4.1δ Τποβάθμιση Σοπίου

_4.1δ Τποβάθμιση Σοπίου

Η ποιότητα του τοπίου είναι κάτι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί. Η σημασία του τοπίου, με την ολοκληρωμένη προσέγγιση , ξεπερνά τα όρια ενός συγκεκριμένου χώρου και συχνά συμβάλλει καθοριστικά στον προσδιορισμό του περιβάλλοντος, με την ευρύτερη έννοια , καθώς η βελτίωση του περιβάλλοντος από τη μια μεριά και η βιωσιμότητα των πόρων του από την άλλη, δημιουργούν μια απαίτηση που είναι αδύνατον να παραβλεφθεί και στην οποία η συμβολή του τοπίου ως προστιθέμενη αξία έχει ξεχωριστή σημασία (Παρπαΐρης).

΢τη Ρόδο μια σειρά διαταγμάτων, από το 1963-1970 (όρων δόμησης , τα ειδικά διατάγματα για ξενοδοχεία , οι διατάξεις για την ελεύθερη δόμηση) προέβλεπαν υψηλούς συντελεστές δόμησης που είχαν ως αποτέλεσμα την κατεδάφιση αξιόλογων κτιρίων στο κέντρο της πόλης , την κατασκευή πολυώροφων ξενοδοχείων στην περιοχή της Ιξιάς και έξω από την κλίμακα των συνοικιών

της πόλης , την αύξηση του ύψους των οικοδομών, κυρίως στις παραδοσιακές συνοικίες και την υπεραστικοποίηση του βόρειου τμήματος του νησιού , αλλοιώνοντας το αστικό περιβάλλον . ΢ημειώνεται ότι στο νησί δεν εφαρμόζεται χωροταξικό σχέδιο.

Οι υψηλοί συντελεστές δόμησης , που δόθηκαν κατά παρέκκλιση τη δεκαετία του `60 για την ανέγερση ξενοδοχειακών μονάδων στα πλαίσια του τότε σχεδίου για την τουριστική

Τπερτουρισμός - Κοιλάδα Πεταλούδων Πηγή : https://www.rodiaki.gr/

ανάπτυξη της νήσου, καθιστούν προβληματική την αλλαγή χρήσης των μη βιώσιμων ξενοδοχειακών μονάδων με αποτέλεσμα την οριστική εγκατάλειψη πολλών κτιρίων σε νευραλγικά σημεία της πόλης.

Η μη θέσπιση ειδικών όρων δόμησης στα χωριά της Ρόδου είχε ως συνέπεια την καταστροφή και αλλοίωση της φυσιογνωμίας του μεγαλύτερου μέρους των παραδοσιακών τους πυρήνων και την επέκταση των οικισμών με απρόσωπες κατασκευές . Παραδοσικοί οικισμοί που βρίσκονται σε απειλή λόγω της υπέρμετρης τουριστικής ανάπτυξης είναι το χωριό Κοσκινού και η Λίνδος.

΢το χάρτη που ακολουθεί φαίνονται οι τουριστικές ζώνες του νησιού, η πόλη της Ρόδου και η Λίνδος έχουν χαρακτηριστεί ως περιοχές κορεσμένες από πλευράς τουριστικών εγκαταστάσεων (με μωβ χρώμα στο χάρτη) , ενώ οι περιοχές Ιξιά και Υαληράκι ανήκουν στις περιοχές ελέγχου τουριστικής ανάπτυξης ( με γαλάζιο χρώμα ) (https://www.teedod.gr/).

Ο τουρισμός είναι ένας σημαντικός παράγοντας της επέκτασης των αστικών περιοχών. Οι κατασκευές τουριστικών υποδομών και ανωδομών αλλά και των γενικών υποδομών που χρησιμοποιούνται από τον τουρισμό αλλάζουν τις χρήσεις γης στον προορισμό καθώς φυσικές εκτάσεις μετατρέπονται σε τεχνητές περιοχές.

Σουριστικές ζώνες Ρόδου | Πηγή : ΣΕΕ Δωδεκανήσου 2017

Σα διατάγματα της εκτός σχεδίου δόμησης , έδωσαν τη δυνατότητα να κατακλυστεί όλη η ύπαιθρος, παραλιακές εκτάσεις, λόφοι, δασικές περιοχές και κατά μήκος των οδικών αξόνων με πλή

θος κτισμάτων, που εκτός από τη διατάραξη της φυσικής συνέχειας της υπαίθρου οδήγησαν στην αλλοίωση και υποβάθμιση του τοπίου.

΋σον αφορά στην ένταση της χρήσης των ακτών και την εγκατάσταση τουριστικών ανωδομών , σύμφωνα με το ΙΣΕΠ ( ΢την «Σουριστική Ανάπτυξη και Περιβαλλοντική Προστασία» , Αθανασίου Λ. για το ΙΣΕΠ , 2007, Αθήνα ) (2007) , στη Ρόδο που παρουσιάζει συγκριτικά πολύ υψηλό δείκτη τουριστικής ανάπτυξης για τα ελληνικά δεδομένα , το τμήμα των ακτών που καταλαμβάνεται από τις πυκνοδομημένες τουριστικές περιοχές είναι μικρό κλάσμα του συνόλου της έκτασης.

Παραδείγματα έντονης τουριστικής χρήσης και αστικοποίησης των ακτών είναι : το Υαληράκι,η παραλιακή ζώνη Ιαλυσού,η Κολυμπία , οι Πεύκοι , η παραλία Λάρδου και το Φαράκι.

Η παραλιακή ζώνη στο Υαληράκι Πηγή : https://www.rhodesguide.com/

Παραλιακή ζώνη Λάρδου | Πηγή: Google Maps 2019

Παραλιακή ζώνη Ιαλυσού | Πηγή : Google Maps 2019

Αύξηση της δόμησης παρατηρήθηκε σε όλο το νησί η οποία κατά κύριο λόγο οφείλεται στη τουριστική δραστηριότητα. Σο φαινόμενο αυτό παρουσιάζει ιδιαίτερη ένταση στις περιοχές Ιαλυσό (Ιξιά), Υαληράκι, Αφάντου, Λίνδο, Κοσκινού και Κιοτάρι. Αντίθετα η τάση επέκτασης της πόλης της Ρόδου προς τα νότια οφείλεται κύρια στην ανάγκη για κάλυψη οικιστικών αναγκών του συνεχώς αυξανόμενου πληθυσμού, που ειδικά για τον οικισμό της Ρόδου πέρασε από 28.119 κατοίκους το 1961 σε 50.636 το 2011.

Tάση επέκτασης του αστικού ιστού προς το νότιο τμήμα του νησιού | Πηγή: Google Maps 2019

Σο πρόβλημα κυκλοφοριακής συμφόρησης και στάθμευσης στην πόλη καθώς και η ηχορρύπανση αποτελούν προβλήματα του αστικού περιβάλλοντος της πόλης της Ρόδου. Ο θόρυβος , συγκεκριμενα , αφορά στις εποχικές περιβαλλοντικές πιέσεις που προέρχονται από τον τουρισμό και προκαλείται συνήθως από τη λειτουργία των καταστημάτων διασκέδασης ( μπαρ και κλαμπ), από τον κυκλοφοριακό φόρτο αλλά και από το συνωστισμό . Σο πρόβλημα δημιουργείται όταν ο θόρυβος είναι πάνω από τα νόμιμα επίπεδα . Για παράδειγμα, στην πόλη της Ρόδου για τη λειτουργία των μπαρ στην οδό Ορφανίδου και στην ευρύτερη περιοχή Νεοχωρίου, έπειτα από αναφορά που υπέβαλαν δεκάδες κάτοικοι της περιοχής, το ΢ώμα Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης θα προβεί σε έλεγχο των αρμοδίων υπηρεσιών και στην έκδοση πορί- σματος.

Η πόλη της Ρόδου | Πηγή: https://www.mouzenidis.com/

Σέλος , το δίκτυο των διαμορφωμένων πεζοδρόμων είναι πολύ περιορισμένο , ενώ δεν συντηρούνται επαρκώς οι σημαντικοί κοινόχρηστοι χώροι (πάρκα, πλατείες, κ.α.) και δεν εκσυγχρονίζονται με ποιοτικές παρεμβάσεις . Ελλειμματική είναι η αντιμετώπιση του δημόσιου πρασίνου (σοβαρή μείωση δένδρων στις παλιές δενδροστοιχίες , ελλείψεις πρασίνου στις νέες συνοικίες, μη αξιοποίηση προσφερόμενων χώρων για πράσινο: πλατείες,αρχαιολογικοί χώροι) (ΒΕΣΑΠΛΑΝ, 2010).