Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMANIN KİLİT AKTÖRÜ: YEREL Dünya nüfusunun yüzde 50’sinden fazlası şehirlerde yaşarken, yoksulluğa son, sağlıklı ve kaliteli yaşam, nitelikli eğitim, insana yakışır iş ve ekonomik büyüme gibi amaçlar varken şehirlerin önemli aksiyonlar alması gerekiyor. Şehirler küresel sera gazı emisyonunun yüzde 70’inden fazlasından sorumluyken temiz enerji, sürdürülebilir şehirler, iklim eylemi, sudaki yaşam, karasal yaşam yerel uygulamalar olmadan başarıya ulaşamaz. ÖZ G E Sİ V R İ K AYA 1 1 DAKİK A
"Tüm politikalar gibi, her türlü kalkınmanın da en nihayetinde yerel olduğu söylenir. Dünya önümüzdeki yıllarda, özellikle 2015 sonrasında daha sürdürülebilir bir yolda yürümek için çabalarken yerel sesler ve yerel çalışmalar mühim bileşenler haline gelecek. Yerel otoritelerin küresel seviyede karar alma mekanizmaları üzerinde etki yaratabilmesi için politik alanları korumak ve beslemek önem arz ediyor. Yerel otoriteler küresel süreçlerle olan etkileşimlerini son derece arttırdılar. Yerel liderlerin ve belediye plancılarının katkıları, yeşil, sürdürülebilir ve kapsayıcı şehirlere erişmek için gerekli politikaları benimsemeleri noktasında üye devletlere rehberlik etme hususunda daha öncesinde hiç olmadığı kadar kritik bir konumdadır.” Ban Ki Moon (UNDP 2014)
Yeni çerçevede yoksulluk tanımının sınırları da genişletildi.
S
on dönemlerde karar vericiler, kararlarını meşrulaştırırken sıklıkla Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (Sustainable Development Goals – Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları - SKA) olarak adlandırılan küresel hedefleri işaret ediyor. 25 - 27 Eylül 2015 tarihlerinde New York’ta toplanan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda üye devletlerce kabul edilen SKA’lar, tarihte ilk defa insan refahını, ekonomik büyümeyi ve çevrenin korunmasını birlikte ele alarak küresel sürdürülebilir kalkınmayı sağlamayı hedefliyor (Pradhan et al., 2017, 1169). 2030’a kadar gerçekleştirilmesi hedeflenen toplam 17 amaçtan ve 169 alt he-
deften oluşan SKA’lar, her ne kadar merkezi hükümetler düzeyinde küresel bir adanmışlığı gösterse de amaçların gerçekleşmesinin yerel aktörler ile kamu, özel sektör, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler gibi farklı sektörlerin amaçları benimsemelerine ve kurum politikalarını bu doğrultuda yeniden şekillendirmelerine bağlı olduğu sıklıkla dile getiriliyor. Yine bu doğrultuda, amaçların gerçekleştirilmesi için küresel ve/veya ulusal kalkınma süreçlerinin ayrılmaz parçası olan yerel kalkınmanın en önemli aktörlerinden biri olan yerel yönetimlerin de ellerini taşın altına koymaları gerektiğinin altı çiziliyor (Örn. Reddy 2016). Bu noktada, 2015’ten bu yana yerel yönetimlerin küresel amaçlara ulaşılması konusundaki rollerinin tam olarak ne olduğu ve bu konuda neler yaptıkları sorusu sorulabilir. Kent dergisinin ilk sayısından başlayarak hazırlayacağımız bu yazı dizisi, önümüzdeki her sayıda bir SKA’ya odaklanıp dünyanın çeşitli ülkelerinden örnekler vererek bu sorulara cevap vermeyi hedefliyor. SKA’LARIN YERELLEŞMESI VE YEREL YÖNETIMLER Uluslararası kamuoyunda, SKA’ların öncüsü olarak bilinen ve 2000 yılında BM üye devletlerince kabul edilen Milenyum Kalkınma Amaçları (Millenium Development Goals – MKA) üzerine kazanılan deneyimlerin etkisiyle kabul sürecinden itibaren SKA’ların başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi için
001 // Kent // 50
