Wyposażenie grobowe

Podczas badań w 2018 roku odkryto w większości nowożytne pochówki. Nie odnaleziono w nich przedmiotów, które służyły zmarłym za życia, a jedynie wyposażenie grobowe. Były to fragmentarycznie zachowane wianki trumienne, resztki tkanin, guziki czy szpilka z brązu. Z ozdób odkryto oczko ołowianego pierścionka z monogramem – stylizowaną literą „Є”, oraz srebrną obrączkę z ornamentem geometrycznym. Oba zabytki datować można na późne średniowiecze. Zachowały się też relikty drewnianych trumien, okuć, metalowe uchwyty i bardzo duża ilość gwoździ.

Inna grupa znalezisk to dewocjonalia. Najliczniej reprezentowane są wykonane z brązu lub miedzi krzyżyki – osiem egzemplarzy, w tym dwa zachowane we fragmentach. Wśród nich są dwa krzyżyki różańcowe i jeden krucyfiks, pierwotnie noszony razem z medalikiem z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej.

Najbardziej interesujący jest mierzący zaledwie 2 cm krzyżyk, tzw. karawaka, o dwóch belkach poprzecznych zakończonych kielichami. Swoim kształtem naśladuje relikwiarz Drzewa Krzyża Świętego przechowywany niegdyś w mieście Caravaca w Hiszpanii. W XVI

Karawaka odkryta w wykopie nr 1, w przedsionku kościoła fot. Witalis Szołtys

i XVII wieku karawaki stały się popularne jako amulety zapobiegające nieszczęściom, chroniące przed zarazą i „na czary i czarta bardzo skuteczne”. Opinie o magicznych właściwościach karawak doprowadziły w 1678 roku do wydania kościelnego zakazu ich wykonywania i rozpowszechniania. Mimo to nadal były popularne. Noszono je nawet w XIX wieku, gdy panowały epidemie cholery.

Oprócz krzyżyków odkryto także trzy medaliki szklane – dwa okrągłe (z jednego zostało samo szkiełko bez ramki, drugi w drobnych fragmentach) i prostokątny (uszkodzony). Znaleziono je podczas odsłaniania zewnętrznych fundamentów kościoła w północno-wschodniej części. Medaliki o takiej konstrukcji były popularne w XVII, XVIII i jeszcze w początkach XIX wieku. Warto dodać, że noszenie medalików i zawieszek dewocyjnych upowszechniło się dopiero w XVII wieku.

W prostokątnym medaliku o wymiarach ok. 2,5 × 3 cm znajduje się malowany skrawek papieru, zakryty szkłem i zamknięty miedzianą ramką. Wizerunek przedstawia Matkę Boską Częstochowską z Dzieciątkiem – w welonie, bez korony, co oznacza, że powstał przed koronacją

Szklany medalik z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej fot. Witalis Szołtys

obrazu jasnogórskiego (rok 1717). Zwykle medaliki tego typu traktuje się jako wyroby lokalne, rozpowszechniane w czasie odpustów. Ten egzemplarz mógł być pamiątką z pielgrzymki.

Metalowe elementy trumien: uchwyty, okucia, gwoździe i krzyże. XVIII–XIX wiek fot. Witalis Szołtys

Wśród odkrytych dewocjonaliów były krzyżyki, paciorek różańca i krucyfiksy, w tym jeden pierwotnie związany z medalikiem z Matką Boską Częstochowską. XVIII–XIX wiek fot. Witalis Szołtys

Drobne elementy ubioru: brązowa szpilka i guziki – ołowiany i kościany. XVII–XIX wiek fot. Witalis Szołtys

Srebrna obrączka z ornamentem geometrycznym i ołowiane oczko pierścionka z monogramem. XIV–XVI wiek fot. Witalis Szołtys