Retailprijs
tekst Maarten Beernink foto Poolie
Ikea Retailer of the Year Europe 2008
Europese dominantie De aanwezigheid van de grote Europese retailers is steeds beter voelbaar. Een analyse van de winnaars van de Retailer of the Year Europe wijst dat uit.
Indien de prijs ‘Beste winkel-
D
e Publieksprijs Beste Winkelketen van Nederland is een bekend begrip. Frank Quix, directeur en oprichter van Q&A Research & Consultancy, startte in nauwe samenwerking met Elsevier Retail het onderzoek naar de Beste Winkelketen in 2003 met slechts 2500 deelnemende consumenten. De eerste uitreiking vond plaats in de kantine van Q&A, later kwam klooster Mariënhof in Amersfoort in beeld en tegenwoordig de Villa Arena, onder auspiciën van de Stichting Retail Jaarprijs. In de loop van de jaren is het onderzoek dus behoorlijk gegroeid. Quix: “Inmiddels spreken we in 2008 over het grootste consumentenonderzoek in Nederland met ruim 500.000 stemmen.” Elk jaar komt de top van de retail samen om te horen welke genomineerden met de prijzen terug naar de winkel gaan. De publieksprijs blijkt een gouden greep. Quix rolt het concept in 2006 voor het eerst internationaal uit en kiest voor België. “Daar deden retailers vanaf het eerste jaar enthousiast mee aan het onderzoek. Ook in België is dankzij de medewerking van retailers en consumenten Beste Winkelketen van België het grootste consumenten-
keten van Europa’ zou worden
onderzoek geworden.” Voor Q&A was dit de reden om met een internationale naam de rest van Europa in te trekken. Retailer of the Year werd de verkiezing gedoopt en de prijs kent dit jaar haar eerste editie in Frankrijk, Italië en Duitsland. Het werd direct een succes. “In alle drie de landen zijn meer dan 50.000 beoordelingen gedaan door consumenten. Verschillende retailers hebben actief deelgenomen door hun klanten op te roepen om te stemmen. Hoewel elk land zijn eigen cultuur heeft, blijkt Retailer of the Year een populair en snel groeiend onderzoek te zijn in Europa.”
uitgereikt, zou Ikea deze hoogstwaarschijnlijk winnen.
Tweede keer Hema valt dit jaar in Nederland in de prijzen. De keten wint eveneens de allereerste editie van de verkiezing, in 2003. In België weet Colruyt voor het tweede achtereenvolgende jaar de allerhoogste prijs van het publiek binnen te slepen. M&S presteert in Frankrijk het beste volgens de Franse klant en in Duitsland gaat de drogist DM er met de prijs vandoor. De Zweedse meubelkolos Ikea wint de verkiezing in Italië. Elsevier
• december 2008 • nummer 6
31
Analyse
De beste winkelketens van Europa
Elektronica
Warenhuizen
Nederland
Hema
Nederland
Frankrijk
Nederland
Frankrijk
België
Colruyt
1. Media Markt
1. Fnac
1. Ikea
Warenhuizen
Frankrijk
M&S
2. BCC
2. Darty
2. de Bijenkorf
1. Ikea
Italië
Ikea
3. Expert
3. Saturn
3. Intratuin
Duitsland
DM
Het belang per aspect
2. Vertbaudet 3. Aubert
België
België
Italië
Scores in 2008.
1. Media Markt
1. Media World
1. Ikea
Italië
Bron: Q&A Research & Consultancy
2. Vanden Borre
2. Euronics
2. Kruidvat
1. Ikea
3. Krëfel
3. Saturn
3. Blokker
2. Upim 3. Coin
Mode
Duitsland
Nederland
Duitsland
Damesmode
Herenmode
1. M&S
1. de Bijenkorf
1. C&A
1. C&A
2. Hema
2. Hema
2. H&M
2. H&M
3. Miss Etam
3. Jack & Jones
3. Esprit
3. Karstadt
Damesmode
Herenmode
Duitsland
1. Media Markt
1. Ikea
2. Saturn
2. Tchibo
3. Conrad
3. Media Markt
Bron: Q&A Research & Consultancy
De Europese marktdominantie van Media Markt is goed te zien in de verschillende landen. Bovenstaand de winnaars van 2008.
België
Frankrijk
Italië
Damesmode
Herenmode
Mode
Mode
1. ZEB
1.C&A
1. M&S
1. H&M
2. M&S
2. Esprit
2. H&M
2. Carpisa
3. C&A
3. JBC
3. Celio
3. Zara
Bron: Q&A Research & Consultancy
Bron: Q&A Research & Consultancy
De verschillende Europese winnaars in dames- en herenmode in 2008. Bron: Q&A Research & Consultancy
Internationaal succes “Omdat de verkiezing nu internationaal is opgezet, zie je direct het succes de verschillende internationale ketens, zoals Ikea en Media Markt”, zegt Quix. H&M wordt door zowel de Duitse, Franse als Italiaanse consument goed beoordeeld. In Italië is H&M zelfs branchewinnaar onder de modezaken. De Zweedse modeketen doet het vooral goed op het gebied van prijsniveau, assortiment, prijs-kwaliteitverhouding en aanbiedingen. Deze aspecten worden in 2008 ook als meest belangrijk ervaren in de modebranche. In Frankrijk springt het assortiment eruit in de beoordelingen en in Italië scoort H&M ten opzichte van concurrenten het hoogst op prijsniveau. Naast H&M, verschijnen ook M&S en C&A in meerdere landen in de topdrie. M&S is in Frankrijk en in Nederland onbetwist koploper. De afstand tussen M&S en de concurrentie is in deze landen erg groot. Vooral het klantvriendelijk en servicegericht personeel maakt dat M&S in de verschillende landen goed scoort. C&A is met name in Duitsland erg populair. Zowel bij dames- als bij herenmode scoort de winkelketen het hoogste gemiddelde cijfer. In België is de formule van de familie Brenninkmeijer
32
Elsevier
• december 2008 • nummer 6
de beste herenmodeketen en haalt de keten de derde plaats bij de damesmode.
Elektronica-ketens Media Markt-Saturn Holding is de grootste internationale speler in de elektronicabranche, met de formules Media Markt en Saturn. In Italië is Media Markt bekend onder de formulenaam Media World. Media Markt sleept in Nederland en Italië in 2008 maar liefst drie categorieprijzen in de wacht: elektronica, telecom en cd, dvd en games. Vooral in assortiment en aanbiedingen blijkt deze elektronicareus ijzersterk. Op de overige onderzochte punten presteert de keten gemiddeld, waardoor Media Markt nog niet overal branchewinnaar is. Saturn scoort vooral goed in België en Duitsland. In Frankrijk liggen er voor Saturn nog grote verbeterslagen. Daar wist de grote elektronicaketen geen prijs te bemachtigen. Fnac en Darty bepalen daar het elektronicaspeelveld. Darty is een internationale speler die actief is in Frankrijk, Zwitserland, Italië en Turkije. In Nederland is deze formule bekend als BCC en in België als Vanden Borre. Een multinationale speler die goed scoort, maar behalve in Frankrijk Media Markt nog niet kan verslaan.
Warenhuizen In Nederland verslaat Ikea de oer-Hollandse Hema-formule in de categorie warenhuizen. Toch weet Hema de allereerste plaats in de overall-lijst te behalen. Frank Quix licht toe: “Hema staat overall op één omdat ze in heel veel categorieën het gevecht aangaan met speciaalzaken. Daar eindigt de formule op plaats één, twee of drie. Hema heeft weliswaar maar in twee branches gewonnen (food on the go en baby en kind), maar omdat ze in de andere branches hoog eindigen (op twee of drie) mogen ze zich de Beste Winkelketen van Nederland noemen. Het is een verzameling speciaalzaken onder één dak en daarom hebben ze dit jaar gewonnen.” Ikea, de overall-winnaar in Nederland in 2005, 2006 en 2007 en in België 2006, doet het in alle landen uitstekend. De van oorsprong Zweedse kolos weet in elk land de categorie warenhuis te winnen. Hoewel het woonwarenhuis uiteindelijk alleen in Italië met de hoofdprijs er vandoor weet te gaan, doordat ze vooral goed doen op assortiment, prijs-kwaliteitverhouding en prijsniveau, naderen hij de winnaar in de verschillende landen. Ook het feit dat Ikea de enige winkelketen is die in alle landen de winnaar van dezelfde categorie is geworden, maakt Ikea een
internationaal onderscheidende formule. Indien ‘Beste winkelketen van Europa’ zou worden uitgereikt, zou Ikea deze hoogstwaarschijnlijk winnen.
Toekomst Niet alleen de prestaties van de winkelketens, maar ook het belang van de aspecten verandert per jaar. “Zag je dat personeel afgelopen jaren steeds belangrijker werd gevonden, nu merk je dat aspecten zoals prijs en aanbiedingen in de verschillende Europese landen aan belang winnen. Het komende jaar kunnen we zien of deze trend zich in de huidige economische malaise zal voortzetten.” Of Ikea zich volgend jaar weer de officieuze winnaar van Europa mag noemen, zal nog moeten blijken, want in 2009 start Quix’ publieksprijs ook in Spanje en Turkije. Het aantal stemmen volgend jaar? Quix verwacht op een totaalaantal van 1,7 miljoen consumenten te komen.
•
Onder het tabblad ‘Evenementen, Beste Winkelketen’ staan alle ins en outs van de Beste Winkelketen van Nederland. Op retaileroftheyear.eu staat meer informatie over de Europese verkiezing. Elsevier
• december 2008 • nummer 6
33