nr. 8 - 2017
Imelda
Orthogeriatrie: een eigentijdse dienst
Cultuur
Genieten in paradijselijke tuinen
Reizen
Thailand, het land van de glimlach
Eva Daeleman “Ik vond het moeilijk om toe te geven dat ik even niet meer de grapjas kon zijn.�
Gezocht: collega’s met een hart en handen.
Solliciteer via imelda.be/vacatures
BESTE LEZER,
De lente hangt in de lucht en samen met een nieuw seizoen komt een nieuw wachtzaaltijdschrift. Hierin laten we je graag een kijkje nemen vóór en soms ook achter de schermen van ons ziekenhuis. Deze informatie wisselen we af met artikels over fijne dingen om te doen en bijzondere plaatsen om te bezoeken. Dit alles om je het wachten aangenamer te maken. Voor dit nummer gingen we op de koffie met Eva Daeleman. Het werd een bijzondere babbel waarin ze vertelde over haar boek maar ook over de moeilijke periode die eraan vooraf gegaan is. Dat het belangrijk is om ook voor jezelf te zorgen is wat we van haar leren. Hoe je dit kan doen, lichten onze psychiaters toe. De diensten geriatrie van ons ziekenhuis zijn on the move: letterlijk en figuurlijk. Een aantal diensten verhuisden van locatie en een nieuwe afdeling orthogeriatrie zag zopas het levenslicht. Dokter Peter Lybeert, geriater, en dokter Hans Casteur, orthopedist, stellen deze nieuwe eigentijdse afdeling aan je voor en geven aan wat de voordelen zijn van deze goed gestroomlijnde samenwerking. Ook samenwerking over de muren van ons ziekenhuis heen komt aan bod. Dokter Luc Janssens, cardioloog, vertelt naar aanleiding van de 25e verjaardag van het hartcentrum over de jarenlange samenwerking met ziekenhuizen uit de ruime regio. Hierin ook een beeld van groei van het centrum en de evolutie in cardiologie en cardiochirurgie. Na een intensieve voorbereiding werd ons ziekenhuis eind 2016 gedurende een week intensief gescreend door een auditteam. De vreugde was groot toen we op de dag van ons jaarlijks personeelsfeest het NIAZ Qmentum accreditatielabel mochten ontvangen. Wat hieraan vooraf ging en wat dit label inhoudt kan je in dit Imeldazine lezen. Verder kan je met dit nummer uitstappen plannen naar verre maar ook iets dichterbijzijnde, mooie bestemmingen: naar Thailand, het land van de glimlach en naar het museum PlantinMoretus in Antwerpen. Of plan al een bezoekje aan de tuin van je buren naar aanleiding van 25 jaar Open tuinen. Met vriendelijke groeten Bart Pardon Algemeen directeur Imelda vzw
Imeldazine, jaargang 3, nr. 8 Imeldazine is een uitgave van: Crossmark v.u. Mario Eggermont Rijmenamseweg 21, 2820 Bonheiden Administratie & adverteren: ad@imeldazine.be - 015 52 77 60, www.imeldazine.be Cover foto - fotocredit: Freya Goossens
Redactie: Hilde Pauwels, Valerie Brems, Kathleen Vermeulen, Pascale Forget, An Janssen Hoofdredactie & coördinatie: Mario Eggermont, Pascale Forget Fotografie: Crossmark, Hilde Pauwels, Freya Goossens
Vormgeving: Crossmark - Sanne Van Oudendijck, Jasper Van den Eijnde Druk: Drukservice, Hagelberg 11, 2250 Olen Copyright: Het overnemen van teksten en inhoud uit dit nummer is slechts toegestaan na uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
ONTWERP /
REALISATIE
RUWBOUW / TECHNIEKEN / GYPROCWERKEN / PLEISTERWERKEN MAATSCHRIJNWERK / SCHILDERWERKEN / STOFFERING
RIJMENAMSEWEG 260 | 2820 BONHEIDEN | T 015 34 81 88 | F 015 33 08 62 | ENTER@EXID.BE | WWWW.EXID.BE
...en ditmaal
in onze zine... 6
Eva Daeleman ‘Het Jaar van de hond’
14
Zorgen voor jezelf
52
34
De eigentijdse dienst orthogeriatrie
Beauty Badkamer iconen
46
40
Thailand, het land van de glimlach
Sleeping beauties
32
20
Genieten in paradijselijke tuinen
18
25 jaar hartcentrum
50
Design Urban Jungle
NIAZ-QMENTUM
KWALITEITSLABEL! Het hele Imelda ziekenhuis is supertrots op het behalen van het label Museum Plantin-Moretus N˚8 | 2017
lees verder op p. 28
5
EVA DAELEMAN EN ‘HET JAAR VAN DE HOND’
Eva Daeleman is radiopresentatrice bij MNM, schrijfster en yogalerares. Ze heeft een woelige periode achter de rug. Het ging niet meer en ze trok zich tijdelijk terug. In haar nieuwe boek ‘Het jaar van de hond’ vertelt ze haar eigen verhaal en ook een beetje dat van haar hond Olav. Tekst An Janssen
© Thomas Sweertvaegher
Eva haar nieuwe boek ‘Het jaar van de hond’
LIEFDE VOOR DE RADIO Eigenlijk wilde Eva actrice worden. Na het ingangsexamen aan het KASK in Gent werd ze niet geselecteerd en koos ze uiteindelijk voor een opleiding radio aan het RITCS in Brussel. Zo groeide stilletjes en spontaan haar liefde voor het vak. Daarna ging alles in een stroomversnelling. Na een stage bij FM Brussel kreeg ze de kans om een stemtest te doen bij MNM. Niet veel later was het zover: Eva Daeleman werd de nieuwe sidekick van Peter van de Veire. “Ik was superblij met die kans maar het ging allemaal zo snel. Ik ben al zoveel vergeten. Gelukkig bestaan er veel foto’s en filmpjes uit mijn beginperiode bij de radio”, vertelt de presentatrice lachend. De muziek die Eva draait op haar werk bij MNM verschilt sterk van haar eigen muzieksmaak. “Ik hou erg veel van oude jazz en ik beluister verschillende Spotifylijsten. Daarnaast volg ik ook heel erg mijn buikgevoel. Bekijk het als het volgt: de ene periode eet je veel avocado’s, de andere periode heb je er echt geen zin in. Dat
8
is net zo bij mijn muziekkeuze. Zo vind ik het geweldig om een oude afspeellijst op te zetten en die muziek te herbeluisteren.”
SOLOREIS DOOR AZIË Eva schrijft graag. In het begin schreef ze in schriftjes en dagboeken. Zo schreef ze een tijdlang elke dag drie dingen op waar ze die dag gelukkig van werd. De ambitie om een boek te schrijven, was er niet echt. Tot de vraag kwam. Nu vindt ze dit geweldig: “Ik was zo blij om mijn eigen boek fysiek te kunnen vasthouden.” In haar eerste boek ‘Factor 25’ vertelt Eva over haar soloreis naar Azië. Na die reis is er heel veel veranderd. Eva vertelt: “Het gaat niet altijd even goed. En ik voelde de drang om dat neer te schrijven. Dat boek zat hapklaar in mijn hoofd, het moest eruit. Die reis van zeven weken is misschien wel een eerste voorbode geweest van wat nog moest komen”, legt Eva uit. “Op dat moment dacht ik eigenlijk dat het ergste voorbij was.”
Coverstory | Eva Daeleman
© Freya Goossens
DE BATTERIJ WAS PLATTER DAN PLAT Een paar maanden later, op 3 december 2015, post Eva op haar sociale media dat haar batterij platter dan plat is. “Ik wou alle roddels tegengaan maar dat bericht had een omgekeerd effect. Er kwamen plots heel veel interviewaanvragen binnen, terwijl ik gewoon met rust gelaten wilde worden. Ik onderschat zoiets wel vaker. Ik denk dan: wie interesseert dat nu?” “Eigenlijk ging het al veel vroeger niet meer. Sinds 15 september was ik al thuis. Ik had het gevoel of dat er een draadje in mijn hoofd was doorgeknipt. Na een interview lag ik in de zetel en wist ik niet meer wat ik moest doen. Op handen en voeten kroop ik naar de keuken en belde ik naar mijn huisarts. Ik onderhandelde zelfs nog even of ik de volgende dag kon gaan werken maar het ging niet meer.” Eva ging voor haar burn-out al jaren naar de therapeut: “Ik heb dit nooit als een taboe ervaren en ik praat daar
N˚8 | 2017
ook heel gemakkelijk over. Als je ziek bent, ga je naar de dokter. Als je je mentaal niet goed voelt, ga je naar de therapeut. Toch was het in het begin moeilijk om aan mezelf toe te geven dat het niet meer lukte. Ik ben altijd de sterke geweest. Ik ben de oudste van drie zussen, dus dat kan er wel mee te maken hebben. Daarnaast ben ik in bepaalde vriendengroepen ook vaak de clown en dat veranderde in die periode. Ik vond het moeilijk om toe te geven dat ik even niet meer de grapjas kon zijn.”
AAN HET EINDE VAN MIJN TUNNEL IS ER OLAV Op 20 december 2015 kwam mopshond Olav in Eva’s leven. Een hele ommekeer en ook de inspiratie voor haar nieuwe boek ‘Het Jaar van de hond’. Noem hem gerust haar therapeut, haar coach of haar beste vriend. “Olav geeft structuur aan mijn leven en heeft mij echt uit een donker dal gehaald”, legt de radiopresentatrice uit. “Ik heb het elke dag moeilijk om hem thuis achter
9
© Freya Goossens ns © Freya Go osse
“Een boek schrijven over mijn eigen leven was voor mij ook een soort overlevingsmechanisme. Ik kon zo echt als derde persoon naar mezelf gaan kijken. Er is zeker een verschil tussen de Eva van het eerste boek en de Eva van het nieuwe boek. Ik zou het een doodzonde vinden, moest ik dezelfde persoon zijn gebleven. Na alles wat er de afgelopen jaren is gebeurd, ben ik een stuk minder naïef. Ik heb meer vertrouwen en ik ben minder onzeker. Ik ken mijzelf gewoon beter.”
te laten. Dus zeker als ik op vakantie ga. Gelukkig kan ik rekenen op verschillende vrienden en familie die graag op hem willen passen.”
KEN JE GRENZEN
‘Het Jaar van de hond’ gaat niet alleen over Olav maar ook over onverwacht beslissingen nemen en hoe die beslissingen je leven op een positieve manier kunnen beïnvloeden. “Je hebt altijd een keuze, een belangrijke boodschap die ik zeker wil meegeven aan mijn lezers.”
“Ik deed eigenlijk al vijf jaar yoga,” vertelt Eva. “De eerste jaren beoefende ik heel intensieve en competitieve yoga. Toen ik uitviel met mijn burn-out ging ik plots van vijf dagen in de week sporten naar helemaal niets meer. Mijn huisdokter stelde Yin yoga voor, een soort van relaxatieyoga. In het begin vond ik dit saai maar ik ben blijven doorzetten.”
“Aan het einde van elke tunnel is er licht, aan het einde van mijn tunnel is er Olav.”
Eva begon daarna met een yogaopleiding. “Ik wilde mijn lichaam leren kennen. Met yoga sta je letterlijk en figuurlijk met beide voeten op de grond. Ondertussen kwam ik mensen tegen waarvan ik dacht: ‘yoga zou jou echt kunnen helpen.’ Anderen kwamen dan weer zeggen dat ze hun draai niet vonden in de yogales.
10
Coverstory | Eva Daeleman
w w w. m v l v e r l i ch t i n g . b e Mechelsesteenweg 337 - 2820 Bonheiden 0475 77 52 94 - info@mvlverlichting.be
NËš8 | 2017
Ma-Vrij: 10u - 18u Woe: enkel op afspraak Zat: 10u - 17u Elke 1e zondag vd maand: 13u - 18u
11
Zo ben ik op het idee gekomen om met een eigen studio te starten.” In het fitnesscentrum Green Alive in Bonheiden geeft Eva met Studio Stil haar eigen lessen. “Het is belangrijk om je eigen grenzen te kennen. Ik was vroeger iemand die pas stopte met sporten totdat ik bijna gereanimeerd moest worden. Bij Yin yoga zie je de grens liggen en wandel je er rustig naartoe. Je kan er al eens naar wuiven, maar je gaat er zeker niet over.” Volgens Eva is de boodschap duidelijk: yoga is voor iedereen. Van jong tot oud, van man tot vrouw en van vurig tot stil. “Voor iedereen is er wel een type yoga dat aanslaat”, vertelt Eva vol passie.
Eva en Peter in de studio.
LUISTER NAAR JE LICHAAM “We houden van snel en nog veel sneller maar eigenlijk moeten we leren doseren. Ga eens op reis zonder je gsm. Je zal zien, het is fantastisch”, vertelt de presentatrice, “Ook thuis gaat mijn gsm af tussen negen uur ’s avonds en acht uur ’s morgens. Ga ook zeker terug de natuur in. Af en toe gaan wandelen kan mij echt deugd doen.” “Een yoga-instructrice gaf in een workshop een fantastische tip. Je moet je lichaam vergelijken met dat van een tweejarig kind. Als het kindje moe is, leg je hem in bed. Krijgt het kindje te veel prikkels dan geef je het wat rust. Wij luisteren nog amper naar de signalen van ons lichaam, negeren en doorgaan, daar zijn we master in geworden. Ik probeer te luisteren naar mijn lichaam en plan dan ook regelmatig wat rust in. Mijn doel is om meer te leven naar mijn lichaam dan naar mijn agenda maar dit is niet altijd evident”, aldus Eva Daeleman.
ALLES KOMT ALTIJD GOED
© Freya Goossens
De grootste les die Eva heeft geleerd? “Als ik tijdens mijn slechtste periode met Peter (nvdr; Van de Veire) belde, zei hij op het einde steeds: ‘Alles, komt altijd goed, Kevin’. Kevin is de bijnaam die Peter mij altijd geeft. In het begin geloofde ik hem nooit, maar nu weet ik wel beter. Alles komt inderdaad altijd goed.”
12
Coverstory | Eva Daeleman
publireportage
OPENT NIEUWE CONCESSIE Schitterende showroom en gloednieuwe carrosserie
De opening van de vernieuwde BMW en MINI concessie Ottevaere op 9 februari lokte zowat duizend enthousiaste bezoekers. Ze konden via een rondleiding kennismaken met het hele nieuwe bedrijf en dat viel zeker in de smaak. Openheid, transparantie en extra service zijn de sleutelwoorden! De hoge glasramen zorgen voor veel natuurlijk licht in de showroom en een aangename sfeer. Als bezoeker geniet u hier van een bijzondere ervaring!
BMW Premium Selection bieden we nu aan, dat is het officiële BMW-label voor occasies. BMW Premium Selection is dé norm voor kwaliteit, betrouwbaarheid en rijplezier in de BMW Occasiemarkt. De schaalvergroting van ons bedrijf laat ons ook toe om de afdeling MINI in een aparte showroom aan te bieden. Op deze manier komt het karakter en de eigenheid van het merk meer tot zijn recht.”
Tijdens de opening had Ottevaere ook een primeur. Zo konden de bezoekers in twee “Closed rooms” de BMW 5 Touring en de Mini Countryman Hybride ontdekken nog lang voor deze in de showrooms verschijnen. De reacties waren alvast erg lovend.
MEER SERVICE
MEER OTTEVAERE “Onze Concessie is tot drie keer groter dan voorheen en dat biedt uiteraard heel wat nieuwe mogelijkheden voor onze klanten”, zegt Davy Joos, operationeel directeur van Garage Ottevaere. De showroom breidde flink uit zodat bezoekers het hele gamma van BMW en MINI kunnen bekijken. Met BMW i en BMW Premium Selection heeft Ottevaere twee nieuwe labels in huis. BMW i is de BMW bakermat voor alles wat met ecologische mobiliteit te maken heeft. Elektriciteit en hybride zijn hier de sleutelwoorden. “Ook
N˚8 N˚8 || 2017 2017
Naast de goede bereikbaarheid, grotere showroom en werkplaats heeft Ottevaere nu ook een eigen gloednieuwe carrosserie. Door deze evolutie krijgen de klanten een snellere service. “We kunnen een groter volume aan en zijn gecertificeerd door alle verzekeringsmaatschappijen.” Alle nieuwste technieken en technologie zijn aanwezig. Klanten kunnen ook een beroep doen op een bandenhotel waar ze hun winter- en zomerbanden kunnen stockeren. Ottevaere kon extra medewerkers aanwerven en heeft nog groeipotentieel. “Het gaat om goed opgeleide en ervaren vaklui. Onze wagens beschikken immers over heel wat top technologie en wij willen alleen de allerbeste service bieden”, aldus Davy Joos.
Leuvensesteenweg 135, 3191 Boortmeerbeek-Hever Tel. 015 51 13 79 - www.ottevaere.bmw.be
13
ZORGEN
VOOR JEZELF Veel mensen staan onder zware druk. Ze proberen te voldoen aan tal van eisen, zowel privÊ, maatschappelijk als professioneel. Doordat ze proberen te voldoen aan die eisen, is er geen tijd meer om te ontspannen en te genieten. Deze constante druk leidt vaak tot een ongezonde levensstijl (weinig slaap, weinig beweging, weinig sociaal contact,‌), wat bijkomende klachten kan veroorzaken. Tekst David De Loecker
“Je bent lichamelijk en geestelijk pas in balans wanneer je draagkracht in evenwicht is met je draaglast.” Je bent lichamelijk en geestelijk pas in balans wanneer je draagkracht in evenwicht is met je draaglast. Draagkracht is datgene wat je aankan, je weerbaarheid. Het wordt onder meer bepaald door je lichamelijke gezondheid, levensstijl (gezond eten, bewegen, slapen), de manier waarop je in het leven staat (optimistisch, vermogen tot relativeren, praten over problemen, …), de manier waarop je met stress omgaat en de steun die je krijgt van je omgeving. Draaglast heeft te maken met de verwachtingen waaraan je verondersteld wordt te voldoen, belasting, stress en met wat je in het leven te verwerken hebt. Dat zijn traumatische gebeurtenissen zoals het overlijden van een familielid of vriend, ziekte, een relatiebreuk, problemen, ...
BALANSMODEL draagkracht - draaglast
STRESS BELASTING
WEERBAARHEID KWETSBAARHEID
• aangrijpende
• vroegkinderlijke
levensgebeurtenis • verlieservaring • conflicten
ervaringen • sociale steun, relatie • persoonlijkheid • erfelijkheid
Normaal gezien heeft iemand voldoende draagkracht om met problemen en stress om te gaan en zo terug in balans te komen. Iedereen maakt vroeg of laat dingen mee waardoor je uit je evenwicht kan raken, bv. relatieproblemen of stress op het werk. Als dit echter lang aanhoudt en er komen nog zorgen bij, wordt op een
N˚8 | 2017
gegeven moment de draaglast groter dan de draagkracht en slaat de weegschaal door en raak je uit balans. De stress en zorgen zijn op dat moment te groot geworden en je kan het niet meer aan. Zoals ook het ezeltje op de foto ervaart: de last is zo zwaar geworden, dat hij niet meer vooruit raakt, hoe hard hij ook zijn best zou doen. Zo loop je uiteindelijk het risico op een depressie en raak je dus mentaal (en fysiek) uitgeput. We hebben allemaal onze grenzen en gevoeligheden en dit is ook voor iedereen anders. Tegenover deze stressfactoren staan ook beschermende factoren, zoals een goed sociaal netwerk van familie en vrienden. Maar als de problemen en stress te groot worden of te lang blijven duren, kan uiteindelijk iedereen depressief worden. Het is van belang inzicht te krijgen in welke factoren jou uit balans brengen. Wat kan je doen om te vermijden dat de draaglast te groot wordt en je dus minder stress en druk ervaart? Het is minstens even belangrijk om je draagkracht te vergroten door in de eerste plaats te zorgen voor jezelf. Dit kan door voldoende vrije tijd en ontspanning in te bouwen, te bewegen, mensen op te zoeken,… Zorg ook voor een gevarieerde voeding, voldoende slaap en rust. Zorgen voor jezelf heeft ook te maken met het besef dat je niet steeds goed kan doen voor iedereen, waarbij je misschien af en toe ook eens ‘nee’ moet kunnen zeggen. Want pas als de kar minder zwaar geladen is en het ezeltje voldoende uitgerust is, zal hij zijn tocht kunnen verderzetten…
15
PAAZ
De PAAZ in ons ziekenhuis is een laagdrempelige open psychiatrische afdeling, mooi gelegen op het gelijkvloers in een aparte vleugel van het ziekenhuis met toegang tot de tuin. De afdeling werd in 2007 grondig gerenoveerd met nadruk op meer comfort en veel lichtinval. Wij bieden kwalitatieve kortdurende opvang, diagnosestelling en behandeling aan volwassenen met acute psychische problemen. Het zijn hier vooral mensen die algemeen goed functioneerden maar door omstandigheden uit evenwicht zijn geraakt. Samen met de patiënt willen we inzicht verwerven in de problemen en hoe deze ontstaan. Hiervoor hanteren we het KOP-concept. Dit houdt in dat Klachten worden veroorzaakt door een wisselwerking van Omgevingsfactoren (uitlokkende factoren) en iemands Persoonlijke manier van omgaan met problemen (persoonlijkheidskenmerken, copingstijlen). Via therapieën, individeel of in groep, activiteiten en onderzoeken proberen we een totaalbeeld van de patiënt te krijgen, het vertrouwen in eigen mogelijkheden te herstellen en het probleemoplossend vermogen te vergroten. We streven ernaar personen uit de naaste omgeving van de patiënt zoveel mogelijk bij dit proces te betrekken.
16
Ons uitgebreid therapieaanbod bestaat uit groepstherapie, creatieve therapie, infogroep middelenmisbruik voor mensen die te kampen hebben met alcohol- en of medicatiemisbruik, infogroep slaap voor mensen met slaapproblemen, assertiviteitstraining, conditietraining, ademhalings- en relaxatiekiné, psycho-educatie, socioactiviteiten (zowel binnen als buiten het ziekenhuis). Vanaf 18 april starten we bovendien met een nieuwe coping-therapiegroep. Hierbij ligt de focus op hoe om te gaan met problemen en weerbaarder te worden tegen stress. Daarnaast zijn individuele gesprekken met één van onze psychologen mogelijk evenals koppelgesprekken. Tijdens de eerste week van de opname wordt een therapieprogramma opgesteld (zowel individueel als in groep) op basis van de noden van de patiënt. De doelstellingen worden in de wekelijkse multidisciplinaire teamvergadering geëvalueerd en therapieën zo nodig bijgestuurd. Opname op de PAAZ kan op verwijzing door de huisarts of na contact met een psychiater van de afdeling.
Imelda | Zorgen voor jezelf
PAAZ Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis
Dokter David De Loecker Dokter An Koeck Dokter Steven Veeckman
Hoofdverpleger Wim Verlinden Dienst Sociaal Werk Inge Fierens Contact: Afspraken: 015 50 51 11 Afdeling: 015 50 60 00
NËš8 | 2017
17
MODE
SLEEPING BEAUTIES
H&M
19,99 EURO Hemdjurken: er is deze zomer geen ontkomen aan. Ook voor het slapengaan kozen we een leuk exemplaar uit.
Nachtkledij onaantrekkelijk? Niet als je volgende items gezien hebt. Deze selectie maakt de schoonste slaapster in je wakker.
3 SUISSES
39,99 EURO
LORDS & LILLES
Tijgerprintjes kunnen naast stoer en cool ook best zacht en vrouwelijk zijn.
57,95 EURO
Als de deurbel ’s ochtends vroeg gaat dan doe jij met trots de deur open met deze uiterst comfortabele kamerjas van Lords & Lilies.
18
Mode | Sleeping beauties
DAMART
19,90 EURO Deze streelzachte broek van Damart zou je het liefst van al de hele dag lang dragen. En eigenlijk kan dat best hoor.
LA REDOUTE 39,99 EURO
Geheel in de fleurige bloementrend die ook op interieurvlak heerst, deze ultra vrouwelijke combinatie van La Redoute.
WOMEN’ SECRET
24,99 EURO Het schattigste duo in dit rijtje scoor je bij Women’ Secret.
N˚8 | 2017
19
GENIETEN
IN PARADIJSELIJKE TUINEN Tekst Hilde Pauwels
© Michel Geys
Open Tuinen is aan de 25ste editie toe en koos voor de gelegenheid het thema “Feest in de Tuin”. Van april tot oktober kan je overal in Vlaanderen tuinen bezoeken. Het focusweekend is 24 en 25 juni. Het aanbod is heel divers en toont meteen de creativiteit van tuinliefhebbers aan.
Tuinarchitect Michel Geys uit Mol is ruim 25 jaar aan de slag. Van bij het begin ziet hij de tuin als een streekeigen ecosysteem waar niet alleen planten, maar ook bijen, vlinders, vogels… een biotoop hebben. Michel Geys legde eveneens een amfibieënpoel aan. Vogels vinden in zijn tuin het hele jaar voedsel: zaden in specifiek samengestelde bloemenweiden of struiken waar ze naar tal van beestjes kunnen speuren. In de winter is er voedsel op de late bessenstruiken en voor grote honger is er de Gelderse roos. In zijn kwekerij heeft hij zeldzame of verdwenen Kempense plantensoorten want de inheemse natuur fascineert hem. De modeltuin van Michel Geys is dan ook een weelde. Het bruist er van het leven. In zijn tuin spotte hij zowat zeventig verschillende vogelsoorten. Er wonen ook kerkuilen, bosuilen en soms torenvalken. “Het vraagt een uitgekiende aanpak want een verwilderde tuin is het niet. Met oog voor een harmonieuze vormgeving krijg je bovendien een bijzonder mooie esthetische tuin. En je kan bij de woning nog steeds een gazon integreren. Het doet me veel plezier dat er steeds meer interesse is in natuurtuinen. Het zijn vaak dertigers met
N˚8 | 2017
Tuin voor bijen, vlinders, vogels
© Michel Geys
Jonge torenvalken
jonge kinderen die milieubewust willen leven en ook een eetbare tuin willen aanleggen. Ook hoger opgeleiden zijn vaak geboeid door mijn verhaal.”
PLANTEN UIT DE OERTIJD Hoe zag de Kempense natuur er in de oertijd uit? Michel Geys creëerde een evolutiepad van 850 meter. Hij deed hiervoor heel wat research en ging op zoek naar nazaten van de bomen en planten van weleer. Informatie vond hij in vakliteratuur en geogidsen. Hij ging ook historische bewijzen na in plantfossielen en plantpollen. De grootste mijlpaal in de evolutie van vegetatie was dat de plantengroei van algen en wieren in het water overging naar landvegetatie. Ook klimaatwijzigingen als ijstijden of periodes van hitte leidden tot veranderingen. Het pad dat Michel Geys aanlegde, start zowat 450 miljoen jaar geleden. Een begeleidende tekst en bordjes met telkens een dino-afbeelding in een andere kleur geeft aan wanneer je in een ander tijdperk komt, een
21
© Michel Geys
kwam in een nieuwe periode van opwarming de huidige plantengroei in de Kempen tot stand.
Gelderse roos, sierappel, bolklimop: winterfeestmaal voor vogels stukje geschiedenis geeft meer duiding : “De vegetatie was toen niet typisch voor de Kempen, overal in de wijde omtrek vond je boomvarens en paardenstaarten. In de periode 250 tot 100 miljoen jaar geleden kwamen er conifeerachtigen bij. Ook mammoetbomen en Japanse ginkgo kon je bij ons vinden. Taxus dateert ook uit die periode. Loofbomen deden 150 miljoen jaar geleden hun intrede. Er waren toen ook beverbomen, tulpenbomen, amberbomen en witte berken. Daarna kwamen er beuken en eiken.”
De natuur zoals we die nu kennen is ‘amper’ tien tot vijftien duizend jaar oud: het ging van dwergberken en –wilgen, over de gewone berk en den naar eik en andere hedendaagse loofbomen. “Het is een heel boeiende evolutie. De klimaatverandering zal zuiderse planten naar onze streken brengen, zoals steeneik en Italiaanse els. Er zal steeds evolutie zijn, maar door menselijke ingrepen doen veranderingen zich nu voor het eerst in een erg korte periode voor. De gevolgen op lange termijn zullen wij niet meer beleven. De natuur is echter bestand tegen menselijk vernuft en laat zich niet orkestreren.” www.natuurtuinen.be
ONTDEK MEER TUINEN op volgende pagina
DE KEMPEN AAN ZEE
Jonge kerkuilen
De zee kwam twee miljoen jaar geleden tot in de Kempen, het was de monding van de latere Maas. Het leidde tot afzetting van wit zand. Het door zee meegevoerde organisch materiaal veranderde langzamerhand in bruinkool door de druk van een tweede laag wit zand. Zowat 12.000 jaar geleden, na de laatste ijstijd,
© Michel Geys
© Michel Geys
Boomvarens
22
Cultuur | Open Tuinen: “Feest in de Tuin”
E X C L U S I E V E
J U W E L E N
Herstellen van alle gouden en zilveren juwelen Plaatsen van alle uurwerkbatterijen Vakkundig bijstaan bij het ontwerp van uw juweel Handgemaakte exclusieve trouwringen naar uw idee
Goudsmederij VERELST bvba Atelier: Pasbrugstraat 1 - 2800 Mechelen (Pasbrug) Openingsuren: van di t.e.m. vr van 9:00 tot 17:00, za van 9:00 tot 16:00, ma gesloten Voor info en afspraak: tel. 015 55 02 90 - www.verelst.juwelen.be - serge.verelst@skynet.be NËš8 | 2017
23
© Open Tuinen
© Open Tuinen
Romantische tuin in Heffen, fam. Verschueren-Verbruggen In deze informele tuin staat rust voorop. Waterpartijen, zithoekjes, een groentenen fruittuin, een romantisch prieel bij de vijver: alles is er om je heerlijk te laten wegdromen.
Rozentuin, architecturale tuin in Hallaar, fam. Schellens-Thijs en Hier vind je een sfeer volle formele tuin met taxusbuxushagen. De grote borders bevat ten vaste plande ten, rozen, grassen en sierheesters. Geniet ook van tuin fraaie tuinbeelden en de heerlijke zithoekjes! Deze is een creatie van L. Van Dyck.
van Luigi Corsannini in het Italiaanse Cararra, een regio x die befaamd is om de vele marmergroeven. Pol Cock ook werkt vaak met het kwaliteitsvolle marmer, maar een met andere materialen. In 2001 realiseerde hij schitbeeldentuin. De natuur vormde hij om tot een terend decor voor zijn beelden. In deze parktuin vind
je een kunst zinnige, harmonieuze tuin met een hoge belevingsfactor.
24
© Open Tuinen
Beeldentuin in Mechelen, Pol Cock x Kunstenaar Pol Cock x, een prille 80’er, heeft een pashet sie voor beeldhouwen. Hij had een loopbaan in te onder wijs, maar besloot zich helemaal aan kunst wijden. Geregeld ging hij werken in de marmerstudio’s
Cultuur | Open Tuinen: “Feest in de Tuin”
uitzonderlijke service voor uitzonderlijk vastgoed
In de kijker - Bonheiden LAATSTE 2 APP. TE KOOP !
015 70 80 80
www.exclusivehousing.be Contacteer ons voor gratis advies en schatting van uw eigendom. Wij maken een professionele videopresentatie van uw pand in verkoop!
RESIDENTIE KERKVELDEN • Penthouse • Appartement • Lift • Autostaanplaatsen • Handelspanden
Exclusieve eigendommen van de groep Immo Marina
N˚8 | 2017
25
© Michel Geys
FEEST IN DE TUIN De 25ste editie van Open tuinen staat in het teken van ‘Feest in de tuin’. Laat je verrassen! Dit jaar kunnen tuinliefhebbers 201 Open tuinen bezoeken. Ideaal om te genieten en inspiratie op te doen. Het hoogtepunt is het weekend van 24 en 25 juni, maar sommige tuinen kan je ook op andere momenten bezoeken. Er zijn ook verschillende fietsroutes uitgestippeld. “Het weekend van eind juni lokt in elke tuin gemiddeld 300 bezoekers, wat dus een mooi resultaat is. Leuk is dat het vooral om een gemotiveerd publiek gaat dat de tijd neemt om te kijken en te luisteren naar de verhalen van de eigenaars. Het aanbod is heel divers omdat we een ruim publiek willen aantrekken. Zo zijn er rijkelijke Bourgondische tuinen met mooie borders, onderhoudsvriendelijke tuinen, moestuinen, tuinen met aangelegde vijvers en natuurlijke vijvers, snoeivormtuinen, kleine en grote tuinen, regenwoudtuinen”, zegt Carine Santermans van Landelijke Gilden die het event Open tuinen organiseert.
Moestuinen De afgelopen jaren groeide het aanbod van ecologische tuinen en moestuinen. Die zijn immers sterk in opmars. In de beginjaren van “Open tuinen” ging het vooral om siertuinen, maar ook daar leggen verschillende eigenaars
26
zich nu toe op het telen van groenten en kruiden. “Tuinliefhebbers zijn vaak heel creatief. Het merendeel van de tuinen is door de eigenaars zelf ontworpen, hoewel er ook enkele tuinarchitecten hun werk laten zien.” In sommige tuinen vragen de eigenaars een minimaal bedrag als inkom, soms om uit de kosten te komen, soms om goede doelen te steunen. Een echtpaar uit Sint-Katharina-Lombeek schonk de afgelopen vijftien jaar tijd maar liefst 50.000 euro weg, onder meer aan het Kinderkankerfonds KU Leuven.
Info Alle info over de tuinen en de data vind je in de tuingids ‘Open tuinen 2017’. Die kan je online bestellen bij Landelijke Gilden of kopen bij Aveve (4 euro).
www.opentuinen.be
Cultuur | Open Tuinen: “Feest in de Tuin”
We helpen je graag met jouw zoektocht naar de geschikte fiets. Het NABS-team staat voor je klaar!
Wij worden groter!
binnenkort de opening van 450m extra toonzaal
SERVICE CENTER
2
nielsalbertbikestore.be Kruisstraat 126, 3120 Tremelo • 016 41 60 60 • info@nielsalbertbikestore.be Openingsuren: Ma 13u – 19u • Di & Woe 10u – 18u • Do Gesloten • Vrij 10u – 18u • Zat 10u – 17u • Zo & feestdagen gesloten N˚8 | 2017 27
1800 NEUZEN
IN DEZELFDE RICHTING Vrijdag 13 januari was voor ons ziekenhuis een feestelijke dag. Het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) kende ons die dag het internationale NIAZ-Qmentum kwaliteitslabel toe. Hiermee krijgt het ziekenhuis, na een externe audit van vijf dagen, een positief rapport voor veilige en kwaliteitsvolle zorg. Het label geeft ook aan dat het ziekenhuis een werkcultuur heeft die gericht is op continu verbeteren.
Wij zijn supertrots op he t behalen van het NIAZQmentum kwaliteitslabel!
Cuber Don
Cuber Don
foto’s: Ann Van Praet i.s.m. Peggy Vermoesen
Patiënten die via de inkomhal het ziekenhuis binnenstappen, hebben het zeker al zien hangen: het meterslange spandoek met daarop de tekst “1800 neuzen in dezelfde richting”. Van 28 november tot 2 december werd ons ziekenhuis door zes externe auditoren grondig doorgelicht. Tijdens deze controle werd nagegaan of het ziekenhuis voldoet aan de NIAZnormen. Deze normen zijn gericht op hoge kwaliteit van zorg, veilige zorg en effectief bestuur. Elke norm bestaat uit een reeks criteria, die aangeven wat er nodig is om aan deze norm te voldoen. Tijdens de auditweek werden bijna 2.000 criteria getoetst aan de praktijk. De auditoren keken honderden documenten in en bevroegen medewerkers, vrijwilligers, huisartsen en patiënten. Zo kregen ze een duidelijk beeld van de werking van ons ziekenhuis. Enkele van de normen die onder de loep werden genomen, waren: de correcte identificatie van patiënten, veilig medicatiebeleid, ziekenhuishygiëne en infectiepreventie, de werking van spoed en medische beeldvorming, nierdialyse, oncologie, omgaan met noodsituaties, …
DE NEUZEN IN DEZELFDE RICHTING Ons accreditatietraject begon in 2012 toen we met het Imeldaziekenhuis instapten in het NIAZ-traject. Vooral de laatste twee jaar werd intensief gewerkt aan de voorbereiding van de audit. Per normenset werden medewerkers samengebracht in Quality-teams. Deze teams begeleidden de afdelingen bij het optimaliseren van hun kwaliteit en veiligheid. Door
N˚8 | 2017
middel van interne audits en quickscans, werden de criteria van de normensets afgetoetst. Ook werd in november 2015 een proefaudit georganiseerd als grondige test ter voorbereiding op de effectieve audit. Alle medewerkers uit het ziekenhuis werden betrokken bij het accreditatieproces. Iedere medewerker kreeg een informatieklapper, de Niaz Wijsneus, waarin wekelijks een ziekenhuisbreed thema aan bod kwam. Ook werden er in de tweede helft van 2016 infosessies georganiseerd, waarbij elke medewerker zijn kennis kon testen. Na twee jaar voorbereiding stonden alle 1.800 neuzen in dezelfde richting en kon worden afgeteld naar de audit.
SUPERTROTS OP HET BEHALEN VAN HET LABEL “Op de laatste dag van de audit gaf het auditteam ons al een eerste indruk. Bevlogen professionals en een gezamenlijk multidisciplinair verantwoordelijkheidsgevoel stonden bovenaan de lijst met complimenten. Mooi om dit te horen na een toch wel bijzondere week. Dat we tijdens de auditweek konden laten zien dat Imelda staat voor kwalitatieve hartelijke zorg is het resultaat van enthousiaste inzet van iedereen in ons huis. Het was nog een aantal spannende weken afwachten voor we de beslissing van NIAZ kregen. We waren aangenaam verrast dat Kees van Dun, CEO van NIAZ, ons dit label persoonlijk kwam overhandigen tijdens het personeelsfeest. Met meer dan 800 medewerkers hebben we die avond als geaccrediteerd ziekenhuis feestend het nieuwe jaar ingezet!” zegt een trotse Bart Pardon, algemeen directeur van het Imeldaziekenhuis.
29
ONDERNEMEN
INRICHTING OP MAAT
IN HET KLOPPEND HART VAN BONHEIDEN? DIETIST
Bent u een enthousiaste ondernemer met gezonde ondernemerszin en op zoek naar een toplocatie om uw droom waar te maken?
PARAMEDICI
Dan is deze opportuniteit zeker een bezoek waard: - Multifunctionele handelsruimte tot 600m2 - Excellente ligging nabij goed draaiende handelszaken (zoals bakker, slager, modezaken) - Gelegen aan een belangrijke verbindingsweg met zeer veel passage - Voldoende parkeergelegenheid
BONHEIDEN Wonen, winkelen én werken. Bonheiden is een zeer veelzijdige gemeente met alle troeven van een stad. Op minder dan 5 km van het centrum van Mechelen, gelegen aan de belangrijkste weg in Bonheiden Dorp bevindt zich een uniek project dat alle visuele en commerciële voordelen biedt voor uw toekomstige bedrijfshuisvesting.
RESIDENTIE KERKVELDEN Projectontwikkelaar CoGiVa realiseert met Residentie Kerkvelden een stijlvol en hedendaags complex met 13 nagenoeg uitverkochte luxe appartementen in een groen kader, ondergrondse parking, én een prachtige
30
commerciële ruimte. Het gebouw kenmerkt zich door een representatieve uitstraling en is een visitekaartje voor elke eigenaar. Met haar grote raampartijen en hoge plafonds biedt het handelsgelijkvloers de ideale zichtlocatie en een enorm potentieel qua inrichting. Zo leent zij zich perfect als (groeps-) praktijkruimte, winkelvloer, kantoor, labo, atelier of showroom. De mogelijkheden zijn onbeperkt en nog volledig moduleerbaar. Meer informatie, plannen en details via ons kantoor. Neem vandaag nog contact om dit pand te verkennen! info@cogiva.be 015/800.679 www.cogiva.be
Publireportage | CoGiVa
GROEPSPRAKTIJK
publireportage ONDER- EN BOVENGRONDSE PARKING
KANTOOR RUIMTE
600M2 FLEXIBELE INRICHTING TOPLIGGING
SPORTCENTRUM
WINKELRUIMTE
Residentie Kerkvelden Bonheiden
NËš8 | 2017
31
BEAUTY
BADKAMER ICONEN Zoals The Little Black Dress en de perfecte jeans must haves zijn in je kleerkast, zo zijn deze zes wondere weldoeners onmisbaar in je badkamerkast.
L’Occitane handcrème Wie last heeft van droge handen wordt op slag verliefd op de handcrème van L’Occitane. Alsof je fluwelen handschoentjes hebt aangetrokken.
Bioderma Micellair water Geen reinigend water dat beter reinigt dan de micellaire oplossing van Bioderma. Zacht voor ieder huidje en voor ieders portemonnee.
Kérastase Elixir Ultime Hier wordt je haar pas echt gelukkig van. De combinatie van vier natuurlijke oliën maakt Elixir Ultime van Kérastase een must have die je zowel als voeding voor het wassen, als bescherming voor het föhnen of als extraatje op je droge haar gebruikt.
32
4711 Acqua Colonia De geur maakt bij iedereen wel herinneringen los. Of het nu de zachte stem van je grootmoeder is of die stijlvolle vrouw die elke ochtend op dezelfde trein als jij stapte, 4711 Acqua Colonia is dé klassieker bij uitstek.
Beauty | Badkamer iconen
Elizabeth Arden Eight Hour Cream Topmodellen zweren er allemaal bij. De Eight Hour Cream van Elizabeth Arden op basis van vaseline maakt in geen tijd komaf met ieder droog plekje op je huid.
Nuxe Huile Prodigieuse Met de Huile Prodigieuse pak je niet alleen een dorstig huidje aan. Je verwent er ook je droge haarpunten mee en doet er striemen mee verdwijnen. Bovendien is de olie ideaal om te masseren.
NËš8 | 2017
33
ORTHOGERIATRIE*:
EEN EIGENTIJDSE DIENST Mensen kunnen rechtop staan en rondlopen. Onze viervoetige voorouders zijn langzaamaan tweevoeters geworden. Deze evolutie is zo’n zestig miljoen jaar geleden al gestart. Geleidelijk is ons beendergestel zich gaan aanpassen. Ook de hersenen en de spieren hebben zich moeten instellen op het rechtop voortbewegen. Maar dankzij deze evolutie hebben we onze handen en armen vrij om ingewikkelde handelingen uit te voeren. Deze medaille heeft niettemin een bedenkelijke keerzijde: we kunnen vallen! Tekst Toon Blux *Orthogeriatrie is een samenvoeging van de woorden orthopedie (een medisch specialisme dat zich bezighoudt met de behandeling van afwijkingen en ziekten van het steun- en bewegingsapparaat) en geriatrie (medisch specialisme voor de kwetsbare oudere patiÍnt).
VALLEN
ZIEKENHUISOPNAME
Iedereen valt wel eens. Maar wanneer ‘kwetsbare ouderen’ vallen zijn de gevolgen heftiger. Naast gang- en evenwichtsproblemen, is het gestel bij deze ouderen verzwakt door een samengaan van verschillende aandoeningen. Slaapmedicatie, kalmeermiddelen en bloeddrukverlagende medicijnen verhogen trouwens de kans op vallen. Door botontkalking zijn vrouwen in hoge mate vatbaar voor breuken.
Ernstige kwetsuren kunnen leiden tot een heelkundige ingreep en misschien tot een blijvende invaliditeit. Een ziekenhuisopname kan voor een ‘kwetsbare oudere’ veel gevolgen met zich meebrengen. Zij hebben een verhoogde kans op verwikkelingen zoals: doorligwonden, verwardheid, opnieuw vallen, bijwerkingen van medicatie en ondervoeding. Al deze complicaties kunnen leiden tot functionele en/of geestelijke achteruitgang. Zorg op maat is noodzakelijk!
Vallen is de meest voorkomende oorzaak van een kwetsuur bij ouderen. Hoe ouder men wordt, hoe meer men valt. Een schram, kneuzing of schaafwonde behoren tot de mogelijke gevolgen. Maar breuken zijn de vaakst voorkomende letsels. Ruim de helft van de valongevallen vindt plaats in en om het huis. Bewoners van woonzorgcentra zijn, omwille van hun broze gezondheidstoestand, bijzonder kwetsbaar. Het gros van de senioren, die averij oplopen na een val, geraken op de spoedafdeling met letsels aan de heup, het been of de voet. De kans op een ziekenhuisopname neemt eveneens toe met de leeftijd.
N˚8 | 2017
ORTHOGERIATRIE Dokter Lybeert (geriater): In Groot-Brittannië bestaat er al een halve eeuw een afdeling orthopedie die mee door geriaters wordt opgevolgd. Het is een behandelmodel waar spoedopname, heelkunde (orthopedie), interne geneeskunde (geriatrie) en revalidatie worden gegroepeerd. In België en de ons omringende landen wordt deze werkwijze de laatste jaren meer en meer opgestart…
35
Het Imeldaziekenhuis stapt in een ortho-geriatrisch zorgmodel, waarin orthopedie (heelkunde) en geriatrie samengebracht worden… De geriater en de orthopedisch traumatoloog delen de leiding over deze nieuwe afdeling. De organisatie van de zorg is een taak voor de geriater. Dokter Casteur (orthopedisch chirurg) vult aan: Orthopedie heeft ervaring in het samenwerken met andere gezondheidswerkers, waaronder: anesthesie en fysische geneeskunde en revalidatie. Ook bij heup- en knieprothesen proberen we de patiënten zo vlug mogelijk op de been te krijgen. Maar de ‘gewone behandeling’ kan niet zomaar doorgetrokken worden naar de geriatrische patiënt. Hoogbejaarden hebben ook geregeld bijkomende problemen, zoals bijvoorbeeld ondervoeding of een veelvoud aan medicijnen… Het is een pluspunt dat zij ook door een geriater kunnen worden onderzocht. Zo kan er vóór de ingreep een oppuntstelling gebeuren van de algemene gezondheidstoestand… Na de ingreep vertonen ‘kwetsbare ouderen’ regelmatig verwikkelingen door een verminderde nierfunctie of verwardheid. De hulp van de geriaters is hier belangrijk. Ik verwijs hierbij ook op het belang van onze samenwerking met het artsenteam van Algemene heelkunde. Samen staan we sterker!
36
Volgens dokter Lybeert heeft een goed gestroomlijnde organisatie van zorg belangrijke voordelen: Er kan sneller en op een meer doelgerichte manier worden geopereerd. Na de ingreep worden de patiënten ook door de orthopedisten verder opgevolgd. En uit studies blijkt ook dat de kans op herstel bij deze gegroepeerde werkwijze toeneemt. Dokter Casteur merkt op dat, ondanks een gerichte zorg, de cijfers over herstel beangstigend zijn: Bij 80-plussers met een gebroken heup, overlijdt meer dan 20% van hen binnen het jaar. Eén op vier wordt na ontslag uit het ziekenhuis opgenomen in een woonzorgcentrum. Bij vier van de tien patiënten is zelfstandig stappen niet meer mogelijk. 30% van de patiënten kan dagelijkse handelingen, die zij voor de opname nog zelfstandig deden, niet meer behoorlijk uitvoeren. Dokter Lybeert: Bij ‘kwetsbare ouderen’ van 75 jaar en ouder verloopt de ingreep zelf meestal ongecompliceerd. De verwikkelingen openbaren zich in een latere fase. In een soort kettingreactie sukkelen zij dan van de ene aandoening in de andere. Dokter Casteur: Botontkalking (osteoporose) verhoogt het risico op breuken (vooral van pols, heup en wervels). Een mineure val kan volstaan om een pols te breken. Een tweede, vaak ergere breuk, volgt spijtig genoeg vrij snel.
Imelda | Orthogeriatrie
Brillen, lenzen & zonnebrillen op maat voor iedereen.
Leven met een hoortoestel. Wij helpen u graag verder.
NËš8 | 2017
37
Rijmenamseweg 205 | 2820 Rijmenam | tel. 015 34 00 15 | info@rijmenamoptics.be | www.rijmenamoptics.be
EEN NIEUWE DIENST?
CONTINUÏTEIT IN ZORG
Orthogeriatrie is op 15 januari 2017 gestart met 27 bedden. De omkadering is pluridisciplinair georganiseerd, zowel op medisch, verpleegkundig als paramedisch vlak. De sociaal werker stelt bij opname een overzicht op van de sociale situatie van de patiënt. De doelgroep voor deze nieuwe afdeling wordt als volgt omschreven: Patiënten van 75 jaar en ouder met een uitgesproken geriatrisch zorgprofiel gekoppeld aan een orthopedische problematiek.
Vóór de ingreep worden de patiënten met een ‘hoog-risico-profiel’ geselecteerd bij middel van een gerichte ‘probleemlijst’. De volgende punten komen hierbij aan bod: medische toestand, gebruikte geneesmiddelen, geestelijke toestand, voedingstoestand, functioneel profiel, oorzaak van de val en de leefsituatie.
Eric Van Genechten, diensthoofd van het Centrum voor Neurologische en Geriatrische Revalidatie, onderstreept de pluspunten van een gegroepeerde aanpak: De paramedische omkadering geeft een duidelijke meerwaarde. De patiënt wordt in zijn totaliteit benaderd. De therapeuten op onze dienst hebben bovendien ervaring met patiënten die terzelfdertijd een geriatrisch en een orthopedisch probleem vertonen. Dokter Lybeert merkt op dat Eric al ruim dertig jaar ervaring, aangaande deze problematiek, heeft opgebouwd.
38
Na de ingreep worden mogelijke verwikkelingen (verwardheid, ontsteking, wondheling, voeding, stofwisseling, …) opgevolgd en aangepakt. Ook botontkalking wordt, mogelijk uit voorzorg, behandeld. De revalidatie start zo snel mogelijk en het team kan hierbij ook rekenen op de bijdrage van de revalidatieartsen (dr. Maries Aertgeerts, dr. Stijn Gysenbergs en dr. Sofie Geukens). Dokter Casteur: Bij de operatie geven wij de voorkeur aan een methode waarbij de patiënt zo vlug mogelijk na de ingreep mag steunen. De revalidatie kan zo vrij snel starten. Tijdens de opname wordt de patiënt met
Imelda | Orthogeriatrie
gang- en valproblemen ook geëvalueerd door het team van de Valkliniek. Voorkomen blijft beter dan genezen! Na ontslag naar huis, is er de mogelijkheid tot aanvullende nazorg. Via het Dagziekenhuis Geriatrie bestaat de kans om een aangepast revalidatieprogramma (kinesitherapie, ergotherapie, ...) te volgen.
VOORKOMEN IS BETER … “Blijf in beweging, doe het veilig!” Dat is dit jaar de slogan van de ‘Week van de Valpreventie’ ( 24 – 30 april 2017). Voorkomen is inderdaad beter dan genezen. Daarom verwijzen we naar deze website: www.valpreventie.be. Hier vind je praktische adviezen en tips om de valrisico’s terug te dringen.
ORTHOGERIATRIE (GERIATRIE 3) Geriatrie: • Dokter Peter Lybeert • Dokter Bea Mellaerts • Dokter Hannelore Vandewinckele Hoofd paramedisch team: • Eric Van Genechten
Orthopedie: • Dokter Hans Casteur • Dokter Peter Ruette • Dokter Leo Beckers • Dokter Benjamin Mattelaer • Dokter Lise Van Gestel • Dokter Antoon Van Raebroeckx
Sociaal verpleegkundige: • Sandra Busschots
Liaison Algemene Heelkunde: • Dokter Chris Aelvoet
N˚8 | 2017
Hoofdverpleger: • Wim De Schryver route: 16 kamers: 639 – 658 015 50 64 30 www.imelda.be
39
THAILAND,
HET LAND VAN DE GLIMLACH Thailand is een topbestemming. Het land heeft een rijke cultuur, er zijn veel bezienswaardigheden. De hoofdstad Bangkok is heel levendig, je valt er van de ene verbazing in de andere. Tekst Pascale Forget & Hilde Pauwels
Bangkok is een stad met veel kleur en geuren.
Als je aankomt in Bangkok, word je overrompeld door de vele geuren en kleuren. Er zijn heel wat imposante gebouwen, tempels, winkeltjes. Street food is hier bijzonder populair. De stad telt meer dan acht miljoen inwoners, bovendien is het een belangrijke handelsstad. Er is dus behoorlijk wat leven in de brouwerij. Onze tijd was beperkt, dus we maakten een selectie. Zelfs al heb je een maand achter de rug, dan nog heb je niet alles gezien. In het Thais heet Bangkok “Krung Thep” of Stad der Engelen. We zijn benieuwd.
SFEER OPSNUIVEN Op de dag van aankomst willen we al iets gaan bekijken, het is immers nog maar net na de middag. ‘Wat Arun’, tempel van de dageraad, ligt aan de Chao Praya rivier en is onze eerste tempelbeleving en heel makkelijk te bereiken via de boot. Je betaalt slechts Vijftig Bath inkom en ook al stond de tempel deels in de stellingen, het is een prachtig tempelcomplex waar de pagodes kleurrijk versierd werden met kleine stukjes porselein, wat een handwerk!
N˚8 | 2017
LIGGENDE BOEDDHA ‘Wat Pho’ is onze volgende bestemming, een enorm complex met veel kleinere tempels en open paviljoenen. De oorsprong van deze tempel gaat terug naar 1788, het indrukwekkende gebouw werd in de loop van de geschiedenis enkele keren gerenoveerd. De naam is voluit ‘Wat Phra Chetuphon Wimon Mangkhalaram’ en dat staat voor tempel van de liggende Boeddha. Bijzonder zijn de ruim duizend Boeddha-beeltenissen. De liggende Boeddha is 46 meter lang en 15 meter hoog. Hij is versierd met bladgoud en parelmoer, zelfs op zijn voetzolen. Uniek zijn ook de torentjes. Thais beschouwen deze tempel als de bakermat van de klassieke Thaise massage. Het is een geneeswijze die tot de oudste ter wereld wordt beschouwd en via
41
Boeddha is overal aanwezig in de vele tempels.
Boeddhistische monniken vanuit India werd overgebracht. Ziek zijn is, in hun filosofie, een onevenwicht in het lichaam en de geest en het is nodig om beide te behandelen. Dat kan via massage, net als met voeding, kruiden en mentale begeleiding.
KONINKLIJK PALEIS Het Koninklijke Paleis mag je zeker niet missen, het gehele complex omvat 218.400 vierkante meter en wordt volledig omzoomd door een witte muur van 1,9 kilometer. Binnen deze muren staan diverse gebouwen, zoals het zomerpaleis, de belangrijkste tempel ‘Wat Phra Kaew’ met het meest heilige Boeddhabeeld van Thailand. Het is
42
smaragdgroen en is te zien in de belangrijkste plaats van de tempel, de ubosot. Het gaat om gewijde grond.
CHAOS IN HET VERKEER Om je in Bangkok te verplaatsen kan je beter gebruik maken van de passagiersboten op de rivier, een goedkope en snelle oplossing om het chaotische verkeer in Bangkok te vermijden. Daarenboven kan je genieten van mooie uitzichten en een briesje wind. Een andere optie is de skytrain. Ook snel, makkelijk en je kan even op temperatuur komen in de met airco voorziene wagons. Tijdens de spitsuren kan het zéér druk zijn op zowel de boten als de skytrain.
Onderweg | Thailand
FIJNPROEVERS Thailand is een paradijs voor wie van lekker eten houdt en dat vinden de Thais zelf ook. Overal vind je eetkramen en de kwaliteit is doorgaans heel goed. Streetfood is echt niet weg te denken. Bovendien is het goedkoop. Er zijn natuurlijk ook eethuizen en restaurants. De Thaise keuken is heel divers, het land heeft een hele waaier aan verse groenten, fruit en kruiden. Sushi, gefrituurde insecten, noedels, wokgerechten… Smaakmakers
zijn bijvoorbeeld vissaus, citroengras, gember… De variatie is enorm en de exotische namen spreken tot de verbeelding. Typerend is dat er vaak verschillende smaken gecombineerd worden: zoet, zuur, bitter, zout. Drie gerechten die ons écht zijn bijgebleven: Tom Yam Koeng: een pittige garnalensoep, Kaeng Daeng & Kaeng Khiao: pikante rode en zéér pikante groene curry en sticky rice met mango: zoete kokosrijst met verse mango.
MARKT OP DE SPOORLIJN Om even aan de stad te ontsnappen, boeken we een trip met Bangkok Walking Adventures: Trains & tree temple tour. Deze tour omvat een bezoek aan een tempel in een boom om daarna door te rijden naar de Maeklong Railway Market; een spectaculaire en niet te missen markt! De kraampjes staan effectief op de spoorlijn en de standhouders moeten telkens er een trein passeert, alles uit de weg ruimen. De trein geeft uiteraard een signaal en rijdt heel langzaam. Daarna begint alles opnieuw. Het is verbazend hoe snel de opbouw van de kramen gaat en hoe in een recordtempo
N˚8 | 2017
De kraampjes van deze markt staan effectief op de spoorlijn.
43
Deze grappige aapjes nemen e graag een friss duik!
de luifels weer over de spoorlijn hangen. De markt zelf is ook fascinerend. Je vindt er verse producten, maar ook kleding en tal van andere spullen. Liefhebbers van vis zullen hier verschillende onbekende soorten ontdekken. Een waaier van exotisch fruit, groenten en kruiden geven een kleurrijke, piekfijne uitstalling aan producten van topkwaliteit. Ik zou hier graag dagelijks mijn boorschappen komen doen!
ZWEMMENDE AAPJES Daarna bezoeken we ook Amphawa floating market, waar onze gids, Noa, ons in de wirwar van kraampjes kennis laat maken met het typisch Thaise leven. We
ADEMBENEMEND UITZICHT Het hotel Millennium Hilton Bangkok ligt aan de Chao Praya rivier. Het panoramisch uitzicht op de stad is subliem. Het is een uitstekende uitvalsbasis om de stad te verkennen. Wie wil relaxen kan terecht in het wellness complex. Ook fitnessen behoort tot de mogelijkheden. De kamers en de service zijn uitstekend, in een hectische stad als Bangkok is dat niet onbelangrijk. In de acht restaurants en bars geniet je van de lokale keuken of van westerse gerechten. Het hotel beschikt over gratis shuttle boats en regelt ook vervoer van en naar het hotel.
44
Onderweg | Thailand
lunchen in een afgelegen dorpje aan de oceaan en hier bestelt onze gids verschillende gerechten om te delen en zo zoveel mogelijk te proeven van écht Thaise maaltijden. Héérlijk! Na de lunch gaan we met een bootje de mangroves in, we hebben een kleine lading bananen bij. Wanneer de gids en de schipper enkele apen opmerken in de bomen, leggen ze de motor stil en dan mogen we de aapjes de bananen voederen. De aapjes springen in het water en zwemmen er op los. Heel leuk om te zien en mee te maken. Opgelet, er zitten brutale exemplaren tussen die maar al te graag tot in je bootje willen komen… We spotten ook enkele walking fish, jaja, lopende vissen. Een hele leuke dag buiten Bangkok!
Koop nu uw sectionaalpoort f met motor vana
€1.495,00 EXCL BTW
REIZEN NAAR THAILAND • Thailand kan je op verschillende manieren bezoeken. Er zijn georganiseerde groepsreizen, maar touroperators helpen ook graag bij het uitstippelen van een individuele reis op maat. Dan kan je zelf accenten leggen, zoals een strandvakantie, reizen met kinderen, fietsen. • De munteenheid is “bath”, verdeeld in 100 satang. Je kan geld wisselen in Thailand zelf. • Thailand is een vriendelijk en gastvrij land. De inwoners helpen je graag verder. Thais hebben veel eerbied voor het koningshuis en het Boeddhisme, ze verwachten daar begrip voor. Koning Bhumibol overleed op 88-jarige leeftijd (oktober 2016). Er is een nationale rouwperiode van een jaar afgekondigd. Het heeft geen impact op het toerisme, wel wordt respect verwacht.
OPENINGSUREN TOONZAAL: ZATERDAG : 10u00 - 15u00 of dagelijks na een vrijblijvende afspraak via: Tel. Stefan 0496 16 38 80 of Kurt 0475 42 83 55 info@sima-poorten.be of kurt@sima-poorten.be
www.toerismethailand.be
www.sima-poorten.be N˚8 | 2017
Leuvensesteenweg 568 - 2812 Muizen
45
VAN HARTE …
25 JAAR HARTCENTRUM Mogelijk denk je, na het lezen van de titel, van harte gefeliciteerd. Dank je. 25 jaar kennis en kunde, die doorlopend worden uitgebreid, dat is buitengewoon. Het is een ontwikkeling naar hoogstaande, moderne geneeskunde en heelkunde. En deze evolutie staat niet stil. Maar je kan de titel ook anders aanvullen: van harte welkom. Inderdaad, de zieke staat in het middelpunt. Het inlevingsvermogen van de artsen en hun team ondersteunt je als patiënt. Je bent welkom met je persoonlijke vragen en zorgen. Hoogstaande zorg en de patiënt centraal stellen, zijn voor ons ziekenhuis twee wezenlijke pijlers binnen de zorg. Interview Wietse Antonus - Tekst Toon Blux
ONTSTAAN EN ONTWIKKELING Het hartcentrum is in mei 1991 gestart met een eerste hartkatheterisatie1. In latere fases werden hartchirurgie en ballondilatatie2 aangeboden. Het centrum werd al in 1990 goedgekeurd door de toenmalige raad van bestuur op initiatief van de intussen overleden artsen, Guido Verstreken en Luc Hermans. Door een leemte in de wetgeving was het niet vanzelfsprekend om als niet-universitair ziekenhuis zo’n centrum op te starten. Ondanks de oorspronkelijke weerstand, onder andere vanuit ‘Brussel’, volgde niettemin later een erkenning. Het Imeldaziekenhuis is nu erkend als ‘volledig hartcentrum3’. De groei naar een ‘volledig hartcentrum B3’ heeft heel wat spreekwoordelijk bloed, zweet en tranen gekost. Maar dankzij de inzet en de toewijding van alle medewerkers is het centrum uitgegroeid tot wat het nu is. Als bovenbouw wordt sedert 2002 ook het zorgprogramma elektrofysiologie4 aangeboden. Hierdoor is het mogelijk om ook ritmestoornissen rechtstreeks in het hart zelf te behandelen. Enkel een harttransplantatie en kindercardiochirurgie worden in het Imeldaziekenhuis niet uitgevoerd.
25 JAAR HARTCENTRUM WORDT SAMEN MET ANDERE ZIEKENHUIZEN GEVIERD Dokter Luc Janssens: “Mechelen en Bornem waren de eerste partners en zijn dat al jaren. We hebben ook tijdelijke overeenkomsten gehad met de Eeuwfeestkliniek uit Antwerpen, Vilvoorde en het ziekenhuis van Herentals. Deze laatste is 1 Katheter is het medische woord voor een buisje of slangetje dat in het lichaam wordt ingebracht. Bij een hartcatheterisatie wordt hierbij een speciaal buisje in het hart gebracht. 2 Opblazen van een kleine ballon in de slagader van het hart (kransslagader), om vernauwing of verstopping op te lossen.
nu geassocieerd met Turnhout. Het voordeel van de samenwerking is dat de drempel tot gespecialiseerde onderzoeken voor de patiënten laag blijft. De behandelende cardioloog kan hem ook hier blijven behandelen. De patiënt wordt doorheen heel het traject gevolgd door zijn vertrouwde arts. De vertrouwensrelatie gaat dus over de muren van het ziekenhuis verder. Het gaat hierbij eigenlijk om gepersonaliseerde geneeskunde.”
UIT WELKE DIENSTEN BESTAAT EEN HARTCENTRUM? Dokter Luc Janssens: “Op het medisch vlak heb je verschillende onderdelen binnen de cardiologie. Zo heb je in de eerste plaats de klinische cardiologie. Bij de voortgezette onderzoeken heb je dan de elektrofysiologie voor ritmestoornissen. Maar er zijn ook de behandelingen met pacemaker, de defibrillatoren5, met stents6, de behandeling van de kransslagaders of aangeboren afwijkingen. De dienst cardiochirurgie,
3 Erkenning als B3-hartcentrum (volledig hartcentrum) omvat: invasieve diagnostische cardiologie, interventionele, niet-chirurgische cardiologie en cardiochirurgie.
5 Een defibrillator is een apparaat waarmee men, door het toedienen van een elektrische schok, het hart van een bewusteloze patiënt kan laten stoppen met fibrilleren, waardoor het opnieuw in een normaal ritme wordt gebracht.
4 Elektrofysiologie houdt zich bezig met het meten van veranderingen in de elektrische stroom binnen bijvoorbeeld organen zoals het hart.
6 Een stent is een metalen of kunststof buisje dat in een bloedvat wordt gebracht om dit kanaal open te houden.
N˚8 | 2017
47
die nu een eenheid is met drie cardiochirurgen, moeten we hierbij vermelden. Daarnaast heb je natuurlijk ook alle ondersteunende diensten, gaande van directie, IT’ers, onderhoudsploeg, enzovoort. En dan heb je nog de paramedici, de spoedafdeling, de algemene hospitalisatieafdelingen en de intensieve hartzorg. Uiteraard is ook de samenwerking met het operatiekwartier en de afdeling intensieve zorg belangrijk, omdat de patiënten na hartchirurgie eerst daar terechtkomen. Polikliniek, de afdeling hartcatheterisatie en de hartrevalidatie-afdeling spelen elk hun belangrijke rol.”
En wat de levenskwaliteit betreft ook nog deze bedenking: de kracht van onze instelling is dat wij als empathische wetenschappers denken. De patiënt krijgt een wetenschappelijk hoogstaande behandeling, maar blijft ook als mens centraal staan. Een duidelijke voortuitgang is ook de verkorting van de ligduur en de overgang naar meer daghospitalisatie.”
IN 25 JAAR IS ER HEEL WAT VOORUITGANG GEBOEKT EN DIT TEN GUNSTE VAN LEVENSKWALITEIT
Dokter Luc Janssens: “Over de laatste dertig jaar merken we een stabilisatie in het aantal mensen dat zich aanbiedt met een nieuw hartprobleem. Waarom is dat? Het rookgedrag is veranderd, we eten en drinken minder bourgondisch, cholesterolremmers hebben hun bijdrage geleverd. Er is ook meer, maar nog onvoldoende, sensibilisering rond hart- en vaatziekten. Maar er is een stijging op komst. We hebben, door de eerder genoemde maatregelen, een uitstel van het ziekteproces gezien. Er is een verschuiving in de leeftijdscategorie op gang gekomen…
Dokter Luc Janssens: “Het is een continu proces geweest. Ik doe nu de dingen anders dan 25 jaar geleden. Dat maakt me blij en het maakt het werk boeiend. Er is een continue verbetering van de materialen. Ook is er een tendens naar minimaal invasieve ingrepen. Dat wil zeggen: de operaties gebeuren met kleine insneden. Bij een ingreep langs de pols is de patiënt weer snel te been, wat meer comfort geeft. Je hebt nu ook robotchirurgie en de klepchirurgie kan, zo nodig, nu ook via de lies gebeuren. De huidige pacemakers maken een synchroon samentrekken van de hartkamers mogelijk… Opvolging is ook mogelijk via telegeneeskunde. Denken we hierbij aan verschillende apps op een smartphone. Maar die toepassingen moeten ook hun bruikbaarheid nog bewijzen.
48
MENSEN LEVEN NU ANDERS. MERKT U DAT OOK OP HET VLAK VAN GEZONDHEID VAN HET HART?
Al bij al is het overlijden door hart- en vaatziektes over de laatste dertig jaar met 40% verminderd. Sinds vorig jaar staan in België en West-Europa hart- en vaatziekten niet meer op de eerste plaats als oorzaak van overlijden… Maar preventie en sensibilisering blijven enorm belangrijk. Om u een voorbeeld te geven: 3% van de vrouwen sterft aan borstkanker maar 55% van de vrouwen sterft nog altijd aan hart- en vaatziekten.”
Imelda | 25 jaar hartcentrum
DE BESTE UITSTAP VOOR JE RUG! VOORKOMEN IS DUS VAN LEVENSBELANG Rook niet. Beweeg voldoende. Let op uw gewicht. Laat uw bloeddruk, suiker en cholesterol opvolgen en zo nodig behandelen Eet gezond (voldoende groenten, fruit en vezels; een minimum aan eieren, vlees en boter). Rode wijn? Twee glazen per dag mag.
DIENST CARDIOLOGIE Artsen: Dr. Charlier Filip Dr. Debruyne Philippe Dr. Dewilde Willem Dr. Ector Bavo Dr. Janssens Luc Dr. Roosen John Dr. Rossenbacker Tom Dr. Vankelecom Bart
KOOPJES
op OUTLETSHOP www.bedking.be
Gespecialiseerde kinesitherapeuten helpen je graag ter plaatse het beste te kiezen voor je rug.
DE BESTE MATRASSEN, LATTENBODEMS, BOXSPRINGS, BEDDEN, HOOFDKUSSENS, BUREAUSTOELEN, RELAXZETELS, ZITMEUBELEN, KNIESTOELEN, BEDCANAPÉS, KLEERKASTEN ALLE MATEN.
Contact Secrtetariaat: 015 50 61 91 Voor afspraken of meer inlichtingen: 015 50 61 91
Leuvensesteenweg 338 I Boortmeerbeek Tel. 015 52 03 60 I www.bedking.be Open: weekdagen:
10-18.30 u. - za. 10-18 u. - zon. open 14-18 u. di. & feestd. gesloten
N˚8 | 2017
49
MAISONS DU MONDE NEXT Je gedekte tafel ziet er zoveel hipper uit met deze botanische placematten van Next Direct. 13 euro voor vier stuks, je moest al op ‘order’ geklikt hebben! 13 euro
Dit huisdier fleurt de boel overal op. En je hoeft je niet bezig te houden met voederen noch schoonmaken! 21,99 euro
DESIGN
URBAN JUNGLE Als het weer het nog niet toelaat om volop van onze tuin te kunnen genieten, dan brengen we de tuin toch gewoon naar binnen! Als je de momenteel sterkst regerende interieurtrend volgt dan baadt je hele huis in een frisse jungle sfeer.
50
LAREDOUTE Bij La Redoute viel ons hebberige oog op deze speelse opbergpot in de vorm van een ananas. 44,90 euro
Design | Urban Jungle
H&M Met sierkussens verander je in één klap de look van je hele sofa, en zelfs van je hele woonkamer. En dat die transformatie niet duur hoeft te zijn bewijst deze leukerd van H&M Home. 9,99 euro
ZARA HOME Om vers gebakken koekjes in te serveren, om je sleutels bij thuiskomst in te deponeren, of gewoon als decoratie. Excuses genoeg om deze schaal snel te gaan shoppen. 35,99 euro
MAD ABOUT MATS Qua verwelkoming kan deze zeker tellen. Het Belgische Mad About Mats brengt de meest originele en vrolijke deurmatten in combinatie met een uitzonderlijk hoge kwaliteit. 39,99 euro
N˚8 | 2017
51
MUSEUM PLANTINMORETUS TOONT MEESTERWERKEN
VAN LEERJONGEN TOT WERELDWIJD BEROEMD DRUKKER Copyright Ans Brys
Tekst Hilde Pauwels
Copyright Ans Brys
W
ie soms de lettertypes Times New Roman of Garamond gebruikt, vermoedt wellicht niet dat ze teruggaan tot de 16de eeuw. Christoffel Plantin had toen een internationaal gereputeerde drukkerij. Hij was innovatief en gooide hoge ogen. Het Antwerpse Museum Plantin-Moretus laat zien waar de man woonde en wat hij allemaal realiseerde. Christoffel Plantin zou nu ongetwijfeld de titel van ‘ondernemer van jaar’ hebben gekregen. Hij was leerjongen bij een boekdrukker in het Franse Caen. Maar hij was ambitieus en zakte in 1549 af naar Antwerpen, toen één van de bloeiendste handelssteden van Europa. Daar startte hij drukkerij Officina Plantiniana die wereldwijd
toonaangevend zou worden. Christoffel Plantin had dan wel als leerjongen gewerkt, hij was vooral een autodidact. Hij vergat zijn eenvoudige afkomst niet; zijn werknemers kregen een papier met afspraken over hun job. In de topjaren had hij ruim 80 werknemers in dienst om de 22 persen te bedienen. Er waren letterzetters, proeflezers, drukkers, verkopers.... Het was dus een succesverhaal. De leuze luidde ‘labore et constantia’ wat ‘arbeid en standvastigheid’ betekent. Een passer was het symbool.
ONDERNEMEND ZAKENMAN Plantin was een handig zakenman. Naast boeken bracht hij ook prenten en kaarten op de markt. Zijn dochters waren behendig in het kantklossen, ook hun werk behoorde tot zijn handelswaar. Hij overhaalde wetenschappers en vooraanstaanden om hun manuscripten bij hem te laten drukken. Een topwerk is bijvoorbeeld Biblia Regia, de koningsbijbel, die in verschillende talen verscheen. Dat werk realiseerde hij met de steun van het Spaanse koningshuis.
Copyright Ans Brys
WOELIGE JAREN
Letters voor jong talent
N˚8 | 2017
Het waren echter woelige jaren. De katholieke kerk legde zeer strenge normen op. Toen in de drukkerij van Plantin een calvinistisch pamflet werd gevonden, vluchtte hij naar Parijs. Zijn inboedel werd verkocht, maar wellicht sprongen vrienden in de bres door alles op te kopen.
53
Later kon Plantin terugkeren en opnieuw van start gaan. Er kwamen ook politieke strubbelingen. Plantin trok naar Leiden en zette daar een drukkerij op als uitwijkmogelijkheid. Hij werd de eerste drukker van de kersverse universiteit van Leiden. Later zou zijn schoonzoon, Jan Moretus de zaken verderzetten. Plantijn was de Vlaamse variant van Plantin, men had het dan ook vaak over PlantijnMoretus. Na negen generaties verkocht de familie alles aan de overheid die het erfgoed openstelde als museum.
KRAKENDE VLOEREN
INNOVATIEF Het museum toont tal van loden letters, matrijzen en ander drukkersmateriaal van destijds. Het is indrukwekkend omdat drukken toen echt een ambacht was dat veel kennis vereiste. Je ziet ook de oudste bewaarde drukpersen ter wereld, het lijken logge machines. Plantin drukte er in totaal 1887 werken, gemiddeld 55 per jaar. Met de snelheid waarmee drukwerk nu van de persen rolt, lijkt dit minimaal, maar het is een huzarenstukje. Ter vergelijking: een andere Antwerpse drukker realiseerde in zijn loopbaan van 21 jaar zowat 120 werken. Plantin verlegt grenzen. Het was gangbaar om illustraties met houtblokken te maken, maar hij zette de stap naar kopergravures en etsen. Duurder, maar het leverde verfijnd werk op dat in de smaak viel. Zo wist hij zijn concurrenten een stap voor te blijven. Hij ging op zoek naar exclusieve lettertypes van Franse ontwerpers, zoals Garamont dat nog steeds bij de lettertypes op computer staat.
Copyright Joris Luyten
De familie Plantin en de drukkerij waren in de loop der jaren naar een riante woning aan de Vrijdagmarkt verhuisd, ‘De Gulden Passer’. Vandaag ligt de vrijdagmarkt pal bij de Groenplaats, maar is een oase van rust. Je wandelt in de woning alsof de tijd er bleef stilstaan. Het is er vrij donker om de oude manuscripten te beschermen. Dat de familie welstellend was, blijkt uit de vele schilderijen, onder meer van Peter Paul Rubens die ook Christoffel Plantin portretteerde. De bibliotheek is indrukwekkend. Ook het meubilair en de kunstvoorwerpen geven een goed beeld van hoe het leven er aan toe ging. De houten
vloer op de eerste verdieping kraakt lichtjes onder het gewicht der jaren.
54
Plantin Moretus
HAARWERKEN & PRUIKEN
Ook gebruikte hij Granjon, de voorloper van wat we nu als Times New Roman kennen. Door het opkopen van de matrijzen en stempels kon hij verhinderen dat anderen de letters zouden bijmaken. Plantin, die zelf verschillende talen sprak, legt zich ook toe op het drukken van partituren en talen met een ander schrift, zoals Grieks en Hebreeuws.
RUIME KEUZE IN HAARWERKEN EN HOOFDDEKSELS. Wij komen ook aan huis! Enkel na afspraak! Vrijgeweidestraat 39, 2800 Mechelen Tel: 0494 110 640 www.dehuiskapperie.be
TRENDSETTERS Het museum toont verschillende topwerken. Die liggen beschermd achter glas, maar er zijn replica’s waarin je naar hartenlust kan bladeren. De boekdrukkunst zorgde ervoor dat kennis verspreid kon worden. Eeuwenlang werd alles met de hand overgeschreven, waardoor heel wat werken verloren gingen. Christoffel Plantin daagde geleerden uit hun wetenschappelijke kennis uit te diepen. Verschillende boeken die hij drukte, zijn nog steeds belangrijk. Eén van deze schrijvers is Rembert Dodoens, stadsgeneesheer van Mechelen en ook aan koningshoven. Eén van zijn passies was plantkunde. Hij behoort tot de grondleggers van het huidige classificatiesysteem. Zo ging hij op zoek naar planten, tekende en beschreef ze. Hij verzamelde zowat 600 nieuwe soorten, vaak met Mechelen als vindplaats. Later werd hij lijfarts van de Weense keizer Maximilaan II. Die reisde geregeld naar Hongarije en Duitsland, wat Dodoens de gelegenheid gaf nog meer planten te beschrijven. Zijn werk werd in verschillende talen vertaald. Simon Stevin uit Brugge was een all round wetenschapper. Als wiskundige bedacht hij systemen om met
N˚8 | 2017
Homecare Plus Zelfstandige Thuisverpleging 7 dagen op 7 verpleegkundige zorg bij u thuis Regio: Tremelo, Baal, Grootlo, Schriek en Keerbergen Factuur rechtstreeks aan uw ziekenfonds, zonder dat er remgeld wordt aangerekend
0479 66 44 17 info@homecareplus.be • www.homecareplus.be
55
Copyright Ans Brys
NIET TE MISSEN Het museum is het enige ter wereld dat door Unesco als erfgoed is erkend. Je neemt een duik in het leven van rijkelui in de 16de en 17de eeuw. Je kan er de oudste drukpers ter wereld en 20.000 loden letters bezichtigen. Er is een prachtige bibliotheek met zeldzame en waardevolle exemplaren. Een hoorspel roept het leven van weleer op, alsof de bewoners er nog zijn. Druk je eigen boekenlegger met oude technieken.
Museum Plantin-Moretus Vrijdagmarkt 22 2000 Antwerpen tel. +32 3 221 14 50 museum.plantin.moretus@stad.antwerpen.be
56
breuken te rekenen, iets dat we nog steeds op de schoolbanken leren. Hij legt alles uit in ‘De Thiende’, een werk dat door Plantin werd gedrukt. Er is ook Ortelius, een beroemd kaartenmaker. Het boek ‘Utopia’ van Thomas Moore inspireerde de Antwerpse kaartenmaker Ortelius tot het maken van de ‘Utopiakaart’. Hij begon zijn loopbaan bij Plantin waar hij kaarten inkleurde. Hij is de grondlegger van de eerste atlas waarin hij alle tot dan bestaande kaarten van Europa samenbracht. Eén van de proeflezers van Plantin was Kiliaan. Plantin wou een woordenboek Nederlands uitbrengen, maar schoof de opdracht door naar Kiliaan. Die ging zo op in het werk dat hij niet alleen woorden verzamelde, maar ze ook etymologisch verklaarde. Het allereerste Nederlandse woordenboek werd in 1573 gedrukt: ‘Schat der Neder-duytscher spraken’. Kortom, heel wat invloedrijke wetenschappers en andere vooraanstaanden brachten een bezoek aan Officina Plantiniana op de Vrijdagmarkt. Hoe rustig het er nu ook is, er zijn in de loop der jaren bijzonder veel bakens verzet.
Plantin Moretus
Uw partner voor verkoop, verhuur, advies... ✆ 0478 010 010 Maandag tot vrijdag van 9u-12u30 en van 14u-17u. Buiten deze uren ook steeds op afspraak.
Vrijblijvende schatting! Ontdek ons volledige aanbod op
www.rosini.be Dorp 35, 2820 Bonheiden GSM 0478 010 010
N˚8 | 2017
57
Imelda
Event kalender 27 maart en 19 juni:
18 april:
Kapel Imeldaziekenhuis, 18u – 20 u 30, meer informatie op bloedgevendoetleven.be
IBD kliniek voor Crohn en Colitis ulcerose patiënten, chronische ontstekingsaandoeningen van het spijsverteringsstelsel. Deelname is gratis. Inschrijven via 015 50 48 68 of IBDkliniek@imelda.be
Bloed geven
Patiëntendag
24-28 april:
25-28 mei:
Week van de Valpreventie
1000 km van Kom op tegen Kanker
12 mei:
Dag van de Verpleging en de medewerker 31 mei:
Wereld antitabakdag
29 mei – 2 juni:
Week van het Hartritme
De 40 blauwbloezen van Imelda trotseren voor de 6e keer de 1000 km van Kom op tegen Kanker
14 juni:
Werelddag van de bloedgever
Wist je dat... ... Onze medewerkers van het Klinisch laboratorium twee auditeurs van Belac en een onafhankelijke controleur van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) over de vloer kregen? Ze slaagden met vlag en wimpel voor de audit: een bevestiging voor de kwaliteit van het labo, dat al sinds 2010 fier het Belac label mag dragen, de hoogste onderscheiding voor een Belgisch labo.
58
Imelda | Event kalender
10 JUNI • GEMEENTEPLEIN KEERBERGEN
MUSIC BRINGS PEOPLE TOGETHER ! Het gloednieuwe TribTown Keerbergen is niet zomaar een festival, maar een buitenbeentje in zijn soort. Wij brengen je idolen tot leven tegen een spotprijs door top-tributebands aan het werk te laten. Bovendien is jullie after-party kater niet voor niets, de opbrengst van ons festival gaat naar goede doelen. TICKETS & MEER INFO OP:
TRIBTOWN.BE facebook.com/TribTownKeerbergen/
Een samenwerking tussen:
DAME BLANCHE Lingerie - Strandmode Nachtmode - Homewear Women - Men - Kids
Nieuw voor kinderen: Woody • Lords And Lillies Snurk • Vitamia
Ook adverteren in Imeldazine? Neem contact op met Mario Eggermont op 015 52 77 60 of stuur een e-mail naar ad@imeldazine.be
Nieuw voor mannen: Cristiano Ronaldo • Manned Mc2 St Barth Alle topmerken onder 1 dak Marie Jo • L’ Aventure Andres Sarda • Lise Charmel Prima Donna • Twist Twin-Set • Else Lingerie Love Stories • Cyell Louis Féraud • Woody Lords and Lillies • Mimi Holliday
NIEUW bandagisterie, Medipro
Vitamia • Manned • SNURK
op afspraak bij Dame Blanche
Miracles by Annelien Coorevits Cristiano Ronaldo • Prima Donna Swim
Mechelbaan 445, 2580 Putte Tel: 015 75 51 95 Dorp 84, 2820 Bonheiden Tel: 015 52 97 12 GSM: 0497 53 14 07 info@dameblanche.be N˚8 | 2017
W WW. DA M EB LA N C HE LI N G E R I E .B E
59
MEER OTTEVAERE, MEER SERVICE.
Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be
Ottevaere Leuvensesteenweg 135 3191 Boortmeerbeek-Hever Tel. 015 51 13 79 www.ottevaere.bmw.be
Echt rijplezier
0-12,8 L/100 KM • 0-294 G/KM CO2