nr. 24 - 2022
Imelda Culinair
Gezonde voeding uit ‘Blue zones’
Imelda
Onze dienst Logopedie stelt haar werking voor
Citytrip Gaume, dat is genieten
Christophe Stienlet “Hoedje af voor al het ziekenhuispersoneel!”
a new culture of light
occ_PA_sospeso_neutral_MVLVerlichting_BE_210x297_210927_cgi.indd 1
27.09.21 16:30
BESTE LEZER, De lente is officieel van start gegaan. De dagen worden langer, wat maakt dat de donkere koude avonden weer verdwijnen. Waar licht is, is hoop. En zo hopen wij ook op een relatief rustig voorjaar, waar corona nu eens niet de hoofdrol speelt! Wij blijven alleszins focussen op het innovatieve en kwalitatieve. De nieuwe EFOzaal is daar een eerste mooi voorbeeld van. Cardiologen Philippe Debruyne en Tom Rossenbacker nemen jullie mee achter de schermen. Vervolgens zijn onze ergotherapeute Caroline De Schutter en neuropsychologe Dorien Timmers met een nieuw project gestart voor mensen met cognitieve problemen. Lees meer over ‘Bolwerk’ op pagina 34. Tot slot stellen onze neus-keel-oorartsen een vernieuwend onderzoek voor. Wist je dat 6,5% van de gehele bevolking ooit last krijgt van evenwichtsstoornissen? Dankzij de nieuwe vHIT-bril kunnen zij deze problemen nog beter opsporen. Afgelopen maand kwamen ook twee nieuwe artsen ons artsenkorps versterken: orthopedist Bas van Dun en anatoom-patholoog Stephanie Van Aelst. Zij stellen zich graag aan jullie voor. Ons woonzorgcentrum Den Olm dook onlangs op in het televisieprogramma ‘Factcheckers’ waar werd nagegaan welk effect muziek had op mensen met dementie. In dit Imeldazine vertellen ze er meer over. Voor onze coverstory gingen we in gesprek met acteur en presentator Christophe Stienlet, beter bekend als Bartje van Schuif Af. Hij bezocht de afgelopen tijd regelmatig ons ziekenhuis en nam even de tijd voor een gesprek met ons. Het werd een boeiende babbel! Geniet van het lentezonnetje en veel leesplezier. Bart Pardon Algemeen directeur Imelda vzw
Imeldazine, jaargang 8, nr. 24 Imeldazine is een uitgave van: HOSPIzine / Crossmark v.u. Mario Eggermont Rijmenamseweg 21, 2820 Bonheiden Administratie & adverteren: ad@hospizine.be - 015 52 77 60 www.hospizine.be Coverfoto: © Demi Cauwenbergh
Redactie: Thierry Aerts , Toon Blux, Hilde Pauwels, Dorien Vandenberghe, Kathleen Vermeulen Freelance journalisten: Philippe Debruyne, Caroline De Schutter, Kirsten De Smet, Kaat Hertecant, Karen Peeters, Nathalie Peeters, Shanna Persoone, Tiana Robyns, Tom Rossenbacker, Dorien Timmers, Eveline Vanhoof Hoofdredactie: Dienst Communicatie Imeldaziekenhuis, Crossmark Fotografie: Crossmark, Thierry Aerts, Dorien Vandenberghe
Vormgeving: Crossmark Jasper Van den Eijnde, Sanne Van Oudendijck, Druk: Drukservice Impressa Copyright: Het overnemen van teksten en inhoud uit dit nummer is slechts toegestaan na uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
favoriete Stream 1 jaar gratis uw er playlists in Netflix series & Deez ® ting concept ons Spelier unique ren
...en ditmaal
in ons zine... 6
Christophe Stienlet in ons ziekenhuis
12
Onze dienst Logopedie
24 20
De kracht van muziek
Wat is ‘Bolwerk’? 44
Onze nieuwe elektrofysiologiezaal 54
50
Nieuw evenwichtsonderzoek
34
30
40
N˚24
Kwieke honderdjarigen
Gaume, dat is genieten!
Watertanden in het chocolademuseum
20
Fietsen tussen de bloesems
48
Opbergmogelijkheden 58
Dokter, hoe bedoel je: dieren en welzijn? 5
CHRISTOPHE STIENLET “HOEDJE AF VOOR AL HET ZIEKENHUISPERSONEEL!” Bijna dagelijks komt acteur en presentator Christophe Stienlet naar ons ziekenhuis. Niet voor zichzelf maar voor zijn oudste zoon die het syndroom van Guillain-Barré heeft. Momenteel is hij aan het revalideren op onze fysio en dat geeft Christophe Stienlet even de tijd voor een babbel. Het werd een hartelijk gesprek, met veel gespreksonderwerpen en na anderhalf uur weet ik dat Christophe zoveel meer is dan “Bartje van Schuif Af”. Tekst: Dorien Vandenberghe (dienst Communicatie)
JE MOET GELUK HEBBEN We starten het gesprek met de vraag “hoe alles ooit begon” en heel gauw wordt duidelijk dat Christophe Stienlet een spraakwaterval is. Hij vertelt dat hij als jonge knaap graag minister wilde worden. Hij ging dan ook Pol & Soc (politieke en sociale wetenschappen) studeren. Maar dat bleek al snel een droom die hij moest opbergen. “Ik was in het eerste jaar al gebuisd. Ik merkte ook dat dit van een ander niveau was. Minister worden was voor mij niet weggelegd en achteraf bekeken, maar goed ook. Mijn ouders wilden eerst dat ik een ‘serieuze’ job deed maar ook voor hen was snel duidelijk dat ik mijn andere droom van acteur wilde volgen.” Christophe volgde een opleiding aan het conservatorium in Brussel en startte bij het theatergezelschap De Komeet in Mechelen. Dit gezelschap werkt samen met gerenommeerde acteurs en zo leerde hij acteur Arthur Reijnders (Arthur van Schuif Af) kennen. Via Arthur leerde hij dan ook Ingeborg Sergeant kennen. “Ze vroegen mij om een gastrol te spelen in de jeugdserie Schuif Af op VTM. Uiteraard zei ik daar geen nee tegen. Ik kreeg een pruik en bril en mocht de rol van Bartje zelf invullen zoals ik wilde. Een droom
voor elke acteur natuurlijk.” Na één aflevering kwam er zoveel fanmail voor Bartje binnen dat mijn gastrol veranderde in een vast contract bij de televisiezender VTM. “Ik heb echt geluk gehad. Ik heb die rol 11 jaar mogen spelen en dit met hart en ziel. Het heeft veel deuren geopend maar helaas ook enkele gesloten.”
CHRISTOPHE GEEFT EEN GESIGNEERD EXEMPLAAR WEG VAN HET BOEKJE ‘DE WONDERE WERELD VAN BARTJE’. Wil je graag kans maken op dit uniek exemplaar? Scan dan deze QR-code en neem deel aan onze wedstrijd.
8
Coverstory | Christophe Stienlet
STADIONOMROEPER ZONDER VOETBALKENNIS
“Ik kan geen neen zeggen.” Christophe kreeg vaak komische rollen maar werd ook vaak niet gecast vanwege zijn rol als Bartje. En dat vindt hij wel jammer. “Ik ben nog steeds heel fier dat ik Bartje heb mogen spelen. Dat was een enorme leerschool voor mij, zeker met ‘klassebakken’ zoals Ingeborg en Arthur.” Daarnaast speelde Stienlet ook enkele rollen in Familie, Wittekerke,… Toen die opdrachten allemaal eindigden, viel hij even in een zwart gat. Maar hij bleef actief bij het theatergezelschap van Walter De Groote. Hij speelde er meerdere stukken waaronder ook een ernstig stuk over zinloos geweld. “Momenteel maak ik deel uit van Theater Elckerlyc en De Improfeten, een improvisatietheater.” Daarnaast kennen we Christophe Stienlet ook van het tv-programma ‘Foute vrienden’. “Ik zat mee in het team om te brainstormen over de film. En ook daar had ik weer het geluk om komiek Steven Goegebeur te mogen vervangen in het derde seizoen en uiteindelijk ook in de film. Het was een leuke ervaring omdat alles echt is en niets op voorhand is uitgeschreven.”
N˚24 | 2022
Christophe is in het Frans opgevoed en dus perfect tweetalig. Via via mocht hij een quiz van één van sponsors van het Belgische Nationale voetbalelftal presenteren in 2016 in Tubeke. “Ik kende niets van voetbal maar het leek me een leuk idee. En ik kan ook geen nee zeggen. Dus ging ik erop in. En meteen hing daar een goede sfeer. En dat was ook de voetbalbond niet ontgaan.” De Rode Duivels, allemaal opgegroeid met Bartje van ‘Schuif af’, kwamen ineens oog in oog te staan met iemand waar ze naar opkeken tijdens hun kindertijd. “Dat was echt mooi om te zien. Ik stond daar tussen de wereldsterren en zij zagen hun tv-ster van vroeger in levenden lijve. Er kwam zelfs een voetballer naar mij die zei dat hij dankzij mij Nederlands had leren praten. Hoe cool is dat? (lacht)” Zo is de (voet)bal aan het rollen gegaan, ook al kende hij niets van voetbal en kan hij voor geen meter ‘sjotten’. Toch werd hij voor alle matchen van de Rode Duivels stadionomroeper. Dit is eigenlijk te vergelijken met een publieksopwarmer bij een televisieshow. “Voor de match roep ik eerst alle sponsors af. Ik geef de nodige boodschappen mee en ik warm het publiek op om zo goed mogelijk te supporteren voor hun favoriete ploeg. Tijdens de match vertel ik wie er vervangen wordt en wie de goals maakt. Ik zorg ervoor dat de sfeer goed zit.” En dat wordt steeds belangrijker. Ook bij de Red Flames wordt Christophe sinds kort ingezet. “Ik vind vrouwenvoetbal net zo belangrijk als mannenvoetbal. Dus maak ik geen uitzondering. Ik ben zowel bij de Rode Duivels als de Red Flames de stadionomroeper. De Red Flames moeten nog al te vaak onderdoen voor de Rode Duivels terwijl deze dames ook van wereldniveau zijn!” Christophe wordt echt als een deel van het team gezien. Hij kent de Rode Duivels persoonlijk en bewondert hen voor hun doorzettingsvermogen. “Elke keer als wij elkaar zien, is er een soort ‘wij-gevoel’ en dat is fijn.” Binnenkort gaat hij ook aan slag als omroeper in het zaalvoetbal.
9
“Ik bewonder al het personeel in het ziekenhuis, van onthaalmedewerker tot kok en van verpleegkundige tot arts. Eén voor één vormen zij een ketting van schakels waarvan geen enkele gemist kan worden.” Christophe met zijn oudste zoon Tristan.
ZO VADER, ZO ZOON Tristan Stienlet, de 16-jarige zoon van Christophe is ook acteur en bij de jongeren vooral bekend van Vloglab. “Hij maakt zelf filmpjes en dat doet hij graag. Hij is ook de betere acteur van ons twee. Ik denk dat we dat met de paplepel ingegeven hebben.” Tristan was ook al te zien in het tv-programma Familie. “Dat is volledig zijn eigen verdienste. En daar ben ik fier op.” Maar een tijdje geleden sloeg het noodlot toe. Tristan had corona na een skivakantie. Hij genas, maar een week later kreeg hij rugpijn en tintelingen in de uiteindes van zijn lichaam. Christophe had er na een kuur ontstekingsremmers nog altijd geen goed oog in en besloot om met zijn oudste zoon via de spoed van ons ziekenhuis binnen te komen. En maar goed ook. “Tristan werd onderzocht en het bleek meteen ernstig. De neuroloog stelde het Guillain-Barré syndroom vast. Het kon zelfs zijn dat hij zou verlamd geraken en ze hem in coma moesten brengen. Dat waren harde woorden om te horen. Maar we werden goed opgevangen door het hele team van artsen en verpleegkundigen.” Het Guillian-Barré syndroom is een aandoening van het zenuwstelsel.
10
Kenmerkend is de snel toenemende spierzwakte die vaak in de benen begint en zich uitbreidt naar de armen. Ook een verminderd gevoel en pijn zijn duidelijke kenmerken. Uiteindelijk verbleef Tristan vier weken in het ziekenhuis en zal hij nog zes maanden moeten revalideren. “Gelukkig is de genezingskans 98% en gaat de revalidatie heel goed. Alle kinesisten en artsen hier op de fysio zijn zo met hem begaan. Ik bewonder die mensen echt. Alle medewerkers van het ziekenhuis trouwens, van onthaalmedewerker tot kok en van verpleegkundige tot arts. Eén voor één vormen zij een ketting van schakels waarvan geen enkele gemist kan worden.” Daarnaast kreeg ook de jongste zoon van Christophe, Juneau, geen goed nieuws. Hij kreeg het MIS-C-virus (Multisystem Inflammatory Syndrome in Children) als gevolg van corona. Ook hij verbleef een week in ons ziekenhuis. “Ik ben het personeel van Imelda zo dankbaar. Wat die mensen allemaal presteren, hou je niet voor mogelijk. Voor mijn jongste zoon leek het wel of hij op hotel was. Hij was ook helemaal weg van het eten, zo lekker! Hoedje af voor al het ziekenhuispersoneel!”
Coverstory | Christophe Stienlet
VAN DIERENASIEL TOT KUNSTGESCHIEDENIS EN CHOCOLADEVERSLAAFD In zijn vrije tijd probeert Christophe zich in te zetten voor meerdere goede doelen. Christophe heeft samen met een goede vriend de vzw KOMOK opgericht. Dit is een vereniging die instaat voor de ondersteuning van ouders van kinderen met kanker. Zijn goede vriend Davino heeft een dochter met kanker en van daaruit is het idee gegroeid voor deze organisatie. In UZ Leuven hebben zij met KOMOK een hele vleugel laten bouwen waar ouders kunnen verblijven bij hun kind met kanker. Daarnaast is hij ook peter van de Dierenbescherming van Mechelen. “Ook dit vind ik heel belangrijk. Wist je trouwens dat reptielen geen dieren zijn maar ongedierte? Ik vind dat straf. Zij moeten toch ook op een integere manier behandeld worden!” Vervolgens heeft de Alzheimerliga aan hem gevraagd om hun boegbeeld te worden. Dus dat zit er ook nog aan te komen. “Ik vind het belangrijk dat je laat zien wat mensen met dementie wel nog kunnen. Het is natuurlijk niet makkelijk maar er kan nog zoveel moois gecreëerd worden.” Tijdens de coronacrisis, afgelopen twee jaar, zat Christophe niet stil. “Gezien heel wat acteerwerk wegviel, ben ik kunstgeschiedenis gaan studeren, ook één van mijn vele interesses. Ik heb dat diploma behaald en mag nu kunstwerken naar waarde schatten. Mijn absolute droom is een eigen kunstgalerij te openen en kunstwerken te verkopen voor het goede doel. Maar dat zit er momenteel nog niet meteen aan te komen.” Daarnaast heeft Christophe ook een grote passie voor chocolade. “Laten we zeggen dat ik toch wel wat chocoladeverslaafd ben (lacht). Ik zou het niet kunnen missen. Ik heb nooit gerookt of alcohol gedronken en dat blijft zo. Maar chocolade kan ik echt niet laten. Ik ben ook leerlingchocolatier. Ik kreeg een intensieve opleiding van twee weken om daarna een chocoladewedstrijd te presenteren. Een sixpack moet je dus bij mij niet verwachten SMILE.”
N˚24 | 2022
TOT SLOT Aan het einde van deze leuke babbel vraag ik Christophe nog om een boodschap aan onze lezers. En daar moet hij niet lang over nadenken. “Als ik de lezers nog een goede raad mag geven, vertrouw niet op dokter Google. Ga langs bij een echte specialist, iemand waar je vertrouwen in hebt. En ook al komt de boodschap soms hard aan, deze artsen zijn op de wereld gezet om mensenlevens te redden. Vertrouw hen!”
Meer info over de vzw KOMOK vind je op www.komok.be
Info-circle
Meer info over de Dierenbescherming Mechelen vind je op www.dierenbeschermingmechelen.be
11
ONZE DIENST LOGOPEDIE STELT HAAR WERKING VOOR
Shanna Persoone Stroke unit & Neurologie, Verlengde zorgen
Karen Peeters
Neuro-revalidatie, Neurologie en Stroke unit
Eveline Vanhoof Geriatrie, algemeen ziekenhuis
Tiana Robyns Verlengde zorgen, algemeen ziekenhuis
Kirsten De Smet
Neuro-revalidatie, Geriatrie
Op 6 maart was het de Europese Dag van de Logopedie: hét moment om onze dienst logopedie en haar werking in ons ziekenhuis voor te stellen. Bij logopedie denk je vaak aan mooi praten en goed articuleren. Maar logopedie is veel meer dan dat! Eveline, Karen, Kirsten, Shanna en Tiana geven graag een woordje uitleg bij hun job als logopedist in het Imeldaziekenhuis. MET WELKE PROBLEMEN KAN JE BIJ ONZE DIENST TERECHT? In ons ziekenhuis kan er een beroep op ons gedaan worden voor het onderzoeken en het behandelen van dysfagie, afasie & spraakapraxie, dysartrie en dysfonie. 1
Dysfagie
We spreken over dysfagie of een slikstoornis wanneer er iets fout loopt in het traject dat voedsel of drank aflegt van je mond naar je maag. Slikproblemen kunnen ontstaan door een algemene achteruitgang van het lichaam, door een CVA of hersenbloeding, bij oncologische problematieken (tumoren) of bij degeneratieve neurologische aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson, de ziekte van Huntington, ALS of MS. 2
Afasie en spraakapraxie
Afasie is een neurogene taalstoornis die ontstaat als gevolg van een hersenletsel. Het begrijpen en uiten van zowel geschreven als gesproken taal kan gestoord zijn. Afasie wordt meestal veroorzaakt door een beroerte of hersenbloeding (CVA), maar kan ook het gevolg zijn van een hoofdtrauma (verkeersongeval), hersentumor, dementie of een andere degeneratieve neurologische aandoening.
N˚24 | 2022
Bij spraakapraxie is het doelbewust uitspreken van klanken, woorden en zinnen verstoord. Je spieren werken nog goed maar de motorische planning of programmering is verstoord. De oorzaak van dit probleem is een hersenletsel. Het meest opvallende kenmerk bij spraakapraxie is het voortdurend zoeken naar de juiste articulatieplaats van klanken. Spraakapraxie komt bijna nooit op zichzelf voor, maar gaat meestal gepaard met een afasie. 3
Dysartrie
Dysartrie is een neurogene spraakstoornis. Dit wil zeggen dat je door een hersenletsel moeilijkheden ondervindt bij het spreken. De aansturing van de spieren is hierbij verstoord. Bij dysartrie is de verstaanbaarheid en/of de natuurlijkheid van je spraak aangetast. Mogelijk zijn ook je ademhaling en stem gestoord. Over het algemeen heb je geen probleem met het begrijpen van taal of bij het vinden van woorden, al kunnen cognitieve problemen wel voorkomen. Dysartrie kan veroorzaakt worden door een beroerte of hersenbloeding (CVA). Het komt ook frequent voor bij de ziekte van Parkinson, ALS of andere degeneratieve ziektebeelden. 4
Dysfonie
Bij dysfonie of een stemstoornis is je stemapparaat aangetast of wordt de stem foutief gebruikt. Klachten die vaak optreden zijn: een verminderde stemkwaliteit (heesheid, schor, wegvallen van de stem), keelpijn of vermoeidheid bij het spreken. Stemstoornissen hebben verschillende oorzaken zoals: infecties (griep, keelontsteking), luchtwegproblemen (allergieën of astma), neurologische stoornissen (stemplooiverlamming bij CVA), degeneratieve ziektebeelden (ziekte van Parkinson), hormonale afwijkingen of tumoren.
13
a.
HOE VERLOOPT JOUW TRAJECT BIJ DE LOGOPEDISTE? Aanmelding Wanneer de verpleging, de arts of jijzelf een probleem vermoedt in verband met slikken, spraak, taal of stem doet jouw arts een aanvraag bij ons.
Bij een spraakonderzoek worden alle aspecten van de spraak onderzocht. Dit bevat de ademhaling, fonatie (stemgeving), uitspraak, nasale resonantie en prosodie (ritme, klemtoon en intonatie). Zo kan de aanwezigheid, het type en de ernst van de dysartrie bepaald worden.
Nadat je bij ons bent aangemeld, gaan we jouw mogelijkheden en beperkingen in kaart brengen. We doen dit aan de hand van een intakegesprek, screening en onderzoek.
Bij een taalonderzoek worden alle domeinen van de taal uitgebreid getest. Het gaat hierbij over cognitie, mondeling en schriftelijk taalbegrip en mondelinge en schriftelijke taalproductie (benoemen, nazeggen, lezen, schrijven). Zo kan de aanwezigheid, het type en de ernst van de afasie worden vastgesteld.
Bij een slikproblematiek gaan we na welke vloeistoffen en voedingsmiddelen je veilig kan eten en drinken. Als het klinisch logopedisch onderzoek onvoldoende informatie geeft, kunnen we een aanvullend objectief onderzoek adviseren, zoals een FEES of RX-slikfunctie.
Bij een stemonderzoek beoordelen we voornamelijk functionele aspecten, zoals de manier waarop het stemgeluid geproduceerd wordt (met overmatige (in)spanning, op onjuiste toonhoogte), maar ook de mate waarin het stemgeluid beïnvloedbaar is.
Een FEES is een Flexibele Endoscopische Evaluatie van het Slikken en wordt in samenwerking met de neus-keeloorarts uitgevoerd. Het is een pijnloos onderzoek van een vijftiental minuten waarvoor je niet nuchter hoeft te zijn. Een RX-slikfunctie wordt uitgevoerd door de radioloog.
BEHANDELDING EN THERAPIE BIJ DE LOGOPEDIST
Intake en onderzoek
Bij een spraak- of taalprobleem nemen we in de acute fase een screening af die elk domein van de spraak en taal nagaat. Als je opname langer duurt, voeren we meer gespecialiseerde onderzoeken uit.
14
1
Dysfagie
Bij een slikprobleem kunnen enerzijds de consistenties van je voeding en drank worden aangepast. Anderzijds kan er therapie worden opgestart. Het doel van de therapie is om op een veilige manier zo normaal mogelijk te kunnen eten en drinken. Als geen enkele consistentie veilig is, wordt er meestal aangeraden om geen
Imelda | Onze dienst Logopedie
b.
c.
d.
e.
orale voeding te nuttigen. In samenspraak met de arts kan er worden beslist om sondevoeding op te starten. Daarnaast kan er functionele slikrevalidatie worden opgestart. Dit betekent dat we je slikfunctie gaan trainen door het slikken van lepels (ingedikt) water. Wanneer je een verminderde tongkracht hebt, is het moeilijker om voeding door te slikken. Er kan dan gestart worden met tongkrachttraining. Aan de hand van een IOPI®toestel (Iowa Oral Performance Instrument) kan zowel de voor- als achterkant van de tong getraind worden. Naast de tongspieren kunnen ook de mondbodemspieren getraind worden. Dit is belangrijk voor een vlotte passage van voeding en het beperken van het risico op verslikken. We trainen de spieren tegen een weerstand met behulp van een bal. Deze techniek wordt Chin Tuck Against Resistance (CTAR) genoemd.
N˚24 | 2022
2
a. Maaltijdobservatie b. CTAR c. Dysartrietherapie: een tekst voorlezen d. Digitale afasietherapie e. Afasietherapie met ColorCards®
Dysartrie
Het doel van de therapie is het optimaliseren van je spraakverstaanbaarheid. Vanuit een correcte lichaamshouding worden mondmotoriek (belangrijk bij het eten, drinken en het spreken), articulatie, ademhaling en stemgebruik behandeld. Als logopedische therapie onvoldoende is om aan een verstaanbaar spreekniveau te komen, zoeken we samen met jou naar een ondersteunend communicatiemiddel, zoals een communicatiezakboek. 3
Afasie en spraakapraxie
Het doel van afasietherapie is de communicatie bevorderen. Er wordt intensief getraind op de taalaspecten die voor jou moeilijk zijn. Als logopedische therapie onvoldoende is om op een begrijpelijke manier te communiceren, zoeken we samen met jou naar een ondersteunend communicatiemiddel, zoals een communicatiezakboek.
15
WIST-JE-DAT… … in 1981 de eerste logopedist werd aangenomen voor de afdeling Geriatrie? … logopedisten een grote variatie aan patiënten kunnen behandelen? Van baby’s tot ouderen en alle leeftijden ertussen. Hier in het ziekenhuis focussen we ons op volwassenen en ouderen. … onze logopedisten zich continu bijscholen om hun patiënten de beste zorgen te kunnen blijven verlenen? … we als logopedist over het hele ziekenhuis gevraagd kunnen worden? … we ons naast taal- en spraakproblemen, vooral toeleggen op slikproblemen?
Afasie heeft vaak ook een grote impact op jouw omgeving. Daarom informeren we je omgeving over je stoornis en geven we hen aangepaste adviezen. Het doel van therapie bij spraakapraxie is het optimaliseren van de spraakverstaanbaarheid en de natuurlijkheid van de spraak. Via specifieke oefenprogramma’s worden motorische bewegingen opnieuw aangeleerd en wordt er aandacht besteed aan het tempo en ritme van de spraak. 4
Dysfonie
Bij stemtherapie vertrekken we vanuit een correcte houding en ademhaling. Er wordt gewerkt aan een optimaal stemgebruik via stemontspannende en stemversterkende oefeningen. Onder meer door resonantieoefeningen gaan je stemplooien optimaal trillen.
16
Therapie voor spraakapraxie: imiteren mondbeeld
WAT ALS JE NAAR HUIS MAG? Hoe ziet het vervolg van je logopedische therapie eruit als je naar huis mag gaan? We bepalen steeds in overleg met jou en de arts of verderzetting van therapie aangewezen is. Is dit het geval? Dan krijg je van ons een voorschrift voor de mutualiteit, stellen we een logopedisch verslag op en geven we jou een doorverwijslijst met gespecialiseerde logopedisten in jouw buurt. Indien er een slikprobleem werd vastgesteld, geven we een ‘slikboekje’ mee. Hierin staan onze adviezen over: • de houding tijdens het eten: best rechtop zittend aan tafel. • de consistentie van het voedsel: zoals voeding mixen, vloeistoffen indikken of medicatie pletten. • de manier van eten: eet alles met een koffielepel of drink uit een kantelbeker, matig je tempo.
Meer info over logopedie in ons ziekenhuis vind je op onze website: www.imelda.be/ zorgaanbod/medische-specialismen/ logopedie. Of scan de QR-code.
Imelda | Onze dienst Logopedie
Generaal de Wittelaan 7b, 2800 Mechelen +32 15 49 48 47 | +32 472 67 08 25
collectionbyvermant.be
N˚24 | 2022
17
NIEUWE ARTSEN IN ONS ZIEKENHUIS BAS VAN DUN
Orthopedie sinds 1 februari 2022
Ik stel me graag voor als nieuwe orthopedisch chirurg met speciale aandacht voor schouderpathologie. Na mijn opleiding tot basisarts te hebben genoten bij het Erasmus MC te Rotterdam heb ik in maart 2020 mijn diploma tot Orthopedisch Chirurg behaald. Tijdens deze opleiding het ik gewerkt in het Zuyderland Medisch Centrum in Sittard/Heerlen en in het Maastrichts Universiteit Medisch Centrum. Tijdens mijn opleiding ben ik lid geweest van de kwaliteit- en veiligheidsraad waar ik veel kennis heb opgedaan in veiligheid voor de patiënt, maar ook voor het zorgpersoneel. In verlengde hiervan ben ik betrokken geweest bij de oprichting van de Orthogeriatrische Trauma unit in het Zuyderland Medisch Centrum en heb ik deel uitgemaakt van het regionale opleidingsbestuur. Tijdens mijn academische
STEPHANIE VAN AELST
Anatomopathologie sinds 1 februari 2022
Graag stel ik me kort voor als nieuwe patholoog binnen het Imeldaziekenhuis. Ik behaalde mijn diploma geneeskunde aan de KU Leuven in 2013. Daarna koos ik voor pathologische ontleedkunde als specialisatie. De uitdaging qua diagnostiek waarbij samenwerking met andere disciplines essentieel is, de uitgebreidheid van het vakgebied en de mogelijkheid om te blijven bijleren
18
stage werd ik in 2018 geselecteerd om op traumastage naar het St. John of God Hospital in Ghana (Afrika) te gaan. Hier leerde ik omgaan met medische omstandigheden met beperkingen. Aansluitend heb ik in 20202021 een fellowship in AZ Monica gedaan met specialisatie knie-, schouder- en sport -pathologie. Dit was het andere uiterste: het leren werken met de nieuwste technieken. Dit alles heeft me gemaakt tot wie ik nu ben als persoon. Met veel enthousiasme ben ik 1 februari gestart als orthopedist in het Imeldaziekenhuis. De rust die het ziekenhuis uitstraalt spreekt me erg aan. Er heerst een positieve werksfeer door de aangename mensen die er werken. Je voelt dat als je hier rondloopt: het is een ‘familieziekenhuis’. In Bonheiden en omstreken wonen fijne mensen, met een goed hart en ze zijn erg behulpzaam. Dat is wat me aanspreekt om in deze omgeving te komen wonen en werken. Dat is ook wat ik wil zijn, behulpzaam, bereikbaar en benaderbaar voor jou. Ik wil er zijn voor de jonge sporter met zijn schouder uit de kom op zondag tijdens het voetballen, en voor de bakker die vervroegde slijtage in zijn schouder krijgt door de zware arbeid. Kortom de schouder van A tot Z.
vind ik fantastisch. In 2018 beëindigde ik mijn opleiding tot anatoom-patholoog. Ondertussen heb ik al enkele jaren werkervaring opgedaan in het Ziekenhuis OostLimburg. Hier heb ik me verder kunnen ontwikkelen als patholoog. Daarnaast ben ik ook consulent in UZ Leuven. Het consulentschap in UZ Leuven is een ideale gelegenheid om extra ervaring op te doen in deeldomeinen zoals gastro-enterologie, gynaecologie en urologie, teaching te geven aan assistenten en de nieuwste ontwikkelingen in het vakgebied op te volgen. In het Imeldaziekenhuis is er een ruim en gevarieerd aanbod aan stalen en bovendien een ervaren team van pathologen. Daarom ben ik ervan overtuigd dat het Imeldaziekenhuis een stimulerende werkomgeving is.
Imelda | Nieuwe artsen
Intro
Uw erkend Belgisch makelaar voor vastgoed in Spanje!
We presenteren u een greep uit ons uitgebreid aanbod van huizen en appartementen.
2/3
3
?
3
? m2
128 m2
APPARTEMENT ESTEPONA (MARBELLA)
HALFOPEN BEBOUWING LO PAGAN
3
3
2
2
200 m2
149 m2
LUXE DESIGN APPARTEMENT IN URBANISATIE MADROÑO
LUXUEUZE VILLA DAYA NUEVA
APPARTEMENT IN URBANISATIE LIMONERO
3
2
2
2
90 m2
121 m2
MODERNE VILLA BENIJOFAR
Bekijk al onze aanbiedingen op
www.second-home-spanje.be
Als erkend Belgisch makelaar staat Second Home Spanje klaar voor iedereen die vastgoed wil kopen in Spanje. Vergeet niet dat het beroep van vastgoedmakelaar in Spanje niet is erkend. Er zijn daar geen specifieke vereisten voor mensen die vastgoed verkopen. Dat in schril contrast met België waar ons beroep streng gereglementeerd is. In België moet je de juiste opleiding hebben voltooid en over het bijhorende diploma beschikken. Daarnaast moet de erkende makelaar zijn jaarlijkse lidgeld betalen en een aantal verplichte opleidingsuren volgen. Last but zeker not least moet de erkende makelaar in België beschikken over een beroepsaansprakelijkheidsverzekering en een gewaarborgde derdenrekening, niet onbelangrijk als je geld overmaakt voor je aankoop in Spanje! Christophe woonachtig in Bonheiden en erkend vastgoedmakelaar sinds 1997, weet als geen ander waar je bij je aankoop van vastgoed moet op letten, ook in Spanje! Met onze beroepsethiek en jarenlange ervaring staan wij onze klanten bij voor een zorgeloze, veilige aankoop.
“INVESTEREN IN VASTGOED IN SPANJE IS IN DE EERSTE PLAATS INVESTEREN IN JEZELF, JE FAMILIE, JE LEVENSKWALITEIT EN GEZONDHEID! ZORG DAT JE HET DOET MET DE JUISTE MAKELAAR.” Christophe Dobbelaere OPRICHTER
VRAGEN OF HULP NODIG? Aarzel dan niet en neem contact op met: Christophe Dobbelaere +32 (0)478 34 34 21 christophe@second-home-spanje.be
KWIEKE
HONDERDJARIGEN HONDERDJARIGEN Onze levensverwachting blijft toenemen. Het komt erop aan gezond en vitaal te blijven. Wetenschappers ontdekten vijf regio’s wereldwijd waar er veel meer dan gemiddeld fitte honderdjarigen zijn. Ze zochten uit wat hun geheim is. Tekst: Hilde Pauwels
Dan Buettner
De regio’s waar het vanzelfsprekend lijkt om een hoge tot zeer hoge leeftijd te bereiken, kregen de naam ‘blauwe zones’. Ze werden ruim twintig jaar geleden min of meer bij toeval ontdekt. De Belgische wetenschapper, professor emeritus Michel Poulain (UCLouvain) woonde eind jaren ’90 een internationaal congres bij. Hij is gespecialiseerd in onder meer demografie en levensverwachting. De Italiaanse arts Gianni Pes sprak hem aan en had het over een groot aantal honderdjarige mannen in Barbagia op Sardinië. Het gaat om een hooggelegen gebied in het binnenland van het eiland. Professor Poulain kon het amper geloven en reisde naar Sardinië om er de bevolkingsregisters te onderzoeken. Tot zijn verbazing bleek het verhaal te kloppen. Er waren op het eiland nog meer dorpen met opvallend veel eeuwelingen. Op een kaart trok hij een blauwe cirkel rond de regio’s met opvallend meer honderdjarigen, vandaar de term ‘blauwe zone’.
WERELDWIJD Uiteindelijk werden er nog vier regio’s ontdekt. Het gaat om Ikaria, een Grieks eiland in de buurt van Samos. Er is ook Okinawa, een groep eilanden in Japan. Verder is er het schiereiland Nicoya in Costa Rica en Loma Linda in Californië. Vraag was natuurlijk hoe het komt dat deze regio’s, die wereldwijd verspreid zijn, toch als gemeenschappelijke noemer zoveel honderdjarigen tellen. De Amerikaanse journalist Dan Buettner trok op verkenning uit. Over de blauwe zones had hij al een coverbijdrage geschreven voor National Geographic. Hij ging verschillende keren langs op de locaties, maakte telkens veel interviews en nam wetenschappers mee die voor duiding zorgden. Dan Buettner wou weten wat deze hoogbejaarden hadden gedaan om zo oud te worden en energiek te blijven. “De belangrijkste vaststelling was dat niemand geprobeerd had om honderd te worden. Ze werden het gewoon. Het was niet zo dat ze op een ochtend opstonden met het idee ‘ik ga mijn levensstijl veranderen en voor andere voeding kiezen om zo honderd te worden’. Wel leven ze in een omgeving en een gemeenschap waar een gezonde levensstijl
N˚24 | 2022
vanzelfsprekend is. Dus als ik hen vroeg hoe het kwam dat ze zo oud werden, hoorde ik vaak dat ze het niet wisten”, aldus Dan Buettner.
ZINGEVING Hij merkte uit de interviews vooral op dat er anders wordt nagedacht over zingeving. “Het is gemakkelijker om een doel te vinden als je jonger bent, je misschien carrière maakt en een gezin hebt om voor te zorgen. Als je ouder wordt, vervaagt dat. Het is gevaarlijk als je met pensioen gaat en alles wegvalt. In veel samenlevingen wordt pensionering gezien als een tijd om wat rond te hangen, te relaxen, golf te spelen en vooral niet te werken. In de blauwe zones vertelden ouderen me dat ze zich verantwoordelijk voelen om te helpen kinderen op te voeden en de gemeenschap te steunen. Het geeft hen goesting om ’s ochtends op te staan en aan de dag te beginnen. Ze blijven erbij horen.”
BEZORGD Dan Buettner maakt zich wel wat zorgen. Hij startte zijn onderzoek twintig jaar geleden. Intussen zijn we actief op internet en sociale media. Er is ook COVID-19. Dat heeft ook impact op de blauwe zones. “Niet alleen internet en de verslaving aan schermen die tot een zittend bestaan leiden, houden risico’s in. Waar ik me het meeste zorgen om maak, is dat er in de blauwe zones meer en meer junkfood opduikt. Ik ben niet zeker of er nog lang zoveel honderdjarigen zullen zijn.”
21
1
2
3
4
22
Beweeg op een natuurlijke manier: fietsen, wandelen, tuinieren. Sportclubs of je in het zweet rennen, hoeven niet. Wat bijvoorbeeld in Sardinië opviel, was dat veel honderdjarigen een leven als schaapherder achter de rug hadden en het gewoon waren te stappen. Een doel voor ogen. In Japan is er de term ‘Ikigai’, in Costa Rica heeft men het over ‘plan de vida’. Dit kan je samenvatten als de zin van je leven, iets dat voldoening en levensvreugde biedt.
5
6
Stress vermijden. Ook in de blauwe zones komt stress voor, maar zijn er overdag ook voldoende rustmomenten zoals een middagdutje, een gebed, de voorouders eren. In het Japanse Okinawa is het de stelregel dat je je niet volpropt, maar je stopt als je voor 80% verzadigd bent. Het is een prima manier om het gewicht onder controle te houden.
7
Plantaardig voedingspatroon. De honderdjarigen zijn het gewoon om te oogsten in de eigen moestuin of inkopen te doen op de lokale markt. De voorkeur gaat naar verse, plantaardige voeding. Het is geen bewuste keuze, ze zijn het zo gewoon. De keuken is puur. Bonen, soja, linzen en noten staan vaak op het menu, afhankelijk van de regio. Industriële voeding vind je er amper, ook vlees en suikers komen weinig voor. Matig alcoholgebruik, a rato van twee glazen per dag en drink liefst samen met vrienden of tijdens het eten. Dat is beter dan vijf dagen niets te drinken om dan in het weekend voluit te gaan. Samen in iets geloven. Dit smeedt sterke onderlinge banden. In California gaat het om een christelijke kerkgemeenschap, maar het kan ook iets anders omvatten, zoals respect voor de planeet. De termen
Gastronomie | Kwieke honderdjarigen
NEGENPROEF: The Power 9 Uit zijn interviews en observaties kon Dan Buettner enkele belangrijke factoren halen. Hij vatte ze samen in negen punten: The Power 9. “Je kan ze niet los van elkaar zien, ze versterken elkaar en helpen je om de juiste dingen te doen en foute keuzes te vermijden. Zo verminder je de kans op een chronische ziekte. Belangrijk is dat de bewoners van de blauwe zones in een omgeving leven waar de gezondste weg ook de gemakkelijkste is.”
ecologisch of biologisch worden niet expliciet gebruikt, maar deze levenshouding is ingebakken in de traditionele levenswijze.
8
9
Familiebanden. Ouderen blijven erbij horen en worden gerespecteerd om hun wijsheid. De families komen geregeld samen. Eten aan een lange tafel met de hele bende is er geen uitzondering. Sociaal netwerk. Zorg dat je goed omringd bent. In Okinawa in Japan vormen de bewoners ‘moais’, vriendengroepjes die geregeld samenkomen. Oudere vrouwen organiseren bijvoorbeeld elke dag een theekransje waar het er vrolijk aan toegaat. Op Sardinië lopen in de late namiddag pleintjes vol om samen iets te drinken, ook in Costa Rica gaat er veel tijd naar het contact met vrienden.
N˚24 | 2022
DUWTJE IN DE RUG In de VS startte Dan Buettner met het realiseren van artificiële blauwe zones. In bijvoorbeeld Texas zijn de resultaten opmerkelijk. In de Verenigde Staten wordt er momenteel gestreefd naar 56 artificiële blauwe zones. Het grootste project loopt in Fort Worth in Texas. Resultaat: er wordt minder gerookt, er is meer fysieke activiteit en tevredenheid. Het aantal kinderen met obesitas daalt. “Belangrijk is dat je mensen elke dag enkele duwtjes in de rug geeft om voor een gezond alternatief te kiezen. Restaurants kunnen hun aanbod aanvullen met slaatjes en fruit. Er was een Steak house dat niet al te veel klanten over de vloer kreeg voor de lunch. We stimuleerden de uitbaters om ook een gezond alternatief aan te bieden. Nu is het een place to be voor zakenlunches. Ook de overheid kan veel doen, zoals zorgen voor een goede fietsinfrastructuur, groene zones, rookvrije zones in de stad. Verandering kan slagen als de waarde ervan gezien wordt.” Dan Buettner gooide zelf het roer om na zijn gesprekken met de oudere inwoners. “Ik fiets of wandel zo veel mogelijk naar het werk, ook als het in de winter bitterkoud is. Ik eet bijna 100% plantaardige voeding. Een tip: wie naar een gezondere levensstijl streeft, start best met het veranderen van eetgewoontes. Ik maak nu ook bewust meer tijd voor vrienden en familie. Ook bouw ik geregeld ontspanningsmomenten in. In het begin was het best moeilijk om andere gewoonten aan te leren, maar als je even doorbijt, gaat het vanzelf.”
23
DE KRACHT VAN
MUZIEK Tekst: Kaat Hertecant (muziektherapeut Den Olm)
Iedereen wordt vanaf de geboorte ondergedompeld in een klankenbad - zelfs eerder: wanneer je nog vertoeft in de veilige buik van moeder. ‘De taal van muziek’ is universeel en kent een grote toegankelijkheid. Muziek is er voor iedereen ongeacht de leeftijd, cultuur, de ‘zijnstoestand’, … Neurologen zoals Oliver Sacks (2007)1 vestigen de aandacht op het feit dat de muzikale perceptie en ontvankelijkheid, het muzikale geheugen en de muzikale emotie nog lang intact blijven tijdens het degeneratieve proces van dementie. Muziek kan – tot op het eind – een toegangspoort vormen tot iemands psyche of zoals Plato zei: “Muziek en ritme vinden hun weg tot in de geheime plaatsen van de ziel.” Muziek is niet weg te denken uit ieders leven. Vaak is muziek gelinkt aan bijzondere gebeurtenissen in ons leven: je deelt een lied met een geliefde, je zingt liederen met kinderen, je danst op muziek, je kiest muziek uit voor een ceremonie (geboorte, communie, huwelijk), je kiest een kamplied, … Wanneer je zo’n lied later terug hoort, word je vanzelf teruggebracht naar die intense beleving. Muziek kan je raken, het affecteert je, je krijgt er kippenvel van: het overvalt je als het ware. Muziek heeft de kracht om te verbinden en schept mogelijkheden om contact te leggen op een andere manier. Daar waar woorden vervagen, blijft muziek overeind. 1 Sacks, O. (2007). Musicofilia; verhalen over muziek en het brein. Amsterdam: Meulenhoff.
N˚24 | 2022
Dagelijks hoor je muziek rondom jou: in de winkel, een wachttoon aan de telefoon, de radio. Samen kan je genieten van muziek tijdens concerten en muziekfestivals of misschien musiceer je zelf wel. Kortom, muziek is een deel van ons bestaan voor jong en oud. Muziek sluit aan bij het ‘leven en wonen’ van elke dag en hieraan schenkt men in ons woonzorgcentrum de nodige aandacht. Muziek komt op heel veel verschillende manieren aan bod. De platenspeler in onze gang draait dagelijks, je hoort de muziek van ver spelen. Passanten kunnen meezingen of durven al eens een danspasje maken. Zetels nodigen uit om rondom de platenspeler te gaan zitten en een nieuwe plaat op te zetten: bewoners kunnen hier samen met vrienden, familie en medewerkers van genieten. Er staat een piano in de living van verschillende woningen van ons woonzorgcentrum, waarop niet enkel ik, als muziektherapeut, maar ook sommige medewerkers en bewoners spelen.
25
Het beluisteren van muziek kan plezier, ontspanning en rust brengen. Muziek brengt ons allen in beweging. Niet enkel op een emotioneel niveau, maar ook letterlijk kunnen we bewegen en dansen op het ritme van de muziek – van een enkele vingerbeweging tot rock-’n-roll. In De Boomgaard, waar personen met jongdementie wonen, danst en zingt men bijna dagelijks, het is een belangrijke uitlaatklep voor vele bewoners.
“Het blijft een wonder dat mensen die in hun eigen wereldje leven, dan ineens tijdens een liedje dat voor hen belangrijk geweest is, de volle drie minuten in het hier en nu zijn. En dan naar ons kijken en ons deze keer dan ook écht zien.” (Nancy, medewerker)
Muziek in de zorg brengt ook een grote meerwaarde met zich mee. Muziek kan de dagelijkse verzorging en begeleiding van bewoners met dementie vergemakkelijken. Door de focus te verleggen van de zorg naar het samen muziek beluisteren of zingen en bewegen, gaan begeleidingen veel vlotter. Sommige bewoners klaren op bij het horen van wel uitgekozen muziek, andere
26
bewoners zijn erg gevoelig aan muziek ‘an sich’ waardoor bijvoorbeeld het neuriën, of het fluiten van om het even welke muziek hen aanspreekt en in beweging brengt. Muziek is ook binnen de werking van de ergo-ateliers een rode draad die de ergotherapeuten op verschillende manieren inzetten. Ze gaan zorgvuldig om met de muziekkeuze die ze maken met telkens een ander doel voor ogen. Doseren en personaliseren zijn eveneens basisvoorwaarden: welke muziek is passend op welk moment voor welke bewoner, afgebakend in de tijd: hier en nu, niet te lang. Bewoners met dementie, in de fase van het verzonken ik, kunnen deelnemen aan het zintuiglijke atelier. Het beluisteren van muziek, die sfeer schept, maakt deel uit van de totaalbeleving tijdens het zintuiglijke prikkelen. Het brengt rust. Tijdens de werkateliers vormt achtergrondmuziek een veilig en herkenbaar baken terwijl muziekbeluistering tijdens reminiscentie-ateliers een trigger vormt en bewoners voedt om herinneringen op te halen. Zo kan muziek zinvolle gesprekken en waardevolle ontmoetingen tussen bewoners bevorderen. De verbindende kracht van muziek is uniek. Het samen delen, zingen en musiceren creëert een grote vorm van verbondenheid. Het koor is hiervan een mooi voorbeeld.
Imelda | Muziek en dementie
Graag stel ik me even voor “Een tiental jaren geleden werd in Den Olm het Regenboogkoor geboren, een initiatief van Filip Zutterman, Pastor en Coördinator Leven en Welzijn. Zes jaar geleden stapte ik, uitgenodigd door Filip, mee in het verhaal van dit contactkoor. De bewoners worden op het moment van het samenzijn even uit hun isolement gehaald, het zingen van liedjes van vroeger brengt hen terug naar hun leefwereld van het herkenbare en veilige ‘toen’. Door het contact tussen bewoners en ons, via stem, ogen, gelaatsuitdrukkingen, een tedere aanraking, voelen zij dat ze erbij horen, gewaardeerd worden en gelukkig zijn in het ‘hier en nu’. Ze zingen de gekende woorden mee of neuriën de melodie en bloeien open met een wondermooie glimlach. Telkens weer ontstaat een verbondenheid van hart naar hart, bron van een ongelooflijke schoonheid en vreugde, voor de bewoners èn voor ons.” (Jenny, vrijwilliger)
Personen met dementie willen tot het laatst deel uitmaken van de samenleving, ze beschikken over een rijke innerlijke wereld vol levenservaring en muziek kan hen – tot het laatste moment – bereiken. Tijdens muziektherapie vertrekt men vanuit deze kracht van muziek.
N˚24 | 2022
IK BEN KAAT, MUZIEKTHERAPEUTE IN WOONZORGCENTRUM DEN OLM. Sinds oktober werk ik als muziektherapeute in WZC Den Olm. De individuele muziektherapie gaat door in het muzieklokaal of in de kamer van bewoners indien dit meer op maat is van de bewoner en bij bewoners in een verzonken of palliatieve fase. Ook tijdens deze coronatijd, wanneer het muzieklokaal niet toegankelijk is, neem ik enkele muziekinstrumenten mee op een kar om zo individuele muziektherapie op de kamer te geven. Personen met dementie die worstelen met verlieservaringen uiten dit vaak via onrust. Zij hebben dan niet meer de woorden om hun moeilijke belevingen met anderen te delen. Tijdens muziektherapie kan hun beleving – voorbij de woorden – worden gedragen en vorm krijgen in de muziek, binnen de muziektherapeutische relatie. Hans Christian Andersen verwoordde het mooi: “Waar woorden tekortschieten, spreekt de muziek”.
27
Naast individuele muziektherapie wordt ook groepsmuziektherapie aangeboden. In de living van de bewoners ga ik muziek spelen en nodig ik hen uit om dichterbij te komen. Ik zoek aansluiting bij de bewoners door liederen te zingen en te musiceren op piano en gitaar. Door improvisatorisch om te springen met liederen of door vrije improvisatie, stem ik me af op de sfeer en op de aanwezigheid van de bewoners in het hier en nu. Hierdoor klinkt de muziek elke keer anders, ook al speel ik hetzelfde lied. Alle bewoners zijn welkom om erbij te komen, sommigen luisteren liever vanop een veilige afstand, dit respecteer ik, het maakt deel uit van de groepstherapie. Via muziek kan je houvast en nabijheid bieden, want muziek verbindt - door samen te luisteren, te zingen, te dansen, … voel je je verbonden met elkaar. Emoties mogen bestaan en kunnen worden gedeeld: delen is helen – voorbij de woorden. Hierin schuilt eveneens een grote kans om als medewerker, familie, vrijwilliger verbonden te zijn met bewoners tijdens de muziek – door samen te beleven en nabij te zijn. Zelfs wanneer bezoek – zeker in coronatijd – niet mogelijk is, kunnen we via beeld mooie momenten delen met familie, beelden waarin muziek een grote rol speelt en er zichtbaar wordt genoten. Foto’s en video’s laten familie mee genieten, ze verzachten de nodige afstand en stellen gerust. Factcheckers kwam in ons woonzorgcentrum langs om een antwoord te vinden op volgende vraag: “Is muziek een medicijn voor mensen met dementie?” Je kan de aflevering herbekijken op VRTNU, seizoen 3, aflevering 8. Na het bekijken van de aflevering zal het duidelijk zijn, het antwoord is “JA”.
28
Medewerkers van De Boomgaard getuigen HET IS ZO MOOI OM TE ZIEN... ... dat H. oogcontact maakt en toenadering zoekt als Kaat dicht bij haar een zachte melodie zingt. ... dat I. heupwiegend op het ritme van de muziek ineens wél vlot kan rechtstaan. ... dat P. straalt als hij al na enkele tonen titel en uitvoerder van een nummer op de radio kan noemen. ... dat R. helemaal opgaat in de muziek van Elvis Presley en alles rondom lijkt te vergeten. ... dat M. samen met haar man geniet van het beluisteren van de sirtaki. ... dat M. met een goedkeurende glimlach vanaf de zijlijn toekijkt en op haar manier geniet.
Imelda | Muziek en dementie
Helemaal jij. Ook met xtra haar. Je haar verliezen heeft een impact op je leven. Maar er is een oplossing. Op jouw ritme, op jouw maat. En helemaal jij. Samen gaan we op zoek naar wat voor jou veilig, fijn en comfortabel voelt. Dat kan een haaraanvulling zijn die je haar voller of kale plekken onzichtbaar maakt. Of een pruik die zo natuurlijk oogt als je eigen haar. In ons atelier werken we ze tot in de puntjes af. En jou geven we graag alle tijd, aandacht en discretie. Wees welkom. Bij ons team van ervaren kappers. En bij jezelf.
Mechelsesteenweg 286 - 2820 Bonheiden - 0492 73 93 44 - info@mattiss.be www.xtrahairbymattiss.be
GAUME,
DAT IS GENIETEN! Het zuiderse puntje van België is door het lieflijke landschap heel aangenaam. Je kan er eindeloos wandelen. Er zijn trajecten voor gezinnen met jonge kinderen, doorwinterde stappers kunnen een trekking van meerdere dagen aanvatten. Het klimaat is er vaak zachter dan in de Ardennen. Tekst: Hilde Pauwels / Foto’s: Association touristique du Luxembourg belge
© WBT_David Samyn
Torgny is het meest zuidelijke dorp van het land. De zachte kleuren van sommige gevels, de wasplaats centraal in het dorp, de ligging op een helling en het riviertje Chiers dragen bij aan de terechte omschrijving ‘één van de mooiste dorpen van Wallonië’. In Torgny zijn er druivenranken, hier wordt wijn gemaakt. Op zomerse dagen hoor je er krekels tsjirpen. Ook bergcicaden stellen de warmte op prijs. De Gaume heeft een microklimaat, de temperaturen zijn er vaak net iets hoger dan in de Ardennen en er valt gemiddeld minder regen. Dat komt onder meer omdat de zandigere grond de warmte langer vasthoudt.
KLEIN De Gaume is een vrij kleine streek. De sfeer is er anders dan in de eerder robuuste Ardennen met zijn typisch grijze gevelstenen en steile rotswanden. In de Gaume zie je een eigen bouwstijl met kalkzandsteen die soms bepleisterd is. De regio, en zeker Torgny, wordt soms wel eens de kleine Provence genoemd, ook al omdat het landschap er meer open en glooiend is. Sowieso leunt de regio nauw aan bij Frankrijk. Hun dialect is ‘Gaums’, Frans met enkele specifieke accenten. Daar gaan ze prat op, zeg nooit dat het Waals is. De dorpen tellen vaak maar een handvol straten en een kerk. Opvallend is dat de huizen tegen elkaar leunen, het zijn straatdorpen.
TOTEM Virton is de hoofdstad van de Gaume. Er is het kleine centrum waar je verschillende handelszaken vindt. Ook enkele omringende gehuchten zoals Titigny en Etalle maken er deel van uit. Opvallend is de totem bij het Maison du Tourisme. Het is een cadeautje van Canadezen. Halfweg vorige eeuw waren ze gekazerneerd in Marville, net over de grens. Er woonden ook Canadese families in Virton.
N˚24 | 2022
Die voelden zich zo welkom dat ze een authentieke totem aan het stadje schonken. Ook opmerkelijk is de Rue des Tanneries, een smal straatje langs de Ton. De naam doet vermoeden dat hier vroeger een leerlooierij was. In het Musée Gaumais kom je alles te weten over de regio en het rijke verleden. Er waren bijvoorbeeld heel wat ambachtslui. Het oude centrum heeft hellende straatjes en pittoreske gevels, het is leuk om hier wat rond te slenteren.
WANDELSCHOENEN De fraaie bosrijke omgeving nodigt uit om op verkenning te gaan. We starten in de Vallée de Rabais. Het kronkelend riviertje mondt uit in twee vijvers. Er is lichte mist, maar de zon doet haar best om alles op te klaren. Het bos krijgt daardoor een ietwat geheimzinnige sfeer. Ook maretakken, die vroeger magische eigenschappen werden toegekend, zijn volop aanwezig. In de regio kan je vooral in de zomermaanden ook een rijkdom aan vlinders spotten, zoals de Keizersmantel die zowel horizontaal als verticaal vliegt. Er is de Veldparelmoervlinder. Beide soorten zijn in Vlaanderen amper nog te vinden.
31
bos om feeën te beschermen. Elk jaar op 1 mei is er een feest, je kan er erwtensoep eten en proeven van het drankje Zigomar dat gemaakt wordt van cider en Lievevrouwbedstro, een kruidachtige plant die in het bos groeit. We passeren een eind verder Trou des Fées, een grot waar feeën woonden. Het is het eindpunt van een wandeling, ook op kindermaat met doe-opdrachten. De ‘trou’ is een rots met verschillende holten die door natuurlijke erosie zijn ontstaan.
© visitardenne
MEERDAAGSE TRAJECTEN
VERBEELDING
Het leuke aan wandelen in de Gaume is dat alles goed is aangeduid en je zelf lussen kan maken door trajecten te combineren. Een topografische kaart is best wel handig, die kan je bij het Maison du Tourisme aanvragen. We volgen een stukje van de route Gaume Buissonnière. Die is in totaal 225 km lang en loopt vooral langs bospaden en landwegels. Sommige stukken zijn verhard, ideaal voor fietsers dus. De tocht brengt je ook in de Ardennen en in Frankrijk. Er is dus heel wat variatie. De route Gaume Buissonière kruist af en toe de Transgaumaise, ook een meerdaags traject van 140 km dat doorheen de Gaume loopt en is opgedeeld in zes etappes. Deze lus begint en eindigt in Rabais, Virton.
Een legende hoort er ook bij. Op het einde van het Dromenpad komen we bij een gîte: ‘Repaire des Zigomars’. Het is het ‘hol’ van de Zigomars, plaaggeesten of zijn het elfjes? Hoe dan ook wonen ze in het
32
© Capture Studio
We komen aan het Sentier des Songes, het Dromenpad. Het is ongeveer 1 kilometer lang, je wandelt langs het water en ziet onderweg kunstwerken in hout, zoals een kabouter en een slak. Het is ideaal voor kinderen. De kunstenaars lieten zich inspireren door het sprookjesachtige van de omgeving en de gedempte geluiden. Ze voelen zich dromenvangers die zich laten betoveren door de omgeving. Langs het pad staan zitbanken om rustig te genieten van het groen. Eiken, beuken, sparren… ze zijn de thuishaven van herten, reeën en everzwijnen, maar die laten zich nu niet zien.
Onderweg | Gaume, dat is genieten!
HET GOEDE LEVEN De Gaume heeft enkele heel goede restaurants, zoals het gastronomische La Grappe D’Or in Torgny. Daar wordt graag gewerkt met streekproducten. Maar ook elders kan je streekgerechten proeven of ze in een speciaalzaak terugvinden. Le Zoup is een fris aperitiefdrankje dat ambachtelijk gemaakt wordt met lokale producten zoals Maitrank, appelsap, een distillaat van aardappelen en honing. Gengoulf: een amberkleurig bier, gebrouwen in Villers-devant-Orval. Zwarte bloedworst, typisch voor de streek van Florenville. Bevat varkensbloed, maar ook stukjes varkensvlees en uien. Wordt warm en koud gegeten. Vleespastei uit de Gaume of pâté gaumais: stukjes varkensvlees worden 48 uur gemarineerd in witte wijn, azijn en kruiden. Het mengsel wordt op brooddeeg gelegd en ook weer bedekt met brooddeeg. Zo gaat het de oven in. Touffaye: een stoofpot van spek, varkensvlees, uien, aardappelen en eventueel worstjes. Wordt vaak met andijvie of molsla opgediend.
N˚24 | 2022
LEUKE UITSTAPJES
Montauban-Buzenol. Hier zouden de Vier Heemskinderen gewoond hebben, een legende die nog steeds leeft. Je ziet er de restanten van een middeleeuwse toren. Vaak zijn er tentoonstellingen in het Centre d’Art Contemporain du Luxembourg Belge (Centrum voor Hedendaagse Kunst van Belgisch Luxemburg). Chassepierre: deelgemeente van Florenville, schilderachtig gelegen aan de Semois. In augustus vindt er het Internationaal Straattheaterfestival plaats. Abdij van Orval: trappistenbrouwerij van de cisterciënzer monniken. Er wordt ook Orval Kaas gemaakt. De naam houdt verband met een verhaaltje. De Italiaanse hertogin Mathilde verloor haar trouwring bij een bron in de buurt. Ze deed een schietgebedje en een forel bracht haar ring terug. Ze riep ‘het is een gouden vallei’, in het Frans klinkt dat als val d’or, later werd dat Orval. Basiliek van Notre Dame d’Avioth: Net over de grens vind je in Frankrijk een merkwaardige gotische basiliek met opvallende waterspuwers. Avioth is klein, de basiliek gigantisch. Ze werd gebouwd in een landelijke, groene omgeving, wat het bijzonder maakt. Het was eeuwenlang een belangrijk bedevaartsoord voor pelgrims op weg naar Santiago de Compostella.
33
BOLWERK,
HULP WANNEER HET HOOFD NIET KAN VOLGEN Tekst: Dorien Timmers (neuropsychologe) en Caroline De Schutter (ergotherapeute)
In november 2021 zijn we in ons ziekenhuis gestart met een nieuw trainingstraject voor mensen met cognitieve problemen. Dit project kreeg de toepasselijke naam ‘Bolwerk’. In dit artikel geven we graag meer uitleg over de inhoud van ons project en wat ‘Bolwerk’ voor jou als patiënt kan betekenen. VANWAAR DE NAAM ‘BOLWERK’? Cognitieve problemen worden veroorzaakt door het minder of moeilijk functioneren van onze hersenen. Met ‘Bolwerk’ gaan we aan de slag met ons hoofd, meer bepaald met onze hersenen, van waaruit al de cognitieve functies gestuurd worden. Cognitieve problemen komen regelmatig voor. Bij patiënten die in ons ziekenhuis krijgen we hiervan niet altijd een juist beeld, omdat het ziekenhuis een gestructureerde omgeving is. Wanneer mensen hun eigen leven terug opnemen, komen deze problemen meer tot uiting. Mensen begrijpen vaak niet wat er aan de hand is en hebben veel vragen. Met Bolwerk willen we hen hierbij helpen. Dit door een beeld te krijgen van wat er aan de hand is, dit toe te lichten, hen inzicht te geven in de knelpunten en te leren hoe ze hiermee kunnen omgaan.
WAT IS ‘BOLWERK’? Bolwerk is een trainingsprogramma voor mensen met cognitieve problemen. Deze problemen kunnen, hoewel ze vaak minder zichtbaar zijn dan de motorische problemen, een belangrijke invloed hebben op het dagdagelijks functioneren van mensen.
N˚24 | 2022
Veel voorkomende problemen zijn: • problemen met de aandacht • het sneller vergeten van afspraken • minder goed kunnen plannen en organiseren • moeite hebben om een gesprek te volgen • sneller geestelijk vermoeid zijn Deze kunnen verschillende oorzaken hebben: • Een hersenletsel zoals een ongeluk, een bloeding of ene herseninfarct. • Een aandoening of ziekte zoals MS, de ziekte van Parkinson, na chemotherapie, postcorona ... Ook kunnen er cognitieve klachten ontstaan zonder dat hier een aantoonbare medische aandoening aan ten grondslag ligt.
WAT HOUDT ONS PROGRAMMA IN? In 10 sessies, die wekelijks aangeboden worden, proberen we inzicht te geven in de werking van het geheugen, de verschillende aandachtsprocessen in ons brein en de rol van ons probleemoplossend denken. De training is er niet op gericht om alle problemen volledig op te heffen. Het doel is wel om anders te leren omgaan met de beperkingen en om het functioneren in het dagelijks leven, ondanks de klachten, te optimaliseren. In de eerste plaats gebeurt dit door het geven van informatie. Aan de hand van oefeningen maak je als patiënt kennis met nieuwe geheugenstrategieën, tips en technieken. Je leert taken op een andere manier uit te voeren dan je vroeger gewoon was. We houden hierbij rekening met je sterktes en je beperkingen. Zo nodig zetten we hulpmiddelen in om jouw functioneren nog meer te optimaliseren.
35
WIE ZIJN WIJ? Graag stellen wij ons aan jou voor: Dorien Timmers, neuropsychologe Ik ben Dorien, als neuropsycholoog doe ik de neuropsychologische testen. De resultaten hiervan bespreek ik met de neurologen en de ergotherapeut en samen gaan we na wie in aanmerking komt voor Bolwerk. Ik stel op basis van de testen een sterkte- en zwakteprofiel op met als doel tijdens de therapiesessies gericht te kunnen oefenen op de vastgestelde cognitieve moeilijkheden.
Caroline De Schutter, ergotherapeute Ik ben Caroline, ergotherapeute en heb jarenlange ervaring met cognitieve revalidatie. Vanuit deze ervaring en aanvullende opleidingen stelde ik inhoudelijk dit psycho-educatieprogramma op. Ik begeleid deze wekelijkse sessies waarin ik de deelnemers uitleg geef over de verschillende cognitieve functies, ze train via oefeningen en hen tips, tricks en strategieën aanleer,… Indien nodig worden er hulpmiddelen en omgevingsaanpassingen geadviseerd. Dit alles om hun functioneren te optimaliseren. Ik gebruik powerpoints, videomateriaal en creëer situaties gelijkend aan het dagelijks leven zodat de deelnemers zelf hun problemen kunnen herkennen en er mee aan de slag gaan.
HOE KOM JE BIJ ONS TERECHT? Om aan te sluiten bij onze Bolwerk-sessies, maak je eerst een afspraak bij één van onze neurologen via de algemene afsprakendienst (015 50 51 11) met vermelding van het traject Bolwerk. Voor meer informatie kan je terecht op het e-mailadres bolwerk@imelda.be
36
Imelda | Bolwerk
De nieuwe Kia Sportage. Gebouwd voor eindeloze inspiratie.
Innovatieve technologie vanbinnen, een gedurfd SUV-design vanbuiten..., de nieuwe Kia Sportage ontketent jouw inspiratie. Zijn geavanceerde rijhulpsystemen en zijn dashboard met gebogen digitale schermen maken van elke rit een moeiteloze ervaring. Ook beschikbaar als mild hybrid, zelfopladende hybride en 100%(1) fiscaal aftrekbare plug-in hybride: zo beschik je over alle opties om zuinig en bewust te rijden. Klaar om je te laten inspireren? Ontdek hem in onze showroom of surf naar kia.be
Kia Vermant Antwerpen Zuid Boomsesteenweg 4 2630 Aartselaar Tel : 03 870 70 70 Kia Vermant Mechelen Generaal De Wittelaan 8 2800 Mechelen Tel : 015 27 77 77 www.vermant.be
1,1 - 7,2 l/100 km (WLTP) • 26 - 158 g CO2/km (WLTP) Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. (1) Gebaseerd op de geldende wetgeving op 01/01/2022. Kia Motors Belgium is niet verantwoordelijk voor eventuele wijzigingen in de regelgeving. * 7 jaar garantie of 150.000 km (wat het eerst wordt bereikt, zonder kilometerbeperking gedurende de eerste 3 jaar). ** Foto ter illustratie. V.U.: Kia Vermant, Generaal De Wittelaan 8, 2800 Mechelen
WAAROM WERKEN IN HET IMELDAZIEKENHUIS? Valerie en Katia vertellen je graag waarom!
Valerie, Oncologisch dagziekenhuis Een bijzondere band met de patiënten en een variabel takenpakket.: “Ik zou me op dit moment geen betere job kunnen inbeelden. De afwisseling die elke dag inhoudt op Dagziekenhuis 2 en de verantwoordelijkheid die je met veel vertrouwen krijgt, maakt van mij de beste verpleegkundige die ik kan zijn. Ik doe mijn job zeer graag en hoop nog lang een deeltje te mogen zijn van het ‘Imeldateam’.”
Wat maakt het Oncologisch dagziekenhuis voor Valerie dé ideale dienst om als verpleegkundige te werken? • Ons takenpakket in het oncologische dagziekenhuis is heel variabel: onze patiënten hebben heel diverse zorgvragen. Naast fysieke klachten na chemo, zoals wondverzorging, hebben ze ook praktische vragen, het aanvragen van thuisverpleging bijvoorbeeld. Maar ook mentaal hebben patiënten het vaak moeilijk, ook daarin proberen we hen zo goed mogelijk te helpen. Dit maakt dat wij een sterke band hebben met de patiënten die we verzorgen. • Iedere dag is anders, bij het begin van de dag weten we niet hoe die zal verlopen. Het continu inspelen op de zorgvragen die zich op dat moment stellen maakt het een boeiende en afwisselende job. • Dat we als collega’s een (h)echt team vormen,
38
een team waarin iedereen veel inspraak krijgt en iedereen op gelijke hoogte staat. We werken van 7 tot 19 uur samen, dit zorgt ervoor dat er een gezellige sfeer is op onze afdeling. Wat maakt werken in Imelda voor Valerie zo bijzonder? • De leuke hartelijke sfeer die er binnen ons team en in het ziekenhuis is, de fijne samenwerking binnen onze dienst en met andere diensten. • Dat je er nooit alleen voor staat, dat je steeds kan terugvallen op collega’s. • De goede communicatie. • Dat je dichtbij huis kan werken in een mooie groene omgeving. • De leuke activiteiten die het ziekenhuis organiseert: de Imeldafuif, de quiz... momenten waarop we ons als collega’s samen amuseren.
Imelda | Vacatures
Katia, Mobiele equipe heelkunde en HAVA Met een ruime kennis van heel wat pathologieën ondersteuning bieden aan verschillende diensten “Een job vol afwisseling waarbij je soms ieder uur een patiënt met een andere pathologie verzorgt, dat vraagt flexibiliteit, en dàt is wat ik zo fijn vind: nooit een saai moment!”
Wat maakt de mobiele equipe voor Katia dé ideale dienst om als verpleegkundige te werken? • De afwisseling in mijn job: het ene uur kan ik helpen bij de verzorging van een hartpatiënt, een paar uur later doe ik de wondverzorging op een heelkunde afdeling. Binnen de mobiele equipe wissel je regelmatig van dienst, wat het extra boeiend maakt. • De uitgebreide kennis die je opdoet over alles van heelkunde: door op alle diensten heelkunde te staan, verzamel je heel wat informatie. Dat ik zoveel ken vind ik een grote meerwaarde, ik leer ook continu nieuwe dingen bij. • Het kunnen helpen van zoveel collega’s, dat geeft me extra voldoening: als mobiele equipe springen we in waar er handen tekort zijn, zoals bij ziekte. Dan helpen wij op de dienst zodat collega’s die een vrije dag hadden die kunnen behouden. We gaan ook langs op de verschillende diensten om te kijken waar ze onze hulp kunnen gebruiken. Onze collega’s zoveel en zo goed mogelijk kunnen helpen, dat maakt me gelukkig. • Je bent een volwaardige verpleegkundige: ook al wisselen we vaak van dienst, toch krijgen we de volle verantwoordelijkheid voor de patiënten die we verzorgen.
N˚24 | 2022
Wat maakt werken in Imelda voor Katia bijzonder? • De huiselijke en warme sfeer die er binnen ons
ziekenhuis is, als één grote familie waarin ik me echt thuis voel. • De mogelijkheden die we krijgen om opleidingen en bijscholingen te volgen, tijdens de uren • De eekhoorns die ik tegen kom als ik ‘s morgens van de parking naar het ziekenhuis wandel, dit dankzij de unieke groene omgeving waarin ons ziekenhuis ligt.
ZIN GEKREGEN OM ONZE IMELDATEAMS TE VERVOEGEN?
Neem dan een kijkje op www.werkenbijimeld a.be en solliciteer voor een van de open staande vacatures. Vind je niet meteen de juiste vacature? Solliciteer dan spontaa n. Dan contacteren wij jou me t eventuele mogelijke functies. Tot binnenkor t?
39
WATERTANDEN IN HET
CHOCOLADEMUSEUM In Belgian Chocolate Village in Koekelberg kom je alles over chocolade te weten. Je kan er ook demonstraties bijwonen en proeven. Van 23 april tot 27 mei is er Chocol’Art met kunstwerken die op chocolade geïnspireerd zijn. Tekst: Hilde Pauwels
© Belgian Chocolate Village
Als je het museum binnenstapt, ruik je onmiddellijk de zoete geur van chocolade. Wellicht genoot vroeger de hele buurt hiervan. Lange tijd was hier Biscuiterie Chocolatiers Victoria gevestigd met op het hoogtepunt 1500 personeelsleden. De fabriek sloot de deuren en het fraaie pand stond een tijdlang leeg. De gemeente Koekelberg kocht een deel van de site om er in 2014 een chocolademuseum te realiseren. In een wandkast herinneren producten aan de vroegere fabriek. Het opzet van het museum is ook om Belgische merken in de kijker te zetten. Belgen zijn immers niet alleen fervente liefhebbers van chocolade, er zijn ook heel wat befaamde chocolatiers. Belgische chocolade valt internationaal in de smaak omdat er flink op kwaliteit en vakkennis wordt ingezet.
NOSTALGISCHE SFEER Chocolade is niet meer weg te denken. Het museum laat heel goed zien hoe chocolade deel uitmaakt van onze cultuur. Denk aan feesten zoals Sinterklaas en Pasen. We geven chocolade ook graag cadeau, liefst in een mooie verpakking. Er zijn de klassieke repen en pralines, maar ook veel varianten met chocolade, zoals koekjes, chocolademelk, brownies, boterhambeleg. In 1905 waren er in België al een vijftigtal chocolaterieën. Huidige topmerken zijn Leonidas, Neuhaus, Callebaut of Godiva. Aan een muur van het museum hangt een oude automaat met chocolade van Côte d’Or. Je moest er vijf frank instoppen. Omgerekend zou dat zo’n tien eurocent zijn. De verschillende ruimtes van het museum zijn sfeervol ingericht met nostalgische platen en grote foto’s, het is ook interactief opgevat en aantrekkelijk voor kinderen. Indrukwekkend is de chocoladen replica van de zuilenpoort in het Jubelpark.
TROPISCH Het verhaal van chocolade begint bij de cacaoboom. In een kleine serre van het museum gaat het er tropisch aan toe. De biotoop van cacaobomen wordt er nagebootst. Het is er heel warm en vochtig: het ideale klimaat voor cacaobomen die liefst ook wat schaduw
N˚24 | 2022
© Belgian Chocolate Village
hebben. Ze kunnen tot tien meter hoog worden. Je vindt ze vooral in landen rond de evenaar, in onze contreien zouden ze niet overleven. Ruim tweeduizend jaar voor onze jaartelling werd ontdekt dat de bonen eetbaar zijn. De Maya’s noemden de boom ‘cacahuatl’ en maakten van de bonen een bitter drankje. Ook de Azteken waren vertrouwd met de cacaoboom. Ze meenden dat het een geschenk van hun god was en dat het hen wijsheid en kracht zou schenken. De bonen waren ooit ook een betaalmiddel. Archeologen vonden organische resten die aan keramiekscherven kleefden en een aanwijzing zijn dat cacaobonen ook bij rituelen werden gebruikt. Via ontdekkingstochten en internationale handel kwamen de cacaobonen bij ons terecht. Botanicus Carl Linneaus gaf in de 18de eeuw aan de boom de naam ‘Theobroma cacao’, wat Grieks is en ‘voedsel van de goden’ betekent.
CHOCOLADE IN DE KUNST Van 23 april tot 27 mei 2022 is er Chocol’Art, met kunstwerken die in het teken staan van chocolade. Belgian Chocolate Village deed een oproep om aan de slag te gaan. Alles was welkom: tekeningen, beeldhouwwerken, strips… De winnaar maakt kans op een prijs van € 500. Dit gebeurt in samenwerking met de vlakbij gelegen Basiliek van het Heilig hart. Een deel van de werken wordt daar tentoongesteld. Het is een ideale gelegenheid om ook de basiliek een bezoekje te brengen. chocolartexpo.multiscreensite.com
41
HARD LABEUR Een film laat zien hoe er geoogst wordt. De bomen beginnen na vier jaar te bloeien en krijgen dan stevige steenvruchten. Die worden manueel met een machete afgehakt. In de steenvrucht zitten tot vijftig witte cacaobonen. Om ze te openen, wordt er hard met een soort knuppel op geslagen. De bonen ondergaan in bananenbladeren een fermentatieproces met behulp van schimmels en bacteriën. Ze veranderen van kleur. Daarna moeten ze tien tot twintig dagen drogen zodat alle vocht eruit gaat. In grote, zware balen gaan ze naar magazijnen waar nog een kwaliteitscontrole gebeurt vooraleer ze verscheept worden. De film laat zien dat het hard labeur is. Het afhakken van de steenvruchten gebeurt zonder beschermende kleding. In het museum hangt een bordje met uitleg over fair trade. Chocolade met dat label betekent dat de cacaoboeren een degelijke prijs krijgen voor het werk. Er zijn natuurlijk ook andere handelaars die dat doen, maar bij fair trade is er controle op de aanpak.
TEMPEREREN Alle chocolatiers hebben wellicht een eigen, geheime samenstelling. De ene chocolade is immers de andere niet. De smaak van de cacaobonen kan verschillen omdat die ook wordt bepaald door de bodem en weersomstandigheden. Dus het komt erop aan een goede mix te maken van de bonen en allerlei aroma’s om een specifieke smaak te creëren. Het gaat om een complex proces van onder meer het roosteren, malen en walsen van de bonen tot er een vloeibare pasta ontstaat. In het
© Belgian Chocolate Village
atelier van Belgian Chocolate Village is een chocolatier aan de slag. Hij gaat chocolade ‘tempereren’. Uit een pot schept hij een chocolademengsel van 40°. Dat giet hij uit op een koude, marmeren plaat zodat het goedje afkoelt. Met een spatel bewerkt hij de chocolade. Hij heeft veel ervaring en voelt aan de consistentie wanneer de temperatuur goed is. Tempereren is belangrijk om de chocolade een mooie glans en de juiste structuur te geven. Het oogt mooi en je krijgt een krokante beet. Maar het is ook vanuit technisch oogpunt belangrijk. De chocolade komt zo heel gemakkelijk uit de mallen, heeft een zekere hardheid en smelt niet onmiddellijk.
WIT, BRUIN OF ZWART De chocolatier laat ons proeven. Zwarte chocolade bestaat onder meer uit cacaopoeder en cacaoboter. Voor melkchocolade wordt er melkpoeder aan toegevoegd. Witte chocolade bevat geen cacaopoeder, alleen cacaoboter. We ontdekken hoe pralines en holle figuurtjes worden gemaakt. In de mal van bijvoorbeeld een paashaas wordt chocolade gegoten. De mal wordt omgekeerd zodat de overtollige chocolade er uitloopt. Er blijft alleen een dun laagje aan de binnenkant van de mal hangen. Als je dat laat afkoelen, kan je het figuurtje er gewoon uitnemen. Ook bij pralines wordt de mal eerst volgegoten, daarna omgekeerd. Als de overgebleven chocoladevorm voldoende afgekoeld en hard is, kan je de holte vullen met bijvoorbeeld een notenmengsel, praliné of een ganache. Daarna strijk je er nog een laagje chocolade bovenop zodat de praline dicht is. In het
museum werken vier chocolatiers. Ze geven demonstraties maar maken ook tal van chocoladeproducten die in het winkeltje worden verkocht. Het is ook genieten in de fraaie art-decotearoom, waar vroeger het kantoor van de fabrieksdirecteur was. Ook de imposante trap laat de grandeur van weleer zien. Het verhaal van chocolade, een Belgische parel, past hier perfect.
PRAKTISCH Belgian Chocolate Village De Neckstraat 20, 1081 Brussel (Koekelberg) Toegangsprijs: € 8 voor 18+, € 7 voor 65+, € 5 voor -18 Voor groepen zijn er rondleidingen mogelijk. www.belgianchocolatevillage.be © Belgian Chocolate Village
uitzonderlijke service voor uitzonderlijk vastgoed PAND IN DE KIJKER - TREMELO Erg ruime hoeve Reconversie mogelijk tot 3 woningen
21a 40ca
700m2
4
6
EPC 390 • WgLk • Gvg • Gmo • Gvkr • Gvv
015 70 80 80 Exclusieve eigendommen van de groep Immo Marina
www.exclusivehousing.be
Contacteer ons voor gratis advies en schatting van uw exclusief eigendom. Bekijk online de 360° virtual tour van onze aanbiedingen.
N˚24 | 2022
43
ONZE VOLLEDIG NIEUWE
ELEKTROFYSIOLOGIEZAAL
Ons Hartcentrum bestaat bijna 30 jaar en ons team telt ondertussen 9 cardiologen, 3 hartchirurgen en 20 cathlabverpleegkundigen. Met trots stellen we onze nieuwe elektrofysiologiezaal of EFO-zaal voor. Nog gesofisticeerder en innovatiever dan de vorige. Tekst: dr. Philippe Debruyne en dr. Tom Rossenbacker (cardiologen)
De cockpit van de EFO-zaal
In onze EFO-zaal behandelen we patiënten met hartritmestoornissen. Dit gebeurt door het aanbrengen van een elektrodekatheter, die via een bloedvat in de lies tot in het hart wordt opgeschoven. Dan wordt een gedetailleerde 3D-weergave van de hartkamer, waarin de ritmestoornissen ontstaan, gemaakt en wordt de lokale elektrische activiteit in kaart gebracht via een elektro-anatomische map. De plaatsen, verantwoordelijk voor de ritmestoornissen, worden gelokaliseerd en aansluitend behandeld door een specifieke katheter die aan het uiteinde wordt verhit en zo kleine brandwondjes maakt. Precisiewerk is hierbij dus van het allergrootste belang. Tijdens de behandeling hebben we als arts veel informatie nodig: elektrische signalen, 3D-elektroanatomische beelden maar ook echocardiografische en RX-beelden, slokdarm-, temperatuur- en bloeddrukmonitoring. Dankzij het modulair 58 inch beeldscherm kan alle informatie met betrekking tot de patiënt in één beeld getoond worden, wat een ongeëvenaard comfort biedt. Tijdens de procedures staan we als arts visueel
N˚24 | 2022
in contact met het team in de ‘cockpit’. Vanuit deze bestuurskamer is er een direct en duidelijk zicht op de patiënt. Het dragen van headsets zorgt voor een feilloze communicatie tussen de verschillende teamleden. Onze nieuwe EFO-zaal maakt samenwerking met collega-artsen nog makkelijker en efficiënter. De zaal zit ingebed in een cluster van andere cardiologische
dr. Tom Rossenbacker
dr. Philippe Debruyne
De EFO-zaal in werking
onderzoeks- en behandelkamers zoals een shock room, echografielokalen, enzovoort. Er kan onmiddellijk overlegd worden met andere collega’s en zo kan adequaat de juiste behandeling gekozen worden. Ook met het comfort van de patiënt werd rekening gehouden. Patiënten komen hier in een veel aangenamere ruimte terecht. De omgevingstemperatuur in onze zaal kan verhoogd worden tot 22 graden naar het einde van een procedure toe zodat de patiënt na een narcose rustig kan wakker worden zonder een ‘koudegevoel’. Ook de verlichting kan worden aangepast. We kunnen kiezen voor een warm wit licht wanneer de patiënt ontwaakt. Dit verlaagt het stressniveau aanzienlijk. Maar ook voor ons als team zorgt het licht ervoor dat het aangenamer werken is. Wanneer we aan een complexe procedure beginnen, kan het licht in een combinatie van warm oranje en groen ingesteld worden. Deze kleurcombinatie zorgt ervoor dat we ontspannen kunnen werken. De verschillende ramen in de EFO-zaal geven dan weer voldoende lichtinval en ook zicht op de groene omgeving van ons ziekenhuis.
is ons Hartcentrum toonaangevend als ultramodern gespecialiseerd behandelingscentrum voor cardiologische aandoeningen. Ook kunnen we met deze nieuwe zaal toekomstige artsen en verpleegkundigen opleiden zodat we kwalitatieve en hartelijke zorg voor alle patiënten in de ruime regio kunnen blijven aanbieden.
DIENST CARDIOLOGIE Route 237 Dr. Filip Charlier Dr. Kenneth De Wilder Dr. Philippe Debruyne Dr. Willem Dewilde Dr. Bavo Ector Dr. Luc Janssens Dr. John Roosen Dr. Tom Rossenbacker Dr. Bart Vankelecom Afspraken: 015 50 51 11
Ons ziekenhuis investeert verder in innovatie van infrastructuur en apparatuur. Met deze nieuwe EFO-zaal
46
Imelda | Onze volledig nieuwe EFO-zaal
Volvo C40 C40 Recharge Recharge Volvo Deauto auto van van morgen morgen is De is voor voor vandaag vandaag De volledig nieuwe Volvo C40 Recharge is de eerste Volvo die alleen maar als 100% elektrische wagen zal bestaan. De C40 is een crossover met een verbijsterende lijn. Bovendien is hijelektrische gemaakt De volledig nieuwe Volvo C40 Recharge is de eerste Volvo die alleen maar als 100% voor deze tijden: Google geïntegreerd, geen dierlijk leer, 420 km autonomie en van 0 naar km/u wagen zal bestaan. De C40 is een crossover met een verbijsterende lijn. Bovendien is hij100 gemaakt in minder dan 5 seconden. De toekomst ziet er goed uit. voor deze tijden: Google geïntegreerd, geen dierlijk leer, 420 km autonomie en van 0 naar 100 km/u in minder dan 5 seconden. De toekomst ziet er goed uit. Kom hem ontdekken in één van onze showrooms Kom hem ontdekken in één van onze showrooms
22 KWH/100KM I 0 G CO2/KM (WLTP) Contacteer uw verdeler voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. 22 KWH/100KM I 0 G CO2/KM (WLTP)
Afgebeeld model ter illustratie. Milieu-informatie KB 19/03/2004: www.volvocars.be
Contacteer uw verdeler voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. Afgebeeld model ter illustratie. Milieu-informatie KB 19/03/2004: www.volvocars.be Puursesteenweg 380 Sint Jozefstraat 12 Antwerpsesteenweg 271 2880 Bornem 2840 Rumst 2800 Mechelen Puursesteenweg 380 03Sint Jozefstraat 12 Antwerpsesteenweg 271 03 890 00 54 880 55 53 015 29 25 25 2880 Bornem 2840 Rumst 2800 Mechelen bornem@vermant.be rumst@vermant.be mechelen@vermant.be 03 890 00 54 03 880 55 53 015 29 25 25 bornem@vermant.be rumst@vermant.be mechelen@vermant.be
BERG DE WINTER MAAR OP! Nu het lente is, halen we graag weer luchtige truitjes en rokjes tevoorschijn. Mutsen, sjaals en dikke sokken mogen enkele maanden uit het zicht verdwijnen.
Wandrek
Dit wandrek met aparte volumes is superhandig om mutsen, sjaals, wanten, wintersokken netjes gesorteerd te bewaren. CASA, € 169
Opbergkoffer
Deze opbergkoffers zijn uitstekend om winterdekens te bewaren. Door de kleine openingen blijft alles ademen en vermijd je muffe geurtjes. CASA, vanaf € 35
Dressing
Met inloopkasten zie je in een oogopslag wat je kan aantrekken. In een dressing komt het er nu op aan om de lente tevoorschijn te toveren en winterse spullen te verbannen naar de verste kast. Leen Bakker, vanaf € 357
Kast met gaatjes
Wintertruien kan je hierin perfect kwijt. CASA, € 299
Mooie opbergdozen
Mooie dozen komen altijd van pas. Ikea, vanaf € 4,99
48
Design | Berg de winter maar op!
Onze ervaren dierenartsen zijn toegewijd om jouw huisdier persoonlijke en up-to-date diergeneeskundige zorg aan te bieden. Zij worden ondersteund door gekwalificeerde dierenartsassistenten en door moderne apparatuur om op die manier jou en je huisdier een complete, optimale en veilige zorg te kunnen verlenen.
Mechelsesteenweg 331a, Bonheiden • T. 015 691 692 info@dierenartsendenekker.be • www.dierenartsendenekker.be
U BOEK N AK PR A UW AFS E O N L IN
HUIDVERBETERINGSINSTITUUT ANTI-AGING EXPERTS Bij Prestige in Tremelo kan je terecht voor parfums, schoonheidsproducten en sierlijke accessoires. Daarnaast biedt Prestige een waaier aan diverse behandelingen en verzorgingen. Met een jong en dynamisch team en door de combinatie van jarenlange ervaring en doorgedreven opleiding kunnen we voor u de perfecte verzorging en aangepaste producten voorstellen om uw huid optimaal te verzorgen en te doen stralen. Kwaliteit bieden is ons motto bij elke verzorging. Elke klant, elke man en elke vrouw, mag rekenen op een warm onthaal, persoonlijk advies en professionele aanpak. Wij hopen u binnenkort te verwelkomen bij Prestige. MICRONEEDLING FOTO/LED THERAPIE
RADIOFREQUENTIE (VERSLAPPING) GESPECIALISEERDE PEDICURE
PERMANENTE MAKE-UP MICRODERMABRASIE
Schrieksebaan 14, 3120 Tremelo | Tel. 016 53 09 31 | parfumerie-prestige.be
N˚24 | 2022
49
NIEUW EVENWICHTSONDERZOEK: VIDEO-OCULOSCOPIE EN VIDEO HEAD IMPULSE TEST Wist je dat 6,5% van de bevolking ooit last heeft van duizeligheid? Tekst: dr. Nathalie Peeters (neus-keel-oorarts)
Duizeligheid komt vaak voor en heeft een behoorlijke invloed op de kwaliteit van leven. Je weet pas wat je evenwichtsorgaantjes doen, als er iets mis mee gaat. Een grote internationale studie van enkele jaren geleden toonde aan dat 6,5% van de mensen ooit te maken heeft met duizeligheid, meer vrouwen dan mannen. Het stellen van een juiste diagnose vormt soms een uitdaging, net omdat er verschillende delen van ons lichaam bijdragen tot een goed evenwicht. Ik zeg vaak aan patiënten dat je voor een goed evenwicht nood hebt aan een samenwerking tussen de evenwichtsorgaantjes, de ogen, een goede spierkracht en gevoel in de benen én alerte hersenen. Als één van deze systemen minder goed werkt, kan je duizelig of instabiel worden.
dr. Nathalie Peeters
N˚24 | 2022
Als neus-keel-oorarts onderzoeken we de werking van de evenwichtsorgaantjes. We hebben er twee, één aan elke zijde van het oor. Naast een uitgebreide bevraging over het soort duizelig gevoel, doen we tijdens een raadpleging een klinisch nazicht. We kijken hierbij veel naar de ogen, omdat deze kunnen gaan schokken (nystagmus genaamd) als er een evenwichtsprobleem is. Om deze oogschokken beter te analyseren, maken we sinds kort in het Imeldaziekenhuis gebruik van de video-oculoscopie of videobril. We zetten een soort ‘skibril’ op bij de patiënt en vragen om de ogen goed open te houden. In deze bril zit een camera die de ogen filmt. Het beeld van de ogen wordt meteen weergegeven op een groot beeldscherm, waardoor we de oogbewegingen goed kunnen bekijken. Dit helpt enorm bij het stellen van een juiste diagnose, waarbij het kan gaan over ‘een probleem van de kristallen’ of BPPV (benigne paroxysmale positieduizeligheid), migraineuze duizeligheid, de ziekte van Ménière,... Naast het klinisch onderzoek met de videobril kunnen we de werking van de evenwichtsorganen ook meten of kwantificeren en hierbij onderzoeken hoe goed het linker- ten opzichte van het rechterevenwichtsorgaan werkt. Dit kan enerzijds getest worden met calorische proeven of waterproeven, waarbij er water in het oor wordt gebracht wat een prikkeling van het evenwichtsorgaan veroorzaakt. Patiënten worden hierdoor soms erg duizelig en je meet slechts één deeltje van het evenwichtsorgaan, terwijl dit eigenlijk uit 5 delen bestaat.
51
1
4
5
6
8
Buitenoor 1 Oorschelp 2 Externe gehoorgang 3 Trommelvlies Middenoor 4 Hamer 5 Aambeeld 6 Stijgbeugel 7 Buis van Eustachius Binnenoor 8 Halfcirkelvormige kanalen 9 Slakkenhuis 10 Gehoorzenuw 2
Sinds januari maken we in het Imeldaziekenhuis ook gebruik van de video head impulse test (vHIT) waarbij we een bril opzetten bij de patiënt, die voorzien is van een versnellingsmeter en videocamera. Met dit snel en vrij eenvoudig onderzoek, kunnen we de werking van 3 van de 5 deeltjes van het evenwichtsorgaan meten, zonder dat de patiënt erg duizelig wordt. Het onderzoek wordt uitgevoerd door onze audiologen, waarbij het hoofd van de patiënt door de onderzoeker kortdurend en zeer snel een aantal keren in een bepaalde richting wordt bewogen. De hoofdbeweging wordt geanalyseerd met de versnellingsmeter en de reflectoire oogbeweging wordt gefilmd met de videocamera. Wanneer het evenwichtsorgaan goed werkt, komen de snelheid van oog- en hoofdbeweging goed met elkaar overeen. Wanneer het evenwichtsorgaan niet goed werkt, zal de oogbeweging een tragere reactie vertonen dan de hoofdbeweging, wat resulteert in een andere grafiek. Patiënten krijgen dan het idee dat de wereld (of omgeving) in beweging is wanneer het hoofd bewogen wordt. Door een uitgebreide bevraging van de klachten te combineren met deze hoogtechnologische onderzoekstechnieken, kunnen we een nauwgezette diagnose
52
3
7
9
10
stellen en de patiënten beter behandelen. Dankzij een goede samenwerking met de dienst Fysische geneeskunde en revalidatie en de kinesisten hier werkzaam, alsook met de neurologen, proberen we duizeligheidsproblemen zo goed mogelijk te behandelen.
DIENST NEUS-KEEL-OORZIEKTEN Route 342 Dr. Hilde Heulens Dr. Nathalie Peeters Dr. Mieke Sauer Dr. Tine Van Becelaere Afspraken: 015 50 51 11 of via mynexuzhealth.be Als je een afspraak maakt voor duizeligheidsproblemen, gelieve dit dan te vermelden bij het maken van je afspraak.
Imelda | Nieuw evenwichtsonderzoek
ONZE TROEVEN Gratis schatting | Persoonlijke aanpak Dossier samenstellen van A tot Z Professionele foto’s | Publiciteit Onderhandelingen & bezichtigingen Correcte afhandeling
WIJ ZIJN VAN HIER!
KOM GERUST BIJ ONS LANGS Wij maken graag tijd voor jou BERGSTRAAT 184 HEIST-OP-DEN-BERG
“
MECHELSESTEENWEG 27E SINT-KATELIJNE-WAVER
Wij zijn een vastgoedkantoor gespecialiseerd in de verkoop en verhuur van residentieel vastgoed. Wij doen dit met passie voor het vak én met een hart voor de regio waarin we werken. Onze makelaars zijn stuk voor stuk locals die de streek door en door kennen.
DORP 4A BONHEIDEN
0479 01 01 01 | info@cm-vastgoed.be | cm-vastgoed.be
Hoe zit het met mijn loopbaan na kanker?
ee
rs GR te AT ge I S sp re k
Bij Let’s Goos kan je terecht voor loopbaanbegeleiding na langdurige afwezigheid op het werk. Het is niet altijd vanzelfsprekend om weer aan de slag te gaan. Dat weten we maar al te goed. Ik mag weer gaan werken. Wat nu? Wat zijn de risico’s? Welke werkaanpassingen zijn mogelijk? Hoe ga ik het gesprek aan met mijn werkgever? Hoe voel ik me daarbij?
Van out naar in, en weer helemaal mee. Het kan hoor, wees gerust. Twijfel niet om ons te contacteren. We helpen je graag.
www.letsgoos.be • 014 14 02 91
N˚24 | 2022
53
FIETSEN TUSSEN DE DE BLOESEMS BLOESEMS
Limburg is een paradijs voor fietsers en wandelaars. In april spant Haspengouw de kroon. Miljoenen fruitbomen staan dan in bloei. Het is een ideaal moment om de regio te verkennen en te genieten van al het moois. Met tal van activiteiten heet de regio je hartelijk welkom. Tekst: Hilde Pauwels
© www.visitlimburg.be
Het uitgebreide wandel- en fietsnetwerk van Limburg is heel uitnodigend. Je kan zelf een traject uitstippelen of een kant-en-klare route volgen. Haspengouw is op Zuid-Tirol na de grootste fruitstreek van Europa. In april staan de vele fruitbomen in bloei. De startdatum kan schommelen, veel hangt af van de temperatuur. De gemiddelde bloeitijd is tien tot twaalf dagen. Omdat niet alle fruitsoorten tegelijk in bloei staan, is er over een langere periode altijd wel veel moois te zien. Kersenbomen en pruimelaars zijn doorgaans de eerste bloeiers, op het einde zijn er roze appelbloesems.
STREEKPRODUCTEN De bloesems lokken elk jaar heel wat wandelaars en fietsers. Eén van de fietslussen vertrekt in Sint-Truiden. Daar kan je de omgeving alvast verkennen vanop de abdijtoren. Het is even klimmen, 196 trappen, maar het uitzicht over de streek is fantastisch. Op de Grote Markt is er de dienst toerisme waar je fietskaarten vindt. Hier kan je ook terecht voor streekproducten zoals sappen, confituren, stroopwafels, lokaal geproduceerde bieren en wijnen. Liefhebbers van gin vinden in Haspengouw zeker iets naar hun zin. Er is bijvoorbeeld LAM Gin op basis van jonagold appels, sinaasappels, zwarte peper en kaneel. De fietstocht leidt ons naar brouwerij en alcoholstokerij Wilderen. Die sloot in 1939 de deuren, maar ging in 2011 terug van start. In de beginjaren werd er alcohol van 95° geproduceerd die aan jeneverstokerijen werd verkocht. Rondleidingen zijn mogelijk, maar het is nodig te reserveren. Hoe dan ook kan je op adem komen in het Brouwerijcafé of op het fraaie terras.
HEUVELACHTIG Haspengouw is vrij heuvelachtig. Er zijn pittige hellingen, maar vaak word je beloond met een mooi panorama. In Haspengouw vind je ook akkers, holle wegen, mooie dorpskernen en imposante vierkantshoeven. Aan het rijke verleden herinneren kastelen, zoals Château de la Motte. De mottetoren deed vroeger dienst als schuilplaats voor de buurtbewoners bij aanvallen. Er is ook het Kasteel van Duras met het wijndomein
N˚24 | 2022
© www.visitlimburg.be
Vlonderpad Alden Biesen
LEREN ENTEN EN SNOEIEN Lang geleden introduceerden Romeinen de fruitteelt in de lage landen. Toen hun rijk uiteenviel, gingen ook de boomgaarden verloren. In de middeleeuwen kwam fruitteelt weer op gang in abdijen en later ook op het platteland. Er kwam steeds meer kennis over het snoeien en enten. Het aantal variëteiten nam toe. Toch ging het niet altijd in de eerste plaats om het telen van fruit. De bomen dienden ook om op warme dagen het vee schaduw te bezorgen. De oogst was alleen voor eigen gebruik of werd op een lokale markt verkocht. Boomgaarden waren vroeger gemengd, maar evolueerden naar monocultuur. Pas vanaf ongeveer 1850 werd de fruitteelt commercieel aangepakt. Er kwamen tuinbouwscholen en publicaties met informatie over teelttechnieken. De aanleg van een spoorwegennet gaf de fruitteelt een boost, met ook een sterke vraag vanuit het buitenland.
55
het mooi gerenoveerde stadhuis is heel levendig. In het Belfort werd de beiaard met vijftig klokken opgenomen in het Unesco werelderfgoed. Museum De Mindere laat je kennismaken met Franciscus van Assisi. Hij streefde naar eenvoud en droeg mensen en dieren een warm hart toe.
STROOPWAFELS
© www.visitlimburg.be
Kinderbloesemwandeling kleuter
Gloire de Duras. Het wijndomein Kitsberg heeft een leemrijke bodem en een laag mergel die ideaal zijn voor de druivensoorten chardonay en pinot. Verschillende fruitbedrijven in de regio bieden hun producten aan. Onze fietstocht brengt ons naar de Kamerijckhoeve in Gingelom waar een B&B is. Op de site is er ook Regalys, een familieboerderij waar groene asperges worden geteeld. Die kan je in de hoevewinkel aankopen. Ook andere bio-producten zijn er te vinden.
TERRAS ONDER DE KERSENBOMEN In de bloesemmaand zijn er heel wat bars en terrassen waar je op adem kan komen. Soms zijn het tijdelijke pop-ups waar genieten centraal staat. Het mooie bloesemrijke decor geeft onmiddellijk een vakantiegevoel. Aan het uitzichtspunt Borlo op onze fietsroute staat een picknicktafel. Hier kijk je met plezier naar de landelijke dorpjes Mielen-boven-Aalst, Muizen en Buvingen. Even verderop is er B&B Casa de Paja. Het ligt in Kerkom, één van de vele kerkdorpjes in Haspengouw. Het terras bij de kersenbomen is een voltreffer. We zakken terug af naar Sint-Truiden en fietsen voorbij de Belgische Fruitveiling die je in april elke donderdag om 11 uur kan bezoeken. Groepen kunnen een rondleiding aanvragen. Als afsluiter kan je in Sint-Truiden zeker terecht voor een hapje en drankje. De buurt rond
56
Haspengouw heeft heel wat te bieden. Voor kinderen zijn er zoektochten, speeltuinen en een skatepark. Op het recreatiedomein De Alk in Alken kan je minigolf spelen of het water op met een roeiboot of waterfiets. Borgloon is gekend om de stroopwafels. De fabriek kan je bezoeken. Het begon in 1879. Het maken van stroopwafels gebeurde vroeger thuis, maar werd een industriële activiteit. Jammer genoeg kon de fabriek het niet blijven bolwerken. Het stadsbestuur kocht de fabriek op, renoveerde de site en zorgde ervoor dat er opnieuw op ambachtelijke wijze stroopwafels worden gemaakt. Nog een blikvanger is de zogeheten ‘doorkijkkerk’. Het is een kunstwerk van de architecten Gijs en Arnout Van Vaerenbergh. ‘Reading between the Lines’, zoals het heet, is gemaakt met honderd op elkaar gestapelde lagen staalplaat. Het geheel heeft de vorm van een kerkje. Bijzonder is dat je doorheen de kerk steeds de omgeving blijft zien.
HOOGSTAMMEN Ook Tongeren is een bezoek meer dan waard. Het is de oudste stad van België met nog heel wat relicten uit het Romeinse keizerrijk. Wie was Ambiorix alweer? Wellicht geen lieverdje, aan het bronzen standbeeld te zien. Hij was koning van de Eburonen en hielp mee aan de overwinning op de Romeinen. Ambiorix heeft een strijdbijl in de hand en vertrappelt wapens van de tegenstanders. We keren terug naar de bloesems. Op het kasteeldomein van Alden Biesen bij Bilzen vind je een indrukwekkende hoogstamboomgaard. Deze hoogstamteelt is eeuwenoud en wordt niet besproeid. Het is uniek, want je vindt zoiets bijna nergens ter wereld. De site is dus zeker een bezoekje waard.
Cultuur | Fietsen tussen de bloesems
SCHEMERWANDELING BLOESEMFEEST Op zondag 24 april 2022 vindt het bloesemfeest plaats. Het gaat terug op een oude traditie. Om 11 uur worden in het pittoreske kerkje van Guvelingen (Sint-Truiden) de bloesems gezegend. Een stoet trekt daarna naar Hasp-O Stadsrand. Daar worden niet alleen de bloesems gezegend, maar ook de bijen, fietsen, huisdieren en tractoren. Met de zegeningen wordt een goede oogst gevraagd. Ook veilige fietstochten krijgen aandacht en in het algemeen wordt voorspoed voor iedereen gewenst. Bij het kerkje van Guvelingen kan je die dag ontbijten, brunchen of lunchen. Je kan bij de dienst toerisme van Sint-Truiden een all-inpicknickpakket bestellen tot 22 april. Dit jaar is er de 72ste editie van de bloesem-
herleven van de natuur. Dat is nu nog steeds zo, de bloesems worden fel gewaardeerd.
N˚24 | 2022
Locatie: Fruitbedrijf Gezond van bij Ons, Heide 97, Sint-Truiden
BLOESEMMARKTEN Op leuke, gezellige locaties is er op woensdagen een boerenmarkt. Je vindt er streekproducten en leert lokale ambachten kennen. Data 6 april: Sint-Truiden – Speelhof, 13 april: Wilderen – grasplein Hendrik Prijslaan, 20 april: Brustem – aan de burchtruïne, 27 april: Groot-Gelmen, Tril – Kloosterstraat. Telkens van 14 tot 20 uur.
© www.visitlimburg.be
wijding. Vroeger was het vooral een religieuze bijeenkomst om bescherming te vragen tegen elementen die voor een slechte oogst kunnen zorgen, zoals weersomstandigheden en ziektes. Het was ook een ode aan de lente en het
Vrieskoude is nefast voor jonge bloesems. Fruittelers gebruiken vuurpotten die de hele nacht blijven branden om de koude te breken. Het is ook een feeëriek tafereel. Je kan een schemerwandeling maken tussen de boomgaarden met vuurpotten. Onderweg krijg je fruitverhalen te horen en zijn er hapjes en drankjes. Je kan starten tussen 19 en 20 uur of tussen 20 en 21 uur. Prijs: € 15 per persoon, -12 jaar € 8 en -6 jaar gratis.
57
DOKTER, HOE BEDOEL JE:
“GEZELSCHAPSDIEREN KUNNEN ZORGEN VOOR MEER WELZIJN”? Honden worden wel vaker omschreven als ‘trouwe viervoeters’. Het woord ‘hondstrouw’ omschrijft die hechte band tussen het baasje en zijn huisdier. Maar die sterke verbondenheid tussen eigenaar en zijn viervoeter is er niet vanzelf gekomen. Tekst: Toon Blux
Archeologische vondsten hebben aangetoond dat in de prehistorie (jacht)honden zelfs zorgvuldig werden begraven. Het tot huisdier maken van honden zou al vroeg - zo’n 14.000 jaar geleden - begonnen zijn. Oorspronkelijk werden dieren voornamelijk gehouden vanwege hun nuttige functie: als vee, als waakdier of om ongedierte te verjagen. En ook nu vangt de huiskat nog muizen. Heel wat dieren worden vandaag de dag als ‘gezelschapsdier’ en soms om de wedstrijdsport gefokt. 43% van de Belgen heeft één of meerdere dieren in huis. De koplopers zijn katten (28,8% - 2,4 miljoen in aantal) en honden (22,4% - 1,5 miljoen). Mensen gaan hun huisdier trouwens meer en meer ‘vermenselijken’. Carmen Waterslaeghers uit F.C. De Kampioenen is daar een extreem voorbeeld van, omdat zij zichzelf als een echte moeder voor haar yorkshireterriër Nero beschouwt.
HET EFFECT VAN DIEREN OP ONZE GEZONDHEID EN WELZIJN Dieren zijn dus al eeuwen deel gaan uitmaken van ons dagelijks bestaan. De Nederlandse bioloog en schrijver Midas Dekkers vat deze verwevenheid als volgt samen: “Een huisdier geeft ieder mens de kans een baasje te worden”. Maar hoe beïnvloedt dat samenspel onze gezondheid en ons subjectief gevoel van welbevinden? Tijdens de eerste uitbraakperiode van COVID19 werden zelfs allerlei studies opgezet om het effect van dieren op de psychische problemen bij mensen te onderzoeken. En de bezitters van één of meerder huisdieren bleken, in vergelijking met gezinnen zonder huisdieren, een duidelijk gunstig effect op hun welzijn te ondervinden. Gelukkig is er aanvullend wetenschappelijk bewijsmateriaal dat de mens-dier-interactie verbonden is met gezondheid. De aangetoonde gezondheidsvoordelen omvatten meestal vermindering van depressie en eenzaamheid, terwijl sociale vaardigheden worden verbeterd. Ook angst en opwinding worden verminderd. Een ander voordeel, dat in verband wordt gebracht met huisdieren, is aanzetten tot meer lichaamsbeweging.
N˚24 | 2022
Ondanks de eerder opgesomde voordelen zijn er ook minpunten voor dierbezitters: allergieën, astma, ziektes en infecties die van dier op mens overgaan, beten en schrammen van dieren, en valpartijen van mensen. Andere beslommeringen zijn verdriet en negatieve emoties wanneer een gezelschapsdier gewond raakt of sterft.
WELK EFFECT HEEFT BEZOEK KRIJGEN VAN EEN ZORGDIERTEAM OP HET WELBEVINDEN VAN PATIËNTEN OF BEWONERS? Uit onderzoek is gebleken dat dieren ook bij ouderen een positieve invloed kunnen hebben op hun emotioneel en lichamelijk welbevinden. ‘Zich goed voelen’ is een persoonlijke beleving en kan gezien worden als een soort graadmeter voor geluk. Iemand kan zich lichamelijk niet zo goed voelen, maar toch gelukkig zijn. Toch zijn ouderen, als het om de kwaliteit van leven gaat, over het algemeen meer kwetsbaar. En zeker personen met dementie zijn bijzonder broos. Voor de mantelzorgers en de professionele hulpverleners is het niet eenvoudig om het persoonlijk gevoel van welzijn bij een dementerende goed in te schatten. Toch zijn er een aantal goed observeerbare gedragingen die een gunstig effect laten vermoeden: toegenomen communicatie (spraak en taal), uitingen van plezier, afnemen van angst, lachen, … Naast de onmiddellijk waarneembare veranderingen zijn er ook onderzoeken die aantonen dat tijdens een activiteit met een gezelschapsdier de bloeddruk daalt, de spieren ontspannen en de hartslag vertraagt.
59
allemaal welgevallen’. Verder verneem ik ook dat Romy een erg zacht en gevoelig karakter heeft. ‘Ze laat zich zonder probleem aaien en geniet van de aandacht. Na een tweetal uur merk ik echter dat het voor haar mentaal ook wel erg vermoeiend wordt. Ze geniet nadien enorm van een wandeling in het natuurgebied achter Den Olm of van samen met mij te sporten’.
“Huisdieren of een robot kunnen in de zorg enkel worden ingezet als ondersteuning en dus niet als vervanging van de hulpverlener of de mantelzorger.” Op de afdelingen Geriatrie en in de woonzorgcentra worden regelmatig activiteiten georganiseerd om het levensgenot bij de patiënten en bewoners te stimuleren. In Den Olm bijvoorbeeld krijgen de bewoners sinds juli om de twee weken bezoek van de driejarige bordercollie Romy. Haar begeleider is Veerle Le Compte, die vrijwilliger is bij het AAI-team. Veerle is in ons ziekenhuis ook bekend als verpleegkundige op de dienst Fertiliteit. Veerle vertelt ons: ‘De reactie van de ouderen is geweldig. Vaak komen we binnen in een gemeenschappelijke ruimte waar iedereen apart zit te dutten. Binnen de kortste keren is er een grote kring gevormd en wil iedereen Romy knuffelen. Ik probeer haar vaak op oogen aaihoogte te brengen. Je ziet de mensen alerter worden, ze lachen en zijn blij. Er wordt geknuffeld en liefkozende woordjes worden gebruikt. Romy laat het zich
60
Het letterwoord AAI staat voor Animal Assisted Intervention. De coördinatie van de AAI-activiteiten gebeurt door de vzw AAP (Animal Assisted Projects). De AAI-activiteiten zelf worden meestal uitgevoerd door vrijwilligers met behulp van dieren. Een AAIactiviteit kan in groep of individueel worden uitgevoerd. De dieren – vaak honden of katten - en begeleiders krijgen een inleidende opleiding als voorbereiding op hun bezoek aan woonzorgcentra. Voor die vorming werkt de vzw AAP samen met psychotherapeuten en het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen. En ook de dieren worden uiteraard uitvoerig gescreend. AAI zorgt voor het verminderen van sociale isolatie en dus een verbinding met de buitenwereld. Bovendien stelt een huisdier geen vragen en worden ze daarom vaak als niet-oordelende vriend en luisteraar aanschouwd. AAI draagt ook bij tot een toename van zelfrespect. Het createam van onze afdelingen geriatrie en neurorevalidatie zetten al drie jaar hun ‘zeehond/robot Rob’ in. Rob is een therapeutische robot die het uiterlijk heeft van een baby-zadelrob maar zonder de risico’s van bijten, agressie, allergische reacties, … De ervaring van de creatherapeuten en de andere zorgverleners op de diensten Geriatrie en Neuro-revalidatie is zeker positief. Als de robot Rob bijvoorbeeld in de crearuimte mee op tafel zit ontspinnen er zich al snel gesprekken tussen de patiënten. En ook bedlegerige patiënten krijgen geregeld bezoek van dit aaibaar elektromechanisch diertje. Bij patiënten in een laatste stadium van
Imelda | Dokter, hoe bedoel je?
dementie lukt het niet vaak om contact te krijgen, maar Rob lokt toch heel even weer contacten uit. Vooral het zintuiglijk prikkelen lijkt hier ontspanning en een soort verbondenheid te activeren. Rob is begin 1993 ontworpen door de Japanner Takanori Shibata en heet eigenlijk Paro. De knuffelrobot werd in Japan voor het eerst aan het publiek gedemonstreerd in 2001. De robot heeft elektronische ‘voelers’ en reageert op aanrakingen door de staart te bewegen, de ogen te openen of te sluiten. Deze knuffelrobot reageert ook op geluiden en kan stemmen herkennen. Hij kan ook emoties, zoals verbazing, blijdschap en boosheid, tonen. De geluiden die hij produceert lijken op die van een echte babyzeehond.
AAI, ROB EN PERSONEN MET DEMENTIE Een overzichtsstudie omtrent de invloed van AAI en een robot binnen zorginstellingen, voor personen die aan dementie lijden, was duidelijk. Zowel levende dieren als zorgrobots hadden een gunstig effect op depressie bij deze groep. De invloed op agitatie en de levenskwaliteit is niet overtuigend aangetoond. Als men AAI en een zorgrobot met elkaar vergelijkt is het duidelijk dat beide benaderingswijzen hun voor- en nadelen hebben. Bij personen met dementie was het effect op het emotioneel welzijn het grootst bij levende dieren. Maar robots overbruggen dan weer een aantal beperkingen die er bij hun biologische tegenhangers wel zijn, zoals: hygiëne, infectiegevaar, allergieën, …
N˚24 | 2022
61
Imelda
Eventkalender Maandag 27 juni en 26 september
Bloed geven 2022 Telkens van 17.30 tot 20.30 uur in de Kapel van ons ziekenhuis. Inschrijven op voorhand is verplicht via de website www.rodekruis.be
… je sinds dit jaar een online kostenramingstool op onze website kan vinden? Momenteel zijn er een 50-tal behandelingen waarvoor je de kosten kan inschatten. We zijn volop bezig dit gamma uit te breiden. Let op, dit is een schatting en is sterk afhankelijk van de gebruikte techniek, de ligduur, extra behandelingen of onderzoeken, mogelijke verwikkelingen of bijvoorbeeld van de prijs van implantaten en/of prothesen. Ga naar https://imelda.be/opname/kostprijs/prijsraming of scan deze QR-code.
62
…we in januari van dit jaar een topweekend hadden op onze kraamafdeling? Maar liefst 13 baby’s werden geboren op 28 uur tijd! De kraamafdeling draaide op volle toeren. De ooievaar heeft 2022 alvast goed ingezet! Als eerste op de hoogte zijn van het kraamnieuws? Volg onze kraamafdeling op Instagram: @kraamimelda … er sinds eind februari twee poetsrobots in ons ziekenhuis rondrijden? Hiermee zijn we het eerste ziekenhuis op het Europese vasteland die dit introduceert. De robots helpen onze schoonmaakmedewerkers bij het poetsen van de inkomhal, gangen en polikliniek. Zo hebben onze medewerkers meer tijd om de patiëntenkamers en verpleegafdelingen schoon te maken. De medewerkers konden stemmen voor de namen. Uiteindelijk kozen ze voor Spic en Span!
Imelda | Wist je dat...
DIERENSPECIAALZAAK
Met onze kennis en uitgebreide ervaring hebben wij de beste producten voor uw huisdier in ons assortiment. Naast voeding voor honden, katten en andere huisdieren, bieden we u een groot assortiment accessoires aan.
www.jestandpets.be Mechelsesteenweg 360, 2820 Bonheiden • info@jestandpets.be • Tel. 015 55 05 43
iX i4 T H E THE
100% ELECTRIC.
100% ELECTRIC.
Milieu-informatie (KB 19/03/04) : bmw.be
0,0 L/100 KM • 0 G/KM CO2 (WLTP)
OTTEVAERE • Leuvensesteenweg 135, 3191 Boortmeerbeek • Tel. 015 51 13 79 • www.ottevaere.bmw.be