Kult Issue 2

Journal of Cultural Studies Issue 2

Issue 2 Vol 1 Karapatang-ari Š 2018 ng Institute for Social Research at ng mga indibidwal na may-akda.

Reserbado ang lahat ng karapatan. Walang bahagi ng librong ito ang maaaring sipiin o gamitin sa reproduksiyon sa anumang anyo at paraan nang walang nakasulat na pahintulot mula sa may hawak ng karapatan.

Editor: Markus Aserit Mga Kontribyutor: Ivan Emil Labayne, Roma Estrada, Don Vittorio C. Villasin, Marren AraĂąa Adan, Rogene Gonzales, Reyzeljan De Los Trinos, at Merl Peroz Disenyo ng aklat: Reyzeljan De Los Trinos at Markus Aserit Para sa mga kontribusyon, puna, at/o mungkahi, mag-email sa kultjournal@gmail.com. I-like ang aming Facebook page: https://www.facebook.com/AdornoHauz/

v Marami Tayong Napag-uusapan Ngunit Walang Pinag-uusapan: Paano Maging Kritikal sa Isang Fast-Paced na Mundo Markus Aserit 1 Resist: Meme-ing Information, Persuasion, and Critique Roma Estrada 5 Mga Pagpupumilit ng Pamphlet at ang Paggamit ng mga Relihiyoso, Kapitalista, Rebolusyonaryo Ivan Emil Labayne 13 Zoon Politikon in the Age of Ultron Reyzeljan De Los Trinos 19 Googelisasyon ng Buhay: Paano Minamanipula ng Isang Search Engine ang Birtuwal at Pisikal na Mundo Markus Aserit 27 Ang Gaze o Titig sa Virtual na Espasyo Marren AraĂąa Adan 33 Disrupt It Yourself: Vaporwave as Counterculture Don Vittorio Villasin 39 Ibong Adorno Blogtable: Politika, Poetika, Palanca

Marami Tayong Napag-uusapan Ngunit Walang Pinag-uusapan1 Paano maging kritikal sa isang fast-paced na mundo

Naaalala ko pa ang una kong paggamit ng cellphone. Mga late ‘90s iyon.

Mula sa flip phone ng Siemens, nagpadala ako ng e-mail sa tiyuhing nasa abroad para magpabili ng laptop. Mabigat at malaki pa ang mga cellphone noon. Mabagal pa ang internet kompara sa standards ngayon.

Ang hirap maghanap ng lugar na may wi-fi connection at isang linggo rin yata ang lumipas bago ako nakatanggap ng reply mula sa kamaganak na nasa abroad.

Hindi maipagkakailang malaki na ang parte ng cellphone sa pangaraw-araw nating gawain. Dahil sa mga pagbabagong teknolohikal at kompetisyon sa merkado, mas mura na ang mga cellphone ngayon.

Mas dumami na rin ang paraan para magkaroon ng akses sa internet.

Mahigit 67 milyong Filipino na ang konektado sa cyberspace, ayon sa report ng Inquirer. Malaking porsiyento ng netizens na ito ay nasa social media, gaya ng Facebook, Twitter, at Instagram.

Sa commercials ng Globe Broadband at PLDTFibr, mapapansin ang pangakong “always connected” ng mga internet provider sa kanilang mga subscriber. Mayroong magkakaibigang biglang magkakabati kahit ilang taon nang hindi nag-uusap at may asawang biglang magiging malambing sa kabiyak na nasa abroad kahit ilang taon na itong hindi umuuwi.

Mula sa mga rotary phone at dial-up connection hanggang sa mga smartphone at 4G internet, malayo-layo na ang narating ng ating imahinasyon. Pero gamit ang mga makabagong teknolohiyang ito, tila nagiging paatras pa ang ating pag-asenso: dumarami ang may depresyon at internet anxiety, marami tayong napag-uusapan sa chat ngunit walang pinag-uusapan, at ginagamit natin ang kasaganaan ng impormasyon ng internet para manood ng pusang sumasayaw ng “Despacito.”

Kult: Journal of Cultural Studies

v

Sa bilis ng pagbabago at inobasyon, marapat lang na sipatin ang epekto ng mga makabagong teknolohiya at kung paano nito binabago ang ating pamumuhay. Ang mga piyesang kasama sa koleksiyon na ito ay pinili upang talakayin ang isyung dapat bigyang-pansin sa panahon ng internet.

Tinalakay ni Roma Estrada ang kapangyarihan ng memes na magpoliticize sa social media. Bilang takaw-pansing medium, nakikita ni Estrada puwede maging paraan ang mga meme para malibang ang tao, magkaroon ng pakialam sa mga isyung panlipunan, at mahikayat sila sa totoong pagkilos.

Ano ang relevance ng mga pamphlet sa digital era? Ang maliit na pirasong papel na ito ay naging instrumento sa mga kilusan sa panahon ng panggigipit ng estado. Tinalakay ni Ivan Emil Labayne ang mga political na posibilidad ng pamphlet at ang lugar nito sa panahon ng internet.

May piyesa rin sa koleksiyon na ito na tumatalakay sa superhero phenomenon na laganap sa Hollywood ngayon. Mula sa makukulay na pahina ng komiks, tinalakay ni Reyzeljan De Los Trinos kung paano tumalon sa big screen ang mga makapangyarihang nilalang na ito na ngayon ay kumikita nang malaki sa mga sinehan.

Sa musika, kinuwento ni Don Vittorio Villasin kung paano umusbong ang Vaporwave at kung paano nito binabago ang produksiyon at pakikinig ng kanta sa digital era.

Daldalhin naman tayo ni Marren Adan sa panopticon ng internet.

Sinipat ni Adan kung paano nagiging kasangkapan ang internet sa pagmamatyag ng netizens at kung paano nito namamanipula ang mga user. Ang patnugot naman ay tinalakay kung paano pinaghaharian ng Google ang aktibidad ng tao sa internet.

vi

Issue 2, Volume 1

Sa panahong mabilis ang palitan ng impormasyon, hindi na sapat na marunong magbasa, magsulat, at magbilang para matawag na literate.

Hinihingi na rin ang kakayahang sumuri ng impormasyon at maging kritikal. Dahil habang abala tayo sa pag-like at share ng bagong meme, lihim tayong minamatiyagan at pinag-aaralan.

1

Markus Aserit Patnugot

Halaw mula sa “Liham ng ama sa anak� ni Jose F. Lacaba, 2000

Kult: Journal of Cultural Studies

vii

Resist: Meme-ing Information, Persuasion, and Critique Roma Estrada

In this age when virtual platforms are becoming as influential to public opinion as traditional forms of media, we get to survey, evaluate, and upgrade our forms of resistance. Never mistake this however as an alternative to actual collective action. As early as this paragraph let it be clear that we try to politicize on social media and translate it to realization through actual solidarity.

Our online activism on Facebook is never complete without having to stumble upon memes, share them, and even make one. Following Dawkins for coining the word in 1976, we use memes because they spread like pieces of cultural information as they did back in the day, except that they are most likely much faster because they already evolved into what Godwin in 1993 called as internet memes, which have been characterized as “altered by human creativity” and “hijacked of the original idea”. In the contemporary context, the latter refers to pictures and written texts with modified contexts.

Though, this won’t be a workshop on meme-making like I mentioned a few posts ago to which many responded in positive. I am leaving that to the meme pages we have been subscribing to in our small community, given that there is actual need. Though I would rather start initiating inquiry on how we have been using them so far for the purpose of politicization and criticism. Though others may have doubts, I have always been interested about the strength of the virtual platform for political persuasion. Because otherwise, the state wouldn’t be sparing millions for maintaining @Mocha Uson Blog, @For the Motherland - Sass Rogando Sasot, and thousands of paid trolls swarming in the comment section.

In so far as my exposure and observations go, presentations of internet memes can be majorly divided into factual and altered, in which factual memes refer to texts whose contexts remain intact (neither removed Kult: Journal of Cultural Studies

1

nor altered though may have been overemphasized or underplayed) and altered memes referring to the opposite. We use both forms in raising awareness and curiosity and exercising critique by sharing and creating our own.

Like any other phenomenon, internet memes arose from an era whose concerns they are bound to address and embody at the same time: an omnipresent virtual platform, an instant and fleeting experience of information, a schizophrenic consumption of texts characterized by unconnected varieties, a platform vulnerable to deceit, anonymity, and multiplicity. Apart from the actual civil wars in the middle East, between Palestine and Israel, between the NPA and the military in the outskirts, in the virtual platform today we participate in the evercontinuing political meme war against the liberals and the DDS. As for politicization, our usual practice is either sharing a factual meme through the “Share Now” option or captioning it off briefly through “Write Post”. Personal observations show that people respond more to the latter. As an advocate of #ExplanationAsExpression, I suggest the latter more effective in arousing awareness, curiosity, and response because it gives an angle to the meme: You are either for or against and either way, you show your own take as a sharer. Once I asked an FB friend about his opinion on his own shared link only to find out that he was actually against it. However, not everyone clarifies as much as not everyone captions his links / memes.

In creating factual memes, we usually place the picture of the speaker with the highlighted statement in quotations. We also create infographics that simplify interpretation of data. Driven by a little more creativity without crossing into altered memes, we also juxtapose statements and data to prove a point. A few infographic memes I encountered recently include Why Are Palestinians Protesting in Gaza?, Why Should You Form A Union in Your Workplace?, and A List of the Richest Exploitative Landowners in the Philippines. Big thanks to different militant nationalist groups for taking effort in creating and circulating them for these can never make their way to mainstream media. Journalistic as they are, factual memes can even be more angled also through one or two witty and / or curious captions. Lest strengthen

2

Issue 2

the word “armchair” in the so-called “armchair activism”, we are encouraged to make captioning a habit.

While nowadays memes are serving the popular purpose of entertainment than information, we make ways to marry both through sharing and creating altered memes: Entertain and politicize people at the same time. Interestingly, altered memes challenge contexts by deconstructing and reconstructing Saussure’s concepts of signified and signifier. Nowadays, we reinvent popular images by altering each element with those of the new context we are trying to create and make a pastiche of related and unrelated images. By mixing and matching contexts, we form new politically charged texts which oftentimes root from the strength of satire.

Last school year I tried culminating my lesson on satire with a mememaking activity. Most outputs were humorous but were scarcely satirical, which means that the memes got stuck with presentation but did not get to the plane of attack. Their outputs might also be telling me that either they are not getting enough exposure to satirical memes or that if they are, the memes are not satirical enough.

To attack a system / ideology / anything that is deemed foolish primarily through mockery as satire’s primary objective is strongly achieved in altered memes because humor comes instant in the union of old Kult: Journal of Cultural Studies

3

and new contexts. Faithful to McLuhan’s medium as message, to be meme-worthy means to be put in a spectacle, to be circulated, to be critiqued. In the Philippine literary scene, different meme pages have appeared to criticize practices that take root from uncommitted writing, padrino system, Marcos-cum-Duterte politics, overemphasis on literary distinctions among others. These pages include Philippine Literature Memes, Panpil 101 Memes, and Mga Pang-Palanca na FB Posts. Using altered memes, they make commentaries by combining random images then labeling them with some literary related elements.

While we can treat meme-critiques (factual or altered) as part of the long-term intellectual revolution in the virtual platform, we can ponder about and evaluate this form’s possibilities. How can one tell their effectiveness? I surmise that like any other forms of critiques, memecritiques succeed whenever they create fresh spaces for discourse by insisting on relevance in terms of content and presentation, whenever they are able to reach aspiring writers and get them to thinking that there can be another way of entering the literary scene other than pleasing the tastes of senior writers, whenever they offer new insight.

Recently memes have transcended from the virtual platform to the material world: you can now actually download and print the template of Duterte-Drinking-Your-Pee Face and paste it not only into your own urinal but also into public ones if your wish. The DDS complains offensive, indeed a glaring proof of a myopic vision (in touch with the abstract and out of touch with the concrete): getting offended over Duterte’s face in urinals, his burning effigy, visibility of graffiti in the streets, etc. by failing to see them as symbols, a rather low-key means of resistance against the concrete oppressive apparatuses of the state: senate, congress, supreme court, police, the military. As if these aren’t enough, even social media. While we march on the streets to show resistance against the former ones, we show visibility in the last platform: we post, we comment, we respond, we inform, we persuade, we politicize.

Because the least we can do is hold on to creativity in the face of oppression, we meme.

4

Issue 2

Mga Pagpupumilit ng Pamphlet at ang Paggamit ng mga Relihiyoso, Kapitalista, Rebolusyonaryo Ivan Emil Labayne

Pulitikal ang dating ng pamphlet bilang isang anyo ng pagpapahayag.

Parang mahabang speech sa mga protesta pero nakasulat at pinamimigay nang malapitan, hindi naririnig lang kung madaan sa Mendiola. Mula mga old-school anarkista, komunista at sosyalista ng 19th century sa Kanluran hanggang mga aktibista na nagpapasa-bilis sa isa’t-isa nung Martial Law sa Pilipinas, may political permutation ang akala-mong inosenteng piraso ng papel.

Alternatively, di lang simpleng flash-ED (educational discussion) slash Ed (editorial) ang pwedeng hitsura at function ng pamphlets: tadtad ng datos tungkol sa mga isyu (bilang ng out-of-school youth, kakulangan sa classroom, teachers, facilities halimbawa kung lagay ng edukasyon ang isyu) na siya naming magiging basehan ng panawagan (Itaas ang Educ Budget/ Tutulan ang Commercialized, Colonial at Fascist education etc).

Ilang dekada at ilang milya mula rito, buhay sa UK ang aktibistang grupong Spies for Peace. Isang panahon, [they] viewed the British government’s use of the threat of nuclear war as a way to control a docile populace. The group broke into a high-security military compound near Reading (RSG-6, the ‘Regional Seat of Government’) and copied information concerning the UK government’s emergency-shelter plans for politicians and civil service personnel. This information was published in 4,000 pamphlets (Danger! Official Secret RSG-6) and widely distributed…”1 Minsan, ang itinataya sa mga pamphlet ay ‘di lang madugong pananaliksik sa mga datos at mabusising pagbuo ng mga pahayag. Minsan, tahasang nakataya ang seguridad, ipinupusta para sa mga kritikal na impormasyon.

1 Claire Bishop. Artificial Hells: Participatory Art and the Politics of Spectatorship (London: Verso, 2012), 83.

Kult: Journal of Cultural Studies

5

Ngunit hindi laging nagbubuwis-buhay o nakikipagbuno sa labas ang pamphlet, hindi ito laging ipinamimigay o ikinakalat. Maaari itong makulong, literally at symbolically framed—pasok sa isang frame o framed sa pamamaraang maaaring makadagdag, kundiman makapagbago sa mga nauna nitong diwa.

Sa proyektong “Waiting for Godot in New Orleans” ni Paul Chan halimbawa, ni-restage ang sikat na palabas sa isang komunidad na nasalanta ng Hurricane Katrina. Ngunit maliban sa “tragicomedy in two. acts,”2 bahagi rin ng proyekto ang “eight months of workshops and teaching” tungkol sa teatro para sa mga taga-komunidad.

Isang isyu na lumabas mula rito ang angal ng mga residente na nagagamit sila—at ang kalagayan nila—para sa “catastrophe tourism.”3 Parang hawig sa disaster capitalism ngunit iba ang layunin; well-intentioned naman siguro ngunit may panganib na i-fetishize ang kalagayan.

“Concrete help” raw at hindi art ang gusto ng mga residente. Bunsod nito, naglaan ng panahon si Chan sa komunidad para magturo tungkol sa sining at teatro. Dudulo ito sa pag-realize ng Godot play set in New Orleans.

Kinalaunan, ibebenta ni Chan ang archive ng buong production sa MoMA. Sa tanyag na museum, dinisplay ang archive bilang “three walls of papers pasted onto blown-up photographs of the Lower Ninth Ward (working notes, maps, the seminar syllabi, Susan Sontag’s essay on her production of Waiting for Godot in Saravejo), radical pamphlets framed behind glass, three blue plastic sheets, three ‘sculptures’ used as props in the performances…”4 Kagaya ng kahit anong proseso ng reframing o repackaging, lagi’t-laging mayroong naiiwan, nasasagasaan, nababago, nadaragdag: “the selection of objects in Chan’s display is geared towards representing the theatrical production rather than to the social and political events occasioning this work.”5 Sa kaso ng pamphlet dito, anumang “radical” quality na meron ito ay may mga iba nang maaabot na tagabasa at tagamasid. Kapalit nang mas mobile, risky, at papalabas

Ibid, 251 Ibid, 252.

4 Ibid, 252-254.

5 Ibid, 254.

2 3

6

Issue 2

na praktika ng pamimigay ng pamphlet ay ang pagsuot at paglagi nito sa isang glass sa isang museo. * Sa Postscript sa kanyang Under Three Flags, binalikan ni Benedict Anderson ang isang tagpo noong 2004 habang naghihintay sa kanyang lecture sa UP: “A youngster came by to hand out leaflets to the customers, all of whom casually scrunched them up and threw them away once he had left. I was about to do the same when my eye caught the title of the one-page text. ‘Organize Without Leaders!’ The content proved to be an attack on the hierarchies of the country—boss-ridden party-political, corporate capitalist, and also Maoist Communist—in the name of ‘horizontal’ organized solidarity. The leaflet was unsigned, but a website was appended for further enquiries.”6 May hawig sa pamimigay ng mga sobre sa jeep o bus—mga nanghihingi ng abuloy dahil kinanser sila ng lipunan, goiter o kawalang-pagkakataon; mga umaasa sa ilang barya kapalit ng salita ng diyos o himalang tugtog ng gitara—lalo sa eksenang lalamukusin ang papel at itatapon (pero mas madalas sa jeep o bus, isasauli na lang ang sobreng walang laman).

Sa parehong tagpo, halos inutil ang piraso ng papel. Ngunit hindi rin buong-buo ang kawalang-halaga: minsan, nakakakuha ito ng kapalit ng limampiso o bente. Minsan, tatatak ito sa isang scholar at magka-cameo pa bilang anekdota sa dulo ng isang libro, pampukaw ng utak. * At ang posibleng lakas ng mga pulitikal na piraso ng papel—leaflets, pamphlets, statements—ay di lang nagmumula sa pang-uudyok nito: Organize! Ibagsak! Patalsikin! atbp. (mga pang-uudyok na sana ay nailinaw ang pinagmumulan). Maaari ring nagmumula ito sa mga impormasyong inilalahad—at sa pag-enable mismo ng papel sa paglalahad na ito Dito madalas naa-appreciate ang mga posibilidad na binuksan ng sistema ng pasa-bilis noong Batas Militar. Umusbong ang pasa-bilis bilang maniobra sa harap ng mapaniil na kalagayan--kontrolado ang media at mahirap ang communication in general. Ang mga di nababalita sa crony press ay nailalathala sa mga underground at munting publikasyon. Ang mga pag-uusap na di magawa openly ay nagagawa sa moda ng pasabilis.

Benedict Anderson, Under Three Flags: Anarchism and the Anti-Colonial Imagination (Pasig: Anvil, 2006), 234.

6

Kult: Journal of Cultural Studies

7

Sa pelikulang Soy Cuba, ni-raid ng mga otoridad ang isang kuwarto kung saan nagpi-print ang mga kabataan ng pamphlet na naglalaman ng pahayag tungkol kay Fidel Castro. Layunin nitong pabulaanan ang kumakalat na balita (fake news before there was “fake news�) na patay na si Fidel. Kontra dito, nagpakalat (more aptly: nagpaulan?) sila ng papel na nag-aanunsiyo sa totoong kalagayan ni Castro. (Side dish:

napapaisip kung nakakatawa ba ito actually, o symptomatic sa positibong lagay ng rebolusyon sa Cuba: ba’t isisigaw kung asan si Fidel, paano kung tugisin siya don ng mga kaaway? O baka naman, sobrang lakas na ng rebolusyon kaya hindi na risk ang ganitong pagbubunyag ng lokasyon?)

Kuha ni Angelo Suarez

Noong National Walkout Day nung Pebrero, nakuhaan ang eksena sa taas kung saan binabasa ng ilang miyembro ng kapulisan ang isang statement na pinamimigay sa rally. Pasilip ba ito sa potensyal ng pagkakaintindihan, kundiman pagtutulungan sa pagitan ng dalawang kampo? Ilang anekdota na ang lumabas kung saan nagpahayag ng suporta sa isa’t-isa ang mga nagpoprotesta at mga gumagampan ng tungkulin bilang mga pulis: kung paanong ang huli ay suporta rin sa mga isyung pinagalalaban ng una o kung paanong ang mga raliyista ay isinasaalang-alang rin ang lagay ng mga pulis bilang mamamayan. Magiiba lang ang ihip ng hangin kung may gumamit ng di makatarungang dahas mula sa kahit anong panig, ngunit madalas ay nagsisimula sa kapulisang pinapagana ng estado.

Alam kong sikat si Kendall Jenner pero meron pa kayang nakakaalala sa banned Pepsi commercial kung sa’n umekstra si Kendall para maki-

rally kunwari sa mga “Join the conversation” types? Dumulo ang eksena sa pag-aabot ni Kendall ng Pepsi sa isang pulis na tinanggap naman ang inumin-asukal mula sa modelo. Matapos nun, naghiyawan ang mga nagmamartsa sa commercial; finally, nalaman na siguro nila ang point ng kanilang ginagawa (Uminom ng asukal-softdrink!) maliban sa malabong “Join the conversation” atbp.

Di ko mapigilang pansinin ang pagkakatulad, na kailangan ko rin lang tuntungan upang bulabugin ang pagkakaiba ng dalawang eksena: sa isang banda, mga pulis sa totoong rally sa Pilipinas, hawak (binabasa sana) ang pamphlets na pinamimigay; sa kabilang banda, ang socially involved na si Kendall sa isang commercial, nag-aabot ng Pepsi sa isang nakatamemeng pulis. Hindi na bago ang pag-coopt ng pop culture at advertising sa mga imahe at wika ng protesta at pakikibaka; ang bago ay ang #muntangang representasyon na magko-coopt na nga lang e malawakan pang masisita at maba-ban. Pero mukhang it’s less about the foolish ad than the potency and currency of the protests—particularly ang #BlackLivesMatter campaign. Agaran at matindi ang pag-call out sa kalaban, sa nanggagamit. Ang sinasabi ay hindi lang “Hoy Pepsi, mali yang representasyon mo ng protesta, itama mo” kung hindi Hoy Pepsi, itigal mo yang ginagawa mo. Pinalalabnaw ng maling representasyon mo ang sinasabuhay namin!” * Lagi’t-laging tempting tanungin kung may lugar pa ba ang ganito ganyang mga materyal na bagay sa panahong digital na ang kalakhan— sex, shopping, pagbabasa, pakikipagkaibigan. Kailangang usisain ang temptation at ang posibleng pagkahulog rito: samantalang ‘di dapat ikaila ang hamig ng digital, dapat ding hamunin ang implikasyong digital na ang kalakhan, at kahit totoo man, ay hindi naman siyang pinaka-makapangyarihang saligan ng pang-araw-araw.

Mula rito, isang pagkalembang: nasaan ang pamphlet kasabay ng digital? Nariyan pa rin naman ang sari-saring porma ng pamphlet na nang-iimbita ng pagsubok—produkto man o karanasan o kaisipan ang susubukan: fastfood coupons, hiring sa call center, Jesus is Coming, Kabataan, tumindig laban sa Tuition Fee Increase!

Tulad ng mga salita, kahulugan, institusyon at lipunan at large, larangan rin ng tunggalian ang mga bagay. Katapat ng “incorporation”

(pag-coopt ng status quo sa “signs of resistance” ng subcultures atbpng. revolutionary movements—mula Che shirts hanggang cola ads) ang “detournement” ng mga Situationist (“subversive appropriation of existing images to undermine their existing meanings”).

Ayan ang inidoro: uupuan mo ba’t tataehan after ngumasab ng daing?

Ilalagay mo ba sa museum at tatawaging ahrt? Ido-donate mo ba sa mga maralitang walang sariling kasilyas?

Ayan ang piraso ng papel: lalamukusin mo ba dahil ikaw e niraratrat ng writer’s block sa’yong solitary space? Ipamumunas mo ba sa basa mong pwet? Susulatan mo ba ng Ten things I Need to Know I learned from Duterte? Susulatan mo ba ng “Imperyalismo Ibagsak”?

Sa pagka-palasak ng “Para kanino?” (which does not invalidate it), nakakalimutan ang ibang tanong: heto ang materyal, ang kultural na produkto, paano ito gagamitin; saan ito ilalapag; ano ang layunin, tunguhin? Paano ito bubuuin, ipapakalat?Habang nagsi-circulate ang sangkaterbang materyal online, may pailan-ilang pamphlet pa rin na pinapasa sa kalsada. Ang tunggalian ay hindi lang sa larangan ng kahulugan kundi pati sa lunan ng kanilang pag-ikot at palitan.

Kult: Journal of Cultural Studies

11

12

Issue 2

Zoon Politikon in the Age of Ultron Reyzeljan De los Trinos

1. The box office success of the Avengers: Infinity War cements the legacy of the Marvel Cinematic Universe in mainstream popular culture.

Although this could be largely attributed to Disney’s acquisition of the comic book company’s superheroes and Mickey Mouse’s deep pockets funding long-term marketing strategies and hype-up campaigns, we should not discount other factors that contributed to the resurgence to the mainstream of the superhero genre. Prior to the revamping of the Avengers’ storyline with the creation of Iron Man back in 2008, only a handful of superhero movies enjoyed great successes in the big screen.

2. From our childhood, we remember reruns of Superman and Batman starring Christopher Reeve and Michael Keaton respectively (Val Kilmer also played Batman in the 90s), from Marvel’s counterpart, DC Comics. X-Men, one of Marvel comics biggest icons was released in 2000 followed by Spider-man in 2002. Fantastic Four, Marvel’s first superhero team was also released in 2005. The post-2000 surge of production of Marvel comics’ superheroes was part of the company’s attempt to re-introduce the superhero genre to a new generation of readers. Although the first tranche enjoyed only limited success – X-Men was literally reintroduced with a new timeline in 2011; Spider-man was revamped twice, first with Andrew Garfield’s replacement of Tobey Maguire and then with its integration into the MCU; the Fantastic Four was, well, after two revamps, still considered a flop – the successful acquisition of Disney to the screening rights of Marvel superheroes displayed the might of capital in giving direction to an otherwise subcultural phenomenon.

3. One can not discount that superhero comics are inherently political in nature. The mainstream comic industry that we know today are by-products of propaganda war and innovations in mass media production in the earlier part of the 20th century. This political tradition are embedded in the comics both subtly and in loud colors (And how can Kult: Journal of Cultural Studies

13

one be more political than naming your hero Captain America.) The formula of good guys fighting against bad guys is the most basic essence of any propaganda. And whoever gives the cape to the good guys controls the propaganda machine that is only exacerbated by mass media consumption.

Captain America Comics #1, 1941

4. Looking into the case of Iron Man’s three films will show us the recurrence of this position. In the first Iron Man film, the titular Tony Stark was kidnapped by terrorists in Afghanistan – emulating and blatantly displaying American troop’s intrusion into the same territory in the name of peace. The second film then resurrects America’s foe from the cold war, now building from what remains of the technological and weapons race that echoed throughout the cold war. The third film presented more subtlety with the introduction of a villain named Mandarin, dropping hints on the inevitable head-to-head collision of China and America that is already happening today in the form of development and trade war. The twist for the third film showed that the Mandarin was nothing but a puppet used by a privately funded American think-tank to emulate fear through symbolism – presenting a simulation of everything that Americans fear.

5. As most American superhero narratives go, every Iron Man win presents the expression of American ideals and practice – free market values, industrialism, and the inevitable triumph of American liberal democracy against any terrorist groups, rogue states, and basically every society that sees themselves on the wrong side of Iron Man’s repulsion beam – or its real-life counterpart: bullets of democracy. From Nicaragua to Iraq, repulsion beams quell revolts, perpetuate systemic violences, mas14

Issue 2

sacre civilian populations, all for the sake of American-branded democracy. And even beyond these physical interventions, third world policies are being drawn up in board meetings inside the Pentagon or even the financial institutions in Washington DC. 6. This political stand is further embedded as an ideological truth when you bring Tony Stark into the larger equation presented by the Avengers. Now the billionaire technocrat stands with an all-too virtuous American soldier, a Norse God, a pacifist Dr. Jekyll and Hyde, a former Russian sleeper agent, the other one that reminds us of Robin Hood, all backed up by the most covert American initiative that can make the CIA look like child’s play. If one can see Tony Stark’s weakness when he is just Iron Man, as part of the Avengers, all of his shortcomings are downplayed and smoothened out vis-a-vis his team. On the other hand, the Avengers’ literally out-of-this-world enemies – Loki, the Chitauri, and of course, Thanos – would further cement their position as the good guys. After all, in the good v. bad narrative, no one expects to side with an all-too-alien species. Now the Afghan rebels and the remnants of the Soviet era are walking the same line with the Norse God of Mischief and demon spawns from another side of the universe.

7. But of these villains, one really stands out. The second villain of the Avengers storyline, Ultron, was Stark and Banner’s creation – the outcome of Tony Stark’s paranoia of bigger and more evil things that might come out of dimensional portals. Ultron started out as a global defense initiative similar to the Avengers, but powered by an Artificial Intelligence several measures more complicated than Jargon. The project, if we are to read between the lines, is designed to automate the earth’s defense that would in time make the Avengers obsolete. According to Ultron, “Everyone creates the thing they dread.” (2015) This draws comparison between Ultron and the Sentinel initiative in the X-men – both projects were meant to protect the human race, but after AI miscalculations, turned against the human race that they were both sworn to protect.

8. Ultron’s foresight and ultimately, its head to head collision with the Avengers show us the dangers of Artificial Intelligence. Ultron – as the allusion for AI gone wrong – slipped into the internet and used the media as a chrysalis of sorts while it gestates in the nooks and crannies of the internet’s intricate web of information. The amount of data Kult: Journal of Cultural Studies

15

made available to Ultron in the internet allowed it to manipulate whole systems and design itself to be notches stronger than what Stark and Banner could ever imagine and create. Terminator’s Skynet, the Matrix, Meet the Robinsons’ Doris join the ranks of Ultron as AIs that developed sentience which in turn misinterpreted the purpose of their creators. And this literary trope slowly inches its way towards reality.

Just a few months ago, Elon Musk (the one seemingly closest to Stark’s futurism) reminded us of the probable perils presented by the development of artificial intelligence. The leaps and bounds in our technology are getting higher by the day, smartphones are becoming smarter and smarter, as updates and new models are being released.

9. Ultron’s growth to power was dependent on the information that was made available to the internet. The key term here would be made available, as what was echoed in the recent fiasco that shoved Facebook and Cambridge Analytica into the spotlight. Facebook and other social media companies function as platforms that play host to information of hundreds of millions of subscribers. Most of the information siphoned

by CA from Facebook are information that were made available by consumers that were just collected by the platform and sifted by CA’s algorithms. Referring to the scandal caused by Cambridge Analytica, Grewal, Facebook’s Vice President said that “the claim that this is a data breach is extremely false.” The users gave their consent when they chose to sign up for the app, CA’s researchers then, harvested their data in the most legal sense possible.

10. Perhaps we feel that the age of AIs gone haywire tastes a bit too futuristic, but the roots of the same probable perils can already be felt with how we handled Facebook’s privacy issue. Although CA’s case has already showed us that the most valuable resource in the age of information – consumer’s data – can be compromised in the name of capital, the campaign to make Facebook accountable died down after a few weeks with the company getting nothing more but slaps on the wrists and regulations that are almost impossible to enforce. On the one hand, Facebook – and other social media platforms – essentially remain out of reach as their spaces transcend the boundaries of nation states and 16

Issue 2

their law enforcement capabilities. On the other hand, our simulated addiction to social media platforms have already transformed them into extensions of our daily lives – the majority of us simply could not live without it. Data breach or privacy issues, whatever we want to call it, are just by-products of our inherent need for connection and communication that we would slowly learn to accept.

Kult: Journal of Cultural Studies

17

18

Issue 2

Googelisasyon ng Buhay: Paano Minamanipula ng Isang Search Engine Ang Birtuwal at Pisikal na Mundo Markus Aserit

Katatapos ko lang basahin noon ang nobelang Empire of Memory ni Eric Gamalinda—tungkol ito sa dalawang reporter na inutusan ni Marcos rebisahin ang kasaysayan ng Filipinas. Kaya naman isinulat ko sa search bar ang pangalan ni Marcos. Pero hindi pa ako natatapos sa pagta-type, may ilang suggestion na ang search engine kung ano ang hahanapin ko.

Ito ang mga lumabas sa autocomplete suggestions: “Marcos is a hero,” “Marcos is a hero essay,”at “Marcos is the best president.” Ilang segundo akong napatigil at nagtaka. Parang lumabas sa totoong buhay ang mga isinulat ng dalawang karakter sa nobela.

Curious kung anong lalabas na resulta, sinubukan kong i-click ang unang lumabas sa listahan. At presto, nagbigay ang Google ng mga katibayan kung bakit bayani si Marcos. Una sa listahan ang isang mahabang sanaysay na nakapost sa Quora.com, isang forum site.1 Pangalawa, ang artikulo ng Inquirer tungkol sa pahayag ni Duterte na bayani si Marcos at “he was the greatest president. Why do we have to debate on that?”2 Sa isang saglit, may pakiramdam akong napunta ako sa isang alternatibong mundo kung saan maraming nagawa si Marcos sa Filipinas at naging kapaki-pakinabang sa bansa ang Martial Law. Google ang pinupuntahan ng internet users kapag may hahanaping impormasyon sa internet. Sa katunayan, ginagamit nang pandiwa ang Google3(“I-Google mo lang”). Itinatag ng mga Amerikanong sina Larry Page at Sergey Brin noong 1996, ang kompanya ay may pangunahing layunin na “organise the world’s information and make it universally accessible and useful.” Ibinibigay ng Google ang pinakamainam na sagot sa impormasyong hinahanap ng user.

Malaki ang kakayahan ng Google Search Results na impluwensiyahan ang pag-iisip ng tao4 (Epstein, 2015). Sa bawat search, naniniwala ang Kult: Journal of Cultural Studies

19

user na tama ang kanyang nakikita.Kaya lang, sa pagkakataon nga na isinulat ko ang pangalan ni Marcos, ang unang lumabas ay siya ay isang bayani. Hindi rin issue ang lengguwahe. Sinubukang kong i-type “Si Marcos ay� at ang lumabas ay mga blogsites na nagtatangol kay Marcos bilang magaling na presidente5.

Ngunit paano nga ba gumagana ang search results ng Google? Ang search engine ay naglalatag ng mga sagot base sa kanilang popularidad; hindi factor kung totoo ang impormasyong lalabas. Nakabase rin ang resulta sa mga websites na madalas binibisita ng user at mga salitang itina-type. Ito ay para maging personalized ang resulta. Sa katunayan, may data ang kompanya kung anong ads ang bebenta sa user6; alam nila ang mga binabasa mong libro, mga bandang pinapakinggan, at applications na ginagamit7; alam din nila kung saan ka nagpupunta tuwing sasakay ng Uber o Grab gamit ang Google Maps8.

Personal na Impormasyon Kapalit ng Libreng Access Kung iisipin, mukhang hindi magaling na librarian ang Google. Kung maghahanap pala ako ng impormasyon tungkol kay Marcos, ang ibibigay nito ay mga librong nagpapatunay sa kanyang kabayanihan.

Ngunit hindi lang ganito ang ginagawa ng Google, lihim din nitong sinusundan ang user kahit saan magpunta sa internet. At kung susundin ang paghahambing sa librarian, tatandaan ng Google ang mga librong binasa ng user at gagawa siya ng profile ng mga hilig nito at ibebenta ang impormasyon sa kapihan sa labas para malaman ng barista kung oorderin ba nito ay cafe latte o espresso.

Isa sa mga dahilan kung bakit natalo ng Google ang mga kalabannito ay dahil matagumpay nitong naibibigay ang interes at gusto ng mga 20

Issue 2

users. Kaya sa paglaganap ng fake news sa Facebook at Google, hindi maiiwasang usisain kung ano ang puwedeng maging pananagutan ng dalawang higanteng kompanyang ito. Sa kaso ng Cambridge Analytica, na illegal na nakakuha ng personal profile ng 50 milyong mga user ng FaceBook, matagumpay nitong namanipula ang 2016 eleksiyon ng Amerika upang manalo si Donald Trump9 at ipanalo ang Brexit Campaign.10 Nagawa ito ng Cambridge Analytica sa pamamagitan ng paglalagay ng “micro-targeted ads” sa mga user base sa kanilang hilig at gusto.

Sa Google, lihim nitong kinukuha ang cookies—mga “crumbs” na naiiwan ng user pagkatapos bumisita sa isang website—para malaman ang susunod na hahanapin o gagawin ng user. Sa panahon ngayong Google Chrome ang default browser ng mga internet user, mas mahirap iwasan ang pagmamatyag ng Google.

Libre ang akses sa Google. Ngunit ang kapalit nito ay personal na impormasyon ng mga user na ibinebenta ng kompanya sa mga advertisers.

Atensiyon at impormasyon ng mga user ang inilalako ng Google sa mga gustong mag-advertise sa kanilang platform. Ang kalakarang ito ang pangunahing pinagkukunan ng kita ng kompanya.

Bago ang internet, ang mga nagbebenta ng produkto ay nag-a-advertise sa TV o radyo para i-anunsiyo ang kanilang ibinebenta. Binago ng Google ang ganitong sistema. Inaalok na ng Google ang impormasyon at atensiyon ng mga user sa mga advertiser. Sa ganitong sistema, mas epektibong nakukuha ng mga advertiser ang kanilang target market dahil kabisado ng Google ang panlasa ng kanilang mga user.

Kung ganoon, ang paghahanap ng impormasyon sa Google ay may kaakibat na distraction dulot ng mga ad. Katulad ng isang stalker, sinusundan din ng mga ad ang user sa kanyang pagbisita sa iba’t ibang website. Isang beses, naghahanap ako ng bagong basketball shoes sa Lazada. Hindi naman talaga ako bibili, nag-checheck lang ng mga posibleng bilhin. Ang nakapagtataka, kahit lumabas na ako sa website ng Lazada, sinusundan pa rin ako ng mga produktong tinignan ko lang kanina sa shopping website.

Kult: Journal of Cultural Studies

21

Para sa mamimili, mahirap iwasan ang alok ng produktong gusto nila at palaging nakikita. Parang epekto rin ng commercials sa TV: Kailangang makita nang paulit-ulit para tumataktak sa isip ng mamimili. Sa internet, makikita ang mga ads kasabay ng pagbisita sa iba’t ibang website.

Alam ng Google ang aking kahinaan. Kaya nang dumating ang suweldo, binili ko na ang sapatos na palaging nagmumulto sa screen.

Umpisa pa lang sa mga plano ng Google ang autocomplete search. Dahil sa dami ng datos ng kompanya, may sapat na itong kaalaman kung ano susunod na gagawin ng mga user. Sa hinaharap, maaaring alam na ng Google ang susunod mong gagawin bago mo pa ito malaman.

Googelisasyon ng Virtual na Mundo Search engine ang pinagsimulan ng Google. Ngunit bukod dito, patuloy pang lumalaki ang negosyo ng Alphabet, ang kompanyang nagmamay-ari sa Google. Mayroon itong cellphone line (Nexus), internet browser (Google Chrome), electronic mail system (Gmail), at online translator (Google Translate). Hawak rin ng Alphabet ang pinakamalaking video sharing website, ang Youtube. Pati mga libro at mapa ay pagmamay-ari na rin ng kompanya, ang Google Maps at Google Books.

Sa ngayon malaki ang ginagastos ng kompanya sa pagbuo ng mga artificial intelligence (AI). At ayon sa ulat ng Business Insider11, may mga investment din ang kompanya sa Calico, isang biological research company na ang layunin ay “to cure death�.

Sa dami ng ari-arian ng Alphabet--pinatatakbo rin nila ang Page at Brin-maaaring sabihin na kontralado nito ang malaking parte ng internet.

Sa katunayan, may mga taong nagsasabi na mas magaling ang Google kaysa sa internet. Nakatatawang pagkakamali pero hindi maipagkakaila ang kontrol ng Google sa birtuwal na aktibidad ng mga tao.

Gaya ng ginawa nila sa users, binabantayan din ng Google ang mga website na nasa internet. Ini-i-scan nito ang sulok-sulok ng internet para makita ang eksaktong hinahanap ng mga user. Minamapa ng kompanya ang birtuwal na daigdig para epektibong magbigay ng sagot.

22

Issue 2

Kaya hindi nakakapagtakang sa loob lang ng 0.2 seconds may sagot na sila sa iyong tanong (average search result ng Google).

Ang problema, ginagamit lang ng Google ang content ng ibang website.

Ang impormasyong lumalabas sa search results ay mula sa websites na hindi pagmamay-ari ng kompanya. Gumagawa lang ng listahan ang Google kung saan makikita ang impormasyong hinahanap ng user, at kumikita nang malaki ang kompanya mula rito. Malaki na ang negosyo ng Google kaya hindi na rin ipinapatanggal ng ibang website ang kanilang content sa search results. Kung hindi sila nandoon, hindi makikita ang kanilang website; hindi sila mag-eexist sa birtuwal na mundo.

Googelisasyon ng Pisikal na Mundo Hindi lang birtuwal na mundo ang gustong sakupin ng Google. Sa ngayon, may mga hakbang na ang kompanya para i-scan ang buong mundo (Google Maps) at mga libro (Google Books) para isama sa Google Experience.

Sa proyektong Google Books, ini-i-scan ng kompanya ang mga pisikal na libro para i-save sa kanilang database. Pagkatapos, ang mga librong ito ay magiging available sa Google Books app. Ang proyekto ay naka-ugnay sa pilosopiya ng kompanya na i-organize ang lahat ng impormasyon sa buong mundo. Ngunit hindi ito trabaho ng isang pribadong korporasyon, ayon kay Jean-Noel Jeanneney, Presidente ng the French Biliotheque National. Sa kanyang pagsusuri sa Google Books, malaki ang bias nito sa Old English literature12 dahil nakita niyang walang gaanong representasyon ang malalaking pangalan sa literatura katulad nila Hugo, Cervantes, at Goethe sa proyekto. Bagaman napaka-French-European ng argumento ni Jeanneney, mapapatunayan dito na may tila kagustuhan ang Google na mas iaangat ang kulturang Amerikano. Dagdag pa ni Jeanneney, may "Anglo-Saxon atmosphere" sa virtual library ng Google.

Bukod sa mga libro, gusto na ring i-digitize ng Google ang buong mundo. Kung magta-type ng adres sa Google Maps, puwede nang tignan kung ano ang itsura ng isang lugar nang hindi umaalis sa kinauupuan.

Subukang i-type ang sariling adres sa Google Maps, pumunta sa street view, at makikita na ang itsura ng iyong bahay mula sa labas.

Kult: Journal of Cultural Studies

23

Sa Google Street View, ipinapakita ang realistikong itsura ng isang lugar. Mas detalyado kaysa sa bird’s eye view ng Google Maps. Makikita sa “Street View” ang mga katabing gusali, tindahan, o mall ng lugar na pupuntahan. Ang digital na kopya ng lugar ay galing sa mga retrato ng area na pinagsama-sama ng Google. Sa analog era, kinakailangan magdala ng malalaking mapa ang mga manlalakbay upang maging gabay.

Sa panahon ng internet, puwede nang makita ang itsura ng building o kalsadang pupuntahan nang hindi umaalis sa kinauupuan!

Negosyo ang Google, at sa dami ng datos na hawak nito ay hindi malabong mangyari na gamitin nila ito upang talunin ang mas maliliit na kakompetensiya. Ang mga datos ay magagamit din para matukoy ang mga produktong papatok sa mamimili. Sa ngayon, naglalaan ang kompanya ng panahon at kayamanan sa teknolohiya ng AI, self-driving car, virtual reality, at healthcare. May mga panukala nang buwagin ang kompanya upang maiwasan ang monopolyo, pero mukhang hindi pa mangyayari sa lalong madaling panahon. Baka sa hinaharap kailanganin nang magkaroon ng Google account para makipag-transaksiyon at mabuhay. At para sa mga hindi sasali, hindi sila umiiral.

Footnotes: 1. mula sa https://www.quora.com/Is-former-president-Ferdinand-Marcos-a-hero-or-not 2. mula sa http://newsinfo.inquirer.net/929402/ferdinand-marcos-100th-birth-anniversary-rodrigo-duterte-marcos-family 3. Ayon sa Oxford Dictionary, ang ibig sabihin ng Google ay “to search for information about someone or something on the internet using the search engine Google.”

4. mula sa pag-aaral ni Robert Epstein at Ronald Robertson sa epekto ng Google search results sa mga botante noong 2016 US elections.

5. Ilang resulta na lumabas sa “Si Marcos ay” search query: “Ano Nga Ba Ang Nagawa Ni Marcos?

Maituturing Nga Ba Siyang Isang Bayani?” ng newsonpointsite.wordpress.com at “Sino si Ferdinand Marcos: Ama ng Pagbabago o Ama ng Pagnanakaw?” ng buhayofw.com 6. makikita ang iyong advertisement profile sa link na ito: https://adssettings.google.com/authenticated 7. alamin ang iyong user activity sa link na ito: https://myactivity.google.com/myactivity 8. Alamin ang iyong location history sa link na ito: https://www.google.com/maps/timeline?pb 9. mula sa article ng Reuters na “Cambridge Analytica played key Trump campaign role, CEO says: UK TV” 10. mula sa article ng Reuters na “Ex-Cambridge Analytica insider says firm worked for pro-Brexit group –report” 11. mula sa report ng Bussines Insider na “Google Is Launching A Company That Hopes To Cure Death” 12. mula sa Chapter 9 ng Networks Without a Cause: A Critique of Social Media ni Geert Lovink

24

Issue 2

References: Epstein, Robert at Robertson, Ronald. 2015. The Search Engine Manipulation Effect (SEME) and Its Possible Impact on the Outcomes of Elections. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.

Lovink, Geert. 2011. Networks Without a Cause: A Critique of Social Media. Polity Books.

Jeanneney, Jean-Noel. 2007. Google and the Myth of Universal Knowledge: A View from Europe.

University of Chicago Press.

King, Andrew. 2008. Website Optimization: Speed, Search Engine & Conversion Rate Secrets.O’Reilly Media, Inc. Quora.com. November 22, 2016. “Is former president Ferdinand Marcos a hero or not? “ Na-download March 25, 2018, mula sa https://www.quora.com/Is-former-president-FerdinandMarcos-a-hero-or-not Agence France-Presse. September 10, 2017. “Duterte: Marcos is a hero to Ilocanos; why debate on that?” Na-download March 25, 2018 mula sa http://newsinfo.inquirer.net/929402/ferdinand-marcos-100th-birth-anniversary-rodrigo-duterte-marcos-family#ixzz5BIr3EjmV

Kult: Journal of Cultural Studies

25

26

Issue 2

Ang Gaze o Titig sa Virtual na Espasyo Marren Araña Adan

Ang pagbabasa mo ngayon ay hindi lang akto ng pagtitig. Mabilis mong nade-decode ang mga salitang ito at ang pag-usad mo sa mga salita, parirala, at pangugusap ay katumbas ng mga pag-unawa. Paano naman kung ito ngayon ay maging isang larawan? Tiyak na lalapot ang pagtunghay mong kaybilis mula kaliwa patungong kanan. Ito ay larawang hindi na babasahin bagkus ay magiging object ng iyong masidhi at matagal na tingin.

Ayon kay Jean Paul Sartre, ang titig o gaze ay maituturing na battleground para sa sarili upang muling tukuyin ang kahulugan ng “sarili”.

Nagkakaroon ng kamalayan ang tao sa kanyang sarili bilang subject (tumititig) kapag siya ay nagkaroon ng kamalayan bilang ganap na hiwalay sa object (tinititigan).

Ang kamalayan ng isang tao sa pagiging sangkot sa titig ng ibang tao ay nagpapalabo rin sa relasyon ng subject at object. Itinuturing ni Sartre ang titig ng ibang tao o ng “Other” bilang labas sa ating kontrol at ang anumang paraan ng pagtitig ay nag o-objectify sa atin. Sa gayon, ninanakaw ng titig mula sa subject ang ganap nitong kalayaan. Sa isang sanaysay ni Jennifer Reinhardt sa konsepto ng gaze, naikumpara niya pa ang titig ng gaya kay Medusa na ginagawang bato ang sinumang tumititig dito. Ito ay pagsasalarawan ng titig bilang sangkot sa isang masalimuot na power dynamics, kung saan inaari ng larawan hindi lang ang titig kung hindi ang mismo ring tumititig. Sa gayon, nagiging bato ang tumititig dahil ang tinititigan ang mismong nagmamay-ari ng tunay na “kapangyarihan.” Kung sisipatin sa lenteng diyalektiko ni Hegel, maituturing na ang titig ay nagbibigay-daan sa relasyon sa pagitan ng sarili at ng ibang tao (Other) bilang lulan ng mga kontradiksyon.

Inilarawan ni Lacan ang titig bilang kasangkapan sa pagiging “hiwalay ng ating sarili” o pagkakaroon ng “ako”. Ayon kay Lacan, dumaraan ang mga tao sa “mirrorstage” kung kailan ang pagkakatunghay ng sanggol sa Kult: Journal of Cultural Studies

27

sariling repleksyon ang magbibigay sa kanya ng realisasyon ng pagiging hiwalay ng isang tiyak na sarili sa “iba”— ang ibang mga tao at ang iba pang kung sinu-sino’t anu-ano sa paligid o lipunan. Lalo pang pinalawak ni Foucault ang konsepto ng titig sa kanyang teoryang Panoptisismo. Ayon kay Foucault, ang titig ay kasangkapan din sa dominasyon o pagkontrol at pag-impluwensiya sa iba. Sa konteksto ng isang lipunan na nasa ilalim ng iba’t ibang mekanismo ng surveillance (halimbawa ay ang paggamit ng mga CCTV), naitatanim sa bawat tao ang isang uri ng disiplina na dikta ng estadong may hawak ng “all-seeing eye”. Napapanatili ang isang anyo ng kaayusan sa pamamagitan ng pagpapasailalim ng mga tao sa isang titig na bagaman nakikita ang lahat ay isang titig na hindi naman nakikita ng lahat.

Ang mga ganitong palagay ay tumutukoy sa “titig” bilang hiwalay na elemento bukod sa tumititig at tinitignan. Nagkakaroon ng malaking gampanin ang titig sa ating kaakuhan at maging sa ating mga gawi, pag-uugali, o pagkilos. Sa kontemporaneong panahon, patuloy naman na nagbabago ang medium of access natin sa mga ima-imahen bilang bahagi ng patuloy na inobasyon sa information technology. Karamihan marahil sa mga imaheng nagiging bahagi na ng ating kamalayan ngayon ay ang mga larawan o post na inihahain naman ng internet.

Maituturing na isang panibagong daigdig ang espasyong virtual ng internet. Kung bahagi na ito ng pang araw-araw na karanasan ng mga tao at seryosong bilang ng oras ang inilalaaan dito sa loob ng isang araw, malaking bahagi na rin ng ating sarili ang maituturing na “naninirahan” sa espasyo na ito. Sa wikang Ingles, nagbagong-bihis na nga ang salitang “citizen” sa “netizen” upang bigyang-kahulugan ang taong gumagamit ng internet. Kaakibat nito ang panibago ring mga etika ng isang netizensa paggamit ng internet o tamang pakikihalubilo o pakikipag-usap sa internet. Tinawag naman itong “netiquette”.

Sinasalamin ng mga nagbabagong salita ang internet bilang ekstensiyon ng ating mga sarili. Patuloy na nagbabago ang mga tao upang makiangkop sa paligid na ginagalawan nito. Tao man ang lumikha sa nasabing virtual na espasyo, hindi maitatanggi na tila may sarili na itong buhay sa patuloy nitong paglago bilang isang espasyong walang tiyak ang hanggahan. Marami sa mga pangyayaring nagaganap sa realidad ay mayroong tiyak ng impluwensiya ng internet. Halimbawa na lamang 28

Issue 2

ay maraming mga balita ang naghayag na malaki ang posibilidad na naging instrumento ang internet, espesipiko ang Facebook at Twitter, sa pagkakaluklok ni Donald Trump bilang presidente ng Amerika. Kung ganito ang implikasyon ng internet sa isa sa pinakamahahalagang aspekto ng ating buhay, mainam na mas maunawaan natin ang ating relasyon sa sari’t saring anyo ng media, sa loob o labas man ng internet.

Nasaan ang titig kung gagalugarin ang virtual na espasyo? Sa nibel ng indibidwal, hindi natatapos sa paghihiwalay ng sarili mula sa virtual na identidad (kung ganap nga bang may paghihiwalay) ang paggamit ng internet. Marami sa atin ang pinipiling i-develop (maaaring malay o hindi) ang virtual na sarili bilang representasyon at maging alternatibo pa nga ng mismong nahahawakang katawan o pagkatao. Ini-enforce natin ang titig sa pagitan ng nahahawakang sarili at ng virtual na espasyo sa pamamagitan ng higit na pagsasapubliko ng mga larawang mas makaaani ng pagsang-ayon sa atin ng publiko at makapagpapa-angat ng ating kumpiyansa sa sarili. Hindi na rin bago ang ganitong konsepto ng pagbuo ng hiwalay na sarili. Ayon na rin kay Lacan, sadyang narcissistic ang katangian ng titig na ito. Kung babalikan ang kanyang teorya tungkol samirror stage, hindi buo at hindi stable ang nabubuong imahen sa salamin. Pinupunan ng tao ang kakulangan sa imahen sa pamamagitan ng imahinasyon. Makabubuo lamang ang tao ng konspeto ng “perpektong sarili� at patuloy na pupunan ang imahen ng mga pansamantalang gratipikasyon. Sa konteksto ng virtual na espasyo, maituturing na gratipikasyon ang mga selfie na higit na mas kaaya-aya sa nahahawakang sarili o pagbalandra ng mga materyalistikong pagkonsumo bilang representasyon ng pagiging nakaaalwan sa buhay. Problematiko ang ganitong gratipikasyon dahil nailalayo tayo ng ganitong mga gawi mula sa ating nahahawakang sarili at napapalabo lamang ang potensiyal na mas ma-develop ang sarili upang magkaroon ng mas makatuturan at authentic na pagdanas sa buhay. Upang mapunan din ang ganitong uri ng gratipikasyon, ginagawa rin ng tao ang lahat sa puntong gumasta ng higit sa kinikita at magkabaun-baon pa nga sa mga bayarin at utang.

Bilang pansamantala rin ang gratipikayon, babalik at babalik pa rin ang tao sa kanyang nahahawakang sarili at ang pagkabasag ng mga nabuong ilusyon ay karaniwang nauuwi sa mga ilohiko na pagpapasya.

Maituturing na mas seryoso naman ang nililikhang implikasyon ng problematikong mga gawi ng tumititig sa panlipunang nibel. Mula sa Kult: Journal of Cultural Studies

29

pag-unawa sa titig sa indibidwal na sikolohiya, makikita rin ang pagiging lahok ng bawat titig sa mas malawak na estruktura ng power relations.

Hinirang na pandaigdigang salita ng taon ang “post-truth” ng Oxford English Dictionary noong 2016. Tumutukoy ang post-truth sa mga sirkunstansiya kung saan ang mga bagay-bagay na nakahihikayat sa pandama at personal na paniniwala ay higit na impluwensiyal sa mga objective fact. Nagkalat ang mga fake news sa internet tanda ng layong impluwensiyahan ang persepyon ng mga tao sa mahahalagang isyu ng lipunan. Karaniwang nakikinabang ang mga politiko sa ganitong pamamaraan upang magbato ng masamang reputasyon sa kalabang partido o indibidwal at magtanim ng kamalayan sa mga tao na tiyak na mapakikinabangan sa panahon ng eleksyon. Sa pagmamanipula ng mga persepyon ng tao, madaling nagtatagumpay ang iilan at naging isang siklo ng pakikipagtunggali/pagyakap sa status quo ang kuwento ng ating kasaysayan. Walang radikal na pagbabago ang lipunang nililiyo ng parehong mga problema na ipinaglaban na ng marami sa nakaraan.

Kung sadyang malawakan ang nabanggit na impluwensiyang nagdidikta sa kamalayan ng mga tao, tiyak ang pagkakaroon ng panoptic na titig na siyang tumatanaw sa mga galaw ng mga tao sa internet, espesipiko sa social media. Mas nagiging estratehiko ang manipulasyon sa virtual na espasyo dahil mas madaling nakakukuha ng malawakang datos na siyang nagiging basehan upang mabisang impluwensiyahan ang mga netizen. May kalabuan na rin ang hanggahan sa pagitan ng pribado at pampublikong impormasyon gayong may akses ang mga nagmamay-ari at nagpapatakbo sa mga social media sa ating mga “pribadong” pakikipag-usap sa kapwa netizen. Bukod pa ang pagiging vulnerable ng mga pribadong impormasyon sa internet sa mga aktibidad ng mga hacker.

Halimbawa, sumambulat sa publiko ang iskandal kung saan nagamit ng Cambridge Analytica, isang political data analytics firm sa UK, ang mga datos mula sa 50 milyong Facebook user nang walang pahintulot.

Kinasangkapan ang naturang datos sa panahon ng kampanya ni Donald Trump at maaari ring nagamit bilang marketing data ng iba’t ibang kumpanya.

Nagiging makinarya ang ganitong uri ng panoptic na titig hindi lang upang manmanan ang mga netizen sa virtual na espasyo bagkus ay mai30

Issue 2

tatanim din sa kamalayan ng mga tao ang kawalan nila ng ganap na kalayaan bilang mga indibidwal. Halos hindi ito naiiba sa konteksto ni Foucault sa panoptic na titig na gumagana sa mga bilangguan at maituturing na anyo ng alinsabay na disiplina at parusa. Sa patuloy na panghihimasok ng mga “naghahari-harian” sa buhay-buhay ng mga mamamayan, patuloy rin ang tagumpay ng mga gawaing mapansamantala at mapanlinlang. Nagiging ilusyon ang demokrasya, maging sa virtual na espasyo na umaastang nage-empower sa bawat indibidwal.

Ang pag-develop ng kritikal na pagtitig o panonood ay kusang nagpapasinaya sa mga mapagpalayang diskurso. Kung mayroong pagka-unawa, halimbawa, sa mga potensiya ng pananamantala sa mga na-objectify na subject, hindi magiging ganap ang dominasyon o pagpapasailalim sa mga tangkang pinaghaharian. Naglipana man ang mga imahen, minsan bilang isang buhay na babala o paalala sa iba’t ibang mga pagpapahalaga ng tao o trahedya ng panahon, hindi buong-buong nasasakop ng mga larawan ang ating atensyon sa mabilis nating pagtingin (minsan nga’y wala nang pagititig) sa parada ng mga larawang hinahain sa atin, sa loob man o labas ng internet. Maraming nais sabihin ang mga ima-imahen sa paligid—at marahil ay naghahangad ding tumitig pabalik sa Tao nang maging ganap ang “kahulugan” o “katuturan”, maging makabuluhan ang mga pagtitig.

Ang larawan sa itaas ay mula sa “The Panopticon.” UCL Bentham Project, na-download Sept. 1, 2018 mula sa https://www.ucl.ac.uk/Bentham-Project/who/panopticon

Kult: Journal of Cultural Studies

31

Disrupt It Yourself: Vaporwave as a Counterculture Don Vittorio C. Villasin

Introduction 1. If you have been digging / living in the internet for a long time, you may have encountered this phenomenon / movement in-passing.

Usually accompanied by images appropriated with early 80s – 90s pop culture, Japanese ideographs, and glitch art, Vaporwave has been lurking in various webpages, forums, file-sharing websites, music-sharing platforms, and social networking websites from its introduction in the late 2010s up to the present.

2. Vaporwave is a subgenre of electronic music that utilizes sampling.

Sampling is a piece of music usually taken from other songs from various genres that is digitally manipulated and appropriated to become a part of a particular musical composition dominantly used in more popular forms of electronic music like EDM, and Dubstep. Most of the samples used in Vaporwave are incidental music such as those from TV commercials, startup noise from electronic gadgets and gaming consoles, smooth jazz, elevator music, pop music during the 70s, 80s, and 90s or even “alert music” from early versions of Microsoft’s Windows OS. 3. But Vaporwave is more than just the sampling of the aforementioned types of music. Its most defining characteristic is on “chopping and screwing” the said samples, putting them in illogical orders, slowing their tempo drastically until what remained are mere drones, layered with glitch effects, skipping, and drum beats, sometimes in varying time signatures. A disruption of the material occurs, and with it, the creation of something new (Oswald, 1985).

4. This “disruption of the material” served as the motivation for the author to try and poke at this cultural phenomenon and try to contextualize it to our contemporary cultural clime.

Kult: Journal of Cultural Studies

33

Brief History of Vaporwave 5. Early digital footprints of the genre could be found in internet forums like tumblr and reddit, and there is stark difficulty in trying to narrow its geographic origin because it was purely conceived on the internet (wosx-, 2015). What began as a seeming “…obsession to 80s and 90’s subculture using glitch art, early digital graphic design… Japanese culture [and] the redistribution of old 80’s elevator music…” (wosx-, 2015) developed into an instant internet sensation especially upon the 2010 release of two musical works described as the catalysts for what is known today as Vaporwave.

6. Nostalgia-induced sampling married with the musical advancements made available by technology at the time is the prime inspiration for creating the genre. The first of these was Chuck Person’s (alter ego of experimental electronic artist Daniel Lopatin) Eccojams Vol. 1, a mixtape consisting of samples taken from pop songs (as well as incidental music) of the 80s, looped, spliced apart, slowed-down to a numbing crawl laced with echoes and shifting pitches, rendering its original material almost alien to its current form. This was the first of the “chopping and screwing” characteristic that would become a staple of future Vaporwave compositions. The second, and one that probably put more of a cultural (if not political) statement on its aesthetic was James Ferraro’s Far Side Virtual, intended as a collection of ringtones but developed into “…a digitalized ode to a rapidly changing world” centered on themes of internet culture, globalization, and consumerism (wosx-, 2015). Together, the two works laid the foundations for the musical aesthetic grounded on “…a subconscious association… ethereal and ghostly sounds with a world of dystopia and decay” (misteramazing, 2016) that is Vaporwave.

7. Vaporwave would find an increase in popularity with the release of Macintosh Plus’s (moniker of experimental electronic musician Ramona Xavier—who is also more popular by her primary alias Vektroid) Floral Shoppe in 2011. This is where Vaporwave found its definite association, and if one asks anyone listening to Vaporwave about how they learned of the genre, they’d immediately point to Floral Shoppe, in particular to the album’s most famous track: Lisa Frank 420 / Modern Computing which sampled the song “It’s Your Move” by Diana Ross.

34

Issue 2

This opened the genre to a wider audience to the point that bloggers and YouTubers began discussing about it on their pages and channels.

They talked of its possibilities, and provided launch pads for discourse especially with regards to the genre’s theme. Experimental electronic artists emulated and developed the sound and improved the overall aesthetic of the genre, made studio albums of their own, and paved the way for more innovations, as well as the introduction of subgenres. It gathered a huge following that lasts to this day.

Vaporwave and Plunderphonics 8. Since music made under the Vaporwave genre uses the music of other artists, issues regarding intellectual property and copyright law bombarded its rise to fame. In a 1985 essay, John Oswald argued that a “sampler”, a micro-excerpt of a particular musical piece, is “…simultaneously a documenting device…”, a material thing made by a person, with traces of that person’s creative mind and hand, a mark of talent, a stroke of genius, distributed as a commodity, a good that is produced to meet a demand before being bought by someone, to eventually fulfill its essence, “...and a creative one…” meaning, as with all material things, such sampler, no matter how creatively produce or executed, a work of art, can become a means to the formulation of a new musical material, further adding that by doing so “distinctions manifested by copyright” diminishes to the point that the new material is highly different from the original. To describe such a compositional pursuit, Oswald coined the term “Plunderphonics”, a rather catchy terminology that Vaporwave falls under, albeit the digital manipulations are placed drastically in the samples.

Kult: Journal of Cultural Studies

35

9. This is the reason why if one would make a quick Google search for tracks under the genre, one will be surprised to find dozens if not hundreds of artists and tracks. Its tendency to “plunder” any music across genres and even time periods (with the aid of the Internet and a digital audio workstation) enabled literally ANYONE to make their own music.

They are able to take samples, turn them on their heads, inverting their auditory finesse and transform it into something new (misteramazing, 2016) from the confines of their basement or bedrooms, thus establishing a do-it-yourself tendency in its production, something that angered major-label gatekeepers who capitalizes on expensive equipment and their roster of marketed musicians. Such a mode of creation challenged the musical paradigms of originality, individuality, and copyright. Put this way, Vaporwave becomes merely a zombified musical arrangement with pieces assembled from stolen “musical quotations” or samples from decades ago, whose intended meanings has been warped and eroded by the manipulations done to it (misteramazing, 2016). However, the act of sampling or gathering of “musical quotations” has always been a valid creative method since the original meaning of the quoted material has been changed, decontextualized, and has/will be fulfilling a new intended meaning—that may subvert, affirm, or refute, the meanings of the original, or a new meaning whatsoever (Gunal, 2010).

Vaporwave and Disruption 10. Vaporwave as a genre related to audio piracy, that of the manipulation of an original material, almost brings back the ideals of various art movements in history. Its audio-visual appeal for the most part stems from the artistic notions of the Cubists and the Dadaists. Subverting intended meanings by warping, eroding, and applying new effects causes an inexplicable discomfort yet a nagging feeling of euphoria to the viewer or listener, playing against a set standard of legal, artistic, and production norms, almost as if these movements or genres exist to upset an established system.

11. In his video essay “The Musical Theory of V A P O R W A V E”, Adam Neely (2016) defined Vaporwave as “…a countercultural musical and art movement that alternatively critiques and embraces consumer Capitalism.” This makes sense for etymologically speaking, the genre is alluding to the business jargon “vaporware”—products announced 36

Issue 2

but were never released in the market, as well as the Marxist notion of “waves of vapor” (“…all that is solid melts in the air…” a famous passage from The Communist Manifesto), a meaningless repetition of social and economic ideals that society will remain subjected to under a bourgeois capitalist regime (wosx-, 2015). Most, if not all, of the samples utilized by artists in the genre are taken from various TV commercials, pop culture of the past decades, elevator music, and smooth jazz all of which are produced by corporations, industry-plants, and mainstream musicians in the mentioned economic system, thus becoming some sort of “Capitalist corporate music” centered on commodities, or even intentionally commodified goods and services, to be bought and consumed. And by subverting these samples’ intended meanings (through digital manipulation, chopping, and screwing, free digital distribution on the Internet) a new meaning is created whose musical experience juggles from the subversion of the said ideology (through Vaporwave) to affirming its existence, albeit radically.

12. The material of Vaporwave is anchored on alienating the culture that Capitalist ideology introduced to us—the same culture that alienated us from what is truly essential in our lives. The Marxist notion of alienation because of an ideological regime describes the utter meaninglessness we feel in what we do: whether its work or on things that we think we enjoy. Our motivations for living has been dulled by the constant repetition and false promises of modern Capitalism, deceptively filled-in with stories of inspiration in our noontime shows, bits of wonder and fantasy in talent shows, a sense of pride and belongingness with the things we buy that we learned about from TV or Internet advertisements, distracting us, which in turn gears us to maintain the system thinking that no matter how empty it seemed, through hardwork and dedication to such a work, life would be better in this system.

But various art movements like Vaporwaveexist to counter this by disrupting an established set of norms, particularly in music and popular culture. By manipulating these easy-listening, mood-setting incidental music from an 80’s commercial of Coca-cola, itself a Capitalist institution, and manipulating it into nasal drones and glitched music, it is transformed into an audio-visual narrative that creates a nostalgic appeal, almost begging to become a commercial in of itself, but filtered with critique: an existing status quo is disturbed for this is not what you previously know, despite the familiarity; it disrupts your ideas of what Kult: Journal of Cultural Studies

37

can be done; the easily nostalgic becomes a springboard to what could possibly be and what could have been; this is not your typical musical production for you don’t buy this from iTunes, or any other mainstream music seller, but rather distributed online, or in case if you have to buy it, the artist takes all of the earnings and not the company nor the label; to gaze at the possibilities, that life is not the simple commercial jingle, but the slow-burning glitchy chorus veiled by the current regime. This is music in its elevated form, free from the clutches of capitalist ideology, and solely rests on the artist and its followers.

13. Vaporwave attempts to reclaim music from being a commodity or as a means to maintain the status quo, and fulfill any art form’s (and even entertainment, and popular culture for that matter) role to help its viewers / listeners see the world and society for what it truly is. And on-going developments in this genre, musically and aesthetically, with the rise of modern lo-fi and Bedroom Pop, should continue to underscore this purpose. For any form of art or music that is aimed to safeguard a pre-existing status quo is devilish and not for human consumption.

References: Gunal, Atakun (2010, April 6). The Age of Musical Reproduction and John Oswald’s Plunderphonics. Retrieved from http:/ /atakangunal.com/writing/plunderphonics_gunal.pdf misteramazing. (2016, December 8). Vaporwave: Genre Redefined [Video File]. Retrieved from https://www.youtube.com/watch?v=xJwqp0IByto Neely, Adam. (2016, October 24). The music theory of V A P O R W A V E [Video File]. Retrieved from https://www.youtube.com/watch?v=QdVEez20X_s&t Oswald, John. (1985). Plunderphonics: Audio Piracy as a Compositional Prerogative. Retrieved from http://www.plunderphonics.com/xhtml/xplunder.html P, Mr. (2016, November 22). Daniel Lopatin releases remastered version of Chuck Person’s Eccojams Vol. 1. Retrieved from https://www.tinymixtapes.com/news/daniel-lopatin-releases-remastered-version-chuck-persons-eccojams-vol-1-0pn Reynolds, Simon. (2010, July 6). Brooklyn’s Noise Scene Catches Up to Oneohtrix Point Never.

Retrieved from https://www.villagevoice.com/2010/07/06/brooklyns-noise-scene-catches-up-tooneohtrix-point-never STLLR. (2016, May 26). Vaporwave - An Aesthetic Documentary [Video File]. Retrieved from: https://www.youtube.com/watch?v=oMG-P3ZbXNk wosX-. (2015, June 10). Vaporwave: A Brief History [Video File]. Retrieved from: https://www. youtube.com/watch?v=PdpP0mXOlWM&t

Ibong Adorno Blogtable: Politika, Poetika, Palanca

Bilang panibagong proyekto, regular na magkakaroon ng blogtable ang Institute for Social Research-Ibong Adorno. Kada buwan—o kada dalawang linggo—magtatalakayan ang mga miyembro kaugnay ng isang isyu o prompt na bubuuin ng isa sa amin. Mula naman sa curation ng mga naunang tugon na ilalabas bilang Note ay maaaring sumali sa talakayan ang iba. Bahagi pa rin ito ng layunin ng Ibong Adorno na mag-ambag sa pagpapasigla ng wikang Filipino bilang wika ng intelektwal na diskurso at talastasan.

Dahil napapanahon, pinaglimian namin sa ikalawang isyu ang posisyon ng Gawad Palanca sa pangkabuuang produksiyon at pagkonsumo ng panitikan ng mga manunulat, mambabasa, at ng mismong institusyong naggagawad ng naturang parangal. Bukod dito, nais din naming tuusin kung ano ang tungkuling ginagampanan (kung mayroon man) ng Gawad Palanca sa panahon ng ligalig sa ilalim ng rehimeng Duterte.

Narito ang kabuuang tanong: Itinatag noong 1950 sa ngalan ni Don Carlos Palanca, Sr., ang Don Carlos Palanca Memorial Awards (CPMA) ang itinuturing na pinakaprestihiyosong gawad pampanitikan sa bansa. Layon nitong pagyamanin ang mga gawaing pang-edukasyon at pangkultura sa pamamagitan ng pagtitipon ng mga natatanging akda at pagbibigay ng pinansiyal na insentibo sa mga manunulat ng mga ito.

Si Carlos Palanca Sr., mulang isang maliit na namuhunan hanggang sa maging isang malaking negosyanteng nangapital, ang tagapagtatag ng La TondeĂąa Distillery na mas kilala na ngayong Ginebra San Miguel Corporation, isa sa pinakamalalaking korporasyon sa Pilipinas tulad ng NutriAsia.

Sa ganitong punto, maaari bang ituring na isang usaping etikal para sa Kult: Journal of Cultural Studies

39

mga manunulat ang paglahok sa Gawad Palanca kung ang ipinapapremyo dito ay galing sa surplus labor ng mga manggagawa ng naturang korporasyon?

Kung idadagdag pa ang ligalig na dulot ng rehimeng Duterte, maaari rin bang ituring ang paglahok sa Palanca bilang paglahok din sa kultura ng pagwawalang-bahala?

DON: Kailangan ng manunulat ang isang "bigatin" na premyo para mas maraming magtiwala sa kanya, on the other hand isa rin siyang mandirigma para sa interes ng masa. Sa unang banda, maaaring problematiko ang maging tingin sa ganitong sitwasyon, pero sa pananaw ko ay marami pang pwedeng pagkuhanan ng, for a lack of a better word, "validation" ang isang manunulat bukod sa Palanca. Award lang 'yon e. Kinakalawang ang trophy. May dugo pa, gaya nga ng nabanggit sa tanong, ng mga manggagawa ng mga korporasyong nasa ilalim ng mga tigapamahala ng CPMA under the guise of the "Sponsor" as stipulated yearly in their rules.

Mas unahin siguro ng manunulat ang patuloy na paglikha, at paglinang sa mga nililikha. Ilayo ang sarili sa mga taong nagsasabi kung alin ang panitikan sa hindi, alin ang dapat magka-award sa hindi. I-angkla ang paglikha sa pagtunton sa isang positibong pagbabago sa lipunang kinabibilangan.Or better yet, let his or her own work speak for itself, i guess.

Medyo torn ako sa ikalawang tanong. Sa paradigm na ang Palanca ay umiiral sa status quo at hukot na likuran ng mga manggagawa, ang pagsali rito ay may tangent sa paglahok sa kultura ng pagwawalang-bahala.

Kesehodang mapagpamulat pa ang iyong akda o hindi, malay na ang manunulat sa ginagalawang sistema ng CPMA. Ang pagsasawalang-bahala sa pagiging "gatekeeper" ng CPMA at sa nabanggit na paglunsad nito ng panitikan habang kinukuha ang pondo sa mga ganansya sa manggagawa ay pagsasawalang-bahala na rin sa esensya ng panitikan mismo--ang maging mapagpalaya.

However, ang CPMA rin ang nagsilbing lunsaran ng ilang akda na nagsilbing liwanag sa sitwasyon ng ating lipunan. Paradoxical nga, kung totoosin. While CPMA is built on the backs of the workers spearheaded 40

Issue 2

by its multiple corporations, it is still able to introduce works that lean on breaking the chains of oppression.

Kaya sa huli, masasabi kong moral compass ng manunulat ang magwawagi. Sana ang bawat paglahok sa Palanca ay isang attempt para wasakin ang institusyon, baguhin ang sistema. Sana.

MRKS: Mahalagang pag-usapan ang mga kondisyon kung saan nanggaling ang premyo sa Don Carlos Palanca Memorial Awards. Ngunit mahalaga pa rin i-recognize ang contest na ito bilang institusyon sa writing scene. Ang hindi pagsali dito ay hindi nangangahulugan babagsak na ito bilang isang institusyon.

Sa halip, mainam magkaroon ng diskusyon kung kailangan nga ba ang Carlos Palanca Memorial Awards for Literature sa pag-recognize ng magagandang akda. Bilang isang demokratikong bansa, mahalaga pa rin na marinig ang magkabilang panig para magkaroon ng resolusyon.

Maaring simula na ang forum na ito. Ayaw ko pang isipin ang issue mula lamang sa dalawang punto de bista: pagsuporta sa contest na ito o hindi. May mga mga grey areas pa ring dapat i-consider Ilan sa mga na tanong na dapat paglimian ay: nabibigyan ba ng boses ang mga nasa probinsya sa Palanca? Nakakapasok ba ang mga manunulat na labas sa clique writing groups? Sino ang nagtatakda ng mga nananalong akda?

Walang namang problema sa pagkakaroon ng mga contest na nagtatanghal ng pinakamagagaling na akda. Kaya lang, ang tanong lang ay anong values o ideolohiya ang gusto iangat ng award-giving body.

Sa website ng foundation nakalagay ang kanilang mga objectives: • By providing incentives for writers to craft their most outstanding literary works; • By being a treasury of the Philippine’s literary gems from our gifted writers; and • To assist in their eventual dissemination to our people, particularly students.

Mapapansin ang layunin nilang tulungan ang mga manunulat sa Pilipinas ngunit walang malinaw na basehan kung paano nananalo ang isang akda. Kuwestiyon din ang basehan ng "ganda" ng akda dahil aminin Kult: Journal of Cultural Studies

41

natin mahirap manalo sa contest na ito kung hindi sang-ayon ang judges sa sinasabi mo (o wala kang kakilala sa judges?). Kung ganoon, ang gatekeeping ng “magagandang akda” ay nanggagaling mula sa mga institusyon ng panulat pababa sa mga bagong manunulat. Patron model pa rin ang umiiral. Ang mga matatandang manunulat ang nagtatakda kung sino ang aangat at babagsak na bagong manunulat.

Sa huli naniniwala pa rin akong may kakayahan ang mga akdang-panulat sa pagbibigay ng mga alternatibong pagtingin sa lipunan at mga posibilidad sa buhay. Ang tanong na lang ay kung anong ideya o values ang karga ng akda.

IVAN: Mainam ang phrasing ng tanong dahil implied ang link ng isang “prestigious” na “gawad pampanitkan” sa paggana ng isang malaking korporasyon. Dapat lang usisain ng mga lumalahok at nagpupugay sa Palanca Awards ang nilalahukan at pinagpupugayan nila. Maaaring blind spot sa marami ang koneksyon—however indirect—ng prestigious na award sa korporasyong sumususog—in many ways—sa ‘di-pantay na relasyon ng kapital at paggawa. Isang hakbang ang pag-eexplicate ng link sa seemingly innocent “literary” awards at corporate support upang mas mapagnilayan ng writers ang kanilang engagements (*Mas akma ang term na “sinasalihan” kaysa “pinapasok.” Hindi agarang tatalab sa pagsali sa Palanca ang mga argumento para sa institutional critique dahil ang “institusyon” rito ay less concrete, more dispersed, ‘di tulad ng museum o akademya halimbawa. Halos walang complexity ang relasyong nabubuo/binubuo sa Palanca: magpapasa ang writers ng entries at kung palarin ay bibigyan ng judges ng award—1st to 3rd.

Parangal at best, nada at worst ang kapalit ng intellectual labor ng mga sumasali. Ang agency sa pagpapasa ng writers will totally be under the scrutiny of the award-giving body—body na mostly gustong i-please, body whose conferment of “approval”, “validation” etc. the writers seek to obtain. At marahil ang catch ay nasa positive consequences ng “approval” na ito pag nakuha ng writers—improved cultural capital na in turn ay magbubukas ng maraming opportunities—expand their network, get their works published, prettify their CV etc. Walang gaanong maneuvers for critique dahil naturally ang sinasalihan mo ay gusto mong i-please dahil may potential benefits sa’yo pag kinilala ka. Sa mas kongkretong institusyon tulad ng akademya o museum, mas complex 42

Issue 2

ang mga relasyon dahil habang institutionally governed ang agents (may procedures at guidelines sa application; may arrangements na kailangan sundin), may ibang players na maaaring makausap—ang museumgoers, ang students, ang academic personnel at hindi lang board of judges.)

Following that needed detour, ang sagot ko sa unang tanong ay oo naman, may ethical considerations na dapat at least pagnilayan ng mga lumalahok. Ngunit dagdag rito, kailangan ring isaisip ang pulitika— hindi lang ng paglahok sa Palanca, kundi ng mismong existence ng Palanca (narito ang usapin ng corporate support at economic practices ng negosyong ito), ng ideya ng literary/cultural work at ng mga relasyong nire-reinforce nito (sa literary community man o sa lipunan at large).

Sa pangalawang tanong ay mas nais kong maing maingat. Ayaw kong hastily o automatically i-associate ang pagsali sa Palanca sa “kultura ng pagwawalang-bahala.” Feeling ko, I am also coming from a relative overflow of optimism sa writers, less sa “established” than “emerging” ones. Marahil me sincere lack of awareness lang sa corporate history at backing ng Palanca at mas “prestige” ng award-giving body ang naiisip ng lumalahok. Clumsy analogy: parang fascinated ka sa movies ni Lars von Trier o sa writings ni Heidegger tas nalaman mong me vaguely expressed Nazi sympathies(?) pala sila; or idol na idol mo pagtula nila Mikael Co o Becky Anonuevo pero nalaman mong nagsusulat pala sila para sa Liberal Party o para ke Duterte. Deadlock posed, ‘no? Dito, kelangan nang suriin ang ugnayan at bakbakan ng personal endeavors at tastes at ng political understanding at disposition. Masalimuot ito; higit na masalimuot sa pagbuno ng manuskrito at pagpapa-notaryo ng entry bago ipasa sa “pinakaprestihiyosong gawad pampanitikan sa bansa.”

DLT: A meme that circulated a few days after the announcement of Palanca winners focused on the seemingly possibile politicization inside the vestiges of the award-giving body. From the Facebook page, Ho Chi Memes, the meme “Mula sa Masa Tungong Palanca” (although borders on personal tirade) managed to open discussions on progressivity visà-vis the nature of the Palanca awards. Jumping from the thought-provoking meme, perhaps the biggest baggage brought forward by the Palanca awards is how the act of joining (no matter how glorious and revolutionary the ends are) reifies the position of the Palanca institution Kult: Journal of Cultural Studies

43

not just in whitewashing its historical role in the oppression of workers in La Tondeña but more importantly in its institutional function as a knowledge-producing body.

First and foremost, Palanca’s function is not limited to its role in the production and compilation of “fine” literary texts. Beyond this superficial objective, the award-giving body functions as a mill that churns out (bestows) cultural capital to those who are deemed worthy. The production of cultural capital in this situation provides us with a rough sketch as to how La Tondeña’s fiat capital – surplus labor exploited from workers and other rent-seeking measures – are converted inside this literary institution that are readily convertible to cultural capital. Being the most prestigious award-giving body in the Philippine Literary canon, the cultural capital wrung out from a Palanca award can be seen as one of the most powerful currency in the discipline – along with publications, acceptance to national writing workshops and a graduate degree in creative writing. As a powerful currency, this cultural capital can be readily converted back into fiat capital inside the written discipline – be it through teaching assignments, speaking engagements, and writing gigs. A Palanca citation might be just one line in one’s curriculum vitae but its contribution to one’s “arrival” into the literary scene is undeniable.

To wit, similar to knowledge producing institutions, the Palanca awards also contribute to the process of producing intellectuals. Through the process of endowment, cultural capital is distributed and re-distributed not just as prize monies but more importantly as a form of validation and re-validation. For a severely limited writing scene, the validation provided by the Palanca awards engages with the rule of scarcity – a Palanca citation now becomes a point for faculty promotion, an academic visa for a postdoctorate or literary fellowship abroad, even a stepping stone to shine in the midst of padrinos and literary barkadas. The production of these traditional intellectuals inside these burgeoise institutions like the Palanca reflect the status quo’s stance in both political and economic production – these institutions are first and foremost geared towards the self-valuation and self-preservation, be it through acting as gatekeepers of resources or even stalwarts of reactionary thinking.

44

Issue 2

Kult: Journal of Cultural Studies

45

46

Issue 2