18
WOENSDAG 31 OKTOBER 2012
‘We kunnen voor een doorstart niet vooruitlopen op eventuele beleidswijzigingen’ TERRY STEFFENS, curator Cineco
economie
Delta schrapt vlucht naar Memphis definitief
Sanoma kampt met krimp advertentiemarkt
SCHIPHOL –Luchtvaartmaatschappij Delta trekt de belofte in om volgend jaar weer tussen Schiphol en de Amerikaanse stad Memphis te vliegen. De maatschappij schrapt de verbinding na zeventien jaar omdat die te weinig oplevert. Delta, dat vluchten namens KLM uitvoert, had de verbinding deze winter gestaakt, en beloofde in april weer te starten. (ANP)
HELSINKI – De omzet van het Finse mediaconcern Sanoma in Nederland is het derde kwartaal 0,3 procent geslonken. Het concern heeft last van krimp van de Nederlandse lezersmarkt. Sanoma schat dat de Nederlandse televisieadvertentiemarkt zeven procent is gekrompen. De advertentiemarkt voor tijdschriften kromp circa dertien procent. (ANP)
40.000 winkels te veel ‘Alleen in grote steden is er hoop en ruilverkaveling zou helpen’
Winkelier kansloos in crisis
Groei bij Air France en KLM Van onze redactie economie AMSTELVEEN – Tussen juli en eind september is het passagiersvervoer bij dochters van KLM en Air France flink hersteld ten opzichte van zomer 2011. Dat staat in de kwartaalcijfers die moederbedrijf Air France KLM vandaag bekendmaakte. Het luchtvaartconcern zette tussen juli en eind september bijna 7,2 miljard euro om, 6 procent meer dan een jaar eerder. De nettowinst ging van 14 naar 306 miljoen euro. Vooral het passagiersvervoer deed het goed; het bedrijfsresultaat steeg er meer dan een kwart. In het vrachtvervoer werd het operationeel verlies echter groter. Het passagiersvervoer laat op alle fronten plussen zien. De maatschappijen uit de luchtvaartgroep hielden een operationeel resultaat van 453 miljoen euro over aan het passagiersvervoer deze zomer – 27 procent meer dan een jaar eerder. De omzet uit het reizigersverkeer steeg acht procent. Een flink deel van die stijging kwam door gunstige wisselkoersen.
Concern zette 7,2 miljard euro om, zes procent meer dan vorig jaar Leegstand in de Kinkerstraat in Amsterdam.
Nederland heeft 30.000 tot 40.000 winkels te veel. De omzet is sinds 2000 nauwelijks gestegen, het aantal winkels des te meer. ‘Heel veel winkeliers draaien met verlies.’ MICHIEL COUZY
‘O
p dit moment heeft Nederland al een overschot van 15.000 tot 20.000 winkels. Dit zal oplopen tot 30.000 tot 40.000 winkels in het jaar 2020.” Dat zegt Frank Quix, directeur van adviesbureau Q&A Research & Consultancy en deeltijdprofessor retailmarketing aan de Universiteit van Amsterdam. Quix heeft de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar de omzet van winkels, afgezet tegen het aantal vierkante meters winkelvloer. In de winkels die geen voedingsmiddelen verkopen, is de omzet sinds 2000 met een schamele één procent gestegen. Veel minder dan de inflatie. In diezelfde periode is het aantal vierkante meter winkelvloer 36 procent gestegen. Deze winkels zijn in
twaalf jaar tijd een kwart van hun omzet per vierkante meter kwijtgeraakt. Winkels die levensmiddelen verkopen, zoals supermarkten, hebben samen wel een forse omzetgroei geboekt sinds 2000: 32 procent. En, opvallend genoeg, de totale omvang van die winkels is vier procent gedaald, vooral door overnames. “Bij elke overname, bijvoorbeeld door Jumbo, zijn filialen afgestoten,” aldus Quix. Hoe is het overschot aan winkels buiten de levensmiddelensector ontstaan? Quix: “Planning van winkelstraten en winkelcentra duurt veelal tien tot vijftien jaar. Maar in de tussentijd is de economische situatie veranderd. Sinds 2000 hebben we drie economische crises achter de rug, mensen geven niet meer zo veel uit. Veel winkeliers hebben net voor de kredietcrisis een nieuw huurcontract gesloten. Die zitten daar nog jaren aan vast.” Maar slechtdraaiende winkels gaan toch dicht? “Ik weet zeker dat heel veel winkeliers verlies draaien. Desondanks kunnen ze het lang volhouden door in te teren op hun vermogen. Ik zeg altijd: stop op tijd. Maar dat is makkelijk gezegd. Een winkelier van 54 jaar
FOTO CO DE KRUIJF/HH
oud weet dat hij weinig kans maakt op een nieuwe baan. Dat maakt zo’n beslissing om de winkel te sluiten erg lastig. Maar door de sluiting uit te stellen, wordt het probleem alleen maar groter.” Wat volgt? Leegstand? “In gebieden waar minder mensen wonen, zijn minder winkels nodig en volgt leegstand. In middelgrote winkelgebieden zullen gaten vallen, wat leidt tot minder aantrekkelijke winkelstraten. En dat kan weer leiden tot extra leegstand. Een vorm van ruilverkaveling kan uitkomst bieden. We zouden meer winkels naar het centrum moeten verschuiven en de zaken in de buitengebieden een andere bestemming geven. Horeca bijvoorbeeld of dienstverlening of wonen. Anders ontstaan spookstraten.” Hoe is de situatie in Amsterdam? “De situatie in alle grote steden is beter. Het aantal inwoners in Amsterdam blijft groeien. Bovendien neemt ook het aantal eenpersoons huishoudens toe en daalt de gemiddelde leeftijd. Dit zijn drie gunstige ontwikkelingen voor winkeliers. Jongeren geven meer uit dan ouderen. Ook alleenstaanden vormen een goed winkelend publiek. Ze hebben
ook een bank, bed en ander meubilair nodig, net als gezinnen en ze kopen producten in relatief kleinere verpakkingen. Dat is aantrekkelijk voor winkeliers.” Bent u ook positief voor alle gebieden en winkelcentra in de stad? “Dat ligt aan de opbouw van de bevolking in die gebieden. Ik denk dat die in bijvoorbeeld Osdorp of Buitenveldert ook gunstig is en dat winkels daar prima draaien. Hooguit zal het aanbod van winkels iets veranderen en zich aanpassen aan ontwikkelingen in de buurt.”
Frank Quix Frank Quix is algemeen directeur van adviesbureau Q&A Research & Consultancy. Daarnaast bekleedt hij één dag per week de Anton Dreesmannleerstoel voor retailmarketing aan de Universiteit van Amsterdam. Met Rob van der Kind schreef hij het boek Retailmarketing voor studenten en professionals. Deze week kwam de vijfde druk uit.
Bij dochter Transavia steeg het bedrijfsresultaat van 60 naar 69 miljoen euro, bij een omzetstijging van 12 procent tot 368 miljoen. In het vrachtverkeer werd het verlies groter, vanwege de economische crisis, dalende prijzen en overcapacitiet op de mondiale luchtvrachtmarkt. Ondanks het kwartaalherstel staat de teller voor het hele jaar nog diep in het rood. Sinds januari heeft Air France KLM 957 miljoen euro verloren. Het grootste deel van dat verlies wordt veroorzaakt door een voorziening voor de reorganisatie bij Air FranceKLM. De kostensanering die het bedrijf eerder dit jaar inzette, wierp in het derde kwartaal de eerste vruchten af. De kosten daalden ruim een procent. Personeelskosten namen wel toe, mede doordat KLM achttien miljoen opzij zet als voorziening voor pensioentegenvallers, maar die toename was minder sterk dan een jaar geleden. Concurrent Lufthansa staat dit jaar wel in het rood: tot nu 628 miljoen euro, 16 miljoen minder dan een jaar geleden. Topman Christoph Franz van Lufthansa maakte vandaag bekend dieper te gaan saneren om de winstgevendheid bij de luchtvaartgroep te vergroten.