nr. 25 - 2022
Imelda Citytrip
Welkom in het charmante Doornik
Imelda
Gastro-enterologie: buikpijn bij kinderen
Cultuur
Zomersfeer in Antwerpen
Joris Hessels “Ik ben fan van de mens in al zijn mooie en minder mooie momenten.”
LAAT U VERLEIDEN IN ONZE NIEUWE SHOWTUIN a new culture of light
WE BRING LIGHT INTO YOUR LIFE
occ_PA_sospeso_neutral_MVLVerlichting_BE_210x297_210927_cgi.indd 1
27.09.21 16:30
BESTE LEZER, Voor het eerst in Imeldazine stellen patiëntenverenigingen zich voor. Carep en Neo-ma mogen de spits afbijten. Omdat we patiëntenparticipatie in ons ziekenhuis erg belangrijk vinden, bieden we vanaf nu in elk Imeldazine twee patiëntenverenigingen de kans om zich voor te stellen. Benieuwd wie ze zijn en wat ze doen? Blader dan snel naar pagina 64. Ook onze dienst Reumatologie stelt zich voor. Deze dienst bestaat niet alleen uit artsen, reumatologen, maar ook uit reumacoaches. Met vijf staan ze klaar om jouw gewrichtsklachten aan te pakken. Je hoort het vaak: een kind met buikpijn. Is het echt buikpijn? Of is het iets anders? En wat gaat erachter schuil? Dokter Marijke De Keukelaere, pediater en gespecialiseerd in maag-darmziekten bij kinderen, neemt in dit nummer uitgebreid de tijd om het je uit te leggen. Trek je er deze zomer graag op uit maar liefst niet te ver? Ga dan eens langs in Antwerpen of trek door Doornik. Je zal zien dat er veel te beleven valt. Al gehoord van de vzw AAP? Nee, geen organisatie die zich het lot van aapjes aantrekt maar een organisatie die tracht om mens en dier dichter bij elkaar te brengen. En dat doen ze in Den Olm met Romy, de hond van vroedvrouw Veerle. Over vroedvrouwen gesproken, enkele maanden geleden testten ze op de kraamafdeling een Virtual Reality bril uit. Deze bril moet helpen de pijn tijdens de weeën te verzachten. Nieuwsgierig hoe onze patiënten dit ervaren? Lees er meer over op pagina 60. Nog een laatste leestip is het artikel over beschermen tegen de zon. Het is al meermaals in de pers geweest hoe schadelijk de zon voor je huid is. Ook dermatoloog Tine Strobbe en vrijwilliger Toon Blux geven hierover graag een woordje uitleg. Geniet dus van de zon maar doe het veilig! Prettige vakantie gewenst, Bart Pardon Algemeen directeur Imelda vzw
Imeldazine, jaargang 8, nr. 25 Imeldazine is een uitgave van: HOSPIzine / Crossmark v.u. Mario Eggermont Rijmenamseweg 21, 2820 Bonheiden Administratie & adverteren: ad@hospizine.be - 015 52 77 60 www.hospizine.be Coverfoto: © Inge Kinnet
Redactie: Thierry Aerts , Toon Blux, Hilde Pauwels, Dorien Vandenberghe, Kathleen Vermeulen Freelance journalisten: Veerle Le Compte, Bas van Dun, Marijke De Keukelaere, Tine Strobbe, Iana Willems, Christel Van Goethem, Kathleen Declerck, Stijn Michiels, Els Van Essche Hoofdredactie: Dienst Communicatie Imeldaziekenhuis, Crossmark Fotografie: Crossmark, Thierry Aerts, Dorien Vandenberghe
Vormgeving: Crossmark Jasper Van den Eijnde, Sanne Van Oudendijck Druk: Mechelse Drukkerijen Copyright: Het overnemen van teksten en inhoud uit dit nummer is slechts toegestaan na uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Na te vragen via communicatie@imelda.be
favoriete Stream 1 jaar gratis uw er playlists in Netflix series & Deez ® ting concept ons Spelier unique ren
...en ditmaal
in ons zine... 14
6
In het hoofd van Joris Hessels
Gastro-enterologie: buikpijn bij kinderen 22
Welkom in het charmante Doornik
Voorstelling dienst Reumatologie
36
Met een boek onder de parasol 48
44
Dokter, hoe bedoel je: Culturele zomersfeer smeren tegen de zon? in Antwerpen 52
N˚25
Het verhaal van Romy en haar baasje
28
38
Sfeerbeelden van de 1000km en 100km-run
18 20
CUFF-pathologie van de schouder
54
Groenten uit de moestuin
60
VR-bril op de kraamafdeling 5
© Foto’s: Inge Kinnet
HET IS ZELDEN STIL IN HET HOOFD VAN
JORIS HESSELS
Joris Hessels is acteur en radio- en televisiemaker. Hij studeerde af aan het RITCS in Brussel, afdeling drama. Hij stond op de planken en acteerde in televisieseries. Vooral met zijn human interest verhalen raakt hij vaak een gevoelige snaar. ‘De Weekenden’ ligt hem nauw aan het hart. Hiervoor werkte hij ook samen met het Imeldaziekenhuis en vzw Den Olm. Tekst: Hilde Pauwels
Ook dit gesprek vond plaats in Gentbrugge op een bankje. Op de dijk van de Oude Scheldearm passeren veel joggers, wandelaars en fietsers. Er wordt geregeld gezwaaid, want er zijn veel bekenden bij. Een oudere bewoner, Etienne, komt er aan. “O, we zijn op uw bankje gaan zitten. Kom er bij”, zegt Joris. Hij vertelt dat het bankje een rustpunt is voor de man om er tijdens zijn wandeling te genieten van het groen en de voorbijgangers.
RIJK PALMARES “Momenteel werken we aan vijf nieuwe afleveringen van Taxi Joris die eind augustus op Canvas te zien zullen zijn. Tegelijkertijd lopen ook de opnames voor het derde seizoen van De Weekenden. Het wordt het laatste, finale seizoen. Dat wordt in januari op Canvas uitgezonden. Mijn dagen zijn dus goed gevuld.” Joris Hessels is 41, maar heeft al heel wat gerealiseerd. Hij acteerde in theatervoorstellingen van onder meer Bronks en de Kopergietery, speelde mee in verschillende televisieseries. “Hoewel ik een plan B had, Germaanse talen, was de toneelschool echt wel iets dat ik graag wou doen. Ik ontdekte dat verhalen vertellen, me heel goed ligt.”
VRIENDSCHAP Samen met zijn beste vriend Dominique Van Malder maakte hij Radio Gaga. Ze trokken rond met een mobiele radiostudio in een omgebouwde caravan naar bijvoorbeeld een woonzorgcentrum. Iedereen mocht een verzoeknummer aanvragen en dat leidde
8
© Foto’s: Inge Kinnet
Begin 2019 verhuisde Joris Hessels met zijn vriendin en hun vier kinderen naar Gentbrugge, een deelgemeente van Gent. Het bracht hem op het idee om interviews te maken met zijn nieuwe buren, naar hun verhalen te luisteren en zo het sociale weefsel van de heterogene buurt te leren kennen. De reeks werd op Canvas uitgezonden. Het leverde mooie, ongedwongen verhalen op. “Het was ook een prima manier om ons hier te integreren. Ik leerde heel wat mensen kennen.” Hij praatte met de bewoners op een bankje.
vaak tot heel fijne gesprekken. “Er vloeide een boek en een radioprogramma uit voort. Dat was veel meer dan we hadden gehoopt. Het is ook het verhaal van mijn vriendschap met Dominique en dat is mooi.” Joris Hessels speelde ook mee in Albatros, een tragikomische serie over tien mensen die een afslankingskamp volgen. Het concept is van Dominique Van Malder en Wannes Destoop, zij hadden ook de regie in handen. Albatros won de mediaprijs Prix Europa en is intussen in verschillende landen te zien. Begin juni kwam het bericht dat de Amerikaanse publieke omroep PBS de reeks heeft aangekocht.
MENSEN SAMENBRENGEN Radio Gaga kende veel bijval en was de aanzet voor meer televisieprogramma’s. “Ik koester ze allemaal, maar ben het meeste trots op De Weekenden. Het is iets wat ik echt heel graag wou doen. Ik vind het ook een noodzakelijk programma. Het gaat over dingen die we minder en minder doen, namelijk mensen
Coverstory | Joris Hessels
“Ik ben fan van de mens in al zijn mooie en minder mooie momenten”
Imeldaziekenhuis bij de neuroloog langs. Ook ging hij naar vzw Den Olm waar hij zowat twee dagen per week terechtkon voor dagactiviteiten. Iedereen krijgt een kleine camera om gebeurtenissen te filmen. Op die manier kregen we inkijk in vzw Den Olm en merkten we hoe belangrijk zoiets is. Ook de mantelzorgers spelen een belangrijke rol en wilden we graag in beeld brengen.”
VERWEVEN MET ZORGSECTOR ontmoeten die we doorgaans in het echte leven niet tegenkomen. We brengen mensen samen, luisteren, steunen elkaar in grote en kleine momenten. Ik ben er heel dankbaar om dat ik dat mocht doen en dat de kwetsbaarheid op televisie mocht getoond worden. Fijn is natuurlijk ook dat er veel kijkers waren en dat er nu een derde reeks komt.”
BIJZONDER JAAR Ook het Imeldaziekenhuis en vzw Den Olm werkten mee aan het eerste seizoen van De Weekenden. “Het programma gaat over mensen die een bijzonder jaar tegemoet gaan. Het kan iemand zijn die jarenlang in het onderwijs stond en met pensioen gaat. Of iemand krijgt een diagnose waarmee hij een jaar aan de slag moet gaan. Zo kwamen we bij Antonio terecht. Hij kreeg net te horen dat hij jongdementie heeft. Vraag was wat hem er dat jaar allemaal te wachten stond, ook hoe snel alles zou evolueren. Hij zou ook naar een appartement verhuizen. Geregeld ging hij in het
N˚25 | 2022
Joris Hessels draagt de zorgsector hoog in het vaandel, hij vindt het belangrijk dat er voldoende medewerkers en financiële middelen zijn. “Mijn moeder was verpleegkundige in een psychiatrisch ziekenhuis in Sint-Niklaas, mijn vader was onderwijzer. Ik heb zelf in de psychiatrie theater gemaakt. Mijn vriendin Evelien werkt als verpleegkundige in de kinderkankerafdeling van UZ Gent. Ik ben peter van onder meer de afdeling Kinder- en jeugdpsychiatrie in UZ Gent en vzw De Companjong, een organisatie voor mensen met jongdementie en hun mantelzorgers. Er zijn dus heel wat raakvlakken.”
RODE DRAAD Human interest is de rode draad in het werk van Joris Hessels. “Ik ben fan van de mens in al zijn mooie en minder mooie momenten. Door human interest en door menselijke verhalen te horen, te lezen en te zien, word ik soms getroost in de gedachte dat ik niet alleen ben met de rare kronkels in mijn hoofd. Omgekeerd vinden mensen troost en erkenning in het werk dat
9
ik doe. Dat sterkt me om verder te doen. Maar ik wil me daar niet toe beperken. Het leuke van Radio Gaga is dat we praatten met mensen, maar ook dat we radio maakten en soms wat ‘onnozel’ deden. De mix van mensen een leuke tijd te bezorgen en tegelijk naar hen te luisteren, ligt me wel. En als ik tussendoor nog verhalen kan vertellen in het theater, op de radio of via literatuur, dan besef ik dat ik van een heel rijk pallet kan genieten. Voor theater is er momenteel geen tijd meer over. Maar ik mis soms wel het contact met een life publiek.”
SPONTAAN De gesprekken die Joris Hessels voert, komen heel authentiek en spontaan over. Een specifieke aanpak heeft hij niet. “Ik heb niets in de handen en de mouwen, ik ga voort op mijn intuïtie en interesse. De enige truc die ik heb, is om geen trucs te gebruiken. Als je eerlijk bent en de mensen in de ogen kijkt, krijg je heel veel vertrouwen terug. Daardoor stellen ze zich gemakkelijk open en tonen ze hun hart.” Aan Etienne die nog steeds op de bank zit, vraagt hij: ‘ben ik anders op televisie dan wanneer je me in het echt tegenkomt?’ ‘Nee’, bevestigt de man die er niet over hoefde na te denken. “Het zou me zeker hier in Gentbrugge niet in dank afgenomen worden als ik me anders zou gedragen.”
CONFRONTEREND Onderwerpen kunnen confronterend zijn. “Dat hakt er soms in. Maar we lachen ook wel veel. Bij Radio Gaga ontmoetten we mensen die in een minder glorieuze periode van hun leven zaten. Samen naar een plaatje luisteren, is helend. Het is verbindend als je ook nog samen om een mop kan lachen. Door die dingen te delen, draag je samen het verdriet en de pijn. Zo blijft het doenbaar. Het is wel zo dat ik af en toe als een uitgewrongen dweil thuiskom. De aanwezigheid van de kinderen helpt dan: door hun kind zijn en door hun eigen manier van naar dingen te kijken. Werken in de tuin of sporten, helpt ook. Het gebeurt dat ik er eens ‘goed ga inhangen’, om het gevoel te doorleven
10
en het dan achter mij te kunnen laten. Mochten de verhalen me niet meer raken, dan zou ik er wellicht mee stoppen.”
NOOD AAN VERBINDING In de media zijn er verschillende programma’s met een accent op human interest. “Er zijn dan ook veel verhalen te vertellen en kijkers waarderen authentieke mensen. Ze herkennen zich daar voor een stuk in. Het is ook zo dat alles sneller en sneller moet gaan, meer en meer mensen vallen uit de boot. Nu alles duurder wordt, groeit de groep die de eindjes niet meer aan elkaar kan knopen. Ook door ziekte kan je in een isolement terechtkomen. Je moet steeds meer doen om ergens bij te horen. Dat is heel ingrijpend. Er is veel nood aan het verbinden van mensen.”
AFSPRAAK OP HET BANKJE Gezondheid is een aandachtspunt. “Het valt als 41-jarige nog goed mee, maar het is toch al anders dan tien jaar geleden. Ik let erop gezond te eten en te sporten in mijn hectische bestaan. Alcohol beperk ik tot het weekend, roken doe ik niet. Ik besef heel goed hoe een leven aan een zijden draadje kan hangen. Mijn vader kreeg enkele jaren geleden plots te horen dat 98% van zijn hoofdslagader verstopt was. Hij onderging met spoed een openhartoperatie. Mijn grootvader kreeg op zijn 38ste een eerste hartaanval. Dus ik moet goed opletten, want misschien is het genetisch. In deze periode heb ik geen enkele dag vrij, ik merk dat ik vermoeid ben en toe ben aan vakantie. Die begint op 4 juli.” “Dan kom ik samen met jou terug op dit bankje zitten. Ik zal voor wat muziek zorgen”, zegt hij tegen Etienne. “En een jenevertje breng ik mee”, belooft Etienne.
VADEREN “Thuis wil ik zoveel mogelijk vaderen. Met vier kinderen moet je heel veel organiseren. Ze zijn 3, 10, 11 en 13, voor de oudsten komt de puberteit eraan. Ik ben er niet bang voor, maar zeker in een nieuw samengesteld gezin voel ik een gezonde dosis scepsis. Ik neem voor
Coverstory | Joris Hessels
© Foto’s: Inge Kinnet
het eerst in mijn leven een maand vakantie. Met het hele gezin trekken we er twee weken op uit, de twee weken ervoor ga ik proberen niets te doen. Ik heb in mijn hoofd nog een aantal projecten die ik graag wil doen, maar ik kom er niet toe om er mee bezig te zijn. Mijn hoofd zit momenteel te vol met alles dat ik nu moet afwerken. Die twee weken ‘niets doen’ betekenen dus dat ik rustig wil nadenken hoe ik de nieuwe ideeën kan uitwerken. Ik hoop veel inspiratie te vinden.” Joris Hessels geeft aan dat hij dat in het verleden te weinig deed. “Vorige jaren nam ik twee weken vakantie met het gezin. Ik vertrok doodmoe en toen ik weer op adem kwam, was het alweer tijd om terug te keren. De balans moet dus beter.”
en kwaliteit hebben. Ik hoop dat door een langere vakantie in te lassen, ik er wel toe kom dat er minder moet. Genieten is voor mij moeilijk. Ik leerde dat niet, mijn ouders konden dat ook niet zo goed.”
TIJD BREDER MAKEN
LANGER AAN TAFEL
Een vakantiegevoel omschrijven, vindt hij moeilijk. “Het zou moeten zijn dat je geniet van het hier en nu, dat je nergens op tijd moet zijn zodat je de tijd wat breder kunt maken, dat er minder moet. Maar in mijn leven moet er altijd zoveel, ik ben streng voor mezelf. Zelfs als ik ergens op vakantie ben, moet alles waarde
In het hoofd van Joris Hessels staat het nauwelijks stil. “Ik word pas rustig als iedereen slaapt en ik een boek kan lezen, om dan na twee bladzijden ook zelf in slaap te vallen. Boeken die me liggen zijn bijvoorbeeld ‘Middernachtbibliotheek’ van Matt Haig en ‘Het wordt spectaculair. Beloofd.’van Zyta Theuninck. Ook fijn is
N˚25 | 2022
Maar er zijn mooie plannen. “We willen heel graag met het gezin naar Zuid-Afrika. Het is een verre en dure reis, dus we moeten dat goed plannen en wat sparen. Mijn vriendin Evelien liep stage in Zuid-Afrika en wil ons laten zien waar ze aan de slag was. Misschien kunnen we het gastgezin waar ze verbleef, bezoeken. We willen ook een keertje met ons tweetjes op reis. Ook dat vraagt wat voorbereiding, zoals het vinden van opvang voor onze kinderen.”
11
© Foto’s: Inge Kinnet
waar ik het zelf moeilijk mee heb. Bij mij komen dingen soms hard binnen, wat niet gemakkelijk is. Vraag is dan hoe je zoiets kan afronden. Ik ben een driepuntjesmens. Berichten eindig ik vaak met…, bang om ergens een punt achter te zetten. Mijn stopwoord is ‘ofzo’, alsof er nog iets zou komen.” Hij voelt nostalgie als hij in Belsele komt, waar hij is opgegroeid. “Ik heb er mooie herinneringen aan, maar voelde me er soms triestig en alleen.” Bij het realiseren van projecten hecht hij veel belang aan het team: dat moet een thuis zijn en comfortabel aanvoelen. “Na afloop is er het afscheid van de collega’s, de werkplek en de herinneringen.”
een vrije avond waarop we langer aan tafel kunnen zitten of uit eten gaan.” De corona crisis was niet bepaald rustig. Joris Hessels bleef grotendeels doorwerken en er was de opvang van de kinderen. “Het was heftig om te zien hoe ze ‘verschrompelden’ door het gemis van hun vrienden. Maar er was opeens vrije tijd, we konden samen wandelen en thuiszijn. Dat had een zekere schoonheid en volheid. Ondanks alle voornemens om daar meer tijd voor te blijven maken, vervloog het heel snel. Het mag weer allemaal. Ik sta voortdurend in de file, mensen hollen weer van hot naar her. Het is blijkbaar sterker dan onszelf.”
ULTIEME DROOM “Mijn motto is; wees mild, morgen is er een nieuwe dag met nieuwe inzichten. Dat wil ik graag mijn kinderen en eigenlijk iedereen meegeven. Wat deze buurtbewoner doet, is mijn ultieme droom van oud worden. Elke dag een wandelingetje, fit blijven, ergens zitten, kijken naar de mensen, op een terrasje iets drinken, iemand die naast me komt zitten. Om dan te eindigen op het kerkhof hier. Het is een mooi kerkhof, ik ga er graag en ook dat is voor mij rustgevend.”
Een klein afscheid. Joris Hessels en Uus Knops. Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts. 22,99 euro.
AFSCHEID NEMEN Vorig jaar kwam het boek “Een klein afscheid” van Joris Hessels uit. Het zijn verhalen over afscheid nemen van mensen die er nog zijn en wat daarmee gepaard gaat. “We nemen ongelooflijk veel afscheid: een relatie die voorbij is, een job, ouders die je niet meer ziet, een geboorteland. In het boek ga ik na hoe mijn gesprekspartners dat doen. “Ik praatte met veertien mensen. Maar er zit ook veel van mezelf in. Je merkt in het boek
12
EEN KLEIN AFSCHEID Joris Hessels gaat in veertien ontmoetingen op zoek naar afscheid nemen van mensen die er nog zijn. Psychiater Uus Knops zorgt voor een nabeschouwing.
Coverstory | Joris Hessels
DIERENSPECIAALZAAK
Met onze kennis en uitgebreide ervaring hebben wij de beste producten voor uw huisdier in ons assortiment. Naast voeding voor honden, katten en andere huisdieren, bieden we u een groot assortiment accessoires aan.
www.jestandpets.be Mechelsesteenweg 360, 2820 Bonheiden • info@jestandpets.be • Tel. 015 55 05 43 N˚25 | 2022
13
BUIKPIJN BIJ KINDEREN DOSSIER GASTROENTEROLOGIE Buikpijn bij kinderen is een frequent voorkomende klacht, zo niet de meest frequente. Buikpijn is echter een relatief begrip. Kinderen refereren namelijk pijn van andere delen van het lichaam ook naar hun buik. Zelfs een longontsteking kan aanleiding geven tot buikpijn. Tekst: dr. Marijke De Keukelaere, (kindergastro-enterologie)
DARMOBSTRUCTIE
Abdominale verklevingen
Hernia
Bij buikpijn maken we steeds een verschil tussen acute en chronische pijn. Bij acute buikpijn is een acute appendicitis de meest gekende aandoening. Dit gaat gepaard met hevige pijn in de rechter zij, vaak ook koorts en verhoogde infectiewaarden in het bloed. Hoe jonger het kind, hoe moeilijker de diagnose te stellen. Ook als de appendix niet op de typische plaats ligt, maar meer naar achter gekronkeld, kan het soms moeilijk zijn om de diagnose tijdig en correct te stellen. Er zal steeds een bloedname en echografie gebeuren om dit verder op punt te stellen. Andere oorzaken van acute buikpijn zijn een obstructiebeeld, dit wil zeggen een vernauwing ergens in de darm (door vreemd voorwerp, darmen rondom elkaar gedraaid of in elkaar geschoven) gepaard gaande met braken. Dit geeft vaak heel hevige buikpijn waarbij het kind dubbel geplooid ligt van de pijn.
Intussusceptie
Volvulus
combinatie met ongezonde voedingsgewoonten, komt dit steeds vaker voor. Hierbij gaat het meestal om kinderen die niet dagelijks stoelgang maken, en vaak ook harde en pijnlijke stoelgang hebben. Ook een verkeerde perstechniek kan hiertoe bijdragen. Soms maakt het kind wel dagelijks stoelgang, maar niet volledig, waardoor de darmen ook verstopt raken. Constipatie komt vaak voor rondom de potjestraining, waarbij het kind angst heeft om stoelgang op het potje te maken, te lang gaat ophouden en hierdoor in een vicieuze cirkel terechtkomt. Het is belangrijk om deze te doorbreken door enerzijds de stoelgang zacht te maken met laxativa en anderzijds ook regelmatig toiletmomenten in te bouwen. Na een infectieuze periode of na Pasen en Sinterklaas, waarbij een overdaad aan chocolade gegeten wordt, kan constipatie optreden.
Chronische buikpijn is frequenter dan acute buikpijn en vaak rijst hierbij de vraag of er echt iets aan de hand is of niet. Veel kinderen en vooral kleuters gaan buikpijn ook als een excuus gebruiken om iets niet te moeten eten of een handeling niet te moeten uitvoeren. Als de buikpijn beter is in het weekend of tijdens de vakantie, kan dit al een belangrijk en geruststellend gegeven zijn. Daarnaast klagen ook heel wat kinderen van buikpijn door constipatie. Door onze sedentaire levensstijl, in
N˚25 | 2022
15
ZIEKTE VAN CROHN
Koorts
Braken
Vermoeidheid
Gewichtsverlies
Diarree
Bij chronische (langer dan drie maanden) buikpijn is het wel belangrijk om een aantal onderliggende aandoeningen uit te sluiten waaronder glutenenteropathie en schildklierproblemen (snel en traagwerkend). Glutenenteropathie komt voor bij ongeveer 1/300 Europeanen en komt dus vaak voor. Het kan familiaal voorkomen, maar dit is niet altijd het geval. Het gaat vaak gepaard met eerder sluimerende buikpijn en vage klachten, waardoor het soms een tijdje duurt voor de diagnose gesteld wordt. De diagnose van coeliakie kan meestal gesteld worden aan de hand van een bloedonderzoek. Indien twijfelachtige waarden, dient echter een gastroscopie gedaan te worden voor de zekerheidsdiagnose. Een traag of snel werkende schildklier geeft eerder problemen van diarree of constipatie, omdat dit een invloed heeft op de transit van de darm.
Buikpijn
Bloed in ontlasting
willen eten. Vooral bij zuigelingen en peuters kan het soms uitdagend zijn om te achterhalen waarom de eetmomenten moeilijk verlopen. Enerzijds zien we in de kleuter-peuterpuberteit kinderen die selectief worden en hun eigen willetje doordrijven, waarbij het belangrijk is om hier niet te snel aan toe te geven. Anderzijds zijn er natuurlijk ook kinderen die iets onderliggend hebben waardoor ze niet willen/kunnen eten. Hierbij is het soms nodig een gastroscopie uit te voeren voor verdere diagnostiek. Zo is er recent steeds meer aandacht voor een allergische ontsteking van de slokdarm, ook wel eosinofiele oesophagitis genaamd. Dit is een aandoening waarbij we een verhoogd aantal eosinofielen (een soort van witte bloedcellen) zien in de slokdarm. Deze veroorzaken daar ontsteking en pijn, waardoor de kinderen moeilijker eten. De meest
Daarnaast gaan buikpijn en voedingsmoeilijkheden ook
frequente triggers hiervan zijn koemelk en tarwe, maar via een bloedname kan dit meestal niet aangetoond worden. De behandeling bestaat uit medicatie of een aangepast dieet. Relatief frequent wordt er een vreemd voorwerp ingeslikt, dat dan in de slokdarm of
hand in hand. Daar waar bij oudere kinderen maagpijn gepaard kan gaan met verminderd eten, is het bij jonge kinderen moeilijker te achterhalen waarom zij niet goed
maag blijft vaststeken en via gastroscopie dient verwijderd te worden. Hierbij is er meestal een vermoeden van ingestie, waarbij snel ingegrepen kan worden.
16
Imelda | Dossier Gastro-enterologie
nog regelmatig een endoscopie nodig om de ernst en uitgebreidheid van de aantasting te kunnen opvolgen. Hierbij heb ik je in een notendop een aantal belangrijke en frequente oorzaken van buikpijn bij kinderen proberen toe te lichten. Bij vragen of ongerustheid omtrent buikpijn bij kinderen, kan je steeds terecht op de raadpleging kindergastro-enterologie op dinsdagvoormiddag.
Vooral geldstukken kunnen vastzitten in de slokdarm en ook batterijen zijn zeer gevaarlijk omwille van lekkage van chemicaliën. Het is belangrijk dat ze zo snel mogelijk verwijderd worden. Ook aanslepende refluxklachten zijn een belangrijke reden voor het uitvoeren van een gastroscopie bij kinderen. De overgang van slokdarm naar maag mag openstaan tot de leeftijd van een jaar. Nadien gaat deze overgang geleidelijk nauwer worden, waardoor er een soort ‘maagklepje’ ontstaat. Als dit op latere leeftijd open blijft, kan dit lijden tot terugvloei van maaginhoud naar de slokdarm en hierdoor aantasting van de slokdarm onder de vorm van reflux veroorzaken. Tot slot komen inflammatoire darmziekten ook bij kinderen voor. Zeker als er een familiale voorbeschiktheid is, dient men hiervoor attent te zijn. Bloed in de stoelgang, gewichtsverlies of moeilijk bijkomen in gewicht, bloedarmoede, ... zijn klachten die kunnen wijzen op een onderliggende inflammatoire darmziekte. Echografie en bloedonderzoek kunnen reeds helpen bij de diagnose, maar uiteindelijk zal steeds een gastro- en coloscopie nodig zijn om de definitieve diagnose te stellen. Ook in de opvolging na diagnose is er
N˚25 | 2022
dr. Marijke De Keukelaere
DIENST PEDIATRIE Route 230 DIENST GASTRO-ENTEROLOGIE Route 234 Afspraken: 015 50 51 11 of via www.mynexuzhealth.be
17
HET VERHAAL VAN ROMY EN HAAR BAASJE …
Tekst: Veerle Le Compte (IVF-vroedvrouw, vrijwilliger bij vzw AAP en baasje van Romy)
Sinds juli 2021 loopt er in Den Olm al eens een hond rond. Romy en haar baasje zijn beiden vrijwilliger voor AAP vzw. AAP staat voor Animal Assisted Projects. Deze organisatie tracht mens en dier dichter bij elkaar te brengen en dit door middel van 3 projecten:
1 2 3 N˚25 | 2022
Via Aallez worden huisdieren gekoppeld aan een plusbaasje uit de buurt die graag overdag voor een huisdier wil zorgen.
In het project Aahzo wil AAP vzw de ervaring en expertise, die men heeft opgebouwd over de relatie mensdier en over werken en omgaan met dieren, delen. Dit doet men door het geven van advies op maat, workshops, lezingen, samenwerkingen en opleidingen.
En dan is er Aamaai. In dit project vormen opgeleide vrijwilligers en hun huisdier een AAI-team. Samen bezoeken ze woonzorgcentra, therapeutische centra of scholen om samen een leuke activiteit te doen of zich onder te dompelen in een hartverwarmende knuffelsessie.
Romy en ikzelf zijn een AAI-team. Vooraleer je een AAI-team wordt, ga je eerst op verkennend gesprek bij de mensen van AAP vzw. Wat zijn je beweegredenen, verwachtingen, … Je huisdier is bij dit gesprek aanwezig en zo krijgt men bij AAP vzw een eerste indruk over hem/haar. Wanneer je beiden geschikt bevonden wordt om AAIteam te worden, volgt er een uitgebreide opleiding. Tijdens deze opleiding krijg je als baasje meer inzicht in het gedrag van je huisdier. Het is immers zeer belangrijk om je dier te kunnen “lezen” in de verschillende situaties waar men mogelijk in terechtkomt. Je hond blijft misschien wel braaf zitten wanneer hij geaaid wordt door iedereen, maar misschien vindt hij het helemaal niet zo leuk en zou hij liever niet blijven stilzitten op die ene stoel. Bij AAP vzw wordt het welzijn van je huisdier hoog in het vaandel gedragen. Een hond die het niet leuk vindt om geaaid te worden, om overdreven veel aandacht te krijgen of om bepaalde opdrachten uit te voeren, zal niet aanvaard worden. Tijdens de opleiding wordt er ook uitgebreid ingegaan op de problematiek die je kan ondervinden bij ouderen in een woonzorgcentrum. Zo gaat een zeer uitgebreid onderdeel over dementie en hoe je best kan omgaan met mensen met dementie. Hoe kan je, samen met je hond, alsnog het beste naar boven halen? Na de theorielessen is het tijd voor de praktijk. Elk team wordt gekoppeld aan een centrum. De eerste bezoeken gebeuren samen met een begeleider van AAP. Deze mensen hebben zelf een ruime ervaring in omgang met dieren, maar ook met ouderen of mensen in een therapeutisch centrum. Tijdens deze sessies worden
19
al veel tips en tricks gedeeld, maar ook nu wordt er weer aandachtig gekeken hoe je huisdier reageert op de nieuwe situatie. En ook hier geldt weer dat het welzijn van het dier voor alles gaat. Na een tweetal gezamenlijke bezoeken start het AAIteam zelfstandig. Toch blijft AAP steeds op de achtergrond aanwezig. Men onderhoudt een nauw contact met de verschillende zorgcentra door het aanbieden van info-momenten. Men is ook zeer vlot bereikbaar in geval van problemen of vragen. Ook voor de teams is er regelmatig mogelijkheid voor reflectie. En dit niet alleen met de mensen van AAP vzw, maar ook door contact met andere AAI-teams. Via gezamenlijke evaluatiemomenten komen baasjes met elkaar in contact en kunnen op die manier ideeën en tips met elkaar uitwisselen. Zit je ergens vast in een bepaalde situatie en weet je niet goed hoe je het verder moet aanpakken, dan kan je steeds een beroep doen op de mensen van AAP. Het is voor hen zeer belangrijk dat iedereen zich goed voelt.
Ook op sociale media is AAP vzw sterk aanwezig. Activiteiten worden via de verschillende kanalen gepromoot en voor de teams zijn er aparte Facebookgroepen waar ervaringen, foto’s (dit uiteraard zonder de privacy van iemand te schenden) en tips worden gedeeld. En dan zijn er nog de mensen in de woonzorgcentra, instellingen en scholen zelf. Overal worden de baasjes en hun huisdieren met enthousiasme onthaald. Het is onvoorstelbaar wat een knuffel, een aai of een likje kunnen doen met een mens. In Den Olm, waar mensen in verschillende stadia van een dementieproces verblijven, ondervindt men sinds de start van dit project wat een geweldig effect het bezoek van een huisdier heeft op de mensen. Wanneer Romy binnenkomt, zie je de blikken helderder worden, er komt een glimlach op het gezicht en vrijwel automatisch wordt er een hand op haar kopje gelegd. De mensen genieten van de zachte aanraking, van de warmte en van de rust die Romy uitstraalt. Maar evengoed kunnen ze lachen wanneer ze achter een balletje aanholt of enkele kunstjes laat zien. Ze worden even uit hun lethargie gehaald. Ze worden
WORD JE OOK GRAAG VRIJWILLIGER BIJ AAP VZW? Neem dan gerust eens een kijkje op hun website www.aapvzw.be
er niks leuker dan een ommetje rond het gebouw te maken. Een dartelende hond die een glimlach op hun gezicht tovert, frisse lucht en beweging doen zoveel deugd. Wanneer ze een balletje kunnen gooien of een snoepje aannemen en geven, is dit een goede oefening voor de motoriek. Het zit hem in de kleine dingen, maar die kleine dingen zijn groots in hun kleinschaligheid.
geprikkeld en genieten van de motorische sensatie van het aanraken. Soms komt er een verhaal boven, iets wat ze nooit eerder verteld hebben. Soms geeft het aanleiding tot een gesprekje. Maar ook kan het een stimulans zijn om te bewegen. Want bij mooi weer is
In Den Olm is het een hond die op bezoek komt, maar bij AAP vzw zijn er ook AAI-teams met katten. Beestjes en mensen, het heeft iets heel bijzonders. AAP vzw verricht prachtig werk en maakt vele mensen, of het nu baasjes, studenten of bewoners zijn, en dieren dagelijks erg gelukkig.
uitzonderlijke service voor uitzonderlijk vastgoed PAND IN DE KIJKER - KEERBERGEN ZEER RUIME KLASSEVOLLE VILLA met tal van mogelijkheden
2909m2
390m2
3
7
EPC 185 • Vg • Wp • Gmo • Vv • Gvkr
015 70 80 80 Exclusieve eigendommen van de groep Immo Marina
www.exclusivehousing.be
Contacteer ons voor gratis advies en schatting van uw exclusief eigendom. Bekijk online de video presentatie van onze aanbiedingen.
N˚25 | 2022
21
WELKOM IN HET CHARMANTE
DOORNIK
In Doornik is het heerlijk om te kuieren en te genieten van de mooie, oude gevels. Het is een rustige, gemoedelijke gemeente met een rijk cultureel en culinair aanbod. Er zijn heel wat routes om met de fiets of te voet de mooie, landelijke omgeving te verkennen. Tekst: Hilde Pauwels / Foto’s: Wallonie tourisme
Doornik is misschien wat minder bekend als bestemming voor een citytrip, maar het is een aangename verrassing. De fraaie kronkelende straatjes en de vele mooie gevels springen onmiddellijk in het oog. De torens van de indrukwekkende kathedraal en het oudste belfort van ons land priemen geregeld uit boven de huizenrijen. Er is veel zon, de terrassen lopen goed vol en het is volop genieten van de gastvrije, open sfeer. Het gaat er levendig aan toe. Het historisch centrum is klein, ideaal om te voet te ontdekken. Grote winkelketens zijn buiten het centrum gesitueerd en dat is een goede zaak.
RELAXEN OP EEN PLEIN De Grote Markt is bij uitstek een trekpleister. Aan de weelderige gevels wapperen de vlaggen van de gilden van vroeger: schilders, wevers, beeldhouwers, leerlooiers. Vroeger was er een enorme waterput, maar die werd in 1821 afgebroken omdat hij te bouwvallig was. Ook was er ooit een vrijheidsboom, een ‘perche de l’aigle’ die symbool stond voor verkregen vrijheden. Op deze plaats werd ook gevierd dat de laatste ‘tiran’ van Frankrijk, Lodewijk XVI, was terechtgesteld. Er werd een brandstapel gemaakt waarop de emblemen van het koningschap werden gegooid en verbrand. Hier proef je de rijke geschiedenis van Doornik. We wandelen naar de Schelde die Doornik doorsnijdt. Eerst passeren we Place Saint-Pierre, een plein met witte gevels. Op één van de terrassen gaat het er vrolijk aan toe, zo’n twintig jongelui hebben een feestje te vieren en dat is te horen. Ze bestellen bier per liter dat ze
N˚25 | 2022
dan onderling verdelen. Het is rustiger aan de Quai des Poissonsceaux. Op een klein pleintje onder de bomen, aan de oever van de Schelde, is het fijn om even halt te houden. De Schelde is niet breed, maar blijkbaar wel diep. Om de haverklap passeert er een vrachtschip met containers of ander zwaar materiaal. Het loont ook de moeite om Doornik aan de overkant van de Schelde te verkennen. In de Rue Barre Saint-Brice vind je nog twee gevels in romaanse stijl uit de 12de eeuw.
ADEMRUIMTE Langs de Schelde is een wandel- en fietspad aangelegd. In de richting van de Pont des Trous zijn er verschillende zitbanken. Pont des Trous is een overblijfsel van middeleeuwse militaire architectuur maar is momenteel aan restauratie toe. Vlakbij is er een park. De stad heeft verschillende groene zones. In de buurt van het stadhuis gaat het er heel rustig aan toe. De fontein brengt verkoeling, de bomen zorgen voor schaduw. Een buurtgerichte groene oase is ‘Place Verte’. Ooit vonden hier veemarkten plaats, maar die verdwenen mettertijd. Door het Europese project Lively-Cities kregen buurtbewoners de mogelijkheid om zelf de site in te richten. Het is nu vooral een ontmoetingsplaats in het groen met speelruimte voor kinderen. Een leuk idee is het ontdekkingscircuit van opmerkelijke bomen in Doornik. In het toeristisch centrum vlakbij de kathedraal kan je een brochure vinden met plaatsaanduidingen en een omschrijving. In het Parc Marvis vind je onder meer een gigantische haagbeuk, een Japanse lork en een Indische kastanjeboom.
23
GEBAK MET FRANGIPANE Het historische centrum is levendig en aangenaam. Vroeger zal het er misschien heftiger aan toegegaan zijn. De geschiedenis van Doornik gaat terug tot één eeuw voor onze jaartelling. De naam Clovis doet misschien nog een belletje rinkelen uit de geschiedenislessen. Onder zijn bewind was Doornik de eerste hoofdstad van wat later Frankrijk zou worden, zijn rijk sterkte zich uit tot de Pyreneeën. Clovis mag dan al eeuwenlang overleden zijn, hij gaf zijn naam aan de Clovis-cake. Het is een gebak met frangipane, abrikozen- en ananasconfituur. Ook bisschoppen hadden in het verleden graag een vinger in de politieke pap. Getuigen daarvan zijn de elegante Onze-LieveVrouwekathedraal en de vele kerken. Vooral de kathedraal bepaalt de stad. Er zijn maar liefst vijf klokkentorens. De combinatie van een gotische en romaanse stijl is architecturaal bijzonder geslaagd. In augustus 1999 woedde er een hevige tornado die heel wat schade aanrichtte. De herstelwerkzaamheden zijn grotendeels achter de rug, maar nog niet helemaal. Het is de moeite om binnen een kijkje te nemen. In de ‘schatkamer’ vind
24
je mooie stukken van goudsmeedkunst uit de 12de eeuw, kostbaar ivoorwerk en liturgische kleding. Ook bepalend voor de skyline van Doornik is het belfort, het oudste van België. Dat werd gebouwd omdat de inwoners van Doornik bepaalde vrijheden hadden verworven. Ze kregen het recht om een kok te hebben om burgers bijeen te roepen, iets wat vroeger alleen de kerk toekwam. Je kan de trap met 257 beklimmen om te genieten van het schitterende uitzicht op de stad en de omgeving.
Onderweg | Welkom in het charmante Doornik
BROODJES GOOIEN Doornik koestert de tradities van weleer. Het belfort brandde deels af in de 14de eeuw en werd terug opgebouwd. De hele stad vierde feest en vanaf het belfort werden ‘pichous’ of broodjes naar de kinderen gegooid. Deze traditie leeft verder, tijdens carnaval gooien bakkers nog steeds broden naar beneden. Ook ‘Verloren maandag’ gaat terug in de geschiedenis. Op maandag na Driekoningen kwam de bevolking samen voor een openbare rechtspraak. Iedereen moest zijn misdaden van het voorbije jaar opbiechten. Daarna volgde een maaltijd met konijn in de hoofdrol. Nog steeds is die dag een feestelijke ontmoeting met familie en vrienden. Het traditionele menu wordt in enkele restaurants opgediend. Verwacht je aan ‘la petite saucisse’ met kool als voorgerecht, daarna konijn met streekbier, pruimen, druiven en aardappelen. Dan volgt een ‘salade tournaisienne’ met wintergroenten en ‘mutiau’; charcuterie die gemaakt is van varkenswang, koeientong en kruiden. Als dessert zijn er de ‘galettes des rois’ waarin een boon verstopt is.
RIJKDOM AAN MUSEA Doornik heeft verschillende musea die allemaal de moeite lonen. Het aanbod is heel gevarieerd. Het Museum voor Schone Kunsten is uniek omwille van de architectuur, het is het enige museum dat Victor Horta heeft ontworpen. Het is ook uniek omdat je hier de enige twee in België tentoongestelde werken van de impressionistische schilder Manet vindt. Ook werken van Monet, Seurat en Van Gogh vind je hier terug. www.mba.tournai.be MuFIm – Folkloremuseum – Wil je graag weten hoe het leven er tussen 1800 en 1950 in Doornik en op het platteland uitzag? In dit museum verneem je er alles over. Het 17deeeuwse gebouw heeft heel wat sfeer. www.mufim.tournai.be Museum voor militaire geschiedenis – Doornik heeft een lang verleden en daar horen ook heel wat militaire evoluties bij. Er zijn de vestigingswerken, de vele belegeringen, de twee wereldoorlogen. www.mhm.tournai.be TAMAT – De tapijtkunst kende in Doornik een hoogtepunt in de 15de eeuw. In de stadsateliers waren meer dan tweehonderd tapijtwevers aan de slag, ze exporteerden naar heel Europa. Het zijn de pronkstukken van dit museum. Er is ook een link met het werk van hedendaagse ontwerpers. www.tamat.be Museum van de Marionettenkunst – De collectie van zowat 2500 traditionele en hedendaagse marionetten uit de hele wereld. Er komen elk jaar nieuwe exemplaren bij. www.maisondelamarionnette.be
N˚25 | 2022
25
LEUKE ADRESJES Pino – Liefhebbers van de Italiaanse keuken vinden hier verse pasta’s, fijne vleeswaren, olijven, ansjovis, kazen… om van te watertanden. Rue des Maux 8 – www.chezpino.be La Botte de Lin – In deze zaak met een houten gevel proef je tal van bieren. Het terras biedt uitzicht op de Grote Markt en het Belfort. Grand Place 45
UITVALSBASIS Wie de omgeving wil verkennen, kan terugvallen op een fietsnetwerk van 1600 kilometer. De landelijke, glooiende omgeving is fantastisch, ook al omdat er geen dichte bewoning is. Doornik telt 29 dorpen en is daardoor meteen de grootste gemeente van België. Er zijn tien wandelroutes in lusvorm rond Doornik uitgestippeld. Kain is bijvoorbeeld een groen en levendig dorp met horeca en winkels. Havinnes is dan weer een landelijk dorp waar je geitenkaas en aardbeien kan vinden. Ook Chercq is een rustig dorp dat tussen de velden en aan de oevers van de Schelde ligt. Wie eerder van de stad houdt, kan vlot de steden Mons, Lille en Valenciennes bereiken.
Aux Amis Réunis – Dit is naar verluidt het meest authentieke café van Doornik. Naast heel wat streekbieren kan je hier ook terecht voor een dagschotel. Je kan er ook het typische volksspel ‘jeu de fer’ uitproberen. De cafébaas legt je graag de spelregels uit. Rue Saint-Martin 89 Maison Tellin – In deze familiezaak, die al meer dan honderd jaar bestaat, vind je alles voor in de keuken. Het aanbod is van topkwaliteit. Je voelt hier ook nog een vleugje nostalgie. Place Saint-Pierre 11 – www.maisontellin.be Boulangerie pâtisserie Herbaut – Alles wordt hier op artisanale wijze gemaakt: brood op steen gebakken, lokale specialiteiten zoals het Clovis-gebak en koekjes. Wie op zoek is naar een cadeautje, kan een mooie metalen geschenkdoos met typische zoetigheden kopen. Rue Gallait, 20 – www.herbaut.net Comptoir 17 – Doornik heeft tal van restaurants. Comptoir 17 serveert hamburgers met uitstekend vlees, tal van salades, wraps op Italiaanse of Libanese wijze. Grand Place 17 – www.comptoir17.be
26
Onderweg | Welkom in het charmante Doornik
Intro
Uw erkend Belgisch makelaar voor vastgoed in Spanje!
We presenteren u een greep uit ons uitgebreid aanbod van huizen en appartementen.
2/3
3
?
3
? m2
128 m2
APPARTEMENT ESTEPONA (MARBELLA)
HALFOPEN BEBOUWING LO PAGAN
3
3
2
2
200 m2
149 m2
LUXE DESIGN APPARTEMENT IN URBANISATIE MADROÑO
LUXUEUZE VILLA DAYA NUEVA
APPARTEMENT IN URBANISATIE LIMONERO
3
2
2
2
90 m2
121 m2
MODERNE VILLA BENIJOFAR
Bekijk al onze aanbiedingen op
www.second-home-spanje.be
Als erkend Belgisch makelaar staat Second Home Spanje klaar voor iedereen die vastgoed wil kopen in Spanje. Vergeet niet dat het beroep van vastgoedmakelaar in Spanje niet is erkend. Er zijn daar geen specifieke vereisten voor mensen die vastgoed verkopen. Dat in schril contrast met België waar ons beroep streng gereglementeerd is. In België moet je de juiste opleiding hebben voltooid en over het bijhorende diploma beschikken. Daarnaast moet de erkende makelaar zijn jaarlijkse lidgeld betalen en een aantal verplichte opleidingsuren volgen. Last but zeker not least moet de erkende makelaar in België beschikken over een beroepsaansprakelijkheidsverzekering en een gewaarborgde derdenrekening, niet onbelangrijk als je geld overmaakt voor je aankoop in Spanje! Christophe woonachtig in Bonheiden en erkend vastgoedmakelaar sinds 1997, weet als geen ander waar je bij je aankoop van vastgoed moet op letten, ook in Spanje! Met onze beroepsethiek en jarenlange ervaring staan wij onze klanten bij voor een zorgeloze, veilige aankoop.
“INVESTEREN IN VASTGOED IN SPANJE IS IN DE EERSTE PLAATS INVESTEREN IN JEZELF, JE FAMILIE, JE LEVENSKWALITEIT EN GEZONDHEID! ZORG DAT JE HET DOET MET DE JUISTE MAKELAAR.” Christophe Dobbelaere OPRICHTER
VRAGEN OF HULP NODIG? Aarzel dan niet en neem contact op met: Christophe Dobbelaere +32 (0)478 34 34 21 christophe@second-home-spanje.be
REUMA, ARTRITIS OF ARTROSE? Reuma, artritis en artrose worden vaak door elkaar gehaald en in één adem genoemd. Meestal wil men hiermee vooral zeggen dat men geplaagd wordt door gewrichtsklachten. Maar wat is eigenlijk het verschil? Tekst: reumatologen Imeldaziekenhuis
Wanneer je bij de reumatoloog komt zal die steeds het verschil proberen te maken tussen klachten die passen bij artritis of bij artrose. Als er sprake is van artritis is er vermoedelijk ook sprake van ‘reuma’. Maar dit is niet één ziekte, het is een verzamelnaam voor een hele groep van reumatische aandoeningen.
ARTRITIS VERSUS ARTROSE Artritis betekent ontsteking van het gewricht. Het is geen diagnose maar het beschrijft dat een gewricht ontstoken is, het is een symptoom van een reumatische ziekte. De oorzaken hiervan zijn meestal afwijkingen van het immuunsysteem. Typische tekens van artritis zijn nachtelijke pijn tijdens het tweede deel van de nacht met langdurige ochtendstijfheid die gemiddeld één uur of langer blijft aanhouden. Artrose daarentegen betekent zoveel als ‘sleet op het gewricht’, en dit meer bepaald van het kraakbeen van het gewricht. Dit gewrichtskraakbeen zorgt in normale omstandigheden voor een schokdempend effect. Bij artrose zijn er in tegenstelling tot artritis geen afwijkingen van het immuunsysteem die de oorzaak vormen, maar ontstaat de beschadiging van de gewrichten door langdurige zware belasting bijvoorbeeld door 20 jaar in de bouwsector te werken. Daarnaast wordt artrose ook voor een groot stuk genetisch bepaald. Bij artrose worden de klachten typisch uitgelokt door belasting en na wat rusten is er vaak wat moeite om opnieuw op gang te komen. Veel patiënten met artrose voelen ook een invloed van de weersomstandigheden. Eens je artrose hebt is de belangrijkste maatregel het verminderen van belasting op het gewricht. Men zegt ‘rust roest’ en dit klopt helemaal. Het blijven bewegen is goed voor zowel de versteviging van de omgevende spieren als voor de voeding van het gewricht, maar overbelasting moet worden vermeden. Soms worden ook pijnstillers of ontstekingsremmers gebruikt.
N˚25 | 2022
ARTRITIS EN REUMA Onder de term ‘reuma’ schuilen vele aandoeningen die behoren tot het werkdomein van de reumatologie. Het betreffen vaak auto-immuunaandoeningen. Auto-immuunziektes zijn ziektes waarbij ons afweersysteem als het ware op hol slaat, en zich niet alleen meer verweert tegen externe ‘vijanden’ zoals infecties, maar zich ook keert tegen bepaalde organen in het eigen lichaam. Wanneer deze reactie zich richt tegen de gewrichten, dan ontstaat er artritis als uiting van een reumatische aandoening zoals reumatoïde artritis, spondylartropathieën of polymyalgia rheumatica. Maar een auto-immuunreactie kan zich ook tegen andere organen richten zoals tegen de darm bij de ziekte van Crohn of tegen de schildklier bij de ziekte van Hashimoto. In zeldzame gevallen richt zo’n auto-immuunreactie zich niet op één orgaan, maar op meerdere organen, als het ware tegen het hele systeem (lichaam), in dit geval spreken we over systeemziektes. Hierbij kunnen naast de gewrichten ook huid, hart, longen, nieren, klieren, darmen, bloedvaten, … betrokken zijn. Ook sommige andere ziekten, zonder een autoimmune oorzaak, worden behandeld op onze dienst Reumatologie. Denk hierbij aan artrose, osteoporose en kristalartropathieën zoals jicht.
29
REUMATOÏDE ARTRITIS Reumatoïde artritis is de meest voorkomende artritis. Deze aandoening komt voor bij ongeveer 1% van de bevolking en start vaak tussen de 40 en 60 jaar. Meer vrouwen dan mannen worden hierdoor getroffen. Kenmerkend is het symmetrisch voorkomen van de artritis, vaak in hand- en voetgewrichten, maar in principe kan ieder gewricht getroffen worden. Bij reumatoïde artritis kunnen er reumafactoren in het bloed voorkomen, maar er bestaan ook vormen ‘die niet in het bloed te zien zijn’. De exacte reden van de ontregeling van het immuunsysteem is niet volledig gekend. Wel weten we ondertussen dat zowel omgevingsfactoren zoals roken als genetische factoren een rol spelen. De diagnosestelling berust bijna altijd op een goed klinisch onderzoek door een reumatoloog, aangevuld met bijkomende onderzoeken zoals bloedafname en beeldvorming. Een snelle diagnose en opstart van behandeling is aangewezen, liefst binnen de drie maanden na de start van de klachten, dit om het risico op blijvende
30
gewrichtsbeschadiging in te perken, wat na verloop van tijd onvermijdelijk leidt tot functionele beperkingen in het dagelijkse leven van de patiënt. De huisarts speelt hierin vaak een cruciale rol gezien hij vaak als eerste persoon geconfronteerd wordt met de klachten van de patiënt. Gezien het belang van een snelle diagnose bieden we binnen het Imeldaziekenhuis reeds geruime tijd de mogelijkheid aan de huisarts om de patiënt snel te verwijzen naar onze dienst via de ‘Early Arthritis’-raadpleging. De behandeling is gericht tegen het ontregelde immuunsysteem. Door specifieke medicatie wordt getracht het afweersysteem opnieuw tot ‘rust’ te brengen. In eerste instantie zal vaak een klassieke basistherapie type methotrexate of leflunomide worden gestart, maar in geval van falen van deze therapie kan er snel geschakeld worden naar de nieuwere therapieën. Deze therapieën richten zich meer op de specifieke ontstekingsstoffen die een rol spelen in de immuunrespons.
Imelda | Voorstelling dienst Reumatologie
SPONDYLARTROPATHIE De term spondylartropathie slaat op een groep van reumatische aandoeningen met een gelijkaardige genetische basis, maar die zich op andere manieren uiten. Deze aandoeningen kunnen gewrichtsaantasting geven op axiaal niveau (nek, rug en bekken), op perifeer niveau (alle andere gewrichten) of op beide niveaus. Vaak komen er ook peesontstekingen voor, bijvoorbeeld ter hoogte van de achillespees of het ontstaan van worstvingers of -tenen. Wanneer vooral het bekken en de rug betrokken zijn spreken we over een ankyloserende spondylitis, ook wel de ziekte van Bechterew genoemd. Komen daarentegen perifere gewrichtsklachten voor bij mensen die lijden aan psoriasis dan spreken we over een psoriasisartritis. Dit komt voor bij ongeveer 1 op de 8 patiënten met psoriasis. Daarnaast bestaat er ook nog een vorm van spondylartropathie die gerelateerd is met inflammatoire darmziekten zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. De keuze van behandeling wordt hier bepaald door de betrokken fronten van gewrichtsaantasting en rekening houdende met de al dan niet aanwezigheid van andere factoren zoals psoriasis of inflammatoire darmziekten.
POLYMYALGIA RHEUMATICA OF ‘SPIERREUMA’ Polymyalgia rheumatica is een ziekte die enkel voorkomt bij 50-plussers. Patiënten hebben typisch last van pijn en stijfheid rond de nek, schouders en heupen en dit gepaard met verhoogde ontstekingsparameters in het bloed. De diagnosestelling berust op een goed klinisch onderzoek door een reumatoloog. De ziekte dooft meestal over verloop van 1 à 2 jaar zelf weer uit, bij sommige mensen duurt het langer. Polymyalgia rheumatica wordt behandeld met een lage dosis cortisonen, maar voldoende lang.
N˚25 | 2022
OSTEOPOROSE DE ‘STILLE KILLER’ Osteoporose wordt ook wel eens de ‘stille killer’ genoemd, dit omdat het een sluimerende aandoening van het bot is die je niet voelt, maar die gekenmerkt wordt door een langzaam verlies van botkwaliteit waardoor gemakkelijker breuken optreden bijvoorbeeld t.h.v. heup, wervel of pols. Deze breuken kunnen aanleiding geven tot een verlies in levenskwaliteit of erger nog tot overlijden. Het vroegtijdig opsporen en zo nodig behandeling van osteoporose is dan ook sterk aan te bevelen. De botkwaliteit kan worden nagekeken met een botdensitometrie die in ons ziekenhuis op de afdeling nucleaire geneeskunde gebeurt. Eens er reeds sprake is van een eerste breuk is een specialistisch advies aanbevolen om de verschillende behandelingsopties te bekijken met als doel een volgende breuk ter vermijden.
SYSTEEMZIEKTEN Systeemziekten zijn de groep van auto-immuunziekten waarbij de auto-immuunreactie zich niet tegen één, maar tegen meerdere organen richt. Hierbij kunnen dus naast gewrichten ook vele andere organen betrokken zijn zoals: hart, longen, huid, nieren, klieren, darmen, bloedvaten, … De ziekteverschijnselen zijn erg uiteenlopend. Voorbeelden van deze ziekten zijn: lupus, systeemsclerose (vroeger sclerodermie), Sjögrensyndroom, dermatomyositis, vasculitis, … De reumatoloog volgt patiënten met deze ziekten op en coördineert het verdere beleid. Dit gebeurt in een netwerk met de andere orgaanspecialisten.
31
De dienst Reumatologie stelt zich voor !
CHRISTEL VAN GOETHEM
Hoelang werk je in Imelda? 30 jaar geleden (wat vliegt de tijd) ben ik begonnen in het Imeldaziekenhuis als sociaal verpleegkundige op de dienst Cardiologie en Cardiale revalidatie. Ik combineerde verpleegkundig werk met de begeleiding van hartpatiënten op de afdeling en in het cardiaal revalidatiecentrum. Ik koester mooie herinneringen aan deze periode en heb zelfs mijn echtgenoot, tijdens zijn cardiaal revalidatieproces, leren kennen. De kers op de taart! Ik heb ook een aantal jaren meegewerkt aan klinische studies op de dienst Cardiologie, gevolgd door enkele fijne jaren op het dagziekenhuis en de dienst Medische registratie. Ik hou wel van uitdagingen en nieuwe horizonten ontdekken, dus zette ik in februari 2016 de stap om mij te engageren voor de functie van reumacoach binnen de dienst Reumatologie.
MISVATTING: ‘REUMA IS EEN ZIEKTE VOOR OUDE MENSEN’ Reuma is helemaal geen ziekte van alleen oude mensen. Reuma is immers niet één ziekte, maar een groep van ziekten. De meeste mensen associëren reuma met artrose, wat inderdaad meer voorkomt bij oudere mensen. Maar reumatoïde artritis start meestal tussen de 40- en 60-jarige leeftijd en de ziekte van Bechterew start zelfs bijna altijd onder de 45 jaar. De enige ontstekingsziekte die voornamelijk bij ouderen voorkomt is polymyalgie rheumatica of ‘spierreuma’.
32
IANA WILLEMS
In september 2015 ben ik afgestudeerd als Bachelor in de Verpleegkunde en ondertussen werk ik al meer dan zes jaar als verpleegkundige. Tijdens mijn studies heb ik stage gelopen op verschillende afdelingen, ook hier in het Imeldaziekenhuis te Bonheiden. De verantwoordelijkheden, werksfeer en patiëntenpopulatie gaven mij heel veel voldoening. Tijdens mijn opleiding ben ik voor een periode van zes weken op
Imelda | Voorstelling dienst Reumatologie
Onze reumacoache s
Waar heb je jouw opleiding gevolgd? Mijn verpleegkundige opleiding heb ik gevolgd in het Sint-Norbertusinstituut voor Verpleegkunde te Duffel, mijn bachelor Sociale verpleegkunde behaalde ik in het Sint-Aloysiusinstituut te Lier. In 2016-2017 volgde ik de opleiding tot reumaverpleegkundige in het SintAntoniusziekenhuis te Utrecht. Samen met twee reumaverpleegkundigen uit Turnhout, zakte ik elke maand een paar dagen af naar Utrecht om deze opleiding te voltooien. Het werd een pittig en boeiend jaar!
was dan ook geen overbodige luxe en op 1 augustus 2022 werd Iana Willems mijn nieuwe collega. Samen zijn we het aanspreekpunt voor onze patiëntengroep en, toch ook een beetje, de rechterhanden van de reumatologen.
Hoe kwam je bij reumatologie terecht? Per toeval passeerde de vacature voor reumacoach mijn ooghoek zes jaar geleden en mijn interesse werd onmiddellijk aangewakkerd. Het prikkelde om een nieuwe weg in te slaan. In samenwerking met dr. Declerck en dr. Van Essche kreeg ik de mogelijkheid om mijn taak als reumacoach in te kleuren en met de komst van dr. Michiels werd mijn takenpakket nog uitgebreid. De aanwerving van een tweede reumacoach
Wat boeit jou in de reumatologie? Als reumacoach heb ik een gevarieerd takenpakket: anamneses afnemen, contacten leggen met patiënten, artsen, vertegenwoordigers, ziekenfondsen, patiëntenverenigingen, patiëntenbegeleiding & -educatie, uitvoeren van capillaroscopies, een hoop administratieve taken, … Kortom, mijn werkdagen vliegen voorbij maar zo heb ik het graag. Variatie in mijn job en iets kunnen betekenen voor onze patiënten. Dat geeft voldoening. Een reumatische aandoening betekent meestal ‘levenslang’, dat is niet altijd gemakkelijk om mee te leven. Dat gebeurt met vallen en opstaan. Mensen met reuma begeleiden en steunen in dit proces, daar wil ik mij graag voor inzetten.
buitenlandse stage geweest in Kenia. In het ziekenhuis waar ik stage liep, verbleven verschillende patiënten met een orthopedische aandoening. Daar heb ik geleerd om met weinig middelen patiënten met complexe problemen en locomotorische aandoeningen zo goed mogelijk te verzorgen en te helpen. In 2016 startte ik als verpleegkundige op een afdeling Neurologie. Vervolgens werd de dienst omgevormd tot een dienst gespecialiseerd in geriatrische orthopedie. Raadplegingen en eerstelijnszorg sprak mij ook aan. Ik startte in september 2020 met een postgraduaat “verpleegkundige in een huisartsenpraktijk“ aan Universiteit van Antwerpen.
In mijn vrije tijd heb ik al meermaals een reumatoloog bijgestaan in de behandeling van patiënten met reumatische aandoeningen. Daarnaast staat het jaarlijks Belgisch Congres voor Reumatologie ook al verschillende jaren op mijn agenda om mij verder in te werken. Hierdoor is mijn interesse in de reumatologie alleen maar gegroeid. Het verloop van het ziekteproces van dichtbij opvolgen en ondertussen een vertrouwensband opbouwen met en zorg bieden aan de patiënten geven mij heel veel voldoening. “Werken als reumacoach biedt mij de mogelijkheid om al deze interesses te combineren.”
N˚25 | 2022
33
DR. KATHLEEN DECLERCK
Hoelang werk je in Imelda? Ik startte in het ziekenhuis in 2003 als eerste reumatoloog. Ik werkte voorheen nog deels in het MCH te Leuven gecombineerd met mijn privépraktijk. Ik was al vertrouwd met het ziekenhuis, want als stagiaire roteerde ik drie maanden op de internistische afdeling. De collegiale sfeer en goede samenwerking met andere disciplines blijven elke dag een belangrijke motivatie. Waar heb je jouw opleiding gevolgd? Ik volgde mijn opleiding interne geneeskunde aan de KU Leuven. Mijn tweede jaar opleiding doorliep ik in Mechelen. Hierdoor ben ik ook in deze stad blijven wonen. Mijn eerste jaar reumatologie volgde ik in het UZ Maastricht en na het voltooien van mijn opleiding kreeg ik de mogelijkheid universitair te blijven werken als staflid. Na een jaar residentschap kriebelde het echter om toch in de periferie te gaan werken hetgeen ik de eerste vijf jaar combineerde met een dag per week klinische studies in Diepenbeek.
DR. STIJN MICHIELS
Hoelang werk je in Imelda? In 2018 studeerde ik af als reumatoloog en sindsdien werk ik op woensdag en donderdag in het Imeldaziekenhuis. Op maandag en dinsdag werk ik op mijn privépraktijk in Mechelen. Waar heb je jouw opleiding gevolgd? Ik studeerde geneeskunde aan de KU Leuven. Nadien startte ik mijn assistentschap in de interne geneeskunde met later een verdere specialisatie in de reumatologie. Deze
34
Hoe kwam je tot de keuze reumatologie? Reeds tijdens mijn opleiding interne geneeskunde was ik aangetrokken tot de reumatologie, omwille van de complexiteit van de aandoeningen. Je kan het vergelijken met een ‘detective’ waar je verschillende denkpistes moet bewandelen om de dader te vatten. Wat boeit jou in de reumatologie? Reumatologie is een zeer brede discipline waarbij onze opleiding interne geneeskunde meer centraal komt te staan door de evolutie in de behandelingen van inflammatoire reumatische aandoeningen. De overlap met andere disciplines zoals dermatologie, oogziekten, gastro-enterologie, nefrologie, maar ook fysische geneeskunde en orthopedie maakt de zoektocht naar de juiste diagnose complex maar ook uitermate interessant. Wat is jouw specialisatie? Reumatologie is een kleine discipline die echter de laatste decennia een enorme boost heeft gekregen zowel in diagnostiek als behandelingen. Mijn interessegebied is dan ook de inflammatoire reumatische aandoeningen en systeemaandoeningen, maar daarnaast heb ik ook interesse voor degeneratieve en metabole reumatische aandoeningen.
opleiding volgde ik hoofdzakelijk in UZ Leuven, maar ook een deel binnen het AZ Sint-Lucas te Brugge. Hoe kwam je tot de keuze reumatologie? Wat me van het begin aansprak in reumatologie, is dat het een specialisme is waarbij, om tot een diagnose te komen, vaak een puzzel moet worden gelegd. Hierbij moeten omzichtig puzzelstukjes worden geselecteerd die we bekomen door een goede bevraging van het verhaal van de patiënt, een grondig klinisch onderzoek, en dit aangevuld met laboresultaten en beeldvorming. Eens deze puzzelstukjes op tafel liggen proberen we dan het beeld te herkennen, en leuk hierbij is dat de boeken vaak ook eens opnieuw open moeten. Telkens leren we wat bij. Eens de diagnose is gesteld en een
Imelda | Voorstelling dienst Reumatologie
Onze reumatologen DR. ELS VAN ESSCHE
Hoelang werk je in Imelda? Ik ben werkzaam in het Imeldaziekenhuis sinds 2008. Deze plaats ligt me nauw aan het hart gezien ik hier niet alleen geboren ben, maar ook een deel van mijn opleiding genoot, eerst als stagiaire en later als assistente. Voordien was ik een aantal jaren werkzaam in het Dodoensziekenhuis te Mechelen alsook op een polikliniek te Mol.
datgene was waarnaar ik op zoek was. Mijn interesse gaat voornamelijk uit naar de inwendige geneeskunde waar een grote diversiteit aan ziekteaandoeningen vraagt om alles tot in detail uit te pluizen. Gedurende mijn opleiding inwendige heeft de reumatologie mijn hart gewonnen en vielen alle puzzelstukken op hun plaats.
Waar heb je jouw opleiding gevolgd? Ik volgde mijn opleiding geneeskunde aan de KU Leuven en volbracht daar ook mijn specialisatie Reumatologie. Nadien volgde ik een korte opleiding bij dokter S. Poriau in het revalidatiecentrum SintElisabeth te Damme.
Wat boeit jou in de reumatologie? Het fijne aan deze discipline is de combinatie tussen de internistische alsook de locomotorische pathologie. Vooral de werking van het immuunsysteem en de interacties met specifieke aandoeningen blijven fascinerend. Gezien de verscheidenheid aan symptomen is er een nauwe samenwerking met vele andere medische disciplines zoals inwendige ziekten, dermatologie, fysiotherapie, orthopedie, … wat deze discipline nog boeiender maakt. Daarenboven is het een specialiteit waarbij men zeer dicht bij de patiënt staat. Gezien het vaak een chronische pathologie betreft volgen we meestal onze patiënten voor lange tijd op, hetgeen een band schept.
Hoe kwam je tot de keuze reumatologie? Van jongs af aan was ik geïnteresseerd in geneeskunde. Vooral de ‘gewrichten’ vond ik boeiend. Tijdens mijn verblijf op heelkunde in het stagejaar kwam ik tot het besef dat het operatieluik niet echt
Wat is jouw specialisatie? Ik kan mezelf bestempelen als een “allround” reumatoloog. Zowel de inflammatoire als de systeempathologie maar ook andere domeinen binnen de reumatologie zoals osteoporose vind ik uitermate interessant.
behandeling wordt opgestart, volgt een fase van chronische patiëntenzorg waarbij een lange termijn artspatiëntrelatie wordt opgebouwd met aandacht voor een totaalzorg. Ook dit vind ik een fijn aspect van de job.
op zoek gaat naar tekens van psoriasis. Elke diagnose is opnieuw een puzzel leggen. Om tot een diagnose te komen en ook voor de opvolging van dit type ziektes is er vaak overleg nodig met de specifieke orgaanspecialisten zoals dermatologen, longartsen, nierspecialisten, maag-darmspecialisten, oogartsen, … en nog vele anderen. Ook dit multidisciplinair werken waarbij we dingen leren van elkaar vind ik een enorme verrijking.
Wat boeit jou in de reumatologie? Ik vind het boeiend dat ik als reumatoloog, naast gewrichtsklachten, vaak ook geïnteresseerd kan zijn in een aantal andere organen waarmee auto-immune ziekten kunnen gepaard gaan. Dit resulteert soms in situaties waarbij een patiënt niet goed begrijpt waarom hij voor een bepaalde klacht zoals bijvoorbeeld droge ogen of witvingers tot bij de reumatoloog moet komen of waarom de reumatoloog tijdens zijn klinisch onderzoek soms tot in de bilspleet
N˚25 | 2022
Wat is jouw specialisatie? Ik leg me in het bijzonder toe op de diagnostiek en behandeling van zeldzamere systeemziekten zoals lupus, systeemsclerose, dermatomyositis, Sjögrensyndroom, … Dit zijn auto-immuunziekten die naast de gewrichten ook meerdere andere organen kunnen treffen.
35
MET EEN BOEK
ONDER DE PARASOL Vakantie doorbreekt de dagelijkse routine. Het is fantastisch om het roer om te gooien en je te laten meeslepen door mooie, romantische of spannende verhalen. 2 1
1 | TROUW Emilie, Louise, Olivia en Isa zijn al jaren bevriend. Nu ze bijna dertig worden, blijkt dat ze andere verwachtingen hebben van het leven. Ze zijn verder uit elkaar gegroeid dan ze zelf dachten. Hun bekommernissen lopen uiteen: nooit meer verliefd worden, trouwen, wel of geen kinderen. Het is een feelgoodroman die op een luchtige wijze toch scherpe thema’s aansnijdt. Trouw. Lotte Leenaerts. Uitgeverij Pelckmans, 22,50 euro. 2 | HET LIJKT WEL EEN FEESTJE In dit boek staan 150 versjes voor kinderen. De onderwerpen zijn soms heel realistisch, soms heel fantasierijk. Dieren, familie, slapen, reuzen… passeren de revue. Het is leuk om ze voor te lezen. Sommige gedichten zijn vrij kort, wat ideaal is voor beginnende lezertjes. Auteur is Stijn De Paepe die jarenlang huisdichter van De Morgen was. De fraaie illustraties zijn van Puck Koper. Het lijkt wel een feestje. Stijn De Paepe en Puck Koper. Uitgeverij Lannoo, 25,99 euro. 3 | DE DRIE DUIFKES Op een meesterlijke wijze vertelt Hilde Van Mieghem het verhaal van drie temperamentvolle mooie
36
jonge vrouwen die willen uitvliegen, dartelen en liefhebben. Het is 1920. Boerendochter Madeleine wordt uitgehuwelijkt en moet afscheid nemen van haar grote liefde. Tine is pas zeven en verliest haar moeder, ze zorgt voor haar vader en broer. Juliet werkt als dienstmeisje en raakt zwanger van de heer des huizes. De paden van de drie vrouwen kruisen en samen vechten ze voor een beter leven. Het verhaal is hard, maar het is bijzonder meeslepend. De drie duifkes. Hilde Van Mieghem. Uitgeverij De Arbeiderspers, 24,99 euro. 4 | JACHT Liefhebbers van een spannend verhaal zullen ‘Jacht’ zeker op prijs stellen. Drugskartels, kleine garnalen, een maffiafamilie en een draaikolk van geweld en wraak. Commissaris Liese Meerhout en hoofdinspecteur Michel Masson ontdekken de gruwel van de drugslogica en moeten vechten om overeind te blijven en hun dierbaren te redden. Jacht. Toni Coppers. Uitgeverij Borgerhoff-Lamberigts,
Boeken | Met een boek onder de parasol
3
4
7
22,99 euro. 5 | GEWETENLOOS In ‘Gewetenloos’ keert Andrea Oliver, het hoofdpersonage uit Gespleten (‘Pieces of Her, nu ook te zien op Netflix als achtdelige serie) terug. Ze krijgt haar eerste opdracht als politiecommissaris: een rechter beschermen die met de dood wordt bedreigd. Maar Andrea’s focus ligt niet zozeer op de rechter, dan wel op een onopgeloste zaak in dezelfde stad: die van Emily Vaughn, een schoolmeisje dat veertig jaar terug brutaal werd vermoord op haar eindexamenfeest. Gewetenloos. Karin Slaughter. Uitgeverij HarperCollins, 22,99 euro. 6 | ONDERWATER. TEKENEN, KRABBELEN EN KLEUREN MET CARLL CNEUT Carll Cneut is een schitterende illustrator. In dit boek nodigt hij je uit om het leven onder water kleur te geven. Schilderen, kleuren, tekenen: het kan allemaal. Onderwater. Carll Cneut. Uitgeverij De Eenhoorn, 18,95 euro. 7 | ZOMER ZOEKBOEK Kleuters ontdekken graag de hele wereld. Met dit zomerse zoekboek genieten ze van alles wat de vakantie te bieden heeft. Zomer zoekboek. Kahtleen Amant. Uitgeverij De Eenhoorn, 16,95 euro.
N˚25 | 2022
6
5
8
9
10
8 | LAND VAN VERWARRING Een graphic novel voor volwassenen. Sofie en Tim ontmoeten elkaar op de palliatieve zorg, waar hun grootvaders een kamer delen. Tijdens die bezoeken leren de vier elkaar beter kennen. De beide grootvaders gaan heel anders om met de dood – de een wil niet sterven, voor de ander mag het snel voorbij zijn. Er duiken ook geheimen op. Land van verwarring. Siska Goeminne en Eva Hilhorst. Uitgeverij De Eenhoorn, 24,95 euro. 9 | ITALIË VOOR ALTIJD Sarah-Jane besluit haar nieuwe vrijheid, zonder vriend en zonder baan, te vieren door naar Italië te reizen. Als haar auto de geest geeft, komt garagehouder Riccardo haar te hulp. Voor liefde is het nooit te laat, zo blijkt. Italië voor altijd. Nicky Pellegrino. Uitgeverij De Fontein, 20 euro. 10 | DE GUNST Een ijzersterke thriller. Jude is een succesvol arts en gelukkig met haar partner Nat. Plots duikt haar eerste liefde op. Hun relatie kende een pijnlijk einde. Liam vraagt haar om een gunst: een ontmoeting in een cottage in Norfolk. De Gunst. Nicci French. Uitgeverij Ambo Anthos, 22,99 euro.
37
DOKTER HOE BEDOEL JE: SMEREN TEGEN DE ZON? In de jaren twintig van de twintigste eeuw werd een gebruinde huid een statussymbool voor blanke dames en zo ontstond het fenomeen zonnebaden in West-Europa. Het gaf aan dat je stijl én vrije tijd had. Vooral tijdens de wintermaanden bewees een ‘kleurtje’ dat je in staat was om naar uitheemse bestemmingen te reizen. Tekst: Toon Blux en dr. Tine Strobbe (dermatoloog)
Met de opkomst van de bikini en het massatoerisme werd zonnen een populaire vakantiebezigheid voor westerlingen. Zonnen raakte gaandeweg ook meer gestimuleerd door de verspreiding van beelden van gebruinde modellen en beroemdheden in kranten, tijdschriften, in film en op televisie. Om egaal te bruinen en de schadelijke effecten van overvloedig ‘in de zon liggen bakken’ te beperken, raakten zonnebrandcrèmes ingeburgerd vanaf de jaren zeventig. Zonnebaden verspreidde zich snel omdat het goedkoop en toegankelijk was en tegelijk elegant en gezond aanvoelde. De ontdekking van het belang van vitamine D voor de gezondheid en het succes van lichttherapie versterkten de associatie met gezondheid. Dat positief gezondheidseffect wordt vanaf de jaren tachtig gecounterd na publicaties over de verhoogde risico’s bij overdreven blootstelling aan uv-straling. Meer bepaald verschenen er studies over het gevaar voor het ontwikkelen van huidkanker. Aan de zonnecrème werd daarom een ultravioletfilter toegevoegd en de zonnebader voelde zich weer beter beschermd. Door campagnes van onder meer Stichting tegen Kanker is stilaan het besef groter geworden dat de uv B-stralen van de zon, die de buitenste laag van de huid beschadigen, niet alleen zonnebrand maar ook huidkanker veroorzaken. In België ontstaat vandaag de dag al bij 1 op de 5 personen, vóór de leeftijd van 75 jaar, huidkanker.
N˚25 | 2022
HOE VERBRANDT DE ZON JOUW HUID? Op het aardoppervlak bestaat de zonnestraling hoofdzakelijk uit licht dat zichtbaar is voor het menselijk oog. Dat zijn de kleuren van de regenboog. Daarnaast bestaat het zonlicht ook nog uit infrarode en ultraviolette lichtstraling. Dit infrarode en ultraviolette licht is voor een mens niet zichtbaar. Infrarood betekent ‘onder het rood’, omdat de frequentie van infraroodstraling iets lager ligt dan die van zichtbaar rood licht. Infraroodstraling is wel onzichtbaar voor het menselijk oog, maar door de huid waarneembaar vanwege haar warmtewerking. Ook ultraviolet - afgekort uv - is een elektromagnetische straling die niet met het menselijk oog waarneembaar is. De letterlijke betekenis van ultraviolet is ‘voorbij het violet’. Maar ook uv-licht kan door de huid worden opgevangen. De uv-stralen die onze huid bereiken, worden opgedeeld in uv A-stralen en uv B-stralen. • uv A-stralen Ongeveer 95% van de uv-stralen die onze huid bereiken zijn uv A-stralen. Deze uv A-stralen zijn verantwoordelijk voor huidveroudering. Het dringt diep genoeg door om het collageen aan te tasten. Daardoor wordt de huid slapper en krijgt een mens sneller rimpels. Collageen zorgt er namelijk voor dat onze huid stevig en elastisch blijft. Daarom staat collageen volop op de agenda van de beautyindustrie. Er komen steeds meer producten bij om het collageen te beïnvloeden.
39
IS HET ERG ALS JOUW HUID VERBRANDT?
• uv B-stralen Zonverbranding wordt veroorzaakt door de uv B-stralen. Bij overmatige blootstelling aan de zon beschadigen deze stralen het DNA van de huidcellen. Het lichaam wil deze schade herstellen en de beschadigde cellen opruimen. Dit opruimen gebeurt door een ontstekingsreactie en het uitzetten van de bloedvaten. Er stroomt meer bloed naar de plek van de verbranding. Door de combinatie van ontsteking en meer bloedtoevoer ontstaat de pijnlijke rode huid (erytheem). Omdat die rode huid pas uren later verschijnt, heb je vaak niet door dat je huid al aan het verbranden is. Verbranding dient dan ook zeker vermeden te worden. Maar enkel verbranding vermijden is onvoldoende als voorzorgsmaatregel tegen huidkanker. Er ontstaan al mutaties bij 1/10 MED! MED staat voor Minimale Erytheem Dosis en 1/10 staat voor 10% van de uvstraling nodig om onze huid te doen verbranden. Je kan dus niet spreken van ‘veilig bruinen’. Bruinen van een blanke huid houdt in dat er mutaties ontstaan. ‘Voorzonnen’ is dus niet veilig/beschermend naar huidkanker toe.
40
Overdadige blootstelling aan zowel uv A-stralen als aan uv B-stralen kan huidkanker veroorzaken. Elke keer dat je verbrandt door de zon, wordt het DNA van de huid beschadigd. De huid herstelt meestal, maar niet altijd. Als gevolg hiervan kan het DNA in de huid muteren. Gemuteerd DNA is DNA met gewijzigde eigenschappen. Wie zich vaker verbrandt stapelt dat gewijzigd DNA op en verhoogt zo het risico op huidkanker. De hoeveelheid ultraviolet licht, waarmee de huid in aanraking komt, hangt af van veel factoren, zoals: het tijdstip van de dag, het seizoen, de hoogte en de geografische locatie. Verse sneeuw en ook zand weerkaatsen het zonlicht en leveren meer uv-straling op. Bescherm je dus tegen de zon. Om te beginnen is het buitengewoon verstandig om je huid te laten wennen aan de zon. Dat doe je best op ogenblikken dat de zonnestralen minder hevig zijn: bij dageraad of in de late namiddag. De cellen in je huid gaan dan delen onder invloed van het uv-licht. Je krijgt daardoor een dikkere huid en dat vormt een soort van natuurlijke bescherming. Beschermen met een zonnecrème is een tweede aanrader. Schaduw kan de invloed van de uv-straling tot de helft verminderen.
Imelda | Dokter, hoe bedoel je?
Huidtype
Tijd in de zon Verbrandingszonder bescherming ervaring
Bruiningservaring
Vaak voorkomende uiterlijke kenmerken
1
5 – 10 min.
Verbrandt altijd
Wordt niet bruin
Heel lichte huid, vaak met sproeten, rossig of lichtblond haar, lichte ogen
2
10 – 20 min.
Verbrandt snel
Wordt zeer moeilijk bruin
Lichte huid, blond haar, lichte ogen (grijs, groen, blauw)
3
20 – 30 min.
Verbrandt minder snel
Wordt gemakkelijk Licht getinte huid, donkerblonde tot bruin bruine haren, vaak donkere ogen
4
30 – 45 min.
Verbrandt bijna nooit
Bruint heel goed
Getinte huid, donkere haren en ogen
5
Verbrandt zeer zelden
Bruint intensief
Donker getinte huid
6
Verbrandt nooit
EEN MENS HEEFT OOK ZONLICHT NODIG! Het zonlicht heeft ook positieve kanten. Onder invloed van uv B wordt bijvoorbeeld vitamine D aangemaakt. Vitamine D is belangrijk voor de aanmaak en het herstel van je beenderen en spieren. Ook zorgt uv-straling voor de aanmaak van stoffen die ons vrolijk en gelukkig maken.
WAAROM VERBRANDEN SOMMIGE MENSEN SNEL EN ANDEREN MINDER SNEL? In de huid liggen de pigmentcellen die de kleur van de huid bepalen. Pigmentcellen (melanocyten) zijn huidcellen in de buitenste laag van je huid. Als er uv-straling op je huid komt, maken deze cellen het stofje melanine aan. Dit zorgt ervoor dat je huid donkerder van kleur wordt. De melanocyten zijn verdeeld over je hele huid. Bij mensen met een donkere huid zijn deze pigmentcellen veel actiever. Zij maken meer pigment aan en de cellen zijn ook donkerder. Mensen met een lichter huidtype maken minder pigment aan en lopen meer risico op verbranding. En hoe vaker je huid verbrandt hoe groter de kans op huidkanker wordt. Om deze lichtgevoeligheid in kaart te brengen zijn huidtypes opgedeeld in zes groepen. De huidtypes 1, 2 en 3 zijn de meest gevoelige. De meeste Belgen hebben
N˚25 | 2022
Heeft een zeer donkere of zwarte huid
huidtype 2. Stichting tegen Kanker geeft op haar website bovenstaand advies over ‘zonnen’ weer in een overzichtelijke tabel: www.kanker.be/kankerpreventie/ slimmer-de-zon/huidtypes/huidtypes-en-uv Naast het huidtype speelt ook de zonkracht, de hoeveelheid uv-stralen van de zon die je huid bereikt, een rol. De zonkracht wordt weergegeven in de uv-index. Deze index ken je allicht via het weerbericht. Het is een getal dat het effect van de sterkte van de zonnestraling op de onbeschermde huid weergeeft. Samen met het getal wordt ook een kleurcode gebruikt om de zonkracht weer te geven. De hoeveelheid ultraviolette straling (zonkracht) neemt toe naarmate de zon hoger staat en varieert met de seizoenen en het moment van de dag. In ons land is de zonkracht op z’n hoogst tijdens de zomer, vaak 7 of 8. ‘s Winters is er vaak een zonkracht van 1 of minder. De zonkracht is ’s middags, tussen 12 en 15 uur, het hoogst. De hoeveelheid uv-straling is ook afhankelijk van wolken, vocht en stof in de atmosfeer en van de hoeveelheid ozon. Het is belangrijk om iedere dag de intensiteit van de uv-straling in jouw omgeving te kennen en de juiste mate van bescherming tegen uv-straling toe te passen. Het KMI geeft via haar website getailleerde informatie over de uv-index: www.meteo.be/nl/weer/ verwachtingen/uv-index .
41
De zonbeschermingsfactor (Sun Protection Factor), gewoonlijk afgekort tot SPF, is een maat voor de doeltreffendheid van zonnebrandcrèmes en -lotions bij het tegenhouden van uv B-straling. De SPF-aanduiding heeft enkel betrekking op de doeltreffendheid van de ultravioletfilter in de zonnebrandcrème voor uv B-straling (verbranden van de huid), niet voor uv A-straling. Zonnebrandcrèmes worden volgens hun SPF ingedeeld in verschillende klassen: • lage beschermingsfactor: SPF 6 tot 10 • matige beschermingsfactor: SPF 15 tot 25 • hoge beschermingsfactor: SPF 30 tot 50 • zeer hoge beschermingsfactor: SPF 50+
ALS IK MIJ INSMEER, KAN IK DAN NET ZOLANG IN DE ZON BLIJVEN ALS IK WIL? Het korte antwoord is: neen! Insmeren met zonnecrèmes vervangt het verstandig omgaan met de zon niet. Zonnecrèmes mogen niet gezien worden als een alternatief op verstandig omgaan met de zon, wel als aanvulling. Het volgende onderscheid is eveneens van belang: er is een verschil tussen een intentionele (zonnebaden) en een niet-intentionele zonneblootstelling. Zonnebaden, zelfs ingesmeerd met een zonnecrème met hoge factor, is en blijft kankerverwekkend! De basis blijft dus: vermijden van zon via schaduw, kledij, petje, … en een zonnecrème kan hierbij aanvullend gebruikt worden. Het is belangrijk om je minimaal een kwartier tot een half uur voor je naar buiten gaat in te smeren met zonnebrandcrème. Gebruik een factor dertig of hoger en herhaal dit meerdere keren per dag. Alternatieve mogelijkheden zijn de schaduw opzoeken, uv-werende kleding dragen. De kinderhuid is bovendien dunner en uiterst gevoelig voor de zon. Voor hen is een zeer hoge zonbeschermingsfactor van essentieel belang om huidbeschadiging te voorkomen.
42
In de loop van de tijd neemt de beschermingsfactor van een zonnebrandcrème af. De gegarandeerde houdbaarheid is veelal een jaar en de houdbaarheidsdatum staat in maanden aangeven op de verpakking.
VRAAG OOK ADVIES BIJ EEN DERMATOLOOG! Voor betrouwbare informatie over de huid, huidaandoeningen en huidverzorging kan je advies inwinnen bij een huidarts. In ons ziekenhuis kan je hiervoor terecht bij de dienst Dermatologie: Dr. Katrien Ghys Dr. Stefan Kerre Dr. Tine Strobbe Route consultatie: 234 Afspraken via telefoon (015 50 51 11) of online via mynexuzhealth.be
Imelda | Dokter, hoe bedoel je?
GROEI MEE MET IMELDA Zorgen voor mensen met je hart en je enthousiasme! Voel jij de drive om je kennen en kunnen in te zetten in de teams van ons ziekenhuis? Wil jij groeien in een job, maar ook in wie je bent? Laat ons dan samen groeien, want samen groeien we sneller!
WWW.WERKEN BIJ IMELDA.BE
CULTURELE ZOMERSFEER
IN ANTWERPEN
De Zomer van Antwerpen heeft heel wat in petto. Bezoekers kunnen genieten van een gevarieerd programma. De locaties zijn vaak verrassend en dat zorgt voor een bijzondere ervaring. We brengen alvast een greep uit het programma, voor het volledige aanbod kan je naar www.zva.be surfen. Tekst: Hilde Pauwels / Foto’s: Zomer van Antwerpen
© Arthur Vanobost
De Zomer van Antwerpen is een wervelend stadsfestival. Op het programma staan vooral theater, circus, muziek en film. Het heeft een werelds karakter, de voorstellingen komen uit alle windstreken. Bijzonder is ook de keuze van locaties. Je komt niet terecht in een klassieke theaterzaal, maar wel in tenten, hangars of leegstaande gebouwen. Dit ongebruikelijke ‘decor’ geeft er een extra dimensie aan. Een loods wordt plots boeiend. Er zijn ook voorstellingen in de openlucht, het zijn locaties die je je later op een andere manier zal blijven herinneren. De voorstellingen worden niet lukraak ergens georganiseerd, er wordt gezocht naar een passende omgeving. Het is de ideale manier om de stad op een andere manier te ontdekken. Het nodigt kunstenaars uit om creatief met de ruimte om te springen.
© Carl Vandervoort
ENSOR CONCOURS © Larisa López
FEESTSTEMMING Ook deze zomer trekt een muziekkaravaan met internationale bands en lokale muzikanten door de wijken. Het lokt buurtbewoners naar buiten, ideaal om elkaar te leren kennen. Je kan ook naar de Zomerbar met palmbomen, een stukje strand en hangmatten. Er is ook speelruimte voor kinderen en er zijn drankjes en hapjes aan democratische prijzen. Zin in een spelletje petanque? Dat kan aan het strand. Met een stralende zon erbij heb je in een handomdraai een zomerse sfeer. Cinema Urbana brengt topfilms in de openlucht, aan de Scheldekaaien. Je kan op een zandberg zitten of zelf je kussen of een stoel meebrengen. Het is telkens een schot in de roos.
N˚25 | 2022
Wie fan is van programma’s als The Masked Singer en Belgium’s Got Talent, mag Ensor Concours niet missen. Het wordt een wervelende feelgoodshow met expressieve maskers, majestueuze roggen, misvormde matrozen, venijnige duivels en glinsterende liefdestuinen. Alle personages lijken uit een schilderij van Ensor gestapt te zijn. Zowat alles komt aan bod: goochelen, danssolo’s, buiksprekers, clowns en slangenmensen. De show vindt plaats in een kleurrijke tuin. Theater Stap is een buitenbeentje en profileert zich als een professioneel gezelschap voor spelers met een mentale beperking. Al vlug kenden ze een internationale doorbraak. Sinds de jaren ’90 wordt met gastregisseurs en een kleine cast gewerkt. Geregeld zijn er coproducties, bijvoorbeeld met het Toneelhuis, Les Ballets C. de la B. of de Vlaamse Opera. Opmerkelijk is de onbevangenheid van de acteurs. Heel wat bekende namen werkten mee aan producties van Theater Stap zoals Koen de Grave, Joris Hessels, Nico Sturm, Hermen Verbruggen, Sidi Larbi Cherkaoui.
45
© Sam Verhaert
© Laika
HUMAN ZOO
PROEVEN
Het mooie Centraal Station van Antwerpen is op piekmomenten een heuse mierennest. Reizigers komen aan of vertrekken, sommigen kopen er alleen een broodje of drinken een kopje koffie. Er zijn de NMBSmedewerkers die alles vlot proberen te laten verlopen. Het is een biotoop op zich, naast de Zoo voor dieren. In het station kan je deze zomer een audiotour meemaken. “Kijk naar beneden, kijk rustig rond”, is het motto. De gids laat je al wandelend het station ontdekken, acteurs gaan op in de menigte en passanten worden acteurs. Alles vloeit in elkaar over. Zelf ben je figurant in het hoorspel.
Theatergezelschap Laika prikkelt je zintuigen. Je neemt plaats aan een lange tafel. Je kijkt, proeft, ruikt, luistert en voelt het eten van morgen. Gastvrouw Sien stelde zich twee jaar lang de vraag of je met koken de wereld kan redden. Tijdens de voorstelling maak je kennis met wat de zee te bieden heeft. Ze praatte met marinebiologen, met zeewieroogsters en slakkenchefs. Ook verdiepte ze zich in de visindustrie en bezocht ze oesterbanken in de Oosterschelde. Haar verhalen zijn boeiend, haar menu is verrassend. Hier ga je best met wat honger naar toe.
Het Captain Boomer Collective brengt een verhaal van hoop en mogelijkheden. Een pasgeboren baby van maar liefst 34 meter lang slaapt op de wolken en beweegt mee met de wind. Het is een beeld van tederheid, het is de toekomst van de mensheid. Kan de baby rustig slapen? Voelt ze zich veilig en beschermd? Zullen we ook de planeet en de atmosfeer beschermen? De beeldtaal en de boodschap zijn krachtig. Je kan erbij zijn als de baby aan haar reis naar de wolken begint, waar ze zal slapen.
46
© Remco Mebris
BABY IN DE WOLKEN
© Ronny Lemmens
© Emisfero
DOBBELEN
CIRCUS
Zeus is de oppergod met de berg Olympus als thuishaven. Hij was heer en meester over de natuur en kon het laten bliksemen, regenen of sneeuwen. Athena was zijn lievelingsdochter en onder meer godin van de wijsheid. Samen met haar vader kijkt ze toe hoe een slimme man iedereen weet beet te nemen en over de wereldzeeën naar huis vaart. Het is Odysseus. Hij trok tegen zijn zin naar de Trojaanse oorlog en wil graag terug naar Ithaca, bij zijn vrouw en zoontje. Maar tal van hindernissen maken het hem moeilijk. Zeus en Athena gooien met een dobbelsteen en bezorgen de man bij elke worp een obstakel dat hij moet overwinnen. Zal hij thuisgeraken? Deze familievoorstelling vindt plaats in een leegstand gebouw waarin een gigantisch spelbord ligt. Poëtische beelden, installaties en manipulaties passeren de revue. Het is een voorstelling van De Machienerie, pionier in het ontwikkelen van een speelstijl met poëtische theatrale installaties. Met Odysseus slaan ze een andere weg in. Het is een combinatie van eigen beeldtaal, objectmanipulatie van beelden en theater.
Circus I Love You is een project van Sade uit Finland en Julien uit Frankrijk, een acrobatenduo. Dit jaar zijn ze opnieuw te zien tijdens de Zomer van Antwerpen. Hun show bestaat uit drie korte circusduetten. Ze gaan op zoek naar liefde, nodig om iemand te vertrouwen en je vrij te voelen. Het is geen romantisch liefdesverhaal, maar het gaat om graag zien: je vrienden, kunst of werk. Het koppel is meer dan gepassioneerd door circus en dat blijkt uit elke voorstelling. Ze houden er ook van het publiek te verwennen met verbluffende, indrukwekkende acrobatie. Nog meer circus vind je bij Emisfero, een Italiaanse groep artiesten. Vrolijkheid en zottigheid, het lijkt wel commedia dell’arte. Het is een ode aan de mens en hoe we in elkaar zitten. Symbolisch in hun verhaal zijn onze duizenden moleculen die reageren op elke stimulus.
GASTVRIJ De initiatiefnemers hechten veel belang aan een breed publiek. Er is een aanbod voor jong en oud, voor fervente cultuurliefhebbers en voor wie niet zo vaak een concert- of theaterzaal binnenstapt. Ben je minder goed ter been, zit je in een rolstoel of hoor je niet zo goed? Dan wordt op jouw vraag gezorgd voor een plekje vooraan. Voor wie minder goed ziet, is er bij enkele voorstellingen audiodescriptie. Sowieso kan je met specifieke vragen terecht bij de organisatie. Alle praktische informatie vind je op de website www.zva.be
N˚25 | 2022
47
CUFF-PATHOLOGIE VAN DE SCHOUDER
Rondom de schouder zitten een aantal peesaanhechtingen die veel klachten kunnen geven. We noemen dit de “rotatorcuff” maar in de volksmond wordt dit de schoudermanchet genoemd. Deze bestaat uit een viertal pezen die alle hun oorsprong hebben op het schouderblad en aanhechten aan het boveneinde van de arm rond de schouderkop. Samen zorgen deze spieren voor de actieve beweging van het schoudergewricht en dat het in balans blijft. Daarnaast beweegt het schouderblad ook nog ten opzichte van de ribben. De symbiose hiertussen zorgt ervoor dat we een grote beweeglijkheid hebben met de armen waarbij we zowel langs onder als boven ons eigen schouderblad kunnen aanraken met dezelfde hand. Helaas kan deze beweging verstoord raken en veel klachten geven. Eén van de redenen is een scheur in één van de rotatorcuff-pezen. Tekst: dr. Bas van Dun (orthopedist)
SYMPTOMEN VOEL PIJN WANNEER JE DE ARM OP EEN BEPAALDE MANIER BEWEEGT OF EROP GAAT LIGGEN
ROTATOR CUFF SCHEUR
ROTATO CUFF PE
BICEPSPE
ROTATOR CUFF LETSEL
Een zogenoemde cuff-scheur kan op verschillende plaatsen zitten, maar bevindt zich meestal in de aanhechting van de supraspinatuspees, die voornamelijk voor een zijwaartse beweging zorgt. Het komt voor dat de beweging echter nog wel lukt, maar dat het pijnlijk is. In dit geval is meestal sprake van slijtage
ACROMION SUPRASPINATUS ROTATOR CUFF PEES
BICEPSPEES SUBSCAPULARIS
N˚25 | 2022
van de pees die met de tijd is gaan rafelen. Je kan dit zien net als ‘grijs haar’ maar dan van de schouder. Dit zijn klachten die vaak goed reageren op kinesitherapie met eventueel een ondersteunende inspuiting met cortisonen. Soms zit daar een kleine inscheuring bij die niet volledig doorloopt waar we soms toch een kijkoperatie moeten doen om te beoordelen of we dit moeten schoonmaken en soms hechten. Het is afhankelijk van de kwaliteit van de pees of dat deze nog kan genezen. Als door een val of verkeerde beweging een scheur in de cuff ontstaat, heeft dit vaak een agressievere behandeling nodig en kan deze scheur best gehecht worden. Dit gaat dan meestal over volledige dikte scheuren waarbij mensen merken dat ze de arm niet meer zelf kunnen heffen. In het verleden werd dit geopereerd met een open procedure maar tegenwoordig is het gebruikelijk dit met een kijkoperatie te doen, de zogenaamde “Arthroscopie van de schouder”. Met deze procedure kunnen we met kleine sneetjes deze pees herstellen onder direct zicht van een camera. We inspecteren dan eerst de rest van de schouder omdat we met de camera goed zicht hebben op het kraakbeen, kapsel en pezen van de
49
SCHOUDERARTHROSCOPIE CANULE
CAMERA
ARTROSCOOP
ARTROSCOPISCH SCHEERAPPARAAT
schouder. Met speciale instrumenten kunnen we dan via die kleine sneetjes botankers plaatsen met daarin draden en zo de pees terug op zijn plaats hechten. Bij een goede kwaliteitpees zijn deze resultaten goed en het herstel hiervan duurt ongeveer drie tot zes maanden. Iedere scheur heeft zijn eigen patroon en heeft dan ook zijn eigen à-la-cartebehandeling. Daarbij kunnen we de pees terug op zijn aanhechting knopen met een anker, maar ook is het soms nodig om deze zijdelings met enkel draden aan elkaar te knopen. Om deze pees terug te laten ingroeien schrapen we met een klein freesje de toplaag van het bot af waar de oorspronkelijke aanhechting zat zodat hier stamcellen uit het bot kunnen komen om de genezing te bevorderen. De pees dient zes weken rust te krijgen om goed te hechten. Daarom is het noodzakelijk in die tijd een brace te dragen en zich aan bepaalde leefregels te houden. Als die zes weken gepasseerd zijn volgt een intensief kinesitherapeutisch traject om de beweeglijkheid en kracht terug te krijgen. Als alles ongecompliceerd verloopt krijg je een volledige functie terug zonder pijn.
50
dr. Bas van Dun
DIENST ORTHOPEDIE Route 343 Dr. Hans Casteur Dr. Erik Fiévez Dr. Benjamin Mattelaer Dr. Bas van Dun Dr. Lise Van Gestel Afspraken: 015 50 51 11 of mynexuzhealth.be Secretariaat: 015 50 55 18
Imelda | CUFF-pathologie van de schouder
MACHELEN
EXCLUSIEF, COMFORTABEL EN VEILIG WONEN IN EEN RUSTIGE EN STANDINGVOLLE OMGEVING
30 appartementen en 4 studio’s Privétuintjes en -terrassen met gemeenschappelijke tuin Ondergrondse parking én fietsenstallingen
GEZOCHT
PROJECTGRONDEN EN AFBRAAKPANDEN Wij zoeken projectgronden en afbraakpanden in de driehoek Antwerpen Leuven Brussel en de Vlaamse rand rond Brussel. Wij kopen deze projectgronden rechtstreeks in. Appartementen vanaf 20 wooneenheden.
Rijmenamseweg 83, 2820 Bonheiden +32 15 52 77 05 info@vanlooybouwgroep.com
Premie voor de tipgever!
www.vanlooybouwgroep.com
KOM OP TEGEN
KANKER
12 Imeldalopers en 40 Imeldafietsers gaven het beste van zichzelf op de 100km-run in maart en de 1000km in mei van Kom op tegen Kanker.
100KM-RUN Heel erg bedankt dat ik er bij mocht zijn, het was voor mij weer een mooie en betekenisvolle dag. Zeven jaar geleden verloor ik m’n echtgenote Julienne aan kanker, nadat ze bijna 24 jaar eerder voor het eerst met de ziekte geconfronteerd werd. Mocht die eerste confrontatie pakweg 10 jaar later gebeurd zijn, dan zou ze er vandaag wellicht nog zijn, dankzij het voortschrijdend inzicht in de behandelingen. Ik besef dus maar al te best hoe belangrijk het wetenschappelijk onderzoek is en de noodzaak om daar de nodige middelen voor te verzamelen. Dat Imelda dus met maar liefst 4 teams deelneemt, vind ik schitterend. Freddy
52
Imelda | kom op tegen kanker
1000KM Ik ben blij dat ik deel mocht uitmaken van de Imeldateams. Hopelijk kan ik volgend jaar nog opnieuw van de partij zijn. Een speciale dankjewel van mezelf en mijn echtgenote Suzy aan de oncocoaches en aan Anita in het bijzonder om mij te overtuigen om te starten met fietsen. Jullie zijn echt allemaal toppers! Willem
N˚25 | 2022
53
VERSER K AN HET NIET:
Wim Lybaert is bekend van televisieprogramma’s als De Columbus, maar is ook gepassioneerd door moestuinieren. Zijn jongste boek ‘In de moestuin’ is een aanrader voor beginners en gevorderden. Hij laat iedereen meegenieten. Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk. Tekst: Hilde Pauwels
© Foto’s: François De Heel (via Velt) / Boerenbond
GROENTEN UIT DE MOESTUIN
EEUWENOUD Sommige groenten verloren we uit het oog, zoals pastinaak, koolrabi of aardperen. Deze vergeten groenten kregen opnieuw aandacht en raken stilaan weer vrij goed ingeburgerd. Er zijn ook groenten die al eeuwenlang een belangrijke rol spelen en die we nog steeds vaak gebruiken. Prei was bijvoorbeeld al gekend door de oude Egyptenaren en Romeinen. Keizer Nero at zoveel prei dat hij de bijnaam preivreter kreeg. Hij was ervan overtuigd dat de groente hem een betere stem zou bezorgen. Prei heeft een intense blauwgroene kleur en wordt soms ook in borders geplant. In de oudheid was ook artisjok gekend. Plinius de Oudere schreef 37 boeken onder de noemer Naturalis Historia. Hij stelde dat vrouwen de wortel moesten koken en eten als ze zwanger wilden worden van een jongetje. Uien komen oorspronkelijk uit Azië. De Egyptische piramiden zijn zowat 5000 jaar oud. Inscripties vermelden hoe de bouwers ervan uien, prei en radijs te eten kregen. Uien, en ook knolselder, werden teruggevonden in Egyptische graven. Doperwten hebben ook een lange geschiedenis. De plant komt uit landen als Iran en Afghanistan en kwamen via Egypte en het oude Rome bij ons terecht. Peulvruchten waren tot de opmars van de aardappel belangrijk en veelzijdig basisvoedsel.
Het verhaal van Wim Lybaert begint in 2001 met een volkstuintje in Brugge. Hij kreeg een perceel van 200 m² om te bewerken. Dat deed hij op de klassieke manier: er kwam een serre, een middenpad en groentebedden. Met de andere moestuiniers kon hij uitgebreid discussiëren over het telen van groenten, maar elders was er nog niet veel animo. Nu, ruim twintig jaar later is het wel een gespreksonderwerp. Heel wat meer mensen hebben immers een moestuin. Wie weinig plaats heeft, gaat met potten aan de slag. Verschillende spraakmakende koks zoals Seppe Nobels geven groenten uit eigen tuin een prominente rol. Wim Lybaert heeft al verschillende boeken over moestuinen op zijn naam staan. Daarvoor put hij uit zijn eigen ervaring. Van zijn vorige boek ‘Mijn moestuin’ werden er ruim 40.000 verkocht. We ontdekten opnieuw onze groene vingers.
WROETEN IN DE AARDE Er is niets heerlijkers dan pas geoogste groenten op je bord. Ze zijn smaakvoller en je zag ze wekenlang groeien. Wim Lybaert vertelt hoe goed het hem doet om in de tuin bezig te zijn, om met je vingers in de aarde te wroeten. Het is ontspannend, het maakt je hoofd leeg en als je een mindere dag hebt, bevordert het je humeur. Een moestuin is dus meer dan
N˚25 | 2022
55
lekkere, verse groenten op je bord. “Ik kweek in mijn moestuin lang niet alleen groenten, maar ook een blijer hoofd. Ik laat de kennis van het kweken in de verste verte niet los, maar ik ben het effect op de moestuinier belangrijker gaan vinden dan toen. En ik ben de enige niet. Heel veel mensen zijn de talrijke lockdowns van 2020 en 2021 alleen maar doorgekomen door in de moestuin te duiken of een kruidentuin te beginnen. Ze hebben voor het eerst ervaren hoe deugddoend een paar kiemblaadjes zijn en hoe heerlijk een plensbui in een droge zomer voelt. Ze hebben gemerkt dat ze dusdanig opgaan in rijtjes zaaien en plantjes verspenen dat de muizenissen in hun hoofd onbewust vergeten raken. De moestuiniers hebben, zoals ik, geleerd hoeveel kracht en plezier je put uit iets simpels als zelf groenten kweken.”
ERVARING DELEN In het boek ‘In mijn moestuin’ beschrijft Wim Lybaert hoe hij de moestuin maand na maand ervaart. Hij geeft er dus een persoonlijke touch aan en dat maakt het boeiend. Het hele jaar door is er een zekere aantrekkingskracht. In januari begint het al te kriebelen om buiten aan de slag te gaan en plannen te maken. Daarna begint de voorbereiding met zaaigoed te laten ontkiemen. In mei gaat alles in een stroomversnelling. Groenten die niet vorstbestendig zijn, kunnen naar buiten. De zomermaanden zijn er om te oogsten, de lekkerste gerechten op je bord te toveren en nieuwe recepten uit te proberen. Wat je teveel hebt, kan je inmaken zodat je er ook in de winter van kan genieten. Even later op het jaar is het de beurt aan de fruitoogst. Op verschillende plaatsen in Vlaanderen zijn er mobiele fruitpersen. Het fruit wordt geperst, gepasteuriseerd en in een luchtledige verpakking gegoten. Zo heb je maandenlang puur fruitsap. Dan is het de beurt aan wintergroenten, zoals boerenkool en spruitjes.
56
© Foto’s: François De Heel (via Velt) / Boerenbond
TIEN BASISSTAPPEN VOOR EEN MOOIE MOESTUIN
1
Kies een goede plaats en vorm voor je moestuin. Zon, grond en water spelen een belangrijke rol. Let er ook op dat je je gemakkelijk kan bewegen en je overal bij kan. De vorm kan je zelf kiezen: keurige rechte bedden of een organische moestuin met kronkelende paadjes. Ook de grootte kies je zelf. Zelfs op 1 m² heb je al verrassend veel opbrengst. Beginners krijgen de raad om te starten met 5 m², een goede basis om te experimenteren.
2 3 4
Leer je grond kennen en gebruiken. In Vlaanderen vind je vooral klei, leem of zand in de bodem. Zandleem is gemakkelijkst te bewerken. Kleigrond is heel vruchtbaar en ideaal voor bijvoorbeeld kolen en aardappelen. Het vergt wel wat werk om de kleigrond los te woelen. Mulch zoveel je kan. Versnipperd tuinafval is een bescherming tegen felle regen en zon. Het draagt ook bij aan een gezonde bodem. Composteren. Met compost zorg je voor een rijk bodemleven, wat de vruchtbaarheid bevordert. Het is ideaal om je tuinafval te hergebruiken.
Gastronomie | Groenten uit de moestuin
5 6 7
Gebruik mest, maar met mate. Mest dient als voeding voor planten. Het brengt stikstof in de grond. Voor bijvoorbeeld kolen is dat belangrijk, maar sla of wortelen hebben dat niet nodig. Teveel mest vernielt de bodem, dus spring er voorzichtig mee om. Leer de kneepjes van zaaien, planten en verspenen. Op de verpakking van zaden staat doorgaans wat uitleg. Vaak moet je de zaden in een kleine pot laten ontkiemen en kan je ze pas in mei in de volle grond uitplanten. Vecht niet tegen onkruid, geef het een eigen plek. Onkruid bestaat eigenlijk niet, het zijn planten die op een plaats groeien waar je het niet wil. Het heeft voordelen omdat het in de bloeiperiode insecten aantrekt en vaak ook eetbaar is. Als het groeit tussen de groenten, kan je het manueel weghalen om te vermijden dat de planten gaan overwoekeren. Herbiciden zijn absoluut te mijden en zelfs gevaarlijk want je maakt ook het bodemleven kapot.
9 10
Koop niet teveel maar goed gereedschap. Er is heel wat gereedschap in de handel, maar de basis is voldoende. Berg het na gebruik steeds op en verwijder aarde. Leer water geven. Met water moeten we spaarzaam zijn. Waterrijke groenten zoals komkommers hebben vocht nodig. Ook planten die op korte tijd veel vruchten geven, zoals aardbeien, kunnen water gebruiken. Maar als je teveel water geeft, gaat de plant onvoldoende op zoek naar grondwater. (Bron: In mijn moestuin, Wim Lybaert)
8
Wisselteelt en combinatieteelt. Het is zinvol om groenten elk jaar op te schuiven. Zo vermijd je ziektes. Er zijn zes ‘families’, zoals wortelgewassen of bladgroenten. Doorgaans staan de groenten uit een familie graag in elkaars buurt, maar er zijn uitzonderingen.
N˚25 | 2022
57
BLOEMEN
GEEN CHEMISCHE ROMMEL
Bloemen horen volgens Wim Lybaert thuis in een moestuin. Stinkertjes kan je bij aardappelen, aardbeien en tomaten laten groeien. Ze scheiden een stof af die helpt tegen aaltjes, mieren en sommige vliegen. Slakken eten graag stinkertjes, dus ze zullen misschien minder aan de sla zitten. Goudsbloemen trekken lieveheersbeestjes aan. Hun larven eten bladluizen op. “Ook Oost-Indische kers gaat de zwarte luis te lijf, maar dan anders: de luizen eten zo graag Oost-Indische kers dat ze massaal op die plant gaan zitten en je groenten niet aantasten. Komkommerkruid zou tomaten lekkerder doen smaken en de groei van pompoenen stimuleren. Maar waar het mij werkelijk om gaat, is niet dat nuttige, en dat verantwoorde van bloemen in de moestuin, maar het onverantwoorde. Ik zaai bloemen om er veel te veel te hebben. Ik zaai bloemen om overdonderd te raken door het onwaarschijnlijke tempo waarmee ze de grond uitschieten. Ik wil bloemen in de moestuin voor het spektakel, voor de overrompelende schoonheid, en de fantastische kakofonie van kleuren, soorten en geuren. Bloemen, dat is overdaad en overmoed. En dat is precies wat we nodig hebben naast de discipline die de groenten in de moestuin soms vragen.”
Moestuinen waren een lange tijd een belangrijke bron van voedsel, zeker voor wie het niet breed had. Wim Lybaert vertelt hoe alles manueel gebeurde, zoals het verwijderen van slakken. Omdat er zowat elke dag iemand naar de moestuin ging kijken, kon men een plaag vroeg detecteren. Intussen kwamen er bestrijdingsmiddelen op de markt. Zelf heeft hij ooit ook zijn wagen volgeladen met wat hij nu chemische rommel noemt. Maar daar is hij volledig van afgestapt. Hij merkt op dat steeds meer tuiniers het ecologisch of biologisch aanpakken. Het is simpel: moestuinieren heeft met de natuur te maken, chemische bestrijding hoort daar niet bij.
GEZONDE GROENTEN MET VELT Velt is de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren, met meer dan 22.000 leden. Al meer dan 45 jaar promoot de organisatie gezond leven op het ritme van de seizoenen, met respect voor de natuur. Er zijn 183 lokale groepen. Velt helpt je op weg om zelf gezonde groenten te kweken zonder pesticiden en andere chemische bestrijdingsmiddelen. Velt legt ook een focus op samen ecologisch tuinieren en bedacht het idee van samentuinen dat al sinds 2006 bestaat. In de Mechelse regio zijn er de projecten in het Tivolipark, de Tuin van Zorro en het Arcadiapark Muizen. Er is ook een lokale Velt-afdeling.
© Foto’s: François De Heel (via Velt) / Boerenbond
Meer info over Velt - én heel wat (moes)tuintips - vind je op www.velt.nu.
U BOEK N AK PR A UW AFS E O N L IN
HUIDVERBETERINGSINSTITUUT ANTI-AGING EXPERTS Bij Prestige in Tremelo kan je terecht voor parfums, schoonheidsproducten en sierlijke accessoires. Daarnaast biedt Prestige een waaier aan diverse behandelingen en verzorgingen. Met een jong en dynamisch team en door de combinatie van jarenlange ervaring en doorgedreven opleiding kunnen we voor u de perfecte verzorging en aangepaste producten voorstellen om uw huid optimaal te verzorgen en te doen stralen. Kwaliteit bieden is ons motto bij elke verzorging. Elke klant, elke man en elke vrouw, mag rekenen op een warm onthaal, persoonlijk advies en professionele aanpak. Wij hopen u binnenkort te verwelkomen bij Prestige. MICRONEEDLING FOTO/LED THERAPIE
RADIOFREQUENTIE (VERSLAPPING) GESPECIALISEERDE PEDICURE
PERMANENTE MAKE-UP MICRODERMABRASIE
Schrieksebaan 14, 3120 Tremelo | Tel. 016 53 09 31 | parfumerie-prestige.be
ONZE TROEVEN Gratis schatting | Persoonlijke aanpak Dossier samenstellen van A tot Z Professionele foto’s | Publiciteit Onderhandelingen & bezichtigingen Correcte afhandeling
AD
WIJ ZIJN VAN HIER!
“
Wij zijn een vastgoedkantoor gespecialiseerd in de verkoop en verhuur van residentieel vastgoed. Wij doen dit met passie voor het vak én met een hart voor de regio waarin we werken. Onze makelaars zijn stuk voor stuk locals die de streek door en door kennen.
KOM GERUST BIJ ONS LANGS Wij maken graag tijd voor jou BERGSTRAAT 184 HEIST-OP-DEN-BERG
MECHELSESTEENWEG 27E SINT-KATELIJNE-WAVER
DORP 4A BONHEIDEN
0479 01 01 01 | info@cm-vastgoed.be | cm-vastgoed.be
N˚25 | 2022
59
ONZE KRAAMAFDELING
VERZACHT DE PIJN BIJ WEEËN MET VR-BRIL Tekst: Dorien Vandenberghe (dienst communicatie)
Sinds kort kunnen zwangere vrouwen tijdens hun arbeid op onze kraamafdeling een Virtual Reality (VR) bril opzetten. Dit zou hen minder pijnlijke momenten bij de weeën doen ervaren. Onze vroedvrouwen en gynaecologen in Imelda zijn dan ook ontzettend blij dat ze dit hoogtechnologisch snufje kunnen inzetten. Virtual reality of VR is een computertechniek waarbij het lijkt alsof je in een andere werkelijkheid bent en dat leidt af. Wetenschappelijk onderzoek uit Nederland heeft aangetoond dat vrouwen die een VR-bril opzetten een pijnscore geven van gemiddeld twee punten lager (op een schaal van 0 tot 10). Dat is toch een aanzienlijk verschil. Dit was voor ons kraamteam dé beweegreden om deze manier van pijnstilling aan te bieden aan hun patiënten. Het doel van deze VR-bril is vrouwen die op bevallen staan, minder pijn te laten ervaren. Weides met bloemen, de zee, een sterrenhemel,… het kan allemaal. Een wandeling door het bos en een kalme stem die coacht op de juiste ademhaling met een meditatiemuziekje op de achtergrond. De VR-bril brengt je in een andere wereld. Dit is rustgevend, het ontspant. En dat is nu net wat vrouwen tijdens arbeid en bevalling nodig hebben. De patiënt hoeft de bril natuurlijk niet constant op te houden. Een kwartier maximaal en dan gaat hij weer een poos af. Op het moment dat de baby er bijna is, bij de persweeën, wordt de bril aan de kant gelegd.
N˚25 | 2022
Het gebruik van deze techniek is niet nieuw in de medische wereld. Ook niet in ons ziekenhuis. Op onze kinderafdeling wordt de VR-bril succesvol gebruikt als pijnstilling tijdens onaangename behandelingen. Bij kinderen zorgt dit vaak voor afleiding zodat bepaalde procedures zoals bijvoorbeeld bloed nemen, vlotter kunnen verlopen. “Het gebruik van de VR-bril kan de warme en gepersonaliseerde zorg die we als team elke dag aanbieden zeker niet vervangen. Van oudsher zijn allerlei methoden ontwikkeld om de pijn tijdens arbeid en bevalling draaglijk te maken. Er zijn tal van alternatieven ontwikkeld, elk met hun voordelen en nadelen: rondwandelen, de ruggenprik, lachgas, het relaxatiebad, de zitbal,… Met deze nieuwe aanpak, die past binnen onze digitale tijd, willen we als team openstaan voor innovatie en verandering met als doel een gepersonaliseerde en optimale beleving van een uniek moment in het leven van een aanstaande moeder en haar partner.” aldus dokter Jan Bosteels, medisch diensthoofd gynaecologie-verloskunde. “Het precieze werkingsmechanisme van Virtual Reality in de behandeling van pijn is nog niet helemaal opgehelderd, maar er zijn een aantal interessante hypothesen. Wanneer we geconfronteerd worden met een mogelijke pijnprikkel gaan onze hersenen zich als het ware voorbereiden op de pijn die gaat komen. Ze gaan daarbij in het onderbewuste circuit van ons brein alle herinneringen
61
in verband met pijn ‘opfrissen’, hetgeen de beleving van pijn kan beïnvloeden of versterken. Door het gebruik van een VR-bril krijgen onze hersenen te maken met een nieuwe realiteit. Door de combinatie van visuele informatie, geluid en soms zelfs gevoelsinformatie, gaan onze hersenen geloven dat we ondergedompeld zijn in de andere realiteit. Wanneer dit dan een positieve ontspannen setting is, zoals bijvoorbeeld een zacht glooiende alpenweide, dan zullen ze ook de daarbij horende positieve emoties uit die onbewuste circuits gaan activeren. Het is door dergelijke afleidingsmaneuvers dat de pijn minder intens zal aangevoeld worden.” vertelt neuroloog Maarten Dewil. Ook de patiënten reageren positief. Bo Dierckx mocht als één van de eersten de VR-bril uittesten tijdens haar arbeid in het verloskwartier. “Het is erg aangenaam dat je het samen met je partner kan beleven, daar hij mee kan kijken op de tablet wat ik zie via de bril. Je wordt door de virtuele wereld even weggenomen uit de realiteit/situatie, waardoor je opnieuw wat beter kan ontspannen. Voor ons was dit een zeer aangename afwisseling bij een lange dag.” vertelt patiënte Bo.
62
DIENST GYNAECOLOGIEVERLOSKUNDE Route 79 Dr. Jan Baekelandt Dr. Jan Bosteels Dr. Carine De Rop Dr. Philippe Delattin Dr. Els Dufraimont Dr. Els Lannoey Dr. Sofie Pelckmans Dr. Nele Roggen Dr. Lynn Vercammen Dr. Stefanie Verhelst Afspraken: 015 50 51 11 Of via mynexuzhealth.be
KRAAMAFDELING Route 82 015 50 59 30
Imelda | VR-bril op de kraamafdeling
PATIËNTENVERENIGINGEN Wat doen ze? Wie zijn ze? We vinden het als ziekenhuis erg belangrijk om onze patiënten in te lichten en op de hoogte te houden bij welke verenigingen ze terecht kunnen. We starten in dit nummer met Carep en Neo-Ma.
Sociale activiteiten: 2 maal per jaar: bowling, dansnamiddag, kaart- en bingonamiddag, een bedevaart naar Scherpenheuvel, een jaarlijkse daguitstap met de bus, nieuwjaarsreceptie en barbecue Carep geeft ook driemaandelijks een ledenblad uit met allerhande informatie over de vereniging en haar activiteiten.
VV CAREP VZW (VLAAMSE VERENIGING CARDIALE REVALIDATIE EN PREVENTIE)
Wie zijn jullie? VV Carep is een vriendenkring en heeft als belangrijkste doel via trainingen, sportactiviteiten en sociale contacten preventief en curatief bij te dragen tot het bevorderen en behoud van de gezondheid, en in het bijzonder met betrekking tot het cardiovasculaire stelsel. Welke activiteiten organiseren jullie? Sportactiviteiten: begeleide wandelingen en fietstochten, badminton, aquagym, fitness, gym ter preventie (o.a. met betrekking tot cardiovasculaire problemen)
64
Hoe kunnen patiënten lid worden? Contactname met voorzitter van Carep: Luc Cleiren of secretaris Chris Demuynck. Men kan lid worden voor 15 euro per jaar. Na 1 juli bedraagt het lidgeld 7,50 euro. De sport- en sociale activiteiten zijn apart te betalen. Contactgegevens: • Luc Cleiren, voorzitter: 0478 45 89 90 - luk.cleiren@telenet.be • Chris Demuynck, secretaris: 0486 43 74 30 - chrisdemuynck@telenet.be
WWW.CAREP.BE
Imelda | Patiëntenverenigingen
NEO-MA VZW
Wie zijn jullie? Neo-Ma vzw is een lotgenotenvereniging die bijstand, hulp en ondersteuning biedt aan mensen geconfronteerd met borstkanker, genetische, familiale of aangeboren borstaandoeningen, en/of borstreconstructie. Onze lotgenoten-vrijwilligers staan paraat om je te helpen en bij te staan vóór, tijdens en na de medische behandeling(en). Omdat wij weten dat praten helpt… Wat doen jullie? Wij bieden een klankbord: lotgenoten kunnen bij ons praten over de fysische, emotionele, mentale, en soms relationele rollercoaster waar zij door gaan na wat hen is overkomen. Samen praten wij over de uitdagingen van het leven na borstkanker om deze uitdaging aan te kunnen en bewust de juiste keuzes te maken. Welke activiteiten organiseren jullie? De activiteiten van onze vzw worden georganiseerd voor en door lotgenoten. Tijdens gesprekken individueel of in groep, verwenavonden en culturele of sociale groepsactiviteiten willen wij rust- en reflectiepauzes aanbieden aan hen die (tijdelijk) mentaal of emotioneel de weg kwijt zijn of het moeilijk hebben met zichzelf en de wereld. We organiseren babbelavonden en individuele gesprekken, infoavonden, verwenavonden, een Ladies Movie Night,
N˚25 | 2022
theaterbezoek, wandelingen, gezellig samenzijn of creatieve bezigheden zoals schilderen, bloemschikken,… Neo-Ma vzw heeft geen specifieke religieuze, politieke of filosofische overtuiging. Ras, stand, afkomst of seksuele geaardheid hebben voor ons geen betekenis. Alleen het welbevinden van onze leden-lotgenoten telt. Hoe kunnen patiënten lid worden? Wens je lid te worden van onze vereniging stuur ons een mailtje, bel ons of vul het contactformulier in. Het Neo-Ma vzw secretariaat zal je zo snel mogelijk de documenten i.v.m. privacy opsturen. Eens deze administratie in orde is, word je via mail/brief op de hoogte gebracht van onze geplande activiteiten. Ook activiteiten van andere lotgenotenverenigingen worden op deze manier gedeeld. Lidmaatschap van onze vereniging en onze activiteiten zijn volledig gratis voor lotgenoten. Wens je een familielid/vriend(in) mee te brengen dan vragen wij voor hen een kleine bijdrage. Contactgegevens: • 0486 95 24 49 (alle weekdagen tussen 19 en 20 u) • secretariaat@neo-ma.be • Je kan ons ook terugvinden op Facebook. Als aangesloten lid kan je op onze Facebook Privé terecht. WWW.NEO-MA.BE
65
Imelda
Eventkalender 19-25 september 2022
Dinsdag 25 oktober 2022
Dementieweek
Infoavond: Vroegtijdige zorgplanning
Maandag 26 september 2022
Hoe kan ik, nu ik nog gezond ben, mijn keuze over hoe ik wil leven en wonen eens ik zorg nodig heb kenbaar maken? Met wie kan ik bespreken welke zorg ik later nog wil en welke niet? Is het plannen van zorg niet iets wat je pas moet doen wanneer je ziek wordt? Op deze en nog veel meer vragen krijg je een antwoord op de Infoavond “Later komt soms eerder dan je denkt: vooruitzien op wonen, leven en zorg nog voor zorg nodig is.”
Bloed geven Van 17.30 tot 20.30 uur in de Kapel van ons ziekenhuis. Inschrijven vooraf is nodig, dit kan via de website www.rodekruis.be
Deze gratis infoavond voor alle geïnteresseerden vindt plaats in GC ’t Blikveld in Bonheiden. Meer info volgt nog maar je kan je alvast inschrijven voor deze interessante avond via deze link: https://www.bonheiden.be/zorgplanning
… het Imeldajaarverslag van 2021 nu online te lezen in op onze website? Je vindt het via www.imelda. be/over-imelda/jaarverslag of door deze QR-code te scannen.
... 12 mei de geboortedatum van Florence Nightingale is? Deze dag werd dan ook uitgeroepen tot Dag van de Verpleging. Op deze dag wilden wij niet enkel de verpleegkundigen maar ook alle andere medewerkers uit ons ziekenhuis oprecht DANKJEWEL zeggen voor hun grote inzet, hun hartelijkheid en hun enthousiasme, élke dag opnieuw. Onze directie deelde leuke mokken uit voor iedere fanTAStische Imeldacollega.
… het 5 mei Dag van de Vroedvrouw was? Onze gynaecologen trakteerden onze vroedvrouwen op twee heerlijke gepersonaliseerde taarten. Echte kunstwerkjes om op te eten! En het werd gesmaakt. … dat er momenteel een proefproject loopt op onze kraamafdeling waarbij mama’s samen kunnen ontbijten aan een buffet? De medewerkers van de keuken en de materniteit sloegen de handen in elkaar om dit op poten te zetten. En niet zonder succes! De eerste ouders hebben het alvast positief onthaald.
66
Imelda | Wist je dat...
Helemaal jij. Ook met xtra haar. Je haar verliezen heeft een impact op je leven. Wij bieden je graag een oplossing. Op jouw ritme, op jouw maat. En helemaal jij. Samen gaan we op zoek naar wat voor jou veilig, fijn en comfortabel voelt. Dat kan een haaraanvulling zijn die je haar voller of kale plekken onzichtbaar maakt. Of een pruik die zo natuurlijk oogt als je eigen haar. In ons atelier werken we ze tot in de puntjes af. En jou geven we graag alle tijd, aandacht en discretie. Wees welkom. Bij ons team van ervaren kappers. En bij jezelf.
Mechelsesteenweg 286 - 2820 Bonheiden - 0492 73 93 44 - info@mattiss.be www.xtrahairbymattiss.be
DIESEL, BENZINE, HYBRIDE OF ELEKTRISCH. Kasper kijkt graag met u vooruit.
{g)