Afstudeergroep 2014 Academie voor Edelsmeden Ben van Helden Zeist
5
x meesterlijk
Amanda Nobel * Jan Rikken * Irene Cornel * Gijsbert achterberg * Mirjam Verhoef
Inhoud 3 Column Job Schuring 4 40 jaar ervaring De Academie voor Edelsmeden Ben van Helden 6 Meesterstuk Amanda Nobel Meesterlijk mystiek 10 Fotograaf van der Vlies Meesterlijk samenspel 12 Meesterstuk Jan Rikken Meesterlijke techneut 16 Goed Goud Solidaridad zet zich in om de goudketen duurzamer en transparanter te maken 18 Meesterstuk Irene Cornel Meesterlijk gedreven 22 Sieraadontwerper Frank van Zwicht over graveren en reumaringen 24 Meesterstuk Gijsbert Achterberg Meesterlijke bouwer 28 De 1e lichting Jack Borninckhof en Sana López Abellán 30 Meesterstuk Mirjam Verhoef-Beckers Meesterlijk met passie 35 Colofon
w i e Job Schuring
b e r o e p schrijver/cabaretier w o o n p l aa t s Amsterdam W e b s i t e www.kareltjeensjonnie.nl
T
ot vorige week had ik niet zoveel met sieraden. Natuurlijk kocht ik weleens iets voor mijn vrouw/geliefde/opgroeiende dochter, maar het
eerste waar ik naar keek was toch vooral de prijs. Het moest er duur uitzien, maar goedkoop bij de kassa. En als er dan ook nog een sjiek uitziend doosje bijzat (met lint!) was ik de koning te rijk. Vooral omdat ik wist dat de dames in kwestie er toch niks van zouden zeggen. Want natuurlijk zouden ze zien dat het niet het duurste cadeau ooit was, maar ja om er nou toch gelijk wat op aan te merken… De sukkel is toch maar uit eigen beweging een sieraden winkel binnengelopen… Tot ik werd gevraagd om een column te schrijven voor dit magazine. En dus ben ik me gaan verdiepen in de afgestudeerden van dit jaar. Wat een passie, wat een doorzettingsvermogen, wat een creativiteit! Maar vooral: wat een liefde voor het vak! Eindelijk weer eens een groep mensen die hun werk NIET alleen voor het geld doet. Eindelijk weer eens een groep mensen bij wie in de opleiding het commercieel denken er niet vanaf het begin ingeramd wordt. Maar bij wie het woord ‘ambacht’ voorop staat. Echt ambacht. Geen ‘ambachtelijk’ fabrieksbrood of ‘ambachtelijke boterhamworst uit blik’. Maar ambacht omdat het een vak is. En nu maar hopen dat het tv programma ‘tussen kunst en kitsch’ over 200 jaar nog bestaat. “Deze prachtige ring heeft het meesterteken van een leerling van Ben van Helden. Het komt uit de omgeving van Zeist en ik schat het zo’n 195 jaar oud. En de waarde, tsja de waarde… de maker heeft het nooit voor het geld gedaan, dat weten we uit overlevering, maar ik schat het nu toch wel op zo’n 50.000 euro.” Job Schuring
3
40 ervaring jaar
D e A ca d e m i e v o o r E d e l s m e d e n B e n va n H e l d e n
Het echte sieraad staat steeds meer in de belangstelling. Vooral het bijzondere en het handgemaakte sieraad, gemaakt door ambachtsman/vrouw of kunstenaar, wordt steeds meer gewaardeerd door een steeds groter wordende groep liefhebbers. Traditionele verkopers van sieraden richten zich op verkoop van massaproducten waardoor de liefhebber wat verder moet zoeken naar exclusieve sieraden. In de ons omringende landen is de belangstelling voor het bijzondere sieraad groter en is het aanbod ruimer. Gelukkig komen er steeds meer edelsmeden in Nederland en mede dankzij internet is de markt groeiende en ontwikkelt het smaakgevoel bij toekomstige klanten. Edelsmid worden is niet zo eenvoudig. Edelsmid blijven is weer een heel ander verhaal. Om edelsmid te blijven is continu誰teit, flexibiliteit, kwaliteit en een lange adem doorslaggevend. De Academie voor Edelsmeden Ben van Helden in Zeist is een manier om edelsmid te worden. Deze erkende, particuliere beroepsopleiding schept de mogelijkheid voor ontwikkeling tot edelsmid/beeldend kunstenaar en dat is toch weer iets anders dan een goudsmid. De opleiding richt zich vooral op het uitvoerend deel van het maken van sieraden maar niet zonder een heldere blik op de realiteit. Iedereen die beschikt over een flinke dosis doorzettingsvermogen en twee rechter handen kan een vak leren. De beroepsopleiding in Zeist vraagt veel inzet en energie van de deelnemers. Als je denkt daarover te beschikken kun je ontdekken dat het mogelijk is om een langgekoesterde wens te vervullen.
4
Op deze academie in Zeist krijgt u les van een docent die zich meer dan veertig jaar bezig houdt met de productie van exclusieve sieraden en kunstwerken. Daarnaast heeft hij ruime ervaring in het begeleiden van stagiaires en meer
40 jaar ervaring
B e n va n H e l d e n, e d e l s m i d In 1967 begon Ben van Helden sieraden te maken op de Dr. Atenschool en daarna op de Vakschool in Schoonhoven. Jaren later gaf hij daar ook les.
foto’s ben van helden
Na een stage bij Jan Noyons werd het in 1975 tijd om het helemaal zelf te gaan doen. Stimulans was het lidmaatschap van Genootschap Kunstliefde en het winnen van de Bernard Johan Kerkhofprijs. De eerste jaren hield hij zich vooral bezig met tekeningen en soms wat sieraden. In 1981 begonnen de experimenten op de computer door zelf een tekenprogramma te schrijven en daarmee tekeningen te ontwerpen. Werk dat nog steeds te bewonderen is bijvoorbeeld bij de Utrechtse Kunstuitleen en in diverse particuliere collecties. Een jaar later begonnen de cursussen in het kelderatelier aan de Oudegracht in Utrecht. Het accent kwam steeds meer te liggen op het ontwerpen en maken van sieraden en het begeleiden van stagiaires waardoor het grafische werk wat op de achtergrond kwam. Eind jaren tachtig verhuisde het atelier naar de Springweg.
dan dertig jaar begeleidt hij leerlingen. In Zeist zijn de lijnen kort. Geen vergaderingen, overlegstructuren, managers of voorschriften. Gewoon kwaliteit, duidelijk, helder en eerlijk. Met maar één doel: edelsmeden. De beroepsopleiding is, naast de basisopleiding, gestart in september 2006 en er zijn ongeveer 12 plaatsen per jaar beschikbaar. Op een donderdag en vrijdag. Je bent twee jaar te gast in het atelier van een edelsmid om je te ontwikkelen tot edelsmid/beeldend kunstenaar. Dat moet je dus helemaal zelf doen. Twee en een half jaar is de minimale tijd om een niveau te bereiken waarop je zelfstandig kunt werken en je verder kunt ontwikkelen. Langer studeren kan ook. Dit magazine en de afstudeerprojecten van de afgelopen jaren laten zien wat er mogelijk is. Op de internetsite is veel meer info te vinden en in de toekomst zullen nog veel prachtige sieraden gemaakt worden.
Ben van Helden: ‘Om edelsmid te blijven is continuïteit, flexibiliteit, kwaliteit en een lange adem doorslaggevend.’
Omdat lesgeven belangrijk was geworden kon Ben sieraden ontwerpen zonder zich te al teveel te bekommeren om commerciële argumenten. In die tijd hebben ook stagiaires uit Schoonhoven hun opleiding in het atelier afgemaakt. Tot die tijd werd veel deelgenomen aan exposities en kunstmarkten in heel Nederland. Inzichten veranderen waardoor zijn werk daarna nog maar zelden buiten het atelier zichtbaar was. Exposeren deed hij in zijn eigen atelier. Naast de computerkunst, productie van sieraden en het geven van lessen kwamen er beelden voor de Gemeente Nieuwegein en vele kleinplastieken. Na 1998 kwam het accent helemaal te liggen bij de opleidingen. Sieraden werden alleen nog op verzoek en voor de lol gemaakt. Veel van zijn ontwerpen zijn afhankelijk van zijn stemming en hij laat zich leiden door techniek en persoonlijke interesses. Kwaliteit is nooit een doel geweest maar een uitgangspunt. Techniek geeft inspiratie en de (on)mogelijkheden daarvan zullen nooit een belemmering zijn. In 2006 werd, samen met mijn vrouw, de Academie voor Edelsmeden Ben van Helden opgericht. Een beroeps opleiding die mensen in twee jaar opleidt tot edelsmid/ beeldend kunstenaar. Met de afstudeergroep van 2008 is het nieuwe ambtsketen voor de gemeente Leiden gemaakt. Sinds dat jaar zit het atelier in Zeist waar zijn sieraden te zien zijn samen met beelden en keramiek van zijn vrouw Erna van Pelt.
5
meesterstuk
6
Amanda Nobel: ‘Een sieraad van een edelsmid is geen productiewerk, maar een sieraad dat met heel het hart en ziel en veel liefde is gemaakt.’
amanda nobel
w i e Amanda Nobel (40) w o o n p l aa t s Hoogland w e b s i t e www.amandanobel.nl m o t t o ‘Ik laat mijn sieraden ‘groeien’ gedurende het productieproces,
het geheimzinnige eindresultaat voedt mijn behoefte aan mystiek’
Meesterlijk
mystiek ‘Mijn fascinatie voor sieraden bestaat al zo lang als ik mij kan herinneren. Als klein meisje mocht ik altijd spelen met het sieradenkistje van mijn oma. Was dit sieradenkistje al een prachtig, magisch doosje, de schatten die het waarborgde waren zo niet nóg mooier. Ik was dól op de prachtige oude ambachtelijk gemaakte sieraden. Het was dan ook niet zo vreemd dat mijn oma regelmatig gekscherend zei dat ik net een ekster was!’
D
e liefde voor sieraden bleef bestaan en dit resulteerde in het afstruinen van antiekmarkten om te experimenteren met oude sieraden, deze om te vormen en zo een nieuw leven te geven. De beperktheid hiervan frustreerde me enorm en in 2009 ben ik begonnen aan de basisopleiding van de Academie voor Edelsmeden in Zeist. Eén jaar werd al snel twee jaar en toen mijn baan als secretaresse geen toekomst meer had, was de keuze snel gemaakt om de Beroepsopleiding te gaan volgen. Na altijd beslissingen te hebben genomen met mijn verstand, nam ik er nu één met mijn hart. En dit bleek geen verkeerde!
Tot op de dag van vandaag geniet ik van het smeden, het zilvervijlsel op mijn vijl, de geur van rokend houtskool, de prachtige vlam van de brander en zelfs van de keren dat ik in mijn vingers zaag... het blijft tenslotte handwerk en dat betekent zo nu en dan ook bloed, zweet en tranen om tot een mooi resultaat te komen. En dàt is ook wat ik graag naar buiten toe uitdraag: een sieraad van een edelsmid is geen productiewerk, maar een sieraad dat met heel het hart en ziel en veel liefde is gemaakt! Er zit een verhaal achter het sieraad. Mijn verhaal. Een verhaal van uren aan experimenteren, mislukkingen, dagen, weken en 7
maanden van frustraties, maar ook momenten van intense euforie. Het bevat een stuk van mijn hart, een deel van mijn ziel en een periode uit mijn leven. Niets is mooier dan deze passie te kunnen delen! Om dit ook te laten zien en de exclusiviteit en bijzonderheid van een sieraad te benadrukken, maak ik foto’s en filmpjes van het productieproces en de eindresultaten. Deze plaats ik vervolgens op mijn webpagina en Facebookpagina. Ik vind mijn inspiratie in antieke sieraden, feeërieke en nostalgische afbeeldingen, mythologie en Fantasy verhalen, series, films en oude boeken. Het mystieke heeft op mij een enorme aantrekkingskracht en dit vertaalt zich in mijn sieraden door ronde, krullerige vormen en het gebruik van edelstenen.
Bij het maken van mijn eindstukken heb ik mij laten inspireren door films en series als Lord of the Rings, The Mists of Avalon en Game of Thrones. De combinatie van bloemen, draad en het gebruik van granules geven mij het gevoel zó een Fantasy verhaal in te stappen en hierin eindeloos weg te kunnen dromen en te verdwalen. Behalve dat maansteen voor mij de perfecte steen is om het mystieke weer te geven, hou ik ook enorm van de prachtige blauwige gloed die zich, als een soort verborgen schat, binnen in de steen bevindt. Al met al is het een collectie geworden waar ik zelf erg trots op ben en waarin ik mij graag nog veel verder wil verdiepen.
8
Met veel plezier neem ik u mee naar mijn wereld als edelsmid op www.amandanobel.nl en zal ik u graag van dienst zijn ook voor u een sieraad te maken dat alle benodigde ingrediënten voor een uniek exemplaar bevat! Heel graag tot ziens!
fotografie Willem van der Vlies
Ik hou van het gedetailleerde werk. Om telkens weer de uitdaging aan te gaan om zelfs de kleinste stukjes aan elkaar te solderen. Ik laat me minder leiden door een vast ontwerp, maar laat mijn sieraden “groeien” gedurende het productieproces. Dat onverwachte, geheimzinnige eindresultaat voert mijn behoefte aan mystiek en het genieten ervan is dan des te groter!
amanda nobel
‘Mystieke verhalen vormen een grote inspiratiebron voor mijn sieraden’
9
Meesterlijk
samenspel f o t o graa f W i l l e m va n d e r V l i e s
‘Het samenspel tussen de zilversmid, het sieraad en de fotograaf bepaalt het perspectief.’ Sámen met de makers van sieraden zoek ik naar een aanpak om hun werk maximaal tot recht te laten komen. Door het spelen met licht komen vormen en kleuren tot leven en kan in het platte vlak een ruimtelijke vorm krachtig worden weergegeven.’
info@fotostudio155.com www.fotostudio155.com
10
mystieke karakter van het werk van Amanda paste een gewelfde glazen ondergrond. De gedetailleerde ontwerpschetsen en berekeningen van Jan zijn als achtergrond gebruikt om zijn werkwijze te tonen. Dubbele opnames met tegenlicht waren de oplossing om het werk van Mirjam sprankelend in beeld te krijgen. De verschillende stukken van Irene vroegen ieder om een eigen benadering en zelfs water en ijs bij het meesterstuk. Fotograferen van sieraden is een boeiende ontdekkingsreis en wordt zo een kunst op zich. Van dit project komt een korte presentatie op mijn website en op vimeo: http://vimeo.com/ fotostudio155/videos/all
Portretfoto Esther van Berk
FOTOSTUDIO 155 Bergweg 155 3707 AC Zeist 030 69 75 155 06 29 55 58 02
Voor mij is het een altijd groot genoegen om samen te werken met vakmensen en kunstenaars die hun ideeën met maximale inzet en inventiviteit vormgeven. En vakmensen zijn het, de leerlingen van Ben van Helden. Zij vertelden mij over het karakter van hun werk: mystiek, romantisch, sierlijk, stromend, krachtig/mannelijk of inventief. Dit bracht mij op ideeën om de sieraden in beeld te brengen vanuit mijn meesterschap, dat bestaat uit technische vaardigheden, creativiteit en inventiviteit. Zo heb ik om de raceauto van Gijsbert scherp in beeld te kunnen krijgen 18 opnames gemonteerd en de metaalkleurige reflecterende ondergrond gekozen om het technische karakter te benadrukken. Bij het
Fotograaf
Samen visueel vormgeven aan een idee, dat fascineert mij
11
meesterstuk
12
Jan Rikken: ‘Edelsmeden, van oudsher een ambachtelijk beroep, toegevoegd aan een wetenschappelijk stuk kennis en inzicht, maakt deze passie nog meer een deel van mijzelf.�
ja n r i k k e n
w i e Jan Rikken (55) w o o n p l aa t s Oss w e b s i t e www.rikken-edelsmederij.nl m o t t o ‘Ik geef graag vorm aan een uitdaging’
Meesterlijke
techneut
‘Hoe de wereld in elkaar steekt heeft mij altijd al mateloos geïnteresseerd. Kennis van de materie, techniek, technologie, natuurkunde, erg boeiend allemaal! Dat ik uiteindelijk een opleiding in de chemie ging doen (en later nog wat materiaalkunde) en die weg insloeg voor mijn werk was dan ook niet vreemd. Aan de ander kant was daar dan, van jongs af aan en nog steeds, ook dat creatieve.’
A
ls kind al was het voor mijn omgeving niet vreemd dat ik vanuit allerlei hersenspinsels dingen verzon en deze (voor zover ik al kon en begreep) technisch uitwerkte en de bijkomende problemen oploste, gewoon omdat dat leuk en uitdagend was. Gepaard met die fantasie kwam het meer expressionistische en kunstzinnige vanzelf naar buiten in de vorm van tekenen en schilderen. Een rode draad bij al die activiteiten was zeer zeker, dat het dan ook altijd goed moest zijn wat ik maakte, uitwerking perfect, de uitvoering als het kon nog beter. Daardoor kwam het woord ambacht en het opdoen van de bijbehorende kennis en kunde dan ook hoog in het vaandel. Op jonge leeftijd leverde dit alles al hobby’s op waar details, techniek, kunstzinnigheid maar ook het werken met de han-
den en het verwerken van verschillende materialen aan de orde was: modelbouw van treinen, schepen en vliegtuigen, al dan niet werkend, van uit bouwpakketten maar nog vaker vanaf technische tekening (daar viel tenminste nog wat te puzzelen). Tekenen en schilderen, met een grote voorkeur voor het ambachtelijke olieverf. En wat te denken van een eigen klein laboratoriumpje bij mijn vader achter in de schuur? (die schuur heeft het trouwens wel overleefd). Tja, en dan heb je in je leven een periode waarin je volwassen wordt, je leert veel, wordt wijzer, maar ondertussen geraken die passies in het gedrang, worden vergeten of opgeschoven naar ‘als ik straks met pensioen ben...’. Soms heb je daar dan een wakker-schud-moment voor nodig. Dan gebeurt er ineens van alles in je leven. Oude vertrouwde 13
Altijd op zoek naar meer interessants vond ik in een winkel tussen andere boekjes, precies op het juiste moment: ‘Sieraden technieken’ door Jinks Mc Graw. Al bladerend daar in de winkel was dat voor mij hét moment waarop alle interesses en hobby’s bij elkaar kwamen en perfect in elkaar pasten. Het moest gewoon zo zijn! Creativiteit, ontwerpen, vormgeven, (hele mooie) materialen, techniek, ambacht, probleem oplossen, werken met de handen, met specifieke apparatuur, zelfs chemie, natuurkunde en materiaalkunde, bijna alle zaken die mij zo boeien kwamen in het ambachtelijke vak van edelsmid bijeen. Nu, inmiddels bijna 7 jaar verder is er veel gebeurd en sta ik op het punt een opleiding tot meester edelsmid af te ronden. In die jaren heb ik veel geleerd, een groot deel als autodidact maar ook door cursussen en opleidingen. Praktische zaken zijn geregeld, mijn atelier is ingericht, bedrijf opgericht en gelukkig zijn er al een aardig aantal tevreden klanten….
14
Ik merk ook dat mijn manier van werken verder is uitgekristalliseerd, wat ik zoek en wat mijn uitdagingen zijn is mij veel helderder geworden: mijn creativiteit in de zin van het krijgen en uitwerken van ideeën speelt zich af op papier, soms op de computer. Mijn ontwerpen ontstaan juist daar, nauwelijks aan de werkbank. Op het papier kan ik al mijn ideeën kwijt en in mijn achterhoofd draait dan continu de overweging: hoe kan ik
dat maken? Maar ook waarvan? Want vrijwel alle materialen en technieken hebben mijn interesse en van nature experimenteer ik graag. Vanuit het ontwerp volgt dan het technische ontwerp waar alle praktische problemen worden opgelost en bewust, en met plezier, uitdagingen met de materialen en technieken worden aangegaan. Als laatste ontstaat dan het fysieke sieraad in het atelier, aan de werkbank. Dit laatste klinkt denigrerend maar voor mij ligt daar juist het zwaartepunt op nauwkeurigheid en perfectie. In mijn visie moeten die 100% recht doen aan het sieraad zelf. Dat is voor mij juist de essentie van ambacht. De leukste werkstukken of opdrachten zijn voor mij die waar ik een duidelijke uitdaging heb ten aanzien van het ontwerp of de realisatie. Zeg tegen mij: ‘Ik zou graag een ring zus en zo willen hebben. Maar dat kan vast niet!’ Dan begint het bij mij te kriebelen en ga ik graag op zoek naar de grenzen van wat kan. Binnen mijn ontwerpen, zowel vrije als in opdracht, zie je dan ook vaak deze facetten terug, uitdagingen aan mijzelf. Ook heb ik gemerkt dat mijn vrije ontwerpen vaak een zekere symboliek weergeven. Vaak zelfs onbewust tot stand komen. Dan kom ik er aan het eind van het ontwerp achter dat ik eigenlijk b.v. een kruis heb ontworpen. Het mystieke is iets dat mij meer en meer is gaan boeien (komt vast door de leeftijd…). Niemand, en zeker ik niet, raakt uitgeleerd in dit mooie ambachtelijke vak. Ontdekkingen leiden altijd tot nog meer vragen en voor mij tot nog meer leren en experimenteren. Naast de ambachtelijkheid laat ik dat dan ook graag terugkomen in mijn sieraden voor u.
fotografie Willem van der Vlies
fundamenten blijken niet zo betrouwbaar en vallen weg. Er komt ruimte voor iets anders. Gelukkig, en ik prijs mij heel erg rijk, kreeg ik de gelegenheid om beroepsmatig een geheel ander weg in te slaan. Een weg die in 2007 al werd ingeleid door een boekje.
ja n r i k k e n
Jan Rikken: ‘Ontdekkingen leiden altijd tot nog meer vragen en voor mij tot nog meer leren en experimenteren’
15
Goed goud Goed goud op de werkbank
De bezegeling van het ja-woord. De eerste prijs. Een verjaardagscadeau. Goud heeft vele betekenissen. In de lange reis van diep onder de grond naar de werkbank in een atelier raakt goud vele mensen. Beginnend bij de 25 miljoen mensen wereldwijd die werken in de kleinschalige mijnbouw. Voor hen betekent goud een maaltijd op tafel, een kind naar school. Voor veel ontwikkelingslanden is export van goud een belangrijke bron van inkomsten en is goudwinning na landbouw de grootste werkgever. Maar goudwinning heeft ook een minder glansrijke kant. Mijnbouwers krijgen vaak geen eerlijk loon en werken onbeschermd met gevaarlijke stoffen als kwik die hun gezondheid en het milieu ernstige schade toedoen. Dat goud wordt via tussenhandelaren doorverkocht, gaat naar Zwitserse of Zuid-Afrikaanse raffinaderijen en belandt uiteindelijk op de werkbanken van Nederlandse edelsmeden.
S o l i d ar i d a d
16
Solidaridad zet zich in om de goudketen duurzamer en transparanter te maken. Wij werken met lokale partners in 8 landen in Latijns Amerika en Afrika om mijnwerkers te trainen in duurzame productie, met een keurmerk. Tegelijkertijd gaan we het gesprek aan met edelsmeden, juweliers en andere bedrijven in de keten over hoe zij dit goede goud kunnen inkopen. Daarnaast werken we met lokale partijen zoals overheden om te zorgen dat er lokaal meer steun en beter beleid komt voor duurzame mijnbouw. Gerecycled goud is toch veel duurzamer?
Vrouwen in een goudmijn in Ghana
solidaridad
Prins Jaime koos voor goed gouden trouwringen
S o l i dar i da d z e t z i c h i n o m de goudketen duurzamer en t ra n s para n t e r t e m a k e n Goud omsmelten en hergebruiken is inderdaad ook een duurzame optie. Toch kunnen en moeten we nieuwe mijnbouw niet uitbannen: ten eerste kan gerecycled goud maar voldoen aan een redelijk klein gedeelte van de wereldwijde vraag. Daarnaast hebben meer dan 25 miljoen mensen werk in de kleinschalige mijnbouw. Deze mensen hebben geen andere manier om hun brood te verdienen en dus heeft de hele goudsector een verantwoordlijkheid om te zorgen dat deze 25 miljoen banen veilig zijn, eerlijk betaald, en dat mijnbouw het milieu niet verwoest voor toekomstige generaties.
fotografie Annemarieke van der Broek
H o e k o m i k aa n g o e d g o u d? Het keurmerk voor goud is nog heel erg jong en op dit moment zijn er slechts 5 gecertificeerde mijnbouworganisaties in Latijns Amerika. Organisaties als Solidaridad, het Colombiaanse Alliance for Responsible Mining en Fairtrade werken hard om duizenden andere mijnbouwers in Latijns Amerika en Afrika te ondersteunen ook te voldoen aan de criteria. Als je producten met keurmerk wil maken en verkopen, moet je je aanmelden als licentiehouder bij Max Havelaar. Samenwerken met meerdere edelsmeden onder één licentie kan ook, en scheelt in de kosten. Onder andere het Nederlandse Bijou Moderne verkoopt goud met Max Havelaar keurmerk.
gezondheidszorg. Dit maakt het goud inderdaad een stukje duurder. Goed goud is nog niet de standaard. Nog niet zoveel bedrijven werken met goud met een keurmerk, en halffabrikaten of basisringen zijn nog niet verkrijgbaar. Dit betekent vaak extra arbeidskosten en dus een hogere prijs voor de consument. Niet makkelijk in tijden van crisis. Gelukkig zijn er nu ook meer grote bedrijven die zich willen inzetten voor duurzaam goud. Kering bijvoorbeeld, het moederconcern van bedrijven als Gucci, Boucheron, Stella McCartney etc. wil voor het einde van 2016 100% duurzaam goud inkopen. Doordat grote spelers ook meekomen zullen meer fabrikanten brood zien in goed goud, en zal het makkelijker gaan worden aan halffabrikaten te komen.
W i e w e r k t e r a l m e e? Vooral Engelse en Nederlandse edelsmeden en juweliers verkopen al goed gouden sieraden. Edelsmid Nadine Kieft lanceerde bijvoorbeeld een webwinkel waarop alleen maar sieraden met keurmerk verkocht worden, gemaakt door verschilende Nederlandse en internationale ontwerpers: www.goldfabrik.nl. Juwelier Steltman en ontwerper Bibi van der Velden zijn ook pioniers in het werken met goed goud.
I s h e t n i e t v e e l d u u r d e r?
I s e r o o k Ma x Hav e l aar z i lv e r?
Voor Max Havelaar gecertificeerd goud krijgen mijnbouwers een premium van rond de 10%. Van dit premium, betaald bovenop de ‘gewone’ goudprijs van dat moment, investeren mijnbouwers in de lokale gemeenschap, bijv. onderwijs of
Ja, maar dat is nog niet makkelijk verkrijgbaar. Goudmijnen produceren vaak ook zilver als nevenproduct. Dat zilver mogen ze ook met keurmerk verkopen. Meestal gebeurt dat niet, omdat de kosten van het aparte transport en apart
verwerken te hoog zijn in verhouding tot het premium en de waarde van het zilver. Een aantal mijnen heeft wel aangegeven interesse te hebben om zilver met certificaat te leveren, als er maar genoeg kopers zijn. Als er genoeg vraag is van edelsmeden en juweliers, zal het voor groothandels aantrekkelijker worden om zilver in te kopen.
Wat k a n i k d o e n? Als edelsmid kun je – eventueel samen met andere collega’s – licentiehouder worden van Max Havelaar. Verder: praat met collega’s en klanten over hoe jouw ontwerpen bij kunnen dragen aan betere levens voor mijnwerkers. Vraag jouw goudgroothandel naar gecertificeerd goud en zilver naar basisringen en andere artikelen gemaakt van goed goud. Alleen door ons samen in te zetten kunnen we ervoor zorgen dat goud glans krijgt voor iedereen die het raakt. • www.opwegnaargoedgoud.nl
17
meesterstuk
18
Irene Cornel: ‘Voor mijn afstudeerproject heb ik mij laten inspireren door de kunst van het water.’
irene cornel
w i e Irene Cornel (43) w o o n p l aa t s Pijnacker w e b s i t e www.irenecornel.nl m o t t o ‘De wereld om mij heen met haar vormen en bewegingen
inspireert mij tot het maken van een sieraad met een verhaal’
Meesterlijk
gedreven ‘Voor mijn afstudeerproject heb ik mij laten inspireren door de kunst van het water. Zodra je de bewegingen van water vastlegt op een foto, zie je de meest prachtige en inspirerende vormen en bewegingen ontstaan. Ik heb ze op mijn manier vertaald en verwerkt in diverse sieraden.’
I
k groeide op als een observerend, onderzoekend, leergierig en creatief kind. Als iedereen naar links ging, werd ik meer aangetrokken om naar rechts te gaan. Ik kon eindeloos met ideeën komen en ook als het twijfelachtig was of het idee wel gerealiseerd kon worden, begon ik er vol overgave aan. De uitdaging om er mee aan de slag te gaan, werd voor mij dan alleen maar groter. De fascinatie voor techniek kreeg ik van mijn vader mee; hij kon door zijn werk als instrumentmaker en monteur eindeloos bezig zijn met het onderzoeken en repareren van technische problemen. Met enorm veel geduld, lukte het dan ook om alles weer aan de praat krijgen. Het zoeken naar mogelijkheden om
iets voor elkaar te krijgen, zelfs als het haast onmogelijk lijkt, zie ik zelf ook als een uitdaging. Na het behalen van mijn VWO, ging ik op zoek naar een bij mijn gevoel en creativiteit passende opleiding. Ik bezocht meerdere Academies voor Beeldende Kunsten, deed toelatingsexamen op de Academie voor Fotografie, werd op de wachtlijst geplaatst en besloot onverwacht oefentherapie en later sportfysiotherapie te gaan studeren. Een totaal andere richting, maar het trainen van ouderen met niet-aangeboren hersenletsel, geeft mij na al die jaren nog steeds enorm veel voldoening. Tijdens mijn werk als oefentherapeut ben ik altijd
19
20
Delft. In de drie jaar dat ik de cursus volgde, werd ik vooral op het creatieve gebied enorm gestimuleerd en uitgedaagd, maar miste de technische kennis die noodzakelijk is om dit vak goed te kunnen beoefenen. Ik besloot daarom in 2011 om de Academie voor Edelsmeden van Ben van Helden in Zeist te gaan volgen, die ik op 1 juni dit jaar afrond met een eindexpositie. Zolang ik mij kan herinneren observeer ik de wereld om mij heen in vormen, patronen en ritmes. Wandelend door de natuur, onderweg naar mijn werk of op reis, steeds opnieuw laat ik mij inspireren door de vormen en bewegingen om mij heen. Ik vind het daarom boeiend om sieraden te maken, waarin je dit terug ziet. Sieraden met een verhaal, een vertaling van datgene wat iemand heeft geraakt of mooi vindt. Ik maak graag sieraden, die zo gevormd zijn dat ze perfect aansluiten bij de vormen van ons lichaam. Daarnaast houd ik erg van het ontwerpen van strakke, moderne sieraden en sieraden die wellicht wat minder draagbaar lijken en op de grens van kunst balanceren. In de toekomst hoop ik voor iedereen, die op zoek is naar een sieraad dat afwijkt van het gemiddelde of op zoek is naar een sieraad dat je herinneringen doet herleven, iets bijzonders te mogen maken. Naast het ontwerpen van sieraden, zou ik me graag ook verder willen ontwikkelen op een breder gebied, zoals het vervaardigen van grotere kunstobjecten en voorwerpen. Mocht je interesse hebben in mijn sieraden of benieuwd zijn naar het omzetten van je eigen ideeĂŤn naar een uniek sieraad, kijk dan eens op mijn site www.irenecornel.nl.
fotografie Willem van der Vlies
op zoek naar de grenzen van iemand zijn mogelijkheden, om er maximaal uit te kunnen halen wat er in zit. Ook in mijn werk als edelsmid ga ik ook graag op zoek naar de grenzen van wat mogelijk is. Zoeken naar nieuwe wegen, ideeĂŤn die niet zo voor de hand liggen, maar bovenal de lat hoog leggen, om uiteindelijk mijn werk op een hoger niveau te brengen. Via een workshop met vriendinnen kwam ik in aanraking met het edelsmeden. Ik was direct enorm geboeid door de eindeloze mogelijkheden die het edelsmeden geeft en gaf me enthousiast op voor een cursus edelsmeden op de Vrije Academie in
Ir e n e C o r n e l
‘De vormen, patronen en ritmes om mij heen verwerk ik in mijn sieraden’
21
Sieraadontwerper over graveren Sieraadontwerper Frank van Zwicht, sinds 2000 wonend en werkend in Diepenheim , het kleinste kunst- en cultuurstadje van Overijssel, is een ontwerper die met zijn sieraden antwoord wil geven op een vraag die hij zichzelf stelt of die een ander hem stelt
Sieraad ontwerper Frank van Zwicht gebruikt het als zo vele edelsmeden voor hem als versieringstechniek. Op de foto zie je hoe hij dat gebruikt heeft bij het ambtsketen voor de nieuwe gemeente Hof van Twente. Ook in zijn ontwerpen voor de reumaringen zie je deze versieringstechniek. Het grote voordeel van het beheersen van deze techniek is dat je in het graveerwerk nooit afhankelijk bent van de vaardigheid van een andere graveur.
Als kunstuiting heeft de gravure nooit dezelfde status kunnen bereiken als de ets. De moeilijke techniek en de weinige spontaniteit is een belemmering. Rembrandt gebruikte de burijn wel om zijn etsen op details bij te steken. Maar de ambachtelijke handgraveur is zo goed als verdwenen en ingehaald door alle computer techniek gecombineerd met lasers of freesmachines. Maar als versierings-zettechniek nog zeer bruikbaar en onderscheidend in je ontwerpen.
Om het te leren is vooral veel doorzettingsvermogen nodig en enig talent helpt daar zeker bij. Het leeuwendeel van het graveerwerk wordt gedaan met de burijn of carresteker. Een vierkante steker waarvan de punt onder 45 graden wordt geslepen en zo wordt gebruikt om de lijnen eerst dun voor te steken. Door deze steker te kantelen kan men een al gestoken lijn vloeiend breder steken. Het zgn. aanbrengen van glanslijnen. Ook door de lijn nog een keer dieper te steken kan hij breder gemaakt worden.
22
Voor de geoefende graveur is er tegenwoordig een pneumatische steker beschikbaar. Het voordeel hiervan is dat in één keer een heel diepe lijn uit het metaal gestoken kan worden. Een lijn die voorheen met handkracht wel twee of drie keer nagestoken moest worden. Op You Tube vind je daar verbazingwekkend leuke video’s over.
het ambtsketen voor de nieuwe gemeente Hof van Twente, ontworpen door Frank van Zwicht.
fotografie frank van zwicht
G rav e r e n a l s v e r s i e r i n g s t e c h n i e k Graveren werd lang geleden als reproductie techniek gebruikt. Ingesmeerd met inkt kan een gravure als diepdruk gebruikt worden. Dat wil zeggen dat de inkt zich in de gestoken lijntjes bevindt en zich aan het papier hecht doordat de gravure met vochtig papier en een vilten doek door een pers gedraaid wordt.
sieraadontwerper
Frank van Zwicht en reumaringen R e u m ar i n g e n u i t D i e p e n h e i m In de collectie van Frank van Zwicht vind je sieraden die laten zien hoe je een buis flexibel maakt of hoe je daarin een herinnering bewaart. Of een collectie macho-ringen waaruit de mannen volop kunnen kiezen, zeker als ze met elkaar willen trouwen. Zo werd hem twee jaar geleden gevraagd om een ring te ontwerpen voor een vrouw met reumatische problemen aan de handen die altijd graag grote ringen droeg. Dikke pijnlijke knokkels en een kromme ringvinger maakte dit niet langer mogelijk. Naar aanleiding van deze vraag is er een collectie reumaringen ontstaan die tussen de vingers gedragen kan worden dankzij een verend T-stukje dat anatomisch wordt aangepast aan de hand van de draagster. De ring kan altijd af en doet geen zeer. Nu is het zelfs een voordeel als de knokkels dikker zijn want daarachter blijft de ring beter vastzitten. Zien is geloven! Omdat de ringen aan de bovenkant van de hand over twee vingers liggen is de grootte van het ornament aan een minimum maat gebonden maar als geheel is het een lichte ring dankzij het titanium dat erin verwerkt zit. De verschillende kleuren van de ringen is ook een gevolg van het titanium gebruik. Kortom, het zijn ringen voor vrouwen die van grote ringen houden en die ze niet meer om de vinger kunnen/willen dragen. De reuma gaat er niet van over maar de ring dekt wel het deel van je hand af dat je niet zo mooi vindt en zit toch stevig en doet geen zeer. De verkoopprijs wordt bepaald door de edelsteen en het ontwerp en ligt tussen de €340,- en € 750,-. Eventueel een edelsteen of ornament uit een niet meer gedragen eigen ring laten verwerken in een reumaring van Frank van Zwicht behoort tot de mogelijkheden. • www.frankvanzwicht.nl • www.herbergdepol.nl
23
meesterstuk
24
Gijsbert Achterberg: ‘‘Het zien ontstaan van iets moois uit het niets is het allermooiste wat er is!’
g i j s b e r t ac h t e r b e rg
w i e Gijsbert Achterberg (59) w o o n p l aa t s Houten w e b s i t e www.monzajewels.com m o t t o ‘Het zien ontstaan van iets moois uit het
niets, is het allermooiste wat er is’’
Meesterlijke
bouwer
‘Ik geniet van het leven, van prachtige muziek, zowel klassiek als modern en van mijn liefhebberijen, van onze sloep, de tuin, lekker eten en drinken, van het maken van mooie dingen en nog heel veel meer! Iedere dag kom ik eigenlijk 24 uur te kort. Ik heb de drive om voortdurend iets te maken waarvan ik blij word.’
I
k ben dol op tekenen en ontwerpen. In mijn jeugd maak ik veel van boetseerklei, bijvoorbeeld de meest populaire popgroep ter wereld in miniatuur. Altijd ben ik bezig met vormen en kleuren en het ontdekken van mogelijkheden en materialen: veel knippen en plakken, maar dan zonder pc, welteverstaan. Ik bouw veel van plastic en karton, tot het moment dat bij toeval polyesterplamuur op mijn pad komt, er gaat een wereld voor mij open. Ik bouw ook veel plastic bouwdozen in allerlei schalen, maar het uitvinden hoe een eigen ontwerp er uit ziet in 3D boeit mij eigenlijk het meest. Ik besluit modellen te gaan verbouwen en verkoop die aan een winkel en krijg die uitbetaald in de vorm van kitjes (bouwdoosjes van wit metaal of resin). Voor een nog mooier resultaat koop ik een airbrush en ik word een steeds enthousiastere en fanatiekere bouwer.
Naast mijn werk voor een financiële instelling heb ik sinds 2002 mijn eigen modelbouwbedrijf onder de naam Monza Models. Eindelijk heb ik dan een grote droom gerealiseerd, een beetje geld verdienen met wat ik het liefst doe: modelbouwen! Maar dat is het niet alleen. Alles wat erbij komt kijken, zoals foto’s maken voor de verkoop of het bespreken van de wensen van een klant - en niet te vergeten de muziek onder het werk: het is allemaal heel erg leuk! Door een reorganisatie word ik een jaar of wat terug werkzoekend en omdat het met mijn leeftijd niet direct voor de hand ligt dat ik snel een nieuwe job vind, ga ik op zoek naar een geheel nieuwe uitdaging. Iets met mijn handen doen denk ik dan en al snel valt mijn oog op edelsmeden, eigenlijk een ambacht dat naadloos aansluit bij de modelbouw. Het streven is nieuwe materialen en andere technieken te leren kennen: 25
gieten, polijsten, solderen, vijlen, zagen, noem maar op. Ik kom al spoedig uit bij de Academie Ben van Helden om een half jaar te ‘proeven’. Daarna besluit ik tot de beroepsopleiding. Ik heb het daar bijzonder naar mijn zin en al snel ontdek ik een leuke bijkomstigheid: de connectie tussen modelbouw en sieraden maken. Ik heb inmiddels voor een paar klassieke Ferrari modellen de bumpers zelf gegoten en de grilrand van zilver gesmeed: allebei welkome uitbreidingen van mijn mogelijkheden. Tot mijn grote vreugde vind ik gelukkig toch weer werk bij SVO Vakopleiding Food in Houten. Dat is heel prettig want ik hou genoeg tijd over om de beroepsopleiding te blijven volgen. Mijn toekomst zie ik dan ook met een parttime job die me de mogelijkheid geeft om te modelbouwen en edelsmeden: een heel fraaie combinatie, vind ik zelf. Net als bij andere beeldend kunstenaars doe ik inspiratie op voor mijn ontwerpen bij alles om mij heen, dus ook de natuur, maar ook tijdens bepaalde sfeermomenten, ook in muziek.
Zoals men kan zien, hou ik vooral van strakke vormgeving en niet te veel tierelantijnen. Natuurlijk hoop ik dit alles nog heel lang te kunnen doen en nog veel fraaie creaties te kunnen maken voor mijzelf, maar zeer zeker ook voor anderen. Het commercieel denken komt bij mij op de tweede plaats, het genieten op de eerste.
26
Eerst iets fraais of interessants maken, want het zien ontstaan van iets moois uit het niets is het allermooiste wat er is!
fotografie Willem van der Vlies
De keus voor mijn afstudeerproject ligt eigenlijk voor de hand. Het is een formule 1 bolide, zoals ik hem zelf graag zie. Dit 1:43 schaalmodel is opgebouwd uit zilverplaat van verschillende diktes en is voor mij de link tussen Monza Models en Monza Jewels. Een formule 1 auto moet wat mij betreft mooie brede achterbanden hebben en niet te veel vleugels, haar geluid mag klinken zoals de V-12 motoren en het design mag lijken op bijvoorbeeld de Lotus-Ford 49 of 72, my all time favorites. Ik volg de formule 1 al vanaf mijn 10e jaar, ach die goeie ouwe tijd! Bij het maken van mijn meesterstuk kan ik mijn fantasie dus vrije loop laten gaan. De gegoten zilveren manchetknopen zijn in de sfeer van een klassieke grootheid in de autowereld, compleet met knock-offs.
g i j s b e r t ac h t e r b e rg
‘Ik hou van strakke vormgeving en niet te veel tierelantijnen’
27
De 1 lichting e
In 2008 studeerde de eerste groep edelsmeden af bij de Academie voor Edelsmeden Ben van Helden. Sindsdien stromen er jaarlijks edelsmeden/beelden kunstenaars van deze erkende, particuliere beroepsopleiding. Hieronder het verhaal van 2 studenten van het eerste uur. Hoe gaat het nu met hen?
Jack Borninkhof, edelsmid in Zutphen
Na de opleiding heb ik veel ervaring opgedaan via een galerie in Leiden. Daar leerde ik via opdrachten werk te verkopen aan klanten en hoe leuk het is om samen met andere kunstenaars en sieradenmakers samen te werken. Ook hoe je met klanten moet omgaan heb ik daar geleerd. Ik kan iedereen aanraden aansluiting te vinden bij een collectiefje van sieradenmakers. Het is enorm belangrijk om ervaringen met elkaar uit te wisselen en zo van elkaar te leren. Bovendien wordt je al snel een soort kluizenaar in je eigen atelier. Dat kan toch gaan knagen.
28
Na een aantal jaren besloot ik vanuit mijn eigen atelier in Zutphen te gaan verkopen en daarnaast een basiscursus edelsmeden op te zetten voor geïnteresseerden. Ook geef in inmiddels workshops. Het is mijn opzet om de creatie-
velingen in mijn regio iets anders aan te bieden dan het gebruikelijke kunstschilderen, vilten of keramieken. Ik werk niet met certificaten, het moet voor mij wel leuk blijven, het wordt anders weer zo serieus. Overigens is de opzet van mijn cursus wel professioneel. Dat is ook dankzij de basis die op de Academie voor Edelsmeden is gelegd, en niet te vergeten dankzij de kijk die Ben van Helden op het vak heeft. Daar krijg je toch veel van mee. Ik heb enorm veel van Ben geleerd en ben nog steeds blij en dankbaar dat er een alternatief voor ‘Schoonhoven’ is. Ik weet niet of ik anders in dit vak terecht gekomen zou zijn.’ • www.jackborninkhof.nl
beeld: jack borninkhof
‘In 2004 werkte ik nog als loodgieter in mijn eigen bedrijfje, maar door een vervelende valpartij moest ik omscholen. Na verloop van tijd oriënteerde ik me op het edelsmeden, en na een workshop bij Ben van Helden wist ik het zeker: hier wil ik mee verder. Het lot was mij toen ook al gunstig gezind want in 2006 startte Ben met de beroepsopleiding en kon ik meteen instromen. Sinds 2008 werk ik als zelfstandig edelsmid. Als gevolg van een aantal beperkingen door het ongeval kan ik echter niet continu met het vak bezig zijn en moet ik mijn tijd zorgvuldig indelen.
eerste lichting
Sana López Abellán, edelsmid in Spanje
‘In 2008 ben ik bij Ben van Helden afgestudeerd in de eerste lichting edelsmeden van de toen startende Academie. Daarvoor had ik al een universitaire opleiding gedaan in Leiden, Culturele Antropologie. Die twee achtergronden, het edelsmeden en de antropologie blijven mij beïnvloeden. Sieraden en versiering komen in alle samenlevingen voor, er is geen cultuur te bedenken waarin schoonheid en lichaamsversiering niet bestaan. De uiting ervan is overal anders en dat fascineert mij enorm.
beeld: sana López abellán
Na 2008 heb ik het geluk gehad dat ik meteen kon instromen als lid van kunstenaarscollectief Zone in Leiden en daar heb ik veel kunnen leren over de commerciële kant van het zijn van edelsmid. Je kunt prachtige creaties maken aan je werkbank, maar als je ervan wilt leven zul je ze ook moeten verkopen. Vanaf eind 2011 woon ik in Spanje en heb mijn werkplaats dus ook meeverhuisd. Zonder vaste expositieplek zoals ik die in Zone had is het een stuk lastiger om mijn sieraden tentoongesteld te krijgen. Inmiddels begint het beter te gaan en begin ik ook de schaamte te verliezen om zelf actief voorstellen te doen aan galeries en winkeltjes. Het blijft wel heel kwetsbaar, je eigen werk verkopen of ‘aan de man brengen’ is heel lastig vind ik. Ik kan het beter voor een ander dan voor mezelf.
Hoe meer de jaren verstrijken na het afronden van de academie bij Ben merk ik dat ik steeds vrijer ben geworden in het experimenteren met de materialen en met de vormgeving. De basis blijft maar vanuit daar kun je steeds een stapje verder gaan om te kijken waar je uit komt. De grote inspiratiebron blijft de natuur en al zijn schatten. Ik verzamel veel materiaal hier aan de ruige kust, dat ik in mijn sieraden verwerk. Keitjes, zeeglas, koraal en de laatste tijd ben ik ook wat aan het experimenteren met drijfhout. Met de moderne middelen als Facebook en Pinterest is het mogelijk om je blik te verbreden. Je ‘volgers’ kunnen overal vandaan komen en dat biedt allerlei mogelijkheden. Wel blijf ik er van overtuigd dat het bij sieraden op het internet lastig ligt, mensen willen toch het liefste voelen en zien hoe iets staat en of het bij hen past. Dit jaar heb ik verschillende tentoonstellingen op de agenda in Frankrijk, Nederland en Spanje. Het vak van edelsmid is zo divers, de basis is het ontwerpen en maken van sieraden maar het breidt zich uit naar het bedenken van projecten, website bouwen, materialen zoeken, contact met klanten en galeries, fotografie en marketing... Die diversiteit maakt het een supervak!’ • www.arte-sana.eu 29
meesterstuk
Mirjam Verhoef: ‘Geen remmingen, grenzen opzoeken, eindeloos uitproberen tot het gewenste resultaat.’
30
m i rja m v e r h o e f
w i e Mirjam Verhoef-Beckers (47) w o o n p l aa t s Driebergen-Rijsenburg w e b s i t e www.mirjamverhoef.com m o t t o ‘Op zoek naar creatieve uitdagingen’
Meesterlijk
met passie
‘In mijn leven miste ik creatieve uitdaging en bovendien wilde ik naast werken met hoofd en hart, meer met mijn handen doen. Daarom startte ik met edelsmeden bij de Academie voor Edelsmeden Ben van Helden in Zeist.’
Edelsmeden Wat begon als deelnemen aan een zomerworkshop groeide door naar twee jaar basisopleiding en inmiddels ben ik na nog eens ruim twee jaar klaar met de beroepsopleiding. Zes certificaten gehaald, bij de KvK ingeschreven, mijn eigen meesterteken in al mijn sieraden en de start van een eigen bedrijf.
Pa s s i e Meisjesdroom, mooie sieraden, symbool staan voor iets, speciaal voor iemand een ontwerp maken en uitvoeren, ‘meester’ zijn over metaal, machines en gereedschap, een oud ambacht uitoefenen, een universeel beroep, inspiratie voor het opscheppen, uitdrukking geven aan liefde en creativiteit. Edelsmeden, iets moois creëren is een passie en ‘a way of life’.
Een hoofd vol ideeën die wachten op uitvoering. Steeds opnieuw geprikkeld worden om iets moois te maken. Een sieraad te maken wat past bij die ene persoon geeft enorm veel energie. Bezig zijn met een sieraad en tegelijkertijd gedachten over allerlei andere mogelijkheden die het onderwerp bieden. Soms gaat het niet wat ik in gedachten heb, maar deze ‘mislukte’ ideeën zijn vaak de basis geweest voor mijn mooiste sieraden. En zit ik een keertje vast, een uurtje hardlopen doet wonderen.
Opleiding De opleiding was intensief en uitdagend. Je bent constant op zoek naar je eigen grenzen door te zoeken naar de grenzen in het gebruik van materiaal en gereedschap. Uiteindelijk wil ik
31
I n s p i rat i e
32
Ik hou van het werken met zilver (plaat en draad), bijzondere en gewone stenen, het werken met natuurlijke materialen en het werken met materiaal met een geschiedenis. Ik vind smeden en bewerken van (dik) draad, torderen, fijn zaagwerk, het combineren van materialen en het zetten van stenen geweldig
om te doen. Mensen, culturen, steden, natuur en geschiedenis inspireren me tot het maken van unieke sieraden.
Toekomst Ik zou graag mijn eigen stenen willen kunnen slijpen. Eerst het sieraad en dan een passende steen maken. Ook een cursus emailleren zou ik nog graag volgen. Ik heb zin om van mijn hobby mijn beroep te gaan maken. Een eigen bedrijfje opzetten, in opdracht werken, veel tijd reserveren voor ontwerpen, mijn eigen lijn verder ontwikkelen. Veel reizen, netwerken en inspiratie opdoen. Daarnaast zou ik graag samen met een aantal kunstenaars een pand willen delen en gezamenlijk een winkeltje draaien. Dat is mijn droom.
fotografie Willem van der Vlies
alles kunnen maken wat ik bedenk of wat een ander mij vraagt om te maken. Geen remmingen, grenzen opzoeken, eindeloos uitproberen tot het gewenste resultaat ontstaat en doorgaan tot dat wat je voor ogen hebt is gelukt. De voldoening is groot om de eerste gedachte over een mogelijk sieraad uit te kunnen werken op papier en vervolgens te kunnen omzetten in een prachtig en uniek sieraad wat precies bij die ene persoon past.
m i rja m v e r h o e f
‘Een hoofd vol ideeën die wachten op uitvoering’
33
Dé schakel tussen juwelier en sieraad... FOURNITUREN • GEREEDSCHAP • MACHINES • METALEN • BATTERIJEN • EDELSTENEN • POETSMIDDELEN • SLUITINGEN • RIJGGAREN • VERPAKKINGEN • PRESENTATIE BEZOEK ONZE WEBSITE : • HET LAATSTE NIEUWS • ACTUELE PRIJZEN • ONLINE BESTELLEN WWW.BIJOUMODERNE.NL VRAAG UW INLOGCODE AAN !
DE NIEUWE 2014/15 CATALOGUS IS UIT ! MET 22.000 ARTIKELEN NOG GEEN EXEMPLAAR ONTVANGEN ? VRAAG DEZE DIRECT AAN !
Bijou Moderne BV Edisonlaan 36-38 2665 JC Bleiswijk tel. 0)10 - 529.66.00 fax. 0)10 - 529.00.88 info@bijoumoderne.nl www.bijoumoderne.nl
G r o o t h a n d e l i n g e r e e d s c h a p, f o u r n i t u r e n e n e d e l m e taa l v o o r d e g o u d - e n z i lv e r s m i d
Herens & Herens Gesch i eden is
Na 20 jaar ervaring bij een groothandel in metalen en gereedschappen is Mees Herens samen met zijn vrouw Marrie in 1999 voor zich zelf begonnen in Schoonhoven. Herens & Herens is een groothandel met alle benodigdheden voor de edelsmid. U kunt dan denken aan hamers, machines, branders, fournituren enzovoort. Marrie Herens: ‘Onze eerste locatie was in het oude stadscentrum van Schoonhoven. Een persoonlijke benadering en tijd voor advies is altijd belangrijk geweest. Klanten zijn bij ons geen nummer. Dit is altijd zo gebleven, maar sinds die tijd is er ook veel veranderd. We werken nu met twee generaties in ons familiebedrijf. Het pand werd te klein en we zijn verhuisd naar het huidige pand aan de Slootweg, waar we in onze showroom veel producten kunnen laten zien. Tegenwoordig zijn we ook te vinden op Facebook en hebben we een uitgebreide webshop waar ons gehele assortiment te vinden is, zodat klanten gemakkelijk door het hele land hun spullen aangeleverd kunnen krijgen.’
schiedenis die deze stad heeft met het edelsmeden door de eeuwen heen. Al in de 17e eeuw waren hier bekende zilversmeden te vinden. Tot de dag van vandaag is dit nog terug te zien. Zo is het centrum verrijkt met vele ateliers, is er de zilvervakschool en is er elk jaar Zilverdag. Op tweede Pinksterdag is Schoonhoven Zilverstad the place to be voor iedereen die iets te maken heeft met zilver. De historische binnenstad is die dag één grote goud- en zilversmidwerkplaats. Verspreid over 140 plekken zijn er paviljoens en stands te vinden. Er worden veel sieraden aangeboden, maar ook voor de edelsmid is dit interessant. Zo staan er elk jaar weer meerdere stands waar edelstenen verkocht worden. Marrie: ‘Wij zijn elk jaar geopend en daarnaast zijn we deelnemer in het centrum waar in onze kramen speciale aanbiedingen te vinden zijn.’ Twee maal per jaar zijn er de Huisbeursdagen. Op deze gezellige klantendagen presenteert Herens & Herens, gezamenlijk met Birgem de edelsteenhandel in Schoonhoven, nieuwe producten onder het genot van een hapje en een drankje.
Z i lv ersta d
beeld: Herens & Herens
Schoonhoven staat ook wel bekend als Zilverstad. Dit komt door de lange ge-
On t w i k k el i ngen
Tegenwoordig zie je steeds vaker ontwikkelingen die te maken hebben met een milieubewustere denkwijze. Deze trend zie je naar voren komen in verschillende producten. Zo zit er al enige tijd geen cadmium meer in het soldeer verwerkt. Dit smeltpunt verlagende metaal is schadelijk en wordt tegenwoordig vervangen door andere legeringen. Mede vanwege de hoge
edelmetaal prijs van de afgelopen periode, wordt er ook bewuster met metaal om gegaan. De edelsmeden vangen het afval goed op, wat bij ons ingeleverd kan worden. Dit wordt weer verwerkt tot nieuw metaal. Dit zorgt er voor dat een groot gedeelte van het metaal dat Herens & Herens verkoopt ook bestaat uit gerecycled edelmetaal. Marrie: ‘Sinds enige tijd verkopen we ook polijstpasta’s op waterbasis. Deze pasta’s van het merk LUXI zijn veel minder schadelijk voor de gezondheid. Dit heeft niet alleen het voordeel dat men niet in een ongezonde stofwolk aan het polijsten is, maar daarnaast is het een groot pluspunt dat door de basis van water het metaal ook veel eerder schoon te krijgen is. Het is mooi om te zien dat er veranderingen zijn die bijdragen aan een schoner milieu. En natuurlijk is het prettig dat al deze vernieuwingen ook een voordeel hebben voor de edelsmid die er mee aan de slag gaat.’ Herens & Herens Slootweg 2, 2871 RP Schoonhoven T 0182 329 000 info@herens.nl www.herens.nl
C OLOFON
h e t z i l v e r m e e s t e r is een eenmalig magazine van de afstudeergroep 2014 van de Academie voor Edelsmeden Zeist R ED A C TIE Mirjam Verhoef-Beckers & Irene Cornel v o r m g e v i n g Marleen Huurman f o t o gra f i e Willem van der Vlies
35
wensen de nieuwe lichting edelsmeden v e e l s u cc e s i n d e t o e ko m s t !
EXPOSITIE EDELSMEDEN AFSTUDEERGROEP Familie De Groot van galerie Sous-Terre nodigt u van harte uit voor de opening van de expositie van de edelsmeden afstudeergroep d.d. 1 juni 2014 tussen 14.00 en 16.00 uur. Indien u niet in de gelegenheid bent de opening bij te wonen: de expositie duurt tot en met 6 juli 2014.
Wat heeft Sous-Terre nog meer te bieden? Stockcollectie van meer dan 1000 schilderijen en Âą 2000 sculpturen, online te bekijken en te bestellen. Aantrekkelijkste kunstuitleen van Nederland. Uw volledige inleg is een kooptegoed, u betaalt geen huur. Ideale evenementen - feestlocaties, met capaciteit tot 400 personen.
Galerie Sous-Terre is gevestigd te Lithoijen ( gem. Oss ) aan de Batterijstraat 23a en is geopend van vrijdag t/m zondag van 13.00 tot 17.00 uur en op afspraak. Tel. 0412 - 48 21 59 | info@galerie-sous-terre.nl | www.sous-terre.nl