιμοποιείται ευρέως για την ενίσχυ ση της γεύσης διαφόρων τροφίμων, αλλά στους aρχαί

ους χρόνους ονομαζόταν δρακοβότανο επειδή το χρη σιμοποιούσαν ως αντίδοτο για την αντιμετώπιση δηγ

μάτων από δηλητηριώδη ζώα. Περίπου το 1650, το ε στραγκόν εισήχθη στην Αμερική, όπου χρησιμοποιή

θηκε για την πρόκληση εμμηνορρυσίας. Χρησιμοποιεί ται ακόμη σαν κατάπλασμα για τη θεραπεία μωλώπων και οιδημάτων. Το έγχυμα (τσάι) κόκκινου τριφυλλιού (Trifoliunι prate1ιse) εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στην αντιμε τώπιση του κρυολογήματος, του πυρετού και παθήσε-

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ων που εξασθενούν τον οργανισμό. Οι Ιθαγενείς χρη

σιμοποιούσαν το κόκκινο τριφύλλι σε αλοιφή για τα ε γκαύματα. Χρησιμοποιήθηκε επίσης σαν χορταρικό -

χορταρικά είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, που σερβίρονται συχνά σαν σαλάτα στα γεύματα. Το κόκ κινο τριφύλλι είναι μέλος της οικογένειας του αρακά και περιέχει πολλές από τις σημαντικές βιταμίνες και τα ανόργανα στοιχεία που υπάρχουν σε αυτόν.

Οι Ιθαγενείς χρησιμοποιούσαν επίσης το φλοιό τι1ς ρίζας της σμεουριάς για την αντιμετώπιση πολλών α

σθενειών. Οι φαρμακοποιοί σι}μερα αναγνωρίζουν την αξία του εγχύματός της στον τοκετό και την επώδυνη

εμμηνόρροια επειδή περιέχει δύο ουσίες, η μία από τις οποίες βοηθάει στι1 χαλάρωση και η άλλη διεγείρει τους μυς της μι}τρας.

Οφείλω να ομολογήσω ότι έχω έναν απώτερο σκοπό, όταν προσπαθώ να σας κινήσω το ενδιαφέρον για τη χρι}σι1 των βοτάνων. Όσο περισσότερο ενημερώνεστε για τη χρησιμότητα των βοτάνων, τόσο μεγαλύτερο σε βασμό αναπτύσσετε για τη Μι1τέρα Φύση. Όταν αναγνωρίσει κανείς πόσο σημαντικά είναι τα

βότανα, θα αρχίσει πιθανώς να προστατεύει περισσό τερο το περιβάλλον και θα αποκτήσει συνήθειες που βοηθούν τη διάσωση των φυσικών πόρων και των αγα

θών που μας προσφέρει η φύση. Καθώς ενημερώνεστε για το περιβάλλον, υιοθετείτε

περισσότερο υγιεινές συνι}θειες, οι οποίες οδηγούν σε λιγότερο υλιστικό τρόπο ζωι}ς. Αυτό με τη σειρά του σας ωθεί να αναπτύξετε μεγαλύτερη υπευθυνότητα προς τη Μητέρα Γη, με έναν πνευματικό τρόπο.

Καθένας από εμάς ακολουθεί τη δικι} του πορεία στη ζωι}. Ο EdgaΓ Cayce είπε: <<Πρώτα το άτομο, έπειτα η

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

ομάδα, μετά οι τάξεις και στη συνέχεια οι μάζες». Από εδώ ξεκινούν όλα. Μόλις αποκη}σουμε επίγνωση, δι δάσκουμε τους άλλους με το παράδειγμά μας. Κανείς δεν απαλλάσσεται από αυτή την ευθύνη. rι:α να διασώσουμε τον πλανι}τη μας, πρέπει να αρχί

σουμε τώρα, δείχνοντας ενδιαφέρον για τη φύση στη γειτονιά μας.

Πολλοί προφήτες διακηρύσσουν ότι θα φτάσει ο και ρός κατά τον οποίο δεν θα έχουμε στη διάθεσι} μας καμία επιλογή. Νομίζω ότι σήμερα έχουμε φτάσει σε

αυτό το σημείο. Δεν μπορούμε να σπαταλι}σουμε άλλο χρόνο. Πρέπει όλοι να αρχίσουμε, από τη θέση όπου έχουμε βρεθεί, να βοηθι}σουμε με κάποιον τρόπο να

διορθωθεί η κατάσταση. Προχωρώντας ένα βήμα, έ στω και μικρό, προς τη σωστι} κατεύθυνση, ανοίγονται νέοι ορίζοντες που μας εκπλι}σσουν.

Όταν ο μαθητής είναι έτοιμος, θα εμφανιστεί ο δά σκαλος. Υπάρχουν πολλοί δάσκαλοι, αλλά πρέπει να μάθουμε να ακούμε. Στην πραγματικότητα, είμαστε ό

λοι δάσκαλοι, επειδι} κάθε πρόσωπο δείχνει κάτι δια φορετικό με τις πράξεις του. Κάθε άνθρωπος που συ ναντάτε, επηρεάζεται από τις ενέργειες, τις πεποιθή σεις και τη δράση σας. Το παράδειγμα είναι - ανέκα

θεν ι}ταν - ο καλύτερος δάσκαλος. Πολλοί από τους ο ραματιστές της σημερινής εποχής μάς φωνάζουν, δυ νατά και καθαρά. Πρέπει να μάθουμε να ακούμε. Ο EdgaΓ Cayce, ο κοιμώμενος προφι}της, είχε πει ότι,

για να επιβιώσουμε, πρέπει η ζωι} μας να έχει ως θεμέ λιο τη φύση. Ο Sιιη BeaΓ, ένας άλλος μεγάλος προφι}

της της εποχής μας, έχει αφιερώσει τη ζωή του κηρύσ σοντας έναν απλούστερο τρόπο ζωής, ο οποίος θα βα σίζεται στη φύση.

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Όταν μιλάμε για απλούmερο τρόπο ζωής, δεν εννο ούμε ότι πρέπει να παραιτηθούμε από τις σύγχρονες ανέσεις - πρέπει απλώς να μάθουμε να τις χρησιμο

ποιούμε με φρόνηση. Ο Edgar Cayce είπε ότι οι αδυνα μίες μας θα μπορούσαν να μετατραπούν σε δύναμη αν

γνωρίζαμε πώς να τις κατευθύνουμε. Η ισχυρογνωμοσύνη μπορεί να μετατραπεί σε άλλη ποιότητα, που θα προσδίδει ηγετική ικανότητα. Ο θυ μός και η εχθρότητα μπορούν να μετασχηματιmούν σε θάρρος και τόλμη, η εξαπάτηση μπορεί να μετατραπεί σε εφευρετικότητα, ο αισθησιασμός μπορεί να οδηγή σει σε θεραπευτική ικανότητα. Αν μάθουμε απλώς να αναπροσαρμόσουμε τις ενέρ γειές μας, οι κακές συνήθειες θα μετατραπούν σε ευλο γία, τόσο για εμάς όσο και για τους γύρω μας. Πρέπει

να μάθουμε να συνδέουμε τις πεποιθήσεις μας με την καθημερινή ζωή μας. Αν εξετάσουμε προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο ζού με, μπορούμε να ανακαλύψουμε κρυμμένα ταλέντα μας. Σκεφθείτε τα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες και τις συνή

θειές σας. Θα σας αποκαλύψουν τη σωmή κατεύθυνση, που πρέπει να ακολουθήσετε mη ζωή σας. Τα ταλέντα

εκφράζουν τη δημιουργική ενέργεια κάθε ψυχής. Πρέ πει να τα χρησιμοποιήσετε - μην τα σπαταλήσετε. Αποκτούμε όλο και περισσότερο επίγνωση της λεπτής ισορροπίας που υπάρχει mον πλανήτη μας, και πρέπει να ευχαριmούμε τους ανθρώπους εκείνους που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους mo να μεταβάλουν τις επικρα τούσες απόψεις.

Έτσι, από την ταπεινή μου θέση, θα ήθελα να σας

εισαγάγω mη χρήση των βοτάνων, με την ελπίδα ότι αυτό θα σας βοηθήσει mην πορεία σας mη Γη. Απλώς

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

να θυμάστε ότι κάθε φυτό έχει τη χρησιμότητά του. Ί σως είστε εσείς εκείνοι που θα ανακαλύψετε κάποια άγνωστη χρήση του, καθώς θα αναπτύσσεται το ενδια

φέρον σας για τα δώρα που προσφέρει η φύση. Υπάρχει άραγε καλύτερος τρόπος να εξοικειωθείτε με

τα βότανα και τη μητέρα φύση, από το να καλλιεργείτε τα δικά σας βότανα; Προτού ξεκινήσετε το παρτέρι των βοτάνων σας, με λεη}στε το χώρο που μπορείτε να διαθέσετε. Ίσως εκ

πλαγείτε όταν συνειδητοποιήσετε πόσο χώρο πρέπει να

αφιερώσετε για ένα παρτέρι. Πολλοί νομίζουν ότι τα βότανα δεν είναι ελκυστικά. Δεν έχουν αντιληφθεί ό μως πόσα όμορφα βότανα αναπτύσσονται ήδη στον αν θόκηπό τους. Το περγαμόντο (μονάρδα), η καλέντουλα (νεκρολού

λουδο), η τριανταφυλλιά, η βερβερίδα, το παρθενούλι και η δενδρομολόχα είναι μερικά μόνο που μου έρχο νται στο μυαλό. Υπάρχουν πολλοί τύποι κ1}πων που μπορείτε να χρη σιμοποιήσετε στο σχεδιασμό του βοτανόκηπού σας. Ο σημαντικότερος παράγων είναι ο χώρος. Οι πιο τυπι

κοί κήποι απαιτούν περισσότερο χώρο. Αν ο τύπος αυ

τός σας ελκύει, ίσως χρειαστεί να θυσιάσετε αρκετό τμή μα της αυλής σας. Πολλοί προγραμματίζουν να χρησιμοποιι}σουν ολόκλη ρη την αυλή τους για να δημιουργήσουν έναν ελκυστικό βοτανόκηπο. Δημιουργώντας μονοπάτια και χώρους για

ξεκούραση, ο κήπος θα είναι ευχάριστος σε όλους. Για πολλές και πλούσιες πληροφορίες σχετικά με την

καλλιέργεια, την διατήρηση καθώς και τη χρήση των βοτάνων μπορείτε επίσης να συμβουλευτείτε το βιβλίο 'Ό ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ ΒΟΤΑΝΑ" των εκδόσεων ΙΡΙΔΑ.

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Σχέδιο Απλού Τροχού

1. Ιερός βασιλικός 2. Τανάκητο 3. Σύμφυτο 4. Ευφρασία 5. Περγαμόντο (μονάρδα)

6. Μελισσόχορτο 7. Μέντα 8. Ρωμαϊκό χαμομι}λι 9. Θυμάρι 10. Φασκόμηλο

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Αγγλικός Εξοχικός Κήπος

1. Αγριομιιλιά

2. Άγριο έρπον θυμάρι

3. Εύοσμο γάλιο 4. Ιτιά 5. Κόκκινη σμεουριά

6. Λευκι} τριανταφυλλιά

7. Δενδρομολόχα 8. Κύτισος 9. Λευκό μυριόφυλλο

10. Γερμανικό χαμομήλι

11. Ιερός βασιλικός

25. Παρθενούλι 12. Σύμφυτο 13. Άνηθος 26. Γιγάντιο μπλε 14. Σαπουνόχορτο γλυκάνισο 15. Βαλσαμίηι (αγαστάχη) (βαλσαμώδες 27. Φασκόμηλο 28. Μέντα χρυσάνθεμο) 16. Φλισκούνι 29. Μαρρούβιο 17. Μενεξές 30. Κορίανδρος 18. Καπουτσίνος 31. Σκόρδο 19. Σαμπούκος 32. Μελισσόχορτο 20. Ύσσωπος 33. Θυμάρι λεμόνι 21. Σχοινόπρασο 22. Κινεζικό 34. Καλέντουλα σχοινόπρασο

23. Ρίγανη 24. Μαϊντανός

με άρωμα λεμονιού

35. Βασιλικός

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΘQJ (Ζ:)Θ 15

,___

f---

1---20

I 22

6 1

1 12

f---

6 1

Παραδοσιακός Μοναστηριακός Κήπος με Φαρμακευτικά Βότανα

1. Φράχτης από ταξό

2. Αγριομηλιά 3. Αγιόκλημα 4. Εύοσμο γάλιο 5. Κύτισος 6. Λεβάντα 7. Σαπουνόχορτο 8. Περγαμόντο (μονά ρ δα)

9. Ευφρασία 10. Μαρρούβιο 11. Υπερικό 12. Παρθενούλι 13 .. τριανταφυλλιές 14. Βαλσαμίτη (βαλσαμώδες

χρυσάνθεμο)

15. Κορίανδρος

16. Απι}γανος 17. Μυριόφυλλο 18. Μελισσόχορτο 19. Μέντα 20. Βυζαντινός στάχυς

21. Γλυκάνισο 22. Φασκόμιιλο 23. Χαμομι}λι

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

ν θέλετε μεγάλο κήπο, πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι θα χρειαστείτε αρκετά χρόνια για να ολοκλη

ρώσετε το σχέδιό σας - αλλιώς θα είναι πολύ κουραστι κό και δαπανηρό, και θα κινδυνεύσετε να χάσετε το

ενδιαφέρον σας και να το εγκαταλείψετε. Στη συλλογή λίθων για τα μονοπάτια, θα μπορούσαν να συμμετά

σχουν όλα τα μέλη της οικογένειάς σας.

Όσο πιο φυσικά υλικά χρησιμοποιήσετε για τη δη μιουργία του κήΠου σας, τόσο ομορφότερο θα είναι το

αποτέλεσμα. Κατά ένα μέρος, το ενδιαφέρον μου για τα βότανα προέρχεται από την επιθυμία μου να διάγω έναν πιο

φυσικό τρόπο ζωής. Αυτό περιλαμβάνει και εξοικονό μηση χρημάτων. Θα εκπλαγείτε από το πόσο δημιουρ γικοί θα γίνετε όταν θέσετε κάποιο όριο στα χρήματα που μπορείτε να διαθέσετε για τα υλικά σας. Ένας άλ

λος τρόπος εξοικονόμησης χρημάτων είναι η ανταλλα γή βοτάνων με άλλους καλλιεργητές. Ή, αν επιτύχετε στην καλλιέργεια των βοτάνων και έχετε το χρόνο για

την ανάπτυξη φιντανιών, θα μπορούσατε να τα πουλά τε, ώστε ο κήπος σας να αυτοχρηματοδοτείται. Υπάρχει τεράστια ποικιλία σχεδίων, τα οποία μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να δημιουργήσετε τα παρτέ

ρια σας. Μελετώντας βιβλία με θέμα το σχεδιασμό κή πων, θα βρείτε κάποιο που θα ταιριάζει σε εσάς και στον τρόπο ζωής σας. Θα ήταν καλό να σκεφθείτε τι θα θέλατε να έχετε στον κήπο σας. Είναι πιο δύσκολο να γίνουν αλλαγές όταν έχετε ήδη δημιουργήσει τον κήπο,

μπορεί μάλιστα έτσι να χάσετε μια εποχή ανάπτυξης των βοτάνων.

Όταν επιλέγετε τα είδη βοτάνων που θέλετε να φυτέ ψετε, πρέπει να προσέξετε τις συνθήκες καλλιέργειάς

ΣΠΙΤΙΚΑ ΠΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τους. Ίσως χρειαστεί να αναπτύξετε μερικά σε γλάστρες ή δοχεία, στις άκρες της αυλής σας, ώστε να μην επε κταθούν και καταλάβουν τα παρτέρια. Αναφέρομαι κυ

ρίως στα είδη μέντας, επειδή είναι πολύ <<Κοινωνικά» και θα ι}θελαν να επισκεφθούν όλα τα άλλα βότανα μερικές φορές παραμένουν εκεί για πάντα.

Αγαπώ ιδιαίτερα τα άγρια βότανα και νιώθω ευτυχής που γύρω μου υπάρχουν δάση, στα οποία μπορώ να φυ τεύω και να μεταφυτεύω ορισμένα άγρια βότανα. Αυτή την εβδομάδα πρέπει να μεταφυτεύσω μερικά ιμπάτιεν ς, επειδή φύονται εκεί όπου θα δημιουργήσουμε μια

μικρή λίμνη. Καθώς αναζητούσα κατάλληλη θέση για τη μεταφορά τους, ανακάλυψα μερικά πολυγόνατα- θα προσπαθήσω να μεταφυτεύσω και αυτά.

Προσπάθησα σκληρά να διασώσω μια αποικία βατό μουρων. Και τα κατάφερα!

Θα μετακινήσουμε το μονοπάτι προς τη λίμνη και τα βατόμουρα θα επιβιώσουν. Το άγριο μυριόφυλλο θα πρέ πει επίσης να μετακινηθεί, επειδή αναπτύσσεται εκεί ό

που θα δημιουργηθεί το μονοπάτι για τη σιταποθι}κη. Όπως φαίνεται, οι εργασίες αυτές δεν έχουν τέλος, αλλά

αγαπώ κάθε στιγμή τους.

Επειδή υπάρχουν τόσα πολλά διαφορετικά βότανα, θα ήταν καλύτερο ίσως να επικεντρωθείτε μόνο σε μερικά είδη. Ορισμένα μάλιστα είδη περιλαμβάνουν ποικιλίες με τόσες πολλές γεύσεις, ώστε θα μπορούσατε να ασχο

ληθείτε με ένα μόνο είδος - για παράδειγμα, ένα παρτέ ρι γεμάτο από τις πολυάριθμες ποικιλίες θυμαριού. Υπάρχει ένα ρητό, σύμφωνα με το οποίο «όταν βρί

σκεστε σε δίλημμα, χρησιμοποιήστε θυμάρι•• - πάρα πολλές γεύσεις βοτάνων μπορούν να αντικατασταθούν με διάφορες ποικιλίες θυμαριού.

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Για παράδειγμα υπάρχει θυμάρι-λεμόνι, χρυσό θυμά ρι, αγγλικό θυμάρι, θυμάρι-μοσχοκάρυδο, μαλλιαρό θυ μάρι, γαλλικό θυμάρι, θυμάρι-κάρβι και πολλά άλλα. Οποιοδ1}ποτε θυμάρι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως στυ

πτικό σε βοτανοθεραπεία. Το θυμάρι χρησιμοποιείται επίσης στο μαγείρεμα, σε ποτ πουρί και σε πολλά άλ

λα. Ένα στρογγυλό παρτέρι μόνο με διαφορετικά είδη θυμαριού έχει πολύ ελκυστική εμφάνιση. Αν προγραμματίζετε να καλλιεργήσετε μεγάλες ποσό τητες βοτάνων για οικιακή χρήση, ο πιο βολικός ίσως

τρόπος θα ήταν να τα αναπτύξετε σε σειρές στο λαχα νόκηπό σας. Μερικά από τα βότανα που χρησιμοποιεί

τε συχνά θα μπορούσαν να φυτευτούν για ευκολία κο ντά στην πόρτα της κουζίνας σας. Αν προγραμματίζετε να ασχοληθείτε με τη μελισσοκομία, υπάρχουν ειδικά

βότανα που μπορείτε να φυτέψετε κοντά στις κυψέλες. Μερικά βότανα δρουν ως φυσικά ζιζανιοκτόνα - μπο ρούν να φυτευτούν κοντά σε φυτά που θέλετε να προ

στατεύσετε. Μπορείτε να προσδιορίσετε τις ανάγκες σας και να ξεκινήσετε από αυτές.

Όταν φυτεύετε κάποιο βότανο, είναι καλό να μάθετε τις ιδιότητές του. Ίσως έτσι χρειαστεί περισσότερος

χρόνος για να δημιουργήσετε το παρτέρι σας, αλλά α ξίζει τον κόπο. Αν μάθετε μερικούς από τους τρόπους

χρήσης κάθε φυτού, θα μπορείτε να εκμεταλλευτείτε πλήρως το βοτανόκηπό σας. Επειδή κάθε είδος φυτού μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές, διαφορετικές βο τανοθεραπείες, θα διαπιστώσετε πιθανώς ότι δεν χρειά

ζεστε μεγάλο βοτανόκηπο. Αν προγραμματίζετε να χρησιμοποιήσετε μόνο άγρια βότανα, πρέπει πρώτα να ενημερωθείτε για τα φυτά που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν και να μάθετε πώς

ΣΠΙΤIΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

μπορείτε να διατηρείτε και να διασώζετε τους φυσικούς

πόρους. Το τζίνσενγκ εξαφανίστηκε σχεδόν, από τις αρ χές του 20ού αιώνα, επειδή πολλοί το συνέλεγαν για να

το πουλήσουν.

Άξιζε πραγματικά το βάρος του σε χρυσό και είχε με

γάλη ζήτηση σε ολόκληρο τον κόσμο. Ακόμη και ο

Daniel Boone το συνέλεγε για να το πουλήσει, επειδή προσέφερε περισσότερο κέρδος από το κυνήγι ή την παγίδευση ζώων.

Παραγγέλλοντας άγρια βότανα για φύτευση, θα μά θετε να αναγνωρίζετε τα φυτά και τον τρόπο με τον ο

ποίο αναπτύσσονται. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, όταν

αρχίζετε να μαθαίνετε τη θεραπευτική χρήση των βο τάνων. Μη συλλέγετε ποτέ άγρια βότανα, αν δεν είστε

απόλυτα βέβαιοι ότι τα αναγνωρίζετε και είναι εκείνα ακριβώς που χρειάζεστε. Θα σας συμβούλευα να δια βάσετε αρκετά, διαφορετικά βιβλία για βότανα, ώστε να μάθετε να αναγνωρίζετε τα φυτά.

Όταν καλλιεργείτε κάποιο βότανο, πρέπει να γνωρί

ζετε τις ανάγκες του. Μη φυτεύετε βότανο που χρειάζεται σκιερή περιοχή, αν δεν μπορείτε να του προσφέρετε σκιά. Μόλις απο

φασίσετε ποια βότανα χρειάζεται να καλλιεργήσετε, θα μπορείτε εύκολα να σχεδιάσετε τον κήπο σας. Ο κατάλογος των βοτάνων που παρατίθεται πιο κάτω,

θα σας βοηθήσει στο ξεκίνημά σας. Έχω περιλάβει το ύψος των φυτών, ώστε να τοποθετήσετε τα πιο ψηλά βότανα στο πίσω μέρος του παρτεριού. Θα σας συμ βούλευα να δημιουργήσετε ένα σχέδιο του κήπου προ τού αρχίσετε τη φύτευση. Είναι εύκολη η σχεδίαση του

κήπου - και θα σας απαλλάξει από πολύ κόπο αργότε ρα.

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

παρακάτω κατάλογος περιλαμβάνει μερικά από τα πιο συνηθισμένα βότανα, που πιθανώς θα

χρησιμοποιήσετε στις σπιτικές συνταγές σας.

Αγγελική (Angelica a1·changelica) Έχει ύψος

1,5 έως 2,5 μέτρα. Χρησιμοποιείται στη

θεραπεία προβλημάτων του πεπτικού συστήματος και των βρόγχων.

Προσοχή: Μπορεί να προκαλέσει φωτοευαισθησία (ευαισθησία στο ηλιακό φως) και ενδέχεται να είναι το ξική. Αλόη (Aloe

spp.)

Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 60 εκατ. Αναπτύσσεται σε

γλάστρα, για να χρησιμοποιηθεί ως φυτό εσωτερικού χώρου. Είναι κατάλληλη για την αντιμετώπιση εγκαυ

μάτων και δερματικών προβλημάτων. Άνηθος (Anetlιu1π graveolens) Φτάνει σε ύψος τα 90 εκατ. Αυξάνει την παραγωγή γάλακτος σε θηλάζουσες μητέρες. Είναι επίσης κατάλ

ληλος για το μετεωρισμό (φουσκώματα), τους κολικούς και τις στομαχικές διαταραχές. Άρνικα (Α nιica rιιοηtωια)

Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 60 εκατ. Με άρνικα παρα-

σκευάζονται υγρά εντριβής και αλοιφές.

Προσοχή: Δεν προορίζεται για εσωτερική χρήση. Βαλεριάνα (Valeriωιa offici?ιalis)

Φτάνει σε ύψος το 1 έως 1,5 μέτρο. Από τα καλύτερα βότανα για σπιτικά ιάματα. Αντιμετωπίζει αποτελεσμα τικά τα θωρακικά προβλήματα και είναι εξαιρετικό χα-

ΣΠΙΤΙΚΆ rΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

λαρωτικό. Πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ (μόνο

μια φορά την ημέρα), επειδή η συχνή χρήση της μπο ρεί να προκαλέσει δηλητηρίαση. Διακόψrε τη χρήση

μετά από 2-3 εβδομάδες. Ξαναρχίσi:ε μετά από ένα μή να, αν χρειάζεται. Βαλσαμίτη (βαλσαμώδες χρυσάνθεμο)

(Clι1)'Santlιenιιιnι balsa1ιιita) Φτάνει σε ύψος τα 90 εκατ. Ονομάζεται και <<φύλλο της Βίβλου>>. Χρησιμοποιείται για την απομάκρυνση του ασημόψαρου. Με τα φύλλα του παρασκευάζονται φαρ μακευτικά εγχύματα, ως τονωτικά για το συκώτι και ως

διουρητικά. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το βότανο σε αλοιφές για κοψίματα και πληγές που θερα πεύονται δύσκολα. Βασιλικός (Οciηιιιηι basilicιι1ιι)

Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 60 εκατ. Χρησιμοποιείται

για την αντιμετώπι011 προβλημάτων πέψης. Μπορείτε επίσης να τον τρίψετε σε κεντρίσματα μελισσών για να αποφύγετε το πρήξιμο και τον πόνο.

Προσοχή: Μπορεί να προκαλέσει αλλεργίες και ερε θισμό του δέρματος. Βήχιο (τιιssilago fωfαω) Φτάνει σε ύψος τα 15 εκατ. κατά την άνθησή του. Έ χει θαυμάσια αποτελέσματα όταν χρησιμοποιηθεί σε σιρόπι για το βήχα και για την αντιμετώπιση οποιου

δΙ}ποτε βρογχικού προβλήματος.

Βόραγο (Βοταgο officinalis) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 90 εκατ. Χρησιμοποιείται

στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης, του πυρετού και της βρογχίτιδας. Από τα φύλλα του παρασκευάζεται κατά-

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

πλασμα για την ανακούφιση οιδημάτων και πόνων. Προσοχή: Μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα σε ευαί σθητα άτομα. Δεν συνιστάται η παρατεταμένι1 χρήση του. Γαλάζιο κόχος (καυλόφυλλο) (Cαιιlοp!ιyllιι1ιι tlιalictτoiιles)

Αν έχετε υψηλι) αρτι1ριακή πίεση, δεν πρέπει να το χρησιμοποιείτε. Συστέλλει τα αγγεία της καρδιάς. Διε

γείρει τη μήτρα και χρησιμοποιείται ευρέως σε γυναι

κολογικά προβλήματα. Γλυκάνισο (Pi1ιιpinella αηisιωιι) Φτάνει σε ύψος τα 60 εκατ. Χρησιμοποιείται στην α

ντιμετώπιση γαστρικών προβλημάτων και για την αύ ξηση της παραγωγής γάλακτος σε θηλάζουσες μητέρες. Δακτυλίτιδα (Digitalis pιιτpιι.τeα) Έχει ύψος 60 έως 120 εκατ. Μπορείτε να τη φυτέψετε μόνο από περιέργεια και για την εμφάνισή της. Επηρε

άζει το ρυθμό της καρδιάς. Προσοχή: Μην τη χρησιμοποιήσετε σε σπιτικές συντα γές για tην αντιμετώπιση καρδιακών παθήσεων. Εμπι

στευθείτε τη θεραπεία στο γιατρό σας. Δάφνη (Lαιιηιs nobilis)

Για να αναπτυχθεί σε εσωτερικό χώρο, τι1 φυτεύετε σε γλάστρα. Τα φύλλα τι1ς είναι κατάλληλα για τη δυσπε ψία. Δενδρολίβανο (Rοs11ιω·ίηιιs officinalis)

Σε κατάλληλο κλίμα, μπορεί να φτάσει σε ύψος το 1,5 μέτρο. Επειδή κατάγεται από τη Μεσόγειο, το δενδρο

λίβανο αναπτύσσεται πολύ ικανοποιητικά σε γλάστρες και μπορείτε να το διατηρείτε σε εσωτερικό χώρο. Το δενδρολίβανο χρησιμοποιείται σε τονωτικό ποτό

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

για την ανrιμετώπιση καρδιακών αρρυθμιών. Διεγείρει επίσης τα όργανα του ουροποιι1τικού συστήματος. Εί

ναι κατάλλ11λο για πονοκεφάλους καιδιαταραχές ύπνου. Προσοχή: Μπορεί να είναι θανατηφόρο σε υπερβολι κές ποσότητες.

Δενδρομολόχα (Altlιea τosea) Φτάνει σε ύψος τα 180 εκατ. Είναι εξαιρετική για προ βλήματα θώρακα. Εστραγκόν (Aτte1ιιisia dταcιιηcιιlιιs) Φτάνει σε ύψος τα 60 εκατ. Καταπραuνει πολλές γα

στρικές διαταραχές. Εύοσμο γάλιο (Gαliιυιι οιlοταtιωι) Έχει ύψος

20 εκατ. Θεωρείται καταπραϋντικό, εφι

δρωτικό και διουρητικό. Καταπραuνει το στομάχι. Εί ναι τονωτικό για το συκώτι και την καρδιά. Χρησιμο ποιείται ως βάση σε αρώματα. Ευπατόριο (Ε ιιpαtοτiιιnι pe1foliatunι) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 150 εκατ. Μπορείτε να το

προσθέτετε σε εγχύματα και ιάματα για την αντιμετώ πιση κρυολογημάτων, γενικών πόνων και ιδιαίτερα πό νων που συνδέονται με συμπτώματα γρίπης. Ευφρασία (Ειιplιταsία officinalis) Φτάνει σε ύψος 5 έως 20 εκατ. Χρησιμοποιείται σε οφθαλμικές πλύσεις.

Όταν τη χρησιμοποιείτε, να διασφαλίζετε ότι το κολ λύριο είναι αποστειρωμένο.

Εχινάκεια (Eclιi1ιacea angιιstifolia) Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 60 εκατ. Οι ρίζες της χρησι-

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

μοποιούνrαι κυρίως ως καθαρισηκό του αίματος και για

την επούλωση τραυμάτων. Όλα τα μέρη της είναι χρή σιμα για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Θρούμπι (Satuτeja spp.)

Έχει ύψος

30 εκατ. Λέγεται ότι είναι αφροδισιακό.

Ρυθμίζει τους έμμηνους κύκλους και είναι κατάλληλο για την ανrιμετώπιση στομαχικών διαταραχών. Θυμάρι (Yhynιus vulgaτis) Έχει ύψος 30 εκατ. Θαυμάσιο στυπτικό. Είναι κατάλ

ληλο για εσωτερική χρήση, αλλά χρησιμοποιείται και

σε παρασκευάσματα για εξωτερικi]_ χρήση. Αν κατανα λωθεί σε μεγάλη ποσότητα, μπορεί να προκαλέσει υ περδιέγερση του θυρεοειδούς αδένα, οδηγώντας σε δη λητηρίαση. Ιεροβότανο (αϊγιάννης) (Salvia sclaτea) Φτάνει σε ύψος τα

90 έως 120 εκατ. Τα φύλλα του

χρησιμοποιούνrαι για την επούλωση τραυμάτων, πλη γών, δηγμάτων ενrόμων, και ως τονωτικό για κολικούς και ενrερικές ενοχλήσεις.

Μπορείτε να το χρησιμοπωήσετε ως στοματικό διάλυ

μα για έλκη και ερεθισμένο λαιμό. Το έγχυμα (τσάι) των σπόρων είναι αποτελεσματικό κολλύριο για τα μάτια. !νούλα (ελένιο) (l1ιula hele1ιiunι) Φτάνει σε ύψος τα 120 έως 180 εκατ. Η ρίζα της χρη σιμοποιείται σε σιρόπια για το βήχα και σε πολλές συ

νrαγές για την ανrιμετώπιση βρογχικών προβλημάτων. Ιτιά (Salix spp.) Το ύψος της φτάνει τα 15 έως 25 μέτρα. Το έγχυμα (τσάι)

ιτιάς, που παρασκευάζεται από τους κλώνους, το φλοιό

ΣΠΙΤΙΊ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

και τα φύλλα της, ανακουφίζει από τους πόνους. Η ασπι

ρίνη αρχικά παρασκευαζόταν από φλοιό ιnάς - σήμερα παρασκευάζεται από προϊόντα πετρελαίου και λιθανθρα κόπισσας. Προσφέρεται για εσωτερική και εξωτερικι]

χρι]ση για την ανακούφισι1 πόνων και οιδημάτων. Καλέντουλα (νεκρολούλουδο) (Calenclιι.la officiηalis) Φτάνει σε ύψος τα

30 έως 60 εκατ. Είναι ιδιαίτερα

κατάλληλη για την αντιμετώπιση ελκών στα πόδια που σχετίζονται με κιρσούς. Θαυμάσια αλοιφ1] για κοψίμα τα και μώλωπες. Είναι από τα βότανα που πρέπει να καλλιεργείτε στον κήπο σας.

Καπουτσίνος (τροπαίολο) (Tωpaeol'lωι nιajυs) Έχει ύψος 30 εκατ. Θεωρείται διεγερτικό. Το έγχυμα (τσάι) του είναι κατάλληλο ως τονωτικό. Έχει ευχάρι στη πιπεράτη γεύωι Μπορείτε να τον χρησιμοποιήσε

τε σε σαλάτες και επαλείψεις. Καρδάμωμο (κακουλές) (Elettaτίa cαηlαηιοιιιιιηι) Έχει ύψος 1,2 έως 3,5 μέτρα. Μπορείτε να μασΙ}σετε τους σπόρους τους για να ανακουφιστείτε από το μετε

ωρισμό (φουσκώματα) και τη δυσπεψία. Χρησιμοποιεί ται για την κακοσμία του στόματος. Συνήθως αναπτύσ σεται σε τροπικές περιοχές. Κεάνωθος (Ceanotlnιs α1ιιeτicαηιιs) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 90 εκατ. Είναι παρόμοιος με το πράσινο τσάι της Κίνας.

Έχει πολλές χρήσεις, όπως σε αναπνευστικά προβλή ματα και για την αντιμετώπιση της υπέρτασης.

Κορίαvδρος (Coτianclnoιι sativιι11ι) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 90 εκατ. Βοηθάει στην πέψη.

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Χρησιμοποιείται ως αρωματικι} ουσία σε σιρόπια για το

βήχα και άλλα φαρμακευτικά παρασκευάσματα. Κρεμμύδι (Alliιι.1n. cepa) Φτάνει σε ύψος τα 30 εκατ. Έχει πολλές χρήσεις. Αν καταναλώνεται τακτικά, βοηθάει στον έλεγχο της aρ τηριακής πίεσης και σε καρδιακά προβλι}ματα. Λάπαθο (Rιιηιeχ spp.)

Φτάνει σε ύψος τα

30 έως 120 εκατ. Τα φύλλα του

μπορούν να εφαρμοστούν σε εγκαύματα, κοψίματα και

γδαρσίματα. Προσφέρει επίσης εξαιρετικό τονωτικό. Λεβάντα (Lava?ldιι.la angιιstifolia)

Φτάνει σε ύψος τα 90 εκατ. Είναι κατάλληλη για νευρικές διαταραχές.

Λεβιστικό (αγριοσέλινο) (Levisticιιnι offici1lale) Έχει ύψος 1,5 μέτρο. Ρυθμίζει την εμμψορρυσία.

Λεύκα (Ροpιιlιιs spp. salicaceae)

Φτάνει σε ύψος τα 27 μέτρα. Συλλέγετε τους οφθαλ μούς την άνοιξη για την αντιμετώπιση θωρακικών προ βλημάτων. Οι οφθαλμοί είναι γνωστοί και ως βάλσαμο του Γαλαάδ. Χρησιμοποιείται για το άσθμα και σε σιρόπια για το

βήχα. Λοβελία (Lobelia iπflata) Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 90 εκατ. Χρησιμοποιείται

για την αντιμετώπιση προβλημάτων του θώρακα.

Προσοχή: Πρέπεινα τη χρησιμοποιείτε με μεγάλη προ σοχή, επειδή η υπερβολική δόση μπορεί να είναι θανα τηφόρος.

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Λουίζα (Aloysia triphylla) Αναπτύσσεται σε εσωτερικό χώρο, όπου μπορεί να φτά

σει σε ύψος τα 180 εκατοστά και πλέον. Είναι θαυμάσιο εφιδρωτικό σε περιΠτώσεις κρυολογή ματος, πυρετού και γρίπης.

Είναι επίσης καλό τονωτικό και κατάλληλο για να κα

θαρίσετε κοψίματα και γδαρσίματα. Χρησιμοποιείται σε καραμέλες για το βήχα. Λυκίσκος (Humulus lupulus)

Αναρριχητικό φυτό, με ύψος 6 έως 7,5 μέτρα. Θαυμάσιο ηρεμιστικό. Χρησιμοποιείται στην παρασκευή μπίρας. Μαϊντανός (Petroselinum crίspunι) Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 45 εκατ. Ο μαϊντανός είναι

από τα καλύτερα βότανα για την αντιμετώπιση νεφρι

κών προβλημάτων. Επειδή είναι εξαιρετικό διουρητι κό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια δίαι τας για απώλεια βάρους. Μαντζουράνα (Origωιum majorωιa) Έχει ύψος 30 εκατ. Χρησιμοποιείται στην αντιμετώ

πιση του άσθματος, των ρευματισμών και σε πολλές άλ λες παθήσεις.

Μάραθο (Foeniculum vulgare) Έχει ύψος 120 εκατ. Χρησιμοποιείται για την αντιμε τώπιση της γαστρίτιδας και των κολικών. Αυξάνει την

παραγωγή γάλακτος σε ανθρώπους και ζώα. Μαρρούβιο (Marrubium vulgare) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 90 εκατ. Χρησιμοποιείται

σε σιρόπια και καραμέλες για το βήχα. Είναι θαυμάσιο για κάθε πρόβλημα θώρακα ή λαιμού.

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Μελισσόχορτο (Melissa officiJιalίs) Φτάνει σε ύψος τα

60 εκατ. Το μελισσόχορτο είναι

εξαιρετικό βότανο για κάθε περίπτωση. Προσφέρει θαυμάσιο υγρό πλύσης για κοψίματα και γδαρσίματα, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τονωτικό. Μενεξές (Viola odoτata) Φτάνει σε ύψος τα

10 έως 15 εκατ. Ο μενεξές είναι

θαυμάσιο φυτό. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα τα τμήματά του και περιέχει περισσότερη βιταμίνη Α από

οποιοδήποτε άλλο γνωστό φυτό. Είναι εξαιρετικό χα

λαρωτικό και προσφέρει υπέροχο τσάι. Μέντα (Mentlιa spp.) Φτάνει σε ύψος τα

60 εκατ. Επειδή υπάρχουν τόσα

πολλά διαφορετικά είδη μέντας, το άρωμά τους θα σας υποδείξει ποιο θα μπορούσατε να φυτέψετε για δική σας χρήση. Όλα τα είδη θεωρούνται στυπτικά. Η μέ ντα και ο δυόσμος έχουν τις περισσότερες χρήσεις. Μπετόνικα (Staclιys offici1lalis) Φτάνει σε ύψος τα 90 εκατ. Χρησιμοποιείται για την

αντιμετώπιση του άσθματος, της βρογχίτιδας, της κα

ούρας και νεφρικών προβλημάτων. Ο χυμός της επουλώνει κοψίματα. Μπορείτε να παρασκευάσετε κατάπλασμα για δια στρέμματα.

Μυριόφυλλο (Achillea 1ιιillefoliu1ιι) Φτάνει σε ύψος τα 90 εκατ. Ανακουφίζει από τον πόνο, όπως και η ιτιά. Χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό πλη γών και τραυμάτων. Είναι επίσης φυσικό αντισηπτικά,

οπότε αποτρέπει τη μόλυνση πληγών και τραυμάτων.

ΣΠΙΤΙΙα ΠΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Μυρρίδα (MJ'1Tlιis odoωta) Φτάνει σε ύψος τα 90 εκατ. Χρησιμοποιείται για την

αντιμετώπιση πεπτικών διαταραχών. Θεωρείται απο χρεμπτικό.

Είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση κρυολογημά των και θωρακικών προβλημάτων. Χρησιμοποιείται ως τονωτικό για τα άτομα της τρίτης ηλικίας και τα βρέ φη.

Νερομολόχα (Altlιaea offici?ιalis) Φτάνει σε ύψος το 1,2 έως 1,5 μέτρο. Θαυμάσιο βότα

νο για την αντιμετώπιση προβλημάτων του θώρακα. Η δενδρομολόχα χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο της νερομολόχας. Πανσές (Viola tτicol01) Κατάλληλος για την αντιμετώπιση βρογχικού β1}χα και άσθματος. Παρθεvούλι ( ClιτysantlιenιιιJn pατtlιeηίιιηι) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 90 εκατ. Χρησιμοποιείται στην ιατρική για τον πυρετό. Πασιφλόρα (Passifloτa incaτnata)

Αναρριχητικό φυτό. Το έγχυμα (τσάι) πασιφλόρας έ χει ηρεμιστική δράση. Πεvτάvευρο (Plantago 1naj01) Φτάνει σε ύψος τα

15 έως 45 εκατ. Το πεντάνευρο

είναι εξαιρετικό τονωτικό. Χρησιμοποιείται κυρίως για

τις διουρητικές ιδιότητές του. Περγαμόντο (μοvάρδα) (Μοηατdα did)'11la) Φτάνει σε ύψος τα 90 έως 120 εκατ. Χρησιμοποιείται

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

για κρυολογήματα, πυρετό, βι}χα, ναυτία, δυσπεψία και κράμπες εμμηνορρυσίας. Πιπέρι Καγιέν (Capsicιιnι αηηιι.ιι.πι)

Έχει ύψος περίπου 30 εκατ. Αν φυτέψετε μερικά φυ

τά, θα έχετε μεγάλη ποσότητα πιπεριού. Είναι κατάλ ληλο για τα πάντα, από την υπέρταση έως το έλκος του

στομάχου. Προσφέρει καλό τονωτικό για την καρδιά και το κυκλοφορικό σύστημα. Ραδίκι (Ciclιoτiιaιι intybιιs) Έχει ύψος 90 έως 150 εκατ. Το έγχυμα (τσάι) της ρί

ζας του είναι καλό τονωτικό. Το έγχυμα των λουλου διών του είναι θαυμάσιο ηρεμιστικό και χρησιμοποιεί ται σε νευρικές διαταραχές. Ρίγανη (Οτigα1ιιι1ιι spp.)

Φτάνει σε ύψος τα 30 εκατ. Έχει πολλές χρήσεις.

Το μίγμα ρίγανης σε ελαιόλαδο είναι μαλακτικό για την αρθρίτιδα. Σαπουνόχορτο (Sαpοηατία officinalis)

Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 60 εκατ. Είναι εξαιρετικό ως φυσικό σαμπουάν.

Χρησιμοποιείται επίσης για το πλύσιμο ευπαθών α ντικειμένων, όπως της δαντέλας, επειδή έχει πολύ ήπια

δράσιιΣημύδα (Βetιι1α spp.) Τα φύλλα μαύρης σημύδας ανακουφίζουν από τον πο

νοκέφαλο, τους ρευματισμούς, τον πυρετό, τη νεφρολι θίαση και τις κράμπες. Χρησιμοποιούνται επίσης για την παρασκευή εύγευστης μπίρας.

ΣΠΙΤΙI(Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Σκόρδο (Alliu.1n sativu1n)

Φτάνει σε ύψος τα 30 εκατ. Το σκόρδο έχει πολλές φαρμακευτικές χρήσεις.

Όταν το εντάσσετε στη διατροφή σας, προλαμβάνετε τα κρυολογήματα και σας βοηθάει να διατηρείτε την καρδιά σας υγιή. Σύμφυτο (Synιplιytu1n officinale) Έχει ύψος 90 έως 150 εκατ. Το κατάπλασμα από φύλ λα σύμφυτου αντιμετωπίζει τα διαστρέμματα. Η λοσιόν που παρασκευάζεται από τα φύλλα του είναι εξαιρετι

κή για την επούλωση πληγών σε ανθρώπους και ζώα. Καταστρέφει επιβλαβή βακτήρια. Επίσης, ανακουφί ζει από τον πόνο. Προσοχή: Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι το σύμ

φυτο έχει καρκινογόνο δράση. Πρέπει να το χρησιμο ποιείτε με φειδώ.

Σχοινόπρασο (Alliunι sclιoenopτasu1n) Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 50 εκατ. Μειώνει την αρτη ριακή πίεση.

Τανάκητο (Tanacetunι vulgaτe) Φτάνει σε ύψος τα 90 έως 120 εκατ. Το τανάκητο εί

ναι στυπτικό, οπότε μπορείτε να το χρησιμοποιείτε για

την αντιμετώπιση δερματικών προβλημάτων. Προορί ζεται μόνο για εξωτερική χρήση. Ταραξάκο (Yaτaxacu1n offici1ιale) Έχει ύψος 15 έως 30 εκατ. Χρησιμοποιείται σε τονω

τικά για την αντιμετώπιση του διαβήτη, της αναιμίας και διαφόρων ηπατικών προβλημάτων. Είναι επίσης πο λύ χρήσιμο ως διουρητικό.

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Τζίvσενγκ (Ρα1ιαχ qui?ιquefolius) Έχει ύψος 15 έως 40 εκατ. Το τζίνσενγκ έχει πολλές χρήσεις. Είναι θαυμάσιο τονωτικό για όλο το σώμα. Χρησιμοποιείται και ως αφροδισιακό. Τζίvτζεp (Ζί1ιgίbeτ offici?ιale) Φτάνει σε ύψος τα 15 έως 40 εκατ. Χρησιμοποιείται

για την αντιμετώπιση του ιλίγγου, της ναυτίας και της

αρθρίτιδας, και ως τονωτικό για την καρδιά και το αί μα. Είναι πολύ χρήσιμο βότανο. Τριανταφυλλιά (Rosa spp.) Οι καρποί της τριανταφυλλιάς είναι εξαιρετικοί για την πρόληψη του κρυολογήματος και για την αντιμε τώπιση του κρυολογήματος και της γρίπης. Τpιγωνέλλα (μοσχοσίταρο) (Λigoπella foe1lum-gτaecunι)

Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 60 εκατ. Είναι καλό τονωτι κό. Το έγχυμα (τσάι) των φύλλων της είναι θαυμάσιο ηρεμιστικό.

Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση νευρικών δια ταραχών.

Υδpαστίδα (Hydτastis ca?ιadeJιsis) Φτάνει σε ύψος τα 15 έως 30 εκατ. Θαυμάσιο βότανο

για κάθε πρόβλημα και καλό τονωτικό. Υπεpικό (Hypeτicum peτfoτatu1n) Φτάνει σε ύψος τα 60 εκατ. Από τα άνθη του παρα σκευάζεται αλοιφή, κατάλληλη για δερματικές διαταρα χές. Το έγχυμά του είναι κατάλληλο για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Διεξάγονται μελέτες για τη χρήση του υπερικού εναντί ον του καρκίνου και του AIDS.

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Προσοχή: Μπορεί να προκαλέσει φωτοευαισθησία, αν χρησιμοποιηθεί σε μεγάλες ποσότητες.

Ύ σσωπος (H)'Ssopus offici?ιalis) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 90 εκατ. Ο ύσσωπος καθα

ρίζει όλο τον οργανισμό. Χρησιμοποιείται σε κρυολο

γήματα, πυρετό, ερεθισμένο λαιμό και βρογχίτιδα. Ο ύσσωπος, aρωματισμένος με γλυκόριζα, προσφέ ρει εύγευστο τσάι.

Φασκόμηλο (Salvia offici?ιalis) Φτάνει σε ύψος τα 30 έως 45 εκατ. Το φασκόμηλο είναι φυσικό στυπτικό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί

για κάθε τι, από το πλύσιμο των μαλλιών έως την αντι μετώπιση νευρικών διαταραχών.

Προσοχή: Μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα δηλη τηρίασης αν ληφθεί σε μεγάλες ποσότητες. Επίσης, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά το θηλα σμό, επειδή οι μαστοί μπορεί να σταματήσουν να πα ράγουν γάλα. Φ λισκούνι (Ηecleo1na pιιlegι:oίdes) Φτάνει σε ύψος τα 10 έως 40 εκατ. Το φλισκούνι είναι

ήπιο διεγερτικό. Ανακουφίζει από τη νεύρωση του στο μάχου. Δεν θα πρέπει να λαμβάνεται από εγκύους, ε πειδή το έλαιό του μπορεί να προκαλέσει συστολή της μήτρας. Είναι κατάλληλο όμως να πίνεται κατά τη διάρ κεια του έμμηνου κύκλου.

Φλόμος (βερμπάσκο) (Veτbascu1n thapsus) Φτάνει σε ύψος τα 90 έως 180 εκατ. Είναι το βότανο με τις περισσότερες χρήσεις. Μπορείτε να χρησιμοποιήσε τε κάθε τμήμα του.

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Είναι θαυμάσιο διουρητικό και τονωτικό του ήπατος. Χρησιμοποιήστε το σε δερματικές διαταραχές, κοψί

ματα, γδαρσίματα και μώλωπες. Είναι κατάλληλος για προβλήματα θώρακα και για το άσθμα. Χαιρέφυλλο (σκαντζίκι) (Αιιtlιτiscιιs ceτefoliιιnι) Φτάνει σε ύψος τα 60 εκατ. περίπου. Θεωρείται διου ρητικό, αποχρεμπτικό και διεγερτικό.

Μειώνει την υψηλή αρτηριακή πίεση. Μπορείτε επί σης να το χρησιμοποιήσετε σε λοσιόν για δερματικά προβλι}ματα. Χαμοδρυά (Τeιιcτiιι1ιι clιanιaecl1ys) Φτάνει σε ύψος τα 60 εκατ. Χρησιμοποιείται για τον

ερεθισμένο λαιμό, τα οιδήματα, την ουρική αρθρίτιδα και τους ρευματισμούς. Διαθέτει αναλγητικές ιδιότητες. Χαμομήλι (Clια1ιιαe1ιιelιι1ιι nobile κω Mat1·icaτia τecιιtita) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 90 εκατ.

Είναι χαλαρωτικό. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για τα πάντα, από την αντιμετώπιση της κατάθλιψης έως τις διαταραχές του ύπνου. Ανακουφίζει επίσης από

τον πονοκέφαλο. Χρένο (Annoτacia τιιstίcαηα) Φτάνει σε ύψος τα 60 έως 90 εκατ., κατά τον δεύτερο χρόνο ανάπτυξι}ς του. Έχει πολλές φαρμακευτικές χρι')σεις.

Χρυσόβεργα (Soliιlago spp. *) Φτάνει σε ύψος τα 180 έως 210 εκατ. Χρησιμοποιεί

ται για την επούλωση τραυμάτων και ως διουρητικό. Η χρυσόβεργα διαθέτει πολλές χρήσιμες ιδιότητες.

*spp: διάφορα είδη ενός γένους φυτού

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κολουθεί κατάλογος βοτάνων, τα οποία διακρίνονται σε κατηγορίες: στυπτικά, διουρητικά, aποχρεμπτι

κά, aντινευρικά (καταπραϋντικά του νευρικού συστή ματος) και διεγερτικά.

Αναφέρονται επίσης βότανα που χρησιμοποιούνται σε τονωτικά. Μπορεί το ίδιο βότανο να περιλαμβάνεται σε περισσότερες από μία κατηγορίες.

Αυτό συμβαίνει επειδή πολλά βότανα έχουν περισσότε ρες από μία ιδιότητες και μπορούν να χρησιμοποιη

θούν κατά πολλούς, διαφορετικούς τρόπους.

Στυπτικά Τα στυπτικά βότανα είναι τα καθαριστικά και αντιβιοτικά της φύσης.

αμαμηλίδα

δενδρολίβανο

κανέλλα

θυμάρι

ευφρασία

σύμφυτο

μέντα (όλα τα

καψέλλα

καλέντουλα

είδη) τσουκνίδα πεντάνευρο

λευκό

μυριόφυλλο φλοιός ιτιάς

φασκόμηλο περγαμόντο (μονάρδα)

βασιλικός

σκόρδο

χαιρέφυλλο

ύσσωπος

μελισσόχορτο

τανάκητο

βόραγο

βάλσαμο του

φλόμος

Γαλαάδ

(βερμπάσκο)

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Διουρητικά Τα διουρητικά αυξάνουν την ποσότητα των αποβαλλόμενων ούρων, aπομακρύνοντας επιβλαβείς ουσίες από τον οργανισμό. αρτεμισία

(ψευτοαψιθιά)

φλισκούνι

σπαράγγι

ταραξάκο

θρούμπι

πεντάνευρο

σμεουριά

άρκτιο

χαμομήλι

καρότο

βάλσαμο του

μαϊντανός

καψέλλα

καπουτσίνος

(τροπαίολο)

νεροκάρδαμο

σαμπούκος

αγριοφραουλιά

φλοιός για

φασκόμηλο

φλόμος (βερμπάσκο)

Γαλαάδ τσουκνίδα υπερικό

θυμάρι

κράμπες

γλυκάνισο

(βιβούρνο το

φραουλιά

χιονανθές)

βόραγο

τσουκνίδα

πανσές

μελισσόχορτο

μήλο

βασιλικός σύμφυτο

χαιρέφυλλο

γένια

καλαμποκιού

~ ~--~ Αραρούτι: Ματαηtα aτιιndinacea

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αποχρεμπτικά Τα βότανα αυτά προκαλούν την αποβολή βλέννας και

απαλλάσσουν από τη συμφόρηση των βλεννογόνων. διατρητόφυλλο ευπατόριο

ιρλανδικό βρύο

γλυκάνισο

σκόρδο

ρίζα ινούλας μαρρούβιο

φτελιά

φλοιός άγριας

τζίντζερ

κερασιάς

υπερικό

σασσαφράς

λοβελία

τραχύ μαρούλι

λουίζα

πανσές

χαιρέφυλλο

βάλσαμο του

τσουκνίδα

βαλσαμίτη

σύμφυτο

νερομολόχα μυρρίδα βόραγο βήχιο

φλόμος (βερμπάσκο)

Γαλαάδ

(βαλσαμώδες

μπετό νικ α

χρυσάνθεμο)

δενδρομολόχα

χρένο

ύσσωπος

περγαμόντο

μελισσόχορτο

(μονάρδα)

Αντινευρικά (καταπραϋντικά του νευρικού συστήματος) Τα aντινευρικά καταπραuνουν τη νευρικι} διέγερση που προκαλείται από στρες και ένταση.

βόραγο λυκίσκος

χαμομήλι

λεόνουρος (παναγιόχορτο)

σύμφυτο λεβάντα

φλοιός για

μυριόφυλλο

κόκκινο τριφύλλι

κράμπες

δενδρολίβανο

βασιλικός

(βιβούρνο το

μαρούλι

σκουτελλαρία

χιονανθές)

μενεξές

πασιφλόρα χαιρέφυλλο

βαλεριάνα γαλάζιο κόχος

φασκόμηλο

ιτιά

νεπέτα

ραδίκι

λοβελία

μπλουέ

πανσές

φλισκούνι

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

Διεγερτικά Τα βότανα αυτά διεγείρουν τον οργανισμό και αυξάνουν την κυκλοφορία του αίματος. βαλεριάνα

γλυκάνισο

σύμφυτο

εριοδίκτυο

ύσσωπος

υπερικό

δενδρολίβανο

κορίανδρος

τζίνσενγκ

μέντα (όλα τα

(σπόροι)

είδη)

καψέλλα

σμεουριά τσουκνίδα

καλέντουλα

φασκόμηλο

φλισκούνι

γαρίφαλο

κόκκινο τριφύλλι

κανέλλα

ρίζα τζίντζερ

μελισσόχορτο

(μοσχοκάρφι) μαϊντανός

λοβελία

πιπέρι καγιέν

βάλσαμο του

λευκό μυριόφυλλο

γαλάζιο κόχος

κάρβι (σπόροι)

χαιρέφυλλο

Γαλαάδ

Τονωτικά Τα τονωτικά ωφελούν όλον τον οργανισμό. Ενισχύουν τα

όργανα που επηρεάζονται από τη λειτουργία τού πεπτικού συστήματος. Επειδή χρειάζονται χρόνο για να δράσουν, συνεχίζετε τη θεραπεία έως ότου ρυθμιστεί ο οργανισμός. γένια

καλαμποκιού καπουτσίνος

(τροπαίολο)

άρκτιο (κολλητσίδα)

λευκό μυριόφυλλο λυκίσκος

σασσαφράς

πιπέρι καγιέν

λεβάντα

τζίνσενγκ

ταραξάκο

τζίντζερ

γλυκάνισο

σύμφυτο

μέντα (όλα τα

τσουκνίδα

δενδρολίβανο

είδη)

φλοιός ιτιάς

κανέλλα

κόκκινο τριφύλλι

μαϊντανός

σμεουριά

(βαλσαμώδες

ραδίκι

καψέλλα

χρυσάνθεμο)

υδραστίδα

μελισσόχορτο

πανσές

μενεξές

βαλσαμίτη

φλόμος (βερμπάσκο)

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

πάρχει ένας μικρός κίνδυνος, τον οποίο πρέπει να επισημάνω. Οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν

ήδη ως προς ποιες ουσίες είναι αλλεργικοί. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές τροφικές αλλεργίες, όπως και αλλεργίες σε βότανα.

Αν έχετε αλλεργία στην αμβροσία θα ξέρετε ότι πρέ πει να αποφεύγετε το χαμομήλι, επειδή είναι μέλος της ίδιας οικογένειας.

Σε μερικές από τις συνταγές ομορφιάς, χρησιμοποιεί

ται η λανολίνη. Αν είστε αλλεργικοί στη λανολίνη, θα πρέπει να την αντικαταστήσετε με ελαιόλαδο ή αμυγδα λέλαιο. Πρέπει να γνωρίζετε τις προσωπικές ανάγκες σας όταν

χρησιμοποιείτε βότανα, καταναλώνετε τροφές ή χρησι μοποιείτε οτιδήποτε σε μεγάλη ποσότητα που μπορεί να σας βλάψει.

Αν συμβεί αλλεργική αντίδραση με κάποιο από τα πα ρασκευάσματά σας, σταματήστε την αγωγή αμέσως και δοκιμάστε άλλη συνταγή. Υπάρχουν τόσα πολλά διαφορετικά υποκατάστατα, ώ στε δεν πρέπει να aποθαρρυνθείτε. Επειδή καθένας από εμάς είναι μοναδικός, ο οργανι σμός μας αντιδρά με διαφορετικό τρόπο σε κάθε βότα νο. Επίσης, πρέπει να γνωρίζετε ότι μπορεί να προκλη

θεί πρόβλημα υγείας ακόμη και από αλλεργίες προς πο λύ συνηθισμένες τροφές, όπως το γάλα και το σιτάρι.

Πολλά υπερκινητικά παιδιά πάσχουν απλώς από κάποια

συνηθισμένη τροφική αλλεργία. Αποφεύγοντας να δώσετε στα παιδιά όσα τρόφιμα δη-

Γενικές Αρχές των Βοτάνων

μιουργούν προβλήματα, θα τα βοηθήσετε να αποκτι} σουν φυσιολογική συμπεριφορά, χωρίς να καταφύγετε σε φάρμακα.

Τα παρασκευάσματα βοτάνων είναι ακίνδυνα και μπο

ρούν να δίνονται στα παιδιά. Βρέφη και νήπια, ηλικίας Ο έως 5 ετών, πρέπει να λαμβάνουν το ένα τρίτο της δό σης που θα λάμβανε ένας ενήλικος. Σε παιδιά ηλικίας 5 έως 12 ετών, μπορείτε να δίνετε τη μισή δόση που θα λάμβανε ο ενήλικος. Δεν πρέπει να δiνετε μέλι σε παιδιά ηλικiας κάτω του ενός έτους. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, το μέλι μπορεί να προκαλέσει αλλαντί αση σε μικρά παιδιά.

Μπορείτε να χρησιμοποιείτε ζάχαρη ως γλυκαντική ουσία, σε κάθε μίγμα βοτάνων που θα δίνατε ως ίαμα σε μικρά παιδιά.

Πολλοi θεωρούν λανθασμένα ότι, αν η μικρή ποσότητα βοηθά ει, τότε η μεγαλύτερη θα προσφέρει καλύτερο αποτέλεσμα. Αυτό απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Είναι κά τι ανάλογο με το λίπασμα που χρησιμοποιείτε στα φυ τά σας.

Τα φυτά σας θα <<καούν» αν προσθέσετε πολύ τεχνητό λίπασμα, όπως και όταν τους προσφέρετε πολλή κο πριά. Παρότι η κοπριά είναι φυσικό λίπασμα, η χρήση

υπερβολικής ποσότητας ακόμη και κάποιου ωφέλιμου γενικά προϊόντος μπορεί να αποβεί επιβλαβής. Αν έχετε υπόψη σας αυτές τις προειδοποιήσεις, η ζωή σας με τα βότανα θα κυλήσει χωρίς προβλήματα.

ΣΠΙτιΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Βερβερίδα:

Βάλσαμο του Γαλαάδ:

Beτbeτίs vιιlgaτis

Ροpιιlιιs canclicωιs

Κριθάρι:

Βασιλικός:

Hoτcleunι spp.

Οci1ιιιι1η basilicιι11ι

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

Δάφνη: Lαιιτιιs 1ιobilis

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

ις περισσότερες φορές, όταν αναφέρουμε τη λέ ξη «βότανο>>, εννοούμε το τμήμα του φυτού που αναπτύσσεται πάνω από το έδαφος. Αν και, με

ρικές φορές, αυτό σημαίνει ολόκληρο το υπέργειο τμι} μα του φυτού, συνήθως περιλαμβάνει μόνο το άνω μισό. Γενικά, τα βότανα πρέπει να συλλέγονται όταν είναι

ανθισμένα. Ποτέ μη συλλέγετε βότανα κατά τη διάρ-

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κεια ημερών με υγρασία. Πρέπει να περιμένετε αρκε τές ξηρές ημέρες προτού τα μαζέψετε. Τα βότανα πρέ πει να συλλέγονται αφότου έχει εξατμιστεί η δρόσος

από τα φυτά, αλλά προτού ο ήλιος έίναι πολύ ζεστός. Αυτό το χρονικό διάστημα διατηρούν το μεγαλύτερο μέρος των αρωματικών αιθέριων ελαίων τους.

Τα φύλλα μπορούν να συλλεχθούν όταν ανθίζουν τα φυτά. Κρεμάστε τα φύλλα στον αέρα από τους μίσχους, έως ότου aποξηρανθούν εντελώς. Μπορείτε έπειτα να τα θρυμματίσετε, επιλέγοντας μόνο εκείνα που διατη ρούν το πράσινο χρώμα τους, και να τα αποθηκεύσετε

σε σκοτεινό, αεροστεγώς κλειστό δοχείο. Οι μίσχοι έ

χουν πολύ μικρή φαρμακευτική αξία, οπότε δεν χρειά ζεται να τους κρατήσετε. Τα βότανα που κρεμάτε θα πρέπει να είναι χαλαρά στις δεσμίδες, ώστε να κυκλο φορεί ο αέρας ανάμεσα στα φύλλα. Έτσι αποφεύγεται η ανάπτυξη μούχλας. Μερικά βότανα χρειάζεται να aποξηρανθούν στο φούρνο, ώστε να πραγματοποιηθεί η αποξήρανσή τους όσο το δυνατόν ταχύτερα. Με τον τρόπο αυτό αποφεύ

γεται το μαύρισμα των φύλλων. Ο βασιλικός είναι ένα από τα βότανα που πρέπει να aποξηραίνονται γρήγο ρα, για να μη μαυρίσει. Σε ταψί για μπισκότα, σχημα

τίζετε με τα φύλλα ένα λεπτό στρώμα. Βάζετε το ταψί

σε φούρνο χαμηλής θερμοκρασίας, περίπου 60 βαθ μών, αφήνοντας λίγο ανοιχτή την πόρτα του με ένα κου τάλι, ώστε να απομακρυνθεί η υγρασία από τα φυτά (προσέχετε να μην πιάσετε το κουτάλι με γυμνό χέρι, διότι θα είναι καυτό). Γυρίζετε τα βότανα και τα παρακολουθείτε. Τα βγά

ζετε από το φούρνο όταν θρυμματίζονται εύκολα. Τα αποθηκεύετε αμέσως σε αεροστεγές δοχείο.

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

Μερικοί aποξηραίνουν με επιτυχία τα βότανα σε φούρ νο μικροκυμάτων. Το δοκίμασα μια φορά, αλλά προ κλήθηκε φωτιά - τα βότανα aποξηραίνονται εκπληκτι κά γρήγορα στο φούρνο μικροκυμάτων. Ποτέ δεν είχα τον απαιτούμενο χρόνο για να παρακολουθώ συνεχώς

τη διαδικασία, ώστε να aποξηρανθούν σωστά. Έτσι, χρησιμοποιώ άλλες μεθόδους. Ίσως πειραματιστώ με τη χρήση του φούρνου μικροκυμάτων τον επόμενο χρό

νο. Σίγουρα, η διαδικασία θα είναι πολύ πιο σύντομη. Οι σπόροι των βοτάνων συλλέγονται όταν δεν είναι εντελώς ώριμοι, προτού ανοίξει πλήρως το περικάρπιο. Παίρνω ολόκληρα τα ανθοκεφάλια, τα βάζω σε χαρτο σακούλα και τα αφήνω να aποξηρανθούν εκεί. Κάθε τόσο, όποτε το θυμηθώ, ανακινώ τη σακούλα. Μετά, τινάζω τη σακούλα για να απελευθερωθούν οι σπόροι από το περικάρπιο. Έτσι, οι σπόροι μαζεύονται στο κά τω μέρος της σακούλας και είναι εύκολο μετά να aπο

μακρύνω τα ανθοκεφάλια. Ρίχνω τους σπόρους σε δο χείο και τους aποθηκεύω. Είναι εύκολη διαδικασία. Τα άνθη των βοτάνων συλλέγονται μόλις αρχίσουν να ανοίγουν. Για να aποξηρανθούν, τα aπλώνετε σε μια στρώση πάνω σε σχάρα και τα γυρίζετε συχνά έως ότου aποξηρανθούν εντελώς. Στη συνέχεια επιλέγετε μόνο εκείνα που διατηρούν το φυσικό χρώμα τους. Όταν aποξηραίνετε άνθη σαμπούκου, πρέπει να προ

σέχετε να τα κρεμάτε σε χώρο όπου δεν συχνάζουν άν θρωποι, διότι απελευθερώνουν aτμούς πτητικού ελαί ου που μπορούν να προκαλέσουν ίλιγγο ή πονοκέφαλο.

Με λίγες εξαιρέσεις, οι ρίζες και ο φλοιός συλλέγο νται συνήθως το φθινόπωρο. Μία από τις εξαιρέσεις είναι η ρίζα του άγριου τζίντζερ, η οποία θα πρέπει να συλλέγεται την άνοιξη. Επειδή το τζίντζερ (πιπερόριζα)

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

είναι χρήσιμο και σrη μαγειρική και για φαρμακευτι κούς λόγους, θα πρέπει να αναφερθώ ιδιαιτέρως σε αυ τό. Όταν καλλιεργείτε άσαρο («άγριο τζίντζερ») σε αρ

κετά μεγάλη περιοχή, θα μπορείτε Ύα συλλέγετε όσο χρειάζεσrε, χωρίς να κατασrρέψετε όλη τη φυτεία σας. Πρέπει να διατηρούμε τα άγρια φυτά στο βιότοπό

τους. Ποτέ μην κόβετε όλα τα άγρια βότανα που ανα καλύπτετε, αλλά να αφήνετε μεγάλο αριθμό τους για τη σοδειά της επόμενης χρονιάς. Πρέπει να διασφαλί

ζετε ότι απομένουν πολλά φυτά ζωντανά, για να διατη ρείται το είδος υγιές και να μπορεί να συνεχίσει να α

ναπτύσσεται εκεί όπου το βρήκατε. Όταν συλλέγετε ά γριους σπόρους, θα ήταν καλό να φυτεύετε μερικούς από αυτούς σrη γύρω περιοχή. Όταν βρίσκω φυτά που με ενδιαφέρουν, αφήνω άθικτα τα πιο γερά και υγιή, ώσrε να υπάρξει δυνατότητα να αναπτυχθεί ολόκληρη αποικία από υγιή φυτά κατά τα επόμενα χρόνια.

Μια φορά, θυμάμαι, έδειξα σε κάποια φίλη μια έκτα ση με άσαρο (άγριο τζίντζερ). Ποτέ δεν είχα κόψει ά γριο τζίντζερ από εκεί - απλώς της έδειχνα πώς μπορεί να αναγνωρίζει το φυτό. Τα βότανα φύονταν σε προ σrατευόμενο χώρο. Την επόμενη φορά που επισκέφθη κα την περιοχή, η αποικία του φυτού είχε κατασrραφεί εντελώς. Η <<φίλψ θεώρησε σκόπιμο να συλλέξει όλες

τις ρίζες, ώσrε να έχει απόθεμα για πολλά χρόνια. Από τότε, δεν επιχείρησα ξανά να διδάξω κάποιον πώς να αναγνωρίζει βότανα - παρά μόνο τα πιο συνηθισμέ να και όσα συναντούμε συχνά, όπως το πεντάνευρο, την

καψέλλα και το φλόμο, ή μερικά που δεν κινδυνεύουν να εξαφανισrούν από όσους δεν μπορούν να εκτιμή σουν τα δώρα της φύσης. Αν δεν διατίθεται σrο εμπόριο ο φλοιός κάποιου δέ-

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

vrρου ή υπάρχει επείγουσα ανάγκη, συλλέγετε το φλοιό μόνοι σας, τραβώvrας τον από το δέvrρο με το χέρι. Ο εσωτερικός φλοιός είναι το τμήμα που χρησιμοποιεί ται, αφού αφαιρεθεί ο σκληρός, εξωτερικός φλοιός. Ο εσωτερικός φλοιός αποσπάται συνήθως σε λωρίδες. Τοποθετείτε το φλοιό σε ζεστό, καλά αεριζόμενο δω μάτιο και τον aποξηραίνετε όσο το δυνατόν συvrομό τερα. Όταν aποξηραίνετε το φλοιό, είναι απαραίτητο η υγρασία να είναι χαμηλή. Τον τοποθετείτε σε σχάρα ή τον aπλώνετε σε καθαρό ξύλινο πάτωμα στη σοφίτα. Γυρίζετε το φλοιό κάθε μέρα, για να διασφαλιστεί η ομοιόμορφη αποξήρανσή του. Τον αποθηκεύετε σε αεροστεγές δοχείο, ώστε να μην αναπτυχθούν μύκητες ή επιβλαβή βακτήρια. Ένας τρό πος, με τον οποίο δεν θα αντιμετωπίζετε προβλήματα από βακτήρια και μύκητες, είναι ο εξής: Ρίχνετε αρκε

τές σταγόνες καμφοράς (η οποία δρα ως συντηρητικό) σε ένα κομμάτι απορροφητικό ύφασμα. Τοποθετείτε το ύφασμα ανάμεσα σε δύο φύλλα κηρόχαρτου, τα ο ποία βάζετε στον πυθμένα του δοχείου. Η σοφίτα είναι ιδανικό μέρος για την αποξήρανση ριζών και φλοιού, επειδή το δωμάτιο αυτό παραμένει πιο ζεστό και ξηρό από το υπόλοιπο σπίτι. Δεν μπο ρούσα να aποξηράνω ρίζες ή φλοιό κατά τα τελευταία χρόνια, επειδή αρχίσαμε να κτίζουμε το σπίτι μας και δεν υπήρχε διαθέσιμη σοφίτα. Θαυμάσιος χώρος για την αποξήρανση ριζών και φλοιού είναι επίσης το θερ μοκήπιο. Ελπίζω να είναι έτοιμο το μικρό θερμοκήπιό μου στις αρχές της άνοιξης. Όταν ετοιμαστεί, θα το χρησιμοποιήσω για την αποξι}ρανση ριζών το επόμενο φθινόπωρο. Δεν είναι τόσο δύσκολο να aποξηράνετε ρίζες. Όταν

ΣΠΙΤΙΚΑ ΠΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τις βγάλετε από το έδαφος, τις πλένετε καλά με μια μι κρή βούρτσα για να απομακρύνετε κάθε ίχνος χώμα

τος. Τις στραγγίζετε καλά και τις κόβετε κατά μήκος ή εγκάρσια. Τις aπλώνετε σε σχάρα στη σοφίτα ή στο

θερμοκήπιο και τις γυρίζετε κάθε τόσο για να aποξη ρανθούν εντελώς. Να θυμάστε ότι οι ρίζες και ο φλοιός πρέπει να aποξηραίνονται όσο το δυνατόν συντομότε ρα, ώστε το προϊόν να είναι υγιεινό.

Ποτέ μην ξεχνάτε να γράφετε την ημερομηνία και το είδος του βοτάνου στο κουτί ή στο δοχείο, στο οποίο το αποθηκεύετε. Κατ' αυτό τον τρόπο, μπορείτε να γνωρί ζετε ποια βότανα διαθέτετε και πόσο φρέσκα είναι. Οι

ρίζες μπορούν διατηρηθούν για 3-4 χρόνια. Τα φύλλα και τα άνθη διατηρούνται για αρκετά χρόνια, αλλά πι θανώς θα χρειαστεί να τα ανανεώνετε κάθε χρόνο, λό

γω της συχνής χρήσης. Οι νωπές ρίζες, όπως του ταρα ξάκου και του άρκτιου, θα πρέπει να αντικαθίστανται κάθε χρόνο.

Κάθε χρονιά εξαντλούνται τα αποθέματα των βοτά νων που χρησιμοποιώ για την παρασκευή εγχύματος

(τσαγιού), επειδή πίνουμε πολύ συχνά τέτοια ροφήμα τα, είτε για ευχαρίστηση είτε ως τονωτικά. Ποτέ δεν μπόρεσα να κάνω οικονομία σε αυτά. Χρησιμοποιού

με ό,τι έχουμε και πιθανώς θα καταναλώναμε πολύ πε ρισσότερη ποσότητα, αν τη διαθέταμε. Σύντομα θα διαπιστώσετε ποια βότανα χρησιμοποιεί τε περισσότερο και θα φροντίζετε να διατηρείτε μεγα

λύτερη ποσότητα από αυτά. Το περγαμόντο (μονάρδα) και η μέντα-πιπερόριζα (όπως και άλλα είδη μέντας), φαίνεται να καταναλώνονται πολύ γρήγορα. Διατηρώ τα βότανα μαγειρικής χωριστά από τα φαρ μακευτικά. Μερικά βότανα ανήκουν και στις δύο κατη-

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

γορίες, αλλά αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα - έτσι, μάλι στα, κανένα βότανο δεν εξαντλείται γρήγορα. Αν, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, διαπιστώσω ότι χρη σιμοποιώ μεγάλες ποσότητες ορισμένων βοτάνων, προ γραμματίζω τη φύτευσή τους σε μεγαλύτερα παρτέρια την άνοιξη. Συνήθως φυτεύω περισσότερα βότανα απ' ό,τι χρησι μοποιώ για φαρμακευτικούς σκοπούς ή στη μαγειρική

και την παρασκευή καλλυντικών.

Ο προγραμματισμός της φύτευσης βοτάνων στον κή πο είναι θαυμάσια χειμερινή ασχολία - περνάει ευχά ριστα ο χρόνος, περιμένοντας την άνοιξη. Επίσης, μ' αυτό τον τρόπο οι εργασίες στο θερμοκήπιο μπορούν

να πραγματοποιηθούν με πιο χαλαρό ρυθμό, διότι γνω ρίζω τι ακριβώς χρειάζεται να φυτευτεί στις αρχές της άνοιξης και προετοιμάζω εγκαίρως τα απαραίτητα δο χεία. Αν δεν γράψω σε κατάλογο τα βότανα που θα ή θελα να καλλιεργήσω, πάντα ξεχνώ να φυτέψω αρκετά από αυτά.

ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΒΟΤΑΝΩΝ Αφού λοιπόν έχετε καλλιεργήσει, συλλέξει και aποξη ράνει τα βότανά σας - και έχετε αποκτήσει τις βασικές γνώσεις για τις χρήσεις τους - μπορείτε να δημιουργή

σετε το φαρμακείο των βοτάνων σας. Δεν χρειάζεται να διαθέτετε μεγάλο απόθεμα βοτά νων. Μπορείτε να σχεδιάοΈτε το φαρμακείο σας έτσι,

ώστε να παρασκευάζετε με αυτό λίγες μόνο συνταγές. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τα αποθηκεύετε σε ιδιαί τερο χώρο. Για την αποθήκευση των βοτάνων και των

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

βοτανικών παρασκευασμάτων μου χρησιμοποιώ ένα με

γάλο νrουλάπι στο καθιστικό. Κατ' αυτό τον τρόπο, βρί

σκονrαι σε βολική θέση και έτοιμα για χρήση. Καθώς εξοικειώνεστε με τη χρήση· διαφόρων βοτανι κών ιαμάτων, θα μπορείτε να κρίνετε ποια βότανα χρειάζεται να έχετε διαθέσιμα. Επίσης, οι συνήθειες της οικογένειάς σας θα καθορίσουν ποια βότανα θα πρέ πει να έχετε πρόχειρα. Εσείς είστε οι μόνοι που μπορείτε να κρίνετε - κανείς

δεν μπορεί να σας πει ποια χρειάζεστε. Αν κάποιο μέ

λος τής οικογένειας έχει προδιάθεση για κρυολογήμα τα, θα πρέπει να έχετε έτοιμα ιάματα για παρόμοια προβλήματα ή, τουλάχιστον, να έχετε διαθέσιμα τα βό τανα που είναι απαραίτητα για την παρασκευή τους,

ώστε να τα χρησιμοποιήσετε με την πρώτη ένδειξη της αρρώστιας.

Μερικές φορές, όταν αντιμετωπίσουμε την ασθένεια

προτού προλάβει να αναπτυχθεί, περιορίζουμε τις πι

θανότητες να εξελιχθεί σε σοβαρή. Έτσι, για παράδειγμα, κατάλαβα ότι στην οικογένειά μου χρειαζόμαστε τονωτικά, αλοιφές και βάμματα. Έχονrας διαθέσιμα μερικά από αυτά, είμαι προετοι μασμένη για κάθε αρρώστια ή ατύχημα. Παρακάτω πα ρατίθεται κατάλογος με μερικά από τα παρασκευάσμα

τα που διατηρώ πρόχειρα. Ορισμένα από αυτά χρησιμοποιώ συχνά και άλλα πο λύ σπάνια ή καθόλου. Όλες οι συνταγές για τα ιάματα αυτά περιγράφονται αναλυτικά στο βιβλίο - απλώς θα πρέπει να ανατρέχετε στα κεφάλαια, τα οποία αναφέρονrαι στην αντίστοιχη

πάθηση ή πρόβλημα.

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

ΣΕ ΠΡΩΤΗ ΖΗΤΗΣΗ

1. Το καμφορούχο λάδι μινθόλης είναι το πρώτο που θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε σε καταπονημέ

νους μυς, σε πόνους και στην αρθρίτιδα. Αποτελεί επί σης την πρώτη επιλογή μου για την αντιμετώπιση τιις δύσπνοιας λόγω θωρακικών προβλημάτων. Η συνταγή αντιστοιχεί στην παρασκευή ποσότητας μισού λίτρου, οπότε θα διαρκέσει για αρκετό καιρό.

2. Θέλω να διαθέτω μεγάλη συλλογή από βάμματα, αν και περισσότερο χρ11σψοποιώ το βάμμα βαλεριάνας. Με αυτό αντιμετωπίζω διάφορα δερματικά εξανθήματα, πο νοκεφάλους και τη νευρικότητα. Μόλις καταλάβω ότι αρ χίζει κάποιο κρυολόγημα, χρησιμοποιώ το aντιβιοτικό βάμμα και το βάμμα δενδρολίβανου. Συν1}θως χρησιμο ποιώ καλέντουλα για να καθαρίζω πληγές και τραύμα τα. Επειδή όμως όλα σχεδόν τα βάμματα είναι κατάλλη λα για το σκοπό αυτόν, δεν ανησυχώ ιδιαίτερα αν εξα ντληθεί το βάμμα καλέντουλας που έχω παρασκευάσει.

3. Πάντα έχω διαθέσιμες αρκετές αλοιφές. 'Εχω έτοι μη αλοιφή με βάλσαμο του Γαλαάδ για εγκαύματα και γρατσουνιές. Αναπτύσσω αλόη σε αρκετούς, διαφορε τικούς χώρους του σπιτιού, οπότε έχω πάντα στη διάθε

ΟlJ μου φρέσκα φύλλα της και δεν χρειάζεται να παρα σκευάσω αλοιφή από αυτά. Αν συμβεί πιο σοβαρό έ γκαυμα, τότε ετοιμάζω λίγη αλοιφή αλόης.

4. Διατηρώ πάντα έτοιμο για χρήση ένα βάμμα για την ωταλγία. Δεν υποφέρω η ίδια από πόνους στα αυ τιά, αλλά ο εγγονός μου. Το έχω λοιπόν πρόχειρο για εκείνον. Το χρησιμοποιώ επίσης στο σκύλο μου, τον

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Τσάρλι, όταν έχει προβλήματα στα αυτιά. Επειδή έχει φτάσει στην ηλικία των δεκαοκτώ ετών, διατηρώ μερι κά σπιτικά ιάματα που τον βοηθούν να νιώθει όσο το δυνατόν πιο ευχάριστα. Αφού συνεχίζει να περιφέρεται

χωρίς πρόβλημα, τα βότανα θα πρέπει να είναι αποτε λεσματικά.

5. Πάντα έχω διαθέσιμο το σιρόπι για το βήχα από αγριοκέρασο και το φθινόπωρο προσπαθώ να διατηρώ

απόθεμα με καραμέλες για το βήχα. Είναι εξαιρετικές. Τις χρησιμοποιούμε ακόμη και όταν δεν έχουμε βήχα.

6. Έχω στη διάθεσή μου κάψουλες βοτάνων, αρκετών ειδών, έτοιμες για οικιακή χρήση. Παίρνω την κάψου λα <<αλλαγής της ζωής» (εμμηνόπαυσης) μαζί με την κά

ψουλα για τα προβλήματα κυκλοφορίας. Για να κερδί σω χρόνο και να τις έχω έτοιμες όταν τις χρειάζομαι,

προσπαθώ να δημιουργήσω απόθεμα για τουλάχιστον δύο μήνες κάθε φορά.

7. Στο φαρμακείο των βοτάνων φυλάω και όλα τα συ μπληρώματα βιταμινών, τα οποία μπορεί να χρειαστούν κατά τη διάρκεια κάποιας αρρώστιας. Αποθηκεύω επί σης βότανα που χρησιμεύουν στην παρασκευή ιαμά των για άλλες, λιγότερο συχνές ανάγκες. Δεν είναι τόσο σημαντικός ο αριθμός των βοτάνων που αποθηκεύετε, αλλά η γνώση του τρόπου χρησιμοποίη σής τους. Μπορείτε να προετοιμάσετε μίγματα αποξη

ραμένων βοτάνων, για ψυχρό ή ζεστό έγχυμα. Είναι α ποτελεσματικά και εύκολα στη χρήση. Έτσι, αν τα έχετε πρόχειρα, θα μπορείτε αντιμετωπίζετε πολλές aρρώστιες. Ίσως χρειαστεί λίγος χρόνος για να αποκτήσετε όλα τα βότανα που απαιτούνται, αλλά αξίζει τον κόπο.

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

Αποθηκεύω όλα τα μαγειρικά βότανα mην κουζίνα μου,

mo ντουλάπι με τα μπαχαρικά. Τα βότανα που προο ρίζονται για το μπάνιο και την προσωπική φροντίδα, τα διατηρώ στο ντουλάπι με τις πετσέτες ή στο λουτρό. Επειδή τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας χρησιμο ποιούνται καθημερινά, βρίσκονται σε σημείο όπου εί

ναι εύκολη η πρόσβαση. Στην πραγματικότητα, δεν καταναλώνω τόσο πολύ χρό νο - όσο ίσως φαντάζεστε - για να ετοιμάσω τα βότανα

και τα βοτανικά προϊόντα καθημερινής χρήσης. Ακόμη κι αν χρειάζεται να αφιερώσω πολύ χρόνο, αξίζει τον κόπο, επειδή πρόκειται για την προστασία της υγείας

μας. Εκτός αυτού, η διαδικασία παρασκευής των μιγμά των και ιαμάτων που χρησιμοποιώ στο σπίτι, με ευχαρι

στεί και με διασκεδάζει. Η χρήση των δώρων που προ σφέρει γενναιόδωρα η φύση με γεμίζει ικανοποίηση.

ΠΟΙΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΒΟΤΑΝΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ;

αραθέτω μερικά από τα βότανα που χρησιμο ποιούνται σε διάφορες συνταγές. Στον κατάλογο

έχουν συμπεριληφθεί πληροφορίες για το τμήμα του βοτάνου που χρησιμοποιείται πιο συχνά.

Αγγελική (A1ιgelica atropurpurea)

Χρησιμοποιούνται οι ρίζες, οι σπόροι και τα φύλλα της. Δρα ως αποχρεμπτικό για το κρυολόγημα και το βήχα. Αντιμετωπίζει επίσης διαταραχές των νεφρών και βοηθάει στο πεπτικό σύστημα.

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Πpοσοχή: Μη συγχέετε την αγγελική με το δηλητηριώ δες κώνειο. Άγριο γιαμ (Διοσκορέα) (Dioscoτea villosa)

Χρησιμοποιείται η ρίζα. Επειδή το άγριο γιαμ αντι μετωπίζεται από τον οργανισμό σαν οιστρογόνο, προ σφέρει σημαντική βοήθεια κατά τη διάρκεια των στα δίων της εμμηνόπαυσης.

Επειδή επίσης έχει. επίδραση στους βρόγχους, χρησι μοποιείται για την αντιμετώπιση του άσθματος και άλ

λων νοσημάτων του θώρακα. Αγριοτριανταφυλλιά (Rosa canina)

Χρησιμοποιούνται οι καρποί, τα φύλλα και τα άνθη. Οι καρποί περιέχουν βιταμίνη Ρ, η οποία προλαμβάνει

και επουλώνει ρήξεις μικρών αιμοφόρων αγγείων. Εν δείκνυται για την αντιμετώπιση νεφρικών προβλημάτων, λόγω του κιτρικού οξέος που περιέχεται στους καρπούς. Αγριοφραουλιά (Fτagaτia viτginiana) και

Καλλιεργούμενη φραουλιά (Fτagaτia vesca) Χρησιμοποιούνται η ρίζα, τα φύλλα και οι καρποί. Το τσάι από φύλλα φραουλιάς είναι ένας γρήγορος τρό πος για να προστεθούν ανόργανα άλατα στο αίμα. Το βότανο περιέχει σίδηρο, κάλιο, θείο, ασβέστιο, νάτριο και οξέα, όπως κιτρικό και μηλικό. Ο καρπός περιέχει βιταμίνη C, γι' αυτό είναι χρήσι μος στη θεραπεία του σκορβούτου. Χρησιμοποιείται για

την αντιμετώπιση της ουρικής αρθρίτιδας (ποδάγρας) και σχετικών διαταραχών. Είναι πολύ ωφέλιμη για το πεπτικό και ουροποιητικό σύστημα. Φανταστικό τονω τικό και κάθε στιγμή.

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

Ακακία (Acacίa se1ιegal) Το τμήμα που χρησιμοποιείται είναι το κόμμι που εκ

κρίνει. Βοηθάει στην απομάκρυνση των φλεγμάτων α

πό το λαιμό και τους βρόγχους. Χρησιμοποιείται για προβλήματα που παρουσιάζονται σε όργανα του ανα πνευστικού και του πεπτικού συστήματος.

Αλκάννα (Αlkωι1ια tiJZctorίa)

Η ρίζα της χρησιμοποιείται για διαταραχές του αίμα τος, και για προβλ1}ματα στο συκώτι και την χοληδόχο κύστη.

Αντράκλα (γλιστρίδα) (Portulaca oleracea) Χρησιμοποιείται το τμήμα που βρίσκεται πάνω από

το έδαφος. Είναι καλό διουρητικό και καθαρίζει τους νεφρούς. Το έχω χρησιμοποιήσει σε κατσίκες που υπέ

φεραν από εντερίτιδα (διάρροια). Μπορείτε να παρα σκευάσετε τσάι με γλιστρίδα και μετά να το ρίξετε στο

λαιμό τους. Έτσι έσωσα από το θάνατο μερικές από τις κατσίκες μου.

Άσαρο (Αsαrιηιι cωιaclense)

Το τμήμα που χρησιμοποιείται είναι η ρίζα. Το άσα ρο (που ονομάζεται και <<άγριο τζίντζερ>>) είναι διεγερ τικό και διουρητικό. Το βότανο δρα στους νεφρούς και

απομακρύνει παχύρρευστο υλικό. Είναι επίσης θαυμά σιο τονωτικό για όλο τον οργανισμό. Βαλεριάνα (Valeriana officinalis) Το τμήμα που χρησιμοποιείται είναι η ρίζα. Η βαλε

ριάνα έχει πολύ δυσάρεστη μυρωδιά, αλλά είναι γνω στή η επίδρασή της στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυ ε-

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

λό. Δρα σαν το βάλιουμ, χωρίς τις παρενέργειες και τον εθισμό που προκαλεί το συνταγογραφούμενο φάρμα

κο. Είναι εξαιρετικό καταπραϋντικό και χρησιμοποιεί ται ευρέως για την αϋπνία και τις νεύρικές διαταραχές.

Βάλσαμο του Γαλαάδ (Populus cωιdicans) Το τμήμα που χρησιμοποιείται είναι τα κλειστά μπου

μπούκια από το δέντρο της λεύκας. Είναι αποχρεμπτικό για ασθένειες του θώρακα και διαταραχές των βρόγχων. Βασιλικός (Oci1nιι1n basilicunι) Χρησιμοποιούνται τα φύλλα. Ο βασιλικός βοηθάει στην πέψη και χρησιμοποιείται ως ήπιο καθαρτικό. Επειδή

δρα επίσης ως ήπιο ηρεμιστικό, χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των πονοκεφάλων.

Προσοχή: Μπορεί να προκαλέσει αλλεργίες και ερεθι σμό του δέρματος.

Βατόμουρο (Rιιbus spp.) Χρησιμοποιούνται τα φύλλα, οι καρποί και οι ρίζες για διάφορες ασθένειες. Διαλύει εναποθέσεις και ιζή ματα στο πεπτικό σύστημα και στους νεφρούς.

Βερβέvα, μπλε (Veτbeιιa lιastata) Χρησιμοποιείται όλο το φυτό. Έχει εφιδρωτικές και aποχρεμπτικές ιδιότητες, γι' αυτό είναι εξαιρετική σε

κρυολογήματα με πυρετό και στην πλευρίτιδα. Βήχιο (TuJsilago fατfατα) Το τμήμα που χρησιμοποιείται είναι τα φύλλα. Το βό τανο δεσμεύει τις τοξίνες που υπάρχουν στον οργανι σμό και βοηθάει στην αποβολή τους. Είναι εξαιρετικό αποχρεμπτικό.

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

Βόραγο (Borago officinalis) Χρησιμοποιούvrαι τα φύλλα και τα άνθη. Το βόραγο έχει γεύση αγγουριού και προσφέρει δροσιστικό τόνο στο τσάι. Χρησιμοποιείται συχνά για να μειώσει την

κατάθλιψη. Τα άνθη, σε τσάι, χρησιμοποιούvrαι για την αvrιμετώπιση του πυρετού και των κρυολογημάτων.

Γένια καλαμποκιού (Zea 1ιιαys) Τα γένια καλαμποκιού είναι εξαιρετικό διουρητικό. Χρησιμοποιούvrαι για τον καθαρισμό του ουροποιητι κού συστήματος και ως τονωτικό για όλο τον οργανι

σμό. Μπορείτε να aποξηράνετε μεγάλη ποσότητα, ώ στε να τα χρησιμοποιείτε κατά τη διάρκεια των χειμε

ρινών μηνών για μολύνσεις των νεφρών και της ουρο δόχου κύστης. Γλυκάνισο (Pinιpinella anisunι) Χρησιμοποιούvrαι τα φύλλα και οι σπόροι. Το γλυκά νισο είναι κατάλληλο για το κρυολόγημα και τη γρίπη. Το γιγάvrιο μπλε γλυκάνισο (αγαστάχη) είναι εξαιρετι κό για την ανακούφιση από τον πυρετό. Χρησιμοποιεί

ται ως βοήθημα για την πέψη. Μπορεί να προστεθεί σε μίγματα για τσάι που περιλαμβάνουν βότανα με δυσά

ρεστη γεύση. Το γλυκάνισο προσδίδει ευχάριστη γεύ ση γλυκόριζας σε κάθε τσάι. Γλυκόριζα (Glycγrhiza glabτa) Το τμήμα που χρησιμοποιείται είναι η ρίζα. Επειδή

έχει ιδιότητες παρόμοιες με εκείνες των οιστρογόνων, χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης

και μετά. Χρησιμοποιείται επίσης για κάθε πρόβλημα που αφορά το αίμα και τους βρόγχους.

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Δενδρολίβανο (Rοsηιατίιιιιs offici1ιalis)

Οι βελόνες χρησιμοποιούνται ως mυπτικό. Χαλαρώ νει τους μυς και χρησιμοποιείται για την κατάθλιψη,

τους μυϊκούς σπασμούς και τους ποvοκεφάλους. Δεvδρομολόχα (Altlιea 1Όsea)

Χρησιμοποιούνται οι ρίζες και τα φύλλα. Τα φύλλα της μπορούν να χρησιμοποιηθούν ωμά σε σαλάτες ή μαγειρεμένα σαν συμπλήρωμα φαγητού. Είναι μαλα

κτικό και κατάλληλο για κρυολογ1}ματα. Χρησιμοποι Ι}mε το αν έχετε προδιάθεση για νεφρολιθίαση. Δυόσμος (Me1ιtlιa spicata)

Χρησιμοποιούνται τα φύλλα και οι aνθοφόρες κορυ φές. Είναι εξαιρετικό βότανο για την αντιμετώπιση κο

λικών και διαταραχών του πεπτικού συmήματος. Χρη σιμοποιείται, επίσης, ως διουρητικό.

Εύοσμο γάλιο (Gαliιι1ιι οrlοταtιιηι) Χρησιμοποιείται 11 κορυφ1} του φυτού. Όπως φανε

ρώνει το όνομά του, έχει πολύ ευχάριmη μυρωδιά όταν αρχίζει να aποξηραίνεται. Έχει χρησιμοποιηθεί για τον καθαρισμό του αίματος και ως τονωτικό για την καρ διά και το συκώτι. Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης ως κα

ταπραϋντικό, καθώς ανακουφίζει σε περιπτώσεις δια ταραχών του mομάχου.

Ευπατόριο, διατρητόφυλλο (ΕιιpαtοΓiιι1ιι pe1foliatιι1ιι) Χρησιμοποιείται το ανώτερο μισό του βοτάνου. Έχει

καθαριmική δρά011 σε όλα τα όργανα. Χρησιμοποιείται ως τονωτικό, αλλά και ως υποβοη

θητικό mην απομάκρυνση βλέννας από το πεπτικό σύ-

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

σrημα, τους βρόγχους, το έvrερο και το συκώτι. Είναι επίσης μυοχαλαρωτικό. Ευφρασία (Ειιp!ιταsία offίciιιalis) Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τους σπόρους της, αν

έχετε προδιάθεση για δημιουργία λίθων στους νεφρούς. Χρησιμοποιείται σε οφθαλμικό διάλυμα. Θυμάρι (τtιyηιιιs vιιlgατίs) Χρησιμοποιείται όλη η κορυφή του αναπτυσσόμενου φυτού. Έχει θεραπευτικι} δράση σrους βρόγχους και είναι διεγερτικό. Διαθέτει αvrισηπτικές ιδιότητες, γι' αυ τό χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό του πεπτικού και του ουροποιητικού συσrήματος, και των βρόγχων. Ιεροβότανο (αϊγιάννης) (Salvia sclaτea) Χρησιμοποιούvrαι τα φύλλα και οι σπόροι σε οφθαλ μικές διαταραχές, και για την απομάκρυνση ιζημάτων από το συκώτι και τους νεφρούς. Το τσάι του χρησιμο ποιείται επίσης σε γασrρικά και εντερικά προβλήμα

τα. Είναι κατάλληλο για την αvrιμετώπιση της ναυτίας και των κολικών.

Ιρλανδικό βρύο (Ciιo1Zclτus CΓispιιs και Gigωtiπa 11ιωnillosa) Το φυτό χρησιμοποιείται aποξηραμένο σε διαταρα χές των βρόγχων και σε προβλι}ματα των νεφρών. Χρη σιμοποιείται επίσης σε σιρόπια για το βήχα.

Ισατίδα (Ge?Zista tincto1·ia) Κάθε τμήμα του φυτού έχει κάποια χρήση. Εκτός του

ότι μας προσφέρει τη μοναδική φυσική μπλε βαφή (η οποία λαμβάνεται από τη ρίζα), τα φύλλα της χρησιμο-

ΣΠιτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ποιούvrαι για την αvrιμετώπιση aποφράξεων στη χο ληδόχο κύστη και στο συκώτι. Ιτιά (Salix spp.)

Χρησιμοποιούvrαι κλωνιά, φύλλα και φλοιός. Περιέ

χει σαλικίνη και σαλικυλικό οξύ - ήταν η πηγή της πρώ της aσπιρίνης. Είναι κατάλληλη για πονοκεφάλους, πό νους αρθρίτιδας και πόνους της περιόδου. Μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλα βότανα ανακουφίζει από τα δυ σάρεστα συμπτώματα των κρυολογημάτων και της γρί πης.

Καλέντουλα (νεκpολούλουδο) (Calendula officinalis) Τα άνθη της χρησιμοποιούvrαι για την αvrιμετώπιση πολλών ασθενειών. Το έγχυμα (τσάι) είναι κατάλληλο

για εσωτερική και εξωτερική χρήση. Χρησιμοποιείται για τη διακοπή της αιμορραγίας και έχει αvrιβιοτικές ιδιότητες για την αvrιμετώπιση τραυμάτων. Είναι κα

τάλληλη για θωρακικές παθήσεις, κράμπες, γρίπη και γαστρικές διαταραχές, αλλά και ως εφιδρωτικό για την πτώση του πυρετού.

Καψέλλα (Capsella buτsa-pastoτis) Χρησιμοποιείται όλο το φυτό. Έχει διεγερτική δράση στους μυς της μήτρας. Χρησιμοποιείται επίσης σε περι

πτώσεις διάρροιας (ανθρώπων και ζώων), λόγω των στυ πτικών ιδιοτήτων της. Διαθέτει αιμοστατικές ιδιότητες

(σταματάει την αιμορραγία), γι' αυτό είναι χρήσιμη σε όλα τα είδη αιμορραγίας που αφορούν τη μήτρα, τους πνεύμονες, το στομάχι και τους νεφρούς. Η καψέλλα αυ

ξάνει επίσης τη ροή των ούρων και είναι χρήσιμη στην απομάκρυνση βλεννώδους υλικού από τα ούρα.

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

Κελπ (Φύκος) (Fucus vesiculosis)

Τα κελπ περιέχουν ιώδιο. Χρησιμοποιούνται για τον

καθαρισμό του αίματος, όπως επίσης στη βρογχοκήλη. Κλήθρα (Alnus seττulata) Οι κώνοι και ο φλοιός της χρησιμοποιούνται ως διου ρητικά.

Κόκκινο τριφύλλι (Tτijoliu1π pτateπse) Χρησιμοποιούνται οι aνθοφόρες κορυφές. Είναι θαυ μάσιο για τον καθαρισμό του αίματος και ως τονωτικό.

Επειδι} τα περισσότερα δερματικά προβλήματα προ καλούνται από διαταραχές του αίματος, χρησιμοποιεί

ται για εξανθήματα, δοθιήνες (καλόγερους) ή άλλες δερ ματικές διαταραχές. Μερικοί άνθρωποι είναι αλλεργι κοί στο κόκκινο τριφύλλι.

Λεβάντα (Lavandula a?ιgustifolia) Τα άνθη προσφέρουν ευχάριστο τσάι με ηρεμιστικές ιδιότητες. Χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από την ένταση και τους πονοκεφάλους.

Λοβελία (Lobelia inflata) Χρησιμοποιήστε το βότανο μετά το άνοιγμα της κά ψουλας των σπόρων του. Το χρησιμοποιούσαν για το

άσθμα και τις διαταραχές των βρόγχων. Προσοχή: Ακόμη και 50 mg aποξηραμένου βοτάνου προκαλεί συμπτώματα δηλητηρίασης. Λουίζα (Aloysia tτiphylla) Με τα φύλλα παρασκευάζεται aφέψημα για γαστρι κές διαταραχές. Έχει επίσης τονωτική δράση στο έντε-

ΣΠιτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ρο. Διαθέτει ήπιες ηρεμισηκές ιδιότητες και μπορεί να

χρησιμοποιηθεί ως χαλαρωτικό, και για την πτώση του πυρετού σε κρυολογήματα και γρίπη. Μαϊντανός (Petroselinurn cτispu11ι)

Χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό. Εξαιρετικό διου ρητικό. Από παλιά χρησιμοποιούσαν το τσάι μαϊντα νού για την αντιμετώπιση νεφρικών προβλημάτων. Μάραθο (Foerιiculu11ι vulgaτe) Χρησιμοποιούνται όλα τα τμήματά του. Βοηθάει στην πέψη και ανακουφίζει τη νεύρωση του στομάχου. Αυξάνει την παραγωγή γάλακτος. Μαρρούβιο (Maττubiurn vulgaτe) Χρησιμοποιούνται οι aνθοφόρες κορυφές και τα φύλ λα σε βρογχικές και στομαχικές διαταραχές. Κατάλλη

λο για πονόλαιμο και κρυολογήματα. Είναι αποχρεμπτι κό.

Μεγαλόκαρπη κολλητσίδα (Galiurn aparirιe) Είναι χρήσιμο ολόκληρο το βότανο. Ως ισχυρό διου ρητικό, χρησιμοποιείται για τη διάλυση λίθων στους νε φρούς.

Μελισσόχορτο (Melissa officirιalis) Τα φύλλα προσφέρουν τσάι με ηρεμιστική δράση.

Χρησιμοποιείται ως εφιδρωτικό, για την πτώση του πυ ρετού. Ρυθμίζει επίσης τον έμμηνο κύκλο. Μενεξές (Viola odorata)

Χρησιμοποιούμενα τμήματα είναι τα άνθη, τα φύλλα

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

και οι ρίζες. Ο μενεξές περιέχει περισσότερη βιταμίνη Α από οποιοδήποτε γνωστό φυτό. Είναι θαυμάσιο τονωτικό, αλλά και ήπιο ηρεμιστικό. Οι ρίζες του είναι γνωστό ότι ανακουφίζουν από τους πόνους του στομάχου και σταματούν τη διάρροια. Μέντα (Mentlιa piperita)

Τα τμήματα που χρησιμοποιούνται είναι τα φύλλα και οι aνθοφόρες κορυφές. Απομακρύνει την παχύρρευστη βλέννα από το πεπτικό σύστημα και τους βρόγχους. Τη χρησιμοποιούσαν για να ανακουφίζει από τα συ μπτώματα του κρυολογήματος και των στομαχικών προ

βλημάτων. Μήλο (Pyτus 1nalu.s) Χρησιμοποιείται ολόκληρο το φρούτο. Το έγχυμα

(τσάι) από aποξηραμένο μήλο είναι εξαιρετικό διου ρητικό. Βοηθάει στην αποβολή τοξινών από τον οργα νισμό.

Μοσχοκάρυδο (Myτistica fτagτans) Μικρές δόσεις του βοηθούν στις στομαχικές διαταρα χές και στη δυσπεψία.

Προσοχή: Είναι ισχυρό ναρκωτικό αν χρησιμοποιηθεί σε πολύ μεγάλη δόση. Μπαχάρι (Li1ιdeτa benzoin)

Χρησιμοποιούνται οι καρποί, τα φύλλα και μικροί κλώνοι του. Ελαττώνει τον πυρετό. Μ υ ριόφυλλο (Achillea 1nillefoliunι) Χρησιμοποιείται όλο το φυτό. Εξαιρετικό σε περιπτώ-

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σεις ασθενειών με πυρετό. Επειδή περιέχει σαλικίνη

και σαλικυλικό οξύ, ανακουφίζει από πόνους και άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με πυρετό. Μπορείτε να παρασκευάσετε τσάι," συνδυάζοντάς το

με άλλα βότανα, που έχουν πιο ευχάριστη γεύση. Οι ρίζες χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση διατα ραχών του αίματος. Το μυριόφυλλο περιέχει πολλά α νόργανα στοιχεία, όπως σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο, νά τριο και θείο.

Περιέχει επίσης δύο ουσίες που ονομάζονται αχιλλεt

νη και αχιλλεϊκό οξύ. Σε εσωτερική χρήση, οι ουσίες αυ τές βοηθούν να μειωθεί ο χρόνος που χρειάζεται να πή ξει το αίμα. Είναι στυπτικό και μπορεί να χρησιμοποιη

θεί εξωτερικά για τον καθαρισμό πληγών και τραυμά των - και για την ανακούφιση του σχετιζόμενου πόνου. Νεπέτα (Nepeta cataria)

Τα φύλλα και οι aνθοφόρες κορυφές χρησιμοποιού νται για την αντιμετώπιση των κολικών και του μετεω ρισμού. Νεροκάρδαμο (Nasturtium officinale) Χρησιμοποιείται όλο το φυτό. Καθαρίζει τους νεφρούς.

Περιέχει βιταμίνη C, αλλά και πολλά σημαντικά ανόρ γανα στοιχεία, όπως ασβέστιο, θείο, χαλκό, σίδηρο και μαγγάνιο, που ενισχύουν το αίμα. Προσφέρει εξαιρετι κό έγχυμα (τσάι) για την αντιμετώπιση της αναιμίας,

αλλά και για την τόνωση του οργανισμού.

Νερομολόχα (Althaea officinalis) Χρησιμοποιείται η ρίζα για να καταπραύνει φλεγμο νές και ερεθισμούς του ουροποιητικού και του πεπτι-

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

κού συστήματος. Βοηθάει στο βράχνιασμα και μαλα κώνει τον ερεθισμένο λαιμό. Βοηθάει επίσης σε όλες τις διαταραχές των βρόγχων. Ξινολάπαθο (Ru1ιιex acetosella) Χρησιμοποιείται το τμήμα του φυτού που βρίσκεται πά

νω από το έδαφος. Είναι εξαιρετικό για την πτώση του πυρετού.

Χρησιμοποιείται σε διαταραχές του αίματος και καθα ρίζει το ουροποιητικό σύστημα. Ονομάζεται ξινολάπα θο λόγω της ξινής γεύσης των φύλλων του. Πανσές (Viola tτicoloτ)

Χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό. Είναι ήπιο απο

χρεμπτικό. Χρησιμοποιήθηκε για κρυολογήματα και άσθμα. Καλό τονωτικό για την καρδιά. Πεντάνεuρο (Plωιtago nιαjοτ)

Χρησιμοποιούνται η ρίζα και τα φύλλα. Το πεντάνευ ρο έχει aντισηπτικές ιδιότητες και απομακρύνει τις το

ξίνες από τον οργανισμό. Περγαμόντο (μονάρδα) (Monaτda didyma) Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ολόκληρο το φυτό. Το περ γαμόντο χρησιμοποιείται ως aντισηπτικό, επειδή πε

ριέχει θυμόλη και καθαρίζει το αίμα. Χρησιμοποιείται επίσης για τη διέγερση της λειτουργίας του ήπατος και του σπλήνα. Πολuγόνατο (Polygonatunι officinale)

Το τμήμα που χρησιμοποιείται είναι η ρίζα, ως διου ρητικό. Έχει επίσης γλισχρασματώδεις ιδιότητες που

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

βοηθούν μέσω της aπόχρεμψης σε διαταραχές των βρόγχων. Π pίvος (P1·inos veτticillatus) Χρησιμοποιούνται ο φλοιός και οι καρποί. Είναι κα

τάλληλο για την αντιμετώπιση προβλημάτων ι}πατος και χοληδόχου κύστης. Καθαρίζει τον οργανισμό από συσ σωρευμένες βλεννώδεις τοξίνες. Ραδίκι (Ciclιoτiunι intybιιs) Τα άνθη του χρησιμοποιούνται ως ηρεμιστικό και γε νικό τονωτικό. Χρησιμοποιείται επίσης ως διουρητικό.

Σαμπούκος (Sωnbιιcus ca1lade1lsis)

Χρησιμοποιούνται τα φύλλα, οι καρποί και τα άνθη. Το τσάι από άνθη σαμπούκου είναι εξαιρετικό διουρι} τικό. Χρησιμοποιείται επίσης για κρυολογήματα με πυ ρετό.

Σασσαφράς (Sassafτas albi{lunι) Ο φλοιός τής ρίζας τού σασσαφράς χρησιμοποιείται πιο συχνά ως καθαριστικό του αίματος - θεωρείται ότι

aραιώνει και καθαρίζει το αίμα. Έχει ήπια καθαριστι κή δράση και στους νεφρούς. Σέλινο (Apiu1n gτaveole1ιs)

Το τσάι που παρασκευάζεται με σέλινο ανακουφίζει το στομάχι και χρησιμοποιείται ως καταπραϋντικό και ηρεμιστικό. Πρέπει να χρησιμοποιείτε πάντα φρέσκο

σέλινο. Μη χρησιμοποιείτε ποτέ σέλινο που έχει μαρα θεί ή έχει χάσει το χρώμα του, ακόμη και στο μαγείρε μα.

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

Σκουτελλαρία (Scιιtellaτίa lateτifolia) Χρησιμοποιείται το τμήμα του φυτού που βρίσκεται πάνω από το έδαφος. Είναι γνωστές οι ηρεμιστικές ιδιότητές της. Χρησιμο

ποιείται στην αϋπνία, σε νευρικές διαταραχές και σε πονοκεφάλους.

Σμεουριά (Rιιbιι.s iclaeιι.s) Χρησιμοποιούνται τα φύλλα και οι καρποί. Το τσάι με φύλλα σμεουριάς είναι διεγερτικό των νεφρών. Το τσάι χρησιμοποιείται κυρίως για τη χαλάρωσι1 των μυών της μήτρας, γι' αυτό θεωρείται γυναικείο βότανο.

Οι ρίζες του φυτού είναι γνωστές για τις στυπτικές ι διότητές τους. Επειδι} στη ρίζα υπάρχει μεγάλη συγκέ ντρωση ταννικού και γαλλικού οξέος, έχει aντιβιοτικές ιδιότητες. Σπαράγγι (Aspaτagιι.s ojjici1ιalis)

Χρησιμοποιούνται οι βλαστοί και οι ρίζες. Το ζεστό τσάι από σπαράγγι είναι εξαιρετικό διουρητικό. Το πί νετε κάθε 2-3 ώρες. Σύμφυτο (S)ιnιp!ιytιan ojjici1ιale) Χρησιμοποιούνται οι ρίζες και τα φύλλα. Είναι θαυ μάσιο αποχρεμπτικό, καταπραϋντικό και μαλακτικό.

Προσφέρει εξαιρετικό aφέψημα για εσωτερική, αλλά και εξωτερική χρι}ση. Προσοχή: Πρόσφατα αποδείχθηκε ότι το σύμφυτο εί ναι καρκινογόνο.

Ταραξάκο (Υαταχαωnι officiιιale) Χρησιμοποιούνται οι ρίζες και τα φύλλα ως γενικό το-

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

νωτικό, αλλά και σε διαταραχές του ήπατος και της χο ληδόχου κύστης. Τζίvσενγκ (Ρωιαχ qui?ιquefolia)

Χρησιμοποιείται η ρίζα. Επί αιώνες θεωρούσαν ότι θε ραπεύει σχεδόν τα πάντα. Χρησιμοποιείται ως τονωτικό

για όλα τα συστήματα του οργανισμού και ως αφροδι σιακό.

Τραχύ Μαρούλι (Lactuca virosa και L. scariola) Χρησιμοποιούνται τα φύλλα και το κόμμι. Είναι ισχυ ρό ηρεμιστικό για την αντιμετώπιση της aϋπνίας. Απο μακρύνει επίσης τις παχύρρευστες εκκρίσεις από τους

βρόγχους.

Τριγωvέλλα (μοσχοσίταρο) (τrigonella foe1lu1ιι-graecunι) Χρησιμοποιούνται οι σπόροι. Καταπραuνει το βλεν νογόνο του στομάχου και του εντέρου.

Τσουκνίδα (Urtica dioica)

Χρησιμοποιούντα τα φύλλα και το άνω τμήμα του φυ τού. Το χρησιμοποιούσαν για να ανακουφίζει από τους

πόνους της αρθρίτιδας. Χρησιμοποιήθηκε επίσης συ χνά σε συνταγές για αδυνάτισμα. Υδραστίδα (Hydrastis ca?ιade?ιsis)

Χρησιμοποιείται η ρίζα. Βοηθάει σε προβλήματα στο μάχου, αλλά και ήπατος. Φασκόμηλο (Salvia officinalis)

Χρησιμοποιούνται τα φύλλα. Το φασκόμηλο είναι διε γερτικό των νεφρών και βοηθάει στην απομάκρυνση

Συλλοyή Βοτάνων και Δημιουρyία Φαρμακείου Βοτάνων

των τοξινών από τον οργανισμό. Είναι γνωστές οι ηρεμιστικές ιδιότητές του, γι' αυτό

μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση των πονοκεφάλων. Χρησιμοποιείται επίσης στα κρυολογή ματα, επειδή καταπραuνει τις φλεγμονές στο πεπτικό σύστημα και τους βρόγχους.

Προσοχή: Μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα δηλη τηρίασης αν ληφθεί σε μεγάλες ποσότητες. Επίσης, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του θηλα σμού, επειδή μπορεί να μειώσει την παραγωγή γάλα κτος από τους γαλακτοφόρους αδένες. Φασολιά (Piιaseolus vulgaris) Το τσάι που παρασκευάζεται από τα φασόλια και το περικάρπιο θεωρείται ότι έχει διουρητικές ιδιότητες. Βο ηθάει στον καθαρισμό των νεφρών και των ουρητήρων από την ψαμμίαση.

Φλισκούνι (Hedeonιa pulegioides) Χρησιμοποιούνται τα φύλλα του - συνήθως σε συνδυα σμό με άλλα βότανα. Ανακουφίζει από διαταραχές τού

στομάχου και είναι ήπιο διεγερτικό. Κατάλληλο για χρή ση σε πόνους εμμηνορρυσίας, επειδή διεγείρει τους μυς της μήτρας.

Φλόμος (βερμπάσκο) (Verbascunι thapsus) Τα τμήματα που χρησιμοποιούνται περισσότερο είναι

τα άνθη και τα φύλλα. Όμως, μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε τμήμα του. Το χρησιμοποιούσαν για προβλήματα των βρόγχων, ό πως επίσης για να αποτραπεί η ανάπτυξη ορισμένων βα κτηρίων. Είναι εξαιρετικό βότανο για τα κρυολογήματα,

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

επειδή διαθέτει αvrιβιοτικές ιδιότητες. Φτελιά (U/?Jιιιs fιιlvιιs)

Το τμήμα που χρησιμοποιείται είνaι ο aποξηραμένος εσωτερικός φλοιός. Είναι ήπιο αποχρεμπτικό και ανα κουφίζει από ερεθισμούς του πεπτικού συστήματος και

των βρόγχων. Φυτολάκκα (Phytolacca ωnericana) Χρησιμοποιούvrαι οι πρώιμοι βλαστοί, όπως επίσης οι ρίζες και οι καρποί. Η φυτολάκκα πρέπει να χρησι

μοποιείται με προσοχή σε κάθε σπιτική συvrαγή. Τι1ν ονομάζω βοτανική χημειοθεραπεία, επειδή είναι εξαιρετικά ισχυρό καθαρτικό. Διπλασιάζει τη δράση της κορτιζόνης, που διεγείρει

ολόκληρο το σύστημα των αδένων. Χρησιμοποιείται μόνο όταν απαιτούvrαι δραστικά μέ

τρα και όταν όλες οι άλλες φυσικές μέθοδοι έχουν απο τύχει ή δεν είναι κατάλληλες. Χρησιμοποιείται ως ι σχυρό καθαρτικό και διουρητικό για να καθαρίσει ο λόκληρο τον οργανισμό.

Προσοχή: Πρέπει να διατηρείτε τους καρπούς μακριά από τα παιδιά. Ενθουσιάζονται από τις όμορφες ρώ γες, αλλά δεν είναι ασφαλές φυτό για να βρίσκεται κο ντά τους.

Χαμομήλι (Matricarίa cha1nonιila) Χρησιμοποιούνται τα άνθη και το άνω μισό του φυ τού. Είναι καταπραϋvrικό και ηρεμιστικό.

Αντιμετωπίζει τους πονοκεφάλους, τις κράμπες και τις γαστρεντερικές διαταραχές.

Συλλογή Βοτάνων και Δημιουργία Φαρμακείου Βοτάνων

Πεpγαμόντο (μονάpδα):

Μπετόνικα:

Μοηατιlα diιlynιa

Stachys officinalίs

Σημύδα:

Μαύpο φpαγκοστάφυλο:

Betula spp.

γένος Ribes

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Μαύρος σαμπούκος:

Μαύρη ακταία:

γένος Sanιbucus

Ci1nicijιιga τacenιosa

Μαύρο σινάπι:

Βατόμουρο:

Bτassica 1ιigτα

Rubus species

Συνταγές Ομορφιάς

Γαλάζιο κόχος (καυλόφυλλο): Caulophyllunι thalictroides

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Συνταγές Ομορφιάς

α προϊόντα ομορφιάς είναι σημαντικά για τη σω ματική και πνευματική υγεία μας. Πολλά από

τα προϊόντα ομορφιάς που κυκλοφορούν στο ε

μπόριο περιέχουν τεχνητές χημικές ουσίες.

Οι χημικές αυτές ουσίες διαπερνούν το δέρμα. Κάθε φορά που χρησιμοποιούμε εμπορικά προϊόντα στο σώ

μα μας, το δέρμα μας απορροφά ουσίες που δεν θα σκεφτόμασταν ποτέ να βάλουμε στο στόμα μας. Όταν φροντίζουμε την εμφάνισή μας, αναπτύσσουμε επίσης τον aυτοσεβασμό μας και βελτιώνουμε την πνευ-

100

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ματικι} υγεία μας. Η πνευματικι} υγεία είναι εξαιρετι κά σι1μαντικι} για τη σωματικι} υγεία. Με τη χρησιμο ποίηση των φυσικών προϊόντων προστατεύουμε την υ-

γεία μας.

Η παρασκευι} φυσικών προϊόντων είναι πολύ απλι}. Μπορείτε να δοκιμάστε αρκετούς τύπους για να ανα

καλύψετε εκείνα τα προϊόντα που ταιριάζουν καλύτε ρα σε εσάς.

Απλώς, να έχετε υπόψη σας ότι, αν το δέρμα σας έχει τάση να είναι ξηρό, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείτε πολλά στυπτικά.

Επίσης, θα πρέπει να προσέχετε κάθε αλλεργία, από την οποία τυχόν υποφέρετε.

Προτού χρι}σιμοποιήσετε κάποια συνταγή, δοκιμάστε κάθε ένα από τα βότανα που περιέχει με δερματικό τεστ. Ίσως να μη γνωρίζετε όλες τις αλλεργίες σας. Επίσης, κάθε μέλος της οικογένειάς σας έχει διαφο

ρετικές ανάγκες. Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, ίσως θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε διαφορετικές συνταγές και παρασκευάσματα για τον καθένα. Το σαπούνι πολλές φορές δεν είναι κατάλληλο για το δέρμα, επειδή αφαιρεί από αυτό απαραίτητα φυσικά έλαια. Γι' αυτό, δοκιμάστε να πλένεστε χωρίς να χρησι μοποιείτε σαπούνι του εμπορίου.

Ξέρω ότι δεν φαίνεται πολύ καλή συμβουλή, αλλά τη

ρι}στε τη για μια εβδομάδα και θα διαπιστώσετε τη δια φορά.

Τις περισσότερες φορές, στο ντους καθαρίζω το δέρ μα μου μόνο με πετσέτα μπάνιου και, όταν θεωρώ ότι

χρειάζεται σαπούνι, χρησιμοποιώ σαπούνι βοτάνων. Να θυμάστε ότι η φυσική απλότητα προσφέρει ομορ

φιά και λάμψη.

Συνταγές Ομορφιάς

101

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΦΑΙΝΕΣΤΕ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΟΤΕΡΕΣ Βασικό Γαλάκτωμα Καθαρισμού Θα χρειασrείτε 2 κουταλιές σούπας κερί μέλισσας, 4 κουταλιές σούπας λανολίνη, 2 κουταλιές σούπας έγχυ

μα βοτάνων (ακολουθούν οδηγίες), 3/8 φλιτζάνι ελαιό λαδο και 4 ιnl αρωματικό λάδι (αν θέλετε).

Λιώνετε τη λανολίνη και το κερί μέλισσας σε διπλό βραση)ρα (μπεν-μαρί), σε χαμηλι} φωτιά. Όταν λιώ σουν, προσθέτετε το ελαιόλαδο. Απομακρύνετε το μίγ

μα από τη φωτιά και αναμιγνύετε σ' αυτό το αρωματι κό λάδι. Ανακατεύετε συνέχεια μέχρι να κρυώσει. Θα γίνει πυκνόρρευστο και κρεμώδες. Το αποθηκεύετε σε βάζο με βιδωτό καπάκι. Μπορείτε να χρι1σψοποη)σετε το γαλάκτωμα για τον καθαρισμό του προσώπου σας. Εφαρμόζετε μικρή πο σότητα και κάνετε μασάζ στο πρόσωπο. Τοποθετείτε ένα ζεσrό ύφασμα πάνω σrο πρόσωπο. Όταν το ύφα σμα κρυώσει, το ξεπλένετε σε ζεσrό νερό για να θερ μανθεί πάλι. Το επαναλαμβάνετε αρκετές φορές. Αφαι

ρείτε τα υπολείμματα του γαλακτώματος καθαρισμού με ένα καθαρό μαντηλάκι. Χρησιμοποιείτε το έγχυμα βοτάνων σαν τονωτική λοσιόν. *Κερί μέλισσας και λανολίνη μπορείτε να αγοράσετε από το φαρμακείο.

Βασική Τονωτική Λοσιόν από ~Εκχυμα Βοτάνων Ρίχνετε 1 1/4 φλιτζάνι βραστό νερό σε πορσελάνινο ι} πήλινο δοχείο με το βότανο η1ς αρεσκείας σας. Χρι1σι μοποιείτε 3-4 κουταλιές σούπας νωπό βότανο ή 1 κου

ταλιά σούπας αποξηραμένα. Βάζετε το μίγμα σε δοχείο

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

102

με βιδωτό καπάκι και το τοποθετείτε στο ψυγείο. Δια

τηρείται για μια εβδομάδα περίπου. Η τονωτική αυτή λοσιόν χρησιμοποιείται ψυχρή και έχει πολλά ευεργε

τικά αποτελέσματα, ανάλογα με το βότανο που χρησι μοποιείτε.

χαμομήλι: τονώνει τους χαλαρωμένους μυς μάραθο: το έγχυμα φύλλων και σπόρων καθαρίζει τα στίγματα

μελισσόχορτο: απαλύνει τις ρυτίδες μέντα ή δυόσμος: όλα τα είδη μέντας είναι εξαιρετικά στυπτικά

δενδρολiβανο: συσφίγγει το χαλαρωμένο δέρμα σύμφυτο: σε μίγμα με αμαμηλίδα είναι εξαιρετικό το νωτικό και απαλύνει τις ρυτίδες

θυμάρι: θαυμάσιο στυπτικό, βοηθάει στην ακμή Για καλύτερο αποτέλεσμα, χρησιμοποιείτε το έγχυμα

τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα. Θα παρατηρή σετε την δράση του από την πρώτη φορά που θα το χρησιμοποιήσετε.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ Σόδα Μαγειρικής για την Ακμή Δημιουργείτε πολτό με σόδα μαγειρικής και νερό. Τον αλείφετε στο πρόσωπο και τον αφήνετε για 5 λεπτά.

Τον ξεπλένετε με μηλόξιδο.

103

Συνταγές Ομορφιάς

Ξεπλένετε πάλι το πρόσωπο με καθαρό νερό. Αλείφε τε μια στρώση λαδιού από κάψουλες βιταμίνης Ε και το αφήνετε όλη τη νύχτα.

Φράουλες για τα Στίγματα Τρίβετε το πρόσωπο με μια λιωμένη φράουλα. Την αφήστε για περίπου

15 λεπτά. Ξεπλένετε καλά με ζε

στό και έπειτα με κρύο νερό. Αυτό θα βοηθήσει να κα θαρίσουν τα στίματα. Προσοχή! Πολλοi άνθρωποι εiναι αλλ.εργικοi στις φρά ουλες. Πραγματοποιήστε δερματικό τεστ προτού προχω

ρήσετε στη χρήση της φράουλας στο πρόσωπο.

Άρκτιο (Ατctiιωι lappa) για την Ακμή Το άρκτιο είναι θαυμάσιο στυπτικό και απομακρύνει

την περίσσεια λιπαρότητας από το δέρμα. Αν το δέρμα σας είναι λιπαρό, μπορείτε να το εμπιστευτείτε για κα

θημερινή χρήση. Ίσως χρειαστεί να περάσουν αρκετές εβδομάδες έως

ότου παρατηρήσετε βελτίωση. Σε ανοξείδωτη ή γυάλι νη κατσαρόλα ρίχνετε 2 χούφτες ρίζες άρκτιου και 2 φλιτζάνια νερό. Το φέρνετε σε σύντομη βράση. Χαμηλώνετε τη φωτιά και το σιγοβράζετε για 10 λεπτά. Βρέχετε ένα καθαρό κομμάτι ύφασμα με το υγρό και το χρησιμοποιείτε σαν

κομπρέσα έως ότου κρυώσει το ύφασμα. Επαναλαμβά νετε τη διαδικασία για περίπου 15 λεπτά, διατηρώντας ζεστό το υγρό.

Φραγμένοι Πόροι Βάζετε μια μεγάλη χούφτα ψιλοκομμένου μαϊντανού σε πήλινο δοχείο. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό στο

104

ΣΠΙτΙΙα ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

μαϊντανό. Καλύπτετε και αφήνετε να μουσκέψει ο μαϊ ντανός, έως ότου το μίγμα φθάσει σε θερμοκρασία δω ματίου.

Στραγγίζετε και εφαρμόζετε το υγρό στο πρόσωπο υ πό μορφή κομπρέσας για περίπου 15 λεπτά. Το χρησι μοποιείτε καθημερινά. Μ' αυτό τον τρόπο καθαρίζει πραγματικά το πρόσωπο.

Χυμός Κρεμμυδιού για την Ακμή Καθαρίζετε καλά το πρόσωπο. Αλείφετε με φρέσκο χυ μό κρεμμυδιού την περιοχή. Τον αφήνετε για 15 λεπτά.

Ξεπλένετε καλά. Τον χρησιμοποιείτε καθημερινά. Σαπούνι για την Αντιμετώπιση της Ακμής Διαλύετε λίγο υγρό σαπούνι για τα χέρια και αλείφετε ένα λεπτό στρώμα στο πρόσωπο. Το αφήνετε όλη τη

νύχτα. Αυτό θα βοηθήσει να ξεραθούν τα σπυράκια. Προσοχή: Η παραπάνω διαδικασία μπορεί να ξηρά

νει αρκετά γρ1}γορα το δέρμα σας. Γι' αυτό δεν πρέπει να τη χρησιμοποιείτε συχνότερα από μία φορά την ε βδομάδα - επειδή το πολύ ξηρό δέρμα μπορεί να επι

δεινώσει την ακμ1}, δεν θα θέλατε να προσθέσετε και νέο πρόβλημα.

Θυμάρι για την Ακμή Επειδή το θυμάρι είναι πολύ καλό στυπτικό, βοηθάει να απαλλαγείτε από την ακμή. Ρίχνετε

1 1/ 2 φλιτζάνι

βραστό νερό σε 3-4 κουταλιές σούπας aποξηραμένο θυ μάρι. Το αφ1]νετε να μουσκέψει για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και ρίχνετε το υγρό σε φιάλη. Το διατη ρείτε στο ψυγείο.

Οι έφηβοι με προβλήματα ακμής μπορούν να το χρη-

105

Συνταγές Ομορφιάς

σιμοποιούν καθημερινά σαν υγρό ξεβγάλματος του προ σώπου.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΑΝΔΡΕΣ Λοσιόν Άφτερ-Σέιβ Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας αποξηραμένα άνθη λεβάντας και 2 κουταλιές σούπας φασκόμηλο σε 2 φλι τζάνια απόσταγμα αμαμηλίδας. Τα βάζετε σε βάζο που κλείνει καλά και τα αφήνετε να μουλιάσουν για 1 εβδο μάδα σε πολύ ζεστό χώρο. Στραγγίζετε και τα εμφια λώνετε. Πολύ τονωτικό, με ευχάριστο άρωμα. Τόνωση Μετά το Χειμώνα Πρώτα καθαρίζετε το πρόσωπο με aτμόλουτρο μέντας. (Προσθέτετε φύλλα μέντας σε βραστό νερό και aπλώ νετε μια πετσέτα πάνω από το κεφάλι σας για να παγι

δεύονται οι ατμοί). Μετά κάνετε απαλό μασάζ στο πρό σωπο με το ακόλουθο μίγμα. Αναμιγνύετε το aσπράδι ενός αυγού με λίγες σταγόνες καμφορούχο οινόπνευ

μα. Προσθέτετε αρκετό χλιαρό γάλα για να σχηματι στεί πολτός. Τον βάζετε στο πρόσωπο και τον αφήνετε να στεγνώσει. Ξεπλένετε καλά και στεγνώνετε το δέρ

μα με απορροφητικό υλικό.

Τονωτικό Άφτερ-Σέιβ Αναμιγνύετε από 1 φλιτζάνι μέντα, άνθη μυριόφυλ λου και νωπά ή αποξηραμένα άνθη λεβάντας, και 3 φλι τζάνια φύλλα φασκόμηλου. Τα βάζετε σε μεγάλο δο χείο και καλύπτετε το μίγμα με οινόπνευμα για εντρι βές. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για

2 εβδομάδες.

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

106

Στραγγίζετε και προσθέτετε 1 φλιτζάνι νερό (είναι κα

λύτερο το αποσταγμένο, αλλά χρησιμοποιήστε ό,τι δια θέτετε). Αν το δέρμα είναι ξηρό, προσθέτετε 2 κουτα λιές της σούπας γλυκερίνη ή αμυγδαλέλαιο. Είναι επί σης θαυμάσιο για μασάζ σε περιπτώσεις μυαλγίας.

Στυπτική Λοσιόν για Τραυματισμούς στο Ξύρισμα Αναμιγνύετε 1/4 φλιτζάνι νερό,

1/2 κουταλιά σούπας

στυπτηρία και 1/8 κουταλιά σούπας γλυκερίνη. Ανακι νείτε καλά τη λοσιόν κάθε φορά που πρόκειται να τη

χρησιμοποιήσετε. Την εφαρμόζετε μετά το ξύρισμα σε κοψίματα, για να σταματήσει η αιμορραγία.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΠΑΝΙΟ Μπάνιο με Μήλο Ρίχνετε 3 φλιτζάνια βραστό νερό σε 1/4 φλιτζάνι απο

ξηραμένες φέτες μήλου, 1/2 κουταλιά σούπας κανέλλα και 1/2 κουταλιά σούπας ολόκληρα γαρίφαλα (μοσχο κάρφια). Τα αφήνετε να μουσκέψουν για 30 λεπτά. Το χρησιμοποιείτε στο νερό της μπανιέρας όταν επιθυμεί τε ένα αναζωογονητικό μπάνιο.

Μπάνιο για Άνδρες- Αρωματισμένο Αναμιγνύετε ίσα μέρη από λεβάντα και πευκοβελό νες. Τα βράζετε και τα αφήνετε να μουσκέψουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε το υγρό στο νερό

του μπάνιου. Η λεβάντα, η βερβένα, το μοσχοκάρυδο, το γεράνια, το μελισσόχορτο και το θυμάρι μπορούν να προστεθούν για να προσδώσουν αρρενωπό άρωμα. Αν

107

Συνταγές Ομορφιάς

θέλετε, μπορείτε να προσθέσετε 1 κουταλιά σούπας (ή περισσότερο) από το μίγμα των βοτάνων για να ενισχυ

θεί το άρωμα.

Πούδρα Μπάνιου Απλώς προσθέτετε λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου σε

άμυλο καλαμποκιού ή aραρούτι (μαραντάμυλο). Τη χρησιμοποιείτε μετά το μπάνιο. Μπορείτε να προσθέ σετε το ίδιο μυρωδικό που χρησιμοποιείτε για να πα ρασκευάσετε το άρωμά σας.

Άλατα Μπάνιου Αναμιγνύετε 1/2 φλιτζάνι αλάτι, 1/2 φλιτζάνι άλατα Έ ψομ και 1/2 φλιτζάνι σόδα μαγειρικής. Τα ανακατεύε

τε καλά, προσθέτοντας χρωστική τροφίμων και αρω ματικό λάδι, αν θέλετε. Διατηρείτε το μίγμα καλά κλει σμένο. Τα προσθέτετε στο νερό του μπάνιου με κουτά

λι της σούπας για να επιτύχετε το επιθυμητό αποτέλε σμα. Προσφέρουν πολύ καταπραϋντικό και χαλαρωτι κό μπάνιο. Είναι επίσης ευεργετικά για το δέρμα.

Χαλαρωτικό Μπάνιο με Βότανα Για να χαλαρώσετε και να νιώσετε καλύτερα όταν εί

στε σε κακή διάθεση. Αναμιγνύετε 7 φλιτζάνια λεβά ντα, 6 φλιτζάνια δενδρολίβανο, 5 φλιτζάνια ροδοπέτα λα, 4 φλιτζάνια λεβιστικό (αγριοσέλινο),

3 φλιτζάνια

φύλλα βερβένας, και από 1 φλιτζάνι θυμάρι, μέντα, μα ντζουράνα και σκόνη φλωρεντιανής ίριδας. Τα βάζετε σε δοχείο και το κλείνετε καλά. Για να το χρησιμοποιήσετε, βάζετε 1/2 φλιτζάνι από το μίγμα σε σακουλάκι από μουσελίνα και το δένετε σφιχτά. Το βράζετε σε 4 φλιτζάνια νερό για 10 λεπτά. Προ-

108

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σθέτετε το υγρό στο νερό του μπάνιου και χρησιμοποιεί τε το σακουλάκι για το τρίψιμο. Μπορείτε να το προ

σφέρετε και ως όμορφο δώρο.

Μίγμα Μπάνιου με Λεβάντα Θρυμματίζετε και αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας α ποξηραμένα άνθη λεβάντας, 2 κουταλιές σούπας απο ξηραμένα βασιλικό και 2 κουταλιές σούπας κανέλλα.

Τα προσθέτετε σε 2 φλιτζάνια απόσταγμα αμαμηλίδας. Τα μουσκεύετε για 2 εβδομάδες και στραγγίζετε. Προ σθέτετε 1/4 φλιτζάνι στο νερό του μπάνιου ή το χρησι μοποιείτε μετά το μπάνιο.

Ζωδιακός Κύκλος Βοτάνων και Αλάτων Ο ζωδιακός κύκλος των βοτάνων περιλαμβάνει ορι

σμένα άνθη και χρώματα που φέρνουν καλή τύχη στα αντίστοιχα ζώδια. Ο καλύτερος τρόπος για να προσελκύσετε την καλή τύχη, είναι μέσω πραγμάτων που χρησιμοποιείτε συ

χνά. Τον χρησιμοποιώ όταν προσφέρω δώρα, αλλά και

τον συμβουλεύομαι, διότι νιώθω ότι με βοηθάει να χα λαρώσω. Πολλοί προσφέρουν ως δώρο καλάθια μπάνιου, στα οποία βάζουν μίγματα βοτάνων και αλάτων. Επίσης, παρασκευάζουν σπόγγο από λούφφα και το προσφέ ρουν με σαπούνι δικής τους παραγωγής, όπως επίσης

πούδρα μπάνιου και αποσμητικά. Τα άλατα μπάνιου έχουν ωραίο άρωμα και είναι ευερ γετικά για το σώμα. Ακολουθεί κατάλογος με τα ζώδια, και τα άνθη και τα χρώματα που αντιστοιχούν στο κα θένα, ώστε να τα χρησιμοποιήσετε για να δημιουργή σετε τα δικά σας μίγματα.

Συνταγές Ομορφιάς

109

Αιγόκερως: μαργαρίτα, πράσινο ή κίτρινο Υδροχόος: ορχιδέα, χρυσό ή κόκκινο

Ιχθύες: νάρκισσος, μπλε ή πράσινο Κριός: άνθ11 αραβοσίτου, ιώδες Ταύρος: μενεξές, μπλε Δίδυμοι: μανόλια, ροδακινί

Καρκίνος: κόκκινο τριαντάφυλλο, κίτρινο Λέων: μυγκέ (κομβαλλαρία), πράσινο Παρθένος: ηλίανθος, χρυσό Ζυγός: γαρδένια, κόκκινο ή ιώδες

Σκορπιός: γαρίφαλο, όλες οι αποχρώσεις του κόκκινου Τοξότης: ντάλια, ροζ

Ακόμη και εκείνοι που παρασκευάζουν δικά τους αιθέ ρια έλαια, ίσως χρειαστεί να αγοράσουν μερικά από τα έλαια που αντιστοιχούν σε ορισμένα ζώδια. Διατίθενται στα περισσότερα φαρμακεία και σε καταστήματα υ

γιεινής διατροφής. Τα συστατικά μπορούν να αναμι

χθούν με το χέρι ή σε μπλέντερ. Αναμιγνύετε από 1 φλι τζάνι θαλασσινό αλάτι, σόδα μαγειρικής και άλατα Έ

ψομ. Το αλάτι μαλακώνει το νερό, η σόδα μαγειρικής

ισορροπεί το φυσικό pH του δέρματος και έχει θερα πευτικές ιδιότητες για κάθε δερματικό πρόβλημα, και τα άλατα Έψομ χαλαρώνουν και καταπραuνουν τους μυϊκούς πόνους.

Αν τα αναμίξετε με το χέρι, χρησιμοποιήστε τη ράχη μεγάλου κουταλιού. Πρέπει να τα ανακατέψετε καλά. Προσθέτετε λίγες σταγόνες χρωστικής τροφίμων για να αποκτήσουν το επιθυμητό χρώμα και αιθέριο έλαιο με

110

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

το άρωμα της αρεσκείας σας. Τα ανακατεύετε έως ό

του αποκτήσουν ομοιόμορφο χρώμα. Φυλάσσονται σε πλαστική σακούλα ή σε αεροστεγές δοχείο, επειδή το μίγμα έχει την τάση να σκληραίνει όταν εκτίθεται στον

αέρα. Επειδή πολλά από τα άνθη που αναφέρονται στον ζωδιακό κύκλο δεν διαθέτουν κατάλληλο άρωμα για τα άλατα μπάνιου, θα χρειαστεί ίσως να κάνετε μερικούς συμβιβασμούς.

Το μπάνιο με άλατα είναι πολύ χαλαρωτικό για όσους υποφέρουν από αρθρίτιδα ή άλλες παθήσεις που μειώ νουν την κινητικότητα.

Πολλοί τα χρησιμοποιούν για να αντιμετωπίσουν δερ

ματικά προβλήματα, όπως από δηλητηριώδη κισσό, ε ξανθήματα και ανεμοβλογιά. Τα αρώματα της μέντας και του δυόσμου μπορούν να χρησιμοποιηθούν την εποχή των χριστουγεννιάτικων δια

κοπών. Τα παιδιά αγαπούν τη μέντα και στους άνδρες φαίνεται να αρέσει το πεύκο. Μπορείτε να χρησιμοποιεί

τε την aρωματοθεραπεία ως βοήθημα κατά τη διάρκεια περιόδων στρες ή ασθενειών, αλλά και για να απολαύ σετε ένα χαλαρωτικό και ευχάριστο μπάνιο κάθε στιγμή.

Εύκολο και Γρήγορο Ποτ-πουρί για το Μπάνιο Αναμιγνύετε αποξηραμένα τριαντάφυλλα (μπουμπού κια και πέταλα) με βασιλικό, θυμάρι, λεβάντα και άλλα βότανα της επιλογής σας. Προσθέτετε μπαχαρικά, ό πως τριμμένη κανέλλα, γαρίφαλο (μοσχοκάρφι), μπα χάρι, aποξηραμένη φλούδα λεμονιού ή πορτοκαλιού, τριμμένη ρίζα φλωρεντιανής ίριδας και λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου. Τα αφήνετε σε ένα καλά κλεισμένο βάζο για 4-8 εβδομάδες για να ωριμάσουν. Μπορείτε επίσης να το προσφέρετε ως δώρο.

111

Συνταγές Ομορφιάς

Αρωματική Λοσιόν Μπάνιου Χρησιμοποιήστε οινόπνευμα για εντριβές ή απόσταγ

μα αμαμηλίδας. Προσθέτετε από

1/2 φλιτζάνι μέντα,

μελισσόχορτο, δενδρολίβανο και λεβάντα σε 4 φλιτζά νια οινόπνευμα ή απόσταγμα αμαμηλίδας. (Μπορείτε

να αναμίξετε βότανα της επιλογής σας). Τα αφήνετε να μουσκέψουν στον ήλιο για 2 εβδομάδες, ανακινώ

ντας καθημερινά. Θα αποκτήσει όμορφο πράσινο χρώ μα χλόης. Το στραγγίζετε, το τοποθετείτε σε δοχείο που κλείνει καλά και βάζετε ετικέτα. Το χρησιμοποιείτε ως αρωματική εντριβή μετά το μπάνιο.

Αρωματική Πούδρα Μπάνιου Αναμιγνύετε

2 κουταλιές σούπας ρίζα φλωρεντιανής

ίριδας, 1/2 κουταλιά σούπας κονιοποιημένα γαρίφαλο (μοσχοκάρφι) και 2 κουταλιές σούπας κονιοποιημένα

φασκόμηλο. Προσθέτετε 4 κουταλιές σούπας άμυλο καλαμποκιού και ανακατεύετε καλά. Για να δημιουργ1}σετε διαφορε τικά αρώματα, απλώς προσθέτετε το βότανο της επιλο

γής σας. Αν είναι εφικτό, χρησιμοποιήστε κονιοποιη μένα βότανα, αλλιώς όσο το δυνατόν πιο λεπτοτριμμέ να. Τα αποθηκεύετε σε δοχείο που κλείνει καλά, για να διατηρηθεί το άρωμα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ Στυπτικό με Μέντα Το έγχυμα (τσάι) μέντας, όταν εφαρμόζεται στο πρό-

112

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σωπο δρα ως καλό σrυπrικό. Βρέχετε ένα καθαρό κομ μάτι υφάσματος και το βάζετε σrο πρόσωπο σαν κομπρέ σα.

Σακουλάκι Ομορφιάς με Άνθη Σαμπούκου Συλλέγετε και aποξηραίνετε όσα περισσότερα άνθη σαμπούκου μπορείτε. Φτιάχνετε σακουλάκια ομορφιάς από μικρά χνουδω τά μαντηλάκια καθαρισμού, διπλωμένα σε τριγωνικό

σχήμα και ραμμένα σε ραπτομηχανή. Τα γεμίζετε με αποξηραμένα άνθη σαμπούκου και τα χρησιμοποιείτε για τον καθαρισμό προσώπου και χεριών. Λευκαίνει και μαλακώνει το δέρμα.

Μάσκα Ομορφιάς με Γλυκιά Πιπεριά Πολτοποιείτε 1 κόκκινη ή πράσινη γλυκιά πιπεριά σrο μπλέντερ. Απλώνετε το μίγμα σrο πρόσωπό σας. Αφή νετε τη μάσκα για 15 λεπτά. Ξεπλένετε με δροσερό νερό και αλείφετε το πρόσωπο

με λάδι βιταμίνης Ε, αφήνοντάς το όλο το βράδυ. Η γλυκιά πιπεριά δρα ως καλό μέσο καθαρισμού. Προσοχή: Αποφύγετε τα μάτια.

Μάσκα Ομορφιάς με Θαλασσινό Αλάτι Παρασκευάζετε πολτό από θαλασσινό αλάτι και νε ρό, και το aπλώνετε σrο πρόσωπο. Το διατηρείτε για

20 λεπτά. Μετά ξεπλένετε καλά. Αποχρωματισμός Κηλίδων στο Δέρμα με Βακκίνιο Λιώνετε μια χούφτα νωπά μακρόκαρπα βακκίνια (κράνμπερι) για να πάρετε το χυμό τους.

Συνταγές Ομορφιάς

113

Κάνετε εντριβ1} σrο λαιμό και το πρόσωπο. Το αφή νετε όλη τη νύχτα και ξεπλένετε το πρωί.

Ραδίκι για Τέλειο Δέρμα Προσώπου Το ραδίκι χρησιμοποιείται από παλιά ως υποκατά σrατο του καφέ, αλλά τα όμορφα μπλε άνθη του μπο ρούν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκεω} τσαγιού,

το οποίο βοηθάει το πρόσωπο να καθαρίσει και του

προσδίδει λάμψη υγείας. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νε ρό σε μικρή χούφτα άνθη ραδικιού. Τα καλύπτετε και τα αφήνετε να μουσκέψουν για 15

λεπτά. Στραγγίζετε το υγρό και προσθέτετε γλυκα\rrι κό. Πίνετε τουλάχισrον Ι φλιτζάνι την ημέρα. Χυμός Ανανά για Λαμπερό Δέρμα Η σύνθεση αυτι} διαλύει το άνω στρώμα του ξηρού δέρματος. Βρέχετε ένα καθαρό πανάκι με χυμό ανανά και το τοποθετείτε σrο δέρμα σαν κομπρέσα.

Το αφήνετε τουλάχιστον 30 λεπτά. Ξεπλένετε ελαφρά το πρόσωπο. Ανοίγετε μια κάψουλα βιταμίνης Ε και την aπλώνετε στο πρόσωπο. Το αφήνετε όλη τη νύχτα. Προσοχή: Η συνταγή αυτή δεν είναι για όλους. Η κό ρη μου είναι ιδιαίτερα αλλεργική στον ανανά- δεν μπο ρεί ούτε να αγγίξει το χυμό του. Πραγματοποιι}σrε δερματικό τεστ, προτού τη χρησι μοποη}σετε στο πρόσωπό σας. Είναι αποτελεσματικ1} συνταγ1}, για όσους μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν -

αλλά, πάλι, δοκιμάσrε το τεσr προτού τη χρησιμοποΗ} σετε.

Καθαρισμός Προσώπου με Καρότα

Βράζετε τα καρότα σε λίγο νερό, αν είναι εφικτό. Ό-

114

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ταν μαλακώσουν, τα λιώνετε και τα aπλώνετε στο πρό σωπό σας σαν μάσκα. Τα αφήνετε για

15 λεπτά και

ξεπλένετε. Η συνταγή αυη} είναι επίσι1ς κατάλληλη για

την αντιμετώπιση της ακμής. Προσθέτει βιταμίνη Α στο

δέρμα και έτσι βοηθάει στην πρόληψη των ρυτίδων. Μάσκα Προσώπου με Μάραθο και Βήχιο Καταπραuνει, μαλακώνει και τονώνει το δέρμα, και κλείνει τους πόρους. Βοηθάει επίσης στη μείωση των ρυ τίδων και στψ καταπολέμηση της ακμής. Ρίχνετε

1/2

φλιτζάνι βραστό νερό σε 2 κουταλιές σούπας αποξηρα μένα φύλλα βήχιου και 1 κουταλιά σούπας αποξηρα μένα φύλλα μάραθου. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουλιάσουν για 10 λεπτά. Στραγγίζετε καλά. Προσθέ

τετε το υγρό σε 1/2 φλιτζάνι γιαούρτι και μια χούφτα αλεύρι βρώμης για να δημιουργήσετε χυλό. Πλένετε το πρόσωπο καλά και το καλύπτετε με ζεστό ύφασμα για λίγα λεπτά. Καλύπτετε τα μάτια με υγρό βαμβάκι και aπλώνετε τον ζεσταμένο χυλό στο πρόσωπο. Τον αφή νετε για 10 λεπτά. Ξεπλένετε με ζεστό νερό, στο οποίο

έχετε προσθέσει λίγο χυμό λεμονιού.

Καθαρισμός Προσώπου με Καλαμποκάλευρο Για να απαλλαγείτε από τα μπιμπίκια, βρέχετε μια χούφτα καλά αλεσμένο καλαμποκάλευρο και το τρίβε

τε στο πρόσωπο για περίπου 5 λεπτά. Ξεπλένετε το πρό σωπο και εφαρμόζετε κάποιο ενυδατικό.

Εξαφανίστε τις Ρυτίδες με Μελισσόχορτο Το μελισσόχορτο θα σας βοηθήσει να απαλλαγείτε α πό τις ρυτίδες. Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε μια χούφτα νωπό μελισσόχορτο.

115

Συνταγές Ομορφιάς

Το αφήνετε να κρυώσει. Το χρησιμοποιείτε ως υγρό

για ξέβγαλμα κάθε πρωί. Βάζετε στο ψυγείο όσο υγρό περισσέψει. Συσφίγγει το δέρμα όταν το χρησιμοποιείτε

μετά το πλύσιμο του προσώπου. Λάδι για την Περιποίηση του Δέρματος Για να δείτε πραγματική βελτίωση στο δέρμα του προ σώπου σας, ρίχνετε 1 φλιτζάνι φύλλα και/ή άνθη καλέ vτουλας σε 1 φλιτζάνι ελαιόλαδο. Μπορείτε επίσης να υποκαταστήσετε το ελαιόλαδο με οποιοδήποτε φυτικό

λάδι. Αφήνετε το βότανο να μουσκέψει για αρκετές η μέρες. Στραγγίζετε και aφαιρείτε τα βότανα και τα άν θη και aπλώνετε απαλά το λάδι στο δέρμα τη νύχτα. Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιήσετε για να θερα πεύσετε αμυχές και κοψίματα του δέρματος. Είναι κα

τάλληλο και για μώλωπες (μελανιές). Καθαρισμός και Τόνωση του Δέρματος (για άνδρες και γυναίκες) Στύβετε 1 πορτοκάλι και 3 λεμόνια. Προσθέτετε 1 φλι

τζάνι ροδόνερο, το χυμό

1 αγγουριού και 1 φλιτζάνι

βότκα. Το εφαρμόζετε στο πρόσωπο σαν ξέβγαλμα. Οι άνδρες το χρησιμοποιούν σαν τονωτικό άφτερ-σέιβ.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΑΚΙΔΕΣ Απομάκρυνση των Φακίδων με Άνθη Σαμπούκου Για τον καθαρισμό του δέρματος και την απομάκρυν ση των φακίδων, παίρνετε

1 χούφτα άνθη και φύλλα

σαμπούκου και προσθέτετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουσκέψουν 111 2 ώρα. Στραγγίζετε τα

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

116

φύλλα/άνθη και ξαναζεσταίνετε το υγρό. Βρέχετε με το υγρό ένα καθαρό πανί και το χρησιμοποιείτε σαν κο μπρέσα.

Απομάκρυνση των Φακίδων με Χυμό Λεμονιού Αναμιγνύετε χυμό λεμονιού και βουτυρόγαλα σε ίσες ποσότητες. Τρίβετε την περιοχή με τις φακίδες. Το ε

φαρμόζετε μια φορά την ημέρα και το αφήνετε για 30 λεπτά. Ξεπλένετε και αλείφετε με αμυγδαλέλαιο ή ε λαιόλαδο σαν ενυδατικό. Αφι}νετε το ενυδατικό όλη τη νύχτα. Επαναλαμβάνετε όσο χρειάζεται, έως ότου εξα φανιστούν οι φακίδες.

ΣΥΝΤΑΙΈΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΧΕΙΛΙΩΝ Φpοντίδα των Χειλιών με Βενζόη Φέρνετε σε βράση 2 φλιτζάνια λευκό κρασί. Προσθέ τετε ένα μικρό κομμάτι ρητίνης βενζόης. Σιγοβράζετε για 30 λεπτά. Ρίχνετε 15 σταγόνες σε ένα ποτήρι νερό.

Θα γίνει γαλακτώδες, με πολύ ωραίο άρωμα. Εφαρμό

ζετε το υγρό στα χείλη. Θα φέρει το αίμα στην επιφά νεια και τα χείλη σας θα αποκτήσουν φυσικό κόκκινο χρώμα. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για ψεκα σμό στο πρόσωπο. Το ψεκάζετε και το αφήνετε να στε γνώσει. Δίνει χρώμα και όμορφη, καθαρή όψ11 στο δέρ μα του προσώπου. Είναι επίσης καλό για τις φακίδες,

τα σπυράκια και τα εξανθήματα.

Βάλσαμο για τα Χείλη Για να παρασκευάσετε το δικό σας βάλσαμο για τα

Συνταγές Ομορφιάς

117

σκασμένα χείλη, λιώνετε 3 κουταλιές σούπας κερί μέ λισσας πάνω από πολύ ζεστό νερό (μπορείτε να χρησι

μοποιι)σετε μπεν-μαρί). Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σού πας μέλι και 4 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο. Συνεχίζε

τε να ανακατεύετε έως ότου κρυώσει. Το βάζετε σε βά ζο με ευρύ στόμιο. Το εφαρμόζετε όταν το χρειαστείτε, για να προλάβετε τα σκασμένα χείλη. Γυαλιστερά Χείλη με Ρίζα Αλκάννας Λιώνετε

1 κουταλιά σούπας κερί μέλισσας σε μπεν

μαρί. Προσθέτετε 5 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο και

1/4 κουταλιά σούπας ρίζα αλκάννας. Προσδίδει βαθύ γυαλιστερό κόκκινο χρώμα. Στραγγίζετε και το βάζετε σε γυάλινο βάζο. Μπορείτε να παραλείψετε τη ρίζα αλ κάννας και να προσθέσετε κραγιόν του εμπορίου που σας περισσεύει. Δημιουργήστε δικά σας χρώματα, α

ναμιγνύοντας διάφορες αποχρώσεις κραγιόν.

Νόστιμο Βάλσαμο Χειλιών Είναι εξαιρετικό για την προστασία των χειλιών σας κατά τη διάρκεια των ψυχρών ημερών. Στα μικρά κο ρίτσια αρέσει να το φορούν συνεχώς. Μπορείτε να το διατηρείτε σε μικρά μεταλλικά κουτάκια για να το με

ταφέρετε στην τσέπη σας. Αναμιγνύετε 1/2 φλιτζάνι α μυγδαλέλαιο,

1/4 φλιτζάνι βουτυροκακάο και 1/4 φλι

τζάνι λάδι καρύδας. Λιώνετε όλα τα υλικά σε χαμηλή φωτιά. Αναμιγνύετε 1 κουταλιά σούπας μέλι και 60 ml

κερί μέλισσας. Όταν λιώσει το κερί, προσθέτετε 1 1/2 κουταλιά σούπας φυσικό μυρωδικό. Η βανίλια, το κε ράσι, το λεμόνι, το πορτοκάλι, η καρύδα ή οποιοδήπο τε από τα μυρωδικά που διαθέτετε είναι κατάλληλο. Αναμιγνύετε καλά και δοκιμάζετε την πυκνότητά του.

118

ΣΠΙΤΙI{Α ΠΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Επειδή πρέπει να είναι πηχτό, ίσως χρειαστεί να προ σθέσετε περισσότερο λιωμένο κερί για να αποκτήσει την επιθυμητή πυκνότητα.

ΛΟΣΙΟΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Λοσιόν για Ξηρό Δέρμα Βάζετε στο μπλέντερ 1 κουταλιά σούπας καστορέλαιο, 1/2 φλιτζάνι ορυκτέλαιο, 1/2 κουταλιά σούπας μουρου νέλαιο και 2 κουταλιές σούπας λεκιθίνη. Στη συνέχεια παρασκευάζετε μίγμα ζελατίνης, διαλύοντας 1 κουτα λιά σούπας ζελατίνη σε 1/4 φλιτζάνι κρύο νερό. Μετά προσθέτετε 1/4 φλιτζάνι βραστό νερό στη ζελατίνη και την αφήνετε έως ότου κρυώσει. Προσθέτετε 1/2 φλι τζάνι από το υγρό της ζελατίνης στο μίγμα του μπλέ ντερ. Χρησιμοποιείτε το μπλέντερ έως ότου αναμιχθούν καλά. (Κρατάτε το νερό της ζελατίνης που έχει απομεί νει. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για την παρα

σκευή άλλων λοσιόν). Η λοσιόν αυτή είναι καλή για δέρ

μα που παρουσιάζει πάχυνση ή ραγάδες, ή είναι aπο λεπισμένο. Αν το δέρμα εμφανίζει ρυτίδες, προσθέτετε το χυμό 1 ή 2 φύλλων αλόης και 1 ταμπλέτα ΡΑΒΑ (1000

mg) στο μίγμα του μπλέντερ. (Αν είστε ευαίσθητοι στο ΡΑΒΑ, το παραλείπετε.) Για να καθαρίσετε το δέρμα από φακίδες, προσθέτετε 1/4 φλιτζάνι χυμό λεμονιού.

Αν θέλετε, ρίχνετε στο μίγμα αρωματικό λάδι.

Λοσιόν Δέρματος με Λιναρόσπορο Μουσκεύετε 4 κουταλιές σούπας θρυμματισμένο λι ναρόσπορο για 24 ώρες σε 2 φλιτζάνια ζεστό νερό. Το

119

Συνταγές Ομορφιάς

φέρνετε σε βράση και το σιγοβράζετε για

15 λεπτά. Στραγγίζετε το λιναρόσπορο και προσθέτετε 6 κουτα λιές σούπας γλυκερίνη και 2 φλιτζάνια ξίδι. Το φέρνετε στο σημείο βρασμού και το απομακρύνε τε από τη φωτιά. Αν θέλετε, μπορείτε τώρα να προσθέ σετε μερικές σταγόνες aρωματικού λαδιού. Το ανακινείτε πολύ καλά, διότι η γλυκερίνη έχει την τάση να διαχωρίζεται. Είναι πολύ καλ1} λοσιόν για την αντιμετώπιση του ξηρού δέρματος.

Λοσιόν για τα Χέρια Τη χρησιμοποιώ για όλο το σώμα. Λιώνετε 1 φλιτζάνι στερεό φυτικό μαγειρικό λίπος, 2 κουταλιές σούπας ά

νυδρη λανολίνη και 8 ml κερί μέλισσας. Απομακρύνετε το μίγμα από τη φωτιά και προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι ε λαιόλαδο ή αμυγδαλέλαιο και 4

ml αρωματικό λάδι.

Αναμιγνύετε καλά και το αφ1}νετε να κρυώσει. Όταν το μίγμα έχει κρυώσει και έχει γίνει πυκνόρρευστο, το α

νακατεύετε καλά. Αν η λοσιόν έχει πολύ πυκνή υφή, προσθέτετε περισσότερο λάδι. Αν είναι πολύ αραιή,

προσθέτετε περισσότερο λιωμένο κερί μέλισσας. Για

να ελέγξετε την υφή, βάζετε μια κουταλιά σούπας από τη λοσιόν στο ψυγείο. Όταν κρυώσει πλήρως, ελέγχετε πόσο πυκνή είναι. Φυλάσσεται σε όμορφο βαζάκι και χρησιμοποιείται καθημερινά. Προσοχή: Πρέπει να πραγματοποιήσετε δερματικό τεστ για τυχόν αλλεργική αντίδραση στη λανολίνη. Αν παρουσιάζετε αλλεργική αντίδραση όταν φοράτε μάλ λινα ρούχα, τότε είναι πιθανό να εμφανίσετε αλλεργία προς τη λανολίνη. Αν είστε ευαίσθητοι στ11 λανολίνη,

την aφαιρείτε από τη συνταγή και aντικαθιστάτε το ε λαιόλαδο με αμυγδαλέλαιο.

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

120

Λοσιόν για Λιπαρό Δέρμα Βάζετε mo μπλέντερ 1/2 φλιτζάνι του μίγματος ζελα τίνης (ανατρέξτε mη συνταγή <<Λοσιόν για Ξηρό Δέρ μα»),

1 δισκίο των 500 ωg βιταμίνη ·C, 1 πολυβιταμι

νούχο δισκίο, 1 κουταλιά σούπας γλυκερίνη και 1 κου

ταλιά σούπας θαλάσσια φύκη. Προσθέτετε 1 ασπιρίνη αν έχετε <<σακουλάκια» κάτω από τα μάτια. Για χαλαρωμένο δέρμα, προσθέτετε 1/4 κουταλιά σούπας mυπτηρία (βοηθάει mη σύσφιξη του δέρματος).

Λοσιόν Δέρματος με Ροδόνερο Αναμιγνύετε 1/3 φλιτζάνι ροδόνερο, 1/3 φλιτζάνι γλυ κερίνη, 1/3 φλιτζάνι χυμό λεμονιού και ανακινείτε κα λά. Χρησιμοποιείτε τη λοσιόν μετά το μπάνιο σας. Βο ηθάει mη θεραπεία του δέρματος που έχει υποmεί βλά βες από την ακτινοβολία του Ήλιου. Είναι καλή λο σιόν, αν βρίσκεmε συχνά έξω από το σπίτι.

Λοσιόν για την Ενυδάτωση του Δέρματος Αναμιγνύετε

1 κρόκο αυγού και 1 κουταλιά σούπας

γλυκερίνη. Την aπλώνετε mo πρόσωπο και την αφήνε τε να mεγνώσει για 5 λεπτά.

Λοσιόν με Μενεξέ Η λοσιόν αυτή περιέχει μεγάλη ποσότητα βιταμίνης Α, οπότε καταλαβαίνετε πόσο ευεργετική είναι για το

δέρμα. Δεν υπάρχει καλύτερο λάδι για το δέρμα σας, από το αμυγδαλέλαιο. Απαλύνει, μαλακώνει και τρέφει το δέρμα, και είναι εξαιρετικό για την περιοχή κάτω

από τα μάτια. Βάζετε 1/2 φλιτζάνι νωπά φύλλα μενεξέ και 1/2 φλιτζάνι άνθη μενεξέ σε ανοξείδωτη κατσαρό-

Συνταγές Ομορφιάς

121

λα. Καλύπτετε τα βότανα με αμυγδαλέλαιο. Τοποθετείτε την κατσαρόλα σε πάρα πολύ χαμηλή φω τιά και τα αφήνετε να σιγοβράζουν για περίπου 6 ώρες, σκεπασμένα.

Στραγγίζετε τα άνθη/φύλλα και προσθέτετε στο αμυ γδαλέλαιο 30 ml λιωμένο κερί μέλισσας. Ανακατεύετε, έως ότου το μίγμα γίνει κρεμώδες.

Ελέγχετε την πυκνότητά του. Αν είναι πολύ πυκνό, προ σθέτετε λίγο περισσότερο αμυγδαλέλαιο. Φυλάσσεται

σε όμορφο βάζο και χρησιμοποιείται καθημερινά.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΟ ΔΙΑΛΥΜΑ Στοματικό Διάλυμα με Αγγελική Δίνει αίσθημα φρεσκάδας στο στόμα και δροσίζει την αναπνοή. Το χρησιμοποιείτε δύο φορές την ημέρα για αποτελεσματικότερη δράση. Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βρα στό νερό σε

3 κουταλιές σούπας σπόρους αγγελικής.

Προσθέτετε μέντα, λουίζα, κάρβι (κάρο) ή δενδρολί βανο για να είναι πιο δυνατό. Προσθέτοντας λίγη ρίζα φλωρεvτιανής ίριδας, η ανα πνοή θα αποκτήσει άρωμα μενεξέ. Καλύπτετε και μου σκεύετε έως ότου κρυώσει.

Το στραγγίζετε και το φυλάσσετε σε δοχείο που κλεί νει καλά. Χρησιμοποιείται για γαργάρες και για το ξέ πλυμα του στόματος. Βασικό Στοματικό Διάλυμα Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας ζάχαρη, 3 σταγόνες

έλαιο μέντας,

3/4 κουταλιά σούπας διάλυμα βορικού

οξέος και 4 φλιτζάνια νερό. Προσθέτετε χρωστική τρο-

122

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

φίμων, αν θέλετε. Το ρίχνετε σε φιάλη και το ανακινεί τε για να αναμιχθεί καλά. Το χρησιμοποιείτε ως στο ματικό διάλυμα και για δροσερή αναπνοι}. Προσοχή: Μην το πιείτε.

Για Δροσερή Αναπνοή Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας μπαχάρι σε 1 φλιτζά νι καυτό νερό. Το χρησιμοποιείτε για γαργάρες.

Στοματικό Διάλυμα με Λεβάντα Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας μέντα, δενδρολί βανο και λεβάντα. Χρησιμοποιείτε 1 κουταλιά σούπας από το μίγμα σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό.

Τα αφήνετε να μουσκέψουν για 15 λεπτά. Στραγγίζε τε και το χρησιμοποιείτε ως στοματικό διάλυμα. Πικάντικο Στοματικό Διάλυμα Προσθέτετε 3 σταγόνες λάδι κανέλλας, 2 σταγόνες λάδι γαρίφαλου, 2 κουταλιές σούπας ζάχαρη και 3/4 κουτα λιά σούπας διάλυμα βορικού οξέος σε 4 φλιτζάνια νε

ρό. Το ρίχνετε σε φιάλη και ανακινείτε καλά. Προσθέ τετε χρωστική, αν θέλετε.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ Ποδόλουτρο με Φλοιό Σημύδας Ρίχνετε 4 φλιτζάνια βραστό νερό σε 4-5 χούφτες φλοιό aσημένιας σημύδας και τα μουσκεύετε για 30 λεπτά. Στραγγίζετε το φλοιό και ρίχνετε το υγρό στο ποδόλου τρο. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί στο νερό του

Συνταγές Ομορφιάς

123

μπάνιου σας, καθώς καταπραuνει τους μυϊκούς πόνους

και βοηθάει στον πόνο της αρθρίτιδας. Ποδόλουτρο με Βότανα Μουλιάστε τα κουρασμένα και πονεμένα πόδια σας! Θα νιώσετε πραγματικά καλύτερα, αν ρίξετε μια χού φτα από το αγαπημένο σας βότανο.

Η λεβάντα, τα φύλλα καλέντουλας και όλα τα είδη μέ ντας είναι αναζωογονητικά.

ΣΥΝΤΑΙΈΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

ΤΩΝ ΝΥΧΙΩΝ Ενισχυτικό Νυχιών με Εκουίζετο Αποτελεί θαυμάσιο τρόπο για να δυναμώσουν εύθραυ στα νύχια. Ρίχνετε 2 112 φλιτζάνια νερό σε 6 κουταλιές σούπας αποξηραμένους βλαστούς εκουίζετου. Χρησι μοποιώντας ανοξείδωτη κατσαρόλα, τους αφήνετε να μουλιάσουν για περίπου 4 ώρες. Βάζετε την κατσαρό λα στη φωτιά. Όταν αρχίσουν να βράζουν, χαμηλώνετε τη φωτιά και τους αφήνετε να σιγοβράζουν, καλυμμέ νοι, για 30 λεπτά. Απομακρύνετε την κατσαρόλα από τη φωτιά και αφήνετε το εκουίζετο να μουλιάσει για 30 λεπτά επιπλέον, προτού στραγγίσετε το υγρό. Κάθε δύο

ημέρες, βυθίζετε τα νύχια σας σε χλιαρό ηλιέλαιο για

15 λεπτά και μετά στο μίγμα του εκουίζετου για επι πλέον 15 λεπτά. Το έγχυμα φυλάσσεται σε δοχείο που κλείνει καλά. Δυναμώνει πραγματικά τα νύχια. Πρόληψη των Εύθραυστων Νυχιών Η κατανάλωση πολλών αγγουριών ή χυμού αγγουριού

124

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

φαίνεται ότι βοηθάει σrι1ν αντιμετώπιση του προβλή ματος αυτού.

Μέλι για να Μαλακώσετε τα Πετσάκια Για να μαλακώσετε τα πετσάκια και να ενισχύσετε τα

νύχια, αναμιγνύετε 3 κουταλιές σούπας αμυγδαλέλαιο,

3 κουταλιές σούπας ακατέργασrο λινέλαιο και 3 κουτα λιές σούπας μέλι. Κάνετε μασάζ σrα νύχια και τα πε τσάκια.

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Αντιμετώπιση του Λιπαρού Δέρματος με Βήχιο Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βρασrό νερό σε 1 κουταλιά σούπας βήχιο. Το αφήνετε να μουσκέψει 30 λεπτά. Στραγγίζετε και το χρησιμοποιείτε για πλύσεις του λι παρού δέρματος. Το χρησιμοποιείτε καθημερινά, έως ότου παρατηρήσετε βελτίωση.

Αντιμετώπιση του Λιπαρού Δέρματος

με Λευκό Μυριόφυλλο Το λευκό μυριόφυλλο είναι εξαίρετο σrυπτικό. Γι' αυ τό, αν έχετε λιπαρό δέρμα μπορείτε να δοκιμάσετε την παρακάτω συνταγή. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βρασrό νερό σε

1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο μυριόφυλλο. Το αφήνετε να μουσκέψει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε. Βυθίζετε ένα κομμάτι ύφασμα σrο ζεσrό υγρό και το βάζετε σrο πρόσωπο. Αφήνετε το ύφασμα σrο πρόσωπό σας έως ότου κρυώ

σει. Επαναλαμβάνετε, αν χρειάζεται, ανάλογα με το πό-

Συνταγές Ομορφιάς

125

σο λιπαρό είναι το δέρμα σας - έως τέσσερις φορές, για

εξαιρετικά λιπαρό δέρμα. Είναι επίσης καλό για καθαρισμό, γι' αυτό μπορείτε να το ρίχνετε στο μπάνιο σας, αν θέλετε.

Αντιμετώπιση του Ωχρού Δέρματος Αναμιγνύετε

1 κουταλιά σούπας σκόνη σόγιας και 1

κουταλιά σούπας απλό γιαούρτι. Το aπλώνετε στο πρό σωπο και το αφήνετε για 30 λεπτά. Ξεπλένετε καλά. Αν αισθανθείτε ξηρότητα, ταμπονά

ρετε ένα λεπτό στρώμα ελαιόλαδου ή αμυγδαλέλαιου.

Γαλάκτωμα για το Δέρμα Κοπανίζετε από 1/2 φλιτζάνι σπόρους κολοκύθας, κο

λοκυθιών και αγγουριού έως ότου κονιοποιηθούν. Προσθέτετε αρκετή κρέμα για να δημιουργηθεί λε πτόρρευστος πολτός. Προσθέτετε λίγες σταγόνες αιθέριο έλαιο λεμονιού.

Κάνετε μασάζ στο δέρμα και το αφήνετε όλη τη νύ χτα, αν μπορείτε. Ξεπλένετε με ζεστό νερό. Αυγό για τον Αποχρωματισμό του Δέρματος Χωρίζετε τον κρόκο από το aσπράδι ενός αυγού. Αναμιγνύετε το aσπράδι με ίση ποσότητα χυμού λεμονιού. Τα χτυπάτε λίγο για να αναμιχθούν. Ρίχνετε το μίγμα σε φλιτζάνι, το οποίο τοποθετείτε σε κατσαρόλα με καυτό νερό. Βάζετε την κατσαρόλα σε χαμηλ1Ί φωτιά. Χτυπάτε το μίγμα συνεχώς, έως ότου αποκτήσει την υφή κρέμας.

Το κρυώνετε και το εφαρμόζετε για τον καθαρισμό του προσώπου. Το διαη1ρείτε όλη τη νύχτα.

126

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Γιαούρτι για τον Αποχ:ρωματισμό του Δέρματος Το γιαούρτι λευκαίνει το δέρμα. Το aπλώνετε πριν από τον ύπνο, το βράδυ, και το ξεπλένετε το επόμενο πρωί. Το γιαούρτι είναι καλό, σχεδόν'yια τα πάντα. Γι' αυτό έχετέ το πρόχειρο είτε ως τροφή είτε για φαρμα κευτική χρήση.

Για τη Σύσφιξη του Δέρματος Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας aσπράδι αυγού (όχι χτυπημένο), 1 κουταλιά σούπας γάλα σε σκόνη και 1/2 κουταλιά σούπας μέλι. Τα χτυπάτε έως ότου αναμιχθούν καλά. Απλώνετε το μίγμα στο πρόσωπο και το αφήνετε να στεγνώσει.

Ξεπλένετε με ζεστό νερό και ταμπονάρετε με απορ

ροφητικό υλικό. Μετά ξεπλένετε με στυπτικό βοτάνων. Κηλίδες από τον ~Ηλιο Για να απαλλαγείτε από τις κηλίδες που προκαλεί ο

ήλιος, αλείφετε το πρόσωπο με χυμό αλόης. Θα περάσουν αρκετοί μήνες εφαρμογής, έως ότου δια πιστώσετε αποτέλεσμα.

Η αλόη βοηθάει επίσης στην απομάκρυνση παλιών

και στην πρόληψη νέων ουλών, αν την αλείψετε αμέ σως σε τραύματα και εγκαύματα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΕΥΩΔΙΑ ΣΤΟ ΣΩΜΑ Αποσμητική Κρέμα Λιώνετε σε κατσαρόλα από 3 κουταλιές σούπας σόδα μαγειρικής, βαζελίνη και κονιοποιημένη ρίζα φλωρε

ντιανής ίριδας (ή άμυλο καλαμποκιού). Προσθέτετε λί-

Συνταγές Ομορφιάς

127

γες σrαγόνες αιθέριου ελαίου. Το aπλώνετε σης μα

σχάλες. Αποσμητικό Σπρέι Βάζετε σε

1 3j4 φλιτζάνι νερό 1 κουταλιά σούπας κο 1 κουταλιά σούπας οινόπνευ μα για εντριβές και περίπου 4 ml αρωματικό λάδι. Το νιοποιημένη σrυπτηρία,

φυλάσσετε σε φιάλη με ψεκασrήρα.

Λάδι Βοτάνων - Δικής Σας Παραγωγής Βάζετε σε δοχείο 2 φλιτζάνια φυτικό λάδι και ρίχνετε 3 κουταλιές σούπας από τα αγαπημένα σας βότανα, κο πανισμένα. Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας απλό ξίδι, όχι μαλτ. Κλείνετε το δοχείο και το τοποθετείτε σrον ήλιο. Αν το παρασκευάσετε το χειμώνα, τοποθετι)σrε το σε πολύ ζεσrό σημείο. Αφήνετε να μουσκέψουν τα βότανα για 1 εβδομάδα. Μετά τα στραγγίζετε και προ σθέτετε επιπλέον αποξηραμένα βότανα. Επαναλαμβά νετε τη διαδικασία για 1 ακόμη εβδομάδα. Στραγγίζετε και εμφιαλώνετε. Τα αποθηκεύετε σε σκοτεινό χώρο. Αρώματα - Πώς θα τα Παρασκευάσετε Μόνοι Σας Χρησιμοποιείτε

1/2 φλιτζάνι λάδι βοτάνων (ενός εί 1/2 φλιτζάνι κονιοποιημένη ρίζα φλω ρεντιανής ίριδας και 3 φλιτζάνια βότκα. Αναμιγνύετε δους ή μίγμα),

καλά. Το ρίχνετε σε όμορφες φιάλες και το αποθηκεύ ετε σε δροσερό, σκοτεινό χώρο. Είναι διασκεδασrικό να αναμιγνύετε αρώματα για να τα προσφέρετε ως δώρο. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιείτε σε μίγματα κά

ποιο άρωμα που θα σας αντιπροσωπεύει και θα το συ

σχετίζουν όλοι μόνο με εσάς.

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

128

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ Αφροδισιακό Τσάι Είναι θαυμάσιο τσάι, το οποίο μποpείτε να πίνετε όταν έχετε χαλαρώσει πλήρως με το "Χαλαρωτικό Μπάνιο με Βότανα" (σελ.

107). Το παρασκευάζετε με κάποιο από

τα ακόλουθα βότανα: άνθη πορτοκαλιάς, ροδοπέταλα,

χαμομήλι, περγαμόντο (μονάρδα), μάραθο, γλυκόριζα, τζίνσενγκ ι} οποιοδήποτε από τα είδη μέντας. Βάζετε

1 κουταλιά σούπας από το βότανο (ή μίγμα

βοτάνων) σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Το αφήνετε να μουσκέψει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και χρι1σιμοποιείτε ως γλυκαντικό το μέλι. Μπορείτε να προσθέσετε στο τσάι τζίντζερ και λεμόνι (για γεύση).

Αφαίρεση του Μέικ-απ Ματιών Αν θεωρείτε απαραίτητο να χρησιμοποιείτε μέικ-απ ματιών, πρέπει να το απομακρύνετε καθημερινά για να αποφύγετε τη μόλυνση των ματιών. Για να μην προ κλι}θούν αλλεργίες, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε λάδι κάρθαμου (ατρακτυλίδας).

Κρέμα για τον Επιχείλιο Έρπητα με Φασκόμηλο και Μενεξέ Τη χρησιμοποιείτε για να ανακουφιστείτε από τον ε

πιχείλιο έρπητα. Καταπραuνει επίσης και προστατεύει

τα σκασμένα χείλη. Βάζετε από 2 κουταλιές σούπας νω πά φύλλα μενεξέ και νωπό φασκόμηλο σε 4 κουταλιές σούπας αμυγδαλέλαιο. Ρίχνετε το μίγμα σε βάζο που κλείνει καλά και το το ποθετείτε σε ζεστή, ηλιόλουστη θέση για 1 μήνα.

129

Συνταγές Ομορφιάς

Το ανακινείτε κάθε μέρα. Μετά από 1 μι}να, σrραγγί

ζετε το υγρό σε πήλινο ή γυάλινο δοχείο και προσθέτε τε επιπλέον 4 κουταλιές σούπας αμυγδαλέλαιο. Λιώνετε 4 κουταλιές σούπας κερί μέλισσας και το προ σθέτετε σrο μίγμα του αμυγδαλέλαιου, ανακατεύοντας

έως ότου κρυώσει το μίγμα και πήξει.

Το αποθηκεύεται σε δοχείο που κλείνει καλά, σε δρο σερό χώρο.

Το εφαρμόζετε όποτε χρειάζεται, για να αντιμετωπί σετε τον επιχείλιο έρπητα ή για να προστατεύσετε τα χείλη σας.

Μπλε βερβένα:

Verbena hastata

130

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ευπατόριο:

Βόραγο:

Ειιpαtοτiιιηι pe1[οlίαtιαιι

Βοταgο offίcinalis

Κύτισος: C)Ιtίsιιs-scopaτius

Ράμνος: Bunιelia lycioides

131

Συνταγές Ομορφιάς

~~~

Άρκτιο: Ατctiιωι lappa

Λάχανο: Bτassica, είδη

Καλέ ντου λα:

Καμφορόδενδρο:

Calendula officinalis

Cωιιplιοτ ωοοd

132

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Επίφηγος:

Κάρβι (κάρο):

Epifagus viτginiana

Cατιιηι caτvi

Καρδάμωμο (κακουλές):

Τεύτλο (παντζάρι):

Elettaτίa cατdα1ΠΟ1ΠU1Π

Beta rηιlgaτis

Φροντίδα των Μαλλιών

133

Καρότο: Dαιιcιιs caτota

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Φροντίδα των Μαλλιών

ι μόδες των κομμώσεων έρχονται και παρέρ χονται. Τα μαλλιά όμως πρέπει να είναι υγιή για να αντέχουν το στρες και την ταλαιπωρία

στα οποία τα υποβάλλουμε καθημερινά.

Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας και ομορφιάς των μαλλιών. Αν aπλοποιήσε τε τη διατροφή σας, τα μαλλιά σας θα ωφεληθούν ση μαντικά. Χρησιμοποιώντας μερικές από τις παρακάτω

συνταγές, τα μαλλιά σας θα αρχίσουν να δείχνουν και να είναι πιο υγιή.

134

ΣΠιτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΑΜΠΟΥΆΝ ΚΑΙ ΚΡΕΜΕΣ ΜΑΛΛΙΩΝ

Κρέμα Μαλλιών με Αβοκάντο (Pe1-sa α11ιeτίcαηα) Αντί να χριισιμοποιείτε μαλακτικές κρέμες μαλλιών (κοντίσιονερ) του εμπορίου, οι οποίες μπορεί να σας

βλάπτουν, δοκιμάστε αυη) την κρέμα με αβοκάντο. Ψι λοκόβετε ένα αβοκάντο στο μπλέντερ και το χρησιμο ποιείτε για μασάζ στα μαλλιά επί 5 λεπτά. Ξεπλένετε καλά. Τα μαλλιά σας θα είναι στιλπνά και λαμπερά.

Σαμπουάν για Σκληρά Μαλλιά Βάζετε 2 κουταλιές σούπας φλοιό λευκής βελανιδιάς σε 1 φλιτζάνι νερό. Το φέρνετε σε βράση, χαμηλώνετε τη φωτιά και το σιγοβράζετε για 20 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας υγρό σαπούνι από ελαιόλαδο και σόδα.

Τώρα προσθέτετε 3 κουταλιές σούπας σαπούνι βοτά νων σε 1 κουταλιά σούπας μέλι και 1 χτυπημένο αυγό. Λούζετε τα μαλλιά. Ξεπλένετε καλά με λοσιόν μηλόξι δου. Είναι θαυμάσιο για το λούσιμο των ηλικιωμένων. Η μψέρα μου το χρησιμοποιούσε και είχε θαυμάσια μαλλιά. Φαίνεται ότι αφαιρεί τη σκληρότητα από τα

γκρίζα ή άσπρα μαλλιά. Για το Ξέβγαλμα των Μαλλιών Ρίχνετε 4 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας από το βότανο της επιλογής σας. Τα καλύπτετε και

τα αφήνετε για 30 λεπτά. Στραγγίζετε το υγρό και το χρησιμοποιείτε στο ξέβγαλμα. Είναι πολύ απλό να το παρασκευάσετε με κάποιο από τα ακόλουθα βότανα:

Φροντίδα των Μαλλιών

135

φασκόμηλο: καλό μαλακτικό μάραθο: επίσης μαλακτικό

μαϊντανός: απαλλάσσει από την πιτυρίδα χαμομήλι: προσδίδει φωτεινότητα και πυκνώνει τα μαλ λιά δενδρολίβανο: σκουραίνει τα μαλλιά, αφι}νει θαυμάσιο άρωμα

τσουκνίδα, φύλλα (αποξηραμένα): θαυμάσια για την α ντιμετώπιση της πιτυρίδας

Σαμπουάν Βοτάνων Βάζετε

2 κουταλιές σούπας aποξηραμένο σαπουνό χορτο, 1 κουταλιά σούπας άνθη χαμομηλιού και 2 κου ταλιές σούπας βόρακα (τετραβορικό νάτριο) σε μεγάλο πήλινο ή πορσελάνινο βάζο ή δοχείο. Ρίχνετε 2 1/2 φλι τζάνια βραστό νερό στο μίγμα των βοτάνων και καλύ πτετε καλά. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για αρκετές

ημέρες. Ανακινείτε το δοχείο κάθε τόσο. Στραγγίζετε, αφαιρώντας τα βότανα. Δεν θα προσφέρει τόση σαπου

νάδα όσο τα σαμπουάν του εμπορίου, αλλά διαθέτει

αναμφισβήτητες καθαριστικές ιδιότητες. Προσθέτετε λίγα κλωνιά λεβάντας ή τίλιο προτού το καλύψετε, για να αποκτήσει υπέροχο φυσικό άρωμα. Το σαπουνόχορ το, γνωστό και ως σαπουνόριζα ή χαλβαδόριζα, είναι συ

νηθισμένο αυτοφυές φυτό, οπότε είναι εύκολο να κόψε τε μερικές χούφτες για να παρασκευάσετε το σαμπουάν.

Σαμπουάν με Τσουκνίδα και Δενδρολίβανο Είναι πολύ ευωδιαστό και διεγερτικό του τριχωτού δέρ

ματος του κεφαλιού. Προλαμβάνει την πιτυρίδα και προάγει την ανάπτυξη των τριχών.

136

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Σε μικρή ανοξείδωτη κατσαρόλα, βάζετε 2 χούφτες

σαπουνόχορτο και ρίχνετε 1 1/2 φλιτζάνι νερό. Το φέρ νετε σε βράση, χαμηλώνετε τη φωτιά και σιγοβράζετε για 1Ο λεπτά. Απομακρύνετε την κατσαρόλα από τη φω τιά και την καλύπτετε. Αφήνετε να μουσκέψει το βότανο έως ότου κρυώσει.

Στραγγίζετε σε φιάλη που κλείνει καλά. Βάζετε σε δο

χείο μια χούφτα ψιλοκομμένων, νεαρών φύλλων τσου κνίδας και

1 1/2 κουταλιά σούπας ψιλοκομμένο νωπό

δενδρολίβανο. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραmό νερό πάνω mα ψιλοκομμέ να βότανα. Αφήνετε να μουλιάσουν για 30 λεπτά. Όταν κρυώσουν, τα mραγγίζετε mo μίγμα του σαπουνόχορ του. Ανακινείτε το σαμπουάν προτού το χρησιμοποιή σετε.

Υγρό για Ξέβγαλμα Λιπαρών Μαλλιών Το χρησιμοποιείτε ως τελευταίο ξέβγαλμα για λιπα

ρά μαλλιά. Βάζετε 1/2 φλιτζάνι δενδρολίβανο σε 1 1/2 φλιτζάνι νερό. Το φέρνετε σε πλήρη βράση και μετά σιγοβράζετε για

15 λεπτά. Το αφήνετε να μουλιάσει

για 24 ώρες, καλυμμένο. Το mραγγίζετε, το εμφιαλώ

νετε και το χρησιμοποιείτε καθημερινά για 1 εβδομά δα. Μετά, το χρησιμοποιείτε τουλάχιmον μια φορά την εβδομάδα.

Αντί για Σαμπουάν Χτυπάτε ένα αυγό και κάνετε μασάζ mo τριχωτό δέρ μα του κεφαλιού δύο φορές την εβδομάδα. Ξεπλένετε με διάλυμα ξιδιού σε νερό και mη συνέχεια με σκέτο

νερό. Είναι ευεργετικό για τα μαλλιά. Τους χαρίζει mιλ πνότητα και υγεία.

Φροντίδα των Μαλλιών

137

Σαμπουάν με Άγριο Χαμομήλι

(Matτicaria chanιωιιilla) Παρασκευάζετε έγχυμα βοτάνων ρίχνοντας 4 φλιτζά νια βραστό νερό σε 5 κουταλιές σούπας άνθη χαμομη λιού. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουλιάσουν 30 λε πτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι νιφάδες σαπουνιού από ελαιόλαδο και σόδα.

Παρασκευάζονται έτσι 4 φλιτζάνια σαμπουάν. Είναι το αγαπημένο σαμπουάν της οικογένειάς μου.

Μπορείτε να αγοράσετε νιφάδες σαπουνιού από ελαιό

λαδο και σόδα από καταστήματα που πωλούν βότανα. Το σαμπουάν παρασκευάζεται εύκολα και είναι ωφέλι μο για τα μαλλιά. Σαμπουάν με Ρίζα Γιούκκας Βγάζετε από το χώμα ή αγοράζετε ρίζες γιούκκας. Τις κόβετε σε μικρά κομμάτια και τις πολτοποιείτε (με σφυ ρί ή στο μπλέντερ). Όταν το χρώμα τους μεταβληθεί από λευκό σε απαλό κίτρινο, είναι έτοιμες να χρησιμο ποιηθούν. Μπορείτε να τις aποξηράνετε για να τις χρησιμοποι

ήσετε αργότερα, aπλώνοντας το υλικό σε καθαρή επι φάνεια στον ήλιο, έως ότου εξατμιστεί όλη η υγρασία όταν ο πολτός δεν θα είναι πλέον κολλώδης.

Όταν χρησιμοποιείτε αυτό το σαμπουάν, βεβαιωθεί τε ότι τα χέρια σας δεν είναι λιπαρά, αλλιώς το σα μπουάν δεν θα δώσει αφρό.

Τοποθετείτε μικρή ποσότητα της ρίζας σε σακουλάκι από τουλπάνι.

Το βρέχετε και δημιουργείτε αφρό για να λούσετε τα μαλλιά. Αφήνει τα μαλλιά στιλπνά και μεταξένια.

138

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αν πρέπει να χρησιμοποιείτε σαμπουάν του εμπορίου,

ακολουθήστε την ακόλουθη συνταγή: σε αναλογία 2 κου ταλιές σούπας μηλόξιδο με

2 φλιτζάνια νερό παρα

σκευάζετε μίγμα για το τελευταίο ξέβγαλμα των μαλ λιών μετά το σαμπουάν. Θα εξουδετερώσει την αλκαλι κή δράση του σαμπουάν του εμπορίου.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΤΥΡΙΔΑ Αντιμετώπιση της Πιτυρίδας με Ασπιρίνη Διαλύετε 6 ασπιρίνες σε 1 φλιτζάνι ζεστό νερό. Κάνε τε μασάζ στο τριχωτό δέρμα του κεφαλιού για περίπου

1Ο λεπτά. Ξεπλένετε καλά. Ξεπλένετε και με ξίδι, μετά το ξέβγαλμα της aσπιρί νης, για επιπλέον βοήθεια.

Το χρησιμοποιείτε μετά από κάθε λούσιμο, αν είναι απαραίτητο, για λίγο καιρό.

Αντιπυτιριδικό με Άρκτιο Σε ξεχωριστό δοχείο αναμιγνύετε 1 φλιτζάνι άρκτιο, 1

φλιτζάνι φύλλα ροδακινιάς, 1 φλιτζάνι χαμομήλι και 1/2 φλιτζάνι φύλλα φασκόμηλου. Ρίχνετε 8 φλιτζάνια μηλό ξιδο σε βάζο των 4 λίτρων. Ρίχνετε το μίγμα των βοτά νων στο μηλόξιδο.

Αφήνετε να μουλιάσουν για 2 εβδομάδες. Στραγγίζετε και το εφαρμόζετε πρωί και βράδυ. Μην το ξεβγάλετε. Αφήστε το να στεγνώσει πάνω στο

μαλλί. Περιμένετε έως το επόμενο πρωί και το ξεβγά ζετε τότε.

Δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε σαπούνι ή σα μπουάν για να το ξεπλύνετε. Χρησιμοποιώντας σκέτο

139

Φροντίδα των Μαλλιών

νερό, θα φύγει το μίγμα μαζί με κάθε ρύπο από τα μαλ λιά σας.

Δρα γρήγορα στην πιτυρίδα. Για να σκουρύνετε τα μαλ

λιά με τη συνταγή αυτή, προσθέτετε

1 φλιτζάνι άνθη

λυκίσκου στα βότανα, προτού τα αφήσετε να μουλιά σουν στο ξίδι. ~Ελεγχος της Πιτυρίδας Η ακόλουθη συνταγή, εκτός του ότι είναι θαυμάσια λοσιόν, βοηθάει επίσης στον έλεγχο της πιτυρίδας. Ρί χνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε

1/2 φλιτζάνι ψιλο

κομμένο μαϊντανό.

Αφήνετε να μουλιάσει για 30 λεπτά. Κάνετε μασάζ στο τριχωτό δέρμα του κεφαλιού και το αφήνετε για 15 λε πτά. Το χρησιμοποιείτε ως τελευταίο ξέβγαλμα.

Αντιπυτιριδικό με Αποξηραμένη Τσουκνίδα Προσθέτετε 4 κουταλιές σούπας aποξηραμένη τσου

κνίδα σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Την αφήνετε να μου λιάσει όλη τη νύχτα. Στραγγίζετε και προσθέτετε 1 φλιτζάνι μηλόξιδο. Κάνετε μασάζ στο τριχωτό δέρμα του κεφαλιού.

Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τον καθαρισμό του προσώπου, ώστε να απαλλαγείτε από το λιπαρό δέρ μα.

Το μηλόξιδο είναι θαυμάσιο για χρήση σε προβλήμα τα του τριχωτού δέρματος του κεφαλιού και του προ σώπου. Μπορείτε επίσης να το προσθέσετε απλώς στο μπάνιο σας.

Βοηθάει να διατηρείται το δέρμα καθαρό, αν πίνετε λίγο νερό με ξίδι μια-δυο φορές την εβδομάδα. Αν προ σθέτετε μέλι, θα τονώνετε όλο το σώμα σας.

140

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΛΑΜΠΕΡΟ

ΧΡΩΜΑ ΜΑΛΛΙΩΝ Ξέβγαλμα για Ξανθά Μαλλιά Ρίχνετε 4 φλιτζάνια βρασrό νερό σε 1/2 φλιτζάνι άνθη χαμομΙ}λtού. Τα αφήνετε να μουσκέψουν

30 λεπτά.

Προσθέτετε το χυμό 2 λεμονιών για πραγματικά σrιλ πνά και λαμπερά μαλλιά. Έχετε μια λεκάνη έτοιμη για

να μαζεύετε την περίσσεια του υγρού, επειδή θα χρεια

σrεί να επαναλάβετε τη διαδικασία. Το ρίχνετε απ' ευθείας σε καθαρά μαλλιά σαν ξέβγαλ

μα. Συνεχίζετε να το ρίχνετε σrα μαλλιά, τουλάχισrον

20 φορές. Ξέβγαλμα για Σκουρόχρωμα Μαλλιά Ρίχνετε

1 φλιτζάνι βρασrό νερό σε 3 κουταλιές σού

πας δενδρολίβανο. Αφήνετε να μουλιάσει όλη τη νύ

χτα. Στραγγίζετε και χρησιμοποιείτε το υγρό ως τελευ ταίο ξέβγαλμα. Ενισχύει επίσης τα σγουρά μαλλιά. Ε

κτός αυτού, προσδίδει σrα μαλλιά σrιλπνότητα και α φήνει ωραίο άρωμα.

Για να Σκουρύνετε τα Γκρίζα Μαλλιά Για να σκουρύνετε τα γκρίζα μαλλιά, ρίχνετε

1 φλι

τζάνι βρασrό νερό σε 4 κουταλιές σούπας aποξηραμέ νο φασκόμηλο.

Το αφήνετε να μουσκέψει όλη τη νύχτα. Το συνδυά ζετε με 1 φλιτζάνι τσάι του εμπορίου και το εφαρμόζε

τε σrα μαλλιά κάθε βράδυ, έως ότου αποκτήσουν το επιθυμητό χρώμα. Ένας φίλος εμπισrεύεται απόλυτα τη συνταγή αυτή. Τον πειράζαμε επί χρόνια για τα πρό ωρα γκρίζα μαλλιά του, έως ότου άρχισε να χρησιμο-

Φροντίδα των Μαλλιών

141

ποιεί τη συvrαγή. Οι Ινδιάνοι χρησιμοποιούσαν το τσάι φασκόμηλου για τη βαφή γκρίζων μαλλιών επί αιώνες.

Βαφή Μαλλιών για Μελαχρινές Αναμιγνύετε 1/4 φλιτζάνι κονιοποιημένα χαμομήλι και

1/2 φλιτζάνι κονιοποιημέν11 χένα. Προσθέτετε τόση πο σότητα βραστού νερού ώστε να σχηματιστεί πολτός και

1 κουταλιά σούπας ξίδι. Αφήνετε τον πολτό να κρυώ σει. Βάζετε λαστιχένια γάvrια προτού κάνετε μασάζ με τον πολτό σε καθαρά, βρεγμένα μαλλιά. Πρέπει να χτε

νίζετε τον πολτό στα μαλλιά ώστε να απλωθεί ομοιό μορφα. Μαζεύετε τα μαλλιά και τα καλύπτετε με πλα στική σακούλα. Τυλίγετε μια παχιά πετσέτα πάνω από

τη σακούλα για να διατηρείται η θερμότητα. Τα αφή νετε για τουλάχιστον 30 λεπτά. Αφαιρείτε την πετσέτα

και τη σακούλα και ξεπλένετε τα μαλλιά μέχρι το νερό να ρέει καθαρό. Αφήνετε τα μαλλιά να στεγνώσουν στον

ήλιο. Τυχόν λεκέδες στο πρόσωπο ή στα χέρια μπο ρούν να απομακρυνθούν με χυμό λεμονιού. Επειδή το μίγμα αυτό έχει την τάση να προσθέτει κόκκινους τό νους στα μαλλιά, ίσως θα πρέπει να το δοκιμάσετε πρώ τα. Μην το χρησιμοποιείτε αν τα μαλλιά σας είναι ά

σπρα, ξανθά ή γκρίζα, επειδή θα αποκτήσουν μπρον ζέ-πορτοκαλί χρώμα. Προσδίδει πραγματικά ελκυστι

κή στιλπνότητα στα σκουρόχρωμα μαλλιά.

Ξέβγαλμα για Κόκκινα Μαλλιά Δεν υπάρχει καλύτερο υγρό για ξέβγαλμα κόκκινων

μαλλιών από εκείνο της καλέvrουλας. Έχετε έτοιμη μια λεκάνη για να μαζεύετε το υγρό καθώς το ρίχνετε στα

μαλλιά σας, επειδή θα χρειαστεί να επαναλάβετε το ξέ

βγαλμα. Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 1/2 φλι-

142

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τζάνι άνθη καλέντουλας. Αφήνετε να μουλιάσουν για

30 λεπτά. Στραγγίζετε τα άνθη και χρησιμοποιείτε το υγρό ως τελευταίο ξέβγαλμα μετά το πλύσιμο με το σα μπουάν. Επαναλαμβάνετε το ξέβγαλμα τουλάχιστον 20 φορές. Στεγνώνετε τα μαλλιά στον ήλιο. Προσδίδει

πραγματική λάμψη στα μαλλιά. Για πιο Φωτεινά Μαλλιά Για να γίνουν τα μαλλιά πιο φωτεινά, αναμιγνύετε αρ κετές κουταλιές σούπας χυμό λεμονιού σε

1 φλιτζάνι

νερό. Το εφαρμόζετε ως τελευταίο ξέβγαλμα. Αν μπο ρείτε, αφήνετε τα μαλλιά να στεγνώσουν στον ήλιο. Εί

ναι θαυμάσια συνταγή για φυσικά ξανθά μαλλιά, αλλά προσδίδει λάμψη και στα πιο σκούρα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΙΧΟΠΤΩΣΗ

Τοπική Φαλάκρα Τρίβετε την περιοχή της φαλάκρας με μηλόξιδο, χρη σιμοποιώντας μια μαλακή οδοντόβουρτσα, 2 φορές την

ημέρα. Προάγει την ανάπτυξη νέων τριχών.

Μαγιά Μπίρας για την Αραίωση των Μαλλιών Τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να βοηθήσουν σε περιπτώσεις αδύναμων μαλλιών. Βοηθάει η λήψη

πολυβιταμινούχου συμπληρώματος που περιέχει 25 mg από καθεμιά από τις κύριες βιταμίνες Β. Μαζί με τψ

κάψουλα των βιταμινών θα πρέπει να λαμβάνετε περί που 1/2 φλιτζάνι μαγιά μπίρας σε οποιαδήποτε μορφή. Την προσθέτετε στα υγρά που πίνετε ή ραντίζετε την τροφή σας, αλλά θα πρέπει να λαμβάνετε τουλάχιστον

Φροντίδα των Μαλλιών

143

l/2 φλιτζάνι την ημέρα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα αν αναρ ρώνετε από κάποια ασθένεια.

Αν υποφέρετε από συνεχή τριχόπτωση, που οφείλεται

σε κληρονομικότητα (όπως συμβαίνει σε πολλούς άν δρες), τότε θα σας συμβούλευα να ακολουθείτε υγιεινή διατροφή, ώστε να έχετε τα ωραιότερα μαλλιά της πε ριοχής σας. Αν είστε γυναίκα, της οποίας τα μαλλιά έ χουν αρχίσει να aραιώνουν επειδή μειώνεται η παρα γωγή οιστρογόνων, μπορείτε να λαμβάνετε βότανα που

έχουν δράση παρόμοια με των οιστρογόνων και διεγεί ρουν τα επινεφρίδια.

Αναμιγνύετε ίσα μέρη από ρίζα άγριου γιαμ (διοσκο ρέας), γλυκόριζα, λεόνουρο, μαύρη ακταία, χαμομήλι,

ρίζα βαλεριάνας και σκουτελλαρία. Λαμβάνετε

2 την

ημέρα. Παίρνω αυτό το μίγμα επί χρόνια, επειδή υπο

βλήθηκα σε υστερεκτομή σε ηλικία 28 ετών. Όταν έ παιρνα συνταγογραφούμενα οιστρογόνα επί αρκετά χρό νια και υπέφερα από τις παρενέργειές τους, έπρεπε να

βρω κάτι καλύτερο - και το βρήκα.

Σκόρδο Αντιμετώπιση της τοπικής φαλάκρας με σκόρδο: κάνε τε εντριβή με l/2 σκελίδα σκόρδου στην περιοχή της φα λάκρας ή της aραιωμένης περιοχής του τριχωτού. Επα ναλαμβάνετε τουλάχιστον τρεις φορές την ημέρα. Αφή στε την περιοχή να στεγνώσει προτού την ξεπλύνετε. Θα πρέπει να δείτε αποτέλεσμα σε μερικές εβδομάδες.

Ανάπτυξη Μαλλιών Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας πιπέρι καγιέν με l φλιτζάνι ελαιόλαδο. Κάνετε μασάζ στην περιοχή που έχει αραιώσει, σε καθημερινή βάση. Συνεχίζετε τη θε-

144

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ραπεία. Τα αποτελέσματα θα φανούν σε λίγες ημέρες. Γνωρίζω αρκετούς άνδρες που χρησιμοποίησαν αυτή

τη συνταγή και φαίνεται ότι πράγματι τους βοήθησε. Όμως, όταν διακόπτεται η θεραπεία, σταματάει και η ανάπτυξη των τριχών. Συνεχίστε τη θεραπεία, αν πετύχετε αξιόλογα αποτε

λέσματα με τη χρήση της.

Κρεμμύδια για Αραιά Μαλλιά Κάνετε εντριβή στο τριχωτό δέρμα του κεφαλιού με φρεσκοκομμένο κρεμμύδι έως ότου κοκκινίσει το δέρ

μα. Κάνετε μασάζ με μικρή ποσότητα λαδιού βιταμί νης Ε ή μελιού και ξεπλένετε με τσάι δενδρολίβανου.

Στεγνώνετε τα μαλλιά με πετσέτα. Πρέπει να επανα

λαμβάνετε τη διαδικασία πρωί και βράδυ.

Σαμπουάν για την Αντιμετώπιση της Φαλάκρας Το σαμπουάν αυτό διεγείρει το τριχωτό δέρμα του κε

φαλιού και προάγει την ανάπτυξη των τριχών. Ρίχνετε

1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας aποξη ραμένο δενδρολίβανο. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για 24 ώρες.

Στραγγίζετε και προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι σαμπουάν με σαπούνι από ελαιόλαδο και σόδα. Ανακινείτε καλά πριν από τη χρήση. Πρέπει να το χρησιμοποιείτε βράδυ πα ρά βράδυ και να το αφήνετε στο τριχωτό του κεφαλιού για

15 λεπτά προτού το ξεπλύνετε. Αν aραιώνουν τα

μαλλιά σας, πρέπει να αποφεύγετε τα σαμπουάν του εμπορίου.

Το σαμπουάν αυτό έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία από έναν φίλο. Φαίνεται ότι τον βοήθησε πάρα πολύ. Ίσως αυτό οφείλεται στο yεγονός ότι δεν χρησιμοποίη-

Φροντίδα των Μαλλιών

145

σε σαμπουάν του εμπορίου κατά τη διάρκεια της δρά

σης του δενδρολίβανου.

Για να Επιταχύνετε την Ανάπτυξη των Τριχών Βράζετε 1/2 φλιτζάνι αμυγδάλων ροδακινιάς (βρίσκο νται μέσα στο κουκούτσι) σε 2 φλιτζάνια ξίδι έως ότου γίνει παχύρρευστο. Στραγγίζετε και κάνετε μασάζ στο τριχωτό δέρμα του κεφαλιού. Ξεπλένετε καλά. Αυτό φαί νεται να διεγείρει το τριχωτό του κεφαλιού.

Πολλές φορές, η αλλαγή στη διατροφή σας προάγει την ανάπτυξη των μαλλιών, αν δεν πρόκειται για κλη ρονομικι} κατάσταση.

Επίσης, πολλοί άνθρωποι όταν βρίσκονται υπό φαρ μακευτική αγωγή εμφανίζουν την τάση να χάνουν μαλ

λιά με ανησυχητικό ρυθμό. Πρέπει να επιστρέψετε στη φυσιολογική διατροφή σας όσο μπορείτε συντομότερα μετά την ασθένεια και να

προσπαθι}σετε να μειώσετε κατά το δυνατόν τη λήψη τεχνητών χημικών ουσιών. Η απλή, φυσικιΊ διατροφή θα βοηθι}σει το σώμα σας να επανέλθει σε καλή κατά σταση, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μέσο.

Αντιμετώπιση της Φαλάκρας Αναμιγνύετε 1 κουταλιά σούπας έλαιο δενδρολίβανου,

5 σταγόνες έλαιο λεμονόχορτου και 1/2 φλιτζάνι ελαιό λαδο. Κάνετε εντριβή με μικρή ποσότητα του μίγματος στο τριχωτό δέρμα του κεφαλιού κάθε βράδυ για 1 ε βδομάδα. Μη λουστείτε με σαμπουάν έως το τέλος της εβδομάδας.

Αντιμετώπιση της Αραίωσης των Μαλλ-ιών Βάζετε 1 μεγάλο, κομμένο σε φέτες κρεμμύδι σε 2 φλι-

146

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τζάνια μπράντι. Αφήνετε να μουλιάσει για 2 ε βδομάδες. Στραγγίζετε και προσθέτετε 1 φλιτζάνι νερό.

Κάνετε εντριβή στο τριχωτό του κεφαλιού δύο φορές την ημέρα. · Βότκα για την Αραίωση των Μαλλιών Αναμιγνύετε 1/4 φλιτζάνι πιπέρι καγιέν με 1 φλιτζάνι

βότκα. Αφήνετε να μουλιάσει για περίπου 2 εβδομά δες. Στραγγίζετε και κάνετε εντριβ1} στο τριχωτό δέρ μα του κεφαλιού πρωί και βράδυ.

Προσοχή: Να μην πλησιάσει στα μάτια. Φαίνεται να βοηθάει όσο το μίγμα ελαιόλαδου και πιπεριού καγιέν.

Πάλι, η ανάπτυξη των μαλλιών μειώνεται και σταμα τάει αν διακοπεί η αγωγή. Δεν είναι τόσο λιπαρό μίγμα όσο εκείνο με το ελαιόλαδο και φαίνεται να ταιριάζει σε μερικούς ανθρώπους περισσότερο απ' ό,τι το ελαιό λαδο.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ TONΩTII{A Τονωτικά Μαλλιών Κάνετε μασάζ με αραιωμένο χυμό λεμονιού στο τρι χωτό δέρμα του κεφαλιού τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα πριν από τη χρήωι σαμπουάν. Δίνει λάμψη

στα μαλλιά και ρυθμίζει το τριχωτό δέρμα του κεφα λιού. Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιείτε αν υποφέ ρετε από πιτυρίδα.

Τονωτικό με Μέντα Προτού λουστείτε με σαμπουάν, κάνετε μασάζ με το ακόλουθο aφέψημα. Βάζετε 3 κουταλιές σούπας απο-

147

Φροντίδα των Μαλλιών

ξηραμένη μέντα σε

1 φλιτζάνι νερό και 1/2 φλιτζάνι

ξίδι. Σιγοβράζετε για 15 λεπτά. Αφήνετε να μουλιάσουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Στραγγίζετε και κάνετε μα

σάζ με το aφέψημα στο τριχωτό του κεφαλιού - το διε γείρει.

Τονωτικό Μαλλιών με Απόσταγμα Αμαμηλίδας Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας χυμό λεμονιού με 1/2 φλιτζάνι απόσταγμα αμαμηλίδας. Κάνετε μασάζ στο τριχωτό δέρμα του κεφαλιού μετά από το λούσιμο με σαμπουάν.

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΛΛΙΑ Λοσιόν για Φορμάρισμα Μαλλιών (κατάλληλη για λε πτά μαλλιά) Η λοσιόν αυτή προσθέτει όγκο στα μαλλιά και βοηθά ει στο φορμάρισμά τους. Σε προσθέτετε

1/2 φλιτζάνι ζεστό νερό

1 κουταλιά σούπας γάλα σε σκόνη. Το ε

φαρμόζεται στα μαλλιά και τα φορμάρετε.

Για να επιτύχετε πιο σταθερό φορμάρισμα, προσθέ τετε περισσότερη σκόνη γάλακτος. Είναι εξίσου αποτε λεσματική αν προσθέσετε κονιοποιημένη ρίζα φλωρε ντιανl)ς ίριδας αντί του γάλακτος.

Ζελέ για Φορμάρισμα Η αλόη προσφέρει πολύ καλό ζελέ για το φορμάρι σμα των μαλλιών. Στεγνώνει γρήγορα και αφήνει τα μαλλιά λαμπερά. Έχει καλό αποτέλεσμα με τα σγουρά μαλλιά. Προσθέ τει στιλπνότητα.

148

ΣΠιτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ξέβγαλμα με Ξίδι Το ξίδι είναι κατάλλι1λο για η1ν αντιμετώπισι1 σχεδόν οποιουδι}ποτε προβλι}ματος του τριχωτού δέρματος του κεφαλιού. Θα πρέπει να το χρησιμοποιείτε ως τελευταίο ξέβγαλ μα, ανεξάρτητα από τον τύπο των μαλλιών. Είναι καλι} ιδέα να διατι1ρείτε πρόχειρο στο ντους σας ένα μπου

κάλι γεμάτο με μίγμα ξιδιού σε νερό. Είναι κόπος να παρασκευάζετε το μίγμα κάθε φορά που το χρειάζεστε.

Το χρησιμοποιείτε ως τελευταίο ξέβγαλμα μετά το λού σιμο με σαμπουάν.

Θυμάμαι, όταν ήμουν μικρι}, χρησιμοποιούσαμε σπι τικό σαπούνι αντί για σαμπουάν. Δεν υπάρχει καλύτε

ρο από το σπιτικό σαπούνι. Αφήνει τα μαλλιά στιλπνά και τρίζουν από καθαριότητα. Η συνταγι}, την οποία ονομάζω <<θαυματουργό σαπού νι>> παρατίθεται στο επόμενο κεφάλαιο και περιέχει ε λαιόλαδο, λάδι καρύδας και φυτικό λίπος. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι θα μπορούσε να χρησιμο ποιηθεί ως θαυμάσια θεραπεία για κανονικά ή ξηρά μαλλιά. Τη χρησιμοποιεί και η κόρη μου, η οποία έχει λιπαρά μαλλιά, και φαίνεται ότι βοηθάει. Υπάρχει μεγαλύτε ρη ευκολία από τη χρι}ση του ίδιου σαπουνιού και για το πλύσιμο του σώματος και για το λούσιμο των μαλ λιών;

Δίνει στα μαλλιά όγκο, τα αφι}νει στιλπνά με λάμψη υγείας και μπορείτε να προσθέσετε οποιοδήποτε άρω μα θέλετε.

149

Φροντίδα των Μαλλιών

Καστορολαδιά (ρίκινος):

Νεπέτα:

Ricinιιs cο1η1ιιιιηίs

Nepeta cαtατία

Τύφη (ψάθα):

Πιπεριά καγιέν:

Typ!ιa latifolia

Capsicιωι αιυιιιιωι

150

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Σέλινο: Apiunι gτaveolens

Κερασιά: Pnιnus

Χαμομήλι: Μαtτίcατία

Χαιρέφυλλο:

clιαηιοηιίlα, Α 1ιtlιenιis 1ιobilis

Α 1ιtlιτiscus ceτefoliιιnι

151

Φροντίδα των Μαλλιών

Στελλαρία:

Ραδίκι:

A1ιagallis aτvensis

Cichoτiιιnι intybιιs

Σχοιvόπρασο:

Κανέλλα:

Alliιιnι schoenopτasιιnι

Ciηηωιιοηιu.ηι zeylanicιωι

152

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Πεντάφυλλο:

Ιεροβόταvο (αϊγιάννης):

Popentilla τeptans

Salvia sclaτea

Μεγαλόκαρπη κολλητσίδα:

Κληματίδα:

Galiu1ιι apaτine

Clenιatis vίτgί?ιίαηα

Φροντίδα του Δέρματος

153

Γαριφαλόδεvδρο: Ειιgeηία aτonιatica

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

Φροντίδα του Δέρματος

φροντίδα του δέρματος είναι πολύ σημαντι κή. Το ανέπαφο δέρμα είναι η πρώτη γραμμή άμυνας εναντίον οποιουδήποτε εισβολέα, ο ο

ποίος θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβη στον οργανι σμό μας. Το δέρμα θεωρείται ως ο τρίτος νεφρός, επει δή απεκκρίνει τοξίνες μέσω των πόρων του, όπως απο βάλλουν τοξίνες οι νεφροί. Επειδή λαμβάνουμε πολλές χημικές ουσίες και τοξίνες μέσω του δέρματος, έχει με-

154

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

γάλη σημασία να προσέχουμε τι χρησιμοποιούμε για να το καθαρίσουμε, να το καταπραuνουμε ή να το θε ραπεύσουμε. Το δέρμα παίζει επίσης σπουδαίο ρόλο στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματός μας.

Οι περισσότερες βλάβες που υφίσταται το δέρμα εί ναι απλές και μπορείτε εύκολα να τις φροντίσετε μόνοι σας. Η πρώτη σας ενέργεια είναι ο καθαρισμός της πλη γής αμέσως μετά από κάποιον τραυματισμό. Αναζητή

στε ιατρική βοήθεια, όταν το κρίνετε απαραίτητο. Η διατήρηση της περιοχής καθαρής κατά τη διάρκεια της

επούλωσης προλαμβάνει πολλά προβλήματα που θα μπορούσαν να προκύψουν αργότερα.

Ορισμένες δερματικές διαταραχές υποδεικνύουν ε σωτερικά οργανικά προβλήματα, που ίσως οφείλονται σε ακατάλληλη ή ανεπαρκή διατροφή. Η διατροφή παί

ζει σημαντικό ρόλο στη φροντίδα του δέρματος. Αν α κολουθούμε απλή, φυσική δίαιτα και χρησιμοποιούμε μόνο φυσικά προϊόντα για να καθαρίζουμε το σώμα μας και να προστατεύουμε τον οργανισμό μας, θα αποκτή σουμε πολύ πιο υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, το οποί

ο θα μπορεί να αντιμετωπίζει με επιτυχία τους ιούς ή τα βακτήρια με τα οποία ερχόμαστε καθημερινά σε ε παφή. Αν θέλουμε να διάγουμε υγιεινό τρόπο ζωής, ο

κυριότερος στόχος μας είναι να διατηρούμε υγιές το ανοσοποιητικό σύστημά μας.

Ξεκινώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής, μια από τις πρώ τες ενέργειές σας θα είναι να παρασκευάσετε οι ίδιοι

το σαπούνι σας. Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι κάτι τέ τοιο είναι δύσκολο και εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Όμως, ολόκληρη η διαδικασία διαρκεί περίπου 1 1/ 2 ώ ρα, από την αρχή έως το τέλος. Αν μάλιστα παρασκευά ζετε ποσότητα που αντιστοιχεί στις ανάγκες σας, δεν

Φροντίδα του Δέρματος

155

θα χρειάζεται να επαναλαμβάνετε τη διαδικασία πε ρισσότερες από 1-2 φορές το χρόνο. Το σπιτικό σαπούνι δεν περιέχει τεχνητά χημικά και

είναι πραγματικά το πρώτο βήμα για μια ζωή απαλ λαγμένη από τεχνητές χημικές ουσίες. Τα υλικά είναι

απλά και απαιτούνται ελάχιστα εργαλεία. Θα χρεια στείτε ένα ξύλινο κουτάλι, ένα γυάλινο βάζο των δύο

λίτρων με ευρύ στόμιο, μερικά πλατιά δοχεία επιστρω μένα με πλαστικό (θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσε τε κουτιά παπουτσιών, αν θέλετε), μια εμαγιέ ή σιδερέ νια χύτρα στην οποία θα <<μαγειρέψετε>> το σαπούνι και

ένα θερμόμετρο που χρησιμοποιείται στην παρασκευή γαλακτοκομικών προϊόντων. Επειδή η θερμοκρασία εί ναι σημαντικός παράγων κατά την παρασκευή του σα

πουνιού, πρέπει να διαθέτετε αξιόπιστο θερμόμετρο το οποίο θα μετράει χαμηλές θερμοκρασίες, έως και 35-

36,7 βαθμούς. Στην παρασκευή του σαπουνιού υπάρχουν ορισμένοι

κανόνες που πρέπει να ακολουθείτε:

1. Προετοιμάστε τα δοχεία σας, είτε βουτυρώνοντάς τα είτε επιστρώνοντάς τα με φύλλο πλαστικού. Αρχίζε τε από αυτά, ώστε να είναι έτοιμα όταν τα χρειαστείτε.

2. Ποτέ μη χρησιμοποιείτε αλουμίνιο για την παρα σκευή του σαπουνιού.

Πρέπει να χρησιμοποιήσετε εμαγιέ, ανοξείδωτα ή σι

δερένια δοχεία. Θα χρησιμόποιήσετε το βάζο με το ευ ρύ στόμιο για να αναμίξετε το διάλυμα της αλισίβας, και ένα εμαγιέ ή σιδερένιο δοχείο για να «μαγειρέψε τε>> το σαπούνι σας.

156

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

3. Μην αφήσετε το σαπούνι σε χώρο με ρεύματα, διό τι το τελικό προϊόν θα είναι σκληρό. Καλύπτω το δικό μου με αρκετά στρώματα εφ11μερίδων και μετά το σκε πάζω με διπλωμένη κουβέρτα επί αρκετές ημέρες.

4. Τα καλούπια πρέπει να έχουν ύψος τουλάχιστον 4-5 εκατοστά. Αν το σαπούνι είναι πολύ λεπτό, καμπυ λώνει. Αν είναι πολύ παχύ, θα δυσκολεύεστε να το κρα τάτε. Για μυρωδάτο σαπούνι, προσθέτετε αρωματικό λάδι προτού ρίξετε το σαπούνι στα καλούπια. Οποιο δήποτε αρωματικό λάδι είναι κατάλληλο. Μου αρέσει στο σαπούνι το άρωμα της βανίλιας, αλλά είναι κατάλ ληλο και οποιοδήποτε άλλο. Μπορείτε να δοκιμάσετε αρώματα φρούτων 1} λουλουδιών. Σε μερικά παιδιά α ρέσει η μυρωδιά της μέντας - είναι εξίσου θαυμάσια. Θα χρειαστεί να προσθέσετε περίπου 2 κουταλιές σού πας αρωματικό λάδι σε κάθε παρτίδα. Προσθέτετε πε ρισσότερο, αν θέλετε πιο δυνατό άρωμα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αρωματικά λάδια, τα οποία βοηθούν στην αντιμετώπιση διαφόρων δερματι κών διαταραχών. Το λάδι λεβάντας είναι εξαιρετικό στυ

πτικό. Το ελαιόλαδο ή το αμυγδαλέλαιο είναι θαυμά σια για το ξηρό δέρμα. Το λάδι θυμαριού δρα ως aπο σμητικό. Αν προτιμάτε, μπορείτε να μην προσθέσετε

αρωματικό λάδι. Το απλό σαπούνι είναι θαυμάσιο από μόνο του για το δέρμα, επειδή δεν περιέχει τεχνητά πρό σθετα.

5. Όταν προσθέτετε η1ν αλισίβα στο κρύο νερό, πρέ πει να τη ρίχνετε σιγά-σιγά και προσεκτικά. Απέφευγα να πραγματοποιήσω τη διαδικασία αυτή όταν ήταν κο ντά τα παιδιά, επειδή φοβόμουν ότι θα πλησίαζαν στο

157

Φροντίδα του Δέρματος

διάλυμα μόλις γύριζα την πλάτη μου. Διαπίστωσα επί σης ότι και τα γατάκια είναι πολύ περίεργα. Θα πρέπει να προσέχετε τα κατοικίδιά σας, όταν παρασκευάζετε το διάλυμα. Παραλίγο να είχα ατύχημα με ένα από τα γατάκια μου, γι' αυτό πρέπει να λάβετε τις προφυλά ξεις σας. Επειδ1} θα ζεσταθεί το μίγμα, όταν ρίξετε τψ αλισίβα στο νερό, πρέπει να χρησιμοποιείτε πολύ κρύο νερό. Ανακατεύετε πολύ αργά, για να μην πιτσιλιστείτε και ζεματιστείτε.

Οι πιτσιλιές προκαλούν επίωις φθορές στις επιφάνειες, γι' αυτό είναι καλύτερο ίσως να πραγματοποιήσετε τη

διαδικασία σε εξωτερικό χώρο. Παρασκευάζοντας το σαπούνι σε εξωτερικό χώρο, θα απαλλαγείτε και από τους καπνούς.

Αν τυχόν πιτσιλιστεί το δέρμα σας από το διάλυμα, ξεπλένετε την περιοχ11 με ξίδι. Το ξίδι εξουδετερώνει κάπως την αλισίβα. Συνεχίζετε να ανακατεύετε έως ό

του διαλυθούν εντελώς οι κρύσταλλοι της αλισίβας. Θα

χρειαστεί να τοποθετήσετε το βάζο σε κατσαρόλα (ή λεκάνη) γεμάτη με κρύο νερό για να ελαττωθεί πάλι η θερμοκρασία του διαλύματος τιις αλισίβας στους 3235 βαθμούς. Όταν μειωθεί η θερμοκρασία, προσθέτε τε αργά το διάλυμα της αλισίβας στο λάδι. Βασικό Σαπούνι Η συνταγ1} αυτή αναφέρεται στο βασικό σαπούνι. Για να παρασκευάσετε το διάλυμα τιις αλισίβας, ρίχνετε στο βάζο με το ευρύ στόμιο 5 φλιτζάνια κρύο νερό και προ σθέτετε ανακατεύοντας

1 1/2 φλιτζάνι αλισίβα. Ανακα

τεύετε έως ότου οι κρύσταλλοι της αλισίβας διαλυθούν πλήρως. Η αλισίβα θερμαίνει το νερό. Τοποθετείτε το βάζο σε κρύο νερό για να μειωθεί πά-

158

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

λι η θερμοκρασία στους 32-35 βαθμούς περίπου. Σε ε μαγιέ κατσαρόλα, λιώνετε σιγά-σιγά 3 κιλά λαρδί. Τοποθετείτε την εμαγιέ κατσαρόλα σε κρύο νερό και

μειώνετε τη θερμοκρασία στους 50-55 βαθμούς. Όταν τα δύο διαλύματα αποκτήσουν τη σωστή θερμοκρασία, προσθέτετε σιγά-σιγά το διάλυμα αλισίβας στο λιωμέ νο λαρδί, ανακατεύοντας συνεχώς με το ξύλινο κουτά λι. Συνεχίζετε να ανακατεύετε για περίπου

30 λεπτά.

Προσθέτετε το αρωματικό λάδι και ρίχνετε το μίγμα σε βουτυρωμένα καλούπια. Το αφήνετε να κρυώσει ό λη τη νύχτα. Αν χρησιμοποιείτε μόνο ένα μεγάλο δοχείο για κα λούπι, θα χρειαστεί να κόψετε το σαπούνι σε ράβδους το επόμενο πρωί. Βγάζετε το σαπούνι από το καλούπι μετά από μερικές ημέρες και το αφήνετε να ωριμάσει

για περίπου 2 εβδομάδες προτού το χρησιμοποιήσετε. Να θυμάστε ότι η ωρίμανση βελτιώνει το σαπούνι.

Θαυματουργό Σαπούνι Η συνταγή αυτή είναι εξαιρετική για ξηρό δέρμα. Δη μιουργεί θαυμάσιο αφρό. Το ονομάζω <<θαυματουργό σαπούνι», επειδή είναι εξαιρετικό και για το δέρμα και για το λούσιμο των μαλλιών. Το σαπούνι αυτό δεν σκλη ραίνει γρήγορα, γι' αυτό μη νομίζετε ότι έχει αποτύχει η παρασκευή του αν δεν γίνει σύντομα σκληρό.

Για τη συνταγή έχει μεγάλη σημασία η θερμοκρασία, όπως επίσης οι μετρήσεις των όγκων και των βαρών.

Ίσως aποτύχετε αν κάτι δεν είναι μετρημένο σωστά. Πρέπει να διαθέτετε ζυγαριά ακριβείας για να ζυγίσε τε τα υλικά. Αν δεν υπάρχει στο σπίτι σας, θα πρέπει να την προσθέσετε στον κατάλογο των οργάνων που πρέ πει να προμηθευτείτε.

Φροντίδα του Δέρματος

159

Με τη συvrαγή αυτή παρασκευάζετε περίπου 3,5 κιλά σαπούνι.

Απαραίτητα υλικά:

305 γραμμάρια κρυσταλλικ1ί αλισίβα

4 φλιτζάνια κρύο νερό 800 11ιl λάδι καρύδας 1000 1nl ελαιόλαδο

3 φλιτζάνια φυτικό λίπος (όχι λαρδί 1ί βούτυρο 1ί μαργαρίνη)

1 κουταλιά σούπας αρωματικό λάδι 1 βάζο με ευρύ στόμιο 1 εμαγιέ 1ί ανοξείδωτη κατσαρόλα 1 ξύλινο κουτάλι Μετράτε 305 γραμμάρια αλισίβα σε πλαστικό δοχείο. Αργά και προσεκτικά προσθέτετε την αλισίβα σε 4 φλι τζάνια κρύο νερό, στο βάζο με το ευρύ στόμιο (ανα τρέξτε στον κανόνα υπ' αριθ. 5, πιο πάνω). Ανακατεύε τε έως ότου διαλυθούν εvrελώς οι κρύσταλλοι της αλι

σίβας. Τοποθετείτε το βάζο σε ρηχή κατσαρόλα με κρύο νερό, για να αρχίσει να μειώνεται η θερμοκρασία του

διαλύματος της αλισίβας μεταξύ 35-36,7 βαθμών. Για πετύχει η συνταγή, δεν πρέπει η θερμοκρασία να είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη από την παραπάνω. Ελέγχετε συνεχώς το θερμόμετρο, έως ότου επιτευχθεί η κατάλ ληλη θερμοκρασία. Αυτή η διαδικασία ψύξης απαιτεί λίγο χρόνο, γι' αυ τό τοποθετήστε το φυτικό λίπος στην εμαγιέ κατσαρό

λα και λιώστε το. Όταν λιώσει, προσθέτετε το ελαιόλα

δο και το λάδι καρύδας. Ίσως χρειαστεί να το τοποθε τήσετε σε κρύο νερό για να το φέρετε σε θερμοκρασία

160

ΣΠΙΤΙΙ(Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

μεταξύ 35-36,7 βαθμών. Αν το ένα από τα δύο διαλύ ματα είναι πολύ ζεστό 1} πολύ κρύο, θα πρέπει να το ζεστάνετε 1} να το ψύξετε στην κατάλληλη θερμοκρασί α. Όταν και τα δύο διαλύματα είναι έτοιμα, προσθέτε

τε αργά, με σταθερή ροή, το διάλυμα αλισίβας στο μίγ μα των λαδιών, ανακατεύοντας συνεχώς. Συνεχίζετε να ανακατεύετε έως ότου το μίγμα <<αφ1} νει ίχνη>>. Αυτό σημαίνει πως, όταν ανασύρετε το κου τάλι από το κρεμώδες μίγμα του σαπουνιού, δημιουρ

γούνται σχέδια στην επιφάνειά του. Τα σχέδια αυτά πα ραμένουν ορατά για αρκετά δευτερόλεπτα και μετά ε ξαφανίζονται. Αν ανακατεύετε επί περίπου

30 λεπτά

και το σαπούνι δεν αφήνει ευδιάκριτα ίχνη, πάλι μπο ρεί να χρησιμοποιηθεί. Απλώς θα χρειαστεί λίγο πε ρισσότερο χρόνο για να σκληρύνει όταν το ρίξετε στα καλούπια.

Προτού ρίξετε το σαπούνι στα καλούπια, προσθέτετε το αρωματικό λάδι. Καλύπτετε τα καλούπια με διπλω μένη κουβέρτα και τα τοποθετείτε σε επίπεδη επιφά νεια, προστατευμένη από ρεύματα. Το αφήνετε να πή ξει για 24 ώρες. Αφαιρείτε το κάλυμμα και το αφήνετε

να στερεοποιηθεί για άλλες 24 ώρες. Αν ζυγίσετε και θερμομετρήσετε σωστά, θα αποκτήσετε μια παρτίδα από υπέροχα σαπούνια. Αν ακολουθείτε προσεκτικά τις

οδηγίες και διαθέτετε αξιόπιστο και ακριβή εξοπλισμό, θα έχετε πάντοτε μια καλή παρτίδα σαπουνιού. Με τη συνταγ1} αυτή, το σαπούνι είναι μαλακό όταν το βγάλετε από τα καλούπια. Μπορείτε τότε να το δια

μορφώσετε σε διάφορα σχήματα, σχέδια και μεγέθη. Έχει την υφ1} μαλακού τυριού και είναι εύκολο να του

δώσετε σφαιρικό 1} ελλειπτικό σχήμα, ή η1 μορφή ζώ-

Φροντίδα του Δέρματος

161

ων για τα παιδιά. Μπορείτε να αφήσετε ελεύθερη τη φαντασία σας. Μία φίλη μου δημιουργεί ακόμη και σό κιν σχΙ}ματα για την προσωπική χρήση του συζύγου η1ς. Ίσως είναι πιο εύκολο να λαξεύσετε το σαπούνι σε διά φορες μορφές όταν στερεοποιηθεί περισσότερο. Εκτός από τη γλυπτικΙ}, υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι, με τους οποίους θα μπορούσε το σαπούνι σας

να δείχνει πιο ελκυστικό. Μπορείτε, π.χ., να πλάσετε το σαπούνι γύρω από κόμπο σε σχοινί ή να διαλέξετε ένα ποη}ρι με ωραίο ανάγλυφο και να το πιέσετε σαν

σφραγίδα στο σαπούνι. Μπορείτε επίσης να το τυλίξε τε τα Χριστούγεννα σε χαρτί με όμορφα σχέδια, να το

δέσετε με κορδέλα και να το στολίσετε στο δέντρο Ι} να το προσφέρετε ως δώρο. Στρώνω μικρά κουτιά με χαρ τί περιτυλίγματος, βάζω τρία σαπούνια στο καθένα και

το αμπαλάρω. Είναι βολικό να τα έχω πρόχειρα, αν χρειαστεί να προσφέρω κάποιο απρόβλεπτο δώρο.

Αν θέλετε να χρησιμοποη}σετε βότανα, αντί των α ρωματικών λαδιών, στο σαπούνι σας, θα πρέπει να πα ρασκευάσετε δυνατό τσάι των βοτάνων που προτιμάτε και να το ψύξετε αφού το στραγγίσετε. Μπορείτε να το ετοιμάσετε από το προηγούμενο βράδυ και να φυλάξε τε το υγρό στο ψυγείο όλη τη νύχτα. Το άρωμά του δεν θα είναι τόσο έντονο όσο των αρωματικών λαδιών και

θα εξαφανιστεί εντελώς κατά τη χρήση του σαπουνιού. Για πιο αδρι} υφή, μπορείτε να προσθέσετε στο μίγμα

αλεύρι καλαμποκιού ή βρώμης, που έχετε αλέσει στο μίξερ, Ι} κόκκους ελαφρόπετρας. Το σαπούνι αυτό εί ναι χρήσιμο σε ανθρώπους που εργάζονται σε συνερ γεία αυτοκινήτων ή σε όσους χρειάζονται κοκκώδες σα πούνι για να αφαιρέσουν λάδια από τα χέρια τους. Δο

κιμάστε να προσθέσετε στο μίγμα του σαπουνιού βότα-

162

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

να ή μπαχαρικά σε σκόνη. Μ' αυτό τον τρόπο θα δη μιουργήσετε ενδιαφέρουσα υφή και χρώματα. Η παρασκευή σαπουνιού είναι διασκέδαση. Αν κατα

γράφετε τη διαδικασία με την οποία παρασκευάζετε τα σαπούνια σας, θα μπορείτε να δι1μιουργείτε νέες εν διαφέρουσες παραλλαγές. Μια θαυμάσια ιδέα για δώρο, που μπορείτε να προ σφέρετε σε εσάς ή στους γύρω σας, είναι να βάλετε σε ένα καλάθι σπιτικό σαπούνι, άλατα μπάνιου ή μίγμα αιθέριων ελαίων και να προσθέτετε σπόγγο από λούφ φα που έχετε καλλιεργι}σει μόνοι σας. Μπορείτε να βρεί

τε σπόρους λούφφας σε καταστήματα που πωλούν σπό ρους. Η λούφφα είναι φυτό που συγγενεύει με την κο λοκύθα - θα χρειαστείτε καφασωτό για να αναρριχη θεί. Ο καρπός της αναπτύσσεται γρήγορα και είναι θαυ μάσιος στη χρήση.

Προτού αρχίσουν οι βροχές του φθινοπώρου, φέρνε

ται τι1 λούφφα σε εσωτερικό χώρο για να ξεραθεί. Ί σως χρειαστεί να σκουπίσετε την κολοκύθα με διάλυμα ελαφρού λευκαντικού για να μη σχηματιστούν μαύρες

κηλίδες στον εξωτερικό φλοιό. Όταν aποξηρανθεί πλήρως, βυθίζετε την κολοκύθα σε ζεστό νερό όλη τη νύχτα ώστε να αφαιρείται εύκολα ο φλοιός. Αν θέλετε να λευκάνετε τις ίνες του σπόγγου, βυθίζετε την κολοκύθα σε διάλυμα ελαφρού λευκαντι κού. Με αυτό τον τρόπο θα μαλακώσει και ο εξωτερι κός φλοιός.

Για να μαλακώστε τους σπόγγους, τους χρησιμοποιεί τε σε οικιακές ασχολίες, όπως το σκούπισμα επιφανειών ή το πλύσιμο του νεροχύτη. Όταν οι σπόγγοι μαλακώ

σουν με αυτές τις σκληρές εργασίες, θα μπορείτε να

Φροντίδα του Δέρματος

163

τους χρησιμοποιήσετε στο μπάνιο σας. Έχουν απεριό

ριστη διάρκεια και δεν θα χρειαστείτε ποτέ να αγορά

σετε άλλο σπόγγο. Είναι ένα όμορφο δώρο από τη μη τέρα φύση, αν αφιερώσουμε λίγο χρόνο για την καλ λιέργειά τους.

Εύκολο Σαπούνι Βοτάνων Βάζετε 2 κουταλιές σούπας ψιλοκομμένη λουίζα ή λε βάντα σε 2 κουταλιές σούπας ζεσταμένη γλυκερίνη. Τα τοποθετείτε σε χλιαρό χώρο για αρκετές ημέρες. Τα στραγγίζετε. Τρίβετε 12 κουταλιές σούπας μη αρωμα τικό σαπούνι ή νιφάδες σαπουνιού, και το λιώνετε σε μπεν-μαρί. Το απομακρύνετε από τη φωτιά και προ

σθέτετε την aρωματισμένη γλυκερίνη στο λιωμένο σα πούνι. Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας μέλι. Αναμιγνύ ετε καλά. Ρίχνετε το μίγμα σε βουτυρωμένα καλούπια. Αφήνετε το σαπούνι να πήξει, έως ότου κρυώσει και σκληρύνει. Τώρα που γνωρίζετε τι απαιτείται για την κατάλληλη περιποίηση του δέρματός σας, παραθέτουμε μερικές συνταγές για την αντιμετώπιση ειδικών δερματικών προβλημάτων και αναγκών.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΔΟΘΙΗΝΕΣ (ΣΠΥΡΑΚΙΑ) Αντιμετώπιση Δοθιήνων ή Ελκών Πιστεύω ότι οι δοθιήνες (καλόγεροι) οφείλονται σε δια ταραχές του αίματος και στην έλλειψη ορισμένων α

νόργανων στοιχείων από τη διατροφή. Αν υποφέρετε συχνά από δοθιήνες, ελέγξτε τη διατροφή σας και, αν

164

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

χρειάζεται, διορθώmε την. Είναι σημαντικό να ακολουθείτε ισορροπημένη δια

τροφι), η οποία θα περιλαμβάνει πολλά λαχανικά. Ό ταν πίνετε καθημερινά πολύ νερό, βοηθάτε τον οργανι σμό σας να αποβάλει τις τοξίνες που συσσωρεύονται

mo σώμα σας. Δοκιμάmε την ανάμιξη ίσων μερών από πιπέρι κα γιέν, κονιοποιημένη λεκιθίνη, ρούσκο και πηκτίνη μή λου. Τα βάζετε σε κάψουλες και λαμβάνετε δύο τψ η μέρα, μαζί με ταμπλέτες του συμπλέγματος βιταμινών Β, για να βελτιωθεί η κυκλοφορία του αίματος και να απαλλαγεί ο οργανισμός από τις τοξίνες.

Για να βοηθι)σετε την επούλωση δοθιήνων ή ελκών, βάζετε ένα φύλλο πεντάνευρου κάτω από πολύ ζεmό

τρεχούμενο νερό και mη συνέχεια το συμπιέζετε για να μαλακώσει. Το τοποθετείτε πάνω mη φλεγμονή. Είναι πολύ καλό mυπτικό.

Για την Ωρίμανση του Δοθιήνα Για να ωριμάσει ο καλόγερος, τοποθετείτε ένα μικρό

κομμάτι μπέικον πάνω mον καλόγερο και το επιδένε τε. Το αφήνετε όλι1 τη νύχτα. Η κορυφι} του θα είναι έτοιμη να αφαιρεθεί το επόμενο πρωί.

Αντιμετώπιση Δοθιήνα με Πανσέ Οι Ινδιάνοι χρησιμοποιούσαν άγριο πανσέ για να θε ραπεύσουν τους δοθιι)νες. Τον άλεθαν και τον τοποθετούσαν mo δοθιήνα και

τον άφηναν με επίδεση όλη τη νύχτα.

Αντιμετώπιση Δοθιήνα με Χυμό Λεμονιού Μουσκεύετε ένα κομμάτι ψωμί σε χυμό λεμονιού και

Φροντίδα του Δέρματος

165

το εφαρμόζετε σων καλόγερο. Καλύπτετε με έναν χα λαρό επίδεσμο και δοκιμάζετε να τον αφιίσετε όλη τη νύχτα.

Αντιμετώπιση Δοθιήνα με Μαϊντανό Παίρνετε μια χούφτα κοπανισμένο μαϊντανό και τον

τυλίγετε σε τουλπάνι. Το εφαρμόζετε στον καλόγερο και τυλίγετε γύρω του ένα κομμάτι πολύ ζεστό ύφασμα.

Επαναλαμβάνετε ηι διαδικασία, έχοντας καλυμμένη

την περιοχή με το πολύ ζεστό ύφασμα για περίπου 15 λεπτά.

Για να Ανακουφιστείτε από τους Δοθιήνες

Για να ανακουφιστείτε, αλείφετε το δοθιιίνα με λινέ λαιο. Βοηθάει και στη θεραπεία του.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ Αλόη για Εγκαύματα Μόλις συμβεί το έγκαυμα, κόβετε και ανοίγετε ένα φύλ λο αλόης και το βάζετε πάνω στο έγκαυμα. Καταπραu

νει τον πόνο και αποτρέπει τη δημιουργία ουλιίς.

Αντιμετώπιση των Εγκαυμάτων με Πολτό Μήλων Αφού δροσίσετε το έγκαυμα με κρύο νερό, προσθέτε τε πολτό από βρασμένα μήλα.

Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία, επειδιί ο πολτός ξιι ραίνεται.

Αποτρέπει τη δημιουργία ουλής στο έγκαυμα και βο ηθάει στην επούλωσή του.

166

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αλοιφή για Εγκαύματα Παρασκευάζετε την αλοιφή χρησιμοποιώντας 1 φλι

τζάνι στερεό φυτικό λίπος, 15 γραμμάρια κερί μέλισ σας, και από 2 κουταλιές σούπας ιρλανδικό βρύο, φλοιό λευκής βελανιδιάς και ρίζα νερομολόχας. Σιγοβράζετε για 15 λεπτά. Στραγγίζετε αμέσως και συ νεχίζετε να ανακατεύετε ενόσω ψύχεται το μίγμα. Προσθέτετε στην αλοιφή αρκετές σταγόνες βάμμα βεν ζόης, για να μην αναπτυχθούν βακτήρια στην αλοιφή. Πρέπει να διατηρείτε την περιοχή του εγκαύματος όσο

το δυνατόν πιο καθαρή, για να προλάβετε μολύνσεις και μόνιμες ουλές.

Εφαρμόζετε την αλοιφή απ' ευθείας στην περιοχή του εγκαύματος.

Αντιμετώπιση των Εγκαυμάτων με Ωμή Πατάτα Ξύνετε μια ωμή πατάτα και την εφαρμόζετε στο έγκαυ μα. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία, επειδή η πατάτα στεγνώνει.

Μ' αυτό τον τρόπο, το έγκαυμα αρχίζει αμέσως να ψύ

χεται. Αν το έγκαυμα είναι σοβαρό, πρέπει να αναζη τήσετε ιατρική βοήθεια. Έως ότου φτάσει η βοήθεια, μπορείτε να χρησιμο ποιήσετε την πατάτα για να δροσίσετε το έγκαυμα.

Αντιμετώπιση των Εγκαυμάτων με Υπερικό Βάζετε 2 κουταλιές σούπας υπερικό σε 1 φλιτζάνι βρα στό νερό.

Το αφήνετε να μουλιάσει μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Στραγγίζετε. Ξεπλένετε με αυτό το έγκαυμα για να καταπραuνετε τον πόνο και να επιταχύνετε τη επούλωση.

Φροντίδα του Δέρματος

167

Αντιμετώπιση των Εγκαυμάτων με Ξίδι Αν είναι εφικτό, τοποθετείτε η1ν περιοχή του εγκαύ ματος σε μηλόξιδο. Αφού παραμείνει στο μηλόξιδο έως ότου ανακουφι

στεί ο πόνος, μπορείτε να εφαρμόσετε έναν χαλαρό ε πίδεσμο, τον οποίο έχετε μουσκέψει σε ξίδι. Αποτρέπει τις ουλές και επιταχύνει την επούλωση, κα ταπραuνοντας συγχρόνως τον πόνο.

Αντιμετώπιση των Εγκαυμάτων με Λευκό Μυριόφυλλο Κονιοποιείτε ένα ολόκληρο λευκό μυριόφυλλο. Το βά ζετε σε κατσαρόλα και το καλύπτετε με κρύο νερό. Α φήνετε να μουλιάσει για αρκετές ώρες. Το χρησιμο

ποιείτε για να ψυχθεί το έγκαυμα. Βοηθάει επίσης στην επούλωσή του.

Αντιμετώπιση των Εγκαυμάτων με Γιαούρτι Το γιαούρτι ανακουφίζει γρι}γορα από τον πόνο του εγκαύματος. Το aπλώνετε στην περιοχι} του εγκαύμα τος όσο το δυνατόν συντομότερα για να καταπραuνει τον πόνο.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΚΑΣΜΕΝΟ ΔΕΡΜΑ Πέταλα Καλέντουλας για Σκασμένο Δέρμα Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 5 κουταλιές σού πας πέταλα καλέντουλας. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 30 λεπτά. Στραγγίζετε το υγρό και το χρησιμοποιεί τε υπό μορφή κομπρέσας. Πολύ καταπραϋντικό. Είναι

επίσης καλό για μικρά κοψίματα και γδαρσίματα.

168

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Χαμομήλι για Σκασμένο Δέρμα Τα παιδιά και οι ενιίλικοι που παραμένουν πολύ χρό νο έξω από το σπίτι, μπορεί να εμφανίσουν σκασμένο

δέρμα στα χέρια. Παρασκευάζετε έγχυμα (τσάι), ρίχνο ντας 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σούπας

aποξηραμένο χαμομιμι. Το αφήνετε να μουλιάσει όλη τη νύχτα. Στραγγίζετε και το βάζετε στο ψυγείο. Το χρη σιμοποιείτε στο πρόσωπο και στα χέρια σαν λοσιόν.

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΤΩΝΠΟΔΙΩΝ Πρόληψη των Μυκητιάσεων Το <<πόδι του αθλητή» οφείλεται σε προσβολή του εξω τερικού «νεκρού» στρώματος της επιδερμίδας από μύ

κητα. Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Μεγάλι1

σημασία έχει η επιμελιίς ηίρηση των κανόνων υγιεινιίς. Σημαντικός είναι επίσης ο αερισμός του ποδιού. Περ

πατώντας ξυπόλυτοι στο σπίτι, βοηθάτε να παραμένει στεγνό το πόδι. Όταν βρίσκεστε σε δημόσια λουτρά ιί σε πισίνες, πρέπει να φοράτε σαγιονάρες για να προλά

βετε τη μόλυνση. Όταν φοράτε παπούτσια, να πασπαλί ζετε ελαφρά το πόδι και το παπούτσι με κονιοποιημένη στυπτηρία για να αποφεύγετε την υγρασία. Φοράτε βαμ

βακερές κάλτσες για να απορροφάται ο ιδρώτας.

Αντιμετώπιση των Μυκητιάσεων με Μηλόξιδο Ρίχνετε άφθονο μηλόξιδο σε όλο το άκρο πόδι. Βρέ χετε κομμάτια βαμβάκι με το ξίδι και τα τοποθετείτε ανάμεσα στα δάχτυλα. Φοράτε τις κάλτσες και τα αφιί νετε όλη τη νύχτα.

Φροντίδα του Δέρματος

169

Αντιμετώπιση των Μυκητιάσεων με Άνθη Θείου Για να θεραπεύσετε ή να aποτρέψετε τη μόλυνση από το μύκητα, πασπαλίζετε τα πόδια και τα παπούτσια με

άνθη θείου. Τα άνθη θείου διατίθενται στα φαρμακεία.

Αντιμετώπιση των Μυκητιάσεων

με Χυμό Λεμονιού Κάνετε εντριβή με χυμό λεμονιού στο πόδι και τον α φήνετε να στεγνώσει.

Προσπαθι}στε να περπατάτε όσο το δυνατόν περισ

σότερο ξυπόλυτοι. Εφαρμόζετε το χυμό λεμονιού αρ κετές φορές την r1μέρα.

Αντιμετώπιση των Μυκητιάσεων με Κόκκινο Τριφύλλι Βάζετε 2 κουταλιές σούπας κόκκινο τριφύλλι σε 1/2 φλι τζάνι βραστό νερό. Αφι}νετε να μουλιάσει μέχρι να κρυώ σει το μίγμα. Προσθέτετε αρκετό άμυλο καλαμποκιού

για να σχηματιστεί χυλός. Απλώνετε το χυλό στο πόδι και βάζετε τις κάλτσες. Αφι}νετε τον πολτό όλη η1 νύχτα.

Αντιμετώπιση των Μυκητιάσεων με Θαλασσινό Αλάτι

Προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι θαλασσινό αλάτι σε λεκάνη με πολύ ζεστό νερό. Βυθίζετε το πόδι καθημερινά στο μίγμα για 30 λεπτά, έως ότου παρατηρι}σετε βελτίωση.

Αντιμετώπιση των Μυκητιάσεων με Σόδα Μαγειρικής Ψεκάζετε με σόδα μαγειρικι}ς το εσωτερικό των πα πουτσιών για να εξαλειφθεί η μυρωδιά. Βυθίζοντας το

πόδι σας σε νερό, στο οποίο έχετε διαλύσει σόδα μαγει-

170

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ρικής, θα εξαφανισrεί η ένrονη οσμή. Με τον ίδιο τρόπο μπορείτε να ξεκουράζετε τα κουρασμένα πόδια σας.

Αντιμετώπιση των Κάλων με Κισnό Μουλιάζετε θρυμματισμένα φύλλα κισσού σε ξίδι όλη τη νύχτα. Μουσκεύετε ένα μικρό κομμάτι ψωμί σrο μίγ

μα του ξιδιού και το εφαρμόζετε σrον κάλο. Τον επιδέ νετε και τον αφήνετε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το ανrικαθισrάτε με νέα εφαρμογή τη νύχτα. Συνεχίζετε τη θεραπεία έως ότου εξαφανισrεί ο κάλος.

Αντιμετώπιση των Κάλων με Λεμόνι Επιδένετε μια φρεσκοκομμένη φέτα λεμονιού σrον κά λο και την αφήνετε όλη τη νύχτα. Ο κάλος θα διαλυθεί επίσης αν μουλιάσετε το πόδι σε νερό με σόδα μαγειρι κής.

Αντιμετώπιση των Κάλων με Κρεμμύδι Τοποθετείτε μια φέτα ωμού κρεμμυδιού πάνω σrον κάλο κάθε νύχτα και την επιδένετε. Ο κάλος θα εξαφα νισrεί σε 3-4 εβδομάδες. Αποτελεσματικό είναι επίσης το πολτοποιημένο σκόρδο.

Για να Απαλλαγείτε από τους Κάλους Οι κάλοι προκαλούνrαι από ακατάλληλα παπούτσια. Είναι πραγματικά ωφέλιμο να περπατάτε ξυπόλυτοι ό

σο τον δυνατόν περισσότερο. Θεωρώ εξαιρετική την πρακτική των Ασιατών να βγάζουν τα παπούτσια μόλις μπαίνουν σrο σπίτι τους.

Πάνrα επέτρεπα σrα παιδιά μου να μένουν όσο το δυ νατόν περισσότερο χρόνο ξυπόλυτα μέσα σrο σπίτι, αλ λά και έξω από αυτό, κατά τη διάρκεια της διαμόρφω-

Φροντίδα του Δέρματος

171

σης των ποδιών τους - κανείς τους δεν εμφάνισε αργό τερα προβλήματα με τα πόδια. Μάλιστα, φάνηκε να μαθαίνουν να βαδίζουν σε μικρότερη ηλικία και να α ναπτύσσουν ισχυρούς μυς στα κάτω άκρα. Δεν φορού σα παπούτσια, παρά μόνο όταν ήταν απαραίτητο. Ε

κτός του ότι ήταν καλό για τα πόδια μου, ένιωθα πολύ άνετα!

Αν πάσχετε από διαβήτη, πρέπει να αναζητήσετε α μέσως ιατρική βοήθεια για οποιοδήποτε πρόβλημα στα πόδια. Είναι μάλιστα η μοναδική εξαίρεση για τη βά διση με γυμνά πόδια. Οι διαβητικοί πρέπει να φορούν παπούτσια συνεχώς, για να προστατεύονται τα πόδια τους από τυχόν τραυ ματισμούς.

Αν ήδη υποφέρετε από κάλους, μπορείτε να δοκιμάσε τε τις παρακάτω συνταγές για να απαλλαγείτε από αυ τούς και μετά να αρχίσετε να περπατάτε ξυπόλητοι και

να φοράτε παπούτσια με καλι} εφαρμογή στο πόδι σας. Μπορεί να κοστίζουν λίγο περισσότερο, αλλά η υγεία σας είναι η σημαντικότερη περιουσία σας.

Αντιμετώπιση των Κάλων με Τερεβινθέλαιο Μπορείτε να απαλλαγείτε από τους μαλακούς κάλους,

αν μουσκέψετε ένα καθαρό κομμάτι ύφασμα σε καθαρό τερεβινθέλαιο (νέφτι) και το τυλίξετε γύρω από την πά σχουσα περιοχή.

Συνεχίζετε την αγωγή έως ότου εξαφανιστεί ο κάλος. Εφαρμόζετε το καθαρό τερεβινθέλαιο δυο φορές την ημέρα, ποτίζοντας το ύφασμα. Το καθαρό τερεβινθέλαιο είναι ασφαλές για εξωτερι κή χρήση.

172

ΣΠΙΤΙI(Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΥΟΠΑΓΉΜΑΤΑ Αντιμετώπιση των Κρυοπαγημάτων Βάζετε 7 γραμμάρια σrυπτηρία σε μια κατσαρόλα με πολύ ζεσrό νερό. Αφήνετε να μειωθεί η θερμοκρασία

του νερού, έως ότου γίνει χλιαρό. Βυθίζετε τα χέρια 1} τα πόδια σrο υγρό για 15 λεπτά. Τα καλύπτετε με γά ντια ή κάλτσες για να διατηρηθούν ζεσrά.

Κηροζίνη για τα Κρυοπαγήματα Κάνετε μασάζ με κηροζίνη (φωτισrικό πετρέλαιο) σrις πάσχουσες περιοχές. Η κηροζίνη χρησιμοποιείται από

παλιά για την αντιμετώπιση πολλών και διαφόρων προ βλημάτων. Μετά αλείφετε τις πάσχουσες περιοχές με ζεσrαμένο ελαιόλαδο και τις διατηρείτε ζεσrές. Πίνετε ένα φλιτζάνι ζεσrό τσάι κανέλλας. Προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας πιπέρι καγιέν σε 1 φλιτζάνι ζεσrό νερό για να διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος. Πί νετε αρκετά φλιτζάνια, το ένα περίπου μια ώρα μετά το άλλο.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΔΉΓΜΑΤΑ ΕΝΤΟΜΩΝ Κεντρίσματα και Δήγματα Εντόμων -

Ανακουφιστείτε με Βασιλικό Κοπανίζετε νωπά φύλλα βασιλικού και τα εφαρμόζε τε απ' ευθείας σrο κέντρισμα ή το δήγμα του εντόμου. Δύο φορές σrη ζωή μου με κέντρισαν μέλισσες, όταν κατά λάθος πάτησα πάνω τους, και μπορώ να εγγυι1θώ για την αποτελεσματικότητα της συνταγής.

Φροντίδα του Δέρματος

173

Ανακουφίζει από τον πόνο και μειώνει το πρήξιμο σε πολύ σύντομο χρονικό διάmημα. Σταματάει επίσης τη φαγούρα, η οποία συχνά εμφα

νίζεται κατά την επούλωση του κεντρίσματος. Στην πραγματικότητα, ως αντίδοτο για το κέντρισμα

της μέλισσας θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε ο ποιοδήποτε φυτό που προσελκύει μέλισσες. Απλώς, ο βασιλικός φάνηκε πιο αποτελεσματικός σε εμένα.

Αμμωνία για τα Δήγματα των Εντόμων Εφαρμόmε αλκοολικό διάλυμα ανθρακικού αμμωνί ου mo τσίμπημα. Καταπραuνει αμέσως τη φαγούρα.

Αγιόκλημα για τα Δήγματα των Εντόμων Κάνετε εντριβή mην πάσχουσα περιοχή με χυμό από

αγιόκλημα. Σκόνη που Μαλακώνει το Κρέας για τα Δήγματα των Εντόμων Δημιουργείτε πολτό με σκόνη του εμπορίου που μα

λακώνει το κρέας και τον βάζετε mo τσίμπημα. Εξου δετερώνει το δηλητήριο σε λίγα μόλις λεπτά. Μαϊντανό για τα Δήγματα των Εντόμων Απλώνετε κοπανισμένο νωπό μαϊντανό απ' ευθείας στο τσίμπημα του εντόμου. Εξουδετερώνει το δηλητήριο και mαματά τον πόνο.

Για να Αποφύγετε τα Τσιμπήματα Προτού επισκεφθείτε κάποια περιοχή, στην οποία

γνωρίζετε ότι υπάρχουν πολλά έντομα, πιείτε 1 ταμπλέ τα θειαμίνης των 100 mg. Αν πρόκειται να παραμείνε-

174

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τε αρκετές ημέρες στην εξοχή, για πεζοπορία ή κατα σκήνωση, πίνετε μερικές ταμπλέτες την ημέρα. Δεν θα σας πλησιάζουν τα έντομα.

Για το Πρήξιμο των Δηγμάτων Αναμιγνύετε ΡΑΒΑ με οινόπνευμα και αλείφετε στην

πρησμένη περιοχή. Το πρήξιμο θα εξαφανιστεί κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Οδοντόπαστα για τα Δήγματα των Εντόμων Αλείφετε την περιοχή με μικρή ποσότητα οδοντόπα στας. Η φαγούρα θα σταματήσει σύντομα.

Για τα Τσιμπήματα του Κουνουπιού Η φαγούρα θα σταματήσει αμέσως αν υγράνετε την

περιοχή και την πασπαλίσετε με μαγειρικό αλάτι. Μπο ρείτε να ελέγξετε τον πληθυσμό των κουνουπιών, δια τηρώντας καθαρή την περιοχή γύρω από το σπίτι σας.

Πετάξτε όλα τα ανοιχτά δοχεία που θα μπορούσαν να συγκρατήσουν νερό.

Θα αυξηθεί πολύ ο πληθυσμός των κουνουπιών αν τους προσφέρετε χώρους για την αναπαραγωγή τους.

Η πρόληψη είναι η καλύτερη τακτική. Αλειφθείτε με λάδι φλισκουνιού αν βρίσκεστε σε πε

ριοχή όπου υπάρχουν πολλά κουνούπια. Θα τα απομα κρύνει.

Για τα Δήγματα της Αράχνης Αναμιγνύετε ίσα μέρη από αλάτι και σόδα μαγειρικής σε αρκετό νερό, ώστε να σχηματιστεί πολτός. Τον αλείφετε στο δάγκωμα της aράχνης. Θα ανακου φιστείτε από τον πόνο και τη φαγούρα.

Φροντίδα του Δέρματος

175

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΞΑΝΘΉΜΑΤΑ Για τη Σμηγματορροϊκή Δερματίτιδα Η σμηγματορροϊκι] δερματίτιδα προκαλεί βλάβες στο τριχωτό δέρμα του κεφαλιού και μερικές φορές στο πρό σωπο. Χρειάζεται καθημερινό λούσιμο με ήπιο, φυσι κό σαμπουάν. Προετοιμάζετε το ακόλουθο υγρό ξεβγάλ

ματος και το χρησιμοποιείτε μετά το λούσιμο. Βάζετε

1/2 φλιτζάνι καλέντουλα και 1/2 φλιτζάνι άνθη χαμο μηλιού σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφήνετε να μου λιάσουν για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και χρησιμοποιείτε

το υγρό για το ξέβγαλμα μετά τη χρήση του σαμπουάν. Το υγρό που περισσεύει μπορεί να προστεθεί στο νερό

του μπάνιου. Είναι πολύ καταπραϋντικό και βοηθάει στον έλεγχο της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας. Το βρέφος πρέπει να πίνει πολύ νερό - αυτό βοηθάει στην απομάκρυνση των τοξινών από τον οργανισμό του και στην αντιμετώπιση της δερματίτιδας.

Για το Εξάνθημα από Πάνα Το εξάνθημα αυτό μπορεί να προκληθεί από τη συσ σώρευση οξέων στον οργανισμό. Το παιδί πρέπει να πίνει πολύ νερό. Δοκιμάστε επίσης να του δίνετε χυμό μακρόκαρπου βακκίνιου (κράνμπερι).

Αρέσει στα παιδιά και εξουδετερώνει τα οξέα στα ού ρα. Επίσης, ορισμένοι εξωτερικοί παράγοντες, όπως το σαπούνι για το πλύσιμο των ρούχων, μπορεί να προκα

λέσουν σοβαρό εξάνθημα. Δοκιμάστε να πλένετε τις πάνες με ήπιο, σπιτικό σα πούνι αλισίβας. Γνωρίζω ότι οι πάνες μιας χρήσης εί

ναι πολύ βολικές, αλλά πρέπει να σκεφθείτε και το πε ριβάλλον, προτού αποφασίσετε να τις χρησιμοποιήσε-

176

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τε. Μπορείτε ίσως να χρησιμοποιείτε πάνες μιας χρή

σης μόνο κατά τις εξόδους σας και υφασμάτινες πάνες

στο σπίτι. Αν έχει ήδη εμφανιστεί εξάνθημα, δοκιμά στε την παρακάτω λοσιόν, η οποία θα ανακουφίσει το βρέφος και θα επιταχύνει την επούλωση. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας χαμομήλι. Το αφι}νετε να μουσκέψει, καλυμμένο, έως

ότου κρυώσει. Στραγγίζετε και προσθέτετε στο υγρό του βοτάνου 2 κουταλιές σούπας μουρουνέλαιο. Ανακινείτε

καλά και το εφαρμόζετε στο εξάνθημα, αφού πρώτα πλύνετε απαλά την περιοχή.

Για το Έκζεμα και το Εξάνθημα Τα φύλλα του ξινολάπαθου (Rιι1ιιeχ acetosella) είναι α ποτελεσματικά στην αντιμετώπιση διαφόρων δερματι κών προβλημάτων, όπως είναι το εξάνθημα και το έκ ζεμα. Κοπανίζετε μια χούφτα φύλλα και τα aπλώνετε υπό μορφή καταπλάσματος.

Αvτιμετώπιση του Εκζέματος με Πανσέ Το έκζεμα μπορεί να προκληθεί από αλλεργική αντί δραση. Μπορεί να οφείλεται σε συνδυασμό εξωτερικών και εσωτερικών παραγόντων. Καμία κοινωνική τάξη, η

λικία και φύλο δεν αποτελεί εξαίρεση. Μπορεί να συμ βεί λόγω της επαφής με ορισμένες χημικές ουσίες.

Η ισορροπημένη φυσική διατροφή παίζει σημαντικό

ρόλο στι1ν αντιμετώπιση του εκζέματος. Αν υποφέρετε από έκζεμα, ελέγξτε προσεκτικά τις δια τροφικές συνήθειές σας και τις χημικές ουσίες που λαμ βάνετε καθημερινά, είτε μέσω του δέρματος είτε μέσω του πεπτικού συστι}ματος. Η κατάσταση αυτή μπορεί

επίσης να οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες - το

Φροντίδα του Δέρματος

177

σrρες την επιδεινώσει. Επί αιώνες, οι Ι ν διάνοι αντιμετώπιζαν το έκζεμα με πανσέ. Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας πανσέ σε 2 φλι τζάνια βρασrό νερό. Αφ1]νετε να μουλιάσει μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Το χρησιμοποιείτε για πλύσεις.

Αντιμετώπιση του Εκζέματος με Χυμό Λεμονιού Προτού πέσετε για ύπνο, αλείφετε χυμό λεμονιού σrην πάσχουσα περιοχή και τον αφήνετε να στεγνώσει. Τον

αφήνετε όλη τη νύχτα. Βοηθάει το δέρμα να αναν1]ψει. Μπορεί να ξηράνει την περιοχή και προάγει η1ν επού λωση. Αν η περιοχ1] φλεγμαίνει, δρα ως aντισηπτικό. Πολλές φορές θα συναντήσετε συνταγές που ίσως θε ωρl]σετε ότι δεν αν1]κουν στην κατηγορία των βοτανι κών ιαμάτων.

Όμως, κάθε δέντρο, φυτό ή άνθος είναι βότανο. Στα

προϊόντα που προσφέρει η λεμονιά περιλαμβάνεται και

το λεμόνι, και συνεπώς μπορεί να ταξινομηθεί σrα βό τανα. Κάθε φυσικό ίαμα που προέρχεται από δέντρο,

άνθος, θάμνο, περικοκλάδα και μπαχαρικό θεωρείται βοτανικό.

Αντιμετώπιση του Εκζέματος με Ωμή Πατάτα Για να ανακουφιστείτε από τη φαγούρα, aπλώνετε σrην πάσχουσα περιοχ1] τριμμένη ωμ1] πατάτα υπό μορφ1] κα ταπλάσματος. Καταπραuνει στη στιγμ1] τη φαγούρα.

Αντιμετώπιση του Εκζέματος με Βαλεριάνα Μια άλλη συνταγή, που φαίνεται να είναι αποτελεσμα τική, περιλαμβάνει τη χρ1]ση βάμματος βαλεριάνας. Το βάμμα βαλεριάνας, το οποίο αλείφεται με βαμβάκι και

αφήνεται να σrεγνώσει με φυσικό τρόπο, έχει αποτέλε-

178

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σμα σε ορισμένους ασθενείς. Η συνταγ1} για την παρασκευή του βάμματος παρατί

θεται στο ενδέκατο Κεφάλαιο. Χρησιμοποιώ το βάμμα αυτό με επιτυχία στην αντιμετώπιση πολλών δερματι κών διαταραχών με συμπτώματα φαγούρας και aπολέ

πισης. Σε πολλούς δεν αρέσει η μυρωδιά της βαλεριά νας. Όμως, αφού είναι αποτελεσματική, ποιος νοιάζε ται για τη μυρωδιά;

Αλόη για το Μολυσματικό Κηρίο Τα παιδιά είναι πολύ ευαίσθητα στην πάθησ11 αυτή, επειδή το μολυσματικό κηρίο είναι πολύ μεταδοτικό. Προκαλείται από βακτήριο- σταφυλόκοκκο ή στρεπτό κοκκο 1} συνδυασμό τους. Γενικά, εμφανίζεται γύρω α πό τη μύτη ή το στόμα.

Η πάσχουσα περιοχή πρέπει να διατηρείται όσο το

δυνατόν ξηρΙ} και καθαρή. Προσέχετε όταν καθαρίζετε την περιοχή, διότι είναι πολύ μεταδοτικ1} πάθηση. Απομακρύνετε τα άλλα παι διά, έως ότου επουλωθούν οι βλάβες. Αν η περιοχή διατηρείται καθαρή, δεν θα υπάρξει δευ τερογενής μόλυνση. Σχίζετε και ανοίγετε ένα φύλλο αλό

ΙJς και αλείφετε το ζελέ απ' ευθείας στις πάσχουσες πε ριοχές. Επαναλαμβάνετε συχνά τη διαδικασία, διατηρώ ντας την περιοχΙi καθαρή.

Μηλόξιδο για το Μολυσματικό Κηρίο Αναμιγνύετε 1 φλιτζάνι νερό με 1/4 φλιτζάνι μηλόξι δο. Το χρησιμοποιείτε για πλύσεις του μολυσματικού κηρίου. Μπορεί να προκαλέσει αίσθημα καύσου αν το έλκος είναι ανοιχτό, αλλά θα το βοηθήσει να επουλω θεί.

Φροντίδα του Δέρματος

179

Μούρα για το Μολυσματικό Κηρίο Είναι αποτελεσματικά και για την αντιμετώπιση της

τριχοφυτίας. Πολτοποιείτε μια χούφτα μούρα. Τα βά

ζετε στην πάσχουσα περιοχή και επιδένετε. Τα μούρα έχουν στυπτική δράση και αντιμετωπίζουν αποτελεσμα τικά το μολυσματικό κηρίο.

Δενδρολίβανο και Θυμάρι για το Μολυσματικό Κηpίο Βάζετε 1/4 φλιτζάνι φύλλα δενδρολίβανου και 1/4 φλι

τζάνι θυμάρι σε 2 φλιτζάνια νερό. Σιγοβράζετε για 15 λεπτά. Στραγγίζετε, αφήνετε το υγρό να κρυώσει και το χρησιμοποιείτε για τον καθαρισμό της περιοχής αρκε τές φορές την ημέρα. Παρασκευάζετε φρέσκο υγρό κα

θημερινά. Χρησιμοποιείτε βαμβάκι για να καθαρίσετε την περιοχή - πετάτε το βαμβάκι μετά από κάθε χρή ση. Είναι καλό στυπτικό για πλύσεις.

Για το Εξάνθημα από Τσουκνίδα Η τσουκνίδα προκαλεί συχνά εξάνθημα που συνοδεύ εται από πόνο. Ο χυμός τής τσουκνίδας εξουδετερώνει το κέντρισμά της. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έγχυ μα (τσάι) του φυτού, το οποίο είναι αποτελεσματικό και για την αντιμετώπιση των ηλιακών εγκαυμάτων. Βάζε

τε 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένη τσουκνίδα σε 1 φλι

τζάνι νερό που βράζει. Το απομακρύνετε από τη φω τιά, το καλύπτετε και το αφήνετε να κρυώσει. Στραγγί ζετε και εφαρμόζετε το υγρό σε ηλιακά εγκαύματα ή σε

εξανθήματα από τσουκνίδα. Φλόμος για το Εξάνθημα από Τσουκνίδα Κοπανίζετε φύλλα φλόμου ώστε να εξαχθεί ο χυμός

180

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τους και κάνετε εντριβ1} με αυτά στο εξάνθημα. Θα α νακουφιστείτε αμέσως από την ενόχληση και τον πόνο. Υπάρχει μια περιοχ1} με τσουκνίδες κοντά στο σπίτι

μου και τα εγγόνια μου έρχονται συΧνά σε επαφ1} μαζί τους. Βρ1}κα αρκετούς φλόμους, τους οποίους κατάφε ρα να μεταφυτεύσω κοντά στο σπίτι, οπότε υπάρχει πρό

χειρο το φυτό αυτό για οποιοδ1}ποτε ατύχ11μα με τις τσου κνίδες. Επειδ1} ο φλόμος δεν μεταφυτεύεται εύκολα, ί σως χρειαστεί να προσπαθ1}σετε αρκετές φορές. Είναι καλύτερο να βρείτε κάποιο φυτό που αναπτύσσε

ται σε χώμα παρόμοιο με το δικό σας. Είναι βέβαιο ότι δεν θα επιβιώσει αν μεταφυτευτεί σε χώμα εντελώς δια φορετικό από εκείνο στο οποίο αναπτυσσόταν.

Ο φλόμος είναι κατάλληλος για πολλές φαρμακευτικές χρήσεις. Μπορείτε να τον χρησιμοποη}σετε με πολλούς τρόπους - όχι μόνο για τις τσουκνίδες. Είναι ελκυστικό

φυτό και μερικές φορές φτάνει σε μεγάλο ύψος - 1,8 και πλέον μέτρα. Έχει κίτρινα άνθη, η θέα των οποίων είναι αναζωογονητικ1}.

Για τη Σμηγματόρροια του Προσώπου Η σμηγματόρροια του προσώπου οφείλεται σε λει τουργικl} διαταραχή των σμηγματογόνων αδένων - αύ ξl)ση της έκκριση του σμ1}γματος. Μπορεί να δημιουρ

γηθούν επάρματα της επιδερμίδας με κόκκινα όρια, κα λυμμένα με ουλές και εφελκίδες (κρούστες). Αν 11 κατάσταση είναι σοβαρή, πρέπει να συμβουλευ τείτε το γιατρό σας. Ίσως σας συστήσει τη χρ1}ση κρέ

μας υδροκορτιζόνης. Αν έχει επηρεαστεί το τριχωτό δέρμα του κεφαλιού,

χρ11σψοποη}στε σαμπουάν που περιέχει θειούχο σελl} νιο 1} θείο. Αν η κατάσταση δεν είναι τόσο σοβαρή, ε-

Φροντίδα του Δέρματος

181

φαρμόστε μηλόξιδο απ' ευθείας στο πρόσωπο, καθιι μερινά, για 10-15 ημέρες.

Εξάνθημα Λόγω Θερμότητας Συνδυάζετε από 2 κουταλιές σκόνη χαμομηλιού και σκόνη καλέντουλας. Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας ά

μυλο καλαμποκιού. Αναμιγνύετε καλά και χρησιμο

ποιείτε το μίγμα για να καταπραGνετε το εξάνθιιμα.

Σόδα Μαγειρικής για τον Δηλητηριώδη Κισσό Αλείφετε αφειδώς την πάσχουσα περιοχή με πολτό α πό σόδα μαγειρικι}ς και νερό. Αυτό θα σταματήσει τη

φαγούρα. Είναι αποτελεσματικό όπως και η λοσιόν κα λαμίνας.

Βουτυρόγαλα για τον Δηλητηριώδη Κισσό Αναμιγνύετε ίσα μέρη από βουτυρόγαλα, ξίδι και α λάτι. Κάνετε εντριβή στιιν πάσχουσα περιοχή. Χρησι μοποιείτε το μίγμα μετά την εμφάνιση του εξανθι}μα τος. Βοηθάει να σταματήσει η φαγούρα και καταπραu νει την περιοχή.

Δεν διαθέτω δηλψιιριώδη κισσό, αλλά χρησιμοποίιι σα τη θεραπεία αυτή σε φίλους και στην οικογένειά μου με επιτυχία.

Πράσινη Ντομάτα για τον Δηλητηριώδη Κισσό Κόβετε μια πράσινη πατάτα και στύβετε το χυμό της πάνω στην πάσχουσα περιοχι}. Είναι αποτελεσματικιί αν χρησιμοποιήσετε το χυμό αμέσως μετά την επαφι}

με τον δηλητηριώδη κισσό. Ξεπλένετε αμέσως την πε

ριοχή της επαφι}ς με νερό και μετά εφαρμόζετε το χυ μό της τομάτας.

182

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Φύλλα Ιτιάς για τον Δηλητηριώδη Κισσό Βάζετε 4 φλιτζάνια φύλλα ιτιάς σε 4 φλιτζάνια νερό.

Τα βράζετε για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και κρυώνετε το υγρό, το οποίο αποκτά σκούρο καφέ j{ρώμα. Αν δεν αλ

λάξει χρώμα, το αφήνετε να μουλιάσει έως ότου σκου ρύνει. Κάνετε εντριβή στην πάσχουσα περιοχή όταν κρυώσει.

Αντιμετώπιση της Δηλητηριώδους Βελανιδιάς Αν μπορείτε, εφαρμόζετε αμέσως στην πάσχουσα πε ριοχή χυμό από κοπανισμένους βλαστούς ιμπάτιενς. Επίσης, μπορείτε να βάλετε μια μεγάλη χούφτα ιμπά τιενς σε 4 φλιτζάνια νερό και να το βράσετε για 15 λε πτά. Στραγγίζετε και το εφαρμόζετε στην πάσχουσα πε ριοχή. Επειδή στα δάση μας υπάρχουν δηλητηριώδεις

βελανιδιές, αναπτύσσω αρκετά ιμπάτιενς για να τα χρη σιμοποιώ σε συνταγές.

Τώρα όμως θα πρέπει να τα μεταφυτεύσω. Ετοιμά ζουμε την κατασκευή μιας μικρής λίμνης και τα ιμπά τιενς αναπτύσσονται στη θέση όπου θα δημιουργηθεί η λίμνη. Θα προσπαθούσα να διασώσω τα φυτά, ακό

μη κι αν δεν ήταν χρήσιμα, επειδή είναι ελκυστικά και ενδιαφέρο ντα.

Αντιμετώπιση της Ψωρίασης με Αλόη Η ψωρίαση είναι γενετικά καθοριζόμενη πάθηση, στην οποία παρουσιάζονται κοκκινωπές βλάβες με χαρακτη ριστικά ασημένια λέπια. Οι βλάβες εμφανίζονται και εξαφανίζονται, αλλά γενικά είναι χρόνια πάθηση. Υπάρχει ένας ιδιαίτερος τύπος αρθρίτιδας που σχετί

ζεται με την ψωρίαση. Αν η κατάσταση είναι σοβαρή, θα πρέπει να απευθυνθείτε στο γιατρό σας για θερα-

Φpοντίδα του Δέρματος

183

πεία. Όσον αφορά τη σπιτικι} αντιμετώπιση της φα

γούρας και της aπολέπισης που εμφανίζεται στι1ν ψω

ρίαση, σχίζετε ένα φύλλο αλόης και κάνετε εντριβή στην πάσχουσα περιοχι}.

Επειδή το δέρμα απορροφά γρήγορα το ζελέ, αλείφε τε μεγάλη ποσόη1τα και συχνά. Σταματά τη φαγούρα και, αν χρησιμοποιείτε τακτικά, φαίνεται ότι βοηθάει στην καταπολέμηση της ψωρίασης. Η συνταγή είναι επίσης κατάλληλη για τα ηλιακά ε γκαύματα. Μπορείτε να αγοράσετε χυμό αλόης με το

λίτρο και να τον χρησιμοποιι}σετε υπό μορφή καθημε ρινής λοσιόν για τον έλεγχο της ψωρίασης.

Αντιμετώπιση της Ψωρίασης με Άρκτιο Βάζετε

1 φλιτζάνι ρίζα άρκτιου σε 2 φλιτζάνια νερό

και το φέρνετε σε βράση. Χαμηλώνετε τι1 φωτιά και σιγοβράζετε για 30 λεπτά. Στραγγίζετε, το εφαρμόζετε στψ πάσχουσα περιοχή αρκετές φορές την ημέρα. Θα

πρέπει να δείτε αποτέλεσμα.

Αντιμετώπιση της Ψωρίασης με Λάδι από Αβοκάντο Δοκιμάστε να κάνετε εντριβι} με λίγο λάδι από αβο κάντο στις πάσχουσες περιοχές. Έχει αποτέλεσμα σε λίγους ασθενείς.

Αντιμετώπιση του Λεπιδωτού Δέρματος Αναμιγνύετε από 4 κουταλιές σούπας λεμονόχορτο, ρο δοπέταλα και καλαμποκάλευρο.

Προσθέτετε το μίγμα σε 4 κουταλιές σούπας απόσταγ μα αμαμηλίδας. Ρίχνετε 2 κουταλιές σούπας από το μίγ μα σε 4 φλιτζάνια βραστό νερό. Αφήνετε να μουσκέ-

184

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ψουν για 30 λεπτά. Προσθέτετε το υγρό στο νερό του μπάνιου. Παραμέ

νετε στο μπάνιο για 10-15 λεπτά.

Δερματικές Μολύνσεις Ρίχνετε 1 φλιτζάνι σόδα μαγειρικής στο νερό του μπά νιου και παραμένετε σ' αυτό για 15 λεπτά.

Η σόδα μαγειρικής ισορροπεί το pH του δέρματος

και το βοηθάει να επουλωθεί με φυσικό τρόπο.

Για την Αντιμετώπιση των Εξανθημάτων Προσθέτετε 1 φλιτζάνι άνθη και φύλλα κόκκινου τρι

φυλλιού σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Αφήνετε να μου λιάσουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Στραγγίζετε, εφαρμόζετε το υγρό στο εξάνθι1μα και αφήνετε να στεγνώσει με φυσικό τρόπο. Επαναλαμβά νετε τη διαδικασία όσο συχνά χρειάζεται.

Έλκη που Δεν Επουλώνονται Βράζετε μια μικρι} χούφτα φύλλα σαμπούκου σε 2 φλι τζάνια γάλα έως ότου μαλακώσουν. Στραγγίζετε για να απομακρύνετε τα φύλλα και ξανα βράζετε το γάλα έως ότου το υγρό γίνει παχύρρευστο.

Ξεπλένετε με αυτό τα έλκη ή τις πληγές που δεν επου λώνονται εύκολα. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία συ χνά, έως ότου η πληγή δεν φαίνεται τόσο ερεθισμένη. Πολλοί φίλοι μού ανέφεραν ότι η συνταγι} αυτή είναι

εξαιρετικά αποτελεσματική για ανοιχτά έλκη στο πόδι, τα οποία δεν ι}ταν εύκολο να επουλωθούν. Παρακαλώ προσέξτε: Μεpzκές φορές oz πληγές αυτές εi

ναz προεzδοποzητzκά σημάδzα κάποιας σοβαρής πάθησης. Μη διστάζετε να συμβουλευτείτε το γzατρό σας.

Φροντίδα του Δέρματος

185

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΗΡΑ Ανακουφιστείτε από τον Έρπητα Ζωστήρα

με Ασπιρίνη Ο έρπητας ζωmήρας μπορεί να αποδειχθεί πολύ σο βαρή πάθηση. Δημιουργούvrαι φλεγμονώδεις φυσαλίδες κατά μήκος των περιφερικών νεύρων.

Πρέπει να αναζητήσετε βω}θεια από το γιατρό σας, διότι μπορεί να είναι πολύ επώδυνη πάθηση. Έως ότου δεχθείτε την ιατρική περίθαλψη, δοκιμάmε την παρακάτω συvrαγή για να καταπραuνετε τον πόνο.

Είναι πράγματι αποτελεσματικι}. Κοπανίζετε 2 ασπιρίνες και προσθέτετε 2 κουταλιές σού πας άχρωμο βερνίκι νυχιών. Το εφαρμόζετε mην πάσχουσα περιοχή. Θα σας ανα κουφίσει για 1 Ο ώρες.

Αντιμετώπιση του Έρπητα Ζωστήρα Βοηθάει αν aπλώνετε συχνά mην περιοχή φύλλο αλό ης και παράλληλα λαμβάνετε κάθε ώρα 500 mg βιτα μίνη C. Χρειάζεται να περάσουν 5-6 ώρες για να ανα κουφιστείτε.

Συνεχίζετε τη θεραπεία έως ότου εξαφανιmεί ο έρπιι τας ζωστι}ρας.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΗΛΙΑΚΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ Πρόληψη του Ηλιακού Εγκαύματος Λαμβάνοντας καθημερινά ένα δισκίο ΡΑΒΑ, τουλάχι

στον των 100 mg, θα aποτρέψετε το ηλιακό έγκαυμα. Μπορείτε επίσης να αλείφεmε με λοσιόν ΡΑΒΑ.

186

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ανακουφιστείτε από το Ηλιακό Έγκαυμα με Ξίδι Αλείφετε ξίδι απ' ευθείας mo 11λιακό έγκαυμα, όσο το δυνατόν συντομότερα.

Ανακουφίζει γρήγορα από τον πόνό. Επαναλαμβάνε τε συχνά την επάλειψη.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΥΡΜΗΚΙΕΣ (ΑΚΡΟΧΟΡΔΟΝΕΣ) Εξάλειψη Μυρμηκιάς με Φιστίκια Κάσιους

Αλείφετε το χυμό ενός κάσιους απ' ευθείας m11 μυρ μηκιά και επιδένετε. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία αρκετές φορές την η μέρα.

Εξάλειψη Μυρμηκιάς με Καστορέλαιο Βάζετε ζεmό καmορέλαιο σε έναν επίδεσμο και τον

aπλώνετε mη μυρμηκιά. Το επαναλαμβάνετε 3 φορές την ημέρα, έως ότου διαλυθεί η μυρμηκιά. Θα χρεια mεί χρονικό διάmημα μεγαλύτερο της 1 εβδομάδας.

Εξάλειψη Μυρμηκιάς με Ταραξάκο Αλείφετε τη μυρμηκιά με το γάλα από βλαmό ταρα ξάκου αρκετές φορές την ημέρα. Λέγεται ότι είναι α

ποτελεσματικό.

Εξάλειψη Μυρμηκιάς με Ασκληπιάδα Κάνετε εντριβή mη μυρμηκιά με γάλα ασκληπιάδας, αρκετές φορές την ημέρα. Αποτελεί δημοφιλή και α ποτελεσματική θεραπεία, την οποία χρησιμοποιούσαν οι Ινδιάνοι.

Φροντίδα του Δέρματος

187

Για να Εξαλείψετε τις Μυρμηκιές Ο πατέρας μου είχε το χάρισμα να εξαφανίζει με ε ντριβή μυρμηκιές μέσα σε μια νύχτα. Θυμάμαι ότι έρχονταν πολλοί άνθρωποι για να τους βοηθήσει. Ειλικρινά, απ' όσο ξέρω δεν είχε αποτύχει ποτέ.

Αρκετοί αναφέρουν ότι η εντριβή με καστορέλαιο ε ξαλείφει τις μυρμηκιές.

Κακαόδενδρο:

τlιeobro11ιa cacao

188

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Βήχιο:

Σύμφυτο:

Tιιssilago fωfω·a

S;ιηιplιytιωι officinale

Μολόχα:

Κορίανδρος:

Malva τotιιndifolia

Cοτίαηιlτuηι sativιιnι

189

Φροντίδα του Δέρματος

Μπλουέ: Ceπtαιιτiα cyantιs

Βαλσαμίτη (βαλσαμώδες .χρυσάνθεμο):

C!ιτysαηt!ιeηιιωι balsanιita

Μακρόκαρπο βακκίνιο (κράνμπερι):

Αγγούρι:

Vaccinitωι ηιαποcωpοη

Cιιcιιηιis sativιιs

190

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Κύμινο:

Λάπαθο:

Cιl17ιillU17l cyηιiηιωι

Ruπιex spp.

Φραγκοστάφυλο:

Δακτυλίτιδα:

Ribes τubτιιηι

Digitalis pιιτpιιτeα

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

191

Ταραξάκο: Ταταχαcωιι offici1zale

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

Άσθμα, Νοσήματα του

Θώρακα και Κρυολογήματα

α βότανα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ια τρική με πολλούς και διάφορους τρόπους.

Με ένα απλό ρόφημα μπορούμε πολλές φορές

να αντιμετωπίσουμε ασθένειες, οι οποίες δεν είναι τό

σο σοβαρές ώστε να αναζητήσουμε τη συνδρομή για τρού.

192

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΕΓΧΥΜΆΤΩΝ ΚΑΙ ΑΦΕΨΗΜΑΤΩΝ "Ο ταν χρησιμοποιείτε έγχυμα (με μούλιασμα) 1} αφέψ1}μα (με βράσιμο) ενός βοτάνου, είναι καλύ τερο να το πίνετε με άδειο 1} σχεδόν άδειο στομάχι.

Γενικά τα ροφήματα αυτά λαμβάνονται 1 ώρα πριν α πό το γεύμα, εκτός αν η συνταγή ορίζει διαφορετικά.

Όταν παρασκευάζετε έγχυση, μία δόση αντιστοιχεί σε ένα φλιτζάνι εγχύματος (τσαγιού). Πίνετε τη δόση σιγά-σιγά. Μην την πίνετε μονορούφι. Στην πραγματικότητα, πρέπει κάθε γουλιά να την πε ριφέρετε στο στόμα σας, προτού την καταπιείτε. Με

αυτό τον τρόπο το υγρό αναμιγνύεται με τα ένζυμα του σάλιου και έτσι τα βότανα αφομοιώνονται και κυκλο φορούν πιο γρήγορα στο αίμα. Γενικά, η ημερήσια δό

ση είναι 3-4 φλιτζάνια. Το βότανο που επιλέγετε για την παρασκευή εγχύματος πρέπει να το αφ1}νετε να μου

λιάσει για 10-25 λεπτά, με το φλιτζάνι καλυμμένο. Στραγγίζετε και πίνετε το ρόφημα ζεστό, όχι καυτό εκτός αν η συνταγή αναφέρει πως πρέπει να πίνεται καυτό. Στην παρασκεω} εγχύματος (τσαγιού), η γενική

συνταγή είναι 1 κουταλιά σούπας μίγμα βοτάνων σε 1

φλιτζάνι βραστό νερό. Μερικές συνταγές ορίζουν με γαλύτερη ποσότητα βοτάνου. Ακολουθείτε τις οδηγίες

της εκάστοτε συνταγ1}ς, διότι κάθε κανόνας έχει τις ε ξαιρέσεις του. Το aφέψημα είναι πιο πυκνό διάλυμα. Η συνήθης

συνταγή για το aφέψημα ορίζει 1 κουταλιά σούπας ρί

ζα 1} φλοιό βοτάνου σε 4 φλιτζάνια νερό. Βράζετε το υγρό (καλυμμένο) έως ότου εξατμιστεί η μισή ποσότη-

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

193

τά του. Μετά το σrραγγίζετε και το τοποθετείτε σrο ψυ γείο για να το χρησιμοποιήσετε όποτε το χρειασrείτε.

Όταν παρασκευάζετε μια δόση aφεψήματος, πρέπει να προσθέτετε

1-3 κουταλιές σούπας από το υγρό σε

ένα φλιτζάνι ζεσrό νερό. Τότε είναι έτοιμο να το πιείτε. Οι περισσότερες συ

νταγές, που περιγράφονται σrο κεφάλαιο αυτό, αναφέ ρονται σε έγχυση (παρασκευή τσαγιού), αλλά έχουν πε ριληφθεί και μερικά αφεψήματα.

ΑΣΘΜΑ, ΚΡΥΟΛΟΓΉΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ ΘΩΡΑΚΑ Αν και όλοι κρυολογούμε κάποιες εποχές, μπορούμε

να ελαχισrοποιήσουμε τη βαρύτητα και τη διάρκεια της ασθένειας, διατηρώντας τον οργανισμό μας σε καλή κα τάσταση. Μερικά από τα βότανα που συσrήνονται σrο

κεφάλαιο αυτό αναφέρονται ως καταπραϋντικά, εφι δρωτικά και aποχρεμπτικά. Καταπραϋντικό: καταπραuνει ερεθισμούς και φλεγ μονές, βοηθώντας σrην ίαση του ασθενούς.

Εφιδρωτικό: προκαλεί στον ασθενή εφίδρωση (πα ραγωγή ιδρώτα) και αυξάνει την κυκλοφορία του αίμα τος, βοηθώντας τον οργανισμό να απαλλαγεί ο ίδιος α πό δηλητήρια και τοξίνες που έχουν συσσωρευτεί σrο σώμα.

Αποχρεμπτικό: βοηθάει τον οργανισμό να αποβάλει βλέννες και φλέγματα από το αναπνευσrικό σύσrημα.

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

194

ατά τη διάρκεια της ασθένειας και της ανάρρωσης, ο ασθενής πρέπει να

ακολουθεί ελαφρά διατροφή. Αν ·είναι εξασθενημένος, δεν πρέπει να χρησιμοποιεί

ισχυρό διεγερτικό. Πρέπει να λαμβάνει ζωμό κρέατος και τονωτικά για να ανακτήσει τις δυνάμεις του.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΘΜΑ Καμία ιιλικία δεν εξαιρείται από το άσθμα, αν και

απαντάται συχνότερα σε παιδιά παρά σε ενήλικους. Ο συριγμός κατά την αναπνοή προκαλείται από σύσπαση

των βρόγχων ή διόγκωση των βλεννογόνων. Η επανεμφάνιση και η βαρύτητα των κρίσεων έχει διάφορα αίτια. Η πνευματικι} ή σωματική κούραση, η έκθεση σε καπνούς ή χημικές ουσίες, η εισπνοή

αλλεργιογόνων, διάφορες τροφές, μολύνσεις του ανώτερου ή κατώτερου αναπνευστικού συστήματος και

διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν κρίσεις, με διάρκεια από μερικές ώρες

έως αρκετές ημέρες. Οι ακόλουθες σπιτικές συνταγές θα βοηθι}σουν στον έλεγχο των κρίσεων του άσθματος.

Μπορείτε να δοκιμάσετε μερικές.

Διευκόλυνση της Αναπνοής Κατά την ~Ωρα του Ύπνου

Πίνετε 1 κουταλιά σούπας ηλιέλαιο ή aραβοσιτέλαιο

προτού πάτε για ύπνο. Θα σας βοηθήσει να αναπνέετε πιο ελεύθερα κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

195

Βάμμα για το Άσθμα Βάζετε 4 κουταλιές σούπας φύλλα λοβελίας και 4 κου ταλιές σούπας σπόρους λοβελίας (κοπανισμένους) σε 4

φλιτζάνια ξίδι σμέουρου. Αφ1}νετε να μουλιάσουν για 2 εβδομάδες. Στραγγίζετε και πίνετε μια κουταλιά σούπας κατά τη διάρκεια των κρίσεων άσθματος. Αν χρειαστεί, το λαμβάνετε κάθε

10 λεπτά έως ότου ανακουφιστείτε. Προσοχή: Υπερβολικ1} δόση λοβελίας μπορεί να προ καλέσει υπόταση, καταστολ1} της αναπνοής, ακόμη και κώμα που ακολουθείται από το θάνατο. Για να παρασκευάσετε ξίδι σμέουρου, πολτοποιείτε 8

φλιτζάνια νωπά 1} κονσερβοποιημένα σμέουρα (φρα μπουάζ) και τα προσθέτετε σε 8 φλιτζάνια μηλόξιδο.

Αφήνετε να μουλιάσουν 2 ημέρες. Στραγγίζετε. Για κά θε 4 φλιτζάνια υγρό προσθέτετε 11/4 φλιτζάνι ζάχαρη. Το φέρνετε σε βράση, aπομακρύνοντας τον αφρό που

σχηματίζεται στην επιφάνεια. Όσο περισσότερο το βρά ζετε, τόσο πυκνότερο γίνεται το υγρό. Μπορείτε, αν θέ

λετε, να το προσθέσετε σε άλλο σιρόπι ή ρόφημα για το βήχα.

Αλόη για το Άσθμα Αν υποφέρετε από άσθμα, βράζετε μερικά φύλλα α λόης σε κατσαρόλα με νερό και εισπνέετε τους aτμούς. Τοποθετείτε μια πετσέτα πάνω από το κεφάλι και την κατσαρόλα, για να εκμεταλλευτείτε πλήρως τη δράση των ατμών.

Βήχιο για το Άσθμα Προσθέτετε από 1 κουταλιά σούπας βήχιο, φλόμο, θυ

μάρι και λοβελία σε 2 φλιτζάνια νερό. Τα σιγοβράζετε

196

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

για τουλάχισrον μισ1} ώρα, καλυμμένα. Στραγγίζετε και προσθέτετε 2 φλιτζάνια μέλι. Πίνετε το υγρό ανά κου ταλιές σούπας έως ότου ανακουφισrείτε. Αν θέλετε, μπο

ρείτε να προσθέσετε μυρωδικό, όπwς λάδι μέντας. Χυμός Βακκίνιου για το Άσθμα Ο χυμός του μακρόκαρπου βακκίνιου (κράνμπερι) εί ναι πολύ αποτελεσματικός σrην αντιμετώπιση των κρί σεων άσθματος, επειδή περιέχει μια ουσία που διασrέλ λει τους βρόγχους. Βράζετε και πολτοποιείτε τα βακκίνια. Τα βάζετε σε

γυάλινο δοχείο που κλείνει καλά και τα διαη1ρείτε σrο ψυγείο. Κατά τη διάρκεια της κρίσης άσθματος, προ σθέτετε

3 κουταλιές σούπας πολτοποιημένα βακκίνια

σε ένα φλιτζάνι καυτό νερό. Το πίνετε σιγά-σιγά, ενό

σω το νερό είναι πολύ ζεσrό.

Καπνός Βοτάνων για το Άσθμα Το κάπνιζαν κάποτε για να αντιμετωπίσουν το άσθμα.

Αναμιγνύετε από 1 φλιτζάνι δενδρολίβανο, φύλλα βή

χιου, ευφρασία, θυμάρι και λεβάντα. Τα κοπανίζετε και τα αναμιγνύετε καλά. Τα τυλίγετε υπό μορφή τσιγάρου

1} τα βάζετε σε πίπα και τα καπνίζετε. Δεν γνωρίζω αν θρώπους που έχουν δοκιμάσει τη συνταγ1} αυη}, αλλά λέγεται ότι τη χρησιμοποιούσαν πολύ συχνά οι Ινδιάνοι.

Τσάι Αγιοκλήματος για το Άσθμα Πολλοί πίνουν τσάι αγιοκλήματος για να τους βοηθl}

σει σrο χρόνιο άσθμα. Βάζετε 1 κουταλιά σούπας τριμ μένη ρίζα αγιοκλ1}ματος σε 1 φλιτζάνι νερό. Το βράζε τε ήπια για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυ καντικό. Το πίνετε καθημερινά.

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

197

Χρένο για το Άσθμα Προσθέτετε αρκετές κουταλιές σούπας φρεσκοτριμ

μένο χρένο σε 1 φλιτζάνι γάλα. Σιγοβράζετε για 10 λε πτά και σrραγγίζετε. Το πίνετε όταν χρειάζεται για να ανακουφισrείτε.

Ιρλανδικό βρύο για το Άσθμα Αναμιγνύετε από

1 κουταλιά σούπας διατρητόφυλλο

ευπατόριο, ιρλανδικό βρύο, βήχιο, φλόμο, θυμάρι, δεν δρολίβανο, βαλεριάνα και λοβελία. Προσθέτετε 1 κου

ταλιά σούπας του μίγματος των βοτάνων σε 1 φλιτζάνι βρασrό νερό. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουσκέψουν

για 15 λεπτά. Στραγγίζετε. Μπορείτε, αν θέλετε, να προ σθέσετε λάδι μέντας ή κερασιού για γεύσιι Πίνετε 4 φλιτζάνια την ημέρα για να ανακουφισrείτε.

Ρίζα Φλόμου για το Άσθμα Καθαρίζετε πολύ προσεκτικά τι1 ρίζα του φλόμου. Προ

σθέτετε 1 φλιτζάνι ψιλοκομμένι1ς ρίζας σε 2 φλιτζάνια νερό. Το φέρνετε σε βράση και σιγοβράζετε έως ότου το υγρό μειωθεί σrο μισό. Στραγγίζετε καλά και προσθέτε τε 1 φλιτζάνι μέλι. Πίνετε 2 κουταλιές σούπας όταν χρειά ζεται. Είναι επίσης αποτελεσματικό σrα κρυολογήματα, επειδή βοηθάει στην απομάκρυνση του φλέγματος.

Κρεμμύδια για το Άσθμα Το παρασκευάζετε καθημερινά φρέσκο. Κόβετε ένα κρεμμύδι σε πολύ λεπτές φέτες και το βάζετε σε μπολ. Καλύπτετε τις φέτες του κρεμμυδιού με μέλι και τα α φήνετε όλι1 τη νύχτα. Την επομένη, ξύνετε το μέλι από τις φέτες του κρεμμυδιού και πίνετε 1 κουταλιά σούπας

3-4 φορές την ημέρα.

198

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Καπνός Δενδρολίβανου για το Άσθμα Λέγεται ότι ανακουφίζει σε περιπτώσεις δυσκολίας

στην αναπνοή. Γεμίζετε με aποξηραμένο, κοπανισμέ νο δενδρολίβανο μια πίπα και την καπνίζετε για να α νακουφιστείτε.

Κεράσια για το Άσθμα

Προσθέτετε μια χούφτα μίσχους κερασιών σε 1/2 λί τρο βραστό νερό. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μου λιάσουν έως ότου κρυώσει το μίγμα. Στραγγίζετε. Προ

σθέτετε

1/2 λίτρο μέλι και ανακινείτε καλά. Πίνετε 1

κουταλιά σούπας όταν χρειάζεται για το βήχα. Καφές για το Νευρικό Άσθμα Ο καφές βοηθάει σε μερικές μορφές άσθματος. Ψή

νετε το ρόφημα με διπλάσια από την κανονικ1} ποσό τητα καφέ και το πίνετε όταν αισθάνεστε δυσκολία στην αναπνω}.

Τσάι Μάραθου για το Άσθμα Ρίχνετε

1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού

πας φρεσκοκοπανισμένους σπόρους μάραθου. Καλύ

πτετε και αφ1}νετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγ γίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Αν ως γλυκαντικό

χρησιμοποιήσετε ζάχαρη, θα βοηθήσει και στη δυσπε ψία.

Πανσές για το Άσθμα Για να αντιμετωπίσετε το χρόνιο άσθμα και να δυνα

μώσετε την καρδιά μπορείτε να παρασκευάσετε τσάι με άνθη και φύλλα πανσέ. Έχει χρησιμοποιηθεί ακό μη και για τη θεραπεία της επιληψίας, επειδή είναι σπα-

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

199

σμολυτικό. Προσθέτετε ψιλοκομμένα άνθη και φύλλα, και τα αφήνετε να μουλιάσουν, καλυμμένα, για 10 λε πτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε αρ κετά φλιτζάνια την ημέρα.

Πατάτες για το Άσθμα Βράζετε αρκετές πατάτες. Τις τοποθετείτε σε λεκάνη και καλύπτετε το κεφάλι σας και τη λεκάνη με πετσέτα για να εισπνέετε τους aτμούς.

Μέλι για το Βήχα των Καπνιστών Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας

σπόρους γλυκάνισου. Τους αφήνετε να μουσκέψουν, κα λυμμένους, για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντική ουσία. Το πίνετε πολύ ζεστό.

Θυμάρι για το Άσθμα Φέρνετε σε βράση 2 φλιτζάνια νερό, σω οποίο έχετε προσθέσει

1 κουταλιά σούπας θυμάρι. Το ρίχνετε σε

μια λεκάνη και καλύπτετε το κεφάλι σας και τη λεκάνη με πετσέτα για να εισπνέετε τους aτμούς.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΒΡΟΓΧΙΤΙΔΑ, ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΚΑΙ ΚΟΚΙΤΗ Βρογχίτιδα Η βρογχίτιδα είναι φλεγμονή του βλεννογόνου των βρόγχων. Μερικοί άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι στη λοίμωξη από τους υπόλοιπους. Η ασθένεια συχνά αρ

χίζει υπό μορφή κοινού κρυολογήματος ή γρίπης, μπο ρεί όμως να οφείλεται σε στρεπτόκοκκο.

200

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Προδιαθετικοί παράγονrες είναι το ψύχος, η κόπω

ση, ακόμη και η κακή διατροφή. Πολλές φορές, η προ διάθεση μπορεί να αποδοθεί σε αλλεργίες ή εισπνοή χημικών ουσιών, όπως είναι τα σωμάτίδια του καπνού και της σκόνης.

Η θεραπευτική αγωγή για τι1 χρόνια βρογχίτιδα θα

πρέπει να πραγματοποιείται υπό την επίβλεψη του για τρού σας. Εκείνος θα ανακαλύψει το λόγο για τον οποίο υποφέρετε από χρόνια βρογχίτιδα και θα την ανrιμε τωπίσει κατάλληλα. Για τη θεραπεία ίσως χρειαστεί αλ λαγή των συνηθειών σας. Οι καπνιστές πρέπει να στα

ματήσουν το κάπνισμα. Ίσως θα πρέπει να αλλάξετε ακόμη και τις συνήθειες του ύπνου σας. Δεν πρέπει να

κοιμάστε σε πολύ ψυχρό δωμάτιο. Θα χρειάζεται, επί σης, να καλύπτετε το στόμα σας όταν βρίσκεστε έξω

από το σπίτι κατά τη διάρκεια πολύ ψυχρών ημερών. Συνιστάται ανάπαυση στο κρεβάτι, κατανάλωση πολ λών φρούτων και ελαφρά διατροφή. Πρέπει να πίνετε ζωμό κρέατος, χυμό φρούτων και πολύ νερό.

Για το Βήχα της Βρογχίτιδας Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας ιρλανδικό βρύο, σύμφυτο, λοβελία, φλοιό άγριας κερασιάς, βερβένα και γλυκάνισο σε 2 φλιτζάνια νερό. Βράζετε το μίγμα έως ότου μειωθεί το υγρό στο μισό.

Στραγγίζετε και προσθέτετε 2 φλιτζάνια μέλι. Το φέρ νετε σε βράση πάλι και μετά χαμηλώνετε τη φωτιά και το σιγοβράζετε για 10 λεπτά. Το απομακρύνετε από τη φωτιά και προσθέτετε 3 κου ταλιές σούπας ξίδι σμέουρου, αναμιγνύετε καλά και το

αποθηκεύετε στο ψυγείο. Πίνετε 1 κουταλιά σούπας ό

ταν χρειάζεται για το βήχα.

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

201

Σπαράγγι για τη Βρογχίτιδα Ρίχνετε 1 κονσέρβα σπαράγγι στο μπλέντερ. Το ρευ στοποιείτε και το βάζετε στο ψυγείο. Πίνετε

1/4 φλι

τζάνι κάθε πρωί και προτού πέσετε για ύπνο. Μπορεί τε, αν θέλετε, να προσθέτετε νερό για να παρασκευά σετε ζεστό ρόφημα. Θα διαπιστώσετε σημαντική βελ τίωση στη χρόνια βρογχίτιδα, σε λίγες εβδομάδες.

Γύρη Μελισσών για τη Βρογχίτιδα Η αλλεργία που σχετίζεται με τη βρογχίτιδα αντιμε τωπίζεται καλύτερα με γύρη μελισσών. Μπορείτε να λαμβάνετε μια κουταλιά σούπας γύρη την ημέρα. Κα τά τη διάρκεια της κρίσης, πρέπει να παίρνετε βιταμί νη C σε δόσεις των 1000 mg κάθε ώρα. Η βιταμίνη C δρα κατά των λοιμώξεων και ενισχύει το ανοσοποιητι κό σύστημα ώστε να μπορέσει να καταπολεμήσει η1 λοίμωξη.

Καστορέλαιο και Τερεβινθέλαιο για τη Βρογχίτιδα Αναμιγνύετε 1/2 φλιτζάνι καστορέλαιο και 1/4 φλιτζά

νι καθαρό τερεβινθέλαιο (νέφτι). Το ζεσταίνετε πριν από την εντριβή στο θώρακα, με τον ασθενή ξαπλωμένο στο κρεβάτι. Καλύπτετε με φα

νελένιο ύφασμα για να διατηρι1θεί η περιοχή ζεστή. Ο ασθενής πρέπει να πίνει πολλά υγρά.

Γάλα για τη Βρογχίτιδα Ζεσταίνετε

1 φλιτζάνι γάλα και προσθέτετε 1 κουτα

λιά σούπας aποξηραμένο περγαμόντο (μονάρδα). Το αφήνετε να μουλιάσει για

15 λεπτά. Στραγγίζετε και

ξαναζεσταίνετε. Πρέπει να πίνετε αρκετά ποτήρια την

ημέρα, έως ότου διαπιστώσετε βελτίωση.

202

ΣΠιτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Κατάπλασμα Κρεμμυδιών για τη Βρογχίτιδα Τηγανίζετε κρεμμύδια και τα αλείφετε στο θώρακα. Πρώτα πρέπει να έχετε κάνει εντριβή στο θώρακα με

ελαιόλαδο. Καλύπτετε με φανελένιο uφασμα για να δια τηρηθεί ζεστή η περιοχή. Τοποθετείτε μια φιάλη με πολύ ζεστό νερό πάνω από την περιοχή του θώρακα και να σταματήσει γρήγορα η συμφόρηση.

Έγχυμα Σύμφυτου για τη Βρογχίτιδα Βάζετε 7 γραμμάρια φύλλα σύμφυτου σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουλιάσουν για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και χρησιμοποιείτε μέλι ως γλυκαντικό. Πρέπει να πίνετε τουλάχιστον 2 φλιτζάνια την ημέρα.

Έμπλαστρο Σιναπιού για Σοβαρά Κρυολογήματα και Πνευμονία Προσθέτετε αρκετό νερό σε 1/2 φλιτζάνι ξηρή μουστάρ δα για να παρασκευάσετε πολτό. Χτυπάτε

1-2 aσπρά

δια αυγού και τα αναμιγνύετε στον πολτό. Απλώνετε ένα λεπτό στρώμα από το μίγμα πάνω σε ζεστό και νοτισμέ

νο φανελένιο ύφασμα. Κάνετε εντριβή στην περιοχή του θώρακα με ελαιόλαδο και εφαρμόζετε το έμπλαστρο. Καλύπτετε για να διατηρηθεί ζεστή η περιοχή. Το aφαι ρείτε όταν το δέρμα αρχίζει να κοκκινίζει. Αντιμετώπιση της Πνευμονίας Η πνευμονία είναι φλεγμονή των πνευμόνων και ο

φείλεται κυρίως σε βακτήρια, ιούς και χημικές ερεθι στικές ουσίες. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν περισ

σότερα από 50 αίτια της ασθένειας - δεν μπορούμε να τα αναφέρουμε όλα εδώ.

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

203

Προσοχή: Πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας, ε πειδή μπορούν να συμβούν σοβαρές επιπλοκές. Αν δεν μπορείτε να βρείτε ιατρική βοήθεια, υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσετε την κατάσταση έως ότου έλ θει ο γιατρός. Τα συμπτώματα αρχίζουν ξαφνικά και περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό με ρίγη, βήχα και μερι κές φορές αιμόπτυση. Υπάρχει συχνά πόνος στο θώρα κα. Είχα προσβληθεί από την ονομαζόμενη <<περιπα τητική πνευμονία>> και πρέπει να σας πω ότι δεν πρέπει να aστειεύεστε με την ασθένεια αυτή. Ο δείκτης θνησι μότητας είναι υψ11λός χωρίς την κατάλληλη θεραπεία. Παρακάτω αναφέρονται τρόποι με τους οποίους μπο ρείτε να αντιμετωπίσετε την πνευμονία έως ότου σας

επισκεφθεί γιατρός. Μαλακώνετε σκελίδες σκόρδου, τις τοποθετείτε σε κα τσαρόλα και τις καλύπτετε με νερό. Αφήνετε το υγρό να πάρει βράση, ώστε οι ατμοί να είναι πυκνοί. Αν εί

ναι εφικτό, φέρνετε τον ασθενή στο δωμάτιο όπου βρά ζετε το σκόρδο. Βρέχετε στο υγρό ένα κομμάτι ύφασμα και το aπλώνετε στην περιοχ1} του θώρακα. Το απομακρύνετε όταν κρυώσει και το ξαναζεσταίνε

τε βυθίζοντάς το πάλι στο νερό με το σκόρδο. Συνεχίζε τε τη διαδικασία. Βάζετε μερικά σκόρδα από το μίγμα σε βάζο του ενός λίτρου, τα καλύπτετε με πολύ ζεστό λάδι και το δίνετε στον ασθενή για να εισπνέει τους aτμούς, ενόσω εσείς αλλάζετε το ζεστό ύφασμα στο στή θος του.

Κλείνετε καλά το δοχείο, όσο δεν το χρησιμοποιείτε,

για να διατηρεί την ισχύ του. Αν μπορεί ο ασθενής, κα λό είναι να τρώει μικρά κομματάκια σκόρδου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

204

ΣΠΙΤΙΙU ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αντιμετώπιση του Κοκίτη Ο κοκίτης είναι οξεία λοιμώδης ασθένεια, συνηθισμέ νη στα παιδιά. Χαρακτηρίζεται από παροξυσμούς έντο

νου βήχα, που καταλΙ}γουν σε εισπνέυστικό συριγμό. Η παρακάτω συνταγ1} καταστέλλει αποτελεσματικά το βΙ} χα:

Στύβετε 3 λεμόνια και αναμιγνύετε το χυμό τους με 2 χτυπημένα aσπράδια αυγών. Προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι

κασταν1} ζάχαρη. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι ελαιόλαδο στο μίγ μα. Το ανακινείτε καλά και το διατηρείτε στο ψυγείο. Δίνετε 1 κουταλιά σούπας όταν χρειάζεται για το β1jχα.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗΣ Πνευμονική Συμφόρηση Η ακόλουθη συνταγή είναι μια παλιά κινεζική μέθο δος αντιμετώπισης της πνευμονικ1}ς συμφόρ1ισης:

Κόβετε σε φέτες μερικά μεγάλα κρεμμύδια και τα τσι γαρίζετε. Ρίχνετε αρκετό φυτικό λάδι 1} λιωμένο λαρδί

πάνω στα κρεμμύδια, ώστε να καλυφθούν, και τα αφή νετε να μουλιάσουν στο φούρνο για 30 λεπτά. Βάζετε το μίγμα των κρεμμυδιών πάνω σε φανελένιο

ύφασμα. Αλείφετε το θώρακα με ελαιόλαδο και εφαρ μόζετε το κατάπλασμα των κρεμμυδιών στο στήθος. Κα

λύπτετε για να διατηρηθεί το κατάπλασμα ζεστό. Το aφαιρείτε μετά από περίπου 30 λεπτά.

Πιπέρι Καγιέν για την Πνευμονική Συμφόρηση Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας πιπέρι καγιέν, 4 κου ταλιές σούπας κανέλλα και 6 κουταλιές σούπας κονιο-

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

205

ποιημένο τζίγrζερ. Προσθέτετε αρκετό ελαιόλαδο 1} φυ

τικό λάδι για να σχηματιστεί πολτός. Απλώνετε το μίγ μα σε ζεστό φανελένιο ύφασμα.

Αλείφετε την περιοχ1} του θώρακα με ελαιόλαδο και εφαρμόζετε το κατάπλασμα στο θώρακα. Καλύπτετε για

να διατηρείται ζεστό και το αφήνετε όλη τη νύχτα. Ό λα τα συστατικά είναι εξαιρετικά διεγερτικά και θα προ καλέσουν εφίδρωση στον ασθενή.

Βρασμένα Κρεμμύδια για την Πνευμονική Συμφόρηση Για την πνευμονικ1} συμφόρηση, χρησιμοποιήστε τψ

ακόλουθη παλιά ινδική μέθοδο. Τηγανίζετε ελαφρώς κρεμμύδια και τα τοποθετείτε σε φανελένιο ύφασμα. Προσθέτετε καμφορούχο οινόπνευμα, αν διαθέτετε. Α λείφετε ελαφρά το θώρακα με ελαιόλαδο. Τοποθετείτε το κατάπλασμα των κρεμμυδιών στην περιοχή του θώ ρακα και το καλύπτετε για να διαη}ρηθεί ζεστό. Η α

δελφΙ} μου υπέφερε συχνά από προβλήματα θώρακα και οι γονείς μου χρησιμοποιούσαν τη συνταγή αυτή

κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας η1ς. Πρόσφερε πάντοτε βοι}θεια.

Σινάπι για την Πνευμονική Συμφόρηση Αναμιγνύετε σε ίσες ποσότητες αλεσμένο σινάπι και

αλεύρι. Προσθέτετε χλιαρό νερό ώστε το μίγμα να α ποκτήσει την πυκνότητα πολτού. Το aπλώνετε σε κομ μάτι μουσελίνας. Αλείφετε ελαφρά την περιοχή του θώ

ρακα με ελαιόλαδο και στη συνέχεια εφαρμόζετε το κα τάπλασμα. Καλύπτετε με φανελένιο ύφασμα για να δια

τηρηθεί ζεστό. Αφ1}νετε το κατάπλασμα για περίπου

15 λεπτά 1} έως ότου κοκκινίσει το δέρμα- μην αφήσε-

206

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τε περισσότερο χρόνο.

Προσοχή: Πρέπει να αλείφετε το θώρακα με ελαιόλα δο προτού εφαρμόσετε οποιοδήποτε κατάπλασμα. Με τον τρόπο αυτό προστατεύετε το δέpμα από εγκαύμα τα. Το σινάπι θα μπορούσε να δημιουργήσει φουσκά λες, αν δεν προστατεύεται η περιοχή από το ελαιόλαδο ή αφεθεί το κατάπλασμα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Τσάι μέντας για την Πνευμονική Συμφόρηση Αναμιγνύετε 1 φλιτζάνι ζεστό αμυγδαλέλαιο με 1/2 κου ταλιά σούπας λάδι μέντας. Κάνετε μασάζ στο θώρακα και την πλάτη για να ανακουφίσετε τον ασθενή από την

πνευμονική συμφόρηση. Διατηρείτε τον ζεστό και δί νετέ του άφθονο τσάι μέντας για να ιδρώσει. Η παρα

πάνω μέθοδος είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Η α δελφή μου τη χρησιμοποιεί στα παιδιά της, όταν πά σχουν από πνευμονική συμφόρηση.

Επιπλέον βοι}θεια με χυμό λεμονιού: Όταν παρα σκευάζετε τσάι βοτάνων, μπορείτε να προσθέτετε και

χυμό λεμονιού. Περιέχει μεγάλη ποσότητα βιταμίνης

C και βοηθάει να μειωθεί η συμφόρηση και η υπερπα ραγωγή βλέννας. Πάντοτε προσθέτω χυμό λεμονιού στο τσάι βοτάνων. Πιστεύω ότι λίγη παραπάνω βοήθεια δεν βλάπτει. Ο χυμός λεμονιού είναι επίσης θαυμάσιο στυ πτικό και θεωρώ ότι βοηθάει και αυτή η ιδιότητά του.

Φτελιά για την Πνευμονική Συμφόρηση Αναμιγνύετε από 1/2 φλιτζάνι κονιοποιημένη φτελιά, άμυλο καλαμποκιού και κοπανισμένους σπόρους μαύ

ρου σιναπιού. Βρέχετε το μίγμα ώστε να δημιουργηθεί λεπτόρρευστος πολτός. Αλείφετε το θώρακα με ελαιό

λαδο. Τοποθετείτε το μίγμα πάνω σε ζεστό φανελένιο

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

207

ύφασμα και το εφαρμόζετε στο θώρακα. Καλύπτετε για

να διατηρείται ζεστό. Το αφήνετε έως ότου το δέρμα του θώρακα αρχίσει να κοκκινίζει.

Αντιμετώπιση του Εμφυσήματος Βάζετε 6 σταγόνες λάδι γλυκάνισου σε 1 κουταλιά σού

πας μέλι. Πρέπει να το λαμβάνετε καθημερινά μετά από κάθε γεύμα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΤΩΝ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΆΤΩΝ Συνταγή για τα Κρυολογήματα Ρίχνετε 4 λίτρα νερό σε μεγάλη κατσαρόλα, προσθέ τοντας 1/3 φλιτζάνι ρίζα τζίντζερ που έχετε μαλακώσει,

3 φλιτζάνια μέλι και 1 φλιτζάνι σταφίδες χωρίς κου κούτσια. Φέρνετε το μίγμα σε βράση και σιγοβράζετε για περίπου μια ώρα. Ίσως χρειαστεί να aφαιρείτε πό τε-πότε τον αφρό από την επιφάνεια. Κρυώνετε το μίγ

μα, το στραγγίζετε, το βάζετε σε δοχείο που κλείνει κα λά και το τοποθετείτε στο ψυγείο όλη τη νύχτα. Την επομένη, στύβετε 6 λεμόνια και 4 πορτοκάλια και προσθέτετε το χυμό τους στο μίγμα. Αναμιγνύετε καλά και πίνετε 2-3 ποτήρια την ημέρα. Η μέθοδος αυτή α

παλλάσσει από τα συμπτώματα αρκετά γρήγορα και καθαρίζει τον οργανισμό.

Σύμφυτο για τα Κρυολογήματα Ψιλοκόβετε αρκετά φύλλα σύμφυτου και προσθέτετε

1/2 φλιτζάνι καρπούς σαμπούκου. Προσθέτετε 1 φλι τζάνι μέλι και 1 φλιτζάνι νερό. Σιγοβράζετε για 30 λε-

208

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

πτά. Στραγγίζετε και το πίνετε για εφίδρωση και πτώ ση του πυρετού.

Τα φύλλα του σύμφυτου περιέχουν μια ουσία που μοιά ζει με την ασπιρίνη και ανακουφίζουν από τα ενοχλητι κά συμπτώματα του κρυολογήματος. Καταπραuνουν ε

πίσης τη φλεγμονή των βλεννογόνων του λαιμού. Το σύμφυτο θεωρείται καταπραϋντικό και αποχρεμπτικό. Ο καρπός του σαμπούκου δρα ως διουρι1τικό για τον καθαρισμό του οργανισμού.

Καλαμπόκι για τα Κρυολογήματα Βράζετε 8 εξωτερικά φύλλα (βράκτια) καλαμποκιού σε 4 φλιτζάνια νερό για περίπου 30 λεπτά. Στραγγίζετε το υγρό και το πίνετε. Λέγεται ότι ανακουφίζει από τον

πονοκέφαλο και τη συμφόρηση της μύτης κατά τη διάρ κεια του κρυολογήματος.

Λεμονάδα για τα Κρυολογήματα Ζεσταίνετε ένα ποτήρι λεμονάδα και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Η συνταγή είναι κατάλληλη για κρυο λογήματα που συνοδεύονται από πυρετό. Χαλαρώνει και ανακουφίζει.

Γάλα για τα Κρυολογήματα

Στο ξεκίνημα του κρυολογήματος, ρίχνετε από 1/2 κου ταλιά σούπας κανέλλα και τζίντζερ σε 1 φλιτζάνι ζεστό

γάλα. Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας μέλι και το πίνε τε ενόσω είναι ζεστό. Είναι πολύ καταπραϋντικό και τονωτικό.

Τσάι Φλόμου για τα Κρυολογήματα Το τσάι από άνθη φλόμου έχει ευχάριστη γεύση και

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

209

ανακουφίζει αποτελεσματικά τις φλεγμονές του βλεννο γόνου του λαιμού. ΚαταπραΟνει επίσης το βήχα. Βάζετε

μια μικρή χούφτα άνθη φλόμου σε 1/2 λίτρο βραστό νε ρό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζε τε το υγρό και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό.

Κρυολόγημα με Πυρετό Μουσκεύετε 1 κουταλιά σούπας νεπέτα σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε

το έγχυμα σε 1 φλιτζάνι χυμό κερασιού. Η νεπέτα χρη σιμοποιείται από την αρχαιότητα για την πτώση του

πυρετού, προκαλώντας εφίδρωση στον άρρωστο.

Κρυολόγημα με Συμπτώματα Γρίπης Αναμιγνύετε από

1 φλιτζάνι πεντάνευρο, άνθη μαύ

ρου σαμπούκου, καρπούς γιουνίπερου, δενδρολίβανο,

ιρλανδικό βρύο και μέντα. Μουσκεύετε 1 κουταλιά σού πας του μίγματος των βοτάνων σε

1 φλιτζάνι βραστό

νερό για 15 λεπτά. Στραγγίζετε, ξαναζεσταίνετε και προ σθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε δύο φορές την ημέρα.

Σύμφυτο για Πνευμονική Συμφόρηση σε Κρυολόγημα Αν το κρυολόγημα συνοδεύεται από πνευμονική συμ φόρηση, δοκιμάστε την ακόλουθη συνταγή με σύμφυ το. Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας ρίζα σύμφυτου (ψι

λοκομμένη) σε 1/2 λίτρο νερό. Το φέρνετε σε βράση και μετά σιγοβράζετε για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και προ σθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε 3-4 φορές την ημέρα από

ένα φλιτζάνι. Το σύμφυτο μειώνει τη φλεγμονή στους βρόγχους και το λαιμό. Δρα ως μαλακτικό, καταπραϋ ντικό και αποχρεμπτικό - διόλου αμελητέες ιδιότητες

210

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

για ένα μόνο βότανο. Επειδή ανακουφίζει επίσης από τον πόνο, σας βοηθάει να νιώθετε καλύτερα κατά τη διάρκεια του κρυολογΙ)ματος.

Ποδόλουτρο για το Κρυολόγημα

Βάζετε 13/4 φλιτζάνι ξηρή μουστάρδα σε 8 φλιτζάνια βραστό νερό και το βράζετε για 10 λεπτά. Προσθέτετε το υγρό σε ποδόλουτρο για να αντιμετωπίσετε κρυολο γήματα και αναπνευστικά προβλήματα.

Βοήθεια από Δενδρομολόχα Προσφέρει αποτελεσματικό τσάι για κρυολογήματα και προβλήματα του θώρακα. Καταπραuνει επίσης το πε

πτικό σύστημα. Προσθέτετε 1/4 φλιτζάνι ψιλοκομμένα φύλλα και άνθη δενδρομολόχας σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 10 λεπτά, καλυμ μένα. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό.

Βασιλικό Μίγμα για Σοβαρά Κρυολογήματα Αναμιγνύετε από

1 φλιτζάνι αποξηραμένα λευκό μυ

ριόφυλλο, δυόσμο, φασκόμηλο, νεπέτα, μαρρούβιο, βερβένα και φλισκούνι. Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νε ρό σε 2 1/2 κουταλιές σούπας από το μίγμα των βοτά νων. Καλύπτετε και τα αφήνετε για 10 λεπτά. Στραγγί

ζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Ξαναζεσταίνετε και πί νετε 1 φλιτζάνι κάθε δύο ώρες. Το χρησιμοποιείτε συ χνότερα αν χρειάζεται εφίδρωση. Για Ευχάριστη Αναπνοή σε Κρυολογήματα Κατά τη διάρκεια του κρυολογήματος μπορείτε να μα

σάτε νωπό μαϊντανό. Εκτός του ότι φριiσκάρει την ανα πνοή σας όταν είστε άρρωστοι, απαλλάσσει το στόμα

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

211

σας από τις δυσάρεστες οσμές οποιαδήποτε στιγμή. Ο μαϊvrανός προσφέρει επίσης επιπλέον βιταμίνες, τις ο ποίες χρειάζεστε όταν υποφέρετε από κρυολογήματα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΒΗΧΑ Σιρόπι για το Βήχα με Βόραγο Βάζετε 1/2 φλιτζάνι φύλλα βόραγου στο μπλέvrερ, μαζί με

1/2 φλιτζάνι νερό. Αναμιγνύετε έως ότου το μίγμα

αποκτήσει ομοιόμορφη υφή. Το βάζετε σε εμαγιέ κα

τσαρόλα και προσθέτετε 2 φλιτζάνια μέλι. Το φέρνετε σε βράση, ανακατεύοντας συνεχώς. Το απομακρύνετε

από τη φωτιά και προσθέτετε το χυμό 2 λεμονιών. Πί

νετε 1-2 κουταλιές σούπας, όταν χρειάζεται για το βήχα. Σιρόπι για το Βήχα με Κεράσι Βάζετε 2 φλιτζάνια κεράσια σε μια κατσαρόλα και ρί χνετε τόσο νερό ώστε να τα καλύψει. Προσθέτετε αρ

κετές φέτες λεμονιού και 2 φλιτζάνια μέλι. Σιγοβράζε τε το μίγμα έως ότου μαλακώσουν τα κεράσια. Το απο

μακρύνετε από τη φωτιά. Αφαιρείτε τις φέτες του λε μονιού και τα κουκούτσια των κερασιών από το μίγμα.

Το διατηρείτε στο ψυγείο και πίνετε αρκετές κουταλιές σούπας όταν χρειάζεται για το βήχα.

Στα εγγόνια μου αρέσει το μίγμα αυτό. Με δυσκολία το διατηρώ για λίγο καιρό, επειδή το πίνουν είτε το χρειάζοvrαι είτε όχι. Ίσως είναι επίσης κατάλληλο για όσους υποφέρουν

από ουρική αρθρίτιδα, επειδή τα κεράσια είναι εξαι ρετικά για την αvrιμετώπιση της πάθησης αυτής. Αν

212

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

εμφανίζετε ευαισθησία στην ουρικι} αρθρίτιδα, μπο ρείτε να πίνετε το σιρόπι τακτικά για να προλαμβάνετε

την προσβολι} από την πάθηση.

Σιρόπι για το Βήχα με !νούλα Βάζετε από 1 κουταλιά σούπας ινούλα (ελένιο), βήχιο, ιρλανδικό βρύο, λοβελία και 3 κουταλιές σούπας δια

τρητόφυλλο ευπατόριο σε 1/2 λίτρο νερό. Το βράζετε έως ότου μειωθεί η ποσότητα του νερού στο μισό. Στραγ γίζετε καλά και προσθέτετε 2 φλιτζάνια μέλι. Το διατη ρείτε στο ψυγείο και πίνετε μια κουταλιά σούπας όταν χρειάζεται για το βήχα.

Σιρόπι για το Βήχα με Φλοιό Φτελιάς Βάζετε από 1 κουταλιά σούπας διατρητόφυλλο ευπα

τόριο, ιρλανδικό βρύο, λευκό μυριόφυλλο, φλοιό φτε λιάς, θυμάρι, μέ\τrα, μαρρούβιο και μελισσόχορτο σε 4 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για

30 λεπτά. Στραγγίζετε καλά και προσθέτετε 4 φλιτζά νια μέλι. Πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα για το βι}χα.

Σιρόπι για το Βήχα με Φραγκοστάφυλο Σιγοβράζετε 3 κουταλιές σούπας μαύρα φραγκοστά

φυλα σε

2 φλιτζάνια νερό για 15 λεπτά. Στραγγίζετε

και προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας μέλι. Το χρησιμο

ποιείτε, όταν χρειάζεται για το βήχα. Αποχρεμπτικό για το Βήχα Αναμιγνύετε από 1/4 φλιτζάνι φλόμο και άνθη μολό χας. (Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε φύλλα είτε άν

θη φλόμου). Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας από το μίγ-

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

213

μα των βοτάνων σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Στραγγίζε τε και προσθέτετε αρκετά γαρίφαλα (μοσχοκάρφια) και

1 κουταλιά σούπας χυμό λεμονιού. Προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Ανακουφίζει από την πνευμονική συμφό ρηση και βοηθάει στην αποβολ1} της βλέννας.

Σιρόπι για το Βήχα με Σκόρδο Η συνταγ1} αυτή είναι κατάλληλη για προβλήματα των

βρόγχων, που κυμαίνονται από τη βρογχίτιδα έως το

άσθμα. Κόβετε σε φέτες 2 1/2 φλιτζάνια νωπό σκόρδο και τα ρίχνετε σε 4 φλιτζάνια νερό. Κοπανίζετε από 2

κουταλιές σούπας κάρβι (κάρο) και σπόρους μάραθου. Τα προσθέτετε στο νερό με το σκόρδο. Βράζετε το μίγ μα έως ότου μαλακώσει το σκόρδο. Αφ1}νετε να μου λιάσουν για 12-14 ώρες σε δοχείο που κλείνει πολύ κα λά. Μετράτε το μίγμα στο τέλος των 14 ωρών και προ σθέτετε ίση ποσότητα μηλόξιδο. Τα φέρνετε πάλι σε βράση, προσθέτοντας αρκετή ζάχαρη ώστε να παρα σκευάσετε σιρόπι. Για το βήχα, πίνετε 1 κουταλιά σού πας κάθε πρωί ή όποτε χρειάζεται.

Σιρόπι για το Βήχα με Μαρρούβιο Προσθέτετε 6 κουταλιές σούπας μαρρούβιο και 2 κου ταλιές σούπας τριμμένο χρένο σε 3 φλιτζάνια νερό. Το φέρνετε σε βράσ11 και χαμηλώνετε τη φωτιά για να σι γοβράσει. Σιγοβράζετε έως ότου το υγρό μειωθεί στο μισό. Στραγγίζετε και προσθέτετε 3/4 φλιτζάνι μέλι. Πί νετε 2 κουταλιές σούπας όταν χρειάζεται για το βήχα. Αντιμετώπιση του Βήχα με Μαϊντανό Η συνταγή αυτή είναι κατάλληλη για επίμονο βήχα. Ρίχνετε 2 1/2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού-

214

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

πας αποξηραμένα άνθη ή φύλλα αγριμόνιου και 1 κου ταλιά σούπας aποξηραμένο μαϊντανό. Καλύπτετε και

τα αφήνετε να μουλιάσουν έως ότου κρυώσει το μίγμα. Στραγγίζετε. Το χρησιμοποιείτε για γαργάρες, για να

καταπραuνει τον ερεθισμένο λαιμό. Για να σταματήσει ο επίμονος βήχας, λαμβάνετε 2-3 κουταλιές σούπας α

πό το έγχυμα πρωί και βράδυ.

Καταστολή του Βήχα με Κόκκινο Τριφύλλι Βάζετε 4 φλιτζάνια νερό και 4 φλιτζάνια μέλι σε κα

τσαρόλα και τα φέρνετε σε βράση. Χαμηλώνετε τη φω τιά για να σιγοβράσουν και προσθέτετε 4 κουταλιές σού πας άνθη κόκκινου τριφυλλιού. Σιγοβράζετε για 15 λε πτά. Το κρυώνετε, το στραγγίζετε, το εμφιαλώνετε και το διατηρείτε στο ψυγείο. Πίνετε

1-2 κουταλιές σού

πας, όταν χρειάζεται για το βήχα. Η παραπάνω συντα γή προσφέρει επίσης στον οργανισμό πολλά επιπλέον ανόργανα στοιχεία.

Σιρόπι για το Βήχα με Θυμάρι Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας aποξηραμένο θυμάρι. Το κρυώνετε σε θερμοκρα

σία δωματίου. Στραγγίζετε και προσθέτετε

1 φλιτζάνι

μέλι. Ανακινείτε για να αναμιχθούν καλά. Το διατηρεί τε στο ψυγείο. Λαμβάνετε 1 κουταλιά σούπας αρκετές

φορές την ημέρα για τον ερεθισμένο λαιμό, το κρυολό γημα και το βήχα.

Σιρόπι για το Βήχα με Άγρια Κερασιά Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας θυμάρι, λοβελία,

ινούλα (ελένιο), βήχιο, διατρητόφυλλο ευπατόριο, φλό μο, ιρλανδικό βρύο, φλοιό φτελιάς, φλοιό άγριας κερα-

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

215

σιάς και 1 κουταλιά σούπας βάλσαμο του Γαλαάδ. Ρί

χνετε το μίγμα σε 4 φλιτζάνια νερό και σιγοβράζετε έ ως ότου το υγρό μειωθεί στο μισό. Στραγγίζετε και προ σθέτετε 2 φλιτζάνια μέλι. Προσθέτετε λίγες σταγόνες λάδι άγριας κερασιάς για γεύσιι Το διατηρείτε στο ψυ γείο αφού το εμφιαλώσετε. Η δοσολογία είναι 1-2 κου ταλιές σούπας για το βήχα. Υπάρχει στο σπίτι μου πά

ντα διαθέσιμο. Διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστη μα και είναι αποτελεσματικό.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΥΡΕΤΟ Μπίρα από Παρθενούλι Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας aποξηραμένο παρθενούλι (άνθη). Το αφήνετε να μουσκέψει έως ότου κρυώσει. Στραγγίζετε και ξαναζε σταίνετε. Το ρόφημα πίνεται πολύ ζεστό. Μπορείτε να προσθέτετε ως γλυκαντικό μέλι ή ζάχαρη.

Πτώση του πυρετού με Πιπέρι Γεμίζετε κάψουλες μεγέθους #00 με πιπέρι καγιέν και παίρνετε 2 κάψουλες κάθε 4 ώρες. Θα προκληθεί εφί δρωση και θα μειωθεί γρήγορα ο πυρετός. Είναι πραγ ματικά αποτελεσματικό για την ενίσχυση της κυκλοφο ρίας του αίματος και την αποβολή τοξινών από τον ορ γανισμό.

Πτώση του πυρετού με Σπόρους Πιπεριού Αυτός είναι άλλος ένας τρόπος χρήσης του πιπεριού

για να πέσει γρήγορα ο πυρετός. Μουλιάζετε αρκετούς σπόρους πιπεριού καγιέν σε 1 φλιτζάνι καυτό νερό για

216

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

30 λεπτά. Μετά τη στράγγιση, προσθέτετε περίπου 1/4 φλιτζάνι ζάχαρη. Προσθέτετε το χυμό 2 πορτοκαλιών και το πίνετε πο

λύ ζεστό. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό. Το γνωρί ζω, επειδή το χρησιμοποιώ επί χρόνια. Για Κρυολογήματα με Πυρετό Παίρνετε 2 κουταλιές σούπας άνθη σαμπούκου ή λευ

κό μυριόφυλλο και προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας φύλ λα μέντας. Τα σιγοβράζετε σε 2 φλιτζάνια νερό για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε 1/2 φλιτζάνι κατά τη διάρ κεια της ημέρας, όσο υπάρχει πυρετός.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΡΙΠΗ Άνθη Σαμπούκου για τη Γρίπη Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας άνθη σαμπού κου και φύλλα μέντας. Ρίχνετε στο μίγμα 4 φλιτζάνια βραστό νερό, καλύπτετε και τα αφήνετε να μουσκέψουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε 1 φλιτζάνι ζεστό ρόφημα κάθε ώρα για να πα

ραχθεί ιδρώτας.

Λευκό Μυριόφυλλο για τη Γρίπη Ρίχνετε από 1 κουταλιά σούπας λευκό μυριόφυλλο, δια τρητόφυλλο ευπατόριο και σκουτελλαρία σε 2 φλιτζά νια νερό. Τα σιγοβράζετε για

30 λεπτά. Στραγγίζετε.

Προσθέτετε σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό 1 κουταλιά σούπας από το υγρό αυτό και 1 κουταλιά σούπας aρω ματισμένους σπόρους ψύλλιου (ψυλλόχορτου) για γεύ ση. Το γλυκαίνετε με αμυλοσιρόπι.

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

217

Το πίνετε κάθε 30 λεπτά. Καταπραuνει επίσης τους πόνους της πλάτης και τους πονοκεφάλους.

Για τα Συμπτώματα της Γρίπης Ρίχνετε 8 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας aποξηραμένο φασκόμηλο. Προσθέτετε το χυμό 1 λεμονιού και

1 πορτοκαλιού και 2 κουταλιές σούπας

μέλι. Αναμιγνύετε καλά, καλύπτετε και τα αφήνετε να μουλιάσουν για 1 ώρα. Στραγγίζετε και πίνετε όσο συ χνά θέλετε. Το ξαναζεσταίνετε αν χρειάζεται.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΛΑΡΑ Ιλαρά Η ιλαρά είναι μια παιδική αρρώστια, για την οποία κάποτε θεωρούσαν ότι δεν έχει επιπλοκές. Σήμερα γνω

ρίζουμε ότι μπορούν να συμβούν - και πράγματι συμ βαίνουν- επιπλοκές. Η καλύτερη θεραπεία είναι να πα

ραμένουν οι μικροί ασθενείς στο κρεβάτι, σε δωμάτιο

με χαμηλό φωτισμό. Απασχολείτε τα παιδιά με ήπιες δραστηριότητες, ώστε να παραμένουν όσο το δυνατόν πιο ήρεμα. Τους παρέχετε πολλά υγρά και ελαφρά, θρε

πτική τροφή. Το χλιαρό μπάνιο φαίνεται ότι βοηθάει να διατηρείται ο πυρετός χαμηλός και προσφέρει ανα κούφιση. Αν το παιδί συνεχίζει να έχει πυρετό και το

εξάνθημα δεν υποχωρεί, η ακόλουθη συνταγή θα το βο ηθήσει σημαντικά. Με την υποχώρηση του εξανθήμα τος, φαίνεται ότι μειώνεται και ο πυρετός. Η ασθένεια διαρκεί περίπου 5 ημέρες. Ο πυρετός θα πρέπει να υ ποχωρεί κατά τη διάρκεια αυτών των 5 ημερών, καθώς το εξάνθημα αρχίζει να εξαφανίζεται.

218

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αντιμετώπιση της Ιλαράς Ρίχνετε 3 φλιτζάνια βρασrό νερό σε 1 κουταλιά σού πας άνθη καλέντουλας. Τα αφήνετε να μουσκέψουν 15

λεπτά. Στραγγίζετε το ρόφημα, το αρώματίζετε με 1 σrα γόνα λάδι μέντας και το γλυκαίνετε με ζάχαρη. Ο α σθενής πίνει ένα φλιτζάνι την ημέρα, πολύ ζεσrό. Είναι πολύ αποτελεσματικό για τη ιλαρά, επειδή προκαλεί

την παραγωγή ιδρώτα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΙΤΙΔΑ Πλευρίτιδα Η πλευρίτιδα είναι φλεγμονή του υπεζωκότα. Συνο δεύεται από πυρετό και έντονο οξύ πόνο κάτω από τη θωρακική κοιλότητα. Οι ασθενείς πρέπει να παραμέ νουν σrο κρεβάτι. Πρέπει επίσης να προσrατεύουν την

περιοχή του θώρακα όταν βήχουν. Εφαρμόζετε ζεσrές ή κρύες κομπρέσες σrην περιοχή του πόνου, για να μειω

θεί η φλεγμονή και να καταπραϋνθεί ο πόνος. Δίνετε

σrους ασθενείς πολλά υγρά για να βοηθηθεί η υγροποί ηση και η αποβολή των εκκρίσεων από τον οργανισμό. Οι ασθενείς πρέπει να ξαπλώνουν πάνω σrην πάσχου σα πλευρά, για να προληφθεί η μεταφορά των μικροβί ων σrην υγιή πλευρά. Η ελαφρά, υγρή διατροφή βοη θάει σrην ίαση.

Αντιμετώπιση της Πλευρίτιδας με Άνθη Μενεξέ Το τσάι μενεξέ είναι πολύ καλό για την αντιμετώπιση της πλευρίτιδας, επειδή περιέχει περισσότερη βιταμί νη Α από οποιοδήποτε άλλο γνωσrό βότανο. Ψιλοκόβε τε 1 κουταλιά σούπας φύλλα, άνθη και μίσχους μενεξέ.

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

219

Ρίχνετε m:o μενεξέ 1 φλιτζάνι βραστό νερό, καλύπτετε

και τον αφήνετε να μουλιάσει για 1Ο λεπτά.

Στραγγίζετε το ρόφημα και το γλυκαίνετε με ζάχαρη. Το πίνετε όσο συχνά θέλετε. Ο μενεξές είναι επίσης

εξαιρετικό χαλαρωτικό και έτσι βοηθάει τους ασθενείς να παραμένουν ήρεμοι.

Αντιμετώπιση της Πλευρίτιδας με Λευκό Μυριόφυλλο και Άλλα Βότανα Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας τζίντζερ, διατρητό φυλλο ευπατόριο, ινούλα (ελένιο), ιρλανδικό βρύο, άνθη

σαμπούκου, ρίζα ασκληπιάδας και λευκό μυριόφυλλο. Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας από το μίγμα των βο τάνων σε 4 φλιτζάνια νερό και βράζετε έως ότου το υ

γρό μειωθεί m:o μισό. Στραγγίζετε καλά και προσθέτε τε 1 κουταλιά σούπας λάδι μέντας και περίπου

1 φλι

τζάνι μέλι. Λαμβάνετε 1 κουταλιά σούπας κάθε 2 ώρες.

Κολοκυθιά:

Cucu.τbita

220

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Άνηθος:

Σαμπούκος:

Α ηet!ιιιηι gτaveole1ιs

Sαηιbιιcιιs 1ιigτα,

S. cωιadeπsis

Ινούλα (ελένιο):

Ευκάλυπτος:

Ιηιιlα !ιeleniιωι

Eιιcal)ptιιs globzιlιιs

Άσθμα, Νοσήματα του Θώρακα και Κρυολογήματα

221

Λεύκα:

Ευφρασία:

ΡοpιιΙιιs spp. salicaceae

Ειιplιταsία offίcinalis

Μάραθο:

(μοσχοσίταρο):

Fοeιιicιιl-ωιι vιιlgaτe

T1·ίgonella jοeηιιηι-gταecιι1ιι

Τριγωνέλλα

222

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Παρθενούλι:

Λινάρι:

Clnysantlιenιu1ιι pατtlιeηiιιηι

Liηιωι ιιsitatissi1nιι11ι

Σκόρδο:

Αγριοκαπνός (κίτρινη

Alliιιnι sativunι

γεντιανή): Gentiania lιιtea

Πεπτικό Σύστημα

223

Γεράνιο: Geraniuπι nιaculatu1n

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ

Πεπτικό Σύστημα ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΛΙΚΟ

ερικά βρέφη φαίνεται να είναι ευαίσθητα σrους κολικούς κατά τους πρώτους μήνες της

ζωής τους. Οι κολικοί προκαλούνται από συ

σπάσεις σε διάφορα όργανα και συνοδεύονται από πό

νο που μπορεί να είναι πολύ έντονος ορισμένες σrιγ μές.

Το βρέφος κλαίει πολύ δυνατά και λυγίζει τα πόδια προς το σrομάχι του.

224

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αφού του δώσετε έγχυμα βοτάνου με το μπιμπερό, δο κιμάστε να το ξαπλώσετε με το στομάχι του στους μη ρούς σας. Αυτό φαίνεται να το ανακουφίζει.

Πολλοί από τους σπόρους των βοτάvων καταπραuνουν τον πόνο.

Φυσιολογικά, καθώς μεγαλώνει το βρέφος απαλλάσ σεται από τους κολικούς. Γι' αυτό, το μόνο που χρειάζεται είναι να το ανακου

φίζετε, όσο είναι εφικτό.

Αντιμετώπιση του Κολικού με Χαμομήλι Μουσκεύετε από 1 κουταλιά σούπας χαμομήλι και σπό

ρους μάραθου σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό για 15 λεπτά, καλυμμένα.

Στραγγίζετε καλά και προσθέτετε

1/2 κουταλιά σού

πας από το υγρό στο γάλα του βρέφους. Μπορείτε να το επαναλάβετε έως 3 φορές την ημέρα, αν χρειαστεί.

Αντιμετώπιση του Κολικού με Σπόρους Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας σπόρους άνηθου,

σπόρους μάραθου και σπόρους γλυκάνισου. Προσθέτετε από 2 κουταλιές σούπας νεπέτα και χαμο μήλι (είναι χαλαρωτικά).

Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας από το μίγμα των βο τάνων σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουσκέψουν, καλυμμένα, για 15 λεπτά. Στραγγίζετε καλά και διαλύετε το υγρό σε ίση ποσότη τα νερού.

Το δίνετε στο βρέφος ανάμεσα στα γεύματα με μπι μπερό.

Πεπτικό Σύστημα

225

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΡΑΜΠΕΣ Κράμπες στο Στομάχι Στις κράμπες βοηθάει το έγχυμα (τσάι) μελισσόχορ

του. Βάζετε 6-8 φύλλα μελισσόχορτου σε 1 φλιτζάνι βρα στό νερό.

Τα αφήνετε να μουλιάσουν, καλυμμένα, για 10 λεπτά

και στραγγίζετε. Προσθέτετε γλυκαντικό και πίνετε το ρόφημα ζεστό. Μπορείτε να προσθέσετε τζίντζερ για ενίσχυση, ανθέ λετε.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ ΠΕΨΗΣ Βοήθημα για την Πέψη Μετά τα Γεύματα Αναμιγνύετε από 1 φλιτζάνι σπόρους μάραθου, σπό ρους και φύλλα άνηθου, άνθη χαμομηλιού, γλυκάνισο και φύλλα δυόσμου. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων. Καλύπτετε και αφήνετε να

μουσκέψουν για 1Ο λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνεται ζε στό μετά από κάθε γεύμα για να βοηθήσει στο πρόβλη μα της δυσπεψίας.

Βοήθεια από τον Καφέ Ο καφές μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στη δυ σπεψία μετά το γεύμα. Μπορεί επίσης να μειώσει την

όρεξη, αν πίνετε 1 φλιτζάνι καφέ μισή ώρα πριν από τα γεύματα.

226

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Βοήθημα για την Πέψη με Καγιέν Αν πασπαλίσετε με πιπέρι καγιέν το φαγητό σας, θα

σας βοηθήσει σημαντικά σε όλα τα προβλ1}ματα πέψης. Συνεχίζετε την αγωγή έως ότου λυθεί το πρόβλημα. Το καγιέν μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης σαν τσάι

ή σε κάψουλες για να απαλλαγείτε από προβλ1}ματα πέ ψης. Απλώς προσθέτετε 1/2 κουταλιά σούπας πιπέρι κα γιέν σε 1 φλιτζάνι καυτό νερό. Πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα. Αν και ίσως δεν θα μπορούσατε να φανταστείτε ότι το πιπέρι καγιέν προ

σφέρει ανακούφιση σε στομαχικές διαταραχές, βοηθάει πραγματικά.

Βοήθημα για την Πέψη με Παπάγια Ο χυμός παπάγιας φαίνεται να ανακουφίζει από προ βλΙ}ματα πέψης. Τον πίνετε μετά τα γεύματα για να προ λάβετε τη δυσπεψία.

Βοήθημα για την Πέψη με Κονιοποιημένο Θαλάσσιο Κελπ Βάζετε

1 κουταλιά σούπας κονιοποιημένο θαλάσσιο 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Αφήνετε να μουλιάσει για 15 λεπτά. Πίνετε το ρόφημα, όταν χρεια κελπ (φύκο) σε

στεί, για τη δυσπεψία.

Τσάι Άνηθου για τη Δυσπεψία Η συνταγή αυτή είναι αποτελεσματική για τη δυσπε ψία. Κοπανίζετε 2 κουταλιές σούπας σπόρους και φύλ λα άνηθου.

Τα καλύπτετε με 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουσκέψουν, καλυμμένα, έως ότου κρυώσει το υγρό.

Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό.

227

Πεπτικό Σύστημα

Πίνετε περίπου 4 κουταλιές σούπας κάθε ώρα, έως ότου ανακουφιστείτε από τη δυσπεψία.

Άνθη Λυκίσκου για τη Δυσπεψία Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας

άνθη λυκίσκου και προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας γλυ κερίνη. Τα μουσκεύετε για 5 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε το υγρό 30 λεπτά πριν από το γεύμα. Προσθέτετε όποιο γλυκαντικό θέλετε.

Τσάι Νερομολόχας για τη Δυσπεψία Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας αποξηραμένα φύλλα νερομολόχας. Τα μουσκεύετε, καλυμμένα, έως ότου κρυώσει το υ

γρό. Στραγγίζετε και aρωματίζετε με τζίντζερ, αν θέλε τε. Ξαναζεσταίνετε το ρόφημα αν χρειάζεται. Είναι ε

ξαιρετικό για τη δυσπεψία.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΤΕΩΡΙΣΜΟ (ΦΟΥΣΚΩΜΑ) Ανακουφιστείτε από το Μετεωρισμό με Μέντα Το τσάι μέντας έχει ωραία γεύση και είναι κατάλληλο για το πεπτικό σύστημα. Το πίνετε μετά τα γεύματα

για να βοηθήσει σε πεπτικές διαταραχές και να προλά

βει τη δημιουργία αερίων. Βάζετε 1 κουταλιά σούπας φύλλα μέντας σε 1 φλιτζά νι βραστό νερό. Τα μουσκεύετε καλυμμένα για

15 λε

πτά και στραγγίζετε.

Χρησιμοποιείτε γλυκαντικό της αρεσκείας σας. Το πί νετε ζεστό ή κρύο.

228

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ανακουφιστείτε από το Μετεωρισμό με Φασκόμηλο Το τσάι αυτό πίνεται κρύο. Ρίχνετε 4 φλιτζάνια βρα

στό νερό πάνω σε 4 κουταλιές σούπα(; μέλι και 2 κουτα λιές σούπας θρυμματισμένα φύλλα φασκόμηλου. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουλιάσουν για αρκετές ώρες ή τουλάχιστον έως ότου κρυώσει το υγρό.

Στραγγίζετε και το βάζετε στο ψυγείο. Το χρησιμο ποιείτε όσο συχνά χρειάζεται για να σας ανακουφίσει από τl} συσσώρευση αερίων.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΛΗΔΟΧΟ ΚΥΣΤΗ Ελαιόλαδο για τον Πόνο της Χοληδόχου Κύστης Ο πόνος της χοληδόχου κύστης μειώνεται αν πίνετε 1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο πριν από κάθε γεύμα.

Τονωτικό της Χοληδόχου Κύστης με Χυμό Λεμονιού Πίνετε 4 κουταλιές σούπας χυμό λεμονιού κάθε πρωί με άδειο στομάχι.

Συνεχίζετε επί τουλάχιστον 1 εβδομάδα για να διαπι στώσετε αποτέλεσμα.

Υπερικό για Προβλήματα της Χοληδόχου Κύστης Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα στη χοληδόχο κύστη, το έγχυμα (τσάι) υπερικού είναι αποτελεσματικό. Μου λιάζετε 4-5 φύλλα σε

1 φλιτζάνι βραστό νερό για να

παρασκευάσετε τσάι.

Το στραγγίζετε και το πίνετε αρκετές φορές την ημέ

ρα για να καταπραuνει τη χολι1δόχο κύστη.

Πεπτικό Σύστημα

229

Προσοχή: Το υnερικό μπορεί να προκαλέσει φωτοευαι

σθησία- το δέρμα γίνεται πολύ ευαίσθητο στο ηλιακό φως. Μην το χρησιμοποιήσετε αν 1}δη υποφέρετε από ευαι

σθησία στο ηλιακό φως. Αν το χρησιμοποη)σετε για τη θεραπεία της χοληδό χου κύστ11ς, πρέπει να αποφεύγετε τον ήλιο κατά τη διάρκεια της αγωγ1)ς.

Μην ακολουθείτε την αγωγ1} για μεγάλες χρονικές πε ριόδους, παρά μόνο όταν έχετε προβλ1}ματα στ11 χολη δόχο κύστη.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΟΥΡΑ Αντιμετώπιση της Καούρας με Καστανή Ζάχαρη Αποτελεί ασυν1}θιστη θεραπευτικ1} αγωγ1}, αλλά αρ κετοί ασθενείς αναφέρουν ότι είναι αποτελεσματικ1}. Λαμβάνετε 1 κουταλιά σούπας κασταν1} ζάχαρη για να μειωθεί ο πόνος της καούρας.

Ανακουφιστείτε από την Καούρα με Καρότα Η βρώση καρότων ή βλαστού σέλινου μετά τα γεύμα τα βοηθάει να σταματήσει η καούρα.

Αντιμετώπιση της Καούρας με Λεμόνι Δοκιμάστε να προσθέσετε 2 κουταλιές σούπας χυμό λεμονιού σε 1/2 φλιτζάνι ζεστό νερό. Το πίνετε σιγά-σιγά για να ανακουφιστείτε από η1ν καούρα.

Ανακουφιστείτε από την Καούρα με Χυλό Βρώμης Αν υποφέρετε συχνά από καούρα, δοκιμάστε να τρώ-

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

230

τε ένα μπολ χυλό βρώμης σε καθημερινή βάση. Η κα ούρα θα σταματήσει να εμφανίζεται.

Αντιμετώπιση της Καούρας με Μέντα Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας αποξηραμένα φύλλα μέντας. Τα αφήνετε να μουσκέψουν, καλυμμένα, για

10 λε

πτά. Χρησιμοποιείτε ως γλυκαντικό μέλι μετά τη στράγ

γιση. Πίνεται ζεστό. Το ξαναζεσταίνετε και το πίνετε ανάλογα με τις ανάγκες σας για να ανακουφιστείτε από την καούρα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΝΑΥΤΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΤΕΜΕΝΟ ΣΤΟΜΑΧΙ Ανακουφιστείτε από τη Ναυτία και τον ~Ιλιγγο

με Μέντα Το μάσημα νωπών φύλλων μέντας ανακουφίζει από το αίσθημα της ναυτίας.

Ανακουφιστείτε από τη Ναυτία με Χαμομήλι Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο χαμομήλι και το αφήνετε να μουλιάσει για 1Ο λεπτά. Στραγγίζετε.

Ρίχνετε 1/4 κουταλιά σούπας κανέλλα στο τσάι, προ

τού προσθέσετε ζάχαρη για καλύτερη γεύση.

Ανακουφιστείτε από τη Ναυτία με Γαρίφαλο (Μοσχοκάρφι) Μερικές φορές, το μάσημα 4-5 ολόκληρων γαρίφα λων καταπραuνει τη ναυτία του ταξιδιού.

Πεπτικό Σύστημα

231

Ανακουφιστείτε από τη Νευρική Δυσπεψία

με Μαντζουράνα Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό πάνω σε αρκετά κλω νάκια μαντζουράνας και αφήνετε να μουλιάσουν, κα

λυμμένα, επί 10 λεπτά. Στραγγίζετε και γλυκαίνετε με μέλι. Είναι επίσης κα

λό για πονοκεφάλους λόγω στρες. Τσάι Μαϊντανού Παρασκευάζετε τσάι ρίχνοντας 2 φλιτζάνια νωπό μα ϊντανό σε 4 φλιτζάνια βραστό νερό. Αφήνετε να μουλιάσουν, καλυμμένα, έως ότου κρυώ σει το μίγμα.

Στραγγίζετε και ξαναζεσταίνετε αν χρειάζεται. Προσθέτετε γλυκαντική ουσία για καλύτερη γεύση. Βο ηθάει να ηρεμήσει το στομάχι. Είναι επίσης εξαιρετικό διουρητικό για προβλήματα νεφρών.

Μίγμα Μέντας για το Ανακατεμένο Στομάχι Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένη μέ ντα και θρυμματισμένους σπόρους από κάρβι (κάρο). Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας

από το μίγμα και το αφήνετε να μουλιάσει για

15 λε

πτά. Το στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντι κό. Καταπραuνει το ανακατεμένο στομάχι, και ανακου

φίζει από την καούρα και τη δυσπεψία. Είναι επίσης αποτελεσματικό όταν χρησιμοποιείται σε προσβολές γρίπης για να ηρεμεί το στομάχι.

Για το Ανακατεμένο Στομάχι Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας υδραστίδα, φλό-

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

232

μο και σκουτελλαρία, 1 γεμάτη κουταλιά σούπας χαμο μήλι, 2 κουταλιές σούπας λοβελία, 1 κουταλιά σούπας μέντα,

1/4 κουταλιά σούπας κονιοποιημένη μέντα και 1 κουταλιά σούπας φλισκούνι. Ρίχνετε 1 κουταλιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό και τα αφήνετε να μουλιά σουν για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Ηρεμεί σύ ντομα το στομάχι.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΚΟΣ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΧΟΥ Ιρλανδική Συνταγή για το ~Ελκος Στομάχου Πρόκειται για άλλη μια αποτελεσματική ιρλανδική συ νταγή. Διατηρείτε το νερό στο οποίο έχουν βράσει πα τάτες και το πίνετε.

Γιατρεύει το έλκος αν ακολουθείτε την αγωγή σε κα

θημερινή βάση.

Αντιμετώπιση του Έλκους με Καγιέν Αναμιγνύετε

1 κουταλιά σούπας πιπέρι καγιέν με 1

φλιτζάνι καυτό νερό.

Πίνετε έως 3 φλιτζάνια την ημέρα. Θα σταματήσει τον πόνο τη νύχτα. Συνεχίζετε έως ότου δεν σας ενοχλεί πλέον το έλκος.

Αντιμετώπιση του ~Ελκους με Κατσικίσιο Γάλα Για την πρόληψη ή και τη θεραπεία του έλκους, μπο

ρείτε να πίνετε φρέσκο κατσικίσιο γάλα. Είναι πολύ α ποτελεσματικό.

Πεπτικό Σύστημα

233

Πολλοί δεν πίνουν κατσικίσιο γάλα εξ αιτίας της γεύ σης του.

Οι λόγοι για τη διαφορετική γεύση του γάλακτος είναι απλοί. Ένας από αυτούς σχετίζεται με την επεξεργασί α του.

Το γάλα πρέπει να φιλτράρεται και να ψύχεται αμέ σως μετά το άρμεγμα. Η ψύξη του γάλακτος όσο το δυνατόν ταχύτερα είναι πιθανώς το μυστικό για να μην αποκη)σει τη χαρακτη

ριστικΙ) γεύση, που πολλοί άνθρωποι συνδέουν με το κατσικίσιο γάλα. Στην πραγματικότητα είναι πολύ γευστικό γάλα μετά από κατάλληλη επεξεργασία. Πολλοί άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στο αγελαδι νό γάλα ή υποφέρουν από αλλεργίες, δεν παρουσιά

ζουν προβλήματα με το κατσικίσιο γάλα. Για πρώτη φορά ενδιαφέρθηκα για τη χρήση του ό ταν γεννήθηκε η εγγονή μου.

Παρουσίασε δυσανεξία στο αγελαδινό γάλα και εμ φάνισε μερικά προβλήματα με το γάλα σόγιας. Με το φρέσκο κατσικίσιο γάλα, όμως, δεν παρουσιάστηκε κα

νένα πρόβλημα. Κόκκινο Τριφύλλι για το Έλκος Το τσάι κόκκινου τριφυλλιού ανακουφίζει από τον πό νο του έλκους και καταπραuνει τη δυσπεψία. Βοηθάει να μετριαστεί η περίσσεια οξέος. Χρησιμοποιείται επίσης στην αντιμετώπιση της ραχί τιδας, επειδή αναπληρώνει απαραίτητα ανόργανα στοι

χεία. Το κόκκινο τριφύλλι περιέχει μεγάλη ποσότητα ασβεστίου και φωσφόρου, και έτσι ενισχύει τα δόντια και τα οστά.

234

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Πίνετε 1 φλιτζάνι πριν από τα γεύματα και πριν πέσετε για ύπνο.

Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας aποξηραμένο ή νωπό

κόκκινο τριφύλλι σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό και το αφή νετε να μουλιάσει, καλυμμένο, για 1Ο λεπτά. Στραγγίζε

τε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Γιαούρτι για το Έλκος Τρώγοντας γιαούρτι σε καθημερινή βάση, προλαμβά νετε ή θεραπεύετε το έλκος στομάχου, επειδή καταστρέ

φει τα βλαβερά βακτήρια που προκαλούν το σχηματι σμό οξέων στο στομάχι.

Βάλσαμο για το Ανακατεμένο Στομάχι Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας μελισσόχορτο. Το αφήνετε να μουσκέψει για 15 λεπτά,

καλυμμένο. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το μελισσόχορτο έχει πολύ ηρεμιστική και καταπρα ϋντική δράση. Το τσάι μπορεί να χρησιμοποιείται κα τά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όταν η έγκυος νιώθει

ναυτία. Είναι επίσης καλό να το πίνετε προτού πέσετε

για ύπνο, επειδή θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε. Αντιμετώπιση της Τάσης για Εμετό σε Παιδιά και Ενήλικες Ζεσταίνετε 5 κουταλιές σούπας πλιγούρι βρώμης στην ψηστιέρα. Ρίχνετε στη βρώμη 2 φλιτζάνια βραστό νερό για να δημιουργηθεί λεπτόρρευστος χυλός, και προσθέ

τετε ζάχαρη και κανέλλα για να γλυκάνει. Πίνετε όσο θέλετε (και όσο συχνά χρειάζεται) έως ό του σταματήσει η τάση για εμετό. Ηρεμεί γρήγορα το στομάχι.

235

Πεπτικό Σύστημα

Τζίντζερ:

Τζίνσενγκ:

Zingiber officinale

Ραηαχ qιιinquefolius

Χρυσόβεργα:

Υδραστίδα:

Solidago

Hyιlrastis canadensis

236

ΣΠΙΤΙΙ\Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Κοπτίδα:

Coptis gτeenlωιclica

Ακακία: Acacia senegal

Κράταιyος:

Πανσές:

Cτataegus oxyacantlιa

Viola tτicoloτ

237

Πεπτικό Σύστημα

Μακλούρα: Maclιι1·a ponιi[e1·a

Χέvα:

Laωsonia alba, L. inennis

Κνίκος (αγιάγκαθο):

Αγιόκλημα:

Cnicus benedictus

Diervilla lonicera

238

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ύσσωπος:

Μαρρούβιο:

Hyssopus offici1ιalis

Maτrubiunι vulgaτe

Χρένο:

Εκουίζετο:

Annoracia rusticana

Equisetum hyemale

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

239

Λυκίσκος:

Ηιαιιu.Ζιιs lupulus

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

ακοή, η όραση, η όσφρηση και η γεύση δί νουν σrη ζωή μας ενδιαφέρον. Γι' αυτό, όποτε

η ικανότητα των αισθήσεών μας μειώνεται λό

γω κάποια ασθένειας, νιώθουμε τον κόσμο γύρω μας κάπως θαμπό και γκρίζο.

Ευτυχώς, η μητέρα φύση μάς έχει εφοδιάσει με πολλά και διάφορα είδη βοτάνων, τα οποία μας βοηθούν να βελτιώσουμε την κατάσrαση. Με την πάροδο των αιώ-

240

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

νων, οι άνθρωποι έχουμε επιτύχει, χρησιμοποιώντας τα

δώρα τής φύσης, να παρασκευάσουμε αποτελεσματικά ιάματα.

ΣΥΝΤΑrΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

ΤΩΝ ΑΥΤΙΩΝ Ωταλγία Η θερμότητα φαίνεται ότι βοηθάει να σταματήσει ο πόνος στα αυτιά. Τοποθετείτε μια ζεστή υγρή πετσέτα

στο αυτί και τη διατηρείτε ζεστή με μια θερμοφόρα. Αν ο πόνος επιμένει, πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας,

επειδή μπορεί να αποτελεί ένδειξη φλεγμονής στο αυτί ή διάτρησης του τυμπάνου. Αν τυχόν εισχωρήσει έντομο στον πόρο του αυτιού,

μην προσπαθήσετε να το απομακρύνετε με κάποιο όρ γανο. Χρησιμοποιήστε έναν ισχυρό φακό για να δελεά

σετε το έντομο και να βγει μόνο του. Μερικές φορές, όμως, με τον τρόπο αυτό το έντομο

προχωρεί βαθύτερα στο αυτί. Τότε, γεμίζετε το αυτί με απαλό λάδι, ώστε να επιπλεύσει το έντομο και να βγει έξω από τον πόρο του αυτιού. Αν η προσπάθειά σας αποτύχει, θα πρέπει να αναζη

τήσετε ιατρική βοήθεια.

Μερικές φορές, όταν κολυμπάτε μπορεί να παγιδευ τεί νερό στο αυτί. Αν γείρετε το κεφάλι και το χτυπήσε τε απότομα και ελαφρά, το νερό συνήθως απομακρύ νεται. Αν όχι, μπορείτε να ρίξετε στο αυτί μερικές στα

γόνες ισοπροπυλική αλκοόλη 70 τοις εκατό. Βοηθάει στην εξάτμιση του νερού.

Ορισμένες φορές, η αίσθηση ύπαρξης νερού στο αυτί

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

241

προκαλείται από τη διόγκωση της κυψελίδας. Θα πρέ πει τότε να συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Ανακουφιστείτε από την Ωταλγία με Άνθη Φλόμου Μουσκεύετε για αρκετές εβδομάδες 1/4 φλιτζάνι άν

θη φλόμου σε 1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο. Στραγγίζετε αρ κετές φορές. Το διατηρείτε καλυμμένο καλά. Όταν θέ

λετε να χρησιμοποιήσετε το λάδι, το ζεσταίνετε.

Πρέπει να έχει τη θερμοκρασία δωματίου (μην το χρη σιμοποιείτε κρύο). Βεβαιωθείτε ότι είναι λίγο ζεστό, ό χι καυτό.

Ρίχνετε αρκετές σταγόνες από το λάδι στο αυτί που

πάσχει. Απλώνετε ένα ζεστό κομμάτι ύφασμα στο αυτί.

Δεν θα βλάψει αν βάλετε αποστειρωμένα βύσματα βαμ βακιού στο αυτί μετά το ρίξιμο των σταγόνων.

Μέλι για την Ωταλγία Ζεσταίνετε μέλι και ρίχνετε λίγες σταγόνες τη φορά

στο αυτί που πάσχει. Θα βοηθι}σει να σταματήσει οπό νος στο αυτί. Τοποθετείτε βύσμα από βαμβάκι στο αυτί

μετά το μέλι, για να διατηρηθεί ζεστό.

Λάδι για την Ωταλγία Ζεσταίνετε λίγο ελαιόλαδο ή καστορέλαιο και ρίχνετε μερικές σταγόνες λαδιού στο αυτί που πάσχει. Βάζετε ένα κομμάτι αποστειρωμένο βαμβάκι στο αυτί.

Αμαμηλίδα για την Ωταλγία Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας απόσταγμα αμα

μηλίδας και γλυκερίνη. Ζεσταίνετε το μίγμα και βρέχε τε ένα κομμάτι βαμβάκι με αυτό. Το βάζετε στο αυτί και το διατηρείτε ζεστό.

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

242

Προβλήματα στο ~Εσω Αυτί Κοπανίζετε σθέτετε

1 κουταλιά σούπας νωπό τζίντζερ. Προ

1 φλιτζάνι βραστό νερό. Το αφήνετε να μου

σκέψει για 15 λεπτά και στραγγίζετε. Χρησιμοποιείτε ως γλυκαντικό μέλι και πίνετε το υ γρό σαν τσάι. Καταπολεμά τιι ναυτία του ταξιδιού, και τη ναυτία και τον ίλιγγο που προκαλούνται από παθή σεις του έσω αυτιού.

Εμβοή (Βόμβος) Οι εμβοές προκαλούνται από διάφορα αίτια. Το πιο

συνηθισμένο είναι η υπερβολική χρήση aσπιρίνης ή άλ λων φαρμάκων. Πολλές φορές εμφανίζεται σε συγκε κριμένες ασθένειες του έξω, μέσου ή έσω αυτιού. Αν δεν λαμβάνετε φάρμακα σε τακτική βάση, συμβουλευ τείτε το γιατρό σας, για να ανακαλύψει την αιτία. Παρ' όλο που δεν το έχω δοκιμάσει ποτέ, αναφέρουν ότι αν ρίξετε λίγες σταγόνες χυμού κρεμμυδιού στο αυ τί θα σταματήσουν οι εμβοές και οι πόνοι στο αυτί.

Αντιμετώπιση των Εμβοών με Σκόρδο Ψιλοκόβετε 6 μεγάλες σκελίδες σκόρδο στο μπλέντερ, προσθέτοντας 1 φλιτζάνι ελαιόλαδο ή αμυγδαλέλαιο. Το βάζετε σε γυάλινο βάζο και το αφήνετε να μουλιά

σει, καλυμμένο, για 1 εβδομάδα. Στραγγίζετε και ρίχνετε αρκετές σταγόνες στο αυτί, για

να σταματήσουν οι εμβοές και να διευκολυνθεί η ακοή.

Αντιμετώπιση των Εμβοών με Τερεβινθέλαιο Αναμιγνύετε 1 κουταλιά σούπας καθαρό τερεβινθέλαιο

(νέφτι) και 1 κουταλιά σούπας αμυγδαλέλαιο ή ελαιόλα δο.

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

243

Βρέχετε ένα κομμάτι βαμβάκι με το μίγμα, το στύβετε και το τοποθετείτε m:o αυτί όλη τη νύχτα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΜΑΤΙΩΝ

φροντίδα των ματιών είναι πολύ σημαντική. Γι' αυτό έχουν συμπεριληφθεί

εδώ μερικές συνταγές για υγρά πλύσης των ματιών. Για οποιοδήποτε σοβαρό πρόβλημα, όμως, πρέπει να απευθύνεmε στο γιατρό σας. Τα μάτια σας είναι πολύτιμα.

Κατάπλασμα για το Μαυρισμένο Μάτι Βάζετε μια χούφτα ψιλοκομμένα φύλλα και μίσχους ,ύσσωπου σε 2 φλιτζάνια βραmό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 30 λεπτά. Στραγγίζετε, βρέχετε ένα κα θαρό κομμάτι ύφασμα

m:o υγρό των βοτάνων και το

aπλώνετε m:o μαυρισμένο μάτι.

Για Κόκκινα (Ερεθισμένα) Μάτια Ρίχνετε λίγες m:αγόνες καmορέλαιο m:α μάτια για να

καθαρίσει την ερυθρότητα.

Πρόληψη του Καταρράκτη Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας μέλι και μηλόξι δο σε ένα ποτήρι νερό. Το πίνετε με κάθε γεύμα. Λέγε ται ότι επιβραδύνει την ανάπτυξη του καταρράκτη, αλ λά και τον αποτρέπει.

244

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Επιβράδυνση του Καταρράκτη Για να επιβραδύνετε την ανάπτυξη του καταρράκτη,

βάζετε κάθε βράδυ μια σταγόνα μέλι στη γωνία κάθε ματιού. Ίσως περάσουν αρκετοί μήνες για να παρατη

ρήσετε βελτίωση. Τονωτικό Ματιών με Αγγούρι Κόβετε σε φέτες το αγγούρι και τις τοποθετείτε πάνω στα μάτια.

Τις αφήνετε για 15 λεπτά. Είναι αναζωογονητικό και μειώνει τις <<σακούλες>> γύ ρω από τα μάτια.

Περιποίηση των Ματιών Βάζετε από 1/4 κουταλιά σούπας μάραθο, ευφρασία

και χαμομήλι σε 2 φλιτζάνια καυτό νερό. Τα αφήνετε να μουσκέψουν έως ότου κρυώσει το μίγμα.

Το φιλτράρετε μέσα από αποστειρωμένα κομμάτια

βαμβάκι για να συγκραηίσετε κάθε σωματίδιο που θα μπορούσε να ερεθίσει το μάτι.

Το χρησιμοποιείτε σαν υγρό πλύσης για ερεθισμένα μάτια.

Για τον Ερεθισμό των Ματιών Για να ανακουφίσετε αμέσως τα ερεθισμένα μάτια, τους ρίχνετε 1 σταγόνα καστορέλαιο. Καταπραί\νει γρή γορα τον πόνο.

Υγρό Πλύσης Ματιών με Σόδα Μαγειρικής Βάζετε 1 1/ 2 κουταλιά σούπας σόδα μαγειρικής σε 3/4

φλιτζάνι ζεστό νερό. Το χρησιμοποιείτε σαν Υγρό Πλύ σης των Ματιών.

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

245

Υγρό Πλύσης Ματιών με Φύλλα βόραγου Το κολλύριο με βόραγο μπορεί να καθαρίσει τι1ν ερυ θρότητα των ματιών που οφείλεται σε καταπόνηση και κόπωση.

Χρησιμοποιείται σαν ήπιο υγρό πλύσης των ματιών. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας

αποξ11ραμένα φύλλα βόραγου. Αφήνετε να μουλιάσουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα.

Στραγγίζετε και το βάζετε σε αποστειρωμένο βάζο. Ρίχνετε λίγες σταγόνες απ' ευθείας στο μάτι ή το χρη σιμοποιείτε υπό μορφή κομπρέσας.

Μειώνει τις <<σακούλες» γύρω από τα μάτια.

Υγρό Πλύσης Ματιών με Ευφρασία Προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας ευφρασία σε 1 φλι

τζάνι βραστό νερό. Την αφήνετε να μουσκέψει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε καλά και ψύχετε το υγρό. Το χρησιμοποιείτε σαν υγρό πλύσης.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε επίσης μάραθο, άνθη σαμπούκου και βερβένα. Βοηθάει σε περιπτώσεις κου ρασμένων ματιών και επιπεφυκίτιδας.

Υγρό Πλύσης Ματιών με Σπόρους Μάραθου Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας σπόρους μάραθου σε

1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τους αφήνετε να μουσκέψουν για 15 λεπτά. Φιλτρά ρετε αρκετές φορές και χρησιμοποιείτε το υγρό με τη

βοήθεια δοχείου πλύσης ματιών. Με το περίσσευμα του υγρού βρέχετε ένα καθαρό κομ μάτι ύφασμα και το aπλώνετε υπό μορφή κομπρέσας πάνω στα μάτια για 15 λεπτά.

246

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Υγρό Πλύσης Ματιών με Βότανα Ρίχνετε 1 κουταλιά σούπας μάραθο ή άνθη σαμπού κου ή βερβένα σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Το ψύχετε, το φιλτράρετε καλά και το χρησιμοποιείτε

για την πλύση των ματιών. Βοηθάει σε περιπτώσεις κου ρασμένων ματιών και επιπεφυκίτιδας.

Υγρό Πλύσης Ματιών με Μέλι Ρίχνετε 1 κουταλιά σούπας μέλι σε 1/4 φλιτζάνι καυτό

νερό και αναμιγνύετε. Ψύχετε ελαφρά το μίγμα και το χρησιμοποιείτε με δοχείο πλύσης ματιών σαν ήπιο υ γρό πλύσης.

Υγρό Πλύσης Ματιών με Μαϊντανό Προσθέτετε από 1 κουταλιά σούπας μαϊντανό και κα

λέντουλα σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουσκέψουν, καλυμμένα, για 10 λεπτά. Φιλτράρετε αρ κετές φορές. Το χρησιμοποιείτε με τη βοήθεια δοχείου πλύσης ματιών. Το διατηρείτε στο ψυγείο για μετέπει

τα χρήση, σε δοχείο που κλείνει καλά. Το ζεσταίνετε όταν το χρειαστείτε. Δεν πρέπει να το

χρησιμοποιείτε πολύ ζεστό ή πολύ κρύο. Αναζωογόνηση Ερεθισμένων και Κουρασμένων Ματιών Χρησιμοποιείτε 1/2 κουταλιά σούπας καλέντουλα για κάθε φλιτζάνι βραστό νερό. Την αφήνετε να μουσκέ ψει έως ότου κρυώσει. Φιλτράρετε καλά και διατηρείτε

το υγρό σε αποστειρωμένη φιάλη. Βρέχετε ένα κομμάτι βαμβάκι στο υγρό, το στύβετε για να απομακρυνθεί η περίσσεια υγρού και το βάζετε πάνω στα μάτια για 10-15 λεπτά σαν κομπρέσα.

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

247

Φλεγμαίνοντα Μάτια Ρίχνετε

1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού

πας άνθη μυριόφυλλου. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για

10 λεπτά. Στραγγίζετε, βρέχετε με το υγρό ένα καθαρό κομμάτι ύφασμα και το aπλώνετε στα μάτια υπό μορ φή κομπρέσας.

Λέγεται ότι Βελτιώνει την Όραση Προσθέτετε μια μικρή χούφτα άνθη μπλουέ σε 1 φλι τζάνι βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 30 λεπτά. Φιλτράρετε το υγρό και το χρησιμοποιείτε για πλύση των ματιών. Σαν τσάι, είναι κατάλληλο για την επιπεφυκίτιδα. Η επιπεφυκίτιδα προκαλείται από πολ

λά αίτια. Μερικές φορές οφείλεται σε αλλεργίες (όταν εμφανίζεται την άνοιξη). Ορισμένοι τύποι επιπεφυκί τιδας προκαλούνται από την παρουσία ξένων σωμάτων

στο μάτι. Μπορεί να οφείλεται επίσης σε μόλυνση από αρκετά είδη ιών. Η οξεία λοιμώδης επιπεφυκίτιδα εί ναι πολύ μεταδοτική και εμφανίζεται κυρίως σε παι διά, μολονότι μπορούν να προσβληθούν και ενήλικοι. Τονωτικό Ματιών Βρέχετε ένα κομμάτι βαμβάκι με απόσταγμα αμαμη λίδας. Το βάζετε σαν κατάπλασμα πάνω στα μάτια για

20 λεπτά. Ανακουφίζει από τον ερεθισμό που οφείλε ται σε καταπόνηση και κόπωση των ματιών.

Αντιμετωπίστε το Κριθαράκι με Λάχανο Βράζετε νωπά φύλλα λάχανου έως ότου μαλακώσουν απλώς. Τα στραγγίζετε και τα aπλώνετε υπό μορφή κο μπρέσας στο μάτι που πάσχει. Τα αφήνετε για περίπου

15 λεπτά, καλυμμένα για να διατηρούνται ζεστά. Πρό-

248

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κειται για μια παλιά ιρλανδική συνταγή, η οποία φαί νεται αποτελεσματική.

Αντιμετωπίστε το Κριθαράκι με Μαύρο Τσάι Βρέχετε ένα σακουλάκι με μαύρο τσάι σε βραστό νε ρό και το εφαρμόζετε σαν κατάπλασμα στο μάτι που πάσχει.

Καλύπτετε χαλαρά με επίδεσμο και το αφήνετε αρκε τές ώρες. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία αν χρειάζε ται.

Αντιμετωπίστε το Κριθαράκι με Πατάτα Τρίβετε μια ωμή πατάτα και την τοποθετείτε υπό μορ φή καταπλάσματος στο μάτι που πάσχει. Πρόκειται για

άλλη μια ιρλανδική συνταγή. Είναι εκπληκτικό, πόσες χρήσεις μπορεί να έχει η κοινή πατάτα.

Αντιμετωπίστε το Κριθαράκι με Τανάκητο Το κριθαράκι οφείλεται σε βακτηριακή μόλυνση. Προ καλεί τοπικό πρήξιμο ενός από τους σμηγματογόνους αδένες του βλεφάρου. Το εξωτερικό κριθαράκι είναι επιφανειακό και δεν φαίνεται να είναι κάτι πολύ σοβαρό. Το εσωτερικό κρι θαράκι όμως χρειάζεται ιατρική παρακολούθηση.

Η συχνή εφαρμογή ζεστών επιθεμάτων στο μάτι, οδη γεί συνήθως στο σπάσιμο και την αποβολή του περιε χομένου από το κριθαράκι. Ρίχνετε

1 κουταλιά σούπας τανάκητο σε 1 φλιτζάνι

βραστό νερό. Το αφήνετε να μουσκέψει για 10 λεπτά και βρέχετε με το υγρό ένα κομμάτι ύφασμα. Το τοποθετείτε υπό μορφή κομπρέσας πάνω στο μάτι που πάσχει.

249

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΗΣ ΜΥΤΗΣ Αποσυμφόρηση της Μύτης με Ευπατόριο Ίσως χρειαστούν μερικές ημέρες για να aποσυμφορη

θεί η μύτη. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουτα λιά σούπας ευπατόριο. Καλύπτετε και το αφήνετε να μου λιάσει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκα ντικό. Το πίνετε με κάθε γεύμα και πριν από τον ύπνο.

rια την Αποσυμφόρηση της Μύτης Τρώτε από 2 σκελίδες σκόρδο,

3 φορές την ημέρα,

για 1 εβδομάδα. Το ιγμόρειο θα αρχίσει να καθαρίζει προς το τέλος της εβδομάδας.

Προβλήματα του Ιγμόρειου Διαλύετε ένα δισκίο βιταμίνης C των 500 mg σε

1/4

φλιτζάνι ζεστό νερό. Ρίχνετε το διάλυμα απ' ευθείας στα ρουθούνια με σταγονόμετρο ματιών, χρησιμοποιώντας

1/2 γέμισμα του σταγονόμετρου για κάθε πλευρά, 2 φο ρές την ημέρα.

Αποσυμφόρηση της Μύτης με Άλατα Έψομ Αφήνετε να τρέξει το νερό, έως ότου είναι πολύ κρύο. Αναμιγνύετε 2 φλιτζάνια κρύο νερό με 1 κουταλιά σού πας άλατα Έψομ και 2 κουταλιές σούπας διττανθρακι κό νάτριο.

Βρέχετε ένα καθαρό κομμάτι ύφασμα με το υγρό και το τοποθετείτε πάνω από την περιοχή του ιγμόρειου.

Το aντικαθιστάτε για να διατηρείται ψυχρή η περιοχή. Ανακουφίζει γρήγορα από τη βουλωμένη μύτη. Είναι αποτελεσματικό σε κρυολογήματα.

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

250

Αντιμετώπιση της Ιγμορίτιδας με Κηρήθρα Λέγεται ότι το μάσημα των πωμάτων από κηρήθρες μελισσών θεραπεύει προβλήματα των ιγμόρειων.

Αποσυμφόρηση της Μύτης με Τριγωνέλλα Σιγοβράζετε 2 κουταλιές σούπας κοπανισμένους σπό ρους τριγωνέλλας σε

2 φλιτζάνια νερό για 30 λεπτά.

Στραγγίζετε και προσθέτετε από 1 κουταλιά σούπας χυ μό λεμονιού και κρεμμυδιού. Πίνετε αρκετά ποτήρια την ημέρα.

Αποσυμφόρηση της Μύτης με Ροδοπέταλα Ρίχνετε

1 κουταλιά σούπας αποξηραμένα ροδοπέτα

λα σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Αφήνετε να μουλιάσουν

μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Στραγγίζετε και βρέχετε με το υγρό ένα κομμάτι βαμβάκι. Το aπλώνετε στα μάτια υπό μορφή κομπρέσας για 15 λεπτά. Ρίχνετε σταγόνες απ' ευθείας στα μάτια με στα γονόμετρο, αν θέλετε. Ανακουφίζει αποτελεσματικά α πό τον πόνο και τον ερεθισμό των ματιών που προκα λούνται από προβλήματα των ιγμόρειων.

Αποσυμφόρηση της Μύτης με Ατμούς Σύμφυτου Προσθέτετε

2 κουταλιές σούπας ψιλοκομμένη ρίζα

σύμφυτου (ή φύλλα αν δεν διαθέτετε ρίζα) σε 1 φλιτζά νι νερό. Το φέρνετε σε βράση και εισπνέετε τους aτμούς για να ανακουφιστείτε από τη βουλωμένη μύτη. Καλύπτετε το κεφάλι και τη λεκάνη με πετσέτα για να εκμεταλλευτείτε πλήρως τους aτμούς.

Αποσυμφόρηση της Μύτης με Θυμάρι - λεμόνι Βάζετε 1/4 φλιτζάνι θυμάρι-λεμόνι σε 4 φλιτζάνια νε-

251

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

ρό. Το βράζετε και εισπνέετε τους aτμούς. Καθαρίζει τη βουλωμένη μύτη.

Φλόμος για την Αποσυμφόρηση της Μύτης σε Κρυολογήματα Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας φλόμο και

1 κουτα

λιά σούπας βάλσαμο του Γαλαάδ σε κατσαρόλα με βρα στό νερό. Εισπνέετε τους aτμούς.

Αποσυμφόρηση της Μύτης με Μηλόξιδο Αναμιγνύετε από 1/2 φλιτζάνι μηλόξιδο και νερό. Φέρ νετε το μίγμα σε βράση και εισπνέετε τους aτμούς.

Αποσυμφόρηση της Μύτης με Παγάκια Τοποθετείτε αρκετά παγάκια σε λεκάνη με νερό και

βυθίζετε μόνο τα δάκτυλα των ποδιών σας στο νερό, έως ότου μουδιάσουν. Φαίνεται περίεργο, αλλά είναι αποτελεσματικό.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΛΑΙΜΟΥ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΤΟΣ

υχνά, η αιμορραγία των ούλων αποτελεί ένδειξη σκορβούτου ή κάποιας φλεγμονώδους ασθένειας,

όπως της ελκομεμβρανώδους στοματίτιδας (νόσου του

Vincent). Εδώ δίνουμε μερικές κατευθυντήριες γραμ μές, για το τι θα μπορούσατε να προσέξετε: εξετάστε τη γραμμή των ούλων, στα κάτω όρια των δοντιών, και παρατηρήστε το χρώμα. Τυχόν γαλαζοκόκκινη χροιά

αποτελεί ένδειξη δηλητηρίασης με μόλυβδο. Η μπλε χροιά δείχνει δηλητηρίαση με άργυρο. Πρασινωπή

252

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

γραμμή, ίσως υποδεικνύει δηλητηρίαση με χαλκό, ενώ κόκκινη γραμμή μπορεί να σημαίνει ουλίτιδα, πυόρ ροια ή σκορβούτο.

Το ιώδες χρώμα υποδεικνύει σκορβούτο. Αν τα ούλα

είναι σπογγώδη, θα πρέπει να επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας, διότι θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη δια φόρων παθήσεων, τις οποίες θα πρέπει να διερευνή σει.

Αλλεργίες Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από αλλεργίες. Οι αλλερ γίες οφείλονται σε επίκτητη υπερευαισθησία προς κά ποια ουσία, προς την οποία φυσιολογικά ο οργανισμός δεν θα αντιδρούσε. Υπάρχει συχνά γενετική προδιάθεση για την εμφάνιση

κάποιας συγκεκριμένης αλλεργίας. Δεν υπέφερα ποτέ από αλλεργίες, έως ότου ένας γεί τονας ψέκασε το χωράφι του με ζιζανιοκτόνο και είχα την ατυχία να βρίσκομαι κοντά στην περιοχή του ψε

κασμού. Ο άνεμος μετέφερε τα σταγονίδια προς το μέ ρος μου και τελικά βρέθηκα να με περιβάλει ένα νέφος

- το ίδιο συνέβη και στον κήπο μου. Έχασα τις πασχα λίτσες μου, τον πληθυσμό των οποίων με κόπο αύξανα χρόνο με το χρόνο. Επίσης υπέφερα από σοβαρό βρογχικό άσθμα και έ ντονη ναυτία. Το περιστατικό αυτό με βοήθησε να συ νειδητοποιήσω τον λανθασμένο τρόπο με τον οποίο συ μπεριφερόμαστε στο περιβάλλον και τις επιπτώσεις που έχει στην κοινότητα και στον καθένα μας ξεχωριστά. Στις συνηθισμένες αλλεργικές αντιδράσεις περιλαμβά νονται το έκζεμα, το βρογχικό άσθμα, ο πυρετός από

χόρτο (αλλεργική ρινίτιδα) και οι τροφικές αλλεργίες.

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

253

Πιστεύω ότι σήμερα οι περιπτώσεις άσθματος είναι πιο

συχνές και πεθαίνουν περισσότεροι άνθρωποι απ' ό,τι στο παρελθόν. Θεωρώ ότι αυτό συνδέεται με το πλήθος των τεχνητών χημικών ουσιών που μας περιβάλλουν. Θα

πρέπει όλοι να εναντιωθούμε πιο ενεργά στη χρήση πα ρασιτοκτόνων και ζιζανιοκτόνων.

Οι βλαβερές αυτές ουσίες ρυπαίνουν τα αποθέματα

νερού και τελικά μας επηρεάζουν όλους. Η αύξηση της συχνότητας του άσθματος αποτελεί απλώς το πρώτο ση μάδι, που μας υποδεικνύει ότι πρέπει να μειωθεί η χρή ση και η κατάχρηση χημικών ουσιών. Πρέπει να πά

ψουμε να βλάπτουμε τη μητέρα φύση και να εμποδί σουμε να περάσουν αυτά τα χημικά, μέσω της τροφι

κής αλυσίδας, στα παιδιά μας. Πρέπει να σταματήσουμε να εισάγουμε στον οργανι

σμό μας τεχνητές χημικές ουσίες ή να τις χρησιμοποιού με πάνω στο σώμα μας.

Η αυξανόμενη έκθεσή μας σε αυτές έχει ως συνέπεια να υποφέρουμε από υπερευαισθησία προς πολλές ουσί

ες. Αν περιορίσετε τη χρήση τεχνητών χημικών στο σπί

τι σας, σύντομα θα θέλετε να επέμβετε στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται οι άλλοι στο περιβάλλον. Εδώ παρατίθενται μερικές συνταγές, οι οποίες θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε ορισμένες αλλεργίες.

Για την Πνευμονική Συμφόρηση και τη Δύσπνοια που Οφείλονται σε Αλλεργiες Παίρνετε 500 mg βιταμίνη BG δύο φορές την ημέρα για να ανακουφιστείτε. Θα διαπιστώσετε βελτίωση μέ σα σε ένα μt}να. Θα βοηθούσε αν παίρνατε καθημερι

νά, παράλληλα με αυτή τη θεραπευτική αγωγή, και 500

mg βιταμίνη C.

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

254

Θεραπευτική Αγωγή με Μέλι και Ξiδι Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας μέλι και ξίδι, σε ένα ποτήρι νερό. Πίνετε το μίγμα με κάθε γεύμα και θα

σας βοηθήσει να ανακουφιστείτε απ6 τα συμπτώματα. Θεραπευτική Αγωγή με Γύρη Μελισσών Η γύρη μελισσών ενισχύει το αναπνευστικό σύστημα και είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση των αλ λεργιών. Παίρνετε καθημερινά 1 κουταλιά σούπας κόκ κους ή την ποσότητα που αντιστοιχεί σε 4 κάψουλες.

Γαργάρες με Αλόη Ρίχνετε μερικά φύλλα αλόης σε εμαγιέ κατσαρόλα. Προσθέτετε αρκετά φλιτζάνια νερό και το φέρνετε σε βράση. Στραγγίζετε καλά και το χρησιμοποιείτε για γαρ γάρες.

Για Ούλα που Αιμορραγούν Υγραίνετε

1/2 κουταλιά σούπας μύρο για να παρα

σκευάσετε έμπλαστρο. Το βάζετε στα ούλα πριν από τον ύπνο. Το πρωί θα διαπιστώσετε μεγάλη βελτίωση.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΤΟΜΑΤΙΙ(Α ΕΛΚΗ

α στοματικά έλκη (ή «ελκώδης στοματίτιδα», όπως ονομάζεται συχνά η πάθηση) οφείλονται σε πολλά

αίτια. Μπορεί να προκαλούνται από βακτήρια ή ιούς,

από ερεθιστικές ουσίες (όπως το οινόπνευμα και ο κα πνός) ή από ευαισθητοποίηση σε χημικές ουσίες που

περιέχονται σε οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύμα τα του εμπορίου. Μπορεί επίσης να οφείλονται σε έλ-

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

255

λειψη σιδήρου ή βιταμινών, ιδιαίτερα σε έλλειψη φολι

κού οξέος και βιταμίνης Β12. Αν εμφανιστούν σε βρέ φος, θα πρέπει να aποστειρώνετε το γάλα προτού το δώσετε στο παιδί και να πλένετε συχνά το στόμα του με

καινούριο κομμάτι ύφασμα κάθε φορά. Στοματικό Διάλυμα με Θυμάρι Οι ενήλικοι πρέπει πρώτα να θεραπεύσουν τυχόν δια ταραχές του πεπτικού συστήματος. Φαίνεται να βοη θούν οι πλύσεις με ασθενές διάλυμα βορικού οξέος.

Αν δεν διαθέτετε βορικό οξύ, χρησιμοποιήστε θυμά ρι, καθώς είναι πολύ καλό στυπτικό. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας θυμάρι και το μου σκεύετε, καλυμμένο, για

15 λεπτά. Στραγγίζετε και το

χρησιμοποιείτε για γαργάρες.

Σόδα Μαγειρικής για τα Στοματικά Έλκη Βάζετε 2 κουταλιές σούπας σόδα μαγειρικής σε 1 πο τήρι νερό και χρησιμοποιείτε το διάλυμα για στοματι κές πλύσεις. Ανακουφίζει από τον πόνο.

Πεντάφυλλο για τα Στοματικά Έλκη Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας πεντάφυλλο σε 4 φλι τζάνια νερό. Βράζετε ήπια έως ότου το υγρό μειωθεί στο μισό. Στραγγίζετε καλά και προσθέτετε στο μίγμα των βοτάνων 2 κουταλιές σούπας βόρακα.

Το χρησιμοποιείτε σαν στοματικό διάλυμα. Προσοχή: Μην το καταπιείτε.

Βουτυρόγαλα για τον Επιχείλιο ~Ερπητα Απλώνετε βουτυρόγαλα στον επιχείλιο έρπητα. Βοη

θάει στην αποξήρανσή του.

256

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Κόκκινο Τριφύλλι για τον Επιχείλιο Έρπητα Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας κόκκινο τριφύλλι σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Το αφήνετε να μουλιάσει μέ χρι να κρυώσει το μίγμα.

Στραγγίζετε και βρέχετε στο υγρό ένα κομμάτι ύφα σμα. Το εφαρμόζετε στον επιχείλιο έρπητα για 15 λε πτά αρκετές φορές την ημέρα.

Φασκόμηλο και Τζίντζερ για τον Επιχείλιο Έρπητα Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο φασκό μηλο σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Αφήνετε να μουλιάσει

15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε 1 κουταλιά σού πας τζίντζερ και μέλι για να γλυκάνει. Πίνετε 3 φλιτζά νια όλη την ημέρα. Προσφέρει ανακούφιση μέσα σε

24 ώρες. Κρυολογήματα και Ερεθισμένος Λαιμός Ο ερεθισμένος λαιμός προκαλείται από φλεγμονή των αμυγδαλών, του λάρυγγα ή του φάρυγγα. Ο ασθενής

που πάσχει από ερεθισμένο λαιμό και κρυολογ1}ματα πρέπει να βρίσκεται σε ζεστό και αναπαυτικό χώρο, και να πίνει πολλά υγρά. Ο ερεθισμένος λαιμός αποτε λεί επώδυνη και ενοχλητική κατάσταση, γι' αυτό πρέ πει να δείχνουμε στον άρρωστο κατανόηση.

Πολλοί άνθρωποι πάσχουν από φλεγμονές του λαιμού κατά τιι διάρκεια των χειμερινών μηνών, ιδιαίτερα αν υπάρχουν στο σπίτι παιδιά που πηγαίνουν σχολείο. Με την πρώτη ένδειξη, δοκιμάστε γαργάρες με υπε ροξείδιο του υδρογόνου (οξυζενέ) και νερό. Αυτό γενι κά αποτρέπει την επέκταση της φλεγμονής. Αν δεν προ λάβετε τον ερεθισμένο λαιμό στην αρχή του, δοκιμά-

257

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

σrε μερικές από τις παρακάτω συνταγές, και ακολου

θήσrε τις παλιές και δοκιμασμένες συμβουλές για πολ λά υγρά, ανάπαυση και ελαφρά διατροφή.

Καγιέν για τα Κρυολογήματα και τον Ερεθισμένο Λαιμό Αναμιγνύετε 1 κουταλιά σούπας πιπέρι καγιέν με 1 φλι τζάνι βρασrό νερό. Πίνετε

3 φορές την ημέρα για να

σrαματήσετε ι} να aποτρέψετε τα κρυολογήματα και τη

φλεγμονή του λαιμού. Είναι πραγματικά πολύ αποτελεσματικό. Μειώνει ση μαντικά τη διάρκεια της ασθένειας.

Ξίδι για τα Κρυολογήματα και τον Ερεθισμένο Λαιμό Αναμιγνύετε 2 φλιτζάνια ξίδι με

1 φλιτζάνι μέλι. Πί

νετε ένα ποτι}ρι κρασιού από το μίγμα αυτό 3 φορές την ημέρα.

Γαργάρες για τον Ερεθισμένο Λαιμό Το χρησιμοποιείτε με το πρώτο σημάδι φλεγμονής του λαιμού. Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας μέλι, 1/2 κου ταλιά σούπας πιπέρι καγιέν, 4 κουταλιές σούπας μηλό

ξιδο και 1 κουταλιά σούπας χυμό λεμονιού. Ρίχνετε το μίγμα σε 1 φλιτζάνι ζεσrό νερό. Αναμιγνύετε καλά και το χρησιμοποιείτε για γαργάρες.

Φλεγμονή των Ούλων Για να αντιμετωπίσετε μολύνσεις ή φλεγμονές των ού λων, παίρνετε μικρή ποσότητα χυμού παπάγιας και τον αφήνετε σrο σrόμα σας για 10 λεπτά. Καταπραuνει τα

ούλα. Τα ερεθισμένα ούλα εμφανίζουν συνήθως ερυ-

258

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

θρότητα, πρήξιμο και ευαισθησία. Η κατάσταση αυτή

μπορεί να προκληθεί από τεχνητι} οδοντοστοιχία ή τραυματισμό του στόματος.

Φλεγμονή των Αμυγδαλών Ρίχνετε μια μεγάλη χούφτα φασκόμηλο σε 2 φλιτζά νια νερό. Σιγοβράζετε για 15 λεπτά ι} έως ότου μαλα κώσει το φασκόμηλο. Βρέχετε ένα φανελένιο ύφασμα με το υγρό και τοποθετείτε τα φύλλα του φασκόμηλου στο ύφασμα προτού το τυλίξετε γύρω από το λαιμό. Βρέ χετε άλλο ένα κομμάτι ύφασμα με το υγρό και το τυλί γετε επίσης γύρω από το λαιμό. Αντικαθιστάτε κάθε λίγο το εξωτερικό κομμάτι υφά σματος, ώστε το εσωτερικό κατάπλασμα να παραμένει ζεστό. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, δίνετε στον ασθενι} να πιει ένα δυνατό τσάι φασκόμηλου. Το πρή

ξιμο και 11 φλεγμονι} θα υποχωρήσουν σε διάστημα ω ρών.

Τσάι Γιγάντιου Μπλε Γλυκάνισου για

Ερεθισμένο Λαιμό Το τσάι γιγάντιου μπλε γλυκάνισου (αγαστάχης) είναι πολύ καλό για τον ερεθισμένο λαιμό. Χρησιμοποιείτε

1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο γιγάντιο μπλε γλυκά νισο για κάθε φλιτζάνι βραστό νερό. Το αφήνετε να μουσκέψει για

10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε

γλυκαντικό. Πίνεται όσο το δυνατόν πιο ζεστό. Επανα λαμβάνετε όσο συχνά θέλετε.

Έγχυμα Βόραγου για Ερεθισμένο Λαιμό Παρασκευάζετε έγχυμα (τσάι) χρησιμοποιώντας

1/2

φλιτζάνι φύλλα βόραγου σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό.

259

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

Τα αφψrετε να μουσκέψουν για 30 λεπτά. Στραγγίζετε

και βάζετε το υγρό στο ψυγείο. Το χρησιμοποιείτε για γαργάρες όταν υποφέρετε από ερεθισμένο λαιμό.

Γαργάρες με Φραγκοστάφυλο για Ερεθισμένο Λαιμό Βάζετε 2 κουταλιές σούπας ψιλοκομμένα φύλλα μαύ ρου φραγκοστάφυλου σε l φλιτζάνι νερό. Σιγοβράζετε για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και ψύχετε το υγρό. Το χρη σιμοποιείτε για γαργάρες, για να ανακουφιστεί ο ερε

θισμένος λαιμός.

Γαργάρες με Ρόδι για Ερεθισμένο Λαιμό Αποξηραίνετε τη φλούδα ενός ροδιού. Ρίχνετε 2 κου

ταλιές σούπας aποξηραμένο και τριμμένο φλοιό σε 2 φλιτζάνια νερό. Το φέρνετε σε βράση και χαμηλώνετε τη φωτιά. Σιγοβράζετε το μίγμα έως ότου μειωθεί στο μισό. Στραγγίζετε και προσθέτετε l/4 φλιτζάνι ζάχαριι Κάνετε γαργάρες με το υγρό όταν χρειάζεται.

Γαργάρες με Φασκόμηλο για Ερεθισμένο Λαιμό Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας aποξηραμένο φασκόμηλο και

l/2 κουταλιά σού

πας πιπέρι καγιέν. Τα αφήνετε να μουσκέψουν όλη τη νύχτα και χρησιμοποιείτε το υγρό για γαργάρες. Φτελιά για Ερεθισμένο Λαιμό

Δημιουργείτε πολτό, χρησιμοποιώντας l κουταλιά σού πας σκόνη φτελιάς και όσο νερό χρειάζεται. Διαλύετε

l/2 φλιτζάνι μέλι σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Προσθέ τετε αργά το νερό με το μέλι στον πολτό της φτελιάς. Παίρνετε l κουταλιά σούπας όταν το χρειάζεστε.

260

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Χυμός Τεύτλου για Ερεθισμένο Λαιμό Κάνετε γαργάρες με ωμό χυμό τεύτλου (πωrrζαριού) για να ανακουφιστεί ο ερεθισμένος λαιμός.

Μπράντι για Ερεθισμένο Λαιμό Προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι καστανι} ζάχαρη σε 1/2 φλι τζάνι μπράντι. Αναμιγνύετε καλά και το πίνετε σιγά σιγά ώστε να ανακουφίσετε τον ερεθισμένο λαιμό.

Πρησμένοι Αδένες Βάζετε 5 φύλλα κισσού σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό και σιγοβράζετε για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και ψύχετε το υ γρό. Πίνετε 1 κουταλιά σούπας 3 φορές την ημέρα. Συ

νεχίζετε την αγωγι} έως ότου εξαφανιστεί το πρήξιμο.

Στοματική Μονιλίαση Η στοματική μονιλίαση οφείλεται στην ανάπτυξη της λευκάζουσας κάντιντας (ενός είδους μύκητα) στο στό

μα ι} στο λαιμό. Χαρακτηρίζεται από το σχι1ματισμό λευκών κηλίδων ι} ελκών. Εμφανίζεται συχνότερα σε μι κρά παιδιά και μπορεί να προκαλέσει πυρετό και πόνο.

Στυπτηρία για τη Στοματική Μονιλίαση Κάνετε εντριβι} στις λευκές κι1λίδες με στυπτηρία για να επουλωθούν και να ανακουφιστείτε από τον πόνο.

Μηλόξιδο για τη Στοματική Μονιλίαση Το μηλόξιδο δρα ως στυπτικό και μπορεί να χρησιμο

ποιηθεί για τον καθαρισμό του στόματος. Ξεπλένετε το στόμα με μίγμα ίσων ποσοτήτων νερού και μηλόξιδου κάθε δύο ώρες. Καταπραuνει τον πόνο και υποβοηθάει τη διαδικασία της επούλωσης.

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

261

Μέντα και Θυμάρι για τη Στοματική Μονιλίαση Βάζετε 1 κουταλιά σούπας αποξι1ραμένι1 μέντα και 2 κουταλιές σούπας θυμάρι σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Μουλιάζετε για 30 λεπτά. Το χρησιμοποιείτε σαν στοματικό διάλυμα.

Φύλλα Σμεουριάς για τη Στοματική Μονιλίαση Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας φύλλα κόκκινης σμεουριάς. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουσκέψουν έως ότου κρυώσει το υγρό. Το φιλτράρετε καλά και το αλείφετε στο εσωτερικό του στόματος με ένα σφουγγάρι, αρκε τές φορές την ημέρα.

Δενδρολίβανο για τη Στοματική Μονιλίαση Βάζετε από 1 κουταλιά σούπας δενδρολίβανο και φα σκόμηλο σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Αφήνετε να μουλιάσουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Στραγγίζετε και το χρησιμοποιείτε σαν στοματικό διά λυμα κάθε μισι} ώρα.

Γιαούρτι για τη Στοματική Μονιλίαση Βάζετε λίγο γιαούρτι στο στόμα σας και το αφήνετε όσο περισσότερο μπορείτε.

Τρώγοντας γιαούρτι, θα προλάβετε τις διαταραχές του πεπτικού συστήματος που προκαλούν επιχείλιο έρπη τα ι} μονιλίαση. Ανακουφιστείτε από τον Πονόδοντο με Σκόρδο Λέγεται ότι το σκόρδο σταματάει τον πονόδοντο.

Τοποθετείτε ένα μικρό κομμάτι από σκελίδα σκόρδου απ' ευθείας στην κοιλότητα του δοντιού.

262

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ανακουφιστείτε από τον Πονόδοντο

με Γαριφαλέλαιο Βρέχετε ένα κομμάτι βαμβάκι με γαριφαλέλαιο και το εφαρμόζετε στο δόvη.

Ανακουφιστείτε από τον Πονόδοντο

με Αλάτι και Στυπτηρία Αναμιγνύετε από 1/2 κουταλιά σούπας αλάτι και στυ πτηρία. Βάζετε το μίγμα στο δόντι και γύρω από αυτό, για γρήγορη ανακούφιση από τον πόνο.

Ανακουφιστείτε από τον Πονόδοντο με Βανίλια Ρίχνετε αρκετές σταγόνες βανίλιας απ' ευθείας στο δό ντι που πάσχει.

Ιρλανδικό βρύο: Clιοπdπιs cτispιιs, Gigωtina ?nωnillosa

263

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

Κισσός: Ηedeτa !ιelix

Πολεμόνιο του Ιακώβ): Ροle1ιιοηiιι.ηι cαeτιι.leιιηι

Ιμπάτιενς:

Κόιξ (Δάκρυα του Ιώβ):

l1npatiens bifloτa

Coix laC1)'11Za Jobi

264

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Γιουνίπερος, καρποί:

Κελπ (φύκος):

jιιnipeτus connιιunis

Fιιωs vesiczιlosis

Φασολιά:

Λεβάντα:

Plιaseolus vulgaτis

Lavandιιla a1ιgustijolia

265

Αυτιά, Μάτια, Μύτη και Λαιμός

Μελισσόχορτο:

Θυμάρι-λεμόνι:

Melissa officiιιalis

τ/ι)'17ηιs. se1jJ)'lluπι

Λουίζα:

Λεμονιά:

Alo)'sia tτiplιj'lla

Citτzιs linιon

266

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Γλυκόριζα:

Glycyττlιiza glabτa Μαρούλι: Lactιιca sativa

Τίλιο: Tilίa eu.τopea, τ. ωneτicana

Λοβελία:

Lobelia inflata

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

267

Ιτιά: Salix sjψ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, "Ενταση και Αϋπνία όγω του σrρες και των εντατικών ρυθμών της κα

θημερινής ζωής υποφέρουμε συχνά από πονο κεφάλους και νευρική υπερένταση. Μετά από μια

δύσκολη μέρα δουλειάς, θα θέλατε να γαλψέψει λίγο ο

νους σας και να χαλαρώσετε με ένα ζεσrό ρόφι1μα βο τάνων, επειδή πολλές φορές σας περιμένει ένα γεμάτο δρασrηριότητες βράδυ. Ένα από τα αίτια της αδυναμίας μας να κοιμηθούμε

τη νύχτα, είναι η υπερένταση. Υπάρχουν μάλισrα φορές

268

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

που νιώθουμε την ανάγκη να πάρουμε κάποιο βοήθημα για τον ύπνο.

Όμως, δεν πρέπει να καταφεύγουμε σε φάρμακα 1]

βότανα για μεγάλο χρονικό διάστημά. Πρέπει να χρησι μοποιούνται μόνο ως προσωρινή λύση. Όταν το πρόβλημα επιμένει, θα πρέπει να εξετάσου με με το γιατρό τα αίτια της aϋπνίας. Αν η γενικ1] κατά σταση της υγείας είναι ικανοποιητική, η αϋπνία μπορεί

να οφείλεται σε κάποιο συναισθηματικό πρόβλημα. Πολλές φορές, απλώς χρειαζόμαστε λιγότερες ώρες ύπνου απ' όσες νομίζουμε. Αν όλα εξελίσσονται ικανο

ποιητικά στη ζωή σας, αλλά απλώς δεν μπορείτε να κοι μηθείτε, ακούστε το σώμα σας.

Ίσως χρειάζεται να κοιμηθείτε αργότερα από το συ

νηθισμένο και να ασχοληθείτε με κάτι άλλο. Μερικές φορές, όταν μένουμε άγρυπνοι τη νύχτα, μπο ρούμε να ολοκληρώσουμε κάτι, για το οποίο δεν είχα με το χρόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε όταν περιστασιακά δεν μπορείτε

να κοιμηθείτε. Σύμφωνα με μελέτες, η αγρυπνία επί 24 ώρες μπορεί

να βοηθήσει 1] και να θεραπεύσει την κατάθλιψη. Θα πρέπει να ανησυχείτε μόνο όταν επανειλημμένα

δεν μπορείτε να κοιμηθείτε και η έλλειψη ύπνου έχει επιπτώσεις στην καθημεριν1] ζωή σας. Τότε είναι καιρός να απευθυνθείτε στο γιατρό σας για βοήθεια. Οι συνταγές που παρατίθενται εδώ, εκτός από τη βο ήθεια που προσφέρουν για τους πονοκεφάλους και την

αϋπνία, είναι επίσης αποτελεσματικές για τα κρυολο

γήματα και τη γρίπη, καθώς ένα από τα συμπτώματά τους είναι συχνά ο πονοκέφαλος.

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

269

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Για την Κατάθλιψη Βάζετε μια χούφτα φρεσκοκομμένο δενδρολίβανο σε φιάλη με λευκό κρασί. Αφ1)νετε να μουλιάσει για περί που 4 ημέρες. Στραγγίζετε και πίνετε μια κουταλιά σούπας όταν

χρειάζεται. Είναι υπέροχο! Είναι δυνατόν να παραμέ νει κανείς σε κατάθλιψη, όταν γεύεται κάτι τόσο θε σπέσιο;

Για την Κατάθλιψη και τον Πονοκέφαλο Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 3 κουταλιές σού πας αποξηραμένα άνθη και φύλλα πρίμουλας. Τα α φΙ)νετε να μουλιάσουν, καλυμμένα, περίπου 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό.

Πίνεται ζεστό ή καυτό (το ξαναζεσταίνετε αν χρειάζε ται). Μια ηλικιωμένη φίλη μου χρησιμοποιούσε τη συ νταγΙ) αυη) επί 30 και πλέον χρόνια - θα πρέπει λοιπόν

να είναι αποτελεσματική, για να την εμπιστεύεται για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟ Πονοκέφαλος από Διανοητική Κόπωση Αναμιγνύετε από 1/2 κουταλιά σούπας φασκόμηλο, μέ

ντα, δενδρολίβανο και λυκίσκο. Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό στο μίγμα των βοτά νων και τα αφήνετε να μουσκέψουν για 10 λεπτά. Προ σθέτετε μια πρέζα τζίντζερ και γλυκαντικό. Πίνεται ζε στό, προτού ξαπλώσετε για ύπνο.

270

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Μέντα για τον Πονοκέφαλο Ψιλοκόβετε 1 φλιτζάνι νωΠl} μέντα. Ρίχνετε 2 φλιτζά

νια βρασrό νερό σrο βότανο και το αφήνετε να μουλιά σει για 5 λεπτά. Στραγγίζετε και πρόσθέτετε γλυκαντι κό και λεμόνι, αν θέλετε.

Το χρησιμοποιώ μόλις νιώσω την πρώτη <<σουβλιά>> του πονοκέφαλου. Μερικές φορές, και ο ελάχισrος πό νος σrο κεφάλι μού προσφέρει τη δικαιολογία να γευ

θώ ένα φλιτζάνι. Το θεωρώ πολύ χαλαρωτικό.

Το Καλύτερο για τον Πονοκέφαλο Χρησιμοποιείτε 1 γεμάτη κουταλιά σούπας αποξηρα μένα άνθη χαμομηλιού για κάθε φλιτζάνι βρασrό νερό. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και γλυκαίνετε το ρόφημα με μέλι. Είναι αποτελεσμα τικό χαλαρωτικό. Προσοχή: Μην το χρησιμοποιείτε αν είσrε αλλεργικοί

σrην αμβροσία, επειδή το χαμομήλι ανήκει σr11ν ίδια οικογένεια φυτών.

Υπάρχουν πάρα πολλά άλλα βότανα, με τα οποία μπο ρείτε να το υποκατασrήσετε, αν υποφέρετε από αλλερ γίες. Είναι εξαιρετικό για όσους μπορούν να το χρΙ}σι μοποη}σουν.

Ημικρανία Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από ημικρανίεs. Απ' ό,τι καταλαβαίνω, ο πόνος πρέπει να είναι φρικτός. Οι ημι

κρανίεs μπορεί να προκαλούνται από αλλεργική υπε ρευαισθησία 1} συναισθηματικές διαταραχές. Οι περισ σότεροι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτές προέρχο νται από οικογένεια σrην οποία το 50 τοις εκατό και πλέον των μελών υποφέρουν από έντονους πονοκεφά-

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

2 71

λους. Συνιmάται η ανάπαυσι1 σε σκοτεινό δωμάτιο. Δο κιμάmε μερικές από τις ακόλουθες συνταγές για να α νακαλύψετε εκείνη που είναι αποτελεσματικι} για εσάς.

Ανακουφιστείτε από την Ημικρανία με Καρπούς Σαμπούκου Βάζετε

10-15 καρπούς σαμπούκου σε 1 φλιτζάνι νε

ρό. Πολτοποιείτε τους καρπούς και τους φέρνετε σε σύ

ντομη βράση. Χαμηλώνετε τη φωτιά και σιγοβράζετε για 10 λεπτά.

Στραγγίζετε, προσθέτετε γλυκαντική ουσία και το πί νετε. Θα πρέπει να το παίρνετε μόλις .αισθανθείτε να αρχίζει ο πονοκέφαλος, επειδι} έχει ήπια αναλγητική

δράση. Ανακουφιστείτε από την Ημικρανία με Στεγνωτήρα Μαλλιών Πολλοί ανακουφίζονται από την ημικρανία όταν, με

την πρώτη ένδειξή τι1ς, χρησιμοποιήσουν σrεγνωτήρα μαλλιών mη μεσαία κλίμακα. Η θερμότητα του σrεγνωτήρα καταπραuνει τον πονο

κέφαλο.

Ανακουφιστείτε από την Ημικρανία με Καφέ και Λεμόνι Με την πρώτη ένδειξη πονοκέφαλου, βράζετε ένα φλι τζάνι δυνατό καφέ, προσθέτοντας 1 κουταλιά σούπας χυμό λεμονιού. Η καφεtνη φαίνεται ότι βοηθάει μερι κούς ανθρώπους που υποφέρουν από ημικρανίες.

Ανακουφιστείτε από την Ημικρανία με Τσουκνίδα Βάζετε 2 κουταλιές σούπας aποξηραμένη τσουκνίδα

272

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σε 2 φλιτζάνια γάλα. Σιγοβράζετε για 10 λεπτά. Στραγ γίζετε και προσθέτετε μέλι για γλυκαντικό. Πίνετε το ρόφ11μα ενόσω είναι ζεστό. Μην το χρησιμοπου}σετε αν παρουσιάζετε αλλεργική αντίδραση στην τσουκνίδα

- υποκαθιστάτε την τσουκνίδα με μέντα, αν χρειαστεί. Μπορείτε να ελέγξετε τυχόν αλλεργική αντίδραση, πί νοντας μικρές γουλιές την πρώτη φορά που δοκιμάζετε

τη συyrαγή. Αν δεν εμφανιστεί εξάνθημα ή άλλη αλ λεργικΙ} αντίδραση, μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε με ασφάλεια.

Ανακουφιστείτε από την Ημικρανία με Δυσώδη Ίριδα Είναι φυσικό παυσίπονο, κατάλληλο για την ημικρα

νία. Ψιλοκόβετε 1 κουταλιά σούπας δυσώδη ίριδα (lτis

foeticlissinza) και την προσθέτετε σε 2 φλιτζάνια νερό. Βράζετε σε χαμηλή φωτιά για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε έως 3 κουταλιές σούπας την ημέρα. Έχει ελαφρώς καθαρτική δράση, γι' αυτό ίσως χρειαστεί να το aραιώσετε περισσότερο.

Ανακουφιστείτε από την Ημικρανία με Ξίδι Αναμιγνύετε ίσα μέρη από ξίδι και νερό και φέρνετε το μίγμα σε βράση. Εισπνέετε τους aτμούς για μερικά λεπτά. Επαναλαμβάνετε αν χρειαστεί.

Για τον Πονοκέφαλο από Υπερένταση Βάζετε από

2 κουταλιές σούπας αρτεμισία (ψευτοα

ψιθιά), βαλεριάνα, χαμομήλι και αγριμόνιο σε 2 φλι τζάνια βραστό νερό. Σιγοβράζετε το μίγμα για 30 λε πτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε το υγρό στο νερό του μπάνιου. Πολύ αποτελεσματικό και για μυϊκούς πόνους.

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

273

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΥΡΙΚΟΤΗΤΑ Ηρεμήστε με Άνθη Μπλοuέ Ρίχνετε 4-5 άνθη μπλουέ σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Αφ1}νετε να μουλιάσουν για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό.

Λέγεται ότι, μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, το τσάι αυτό βοηθάει να επανακη}σει ο ασθενής την κινητικό τητα των ποδιών του, αν το χρησιμοποιεί σε τακτική

βάση. Τσάι Λεβάντας για την Εξάντληση και την Υπερένταση Το τσάι λεβάντας είναι αποτελεσματικό σε καταστά

σεις εξάντλησης και υπερέντασης. Ρίχνετε

1 φλιτζάνι

βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας αποξηραμένα άνθη λεβάντας. Τα καλύπτετε και τα μουσκεύετε για

15 λε

πτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Θαυμά σιο ρόφημα για μετά τη δουλειά. Είναι από τα αγαπη μένα τής κόρης μου και το χρησιμοποιεί πολύ συχνά.

Τσάι Γάλιοu ή Φασκόμηλοu για Καταστάσεις Ταραχής Αν θέλετε να νιώσετε αμέσως ήρεμοι, ρίχνετε

1 φλι

τζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας εύοσμο γάλιο ή 1 κουταλιά σούπας φασκόμηλο. Τα αφήνετε να μου σκέψουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Μου αρέσει περισσότερο η γεύση του εύοσμου γάλιου στο τσάι, πα

ρά του φασκόμηλου. Και τα δύο είναι όμως αποτελε σματικά και μπορούν εξ ίσου να χρησιμοποιηθούν για άμεση αίσθηση ανακούφισης.

274

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Υστερία Για να ηρεμήσει ο ασθεν1}ς, του δίνετε να πιει τσάι

από φύλλα δάφνης. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε

2 φύλλα δάφνης. Αφαιρείτε τα φύλλα, αφού μουσκέ ψουν για 10 λεπτά και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό.

Ανησυχία με Αίσθημα Παλμών Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο μελισσόχορτο. Το αφήνετε να μουσκέ ψει για

10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκα

ντικό. Το τσάι αυτό έχει πολύ ευχάριστη γεύση. Προ σθέτω συχνά φύλλα μελισσόχορτου στο τσάι άλλων βο τάνων για τη γεύση του, αλλά και για τα επιπλέον οφέ λη που προσφέρει - ως εξαιρετικό χαλαρωτικό, συνει σφέρει στην αντιμετώπιση κάθε ασθένειας.

Ανακουφιστείτε από τον Νευρογενή Πονοκέφαλο Μουσκεύετε 1 κουταλιά σούπας φύλλα μενεξέ και τα προσθέτετε σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Λέγεται ότι αυξάνει την ευφυtα. Το πίνω συχνά, λόγω της βιταμίνης Α που περιέχει. Οι επι πλέον βιταμίνες που προσφέρει, είναι αρκετή παρότρυν

ση για να το απολαμβάνω περισσότερο.

Σκουτελλαρία για τον Ν ευρογενή Πονοκέφαλο Το ακόλουθο μίγμα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για τον νευρογενή πονοκέφαλο. Αναμιγνύετε από 1 φλι

τζάνι aποξηραμένη σκουτελλαρία, φασκόμηλο και μέ ντα. Για να παρασκευάσετε το τσάι, ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουσκέψουν για

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

2 75

10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε ζεστό όταν το χρειάζεστε. Η σκουτελλαρία είναι πολύ αποτελεσματική στην ανακούφισι1 από πονοκε φάλους. Χαλαρώνει ολόκληρο τον οργανισμό και δεν προκαλεί εθισμό.

Για τη Νευρική Υπερένταση Τα άνθη με ζωηρό μπλε χρώμα είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα των βοτάνων που αντιμετωπίζουν αποτελε σματικά τις νευρικές διαταραχές. Η σκουτελλαρία εί

ναι ένα από αυτά. Ψιλοκόβετε l/2 φλιτζάνι φύλλα και

άνθη σκουτελλαρίας και τα ρίχνετε σε 2 φλιτζάνια βρα στό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά και στραγγίζετε. Χρησιμοποιείτε μέλι ως γλυκαντικό και πί νετε αρκετά φλιτζάνια από το ρόφημα την ι1μέρα. Μπο ρεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της επι ληψίας, των σπασμών και των ακούσιων κινήσεων των άκρων. Η σκουτελλαρία χρησιμοποιείται επίσης κατά

τη διάρκεια της αποτοξίνωσης από ναρκωτικά και αλ κοόλ, για να μειώσει τα συμπτώματα του στερητικού συνδρόμου. Το Δικό Σας Παυσίπονο Αφήνετε να μουλιάσει l/2 κουταλιά σούπας aποξηρα

μένος φλοιός ιτιάς σε

2 φλιτζάνια κρύο νερό όλη τη

νύχτα. Φέρνετε το μίγμα σε βράση και το σιγοβράζετε για 20 λεπτά. Το στραγγίζετε, το ψύχετε και το εμφια λώνετε. Η δόση είναι l/4 φλιτζάνι, το οποίο πίνετε αρ γά όταν χρειαστεί να ανακουφιστείτε από τον πόνο.

Είναι πραγματικά αποτελεσματικό. Μπορεί να προ

στεθεί σε χυμό φρούτου ή τσάι, αν θέλετε. Έχει εκπλη κτικά γρι}γορη δράσιι Αυτό δεν πρέπει να μας εκπλι}σ-

276

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σει, δεδομένου ότι 11 ιτιά χρησίμευε ως πρώτη μορφή

ασπιρίν1ις. Η ιτιά περιέχει σαλικυλικά και ηι χρησιμο ποιούσαν ως παυσίπονο έως το 1853.

Την εποχ1i εκείνη, ένας Γερμανός χημικός την οδΙ}γη σε από τη λαϊκή ιατρικ1} στη μαζική παραγωγ1}. Το 1893, ένας άλλος Γερμανός χημικός, που εργαζό ταν στην εταιρεία BayeΓ, παρασκεύασε την ασπιρίνη

που χρησιμοποιούμε και στην εποχ1i μας. Τα συστατικά η)ς σημεριν1}ς aσπιρίνης προέρχονται

πλέον από προϊόΥrα της λιθανθρακόπισσας και του πε

τρελαίου. Σε ολόκληρο τον κόσμο, χρησιμοποιούνται περίπου 100.000 τόνοι aσπιρίνης κάθε χρόνο και είναι δ1ιμοφιλές αναλγητικό για την αντιμετώπιση πολλών πα θήσεων και ενοχλ1}σεων.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΠΝΙΑ Νευρικότητα στο Κρεβάτι Ρίχνετε αρκετά άνθη πασιφλόρας σε 1 φλιτζάνι βρα στό νερό. Τα αφ1}νετε να μουλιάσουν για

10 λεπτά.

Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Πίνετε το ρόφημα κρύο.

Ηρεμιστικό Τσάι Βοτάνων Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας περγαμόντο (μο νάρδα), λυκίσκο, μέντα, χαμομήλι και κοπανισμένους σπόρους μάραθου. Προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας α

πό το μίγμα σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Το αφήνετε να μουλιάσει για 10 λεπτά και το στραγγίζετε. Χρησιμο ποιείτε μέλι ως γλυκαντικό. Πίνετε το τσάι μισή ώρα πριν από τον ύπνο.

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

277

~Ηπιο Ηρεμιστικό με Ν επέτα Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε

1 κουταλιά σού

πας aποξηραμένη νεπέτα. Καλύπτετε και τη μουσκεύ ετε έως ότου κρυώσει.

Αρωματίζετε το μίγμα, αν θέλετε. Στραγγίζετε και προ σθέτετε γλυκαντικό. Στα παιδιά δίνετε 1 κουταλιά σού πας. Σε ενήλικες δίνετε 2 κουταλιές σούπας.

Ηρεμιστικό με Λυκίσκο Ρίχνετε 4 φλιτζάνια βραστό νερό σε 1 1/2 κουταλιά σού πας αποξηραμένα άνθη λυκίσκου. Τα αφήνετε να μου

σκέψουν, καλυμμένα,

1Ο λεπτά. Στραγγίζετε και προ

σθέτετε γλυκαντικό. Προσθέτετε και χυμό λεμονιού, αν θέλετε.

Ηρεμιστικό με Μαρούλι Το βρασμένο μαρούλι είναι εξαιρετικό χαλαρωτικό. Το τσάι μαρουλιού είναι ηρεμιστικό ταχείας δράσης. Απλώς ρίχνετε

1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 φλιτζάνι

κομμένο μαρούλι και το μουλιάζετε για 30 λεπτά. Στραγ γίζετε και πίνετε το ρόφημα πριν από τον ύπνο. Είναι

πραγματικά αποτελεσματικό - από τα καλύτερα χαλα ρωτικά που γνωρίζω. Το χρησιμοποιείτε για να απαλ λαγείτε από την υπερένταση ή για να σας βοηθήσει να κοιμηθείτε, αν υποφέρετε από αϋπνία. Είναι θαυμάσιο για ασθενείς που αναρρώνουν από κάποια ασθένεια. Μειώνει την νευρικότητα και τους βοηθάει να ηρεμή σουν και να αναπαυθούν, ώστε το σώμα τους να ολο κληρώσει τη διαδικασία της ίασης.

Βοήθημα για τον Ύπνο με Βουτυρόγαλα Αν πιείτε βουτυρόγαλα προτού πέσετε στο κρεβάτι, θα

278

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σας βοηθήσει να έχετε έναν ήσυχο ύπνο το βράδυ. Και οι δύο γονείς μου έπιναν συχνά ένα ποτήρι βουτυρόγα λα πριν από τον ύπνο. Δεν συμπαθούσα τη γεύση του

όταν ήμουν μικρή, αλλά τώρα μου aρέσει.

Βοήθημα για τον Ύπνο με Γάλα Ζεσταίνετε 1 φλιτζάνι γάλα και προσθέτετε 2 κουτα λιές σούπας μέλι και 2 κουταλιές σούπας χυμό λεμο νιού. Το πίνετε μισή ώρα πριν από τον ύπνο.

Βοήθημα για τον Ύπνο με Πλιγούρι Βρώμης Παρασκευάζετε συνηθισμένο πλιγούρι βρώμης και προσθέτετε τόσο γάλα ώστε να σχηματιστεί λεπτόρρευ στος χυλός. Τον πίνετε πριν από τον ύπνο για να σας

βοηθήσει να κοιμηθείτε. Είναι πολύ χαλαρωτικό και μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να κοιμίσετε τα παιδιά. Φαίνεται ότι τα ηρεμεί - και νιώθουν την κοι

λιά τους ζεστή και γεμάτη. Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιείτε κατά την προ

σβολή κάποιας ασθένειας, επειδή καταπραuνει το στο μάχι- είναι και θρεπτικό. Αποκτά ξεχωριστή γεύση ό ταν προσθέσετε ζάχαρη και τριμμένη κανέλλα. Τα παι διά το λατρεύουν. Βοηθάει τα ανι}συχα παιδιά να απο λαύσουν έναν ήσυχο ύπνο.

Βοήθημα για τον Ύπνο με Μήλο Ένα μήλο πριν πέσετε στο κρεβάτι, θα σας βοηθήσει να κοιμηθείτε. Πρόκληση ~Υπνου με Μέντα Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας δενδρολίβανο και φασκόμηλο, και 2 κουταλιές σούπας aποξηραμένη μέ-

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

279

vrα. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραmό νερό σε 1 κουταλιά σού πας από το μίγμα. Καλύπτετε και το αφ1}νετε να μου

λιάσει 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντι κό. Καταπραuνει τα νεύρα, ηρεμεί και σας παρακινεί να πάτε για ύπνο.

Μίγμα Βοτάνων για Καληνύχτα Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο λυ κίσκο, χαμομήλι, άνθη λεβάντας, σκουτελλαρία και κο νιοποιημένη ρίζα βαλεριάνας. Τα βάζετε σε κάψουλες μεγέθους# 00. Πίνετε 2 κάψουλες κάθε δύο ώρες (δεν πρέπει να υπερβείτε τις 6 κάψουλες), λίγο προτού aπο συρθείτε για τη νύχτα. Δεν πρέπει να συνεχίσετε την αγωγή για περισσότε

ρες από 2 ημέρες. Αν το πρόβλημα επιμένει μετά από δύο ημέρες, θα πρέπει συμβουλευτείτε το γιατρό σας, για να αναζητήσετε τα αίτια της aϋπνίας. Το χρησιμοποιείτε μόνο ως προσωρινό μέτρο.

Αντιμετώπιση της Αϋπνίας με Γλυκάνισο Χρησιμοποιείτε 1 κουταλιά σούπας γλυκάνισο γιακά

θε φλιτζάνι νερό. Βράζετε το μίγμα για περίπου 20 λε πτά. Το mραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Προ καλεί ύπνο και βοηθάει mη δυσπεψία.

Αντιμετώπιση της Αϋπνίας με Φλισκούνι Προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας φλισκούνι σε 1 φλι

τζάνι βραmό νερό.

Το αφήνετε να μουσκέψει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε το υγρό και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνεται ζεστό πριν από τον ύπνο. Προσοχή: Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από εγκύους.

280

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Περγαμόντο (Μονάρδα) για να Νυστάξετε Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας περγαμόντο (μονάρδα). Αφήνετε να μουσκέψουν για

15 λέπτά. Στραγγίζετε,

προσθέτετε γλυκαντικό και το πίνετε ζεστό. Είναι εγγυ ημένο ότι θα σας βοηθήσει να κοιμηθείτε.

Για Πρόκληση Ύπνου Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας χαμομήλι, 2 κουτα λιές σούπας σκουτελλαρία,

1 κουταλιά σούπας υδρα 1/2 κου ταλιά σούπας κονιοποιημένη μέντα και 1 κουταλιά σού στίδα, 2 κουταλιές σούπας άνθη σαμπούκου, πας φλισκούνι.

Ρίχνετε το μίγμα σε 2 φλιτζάνια νερό. Φέρνετε το υ

γρό σε βράση και στη συνέχεια το σιγοβράζετε έως ό του μειωθεί στο μισό.

Το εμφιαλώνετε και κολλάτε ετικέτα. Η δόση είναι 1-

2 κουταλιές σούπας σε ένα φλιτζάνι καυτό νερό. Προ σθέτετε γλυκαντική ουσία για καλύτερη γεύση. Το πί νετε προτού πέσετε στο κρεβάτι για να σας βοηθήσει να κοιμηθείτε.

Αν Δεν Μπορείτε να Κοιμηθείτε Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού

πας άνθη από παρθενούλι. Για την Αϋπνία σε Ηλικιωμένους Ρίχνετε 1/2 φλιτζάνι άνθη μενεξέ σε 1 φλιτζάνι βρα στό νερό. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουλιάσουν για τουλάχιστον 24 ώρες.

Προσθέτετε 1 1/2 φλιτζάνι ζάχαρη και σιγοβράζετε το υγρό για 15 λεπτά.

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

281

Στραγγίζετε και το πίνετε πριν από τον ύπνο. Μπορεί τε να το πίνετε κάθε βράδυ, αν θέλετε. Θα σας βοηθΙ} σει να χαλαρώσετε και θα προσφέρει στον οργανισμό σας επιπλέον βιταμίνες.

Είναι κατάλληλο για ηλικιωμένους. Και τα παιδιά ό μως απολαμβάνουν το τσάι αυτό. Τα βοηθάει να έχουν

ήρεμο ύπνο και τα προμηθεύει με βιταμίνες που χρειά

ζονται για καλή όραση. Τσάι Βαλεριάνας για την Αϋπνία Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε

1 κουταλιά σού

πας κονιοποιημένη ρίζα βαλεριάνας. Καλύπτετε και τη μουσκεύετε για 10 λεπτά.

Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Προσθέτετε μια πρέζα μοσχοκάρυδο για γεύση, ανθέ λετε. Πίνεται ζεστό.

Προσοχή: Πρέπει να το λαμβάνετε μόνο 1 φορά την ημέρα - όταν πέφτετε στο κρεβάτι, για να σας φέρει ύπνο. Η βαλεριάνα δεν έχει πολύ ευχάριστη μυρωδιά, αλλά είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Μια φίλη μου το πίνει μόνο αν βρίσκεται κοντά στο κρεβάτι. Η βαλεριάνα μπορεί να συνδυαστεί με άλλα βότανα που έχουν καλύτερη γεύση - παραμένει το ίδιο αποτε λεσματική. Απλώς προσθέτετε το βότανο της επιλογ1}ς σας μαζί με τη βαλεριάνα στο νερό. Το Χασμουρητό Φέρνει Ύπνο Αν υποφέρετε από αϋπνία, απλώς εξασκηθείτε στο χα σμουρητό. Θα κοιμηθείτε προτού το καταλάβετε.

282

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Λεβιστικό (αγριοσέλινο): Levisticu,πι offici1ιale

Αρσενική φτέρη (αρρενοπτέρη):

Μαντζουράνα:

Dτyopteτίs filix-nιas

Oτiganunι ηιαjοταηα

Κατάθλιψη, Πονοκέφαλοι, Ένταση και Αϋπνία

283

,t:

Q Νερομολόχα:

Ποδόφυλλο:

Altlιaea officinalis

Ροιlοplι)ιllιι1ιι peltatιωι

Σπειραία: Spiτea ιιl1ηατiα

Ταγέτης: γένος Tagetes

284

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ζοχός: Lactιιca scaτiola L.

Ασκληπιάδα: Asclepias

Μέντα:

(παναγιόχορτο):

Mentlιa spp.

Leωιοτιιs caτdiaca

Λεόνουρος

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

285

Αρτεμισία (ψευτοαψιθιά): Aτtenιisia vιιlgaτis

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

ν ακολουθείτε υγιειν1} διατροφή, δεν θα αντιμε τωπίζετε πολλά εvrερικά προβλήματα. Η ισορ ροπημένη διατροφ1}, η οποία περιλαμβάνει

φρούτα και λαχανικά, βοηθάει στην καλή λειτουργία

του εγrέρου. Μερικοί πιστεύουν ότι είναι καλό να περι λάβουν στη δίαιτά τους μεγάλη ποσότητα πίτουρου. Αυ

τό είναι σωστό, αλλά το πίτουρο δεν θα σας βοηθήσει

αν δεν πίνετε παράλληλα πολύ νερό για να το βοι1θήσει να δράσει. Θα συνέβαλλε επίσης ένα κατάλληλο πρό-

286

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

γραμμα ασκιjσεων.

Οι γυμνασμένοι μύες η1ς ηλάη1ς και του στομάχου θα σας βοηθιjσουν να νιώθετε ευεξία, και θα διατηρούν το έντερο και οΛόκλιwο τον οργανισμό σας σε καλι} υγεία. Το περπάτημα είναι ο καλύτερος τρόπος άσΚJ]σης.

Η υγεία σας θα ωφεληθεί πραγματικά - είναι μάλι στα ένας καλός τρόπος να μάθετε να αναγνωρίζετε τα άγρια βότανα. Με βοηθό ένα καλό βιβλίο-οδηγό, όταν βγαίνετε να

περπατι}σετε, θα ανακαλύψετε όλα τα είδη των θησαυ ρ(ι}ν. Ορισμένοι άνθρωποι, για τον έναν ή τον άλλο λό γο, φαίνεται ότι είναι ευαίσθητοι σε μολύνσεις των νε

φρών ι} ηJς ουροδόχου κύστης. Βοηθάει να χρησιμοποιείτε διουρητικά για να καθα

ρίζετε τους νεφρούς κάθε λίγο, ακόμη κι αν δεν αντιμε

τωπίζετε ηροβλι1ματα με τα όργανα αυτά. Τα διουρη τικά αυξάνουν η1ν ποσότητα των ούρων και ο οργανι σμός αποβάλλει εύκολα τις τοξίνες μέσω του ουροποι ψικού συστήματος.

Πρέηει να πίνετε πολύ νερό για να βοηθήσετε αυτή τη διαδιιωσία. Υπάρχουν πολλά βότανα που δροuγ α ποτελεσματικά ως διουρητικά. θα πρέπει να δοκιμά σετε αρκετά, έως ότου ανακαλύψπε εκείνο που είναι

κατάλληλο για εσάς.

Επίσι]ς, δεν βλάπτει να ακολουθι}σετε νησrεία ενόσω ακολουθείτε αγωγι) για το ουροποιητικό σύσrrιμα ι} το έντερο.

Όταν διαβάζετε τις συγταγές αυτές, να έχετε υπόψη σας ότι τα βότανα δεν υποκαθιστούν το γιατρό σας ού τε θεραπεύουν μέσα σε μια νύχτα. Η διαδικασία η1ς ίαοι1ς διαρκεί πολύ περισσότερο από την ασθένεια.

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

287

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΥΚΤΕΡΙΝΉ ΕΝΟΥΡΗΣΗ Βακκίνιο για τη Νυκτερινή Ενούρηση Δίνετε στο παιδί να πιει l/2 φλιτζάνι χυμό μακρόκαρ που βακκίνιου (κράνμπερι) προτού ξαπλώσει για ύπνο. Οι ενι}λικοι πρέπει να πίνουν 1 φλιτζάνι. Έχει βοηθή σει πολλούς ανθρ<f)πους.

Άλατα Έψομ για τη Νυκτερινή Ενούρηση Βάζετε 1/2 κουταλιά σούπας άλατα Έψομ σε οποιο δήποτε υγρό και το πίνετε μετά το δείπνο. Βοηθάει πραγματικά.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΡΟΔΟΧΟ ΚΥΣΤΗ Βοήθημα για την Κύστη με Καρπούς Αγριοτριανταφυλλιάς Ρίχνετε 1 φλιτζάνι νερό πάνω σε 3 κουταλιές σούπας κοπανισμένους καρπούς αγριοτριανταφυλλιάs.

Το φέρνετε σε βράση και το σιγοβράζετε για 3 λεπτά. Στραγγίζετε και το πίνετε 4 φορές την ημέρα για 2 ημέ ρες.

Είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να απαλ

λαγείτε από μολύνσεις των νεφρών και της ουροδόχου κύστι1ς. Μην πίνετε άλλα υγρά, εκτός από νερό, κατά τη διάρκεια της θεραπείας αυτι}ς.

Βακκίνιο για την Ουροδόχο Κύστη Αγοράζετε ή παρασκευάζετε άφθονο χυμό μακρόκαρ που βακκίνιου (κράνμπερι). ΊΌν πίνετε μόλις ξυπνήσε-

288

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τε το πρωί και πριν κοιμηθείτε τη νύχτα, αλλά και όσο συχνά μπορείτε κατά τη διάρκεια της ημέρας, παράλ

ληλα με πολύ νερό ανάμεσα στα ποτι}ρια με χυμό βακ κίνιου.

Αν η μόλυνση δεν είναι τόσο σοβαρή, θα πρέπει να έχει εξαφανιστεί έως το επόμενο πρωί. Σε βαρύτερες περιπτώσεις, ίσως χρειαστούν αρκετές ημέρες.

Αν είστε ευπαθείς σε μολύνσεις των νεφρών και της κύστης, θα ήταν ωφέλιμο να συνηθίσετε να πίνετε χυμό

βακκίνιου τουλάχιστον 1 φορά τψ ημέρα. Είναι μια από τις καλύτερες συνήθειες που θα μπο

ρούσατε να αποκτήσετε. Τα βακκίνια είναι κατάλλ1ιλα για πολλές ασθένειες.

Περιέχουν μια ουσία που διαστέλλει τους βρόγχους και γι' αυτό χρησιμοποιούνται από όσους πάσχουν από

άσθμα. Απομακρύνουν τις τοξίνες από το αίμα και εί ναι πολύ αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση προβλη μάτων του ήπατος. Έχουν επίσης διουρητικές ιδιότη

τες και είναι εξαιρετικά στην αντιμετώπιση των περισ σότερων νεφρικών διαταραχών.

Βοήθημα για την Ούρηση με Εστραγκόν Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας εστραγκόν και το αφήνετε να μουλιάσει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε αρ

κετά φλιτζάνια τψ Ι}μέρα για 2 ημέρες.

Βασιλικός για Προβλήματα του Ουροποιητικού Συστήματος Βάζετε 2 κουταλιές σούπας βασιλικό σε 1 φλιτζάνι βρα στό νερό.

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

289

Το αφ1}νετε να μουλιάσει για 10 λεπτά. Πίνετε το υ γρό 2 φορές την ημέρα για 2 ημέρες.

Πανσές για Προβλήματα του Ουροποιητικού Συστήματος Βάζετε από 1 κουταλιά σούπας πανσέ και νεαρά φύλ λα βατομουριάς σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό και τα α

φήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε αρ κετά φλιτζάνια την ημέρα για 2 ημέρες.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΥΕΡΕΘΙΣΤΟ ΕΝΤΕΡΟ (ΚΟΛΙΤΙΔΑ) Αντιμετώπιση της Κολίτιδας με Μηλόξιδο

Η κολίτιδα μπορεί να αποδειχθεί σοβαρή πάθηση. Εί ναι φλεγμονή στο κόλο (τμ1}μα του εντέρου). Στα συ μπτώματα περιλαμβάνονται υδαρή κόπρανα με βλέν να και πύον. Υπάρχει ευαισθησία, πόνος και διόγκωσ11 στην περιοχή της κοιλιάς. Βρέχετε ένα φανελένιο ύφα σμα σε μηλόξιδο και το τοποθετείτε στην κοιλιά. Καλύπτετε με πλαστικό και το αφήνετε στη θέση του για τουλάχιστον 4 ώρες. Προσφέρει ανακούφιση. Αντιμετώπιση του Ευερέθιστου Εντέρου με Άλατα ~Εψομ

Αναμιγνύετε 2 φλιτζάνια άλατα Έψομ σε 2 φλιτζάνια νερό. Βρέχετε ένα φανελένιο ύφασμα στο διάλυμα των αλάτων και το τοποθετείτε πάνω στην κοιλιά.

Το διατηρείτε ζεστό με θερμοφόρα ή με μια φιάλη με ζεστό νερό για 3-4 ώρες.

290

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ

δυσκοιλιότητα προκαλεί μεγάλη ενόχληση. Πρέ πει να την αντιμετωπίσετε όσο το δυνατόν νωρί

τερα. Μη δώσετε όμως καθαρτικό σε πολύ αδύνατα ά τομα ούτε σε όσους αναρρώνουν από εξουθενωτική α σθένεια.

Τα παιδιά, επίσης, δεν πρέπει να παίρνουν καθαρτι κό. Θα ήταν καλύτερο να χρησιμοποιείτε υπόθετο σε

μικρά παιδιά και ελαφρύ υποκλυσμό σε μεγαλύτερα. Στα παιδιά μου, όταν ήταν βρέφη, έκοβα συνήθως μια

μικρι) σκλήθρα από σαπούνι για τα χέρια και το χρησι μοποιούσα σαν υπόθετο. Ήταν αποτελεσματικό.

Αντιμετώπιση της Δυσκοιλιότητας με Καστορέλαιο Δρα γρήγορα, αλλά, επαναλαμβάνω, μην το χρησιμο ποιήσετε σε εξασθενημένα άτομα. Δίνει εγγυημένα α ποτελέσματα. Βρέχετε ένα φανελένιο ύφασμα με ζεστό καστορέλαιο. (τοποθετώ το ύφασμα σε ταψί, ρίχνω από πάνω το λά δι και μετά το βάζω στο φούρνο έως ότου ζεσταθεί). Το

τοποθετείτε στην πλάτη, στο ύψος της μέσης, και το

καλύπτετε για να διατηρηθεί ζεστό. Το αφήνετε για του λάχιστον 15 λεπτά. Πραγματοποιείτε τη διαδικασία

1 φορά την ημέρα,

έως ότου το έντερο αρχίσει να λειτουργεί ικανοποιητι κά.

Καθαρτικό με Αλόη Βράζετε νερό για να το aποστειρώσετε και μετά το ψύχετε. Ξεφλουδίζετε την αλόη. Ρίχνετε το νερό και τον

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

291

πράσινο φλοιό σε βάζο και το κλείνετε. (Σαν καθαρτι κό, δεν χρησιμοποιείται ο χυμός, αλλά το τμήμα ανά

μεσα στην επιδερμίδα και τη σάρκα). Το βάζετε στο ψυγείο και πίνετε 1 φλιτζάνι δύο φορές την εβδομάδα για να αποκατασταθεί η λειτουργία του

εντέρου. Η δραστικότητα καθορίζεται από την ποσό τητα της αλόης στο νερό.

Αρχίζετε με λίγα κομμάτια και προσθέτετε περισσό τερα έως ότου αποκτήσει τη δραστικότητα που επιθυ μείτε.

Καθαρτικό με Χυμό Μήλου Αναμιγνύετε 1/2 φλιτζάνι χυμό μήλου και 1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο. Το πίνετε προτού ξαπλώσετε για ύπνο.

Καθαρτικό με Γαρίφαλο Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας ολόκληρα γαρίφαλα (μοσχοκάρφια). Καλύπτετε και τα

αφήνετε να μουλιάσουν όλη τη νύχτα. Στραγγίζετε το επόμενο πρωί καi πίνετε το υγρό κρύο.

Καθαρτικό με Μελάσσα Λαμβάνετε 2 κουταλιές σούπας μελάσσα προτού πέ

σετε για ύπνο. Είναι αποτελεσματική. Την προσθέτετε σε ένα ποτήρι γάλα ή χυμό, αν θέλετε να βελτιώσετε τη γεύση.

Καθαρτικό με Δαμάσκηνα Ρίχνετε βραστό νερό σε μερικά δαμάσκηνα και τα α

φήνετε να μουλιάσουν όλη τη νύχτα. Προσθέτετε μέλι αν θέλετε να είναι γλυκά. Τρώτε τα δαμάσκηνα και πίνετε το υγρό.

ΣΠΙΤΙΙ(Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

292

Ρύθμιση του Εντέρου με Χυμό Λεμονιού Αναμιγνύετε από

1 κουταλιά σούπας χυμό λεμονιού

και ελαιόλαδο. Το πίνετε σε καθημερινι) βάση. Ρύθμιση του Εντέρου για την Πρόληψη της Δυσκοιλιότητας Βάζετε

2 κουταλιές σούπας καλαμποκάλευρο σε 1

φλιτζάνι κρύο νερό κάθε πρωί και το πίνετε καθημερι νά. Βοηθάει στην αποκατάσταση της λειτουργίας του εντέρου.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΡΟΙΑ

ατά τη διάρκεια ορισμένων ασθενειών παρουσιά ζεται διάρροια. Εδώ παραθέτουμε μερικές συντα

γές που θα βοηθήσουν στο πρόβλημα αυτό.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Μπαχάρι Ρίχνετε μια πρέζα μπαχάρι σε 1 φλιτζάνι ζεστό νερό. Προσθέτετε μέλι και το πίνετε μετά από κάθε κένωση.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Μήλο Καθαρίζετε, βγάζετε τα κουκούτσια και πολτοποιείτε ένα μι)λο στο μπλέντερ. Το τρίβετε αν δεν έχετε μπλέ Υrερ. Τρώτε τον πολτό 1 μήλου κάθε 2 ώρες- δεν τρώτε τίποτε άλλο κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Μήλο και Γάλα Σιγοβράζετε 1 ξεφλουδισμένο μι)λο σε 1 φλιτζάνι γά λα έως ότου γίνει πολύ μαλακό. Βάζετε το μίγμα γάλα κτος/μήλου στο μπλέντερ και το πολτοποιείτε έως ότου

293

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

γίνει λείο. Πίνετε 1/2 φλιτζάνι μετά από κάθε κένωση, έως ότου αποκατασταθεί το πρόβλημα.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Βατόμουρα Όταν είναι η εποχι} τους και υπάρχουν στην περιοχι}

σας, μαζέψτε πολλά βατόμουρα για να παρασκευάσετε άφθονο χυμό. Όταν τα κονσερβοποιείτε, συσκευάζετέ τα κρύα, ώστε να εξαχθεί ο χυμός τους. Έτσι, θα μπο ρείτε να χρι1σιμοποιείτε και τους καρπούς και το χυμό.

Ο χυμός του βατόμουρου αντιμετωπίζει πολύ αποτε λεσματικά τη διάρροια στα παιδιά. Τους δίνετε ένα γε μάτο ποτι}ρι κάθε δύο ώρες, όταν χρειάζεται.

Μπορείτε να προσθέσετε λίγο γλυκαντικό στο χυμό. Πάντα άρεσε στα παιδιά μου και τον έπιναν ακόμη και

όταν δεν υπήρχε ανάγκη.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Καρότα Βράζετε 1/2 κιλό καρότα σε όσο το δυνατόν λιγότερο νερό, έως ότου μαλακώσουν.

Στη συνέχεια τα πολτοποιείτε στο μπλέντερ. Τα διατηρείτε στο ψυγείο και παίρνετε

1/4 φλιτζάνι

κάθε 30 λεπτά, έως ότου αποκατασταθεί το πρόβλημα.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Σύμφυτο Ζεσταίνετε

4 φλιτζάνια γάλα έως ότου γίνει καυτό. 1 κουταλιά σούπας ρίζα σύμφυτου. Την αφι}νετε να μουλιάσει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε.

Προσθέτετε

Πίνετε ένα ποτι}ρι κάθε ώρα, έως ότου αποκαταστα θεί το πρόβλημα.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Μοσχοκάρυδο Ζεσταίνετε

1 φλιτζάνι γάλα. Προσθέτετε 1 κουταλιά

294

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σούπας μοσχοκάρυδο.

Ανακατεύετε καλά και το πίνετε ζεστό. Το επαναλαμβάνετε κάθε ώρα, έως ότου αποκαταστα

θεί το πρόβλημα. Μπορείτε να προσθέσετε μέλι, αν θέ λετε.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Ρύζι Βράζετε 2/3 φλιτζάνι αποφλοιωμένο ή αναποφλοίωτο

ρύζι σε 4 φλιτζάνια νερό για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε σιγά-σιγά το υγρό. Θα δείτε αποτέλεσμα σε δύο ώρες περίπου.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Άγριο Γεράνιο Αναμιγνύετε 1 φλιτζάνι χυμό βατόμουρου και από 1 κουταλιά σούπας άγριο γεράνια, καψέλλα και μυρίκη και 1 κουταλιά σούπας τζίντζερ. Βράζετε το μίγμα για

10 λεπτά. Το ψύχετε και στραγγίζετε. Πίνετε 1/2 φλιτζάνι κάθε ώρα, ή μετά από κάθε κένωση. Μην τρώτε στερεά τρο

φή έως ότου απαλλαγείτε από τη διάρροια. Στη συνέ χεια ακολουθείτε ελαφρά δίαιτα. Αντιμετώπιση της Διάρροιας σε Παιδιά Τα παιδιά aφυδατώνονται πολύ γρήγορα, χάνοντας υγρά και άλατα με τη διάρροια, τον πυρετό και τον έ μετο. Είναι σημαντικό να αποκατασταθεί η ισορροπία, δίνοντας στο παιδί οποιοδήποτε υγρό μπορεί να πιει.

Παρασκευάζετε το ακόλουθο ποτό αποκατάστασης της

aφυδάτωσης και το δίνετε στο παιδί με την έναρξη της διάρροιας.

Αναμιγνύετε 1 κουταλιά σούπας μαγειρικό αλάτι με 8

κουταλιές σούπας ζάχαρη και τα διαλύετε σε 5 φλιτζά-

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

295

νια νερό (αν έχετε χρόνο, βράζετε το νερό για να το απο

στειρώσετε και το ψύχετε προτού το δώσετε στο παιδί).

Το παιδί πίνει 1 φλιτζάνι από το υγρό κάθε φορά που έχει κένωση - 1/2 φλιτζάνι τα μικρότερα παιδιά. Στα

βρέφη το δίνετε με το κουτάλι. Αφήνετε το παιδί να πιει όσο θέλει. Το παιδί μπορεί να σταμαη}σει να το πίνει όταν δεν έχει πλέον υδαρείς κενώσεις ή δεν θέλει περισσότερο από το υγρό. Αναζητήστε ιατρικι} βοήθεια, αν το παιδί εμφανίσει συμπτώματα αφυδάτωσι1ς, αν υποφέρει από

σοβαρούς εμέτους ή δεν πίνει.

Για τα βρέφη, θα πρέπει να αναζητήσετε αμέσως για τρό. Το υγρό αυτό είναι μόνο για επείγουσα χρι}ση -

έως ότου φτάσει η ιατρική βοι}θεια.

Επειδή είναι συχνοί οι θάνατοι από αφυδάτωση, μι1 διστάσετε να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας.

Αντιμετώπιση της Διάρροιας με Έγχυμα Πεντάνευρου Επειδή είναι εύκολο να βρείτε πεντάνευρο, μπορείτε να aποξηράνετε μεγάλη ποσότητα - έχει πολλές χρή

σεις. Επειδή καλύτερο για φαρμακευτικι} χρήση είναι το ραβδωτό πεντάνευρο, προσπαθήστε να συλλέξετε μό νο αυτό το είδος. Για η1ν αντιμετώπιση της διάρροιας, είναι κατάλλη

λη η ακόλουθη συνταγή: Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νε ρό σε 4 κουταλιές σούπας αποξηραμένα φύλλα πεντά νευρου. Καλύπτετε και τα αφι}νετε να μουλιάσουν για

20 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε το υ γρό σε δόσεις του 1/2 φλιτζανιού κάθε 2 ώρες, έως ότου αποκατασταθεί το πρόβλημα.

296

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ Διουρητικό με Φύλλα Βόραγου Για να παρασκευάσετε ένα καλό διΌυρητικό, ρίχνετε

2 φλιτζάνια βραστό νερό σε μια χούφτα φύλλα βόρα γου. Αφήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό, αν θέλετε.

Πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα για 2 ημέρες.

Διουρητικό με Σπόρους Άρκτιου Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας κοπανισμένους σπό ρους άρκτιου σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφι)νετε να μουλιάσουν, καλυμμένα, για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε. Το τσάι θα παρακινήσει τους νεφρούς να παράγουν

πολλά ούρα. Είναι κατάλληλο για προβλήματα νεφρο λιθίασης.

Διουρητικό με Γένια Καλαμποκιού Καθαρίζει γρήγορα τους νεφρούς. Ρίχνετε 2 φλιτζά νια βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας γένια (μετάξι) καλαμποκιού. Σιγοβράζετε το υγρό για 5 λεπτά. Στραγ γίζετε, προσθέτετε γλυκαντική ουσία και πίνετε όσο θέ

λετε για 2 ημέρες. Είναι καλό και για τον προστάτη. Όταν καλλιεργώ κα λαμπόκι, aποξηραίνω μεγάλη ποσότητα από τα γένια, για να υπάρχουν όταν τα χρειαστώ αργότερα, τους μή νες του χειμώνα.

Είναι από τα πιο εύκολα βότανα, όσον αφορά τη συλ λογή και αποξήρανσή του. Μπορείτε απλώς να φυλά ξετε τα γένια όταν αγοράζετε ολόκληρες κορίνες καλα μποκιού.

297

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

Διουρητικό με Σπειραία Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας αποξηραμένα άνθη και φύλλα σπειραίας. Τα αφήνετε να μουσκέψουν, καλυμμένα, για

15 λε

πτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικ1} ουσία. Πί νετε 1 φλιτζάνι μετά τα γεύματα για 1 εβδομάδα.

Διουρητικό με Σπόρους Σιναπιού Ρίχνετε 4 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας θρυμματισμένους σπόρους σιναπιού και 4 κουτα

λιές σούπας φρεσκοκομμένη ρίζα χρένου. Καλύπτετε και τα αφ1}νετε να μουλιάσουν για 4-5 ώ ρες. Στραγγίζετε και εμφιαλώνετε. Η δοσολογία είναι 3 κουταλιές σούπας, 3 φορές την ημέρα, για 2 ημέρες.

Διουρητικό με Μαϊντανό Μην το χρησιμοποιήσετε για περισσότερες από 2 η μέρες, επειδή είναι πολύ δυνατό - και αποτελεσματικό.

Σε 4 φλιτζάνια μαϊντανό προσθέτετε 4 φλιτζάνια γάλα. Το βάζετε σε φούρνο, σε χαμΙ}'\1} θερμοκρασία (στους

65-80 βαθμούς περίπου). Το βγάζετε όταν το υγρό μειω θεί στο μισό περίπου. Το ψύχετε και το στραγγίζετε. Πίνετε 1 κουταλιά σούπας κάθε 2 ώρες για 1 ημέρα.

Το παραλείπετε την επόμενη ημέρα και το επαναλαμ βάνετε τη μεθεπόμενη. Χρησιμοποιήστε το αν υποφέ

ρετε από επαναλαμβανόμενες μολύνσεις νεφρών και ου ροδόχου κύστης. Θα σας απαλλάξει γρ1}γορα από το πρόβλημα.

Διουρητικό με Μάραθο Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας θρυμματισμένους σπόρους μάραθου. Τους αφήνετε να

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

298

μουσκέψουν έως ότου κρυώσει το μίγμα. Προσθέτετε

γλυκαντικ1} ουσία για καλύτερ11 γεύση. Πίνετε 3 φλιτζάνια την ημέρα για 2 ημέρες.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΦΡΟΥΣ Αντιμετώπιση Νεφρικών Προβλημάτων με Αγγούρι

Το αγγούρι συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα φαρμακευτικά βότανα για προβλήματα νεφρών και ου ροδόχου κύστης. Ο χυμός του αγγουριού, μόνος του 1} σε συνδυασμό με

το χυμό άλλων λαχανικών, είναι εξαιρετικό μέσο αντι μετώπισης και αποκατάστασης νεφρικών διαταραχών.

Η προσθήκη χυμού αγγουριού στο χυμό καρότου εί ναι θαυμάσια συνταγή για την αντιμετώπιση της αύξη σης του ουρικού οξέος στον οργανισμό. Τα αγγούρια χρησιμοποιούνται επίσης για την υπέρ

ταση 1} την υπόταση, λόγω της μεγάλης περιεκτικότη τάς τους σε κάλιο.

Ν εφρολιθίαση Για να βοηθήσετε στη διέλευση των νεφρικών λίθων από τους ουρητήρες, παρασκευάζετε τσάι χρησιμοποιώ ντας

1/4 κουταλιά σούπας aποξηραμένο μαϊντανό, 1 1 κουταλιά σούπας χυμό λεμο νιού και 1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο. Το πίνετε κα θημερινά για τουλάχιστον 1 εβδομάδα. φλιτζάνι βραστό νερό,

Αντιμετώπιση Νεφρικών Προβλημάτων

με Αχλάδι Καθαρίζετε ένα aχλάδι από τη φλούδα και τα κου-

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

299

κούτσια του, και το πολτοποιείτε στο μπλέντερ.

Τοποθετείτε τον πολτό σε μικρή κατσαρόλα, προσθέ τετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό και αναμιγνύετε 1/4 φλι τζάνι μέλι. Το πίνετε συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας, για 2 Ι}μέρες.

Αντιμετώπιση Νεφρικών Προβλημάτων

με Θυμάρι Το θυμάρι είναι καλό στυπτικό. Μπορείτε λοιπόν να το χρησιμοποιήσετε για να καθαρίσετε τους νεφρούς και

την ουροδόχο κύστη. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε

1 κουταλιά σούπας θυμάρι. Το αφήνετε να μουλιάσει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Πίνετε 1 φλιτζάνι την ημέρα, για 1 εβδομάδα.

Διουρητικό για Συχνή Χρήση Συμπιέζοντάς τον, γεμίζετε ένα φλιτζάνι με νωπό μαϊ ντανό (φύλλα και μίσχους). Το βάζετε σε δοχείο και προσθέτετε 4 φλιτζάνια βρα στό νερό. Τον αφήνετε να μουσκέψει έως ότου κρυώσει το μίγμα.

Στραγγίζετε το υγρό και το βάζετε στο ψυγείο. Χρησι μοποιείτε γλυκαντικό της αρεσκείας σας. Το ξαναζεσταίνετε, αν χρειάζεται. Πίνετε αρκετά φλι

τζάνια για 2 ημέρες. Το επαναλαμβάνετε αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού - τότε αναπτύσσεται νέος μαϊντανός στον κήπο.

Χρησιμοποιώ πολύ μαϊντανό όταν μαγειρεύω και aποξηραίνω τουλάχιστον 3 λίτρα το χρόνο.

300

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑΔΙΑΦΟΡΑΑΛΛΑ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ Κυστίτιδα Ρίχνετε

1 κουταλιά σούπας νωπό μαϊντανό σε 1 φλι

τζάνι βραστό νερό και τον αφήνετε να μουλιάσει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικι) ουσία.

Μπορείτε να πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα για 2 ημέρες.

Νηστεία Για να aπαλλάσσετε τον οργανισμό σας από τοξίνες, μπορείτε να νηστεύετε μια φορά το μήνα, πίνοντας μό νο χυμούς φρούτων.

Για να Αποβάλλετε το Λίπος Αναμιγνύετε 2 μεγάλα καρότα,

ντανό,

1 φλιτζάνι νωπό μαϊ 1 1/ 2 φλιτζάνι ψιλοκομμένο σπανάκι, 1 φλιτζάνι

φρεσκοκομμένα φύλλα σύμφυτου, δύο βλαστούς σέλινο, 1 φλιτζάνι φρέσκα φασολάκια και 2 1/2 φλιτζάνια νερό σε μεγάλο μπλέντερ. Προσθέτετε τζίντζερ για γεύση και το βάζετε στο ψυ γείο. Το πίνετε όσο συχνά θέλετε.

Πραγματικά αποβάλλει το λίπος, αν χρησιμοποιηθεί σε τακτική βάση. Είναι τροφή που προσφέρει πολλή ε νέργεια.

Αντιμετώπιση των Αιμορροίδων Αναμιγνύετε 8 κουταλιές σούπας φλοιό ιτιάς, 3 κουτα λιές σούπας κολλινσονία, 6 κουταλιές σούπας φλοιό κόκ-

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

301

κινης βελανιδιάς, 4 κουταλιές σούπας ζοχαδόχορτο και 4 κουταλιές σούπας φασκόμηλο. Προσθέτετε 1/2 κουταλιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων σε 2 φλιτζάνια βραmό νερό. Τα αφι}νετε να μουλιάσουν, καλυμμένα, έως ότου κρυώσει το υγρό.

Στραγγίζετε και το χρησιμοποιείτε για υποκλυσμό προ τού ξαπλώσετε για ύπνο.

Βοήθεια στον Προστάτη Είναι γνωστό ότι ο κολοκυθόσπορος (πασατέμπος) βο ηθάει mην αποκατάσταση της υγιούς λειτουργίας του προστάτη.

Οι άνδρες που υποφέρουν από προβλήματα της πε ριοχι}ς αυτής πρέπει να τρώνε καθημερινά κολοκυθό σπορο.

Όσοι υποφέρουν από φλεγμονή της ουροδόχου κύ στης και του προmάη1 μπορούν να παρασκευάζουν τσάι

από κολοκυθόσπορο. Προσθέτετε 8 κουταλιές σούπας ολόκληρο κολοκυθό σπορο σε 4 φλιτζάνια νερό και σιγοβράζετε για 30 λε πτά. Δεν το στραγγίζετε, αλλά το αφήνετε να κρυώσει προτού το πιείτε. Μπορείτε να πίνετε αρκετά ποτήρια την ημέρα, όταν

χρειάζεται, για τη θεραπεία και για τον πόνο. Είναι πραγματικά αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώ

πισης οποιουδήποτε προβλήματος που σχετίζεται με τον προστάτη.

Γνωρίζω πολλούς άνδρες που χρησιμοποιούν το τσάι τουλάχιmον μια φορά την εβδομάδα.

302

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Φλόμος (βερμπάσκο):

Σινάπι:

Veτbascu1ιι thapsus

Bτassica, διάφορα είδη

'.-

~~~~-"./ ι

Καπουτσίνος

(τροπαίολο): Tτopaeolunι 1ιιajus

Τσουκνίδα: Uτtica dioica

Διουρητικά και Παθήσεις του Εντέρου

Βελανιδιά:

Μοσχοκάρυδο:

Queτcιιs, ποικιλίες

M)ιτistica fτagτans

Πορτοκαλιά: Κρεμμύδι: Αlliιωι cepa

Citτus si1ιe1ιsis

303

304

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Εριοδίκτυο: Άνθη πορτοκαλιάς:

E1·ioclict)'011 califoτιιicι[,1)z,

Citτιιs si1ιensis

Ε. glιιti1ιosιι1n

Φαρμακευτική βερβένα: Μουριά: Μοτιιs 1ιigτα

Veτbena offici1ιalis

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

305

Ρίγανη: Οτίgαηιηη vιιlgaτe

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

ι κοινό έχουν η αρθρίτιδα, οι διαταραχές αίμα τος και τα τραύματα; Όλα σχετίζονται με τιιν υγεία του αίματος και του κυκλοφορικού συστή

ματος. Όλα επίσης είναι καταστάσεις για τις οποίες υπάρχει παράδοση κατάλλ1ιλων βοτανικών ιαμάτων για την αντιμετώπισ1} τους.

Όλα τα κύτταρα του σώματος πρέπει να τροφοδο τούνται συνεχώς με οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες. Το αίμα μεταφέρει το οξυγόνο μέσω του κυκλοφορικού συ-

306

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ση)ματος. Η σωστή διατροφή έχει μεγάλη σημασία για τη σύσταση του αίματος και εξασφαλίζει ότι ο οργανι σμός δεν θα υποφέρει από ελλείψεις απαραίτητων βι ταμινών και ανόργανων στοιχείων. Οι βιταμίνες και τα ανόργανα στοιχεία βοηθούν να δια τηρείται το αίμα υγιές, ώστε να μπορεί να πραγματο ποιεί τις λειτουργίες του. Μία από τις λειτουργίες του

αίματος είναι να πήζει στις περιοχές των τραυμάτων. Η επιβίωση του οργανισμού εξαρτάται από την ικανότητα πι)ξης του αίματος, διότι έτσι σταματάει να αιμορραγεί. Η καλι) κυκλοφορία του αίματος είναι σημαντική όταν

πάσχετε από αρθρίτιδα. Η άσκηση βοηθάει στην πάθη ση αυτή και πρέπει να aσκείστε σε καθημερινι) βάση. Αν φοβάστε ότι η άσκηση θα σας προκαλέσει πόνους,

δοκιμάστε πριν ένα ζεστό μπάνιο. Συζητήστε το πρόβλη μα με το γιατρό σας, αν ανησυχείτε για τις ασκήσεις.

Υπάρχουν πολλοί τύποι αρθρίτιδας- όλες, όμως, προ καλούν επώδυνες καταστάσεις. Υπάρχει ένας τύπος αρ

θρίτιδας που σχετίζεται με την ψωρίαση. Η θυλακίτι δα, επίσης, είναι μορφή αρθρίτιδας. Με βάση τις μελέ τες που έχουν διεξαχθεί για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, πολλοί θεωρούν ότι οι παθολογικές αλλοιώσεις στις aρ θρώσεις προκαλούνται από αντιδράσεις αντιγόνου-a

ντισώματος, τις οποίες δεν κατανοούμε ακόμη πλήρως. Αν η κατάσταση είναι σοβαρι), είναι απαραίτητη η α νάπαυση στο κρεβάτι για μικρό χρονικό διάστημα. Ό ταν περάσει η περίοδος ηις φλεγμονής, θα πρέπει ο ασθενής να σηκωθεί και να συνεχίσει, όσο είναι εφι

κτό, έναν φυσιολογικό τρόπο ζωής. Η άσκηση είναι ση μαντική, επειδή πρέπει να διαηιρηθεί η δύναμη των μυών και η κινητικότητα των αρθρώσεων που πάσχουν. Η υπέρτασιι (υψηλή αρτηριακή πίεση) είναι συνηθι-

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

307

σμένη διαταραχή - και σιωπηρός δολοφόνος. Πρέπει να την αντιμετωπίσετε με σοβαρότητα. Ενόσω δοκιμά ζετε διάφορα βοτανικά ιάματα, θα πρέπει να συνεχίσε τε τη φαρμακευτική αγωγή που σας έχει συστήσει ο για

τρός σας. Συζητήστε μαζί του για τα βότανα που προτί θεστε να χρησιμοποιήσετε. Μερικά βότανα ανταγωνί ζονται τη δράση ορισμένων φαρμάκων. Σας εφισrώ την προσοχή: πρέπει να συνεχίσετε τη θεραπευτική αγωγή που σας έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός σας, για την

αντιμετώπιση της υπέρτασης. Μπορείτε να συζητήσετε μαζί του, ώσrε να συμπληρώσετε τη φαρμακευτική α γωγή με κάποια από τις φυσικές αγωγές.

Οι γιατροί, επίσης, μπορούν να μάθουν πολλά από εσάς για το σεβασμό προς τη φύση και τη χρησιμοποί

ηση φυσικών προϊόντων προς όφελός τους. Οι πιο διο ρατικοί γιατροί συνειδητοποιούν μέρα με τη μέρα την αποτελεσματικότητα των φυσικών μεθόδων και τις συν δυάζουν με τις αγωγές που συστήνουν στους ασθενείς τους. Πολλοί γιατροί ανακαλύπτουν ότι υπάρχουν εναλ λακτικές λύσεις ως προς τα φάρμακα που συνταγογρα φούν. Μελετώντας τις φυσικές μεθόδους, κατανοούν ό

τι υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπι σης των παθήσεων του ανθρώπου. Μπορείτε να εξετάσετε με το γιατρό σας μερικούς α πό τους φυσικούς τρόπους αντιμετώπισης της υπέρτα

σης: κατάλληλη διατροφή, τακτική άσκηση, περιορι σμός της κατανάλωσης άλατος και μείωση των επιπέ δων του στρες. Δεν θα πείραζε αν μειώνατε τους ρυθ μούς της ζωής σας, για να απολαύσετε τη φύση, ούτε

αν aρχίζατε κάποιο πρόγραμμα διαλογισμού, για να αντιμετωπίσετε το στρες. Πιστεύω ακράδαντα ότι το στρες είναι ο κύριος πα-

308

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ράγων θνησιμότητας. Πιστεύω επίσης ότι, το να μά

θουμε να συνεργαζόμαστε με τη φύση και να αγαπάμε τις ήρεμες στιγμές μας, μπορεί να αποβεί σωη}ριο για

τη ζωι} μας. Τα δέντρα λυγίζουν με τον άνεμο για να μη σπάσουν. Μπορείτε να εφαρμόσετε το ίδιο στη ζωή σας.

Αν μάθουμε να είμαστε ελαστικοί όταν οι καταστάσεις είναι σκληρές, θα aντεπεξέλθουμε εύκολα σε πολλές άσχημες στιγμές. Η αλλαγι} των εποχών μάς διδάσκει ότι και εμείς, ως

μέρος η1ς φύσης, περνάμε από αλλαγές στη ζωή μας. Πρέπει να μάθουμε να τις εκτιμούμε. Να μάθουμε ότι ακόμι1 και οι καταστροφές μπορεί να αποτελέσουν την

ευκαιρία για νέο ξεκίνημα. Κάθε τι έχει το χρόνο και την εποχι} του για να συμβεί - αυτό αποτελεί φυσικό νόμο.

Ζώντας σύμφωνα με το νόμο αυτό, μαθαίνουμε να έ χουμε υπομονι}. Μαθαίνουμε ότι όσο λιγότερο πολε μούμε κάτι και όσο περισσότερο συνεργαζόμαστε, τό σο ευκολότερα κερδίζουμε τη ζωι}. Ας πάρουμε για πα

ράδειγμα την κι1πουρικι}. Όλοι μας πολεμούμε τα ζι ζάνια τόσο πολύ, ώστε χάνουμε την ευχαρίστηση που

μας προσφέρει ο κήπος - και αντιμετωπίζουμε τη φύση σαν εχθρό. Αν διαβάσετε για τα ζιζάνια, θα ανακαλύ ψετε ότι έχουν και αυτά πολλά να μας προσφέρουν. Μπορούμε να μάθουμε περισσότερα για τις φυσικές μεθόδους περιποίησης του κήπου μας. Μπορούμε να

προστατεύσουμε την τροφική αλυσίδα και να προσπα θήσουμε να σταματήσουμε τις βλαβερές μεθόδους που

χρησιμοποιούνται σήμερα για τον έλεγχο της φύσης. Ακόμη και τα έντομα έχουν θέση στην τροφική αλυσί δα. Μπορούμε να μάθουμε να σεβόμαστε τα έντομα,

τα ζώα και τους ανθρώπους- παράλληλα με τη μητέρα

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

309

φύση. Μπορούμε να μάθουμε ότι είναι καλό να εκφρά

ζουμε τις ευχαριmίες μας- ακόμη και mα φυτά. Η ζωή θα μας προσφέρεται πολύ πιο εύκολα, όταν σταματι}

σουμε να πολεμούμε και αρχίσουμε να ζούμε.

Αντιμετώπιση της Υπέρτασης Το πιπέρι καγιέν είναι πολύ καλό για τιι μείωση της aρτηριακής πίεσης. Θα διαπιmώσετε το αποτέλεσμα μόλις μετρήσετε την πίεσή σας. Είναι καλό για όλο τον οργανισμό και εξαιρετικό διεγερτικό. Προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας πιπέρι καγιέν σε 1

φλιτζάνι καυτό νερό. Το πίνετε μια φορά την ημέρα. Ένας άλλος τρόπος λήψης του είναι σε μορφή κάψου λας. Γεμίζετε κάψουλες μεγέθους #00 με πιπέρι καγιέν

και παίρνετε από 2 κάψουλες, δύο φορές την ημέρα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΙΜΙΑ

ια την αντιμετώπιση της αναιμίας θα πρέπει να τρώ τε πολύ συκώτι. Αν όμως δεν σας αρέσει, θα πρέπει

καθημερινά να παίρνετε δισκία aφυδατωμένου ήπατος. Βοηθάει επίσης ιδιαίτερα η κατανάλωση πολλών πρά σινων λαχανικών.

Αντιμετώπιση της Αναιμίας με Κόκκινο Κρασί Είτε το πιστεύετε είτε όχι, το κόκκινο κρασί ωφελεί το αίμα όσο οτιδήποτε άλλο. Ο γιατρός μού σύστησε να πίνω καθημερινά ένα ποτήρι κόκκινο κρασί πριν από

χρόνια, όταν προσβλήθηκα από σοβαpt} σταφυλοκοκκι κή λοίμωξη ενόσω βρισκόμουν mo νοσοκομείο. Ο αριθ μός των αιμοσφαιρίων είχε ελαττωθεί τόσο πολύ, ώστε

310

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κινδύνευε η ζωή μου. Το βάρος μου είχε μειωθεί από τα

49 κιλά σrα 39. Έχω ύψος μόλις 1,5 μέτρο, οπότε τα 49 κιλά ήταν φυσιολογικό βάρος για εμένα. Τα 39 κιλά ήταν φρίκη. Έμοιαζα ·με σκελετό. Μετά από 3 εβδομάδες σrο νοσοκομείο, άρχισα την οινοθερα πεία. Επανήλθε η όρεξή μου και διορθώθηκε ο αιματο

κρίτης μου- και aπολάμβανα την απογευματινή μου οι νοποσία.

Αντιμετώπιση της Αναιμίας με Ξίδι και Μελάσσα Ρίχνετε από 2 κουταλιές σούπας μηλόξιδο και μελάσ σα σε νερό ή τσάι, και αναμιγνύετε. Θα δυναμώσει το αίμα.

Αντιμετώπιση της Αναιμίας με Γύρη Μελισσών Η γύρη μελισσών είναι ένα βιολογικό διεγερτικό που αυξάνει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων σrον μυελό των οσrών. Για την αντιμετώπιση της αναιμίας, θα πρέπει να παίρνετε καθημερινά 1 κουταλιά σούπας γύρη μελισσών.

Αντιμετώπιση της Αναιμίας με Μελάσσα Η μελάσσα περιέχει περισσότερο σίδηρο απ' ό,τι το συκώτι. Δοκιμάσrε 1/3 φλιτζάνι καθημερινά. Μπορείτε

να την αναμιγνύετε με γάλα ή να τη χρησιμοποιείτε ως γλυκαντικό.

Μπράντι για την Ενίσχυση του Αίματος Σε 2 φλιτζάνια βρασrό νερό ρίχνετε 2 κουταλιές σού πας τριμμένο φλοιό πορτοκαλιού, 1/2 κουταλιά σούπας τριμμένο τζίντζερ και 2 κουταλιές σούπας χαμομήλι. Αφήνετε να μουλιάσουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές Στραγγίζετε το υγρό και προσθέτετε

311

1 φλιτζάνι μπρά

ντι. Η δοσολογία είναι 1/2 φλιτζάνι το πρωί και άλλο τόσο το βράδυ. Σύμφυτο για την Ενίσχυση του Αίματος Ρίχνετε από 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο σύμφυ

το, σπόρους τριγωνέλλας και ταραξάκο σε 2 φλιτζάνια

βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Το πίνετε μετά τα γεύματα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Κοκτέιλ για την Αρθρίτιδα Αναμιγνύετε καλά 2 κουταλιές σούπας μέλι,

1 1/2 φλι

τζάνι νερό και 30 ml μηλόξιδο. Το πίνετε 1 φορά την ημέρα. Θα απαλλαγείτε από τα συμπτώματα όταν ακο λουθείτε καθημερινά την παραπάνω αγωγή για ένα μή να.

Αντιμετώπιση της Αρθρίτιδας με Κάψουλες Αναμιγνύετε από 1 φλιτζάνι φλοιό ράμνου, πιπέρι κα γιέν, αλφάλφα, σύμφυτο, λευκό μυριόφυλλο, ρίζα γιούκ κας, μαϊντανό και ρίζα μαύρης ακταίας.

Τα κονιοποιείτε και με το μίγμα γεμίζετε μερικές κά ψουλες μεγέθους #00.

Την πρώτη εβδομάδα, παίρνετε 1 κάψουλα την ημέ ρα. Τη δεύτερη εβδομάδα, παίρνετε 2 κάψουλες την

ημέρα. Την τρίτη εβδομάδα, παίρνετε 3 κάψουλες την ημέρα.

312

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Μηλόξιδο για την Αρθρίτιδα Αναμιγνύετε 4 φλιτζάνια μηλόξιδο σε 4 φλιτζάνια καυ τό νερό.

Βρέχετε ένα κομμάτι ύφασμα με το μίγμα και το aπλώ νετε υπό μορφή κομπρέσας στιιν πάσχουσα περιοχή.

Βάζετε θερμοφόρα πάνω από την κομπρέσα και την αφήνετε για 30 λεπτά.

Τσάι Κριθαριού για την Αρθρίτιδα Το τσάι κριθαριού αποτελεί εξαιρετικό μέσο για την αντιμετώπιση της αρθρίτιδας. Παρασκευάζετε το τσάι μουλιάζοντας 1 φλιτζάνι ανα

ποφλοίωτο κριθάρι σε 8 φλιτζάνια βραστό νερό για 3 ώρες.

Στραγγίζετε και το διατηρείτε στο ψυγείο. Πίνετε

φλιτζάνι δύο φορές την ημέρα.

Μαγιά Μπίρας για την Αρθρίτιδα Βάζετε 2 κουταλιές σούπας μαγιά μπίρας σε ένα πο τήρι γάλα ή χυμό και το πίνετε κάθε πρωί.

Μουρουνέλαιο για την Αρθρίτιδα Βάζετε 2 κουταλιές σούπας μουρουνέλαιο σε ένα πο τήρι ζεστό γάλα και το πίνετε δύο φορές την ημέρα. Περιορίζει τις φλεγμονές στις aρθρώσεις και έτσι μειώ νει τον πόνο.

Μίγμα Βοτάνων για την Αρθρίτιδα Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας γένια καλαμπο κιού, άνθη κύτισου, σκουτελλαρία και διατρητόφυλλο ευπατόριο. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουτα-

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

313

λιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων και το αφήνετε να μουλιάσει για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε με τα γεύματα.

Τζίντζερ για την Αρθρίτιδα Γεμίζετε κάψουλες μεγέθους #00 με τζίντζερ. Παίρνετε 2 κάψουλες την ημέρα.

Θα καταπραuνει τον πόνο και το οίδημα (πρήξιμο) με τά από μερικούς μήνες αγωγής.

Μαϊντανός για την Αρθρίτιδα Προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας νωπό μαϊντανό σε 1

φλιτζάνι βραστό νερό. Τον αφήνετε να μουσκέψει για 15 λεπτά.

Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντική ουσία. Προσθέτετε

1/2 κουταλιά σούπας νωπό τζίντζερ στο

τσάι και το πίνετε πολύ ζεστό με κάθε γεύμα.

Τσουκνίδα για την Αρθρίτιδα Έχω περιλάβει τη συνταγή αυτή μόνο από περιέργεια. Λέγεται ότι αν τρίψετε την πάσχουσα άρθρωση με τσου κνίδα, θα ανακουφιστείτε από τον πόνο μέσα σε μερικές ώρες. Δεν πιστεύω ότι θα τη χρησιμοποιήσετε, επειδή

θα προκαλούσε μεγάλη ενόχληση η εφαρμογή της. Μπάνιο με Άλατα Έψομ για την Αρθρίτιδα Βάζετε 1 φλιτζάνι άλατα Έψομ στο νερό του μπάνιου σας (το νερό πρέπει να έχει όσο το δυνατόν υψηλότερη θερμοκρασία αντέχετε) και μένετε σ' αυτό 20 λεπτά την ημέρα.

314

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Μπάνιο με Θαλασσινό Αλάτι για την Αρθρίτιδα Ρίχνετε αρκετά φλιτζάνια θαλασσινό αλάτι σε καυτό νερό και μένετε σ' αυτό τουλάχιστον 20 λεπτά καθΙ}με ρινά.

Για τον Πόνο των Ρευματικών Αρθρώσεων

και της Αρθρίτιδας Βάζετε 2 φλιτζάνια δενδρολίβανο σε 3 φλιτζάνια μπρά ντι. Το αφήνετε να μουλιάσει για 1 εβδομάδα. Το στραγγίζετε και χρησιμοποιείτε το υγρό υπό μορ φή καταπλάσματος στις πάσχουσες aρθρώσεις.

Ανακουφιστείτε από τη Ρευματοειδή

Αρθρίτιδα με Σπόρους Αλφάλφα Βάζετε

2 κουταλιές σούπας σπόρους αλφάλφα σε 2

φλιτζάνια νερό.

Το φέρνετε σε σύντομη βράση. Το απομακρύνετε από τη φωτιά και αφήνετε να μου

λιάσουν οι σπόροι για 30 λεπτά.

Στραγγίζετε και προσθέτετε 2 φλιτζάνια νερό και 1/2 φλιτζάνι μέλι.

Πίνετε καθημερινά και τα 4 φλιτζάνια, για 2 εβδομά δες. Θα διαπιστώσετε μεγάλη βελτίωση μετά την πά ροδο των 2 εβδομάδων. Πρέπει να παρασκευάζετε κα θημερινά φρέσκο τσάι.

Αντιμετώπιση των Ρευματικών Αρθρώσεων

με Σπόρους Μαύρου Σιναπιού Τρίβετε σπόρους μαύρου σιναπιού και προσθέτετε ί

ση ποσότητα φυτικού μαγειρικού λίπους. Κάνετε εντριβή με το μίγμα στην πάσχουσα άρθρω ση.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

315

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΠΛΗΓΕΣ ΑΠΟ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΙΣ Αντιμετώπιση των Κατακλίσεων με Άμυλο Καλαμποκιού Αναμιγνύετε άμυλο καλαμποκιού και άνθη θείου. Πα

σπαλίζετε ελαφρά τις κατακλίσεις, για να μη μολυνθούν. Αντιμετώπιση των Κατακλίσεων με Μέλι Βάζετε μέλι σε μια γάζα και την τοποθετείτε στην πλη γή κάθε νύχτα. Το επόμενο πρωί, μετά από ήπιο πλύσι μο, τοποθετείτε ξανά γάζα με μέλι. Οι κατακλίσεις θα επουλωθούν μέσα σε 2 εβδομάδες.

Βιταμίνη Ε για τον Πόνο των Κατακλίσεων Μετά από προσεκτικό καθαρισμό της πληγής, ανοί

γετε μια κάψουλα βιταμίνης Ε και την αλείφετε απ' ευ θείας στην πληγή. Ανακουφίζει από τον πόνο και επι

ταχύνει την επούλωση.

Πρόληψη των Κατακλίσεων με Κονιοποιημένη

Ζάχαρη Αν η πληγή είναι ανοιχτή, ρίχνετε στην περιοχή κο νιοποιημένη ζάχαρη και καλύπτετε με αεροστεγή γά ζα. Αλλάζετε τη γάζα καθημερινά, πρωί και βράδυ. Πλέ

νετε ελαφρά την περιοχή με υγρό καλέντουλας προτού ρίξετε νέα ζάχαρη και αλλάξετε τη γάζα στην πληγή.

Πρόληψη των Κατακλίσεων με Μαλλί Προβάτου Ξαπλώνετε τον άρρωστο σε μάλλινο επίστρωμα - δια

τίθεται σε καταστήματα ή νοσοκομεία. Το μαλλί του προβάτου είναι το καλύτερο για την περίπτωση αυτή.

316

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΡΟΜΒΩΣΗ

ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ Διάλυση Θρόμβων με Τηγανητά Κρεμμύδια Για να βοηθι}σετε τον οργανισμό σας να διαλύσει και

να αποτρέψει το σχηματισμό θρόμβων στο αίμα, οι Άγ γλοι επιστήμονες συνιστούν την κατανάλωση τιπανη τών κρεμμυδιών.

Βοήθημα με Τζίντζερ Το τριμμένο νωπό τζίντζερ σταματάει το σχηματισμό θρόμβων στο αίμα.

Τρίβετε 1/2 κουταλιά σούπας νωπό τζίντζερ και το ρί χνετε σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό και το πίνετε πολύ ζεστό.

Υπερικό για την Αιμορραγία Συχνά έδιναν υπερικό σε ασθενείς που ανάρρωναν α

πό εγχείρηση, επειδή έχει αναλγητικές ιδιότητες και βοηθάει στην αποτροπή αιμορραγιών. Σήμερα, οι επιστήμονες εξετάζουν τη χρήση του για την καταπολέμηση του AIDS - ενισχύει το ανοσοποιη τικό σύστημα. Χρησιμοποιείται επίσης στην αντιμετώ

πιση του καρκίνου. Ψιλοκόβετε 1/2 φλιτζάνι φύλλα και μίσχους υπερικού και τα ρίχνετε σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Αφήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζε τε και πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα. Προσοχή: Δεν πρέπει να το χρησιμοποιείτε για χρονι

κό διάστημα μεγαλύτερο της 1 εβδομάδας.

Διακοπή της Αιμορραγίας με Ιστό Αράχνης Συλλέγετε ιστούς αράχνης και τους τυλίγετε σε μπά-

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

317

λα. Τους διατηρείτε για να τους χρησιμοποιήσετε σε τραύματα που αιμορραγούν, επειδή σταματούν γρήγο ρα την αιμορραγία.

Πρέπει να είστε φιλόπονοι για να συλλέξετε ιστούς, αλλά κάποτε μπορεί να σας χρειαστούν.

Διακοπή της Αιμορραγίας με Μελισσόχορτο Κοπανίζετε μια χούφτα φύλλα και μίσχους μελισσόχορ του. Τα βάζετε στο τραύμα. Επιδένετε με καθαρό επίδε σμο και τα αφ1}νετε έως ότου σταματήσει η αιμορραγία. Διακοπή της Αιμορραγίας με Μανιτάρια

Αποξηραίνετε τους εσωτερικούς σπόρους του λυκόπερ

δου. Τους βάζετε απ' ευθείας στο τραύμα και η αιμορ ραγία θα σταματήσει σύντομα. Προσοχή: Πρέπει να τους αποθηκεύετε προσεκτικά,

διότι χρησιμοποιούσαν κάποτε τη σκόνη τους στο φλας

των πρώτων φωτογραφικών μηχανών- είναι πολύ εκρη κτική. Αποτελεί μια από τις καλύτερες μεθόδους για ηι διακοπή της αιμορραγίας. Εφέτος προγραμματίζω να ανανεώσω τα αποθέματά μου.

Διατηρείται για πάντα και χρειάζεται να τους συλλέ γετε κάθε δύο χρόνια περίπου, ανάλογα με τις ανάγκες σας.

Διακοπή της Αιμορραγίας με Απόσταγμα Αμαμηλίδας Χρησιμοποιείτε απόσταγμα αμαμηλίδας απ' ευθείας σε κοψίματα και γδαρσίματα. Πρέπει να περιποιείστε τα κοψίματα, τα γδαρσίματα και τα τραύματα αμέσως, για να αποτραπεί η μόλυνσή τους και να αρχίσει γρή

γορα η επούλωσή τους.

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

318

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΥΛΑΚΙΤΙΔΑ Ανακουφιστείτε από τη Θυλακίτιδα με Πιπέρι Καγιέν Προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας πιπέρι Καγιέν σε 1

φλιτζάνι μηλόξιδο και το φέρνετε σε βράση. Σιγοβρά ζετε για 15 λεπτά. Βρέχετε ένα κομμάτι ύφασμα με το υγρό και το εφαρ

μόζετε στην πάσχουσα περιοχή σαν κατάπλασμα. Προ τού το aπλώσετε στο δέρμα, κάνετε εντριβή στην πε

ριοχή με ζεστό ελαιόλαδο.

Ανακουφιστείτε από τη Θυλακίτιδα με Ελαιόλαδο Κάνετε μασάζ στην πάσχουσα περιοχή με ζεστό ελαιό λαδο σε καθημερινή βάση. Θα σταματήσει την επα νεμφάνιση της θυλακίτιδας και βοηθάει στη μείωση του πόνου.

Πρόληψη της Θυλακίτιδας με Πατάτα Τρίβετε 1 πατάτα και την προσθέτετε σε ένα φλιτζάνι

νερό. Την αφήνετε να μουλιάσει όλη τη νύχτα. Στραγγίζετε το επόμενο πρωί και πίνετε το υγρό πριν από το πρωινό γεύμα. Θα πρέπει να το επαναλαμβάνετε σε καθημερινή βάση για την πρόληψη της θυλακίτιδας.

Αντιμετώπιση της Θυλακίτιδας με Θαλασσινό Νερό Το θαλασσινό νερό λέγεται ότι θεραπεύει τη χρόνια θυλακίτιδα. Το πίνετε καθημερινά. Μπορείτε να αγο ράσετε θαλασσινό νερό από καταστήματα υγιεινής δια τροφής. Προσοχή: Μη χρησιμοποιήσετε τη συνταγή αυ τή αν πάσχετε από υπέρταση.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

319

Ανακουφιστείτε από τη Νευραλγία με Λεβάντα Προσθέτετε μερικές σταγόνες λάδι λεβάντας στο μπά νιο σας για να ανακουφιστείτε από τη νευραλγία.

Ανακουφιστείτε από τους Πόνους των

Αρθρώσεων με Χρένο Τρίβετε νωπή ρίζα χρένου. Την υγραίνετε με νερό και την τοποθετείτε σε μικρά, διαπερατά από το νερό σα κουλάκια. Τα χρησιμοποιείτε σαν κατάπλασμα πάνω στην πάσχουσα άρθρωση.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΒΉΤΗ Έλεγχος του Διαβήτη με Φρέσκα Φασολάκια Η συνταγ1} αυτή προέρχεται από μια φίλη μου (η ο ποία πάσχει από διαβήτη). Της τη σύστησε ο γιατρός πριν από 10 χρόνια. Σήμερα είναι ογδόντα χρόνων, ο πότε πιστεύω ότι η συνταγή είναι αποτελεσματική.

Λέγεται ότι η επιδερμίδα του περικάρπιου των φρέ σκων φασολιών περιέχει ουσίες που συγγενεύουν με την ινσουλίνη. Ρίχνετε περίπου 4 φλιτζάνια φρέσκα φασο λάκια σε περίπου 4 λίτρα νερό και τα βράζετε έως ότου μαλακώσουν. Στραγγίζετε το υγρό και πίνετε 3 φλιτζά νια την ημέρα με τα γεύματα. Το ένα φλιτζάνι λέγεται ότι ισοδυναμεί με 1 μονάδα ινσουλίνης.

Φύλλα Φραουλιάς για το Διαβήτη Οι διαβητικοί θα ωφεληθούν αν πίνουν τσάι από φύλ λα φραουλιάς. Ρίχνετε 4-5 νωπά φύλλα σε

1 φλιτζάνι

βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε.

320

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Άγριο Καρότο για το Διαβήτη Λέγεται ότι οι διαβητικοί ωφελούνται όταν πίνουν τσάι άγριου καρότου. Ρίχνετε μερικά άνθη άγριου καρότου σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό και τα άφι}νετε να μουλιά

σουν για 1Ο λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε αρκετά φλι τζάνια την ιιμέρα.

Αντιμετώπιση των Υψηλών Τιμών Σακχάρου στο Αίμα

Ρίχνετε 1 κουταλιά σούπας αποξηραμένα, κοπανισμέ

να φύλλα κορυβανθούς βακκίνιου (μπλούμπερι) σε 1 φλι τζάνι βραστό νερό.

Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε το ρόφημα κάθε 6 ώρες.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΡΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Τσάι Μήλου για την Ουρική Αρθρίτιδα

Αποξηραίνετε μερικές φέτες μήλου και τις διατηρεί τε. Θα τις χρησιμοποη)σετε όταν χρειαστεί να παρα σκευάσετε τσάι για τιιν αντιμετώπιση της ουρικής αρ θρίτιδας.

Ρίχνετε μερικές φέτες σε βραστό νερό και τις αφήνετε να μουλιάσουν για

15 λεπτά. Χρησιμοποιείτε μέλι ως

γλυκαντικό και πίνετε το τσάι με κάθε γεύμα.

Φύλλα Μαύρου Φραγκοστάφυλου για την Ουρική Αρθρίτιδα Βάζετε 1 κουταλιά σούπας ψιλοκομμένα φύλλα μαύ ρου φραγκοστάφυλου σε 1 φλιτζάνι νερό. Το φέρνετε σε βράση και στη συνέχεια χαμηλώνετε τιι φωτιά.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

321

Σιγοβράζετε για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε από 1/3 φλιτζάνι, 3 φορές την ημέρα.

Μίσχοι Κερασιών για την Ουρική Αρθρίτιδα Ρίχνετε

1 φλιτζάνι μίσχους κερασιών σε 2 φλιτζάνια

νερό. Σιγοβράζετε για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και προ σθέτετε στο υγρό 2 φλιτζάνια μέλι.

Πίνετε μερικές κουταλιές σούπας καθημερινά για να προλάβετε την ουρική αρθρίτιδα.

Λεμόνι για την Ουρική Αρθρίτιδα Τοποθετείτε το φλοιό ενός λεμονιού στην πάσχουσα άρθρωση και την τυλίγετε για να διατηρείται ζεστή. Αχλάδι για την Ουρική Αρθρίτιδα

Αν τρώτε καθημερινά 3 νωπά αχλάδια, δεν θα υποφέ ρετε από κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας. Ξινή Κρέμα και Ελαιόλαδο για την

Ουρική Αρθρίτιδα Αναμιγνύετε σε ίσες ποσότητες ξινή κρέμα και ελαιό λαδο. Απλώνετε το μίγμα στην πάσχουσα άρθρωση και την καλύπτετε με φανελένιο ύφασμα για να διατηρεί ται ζεστή.

Φράουλα για την Ουρική Αρθρίτιδα

Λέγεται ότι, αν τρώτε μόνο φράουλες για 2 ημέρες, θα θεραπευτείτε από την ουρικι} αρθρίτιδα. Φύλλα Φραουλιάς για την Ουρική Αρθρίτιδα Το τσάι από φύλλα φραουλιάς είναι αποτελεσματικό

για την αντιμετώπιση της ουρικής αρθρίτιδας. Ρίχνετε

322

ΣΠΙτΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

4-5 φύλλα σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό και τα αφι}νετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και το πίνετε

πολύ ζ~στό με μέλι.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Κάψουλες για την Υπέρταση Τις παρασκευάζω για το γαμπρό μου. Τις λάμβανε παράλληλα με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα και, για πρώτη φορά μετά από αρκετούς μι}νες, μειώθηκε πράγματι η αρτηριακι} πίεσι} του.

Για τη συνταγή αυη}, είναι καλύτερο να χρησιμοποιείτε κονιοποιημένα βότανα, επειδι} έτσι θα κερδίσετε χρό νο. Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας τσουκνίδα, μέ ντα, σαμπούκο και χαμομι}λι. Μετά προσθέτετε από 1 κουταλιά σούπας λοβελία και ρίζα βαλεριάνας. Γεμίζετε κάψουλες μεγέθους #00 και παίρνετε 1 την ημέρα. Με τη συνταγή παρασκευάζετε

71 κάψουλες. Αντιμετώπιση της Υπέρτασης με Ασβέστιο

Παίρνετε 1000 ιng ασβέστιο τψ ημέρα για 8 εβδομά δες. Θα μειωθεί σημαντικά η αρτηριακι} πίεση. Καρποί Κράταιγου για την Υπέρταση Αφαιρείτε τους σπόρους από

1/2 κιλό καρπούς κρά

ταιγου και τους αφι}νετε να μουλιάσουν όλη τη νύχτα

σε περίπου 2 1/2 λίτρα νερό. Φέρνετε το μίγμα σε βρά ση την επόμενη ημέρα και το βράζετε για 10 λεπτά. Το

ψύχετε, το στραγγίζετε και πίνετε 2-3 φλιτζάνια την η μέρα. Λέγεται ότι μειώνει την αρτηριακι} πίεση.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

323

Αφέψημα Βοτάνων για την Υπέρταση Αναμιγνύετε ίσα μέρη από χαμομήλι, μέ\rrα και κλι}

θρα. Ρίχνετε 2 κουταλιές σούπας από το μίγμα των βο τάνων σε 2 φλιτζάνια νερό και τα σιγοβpάζετε για 20

λεπτά. Στραγγίζετε και το πίνετε χλιαρό. Πίνετε 1/2 φλι

τζάνι 3 φορές την ημέρα. Τσάι Βοτάνων με Μέλι για την Υπέρταση Αναμιγνύετε από

1 κουταλιά σούπας κλι}θρα, χαμο 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1

μήλι και μέντα. Ρίχνετε

κουταλιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων. Τα αφι} νετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προ σθέτετε μέλι ως γλυκα\rrικό προτού το πιείτε. Αντιμετώπιση της Υπέρτασης με Πρίμουλα Προσθέτετε καθημερινά στη σαλάτα σας μια μικpι}

χούφτα ψιλοκομμένα φύλλα και άνθι1 πpίμουλας. Μπο ρείτε επίσης να παρασκευάσετε τσάι. Ρίχνετε περίπου

1/4 φλιτζάνι φύλλα και άνθη πρίμουλας σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 1Ο λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε με τα γεύματα.

Προσοχή: Όσοι πάσχουν από διαβήτη και υπογλυκαι μία δεν πρέπει να κάνουν εσωτερική χρι}ση της καλέ ντουλας, σε οποιαδήποτε μορφή της. Μειώνει σημα ντικά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και αυτό εί ναι πολύ επικίνδυνο.

Ιρλανδική Συνταγή για την Υπέρταση Πλένετε και ξεφλουδίζετε

5-6 πατάτες. Ρίχνετε τις φλούδες σε 2 φλιτζάνια νερό και το βράζετε για 15 λε πτά, σκεπασμένο. Αφι}νετε τις φλούδες να μουλιάσουν

324

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

μέχρι να κρυώσει το υγρό και το στραγγίζετε. Πίνετε 2 φλιτζάνια καθημερινά. Λέγεται ότι επαναφέρει την αρ τηριακι} πίεσιι σε φυσιολογικά επίπεδα.

Για τους Ιρλανδούς, οι πατάτες έ;(ουν μεγάλη αξία. Εκτός από βασικό είδος διατροφι}ς, τις χρησιμοποιούν για τη θεραπεία πολλών ασθενειών. Θαυμάζει κανείς, πόσες πολλές χρι}σεις έχουν ανακα

λύψει οι διάφοροι λαοί για φυτά που συναντούμε κα θημερινά γύρω μας. Αντιμετώπιση της Υπέρτασης με Λεμόνι Ρίχνετε το χυμό ενός λεμονιού σε ένα ποτήρι ζεστό

νερό και προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας μέλι. Αναμι

γνύετε καλά και πίνετε το ρόφημα καθημερινά.

Αντιμετώπιση της Υπέρτασης με Σπειραία Η σπειραία έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε μαγνήσιο και σίδηρο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλες τις δια ταραχές του αίματος.

Βάζετε 2 κουταλιές σούπας σπειραία σε 1 1/2 φλιτζάνι βραστό νερό. Αφι}νετε να μουλιάσει 10 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε το υγρό αρκετές φορές την η μέρα. Ρύθμιση της Αρτηριακή ς Πίεσης με Ύ σσωπο

Το τσάι από φύλλα και μίσχους ύσσωπου βοηθούν στη ρύθμιση τιις υπέρτασης και της υπότασης. Ρίχνετε μια χούφτα ψιλοκομμένα φύλλα και μίσχους ύσσωπου σε 2

φλιτζάνια βραστό νερό.

Τα αφι}νετε να μουλιάσουν για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Το πίνετε δύο φο ρές την ιιμέρα.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

325

Αντιμετώπιση της Υπέρτασης με Σπόρους Καρπουζιού

Ρίχνετε 1/4 φλιτζάνι κοπανισμένους σπόρους καρπου ζιού σε 2 φλιτζάνια νερό. Σιγοβράζετε το μίγμα για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντι κό. Το καρπούζι χρησιμοποιείται από παλιά για την αντιμετώπιση της υψηλής aρτηριακής πίεσης.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΟΡΡΥΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ Κράμπες στη Διάρκεια της Εμμηνορρυσίας Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας

αποξηραμένα φύλλα σμεουριάς. Τα καλύπτετε και τα αφήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε ζεστό αρκετές φο

ρές κατά τι1 διάρκεια της ημέρας. Καψέλλα για τη Δύσκολη Εμμηνορρυσία Βάζετε 1 κουταλιά σούπας ψιλοκομμένη καψέλλα σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό και την αφήνετε να μουλιάσει 30 λεπτά. Στραγγίζετε, βάζετε 1 κουταλιά σούπας από το υγρό σε 1/3 φλιτζάνι νερό και το πίνετε αρκετές φο

ρές την ημέρα. Ανακουφίζει από τις κράμπες και βοη θάει στη ρύθμιση της ροής. Φύλλα Φραουλιάς για τη Δύσκολη Εμμηνορρυσία Τα φύλλα της φραουλιάς χρησιμοποιούνται παραδο σιακά για την αποτροπή αποβολών και αιμορραγίας. Ρίχνετε μια μικρή χούφτα νωπά φύλλα φραουλιάς σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό και τα αφήνετε να μουλιάσουν

326

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε το υγρό αρκετές φορές την ημέρα, αν η περίο

δός σας είναι δύσκολη. Παρέχει στον οργανισμό τον

απαραίτητο σίδηρο και είναι κατάλληλο για την αντι μετώπιση της αναιμίας.

Μίγμα Βοτάνων για τον Πόνο της Περιόδου

Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας φλοιό για κρά μπες, σκουτελλαρία και γαλάζιο κόχος. Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας κανέλλα. Ρίχνετε τα βότανα σε 4 φλι τζάνια ζεστό κρασί. Τα αφ1}νετε να μουλιάσουν για αρ κετές ημέρες και στραγγίζετε. Η δοσολογία είναι 1 κουταλιά σούπας αρκετές φορές

την ημέρα για τις κράμπες. <<Φλοιός για κράμπες» ονο μάζεται ο φλοιός του θάμνου Βιβούpνο το χιονανθές (f/ibιι.τ ·ιιιι,?ιι, ojJZιlιιs). Μπορείτε να τον αγοράσετε από τα περισ σότερα καταστ1}ματα υγιειν1}ς διατροφ1}ς 1} να τον πα

ραγγείλετε από καταλόγους βοτάνων. Χυμός Σμέουρου για τον Πόνο της Περιόδου Για να προλάβετε τις κράμπες και τον πόνο κατά τη

διάρκεια της περιόδου, μπορείτε να πίνετε καθημερι νά αρκετά ποη}ρια χυμό κόκκινου σμέουρου.

Προγραμματίζω να φυτέψω αρκετές δεκάδες σμεου ριές στο πίσω μέρος των παρτεριών με τα βότανα, ώστε

να έχω στη διάθεσή μου πολλά σμέουρα - αφ' ενός γνω ρίζω πολλές νέες γυναίκες που θα τις ωφελήσουν και αφ' ετέρου μου αρέσει η γεύση τους.

Φύλλα Σμεουριάς για της Ενοχλήσεις της Περιόδου Το τσάι από φύλλα σμεουριάς προσφέρει πολλά α νόργανα στοιχεία στον οργανισμό και βωιθάει στα πε-

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

327

ρισσότερα γυναικολογικά προβλήματα. Ανακουφίζει από τις ενοχλι}σεις της περιόδου και κα ταπραuνει τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης.

Ρίχνετε 10 νωπά φύλλα σμεουριάς σε 1 φλιτζάνι βρα στό νερό και τα σιγοβράζετε για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Θα πρέπει να πίνετε αρκε

τά φλιτζάνια καθημερινά. Επίσης 11ρεμεί τα νεύρα σε περιπτώσεις ταραχής.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑΤΑ Κρέμα Μινθόλης

Αναμιγνύετε 2/3 φλιτζάνι απόσταγμα αμαμηλίδας, 4 κουταλιές σούπας λανολίνη και 6 κουταλιές σούπας μιν

θόλη σε μπεν-μαρί, έως ότου αποκη}σει το μίγμα κρε μώδη υφή. Απομακρύνετε την κρέμα από τη φωτιά και την ψύχετε στο ψυγείο. Χρησιμοποιείτε τψ κρέμα για

μασάζ. Κακώσεις Συνδέσμων

Πολτοποιείτε πλήρως ένα μεγάλο κρεμμύδι στο μπλέ ντερ. Προσθέτετε 1 φλιτζάνι ελαιόλαδο και αναμιγνύετε

στο μπλέντερ έως ότου το μίγμα γίνει λείο. Το aπλώνετε σε καθαρό κομμάτι ·ύφασμα και το χρη σιμοποιείτε υπό μορφή καταπλάσματος στην πάσχουσα

περιοχι}. Το καλύπτετε για να διατηρείται ζεστό. Είναι

χρι}σιμο να υπάρχει πρόχειρο, αν έχετε παιδιά που παί ζουν ποδόσφαιρο. Βουτυρόγαλα για Τραυματισμένους Μυς

Βρέχετε ένα φανελένιο ύφασμα με βουτυρόγαλα. Ζε-

328

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σrαίνετε το ύφασμα σrο φούρνο. Το aπλώνετε σrην πά σχουσα περιοχή και το καλύπτετε για να διατηρηθεί ζεσrό.

Κατάπλασμα με Ψωμί και Ξίδι για το Διάστρεμμα Μουσκεύετε ένα κομμάτι ψωμί σε καυτό μηλόξιδο και το τοποθετείτε σrην πάσχουσα περιοχή. Καλύπτετε και το αφήνετε στη θέση αυτή για τουλάχιστον 4 ώρες. Μειώνει το πρήξιμο και ανακουφίζει από τον πόνο. Αν

η περιοχή είναι πολύ μεγάλη για να καλυφθεί από το ψωμί, βρέχετε ένα φανελένιο ύφασμα με καυτό ξίδι και το τυλίγετε σrην περιοχή. Το καλύπτετε με πλασrικό και το αφήνετε για 4 ώρες.

Κατάπλασμα με Καρότα για το Διάστρεμμα Τρίβετε ωμά καρότα και τα aπλώνετε σrο διάσrρεμ μα. Καλύπτετε και τα αφήνετε σrην πάσχουσα περιοχή για 30 λεπτά.

Κατάπλασμα με Πιπέρι Καγιέv για το Διάστρεμμα

Φέρνετε σε βράση 1/4 φλιτζάνι ξίδι. Προσθέτετε αρ κετό πιπέρι καγιέν για να παρασκευάσετε χυλό για έ μπλασrρο. Πριν από την εφαρμογή τού καταπλάσμα

τος, αλείφετε το δέρμα με ελαιόλαδο. Απλώνετε το χυ λό σε επίδεσμο και τον τοποθετείτε σrην περιοχή τού διασrρέμματος. Το αφήνετε για 2 ώρες και σrη συνέ χεια ξεπλένετε το πιπέρι που έχει παραμείνει σrο δέρ μα. Καταπραuνει τον πόνο και επιταχύνει την ίαση.

Κατάπλασμα με Σύμφυτο για το Διάστρεμμα Για να καταπραuνετε διασrρέμματα και οιδήματα (πρη ξίματα), μπορείτε να εφαρμόσετε κατάπλασμα με σύμ-

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

329

φυτο. Οι Ινδιάνοι ονόμαζαν το βότανο αυτό <<συγκολλη τικό οστών» και το χρησιμοποιούσαν εξωτερικά.

Κατάπλασμα με Μηλόξιδο για Πρησμένες Αρθρώσεις

Ζεσταίνετε

1 φλιτζάνι νερό και 1 φλιτζάνι μηλόξιδο.

Το χρησιμοποιείτε υπό μορφή καταπλάσματος στην πά σχουσα άρθρωση. Καλύπτετε για να διατηρηθεί ζεστό. Συνεχίζετε τη διαδικασία για τουλάχιστον 30 λεπτά. Εί ναι πολύ καταπραϋντικό.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΙΡΣΟΥΣ Προβλήματα Κυκλοφορικού Συστήματος Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας πιπέρι καγιέν σε 1 φλι τζάνι καυτό νερό. Το πίνετε καθημερινά. Ρίχνετε ελεύ τερα πιπέρι καγιέν στις τροφές σας.

Έλκη Ποδιών Βάζετε 4 φύλλα σύμφυτου στο μπλέντερ και προσθέ τετε 1/4 φλιτζάνι νερό. Αναμιγνύετε καλά και χρησιμο ποιείτε καθημερινά το μίγμα σαν κατάπλασμα. Όταν aφαιρείτε το κατάπλασμα, ξεπλένετε ελαφρά την περιοχή και αλείφετε το έλκος με το λάδι που πε ριέχουν 3 κάψουλες υδραστίδας. Μπορείτε να αγορά σετε τις κάψουλες από καταστήματα υγιεινής διατρο

φής. Αφήνετε το έλκος ακάλυπτο, για να αερίζεται, όσο το δυνατόν περισσότερο. Δερματικά ~Ελκη και Κιρσοί

Η κυριότερη χρι}ση της καλέντουλας ι}ταν για την α-

330

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ντιμετώπιση των κιρσών, μολονότι είναι πολύ χρήσιμη και στα δερματικά έλκη που σχετίζονται με τους κιρ σούς. Βάζετε

1 φλιτζάνι φύλλα καλέντουλας, νωπά ή

αποξΙ}ραμένα, σε ΠΙ}λινο δοχείο και'ρίχνετε 2 φλιτζά νια βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 30 λε πτά. Στραγγίζετε και χρησιμοποιείτε το υγρό για πλύ σεις του έλκους.

Αντιμετώπιση των Κιρσών με Αλόη Ο χυμός αλόης μπορεί να χρ1ισιμοποιηθεί και για τψ αντιμετώπιση των κιρσών. Απλώνετε το χυμό απ' ευθεί ας στ11ν περιοχl}. Λέγεται ότι είναι πολύ καταπραϋντι κός.

Αντιμετώπιση των Κιρσών με Τανάκητο Το τανάκητο είναι αποτελεσματικό στην αντιμετώπι

ση των κιρσών. Παρασκευάζετε τσάι με 1 κουταλιά σού πας τανάκητο (κοινό χρυσάνθεμο) για κάθε φλιτζάνι

βραστό νερό. Το αφ1}νετε να μουλιάσει για

1Ο λεπτά

και στραγγίζετε. Το τσάι προορίζεται για εξωτερική χρήση σε κιρσούς και μώλωπες (μελανιές). Αντιμετώπιση των Κιρσών με Φύλλα Μενεξέ

Κοπανίζετε

1 χούφτα φύλλα και άνθη μενεξέ και ρί

χνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουλιά σουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Το χρησιμοποιείτε σαν κατάπλασμα για να καταπραuνετε τον πόνο.

Είναι επίσης καλό για πλύσεις ανοικτών ελκών. Βρέ χετε έναν επίδεσμο με το υγρό και το αφήνετε στην πά

σχουσα περιοχή όλη τη νύχτα. Το aντικαθιστάτε το πρωί. Συνεχίζετε τη θεραπευτι κή αγωγ1} έως ότου παρατηρήσετε βελτίωση.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

331

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΛΗΓΕΣ Για Όλα τα Τραύματα και τις Πληγές

Ρίχνετε κονιοποιι1μένη ζάχαρη απ' ευθείας σω τραύ μα ι} την πληγι}. Κάθε φορά που ρίχνετε τη ζάχαρη, αλλάζετε και επίδεσμο. Η ζάχαρη επιταχύνει την επούλωση των τραυμάτων. Η χρήση της ανάγεται στην εποχή του Εμφύλιου Πολέ μου της Αμερικι}ς και λέγεται ότι διέσωσε πολλά πόδια και χέρια.

Αλόη για τις Πληγές και τα Τραύματα

Η εφαρμογι} αλόης σε πληγές και τραύματα προλαμ βάνει τις μολύνσεις τους. Τοποθετείτε ένα σχισμένο φύλ

λο αλόης πάνω στην περιοχι} και καλύπτετε με καθαρό επίδεσμο. Το αφήνετε όλη τη νύχτα. Η παραπάνω μέθο δος είναι κατάλληλη για κάθε κάκωση του δέρματος. Καθαρισμός Μολυσμένων Τραυμάτων

Εφαρμόζετε χυμό παπάγιας στο τραύμα που έχει μο λυνθεί. Πλένετε το τραύμα με το χυμό και τον αφήνετε να στεγνώσει με φυσικό τρόπο πάνω στο τραύμα.

Για τα Φλεγμαίνοντα Τραύματα Κοπανίζετε φύλλα πεντάνευρου και τα επιδένετε στο τραύμα μετά τον καθαρισμό του. Κατάπλασμα με Αγιόκλημα

Βάζετε μια χούφτα φύλλα από αγιόκλημα σε

2 φλι

τζάνια νερό και το φέρνετε σε βράση. Χαμηλώνετε τη φωτιά και σιγοβράζετε για 15 λεπτά. Το χρησιμοποιεί τε για την πλύση τού τραύματος και σαν κατάπλασμα.

332

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Κατάπλασμα με Ψωμί

Όταν εφαρμόζετε υγρά καταπλάσματα σε τραύματα, βοηθάει να βρέχετε ένα κομμάτι ψωμί στο υγρό και να

το τοποθετείτε πάνω στην πάσχουσα περιοχή. Το ψωμί εφαρμόζει στο τραύμα και διατηρεί το υγρό των βοτάνων σε συνεχι1 επαφι} με την πληγή. Κατάπλασμα για τους Πρησμένους Αδένες και Δοθιήνες

Μαλακώνετε μια μικρή χούφτα φύλλα μενεξέ και τα εφαρμόζετε στην περιοχι}. Τα διατηρείτε ζεστά, καλύπτοντας με φανελένιο ύφα σμα. Πολλοί με ρωτούν τι σι1μαίνει <ψαλακώνω».

Για να μαλακώσετε τα φύλλα μπορείτε να τα μουλιά σετε.

Κατάπλασμα με Αγιόκλημα για τα Τραύματα Κοπανίζετε ρίζες και φύλλα από αγιόκλημα και τα βά

ζετε σε ένα κομμάτι καθαρό ύφασμα. Το τοποθετείτε στο τραύμα και το επιδένετε.

Κατάπλασμα με Φύλλα Βελανιδιάς για τα Τραύματα

Κοπανίζετε μια χούφτα νωπά φύλλα βελανιδιάς, τα aπλώνετε απ' ευθείας στο τραύμα και καλύπτετε την περιοχή με ζεστό ύφασμα. Κατάπλασμα με Φέτες Παπάγιας για τα Τραύματα Βάζετε φέτες νωπής παπάγιας στο τραύμα και το επι δένετε.

Το αφήνετε όλη τη νύχτα. Απαλλάσσει το τραύμα από μολύνσεις και επιταχύνει την επούλωση.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

333

Υπερικό για τα Τραύματα από Αιχμηρό Όργανο Βάζετε 2 κουταλιές σούπας υπερικό σε 1 φλιτζάνι βρα στό νερό.

Το αφι]νετε να μουλιάσει μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Το χρησιμοποιείτε για τον καθαρισμό του τραύματος και αφι]νετε το υγρό να στεγνώσει με φυσικό τρόπο πά νω στο τραύμα.

Εφαρμόζετε στην πληγή επίδεσμο, τον οποίο έχετε δια ποτίσει με το υγρό του βοτάνου. Διατηρείτε την περιοχή καθαρή και τη βρέχετε με το

υγρό, αν είναι εφικτό. Ανακουφίζει από τον πόνο και επιταχύνει την επούλωσιι Αvτισηπτικό Πληγών με Άνθη Λεβάντας

Για την πλύση των πληγών και των τραυμάτων πρέπει να χρησιμοποιείτε κάποιο αντισηπτικά ή στυπτικό. Κο

πανίζετε 2 κουταλιές σούπας άνθη λεβάντας και κανέλ λα. Ρίχνετε το μίγμα σε δοχείο με 2 φλιτζάνια αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα). Κλείνετε καλά το δοχείο και τα αφήνετε να μουλιά σουν για

2 εβδομάδες. Στραγγίζετε, εμφιαλώνετε και

βάζετε ετικέτα. Έχετέ το πάντα πρόχειρο. Είναι εξαιρετικό για τα

γδαρσίματα, κοψίματα και γρατσουνιές των παιδιών. Για τον Πόνο Τραυμάτων από Αιχμηρό Όργανο Ρίχνετε κηροζίνη (καθαρό πετρέλαιο) στην πληγή α μέσως μετά τον τραυματισμό. Καταπραuνει τον πόνο και ηιν ευαισθησία της πληγής. Χρησιμοποιώ συχνά τιι μέθοδο αυτή. Περπατώ συνή θως ξυπόλυτη και, με όλες τις οικοδομικές εργασίες που

πραγματοποιούνται εδώ, τραυματίζομαι συχνά.

334

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Όταν καθαρίζαμε την περιοχ1) για να κτίσουμε το σπίτι

μας, ξερίζωνα μόνη μου θάμνους, χρησιμοποιώντας μια τσουγκράνα. Κάποια στιγμή, πάτησα κατά λάθος την

τσουγκράνα. Ήταν φριχη) εμπειρίά η αφαίρεση των δοντιών της από το πόδι μου. Αν δεν είχα κηροζίνη να ρίξω στο πόδι μου, θα έπρεπε να μην το πατάω για

εβδομάδες. Χάρ11 στψ κηροζίνη, χρειάστηκε απλώς να κουτσαίνω για μερικές ημέρες.

Με απάλλαξε πράγματι από πολύ πόνο. Σύμφυτο για τα Μολυσμένα Τραύματα Βάζετε αρκετά φύλλα σύμφυτου και αρκετές σκελίδες σκόρδο στο μπλέντερ. Προσθέτετε λίγο μέλι και τα αναμιγνύετε καλά. Αλεί

φετε το μίγμα σε μια φέτα ψωμί και την τοποθετείτε στο μολυσμένο τραύμα. Το επιδένετε και επαναλαμβά νετε τη διαδικασία αρκετές φορές την ημέρα, καθαρί ζοντας κάθε φορά το τραύμα προτού εφαρμόσετε το

καινούριο κατάπλασμα. Μπέικον για τα Μολυσμένα Τραύματα από

Αιχμηρό Όργανο

Τοποθετείτε μια φέτα μουχλιασμένου λίπους μπέικον στο τραύμα, το επιδένετε και το αφ1)νετε όλ11 τη νύχτα.

Θα απαλλάξει το τραύμα από τη μόλυνση. Μολόχα για τα Μολυσμένα Τραύματα Βάζετε μια χούφτα ρίζες και φύλλα μολόχας σε 4 φλι τζάνια νερό. Στραγγίζετε και χρησιμοποιείτε το υγρό για την πλύση μολυσμένων τραυμάτων. Πλένετε το τραύ μα τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, αλλάζοντας τον επίδεσμο κάθε φορά.

Αρθρίτιδα, Διαταραχές του Αίματος και Πληγές

335

Μαϊντανός:

Πανσές: Viola tτicoloτ

Petτoselinιι1n cτispιυn

Πασιφλόρα:

Μπιζελιά:

Passifloτa ίηcαπιαtα

Pisu,nι sativunι

336

ΣΠΙΤΙΊ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ροδακινιά:

Αχλαδιά:

A1nygdalιιs peτsica

Ρ)ιτιιs co1n1ιιunis

Φλισκούνι:

Λεπίδιο (πιπερόχορτο):

Mentha pulegiu1ιι

Lepidiunι virgi1ιicu.nι

Τονωτικά και Ροφήματα

337

Μέντα: Mentlιa pipet·ita

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΩΔΕΚΑΤΟ

Τονωτικά και Ροφήματα

ταν συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να αντι μετωπίζουμε με υπευθυνότητα το θέμα της

υγείας μας, καταλαβαίνουμε ότι έχουμε ευ θύνη για τις περισσότερες ασθένειες από τις οποίες πά

σχουμε. Η υγεία είναι θετική δύναμη και η ασθένεια είναι αυτό ακριβώς που σημαίνει: εξασθενίζει τον ορ γανισμό.

Σε πολλές περιπτώσεις, η ασθένεια προκαλείται από λανθασμένο τρόπο διατροφής.

Όλοι χρειαζόμαστε τονωτικά για να τροφοδοτούμε το σώμα μας με βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία, ώστε

338

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

να διατηρείται το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανι σμού ισχυρό και υγιές. Μόνο αν το ανοσοποιητικό σύ

στημα βρίσκεται σε καλή κατάσταση, είναι σε θέση να

καταπολεμήσει ορισμένες ασθένειές, με τις οποίες ερ χόμαστε όλοι σε επαφή. Έτσι, αν μολυνθούμε από κά ποιο μικρόβιο, ο οργανισμός μας θα αντιδράσει ενα

ντίον του εισβολέα πολύ ταχύτερα και θα αρχίσει η δια δικασία ίασης πολύ πιο σύντομα. Ίσως δεν μπορούμε

να αποφύγουμε κάποιες ασθένειες, αλλά μπορούμε να επηρεάσουμε τη διάρκεια και τη βαρύτητά τους. Επί σης, μπορούμε να προλάβουμε τις δευτερογενείς λοι μώξεις που εμφανίζονται μερικές φορές σε ορισμένες παθήσεις.

Ωστόσο, καθένας μας έχει κληρονομήσει κάποια ευ πάθεια σε ορισμένες ασθένειες. Όταν είμαστε ενήμε ροι για τις αδυναμίες από τις οποίες υποφέρει ο οργα

νισμός μας, μπορούμε να αρχίσουμε να τον φροντίζου με, ώστε να τον διατηρούμε υγιή. Αν γνωρίζουμε ότι έχουμε ευαισθησία στο αναπνευστικό σύστημα, τότε θα πρέπει να το προστατεύουμε και να το ενισχύουμε όσο

μπορούμε. Επειδή κανένα σύστημα του οργανισμού δεν λειτουργεί αυτόνομα και ανεξάρτητα από τα υπόλοι πα, θα πρέπει να διατηρούμε όλα τα συστήματα σε κα

λή κατάσταση, απλώς και μόνο επειδή αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Μπορείτε να φανταστείτε τον οργανισμό

σαν μια μηχανή. Αν πάθει βλάβη κάποιο εξάρτημά της, είτε θα σταματήσει εντελώς να λειτουργεί η μηχανή εί τε θα λειτουργεί με μικρότερη απόδοση. Πρέπει όμως να ζούμε στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας. Γι' αυτό, το σώμα μας πρέπει να είναι γερό, για να μπορούμε να

απολαμβάνουμε πλήρως όλα όσα μπορεί να μας προ σφέρει και όσα μπορούμε να αποκτήσουμε.

Τονωτικά και Ροφήματα

339

Τα βότανα βοηθούν να ισχυροποιήσουμε τον οργανι σμό μας, ώστε να καταπολεμήσει με επιτυχία τις ασθέ

νειες από τις οποίες μπορεί να προσβληθεί και να θε ραπευτεί ταχύτερα και με πιο φυσικό τρόπο. Αν απο

φεύγετε κατά το δυνατόν τις τεχνητές χημικές ουσίες,

τα βότανα θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες να φτά σουν στη ρίζα του προβλήματος. Έτσι θα μπορέσουν

να βοηθ1}σουν τον οργανισμό να λειτουργήσει πιο απο δοτικά για να απαλλαγεί από το πρόβλημα που αντιμε τωπίζει. Τα βότανα δεν προσφέρουν θαυματουργό, γρήγορη ίαση. Πολλές φορές χρειάζεται αρκετός χρόνος για να αρχίσει να δρα κάποιο βότανο, επειδή προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα υποκείμενα αίτια της αρρώστιας και

δεν έχει ως στόχο κάποιο συγκεκριμένο σύμπτωμα. Α παιτείται επίσης χρόνος για να επιτευχθεί ισορροπία

μεταξύ των διαφόρων συστημάτων. Τα βότανα βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να αποκτήσει ισορροπία,

ώστε να βοηθήσει αποτελεσματικά στη διαδικασία της ίασης.

Επειδή τα τονωτικά χρειάζονται χρόνο για να δρά σουν, θα πρέπει να συνεχίζετε τη θεραπευτική αγωγή για παρατεταμένη χρονική περίοδο, έως ότου ο οργα

νισμός σας επανακτήσει την φυσιολογική λειτουργία του. Παραμελούμε επί χρόνια το σώμα μας και μετά

μας εκπλήσσει το γεγονός ότι δεν αντιδρά όσο γρήγο ρα νομίζουμε ότι θα έπρεπε. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ο χρόνος που απαιτείται για την ίαση είναι με

γαλύτερος από τη διάρκεια της ασθένειας. Είναι καλύ τερο να χρησιμοποιείτε τονωτικά βότανα για να προ

λάβετε την αρρώστια, παρά για να την καταπολεμήσε τε αφότου σας προσβάλει. Επειδή τα περισσότερα το-

340

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

νωτικά είναι διεγερτικά, αν είσrε πολύ άρρωσrοι, ίσως να μ11ν είναι καλ1} ιδέα να πίνετε τονωτικά με ισχυρή διεγερτική δράσΙ}-

Η χρ1}ση των βοτάνων για την τόνώση του οργανισμού είναι ένας μόνο από τους τρόπους με τους οποίους μπο

ρείτε να φροντίζετε το σώμα σας, ώσrε να το διατηρεί τε σε καλή κατάσrαση. Νομίζω ότι είναι από τις σημα ντικότερες υπηρεσίες που μπορείτε να προσφέρετε σrον εαυτό σας.

Τα βότανα τονώνουν τα όργανα που επηρεάζονται α πό το πεπτικό σύσrημα. Με τον τρόπο αυτό βοηθάτε το σώμα σας να χρησιμοποιεί όλες τις φυσικές βιταμίνες

και τα ανόργανα σrοιχεία που λαμβάνετε - αρκεί να του παρέχετε φυσικά προϊόντα και τροφές.

Όπως τα βότανα βω1θούν τον οργανισμό μας να απο

κη}σει εσωτερική ισορροπία, πρέπει να αναζητήσουμε τρόπους και για την επίτευξη ισορροπίας σrην καθη μερινή ζω1} μας. Όλα τα χρήματα του κόσμου δεν μπο ρούν να υποκατασrήσουν την υγεία. Σε αυτό το σημείο

έρχεται να παίξει το ρόλο της η ισορροπία σrη ζωή μας. Θα έχετε ακούσει ότι <<η πολλ1} δουλειά τρώει τον αφέ

ντψ. Δεν είναι σωσrό να εργαζόμασrε πολύ, χωρίς δια σκέδαση. Ισχύει βέβαια και το αντίσrροφο. Θα πρέπει

να βρίσκουμε χρόνο σrη ζωή μας για κάθε τι: παιχνίδι, χρόνο ηρεμίας, διασκέδαση, συναναστροφή με φίλους, έρωτα και πολλά άλλα. Δεν πρέπει να είμασrε δούλοι μιας μόνο δραστηριότητας. Χρειάζεται να αποκτήσου με μέτρο στη ζωή μας. Μάθετε να διακόπτετε για λίγο τις ασχολίες σας «για να μυρίσετε απλώς ένα τριαντά

φυλλο>>. Είναι παλιά συμβουλή, αλλά ισχύει και για τη σημερινή εποχή.

Κανείς δεν έχει πιο άμεσο ενδιαφέρον για τη διατή-

Τονωτικά και Ροφήματα

341

ρηση της υγείας μας και της υγείας των μελών της οι κογένειάς μας από εμάς τους ίδιους. Γνωρίζουμε καλύ

τερα από οποιονδ1}ποτε άλλον ποιες τροφές θέλουμε

και τι ζητούμε να περιέχουν οι τροφές μας. Όταν πα ρασκευάζουμε οι ίδιοι την τροφ1} μας, μπορούμε να δια

σφαλίσουμε ότι τα τρόφιμα και τα βότανα που χρησι μοποιούμε έχουν την επιθυμητή ποιότητα και την κα

τάλληλη συντήρηση, σε υγιεινές συνθήκες- έτσι γνωρί

ζουμε ότι εκείνο που τρώμε είναι όσο το δυνατόν πιο φυσικό.

Τι ποιο φυσικό από τη χρήση τονωτικών στην καθη

μερινΙ} ζωή μας; Μπορούν να αποτελέσουν μέρος της

διατροφής που θα έχει ως στόχο την προστασία της υ γείας. Εκτός αυτού μας αναζωογονούν όποτε νιώθουμε

σε κακή διάθεση.

Τονωτικό των Επινεφριδίων και του Αναπνευστικού Συστήματος Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας μαρρούβιο, ύσ

σωπο, ρίζα γλυκόριζας και ρίζα νερομολόχας. Προσθέ τετε 4 φλιτζάνια νερό. Σιγοβράζετε έως ότου το υγρό μειωθεί κατά το 1/4 και στραγγίζετε. Θα έχετε περίπου

3 φλιτζάνια τονωτικό. Η δοσολογία είναι 1/2 φλιτζάνι από το υγρό κάθε δύο ώρες, 1 11μέρα την εβδομάδα για ένα μ1}να. Τονώνει το αναπνευστικό σύστημα, και διεγείρει και τρέφει τα ε

πινεφρίδια.

Τονωτικό και Διεγερτικό των Επινεφριδίων Έχει διαπιστωθεί ότι το βόραγο διεγείρει τα επινε φρίδια. Η αδρεναλίνη εκκρίνεται από τα επινεφρίδια στο αίμα, προσφέροντάς σας περισσότερη ενέργεια. Ρί-

ΣΠΙΤΙΙ\Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

342 χνετε από

1 κουταλιά σούπας ψιλοκομμένα άνθη και

φύλλα βόραγου σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφή νετε να μουλιάσουν για 10 λεπτά, στραγγίζετε και προ σθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα για 1 εβδομάδα.

Τονωτικό που Βοηθάει στη Συγκέντρωση Αναμιγνύετε 3 κουταλιές σούπας φασκόμηλο,

2 κου

ταλιές σούπας υδραστίδα, 1 κουταλιά σούπας καγιέν, 8 κουταλιές σούπας δενδρολίβανο,

5 κουταλιές σούπας

ματέ και 3 κουταλιές σούπας σκουτελλαρία.

Ρίχνετε 1 κουταλιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό και τα αφήνετε να μουλιά σουν, καλυμμένα, για

10 λεπτά. Στραγγίζετε και προ

σθέτετε γλυκαντικό.

Το πίνετε δύο φορές την ημέρα για 2 εβδομάδες. Με

τά το μειώνετε σε 1 φλιτζάνι την ημέρα. Προσοχή: Με ρικοί άνθρωποι εκδηλώνουν αλλεργική αντίδραση στο φασκόμηλο. Μπορείτε να το παραλείψετε, αν θέλετε.

Γενικό Τονωτικό με Φύλλα Αγριοφραουλιάς Τα φύλλα της αγριοφραουλιάς είναι γεμάτα βιταμί νες και προσφέρουν πολύ καλό τονωτικό. Αποξηραίνε

τε τα φύλλα, για να υπάρχουν διαθέσιμα όλο το χρόνο. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας αποξηραμένα φύλλα. Τα αφήνετε να μουλιάσουν, κα λυμμένα, για 10-15 λεπτά.

Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε αρ κετά φλιτζάνια την ημέρα για 1 εβδομάδα, αν το χρη σιμοποιείτε ως τονωτικό. Αλλιώς, το απολαμβάνετε ό ποτε θέλετε.

343

Τονωτικά και Ροφήματα

Γενικό Τονωτικό με Φύλλα Μενεξέ Είναι εξαιρετικό τονωτικό για όλη την οικογένεια. Σι

γοβράζετε τις φλούδες 3 λεμονιών και 2 πορτοκαλιών σε 8 φλιτζάνια νερό για 15 λεπτά, καλυμμένες. Απομα κρύνετε από τη φωτιά και προσθέτετε 6 κουταλιές σού πας λυκίσκο και 6 κουταλιές σούπας φύλλα και άνθη μενεξέ. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για άλλα 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Μπο ρείτε να προσθέσετε γαρίφαλο (μοσχοκάρφι), αν σας αρέσει. Επειδή το τσάι αυτό περιέχει πολλές βιταμίνες,

μπορείτε να το χρησιμοποιείτε όσο συχνά θέλετε. Τονωτικό με Αλόη Μπορείτε να ρίξετε χυμό αλόης σε νερό και να το βά λετε στο ψυγείο. Το πίνετε όσο συχνά θέλετε. Χρησιμο ποιείται ως γενικό τονωτικό και είναι εξαιρετικό για τη

ρύθμιση του εντέρου.

Τονωτικό με Μίγμα Βοτάνων Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας σπόρους μάρα

θου, γλυκάνισο, σπόρους κορίανδρου και σπόρους από κάρβι (κάρο). Κοπανίζετε

1 κουταλιά σούπας από το

μίγμα. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό στους θρυμμα τισμένους σπόρους, καλύπτετε και τους αφήνετε να μου λιάσουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Προσθέτετε γλυ καντικό και το πίνετε ζεστό ή κρύο. Ανακουφίζει γρή γορα από τη δυσπεψία.

Τονωτικό για το Αίμα με Στελλαρία Μαγειρεύετε ελαφρά τη στελλαρία στον ατμό και την τρώτε ως υποκατάστατο του σπανακιού. Καθαρίζει το

αίμα και δρα ως τονωτικό για ολόκληρο τον οργανισμό.

344

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Τονωτικό για το Αίμα με Ξινολάπαθο Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραmό νερό σε μια μεγάλη χού φτα φύλλα ξινολάπαθου. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε για 1 εβδομάδα. Καθαρίζει το ουροποιητικό σύmημα. Χρησιμοποιείται επί αιώνες για την αντιμετώπιση δερ

ματικών προβλημάτων και εξανθημάτων. Επίσης ανα κουφίζει από τον πυρετό και τις φλεγμονές.

Ανοιξιάτικο Τονωτικό για το Αίμα Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας ρίζα άρκτιου, ρίζα ταραξάκου, διατρητόφυλλο ευπατόριο και σαρσα παρίλλα (σμίλακα), και ρίχνετε mo μίγμα 4 φλιτζάνια βραmό νερό. Τα βράζετε για 15 λεπτά, mραγγίζετε και πίνετε 1 γε μάτο ποτήρι κρασιού

3 φορές την ημέρα. Συνεχίζετε

τη θεραπεία για 2-3 ημέρες. Το βάζετε mo ψυγείο και το πίνετε κρύο.

Καθαρίζει και ενδυναμώνει το αίμα, προσθέτοντάς του απαραίτητα ανόργανα mοιχεία. Δρα επίσης ως aντι πηκτικό του αίματος.

Τονωτικό και Αντιπηκτικό του Αίματος Το τζίντζερ δρα ως aντιπηκτικό του αίματος, όπως η ασπιρίνη. Επίσης, μειώνει τον πόνο σε διάφορους τύ

πους αρθρίτιδας. Φαίνεται ότι βοηθάει ιδιαίτερα σε πε ριπτώσεις ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Λαμβάνετε 2 κά ψουλες καθημερινά. Μπορείτε να αγοράσετε κενές κάψουλες από κατα mήματα υγιεινής διατροφής και να τις γεμίσετε με κο νιοποιημένα τζίντζερ.

345

Τονωτικά και Ροφήματα

Τονωτικό για την Καρδιά Αναμιγνύετε 1 κουταλιά σούπας καλέντουλα, 2 κουτα λιές σούπας λεόνουρο, 1 κουταλιά σούπας καγιέν, 1 κου ταλιά σούπας υδραστίδα και 4 κουταλιές σούπας καρ

πούς κράταιγου. Ρίχνετε 1 κουταλιά σούπας από το μίγ μα των βοτάνων σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Καλύπτετε και τα αφήνετε να μουλιάσουν για

10 λεπτά. Στραγγί

ζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Το πίνετε αρ κετές φορές την ημέρα για 1 εβδομάδα.

Τονωτικό για την Κλιμακτήριο Αναμιγνύετε από

1 κουταλιά σούπας λυκίσκο, σκου

τελλαρία, λεόνουρο, χαμομήλι και αγριοκαπνό (κίτρι νη γεντιανή). Αφήνετε να μουλιάσει 1 κουταλιά σούπας του μίγματος σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε αρ κετές φορές την ημέρα ή όποτε το χρειάζεστε, για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυ σης. Στα συμπτώματα ανήκουν η νευρικότητα και ο ε κνευρισμός. Το τσάι αυτό ηρεμεί σε καταστάσεις τα

ραχής.

Τονωτικό και Αναζωογονητικό Ρόφημα με Σύμφυτο Βάζετε στο μπλέντερ

2 φύλλα σύμφυτου με 1 κουτί

συμπυκνωμένο χυμό πορτοκαλιού, προσθέτοντας νερό σύμφωνα με τις οδηγίες στο κουτί. Τα αναμιγνύετε κα λά. Είναι πολύ δροσιστικό και αναζωογονητικό, και πε

ριέχει πολλές βιταμίνες. Για καλύτερο αποτέλεσμα πρέ

πει να χρησιμοποιείτε μόνο τρυφερά φύλλα. Είναι ε ξαιρετικό γενικό τονωτικό την άνοιξη, και δροσιστικό

ποτό τους ζεστούς μήνες.

346

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Τονωτικό με Βαλσαμίτη Μπορείτε να προσθέσετε τη βαλσαμίτη (βαλσαμώδες

χρυσάνθεμο) ωμή σε σαλάτες ή να τη χρησιμοποιήσετε για την παρασκευή εγχύματος (τσαγιού). Ρίχνετε μια

μικρή χούφτα ψιλοκομμένα φύλλα σε 2 φλιτζάνια βρα στό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για

15 λεπτά,

στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Είναι εξαιρε τικό τονωτικό για το συκώτι. Πίνετε αρκετά φλιτζάνια

την ημέρα για 1 εβδομάδα, αν το χρησιμοποιήσετε ως τονωτικό.

Χυμός Βακκίνιου για Τόνωση και Ρύθμιση του Εντέρου Ο χυμός του μακρόκαρπου βακκίνιου (κράνμπερι) εί ναι από τα καλύτερα τονωτικά που γνωρίζω. Μπορεί

να χρησιμοποιηθεί για να καθαρίσουν οι νεφροί και η ουροδόχος κύστη από μολύνσεις, και βοηθάει στη ρύθ

μιση της λειτουργίας του εντέρου. Καθαρίζει το αίμα και απαλλάσσει τον οργανισμό από συσσωρευμένες το ξίνες. Αυτό βοηθάει και στον καθαρισμό του δέρματος. Έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε κάλιο, το οποίο είναι

απαραίτητο για την αποβολή των άχρηστων ουσιών και βοηθάει στην υγεία της καρδιάς. Είναι καλή συνήθεια να πίνετε ένα ποτήρι χυμό βακκίνιου με το ήρωινό σας.

Τονωτικό με Ταραξάκο Είναι καλό τονωτικό για τις αρχές της άνοιξης. Ρίχνε

τε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σούπας φύλ λα ταραξάκου. Τα αφήνετε να μουλιάσουν, καλυμμέ να, για 1 Ο λεπτά.

Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Πίνετε κα θημερινά αρκετά ποτήρια για μερικές ημέρες - ή για

Τονωτικά και Ροφήματα

347

όσες ημέρες μπορείτε να βρίσκετε άνθη. Με τα άνθη του μπορείτε επίσης να παρασκευάσετε θαυμάσιο ζε λέ, η γεύση του οποίου μοιάζει με του μελιού. Είναι εξαιρετικό για τους χειμερινούς μήνες. Γιατί να μπαί

νουμε στον κόπο να ξεριζώνουμε το ταραξάκο σαν ζι ζάνιο, όταν είναι τόσο χρήσιμο για την υγεία του οργα νισμού μας;

Χρησιμοποιείται και ως τροφή. Μπορούμε να τρώμε τα πράσινα τμήματά του. Είναι πολύ γευστικά, και γε μάτα βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία, τα οποία μπο

ρείτε έτσι να λαμβάνετε με φυσικό τρόπο αντί με χά πια. Οι ρίζες του, επίσης, χρησιμοποιούνται ως τονωτι

κό και προσφέρουν καλό υποκατάστατο του καφέ.

Οίδημα Οίδημα είναι το πρήξιμο των ιστών του σώματος και οφείλεται στη συσσώρευση περίσσειας υγρού. Μερικές

φορές ονομάζεται υδρωπικία. Το οίδημα μπορεί να εμ φανιστεί σε πολλές περιοχές του σώματος. Τα διουρη τικά είναι ο γενικά αποδεκτός τρόπος αντιμετώπισής

του, καθώς πρέπει να αποβληθεί το υγρό από τον ορ

γανισμό. Συνιστάται ο περιορισμός της λήψης άλατος και η ανάπαυση στο κρεβάτι. Οι ασθενείς τίθενται σε δίαιτα πλούσια σε βιταμίνες, φτωχή σε αλάτι και πλούσια σε θερμίδες. Όταν απο βληθούν μεγάλες ποσότητες ούρων, οι ασθενείς επα νέρχονται πάλι σε κανονική δίαιτα.

Τονωτικό για Οιδήματα με Πατάτες Είναι παλιά ιρλανδική συνταγή για την υδρωπικία χρησιμοποιείται επί αιώνες. Πλένετε και aφαιρείτε τη φλούδα από 2 πατάτες. Προσθέτετε τις φλούδες σε 2

348

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

φλιτζάνια νερό και το φέρνετε σε βράση. Χαμηλώνετε τη φωτιά και το σιγοβράζετε για 15 λεπτά, καλυμμένο. Στραγγίζετε και ρίχνετε 3 κουταλιές σούπας από το υ

γρό σε ένα ποη}ρι νερό ή χυμό βακκίνιου (κράνμπερι). Πίνετε καθημερινά 4 ποτήρια έως ότου εξαφανιστεί το πρήξιμο. Μερικές φορές βοηθάει ως aντιπηκτικό του αίματος,

ειδικά αν πάσχετε από καρδιακά προβλήματα. Προσοχή: Αν βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή για την καρδιά, πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Πρόκειται για φυσικά αντιπηκτικά του αίματος, όπως

η βιταμίνη C. Πιστεύω ότι δεν θα ήταν κακι} ιδέα να αρχίσετε να το πίνετε σε τακτική βάση.

Τονωτικό με Παρθενούλι Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 2 κουταλιές σού πας aποξηραμένο παρθενούλι. Το αφήνετε να μουσκέ

ψει για 15 λεπτά, καλυμμένο. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε σε δόσεις του 1/2 φλιτζανιού για 1 ημέρα. Είναι διεγερτι κό του νευρικού συστήματος.

Γενικό Τονωτικό Για να τονώσετε όλο τον οργανισμό σας, ρίχνετε 1 φλι τζάνι βραστό νερό σε 3 άνθη κολοκυθιάς και τα αφι}νε

τε να μουλιάσουν, καλυμμένα, για 1 Ο λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε ό

σο συχνά θέλετε, καθώς προσφέρει πολλές βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία.

Οι άνδρες μπορούν να πίνουν το τσάι αυτό ως τονωτι κό για τον προστάτη.

349

Τονωτικά και Ροφήματα

Τονωτικό για την Καρδιά και τον Εγκέφαλο Ρίχνετε μια μικρή χούφτα νωπά πέταλα αγριοτριαντα

φυλλιάς ή 3 κουταλιές σούπας αποξηραμένα ροδοπέ ταλα σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφήνετε να μου λιάσουν, καλυμμένα, για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προ σθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Μπορείτε να χρησιμοποι ήσετε τριαντάφυλλα του κι}που, αν δεν διαθέτετε την άγρια ποικιλία. Αν είναι εφικτό, χρησιμοποιείτε λευκά τριαντάφυλλα κήπου. Μπορείτε να το πίνετε καθημε ρινά, αν θέλετε.

Καρδιοτονωτικό με Μέλι Όσοι πάσχουν από καρδιακά προβλήματα θα πρέπει

να τρώνε όσο περισσότερο μέλι μπορούν. Βάζετε 1 κου ταλιά σούπας ψιλοκομμένο τζίνσενγκ και

1 κουταλιά

σούπας κανέλλα σε 2 φλιτζάνια μέλι. Σιγοβράζετε για

30 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε από μια κουταλιά σού πας αρκετές φορές την ημέρα. Αυξάνει τψ κυκλοφορί α του αίματος.

Καρδιοτονωτικό με Καρπούς Αγριοτριαvταφυλλιάς Βάζετε 2 κουταλιές σούπας κοπανισμένους καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς σε

1 φλιτζάνι νερό. Το φέρνετε σε βράση και χαμηλώνετε n1 φωτιά. Το σιγοβράζετε για 3 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυ καντικό. Το πίνετε αρκετές φορές την ημέρα. Μπορεί τε να το χρησιμοποιείτε όσο συχνά θέλετε.

Καρδιοτονωτικό με Μενεξέ

Ο μενεξές χρησιμοποιείται στην Ελβετία για την αντι μετώπιση της στι1θάγχης. Μαλακώνετε 2 κουταλιές σού-

350

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

πας φύλλα μενεξέ και τα προσθέτετε σε 1 φλιτζάνι βρα

στό νερό. Τα αφήνετε να μουλιάσουν, καλυμμένα, 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντι κό. Το πίνετε όσο συχνά θέλετε.

Καρδιοτονωτικό με Καρπούς Κράταιγου Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε 3 κουταλιές σού πας καρπούς κράταιγου. Τα αφήνετε να μουλιάσουν

όλη τη νύχτα, καλυμμένα. Το επόμενο πρωί στραγγίζε τε το υγρό, έχοντας συνθλίψει τους καρπούς για να εξα χθεί όλος ο χυμός τους. Πίνετε 1 φλιτζάνι, 2 φορές την ημέρα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν νωποί ή aποξη ραμένοι καρποί. Συνεχίζετε να το πίνετε ως τονωτικό,

όσο διάστημα θέλετε.

Καρδιοτονωτικό με Αγιόκλημα Βάζετε 1 φλιτζάνι τριμμένη ρίζα από αγιόκλημα σε 7 φλιτζάνια νερό. Σιγοβράζετε για 30 λεπτά. Το στραγγί ζετε και το βάζετε σε φιάλη στο ψυγείο. Πίνετε 2 φλι

τζάνια την ημέρα για 1 εβδομάδα. Τονωτικό με Άνθη Καπουτσίνου για Εσωτερικό

Καθαρισμό του Οργανισμού Είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για το αίμα και το πεπτικό

σύστημα. Μπορείτε να προσθέτετε άνθη και φύλλα κα πουτσίνου στις σαλάτες. Για να παρασκευάσετε τονω

τικό τσάι, ρίχνετε μια μικρή χούφτα άνθη και φύλλα σε

2 φλιτζάνια βραστό νερό και τα αφήνετε να μουλιά σουν για 30 λεπτά. Για να το χρησιμοποιήσετε ως το νωτικό, στραγγίζετε το υγρό και πίνετε αρκετά φλιτζά

νια την ημέρα για 1 εβδομάδα. Έχει ωραία πιπερώδη γεύση και πίνεται ως απολαυστικό ρόφημα. Ο καπου-

Τονωτικά και Ροφήματα

351

τσίνος είναι διεγερτικό και τονωτικό βότανο. Το έγχυ μα με αποξηραμένα ώριμα άνθη καπουτσίνου είναι ι σχυρό καθαρτικό.

Τονωτικό για το Συκώτι και τον Σπλήνα Σιγοβράζετε

1 1/ 2 φλιτζάνι φύλλα από αγιόκλημα και

1/2 φλιτζάνι άνθη από αγιόκλημα σε 4 φλιτζάνια νερό για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και πίνετε 2 φλιτζάνια την ημέρα πριν α πό τα γεύματα για 1 εβδομάδα. Το ρόφημα αυτό είναι επίσης αποτελεσματικό για να απαλλαγείτε από τις βλέννες κατά τη διάρκεια των κρυολογημάτων.

Τpνωτικό για το Συκώτι με Ρίζα Ταραξάκου Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας ψιλοκομμένη ρί ζα ταραξάκου, φλοιό κανέλλας, φύλλα σέννας (σιναμι

κής), σπόρους από κάρβι (κάρο) και ρίζα τζίντζερ. Ρίχνετε το μίγμα σε 6 φλιτζάνια νερό και το σιγοβράζε τε έως ότου μειωθεί ο όγκος του υγρού σε περίπου 3 φλι

τζάνια. Προσθέτετε 1 1/s φλιτζάνι ζάχαρη και το ξανα βράζετε. Όταν φτάσει σε δεύτερη βράση, το σιγοβρά ζετε για 2 λεπτά, το απομακρύνετε από τη φωτιά, το στραγγίζετε και το ψύχετε. Το φυλάσσετε στο ψυγείο. Η συνήθης δοσολογία είναι 1 κουταλιά σούπας την η μέρα για 1 εβδομάδα.

Τονωτικό για το Συκώτι με Νεροκάρδαμο Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό σε μια μικρή χούφτα νωπό νεροκάρδαμο. Καλύπτετε και το αφήνετε να μου

λιάσει για

15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυ

καντικό. Μπορείτε να προσθέσετε μια πρέζα νωπό τζί ντζερ, αν θέλετε. Το πίνετε ζεστό αρκετές φορές την

352

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ι}μέρα για 1 εβδομάδα, αν το χρησιμοποιήσετε ως το νωτικό του ήπατος. Επειδή το νεροκάρδαμο είναι στυ πτικό και διεγερτικό, δρα ως τονωτικό για το ουροποι ητικό και το πεπτικό σύστημα.

Για Τόνωση και Καθαρισμό του Οργανισμού Ρίχνετε 2 κουταλιές σούπας φύλλα νεροκάρδαμου σε

1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για 10-15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντι

κό. Πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα για περίπου 1 εβδομάδα.

Τονωτικό με Καρπούς Αγριοτριαvταφυλλιάς Ψιλοκόβετε 2 κουταλιές σούπας καρπούς αγριοτρια

νταφυλλιάς και τους ρίχνετε σε 2 φλιτζάνια βραστό νε ρό. Τους αφήνετε να μουλιάσουν, καλυμμένους, για 15

λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Μπο ρεί να χρησιμοποιηθεί όπως είναι ή να συνδυαστεί με άλλα ροφήματα και φρουτοχυμούς. Είναι κατάλληλο για το κρυολόγημα, επειδή προσφέρει επιπλέον βιτα μίνη C και μειώνει τη διάρκεια της ασθένειας.

Ανοιξιάτικο Τονωτικό με Σασσαφράς Είναι καλό τονωτικό για την άνοιξη, επειδή δρα ως αντιπηκτικά του αίματος και παρέχει απαραίτητα α νόργανα στοιχεία. Το σασσαφράς έχει χρησιμοποιη θεί επί αιώνες ως ανοιξιάτικο τονωτικό. Δοκιμάστε το, είναι πολύ γευστικό.

Για να παρασκευάσετε έγχυμα (τσάι), προσθέτετε με

ρικές κουταλιές σούπας ρίζα ή φλοιό σασσαφράς σε περίπου 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Τα αφήνετε να μου λιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυ-

Τονωτικά και Ροφήματα

353

καvrικό. Πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα για

1 ε

βδομάδα. Διατίθεται και στο εμπόριο ρόφημα με σασ σαφράς, από το οποίο έχουν αφαιρεθεί μερικές ουσίες. Απλώς ακολουθείτε τις οδηγίες που αναγράφοvrαι στη

φιάλη. Τονωτικό για το Συκώτι Για να καθαρίσετε και να διεγείρετε τη λειτουργία του

ήπατος, πίνετε καθημερινά 1 φλιτζάνι χυμό τεύτλου για

1 εβδομάδα. Κονσερβοποιώ τα τεύτλα (παντζάρια) μου, οπότε έχω διαθέσιμο το χυμό όλον το χρόνο.

ΡΟΦΗΜΑΤΑ (ΕΓΧΥΜΑΤΑ) Τσάι Κανέλλας Είναι πραγματικά ευεργετικό κατά τη διάρκεια του κρυολογι1ματος, καθώς προκαλεί εφίδρωση (παραγω γή ιδρώτα). Η κανέλλα είναι ισχυρό διεγερτικό. Σιγο βράζετε 6 ξυλάκια κανέλλας σε 2 φλιτζάνια νερό για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γάλα και μέλι, αφού α

φαιρέσετε τα ξυλάκια. ~Εχει θαυμάσια γεύση και αρέ σει στα παιδιά.

Τσάι Ύσσωπου Τα φύλλα του ύσσωπου χρησιμοποιούνται για την α νάπτυξη των μυκήτων, από τους οποίους παράγεται 11

πενικιλλίνη. Το έγχυμα (τσάι) που παρασκευάζεται με ύσσωπο είναι πολύ καλό για την αντιμετώπιση των κρυο

λογημάτων και της συμφόρησης της μύτης.

354

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Το γιγάντιο μπλε γλυκάνισο (αγαστάχη) αν1}κει στψ οικογένεια του ύσσωπου και προσφέρει πολύ εύγευστο

τσάι, με ελαφρά γεύση γλυκόριζας. Ρίχνετε 2-3 κουτα

λιές σούπας βότανο σε ένα φλιτζάνι. Προσθέτετε τριμμένη φλούδα πορτοκαλιού και λεμο νιού, αν θέλετε. Ρίχνετε βραστό νερό στο βότανο και το

αφ1}νετε να μουλιάσει για 10-15 λεπτά. Προσθέτετε γλυκαντική ουσία και το πίνετε πολύ ζε στό. Προκαλεί εφίδρωση και μειώνει γρήγορα τον πυ ρετό. Τσάι Μέντας

Αναμιγνύετε

1 κουταλιά σούπας άνθη σαμπούκου, 1 κουταλιά σούπας μέντα, 1 κουταλιά σούπας λευκό μυ ριόφυλλο και 1 κουταλιά σούπας παρθενούλι. Ρίχνετε 2 φλιτζάνια βραστό νερό στο μίγμα των βοτάνων. Καλύ πτετε και τα αφ1}νετε να μουσκέψουν για

15 λεπτά.

Στραγγίζετε το υγρό, προσθέτετε γλυκαντική ουσία και το πίνετε πολύ ζεστό. Η συνταγή αυη} βοηθάει να μειωθεί ο πυρετός σε κρυο λογΙ}ματα, προκαλώντας εφίδρωση. Το μυριόφυλλο δρα ως παυσίπονο και ο ασθεν1}ς νιώθει πιο άνετα. Αν το

κρυολόγημα δεν είναι βαρύ, χρειάζεται να ρίξετε μόνο

1 κουταλιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων σε 1 φλι τζάνι βραστό νερό. Ανακουφίζει τον ασθενή και βοη θάει στην αποβολή της βλέννας. Τσάι Ρυζιού

Πρόκειται για τσάι που αρέσει εξίσου σε μικρούς και μεγάλους. Σιγοβράζετε

1/2 φλιτζάνι ρύζι σε 6 φλιτζά

νια νερό για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε λί γες σταγόνες άρωμα βανίλιας και ζάχαρη.

Τονωτικά και Ροφήματα

355

Πασπαλίζετε με κανέλλα για επιπλέον γεύση. Πίνεται

ζεστό. Ανακουφίζει από τις στομαχικές διαταραχές σε σύντομο χρονικό διάστημα. Είναι πραγματικά αποτελεσματικό στον εμετό και τη

διάρροια - τα σταματάει γρήγορα. Το τσάι ρυζιού κα ταπραuνει το στομάχι και βοηθάει τους ασθενείς να η ρεμήσουν. Είναι το αγαπημένο μου τσάι - έχει ωραία

γεύση και είναι θρεπτικό. Τσάι με Καρπούς Αγριοτριανταφυλλιάς Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας

κοπανισμένους καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς και 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένη φλούδα λεμονιού. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντική ουσία. Μπορείτε να πίνετε το τσάι αυτό είτε έχετε κρυολόγη μα είτε όχι. Η επιπλέον βιταμίνη C που προσφέρει εί

ναι ωφέλιμη κάθε στιγμή. Τσάι για Εφίδρωση Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας λευκό μυριόφυλ λο, διατρητόφυλλο ευπατόριο, νεπέτα, θυμάρι, μέντα

οποιουδήποτε είδους, φασκόμηλο και βερβένα. Αν θέ λετε να υποκαταστήσετε κάποιο από τα παραπάνω βό τανα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τίλιο, άνθη σαμπού κου, φλισκούνι, μαρρούβιο. Αφήνετε να μουλιάσει για 1Ο λεπτά 1 γεμάτη κουτα

λιά σούπας από το μίγμα των βοτάνων σε

1 φλιτζάνι

βραστό νερό.

Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Το πίνετε ζε στό κάθε 3-4 ώρες. Αν επιθυμείτε μεγάλη εφίδρωση, το πίνετε κάθε 1 ώρα.

356

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ζοχαδόχορτο:

Πεντάνευρο:

Απιωαηt!ιιιs cηιeιιγιιs

Plantago ιιιαjο1·

Κονδυλώδης ασκληπιάδα:

Φυτολάκκα:

AsclejJias tabeτosa

PIΙ)'tolacca cleca:ιιclτa

357

Τονωτικά και Ροφήματα

Πατατιά: SolanH11ι tιιbeτοsιωι Ροδιά: Ριιιιίcα gταηαtωιι

Τραχύ μαρούλι: Πρίμουλα: P1·i11Ι/llla

Lactιιca vίτosa, L. scaτίola

358

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αντράκλα (γλιστρίδα): Λυκόπερδο: Lycopeτdo1ι

Poτtulaca oleτacea

Αμβροσία: Α 11ιbτosia aτtenιesiaefolia

Σμεουριά: Rubιιs idaeus

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

359

Κόκκινο τριφύλλι: Ττifοliωιι pωteιzse

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

το κεφάλαιο αυτό θα μάθετε να παρασκευάζετε τις δικές σας κάψουλες, αλοιφές, σιρόπια και βάμ

ματα. Έχω συμπεριλάβει επίσης πολλές συνrα

γές που χρησιμοποιούν αυτούς τους τρόπους χορήγη σης των βοτάνων. Είναι καλό να έχετε έτοιμες αλοιφές και υγρά ενrρι

βής για μελλοντικ1} χρήση - κερδίζετε χρόνο. Μπορείτε να προετοιμάσετε ορισμένα ιάματα, ώσrε

να υπάρχουν διαθέσιμα σε επείγουσες περιπτώσεις 1}

360

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

για καθημεριν1} χρ1}ση. Η κόρη μου έχει γράψει έναν κατάλογο με τις συνταγές που χρησιμοποιεί πιο συχνά και τον έχει κολλήσει στο ντουλάπι με τα βότανα. Βέ βαια, υπάρχουν συνταγές που δεν μΠορείτε να τις ετοι μάσετε εκ των προτέρων, αλλά θα πρέπει να έχετε τα απαιτούμενα υλικά για την παρασκευ1} τους, σε δοχεία που κλείνουν καλά. Πρέπει πάντα να χρησιμοποιείτε αποστειρωμένα δο

χεία και να γράφετε πάνω στο καθένα το βότανο που περιέχει, τη χρήση του και τη δοσολογία. Ίσως χρειαστεί χρόνος για να δημιουργήσετε το α παιτούμενο απόθεμα βοτάνων για τις συνταγές σας, αλ λά αξίζει τον κόπο. Αν σκοπεύετε να διατηρείτε μεγάλη ποσότητα βοτάνων, θα πρέπει να έχετε τα κατάλληλα δοχεία για να τα αποθηκεύσετε. Προτιμώ τα παλαιού τύπου μεταλλικά κουτιά, στα ο

ποία διατηρώ τα αποξηραμένα βότανά μου. Λέγεται ό τι καλύτερα για την αποθήκευση βοτάνων είναι τα σκου ρόχρωμα γυάλινα δοχεία, αλλά σε εμένα αρέσουν τα μεταλλικά.

Χρησιμοποιώ γυάλινα δοχεία κυρίως για το κερί μέ λισσας, τις κάψουλες και διάφορα άλλα υλικά για τα ιάματα.

Τοποθετώ τα δοχεία μου σε ένα μεγάλο ντουλάπι με

γυάλινη πόρτα. Καταλαμβάνει σημαντικό χώρο στο κα θιστικό, αλλά πραγματικά ομορφαίνει το δωμάτιο και είναι πολύ βολική η θέση του. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε κάποιο συντηρη τικό στα ιάματα που σκοπεύετε να διατηρήσετε για με

γάλο χρονικό διάστημα. Αν η συνταγή περιλαμβάνει μέλι, αυτό αρκεί, επειδή το μέλι είναι εξαιρετικό συ

ντηρητικό. Αν δεν περιλαμβάνει μέλι, η προσθήκη του

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

361

λαδιού από μερικές κάψουλες βιταμίνης Ε στο βοτανι κό μίγμα είναι άλλος ένας τρόπος για τη συντήρη01}

του. Η βενζόη, επίσης, είναι συντηρητικό. Αν στις συ νταγές περιλαμβάνετε βενζόη, δεν χρειάζεται να προ

σθέτετε άλλο συντηρητικό.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΚΑΨΟΥΛΑΣ Τα βοτανικά παρασκευάσματα μπορούν να λαμβάνο νται υπό μορφι} κάψουλας, εγχύματος (τσαγιού) ή βάμ ματος. Συχνά, είναι πιο βολικές οι κάψουλες, ιδίως κα

τά τη διάρκεια της ημέρας, όταν εργαζόμαστε ή δεν

βρισκόμαστε στο σπίτι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπάρχουν πολλοί λόγοι, για τους οποίους προτιμού

νται οι κάψουλες από το τσάι ή το βάμμα. Αν η θερα

πευτικι} αγωγή που θα ακολουθι)σετε είναι μακροχρό νια, όπως στην περίπτωση της υπέρτασης, είναι καλύ

τερο να δοκιμάσετε τις κάψουλες.

Μπορείτε να αγοράσετε κενές κάψουλες ζελατίνης α πό καταστι)ματα υγιεινι)ς διατροφής ι} φαρμακεία. Δια τίθενται σε διάφορα μεγέθη, αλλά θα συνιστούσα τις κά ψουλες μεγέθους #00.

Για να γεμίσετε μια κάψουλα, απλώς διαχωρίζετε τα δύο τμι}ματά της, γεμίζετε το μεγαλύτερο από αυτά και

το καλύπτετε στη συνέχεια με το μικρότερο τμήμα.

Τα φύλλα των βοτάνων μπορούν να κονιοποιηθούν στο μπλέντερ, αν χρειάζεται. Όσον αφορά τις ρίζες, πρέπει να τις αγοράζετε σε μορφή σκόνης. Η δοσολογία είναι ίδια με εκείνη για το αντίστοιχο έγχυμα (τσάι).

Αν, για παράδειγμα, η συνταγι} συστι}νει 3 εγχύματα

362

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

την ημέρα, τότε θα παίρνετε

1 κάψουλα τρεις φορές

την ημέρα με νερό.

Θα αρχίσουμε με τις κάψουλες για την υπέρταση. Αν

ήδη βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αyωγή ι} χρειάζεστε φάρμακα για τον έλεγχο της aρτηριακής πίεσης, δεν πρέπει να υποκαταστι}σετε τα φάρμακά σας με τις κά

ψουλες αυτές.

Κάψουλες για την Υπέρταση Αναμιγνύετε στο μπλέντερ (από 1 κουταλιά σούπας το

καθένα) τα ακόλουθα αποξηραμένα βότανα: τσουκνί δα, δυόσμο, άνθη σαμπούκου, κονιοποιημένη ρίζα βα

λεριάνας, λοβελία, χαμομήλι και μυριόφυλλο. Με την ποσότητα αυτι} θα παρασκευάσετε κάψουλες

για περίπου 1 1/2 μήνα, αν λαμβάνονται σε καθημερινή βάση. Οι λόγοι για τους οποίους χρησιμοποιούνται τα

παραπάνω βότανα περιγράφονται στις ακόλουθες πα ραγράφους.

Τσουκνίδα. Χρησιμοποιείται ευρέως για την απώλεια βάρους. Βοηθάει στην αποβολή τοξινών και νερού από τον οργανισμό. Η υπογραφή του φυτού είναι οι τρίχες

που το καλύπτουν και κεντρίζουν. Χρησιμοποιείται επίσης για κάθε πόνο που συνοδεύ εται από τσούξιμο, όπως στην αρθρίτιδα, ή από αίσθη

μα <<τσιμπημάτων». Έχει χρησιμοποιηθεί και για τη διέ γερση της ανάπτυξης των μαλλιών. Δυόσμος. Προτιμά να αναπτύσσεται σε υγρά εδάφη. Αυτή είναι η υπογραφή του, οπότε χρησιμοποιείται ως

διουρητικό. Οι θεραπευτικές αγωγές για την υψηλι} αρ τηριακή πίεση αποσκοπούν γενικά στην απομάκρυνση της περίσσειας νερού από τον οργανισμό

- γι' αυτό

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

363

χρειάζονται τα διουρητικά. Ο δυόσμος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμε τώπιση φλεγμονών στην ουροδόχο κύστη και στους νε φρούς, και ως διεγερτικό.

Σαμπούκος. Ονομάζεται και κουφοξυλιά 1} αφροξυλιά. Απαντάται σε χαμηλά, υγρά εδάφη.

Το γκριζο-κίτρινο χρώμα του φλοιού του αποτελεί μέ ρος της υπογραφής του.

Μπορούμε εύκολα να αφαιρέσουμε από τους νωπούς βλαστούς του την εντεριώνη (ψίχα) και να μείνουν κού φιοι. Αυτό συμβολίζει τις θεραπευτικές ιδιότητες του

βοτάνου, καθώς βοηθάει αποτελεσματικά στην απομά κρυνση της βλέννας που έχει συσσωρευτεί στους βρόγ χους. Επομένως, είναι η φυσική επιλογή για ιάματα που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των κρυολογημάτων,

του βήχα και διαφόρων προβλημάτων του θώρακα. Με φρεσκοαποξηραμένα φύλλα και άνθ11 του παρα σκευάζονται αλοιφές και κρέμες για την αντιμετώπιση δερματικών διαταραχών και της φαγούρας. Το έγχυμα των λουλουδιών σε ξίδι είναι κατάλληλο

για δερματικά προβλήματα. Το βότανο συμπεριλαμβάνεται εδώ, επειδ1} είναι επί σης διουρητικό και βοηθάει στον καθαρισμό του οργα νισμού από τις τοξίνες. Βαλεριάνα. Το σύστημα των λεπτών ριζών της μοιάζει με τη δομή του ανθρώπινου εγκεφάλου. Έχει σημαντική επίδραση στο εγκεφαλονωτιαίο σύστη μα και προσφέρει εύκολα ανεκτό καταπραϋντικό. Δρα επίσης ως διεγερτικό και διουρητικό, και επομένως μπο ρεί να χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση νεφρικών προ

βλημάτων.

364

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Λοβελiα. Δρα σrο κεΥrρικό νευρικό σύσrημα και είναι

καλό μυοχαλαρωτικό. Αν χρησιμοποηιθεί με προσοχή, είναι κατάλλ1ιλη για

την αντιμετώπιση ηις υπέρτασης, επείδή έχει κατασrαλ τικΙ} δράση σrο κεντρικό νευρικό σύσrημα και μειώνει την αρτηριακ1} πίεση.

Προσοχή: Μην τη χρησιμοποιήσετε για χρονικό διά σrημα μεγαλύτερο από εκείνο που συσr1}νει η συνταγή, επειδ1} μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε μεγάλες δόσεις,

μειώνοντας σημαντικά και πολύ γρ1}γορα την αρτηρια κή πίεΟΙ}

Χαμομήλι. Υπογραφή του είναι τα άνθη του, που έ χουν σχήμα προσώπου. Είναι καταπραϋντικό και ηρεμισrικό -γι' αυτό επιλέ

χθηκε σrη συνταγ1}. Ένας από τους τρόπους, με τους οποίους μπορεί να

μειωθεί η αρτηριακ1} πίεση του ασθενούς, είναι να πα ραμένει όσο το δυνατόν πιο ήρεμος.

Προσοχή: Μη χρησιμοποιείτε το βότανο αυτό αν εί σrε αλλεργικοί σrην αμβροσία, επειδή το χαμομήλι α νΙ}κει σrην ίδια οικογένεια.

Χρησιμοποιήσrε κάποιο άλλο βότανο με ηρεμισrι κές ιδιότητες, όπως είναι ο λυκίσκος και ο μενεξές, 1} κάποιο από τα καταπραϋντικά του νευρικού συσrΙ}μα

τος που αναφέρονται σrο πρώτο Κεφάλαιο. Μυριόφυλλο. Χρησιμοποιείται εδώ επειδή περιέχει κάλιο. Είναι κατάλληλο για τον καθαρισμό του αίμα τος και ενισχύει το αίμα με τα απαραίτητα ανόργανα σrοιχεία.

Όλοι όσοι ακολουθούν κάποια αγωγή για την υπέρ

ταση πρέπει να λαμβάνουν συμπληρώματα καλίου -τα

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

365

διουρητικά αποβάλλουν κάλιο από τον οργανισμό και

πρέπει να αναπληρώνεται, για να μην υπάρχουν επι πτώσεις στη λειτουργία της καρδιάς.

Κάψουλες για την Εμμηνόπαυση Επειδι} τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσιις οφείλονται σε έλλειψη οιστρογόνων, χρειάζεστε μια συνταγή με βό

τανα που ενθαρρύνουν τιι λειτουργία των επινεφριδίων και των ωοθηκών. Τα επινεφρίδια συνεχίζουν να παράγουν τις ορμόνες αυτές όταν αδυνατούν οι ωοθήκες. Οι συνταγές που αποβλέπουν στην αντιμετώπιση των

εμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν βότανα που έχουν ιδιότητες παρόμοιες με εκείνες των οιστρογόνων- για παράδειγμα, ρίζα ά γριου γιαμ (διοσκορέας), ρίζα μαύρης ακταίας και ρί ζα γλυκόριζας. Δεν προσπαθούμε να αντικαταστήσουμε τα οιστρογό να που λείπουν, αλλά να μάθουμε στον οργανισμό να παράγει τα δικά του υποκατάστατα των ορμονών αυ τών.

Η ακόλουθη συνταγή χρησιμοποιεί ρίζες βοτάνων με εξαίρεση το χαμομι}λι και τη σκουτελλαρία, από τα οποία χρησιμοποιούμε τις κορυφές τους.

Αγοράζετε όλες τις ρίζες των βοτάνων σε μορφή σκό νης, ώστε να τις χρησιμοποιι}σετε σε κάψουλες. Αναμι γνύετε από

1 κουταλιά σούπας βαλεριάνα, ρίζα μαύ

ρης ακταίας, χαμομήλι, λεόνουρο, ρίζα άγριου γιαμ, ρίζα γλυκόριζας και σκουτελλαρία. Τα αναμιγνύετε σε μίξερ και τα τοποθετείτε σε κά

ψουλες. Λαμβάνετε 2 κάψουλες,

3 φορές την ημέρα,

έως ότου μετριαστούν τα συμπτώματα.

366

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Στη συνέχεια, παίρνετε 2 κάψουλες την ημέρα. Ο παρακάτω κατάλογος εξηγεί τα οφέλη από κάθε βό τανο που περιλαμβάνεται στη συνταγή.

Βαλεριάνα. Χρησιμοποιείται επειδή είναι εξαιρετικό ηρεμιστικό και καταπραuνει όλο τον οργανισμό.

Μαύρη ακταία. Έχει ιδιότητες παρόμοιες με των οι στρογόνων και είναι μυοχαλαρωτικό. Καταπραuνει τα νεύρα και μειώνει την ταραχή.

*Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΕΑ) εξέδωσε προ ειδοποίηση, σύμφωνα με την οποία τα προί6ντα φυτικ1ίς προέ

λευσης που περιέχουν μαύρη ακταία (CiJιιicifugae racenιosae) μπορεί να συνδέονται με βλάβες στο συκώτι. Χαμομήλι. Χρησιμοποιείται επειδή δρα ως ηρεμιστι κό και έχει ιδιότητες που καταπραuνουν τις κράμπες

και άλλες γαστρεντερικές διαταραχές. Λεόνουρος. Ενισχύει το νευρικό σύστημα και είναι το

νωτικό ολόκληρου του οργανισμού. Βοηθάει όσες γυναίκες είναι επιρρεπείς σε πονοκε φάλους και καταπραuνει τις ενοχλήσεις της περιόδου.

Άγριο γιαμ (διοσκορέα). Περιέχει διοσγενίνη - ουσία με ιδιότητες παρόμοιες με εκείνες των οιστρογόνων. Όταν η ουσία αυτή εισέρχεται στο σώμα, ο οργανισμός θεωρεί ότι πρόκειται για οιστρογόνο.

Γι' αυτό είναι απαραίτητο να λαμβάνετε καθημερινή δόση όταν φτάσετε στην εμμηνόπαυση.

Ρίζα γλυκόριζας. Έχει ιδιότητες που μοιάζουν με ε

κείνες των οιστρογόνων - γι' αυτό περιλαμβάνεται στη συνταγή.

Ενισχύει επίσης τα επινεφρίδια.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

367

Σκουτελλαρiα. Συμπεριλαμβάνεται επειδή είναι εξαι ρετικό καταπραϋντικό του νευρικού συστήματος, και

βοηθάει σε περιπτώσεις aϋπνίας και πονοκεφάλων.

Κάψουλες για τη Γρίπη Με την παρακάτω συνταγή μειώνονται αποτελεσμα τικά η διάρκεια και η βαρύτητα των κρυολογημάτων και της γρίπης.

Αναμιγνύετε στο μπλέντερ από 1 κουταλιά σούπας μυ ριόφυλλο, άνθη σαμπούκου, διατρητόφυλλο ευπατόριο, βερβένα, μέντα, κονιοποιημένη ρίζα βαλεριάνας και μαρρούβιο. Τοποθετείτε το μίγμα των βοτάνων σε κάψουλες και λαμβάνετε

2 κάψουλες κάθε 3-4 ώρες, έως ότου ανα

κουφιστείτε από τα συμπτώματα.

Μυpιόφυλλο. Συμπεριλαμβάνεται στη συνταγή επει δΙ} περιέχει παράγωγα του σαλικυλικού οξέος, τα οποί α καταπραuνουν τα συμπτώματα. Το σαλικυλικό οξύ περιέχεται στην ασπιρίνη - μειώνει τον πυρετό, και κα

ταπολεμά τον πόνο και τις ενοχλήσεις. Επίσης, περιέ

χει αζουλένιο και άλλες ουσίες που μειώνουν τις φλεγ μονές και τις λοιμώξεις. Το μυριόφυλλο είναι εξαιρετι κό aντισηπτικό.

Άνθη σαμnούκου. Χρησιμοποιούνται στη συνταγή ε

πειδή διεγείρουν τις εκκρίσεις των ιδρωτοποιών αδέ νων. Όταν αυξάνει η εφίδρωση, μειώνεται ο πυρετός.

Ευnατόριο. Χρησιμοποιείται επειδή είναι μυοχαλα ρωτικό και εφιδρωτικό. Είναι τονωτικό ολόκληρου του οργανισμού και καθαρίζει αποτελεσματικά τα περισ σότερα όργανα του σώματος.

368

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Βεpβένα. Χρησιμοποιείται επειδι} καταπραuνει το στομάχι και έχει τονωτικι} δράση στο στομάχι και το

έντερο. Η βερβένα έχει ελαφρά ηρεμιστικι} δράση και

βοηθάει στην πτώση του πυρετοι3. Μέντα. Περιλαμβάνεται στη συνταγι} επειδι} ανακου φίζει από τη ναυτία και προάγει τη διαδικασία της πέ ψης.

Βαλεριάνα. Είναι γνωστι} η ηρεμιστικι} δράση της. Χρησιμοποιείται ως χαλαρωτικό, για να μπορέσει ο α σθενής να ηρεμήσει και να αναπαυθεί, όταν αναρρώ νει από γρίπη. Δρα επίσης ως διεγερτικό των νεφρών για να απαλλαγεί το σώμα από τοξίνες. Μαppούβιο. /Εχει προστεθεί στη συγrαγι}, λόγω της

ικανότητάς του να αποβάλλει τη βλέννα από τους βρόγ χους. Τα φύλλα του κολλούν μεταξύ τους όταν συμπιε στούν - αυτι} είναι η υπογραφι} τού βοτάνου.

Η εν λόγω ιδιότητα υποδεικνύει ότι το μαρρούβιο πε ριέχει ουσίες που μπορούν να συνδεθούν με τις τοξίνες και να τις απομακρύνουν από τον οργανισμό.

Κάψουλες για τη Συμφόρηση Πνευμόνων και Μύτης

Η χρήση βοτάνων στη θεραπευτικι} διαδικασία είναι πολύ σημαντικι}. Με τη λι}ψη των βοτάνων, εισάγονται στο σώμα σας θρεπτικές ουσίες και μειώνονται τα συ μπτώματα μερικών ασθενειών.

Τα βότανα τρέφουν, aποτοξινώνουν και διεγείρουν τον οργανισμό.

Τα διεγερτικά βότανα αυξάνουν την παραγωγι} ενζύ μων και ορμονών. Μπορούν να διεγείρουν τη λειτουρ-

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

369

γία των νεφρών, βοηθώντας τους να απομακρύνουν βλα βερές τοξίνες από το σώμα. Μερικά βότανα συνδέονται με τοξίνες και έτσι βοη θούν τον οργανισμό να τις αποβάλει πιο εύκολα. Πολ

λά βότανα σκοτώνουν μικροοργανισμούς και βακτήρια. Όταν υπάρχει συμφόρηση, ανεξάρτητα από τα αίτια που την προκάλεσαν, το σώμα παράγει βλέννα και φλέγ μα για να προστατεύσει ευαίσθητους βλεννογόνους.

Η ακόλουθη συνταγή περιέχει βότανα που καταπραu νουν τη συμφόρηση και απελευθερώνουν τους πνεύμο νες και την κοιλότητα της μύτης.

Η δοσολογία είναι 2 κάψουλες κάθε 2 ώρες για 3 ημέ ρες και στη συνέχεια 2 κάψουλες την ημέρα έως ότου ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα.

Αναμιγνύετε σε μπλέντερ από 1 κουταλιά σούπας τρι γωνέλλα, φτελιά, θυμάρι και σύμφυτο. Τοποθετείτε το μίγμα σε κάψουλες και ακολουθείτε τις οδηγίες για τι1 δοσολογία. Παρακάτω αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους πε

ριλαμβάνονται τα βότανα αυτά στη συνταγι}:

Τpιγωνέλλα (μοσχοσiταpο). Δρα ως μικροβιοκτόνο στους πνεύμονες. Έχει απολυμωrrικές ιδιότητες και βο-

11θάει στη μείωση της φλεγμονής.

Φτελιά. Προκαλεί το σβόλιασμα της χαλαρωμένης βλέννας και του φλέγματος, οπότε είναι πιο εύκολο να αποβληθούν από το αναπνευmικό σύστημα. Διαθέτει επίσης καταπραϋντικές και επουλωτικές ιδιό τητες, που ωφελούν τους πνεύμονες.

Θυμάρι. Χρησιμοποιείται κυρίως λόγω των aντισηπτι κών ιδιοτι}των του. Είναι επίσης εξαιρετικό αποχρεμπτι-

370

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κό. Τα aποχρεμπτικά βοηθούν σrην αποβολl'ί της βλέν νας από το αναπνευσrικό σύσrημα.

Ρiζα σύμφυτου. Χρησιμοποιείται· από την αρχαιότητα για προβλήματα συμφόρησης. Μειώνει τη φλεγμονή και καταπραuνει τη συμφόρηση των πνευμόνων.

Κάψουλες για Βελτίωση της Μνήμης Η υψηλή χολησrερίνη είναι ο κύριος λόγος της κακής κυκλοφορίας του αίματος, όπως επίσης η ανεπαρκής

διατροφή και η ρύπανση του περιβάλλοντος. Όταν πάσχετε από κάποιο πρόβλημα υγείας, γενικά συμβάλλουν σε αυτό και άλλοι τρεις-τέσσερις παράγο ντες. Όταν η κυκλοφορία δεν είναι καλή, παρουσιάζο

νται σχεδόν πάντοτε και άλλα προβλήματα που σχετί ζονται με αυτήν, όπως οι κιρσοί, η αδύνατη μνήμη, οι αιμορροtδες. Δοκιμάσrε την ακόλουθη συνταγή για τη βελτίωση της μνήμης που προκαλείται από κακή κυκλοφορία. Μαζί με τις κάψουλες των βοτάνων πρέπει να παίρνετε και σκεύασμα του συμπλέγματος των βιταμινών Β.

Αναμιγνύετε σε μπλέντερ από 1 κουταλιά σούπας ρού

σκο, λεκιθίνη, πηκτίνη μήλου και πιπέρι καγιέν. Τοπο θετείτε το μίγμα σε κάψουλες μεγέθους #00. Λαμβάνετε 2 κάψουλες πρωί και βράδυ.

Για τον πρώτο μήνα, μαζί με την πρωινή κάψουλα παίρ νετε και ένα δισκίο με σύμπλεγμα βιταμινών Β.

Στη συνέχεια, λαμβάνετε 2 κάψουλες την ημέρα και συνεχίζετε να παίρνετε

1 δισκίο συμπλέγματος βιταμι

νών Β την ημέρα.

Ρούσκος. Χρησιμοποιείται για προβλήματα του κυκλο φορικού συσrήματος επί δύο χιλιάδες χρόνια. Προλαμ-

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιpόπια και Βάμματα

3 71

βάνει επίσης τη θρόμβωση του αίματος μετά από χει ρουργικές επεμβάσεις.

Λεκιθίνη. Συνδέεται με το λίπος που εναποτίθεται στο

κυκλοφορικό σύστημα και το διαλύει. Επειδή είναι ευδιάλυτη στο νερό, αποβάλλεται μαζί με το λίπος από τον οργανισμό.

Πηκτίνη μήλου. Έλκει ιόντα μετάλλων και άλλων ρύ πων (όπως του μολύβδου και του αρσενικού) που βρί

σκονται στο αίμα και βοηθάει στην αποβολή τους από τον οργανισμό.

Η πηκτίνη ρυθμίζει επίσης τη λειτουργία του εντέρου και μειώνει αποτελεσματικά τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα.

Πιπέρι καγιέν. Σκοτώνει βακτήρια στο αίμα και μετα

φέρει θρεπτικές ουσίες στις περιοχές όπου χρειάζονται, ταχύτερα από οποιονδήποτε άλλον φυσικό παράγοντα.

Το καγιέν χρησιμοποιείται σε πολλές θεραπευτικές α γωγές.

Μειώνει την αρτηριακή πίεση και διαλύει τις εναπο θέσεις χοληστερόλης. Είναι επίσης ωφέλιμο για την καρ διά και το στομάχι.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΑΛΟΙΦΗΣ

Οι αλοιφές χρειάζονται συντηρητικό, επειδή χρησι μοποιούνται συχνά σε πληγές και τραύματα, και επο μένως πρέπει να είναι aπαλλαγμένες από βακτήρια. Κα

τάλληλο συντηρητικό είναι το βάμμα βενζόης, το οποίο μπορείτε να αγοράσετε από το φαρμακείο. Είναι φθηνό και απαραίτητο για την παρασκευή των

372

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

αλοιφών σας. Για την ανάμιξη 1] την αποθ1]κευση των βοτανικών ιαμάτων, επιλέξτε ένα ανοξείδωτο, γυάλινο

1] ω]λινο δοχείο ή μπολ. Τα δοχεία, στα οποία θα απο θηκεύσετε τα μίγματα, θα πρέπει νa κλείνουν αεροστε γώς και να είναι αποστειρωμένα.

Τα βασικά συστατικά για την παρασκεω] μιας αλοι

φΙ]ς είναι: τα βότανα που πρόκειται να χρησιμοποιή σετε, λάδι, κερί μέλισσας και συyrηρητικό.

Τα καλύτερα είδη λαδιού για αλοιφές είναι το ελαιό λαδο 1] το σουσαμόλαδο.

Μη χρησιμοποιείτε ξηραινόμενα λάδια, όπως το σο γιέλαιο και το λινέλαιο.

Βασική Συνταγή Αλοιφής Ζεσταίνετε το λάδι (σε ανοξείδωτη 1] γυάλινη κατσα ρόλα), έως ότου αρχίσει να βράζει. Προσθέτετε τα βότανα της επιλογ1]ς σας και τα σιγο βράζετε, καλυμμένα, για περίπου 3 ώρες.

Αντί για το μάτι της κουζίνας, μπορείτε να χρησιμο ποιι]σετε το φούρνο, αν θέλετε. Απλώς διατηρείτε τη

θερμοκρασία χαμηλ1] και το δοχείο σκεπασμένο. Αν η συνταγ1] σας περιλαμβάνει φλοιό 1] ρίζα, τα ρί χνετε πρώτα στο λάδι και τα σιγοβράζετε την πρώτη 1 1/2 ώρα, προτού προσθέσετε τα υπόλοιπα φύλλα ll άν θη. Αν χρησιμοποιείτε νωπά βότανα, αφ1]νετε πάντα το καπάκι ανοιχτό τα πρώτα 30 λεπτά, ώστε να εξατμιστεί το νερό από τα βότανα. Όταν το μίγμα είναι έτοιμο, στραγγίζετε και προσθέ τετε το κερί μέλισσας. (Θα χρειαστείτε περίπου 45 γραμ

μάρια κερί μέλισσας για κάθε 2 φλιτζάνια λαδιού που χρησιμοποιείτε.) Στη συνέχεια, προσθέτετε 1/2 κουτα λιά σούπας βάμμα βενζόης για κάθε 2 φλιτζάνια λα-

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

3 73

διού. Αναμιγνύετε καλά. Για να δοκιμάσετε την πυκνό τητα, βάζετε μικρ1} ποσότητα από την αλοιφι} σε ένα κουτάλι σούπας και το τοποθετείτε στο ψυγείο. Αν η αλοιφι} δεν είναι αρκετά πυκνόρρευστη, προ σθέτετε ακόμη λίγο κερί μέλισσας. Όταν πετύχετε τψ επιθυμητι} πυκνότητα, την αποθηκεύετε σε βάζα με τψ κατάλληλη ετικέτα.

Οι αλοιφές διατηρούνται επί χρόνια. Βάζω τις δικές

μου σε μικρά βάζα, ώστε να μπορώ να τις προσφέρω στα μέλη τι1ς οικογένειάς μου και σε φίλους. Οι αλοιφές αυτές μπορούν να χρι1σψοποιηθούν επί σης στα κατοικίδια ι} εκτρεφόμενα ζώα. Πρέπει να εξετάζετε προσεκτικά κάθε ένα από τα βό τανα που υπάρχουν στις συνταγές και το λόγο για τον οποίο έχουν επιλεγεί. Με τον τρόπο αυτό θα κρίνετε αν θέλετε τα συγκεκρι

μένα βότανα στην εκάστοτε συνταγι}. Η παρακάτω συνταγι}, όπως και άλλες παρόμοιες στο

κεφάλαιο αυτό, έχει ως στόχο να αποκτήσετε πιο δη μιουργικι} σκέψη όσον αφορά τη σύνθεση των βοτανι κών ιαμάτων.

Αλοιφή Γενικής Χρήσης με Καλέντουλα Αναμιγνύετε

2 κουταλιές σούπας σύμφυτο (βοηθάει

στον πολλαπλασιασμό των κυπάρων και ανακουφίζει από τον πόνο), 2 κουταλιές σούπας φύλλα πεντάνευρου

(προάγει επίσης την επούλωσι1) και 2 κουταλιές σού πας φύλλα καλέντουλας (βοηθάει ιδιαίτερα εναντίον των

βακτηρίων και προάγει την επούλωσι1). Σύμφωνα με μελέτες, η καλέντουλα σε νερό επιβρα δύνει την ανάπτυξη ορισμένων σαρκωμάτων (καρκινι κών όγκων) στους ποντικούς.

374

ΣΠΙΤΙI{Α fΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Οι θεραπευτικές ιδιότητες της καλέvrουλας είναι ευ πρόσδεκτη προσθήκη σε κάθε είδους αλοιφή.

Είναι ιδιαίτερα κατάλληλη για αλοιφές που στοχεύ

ουν στην αντιμετώπιση πληγών ή τpαυμάτων, τα οποία δεν ανταποκρίνοvrαι πολύ καλά σε άλλες θεραπευτι κές μεθόδους ή δεν επουλώνονται εύκολα.

Αλοιφή με Αλόη για τα Ηλιακά Εγκαύματα Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας

μαύρο τσάι και 1 κουταλιά σούπας ιρλανδικό βρύο. Τα αφήνετε να μουσκέψουν έως ότου κρυώσει το μίγμα.

Προσθέτετε 3 κουταλιές σούπας γέλη αλόης. Αναμιγνύετε καλά και αποθηκεύετε το μίγμα σε βάζο με ετικέτα.

Επειδή η αλόη περιέχει μια ουσία που χρησιμοποιεί

ται για την παρασκευή του βάμματος βενζόης, δεν χρειάζεται να προσθέτετε βάμμα βενζόης ως συvrηρη τικό στη συνταγή αυτή.

Η αλόη είναι επίσης εξαιρετικό επουλωτικό και κατα πραϋvrικό για δερματικές διαταραχές. Το ιρλανδικό βρύο είναι παράγων πήξης και προσδί δει μορφή ζελέ στο υγρό, στο οποίο προστίθεται. Περιέχει επίσης επουλωτικές και καταπραϋντικές ου

σίες. Το μαύρο τσάι περιέχει ταννίνη, η οποία είναι εξαιρετικός επουλωτικός παράγων. Η αλοιφή αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θε

ραπεία εγκαυμάτων- για παράδειγμα ηλιακών εγκαυ μάτων.

Αλοιφή με Αμάραντο για τα Γδαρσίματα και τα Κοψίματα Βάζετε 2 κουταλιές σούπας αποξηραμένα άνθη, φύλ-

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

3 75

λα ή ρίζα αμάραντου σε 2 φλιτζάνια καυτό λάδι.

Τα σιγοβράζετε, καλυμμένα, για 2 ώρες. Απομακρύ νετε το μίγμα από τη φωτιά και στραγγίζετε. Προσθέτετε περίπου 45 γραμμάρια κερί μέλισσας και 1/2 κουταλιά σούπας βάμμα βενζόης. Εξετάζετε την πυκνότητά του και το αποθηκεύετε σε βάζο που κλείνει καλά. Ο αμάραντος έχει ισχυρές aντισηπτικές και στυπτι

κές ιδιότητες. Βοηθάει επίσης να σταματήσει η αιμορ ραγία.

Η αλοιφή αυτή είναι εξαιρετική για γδαρσίματα και κοψίματα που συμβαίνουν στα παιδιά - ιδιαίτερα στα γόνατα και σε σημεία στα οποία τραυματίζονται συνε χώς, με αποτέλεσμα να ανοίγουν οι πληγές και να αι

μορραγούν ξανά. Σταματάει την αιμορραγία και απαλλάσσει την πλη γή από τα βακτήρια.

Αλοιφή με Βάλσαμο του Γαλαάδ για τα Γδαρσίματα και τα Εγκαύματα Βάζετε 2 κουταλιές σούπας κλειστά μπουμπούκια σε 2 φλιτζάνια καυτό ελαιόλαδο και τα αφήνετε να σιγο βράσουν, καλυμμένα, για 3 ώρες. Στραγγίζετε και προσθέτετε περίπου 45 γραμμάρια κερί μέλισσας και 1/2 κουταλιά σούπας βάμμα βενζόης στο στραγγισμένο μίγμα.

Ελέγχετε την πυκνότητά του και το τοποθετείτε σε α ποστειρωμένο βάζο. Είναι θαυμάσια αλοιφή για εγκαύ ματα, εκδορές και πρησμένα τραύματα. Είναι επίσης καλή για τα εξανθήματα.

Η υπογραφή του βάλσαμου (λεύκας) του Γαλαάδ εί ναι η ρητίνη που καλύπτει τα μπουμπούκια.

376

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Περιέχει σαλικίνη, η οποία υπάρχει σrην ασπιρίνη. Είναι αναλγητικό και aντιφλεγμονώδες, όπως η ασπι ρίνη.

Αλοιφή με Αλόη για τα Εγκαύματα Σιγοβράζετε 4 κουταλιές σούπας ιρλανδικό βρύο σε 2 φλιτζάνια νερό για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε το χυμό και τη σάρκα πε

ρίπου 5 μεγάλων φύλλων αλόης. Χρησιμοποιείτε την αλοιφή για εγκαύματα. Καταπο

λεμά τις μολύνσεις και επιταχύνει την επούλωση.

Αλοιφή με Στελλαρία Προσθέτετε περίπου 4 φλιτζάνια σrελλαρία σε 2 φλι τζάνια ελαιόλαδο. Ζεσrαίνετε το μίγμα για 3 ώρες σε

φούρνο, τον οποίο έχετε ρυθμίσει σrους 65 βαθμούς. Στραγγίζετε και προσθέτετε περίπου 45 γραμμάρια λιω μένο κερί μέλισσας. Ανακατεύετε το μίγμα ενόσω ψύχεται και πήζει. Το τοποθετείτε σε βάζο με ευρύ σrόμιο και βάζετε ε

τικέτα. Είναι εξαιρετική αλοιφή για την επούλωση κο ψιμάτων, εγκαυμάτων και αμυχών.

Αλοιφή για τα Συγκάματα με Κονιοποιημένες Κηκίδες Η αλοιφή αυτή είναι κατάλληλη για να καταπραuνει το δέρμα που έχει ερεθισrεί λόγω τριβής. Θα σας φα νεί χρήσιμΙ} αν ασχολείmε τακτικά με την ιππασία ή όταν φοράτε ρούχα που τρίβονται πάνω σας.

Βάζετε από 2 κουταλιές σούπας λανολίνη και βαζελί νΙ} σε μια κατσαρόλα.

Τα ζεσrαίνετε σε χαμηλή φωτιά, έως ότου λιώσουν.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

377

Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας κονιοποιημένες κη κίδες. Ανακατεύετε έως ότου κρυώσει το μίγμα. Δεν το

στραγγίζετε. Προσθέτετε λίγες σταγόνες βάμμα βενζόι1ς και το α ποθηκεύετε σε δοχείο.

Αλοιφή με Φύλλα Σαμπούκου Είναι κατάλληλη για εντριβές στο θώρακα και την πλά τη για να ανακουφιστείτε από τη συμφόρηση των βλεν νογόνων.

Βάζετε 1/4 κιλό πράσινα φύλλα σαμπούκου σε 1 λίτρο φυτικό λάδι. Τα ζεσταίνετε σε φούρνο για 3 ώρες στους

65 βαθμούς περίπου. Στραγγίζετε και χρησιμοποιείτε την αλοιφή για εντρι βές στο θώρακα και την πλάτη. Είναι χρι}σιμο να την έχετε διαθέσιμη τους μι}νες του χειμώνα.

Αλοιφή με Σύμφυτο για τον Κνησμό και τα Εξανθήματα Βάζετε 2 κουταλιές σούπας aποξηραμένη στελλαρία

και 2 κουταλιές σούπας αποξηραμένα σύμφυτο σε 2 φλι τζάνια ελαιόλαδο και ακολουθείτε τις οδηγίες που ανα φέρονται στη «Βασική Συνταγή Αλοιφής». Η αλοιφή θα σας φανεί χρήσιμη σε περιπτώσεις ε

ξανθημάτων ι} στον κνησμό που προκαλείται από δη λητηριώδη βελανιδιά ή δηλητηριώδη κισσό. Η στελλαρία είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπι ση των εξανθημάτων, επειδή περιέχει ένα ενεργό συ στατικό (υπάρχει και στην παπάγια), το οποίο αποτρέ

πει τον εκφυλισμό των κυττάρων. Την π απ άγια χρησιμοποιούσαν οι Ινδιάνοι για να μα λακώνουν το κρέας - γι' αυτό είναι κατάλληλη για κε-

378

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ντρίσματα και δήγματα εντόμων. Έτσι, επειδή η στελ λαρία έχει παρόμοιες ιδιότητες, ενεργεί όπως η παπά για.

Το σύμφυτο έχει πολλά χαρακτηρΊστικά που το καθι στούν χρήσιμο σε περιπτώσεις εξανθημάτων. Έχει αναλγητικές ιδιότητες και είναι εξαιρετικό επου λωτικό.

Η αλλαντοtνη είναι η ουσία στην οποία οφείλει τις

περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητές του το σύμφυτο. Βοηθάει στην ταχύτερη επούλωση του δέρματος. Οι αναγεννητικές ιδιότητες του σύμφυτου το καθιστούν

εξαιρετικό συστατικό για αλοιφές. Είναι επίσης αποτελεσματικό μικροβιοκτόνο σε τραύ ματα και κοψίματα.

Αλοιφή με Νερομολόχα Κοπανίζετε από 2 φλιτζάνια φύλλα νερομολόχας και νωπά άνθη σαμπούκου. Τα ρίχνετε σε 2 φλιτζάνια λιω

μένο φυτικό μαγειρικό λίπος μαζί με περίπου 30 γραμ μάρια λιωμένο κερί μέλισσας.

Σιγοβράζετε για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και ψύχετε το μίγμα. Το ανακατεύετε ενόσω κρυώνει.

Βάζετε ετικέτα και το αποθηκεύετε. Η αλοιφή αυτή είναι πολλαπλής χρήσης. Κατάλληλη για πληγές, όπως και για τα γδαρσίματα και κοψίματα των παιδιών.

Δροσιστικό Λάδι με Φλόμο Συλλέγετε άνθη φλόμου και τα βάζετε σε πήλινο μπολ. Μαλακώνετε τα άνθη και τα καλύπτετε με αμυγδαλέ

λαιο. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 1 εβδομάδα, κα λυμμένα. Στραγγίζετε και εμφιαλώνετε.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

379

Είναι κατάλληλο για ερεθισμούς του δέρματος και ε

ξαιρετικό δροσιστικό. Αλοιφή για τον Πόνο Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας στελλαρία (μειώ νει τη φλεγμονή και βοηθάει στην επούλωση), aψιθιά (εξαιρετικό παυσίπονο) και μυριόφυλλο (είναι αντιβα κτηριακό και βοηθάει στην ανακούφιση από τον πόνο).

Το μυριόφυλλο περιέχει αχιλλεtνη και αχιλλεϊκό οξύ. Οι ουσίες αυτές μειώνουν το χρόνο πήξης του αίματος

και επομένως βοηθούν να σταματήσει η αιμορραγία. Το μυριόφυλλο δρα επίσης ως παυσίπονο και aντιφλεγ μονώδες, όπως η ασπιρίνη.

Ρίχνετε το μίγμα των βοτάνων σε 4 φλιτζάνια ελαιό λαδο και το σιγοβράζετε για 3 ώρες. Στραγγίζετε και προσθέτετε 90 γραμμάρια κερί μέ λισσας και 1 κουταλιά σούπας βάμμα βενζόης. Ελέγχετε την πυκνότητα της αλοιφής προτού την α

ποθηκεύσετε σε δοχείο με ευρύ στόμιο.

Αλοιφή για τον Δηλητηριώδη Κισσό Ρίχνετε από 2 κουταλιές σούπας aποξηραμένο πεντά φυλλο, άγριο γεράνια και κονιοποιημένη aποξηραμέ

νη ρίζα βαλεριάνας σε 4 φλιτζάνια νερό. Φέρνετε το μίγμα σε χαμηλή βράση και το σιγοβράζε τε έως ότου μειωθεί στο μισό. Το στραγγίζετε και το ψύχετε. Διατηρείτε το μίγμα στο ψυγείο και το χρησιμοποιεί τε υπό μορφή κομπρέσας, όταν χρειαστεί.

Αλοιφή για τα Εξανθήματα Προσθέτετε 2 φλιτζάνια νωπή στελλαρία και από 1

380

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

φλιτζάνι σύμφυτο, καλέντουλα, φύλλα πεντάνευρου και περίπου 60 γραμμάρια κερί μέλισσας, σε 1 λίτρο ελαιό λαδο. Σιγοβράζετε αρκετές ώρες. Στραγγίζετε και προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας ρητί

νη βενζόης. Αφι}νετε το μίγμα να κρυώσει στο ψυγείο, ελέγχοντας την πυκνότητά του. Αν είναι πολύ λεπτόρρευστο, το ξα ναζεσταίνετε και προσθέτετε περισσότερο κερί μέλισ σας. Η αλοιφή αυτή είναι πολύ καλι} για τον κνησμό που προκαλεί ο δηλητηριώδης κισσός, το εξάνθημα α

πό πάνα μωρού, το εξάνθημα από θερμότψα - και ο ποιοδήποτε άλλο είδος εξανθήματος. Η βενζόη δρα ως συντηρητικό στο μίγμα - προσθέτε τε λάδι βιταμίνης Ε, αν δεν υπάρχει διαθέσιμη.

Αλοιφή με Κλήθρα Ρίχνετε 2 κουταλιές σούπας φλοιό κλήθρας σε 1 φλι τζάνι καυτό ελαιόλαδο. Το καλύπτετε και σιγοβράζετε για 3 ώρες. Προσθέτετε 90 γραμμάρια κερί μέλισσας και 1/4 κουταλιά σούπας βάμμα βενζόι1ς στο στραγγι σμένο μίγμα.

Ελέγχετε την πυκνότητα, τοποθετείτε την αλοιφι} σε βάζο και βάζετε ετικέτα. Η υπογραφή της κλι}θρας εί

ναι τα μικρά φελλώδι1 εξογκώματα στο φλοιό της, τα οποία υποδεικνύουν τη χρήση της σε διάφορες δερμα τικές διαταραχές.

Οι «υπογραφές» των βοτάνων είναι άλλος ένας χρήσι μος τρόπος να γνωρίζετε για ποια προβλήματα είναι κατάλληλη η αλοιφή που παρασκευάζετε. Αλοιφή με Κερί Μέλισσας για τα ~Ελκη Είναι κατάλληλη για τα έλκη των ποδιών. Λιώνετε πε-

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

381

ρίπου 60 γραμμάρια κίτρινο κερί μέλισσας και το ρί χνετε σε 1 φλιτζάνι μέλι. Αναμιγνύετε καλά και αλείφετε τα έλκη δύο φορές την

ημέρα. Αλλάζετε επίδεσμο μετά από κάθε επάλειψη.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΣΙΡΟΠΙΟΥ αθώς αποκτάτε περισσότερη εμπειρία με τα βότα

να, θα αυξάνει η αυτοπεποίθησή σας και θα μπο

ρείτε να δημιουργ1}σετε τα δικά σας ιάματα.

Για να σας βοηθήσω, παραθέτω και άλλες συνταγές, στις οποίες εξηγώ γιατί έχει περιληφθεί κάθε ένα από

τα συστατικά βότανα. Ίσως χρειαστεί να ανατρέχετε στον κατάλογο με τις κατηγορίες των βοτάνων, στο τέ

λος του Πρώτου Κεφαλαίου. Οι κατηγορίες που καταγράφονται είναι οι εξής: διε γερτικά, διουρητικά, aποχρεμπτικά, στυπτικά, κατα πραϋντικά του νευρικού συστήματος και τονωτικά. Τα

βότανα κάθε κατηγορίας μπορούν να υποκαθίστανται από άλλα της ίδιας κατηγορίας. Βέβαια, δεν είναι όλα τα βότανα της ίδιας κατηγορίας ισοδύναμα μεταξύ τους, όσον αφορά τη δραστικότητα και τις δευτερεύουσες επι δράσεις τους.

Επομένως, με λίγη έρευνα θα μπορείτε να επιλέξετε τα κατάλληλα βότανα από κάθε κατηγορία. Αλλιώς, μπο ρείτε απλώς να ακολουθήσετε τις συνταγές που περιγρά

φονται στο βιβλίο. Πρέπει όμως να χρησιμοποιείτε τα βότανα με υπευθυνότητα. Όταν έχετε αμφιβολίες, συμ βουλευτείτε κάποιον ειδικό. Για τις συνταγές που περιλαμβάνονται εδώ, τα βότα να πρέπει να είναι αποξηραμένα. Όταν παρασκευάζε-

382

ΣΠιτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τε σιρόπια για το βήχα, τα μίγματα των αποξηραμένων βοτάνων γενικά βράζονται (αφεψήματα). Στη συνέχεια στραγγίζετε το μίγμα και προσθέτετε μέ

λι. Μετά σιγοβράζετε το μίγμα για άλλα 30 λεπτά. Προσθέτετε αρωματικό αφότου κρυώσει το μίγμα (το

λάδι αγριοκέρασου είναι εξαιρετικό μυρωδικό). Υπάρχουν αρκετοί τύποι βοτάνων που μπορούν να πε ριληφθούν σε σιρόπια για το βήχα. Ας τα περιγράψουμε:

1. Διεγερτικά ή ενεργοποιητές: Διεγερτικοί είναι οι πα ράγοντες που αυξάνουν προσωρινά τη λειτουργία κά ποιου οργάνου. Για παράδειγμα, το διουρητικό αυξά νει την αποβολή ούρων. Αν απαιτείται κάποιο διουρητικό, κατάλληλη επιλογή

είναι τα εξής βότανα: ο μαϊντανός, το νεροκάρδαμο και τα φύλλα ή η ρίζα του σπαραγγιού. Αν χρειάζεστε εφιδρωτικό, μπορείτε να χρησιμοποιή σετε το διατρητόφυλλο ευπατόριο, το μυριόφυλλο, τη

μέντα ή τη βερβένα. Εφιδρωτικοί είναι οι παράγοντες που αυξάνουν την εφίδρωση (την παραγωγή ιδρώτα).

2. Αρωματικά: Τα αρωματικά βότανα έχουν ευχάρι στο άρωμα. Αξιόλογα παραδείγματα είναι διάφορα εί δη μέντας, το μάραθο, η νεπέτα, ο φλοιός του σασσα φράς και η μαντζουράνα.

3. Καταπραϋντικά: Καταπραϋντικοί είναι οι παράγο ντες που ανακουφίζουν και απαλύνουν. Συνήθως βοη θούν τους βλεννογόνους.

Παραδείγματα είναι: η μολόχα, η δενδρομολόχα, το ιρλανδικό βρύο, ο φλόμος, η φτελιά, το μέλι και το βάλ σαμο του Γαλαάδ.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

383

Βασική Συνταγή Σιροπιού για το Βήχα Αναμιγνύετε τα ακόλουθα αποξηραμένα βότανα:

1/2

κουταλιά σούπας θυμάρι, από 1 κουταλιά σούπας λο

βελία, ινούλα (ελένιο), βήχιο, διατρητόφυλλο ευπατό ριο, φτελιά, φλοιό άγριας κερασιάς και μυριόφυλλο, 2 κουταλιές σούπας ιρλανδικό βρύο, και από 1 κουταλιά σούπας βάλσαμο του Γαλαάδ, φλόμο και μέντα. Ρίχνετε το μίγμα των αποξηραμένων βοτάνων σε 4 φλι τζάνια νερό και τα βράζετε έως ότου το υγρό μειωθεί στο μισό. Στραγγίζετε καλά και προσθέτετε 2 φλιτζά νια μέλι. Σιγοβράζετε για άλλα

30 λεπτά. Το ψύχετε

και προσθέτετε αρωματικό, αν θέλετε. Τώρα, ας εξετάσουμε πιο προσεκτικά τα συστατικά, για να δούμε γιατί χρησιμοποιήσαμε τα παραπάνω βό τανα σ' αυτό το σιρόπι για το βήχα.

Θυμάρι. Είναι κατάλληλο για το βήχα και τα κρυολο γήματα, επειδή έχει σπασμολυτικές ιδιότητες. Υπογρα φή τού φυτού είναι η τάση του να απλώνει τα κλαδιά του καθώς αναπτύσσεται. Κατ' αυτό τον τρόπο, σχετί

ζεται με τις διακλαδώσεις των βρόγχων, και του πεπτι κού και ουροποιητικού συστήματος.

Λοβελiα. Είναι κατάλληλη για το σιρόπι κατά του βι}

χα, επειδή έχει aποχρεμπτικές ιδιότητες. Έχει σημαί νουσα θέση στις συνταγές για την αντιμετώπιση του ά σθματος και προβλημάτων των βρόγχων. Υπογραφή της είναι οι διογκωμένες κάψες των σπόρων. Διογκώνονται την εποχή της συγκομιδής τους. Οι διογκωμένοι σπόροι αποτελούν ένδειξη για τη χρή ση της σε πρηξίματα και διαστρέμματα, ι} σε οιδημα-

384

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τώδεις καταστάσεις που συνδέοvι:αι με κρυολογι1ματα

ή προβλι]ματα του θώρακα. Το βότανο προορίζεται για εξωτερική χρήση - πολύ ζεστές κομπρέσες για οιδι]ματα (πρηξίματα) ι] δια στρέμματα.

!νούλα (ελένιο). Χρησιμοποιείται λόγω των καταπρα ϋvι:ικών ιδιοτήτων της. Ήταν ένα από τα κύρια συστα

τικά του σιροπιού για το βήχα που χρησιμοποιούσαν οι Ινδιάνοι. Η συvι:αγι] είναι η εξής: παρασκευάζετε σιρόπι ανα μιγνύοvι:ας από 2 φλιτζάνια ρίζα ινούλας, ρίζα νάρδου και ρίζα σύμφυτου.

Πολτοποιείτε καλά τις ρίζες και τις ρίχνετε σε 4 λίτρα νερό. Βράζετε το υγρό έως ότου μειωθεί στο μισό και προσθέτετε από l φλιτζάνι μπράvι:ι και μέλι. Σιγοβράζετε για επιπλέον 30 λεπτά. Η δοσολογία εί

ναι l κουταλιά σούπας κάθε ώρα (ή όταν χρειάζεται). Τα κίτρινα άνθη της ινούλας αποτελούν μια από τις υπογραφές του φυτού.

Υποδεικνύουν ότι το βότανο είναι χρι]σιμο για το ου

ροποιητικό σύστημα. Στην περίπτωση αυη], η ινούλα

βοηθάει στην αύξηση της αποβολής ούρων- πολύ χρή σιμο στα κρυολογήματα, διότι έτσι αποβάλλοvι:αι τοξί νες από τον οργανισμό.

Βήχιο. Οι αρχαίοι Ρωμαίοι το ονόμαζαν tιιssilago, που σημαίνει «φυτό για το βήχω>. Το κύριο ενεργό συστατικό του είναι ένα γλίσχρασμα (πηχτι] και κολλώδης ουσία) που καταπραuνει το λαι

μό. Κάποτε χρησιμοποιούσαν το βήχιο υπό μορφι] κα πνού για την αvι:ιμετώπιση του άσθματος. Όμως, σύμ φωνα με μελέτες, το γλίσχρασμα καταστρέφεται με την

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

385

καύση, οπότε το βήχιο δεν έχει θεραπευτική αξία όταν το καπνίζουμε.

Υπογραφή του βοτάνου είναι η ιδιότητα των φύλλων του να ενώνονται μεταξύ τους όταν συμπιέζονται. Αυτό οδήγησε τους πρώτους βοτανοθεραπευτές να πι

στεύουν ότι οι τοξίνες του οργανισμού κολλούν στην ε νεργό ουσία του βοτάνου, και έτσι μπορούν να αποβλη θούν με τα ούρα. Το ίδιο ισχύει επίσης για το μαρρούβιο και το φασκό

μηλο - και τα δύο μπορούν να υποκαταστήσουν το βή χιο. Τα άνθη του βήχιου είναι κίτρινα, γεγονός που υ ποδεικνύει τη χρήση του βοτάνου ως διουρητικού.

Ευπατόpιο. Έχει χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση της κατάστασης των βλεννογόνων τοu λαιμού, του βρογχι κού δέντρου, του εντέρου και του ήπατος. Χρησιμοποιήθηκε επίσης από τους Ινδιάνους ως εφι

δρωτικό, με βάση την πεποίθηση ότι με τον ιδρώτα απο βάλλονται τοξίνες από τον οργανισμό και έτσι επιταχύ νεται η θεραπεία. Αναπτύσσεται σε βάλτους ή στις ό

χθες ποταμών, οπότε θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για κρυολογήματα, γρίπη ή άλλες «υγρές>> ασθένειες. Ε

πειδή τα άνθη του είναι λευκά, μπορεί να θεωρηθεί κα λό τονωτικό για τον καθαρισμό του αίματος κατά τη διάρ κεια της ασθένειας. Η ιστορία του είναι ενδιαφέρουσα.

Οι πρώτοι βοτανοθεραπευτές το χρησιμοποιούσαν για

κατάγματα οστών. Μαλάκωναν τα φύλλα με νερό, τα τύλιγαν γύρω από την πάσχουσα περιοχή και τα επέδε ναν σφιχτά, συχνά με νάρθηκα. Πρόκειται για έναν πρωτόγονο τρόπο αντιμετώπισης

των καταγμάτων και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σή-

386

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

μερα. Σε περίπτωση κατάγματος, επισκεφθείτε το για

τρό σας. Επειδι} μπορούν να παρουσιαστούν σοβαρές επιπλοκές από σπασμένα οστά, επιβάλλεται ιατρική πε

ρίθαλψη. Φτελιά. Έχει μαλακτικές και καταπραϋντικές ιδιότη

τες. Για τα ιάματα χρι1σιμοποιείται ο aποξηραμένος

εσωτερικός φλοιός του δέντρου. Είναι εξαιρετικό αποχρεμπτικό και βοι1θάει στην α ποβολή του φλέγματος. Υπογραφι} του είναι το γλίσχρα

σμα που εμφανίζεται με το μάσημα του φλοιού. Φλοιός άγριας κερασιάς. Έχει στυπτικές ιδιότητες.

Το κόμμι, διαλυμένο σε κατάλληλι1 βάση, χρησιμο ποιείται ως καταπραϋντικό του θώρακα σε σιρόπια για το βι}χα.

Ο φλοιός μπορεί να χρησιμοποιηθεί εξωτερικά για κοψίματα και πληγές υπό μορφή αφεψι}ματος, όπως επίσι1ς για διαταραχές των βρόγχων. Μυριόφυλλο. Προστίθεται σε σιρόπια για το βήχα, ε

πειδι} περιέχει μια ουσία με ιδιότητες παρόμοιες της aσπιρίνης. Διαθέτει επίσης aντιβιοτικές ιδιότητες. Καταπραuνει τον πόνο και ως φυσικό aντιβιοτικό κα ταπολεμά τη λοίμωξη.

Ιρλανδικό βρύο. Είναι μαλακτικό που σταματάει το βή χα των κρυολογημάτων. Εκτός του ότι είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση διαταραχών των βρόγχων, χρη

σιμοποιείται επίσης για προβλήματα των νεφρών και του εντέρου. Υπογραφή του αποτελεί η ομοιότητά του

με το ανθρώπινο βρογχικό δέντρο και το γεγονός ότι, αν το βάλουμε σε καυτό νερό, το αποξηραμένα φυτό

παράγει μια παχύρρευστη κολλώδη γέλη.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

387

Βάλσαμο του Γαλαάδ. Είναι οι οφθαλμοί (κλειστά μπου μπούκια) της λεύκας, που συλλέγονται στα τέλη του χει μώνα ή στις αρχές της άνοιξης.

Οι οφθαλμοί θεωρείται ότι έχουν διεγερτικές και aποχρεμπτικές ιδιότητες για την αντιμετώπιση διαταρα χών των βρόγχων. Το βάλσαμο του Γαλαάδ προστίθε ται σε σιρόπια για το βήχα, επειδή έχει καταπραϋντική δράση στο λαιμό - περιέχει μια ουσία που προκαλεί μούδιασμα και σταματάει τον πόνο.

Για την παρασκευή αλοιφής, οι οφθαλμοί μερικές φο ρές σιγοβράζονται σε λαρδί.

Όταν παρασκευάζετε βάμμα για εξανθήματα, μώλω πες, κοψίματα ή γδαρσίματα, τους βάζετε σε οινόπνευ μα.

Φλόμος (βεpμnάσκο). Είναι καταπραϋντικό και μαλα κτικό.

Έχει αναλγητικές και aντιβιοτικές ιδιότητες - κατα

πολεμά ορισμένα βακτήρια. Υπογραφή του φλόμου εί ναι τα κίτρινα άνθη του, το οποία υποδεικνύουν ότι μπο ρεί να χρησιμοποιηθεί ως διουρητικό. Οι τρίχες στα φύλλα του δείχνουν ότι είναι αποτελε

σματικό για τον ερεθισμένο λαιμό και κατ' επέκταση για τη θεραπεία διαταραχών των βρόγχων. Ο φλόμος μπορεί να υποκατασταθεί από το μαρρού βιο, αν και προσωπικά προτιμώ το φλόμο. Μέντα. Έχει την ικανότητα να απομακρύνει τη στερε

οποιούμενη βλέννα από το λαιμό και το βρογχικό δέν δρο, και να απαλύνει τη δυσφορία που προκαλεί.

Σε συνδυασμό με το διατρητόφυλλο ευπατόριο και το φασκόμηλο, θεωρείται εφιδρωτικό και μπορεί να χρη σιμοποιηθεί σε έγχυμα (τσάι) για την αντιμετώπιση των

388

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κρυολογημάτων. Υπογραφή της είναι το γεγονός ότι αναπτύσσεται σε

υγρά ή λασπερά εδάφη, οπότε μπορεί να χρησιμοποι ηθεί για <<υγρές» ασθένειες των βρόγχων.

Σιρόπι με Ινούλα για το Βήχα Ρίχνετε 1 φλιτζάνι νερό σε 1 φλιτζάνι ρίζα ινούλας και

προσθέτετε 1 φλιτζάνι μέλι. Το φέρνετε σε βράση, χα μηλώνετε τη φωτιά και το σιγοβράζετε έως ότου μαλα κώσει η ρίζα. Στραγγίζετε και το πίνετε όποτε το χρειά ζεστε για το βι1χα.

Καραμέλες Μαρρούβιου για το Βήχα Σιγοβράζετε 1 φλιτζάνι φύλλα μαρρούβιου και 1 κου ταλιά σούπας βάλσαμο του Γαλαάδ σε 2 φλιτζάνια νε

ρό για περίπου 15 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε

2 φλιτζάνια ζάχαρη. Βράζετε το μίγμα έως ότου σχηματίζεται <<ουρά» όταν βγάζετε το κουτάλι. Ρίχνετε το μίγμα με το κουτάλι σε κρύο νερό για να σχηματιστούν σταγόνες (καραμέλες). Βγάζετε τις καραμέλες αμέσως από το νερό και τις

στραγγίζετε. Μπορείτε να τις κυλήσετε σε άχνη ζάχα

ρη, για να μην κολλούν η μια στην άλλη, και τις τοπο θετείτε σε αεροστεγές δοχείο.

Μη διστάζετε να πειραματιστείτε με διάφορα βότανα για να παρασκευάσετε σιρόπι ή καραμέλες για το βή χα. Σύντομα θα ανακαλύψετε τη συνταγή που σας ται ριάζει περισσότερο. Καθώς παρασκευάζετε μίγματα, εξοικειώνεστε περισ σότερο με τις ιδιότητες των βοτάνων. Ο καλύτερος τρό

πος μάθησης είναι μέσω της πρακτικής εξάσκησης και χρήσης.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

389

Καραμέλες για το Βήχα Μπορείτε να δημιουργήσετε τις δικές καραμέλες για το βήχα χρησιμοποιώντας βότανα της επιλογής σας. Διαλέξτε οποιοδήποτε βότανο με καταπραϋντικές, δρο σιστικές και στυπτικές ιδιότητες- ή κάποιο που χρησι

μοποιείται στην παρασκευή σιροπιών για το βήχα.

Για να ανακουφιστεί σημαντικά ο λαιμός, χρησιμο ποιήστε βάλσαμο του Γαλαάδ, σε συνδυασμό με κάποιο αρωματικό βότανο. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε διάφορες γεύσεις στις

καραμέλες σας. Γεύση λεμονιού μπορούν να δώσουν το μελισσόχορ το, το θυμάρι-λεμόνι ή η λουίζα. Το γιγάντιο μπλε γλυκάνισο (αγαστάχη) προσφέρει ε ξαιρετικά γευστικές καραμέλες για το βήχα, καθώς έ

χει ελαφριά γεύση γλυκόριζας. Τέλος, αν θέλετε, χρωματίζετε τις καραμέλες σας με χρωστικ1} τροφίμων.

Σιρόπι με Κρεμμύδι για το Βήχα Είναι γνωστές οι στυπτικές ιδιότητες του κρεμμυδιού. Δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο από αυτό για την αντιμε

τώπιση του βήχα. Ψιλοκόβετε 4 φλιτζάνια κρεμμύδι και τα ρίχνετε σε 4

φλιτζάνια νερό. Προσθέτετε 2 1/4 φλιτζάνια καστανή ζάχαρη και 6 κου ταλιές σούπας μέλι. Τα σιγοβράζετε για 4 ώρες, καλυμμένα. Αφαιρείτε τα

κρεμμύδια από το υγρό, τοποθετείτε το υγρό σε φιάλη και κολλάτε ετικέτα.

Πίνετε 1 κουταλιά σούπας, όταν το χρειάζεστε για το

βήχα.

390

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αντιμετώπιση Πονοκεφάλων και Πόνων της Πλάτης Αναμιγνύετε από 1 κουταλιά σούπας αποξηραμένα μυ ριόφυλλο, διατρητόφυλλο ευπατόριο και σκουτελλαρία.

Ρίχνετε το μίγμα σε 2 φλιτζάνια νερό και το σιγοβράζετε για 30 λεπτά, καλυμμένο. Στραγγίζετε και προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας από το υγρό σε 1 φλιτζάνι καυτό νερό.

Προσθέτετε επίσης 1 κουταλιά σούπας αρωματισμένο ψύλλιο (ψυλλόχορτο ). Αν θέλετε, χρησιμοποιείτε ως γλυκαντικό 1 κουταλιά σούπας αμυλοσιρόπι.

Μυpιόφυλλο. Συμπεριλαμβάνεται στη συνταγή επειδή είναι εξαιρετικό τονωτικό για ολόκληρο τον οργανισμό. Το βότανο αναπτύσσεται σε όλες τις εύκρατες χώρες του βόρειου ημισφαιρίου και σε οποιονδήποτε τύπο ε δάφους.

Ολόκληρο το φυτό καλύπτεται με ασημόγκριζες τρί χες και τα φύλλα του είναι πολυσχιδή, γεγονός που υ ποδεικνύει τις πολλές χρήσεις του. Η τάση του ριζικού

συστήματός του να διακλαδίζεται, δείχνει ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον καθαρισμό του αίματος. Περιέχει πολλά ανόργανα στοιχεία που εμπλουτίζουν το αίμα, όπως σίδηρο, ασβέστιο, θείο και κάλιο. Διαθέτει επίσης αναλγητικές ιδιότητες- αυτός είναι ο δεύτερος λόγος για τον οποίο έχει συμπεριλι1φθεί στη συνταγή.

Ευnατόpιο. Γενικά χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με

άλλα καθαρτικά βότανα. Είναι θαυμάσιο τονωτικό και καθαρίζει όλα τα όργα

να. Είναι επίσης μυοχαλαρωτικό και μπορεί να χρησι-

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

391

μοποιηθεί σrην ανημετώπιση των ρευματισμών. Για πολλούς αιώνες, το θεωρούσαν σχεδόν πανάκεια. Σκουτελλαpία. Υπογραφή της είναι το καμπανόσχημο χείλος του κάλυκα. Ο κάλυκας καλύπτει σαν κράνος τη βάση του άνθους.

Είναι εξαιρετικό καταπραϋντικό του νευρικού συση} ματος και τονωτικό. Είναι επίσης καλό χαλαρωτικό και κατάλληλο για τις aϋπνίες, τους πονοκεφάλους και ό λες τις νευρικές διαταραχές. Ψύλλιο. Υπογραφι} του είναι το γλίσχρασμα που υπάρ χει στους σπόρους του.

Χρησιμοποιείται ευρέως σε καθαρτικά παρασκευά σματα. Βοηθάει στον καθαρισμό του εντέρου και αντι

μετωπίζει τους πόνους σrο κάτω μέρος της πλάτης, οι οποίοι σχετίζονται με δυσκοιλιόη1τα ι} εντερικές δια ταραχές.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΥΓΡΩΝ ΕΝΤΡΙΒΗΣ Υγρό Εντριβής για ~Ολες τις Χρήσεις Αναμιγνύετε 4 κουταλιές σούπας φύλλα σύμφυτου, α πό 2 κουταλιές σούπας φύλλα πεντάνευρου, μυριόφυλ

λο, καλέντουλα, φύλλα aψιθιάς, φύλλα στελλαρίας και περίπου 45 γραμμάρια κερί μέλισσας. Σιγοβράζετε για αρκετές ώρες. Στραγγίζετε και προ σθέτετε 1 κουταλιά σούπας βενζόη. Ψύχετε το μίγμα και ελέγχετε την πυκνότητα. Το το

ποθετείτε σε αποστειρωμένο βάζο, βάζετε ετικέτα και το χρησιμοποιείτε για κάθε είδους κοψίματα, γδαρσί ματα και εξανθήματα.

392

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Υγρό Εντριβής με Ξηρή Μουστάρδα για την Αρθρίτιδα Αν χρειάζεται, κάνετε εντριβι} στο δέρμα με το υγρό αυτό κάθε πρωί. Μπορεί να αφεθεί" m:o δέρμα έως την επόμενη ημέρα.

Αναμιγνύετε από 1/2 φλιτζάνι αλάτι και ξηρή μουm:άρ δα. Προσθέτετε αρκετή λιωμένη παραφίνη για να πα ρασκευάσετε έμπλαm:ρο. Κάνετε εντριβή m:ην πάσχου σα περιοχή.

Ανακουφίζει από το πρήξιμο και τον πόνο.

Υγρό Εντριβής με Χρένο για την Αρθρίτιδα Βάζετε από 1 φλιτζάνι λιωμένη παραφίνη και τριμμέ νο χρένο m:o μπλέντερ. Αναμιγνύετε καλά. Κάνετε εντριβή m:ην πάσχουσα άρ

θρωση με το μίγμα και την τυλίγετε χαλαρά με φανελέ νιο ύφασμα.

Το αφι}νετε όλη τη νύχτα. Ξεπλένετε το επόμενο πρωί. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία έως ότου εξαφανιm:εί το πρήξιμο. Αποθηκεύετε το υγρό εντριβής σε αεροm:εγές δοχείο, σε θερμοκρασία δωματίου.

Υγρό Εντριβής με Σπόρους Σιναπιού για την Αρθρίτιδα

1 1/2 κουταλιά σούπας θρυμματισμένους σπόρους σιναπιού και 1/4 φλιτζάνι Σε 2 φλιτζάνια ουίσκι ρίχνετε

πιπέρι καγιέν.

Σιγοβράζετε για περίπου 10 λεπτά και m:ραγγίζετε. Βρέχετε m:o υγρό, ενόσω είναι καυτό, ένα κομμάτι ύ

φασμα και το aπλώνετε m:ην πάσχουσα άρθρωση. Εμφιαλώνετε το υγρό και, όταν πρόκειται να το χρη-

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

3 93

σιμοποιήσετε, το ζεσταίνετε. Ανακουφίζει γρήγορα α πό τον πόνο.

Προσοχή: Αλείφετε την περιοχή με ζεστό ελαιόλαδο, προτού εφαρμόσετε το υγρό.

Υγρό Εντριβής για την Αρθρίτιδα, τους Ρευματισμούς και τις Δύσκαμπτες Αρθρώσεις Αναμιγνύετε 4 κουταλιές σούπας φλόμο,

1 κουταλιά

σούπας πιπέρι καγιέν και 1 κουταλιά σούπας λοβελία. Τα ρίχνετε σε 8 φλιτζάνια μηλόξιδο. Σιγοβράζετε για 30 λεπτά. Στραγγίζετε. Για να χρησιμοποιήσετε το μίγμα, το ξαναζεσταίνετε, βρέχετε με αυτό ένα κομμάτι ύφασμα και το χρησιμο ποιείτε υπό μορφή κομπρέσας στην πάσχουσα περιοχή.

Υγρό Εντριβής με Τερεβινθέλαιο για την Αρθρίτιδα Αναμιγνύετε από 1/2 φλιτζάνι μηλόξιδο, καθαρό τε

ρεβινθέλαιο (νέφτι) και ελαιόλαδο (ή άλλο φυτικό λά δι). Κάνετε εντριβή στις πάσχουσες aρθρώσεις κάθε

βράδυ πριν από τον ύπνο. Χρίσμα για Εγκαύματα

Αδειάζετε

10 κάψουλες βιταμίνης Ε σε 1/4 φλιτζάνι

εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Το αλείφετε στο έγκαυ

μα συχνά. Αποτρέπει τη δημιουργία ουλής.

Υγρό για Πλύσεις των Στοματικών Ελκών και του Επιχείλιου ~Ερπητα Αποξηραίνετε και τρίβετε τη φλούδα ενός ροδιού. Βά ζετε 2 κουταλιές σούπας από το αποξηραμένα ρόδι σε

1 1/ 2 φλιτζάνι νερό.

394

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Το φέρνετε σε βράση, χαμηλώνετε τη φωτιά και το

σιγοβράζετε έως ότου το υγρό μειωθεί στο μισό. Στραγγίζετε και διατηρείτε το υγρό στο ψυγείο.

Το χρησιμοποιείτε για πλύσεις των ·στοματικών ελκών και του επιχείλιου έρπητα.

Υγρό Εντριβής για τα Κρυολογήματα και το Σφίξιμο στο Στήθος Ρίχνετε 1 φλιτζάνι ψιλοκομμένο σκόρδο σε 1 φλιτζάνι λαρδί που βράζει. Χαμηλώνετε τη φωτιά και το σιγο βράζετε για 2 ώρες. Το απομακρύνετε από τη φωτιά και aφαιρείτε το σκόρ δο από το λάδι. Το αποθηκεύετε σε δοχείο με καπάκι που κλείνει αε

ροστεγώς. Κάνετε εντριβή στην πάσχουσα περιοχή, ό ταν χρειάζεται.

Υγρό Εντριβής με Κηκίδες Σιγοβράζετε από 2 κουταλιές σούπας φύλλα πεντάνευ ρου και κονιοποιημένες κηκίδες βελανιδιάς σε 8 κου ταλιές σούπας στερεό φυτικό μαγειρικό λίπος για 30 λεπτά. Στραγγίζετε και μετά το ψύχετε. Προσθέτετε 1 1/2 κουταλιά σούπας βάμμα βενζόης, α νακατεύοντας καλά. Κάνετε εντριβή στην πάσχουσα περιοχή. Οι κηκίδες βελανιδιάς είναι εξογκώματα που αναπτύσ σονται σε βελανιδιές (κηκιδοβελανιδιές).

Υγρό Εντριβής για Πόνους στο Σώμα Ρίχνετε 4 κουταλιές σούπας κονιοποιημένη υδραστίδα σε 4 φλιτζάνια οινόπνευμα εντριβής. Αφήνετε να μουλιάσουν για 2 εβδομάδες, ανακινώντας

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

3 95

το μίγμα καθημερινά. Το χρησιμοποιείτε σε μασάζ για μυϊκούς πόνους.

Υγρό Εντριβής για Δύσκαμπτες Αρθρώσεις Σε 1 φλιτζάνι μηλόξιδο ρίχνετε από 1 κουταλιά σού πας πιπέρι καγιέν, aψιθιά και άνθη τανάκητου. Ζεσταίνετε το μίγμα ελαφρά για 1 ώρα.

Το ψύχετε, το στραγγίζετε και προσθέτετε στο ξίδι βο τάνων 1 κουταλιά σούπας καμφορούχο οινόπνευμα και

1 φλιτζάνι καθαρό τερεβινθέλαιο (νέφτι). Αφού κάνετε εντριβή στην πάσχουσα περιοχή με το υγρό, την καλύπτετε με φανελένιο ύφασμα για να δια τηρηθεί ζεστή. Είναι αποτελεσματικό για δύσκαμπτες aρθρώσεις, aρ

θρίτιδες, ρευματισμούς και μυϊκούς πόνους.

Υγρό Εντριβής Πολλαπλής Χρήσης Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των κρυοπαγη

μάτων, των αιμορροϊ:δων, του σκασμένου δέρματος και

της ωταλγίας. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αφαίρε

ση μυρμηκιών, αν χρησιμοποιηθεί σαν κατάπλασμα. Ρίχνετε άνθη φλόμου σε ελαιόλαδο και τα αφήνετε για ένα μήνα.

Στραγγίζετε καλά και αποθηκεύετε το υγρό σε φιάλη που κλείνει αεροστεγώς.

Βάζετε ετικέτα με τα συστατικά του και τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει.

Για τους Μυϊκούς Πόνους Αναμιγνύετε 1 κουταλιά σούπας πιπέρι καγιέν με 60

ml εμφιαλωμένο ελαιόλαδο. Κάνετε μασάζ στους μυς που πονούν για να ανακουφιστείτε.

396

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Ανακούφιση από τους Ρευματικούς Πόνους

με Γαριφαλέλαιο Σε 1 φλιτζάνι φυτικό λάδι ρίχνετε 1/2 φλιτζάνι φύλλα

δενδρολίβανου και 1/2 κουταλιά σούΠας γαριφαλέλαιο. Σιγοβράζετε ελαφρά για 20 λεπτά. Στραγγίζετε καλά και εμφιαλώνετε.

Κάνετε εντριβή στο δέρμα. Το χρησιμοποιείτε όποτε χρειάζεται για να ανακουφιστείτε από ρευματικούς πό νους.

Εντριβές για Διαστρέμματα και Αρθρίτιδα Ένα από τα καλύτερα υγρά εντριβής που γνωρίζω εί

ναι το καμφορούχο λάδι. Επειδή δεν διατίθεται πλέον στο εμπόριο, ίσως χρεια στεί να το παρασκευάσετε οι ίδιοι.

Μπορείτε να αγοράσετε από το φαρμακείο σας ή να παραγγείλετε μερικούς μικρούς κύβους καμφοράς, των

30 γραμμαρίων περίπου. Το καμφορούχο λάδι είναι πολύ χρήσιμο και η παρα σκευή του δεν είναι δαπανηρή. Είναι κατάλληλο για εντριβές στο στι}θος σε περιπτώ σεις κρυολογημάτων, αλλά και για την αρθρίτιδα.

Ξύνετε τον κύβο της καμφοράς σε πήλινο ή γυάλινο μπολ και προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας κρυστάλλους μινθόλης (μπορείτε να τους αγοράσετε από το φαρμα κείο).

Όταν προσθέσετε τους κρυστάλλους της μινθόλης, η

μινθόλη και η καμφορά θα λιώσουν και θα σχηματί σουν ένα υγρό.

Ρίχνετε το υγρό αυτό σε 2 φλιτζάνια βαρύ ορυκτέλαιο

ή, αν δεν μπορείτε να το βρείτε, σε 2 φλιτζάνια ελαιό λαδο.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

397

Ανακινείτε καλά και είναι έτοιμο προς χρήση. Είναι πραγματικά αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της αρθρίτιδας και των ρευματισμών, όπως επίσης για τις κακώσεις των μυών.

Το χρ1ισιμοποιώ και για την πνευμονική συμφόρηση σε κρυολογήματα - διευκολύνει την αναπνοή.

Προσοχή: Μην πιείτε το υγρό αυτό. Προορίζεται μόνο για εξωτερική χρήση. Κάνετε εντριβή στην πάσχουσα

περιοχή για να ανακουφιστείτε από την αρθρίτιδα. Αν χρησιμοποιηθεί για προβλήματα του θώρακα, κά νετε εντριβή στο στήθος και καλύπτετε την περιοχή με αρκετά στρώματα φανελένιου υφάσματος για να δια

τηρείται ζεστή.

Υγρό Εντριβής με Καλέντουλα για Δερματικές Διαταραχές Χρησιμοποιείται για διάφορες δερματικές διαταρα χές. Αναμιγνύετε σε κατσαρόλα 2 φλιτζάνια ελαιόλαδο

ή άλλο φυτικό λάδι με 2 φλιτζάνια πέταλα και φύλλα καλέντουλας. Βάζετε την κατσαρόλα στο φούρνο, σε χαμηλή θερ

μοκρασία (στους 65 βαθμούς περίπου) και θερμαίνετε το μίγμα για μερικές ώρες.

Στραγγίζετε καλά και προσθέτετε

1/4 κουταλιά σού

πας βάμμα βενζόης. Το αποθηκεύετε σε αποστειρωμέ

νη φιάλη και, όποτε χρειάζεται, κάνετε εντριβή με το

υγρό στο δέρμα. Υγρό Εντριβής για Μυ1:κούς Πόνους Αναμιγνύετε από 1/4 φλιτζάνι ελαιόλαδο και καμφο ρούχο οινόπνευμα. Το χρησιμοποιείτε για μασάζ στους μυς που πονούν.

398

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Υγρό Εντριβής με Χρένο για Διαστρέμματα και Πόνους Αρθρώσεων Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας φρεσκοτριμμένο χρέ-

νο σε 1 φλιτζάνι φυτικό λάδι.

Μόλις πάρει βράση, χαμηλώνετε τη φωτιά. Σιγοβράζετε για

10 λεπτά. Στραγγίζετε, αποθηκεύετε

το υγρό σε φιάλη και κολλάτε ετικέτα.

Υγρό Εντριβής με Τερεβινθέλαιο για Διαστρέμματα και Πόνους Αρθρώσεων Αναμιγνύετε 1 φλιτζάνι καθαρό τερεβινθέλαιο σε 2 φλιτζάνια φυτικό λάδι.

Υγρό Εντριβής για Διαστρέμματα Κοπανίζετε δύο χούφτες φύλλα φασκόμηλου. Αν δεν διαθέτετε νωπό φασκόμηλο, χρησιμοποιήστε aποξηρα μένο. Ρίχνετε το φασκόμηλο σε 1 φλιτζάνι ξίδι και το βράζετε για 5 λεπτά. Βρέχετε ένα κομμάτι ύφασμα στο βραστό μίγμα, το στύβετε και το aπλώνετε στο διάστρεμ

μα. Το βρεγμένο ύφασμα πρέπει να είναι τόσο ζεστό όσο μπορείτε να το ανέχεστε.

Υγρό Εντριβής με Γωλθερία για Διαστρέμματα και Μυϊκούς Πόνους Προσθέτετε 4 γραμμάρια γωλθερία σε 2 φλιτζάνια α πόσταγμα αμαμηλίδας. Εμφιαλώνετε και κολλάτε ετι

κέτα. Το χρησιμοποιείτε για μασάζ σε διαστρέμματα και μυϊκούς πόνους.

Υγρό Εντριβής με Αψιθιά για Αρθρίτιδα και Δύσκαμπτες Αρθρώσεις

Σε περίπου 4 λίτρα λευκό ξίδι, προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

399

φύλλα και σπόρους aψιθιάς. Αφήνετε να μουλιάσουν για

2 εβδομάδες. Στραγγίζετε, εμφιαλώνετε και κολλάτε ετικέτα. Όταν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε το υγρό, χτυπάτε

4 aσπράδια αυγών και προσθέτετε σιγά-σιγά 4 φλιτζά νια από το μίγμα της aψιθιάς και 1/2 φλιτζάνι αγνό κα θαρό τερεβινθέλαιο. Το κλείνετε σφιχτά. Ανακινείτε καλά πριν από τη χρή ση. Βρέχετε επιδέσμους και τυλίγετε τις περιοχές των ποδιών που πονούν. Είναι αποτελεσματικό για την αρ θρίτιδα και τη δυσκαμψία. Η συνταγή αυτή προέρχεται από την Ella Birzneck, η οποία ήταν πρόεδρος του Dominion HeΓbal College έ ως το θάνατό της, το 1989. Αρχικά, χρησιμοποιούσαν το υγρό για την αντιμετώ

πιση ρευματισμών, δύσκαμπτων αρθρώσεων και οιδη μάτων σε άλογα.

Ένας φίλος τής Ella το χρησιμοποίησε στο άλογό του και ήταν τόσο αποτελεσματικό, ώστε το δοκίμασε και στα δικά του γόνατα. Ανακουφίστηκε.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ ΒΑΜΜΑΤΟΣ

ry'o βάμμα δεν είναι τίποτε περισσότερο από μεγά .1. λης περιεκτικότητας υγρό εκχύλισμα βοτάνων. Το βάμμα μπορεί να εφαρμοστεί εξωτερικά ή να ληφθεί από το στόμα.

Το είδος των βοτάνων που θα χρησιμοποιήσετε στην παρασκευή ενός βάμματος εξαρτάται από τις καταστά

σεις που θέλετε να αντιμετωπίσετε.

Για παράδειγμα, για την επούλωση και τον καθαρι-

400

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

σμό πληγών μπορείτε να παρασκευάσετε βάμμα με ρί ζα σύμφυτου, επειδή το σύμφυτο έχει αναλγητικές ι διότητες και βοηθάει στην αναγέννηση των κυττάρων.

Για τα βάμματα βοτάνων που προκειται να ληφθούν από το στόμα, θα πρέπει να είστε προσεκτικοί και να

επιλέγετε «ασφαλή>> βότανα, δηλαδή βότανα των οποί

ων η εσωτερική χρήση δεν εμπεριέχει κινδύνους. Πώς θα Παρασκευάσετε τα Δικά Σας Βάμματα Προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι από το βότανο της επιλογής σας σε 2 φλιτζάνια οινόπνευμα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε βότκα, ρούμι, τζιν ή γλυ κερίνη. Στο οινόπνευμα εκχυλίζονται τα αλκαλοειδή και τα mηnκά έλαια από τα βότανα. Αφήνετε το μίγμα για περίπου 2 εβδομάδες, ανακινώ

ντας το καθημερινά. Στραγγίζετε, ρίχνοντας το υγρό σε σκουρόχρωμο γυάλινο δοχείο, στο οποίο έχετε κολλήσει ευανάγνωστη ετικέτα.

Τα βάμματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πολλές και διάφορες ασθένειες.

Το βάμμα που παρασκευάζεται με άνθη καλέντουλας μπορεί να εφαρμοστεί εξωτερικά σε κοψίματα και γδαρ σίματα, αλλά και να ληφθεί εσωτερικά για κράμπες και εξανθήματα του δέρματος.

Όrαν λαμβάνεται από το στόμα, η δοσολογία είναι 5-15 σταγόνες για τα παιδιά και 10-25 σταγόνες για τους ενή λικες.

Αντιβιοτικό Βάμμα Σε 4 φλιτζάνια βότκα προσθέτετε 2 φλιτζάνια σκελίδες

σκόρδου, 2 φλιτζάνια φύλλα και άνθη καπουτσίνου, και

2 φλιτζάνια βελόνες και μίσχους δενδρολίβανου.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα Τα αφήνετε να μουσκέψουν για

401

2 εβδομάδες και

στραγγίζετε.

Η δοσολογία είναι 1 σταγονόμετρο (περίπου 1 ml ή 1/4 κουτ. τσαγιού) κάθε 2 ώρες για αρκετές ημέρες. Χρησι

μοποιείται για την καταπολέμηση των λοιμώξεων.

Βάμμα Γαρίφαλου για τον Πονόδοντο Το γαριφαλέλαιο είναι εξαιρετικό για τον πονόδοντο. Για να το παρασκευάσετε, αναμιγνύετε ίσες ποσότη-

τες ολόκληρων γαρίφαλων και φυτικού λαδιού, και τα αφήνετε για αρκετές εβδομάδες.

Προσθέτω το λάδι αυτό σε ποτ-πουρί, όταν σιγοβρά

ζω αρωματισμένο νερό. Κατά τον ίδιο τρόπο μπορείτε να παρασκευάσετε και λάδι κανέλλας. Απλώς ρίχνετε το λάδι σε ξυλάκια κανέλλας και τα α

φήνετε για αρκετές εβδομάδες. Εκτός του ότι εξοικονομείτε χρήματα, έχετε πρόχειρο

το λάδι των βοτάνων αυτών, όταν το χρειαστείτε.

Βάμμα για Ωταλγία Γεμίζετε ένα μικρό βάζο με άνθη φλόμου και τα καλύ πτετε με ελαιόλαδο.

Τα αφήνετε στον ήλιο για 1 εβδομάδα, ανακινώντας καθημερινά το μίγμα. Στραγγίζετε και τοποθετείτε το υγρό σε αποστειρωμέ νο βάζο. Ρίχνετε 3-4 σταγόνες στο αυτί που πάσχει και το καλύπτετε με ζεστό ύφασμα.

Το Βάμμα τηςJude Το βάφτισα <<βάμμα της Jude», επειδή δεν ξέρω πώς αλλιώς να το ονομάσω.

402

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Είναι αποτελεσματικό φυσικό aντιβιοτικό. Είναι εξαι

ρετικό όταν χρησιμοποιείται εξωτερικά για τον καθα ρισμό κοψιμάτων και γδαρσιμάτων.

Απομακρύνει τα βακτήρια από πληγές και τραύματα, και αποτρέπει τις μολύνσεις. Μπορεί να ληφθεί και α

πό το στόμα για την πρόληψη κρυολογημάτων και την καταπολέμηση λοιμώξεων. Σε 2 φλιτζάνια βότκα, προσθέτετε από 2 κουταλιές σού

πας σκόρδο, μυριόφυλλο, φύλλα και άνθη καπουτσί νου και 1/2 κουταλιά σούπας ρίζα εχινάκειας. Τα αφήνετε να μουλιάσουν για 2 εβδομάδες, ανακι νώντας το μίγμα καθημερινά. Στραγγίζετε και εμφια λώνετε.

Το σκόρδο είναι φυσικό aντιβιοτικό. Το μυριόφυλλο περιέχει ουσίες που μοιάζουν με την ασπιρίνη και είναι φυσικό aντισηπτικό.

Ο καπουτσίνος (τροπαίολο) είναι φυσικό aντισηπτι κό και βοηθάει στην απομάκρυνση της βλέννας από τον οργανισμό.

Η ρίζα της εχινάκειας καθαρίζει το αίμα και τη λέμ φο, και είναι θαυμάσιο aντιβιοτικό.

Η δοσολογία είναι 1/2 σταγονόμετρο (περ. 1/2 ml ή 1/8 κουτ. τσαγιού) κάθε δύο ώρες για 2-3 ημέρες. Στη συνέχεια, το λαμβάνετε δύο φορές την ημέρα επί

2 εβδομάδες, για να καταπολεμήσετε λοιμώξεις και κρυολογήματα.

Βάμμα Πολλαπλής Χρήσης με Καλέντουλα Ένας άλλος τρόπος παρασκευής βάμματος είναι με

τη χρήση ελαίων. Πολλές φορές, για κάποιο ίαμα αρ κεί ένα μόνο βότανο. Η καλέντουλα είναι βότανο που εξυπηρετεί πολλούς

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

403

σκοπούς και είναι εύκολα διαθέσιμη. Είναι από τα βό τανα που χρειάζεται να υπάρχει στο σπίτι. Τη χρησιμοποιείτε για την αντιμετώπιση πληγών και σκασμένου δέρματος, και για τον καθαρισμό τραυμά των και κοψιμάτων.

Η καλέντουλα βοηθάει να σταματήσει 11 αιμορραγία, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως στυπτικό.

Ρίχνετε 1 φλιτζάνι πέταλα από άνθη καλέντουλας σε 2 φλιτζάνια ελαιόλαδο. Τα αφήνετε να μουλιάσουν σε ζε στό χώρο για 2 εβδομάδες. Στραγγίζετε και προσθέτε τε αρκετές σταγόνες βάμμα βενζόης.

Το αποθηκεύετε σε αποστειρωμένη φιάλη. Το βάμμα βενζόης απαλλάσσει το μίγμα από βακη}ρια και σας ε

πιτρέπει να το διατηρείτε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν αρχίσετε να χρησιμοποιείτε δικά σας βάμματα, θα εκπλαγείτε από το πόσο συχνά θα τα χρειάζεστε.

Βάμμα Πολλαπλής Χρήσης με Ρίζα Βαλεριάνας Αν και το βάμμα αυτό είναι εξαιρετικό ηρεμιστικό, το χρησιμοποιώ επίσης για τον καθαρισμό των πληγών, του επιχείλιου έρπητα, του εξανθήματος από δηλητηριώδι1 κισσό και για πολλά άλλα δερματικά προβλήματα. Είναι θαυμάσιο για πονοκεφάλους έντασης και ιγμορί τιδας. Είναι πραγματικά υπέροχο χαλαρωτικό.

Επειδι) είναι εξαιρετικό μυοχαλαρωτικό, βοηθάει όταν λαμβάνεται από το στόμα σε μυϊκούς πόνους ή πόνους

της πλάτης. Η δοσολογία για ενι)λικες είναι 1/2 σταγονόμετρο (περ. 1/2 ml ή 1/8 κουτ. τσαγιού) κάθε 4 ώρες για μυϊκούς σπα σμούς που οφείλονται σε πόνους της πλάτι1ς. Επειδή μυ ρίζει απαίσια, μπορείτε να βάλετε το υγρό σε κάψουλες μεγέθους #00 και να παίρνετε τη δόση κατ' αυτό τον

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

404

τρόπο. Καταπίνονται πολύ πιο εύκολα. Το άγριο μαρούλι και η σκουτελλαρία είναι καλά υ ποκατάστατα αν δεν διαθέτετε βαλεριάνα. Και τα δύο

έχουν ηρεμιστικ1) δράση. Ρίχνετε

· 1/2 φλιτζάνι βαλεριάνα (ή τα υποκατάστατά

της) σε 2 φλιτζάνια βότκα ή άλλο οινοπνευματώδες πο τό και η1ν αφήνετε να μουλιάσει για

2 εβδομάδες.

Στραγγίζετε και εμφιαλώνετε.

Βάμμα Δενδρολίβανου Το βάμμα αυτό, όταν λαμβάνεται από το στόμα, προ λαμβάνει τα κρυολογήματα και καταπολεμά τις λοιμώ ξεις. Λόγω η1ς φυσικής αντιβιοτικ1)ς δράσης του, είναι επίσης κατάλληλο για να καθαρίζετε γδαρσίματα και κοψίματα. Απομακρύνει τα βακη]ρια και αποτρέπει τις

μολύνσεις.

Προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι βελόνες δενδρολίβανου σε 2 φλιτζάνια βότκα και τις αφήνετε να μουλιάσουν για 2 εβδομάδες. Στραγγίζετε και χρησιμοποιείτε

1/2 σταγονόμετρο

(περ. 1/2 ml ή 1/8 κουτ. τσαγιού) κάθε 2 ώρες για δύο

11μέρες. Μετά μειώνετε σε 2 φορές την ημέρα για περί που 2 εβδομάδες. Αντιμετωπίζει λοιμώξεις και κρυολο γήματα.

Ηρεμιστικό Βάμμα Βάζετε από 3 κουταλιές σούπας χαμομήλι και κονιο ποιημένl} μέντα σε 2 φλιτζάνια βότκα. Αφήνετε να μουλιάσουν για 2 εβδομάδες, ανακινώντας καθημερινά. Στραγγίζετε και εμφιαλώνετε. Το χρησιμοποιείτε ως ηρεμιστικό για ενήλικες. Η δό-

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

405

ση είναι 1/2 σrαγονόμετρο (περ. 1/2 ml ή 1/8 κουτ. τσα γιού) υπογλώσσια, όταν χρειάζεται.

Βάμμα Εύοσμου Γάλιου για την Καρδιά και το Συκώτι

Γεμίζετε ένα βάζο χωρητικότητας μισού λίτρου με εύ οσμο γάλιο και καλύπτετε το βότανο με βότκα. Το αφήνετε σrον ήλιο για 3 εβδομάδες. Στραγγίζετε, εμφιαλώνετε και κολλάτε ετικέτα. Η δοσολογία είναι 1 σrαγονόμετρο (περ.

1 ml ή 1/4 κουτ. τσαγιού) κάθε 4

ώρες, ως τονωτικό για την καρδιά και το συκώτι. Συνε

χίζετε την αγωγι} επί 1 εβδομάδα.

Βάμμα Εύοσμου Γάλιου για Τραύματα Γεμίζετε ένα βάζο μισού λίτρου με aποξηραμένο εύο σμο γάλιο και σrη συνέχεια ρίχνετε σrο βάζο ελαιόλα δο μέχρι να γεμίσει. Το βάζετε στον ήλιο για

2 εβδομάδες και μετά το

σrραγγίζετε. Προσθέτετε αρκετές σrαγόνες βάμμα βεν ζόης σrο μίγμα προτού το εμφιαλώσετε.

Μην ξεχάσετε να κολλήσετε ετικέτα. Το βάμμα αυτό μπορεί να εφαρμοσrεί σε οποιοδή

ποτε κόψιμο, γδάρσιμο ή πληγή. Το εύοσμο γάλιο χρησιμοποιείται από παλιά για την επούλωση τραυμάτων. Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης ε πί αιώνες ως βάση για αρώματα. Η συνταγή αυτή θα μπορούσε να εφαρμοσrεί για τον αρωματισμό του δέρματος, αλλά και για ιατρικούς σκο πούς. Η μυρωδιά του εύοσμου γάλιου γίνεται πιο έντο

νη όσο aποξηραίνεται. Το άρωμα βανίλιας του βοτά

νου οφείλεται σε μια οργανική ένωση που ονομάζεται κουμαρίνη.

406

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Η κουμαρίνη χρησιμοποιείται στην παρασκευή αρω μάτων και ήταν το πρώτο φυσικό αρωματικό που συ

ντέθηκε από προϊόντα της λιθανθρακόπισσας.

Βάμμα για Εφήβους Βάζετε 1/2 φλιτζάνι ψιλοκομμένο κρεμμύδι σε 1 φλι τζάνι ελαιόλαδο και το αφήνετε να μουλιάσει για 2 ε βδομάδες. Στραγγίζετε και εμφιαλώνετε. Το χρησιμοποιείτε σε σπυράκια για να aποξηρανθούν. Αφήνετε το υγρό στην πάσχουσα περιοχή για 15 λεπτά προτού το ξεβγάλετε. Βάμμα για Τραύματα Το υπερικό προσφέρει πραγματικά θαυμάσιο βάμμα, το οποίο χρειάζεται να υπάρχει πρόχειρο. Το βάμμα που θα χρησιμοποιηθεί σε τραύματα (ειδικά σε ρυπα

ρά τραύματα) παρασκευάζεται με 2 κουταλιές σούπας υπερικό σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό.

Καλύπτετε και το αφήνετε να μουλιάσει για 30 λεπτά. Στραγγίζετε καλά και προσθέτετε 1 φλιτζάνι ζάχαρη. Το χρησιμοποιείτε για τον καθαρισμό τραυμάτων. Αλλάζετε συχνά τον επίδεσμο και πλένετε το τραύμα κάθε φορά με το βάμμα. Παραλλαγή της συνταγής: Βάζετε 2 κουταλιές σούπας υπερικό σε 2 φλιτζάνια απόσταγμα αμαμηλίδας, το α

φι}νετε να μουλιάσει για 2 εβδομάδες και στη συνέχεια το στραγγίζετε. Είναι καλό για πλύσεις τραυμάτων. Μην ξεχνάτε να βάζετε ετικέτα σε κάθε φιάλη, ανα γράφοντας τα συστατικά και τη χρήση τού περιεχομέ νου της.

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

407

Βάμμα Μυριόφυλλου για Τραύματα Είναι καλό βάμμα και χρειάζεται να υπάρχει πρόχει ρο για πλύσεις τραυμάτων και πληγών. Ρίχνετε

1 φλι

τζάνι νωπό μυριόφυλλο σε 2 φλιτζάνια βότκα. Το αφήνετε για

2 εβδομάδες, και στη συνέχεια το

στραγγίζετε και το τοποθετείτε σε αποστειρωμένη φιά λη. Το μυριόφυλλο περιέχει σαλικυλικά που καταπρα uνουν τον πόνο.

Έχει επίσης aντιβιοτικές ιδιότητες και αποτρέπει τις

μολύνσεις. Χρησιμοποιείται και για μασάζ.

Σπαράγγι:

Aspaτagus officinalis

408

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Κόκκινη βελανιδιά:

Τριανταφυλλιά:

Quercus, ποικιλία

Rosa spp.

Α γριοτριανταφυλλιά, καρποί:

Δενδρολίβανο:

Rosagallica, R. cαηί1ια

Rosnzaτi1zus officialis

Κάψουλες, Αλοιφές, Σιρόπια και Βάμματα

Απήγαvος:

Ruta gτaveolens offici1ιalis

Κάρθαμος

(ατρακτυλίδα): Caτthamus tinctoτiιιs

Σαφράν (κρόκος):

Φασκόμηλο:

Cτocus sativus

Salvia officinalis

409

410

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Σαρσαπαρίλλα:

Σασσαφράς:

Aτalia 1ιudicaulis

Sassafτas albiclιωι

Θρούμπι:

Επτάφυλλο:

Satuτeja spp.

Ρ ote1ιtilla toτnιentilla

Φροντίδα των Κατοικίδιων Ζώων

411

Σαπουνόχορτο:

Saponaτia officinalis

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Φροντίδα των Κατοικίδιων Ζώων

α κατοικίδια μάς προσφέρουν απεριόρισrη α

γάπη και αφοσίωση. Εμείς χρειάζεται απλώς να προσέχουμε τη διατροφή και την υγεία τους, ό

πως και τη δική μας.

Τα ζώα ανταποκρίνονται στη χρήση των βοτάνων κα λύτερα απ' ό,τι οι άνθρωποι.

Σχεδόν κάθε θεραπευτική αγωγή με βότανα που είναι κατάλληλη για τους ανθρώπους, μπορεί να χρησιμο ποιηθεί και για τα ζώα.

412

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Πρέπει όμως να μειώνουμε τη δόση, ώστε να προσαρ

μοστεί στο μέγεθός τους (συνήθως είναι μικρότερα α

πό εμάς), και να δίνουμε τα βότανα σε μορφή κάψου λας.

Η παρασκευή κάψουλας ίσως χρειάζεται λίγο μεγα λύτερη διαδικασία, αλλά είναι ευκολότερη η συνέχιση της χορήγησής της, έως ότου το ζώο μας εμφανίσει βελ τίωση.

Κοψίματα και Γδαρσίματα σε Ζώα Βάζετε μια μεγάλη χούφτα δυόσμο ή μέντα σε ένα δο χείο και τα καλύπτετε με λευκό ξίδι. Αφι}νετε να μουλιάσουν για 2 εβδομάδες. Στραγγίζε τε. Αλείφετε με το υγρό τα τραύματα του ζώου ή το χρη σιμοποιείτε για τον καθαρισμό της περιοχής στην ο ποία χειρουργήθηκε. Σταματάει τον κνησμό και επουλώνει την πληγή. Έ τσι το ζώο δεν ξύνει το τραύμα και μειώνεται ο κίνδυ

νος να ανοίξει ξανά η πληγή. Φροντίδα των Αυτιών σε Ζώα Μπορείτε να καθαρίσετε τα αυτιά του κατοικίδιου ζώ ου, βρέχοντας ένα κομμάτι βαμβάκι σε λάδι aψιθιάς.

Προλαμβάνει τα προβλήματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τα ακάρεα των αυτιών.

Βασιλικός για να Απαλλαγείτε από τις Μύγες Για κρατήσετε μακριά τις μύγες από το στάβλο, φυ τεύετε άφθονο βασιλικό γύρω από την περιοχή του στά

βλου. Για να μην αντιμετωπίζετε πρόβλημα με τις μύ γες και στο σπίτι σας, μπορείτε να φυτέψετε γύρω βα σιλικό.

Φροντίδα των Κατοικίδιων Ζώων

413

Ψύλλοι στο Σπιτάκι του σκύλου Ψεκάζετε με λάδι λεβάντας και τοποθετείτε νωπό μά ραθο κάτω από το στρώμα του. Επειδή οι ψύλλοι μι σούν τη μυρωδιά του μάραθου, μπορείτε να φυτέψετε άφθονο κοντά σrο σπίτι του σκύλου σας. Μπορείτε επίσης να γεμίσετε το μαξιλάρι όπου ανα

παύεται το κατοικίδιό σας με φλισκούνι, ευκάλυπτο, μέ ντα, ροκανίδια γιουνίπερου, aπήγανο ή ροκανίδια από σασσαφράς.

Πίτες για τα Πουλιά Νομίζω ότι είναι σημαντικό να προσφέρουμε τροφή σrους άγριους φτερωτούς φίλους μας.

Αναμιγνύετε

1 φλιτζάνι φισrικοβούτυρο, 2 φλιτζάνια

άγριους σπόρους για πουλιά, 5 φλιτζάνια καλαμποκά λευρο και 1 φλιτζάνι λιωμένο ξίγκι. Ρίχνετε το μίγμα με το κουτάλι σε φόρμες για τηγανί τες, τις οποίες έχετε επενδύσει με χαρτί.

Προσθέτετε ένα άγκιστρο σrη μέση κάθε <<πίτας», αν πρόκειται να τις κρεμάσετε από τα δέντρα.

Τις διατηρείτε m:o ψυγέίο, έως ότου τις χρησιμοποιή σετε.

Τονωτικό για τα Πουλιά Στα καναρίνια και τα παπαγαλάκια αρέσει να τρώνε

καψέλλα. Απλώς κόβετε την κορυφή του aνθισμένου μί σχου και την τοποθετείτε σrο κλουβί. Είναι πολύ καλό τονωτικό.

Βοήθημα για τα Καναρίνια Προσθέτετε μια πρέζα σαφράν (κρόκο) m:o νερό του καναρινιού σας.

Λέγεται ότι το βοηθάει να κελαηδάει περισσότερο.

414

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Επειδή το σαφράν είναι διεγερτικό, είναι βέβαιο ότι θα το παρακινεί στο τραγούδι.

Απωθητικό για Γάτες και ΣκύλουC; Υπάρχουν περιοχές, τις οποίες δεν θα θέλατε να επι σκέπτονται τα κατοικίδιά σας.

Επειδή οι γάτες δεν αντέχουν τη μυρωδιά του τζίντζερ, μπορείτε να ψεκάσετε με αυτό γύρω από τα παρτέρια

των φυτών σας. Το πιπέρι καγιέν είναι άλλο ένα μπα χαρικό που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να κρα

τήσετε μακριά τα κατοικίδια από τον κήπο και τα παρ τέρια με τα φυτά. Μόλις μυρίσουν το πιπέρι καγιέν,

δεν θα επιστρέψουν στην περιοχή αυτή.

Απωθητικό Ψύλλων στο Μαξιλάρι της Γάτας Αναμιγνύετε σε ίσα μέρη χαμομήλι και νεπέτα. Προ σθέτετε σε διπλάσια ποσότητα φλισκούνι. Γεμίζετε το μαξιλάρι της γάτας σας με τα βότανα αυτά και θα σας ευγνωμονεί.

Παιχνίδι για Γάτες Οι γάτες αγαπούν τη μυρωδιά της βαλεριάνας. Αν γε μίσετε μια κούκλα ποντίκι με βαλεριάνα, θα τρελαθεί στο παιχνίδι.

Η βαλεριάνα έχει ι1ρεμιστική δράση στα περισσότε ρα ζώα και γίνονται παιχνιδιάρικα αν τους δοθεί η ευ καιρία να ηρεμήσουν.

Πολλοί άνθρωποι τη χρησιμοποιούν ως δόλωμα σε πο ντικοπαγίδες, επειδή το φυτό αρέσει και στα ποντίκια.

Στεγνό Λούσιμο για τα Κατοικίδιά σας Θρυμματίζετε καρπό βανίλιας και τον βάζετε σε 4 φλι-

Φροντίδα των Κατοικίδιων Ζώων

415

τζάνια κονιοποιημένη ρίζα φλωρεντιανής ίριδας ή κα

λαμποκάλευρο. Καλύπτετε και τα αφήνετε για 1 εβδομάδα. Πασπαλίζετε το ζώο και το βουρτσίζετε για να πάει η σκόνη παντού. Μετά το βουρτσίζετε για να φύγει η σκό νη.

Κολλύριο Βάζετε 2 κουταλιές σούπας ρίζα σύμφυτου και 2 κου

ταλιές σούπας θρυμματισμένους σπόρους μάραθου σε

1 φλιτζάνι νερό. Το φέρνετε σε βράση και το απομακρύνετε από τη φωτιά. Αφήνετε τα βότανα να μουλιάσουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα.

Το διατηρείτε στο ψυγείο και το ρίχνετε στα μάτια με σταγονόμετρο.

Τονωτικό με Τριγωνέλλα Δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο για τα κατοικίδια ή τα εκτρεφόμενα ζώα από το έγχυμα (τσάι) τριγωνέλλας.

Βάζετε 2 κουταλιές σούπας σπόρους τριγωνέλλας σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τους αφήνετε να μουλιάσουν για 15 λεπτά. Στραγγί

ζετε και προσθέτετε το υγρό τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα στο νερό που πίνουν. Απομακρύνει την περίσσεια βλέννας από όλα τα συ στήματα του οργανισμού τους.

Σκόνη για τους Ψύλλους με Μάραθο Αναμιγνύετε και αλέθετε από 1 φλιτζάνι aπήγανο, aψιθιά, δενδρολίβανο, μάραθο και μέντα. Όταν γίνουν σκόνη, πασπαλίζετε το ζώο με το βοτανι-

416

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κό μίγμα και το ανακατεύετε στο τρίχωμά του, ώστε να

απλωθεί σε όλο το σώμα του.

Σκόνη για τους Ψύλλους με Φλισκούvι Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας aψιθιά και δεν δρολίβανο, κονιοποιημένα. Προσθέτετε 4 κουταλιές σού

πας κονιοποιημένο φλισκούνι και 2 κουταλιές σούπας πιπέρι καγιέν.

Το χρησιμοποιείτε όσο συχνά θα εφαρμόζατε τη σκό νη για ψύλλους που διατίθεται στο εμπόριο. Πpοσο:χή: Δεν πρέπει να μπει στα μάτια των ζώων.

Απωθητικό Ψύλλων Είναι καλό και για την αντιμετώπιση της ψώρας των

ζώων. Δεν το έχω χρησιμοποιήσει ποτέ, αλλά το εμπι

στεύονται πολλοί. Απλώς εφαρμόζετε WD-40 στη ράχη του ζώου. Ρέει στις πλευρές του ζώου και κρατάει μακριά τους ψύλ λους.

Πλύσεις για τους Ψύλλους Προσθέτετε 1 φλιτζάνι νωπό ή aποξηραμένο δενδρο λίβανο σε 4 φλιτζάνια βραστό νερό. Καλύπτετε και το αφήνετε να μουλιάσει έως ότου κρυώσει.

Στραγγίζετε. Πλένετε το σκύλο και τον ξεπλένετε κα λά. Ρίχνετε το βοτανικό υγρό στο ζώο και το ανακατεύ ετε στο τρίχωμά του. Αφήνετε το έγχυμα δενδρολίβα νου να στεγνώσει πάνω στο σκύλο.

Απωθητικό Μυγών Με το φλισκούνι μπορείτε να παρασκευάσετε ένα α

ποτελεσματικό και ασφαλές απωθητικά μυγών για τα

Φροντίδα των Κατοικίδιων Ζώων

417

εκτρεφόμενα ζώα. Ρίχνετε μια μεγάλη χούφτα φλισκούνι σε 2 φλιτζάνια νερό. Το βράζετε για 5 λεπτά. Αναμιγνύετε το βοτανικό υ

γρό με ίσι1 ποσότητα ορυκτέλαιο. Προσθέτετε λίγες σταγόνες υγρό πιάτων και το ανακι νείτε καλά.

Το ψεκάζετε στα ζώα, στο στάβλο και στα ξύλα γύρω από την είσοδο του αχυρώνα.

Για την Τριχόπτωση στους Σκύλους Πασπαλίζετε με μικρή ποσότητα υδραστίδας την τρο

φι} και το νερό του ζώου. Μπορείτε επίσης να παρασκευάσετε αραιό διάλυμα εγχύματος υδραστίδας και να το aπλώσετε στην περιο χή της τριχόπτωσης.

Μην ανησυχείτε αν το ζώο γλείψει το διάλυμα. Απλώς το διάλυμα πρέπει να είναι αραιό, είτε για εσωτερικι}

είτε για εξωτερική χρήση. Τονωτικό για Άλογα Δώστε στο ζώο να φάει αρκετά φλιτζάνια λυκίσκο. Εί ναι πολύ καλό γενικό τονωτικό. Επίσης ηρεμεί τα νευρικά ζώα.

Θερμές Κηλίδες Θερμές κηλίδες είναι περιοχές που εμφανίζουν ερυ θρότητα, φλεγμονή και ίσως τριχόπτωση. Αναμιγνύετε

σε ίσες ποσότι1τες ελαιόλαδο και λάδι θυμαριού. Αλείφετε το μίγμα στην περιοχή με ένα κομμάτι βαμ βάκι.

Σταματάει τον κνησμό και αποτρέπει τις μολύνσεις σε περιοχές που έχει ξύσει προηγουμένως το ζώο.

418

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Θερμές Κηλίδες σε Στειρωμένη Σκυλίτσα Κάνετε εντριβ1} σrην πάσχουσα περιοχή με λάδι aψι θιάς. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία, αν χρειάζεται.

Δίνετε σrο ζώο άφθονη μαγιά μπίpας με τα γεύματά του.

Για τις Κοτόψειρες

Σε ένα σημείο του κοτετσιού ρίχνετε στάχτη ξύλου. Στις κότες αρέσει να σκονίζονται με τη σrάχτη - και έτσι θα απαλλαγούν από τις ψείρες.

Υγρό Εντριβής για Διάστρεμμα στο Πόδι Βράζετε ελαφρά 4 φλιτζάνια μηλόξιδο. Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας πιπέρι καγιέν και συ νεχίζετε να σιγοβράζετε για 10 λεπτά. Το aπλώνετε σrην

πάσχουσα περιοχή δύο φορές την ημέρα. Αυξάνει την αιμάτωση σrην περιοχή. Είναι καλό για διασrρέμματα σε άλογα (αν δεν είναι πολύ σοβαρά). Μπορεί επίσης να εφαρμοσrεί σrην πε ριοχή του θώρακα για κρυολογήματα και συμφόρηση των βλεννογόνων.

Αντιμετώπιση της Ψώρας με Σκόρδο Η ψώρα προκαλείται από ακάρεα και μπορεί να με ταδοθεί από τα κατοικίδια σrους ανθρώπους. Επειδή είναι μεταδοτική ασθένεια, πρέπει να θεραπεύσετε το κατοικίδιό σας με το πρώτο σημάδι της ψώρας.

Στα συμπτώματα περιλαμβάνεται η τριχόπτωση και ο κνησμός. Εξετάσrε και τα υπόλοιπα κατοικίδια, αν δια

πισrώσετε ότι κάποιο πάσχει από την ασθένεια. Αναμι

γνύετε από 2 κουταλιές σούπας κονιοποιημένα σκόρδο και κονιοποιημένη υδρασrίδα.

Φροντίδα των Κατοικίδιων Ζώων

419

Τα ρίχνετε σε 1/4 φλιτζάνι ελαιόλαδο. Αλείφετε συχνά με το μίγμα την πάσχουσα περιοχή.

Αντιμετώπιση της Ψώρας με Μηχανόλαδο Σε μια άλλη θεραπευτική αγωγή για την ψώρα χρησι μοποιείται μηχανόλαδο. Θα λερωθείτε, αλλά λέγεται ότι είναι αποτελεσματική. Βάζετε απλώς το λάδι αυτό στις πάσχουσες περιοχές. Διατηρείτε το κατοικίδιό σας

όσο το δυνατόν πιο καθαρό και θα απαλλαγεί από την

ψώρα. Αν το ζώο μένει έξω από το σπίτι, πρέπει και η περιοχή όπου κοιμάται να διατηρείται καθαρή.

Αντιμετώπιση της Μαστίτιδας Η μαστίτιδα είναι φλεγμονή του μαστού. Η είσοδος του μικροβίου μπορεί να συμβεί μέσω της θηλής, η ο ποία συχνά εμφανίζει αμυχές. Μπορεί επίσης να οφεί

λεται σε κατακράτηση γάλακτος. Η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει διάταση του μαστού και να είναι πολύ επώδυνη. Το πλύσιμο των θηλών πριν

από το άρμεγμα 'και η φροντίδα ώστε να είναι καθαρό το ζώο, συμβάλλει στην πρόληψη διαφόρων ασθενειών. Η επάλειψη των θηλών με καλή καταπραϋντική κρέ

μα βοηθάει να διατηρούνται υγιείς. Καθαρίζετε την πε ριοχή με δυνατό έγχυμα (τσάι) θυμαριού και aπλώνετε

μια πολύ ζεστή κομπρέσα με έγχυμα θυμαριού στη θη λή. Για το έγχυμα θυμαριού, προσθέτετε 1/4 φλιτζάνι αποξηραμένα θυμάρι σε 2 φλιτζάνια βραστό νερό. Το αφήνετε να μουλιάσει για 30 λεπτά.

Το στραγγίζετε και το ξαναζεσταίνετε. Βρέχετε ένα κομμάτι ύφασμα στο υγρό και το aπλώνετε υπό μορφή κομπρέσας. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία όσο διά στημα χρειάζεται.

420

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Αντιμετώπιση της Μαστίτιδας με Σκόνη Φτελιάς Αναμιγνύετε σκόνη φτελιάς με αρκετό νερό για να σχη ματιστεί πολτός. Τον aπλώνετε σε καθαρό ύφασμα και το εφαρμόζετε στην πάσχουσα περιοχι}.

Απωθητικό Ποντικών Προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας σάλτσα ταμπάσκο και

1/2 φλιτζάνι απορρυπαντικό σαπούνι σε περίπου 4 λί τρα νερό. Αν ψεκάσετε με το υγρό το πάτωμα του στά

βλου (μέσα και έξω), δεν θα πλησιάζουν τα ποντίκια.

Για να Αυξηθεί η Παραγωγή Γάλακτος Πρόκειται για ένα καλό έγχυμα (τσάι) το οποίο μπο ρείτε να δίνετε στις αγελάδες και τις κατσίκες, για να

παράγουν περισσότερο γάλα. Ρίχνετε μια μεγάλη χούφτα κνίκο (αγιάγκαθο) σε έναν κάδο νερό. Αφι}νετε να μουλιάσει όλη τΙ} νύχτα. Στραγγίζετε και δίνετε το έγχυμα στο ζώο να το πιει το

πρωί. Διατηρεί το ζώο ήρεμο και βοηθάει στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος.

Τονωτικό για Κατοικίδια Αναμιγνύετε καλά τα ακόλουθ"α: κουταλιές σούπας μουρουνέλαιο,

2 φλιτζάνια ξίδι, 4 2 κουταλιές σούπας

σκόνη σκόρδου, 5 κουταλιές σούπας σκόνη aφυδατω μένου ι}πατος και 4 κουταλιές σούπας οστεάλευρο. Το διατηρείτε στο ψυγείο και ρίχνετε 3 κουταλιές σού πας καθημερινά στο φαγητό τους. Οι σκύλοι το λατρεύ ουν.

Προστασία της Ζωοτpοφής Για να προστατεύσετε το σανό από διάφορα έντομα,

Φpοντίδα των Κατοικίδιων Ζώων

421

προσθέτετε ένα σακουλάκι από τουλπάνι γεμάτο με φύλ λα δάφνης στο δοχείο με το σανό. Για τους Ρευματισμούς Σκύλων Μεγάλης Ηλικίας

Γεμίζετε το μαξιλάρι στο οποίο κοιμάται ο σκύλος σας

με αποξηραμένα φύλλα aρσενικής φτέρης (αρρενοπτέ ρης). Εκτός του ότι ανακουφίζουν το σκύλο από τους πόνους, aπωθούν και τους ψύλλους. Για τους Ρευματισμούς των Κατοικίδιων

Ρίχνετε 6 σταγόνες λάδι δενδρολίβανου σε 1/2 φλιτζά νι νερό. Το χρησιμοποιείτε για να κάνετε μασάζ στην πάσχουσα περιοχι). Ανακουφίζει από τον πόνο. Εντερίτιδα σε Κατσίκες

Ταtζετε τις κατσίκες με άφθοvη νωπι) αvτράκλα (γλι στρίδα) - όσο μπορούν να φάνε. Μπορεί επίσης να πα

ρασκευαστεί έγχυμα (τσάι) για τη διακοπι) της διάρ ροιας σε ανθρώπους.

Ερεθισμένες Πατούσες Σχίζετε ένα φύλλο αλόης και κάνετε εντριβή και μα σάζ στην πατούσα του σκύλου. Επαναλαμβάνετε συχνά

τη διαδικασία αυτι). Ερεθισμένες Θηλές Λιώνετε

15 γραμμάρια κερί μέλισσας σε 1 φλιτζάνι

αμυγδαλέλαιο.

Το εφαρμόζετε μια φορά την ημέρα. Αν οι θηλές εμ φανίζουν αμυχές, προσθέτετε 1 φλιτζάνι καλέντουλα σε

1 φλιτζάνι αμυγδαλέλαιο και την αφήνετε να μουλιάσει για 24 ώρες. Στραγγίζετε και μετά προσθέτετε 15 γραμ-

422

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

μάρια λιωμένο κερί μέλισσας στο μίγμα.

Ανακατεύετε συνεχώς καθώς ψύχεται. Το αλείφετε αρ κετές φορές την ημέρα.

Απαλλαγείτε από τους Ψύλλους Δίνετε στο σκύλο σας καθημερινά 1 ταμπλέτα θειαμί

νης των 100 mg. Φροντίζω αρκετές γάτες της γειτονιάς και τρίβω καθημερινά 1 ταμπλέτα, την οποία προσθέ

τω στο φαγητό τους. Έχει αποτέλεσμα. Τσιμπούρια Για να αφαιρέσετε τσιμπούρια από εσάς ή από το κα

τοικίδιό σας, βρέχετε ένα κομμάτι βαμβάκι με οινόπνευ

μα και το ακουμπάτε στο τσιμπούρι. Τότε θα μπορέσε τε να το τραβήξετε εύκολα με ένα τσιμπιδάκι. Μην πιάσετε το τσιμπούρι με τα δάχτυλά σας, παρά μόνο με τσιμπιδάκι.

Τονωτικό για Κατοικίδια Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας ρίζα άρκτιου, σκόνη σκόρδου και πιπέρι καγιέν, και προσθέτετε 4 κου ταλιές σούπας σκόνη υδραστίδας.

Γεμίζετε με το μίγμα των βοτάνων κάψουλες μεγέθους

#00. Δίνετε κάθε 4 ώρες στο κατοικίδιό σας 1 κάψουλα ανά 4,5 κιλά βάρους του. Συνεχίζετε τη θεραπεία έως ότου τελειώσουν οι κάψουλες. Βιταμινούχος Τροφή για τα Κατοικίδια Βράζετε κόκαλα από γαλοπούλα ή κοτόπουλο που έ χουν περισσέψει, ή 1/2 κιλό συκώτι. Προσθέτετε ψιλο κομμένο κρεμμύδι, ψιλοκομμένο σέλινο, καρότα ή σχε δόν οποιοδήποτε λαχανικό.

Φροντίδα των Κατοικίδιων Ζώων

423

Προσθέτω ακόμη και σπανάκι που έχει περισσέψει.

Τα βράζετε έως ότου το συκώτι ή το κρέας αφαιρείται από τα οστά. Απομακρύνετε τα οστά από το υγρό και

ξαναζεσταίνετε το ζωμό. Ανακατεύοντας συνεχώς, προσθέτετε στο μίγμα λευκό

καλαμποκάλευρο με το χέρι, έως ότου γίνει πολύ πηχτό

- δύσκολα θα μπορείτε να το ανακατεύετε. Το ρίχνετε σε μεγάλα ταψιά που έχετε ξεπλύνει με κρύο

νερό. Αν θέλετε, μπορείτε να προσθέτετε στο μίγμα και σκόνη σκόρδου. Το κόβετε σε φέτες όταν κρυώσει. Αρέ σει πολύ στα ζώα. Στο σπίτι μας, ηlΥανίζουμε πολτοποι ημένο συκώτι και το σερβίρουμε με σιρόπι σφενδάμνου για πρωινό.

Αγγελική για τον Κολικό από Συσσώρευση Αέρα Δίνετε στο ζώο να φάει άφθονη αγγελική. Θα το ανα κουφίσει μέσα σε λίγες ώρες.

Κάρβι για τον Κολικό από Συσσώρευση Αέρα Ρίχνετε 4 φλιτζάνια βραστό νερό σε 4 κουταλιές σού πας θρυμματισμένους σπόρους από κάρβι (κάρο) και σιγοβράζετε για 30 λεπτά.

Στραγγίζετε και προσθέτετε το υγρό στο νερό του ζώ ου. Θα το ανακουφίσει μέσα σε 15 λεπτά. Εξ ίσου απο τελεσματικοί για την περίπτωση αυτή είναι και οι σπό

ροι μάραθου. Ο κολικός αυτός οφείλεται σε αέρα που συσσωρεύεται στον οισοφάγο και προκαλεί δυσφορία.

rια τα Σκουλήκια του Σκύλου Επειδή, αν δίνετε στο κατοικίδιό σας καθημερινά σκόρδο, μπορεί να του δημιουργηθεί πρόβλημα, χρη σιμοποιείτε τη συνταγή αυτή κάθε μήνα περίπου, για

424

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

να διατηρείτε το ζώο απαλλαγμένο από τα σκουλι)κια. Βάζετε 4 ψιλοκομμένες σκελίδες σκόρδου σε δοχείο, ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό και το αφήνετε όλη τη

νύχτα. Αφού αφαιρέσετε το υγρό, ανciμιγνύετε το σκόρ δο στην ξηρι) τροφι) τού σκύλου σας την επομένη Ι}μέ ρα. Του δίνετε μικρότερη μερίδα από το κανονικό, ώ

στε να είστε βέβαιοι ότι θα φάει όλη την τροφή του. Για τα Σκουλήκια των Χοίρων Αφι)νετε στο χώρο των χοίρων μικρούς σωρούς από

κάρβουνο. Θα φάνε όσο χρειάζονται για να διατηρού νται απαλλαγμένοι από τα σκουλήκια.

Για τα Σκουλήκια σε Άλογα και Κατσίκες Τα'iζετε κάθε ζώο με μερικά άφιλτρα τσιγάρα κάθε εβδομάδα. Τα βοηθάει να απαλλαγούν από τα σκουλι)κια. Θα αρ χίσουν να το ζητούν επίμονα.

Αψιθιά για Εσωτερικά Παράσιτα Πριν από τη θεραηευτικι) αγωγή, πρέπει το ζώο να

μείνει χωρίς τροφι) για 24 ώρες. Αναμιγνύετε από 1 κου ταλιά σούπας κονιοηοιημένο σκόρδο, aψιθιά και θυ

μάρι. Αφού τα αναμίξετε καλά, γεμίζετε κάψουλες με γέθους #00 με το μίγμα των βοτάνων.

Δίνετε στο ζώο 1 κάψουλα ανά 4,5 κιλά βάρους του, κάθε 4 ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Δίνετε στο σκύλο μικρή δόσι1 καστορέλαιου 2 φορές την ημέρα- το πρωί και το βράδυ, την ίδια ημέρα της αγωγι)ς. Για να καταηραuνετε και να ηρεμίσετε το σκύ

λο, δώστε του λίγο νερό στο οποίο έχετε προσθέσει πο λύ μικρι) ποσότητα εγχύματος νεπέτας.

Συμβουλές για τον Κήπο

425

Πολυγόνατο: Pol)1gonatιι11ι

o!fici11ale

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΠΕΜΠΤΟ

Συμβουλές για τον κήπο

ια το Ιαπωνικό Σκαθάρι Αν φυτέψετε σκόρδο γύρω από τον κήπο σας, το

ιαπωνικό σκαθάρι (ποπιλλία) δεν θα πλησιάσει.

Η καστορολαδιά (ρίκινος) απομακρύνει επίσης το έ ντομο αυτό, αλλά και τους τυφλοπόντικες.

Για την Κάμπια και την Πεταλούδα του Λάχανου Ρίχνοντας ξινισμένο γάλα πάνω στο λάχανο και σε άλ λα φυτά, δεν θα πλησιάζουν η πεταλούδα και η κάμπια του λάχανου (αγροτίδες).

426

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Για τα Ελάφια και τα Κουνέλια Αναμιγνύετε 1/2 κουταλιά σούπας aποξηραμένο αίμα για κάθε 4 λίτρα νερό. Το χρησιμοποιείτε σαν σπρέι

για να μην πλησιάζουν τα ελάφια σε q)υτά και θάμνους. Είναι επίσης αποτελεσματικό για την απομάκρυνση των

κουνελιών από τον κήπο. Απλώς ψεκάζετε γύρω από τα όρια του κήπου. Μπορείτε να βρείτε aποξηραμένο αί μα σε καταστήματα κηπουρικής. Υπάρχει λίπασμα που παρασκευάζεται από συμπυκνωμένο αίμα και μη λιπα

ρά απόβλητα των σφαγείων.

Για το Αγκυλόστομο Για να απομακρύνετε το αγκυλόστομο, φυτεύετε με τις τοματιές σας άνηθο και/ή βόραγο.

Πώς θα Παρασκευάσετε Σπρέι για τα Έντομα Αναμιγνύετε 1 φλιτζάνι υγρό απορρυπαντικό, 1/2 φλι τζάνι ιχθυέλαιο και 1/2 φλιτζάνι ορυκτέλαιο Ν ο. 10. Με μικρή σταθερή ροή και ανακατεύοντας συνεχώς, ρίχνετε

το μίγμα των λαδιών σε 7,5 λίτρα νερό. Βάζετε το μίγμα σε ψεκαστήρα και είστε έτοιμοι για

δράσι1- Αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις μελίγκρες, τις κοκκίδες, και τα αυγά και τις κάμπιες πολλών βλα βερών εντόμων που τρώνε ή απομυζούν τους χυμούς των δέντρων.

Καστορολαδιά για τους Τυφλοπόντικες Φυτεύετε καστορολαδιά (ρίκινο) στις άκρες του κή

που σας για να μην πλησιάζουν τυφλοπόντικες.

Ταγέτης για τους Τυφλοπόντικες Αν οι τυφλοπόντικες αποτελούν πρόβλημα για τον κι}-

Συμβουλές για τον Κήπο

427

πο σας, δοκιμάστε να φυτέψετε ταγέτη σαν φυτό επι κάλυψης. Αν τον θάψετε το φθινόπωρο, θα χρησιμεύσει για τον καθαρισμό του εδάφους και τη φυσική λίπανσή του. Επίσης θα απομακρύνει κουνέλια και παράσιτα του χώ ματος.

Για τα Κουνέλια Προσθέτετε κοπριά αγελάδας σε νερό και το ρίχνετε πάνω στα φυτά που θέλετε να προστατεύσετε.

Θα έχετε επίσης αποτέλεσμα, αν ρίξετε το υγρό αυτό στις άκρες του κήπου σας - προτιμώ όμως να το ρίχνω

στα φυτά μου, ώστε και να λιπαίνονται και να προστα τεύονται από τα κουνέλια.

Προστασία της Τριανταφυλλιάς με Σκόρδο Βάζετε μερικές σκελίδες σκόρδο στο μπλέντερ με νε ρό. Αναμιγνύετε καλά και χρησιμοποιείτε το υγρό για να ψεκάσετε τις τριανταφυλλιές, ώστε να προστατευ τούν από τις μελίγκρες.

Προστασία της Τριανταφυλλιάς με Καπνό Βάζετε καπνό στο μπλέντερ και προσθέτετε νερό. Αναμιγνύετε καλά.

Ψεκάζετε τις τριανταφυλλιές με το υγρό για τον έλεγ χο της μελίγκρας.

Προστασία της Τριανταφυλλιάς με Γογγύλι και Γλυκάνισο Το γογγύλι και το γλυκάνισο, αν φυτευτούν γύρω από τις τριανταφυλλιές, απομακρύνουν τη μελίγκρα και τον τετράνυχο (κόκκινη αράχνη).

428

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Για τις Μυκητιάσεις των Φυτών Βάζετε ίσα μέρl} από κλl}ματίδα, φύλλα καλαμποκιού και το εξωτερικό, σαν χαρτί φλοιό του σκόρδου στο μπλέντερ. Προσθέτετε αρκετό νερό, ώστε να καλυ

φθούν, και τα αναμιγνύετε σε υψl}λtί ταχύτl}τα. Στραγ γίζετε και ψεκάζετε τα φυτά που έχουν προσβλl}θεί, έ ως ότου εξαφανιστεί ο μύκητας.

Δυόσμος: Μeιιtα

spicata

Γιούκκα:

Υιιccα filanιentosa

Υπερικό

(βαλσαμόχορτο): Hypeτicωιι pe?foτatιιnι

429

Συμβουλές για τον Κήπο

Φραουλιά: Άγρια,

Ηλίανθος:

Fτagaτia viτgi1ιiana,

Ηeliωιtlιιιs Π'Ιl1ιιιs

Καλλιεργούμενη, Fταgατία vesca

Μυρρίδα:

Μυρίκη:

Myττlιis odω·ata

Myτica aspleιιifolia

430

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Χαλβαδόριζα:

Εύοσμο γάλιο:

Sαpοηατία officinalis

Galiu1n οdοταtu1ιι

Τανάκητο:

Εστραγκόν:

Tanacetu1ιι vulgaτe

Aτtenιisia dτacunculus

431

Συμβουλές για τον Κήπο

Ξινολάπαθο:

Καψέλλα:

Rιωιeχ acetosella

Capsella bursa-pastoris

Ασημένια σημύδα:

Φτελιά:

Betula alleglιaniensis

Ulnιus fulvus

432

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Καμπανούλα:

Θυμάρι:

Cαηιpαηιιlα tταc!ιelίιιηι

Tlι)'11l'lιs vιιlgaτis

Καπνός:

Βανίλια:

Νίcοtίωια tabacunι

VaJιilla planifolίa

Συμβουλές για την Φροντίδα του Σπιτιού

433

Ουρτικόφυλλη βερβένα:

Jleτbeιι.a ω·ticaefolia L.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΠΕΜΠΤΟ

Συμβουλές για την Φροντίδα του Σπιτιού

ο σπίτι παίζει κεγrρικό ρόλο στη δι1μιουργία κα λών οικογενειακών σχέσεων. Η δι1μιουργικι} αντιμετώπισι1 ορισμένων προβλι1μάτων, με φυ

σικά μέσα, βοηθάει να εκτιμήσουμε ακόμη περισσότε

ρο τη σημασία του σπιτιού.

Για να αναγνωρίσουμε τι1ν αξία του, χρειάζεται να βρί σκουμε τρόπους ώστε να είναι όλα τα μέλη aπασχολη

μένα με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες και χαρούμε να. Έχω προσθέσει διάφορες ασχολίες, με τις οποίες

434

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τα παιδιά μαθαίνουν νέα πράγματα κατά τη διάρκεια των βροχερών ημερών 1} των ωρών κατά τις οποίες οι γονείς είναι απασχολημένοι με άλλες εργασίες. Μερικές από αυτές τις δραστηριότητες είναι διασκε δαστικές τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες. Ο χρόνος που αφιερώνεται στα παιδιά, δεν είναι ποτέ χαμένος χρόνος.

Πραγματικά νιώθω ότι ο ρόλος της μητέρας είναι ση μαντικότερος από οποιαδήποτε εργασία ή ασχολία στον κόσμο. Επειδ1} τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός ανθρώ που θέτουν τα θεμέλια για την ενήλικη ζωή του, έχω περιλάβει ορισμένες ειδικές συνταγές για τις θηλάζου σες μητέρες.

Θεωρώ ότι ο θηλασμός είναι μονόδρομος για τη σω στή διατροφή του βρέφους. Επομένως, οι συνταγές α φορούν την αύξηση της παραγωγής γάλακτος. Θήλασα

τα δύο πρώτα παιδιά μου, αλλά δυστυχώς τα δύο επό μενα γεννήθηκαν πρόωρα και δεν υπήρχε η δυνατότη τα να τα θηλάσω. Για την εύρυθμη λειτουργία του σπιτιού και της οικο γένειας, θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για τυ χόν έκτακτες ανάγκες - σε αυτές περιλαμβάνω και τους

aπρόσμενους επισκέπτες. Πολλοί από τους φίλους μας εμφανίζονται ξαφνικά, αλλά κανείς δεν φεύγει από το σπίτι χωρίς να απολαύσει ένα καλό γεύμα. Οι γονείς μου ήταν κατηγορηματικοί σε αυτό το θέμα και πιστεύω ότι παραμένω πιστή στους ίδιους νόμους φιλοξενίας και στο σπίτι μου. Εκτός από το γεύμα που τους προσφέρω, οι επισκέπτες μου αποκτούν νέες γνώ

σεις για μερικά υπέροχα και θρεπτικά άγρια φυτά. Πολ λοί από αυτούς, όπως μου λένε, χαίρονται να τρώνε μα ζί μας, επειδ1} ποτέ δεν ξέρουν ποιο θα είναι το επόμε-

Συμβουλές για την Φροντίδα του Σπιτιού

435

νο πιάτο- το θεωρώ φιλοφρόνηση. Αν τους επιφυλάσ

σετε εκπλήξεις, θα διατηρείται αμείωτο το ενδιαφέρον τους. Στο σπίτι υπάρχουν πολλές εργασίες, με τις οποί

ες πρέπει όλοι να ασχοληθούμε. Εδώ αναφέρω μερικές συμβουλές για την πραγματοποίησή τους με πιο φυσι κά μέσα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΑ Για Επιχρωμιωμένες Επιφάνειες Κόβετε ένα λεμόνι στη μέση και καθαρίζετε με αυτό την επιχρωμιωμένη επιφάνεια.

Για Μεταλλικά και Μπρούτζινα Αντικείμενα Το εκουίζετο (πολυκόμπι) είναι εξαιρετικό βότανο για τον καθαρισμό μετάλλων, επειδή έχει μεγάλη περιεκτι κότητα σε πυρίτιο.

Απλώς τρίβετε το μέταλλο με νωπό βότανο. Μπορείτε επίσης να παρασκευάσετε δυνατό έγχυμα (τσάι) και να

βυθίσετε το μέταλλο σε αυτό. Για την παρασκευή του εγχύματος, προσθέτετε 4 φλι τζάνια εκουίζετο σε 4 φλιτζάνια νερό και το βράζετε.

Το αφήνετε να μουλιάσει όλη τη νύχτα. Βυθίζετε το μέταλλο στο έγχυμα. Αντιμετώπιση της Μούχλας Πλένετε τις περιοχές που έχουν την τάση να μουχλιά

ζουν με δυνατό έγχυμα (τσάι) θυμαριού. Αφήνετε να μουλιάσουν 4 φλιτζάνια θυμάρι σε 4 φλι

τζάνια νερό για αρκετές ημέρες. Το χρησιμοποιείτε για να τρίψετε την επιφάνεια.

436

ΣΠΙΤΙΙ{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Καθαρισμός του Φούρνου Ψεκάζετε με νερό την κάτω επιφάνεια του φούρνου. Πασπαλίζετε με σόδα μαγειρικ1}ς, ώστε να σχηματιστεί

ομοιόμορφο στρώμα, πάνω στο νεpό. Ψεκάζετε πάλι με νερό και το αφήνετε όλη τη νύχτα. Σκουπίζετε με ένα καθαρό, υγρό πανί.

Καθαρισμός της Λεκάνης με Καθαριστικό

Τεχνητής Οδοντοστοιχίας Ρίχνετε μερικές ταμπλέτες καθαριστικού τεχνητής ο

δοντοστοιχίας στη λεκάνη της τουαλέτας και τις αφή νετε όλη τη νύχτα. Τρίβοντας με βούρτσα, οι λεκέδες εξαφανίζονται.

Καθαρισμός της Λεκάνης με Βιταμίνη C Ρίχνετε 3 ταμπλέτες βιταμίνης C στη λεκάνη της τουα λέτας και τις αφ1}νετε όλη τη νύχτα.

Το πρωί, τρίβετε η1 λεκάνη με βούρτσα και οι λεκέ δες εξαφανίζονται.

Καθαρισμός της Ταπετσαρίας Για τον καθαρισμό της ταπετσαρίας χρησιμοποιήστε

φέτες άσπρου ψωμιού. Απλώς σκουπίζετε με το ψωμί τις κηλίδες και τους ρύπους.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΣΜΗΤΙI{Α ΧΩΡΟΥ Για να Φρεσκάρετε τον Αέρα στο Σπίτι Με τη συνταγή αυη} θα καθαρίσετε τα αλουμινένια σκεύ11 και συγχρόνως θα φρεσκάρετε τον αέρα του σπι

τιού. Ρίχνετε στην κατσαρόλα φέτες από γκρέιπ-φρουτ,

Συμβουλές για την Φροvτίδα του Σπιτιού

437

λεμόνι 1} πορτοκάλι. Τις καλύπτετε με νερό και σιγο

βράζετε για μια ώρα.

Αποσμητικό για τα Ντουλάπια Βρέχετε ένα κομμάτι βαμβάκι με το αγαπημένο σας αρωματισμένο λάδι και το τοποθετείτε σε ένα ράφι του ντουλαπιού. Επαναλαμβάνετε η1 διαδικασία, αν χρεια στεί.

Για να Παραμένουν Φρέσκα τα Κομμένα Άνθη Ρίχνετε 2 κουταλιές σούπας χυμό λεμονιού και 1 κου ταλιά σούπας ζάχαρη σε 4 φλιτζάνια νερό.

Προσθέτετε 1/2 κουταλιά σούπας λευκαντικό και τα λου λούδια σας θα παραμένουν φρέσκα για μεγαλύτερο χρο νικό διάστημα.

Για το Φρεσκάρισμα του Αέρα στην Κουζίνα Χρησιμοποιώ υγρό πιάτων όταν σφουγγαρίζω το πά τωμα της κουζίνας, επειδή το γυαλίζει και είναι εύκολο το ξέβγαλμά του. Για ευωδιαστή κουζίνα, μπορείτε να προσθέσετε αρω ματισμένο λάδι στο νερό του σφουγγαρίσματος. Την ε ποχή των Χριστουγέννων προσθέτω λάδι μέντας. Οποιο

δΙ}ποτε άρωμα χρησιμοποιήσετε, θα προσδώσει ευχά ριστη αίσθηση στο σπίτι σας. Τα αρώματα λουλουδιών είναι περισσότερο κατάλλη λα για την άνοιξη και το καλοκαίρι. Τα μπαχαρικά που χρησιμοποιείτε στο μαγείρεμα, όπως η κανέλλα και το μοσχοκάρυδο, είναι καλύτερα για το φθινόπωρο και το χειμώνα.

Μου αρέσει πολύ το άρωμα της βανίλιας. Γι' αυτό προ σθέτω λάδι με άρωμα βανίλιας στο νερό καθαρισμού.

438

ΣΠΙΤΙI{Α ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Όταν χρησιμοποιείτε ένα συγκεκριμένο άρωμα σε κά

θε εργασία καθαριότητας για μεγάλο χρονικό διάστη μα, ολόκληρο το σπίτι θα αποκτήσει μόνιμη μυρωδιά. Για Ρομαντική Ατμόσφαιρα Ρίχνετε μερικές σταγόνες του αγαπημένου σας aρω

ματικού λαδιού στις λάμπες φωτισμού. Λόγω της θερ μότητας που εκπέμπουν οι λάμπες, το άρωμα θα δια χέεται σε όλο το χώρο.

Αποσμητικό Χώρου με Κώνους Ερυθρελάτης Προσθέτετε 1,5 κιλό πράσινους κώνους ερυθρελάτης σε 15 λίτρα νερό. Τους αφήνετε να μουσκέψουν για τουλάχιστον 24 ώ ρες. Βράζετε το μίγμα για 2 ώρες. Το ρίχνετε στον υ γραντήρα. Μπορείτε επίσης να το προσθέσετε στο νε ρό του μπάνιου για την αντιμετώπιση ρευματικών πα θήσεων.

Φρεσκάρετε τον Αέρα καθώς Καθαρίζετε με Ηλεκτρική Σκούπα Για να φρεσκάρετε τον αέρα ενόσω καθαρίζετε με η

λεκτρική σκούπα, απλώς βρέχετε ένα κομμάτι βαμβάκι με το αγαπημένο σας αρωματισμένο λάδι και το βάζε τε στη σακούλα της σκούπας. Θα μυρίζει υπέροχα ολό κληρο το σπίτι.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΛΥΣΙΜΟ ΡΟΥΧΩΝ Μαλακτικό Ρούχων Η χρήση μαλακτικού στα σεντόνια και τα ρούχα αν-

Συμβουλές yια την Φροντίδα του Σπιτιού

439

θρώπων που πάσχουν από άσθμα, μερικές φορές προ καλεί κρίση άσθματος. Είναι καλύτερο να τα aπλώνετε

για να στεγνώσουν και να μη χρησιμοποιείτε μαλακτι κό ρούχων.

Λευκαντικό Ρούχων

Προσθέτετε

1/4 φλιτζάνι ξίδι στην πλύση σας. Απο

μακρύνει τους λεκέδες και τις μυρωδιές. Για τους Λιπαρούς Λεκέδες

Τα αναψυκτικά τύπου Κόλα μπορεί να είναι διαβρω τικά για τον οργανισμό μας, αλλά αφαιρούν εύκολα τα λίπη από τα ρούχα μας. Ρίχνετε 1 κουτάκι Κόλα στον πλυντήριο όταν πρόκει

ται να πλύνετε ρούχα με λιπαρούς λεκέδες. Διαλύει γρή γορα τα λίπη. (Ο EdgaΓ Cayce συνιστούσε να πίνουμε 1 κουτάκι το μήνα για να καθαρίζουμε τον οργανισμό μας).

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΗΤΕΡΕΣ Τσάι Βόραγου για Θηλάζουσες Μητέρες Για να παρασκευάσετε αυτό το έγχυμα (τσάι) χρησι

μοποιείτε άνθη και φύλλα βόραγου. Βάζετε 1/4 φλιτζά

νι ψιλοκομμένα φύλλα και άνθη βόραγου σε 2 φλιτζά νια βραστό νερό.

Τα αφrίνετε για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτε τε γλυκαντικό.

Πίνετε αρκετά φλιτζάνια την ημέρα. Είναι καλό κα ταπραϋντικό των νεύρων και βοηθάει στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος.

440

ΣΠΙΤΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Για τη Διακοπή του Γάλακτος

Βάζετε 2 κουταλιές σούπας φασκόμηλο σε 1 φλιτζάνι γάλα και σιγοβράζετε για

10 λεπτά. Στραγγίζετε και

προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Το Ώίνετε αρκετές φο ρές την ημέρα.

Τσάι Μάραθου για Θηλάζουσες Μητέρας Το έγχυμα αυτό είναι αποτελεσματικό για την παρα γωγι} γάλακτος. Ρίχνετε 1 φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο μάραθο. Το αφι}νετε για 5 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαντικό. Μπορείτε να προσθέτετε μια πρέζα τζίντζερ, αν θέλετε.

Βασιλικός για Περισσότερο Γάλα Ρίχνετε 2 κουταλιές σούπας βασιλικό σε

1 φλιτζάνι

βραστό νερό. Το αφι}νετε για 10 λεπτά και στραγγίζετε. Προσθέτε τε γλυκαντική ουσία και το πίνετε αρκετές φορές την ημέρα.

Άνθη Μενεξέ για Περισσότερο Γάλα Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας λυκίσκο και 1 κουτα-

λιά σούπας άνθη μενεξέ σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Τα αφήνετε να μουσκέψουν για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε μέλι ως γλυκαντικό. Το πίνετε αρκετές φορές την ημέρα. Βοηθάει επίσης

στη χαλάρωση της μητέρας. Εγκυμοσύνη Λέγεται ότι το έγχυμα (τσάι) κόκκινης σμεουριάς διευ-

Συμβουλές για την Φροντίδα του Σπιτιού

441

κολύνει τον τοκετό αν χρησιμοπο111θεί καθ' όλη τη διάρ κεια της εγκυμοσύνης.

Κόβετε 4-5 φρέσκα φύλλα. Ρίχνετε στα φύλλα 1 φλιτζάνι βραστό νερό, καλύπτετε

και τα αφήνετε για 10 λεπτά. Στραγγίζετε και προσθέτετε γλυκαΥrικό.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΤΙΛΒΩΤΙΚΆ ΚΑΙ ΠΑΡΚΕ Παρκέ Λιώνετε 4 κουταλιές σούπας παραφίνη και τη ρίχνετε σε 8 φλιτζάνια ορυκτέλαιο.

Ψύχετε το μίγμα και το αποθηκεύετε σε γυάλινη φιά λη. Το aπλώνετε στο πάτωμα, το αφήνετε να στεγνώσει για 30 λεπτά και το γυαλίζετε ελαφρά.

Στιλβωτικό Επίπλων με Ορυκτέλαιο Προσθέτετε

1 κουταλιά σούπας λάδι λεμονιού σε 4

φλιτζάνια ορυκτέλαιο. Το βάζετε σε ψεκαστήρα και το χρησιμοποιείτε σε ξύ

λινα έπιπλα. Τα τρίβετε ελαφρά και μετά τα σκουπίζετε.

Στιλβωτικό Επίπλων με Ελαιόλαδο Αναμιγνύετε 1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο και 1/2 φλι

τζάνι χυμό λεμονιού σε μικρό μπολ. Βρέχετε ένα κομ μάτι ύφασμα με το υγρό, το στύβετε, και ξεσκονίζετε και γυαλίζετε μ' αυτό τα έπιπλα. Μπορείτε να χρησιμο ποιήσετε το ίδιο ύφασμα πολλές φορές.

Για το Γυάλισμα Ξύλινων Πατωμάτων Αναμιγνύετε 4 κουταλιές σούπας αραβικό κόμμι, 4 κου-

442

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ταλιές σούπας καθαρό τερεβινθέλαιο, 4 φλιτζάνια πρά σινο οινόπνευμα και 1 φλιτζάνι πορτοκαλί λάκα. Ανα κατεύετε έως ότου διαλυθεί το αραβικό κόμμι.

Το aπλώνετε με ένα κομμάτι ύφασμά και το αφήνετε να στεγνώσει για 30 λεπτά, προτού το γυαλίσετε.

Μπορείτε να το αποθηκεύσετε για μετέπειτα χρήση,

αλλά μην ξεχάσετε να κολλήσετε ετικέτα. Προσδίδει εξαιρετική λάμψη στο πάτωμα, χωρίς να γλιστράει.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΕΝΤΟΜΟΑΠΩΘΗΤΙΚΑ Απ ωθητικό Μυρμηγκιών με Ν επέτα Βάζετε κοπανισμένη νεπέτα στη διαδρομή των μυρ μηγκιών. Θα εγκαταλείψουν το σπίτι.

Απωθητικό Μυρμηγκιών με Υδραστίδα Βάζετε σακουλάκια υδραστίδας γύρω από την περιο χή που υπάρχουν μυρμήγκια. Θα φύγουν σύντομα.

Για τις Σταρόψειρες Προσθέτετε φύλλα δάφνης σε μικρό σακουλάκι με πι πέρι (μαύρο ή καγιέν) και το δένετε σφιχτά. Το τοποθετείτε στο κουτί με το αλεύρι και δεν θα έχε τε πρόβλημα με τις σταρόψειρες.

Απωθητικό Μυγών Κοπανίζετε ίσες ποσότητες από φύλλα δάφνης, τριμ μένο γαρίφαλο (μοσχοκάρφι), φλισκούνι και ευκάλυ πτο. Τοποθετείτε το μίγμα σε όμορφα σακουλάκια και τα κρεμάτε κοντά σε πόρτες.

Συμβουλές για την Φροντίδα του Σπιτιού

443

Απωθητικό Μυγών για Πικνίκ Για να μην αντιμετωπίζετε προβλήματα με τις μύγες κατά τη διάρκεια του υπαίθριου γεύματος, αφήνετε mo

τραπέζι φρεσκοκομμένο βασιλικό. Για προmασία μέσα στο σπίτι, τοποθετείτε σε κάθε

δωμάτιο κλωνάκια βασιλικού.

Είναι καλό να αφήνετε χαμομήλι, σκόρδο, δυόσμο ή μέντα σε διάφορα σημεία του σπιτιού, διότι διώχνουν τα έντομα. Το μυριόφυλλο απωθεί πολλά έντομα, αν

χρησιμοποιηθεί υπό μορφή σπρέι. Ψ είpες στα Μαλλιά Ρίχνετε 4 φλιτζάνια βραστό νερό σε 1 μεγάλη χούφτα φύλλα καπνού. Τα αφήνετε να μουσκέψουν αρκετές ώ ρες. Στραγγίζετε και κρατάτε το υγρό, το οποίο θα χρη σιμοποιήσετε για το ξέβγαλμα των μαλλιών.

Επειδή θα χρειαmεί να ξαναχρησιμοποιήσετε το υ γρό αυτό, το συλλέγετε σε λεκάνη καθώς το ρίχνετε απ' ευθείας σε φρεσκολουσμένα μαλλιά. Ξεβγάζετε τα μαλ

λιά τουλάχιmον 15 φορές και τα χτενίζετε αμέσως με τά το ξέβγαλμα. Τα αφήνετε για αρκετές ώρες προτού τα λούσετε ξα

νά. Πολλοί χρησιμοποιούν τον καπνό από τσιγάρα (α φού αφαιρεθεί το χαρτί) και ισχυρίζονται ότι είναι α ποτελεσματικός.

Εντομοαπωθητικό με Σασσαφpάς Πριν από τις εξόδους σας, κάνετε εντριβή mo δέρμα

σας με λάδι σασσαφράς. Για την παρασκευή του, βάζε τε 1 φλιτζάνι σασσαφράς σε βάζο και καλύπτετε το βό τανο με βότκα. Κλείνετε καλά το βάζο και το αφήνετε mον ήλιο όλη

444

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

την ημέρα ή σε φούρνο χαμηλής θερμοκρασίας όλι1 τη νύχτα. Το βάζω κοντά στο καλοριφέρ. Εντομοαπωθητικό με Φλισκούνι Βάζετε 2 κουταλιές σούπας λάδι φλισκουνιού σε 2 φλι τζάνια βότκα. Ανακινείτε καλά και το αλείφετε στο δέρ μα σας, πριν από τις εξόδους σας. Για Σπίτι Χωρίς Έντομα

Κρεμάτε ματσάκια αποξηραμένων φύλλων ντομάτας σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού. Απομακρύνει τα έντομα.

Για το Σκόρο

Για να μην αντιμετωπίζετε προβλήματα με το σκόρο, κρεμάτε στη ντουλάπα σας ματσάκια φασκόμηλου.

Για τα Ασημόψαρα Βάζετε σε διάφορα σημεία του σπιτιού κλωνάκια βαλ

σαμίτη (βαλσαμώδους χρυσάνθεμου), για να διώξετε το ασημόψαρο (λέπισμα).

Αντιμετώπιση των Σκωλήκων σε Παιδιά Δίνετε στο παιδί να τρώει 1/2 φλιτζάνι βατόμουρα με κάθε γεύμα για 3-4 ημέρες.

Θα απομακρύνει τους σκώληκες.

ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Καλαθάκια Στα παιδιά αρέσει να προσφέρουν δώρα. Μπορείτε

να τα μάθετε να κατασκευάζουν καλάθια και να τα βά-

Συμβουλές για την Φροντίδα του Σπιτιού

445

φουν με φυσικές χρωσrικές.

Από τα καρύδια παρασκευάζεται η πιο εύκολι1 φυσι κι} βαφι}. Βάζετε φλούδες καρυδιών σε νερό και σιγο

βράζετε για μερικές ώρες. Βυθίζετε τα καλάθια στο υ γρό και τότε αποκτούν πολύ όμορφη όψη.

Αποτελεί χρι}σιμο δώρο, το οποίο μπορεί να διατηρη θεί για πάντα. Αν θέλετε να aρωματίσετε τα καλάθια, μουσκεύετε τα καλάμια σrο αιθέριο έλαιο της αρεσκείας σας για

λεπτά. Με τον τρόπο αυτό τα καλάμια γίνονται εύκα μπτα και μπορούν να πλεχτούν πιο εύκολα - και το κα λάθι αναδίδει ευχάρισrι1 μυρωδιά.

Σελιδοδείκτες Για να κατασκευάσετε ελκυσrικούς σελιδοδείκτες, aποξηραίνετε το βότανο της επιλογής σας ανάμεσα σε

φύλλα απορροφητικού χαρτιού. Το πιέζετε για να γίνει επίπεδο με κάποιο βαρύ αντι κείμενο. Όταν aποξηρανθεί, το τοποθετείτε ανάμεσα

σε δύο φύλλα πλασrικού. Μπορείτε να κόψετε το πλα σrικό σrο σχήμα που σας φαίνεται ευχάρισrο.

Τα ενώνετε με κόλλα, δημιουργείτε τρύπες γύρω από

τα χείλη και το διακοσμείτε με νι}μα κεντήματος ή μαλλί πλεξίματος.

Πασχαλινά Αυγά Εδώ προτείνεται ένας παραδοσιακός τρόπος για το

βάψιμο των αυγών. Τυλίγετε τα αυγά με σατινέ ημιδιά φανα χαρτί και τα καλύπτετε με αλουμινόχαρτο. Θα αποκτι}σουν χρυσαφί χρώμα. Με κερί μέλισσας μπορείτε να γράψετε ονόματα ή να

δημιουργήσετε σχέδια πάνω σrα αυγά. Ενόσω τα δια-

446

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

κοσμείτε, τοποθετείτε καφέ ή κόκκινα σατινέ φύλλα σε

μια παλιά κατσαρόλα και τα καλύπτετε με νερό. Ζεσταίνετε το νερό μέχρι να βράσει.

Προσθέτετε τα αυγά με τα σχέδια κάι τα σιγοβράζετε για 30 λεπτά.

Τα βγάζετε από το νερό και τα στεγνώνετε. Το κερί θα λιώσει και τα σχέδια θα aποτυπωθούν σε χρωματι στό φόντο.

Φλάουτο από Σαμπούκο (κουφοξυλιά) Για να διασκεδάζετε τα παιδιά, αδειάζετε από την ψί χα του ένα κλαδάκι σαμπούκου για να κατασκευάσετε

φλάουτο. Είναι πολύ δημιουργικι} απασχόληση για τα παιδιά.

Ζωγραφική με τα Δάχτυλα Αναμιγνύετε

2 φλιτζάνια κρύο νερό με 1/4 φλιτζάνι

άμυλο καλαμποκιού. Προσθέτετε χρωστική για τρόφι μα και η μπογιά είναι έτοιμη.

Μπορείτε να τη διατηρήσετε στο ψυγείο για να τη χρη σιμοποιήσετε αργότερα.

Ανάπτυξη Κάρβουνων Είναι πολύ διασκεδαστικι} απασχόληση για τα παι διά. Βάζετε μερικά κομμάτια κάρβουνο σε βαθύ δίσκο. Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας νερό, 1 κουταλιά σού πας λουλάκι, 1 κουταλιά σούπας αμμωνία και 2 κουτα

λιές σούπας αλάτι. Το χύνετε πάνω στα κάρβουνα. Ρίχνετε αρκετές σταγόνες χρωστικής τροφίμων, δια

φόρων χρωμάτων, σε διάφορα σημεία του κάρβουνου. θα χρειαστούν μερικές μέρες για να αρχίσει να ανα πτύσσεται το κάρβουνο.

Συμβουλές για την Φροντίδα του Σπιτιού

447

Δάκρυα του Ιώβ Το κόιξ (δάκρυα του Ιώβ) είναι πολύ ενδιαφέρον φυ τό για τα παιδιά. Το φθινόπωρο, καλύπτεται από σκλη ρούς, στιλπνούς καρπούς, που μοιάζουν με χάντρες, με τους οποίους μπορούν να δημιουργήσουν όμορφα κο

σμήματα. Τους περνούν εύκολα σε νήμα και διασκεδά ζουν κατασκευάζοντας δώρα. Για γερό κολιέ, χρησιμο ποιήστε ως νήμα πετονιά.

Πλάσιμο Πηλού Αναμιγνύετε 1/2 φλιτζάνι αλάτι, 1 φλιτζάνι αλεύρι και

3 κουταλιές σούπας στυπτηρία. Προσθέτετε αρκετό νερό και χρωστική τροφίμων για να είναι πιο ελκυστικός. Τον διατηρείτε σε κλειστό βά

ζο και τον ζυμώνετε με νερό αν στεγνώσει πολύ.

ΑΛΛΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ Για να Μειωθεί η Όρεξη Τρίβετε με μια σκελίδα σκόρδο το άνω χείλος πριν από το γεύμα.

Τρίχες Τύφης Οι τρίχες της τύφης (ψάθας) είναι πολύ χρήσιμες στο σπίτι. Μπορείτε να γεμίσετε με αυτές παπλώματα - εί

ναι μονωτικό υλικό και θα σας κρατάει πραγματικά ζε στούς. Μπορείτε επίσης να τις χρησιμοποιήσετε για ε

πένδυση σε παλτό.

Είναι κατάλληλες για το πανωφόρι των κυνηγών, ε πειδι} είναι αδιάβροχες και μονωτικές για να ζεσταί νουν στο κρύο.

448

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Συντήρηση της Αποχέτευσης Ρίχνετε 1/2 φλιτζάνι σόδα μαγειρικι)ς στην αποχέτευ

ση και έπειτα 1/2 φλιτζάνι χυμό λεμονιού ή ξίδι. Περι μένετε 15 λεπτά και μετά χύνετε άφθονο καυτό νερό.

Παρασκευή Αλισίβας Βάζετε στάχτη ξύλου σε μια κατσαρόλα με νερό και

την αφήνετε όλη τη νύχτα. Στραγγίζετε τις στάχτες και έχετε νερό αλισίβας που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για την παρασκευή σαπουνιού.

Για το Λόξιγκα Τρώτε 1 κουταλιά σούπας ζάχαρη. Ο λόξιγκας θα στα ματήσει αμέσως.

Φλωρεντιανή ίριδα, ρίζα: Floτentine iτis

Συμβουλές για την Φροvτίδα του Σπιτιού

449

Μενεξές: Viola odoι·ata

Καρυδιά: juglans τegia

Νεροκάρδαμο:

Λευκό σινάπι:

Nastιιτtium officiιιale

Bτassica alba

450

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Άγρια κερασιά:

Άγριο λινάρι:

Ρηι,-ιιιι.s seτotiΊZa

Lίηιι1ιι leωisii

Άγριο ρύζι:

Άγριο γιαμ (διοσκορέα):

Zizania aqιιatica

Dioscoτea villosa

451

Συνταγές Μαγειρικής

Γωλθερία: Gaaltlιe1·ia pτocιιnιbens

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΕΒΔΟΜΟ

Συνταγές Μαγειρικής ~ Ε χω συμπεριλάβει μερικές συνrαγές, που μπο ρούν να ετοιμαστούν εύκολα και να χρησιμο ποιηθούν σε έκτακτες περιστάσεις- καμιά φο

ρά εμφανίζεται απρόσμενη συντροφιά και πρέπει να ετοιμάσετε γεύμα μέσα σε λίγη ώρα. Ορισμένες συνrαγές είναι πολύ απλές και μπορείτε να τις έχετε κατά νου στον καθημερινό προγραμματι

σμό της διατροφής σας. Σε μερικές συνrαγές περιλαμβάνονrαι άγρια φυτά και βότανα, με τα οποία ίσως δεν είστε εξοικειωμένοι. Εδώ

θα σας φανούν χρήσιμα τα βιβλία που περιγράφουν φυ-

452

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

τά και τις ιδιότητές τους.

Θα μπορούσατε να αναζητήσετε σε βιβλιοθήκες ή να αγοράσετε βιβλία γραμμένα από ειδικούς, τα οποία θα

σας δημιουργι)σουν νέα ενδιαφέροντα για τη χρήση ά γριων φυτών στη μαγειρική - προσωπικά, προτιμώ να

αγοράζω τα βιβλία, ώστε να τα έχω δίπλα μου όποτε τα χρειαστώ. Όταν βγαίνω στο δάσος, αναζητώντας άγρια

φυτά ι} μανιτάρια, έχω πάντα μαζί μου κάποιο βιβλίο αναφοράς.

Υπάρχουν σύλλογοι που διοργανώνουν περιπάτους και ομιλίες για τα άγρια φυτά και τη χρήση τους στη μαγει ρική. Σε κάθε ομάδα θα συναντήσετε ανθρώπους με πολ λές γνώσεις στο αντικείμενο αυτό.

Όταν αποκτήσετε ενδιαφέρον για τις φυσικές τροφές, θα ανοίξουν μπροστά σας νέοι δρόμοι. Εκτός αυτού, όμως, νομίζω ότι είναι θαυμάσιο να απο κτά κανείς νέες γνώσεις, απλώς και μόνο για χάρη της

μάθησης.

Είναι πιθανό οι γνώσεις αυτές να σας φανούν χρι)σι μες στο μέλλον.

ΚΑΦΕΣ ΚΑΙ ΤΣΑΪ Υποκατάστατο Καφέ με Ταραξάκο ή Ρίζα Ραδικιού Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε ταραξάκο είτε ρί

ζα ραδικιού. Πλένετε προσεκτικά τις ρίζες και τις aπλώνετε σε μεγάλο ταψί. Το βάζετε στο φούρνο (στους 80 έως 95 βαθμούς) για 4 ώρες το πολύ. Γυρίζετε τις ρίζες, ώστε να aποξηραν θούν ομοιόμορφα.

Συνταγές Μαγειρικής

453

Όταν οι ρίζες aποξηρανθούν πλήρως, τις αφι)νετε να κρυώσουν και τις αποθηκεύετε όπως είναι, για να τις

αλέσετε αργότερα, ι) τις αλέθετε προτού τις αποθηκεύ σετε σε δοχείο που κλείνει αεροστεγώς. Χρησιμοποιείτε το υποκατάστατο όπως τον καφέ ι) το αναμιγνύετε σε ίσες ποσότητες με τον καφέ του εμπο

ρίου.

Υποκατάστατο Καφέ με Βότανα Αναμιγνύετε και αλέθετε 1 φλιτζάνι ρίζα τζίνσενγκ, 1/2 φλιτζάνι ρίζα γλυκόριζας, 1 φλιτζάνι ρίζα σαρσαπαρίλ λας, 1 φλιτζάνι ιρλανδικό βρύο, 2 φλιτζάνια κνίκο (α γιάγκαθο),

1/2 φλιτζάνι aποξηραμένη φλούδα πορτο

καλιού και 5 φλιτζάνια καβουρντισμένο ραδίκι ι) κα

βουρντισμένη ρίζα ταραξάκου. Αν θέλετε, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σκόνη βύ νης αντί της γλυκόριζας.

Καφές Καλαμποκιού Βάζετε αποξηραμένα καλαμπόκι σε μια κατσαρόλα. Προσθέτετε βραστό νερό και συνεχίζετε να το βράζετε για 5 λεπτά.

Χρησιμοποιείτε σιρόπι σφενδάμνου ως γλυκαντικό. Ήταν πολύ δημοφιλές στην ινδιάνικη φυλή των Ιροκέ ζων.

Τσάι Μήλου Είναι χρήσιμο να το έχετε πρόχειρο για τψ αντιμετώ πιση πολλών ασθενειών, αν και μπορείτε να το πίνετε

απλώς για ευχαρίστηση. Πλένετε μερικά μι)λα και aφαιρείτε τα κουκούτσια τους. Τα κόβετε σε φέτες, χωρίς να τα καθαρίσετε από

454

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

το φλούδι τους. Τοποθετείτε τα μήλα σε ταψί, το οποίο έχετε επιστρώσει με βουτυρωμένο λαδόχαρτο. Το βάζετε σε φούρνο, σε χαμηλή θερμοκρασία, έχο ντας την πόρτα του λίγο ανοιχη). Γυρίζετε τα μήλα ώ στε να aποξηρανθούν πλι)ρως και ομοιόμορφα.

Όταν οι φέτες των μι)λων έχουν aποξηρανθεί, κλείνε τε την πόρτα του φούρνου και τις καβουρντίζετε έως ότου αποκτήσουν ανοιχτό καφέ χρώμα.

Ψύχετε τα μι)λα και τα αποθηκεύετε σε δοχείο που κλείνει αεροστεγώς. Βάζετε μερικές φέτες σε ένα φλι τζάνι και το γεμίζετε με βραστό νερό.

Τις αφι)νετε για περίπου 1 Ο λεπτά. Προσθέτετε μέλι, αν θέλετε, ως γλυκαντικό. Είναι πραγματικά καλό το νωτικό για τους νεφρούς.

Τσάι Μελισσόχορτου Παίρνετε 20 κλωνάκια νωπού μελισσόχορτου, 4 κου ταλιές σούπας μέλι, 1 Ο ολόκληρα γαρίφαλα (μοσχοκάρ

φια) και το χυμό 1/2 λεμονιού. Πρώτα ρίχνετε 4 φλιτζάνια βραστό νερό στο μελισσό

χορτο και στη συνέχεια προσθέτετε τα άλλα υλικά. Τα αφι)νετε να μουσκέψουν για 10 λεπτά. Στραγγίζε τε και σερβίρετε.

Τσάι Καρπών Αγριοτριανταφυλλιάς Συλλέγετε και πλένετε καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς. Τους θρυμματίζετε στο μπλέντερ. Τους aποξηραίνετε στον αέρα και τους αποθηκεύετε σε δοχείο που κλείνει αεροστεγώς. Για να παρασκευάσετε το τσάι, ρίχνετε

φλιτζάνι βραστό νερό σε 1/2 κουταλιά σούπας θρυμμα τισμένους καρπούς.

Τους αφήνετε για 5 λεπτά, έως ότου το υγρό αποκη)-

455

Συνταγές Μαγειρικής

σει φωτεινό ροζ χρώμα. Προσθέτετε ζάχαρι} ή μέλι.

Για επιπλέον γεύση, δοκιμάστε το με γαρίφαλο (μο σχοκάρφι) ή χρησιμοποιήστε ξυλάκια κανέλλας για να ανακατεύετε το τσάι.

ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ Παρασκευάστε Δικό Σας Γιαούρτι Σε 3 φλιτζάνια χλιαρό νερό διαλύετε 4 φλιτζάνια γάλα σε σκόνη και προσθέτετε 1 κουτί γάλα εβαπορέ. Σε ξεχωριστό μπολ, διαλύετε 1 φακελάκι ζελατίνη σε

1 φλιτζάνι βραστό νερό. Περιμένετε έως ότου γίνει χλιαρό και στη συνέχεια αναμιγνύετε τα δύο μίγματα και προσθέτετε 4 κουτα λιές σούπας απλό γιαούρτι.

Η θερμοκρασία του μίγματος που προκύπτει δεν πρέ πει να ξεπερνά τους 38 βαθμούς, αλλιώς θα εξοντω θούν οι καλλιέργειες των μικροοργανισμών του γιαουρ τιού.

Προθερμαίνετε το φούρνο στους 120 βαθμούς. Ρίχνετε το μίγμα του γιαουρτιού σε γυάλινο δοχείο και

το βάζετε στον προθερμασμένο φούρνο. Σβι}νετε το φούρνο. Το αφι)νετε εκεί για 24 ώρες.

Το βγάζετε από το φούρνο, το βάζετε σε δοχεία και τα τοποθετείτε στο ψυγείο. Μπορείτε να προσθέτετε στο γιαούρτι φρούτα της α ρεσκείας σας. Εμείς προτιμούμε τα κεράσια.

Προσθέτω περίπου

2 φλιτζάνια κεράσια κονσέρβας

(τα ψιλοκόβω πρώτα στο μπλέντερ και μετά τα αναμι γνύω στο γιαούρτι).

Επειδή τα κεράσια είναι κατάλληλα για την αντιμετώ-

ΣΠΙΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

456

πιση της ουρικής αρθρίτιδας, παρασκευάζω άφθονο για ούρτι με κεράσια για το γαμπρό μου ο οποίος υποφέρει

από ουρική αρθρίτιδα. Το τρώει συχνά. Στο σπίτι μας καταναλώνουμε επίσης πολύ απλό για

ούρτι, επειδή θεωρώ ότι είναι σημαντικό για τη διατρο φή μας. Είναι νόστιμο με ψητές πατάτες, σαλάτες και φρουτοσαλάτες.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ ΣΑΛΤΣΕΣ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ Σάλτσα με Σπόρους Σέλινου

Αναμιγνύετε στο μπλέντερ 1 κουταλιά σούπας αλάτι, 1 κουταλιά σούπας σπόρους σέλινου, 1 έως 1 lf2 κουτα λιά σούπας ξηρή μουστάρδα, 3/4 κουταλιά σούπας πά πρικα, 3/4 φλιτζάνι ξίδι, 1 φλιτζάνι ζάχαρη και 1/2 μι κρό κρεμμύδι. Όταν αναμιχθούν καλά, προσθέτετε με σταθερή ροή

2 1/4

φλιτζάνια φυτικό λάδι στο μίγμα. Τη διατηρείτε

στο ψυγείο.

Σάλτσα με Τσίλι

Ξεφλουδίζετε και ψιλοκόβετε 4 λίτρα ντομάτες. Προ σθέτετε

1/2 φλιτζάνι ψιλοκομμένο κρεμμύδι, 1/2 φλι 1/2 φλιτζάνι ψι λοκομμένες καυτερές πιπεριές, 5 κουταλιές σούπας α λάτι, 1/2 φλιτζάνι καστανή ζάχαρη, 1/2 κουταλιά σού πας πιπέρι καγιέν, 1 κουταλιά σούπας μοσχοκάρυδο, 2 κουταλιές σούπας τζίντζερ, 1 κουταλιά σούπας κανέλ λα και 1 κουταλιά σούπας σινάπι. Αναμιγνύετε καλά και προσθέτετε 4 φλιτζάνια ξίδι. τζάνι ψιλοκομμένες γλυκές πιπεριές,

Τη βράζετε μέχρι να αποκτήσει την επιθυμητή πυκνό-

Συνταγές Μαγειρικής

457

τητα. Τη ρίχνετε σε αποm:ειρωμένα βάζα και τα σφρα γίζετε.

rαλλική Σάλτσα Συνδυάζετε σε βάζο ενός λίτρου 1/4 φλιτζάνι νερό, 1/2

1 lf2 φλιτζάνι λάδι σαλάτας, 1 φλιτζάνι κέτσαπ, 2 κουταλιές σούπας σάλτσα worcesteΓshiΓe, 1/2 φλιτζάνι ξίδι,

φλιτζάνι ζάχαρη, 1 κουταλιά σούπας αλάτι, 1 κουταλιά σούπας πιπέρι,

1 κουταλιά σούπας επιτραπέζια μου

m:άρδα και 1/2 κουταλιά σούπας σκόρδο σε σκόνη. Ανακινείτε καλά.

Μαγιονέζα Συνδυάζετε m:o μπλέντερ 1 αυγό με 3/4 κουταλιά σού πας αλάτι, 1/4 κουταλιά σούπας πάπρικα, 1/4 κουταλιά σούπας ξηρή μουστάρδα, 1 κουταλιά σούπας ξίδι και 1 κουταλιά σούπας χυμό λεμονιού.

Προσθέτετε 1/4 φλιτζάνι φυτικό λάδι και αρχίζετε να τα αναμιγνύετε.

Στη συνέχεια, προσθέτετε στο μίγμα με αργή, m:αθε ρΙ} ροή 3/4 φλιτζάνι φυτικό λάδι, έως ότου αποκτήσει το μίγμα λεία υφή.

Ρωσική Σάλτσα Αναμιγνύετε 3 γεμάτες κουταλιές σούπας μαγιονέζα,

2 κουταλιές σούπας κέτσαπ, 1 κουταλιά σούπας χρένο, 1/4 κουταλιά σούπας σάλτσα ~'OΓcesteΓshiΓe και 1 κου ταλιά σούπας καρύκευμα. Αναμιγνύετε καλά και την ψύχετε προτού τη σερβίρετε.

Ταταρική Σάλτσα Αναμιγνύετε 3 γεμάτες κουταλιές σούπας μαγιονέζα,

458

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

1 πολύ ψιλοκομμένο βραmό (σφιχτό) αυγό και 1 κου ταλιά σούπας καρύκευμα.

Την ψύχετε προτού τη σερβίρετε.

Σάλτσα Χίλιων Νησιών Αναμιγνύετε

1/2 φλιτζάνι μαγιονέζα με 2 κουταλιές

σούπας κέτσαπ, 1 ψιλοκομμένο βραmό (σφιχτό) αυγό,

1 κουταλιά σούπας ψιλοκομμένη γλυκιά πιπεριά και 1 κουταλιά σούπας καρύκευμα.

Αναμιγνύετε καλά και την ψύχετε.

Σάλτσα Χιλίων Νησιών - Παραλλαγή Συνδυάζετε 1 φλιτζάνι μαγιονέζα, 1/4 φλιτζάνι κέτσαπ,

1 ψιλοκομμένο βραmό (σφιχτό) αυγό, 1 πολύ ψιλοκομ μένο κρεμμύδι, 1/3 φλιτζάνι ψιλοκομμένες ελιές, 1 κου ταλιά σούπας επιτραπέζια μουmάρδα, 1/4 φλιτζάνι ψι λοκομμένη γλυκιά πιπεριά, 1/2 φλιτζάνι πολύ ψιλοκομ μένο σέλινο. Αναμιγνύετε καλά και την ψύχετε.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΤΡΟΦΗΣ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ Χυμός Βόραγου Πλένετε αρκετά φύλλα βόραγου και τα βάζετε σε μπλέ ντερ. Προσθέτετε αρκετό νερό ώmε να καλυφθούν και τα αναμιγνύετε σε υψηλή ταχύτητα, έως ότου το μίγμα γίνει λείο. Το προσθέτετε σε κρύο τσάι ή σε οποιοδή ποτε ποτό για να εμπλουτιmεί με βιταμίνες. Στα παιδιά αρέσει η γεύση του.

Προσθήκη Καροτένιου σε Σαλάτες Τα φύλλα του λάπαθου περιέχουν τετραπλάσια ποσό-

Συνταγές Μαγειρικής

459

τητα καροτένιου απ' ό,τι τα καρότα.

Όταν τα φύλλα του λάπαθου είναι νεαρά και τρυφε ρά, μπορείτε να τα προσθέσετε σε σαλάτες. Αποξηραίνετε μερικά για να τα προσθέσετε σε σού πες.

Τηγανίτες με Στελλαρία Ζεματίζετε φύλλα στελλαρίας για 3 λεπτά. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιαδ1}ποτε ποσότη

τα θέλετε, αλλά 1/4 φλιτζάνι ψιλοκομμένα φύλλα αρ κούν.

Χρειάζεται να είναι πολύ ψιλοκομμένα, στο μπλέντερ, και τα προσθέτετε στο μίγμα για τις τηγανίτες.

Στελλαρία σε Σαλάτες Τα άνθη της στελλαρίας μπορούν να προστεθούν ως ενδιαφέρον συστατικό σε σαλάτες. Σε σαλάτες μπορείτε επίσης να χρησιμοποη}σετε νεα

ρά φύλλα της.

Άνθη και φύλλα μπορούν να προστεθούν σε βραστά και σε σούπες.

Στελλαρία ως Πηκτικό Οι σπόροι της στελλαρίας μπορούν να χρησιμοποιη

θούν για να γίνουν πιο πυκνόρρευστοι οι ζωμοί και τα βραστά.

Άσαρο Γκλασέ Βράζετε τις ρίζες άσαρου (Αsαηιηι cωιa(leπse) - ονομά

ζεται και <<άγριο τζίντζερ>> -έως ότου μαλακώσουν. Τις στραγγίζετε, τις προσθέτετε σε σιρόπι σφενδάμνου

και σιγοβράζετε. Είναι ασυνήθιστο γλύκισμα.

460

ΣΠιτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Δενδρομολόχα Η δενδρομολόχα είναι μέλος της οικογένειας της μο λόχας. Τα φύλλα της μπορούν να καταναλώθούν ως πράσινη

σαλάτα 1) ως βρασμένο χορταρικό.

Παρασκευή Μουστάρδας Για να παρασκευάσετε μουστάρδα με γεύση τής αρε

σκείας σας, αρχίζετε με το σιναπάλευρο. Για να έχετε αγγλική γεύση, προσθέτετε ξίδι. Για κινεζική γεύση, χρησιμοποιείτε μπίρα. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε λευκό κρασί,

χρένο, φασκόμηλο, ρίγανη, πάπρικα, βασιλικό, σκόρ δο, κρεμμύδι, χαιρέφυλλο, γαρίφαλο (μοσχοκάρφι), λε βιστικό (αγριοσέλινο), κουρκούμα, δενδρολίβανο, μα ντζουράνα, σκόνη τσίλι, κύμινο, μπαχάρι, κανέλλα, θυ μάρι, εστραγκόν, μαϊντανό, άνηθο, ταμπάσκο, κάρι, θρούμπι, μοσχοκάρυδο ή σχοινόπρασο για να προσ δώσετε διαφορετικό άρωμα στο σιναπάλευρο. Αναμιγνύετε τα μπαχαρικά και το σιναπάλευρο σε ό ποιο συνδυασμό θέλετε και στη συνέχεια προσθέτετε

το υγρό. Αραιώνετε με γάλα ή μαγιονέζα. Προσθέτετε αρκετό υγρό ώστε να σχηματιστεί λείος πολτός. Αφήνετε να αναμιχθούν καλά τα αρώματα. Παρασκευάζετε μίγματα σε μικρές ποσότητες, για πιο πικάντικη γεύση. Διατηρείται για πάντα. Μπορείτε να την προσφέρετε

και ως δώρο.

Ασκληπιάδα Η ασκληπιάδα είναι φυτό πολλαπλ1)ς χρ1)σης. Οι βλα στοί της χρησιμοποιούνται σαν σπαράγγι και τα νεαρά

461

Συνταγές Μαγειρικής

φύλλα της (μόλις έχουν ανοίξει) σαν σπανάκι. Τα μπουμπούκια, που δεν έχουν ανοίξει ακόμη, έχουν γεύση μπρόκολου. Τα περικάρπια μαγειρεύονται όπως οι μπάμιες. Απλώς

τα καλύπτετε με βραστό νερό και τα βράζετε για 1 λε πτό.

Στραγγίζετε και επαναλαμβάνετε τη διαδικασία 3 φο ρές, και στη συνέχεια τα βράζετε για 10 λεπτά. Φυσικό Πηκτικό Για να έχετε πιο πυκνόρρευστες σούπες και ζωμούς, χρησιμοποιήστε aραρούτι.

Σούπα με Καρπούς Αγριοτριανταφυλλιάς Καλύπτετε 2 φλιτζάνια καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς με

2 φλιτζάνια νερό και σιγοβράζετε για 2 ώρες, έως

ότου μαλακώσουν.

Σε ξεχωριστό μπολ, αναμιγνύετε

1/2 φλιτζάνι ζάχαρη

με 2 κουταλιές σούπας άμυλο καλαμποκιού. Προσθέτετε το μίγμα αυτό στη σούπα των καρπών για να γίνει πιο πυκνόρρευστη. Τη βράζετε έντονα για 3 λε πτά, ανακατεύοντας συνεχώς. Προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι

λευκό κρασί προτού τη σερβίρετε. Αν τη σερβίρετε κρύα, ρίχνετε από πάνω κρέμα και φέ τες λεμονιού.

Θρεπτική Τροφή Τα κεφάλια των νεαρών λουλουδιών του ηλίανθου βρά

ζονται σε νερό και καταναλώνονται σαν λαχανάκια Βρυ ξελλών. Μπορείτε να αλέσετε τους σπόρους του ηλίαν θου (ηλιόσπορους) και τα τους προσθέσετε στο ψωμί, σε σούπες και σε κέικ, για περισσότερες βιταμίνες.

462

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ΖΕΣΤΗ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΚΑΙ ΖΕΣΤΟ ΠΟΝΤΣ Ζεστή Σοκολάτα

Αναμιγνύετε καλά στο μπλέντερ 2 φλιτζάνια γάλα σε σκόνη, 1 φλιτζάνι ζάχαρη άχνη, 1/4 φλιτζάνι κακάο, 1

φλιτζάνι κρέμα καφέ σε σκόνη και μια πρέζα αλάτι. Αν θέλετε, μπορείτε να προσθέτετε 2 κουταλιές σού πας σκόνη γάλακτος με βύνη. Για την παρασκεω} της σοκολάτας, προσθέτετε 4 κου

ταλιές σούπας από το μίγμα σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Ζεστό Αρωματικό Ποντς

Είναι κατάλληλο για μεγάλες συγκεντρώσεις. Προσθέτετε 6 λίτρα χυμό βακκίνιου σε 8 λίτρα χυμό μήλου. Τα ρίχνετε σε καφετιέρα χωρητικότητας 36-40 φλιτζα

νιών. Στο δίσκο της καφετιέρας βάζετε 1/2 φλιτζάνι κα στανή ζάχαρη, 1 lf2 κουταλιά σούπας ολόκληρα γαρίφα λα (μοσχοκάρφια) και περίπου 4-5 ξυλάκια κανέλλας. Όταν ολοκληρωθεί ο κύκλος, aφαιρείτε το δίσκο με

τα καρυκεύματα και σερβίρετε το ποντς ζεστό. Είναι εύγευστο και προσδίδει γιορταστική ατμόσφαιρα.

Ζεστή Σοκολάτα με Μέντα Παρασκευάζετε τη ζεστή σοκολάτα και την ανακατεύ

ετε με ζαχαρωτό ραβδάκι μέντας.

Ελβετική Μόκα Αναμιγνύετε 1/2 φλιτζάνι στιγμιαίο καφέ, 2 κουταλιές σούπας κακάο, 1/3 κουταλιά σούπας σόδα μαγειρικής,

1 φλιτζάνι ζάχαρη και 1 φλιτζάνι γάλα σε σκόνη. Τα αναμιγνύετε καλά στο μπλέντερ. Βάζετε 2 κουτα-

463

Συνταγές Μαγειρικής

λιές σούπας από το μίγμα σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό.

ΜΑΡΜΕΛΑΔΑ ΚΑΙ ΖΕΛΕ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ Ζελέ με Ταραξάκο Συλλέγετε

6 φλιτζάνια άνθη ταραξάκου. Αφαιρείτε

τους μίσχους και ξεπλένετε καλά τα άνθη. Προσθέτετε 3 φλιτζάνια νερό και τα βράζετε για πε ρίπου 3 λεπτά.

Στραγγίζετε καλά και προσθέτετε 1 κουταλιά σούπας εκχύλισμα λεμονιού και

1/2 κουταλιά σούπας εκχύλι

σμα πορτοκαλιού σε 2 % φλιτζάνια από το υγρό. Ανα μιγνύετε το μίγμα με έναν κύβο πηκτίνης και το φέρνε τε σε βράση.

Προσθέτετε 4 1/ 2 φλιτζάνια ζάχαρη (όλη την ποσότη τα μαζί) στο μίγμα. Το βράζετε πάλι για 3 λεπτά, ανα κατεύοντας συνεχώς.

Το απομακρύνετε από τη φωτιά και ξαφρίζετε την ε

πιφάνεια. Το βάζετε αμέσως σε αποστειρωμένα βάζα και τα σφραγίζετε.

Μαρμελάδα με Ποδόφυλλο Στα τέλη του καλοκαιριού ή στις αρχές του φθινοπώ ρου, συλλέγετε περίπου 2 λίτρα ώριμους καρπούς πο δόφυλλου.

Αφαιρείται τα άκρα των μίσχων, επειδή είναι δηλητη ριώδη. Τα κόβετε στα τέσσερα και τα βάζετε σε κατσα

ρόλα. Προσθέτετε 1 φλιτζάνι νερό και σιγοβράζετε για

15 λεπτά, ανακατεύοντας πότε-πότε το μίγμα. Όταν έχουν μαλακώσει αρκετά για μπορείτε να τα λιώ σετε, τα περνάτε από τρυπητό για να αφαιρέσετε το

464

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

φλοιό και τους σπόρους.

Σε 4 φλιτζάνια από τον πολτό προσθέτετε 1 κύβο πη κτίνης και τον φέρνετε σε βράση. Μόλιi; αρχίσει να βρά

ζει, προσθέτετε 5 φλιτζάνια ζάχαρη. Ανακατεύετε συ νεχώς.

Τον αφήνετε να βράσει έντονα για

1 λεπτό. Απομα

κρύνετε από τη φωτιά και ξαφρίζετε την επιφάνεια. Βά

ζετε τη μαρμελάδα αμέσως σε αποστειρωμένα βάζα και τα σφραγίζετε. Προσοχή: Το φυτό είναι δηλητηριώδες. Μην τρώτε τα

φύλλα και τους μίσχους. Συλλέγετε τους καρπούς του μόνο όταν είναι εντελώς ώριμοι. Οι Ινδιάνοι χρησιμο ποιούσαν νεαρούς βλαστούς για να aυτοκτονήσουν - κα ταλαβαίνετε λοιπόν ότι μπορεί να είναι θανατηφόροι.

Μαρμελάδα με Καρπούς Αγριοτριανταφυλλιάς Συλλέγετε 1 1/ 2 κιλό καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς και aφαιρείτε τα άκρα των μίσχων.

Συνθλίβετε τους καρπούς στο μπλέντερ.

Τους βάζετε σε κατσαρόλα, τους καλύπτετε με 4 φλι τζάνια βραστό νερό και σιγοβράζετε για 30 λεπτά. Τους τρίβετε σε σήτα για να αφαιρέσετε τους σπόρους και το κέλυφος. Με τον τρόπο αυτό θα έχετε περίπου 5 φλι τζάνια πολτό.

Στύβετε 2 μεγάλα πορτοκάλια και 1 λεμόνι και ρίχνε τε το χυμό τους στον πολτό.

Προσθέτετε το ξύσμα του φλοιού ενός πορτοκαλιού και 6 φλιτζάνια ζάχαρη στο μίγμα του πολτού. Βράζετε για περίπου 20 λεπτά. Τον απομακρύνετε από τη φωτιά και ξαφρίζετε την επιφάνεια. Ρίχνετε τη μαρμελάδα αμέσως σε αποστει ρωμένα βάζα και τα σφραγίζετε.

Συνταγές Μαγειρικής

465

ΜΙΓΜΑΤΑ ΒΟΤΆΝΩΝ ΓΙΑ ΠΛΟΥΣΙΑ ΓΕΥΣΗ /Ε χω πάντα πρόχειρα μερικά από τα παρακάτω μίγματα, επειδή είναι χρήσιμα και εξαιρετικά για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.

Μπορείτε να τα αποθηκεύσετε - διατηρούνται για πά ντα. Για την παρασκευή τους θα χρησιμοποιήσετε α

ποξηραμένα βότανα. Μίγμα για Κοτόσουπα Αναμιγνύετε από

1/4 φλιτζάνι σχοινόπρασο, εστρα

γκόν, μαντζουράνα, βασιλικό, θρούμπι και 3 κουταλιές σούπας φασκόμηλο.

Προσθέτετε 1-2 κουταλιές σούπας από το μίγμα των μπαχαρικών στην κοτόσουπα.

Το διατηρείτε σε δοχεία που κλείνουν αεροστεγώς. Βά

ζω μερικά από τα μίγματα αποξηραμένων βοτάνων σε μύλους. Με τον τρόπο αυτό μπορώ εύκολα να προσθέσω την ποσότητα που θέλω για ενίσχυση της γεύσης.

Σκόνη Κάρι Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας σπόρους κορί

ανδρου, τζίντζερ, αλεσμένη κουρκούμα και 4 κουταλιές σούπας κανέλλα σε σκόνη. Αναμιγνύετε καλά και έχετε τη δική σας σκόνη κάρι.

Μίγμα και Πίκλες Αναμιγνύετε από 2 κουταλιές σούπας σπόρους κορί ανδρου και μπαχάρι, 1 κουταλιά σούπας σπόρους σι

ναπιού, 2 φύλλα δάφνης και περίπου 2 1/2 εκατοστά ρί ζα τζίντζερ, πολύ ψιλοκομμένη.

466

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Μίγμα για Πιλάφι Αναμιγνύετε από 3 κουταλιές σούπας σκόρδο σε σκό νη και θυμάρι, από 2 κουταλιές σούπας μπαχάρι και κορίανδρο, 1 κουταλιά σούπας μαύρο πιπέρι, 5 κουτα λιές σούπας ρίγανη και 3/4 φλιτζάνι βασιλικό. Το αποθηκεύετε σε δοχείο που κλείνει αεροστεγώς. Χρησιμοποιείτε 2 κουταλιές σούπας από το μίγμα των

βοτάνων για κάθε φλιτζάνι ρύζι.

Σάλτσα για Πουλερικά Αναμιγνύετε από 3 κουταλιές σούπας μαντζουράνα και

θυμάρι, και από 1 κουταλιά σούπας φασκόμηλο, θρού μπι και δενδρολίβανο. Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας σπόρους σέλινου, και από 1/2 κουταλιά σούπας πιπέρι, ρίγανη και μπαχάρι.

Αποθηκεύετε το μίγμα σε δοχείο που κλείνει αεροστε γώς και το χρησιμοποιείτε σε σάλτσες ή σε οποιαδήπο

τε συνταγή, για την οποία χρειάζεστε καρυκεύματα για πουλερικά. Είναι κατάλληλο και για ρολό κιμά. Μίγμα για Κολοκυθόπιτα ή Μηλόπιτα Αναμιγνύετε 2 κουταλιές σούπας κανέλλα και αλεσμέ

νο τζίντζερ, από 3 κουταλιές σούπας τριμμένο μπαχάρι και μοσχοκάρυδο και 2 κουταλιές σούπας τριμμένο γα

ρίφαλο (μοσχοκάρφι). Το αποθηκεύετε σε βάζο με κα πάκι που κλείνει αεροστεγώς.

Μίγμα για Ψητές Πατάτες Είναι εύκολο στην αποθήκευση και τη χρήση του. Α ναμιγνύετε από 16 κουταλιές σούπας αλεύρι, άμυλο κα

λαμποκιού και γάλα σε σκόνη. Προσθέτετε 8 κουτα λιές σούπας αλάτι, 6 κουταλιές σούπας κρεμμύδι σε σκό-

Συνταγές Μαγειρικής

467

νη και 1 κουταλιά σούπας πιπέρι. Το αποθηκεύετε σε δοχείο που κλείνει αεροστεγώς.

Όσον αφορά τη χρήση του, πασπαλίζετε 3 φλιτζάνια aφυδατωμένες πατάτες με 6 κουταλιές σούπας από το

μίγμα. Σκορπίζετε 3 κουταλιές σούπας βούτυρο, και τα

αναμιγνύετε σε 2 1/3 φλιτζάνια βραστό νερό και 2/3 φλι τζάνι γάλα. Τα ψήνετε στο φούρνο, στους 180 βαθμούς, για 50-55 λεπτά.

Μίγμα για Σούπες Αναμιγνύετε 8 κουταλιές σούπας στιγμιαίο ζωμό (κό

τας ή βοδινού), 2 κουταλιές σούπας αποξηραμένα κρεμ μύδι και

1 κουταλιά σούπας aποξηραμένο μαϊντανό.

Αποθηκεύετε το μίγμα σε δοχείο που κλείνει αεροστε γώς. Όσον αφορά τη χρήση του, προσθέτετε 2 κουτα

λιές σούπας από το μίγμα σε 4 φλιτζάνια νερό. Προσθέτετε και άλλα αποξηραμένα λαχανικά, όπως αποξηραμένους κύβους καρότου, φέτες μανιταριών κ.λπ. Προσθέτετε όσο ρύζι ή χυλοπίτες θέλετε.

Σιγοβράζετε έως ότου είναι έτοιμο το ρύζι 1} οι χυλο πίτες. Προσθέτετε πιπέρι, αν χρειάζεται.

Μίγμα για Τάκο Αναμιγνύετε από 3 κουταλιές σούπας ρίγανη και άμυ λο καλαμποκιού, και από 2 κουταλιές σούπας βασιλι κό, κοπανισμένο πιπέρι και σκόρδο σε σκόνη. Προσθέ τετε 5 κουταλιές σούπας πιπέρι τσίλι και 1/2 φλιτζάνι

ψιλοκομμένο κρεμμύδι. Αποθηκεύετε το μίγμα σε δο χείο που κλείνει αεροστεγώς.

Χρησιμοποιείτε 3 κουταλιές σούπας από το μίγμα των

μπαχαρικών για κάθε κιλό κρέας. Αν ακολουθείτε συνταγή χωρίς κρέας, βάζετε 1lj2 κου-

468

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ταλιά σούπας του μίγματος για κάθε 2 φλιτζάνια από το υλικό που χρησιμοποιείτε.

ΣΙΡΟΠΙΑ ΑΠΟ ΒΟΤΑΝΑ Σιρόπι Σφενδάμνου Αναμιγνύετε 4 φλιτζάνια λευκή ζάχαρη, Ι/2 φλιτζάνι καστανή ζάχαρη και 2 φλιτζάνια νερό. Προσθέτετε 2 κουταλιές σούπας αμυλοσιρόπι, αν έχε τε. Καλύπτετε και σιγοβράζετε το μίγμα για 10 λεπτά. Το απομακρύνετε από τη φωτιά και προσθέτετε Ι κου ταλιά σούπας βανίλια και Ι κουταλιά σούπας καρύκευ μα σφενδάμνου. Το σιρόπι αυτό παρασκευάζεται και διατηρείται εύ κολα.

Σιρόπι Τριαντάφυλλου Βράζετε Ι φλιτζάνι νερό και Ι φλιτζάνι ζάχαρη για IS λεπτά. Προσθέτετε Ι φλιτζάνι αρωματικά κόκκινα ροδοπέ-

ταλα- μόνο πέταλα, παρακαλώ. Αφήνετε να μουλιάσουν μέχρι να κρυώσει το μίγμα.

Στραγγίζετε, αν θέλετε. Το χρησιμοποιείτε σε τηγανίτες, σε βάφλες ή σε πα γωτό- είναι ωραίο για κέρασμα.

ΛΑΧΑΝΙΚΆ ΑΠΟ ΒΟΤΑΝΑ Υποκατάστατο Καρότου Σε σούπες και βραστά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε

Συνταγές Μαγειρικής

469

ρίζες άγριου καρότου (Daucus carota). Το τμήμα που χρησιμοποιείται είναι ο μαλακός ιστός γύρω από τον πυρήνα.

Προσοχή: Προτού το χρησιμοποιήσετε, βεβαιωθείτε ό τι έχει τη χαρακτηριστική μυρωδιά του καρότου, επειδή το φυτό μοιάζει με το κώνειο, που είναι θανατηφόρο.

Υποκατάστατο Σέλινου Οι σπόροι του άγριου σέλινου (Apiunι gτaveole1ιs) μπο ρούν να προστεθούν σε σούπες και βραστά.

Προσδίδουν γεύση σέλινου.

Αποξηραμένο Καλαμπόκι Συλλέγετε

13 φλιτζάνια κόκκους καλαμποκιού. Προ

σθέτετε 1 φλιτζάνι ζάχαρη και 1 φλιτζάνι κρέμα. Φέρνετε σε βράση το μίγμα, ανακατεύοντας συνεχώς.

Τους τοποθετείτε σε ρηχά ταψιά και τους αφήνετε να aποξηρανθούν σε φούρνο χαμηλής θερμοκρασίας με την πόρτα λίγο ανοιχτή. Τους αποθηκεύετε σε δοχείο που κλείνει αεροστεγώς.

Εύκολο Σουκρούτ Σε πήλινο σκεύος, σχηματίζετε στρώμα πάχους 2 lJ2 εκατοστών από τεμαχισμένο λάχανο. Το πασπαλίζετε με 1 κουταλιά σούπας αλάτι.

Συνεχίζετε να στρώνετε το λάχανο και να το αλατίζε τε, έως ότου γεμίσει το σκεύος.

Σκεπάζετε το σουκρούτ με ένα πιάτο, τοποθετώντας πάνω του ένα βαρύ αντικείμενο.

Το αφήνετε όλη τη νύχτα και απομακρύνετε τον αφρό

που θα σχηματιστεί στην κορυφή. Ανακατεύετε καλά το λάχανο.

470

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Το επαναλαμβάνετε καθημερινά, έως ότου σταματή σει η ζύμωση. Το αποθηκεύετε σε αποστειρωμένα βάζα και τα κα λύπτετε καλά.

Παρασκευή Αφυδατωμένης Πατάτας Θα είναι πιο εύκολη η διαδικασία, αν σας βοηθ1}σουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Αφαιρείτε τη φλούδα από τις πατάτες και τις κόβετε σε φέτες. Τις ζεματάτε για 10 δευτερόλεπτα. Τις ρίχνετε αμέσως σε κρύο νερό και τις αφήνετε εκεί

για περίπου 15 λεπτά. Τις στεγνώνετε καλά. Στρώνετε τις πατάτες σε ταψί για μπισκότα, το οποίο

έχετε ψεκάσει με σπρέι μαγειρικού φυτικού λαδιού. Τις ψήνετε σε φούρνο, στους 65 βαθμούς. Αφήνετε λίγο ανοιχτή την πόρτα του φούρνου. Μετά από περίπου μια ώρα, γυρίζετε τις φέτες. Μπο ρεί να χρειαστούν 3 ώρες για να aφυδατωθούν πλήρως. Θα είναι εύθρυπτες όταν ετοιμαστούν.

Τις ψύχετε και τις αποθηκεύετε σε δοχείο που κλείνει αεροστεγώς.

Με τον ίδιο τρόπο μπορείτε να aποξηράνετε και κα ρότα.

Άγριο Σπαράγγι Συλλέγετε νεαρούς βλαστούς που έχουν μόλις εμφανι στεί. Τους βάζετε στον ατμό μέχρι να γίνουν τρυφεροί.

Βάζετε περίπου 3 βλαστούς σε αλεύρι για τορτίγια. Τους καλύπτετε με τυρί τσένταρ και μαγιονέζα. Τα βάζετε κάτω από το γκριλ ή σε φούρνο μικροκυ μάτων για να λιώσει το τυρί. Προσθέτετε φύτρες φασο λιών, τα τυλίγετε και τα απολαμβάνετε.

Συνταγές Μαγειρικής

471

ΚΡΑΣΙ ΑΠΟ ΒΟΤΑΝΑ Κρασί με Ταραξάκο Όταν το ταραξάκο βρίσκεται σε πλήρη άνθηση και δεν έχει βρέξει ούτε υπάρχει δρόσος, συλλέγετε 3 λίτρα

άνθη του φυτού. Τα πλένετε και τα τοποθετείτε σε πή λινο σκεύος. Ρίχνετε στα άνθη περίπου 8 λίτρα βραστό νερό και τα αφήνετε να μουλιάσουν για 36 ώρες. Τα

στραγγίζετε με τρυπητό και προσθέτετε 3 1/ 2 κιλά ζάχα ρη.

Παίρνετε 6 πορτοκάλια και 6 λεμόνια, και τα πιέζετε

κυλώντας τα για να γίνουν πιο ζουμερά. Τα κόβετε σε φέτες, χωρίς να αφαιρέσετε τι1 φλούδα τους, και τα ρί χνετε στο κρασί. Προσθέτετε 1/2 φλιτζάνι σταφίδες χω

ρίς κουκούτσια. Ανακατεύετε καλά. Τα αφήνετε για άλ λες 24 ώρες. Προσθέτετε 1 κύβο μαγιά ή ένα φακελάκι

ξηρή μαγιά. Ανακατεύετε και στραγγίζετε μέσω υγρής μουσελίνας ή καθαρής πετσέτας πιάτων. Το ρίχνετε σε φιάλες με βιδωτό καπάκι - τις γεμίζετε

μέχρι το χείλος τους. Καλύπτετε τις φιάλες, δένοντας κομμάτι μουσελίνας στο στόμιό τους. Τις τοποθετείτε σε δροσερό χώρο για 6 μήνες. Όταν ολοκληρωθεί η ζύμωση (όταν δεν εμφανίζονται

πλέον φυσαλίδες στις φιάλες), μπορείτε να βιδώσετε τα καπάκια.

Κρασί με Καρπούς Αγριοτριανταφυλλιάς Αφού πλύνετε καλά 2 lj2 κιλά καρπούς αγριοτριαντα φυλλιάς, τους συνθλίβετε. Τους ρίχνετε σε 8 φλιτζάνια νερό και τους αφήνετε να μουλιάσουν όλη τη νύχτα.

Προσθέτετε 30 γραμμάρια μαγιά και 900 γραμμάρια

472

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

ζάχαρη. Αφιίνετε να γίνει ζύμωση για 7 ημέρες. Στραγγίζετε καλά. Προσθέτετε 8 φλιτζάνια νερό και

άλλα 900 γραμμάρια ζάχαρη. Αφήνετε πάλι να γίνει ζύμωση. Είναι καλό καρδιοτο νωτικό και εξαιρετικά γευmικό.

Προμηθευτές Σπόρων και Φυτών Παρ' όλο που καλλιεργώ βότανα, αγοράζω πολλά από τα αποξηραμένα βότανα και ρίζες που χρησιμοποιώ από τοπικά καταmήματα υγιεινής διατροφής ή τα πα ραγγέλλω μέσω ταχυδρομείου. Υπάρχουν πολλά βότανα, τα οποία θέλω να χρησιμο ποιήσω, αλλά δεν υπάρχουν σε άγρια μορφιί mην πε ριοχή μου.

Υπάρχουν πολλοί προμηθευτές βοτάνων. Οι περισσό τερες εταιρείες που εμπορεύονται σπόρους διαθέτουν

μερικά τουλάχιmον φυτά, όπως και πολλούς από τους σπόρους.

Τα φυτώρια που υπάρχουν mην περιοχιί σας μπορεί

θα διαθέτουν επίσης μερικά. Μπορείτε επίσης να ρωτήσετε τους φίλους και τους γείτονές σας.

Θα εκπλαγείτε από τον αριθμό των γνωmών σας που

αναπτύσσουν βότανα για προσωπική χρήση. Έχω διαπιmώσει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που

καλλιεργούν φυτά είναι ιδιαίτερα πρόθυμοι να μοιρα mούν φιντάνια και σπόρους. Θεωρώ ότι είναι από τους πιο ευγενικούς και aξιαγάπητους ανθρώπους.

Τους αρέσει συνήθως να διηγούνται ιmορίες, και να μοιράζονται συνταγές και πληροφορίες μαζί με τα φι ντάνια τους.

Συνταγές Μαγειρικής

473

Σε συλλόγους και ομάδες κηπουρικής και βοτανικής θα συναντήσετε θαυμάσιους και ζεστούς ανθρώπους.

Κυκλοφορούν πολλά περιοδικά με πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο μπορείτε να χρησιμοποιείτε και

να προμηθεύεστε βότανα. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό χόμπι που διαρκεί ο λόκληρη ζωή. Όταν αρχίσετε να ασχολείστε με τα βό τανα, θα θέλετε να αποκτάτε όλο και περισσότερες γνώ σεις.

Σε πολλές κοινότητες οργανώνονται εργαστήρια, α γροκτήματα και προγράμματα μαθημάτων, στα οποία μπορείτε να γνωρίσετε έναν πιο φυσικό τρόπο ζωής.

Αν δεν εφαρμόζεται κάποιο πρόγραμμα στην περιοχή σας, θα μπορούσατε να διοργανώσετε εσείς μαθήματα σε διάφορα θέματα που σας ενδιαφέρουν και γνωρίζε τε, όπως είναι η συντήρηση των τροφίμων, η παρασκευή

φυσικού σαπουνιού r} οτιδήποτε άλλο. Οι άνθρωποι που θα παρακολουθήσουν το πρόγραμ μά σας ίσως γνωρίζουν κάποιο άλλο αντικείμενο για να σας διδάξουν.

Έτσι, αυτά τα προγράμματα διδασκαλίας θα μπορού σαν να αναπτυχθούν και να διευρυνθούν, ώστε να γνω

ρίσουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι έναν πιο φυσι κό τρόπο ζωής.

Νομίζω ότι είναι σημαντικό να αναπτύσσετε άγρια φυτά που υπάρχουν και στην περιοχή σας, ώστε να ε ξοικειωθείτε με τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες τους,

όπως επίσης να μάθετε να τα αναγνωρίζετε. Μερικές εταιρείες χρεώνουν μικρό χρηματικό ποσό

για την αποστολή των καταλόγων τους, αλλά θεωρώ ότι δεν είναι σπατάλη χρημάτων. Μερικές διαθέτουν μόνο σπόρους. Αυτό ίσως είναι κα-

474

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

λό, επειδή έτσι θα αποκτήσετε την εμπειρία της φύτευ

σης και της ανάπτυξης των φυτών από τα πρώτα τους στάδια. Αν μερικοί σπόροι είναι δύσκολο να φυτρώ σουν, να θυμάστε ότι πρέπει να τους υποβάλετε σε συν θήκες που θα μιμούνται τις εποχές του έτους.

Μερικοί σπόροι που δεν ανήκουν σε μονοετή φυτά, θα πρέπει να μείνουν στο ψυγείο ή στην κατάψυξη για τουλάχιστον μία εβδομάδα. Έτσι θα έχουν την εμπει ρία του χειμώνα, η οποία είναι απαραίτητη για να φυ τρώσουν.

Περισσότερες πληροφορίες για την καλλιέργεια των

βοτάνων στον κήπο και στο σπίτι, θα βρείτε στο βιβλίο των Εκδόσεων ΙΡΙΔΑ: Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ ΒΟΤΑΝΑ.

Κορυβανθές βακκίνιο

(μπλούμπερι): Vacciniu1ιι coτybosu1ιι

475

Συνταγές Μαγειρικής

Ισατίδα:

Αψιθιά:

Ge1ιista tinctoτίa

Aτte1nisίa absiJιtlιiunι

Αμαμηλίδα: Hanιanιelis viτginiana

Μυριόφυλλο : Achillea Jιιillefoliunι

476

ΣΠΠΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Γλωσσάριο Ακμή: φλεγμονώδης πάθηση των σμηγματογόνων αδένων και των θυλακίων των τριχών του δέρματος. Αναιμία: κατάσταση, στην οποία το αίμα έχει

έλλειμμα ερυθρών αιμοσφαιρίων ή αιμοσφαιρίνης. Αντιβιοτικό: φυσική ουσία που εμποδίζει την

ανάπτυξη των μικροοργανισμών ή τους καταστρέφει. Χρησιμοποιείται στη θεραπεία λοιμωδών ασθενειών. Αντινευρικό: καταπραΟνει το νευρικό σύστημα. Μειώνει τη νευρική διέγερση και εκνευρισμό που οφείλονται σε έντονες συγκινήσεις, κόπωση, ψυχική οδύνη και πονοκεφάλους.

Αντισηπτικό: ουσία που ελέγχει την ανάπτυξη 1} τη δράση των μικροοργανισμών. Άνυδρο: στερείται νερού. Απεκκρίσεις: άχρηστες ουσίες που αποβάλλονται από τον οργανισμό.

Αποχρεμπτικό: διευκολύνει την αποβολή βλέννας από το αναπνευστικό σύστημα.

Αρθρίτιδα: φλεγμονή των αρθρώσεων, η οποία συνοδεύεται από πόνο και οίδημα (πρήξιμο). Αρωματικό: έχει ευχάριστη οσμή και ελαφρώς

διεγερτικές ιδιότητες ή δράση. Αφέψημα: το υγρό που παράγεται με το βράσιμο της ρίζας ή του φλοιού ενός βοτάνου, για να προσλάβει διάφορες ιδιότητες. Αφροδισιακό: αυξάνει τη σεξουαλική επιθυμία.

Άφυσο: βοηθάει στην αποβολή αερίων από το στομάχι και το έντερο.

rλωσσάριο

477

Βλέννα: προστατευτικό λιπαντικό στρώμα που παράγεται από κύπαρα και αδένες των βλεννογόνων.

Βλεννογόνος: μεμβράνη που επενδύει κοιλότητες του σώματος, οι οποίες επικοινωνούν με το εξωτερικό

περιβάλλον.

Βρογχίτιδα: φλεγμονή του βλεννογόνου των βρόγχων. Γαστρίτιδα: φλεγμονή της εσωτερικής επένδυσης του στομάχου.

Γλίσχρασμα: γλοιώδης ουσία που καταπραuνει φλεγμαίνουσες περιοχές. Διεγερτικό: αυξάνει τις λειτουργίες του οργανισμού. Διουρητικό: αυξάνει τη ροή των ούρων και βοηθάει στην αποβολή άχρηστων προϊόντων και τοξινών με τα ούρα.

Έγχυμα: το προϊόν της έγχυσης, δηλαδή της

διαδικασίας κατά την οποία αφήνονται να μουλιάσουν βότανα σε βραστό ή καυτό νερό για να

εκχυλιστούν διάφορες ουσίες τους. Χρησιμοποιείται σαν τσάι.

Έκζεμα: οξεία ή χρόνια φλεγμονώδης κατάσταση

του δέρματος. Μπορεί να εκδηλωθεί υπό μορφή εφελκίδας (κρούστας), φολίδας (λεπιών) ή φλύκταινας

(φυσαλίδας) - ή συνδυασμού τους. Θεωρείται περισσότερο σύμπτωμα παρά πάθηση.

Έλκος στόματος: έλκος (πληγή) στα χείλη, στη γλώσσα ή στην εσωτερική επιφάνεια των παρειών. Ένζυμα: περίπλοκες πρωτεtνες, που έχουν την ικανότητα να προκαλούν χημικές μεταβολές σε άλλες ουσίες χωρίς να μεταβάλλονται οι ίδιες.

478

ΣΠΙτΙΚΆ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Εξίδρωση: έξοδος υγρού από τα αγγεία προς την επιφάνεια των βλεννογόνων ή προς κοιλότητες του σώματος.

Εξομαλυντικό: βοηθάει να αποκατασταθούν μικρές

λειτουργικές διαταραχές του οργανισμού. Ονομάζεται και «καθαριστικό του αίματος». Επιδερμίδα: η εξωτερική στιβάδα του δέρματος.

Εφιδρωτικό: αυξάνει την εφίδρωση (παραγωγή ιδρώτα). Βοηθάει στην αποβολή τοξινών και άχρηστων ουσιών μέσω του δέρματος.

Ηπατίτιδα: φλεγμονή του ήπατος (συκωτιού). Ηρεμιστικό: απαλύνει τη νευρική διέγερση και

γαληνεύει το νευρικό σύστημα, χωρίς να έχει ναρκωτική δράση.

Καθαριστικό του αίματος: βλ. εξομαλυντικό.

Καθαρτικό: εξουδετερώνει τη δυσκοιλιότητα, αυξάνοντας την κινητικότητα του εντέρου. Κατάπλασμα: βότανα που κονιοποιούνται και στη συνέχεια υγραίνονται και εφαρμόζονται στην πάσχουσα περιοχή.

Καταπραϋντικό: βότανο που μετριάζει τη δράση άλλων διεγερτικών βοτάνων. Απαλύνει τον ερεθισμό των βλεννογόνων.

Κατάρρους: απλή φλεγμονή του βλεννογόνου στο αναπνευστικό σύστημα. Κολικός: συσπάσεις του στομάχου ή του εντέρου.

Κυστίτιδα: φλεγμονή της ουροδόχου κύστης. Μαλακτικό: ουσία για εξωτερική ή εσωτερική

χρήση, με καταπραϋντική ή επουλωτική δράση.

Γλωσσάριο

479

Μετεωρισμός: συσσώρευση αερίων στο πεπτικό σύστημα.

Μικροβιοκτόνο: κάθε παράγων που καταστρέφει μικρόβια (μικροοργανισμούς). Μούλιασμα: εκχύλιση των ουσιών ενός βοτάνου με

βύθισή του σε υγρό. Πεπτικό σύστημα: το σύστημα του οργανισμού στο

οποίο πραγματοποιείται η πέψη. Περιλαμβάνει το στόμα, το φάρυγγα, τον οισοφάγο, το στομάχι, το

λεπτό και το παχύ έντερο, και το ορθΌ.

Πλευρίτιδα: φλεγμονή των μεμβραvών που περιβάλλουν τους πνεύμονες.

Ρευματισμοί: επώδυνη φλεγμονή και οίδημα μυών και αρθρώσεων. Σπασμοί: ακούσιες συσπάσεις μυών ή μυϊκών ινών.

Στυπτικό: παράγων με συσταλτική δράση. Για παράδειγμα, μειώνει την αιμορραγία ή τις εκκρίσεις, μέσω της συγκόλλησης πρωτεϊνών στην επιφάνεια των κυττάρων.

Τονωτικό: αποκαθιστά το σφρίγος ολόκληρου του οργανισμού και ενισχύει διάφορα όργανα. Χαλαρωτικό: ουσία που μειώνει το στρες, την κόπωση και την ένταση.

Ψαμμίαση: ο σχηματισμός μικρών λίθων στην ουροφόρο οδό.

Ψωρίαση: χρόνια, γενετικά καθοριζόμενη δερματοπάθεια.

480

ΣΠΙτΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ

Βιβλιογραφία

Tl7.e Αιιclυ.bοπ Societ;Ι Fielcl Gιιicle to Νσ1·t/ι A111.eτίcan vVilcljloιue7 ·s : Eastenι R egίon . Chan ticl ee Γ PΓess

Edition . Νe'ν ΥοΓk: AlfΓed Α Knopf, 1979. CΓOckett, J a ιη es UndeΓwood and Ogden TanneΓ . τ!ιe Ti1n.e-Lije Encyclopeclia of Gaτcleniπg· Heτbs . AlexandΓia , VA: Time-Life Books, 1977.

Faelten, Shaωn. Tlιe Alle1g)l Self-HeljJ Boo!l.. Emmaιιs, ΡΑ: Rodale PΓess , 1983 . Haπop, Renny , ed. E?ιc;ΙclojJeclia of He1·bs.

Secaιιcιιs , NJ: CIΊaΓt,νell Books, 1977 . HendleΓ, DΓ . Sl1eldon Saιιl. τ!ιe Doctoπ' rι.ita?nin ancl Mineτal EncyclojJeclia. Neνl' ΥοΓk: Simon and SchusteΓ, 1990. Heπηann, Matthias. He1·bs ancl Meclicinal Floιueπ. Galal1ad Books, 1973. I\τesanek, DΓ . J aΓaslav. Heali11.g· Plω1.ts. Handbool( Gιιide. Neνl' ΥοΓk: ΑΓcο Pιιblisl1in g, 1985. Koνγalcl1ik, ClaiΓe and Williaιη Hylton. Roclale's Illιιst?·atecl Enc;ΙclojJeclia of Heτbs. Eιηmaus, ΡΑ:

Rodale PΓess, 1983 . Venes, Donald, Clayton L Tl1oιηas and ClaΓence vVilliaιη TabeΓ, editOΓS. Tabe7·'s C)ΙClojJeclic Meclical D1:ctionaτy.

Philadelpi1ia: F. Α Davis Coιηpany, 1985.

ISBN: 978-960-7926-65-4

IΕΚΔΟΣΕΙΣ I ΡΙΔΑ I