ProAgri tegnologie vir die boer technology for the farmer
September 2014 No / Nr 175 ISSN 1042 - 1558
Nuut: Kry jou ProAgri nou ook hier
Swartvlek: Daar is 'n plan
Hoe kies ek ’n planter?
Crop-Tech:
Plant en stroop reg Meganisasie | Gewasproduksie | Hulpbronbestuur | Veeboerdery
www.proagri.co.za
Redakteursbrief
Voorblad
D
ie vonke spat in die rooivleisbedryf oor die opheffing van die invoerregulasies wat van 1 Mei af gegeld het en veral ’n beperking op die invoer van lewendehawe vanuit Namibië geplaas het. Die argumente gaan oor dieresiektes wat die land kan inkom, internasionale handelspraktyke wat nie gehandhaaf word nie en die gebrek aan raadpleging – eers om die regulasies in te stel en toe om dit op te hef. Alles word voorgehou, behalwe waaroor dit werklik gaan, naamlik geld, voorraad en die beskerming van ’n plaaslike sleutelbedryf. Dit is noodsaaklik dat ’n middeweg gevind word. Pryse by die plaashek moet nie so afgedruk word dat dit nie die moeite werd is vir plaaslike boere om rooivleis te produseer nie, maar aan die ander kant is dit seker ook vir voerkrale, wat steeds vir die meeste vleis in die kleinhandel sorg, belangrik om toegang tot genoeg voorraad te hê. Miskien is die antwoord ’n vorm van prysbeskerming. Totale vryhandel is moontlik die ideaal, maar in die landbou-omgewing behoort volhoubare plaaslike produksie die eerste oorweging te wees. Namibië huiwer glad nie om sy grense te sluit vir byvoorbeeld mielies uit SuidAfrika nie. Suid-Afrika mag ook NEE sê. By ProAgri sê ons ’n groot JA vir die uitbreidings aan ons verspreidingsnetwerk, sodat ons elke maand nog makliker in jou voorhuis kan beland. Kyk gerus op bl 19 vir al die inligting oor ons nuwe verspreidingspunte en onthou ProAgri is ook gratis aanlyn beskikbaar by www.proagri.co.za.
Veeboere of kleiner graanboere wat wonder of hulle vanjaar ’n lappie mielies moet plant omdat hulle nie weet hoe hulle dit gestroop gaan kry nie, kan maar plant: CropTech het net die regte eenrystroper wat maklik en sonder sukkel aan jou trekker se driepuntstelsel pas. In die volgende uitgawe van ProAgri sal meer inligting oor die bekostigbare Colombo RCM-11-stroper verskyn.
Gebou 2, Menlyn Woods, Spritestraat 291, Faerie Glen Tel: 0861-777-225 www.smartpublishing.co.za Business-to-Business: Agriculture ABC April to June 2014 – 39 788
Boer slim! Annemarie Joubert > annemarie@proagri.co.za
Copyright © 2013. All rights reserved. No material, text or photographs may be reproduced, copied or in any other way transmitted without the written consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarily those of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks and logos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not be liable for any errors or for any actions in reliance thereon.
Kry jou ProAgri hier! www.proagri.co.za
ProAgri
Inhoudsopgawe / Contents
Redakteur tydskrif en aanlyn Annemarie Joubert > 082-320-3642 annemarie@proagri.co.za
Meganisasie 3
Kies die regte mielieplanter: Plant met ’n plan
7
Jumil laat elke saadjie tel
9
Kubota het die smalste trekker in die land
11 Grondvoorbereiding: Benut jou een kans met Jupidex se CTC
3
Verslaggewer Du Preez de Villiers > 082-598-7329 dupreez@proagri.co.za
13 Maak ontbossing só meer kostedoeltreffend
Produkbestuurder Stefan van Wyk > 082-381-7563 stefan@agritrader.co.za
Gewasproduksie
Bemarkers: Adele van Tonder > 0861-777-225 adele@proagri.co.za
15 Swartvlek in sitrus: Die oorlog woed voort
7
17 Ocmis maak lekker voer vir die winter
Michael Strange > 079-515-2708 michaels@smartpublishing.co.za
Hulpbronbestuur
Xander Pieterse > 079-524-0934 xander@proagri.co.za
19 Kry jou ProAgri hier! 20 Landboukorrels Boeredag: Boer slim met vee
15
Navrae Engela du Plessis > 0861-777-225 engela@proagri.co.za
Veeboerdery 21 Maak wins met vee
17 Gereeld 22 Veilings 26 GeneGids 28 AgriTrader 39 Tweedehands www.proagri.co.za
Uitleg & ontwerp Esta van Niekerk
Rekeninge Ronel Keet > 0861-777-225 accounts@smartpublishing.co.za Verspreiding en intekening Marlien v d Westhuizen > 0861-777-225 marlien@smartpublishing.co.za
Smart Publishing 21
Sakebestuurder George Grobler
ProAgri 175 – September 2014
1
Count on us. Every time.
Precision as never before:
Increase your yield
YP-1625AH
Features
&
Benefits
More about the Yield Pro-1625AH planter The YP-1625AHD or YP-1625AHL planter is available in models for dry (3 525 ℓ) and liquid (2 840 ℓ) fertilizer. Single or twin-row planting options are available. The 25 Series row unit: Opener body and cast iron parallel arms are narrower, yet stronger than conventional 76 cm openers. The narrow profile allows this row unit to plant twin-row crops with each pair being only 20 cm apart. The air delivery system is integrated into the frame of the wing.
Specifications: Telescoping tongue: Puts the planter closer to the tractor in field position, allowing tighter turns on end rows.
1625AHD / AHL models: 3115 (AHL D = dry, L = liquid
only)
Working width:
11,81 m 31 38,1 cm
Number of openers: Row spacing:
2420
1670,1675 32TR70, 32TR75 1636
32TR36
1630
32TR30
12,19 m
12,19 m
12,19 m
14,63 m
14,63 m
24
16
32
16
32
50,8 cm
70, 75
Twin-Row
91,4 cm
Twin-Row
76,2 cm
70, 75
91,4 cm
76,2 cm Transport width Transport height kW requirements Positive ground drive fertilizer: Large diameter spring-loaded steel wheel provides positive ground contact for excellent fertilizer metering accuracy.
Seed capacity Fertilizer capacity
4,11 m 3,81 m 123 – 205 kW 56,4 liter per row 2 840 liter liquid fertilizer or 3 525 liter dry fertilizer
“Harvest Starts here.”
www.greatplainsint.com
Contact us for more information: 086 111 3692
380/90 R46 tires: Provide great flotation while being narrow enough to avoid running over planter rows on 76 cm or 76 cm Twin-Row
www.agriafrika.co.za
Marius Tolmay, 083-581-5709 – info@agriafrika.co.za
Leonard Kennedy, 082-388-1966/Cape
Mauritz Maree, 071-148-3664 / Delmas
Gerrie Wagenaar, 083-627-7260/Hoopstad
Johan Roestof, 079-526-1381/Delmas
Technical: Rudolph Marx: 071-682-8018
Wessel Pretorius, 072-370-8389/Bethlehem
Louis Smit: 076-851-3360
Meganisasie Meganisasie
maal as te plant, veral as die planter al oud en verslete is. Plantervervaardigers het hierdie probleem opgelos deur 'n skotplaat onder in die saadbak wat net ’n klompie saad op ’n slag laat verbykom om op die planterplaat te rus, en ’n plaatplanter wat na elke seisoen versien word, sal die boer nie in die steek laat nie. ’n Verdere gewilde meganiese uitmeeteenheid is die vingereenheid, ook genoem die plaatlose planter, wat in die sewentigerjare van die vorige eeu verskyn het. Dit is ’n skyf met veerbelaaide vingers of lepeltjies wat vertikaal in die saadbak draai. Elke vinger voer een saadpit teen die rugplaat en afskrapers verwyder oortollige pitte voordat die vingers draai om die pitte een-een deur ’n opening in die rugplaat na ’n vervoerband agter die rugplaat val, vanwaar dit na die saadpyp vervoer word. Die hele vingeruitmeeteenheid kan van die saadbak af gehaal word om dit vir versiening uitmekaar te haal. ’n Goeie geenbewerkingplanter is swaar en stewig om doeltreffend in onbeDie vingerplanter plant akkuraat en werkte grond en deur plantreste te plant. betroubaar, maar is nogal gevoelig vir pitgrootte en -vorm. Die boer moet ook waak teen slap of gebreekte vinns mielieboere weet dat ’n goeie vandag nog steeds in talle planters gerveertjies en sorg dat die eenheid oes grootliks afhang van die magebruik word, is die plaatmodel. Die nie roes terwyl dit buite seisoen gebêre nier waarop en die tydigheid wanneer mieliesaad lê in die planterbak bo-op ’n word nie. die saad geplant word. ’n Goeie planter draaiende plaat met gate in. Die plaat Daar is vandag steeds talle boere handhaaf die perfekte plantdiepte, pas knus bo-op ’n stilstaande plaat wat plaat- of vingerplanters gebruik, spasiëring en kunsmisplasing wat met net een gat, wat regoor die pyp al is lugplanters reeds geruime tyd elke pit die beste kans gee om tot ’n na die saadvoor geplaas is. Soos die beskikbaar. Lugplanters kan in vagesonde, produserende mielieplant te boonste plaat draai, beland daar ’n pit kuumplanters en positiewelugdrukontwikkel. En dit alles moet hy darem in elke gat en die pit draai saam totdat planters verdeel word. regkry voordat die gunstige planttoedit bo die gat in die onderste plaat ’n Vakuumplanter se vertikale plaat stande verstryk het. kom, vanwaar ’n tikker dit tot in die met gaatjies in suig die pitte teen die Alle planters se basiese werking saadafleibuis tik. ’n Afskraper sorg dat gaatjies vas en sluit die suigstroom af is dieselfde: maak ’n saadvoor oop, daar net een pit op ’n slag by die tikker sodra die pit bo die plantpyp kom plaas kunsmis (hetsy vloeibaar of in uitkom. sodat dit na die plantvoor val. ’n korrelvorm), plaas pitte op eweredige, Die boonste plate kan maklik Nadeel van vakuumplanters is dat al voorafbepaalde afstande van mekaar vervang word en is beskikbaar met die saad aan die plaat uitgesmyt word af en almal op presies die regte diepte verskillende groottes gate vir verskilsodra die vakuum te veel verminder. in die saadvoor, maak die saadvoor toe lende groottes en soorte saad. Dit kan gebeur sodra ’n trekker wat en trap ferm vas. Hierby kan natuurlik Die grootste voordeel van ’n plaat’n kragaftakkeraangedrewe vakuumspesiale dinge gevoeg word, soos die planter is dat dit so eenvoudig is en so planter sleep, se enjinomwentelinge snykouters van geenbewerkingplanters maklik om mee te werk. As die plaatdaal, daarom moet die operateur die wat deur plantreste sny om plek vir die planter eers gekalibreer en reg ingestel enjinomwentelinge hoog hou terwyl hy saadvoor te maak, oopkrappers wat is en jy het die regte grootte en vorm op die wenakker draai. plantreste effens opsy skuif, gelykpitte vir sy plate, kan jy hom maar in ’n Oplossing vir die probleem is skrapers wat die bodem van die die land in stoot. Hy plant reg of glad vakuumplanters met hidroulies-aangesaadvoor gelykvee voordat die saad nie, sê die boere, en dit beteken dat sy drewe vakuumwaaiers, wat nie so geplaas word en entstoftoedieners wat operateur nie onmoontlik hoë kwalifiregstreeks van enjinspoed afhanklik is allerlei middels in die saadvoor kan kasies hoef te hê om met hom te werk nie. toedien. nie. Sommige plantervervaardigers glo Die hart van ’n planter is sy uitEen van die nadele van die plaatdat positiewe lugdruk positiewer as meeteenheid wat pitte een vir een planter is sy gevoeligheid vir saadsuigkrag is. Waar ’n vakuumplanter se met reëlmatige tussenposes na die grootte en -vorm, maar die saadmaatwaaier suigkrag aan die agterkant van plantvoor stuur om presies ewe ver skappye sorteer deesdae hulle saad so die plaat uitoefen om die pitte teen van mekaar af geplant te word. Daar sorgvuldig in soveel opsies dat die boer die plaat se gaatjies vas te suig, blaas is verskillende soorte uitmeeteenin oorleg met sy planterverskaffer en die positiewelugdrukplanter die pitte hede beskikbaar en elke boer het saadmaatskappy nommerpas die regte van die voorkant af teen die plaat se sy eie oortuiging van watter een die saad kan aanskaf vir perfekte plantgaatjies vas. Sommige positiewelugbeste is, maar elke uitmeeteenheid se werk. drukplanters blaas selfs die saad in die verantwoordelikheid is dat daar geen ’n Verdere nadeel is dat die gewig saadpyp af tot in die plantvoor, om die dubbelpitte of haasbekplekke geplant van die saad in die bak bo-op die oneweredige spasiëring wat springende word nie, want altwee hierdie euwels plaat, en die verkeerde speling tussen sade kan meebring, verder uit te verminder jou oes. die boonste en onderste plate soms skakel. Hier ontbloot die CTC sy maag in die half-opgevoude stadium om al sy Die oudste uitmeeteenheid, wat kan saamwerk om die saad eerder te Elke tipe planter het sy rol en plek hoogs gespesialiseerde gereedskapstukke te wys.
Kies die regte planter: Plant met ‘n plan
O
www.proagri.co.za www.proagri.co.za
ProAgri 173 – Julie / July 2014 3 ProAgri 175 – September 2014 3
in die graanbedryf, en die gevorderde moderne planters met satellietbeheer en wisselbare toediening het nog nie die eenvoudige plaatplanters uit die mark gedruk nie. Veral veeboere wat ’n bietjie mielies vir kuilvoer of vir die graankomponent van hulle voerrantsoen wil produseer, verkies die plaatplanter omdat dit so eenvoudig is om mee te werk. Maar daar is ook groot mielieboere wat met plaatplanters werk waar daar nie geskikte operateurs opgelei kan word om met die meer ingewikkelde planters te werk nie. “As jy ’n plaatplanter gekalibreer het, plant hy reg of glad nie,” sê een groot graanboer. “Daar is nie verstellings wat kan uitglip of pype wat kan toeknyp of breek nie. As jy ’n eenvoudige plantermonitor aan hom monteer, kan jy seker wees dat jy ’n oes sal kry.” Sommige boere kleef nog aan hulle betroubare vingerplanters en daar is besliste voorkeure vir vakuum- of blaasplanters. Om enige raad te probeer gee oor watter soort planter die boer moet kies, sal blote moeilikheid soek wees, maar tog is daar sekere riglyne wat die boer gerus in ag kan neem, maak nie saak watter soort planter hy verkies nie: • Kies die planter wat groot genoeg is vir die aantal hektare wat jy wil plant. Dit is nie lonend om ’n reuse planter te koop en te sleep vir ’n klein kuilvoeraanplanting nie, maar plantwerk moet gewoonlik so vinnig as moontlik afgehandel word terwyl die weer die regte plantomstandighede bied, daarom is groot planters wat baie rye op ’n slag plant beter vir groot aanplantings. • Kies die planter wat by jou totale boerdery-opset pas ten opsigte van die geskooldheidsvlak en vernuf van personeel, metodes van saad- en kunsmisaanvulling, trekkertegnologie en stropertegnologie. • Maak seker dat die trekker waarmee jy die planter wil sleep aan die nodige vereistes soos trekkrag, hyservermoë, hidrouliese aftappunte en GPS-gereedheid voldoen. • As jy dit oorweeg om oor te skakel geenbewerking toe, koop vanuit die staanspoor ’n geenbewerkingplanter. ’n Geenbewerkingplanter kan konvensioneel bewerkte lande ook plant, maar ’n konvensionele planter is nie opgewasse vir geenbewerking nie. ’n Geenbewerkingplanter is duurder, maar die dieselbesparing en uiteindelike opbrengsverhoging van geenbewerking maak die koste die moeite werd. • Maak seker dat die planter die saadvoor skoon en ewe diep oopmaak, dat hy nie plantreste soos mieliestoppels in die plantvoor opvou nie, dat hy die saad eweredig en ewe diep plaas en dat hy dit doeltreffend
www.proagri.co.za
Vierry-Jumilplanter: Vir die veeboer of die groenmielieboer is ’n kleiner, eenvoudiger, maar tog betroubare, planter net die antwoord. Daar is modelle wat so eenvoudig werk dat geen spesiale opleiding nodig is om suksesvol te plant nie.
•
•
• •
•
•
•
•
•
toemaak en vastrap. Vra ’n demonstrasie en loop en grawe gerus na pitte agter die planter voordat jy besluit om hom te koop. Kyk na die saadpype: Hoe krommer en met hoe meer kronkels en draaie ’n saadpyp van die uitmeter na die plantvoor loop, hoe meer kans kry die saad om in die pyp rond te spring vir oneweredige plantspasiëring. Die reguit pad is ook hier die beste pad. Maak seker dat die planter die kunsmis kan plaas presies waar jy dit wil hê en dat dit elke keer in presies dieselfde verhouding tot die pit geplaas word. As jy op hellings wil plant, maak seker jou planter is daarvoor opgewasse. Tydens planttyd wil ’n boer plant; nie om ’n planter rondkloek met ’n ghriespomp nie. Maak seker dat die planter wat jy koop se daaglikse onderhoud eenvoudig is en nie te veel tyd in beslag neem wat aan plantwerk gewy kon word nie. Maak voordat jy die planter koop seker dat diens en onderdele tydens planttyd blitsig beskikbaar sal wees en dat die planter betroubaar is sodat staantyd tot die minimum beperk kan word. Praat met die handelaar oor die nagaan van die planter en al sy onderdele voor die plantseisoen om seker te maak dat alle foutloos gaan verloop. Maak seker dat die planter stewig is en dat onderdele wat maar gewoonlik swaar leef op ’n plaas, soos sy bedieningstrap, veilig en sterk is. Praat met boere in jou omgewing en met soortgelyke omstandighede en mikpunte: ’n medeboer se raad is altyd die betroubaarste. Soos met alle ander landboutoerusting, maak seker dat die handelaar standvastig en kundig is, dat hy die boer se omstandighede verstaan en
dat hy oor die nodige kundigheid, toerusting en wil beskik om jou plantseisoen jaar na jaar na jaar ’n aangename en lonende bedrywigheid te maak. Volgende keer kyk ons na koringplanters en kunsmistoediening.
’n Planter wat sy naam werd is plant alle pitte presies ewe diep, presies ewe ver van mekaar en met geen dubbelpitte of haasbekplekke in die rye nie.
ProAgri 175 – September 2014
5
Meganisasie Meganisasie
Jumil laat elke saadjie tel vorentoe en die Jumil het dit vir hulle moontlik gemaak. Hy sê hulle het eintlik ’n verbasend goeie oes behaal, want hulle het eers daarna begin om behoorlike grondontledings te doen en om die grondlewe te herstel. Hulle gee nou baie aandag aan die kalium- en mikro-elementbehoeftes en dien kalk wisselend volgens grondbehoefte toe, maar sal ook graag ’n dekgewasstelsel wil instel. Hulle is ook nou deel van die handjievol geenbewerkingsboere in die omgewing wat mekaar ondersteun en saam navorsing doen. Ruhan sê hulle is baie Met dié Jumil 2090-vierryplanter gaan dr Philip tevrede met die vierry en Ruhan Theunissen die saaikomponent van Jumil-vakuumplanter. Die hulle boerdery verdubbel. kalibrering is ’n maklike proses en hulle het dit saam met hulle kunsmisverteenwoorlke saadjie tel. Of jy nou 20 hektaar diger gedoen. of 4 000 hektaar plant, die balans Nadat hy eers behoorlik ingestel en tussen jou insetkoste en jou opbrengs gekalibreer is, het hulle lekker geplant, moet reg wees, anders maak jou ook in klipharde grond, waar die saad somme nie sin nie. steeds netjies en akkuraat geplaas is. Van somme weet dr Phillip Theunis“Ons het ook nog geen gesukkel gesen van Daniëlsrus naby Bethlehem had met diens of onderdele nie. SAME so ’n paar dinge. Boere ken hom goed Trekkerdienste van Reitz staan ons met as raadgewer, spreker en skrywer oor alles by.” onderwerpe soos bekostigbare meganisasie en finansiële beplanning, maar “Absoluut ongelooflik akkuraat” hy boer ook met skape en interessant Naby Viljoenskroon, op die uitgebreide genoeg, takbokke. boerdery van die Rhys Evans-groep, is Met sy seun, Ruhan, wat onlangs die gewasbestuurder, Arno Cronjé, net voltyds by die boerdery betrokke geraak het, is daar ook nou meer geleentheid om die saaikomponent van die boerdery uit te brei. Die eerste plantseisoen, so vier jaar gelede, wat hulle soja op 20 hektaar geplant het, het hulle die grond eers bewerk en toe was ’n droë somer hulle voorland. Die oes was nie ’n groot sukses nie. Gelukkig het hulle van die begin af op aanbeveling van boere in die omgewing ’n Jumil 2090-vierrygeenbewerkingplanter aangeskaf. Soos Ruhan sê: “Met so ’n planter kan jy ook konvensioneel plant, maar met ’n konvensionele planter kan jy nie na geenbewerking toe oorskakel nie.” Met die Jumil kan ’n boer kies of hy net die snykouter wil gebruik en of hy ’n tandbewerking wil doen. Die tweede seisoen het hulle, eintlik Dr Philip Theunissen van Bethlehem hoofsaaklik as gevolg van ’n gebrek staan breëbors tussen die soja wat aan tyd, die planter net so in die land suksesvol in ’n geenbewerkingstelingestoot en, soos Ruhan sê, “nog sel met die betroubare en akkurate nooit weer teruggekyk nie.” Die Jumil 2090 aangeplant is. noodoplossing was ’n positiewe stap
E
www.proagri.co.za
Die grootboet in die Jumil-reeks, die 12-ry Guerra, het homself so goed bewys in die Rhys Evans-groep se uitgebreide saaiboerdery, dat hy nou nog twee maters bykry. so beïndruk met die Jumil se akkurate saadplasing. Hy sê dit is “absoluut ongelooflik akkuraat”. Hulle het die grootboet in die reeks, die Jumil 7090 Guerra 12-ry geenbewerkingplanter. Die Jumil het ook vir hulle die deur na geenbewerking oopgemaak en hulle kon behoorlike vergelykende proewe doen met kontrolestroke. Arno sê dit was beslis ’n sinvolle ekonomiese besluit. Oral waar die Jumil ingespan is, was die oes dieselfde of beter teenoor die konvensionele aanplantings en die sonneblom, mielies en soja het ’n gemiddelde opbrengsverhoging van 300 kg per hektaar getoon. Arno het bereken dat hulle altesaam 800 ton meer sou stroop as hulle alles met die Jumil aangeplant het. Daarby kom ook die reuse besparing in tyd en diesel. Dit is dus geen wonder dat hulle nog twee Jumil Guerra-planters bestel het vir die komende seisoen nie. Arno sê hulle het geen tandbewerking gedoen nie en hulle gaan vanjaar weer net die snykouter gebruik in die plantproses. Hulle bestel ook die planters sonder korrelkunsmisbakke, maar met bakke vir vloeibare kunsmis, wat dan hidroulies uitgemeet word vir wisselende toediening as deel van hulle presisiestelsel. “Die plantwerk was uitstekend en daar het niks met die planter fout gegaan nie,” sê Arno. As jy presies wil plant sonder om te bewerk, vra vir Hennie du Toit van Crop-Tech watter Jumil op jou plaas hoort. Skakel hom by 056-817-7210 of 082-850-3744 of stuur ’n e-pos na sales@croptech. co.za. Op www.croptech.co.za is meer inligting oor die reeks Jumilplanters. ProAgri 175 – September 2014
7
Oes gehalte met LEMKEN LEMKEN se nuwe kragman, die Rubin 12 met sy skottels van 736 cm, presteer selfs in die hardste grond en digste reste.
ProAgri 161: Koot en Gert Claassen van Malmesbury sê hulle het die LEMKEN-toerusting tot hulle volle potensiaal gedruk. “Vir dit wat ons gedoen het... ek dink nie enigiets anders sou dit gemaak het nie,” sê Gert.
Kyk wat sê die boere oor LEMKEN se toerusting:
ProAgri 171: “Met LEMKEN se hulp is grondvoorbereiding nie meer ‘n beperkende faktor nie,” sê Hannes Joubert, groenteboer van Kirkwood. “Baie maatskappye het al verbeteringe aan die basiese dis aangebring, maar hierdie is totaal nuwe tegnologie.”
PA164:
ProAgri 163: Pieter Janse van Rensburg van Mpongwe, Zambië, gebruik ‘n Rubin en Solitair-planter in kombinasie: “Hy maak ‘n ongelooflike fyn saadbed, en die saadverspreiding en die diepte van die saad is uitstekend en presies soos ek dit wou hê. Die eweredige opkoms en verspreiding van die saad per vierkante meter was opmerklik.”
ProAgri 169: “Jy kan nie verkeerd gaan met LEMKEN nie,” sê Willie en Johan de Klerk, besproeiingsboere van Koedoeskop. “Met ‘n gewone dubbelskotteleg is dit moeilik om presies op jou GPS-koördinate te beweeg, want die masjien is geneig om te gly. Die Rubin bly egter altyd presies in sy baan.”
“Ek was nog nooit voorheen in my lewe opgewonde oor enige demonstrasie van werktuie nie, maar hierdie goed het my gevang en ek kan nie genoeg van hulle kry nie,” vertel Dirk Viljoen van Clarens oor sy Rubin en Karat.
Verkope: Karel Munnik: munnik@lemken.co.za Blackie Swart: swart@lemken.co.za Tegnies: Christo Prinsloo: prinsloo@lemken.co.za Kantoor: Monia Shears: m.shears@lemken.co.za
ProAgri 172: “Vroeër, met die gewone disse, was daar altyd hobbels en duike in die land, maar die Rubins maak die grond mooi gelyk, die reste word alles ewe groot gesny en die materiaal bly op die grond agter, waar dit hoort, om ‘n deklaag te vorm,” sê Douw Wentzel van Frankfort.
082-412-2577 082-404-9651
082-893-1757
072-597-0120
ProAgri 174 “Ons werk teen hoë spoed op ‘n diepte van 250 mm met die Karat. Selfs in die hardste grond breek hy die kluite fyn en die rollers sorg vir ‘n goeie, ferm saadbed,” sê BP Greyling van Wakkerstroom.
Meganisasie Meganisasie
“Kubota het die smalste trekker in die land” deur Du Preez de Villiers Mike Heath, ’n trekkerspesialis met 65 jaar ondervinding, en Leonard Engelke, direkteur van Kubota in die Wes-Kaap in Kubota se nuwe vertoonkamer in Somerset-Wes.
D
ie groot verskil tussen boordboerdery en ander gewasverbouing is dat die gewasse in jou boorde ’n leeftyd van tussen 20 en 25 jaar kan hê. Dit beteken dat vrugtebome of wingerde as sodanig, ook deel van ’n boer se beleggingsportefeulje uitmaak en as dit van meet af aan net die beste behandeling kry, kan dit vir baie jare goeie dividende lewer. Daar is dus geen onduidelikheid nie: Die toerusting wat ’n boer in sy wingerde of boorde gebruik, moet so min as moontlik ontwrigting veroorsaak wat ’n invloed op toekomstige produksie kan hê. Dit is dus ook geen wonder dat Kubota se M Narrow-reeks die smalste en gewildste trekkerreeks in die WesKaap se wingerde en boorde is nie. “Met ’n buitewydte van slegs 1,25 meter glip die slanke staatmaker gladweg tussen die rye deur sodat nie eens die modderskerms dele van jou oes wegvee nie, en om by die koppenent van ’n boord in die volgende ry in te
draai, het die trekker ’n kortdraaifunksie van net 3,5 meter! ’n Boer kan selfs waag om sy volgende vrugteboord se rye nader aan mekaar te plant want die ramkat-reeks het boonop ’n vierwielvastrap wat selfs korter kan draai as in die gewone tweewieldryf-modus,” sê Leonard Engelke, direkteur van Kubota in die Wes-Kaap. Die twee modelle in die Narrowreeks is die M7040 en die M8540 wat onderskeidelik 51 kW en 68 kW se krag kan lewer. ’n Boer kan kies of hy sy trekker met of sonder ’n dak wil hê. Kubota het ook gevind dat daar hopeloos te veel ongelukke in boorde voorkom waar gewone trekkers met vol, swaar spuite teen skuinstes weghol en omval. Daarom het hulle die vierwielrem-funksie ontwerp wat ’n trekker dood in sy spore laat stop. Dit is ’n uitstekende veiligheidsfaktor en is ingestel op gemak, gerief en veiligheid. Vir verdere gerief het die Kubota ook ’n hidrouliese koppelaar met ’n onafhanklike hidrouliese kragaftakkeras. “Die dae waar ’n drywer by die koppenent van ’n ry die koppelaar moes trap, die omwentelinge moes verlaag, die trekker se kragaftakkeras moes ontkoppel, die draai moes maak en die hele proses weer andersom moes deurgaan om weer aan die gang te kom, is verby.” Die Kubota bespaar tyd en kan dit baie vinniger en met veel minder omslagtigheid doen. “Ons trekker doen die proses vanself deur middel van ’n delayed pickup, so jy los jou trekker se aftakkeras op 540 omwentelinge, jy maak jou draai en skakel die kragaftakkeras weer aan sonder om ’n Kubota M-reeks-trekker is net 1,25 m wyd die koppelaar te trap. As jy met ’n knap draaisirkel van 3,5 meter.
www.proagri.co.za
’n paar sekondes by elke ry kan wen, kan dit goeie minute wees wat jy aan die einde van jou boord bespaar,” sê Leonard. Spuit is ’n aksie wat vinnig in ’n kort venstertydperk afgehandel moet word en Kubota maak die beweegbaarheid in die kort tydjie baie makliker. “Die Japannese ingenieurs en ontwerpers in die Kubota-fabriek het geweet hoe om ’n trekker te bou wat wêreldwyd aan die spesifieke behoeftes van hoë-digtheid gewasse moet voldoen,” sê Mike Heath, Kubota SuidAfrika se spesialis vir boordmodelle. Hy het 65 jaar ondervinding met trekkers waarvan 30 jaar met boordtrekkers is. “Kubota stel nie verkoopsmanne aan nie, ons stel adviseurs aan. Ons stuur ons manne uit om te gaan verstaan hoe die boer se boerdery werk en wat vir hom tot voordeel sal wees,” sê hy. “As ’n kliënt na ons toe kom, handel hy met ’n spesialis-trekkerverskaffer. Ons het ’n trekker vir elke 10 perdekrag en kan herstelwerkdienste lewer en onderdele verskaf, maar ons sal terugstaan as ons nie die regte trekker vir ’n taak het nie,” verseker Leonard Suid-Afrikaanse boere.
’n Kubota-enjin is so sekuur afgewerk en so volmaak gebalanseer dat jy ’n glas vol water op die enjinkap kan neersit sonder dat ’n druppel mors. Dit beteken dat die trekker nie homself aan flenters rittel, beef en vibreer nie en dat sy gelykmatige loop minder grondverdigting as ’n gewone trekker veroorsaak. Leonard Engelke nooi enige boer om vir hom in Somerset-Wes te kom kuier vir eerlike inligting om sy boerdery te verbeter, of kontak hom by 083-461-8725 of 021854-5239 of leonard@ursus.co.za. Besoek ook www.kubotasa.co.za om Kubota se volledige reeks wentrekkers te leer ken, of om uit te vind waar jou naaste Kubotahandelaar is. ProAgri 175 – September 2014
9
Stroop sonder vermorsing met ’n Hoë, gerigte windspoed
nou
Bestel jou AWS WIND-REEL vir volgende jaar se sojastroopseisoen om teleurstelling te voorkom! JWL Landbouvoorsieners, Ermelo 017-819-2026 Jakes Jacobs 076-400-7801
www.awsairreels.com
10
ProAgri 175 – September 2014
- Die AWS-blaser se luggordyn sorg dat soja nie uitspring nie. - Verkry meer egalige vloei met minder gewasskade. - Egalige invoer beteken vinniger en gladder stroopwerk met beter kafverspreiding. - Die AWS monteer maklik aan enige stropertafel. - Die windspoed en hoek van die wind kan vanuit die kajuit beheer word.
Geskik vir soja, droëbone, en ander graan- en spesialisgewasse wwww.proagri.co.za
Meganisasie Meganisasie
voldoende beweegruimte nodig. Daarom is ek baie ingenome met die CTC se tande wat tot 400 mm diep werk. Die tandverspreiding oor die drie balke maak dat ek makliker deur Du Preez de Villiers 400 mm diep kan sak as wanneer dieselfde aantal tande oor twee balke versprei is.” Kurt werk teen 8 kmu en die tande is gestel sodat die skottelskare die tandslootjies mooi toegooi voordat die roller die hele spulletjie ferm vasdruk. “Ek stel die Die CTC se tande kloof grond met mening tot 400 mm diep. Die tande is hol en aan bladroller so dat my boonvere vasgeheg om te vibreer, wat stremming verminder en die grond lekker losmaak. ste vier duim, waar die saad lê, effens digter leepgrondwerktuie is hier om te saamgepak is sodat die pitte beter polle uitgepluk was, verdwyn het.” bly. Omdat die tipe werktuie nie kontak met die grond het en ook dat Elke tand is ook hol, wat ’n uitaan die trekker se driepunt vas is nie my planter en trekker nie sulke diep stekende vibreeraksie tot gevolg het en dus nie beïnvloed word deur die spore trap nie.” om eerstens die grond lekker los te op-en-af bewegings van ’n trekker wat Die CTC is beskikbaar in modelle maak en ook te help dat die masjien oor ruwe, onbewerkte terrein ry nie, met 15, 17 en 21 tande en ’n tipiese nie so swaar trek nie. kan dit ongehinderd ’n gelyke saadbed Kverneland-eienskap is die netjiese “Ek glo daarin om 400 mm diep voorberei. Een van die staatmakermanier waarop die CTC in die helfte te werk en 400 mm diep te besproei, sleepwerktuie in die Kverneland-stal na bo toevou sodat Kurt padlangs en want 80% van my mielies se wortels is die CTC, ’n hoogs gespesialiseerde deur enige hek by al sy lande kan sit in die boonste 300 mm en die grondwerktuig wat deur Jupidex uitkom. wortelpunte wat dieper gaan het ook versprei word, volledig met drukwiele, snykouters, tande, skottelskare en ’n roller. Kurt Loots is ’n besproeiingsboer wat sy ankers in die harde Prieskastreek ingeslaan het en hy wissel mielies en koring onder sy spilpunte af. Hy kry slegs kans om een bewerking per jaar te doen - net nadat hy die onhanteerbare mieliereste gebrand het om ook van moontlike plantsiektes Ettiene Burger is heelgoederebemarker by OVK ontslae te raak. Hopetown, Thys Boesak is voorman, Albertus “Ek was aanvanklik skepties oor Jansen van Rensburg is plaasbestuurder van sleepmodelle, maar nadat ek die CTC Kurt Loots Trust en Dirk Kotze is die Jupidexwat op my plaas gedemonstreer is, agent in die Prieska-streek. Op die inlas staan vir ’n toetslopie geneem het, het ek Dirk en Kurt Loots by die jong koring wat in die besluit om die werktuig te hou,” sê hy. CTC se ferm gelyke saadbed floreer. “My masjiene het voorheen tydens
Benut jou een kans met Jupidex se CTC
S
plant- en strooptyd in die los grond weggesak omdat ek dit nie behoorlik ferm kon maak nie en ek moes toekyk hoe my mielies tydig en ontydig in die holtes en slote opkom. “Ek het dringend ’n werktuig nodig gehad om die een kans wat ek het, te gebruik om ’n stewige, ferm, saadbed voor te berei wat die hele jaar sal hou. “Die CTC se twee fris drukwiele vooraan help met dieptebeheer en die snywiele maak seker dat enige reste en stoppels in hanteerbare lengtes gesny word. “Vir my is die belangrikste eienskap van die CTC dat sy 17 tande oor drie balke versprei is en nie oor twee soos my vorige werktuig nie, wat beteken dat die grond en plantmateriaal makliker deurvloei. Ek kon dadelik sien dat die gate agter die werktuig waar die www.proagri.co.za
Vir meer inligting oor Jupidex se CTC, skakel gerus vir Terry Alexander by 082-383-6700 of José de Nobrega by 079-885-7902. Hier ontbloot die CTC sy maag in die half-opgevoude stadium om al sy hoogs gespesialiseerde gereedskapstukke te wys. ProAgri 175 – September 2014
11
Meganisasie Meganisasie
Maak ontbossing só meer kostedoeltreffend Groter waardetoevoeging van ontboste materiaal ontsluit groter ekonomiese voordeel en verhoogde volhoubaarheid.
O
ntbossingsprogramme kan meer kostedoeltreffend en volhoubaar bedryf word deur groter waarde aan ontboste materiaal toe te voeg. Ontbossingsprogramme is dikwels die beginpunt om nuwe landbougrond te ontwikkel. Kundige boere verstaan ook lank reeds die verband tussen ontbossing en die negatiewe gevolge wat ondervind kan word as ontboste grond nie oordeelkundig bestuur word nie.
www.proagri.co.za
Hier word veral gedink aan die tekens van primêre grondagteruitgang soos grondstruktuurverandering en ’n toename in grondgedraagde plantsiektes. Sekondêre tekens van veldagteruitgang, soos bosindringing en ’n toename in indringerspesies verminder dravermoë verder en uiteindelik kan dit ook uitkring na die sosio-ekonomiese terrein. Ontbossingsprojekte gepaard met swak bestuurde landbouprojekte word
dan ook dikwels geëtiketteer as die hoofrede vir die verval van die biosfeer met die verlies aan biodiversiteit en die toename in uiterste klimaatstoestande as enkele tekens daarvan. Landbouers is daarom in die ideale posisie om ontbossingsprojekte van meet af aan meer volhoubaar te bedryf. Die doeltreffende benutting van ontboste materiaal met markwaarde is ’n belangrike faset hiervan. Tans word bemarkbare ontboste hout òf onbenut gelaat òf baie min waarde word daaraan toegevoeg. Voorbeelde van lae-orde waardetoevoeging is houtskool en brandhout met die restant wat òf verbrand word òf agtergelaat word om te degradeer. Wood-Mizer se reeks rateltaai en Afrika-bewese saagmeulens, wat ook die Timbery-reeks saagmeulens insluit, kan boere en grondontwikkelingsagentskappe die kapasiteit bied om bemarkbare ontboste hout in waardevolle gesaagde hout te omskep. Gesaagde hout kan òf op die plaas self aangewend word òf dit kan teen ’n veel groter wins verkoop word as byvoorbeeld brandhout. Groter waardetoevoeging bevorder ook groter volhoubaarheid. Ontboste materiaal wat voorheen omgewingsverval bespoedig het (slash/burn) kan nou in praktyke aangewend word wat die volle waarde van die produk ontsluit en sosio-ekonomiese groei bevorder.
ProAgri 175 – September 2014
13
14
ProAgri 175 – September 2014
wwww.proagri.co.za
Meganisasie Gewasproduksie
Swartvlek in sitrus: Die oorlog woed voort deur Du Preez De Villiers So lyk ’n Valencia-lemoen wat deur die sitrus-swartvlekswam aangeval word. (Foto verskaf deur dr Tian Schutte van Citrus Research International)
M
eer as vyf-en-tagtig jaar gelede het die eerste Suid-Afrikaans verboude sitrus in Europa aangekom. Dit was die begin van ’n stewige handelsband wat selfs die boikotaksies oorleef het en vandag is Europeërs steeds afhanklik van die Suid-Afrikaanse boer om hulle oggendlemoensap teen ’n baie mededingende prys te geniet. Die Europese Unie is vandag die grootste verbruiker van SuidAfrikaanse sitrus en is afhanklik van Suid-Afrika vir 70% van hulle invoere. Dit beloop ongeveer 670 000 ton met ’n waarde van 1-miljard Euro en maak tussen 40% en 45% van ons lemoene, pomelo’s, mandaryne en suurlemoene uit wat hulle weg uit ons hawens vind. Hierdie rooskleurige handelsbetrekkinge het egter oor die afgelope paar jaar drasties verander en vandag is dit geen grappies vir Suid-Afrikaanse sitrusuitvoerders om die winkelrakke in Europa vol te hou nie. Die Europese Unie het oor die afgelope dekade telkemale hulle neus opgetrek vir Suid-Afrikaanse sitrus as gevolg van die teenwoordigheid van die sitrusswartvlekswam op ons vrugte. Die sitrusproduserende lande in die suide van die Europese kontinent, soos Spanje, Italië, Frankryk en Griekeland, is oënskynlik baie bekommerd dat hulle boorde met die swam besmet sal raak. Die swam veroorsaak lelike vlekke op sitrusskille, maar het geen invloed op die gehalte, smaak of tekstuur van die vrug nie en hou geen gevaar vir mense in nie. Die EU het verlede jaar aangedui dat, indien hulle in meer as vyf verskepings uit Suid-Afrika swartvlek vind, hulle alle invoere sal opskort. Dit het toe in November gebeur en Suid-Afrikaanse boere het ernstige
www.proagri.co.za
geldelike verliese gely as gevolg van vragte wat na ander hawens verskeep moes word. Die probleem is baie ernstig vir die multimiljard rand Suid-Afrikaanse sitrusbedryf en vir die derduisende werkers in die bedryf. Teen die middel van verlede jaar het ’n paneel wetenskaplikes uit Brasilië, Argentinië, die VSA, Uruguay, Australië en Suid-Afrika bevind dat swartvlek nie deur middel van die verskeepte vrugte versprei kan word nie en dat swartvlek nie in die Mediterreense streek kan oorleef nie. Daarvoor het swartvlek ’n subtropiese klimaat met somerreënval nodig. Die EU se wetenskaplikes verskil egter van die bevindinge. Die Europese Unie gaan tans deur ’n baie moeilike ekonomiese tydperk en dit wil voorkom of veral Spaanse boere, wat ook reuse sitrusprodusente is, alles in die stryd werp om hulle mark te vergroot, maar die interne ondersteuningstelsel en die Europese
beskermingskultuur vir hulle boere is nie mededingend genoeg in ’n wêreldwye vryemarkstelsel nie. Deon Joubert, spesiale EU-gesant van die Sitruskwekersvereniging, is egter vol moed dat hulle die stryd met die EU sal wen. "Suid-Afrika, wat in die Suidelike Halfrond geleë is, produseer sitrus in die teenoorgestelde seisoen as Europa, wat vir ons ’n stewige houvas op die Europese mark gee en dit is slegs ons laat mandaryne wat met hulle produksietyd oorvleuel, maar ons is vasberade om hierdie kosbare mark te behou," sê hy. Swartvlek het wel ’n invloed op die gehalte en volume van ’n sitrusboer se oes, maar volgens dr Tiaan Schutte van Citrus Research International (CRI) kan die siekte "maklik beheer word as die regte spuitprogramme met produkte van geregistreerde maatskappye gebruik word. Indien die reën die boere oorval soos wat verlede jaar gedurende die kritieke behandelingstyd gebeur het, kan boere net eenvoudig van kontakprodukte na sistemiese swamdoders oorskakel". ’n Ligpuntjie vir Suid-Afrikaanse sitrusboere is dat die VSA onlangs hulle maatreëls teen die invoer van sitrus uit swartvlekgebiede heelwat verslap het. Nadat swartvlek in 2010 in Kalifornië sy verskyning gemaak het, het die US Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS) aangedui dat dieselfde standaarde en praktyke vir ingevoerde sitrus kan geld, solank naspeurbaarheid, pakhuisregistrasie en -prosedures en fitosanitêre behandeling op standaard is. Dit bied dalk vir Suid-Afrikaanse boere die geleentheid om hulle eiers beter oor die verskeidenheid mandjies te versprei. "Ons stuur tans ongeveer 3% van ons sitrus na die VSA. Ons ander kliënte is Kanada, Rusland, Sjina en die Midde-Ooste. Ons is ook nou besig om ’n vastrapplek in Afrika te kry en omdat die mark nader en baie geriefliker is, sal ons baie erns maak daarmee," sê Deon.
’n Goeie spuitprogram kan swartvlek beveg. ProAgri 175 – September 2014
15
16
ProAgri 175 – September 2014
wwww.proagri.co.za
Meganisasie Gewasproduksie
Ocmis maak lekker voer vir die winter “D
eksels, dis lekker,” sê Willem Scholtz van Brits oor sy maklik verskuifbare Ocmis R2/2-kanonspuit. Selfs sommige van die lande wat eintlik nog veronderstel is om deur sy goukoppelpypstelsel besproei te word, het die winter hulle water deur die Ocmis gekry. “Dit is regtig partykeer net te koud vir my en my manne om die pype te gaan skuif en dan stuur ek die Ocmis in,” vertel Willem. Een man en ’n trekker is genoeg om die Ocmis by enige koppelpunt op die plaas staan te maak en te laat werk. Dit is die tweede winter wat die Ocmis, wat deur Irrigation Unlimited verskaf word, sy deel op die melkplaas doen en Willem het nou al die dinge so fyn uitgewerk dat hy sy voerproduksie aansienlik kon verhoog. Hy sê hy kan so amper drie oeste in een jaar van dieselfde land afhaal.
www.proagri.co.za
In die somer het hy twee keer mielies geplant en gekuil en toe hawer vir die winter gevestig. Nou, aan die einde van ’n baie koue, droë winter is sy 150 koeie in melk steeds volbekkig in produksie. Die aanpasbaarheid van die Ocmis by sy lande wat verspreid oor ’n wye gebied lê, is vir hom ’n groot pluspunt. Daar is tot ’n 600 meter-lange smal land, wat hy nou maklik met die Ocmis besproei. Hy het net die koppelpunt reg in die middel gesit en trek eers die Ocmis se spuitkarretjie met sy 300 meter-pyp na die een kant toe en dan na die ander kant toe. Met dié dat die spuitkarretjie elke keer in dieselfde spoor loop, vertrap jy ook nie jou weiding of voergewasse soos met die voetverkeer wat nodig is om goukoppelpype te verskuif nie. Daarby is dit maklik om die spuit te stel dat hy elke keer net die regte hoeveelheid water in die vasgestelde tydperk neersit volgens die beskikbare waterdruk. Die noukeurige toediening help baie om water te bespaar. Die spuit self het ook nog geen ellende gegee of gaan staan as hy moes loop nie. “As die melkprys nou net wil saamspeel, dan kry ek vir my nog ’n Ocmis. Miskien ’n kleiner model met ’n pyp van 200 meter vir die kleiner landjies,” sê Willem.
Willem en Willem Scholtz glimlag breed oor die lekker kuilvoer wat hulle melkkoeie die winter kon eet danksy die Ocmis-spuit van Irrigation Unlimited. Met ’n eenvoudige verstelling en die hulp van ’n kalibreringstabel kan ’n boer presies die regte hoeveelheid water toedien, van 5 tot 50 mm. Praat met Tobie van den Heever by 012-736-2121 of 082-6586054 of tobie@iunlimited.co.za of besoek www.iunlimited.co.za vir meer inligting oor hulle hele reeks besproeiingstoerusting.
ProAgri 175 – September 2014
17
ProAgri
NUWE verspreidingspunte!!!!
ProAgri begin hierdie maand met omvattende uitbreidings aan ons verspreidingsprogram om te verseker dat jy jou ProAgri in die landbouwinkel naaste aan jou in die hande kan kry. Agrinet gaan ProAgri van nou af bystaan met die rakkieverspreiding landwyd. ProAgri sal steeds by al sy bestaande verspreidingspunte beskikbaar wees, maar is nou ook in die volgende koöperasies of landbouwinkels: Die BKB in Aberdeen, Adelaide, Alexandria, Aliwal-Noord, Amersfoort, Bathurst, Beaufort-Wes, Butterworth, Cathcart, Cedarville, Golden Valley, Komga, Machadodorp, Maclear, Paterson, Port Elizabeth, Queenstown, Sterkstroom, Steytlerville, Stutterheim, Tarkastad en Ugie. Die (Humansdorp) Koöperasie in: Bathurst, Golden Valley, Hankey, Hermitage, Kareedouw, Kirkwood, Langkloof, Oos-Londen, Patensie, Port Elizabeth, Qamata en Uitenhage. Die NTK in Messina, Naboomspruit, Nylstroom en Vivo. Die NWK in Lichtenburg, Zeerust, Biesiesvlei, Buhrmannsdrif, Coligny, Gerdau, Grootpan, Kameel, Madibogo, Nooitgedacht, Piet Plessis, Sannieshof en Swartruggens. Senwes/Hinterland in Klerksdorp, Potchefstroom en Ventersdorp. Die Wesmark in Bamboesspruit, Leeudoringstad, Louwna, Makwassie, Migdol, Reivilo en Tosca. Die TWK in Alexandria, Barkley-Oos, Cedarville, Eersterivier, Empangeni, Eston, Hluhluwe, Ixopo, Lothair, Matatiele, Nelspruit (Constantia), Piet Retief, Pietermaritzburg, Richardsbaai, Swartberg, Umhlali, Greyton, Kokstad, Underberg en Winterton. Volgende maand gaan ons nog vyftig punte bysit. Besoek gerus www.proagri.co.za om te sien waar jou naaste verspreidingspunt is.
Neem een!
Het jy geweet? -
Daar word elke maand 40 000 ProAgri’s gedruk en versprei. Die massa tydskrifte weeg ongeveer vier ton. ProAgri word sedert 1994 landwyd versprei. ProAgri word in 420 poskantore in boere se posbusse geplaas. ProAgri is ook in rakkies of op die toonbank in 410 landbouwinkels. Dié punte is in 582 stede, dorpe en plekkies landwyd. Jy kan ook seker maak dat jy jou ProAgri elke maand geadresseer in jou posbus ontvang. Teken in teen R120 vir 12 uitgawes deur ‘n e-pos te stuur na info@proagri.co.za. www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
19
Boer slim met vee! Lekker vet beeste vir die somer, parasietbeheer, siektevoorkoming en -bestuur en hoe KI en embriospoeling presies werk, is ‘n paar van die temas wat op Vrydag 3 Oktober by Landboukorrels Boeredag se lesingdag naby Cullinan bespreek en gedemonstreer word. Die geleentheid word deur TLU SA se Sentraalstreek in samewerking met ProAgri en Radio Pretoria as mediaborg aangebied. Maplotters, kleiner boere en groter kommersiële boere sal kan baat vind by die praatjies wat deur kundiges soos dr Hinner Köster, dr Dave Midgley en dr Duncan Prinsloo aangebied word. Kom kyk ook hoe embriospoeling gedoen word en hoe vriesbrand werk. Dit kos net R200 per persoon, wat ‘n middagete en ‘n geskenksakkie insluit. Besprekings is noodsaaklik omdat die aantal sitplekke beperk is. Bespreek by Lynette by 012-804-8031 of stuur ‘n e-pos na sentraal@tlu.co.za. Die lesingdag word Saterdag opgevolg met ‘n heerlike gesinsdag met vermaak soos ossewa- en helikopterritte, uitstallings met nuttige produkte vir die dorpswerf en plaas; asook kosstalletjies.
Vrydag 3 Oktober: Boer slim met vee! e noodsaaklik. Koste: R200, registrasie sentraal@tlu.co.za Lynette: 012-804-8031
Kom kyk en luister hoe jy jou eie hidroponiese groenteverbouing kan doen, hoe om kruie te vestig en te gebruik, pasmaats (companion planting) in die groentetuin en die gebruik van Effektiewe Mikroorganismes, hoe jy met een masjien in die kombuis kan maal, sny, meng, stoom en kook en vir die dapper boere wat graag melkkalwers wil grootmaak, kom deel Job Legemaat sy kennis. Jong ondernemers wys hulle slag, onder meer met ‘n modevertoning van tweedehandse klere. Dit is ook die afskop van die Goliat van Gat-pampoenkweekwedstryd.
Saterdag 4 Oktober: Gesinsdag met interessante praatjies Toegang: Gratis! Van 9:00 tot 15:00 Cullinan Boere-unieterrein
BKB bied ‘n Ile de France-produksieveiling aan en daar sal statiese uitstallings van verskillende veerasse wees.
Toegang Saterdag is gratis!
20
Landboukorrels Boeredag:
ProAgri 175 – September 2014
GPS: S25°39.841 E28°33.671 Vanaf N4 neem die Rayton-/Cullinan-afrit en volg aanwysings na Cullinan, neem R513 na Bronkhorstspruit, terrein na 3 km op linkerkant. Kyk uit vir die Boeredag-aanwysingsborde.
wwww.proagri.co.za
Meganisasie Veeboerdery
Winsgewende beesboerdery, uit die boer se bek! deur Jannie Myburgh
A
s jy met beeste wil boer, doen jy dit nie net vir die liefde van die saak nie; jy moet geld verdien. As jy elke bees as ’n belegging van R10 000 beskou, dan moet sy vir jou ’n opbrengs gee. As jy dus ’n kalf van R4 000 speen, en die koste om haar aan te hou is R2 500, het jy R1 500 verdien. Dit is 15% opbrengs op jou belegging. Jy kon dalk by die bank 5% gekry het, dus is jy 10% beter af vir jou risiko. Maar jy sal moet moeite doen vir jou 10%. ’n Gemiddelde koei word so twaalf jaar oud, en sy kalf vir die eerste keer op drie jaar, so jou produksiepotensiaal is tien kalwers. As sy een keer oorslaan, en jy hou haar steeds aan, staan jy 10% van jou omset af van die koei se twaalf jaar op jou plaas. As elke bees wat jy het een keer oorslaan, staan jy elke jaar 10% van jou kalwers af. Daar is geen boer wat dit kan bekostig nie. Jy kan ook nie die beeste uit die voerskuur onderhou om hulle dragtig te kry nie, want dan raak jou koste te hoog. Jy soek die koei wat aangepas is in die omgewing, met ander woorde die een wat van jou plaas hou. Die enigste manier om dit reg te kry, is om dragtigheidstoetse te doen en geen dier ’n tweede kans te gee nie. Ons het iets by ons beesboerdery raakgesien wat ’n reuse verskil gemaak het: kalfdatum. Kalfdatum is naas dragtigheid die belangrikste seleksie-oorweging wat ons vir ons kommersiële Beefmasters gebruik. Dit het ’n reuse verandering in die kudde teweeggebring. Die stoetboere het altyd hulle kal-
www.proagri.co.za
wers op 100 dae geweeg, en dan weer op 207 as hulle speen. Die gewig op 100 dae is vir jou ’n aanduiding van die koei se melkproduksie en sy groei daarna is die gevolg van sy eie vreetvermoë en voeromset op die veld. Nou, as dit waar is, beteken dit dat die kalf by goeie kos moet wees vir die laaste vier maande voordat jy hom speen. Op die Hoëveld groei 80% van die oulandsgras in November, Desember, Januarie en Februarie. Daarom is jou optimale kalfdatum dus in Julie. ’n Juliekalf word dan in Maart gespeen. Die ma vreet vanaf begin Maart groen veld tot die winter kom, sy herstel en gaan die winter vet in teenoor die koei wie se kalf jy einde Mei speen. Sy is ’n afgesuipte koei en herstel nie. Sy gaan ook sukkel om bul te vat, want sy is maer. Die ander voordeel is as jy Maart speen, kry jy ’n beter kalfprys want speenkalwers is dan nog skaars. Hier is ’n paar interessante statistieke wat ons raakgesien het:
Die syfers is die afgelope vier jaar konstant. Jy sukkel om die jong diere weer dragtig te kry, maar as jy net die bestes hou, gee jy ’n groot tree vorentoe. Hier is ons seleksielys in volgorde van belangrikheid: 1. Ou koeie: As sy vir twaalf jaar op die plaas bly, is sy van die beste. Ons gee haar kans tot sy nie meer kan nie. 2. Dragtigheid: Dit het ons ses jaar geneem voordat ons te veel dragtige koeie gehad het en verder kon selekteer. 3. Kalfdatum: Daar is koeie wat elke dertien maande kalf. Hulle gaan oorslaan. Jy soek net die beste: die wat elke twaalf maande kalf. 4. Koei-kalfindeks: Dit is vir jou ’n aanduiding van die koei se melk, of sy dit vir die kalf gee en of sy suinig is. 5. Kleur: Daar is ’n premie vir eenvormigheid. 6. Poena: Deel van die mooimaak van die beeste.
Dragtighede Vervangingsverse 95% besetting (hulle kry prikkelvoeding en bulle word 1 maand vroeër bygesit) 1stekalfkoeie
66%
2dekalfkoeie
75%
Ouer as 2dekalfkoeie
95%
Vir meer inligting of kommentaar kontak Jannie Myburgh by mybtoer@gmail.com of besoek www.mtoer.co.za. ProAgri 175 – September 2014
21
Veilings 22
ProAgri 175 – September 2014
www.proagri.co.za
Veilings
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
23
Veilings
JELA
BEEFMASTERS
3de Produksieveiling
75ste Hoopstad Afrikanerveiling Woensdag, 15 Oktober 2014 om 11:00 by die Hoopstad Landbouterrein
± 35 bulle ± 40 vroulike diere
16 September 2014 Plaas Syferfontein, Klerksdorp Koördinate: S26° 38’ 35.0” E 26° 48’ 10.0”
Jorrie Cronje: 083-409-5112 Lizette Cronje: 083-409-5124 Epos: jdcronje@koshcom.co.za 24
ProAgri 175 – September 2014
Aanbod: 50 Geregistreerde en graadverse 25 Geregistreerde bulle
Kontak Martin Ras: 082-492-9348 Vleissentraal: 082-776-1516 ABTG: 051-447-7405 www.proagri.co.za
Veilings
DE JAGER Z4T Brafords
18 SEPTEMBER 2014 om 12h00
Onder beskerming van SA Braford Beestelersvereniging Afslaers: Vleissentraal KZN Kontak: Johan van Wielligh Tel: 082-882-5327
± 45 Z4T Braford bulle te koop Gratis aflewering na afloop van veiling 12H00 te Besters veilingskrale naby Ladysmith KZN
Kontak
Nooitgedacht Brafords / Theuns de Jager Tel: 072-909-1861 PTZN Brafords / Flip de Jager Tel: 083-261-3895 Z4T Brafords / Carl de Jager Tel: 083-300-6615
Besoek www.z4tbrafords.co.za vir meer inligting en fotos
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
25
Veilings
GAME FARM FOR SALE EQUISITE GAME FARM PORTIONS 3,4,5,7,8, AND REMAINING EXTEND OF THE FARM BELLEVUE 298 TOLWE LIMPOPO AUCTION DATE DATE : 6 September 2014 @ 11:00 VIEW : 5 September 2014 from 10:00 – 15:00 : 6 September 2014 from 08:00 - 11:00
GeneGids
658HA Game farm ± 20km on Platjan road from Tolwe with: 10 game species & small game Main house & hunting camp 3.2 km on the Mogalakwena river ± 20 ha under irrigation Water rights with 3 boreholes Contact: Elric 079-964-3562 | www.apolloauctions.co.za Loose assets - game viewers, tractors etc Terms: 10% deposit on the fall of the hammer | Balance 30 days For directions please contact Elric or visit our website after confirmation www.apolloauctions.co.za Terms and conditions as per Consumer Protection Act: • Buyers to provide proof of physical address and copy of ID (FICA-requirements) • PRICE - With reserve, SUBJECT TO APPROVAL BY THE SELLER / BONDHOLDER. • AUCTIONEER: Johan van der Merwe • Physical address: Apollo Auctions: 769 Rubenstein Drive, Moreleta Park • For a complete list of rules visit www.apolloauctions.co.za
26
ProAgri 175 – September 2014
www.proagri.co.za
GeneGids
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
27
AgriGids
Meganisasiegids 2014 Inligting oor: • 22 trekkerklasse volgens trekkragvermoë van 30 tot meer as 400 kW • Koste van plaasbakkies * Werkstempo en brandstofverbruik * Koste per uur of per hektaar vir trekker-enwerktuigkombinasies
Die gids verskyn vanjaar die 25ste keer en word wyd in Suid-Afrika gebruik. Bestel nou teen slegs R250, by Koos le Roux, sel: 082-828-9531 e-pos: koosleroux@live.co.za
Bakkie Covers
Lapa - Gordyne ne
Ice Blue- seile
T A R P S P.V.C Seile
Bronkhorstspruit it –Tak T k Middelburg-Tak Mii 013-93-24248 013-246-1483 013-9321927 013-246-1630 082-851-8724 Orpie 082-851-8724 Orpie liontarps@gmail.com liontarpsmid@gmail.com 44-Lanhamstraat 14-Literstraat Bronkhorstspruit Middelburg
www.The
Sun Pays co.za
We quote TANK volumes, WITHOUT tube volumes! 087-808-1627 012-734-0915 sunpays@hotmail.com
28
ProAgri 175 – September 2014
Low cost solar geysers
High pressure with Low pressure (gravity) 1.2mm stainless systems: steel tanks & heat 6 tubes R2 595 pipes: 50 litre 12 tubes R3 395 R5 695 100 litre 18 tubes R4 295 R8 495 150 litre 24 tubes R5 295 R11 395 200 litre 30 tubes R5 795 • Standard SABS-type electric element • Electric control panel optional • 5 year guarantee Low pressure Solar Geysers Green Series 100 litres in tank – R2 495 Prices include VAT 150 litres in tank – R3 595 Free delivery 100km 2 year guarantee from Cullinan
www.proagri.co.za
AgriGids
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
29
AgriGids
THE KING OF AFRICA Wild ONE
Complies with SANS. 1884-2 regulation. * Ergonomically technological nesting * Lightweight * Independent Suspension * Innovation and knowledge : The leaders in Game Trailers * 27 Game Models to choose from
018-673-0224 / email: info@nictrailers.co.za web: www.nictrailers.co.za NIC Trailers erss o offer ffer ff er o er our ur TO ur TOP P SELLER SELL SE LLER LL LER of oour ur C Cattle a tlle T at Tr Trailers rai a le lers r rs series. The Trailer tows light, handles easy and is very safe. * 3,1 x 1,6 x 1,8 m * 245 x 70R 16’’ wheels with a spare wheel * Steel Rims 6 x 140 PCD * Flexible chassis * 4,2 T Independant rubber suspension * Seperation between bulls / dividing gate * Dividing gate detachable fit on outside * Safety pipes * Ramp * Sliding back gate integrated in swing gate
* Monochrome structure * LED-lights * Marklights on rear * Tubes painted (dipped) inside * Option: 48 mm Jockey wheel / or 1 ton parking jack * 3 x Gatelocks: Locking mechanism for all gates * Plugsaver * Floorgrit * Optional: Front gate
Transport Bulls like a DREAM...
30
ProAgri 175 – September 2014
www.proagri.co.za
AgriGids
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
31
AgriGids
WA Meganiese Dienste • Sleepstrooiers vir die strooi van hoendermis, kalk, houtspaanders, kraalmis asook korrelkunsmis • Strooi met hulp van bankie geutprodukte in 2 gelyke rye • 1 jaar waarborg
Strooiprodukte 4,5 m tot 6 m-rye vrugtebome beide kante Alle funksies kan op enige strooiers gebruik word Beltfunksie is ook beskikbaar vir korrelkunsmis Kalibrasie van 0 kg tot soveel jy wil hê per hektaar GPS-funksie ook opsioneel beskikbaar
Strooiprodukte op bankie 6 m-rye eenkant Willem Liebenberg 083-609-8816 waliebenberg@telkomsa.net Gerrie Groenewald 081-588-2032
Strooiprodukte in wingerdrye 2,5 m
Fieldstraat 15, Industriële gebied, Worcester Tel: 023-347-0593 Faks: 086-544-6675
32
ProAgri 175 – September 2014
rotrix@intekom.co.za 2 ton-strooier: Tafeldruiwe wydte 3 m www.proagri.co.za
AgriGids
RAU-IMMOBILISEERDER Vir meer inligting, besoek die webwerf by www.raueasy.com Die RAU Rektale Immobiliseerder vir diere is na baie navorsing ontwerp en word van hoĂŤgraadse elektroniese toerusting vervaardig. Die RAU immobiliseerder word gebruik vir vinnige en effektiewe immobilisering van beeste tydens prosedures soos brand, onthoring, kastreer, inspuiting in die ooglid vir ontsteking, hoewe sny en behandeling van vrotpootjie. Sonder die gesukkel van klampies aan die lip. Geen nekklamp word benodig met die gebruik van ons rektale immobiliseerder nie. Die RAU immobiliseerder kan ook gebruik word op perde, bokke, skape en wild.
Navorsing het bewys dat die RAU immobiliseerder stresloos is en dus ook veilig is op dragtige diere. *1 jaar waarborg * herlaaibare 12-volt battery ingesluit * Gapatenteer Pat. 99/3554
Vir immobiliseerder of enige ander brandtoerusting, skakel
RAU Easy Farming
Sel: 082-550-6883 / 082-959-5759 raueasy@gmail.com Posbus 90, Reitz 9810
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
33
AgriGids 34
ProAgri 175 – September 2014
www.proagri.co.za
AgriGids
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
35
AgriGids 36
ProAgri 175 – September 2014
www.proagri.co.za
A leading agricultural equipment supplier in Africa seeks a
Regional Sales Manager for Southern Africa To develop and implement Business Strategies with Regional Distributors and implement plans to meet the agreed Regional Sales Targets and Company Budgets.
• Manage and control the forecasted sales of distributors and dealers in each country so that regional sales targets are met and to ensure that production facility commitments are fully utilised and inventory management is optimised. • Manage the daily activities of distributors and dealers in branches to ensure that regional sales, financial and administrative standards are met. • Lead, manage and develop a committed team of distributor associates. • To do market segmentation analysis and work with the distributor and dealer team to ensure seasonal variations in product demand is managed and product offering is optimised to highest profitability for distributor and company. • To set individual distributor and dealer team performance objectives in line with management objectives based on company budgets goals and strategic initiative. • Implement and drive cost optimization programmes and measurements, especially in terms of distributor inventory management and sales promotional activities whilst maintaining a sound level of business judgment. • Ensure highest levels of END customer satisfaction at dealership level. • Maintain and promote good and solid relationships with all relevant stakeholders. • Ensure that relevant distributor service level agreements are implemented and maintained. • Formal reporting and feedback to Sales Director. Candidate requirements • A minimum of 5 years in the agricultural equipment distribution industry. • At least 3 years relevant experience at regional sales manager level. • Good understanding of achieving monthly sales targets. • Understanding new business development in the agricultural equipment distribution industry. • Advanced selling, communication, interpersonal and negotiating skills. • Verbal and written presentation skills at all operational levels. • Proven understanding and application of general management principles, including retail and commercial product campaigns and promotions, operational and financial control, and budgeting. • Sound working knowledge of all related admin computer systems.
Please send CV to regionalsalessa@gmail.com before 30 September 2014
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
37
AgriGids
Great career opportunity
AgriGids Tweedehands 38
ProAgri 175 – September 2014
www.proagri.co.za
AgriGids
HISUN utility vehicles Vanaf 400 cc tot 800 cc Standaard ingesluit: • Veiligheidsdeure • Dak • Voorruit • 3 500 kg katrol – fabriekinstallasie • Sleepstang • Aluminium allooiwiele Opsionele bykomstighede: • Jagpakket (sien foto’s)
Kontak ons: shaun@hisunpta.co.za 082-495-3279
clint@hisun.co.za 083-284-4202
www.hisun.co.za
Vir speel of werk op die plaas bly Hisun jou bekostigbaarste keuse Finansiering op 700 cc’s – Alle nuwe UTV`s het ‘n tweejaarwaarborg – Aflewering landwyd! (Bepalings en voorwaardes geld) www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014
39
Tweedehands
Jan Lancer Semea Sleepstrooier Bethal, Paul Janse Van Rensburg, 083-2992-919, R165 000 + BTW
John Deere 5425 TWD, 2010 2 600 uur, Middelburg, Jacques Van Den Berg 082-7805-514 R 170 000 + BTW
Case Puma 165, 2011, 3 800 uur, Middelburg, Jaco Strydom, 083-6336-968, R 790 000 + BTW
John Deere 6430MFWD, 2009, 4 100 uur, Marquard, Theunis Verster, 083-4621-850, R 395 000 + BTW
John Deere 6100D, 2012 1 700 uur, Marquard, Hansie Van Rooyen 082-3399-565 R 350 000 + BTW
JF 2 Ry Kuilvoerkerwer, 2012, Harrismith, Izak Pienaar, 082-6998-213, R 230 000 + BTW
New Holland T8390, 2013, 645 uur, Willem Smalberger, 071-2570-917, R 1 870 000 + BTW
VibroTill 5M, Delmas, Peet Vorster, 082-7866-167, R 300 000 + BTW
Verskeie John Deere 4-ry planters, Marquard, Hansie Van Rooyen, 082-3399-565, P.O.A
Case Puma 180, 2013, 1 300 uur, Grootvlei, Willem Smalberger, 071-2570-917, R 1 070 000 + BTW
John Deere 9520, 2 003 uur, Bethal, Paul Janse Van Rensburg, 083-2992-919, R 1 100 000 + BTW
John Deere 7830, 2010, 6 400 uur, Delmas, Sarel Opperman, 079-0867-467 R 740 000 + BTW
Verskeie John Deere 6-ry planters, Marquard, Hansie Van Rooyen, 082-3399-565, P.O.A
Massey Ferguson 660 Cab, 2005 4 500 uur, Delmas, Sarel Opperman, 079-086-7467, R 200 000 + BTW
No Till Planter 16-ry, 76, 2013, Jaco Strydom, 083-6336-968, R 730 000 + BTW
Radium + Rollers 11 Tand Sleep, Bethal, Paul Janse Van Rensburg, 083-2992-919, R165 000 + BTW
Raduim Zonetill, Marquard, Theunis Verster, 083-4621-850, R 295 000 + BTW
Case 310, Thabazimbi, Gerhard Fourie, 082-663-1592, R 950 000 + BTW
John Deere 2115 Planter, Middelburg, Johan Botha, 083-4410-291, R 385 000 + BTW
John Deere 625R Tafel, 2013, Bethlehem, Willie Botes, 072-308-8357, R 210 000 + BTW
Vir meer inligting kontak Hannelie Nelson 011-063-2630 Hanlie.Nelson@afgri.co.za / www.johndeeredealer.co.za/afgri 40
ProAgri 175 – September 2014
www.proagri.co.za
Tweedehands
www.proagri.co.za
ProAgri 175 – September 2014