PERSDOSSIER 2014

FEESTEDITIE 20 JAAR FESTIVAL VAN VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT PROGRAMMA 2014  27 concerten verdeeld over drie projecten: NOVECENTO, TRANSIT en FESTIVALPLUS  van 21 september tot 26 oktober 2014  in Leuven en gemeenten en steden in Vlaams-Brabant

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

INHOUD P3

NOVECENTO

P5

TRANSIT

P7

FESTIVALPLUS

P9

Twintig jaar Festival van Vlaanderen in Leuven: een tussentijds bilan

P11 Informatie

2

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

1. NOVECENTO bundelt zeven concerten met muziek van de 20ste eeuw. NOVECENTO wil het publiek live-uitvoeringen aanbieden met het repertoire, de onbekende muzikale pareltjes en de mijlpalen die richting gaven aan de muziekgeschiedenis.

De feestelijke opener met Vesalii Icones van Peter Maxwell Davies is ook de opmaat voor het Vesaliusjaar in Leuven. Van Olivier Messiaen staat de pianomarathon Vingt regards sur l’enfant-Jésus op het programma met de Britse virtuoos Steven Osborne. Quartet-lab brengt twee oude bekenden, Patricia Kopatchinskaja en Pieter Wispelwey, samen met Pekka Kuusisto en Lilli Maijala in een nieuw strijkkwartet. Voor de meer intiemere concerten staan topmusici van hier klaar: Goeyvaerts String Trio met Jan Michiels en Quatuor Danel met Roeland Hendrikx. En Stella Doufexis en Daniel Heide brengen Chansons en Lieder van Debussy, Berg en Mahler. DeFilharmonie zet het feest verder met de Boléro van Ravel en het symfonisch genie van Shostakovitch.

Plaats verschillende locaties in Leuven

Datum 22 september t.e.m. 23 oktober 2014

3

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

Concertagenda NOVECENTO maandag 22 september 20.30u Leuven Aula Pieter de Somer Nieuw Ensemble o.l.v. Jurjen Hempel Pieter Wispelwey cello Peter Missotten video Muzikaal startschot voor het Vesaliusjaar Benjamin Britten: Suite voor cello solo nr. 3 op. 87 Peter Maxwell Davies: Vesalii Icones

maandag 29 september 20.30u Leuven STUK Goeyvaerts String Trio & Jan Michiels piano Muzikale curiosa uit de 20e eeuw Norbert Rosseau: Pianokwartet op. postuum Nikos Skalkottas: Strijktrio nr. 2 Iannis Xenakis: Ikhoor Karel Goeyvaerts: Pianokwartet met magnetofoon Arnold Schönberg: Sechs kleine Klavierstücke op. 19, Strijktrio op. 45

woensdag 1 oktober 20.30u Leuven Grote Aula Maria Theresia Steven Osborne piano Twintig contemplaties in een magistrale pianocyclus Olivier Messiaen: Vingt regards sur l’enfant-Jésus

woensdag 8 oktober 20.30u Leuven Iers College Quatuor Danel & Roeland Hendrikx klarinet ‘Van onbekend naar bemind’ Nikolai Roslavets: Strijkkwartet nr. 3 George Enescu: Strijkkwartet nr. 2 Paul Hindemith: Klarinetkwintet op. 30 (1e versie 1923)

dinsdag 14 oktober 20.30u Leuven Iers College Stella Doufexis mezzosopraan & Daniel Heide piano Chansons en Lieder Alban Berg: Jugendlieder (selectie), Vier Lieder op. 2 Claude Debussy: Fêtes galantes, Le promenoir des deux amants, Trois poèmes de Stéphane Mallarmé Gustav Mahler: Kindertotenlieder

donderdag 16 oktober 20.30u Leuven Auditorium Gasthuisberg quartet-lab Patricia Kopatchinskaja, Pekka Kuusisto viool Lilli Maijala altviool, Pieter Wispelwey cello Van Beethoven tot Crumb Ludwig van Beethoven: Strijkkwartet op. 18 nr. 4 Bohuslav Martinu: Three Madrigals H 313 Maurice Ravel: Sonate voor viool en cello George Crumb: Black Angels

donderdag 23 oktober 20u (!) Leuven Lemmensinstituut deFilharmonie o.l.v. Mark Wigglesworth Wervelend feestconcert twintig jaar festival Maurice Ravel: La Valse, Boléro | Dmitri Shostakovitch: Symfonie nr. 5

4

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

TRANSIT geeft compositieopdrachten en presenteert de muziek van de 21ste eeuw. Introducties, een lezing, een debat en publieke gesprekken met componisten creĂŤren de festivalsfeer.

TRANSIT programmeert zeventien creaties en heel wat werken van maximaal tien jaar oud! Het Spectra ensemble brengt zowat het beste uit componerend Vlaanderen samen: Luc Brewaeys, Annelies Van Parys, Serge Verstockt, Filip RathĂŠ en Daan Janssens. Nordic Affect, Bozzini Quartet en Elision presenteren spannende muziek uit alle hoeken van de wereld. Ze exporteren de creaties van Thomas Smetryns, Frederik Neyrinck en Serge Verstockt nadien ook wereldwijd. ChampdAction gedijt volop in de TRANSIT biotoop met de tegendraadse muziek van de jongere generatie.

En Mauro Pawlowski wilde al lang iets samen doen met het elektrische gitaarkwartet Zwerm.

Neue Vocalsolisten, ensemble mosaik en videokunstenares Anne Quirijnen plaatsen het slotakkoord van de feesteditie 2014 met het broeierige Interzone van Enno Poppe

Plaats STUK in Leuven

Datum 24 - 26 oktober 2014

5

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

Concertagenda TRANSIT Vrijdag 24 oktober 20.30u Leuven STUK Spectra dir. Filip Rathé & Elise Caluwaerts sopraan Openingsconcert met terugblik op bijzondere creaties Creaties van Filip Rathé: Twee liederen / Daan Janssens -- Werk van Luc Brewaeys: Cardhu / Annelies Van Parys: Fragrances / Serge Verstockt: Feuillage du Coeur

Zaterdag 25 oktober 11u Leuven STUK Lecture Michael Beil Audio-Video Interactions in New Music Zaterdag 25 oktober 14u Leuven STUK Nordic Affect Radicaal vernieuwende hedendaagse muziek Creaties van Thomas Smetryns / Taylan Susam / Brendan Faegre -- Werk van Thurídur Jónsdóttir: INNI – musica da camera / Gudmundur Steinn Gunnarson: Kortamel

Zaterdag 25 oktober 16u Leuven STUK Bozzini Quartet De puurheid van het strijkkwartet Creaties van by Frederik Neyrinck / Rozalie Hirs -- Werk van Marc Sabat: Euler Lattice Spirals Scenery

Zaterdag 25 oktober 17.30u Leuven STUK Debat Een blik achter de schermen van de nieuwe muziek Zaterdag 25 oktober 20.30u Leuven STUK ChampdAction Nieuwe klanken en experiment in een multimediale performance Creaties van Ann Eysermans / Hugo Morales / Maarten Buyl Zondag 26 oktober 13.30u Leuven STUK Projectensemble met Jorge Sánchez-Chiong Zondag 26 oktober 16u Leuven STUK Elision Ensemble Nieuwe muziek voor trompet en slagwerk met electric lap-steel gitaar Creaties van Serge Verstockt / Richard Barrett -- Werk van Liza Lim: Ehwaz

Zondag 26 oktober 17.30u Leuven STUK Zwerm & Mauro Pawlowski gitaar Elektrisch gitaarkwartet maakt het TRANSITpodium onveilig Creaties van Thomas Bensdorp / Matthew Shlomowitz / Mauro Pawlowski

Zondag 26 oktober 20.30u Leuven SCHOUWBURG Ensemble mosaik, Neue Vocalsolisten & Omar Ebrahim stem Interzone Werk van Enno Poppe: Interzone (Lieder und Bilder) / Anne Quirijnen: video / Marcel Beyer: tekst

6

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

FESTIVALPLUS is een concerttour in gemeenten en steden in VlaamsBrabant. Het zijn ensembles uit eigen land die op vraag van het festival een nieuw programma voorbereiden dat vaak in première gaat tijdens een festivalconcert in Vlaams-Brabant of Oost-Vlaanderen.

Frank Theuns en Wim Winters brengen de subtiele klank van traverso en clavichord samen.

Oxalys pakt virtuoos uit met Mozart, Debussy en Ravel en een creatie van Luc Brewaeys.

Anneleen Lenaerts houdt deze virtuoze lijn aan met frivole bewerkingen voor harp. De Schubertiade herleeft met pareltjes vierhandige pianomuziek (Jan Vermeulen en Veerle Peeters) en Winterreise (Jan Van Elsacker en Tom Beghin).

Met Nico Couck is ook de Spaanse gitaar van de partij met opzwepende ritmes, zwoele melodieën en subtiele ingetogenheid. I Solisti del Vento blazen serenades van Mozart en Dvořak.

Plaatsen Asse, Grimbergen, Haacht, Landen, Machelen, Meise, Scherpenheuvel, Tienen, Tervuren, Vilvoorde en Zaventem.

Data 21 september t.e.m. 26 oktober 2014

7

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

Concertagenda FESTIVALPLUS zondag 21 september 11u Scherpenheuvel GC Den Egger zondag 5 oktober 15u Machelen Kasteel Beaulieu Frank Theuns traverso – Wim Winters clavichord De subtiele klank van traverso en clavichord Carl Philipp Emanuel Bach: Sonate Johann Sebastian Bach: Chromatische fantasie (zonder fuga), Sonate Georg Philipp Telemann: Twee fantasia’s voor traverso

zaterdag 4 oktober 20.30u Vilvoorde CC Het Bolwerk Oxalys Virtuositeit om mee uit pakken Wolfgang Amadeus Mozart: Klarinetkwintet KV581 Claude Debussy: Rhapsodie Maurice Ravel: Introduction et Allegro Luc Brewaeys: creatie

vrijdag 10 oktober 20.15u Tienen CC De Kruisboog zaterdag 11 oktober 20.30u Asse Sint-Stefanuskerk Mollem Anneleen Lenaerts harp Virtuoze capriolen en frivole bewerkingen voor harp Gabriel Fauré: Impromptu, Une châtelaine en sa tour Ekaterina Walter-Kühne: Fantaisie sur un thème de l’opéra Eugène Onegin Jospeh Jongen: Valse op. 73 Henriette Renié: La Légende Marcel Grandjany: Rhapsodie Wilhelm Posse: Carnival of Venice

vrijdag 10 oktober 20u Landen Sint-Jan Baptistkerk Walsbets donderdag 16 oktober 20.30u Grimbergen Sacristie basiliek Nico Couck gitaar De wortels van de Spaanse gitaar Jorge Morel: Sonatina Agustin Barrios: Vals op. 8 nr. 3 Fernando Sor: Introduction et Variations sur un thème de Mozart op. 9 Heitor Villa-Lobos: Prelude nr. 1 en nr. 5 Mauro Giuliani: Rossiniana op. 119

vrijdag 10 oktober 20.30u Tervuren Sint-Katharinakerk Duisburg zondag 26 oktober 14u Haacht Kloosterkerk Tildonk Jan Vermeulen en Veerle Peeters pianoforte vierhandig Schubertiade met vierhandige pianomuziek Franz Schubert: Rondo D. 951, Trois Marches Militaires D. 733 nr. 3, Vier Ländler, Marsch ‘Kindermarsch’ D. 928, Fantasie D. 940, Divertissement à l’hongroise D. 818

zondag 12 oktober 11u Meise GC De Muze Jan Van Elsacker & Tom Beghin Winterreise, de meesterlijke zwanenzang van Schubert Franz Schubert: Winterreise

zaterdag 18 oktober 20u Zaventem Sint-Martinuskerk I Solisti del Vento Serenades voor blazers van Mozart en Dvořak Wolfgang Amadeus Mozart: Serenade ‘Nachtmusique’ K. 388 Antonín Dvořak: Serenade

8

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

Twintig jaar Festival van Vlaanderen in Leuven: een tussentijds bilan Herman Vanden Berghe – Eddy Frans – Mark Delaere Een festivalprogramma komt op middellange termijn tot stand. Terwijl een editie start, legt het team vaak de laatste hand aan het programma van het volgende jaar. De voorbereidingstijd van sommige grotere producties bedraagt twee tot vier jaar. De edities volgen elkaar razendsnel op en verplichten het team steeds (ver) vooruit te denken. Het zal u niet ontgaan zijn dat ons Festival dit jaar zijn twintigste verjaardag viert. Tijd dus om de rollercoaster even stil te zetten en ons rekenschap te geven van wat er de voorbije periode al dan niet gerealiseerd werd. Omdat deze tekst bedoeld is voor het NOVECENTO programmaboek gaan we enkel in op de werking van het Festival in Leuven. Zoals de officiële benaming van het Festival aangeeft, zijn we ook actief in de hele provincie Vlaams-Brabant. Naast de vijftien concerten in Leuven varen er jaarlijks evenveel concerten buiten de universiteitsstad onder de vlag van het Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant.

Het vergde de spreekwoordelijke ‘vijf minuten culturele moed’ om ons Festival in 1994 af te splitsen van het Festival in Brussel. Het initiatief ging uit van de KU Leuven, en naast de Stad Leuven zaten ook ABB en Artois/Inbev rond de tafel. Aanleiding was de nakende oprichting van de provincie Vlaams-Brabant, die zich samen met de nieuwe provinciehoofdstad natuurlijk ook cultureel wilde profileren. De ironie is dat ze dat vandaag door de zogenaamde interne staatshervorming niet langer zou kunnen doen. Op die twintig jaar heeft ons Festival in Vlaanderen en daarbuiten echter voldoende artistieke geloofwaardigheid opgebouwd om zijn bestaansrecht te verantwoorden. In het begin liep het allemaal niet van een leien dakje en moesten we met scha en schande leren uit onze fouten. De financiële middelen waren karig, en stonden niet in verhouding tot de dadendrang van het jonge Festival. Niet dat dat tot financiële tekorten leidde: onze VZW is altijd ook een VZS (vereniging zonder schulden) geweest. Maar bij de initiële aanpak zijn wel wat kanttekeningen te plaatsen. De artistieke integriteit die het DNA van onze werking is, werd te vuur en te zwaard verdedigd. Op deze plaats stond ooit een vlammend betoog tegen de concerten van Luciano Pavarotti in het Antwerpse Sportpaleis, waarin enigszins sarcastisch gewezen werd op de dubbele betekenis van de uitdrukking ‘Music for the Millions’. Het nieuwe Festival wilde het duidelijk over een heel andere boeg gooien, maar heeft zich daarvoor in de beginfase misschien wat al te sterk afgezet tegen wat elders gebeurde in plaats van op de kracht van de eigen koers te rekenen.

Een andere jeugdzonde was de minder goede balans tussen het wenselijke en het haalbare.

Wenselijk was het klassieke muziek-publiek te laten kennismaken met de repertoria die net buiten de luisterhorizon vallen. Daarom waren in Leuven tijdens de beginjaren van het Festival jaarlijks drie concerten te horen met muziek uit het grote klassiek-romantisch repertoire, in de oneven jaren vijf concerten met renaissance-polyfonie en in de even jaren vijf concerten met muziek uit de twintigste eeuw. Perfect logisch allemaal, en deze structuur leverde ook vele onvergetelijke concerten op. Maar coherent was het volledige programma nauwelijks te noemen, terwijl net een Festival als taak heeft om vanuit een sterk en inhoudelijk afgelijnd profiel impulsen te geven aan het muziekleven. Nogmaals, er is niet de minste spijt over de vele prachtige concerten uit de beginjaren, maar in een rekenschapsbericht is het niet misplaatst te schrijven dat ons Festival in die periode wel een hoogstaand artistiek niveau bereikte, maar nog geen eigen ‘smoel’ had.

9

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

Vreemd genoeg drong dat besef pas door toen er in 2000 met de toevoeging van TRANSIT nog een schepje bovenop kwam. De presentatie van recente muziek leidde als vanzelf naar aandacht voor de jongste ‘oude muziek’ als tegenhanger voor TRANSIT. Sinds 2006 biedt het Festival in Leuven inderdaad nog uitsluitend muziek uit de vorige (NOVECENTO) of uit de huidige eeuw (TRANSIT). De scherpe focus en de interne samenhang waren daarmee een feit, en met NOVECENTO en TRANSIT was ons Festival bovendien complementair aan de werking van de zeven andere Festivals van Vlaanderen. Aan de volle zalen merken we dat een steeds ruimer publiek de aanvankelijke koudwatervrees voor twintigste-eeuwse muziek begint te overwinnen. NOVECENTO laat ervaren dat muziek van componisten als Ravel, Britten, Schönberg, Messiaen of Stravinsky even aangrijpend mooi is als die van hun oudere collega’s uit de ‘klassieke muziek’. Zonder voeling te verliezen met de componisten uit de eigen regio is TRANSIT inmiddels niet meer weg te denken op de kaart van de Europese festivals voor nieuwe muziek. Elk jaar komen enkele grote internationale coproducties tot stand, het aantal bezoekers uit het buitenland neemt toe, en in 2012 organiseerde TRANSIT het openingsweekend van de World Music Days, met deelnemers uit de 70 landen die samen de International Society for Contemporary Music vormen.

Veel wijst er dus op dat het Festival in Leuven een positief tussentijds bilan kan voorleggen.

Dat bilan is in niet geringe mate te danken aan de zeer gedreven en professionele manier waarop productie, communicatie en publiekswerking worden aangepakt. We schrijven dat zonder schroom, omdat we daar zelf zeer weinig verdienste aan hebben. Kathleen Van den Eynde en Martine Sanders zijn de échte steunpilaren van ons Festival. Adviseur fondsenwerving Peter Janssens heeft met de keuze voor ‘moderne’ muziek niet de gemakkelijkste taak. Ook de leden van de raad van bestuur hadden steeds vertrouwen in de artistieke koers. De Stad Leuven en de KU Leuven staan pal achter het Festival, en de universiteit levert via de opleiding Musicologie ook inhoudelijke know-how. De Provincie Vlaams-Brabant was tot voor de interne staatshervorming structurele partner. Sinds vorig jaar is regionale subsidie nog uitsluitend afkomstig van de Vlaamse Gemeenschap. De subsidiedossiers die om de vier jaar moesten geschreven worden waren welgekomen oefeningen in zelfreflectie, de feedback van de adviescommissie bijzonder nuttig, en de steun van de overheid voor een kwetsbaar artistiek project als het onze onontbeerlijk. Van de vele kleine en grote sponsors die het Festival steunden mag Uitgeverij Peeters in het bijzonder vermeld worden omdat ze vanaf dag een tot vandaag het hele Festivaltraject hebben meegelopen.

Dat traject wordt natuurlijk verdergezet, met uitzicht op de vele prachtige muziek die nog in het verschiet ligt. Een gloednieuw leidinggevend team staat daar borg voor: algemeen directeur Maarten Beirens en curator NOVECENTO Pieter Bergé. Op naar de volgende twintig jaar!

Bron: NOVECENTO programmaboek 2014

10

www.festivalvlaamsbrabant.be

Persdossier editie 2014

INFORMATIE

Perscontact Martine Sanders 0496/79 34 20 martine@festivalvlaamsbrabant.be Organisatie Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant Brusselsestraat 63, 3000 Leuven T 016/20 05 40

Beeldmateriaal op aanvraag http://www.festivalvlaamsbrabant.be/nl/pers

Tickebureau 30CC/Ticketbalie,Tweebronnen Diestsestraat 49, 3000 LEUVEN T 016/300 900

www.festivalvlaamsbrabant.be

11