Leo a miller gladio (kontrgerilla) by Güneşe Dair Ne Varsa

Leo A. Müller

GLADIO (KONTRGERlLLA) SOĞUK SAVAŞIN MÎRASI

İÇİNDEK İLER

ÖNSÖ Z SESSİ Z Ş EBEKE İ ZPEŞİ NDE : FED ERAL A LMAN YA'DA Kİ G LADİ O PEÇES İ KALD IRILAN İ TAL YA'DA Kİ GLAD İO 1. "Gladio" - Doss ier Başba kan Andreotti'nin Uyar ıs ı Ü lke D ış ına Yöne liş 2. İçpolit ika

Mane vras ından

"NA TO 'nun

Büyük

Skandali"

Ü lke

D ış ında

Duyurm a Denem esi 3. Bir , İ ki, Daha Çok G ladio Ba lta lanan G iz li Araşt ırm a lar Ger çek "G lad io" Ned ir ? "G ladio" Donanım ının An lam sız lığı O la ğanüstü "Gladio"nun Çokluğu 4. "Yurtse ve r ler"

Sür ekli Yıkıc ı

Unsurla r m ı? " G ladyatörle r in"

Bağlant ıla r ı

ve F aa liyet A lan lar ı "G lad io"daki Aş ır ı Sağc ılar ve Canile r " G ladio" ve Öte ki Ye ra lt ı Ö rgüt le r i Potansiye l İçpolit ika Ensrüm anı O lar ak "G lad io"

5. Niç in Ş im di Skandal? "G lad io" Yap ılan ve N A TO P ara le l On Yıllık K anıt la r Ulusa l E gem en lik Sorunu Dem okrasi Sorunu İçpolit ikaya Kar ışm a Sorunu Ulusa l Egem enliğin

S ın ır landır ılm asına İ liş kin

Giz li Anlaşm ala r ın Kan ıt ı Niç in Ş im di Skandal AVRUPAD AKİ Fransa İspanya Be lç ika Hollanda Yunanistan Tür kiye Avusturya İsviçr e İskandina vya

GAD İO A ĞI

Se rvis ler indeki

X GÜNÜ İÇİN S TR A TEJ İLER A BD ve Savaş ın

So ğuk

İdeoloj is i

II. ÖNCÜLER SS'İN ADAM I HANS O TTON UN İ TİRAF LARI Bİ LGİL ER YOĞ UNLAŞI YOR DÜŞÜNS EL FÜHRER "YUR TTAŞ VE PAR Tİ ZA N" -SIK I G İ ZL İL İK " YÜKLÜ BİR DA VA" LİDERL ER TAK IM I BİR ARA YA GE LEN ESKİ YOLD AŞLAR " ÖRGÜ TL ENM İŞ HABERA LMA KA YNAK LARI" "S TERLI NG GARWOOD ADIND A AM ERİKA LI BİR D EVL E T G ÖREVL İSİ ODENWALDDAK i BİR E V ÖL ÜM LİS TE LERİ "Ö ZEL ZAMA N SÜRECİ 'NDE Kİ A DALE T YÜ KSEK K OMİ S ER "MERHAM E T EDİ YOR " BEL GE K A YNAKL AR ÖNSÖZ

Elin izde ki kitap, kısa bir süre önceye dek var lığı konusunda en kü çük bir şey bilinm eyen bir giz li ser visin iz in i araşt ır ıyor : E llili yılla r — dan itibaren tüm Batı A vrupa üzerinde ağla r ım ören, yeralt ında örgüt lü, param ilitc r bir habera lm a örgütü bu... örgütün

es as

görevi: Sa vaş

durumunda terör, sabotaj yapm ak ve ayaklanm a çıkarm ak, örgütün altyap ısı: N eredeyse Avrupa'nın her yer inde giz li s ilahlı grup lar ve cephane depolan. Tüm ülke le rde "X günü" iç in part izan gruplar ı oluş — turm ak, bunlar ı en m odern ve olab ildiğince giz li ilet iş im a ğıyla dona — tarak, en çet in çat ışm a lar a haz ır lam ak, tüm ünü Brükse l'deki NA TO m erkez in in giz li bir b ir im iyle koord inasyona sokm ak... İta lya'da giz li b ir be lge m er kez in in bulunuşu ve R om alı bir başbakanın ifşaat la r ından sonra, şim di her kes bu örgütü tan ıyor: NA TO 'nun

Avrupa'daki giz li a ğı "G lad io"! Gazete ler b irdenbire; kır k yıl öncesine kadar uzanan ya da uzatılm ak ist enen geçm iş iy le bu ve benzer i örgüt — le r üzer ine haber ler le dolup t aşm aya başladı. Ortaya at ılan pek çok is im , örgütün esprisin i söylem ekte bir sakınca görm edi: Ger ekt iğinde polit ik m uhalif ler in i d ize get irm e k iç in har ekete geç ir ile cek hücum kı - ta lan... "Sessiz Şebeke" olara k adlandır ılan Federa l A lm anya'daki ye ra lt ı örgü tü de 1991 ilkbahar ında ortaya ç ıkt ı. Devlet le rüstü görevin i ye r ine get ir ir ken ör gütün oldukça s ıkı giz li — lik iç inde olm ası yetki ve göre vinde tümüyle başına buyruk olm asın — dan geliyordu. Oysa Federal Alm anya'da hiçb ir anayasa, hiçb ir yasa Bundeswehren ayrı giz li bir se rvise , as ker i bir ör gütün var lığına o la — nak tanım ıyordu. Savaş durum unda bile böyles i b ir haz ır lığa ka lkış ıl m am ışü.

Federa l

A lm an

durum larda başvurduğu

"Sessiz Şebekesi"rim çok bir ic ik ön lem

kuşkulu

hukuksa l

başbakanlık t ara f ından

"sözlü

istihbarat görevi"y le göre vlendir ilm esiyd i, 1968 yılında olduğu gib i.. . Hüküm et bu konuda fazla bir şey söylem ek istem em işt i. Bu ille ga l partiz anla r ın va r lığı kır k y ıl boyunca resm i bir aç ıklam a yapılm aks ız ın giz lenm işt i. NA TO giz li ser vis

m erkez in in

soru m luluğu

konusunda

Federa l A lm an giz li se rvis ajan lar ına ve onlann sırdaş lar ına yönelt ilen sorular yanıts ız ka lm ıştı. Yunanistan'daki darbec iler ve Tür kiye'deki sa ğ terör ey lem ler i ha kkında A lm an G lad io m ensuplan neler biliyor

du?

italya'da

Be lç ika'da ki

aydm latüam ayan

cinayetler

hakkında

neler

biliyordu?

"Gladyatörle r" ta raf ından banş dönem lerinde hangi giz li kapaklı operasyonlar p lan lanm ış ya da uygulam aya konulm uştu? Giz li ser vis in başbakanlıkta ki ilgili koordinatö rü Lutz Stavenha-gen kendis iyle yapılan bir röportajda Gladio'nun ne kadar eskiye da yandığına değinm işti: "Soğuk savaş henüz daha yeniydi ve aynı zamanda bir işgal tehdidi vardı." C D U ,

F DP ve

S P D

m illetve kille r i Par lam ento Kontrol

Kom isyonu oturumunda bu dönem in üzerine git m em işle rdi. Federa l hüküm etin bilgilendirm esin in de hiçbir tem eli yoktu. 1977 y ılm a dek, giz li NA TO bir liği ha kkında tek b ir ka nıt yok — tu ortada. Bu örgütün yirm i yıldan bu yanaki var lığın ı hiç gözönüne alm a yan, Prusya gelene ğini koru yan m em urlar ın bulunduğu bu devlett e is tihbarat la r ın, ajan kullanm ala r ın ve protokoller in var lığını ortaya ç ıkarm a k gerç ekten o lanaklı m ıyd ı?

*** Glad io'nun kurulduğu dönem ve anlayış bilinm ek isten iyorsa, o zam anki "cephe devlet i" Federa l A lm anya'nın gözönüne alınm ası ge reklid ir. E llili y ılla r ın başında giz li şe kilde kurulan, NA TO giz li b ir liğinin A lm an öncüleri hakkında, kapsam lı ey lem ler i- Hessen iç iş ler i bakanınca ortaya çıkar ılınca yasaklanan, part izan örgütü skandali kar şıs ında Bir leş ik De vlet le r Ulusal Arşivi'nde, Federa l Eyale t ler D evlet Arş ivler inde, Feder a l A lm anya Arş ivinde, F edera l De vlet Anayasa Mahkem esinde belge le r bulunm aktadır , ilk aske r i örgüt, savaştan son ra ki Federa l Alm an topraklar ında "Teknik Servis" adı a lt ında, ant i- kom ünist bir propaganda örgütü olan "Alman Gençler Birliği" kuruldu. Bu ger illa bir liği, Am er ikan giz li ser vis ajanlar ı ta raf ından oluştu ruldu, yetişt ir ild i ve f inanse edild i. Bu ör güt bir Sovyet iş ga li duru m unda "etkisiz duruma" ge tir ilece k o lan kim sele r hakkında liste ler yapü. Alm an Genç le r Bir liği'n in ölüm liste ler inde He rbe rt Wehner ve Wilhe lm Kaisen gib i sosyal dem okrat polit ika c ılar b ile vard ı. Bun la rın tasf iy e edilm e ler i gere kiyordu, çünkü yeralt ı savaşç ıla r ı, b ir savaş durum unda onlar ın kom ünistler le işbir liği yapm alar ından korkuyorla r dı. E lem an devş irm e - Am er ika lılar ın b ilgis i a lt ında - es ki SS m ensup la r ının sa f lar ından giz lic e ör gütlene rek yapılıyordu. Glad io'nun öncüs ü Alman Gençler Birliği'nin eyl emlerini, gizli ye— ra lt ı sa vaşç ıla r ıyla , hangi

am aç la

hangi

düşünceyle

gerçe kleşt ird ik ler in in

be lge ler i

ort aya

çıkt ı.

Savaş

sonrasındaki eylem le r i ilk kez bu kitapta tüm ayrınt ıs ıy la gözler önüne ser ildi. Şim di tüm Avrupa'da G ladio ör gütünün kim le r le işb ir liği yapt ığı aç ıkça ort aya ç ıkt ı, t ik taşın yerinden oynatıldığı ülke hakkında, özel likle İta lyan "Gladyatör ler i"nin bağlan tıla r ı üzer ine Werner Ra ith ay -nntılı bilgile r sunuyor ve İt a lyan hüküm etinin raf ine enform asyon po lit ikas ın ı açıklıyor Bir ifşaat ın ta r ihi... Glad io örgütünün ülkeden ülkeye özellik le r gösteren Avrupa'daki operasyon bölge le r i hakkında bilinen özellikle r i de yazıld ı. Ve bir bö lüm de de ağın kuruluşuna katılan A m erika lıla r ın soğuk savaş dönem indeki str atej ik hedef ler in in ne olduğu e le a lındı. Bu kitap; pek çok dost, erkek ve kad ın ark adaş yardım etm em iş olsaydı bu kadar kısa sürede hazır lanam ayacakt ı. Öze llikle He lm ut Lorsche id, Ulr ich Sta ll, Hans -Rüdige r M inow, K laus Körner, Chr is topher Sim pson, Heim e C lausen ve Werner Ra ith'e t eşekkür ed iyo rum .

Köln, Kasım 1990

Leo A. Müller

I. "SESSİZ ŞEBEKE

Î ZP E Şl NDE : F E DE RAL

ALMANYA'DAKÎ

GLADÎO

Federa l A lm anya'da bugün, ülken in giz li ser vis i tara f ından da "Sessiz Şebeke" olara k tanım lanan "Stay Behind -örgütü" adında bir örgü t faaliyet gösteriyor. NA TO'nun Italya'daki kuruluşunda da Rom a tarafından kı saca "Gladio" olara k b iliniyor. Kuşkulu G lad io Örgütünün arkap lan ı ve K ız ıl Ordu'nun bir iler i hareket i durum unda örgütün partizan lar ın ı kendi sa f ına çağırm as ı

ha kkında

kom şu

Avrupa

ülke ler in in

gazete ler inde

yaz ı lar

ç ıkar ken,

Federa l

Alm anya'da hiç kim senin en küçük bir bilgisi yoktu. Kom şu ülke ler in par la m entolar ında araşt ırm a öner ge ler i ver ilip, hüküm et ler bu giz li konunun üzerine günden güne daha çok eğilir ken, Bonn'da sessiz lik e gem endi. Dem okrat ik A lm an Cum huriyeti'nde orta ya çıkarıl an Stassi O lay ı'n ın çözülen her düğüm ü m edyalarda yoğun şekilde yer a lır — ken, b ir gaz etec in in Federa l A lm anya'da da b ir G lad io bir liğin in var lığı hakkında sorusu gündem e geliyor, bundan sonra d a çok ulus lu NA TO ör gütünün dışında bir kuruluş olduğu ortaya ç ıkıyordu. İlk başta - doğa l o lara k kim se de be klem iyordu - hiç kim se b ir şey bilm iyordu. Tüm olas ı sorum lu hüküm et üyeleri iş i yokuşa sürüyordu. Kendisinden bilgi istenen savunm a bakan ı, ilk ön ce kendi m em urlar ın ı giz li ör gütle r in peşine düşürdüğünü öne sürüyordu. Hatta 30 Ey lü l 1980'e kada r Brükse l'deki NA TO asker i kara rgahın ın kom utanı, Bat ı aske r i itt ifakla rın ın en iler i giz li bilgi taşıy ıc ıs ı, eski gene l m üfettiş i Wolf gang A ltenburg hiçb ir ş ey bilm ediğin i açıklıyordu. Ellili y ıllar ın sonunda sadece bir "ahbapçavuşlar klübWnün bulunduğu ve buna öy — lesi bir ör güt denem eyeceği

kan ıs ındaydı,

genera l

A ltanber g.

H içb ir

şey

bilm eyenler in

listesi

uzayıp

gidiyordu: Başba kanlık giz li ser vis koordinatö r ler inden Horst Ehm ke (SPD ), Waidem ann Schreckenber- ge r (CD U), BN D'n in eski başkan lar ından K laus K inke l ve He r ibert Hellenbroich giz li ser vis iç in giz li gündem le toplanan "Parlamento KontrolKomisyonu"nwı federal m e clis üyele r i. .. O zam anki A BD baş kan lık gü venlik dan ışm anı H enry K issin ger bir İta lyan gaz etes ine ver— d iği dem eçte Gladio hakkında hiçb ir bilgis i o lm adığını söylüyordu.

Oysa ki bunla r ın tüm ü bu örgüt hakkında herşeyi b ilm ek zorun daydıla r. Çünkü gö revle r in i yem inle ve anayasal ger ekle üstlen iyor lard ı. Fede ra l A lm anya'daki G ladio ör gütü hakkında tüm bilgile r ya vaş yavaş ortaya ç ıkıyordu. Giz li ser vise bağlı "Savunma Hazırlıkları" hiçbir zam an sadece bazı önem siz giz li önlem le r le yet inm iyordu. BND Başkanla r ı, idd ia ed ildiği gibi göre vler i s ıras ında dükkanla r ı nın tüm bölüm ler ini tanıyam am ış lar m ıydı? Başbakan lık giz li se rvis kontrolörünün sorum luluğu, sa vunm a durum unda alınan

tüm

giz li

ön lem le r

hakkında

bilgis i

o lm adığından

mı

aç ıklanam ıyordu?

Halkın

tem silc iler i, kırk y ıl önce Federa l A lm an Mec lis inde giz li ser vis ka rar gah lar ı üzer inde dem okratik kontroller in i yapabilm iş le r m iydi ve bu gün iddia ed ild iği gibi m ensuplar ı ge rçe kten "hiçbir' şey bilm iyorlar m ı? Baz ı m uhalif polit ikac ıla r, seç im kam panyalar ındaki çeş it li konuşm ala r ında bu örgütün kokusunu hissettirm eye başlam ış la rdı. İ lkin sos yal dem okrat lar ın hüküm etler i z am anında bu konuya parm ak basıldı. 14 Kas ım 'da SPD silahsız lanm a uzm anı He rm ann Scheer'i kam uoyu önüne çıkard ı. Scheer ge rç i sadece b ir par lam enter in aç ıklam as ından başka bir şey yapm am ıştı, adalet in m üdahalesin i talep ediyordu: "Federal savcılığın bir sorunu bu." "Parlamentonun ve hükümetlerin kontrolünün dışında silahlı askeri bir gizli örgütün varlığı -ve resmi Silahlı Kuvvetlerin statüsünün dışında- anayasal legaliteyle birleştirilemez ve bu hukuki takibatı gerektirir," sonucuna ulaşılm ıştı. Bu ça ğr ı sonuçsuz kald ı. Herm ann Scheer savc ılığa h içb ir suç duyurusunda bulunm adı.

Par lam ento

Kontrol

Kom isyonu'nun partili ar kadaş ı W ilfr ied Penner'e 1969'dan 1982'ye kadarki y ıllar ın sosyal libera l koa lisyonunun sorum lu luk payın ı sordu. Penner gazetec ilere sonucu söyledi: Rapor yoktu! Soru yöneltilen ler in h içb ir in in ne G lad io'dan ne de benzer i ör gütten haberi va rdı! Penner, basının önünde "mafyavari müdahalelerden söz ediyor ve

"pisliklerin

herkesin

önünde

sergilenmesini" ist iyordu. Ve Federal G iz li Se rvis ( BND )'in, m esle ğin in çiçe ği burnundaki yeni başkam Konrad Porzner, herşey i güze lce örtbas ett iğin i göster m işti. 1974'den 1980'e kadar He lm ut Schm idt'in başkan lığı s ıras ında sos yal libera l sorum lulardan Manfred Sch Uler Spiegerde o zam anki BND şef i Gerhard Wesse l'i ilk kez önlem le r hakkında bilgilend ird iğin i a ç ık lad ığını anım s ıyor. Büyük m uhalefet part is i çok çabuk sess iz liğe göm üldü. Kir li iş le r in aç ığa ç ıkar ılm ası iç in yapılan tüm çağr ılar bir haft ada suspus edilm işt i. Eski yasam a dönem inin son oturum lar ında sosyal dem okratla r m ec listeki Pa r lam ento Kontrol Kom isyonu'nda -doğal o lara k giz li- so runu gündem e getirdiler. Sorunla doğrudan ilgili öteki ta raf lar ha kkın da hiçbir şey sorm adılar. Savunm a Kom isyonu ve İç iş le r i Kom isyonu, "Yeşiller"'m G lad io hakkında Federa l Mec liste ki m üzake rede verd ikle r i b ir öneriy i CDU; CS U, FDP ve SP D'n in oybir liğiy le reddett i. "Yeşiller" hüküm et taraf ından hiçb ir za m an ciddiye alınm adı. Yasam a dö — nem in in başında o luşan, Par lam ento Kontrol Kom isyonu'nda tem sil edilm eyen Federal M ec lis't eki te k f raks iyon Yeş ille r, sonuçta bir anahtar ro lü oynadıla r. Böylece az da olsa pis likler in Ü k kez göz le r önüne serilm es ine neden oldu Yeş iller. Par lam ento Kontrol Kom isyonu'nun önceden belir lenm iş oturu — mundan önceki bir ka ç gün, hüküm etin üyeler i, G ladio hakkındaki tüm bilgiler i Penner 'in başkanlığındaki Par lam ento Kontrol Kom isyo — nu oturumunda -doğal o la rak giz lise rgilem e le r i; Dossier , Spiegelin hem en bir

sonraki say ıs ında hem en yayınlatt ı. Buna gör e Başbakan lı— ğın V l.nc ı bölüm ünün yöneticis i Herm ann Jung bunu yazışm ala ra ge çird i. NA TO Avrupa Başkom utanlığın ın arzusuyla Glad io ger i çekild i, "müttefiklerin haberalma servislerinin korunması savunma durumunda da hesaba katılmalıdır." Bu istek "ellili yUlarda" gerçe k o ldu. Hem ulusa l giz li ser vis in sorum luluğunu, 1954'den it ibaren " Shape" adıyla Glad io bir likler i o la rak gör evle r üstlendi, hem de Avrupa lıla r NA TO Silah lı Kuvvet ler in in en yüksek asker i kara rgah ı tara f ından koprdine edildi.

1959'da federa l

giz li habera lm a ser vis inin r esm i üyesi o ldu. "Aşağı yukarı 1973'e kadar" sabotaj gruplar ı gör evle r ini ye r ine get ir dile r. Düşürülen NATO pilot la r ı ya da işga l a lt ındaki ü lke lerde ki düş m anın el ulağı b ilim adam lar ın ın nasıl kurtar ılacağı "düşman hatlarının arkasında direniş güçleri oluşturmak" şeklinde

ifade

ed ildi.

Bu gib i operasyonlar iç in " kaynak ağı" olara k 50 aske r, 125 gene l ve 25 "ka ynaktan köken li" e lem an e l a lt ında tutulm uş V - olayında iş gal a lt ındaki ü lkeden savaş iç in önem li kişilikle r toplanm ışt ır. BND 'nin bünyesinde "yönetici ör güt" denilen 75 kiş ilik b ir im kuruluy du. Zam anla bu aparat güç lü bir b iç im de yoğunlaştır ıldı. 19 81'de BND'n in bünyesindeki dört bir im sabotaj eylem le r ine ayr ıld ı ve "yö netic i ör güt" 35 kiş iyle s ınır landır ıldı. " Eylem grup lar ı" bu arada tü m üyle dağıt ıld ı. BND bünyesindeki "Stay behind - ör gütü" tüm üyle A lm anla ra ger i ka ld ı. Ye ra lt ı ör güt lenm esinin korunm ası iç in NA TO'nun ilgili bölüm ü 1954'den it ibar en " Tüm Koordinasyon Kom itesi" adım a ld ı. 1990 E ki m inin sonunda Brükse l'de henüz işlevse lliğini koruyordu, öteki öze l bir im le r "St ay behind" örgütünün tels iz s istem ine öze l sızm a lar yapıyordu. Daim ler ş ubesi AEG/ TS Tde " z ıpkın" adıy la ile r i tekn ikli te ls iz gere ç ler inden 854 BND s ipar iş i henüz yeni de ğildi. Bununla Avrupa çapında G lad io ağın ı denet leyebilece kt i. Top lam f iyat ı aşa ğı - yukar ı 130 m ilyon m arktı. Sadece 130 ger eç BN D'n in tasarruf undaydı. Ger i ka lanı " m üttefiklere" ver iliyordu. Bunun iç in Fede ra l A lm anya devlet kasas ından 25 m ilyon m ark ç ıkıyordu. tikin kam uoyu duym alıydı. Başbakan lığın enform asyonu dışında önce bir m illet ve kili sonunda, bilinm ek istenenin sözünü etti. Bonn parlam entosunun en g iz li çevres inden, Federal Alm an m eclis in in sosyal dem okrat Güven ilir K iş iler Kum lu 'ndan Rudi Walther. Bu kurulda haber alm a se rvis in in bütçe planlan kontrol ediliyor ve onaylanıyor du. Bütçe kom isyonunun üyeler i seçilirken doğa l ola rak Yeşiller bu nun dışına bırakılıyordu. Baş kan Rudi Wallher 'in "Stay behind"in var— lığından haberi va rdı. Federa l A lm an Gla ido bir likler in in m ilyar la r değer indeki gider ler i, yakın dönem e kadar örgüt ta raf ından düzenli o lara k ödeniyordu. Başbakan lık, en son raporunda örgütün " savaş sonrasındaki yılla ra, o lab ildiğince ger i giden"

tar ihçesi

hakkında

hiçbir

bilgi

verm iyor du.

Parlam ente

Kontrol

Kom isyonu

m illetvekille r inin raporunda "Bu radaki a ç ıklam a BN D'ye düşer" deniliyordu. A ynı zam anda Gladyatör ler in ey lem ler i ha kkında da h içb ir b ilgi yoktu. Münih -Pu llach'daki BN D m erkez inde ya da kam ufle edilm iş ikam etgah la rda göre v dağılım ı yapara k tüm Federa l A lm anya Cum huriyet ine yayılan eylem le rdi bunlar . G iz li "değe r lendirm e örgütü" tara f ından ölçülen ve em ir ve r ilen eylem ler ha kkında da şöyle ya da böyle b ilgi yoktu. Tüm üyle n iha i aç ıklığıy la ortada olan Par lam ento Kontrol Kom is — yonunun olurum dan önce devlet bakan ı ve başbakanlıkta ki giz li ser vis koordinatörü Lutz Sta venhagen, F edera l A lm an Gla ido ordusunun ortaya konulm asın ın yaklaş ık bir zam anın ı te lafuz ett i: 1991 ilkbahar ı. Gevşem enin dönem i aşa ğı yukan aynı şekilde t ekrar land ı durdu. Dev let Bakanı Bild an

Sonntag'da çıkan bir konuşm asında yeni bir enfor m asyon kapısın ı a ra lad ı: G la ido örgütünün NA TO'nun kuruluşu karşı sında Federa l Alm anya'n ın "çok erken bir yüküm lülü k aç ıklam as ı olara k" Bu

1959'da tem e li at ılm ışt ır. zam an

ülke ler inde,

noktasında

Danim ar ka 'da,

art ık

e llili

Norveç 'te

yılla r ın ve

başında

A lm anya'da,

A vustur ya'da

diren iş

Fransa'da,

grupla r ı

Bene lux

hem en

oluşturulm uştu ve ortak takt ik kontrol a lt ına girm işt i. İtt ifa kın giz li ser vis ler i a ras ındaki sağlam bir likler , 1951'den it ibar en kuruldu ve tek te k Bat ı A vrupa'da operasyon yapılacak ülke le r saptandı. Baş langıc ı Fransa ve İta lya yaptı. Ye ra lt ı ordulannın i lk m erkez ler i Fransa'da bir yerdi ve "C landest ine Com m ittee for P lanning" (CCP) ola ra k ad landır ılıyordu. Ağ, 1959'a kadar Avrupa çap ında örüldü. 1964'de Be lç ika 'daki son noktasıyla "A llied C landestine

Com m ittee"

(ACQ'deki merkezi değiştirildi. Bir hab era lm a ajans ı hakkında daha sonra sız ınt ılar o ldu, ancak henüz hukuksal b ir tem eli yoktu, çok kay gan bir zem indeydi. 1968'de Başbakan lığın o z am anki şef in in ağz ından telaffuz edildi ve sonradan Federa l A lm anya başkanı olan K ar l Ca rstens, Federa l A lm an haberalm a servis i iç in b ir "gene l talim atnam e" em r i ve rd i. Sözde şöyle dem iş ti em r inde: " BND, başbakanlık şef ıyle an laşara k savunm a durum u iç in ge rekli haz ır lıklar a ve düzenlem e le re gir işeb ilir ." Savunm a Bakan lığından bunun tersine yapılan aç ıklam ala r karş ı sında, yedekle r in ciddi olara k

devreye

sokulm a la r ı

hakkında

Bundes -wehr'le

danışm ada

bulunm ası,

ist ihbarat

aktar ım ında öze l görevd i. Onla r gününde ortaya çıkm ayaca k, t ers ine yera lunda ka la c akt ı. Daha sonra 22 K asım 'da Bonn parlam entosunda çok sıkı giz lilik iç inde Par lam ento Kontrol Kom isyonu oturum a geçerken, hüküm et m illet ve killer ine b ilgi verm ek ço k resm i idi. Skanda l enform asyon

yalanlar

şe klinde

ortaya

ç ıkt ı.

Pa r lam ento

Kontrol

Kom isyonu

üyeler in in

haberle r ine inanılab ilseydi, hüküm et nerdeyse otuz yıldan daha faz la süred ir " Stay behind" örgütünün

eylem le r i

hakkında

tek

b ir

kan ıt

bula m ayacakt ı:

İ lk

yera lt ı

bir likler in in

dayanaklar ından 1977'ye dek, giz li ser vis in tar ih yazım ında bir beyaz nokta tem e l oluşturm uştu. Bu ey lem ler in a rka planı, sorum lu luğu ve ö lçüsü soğuk savaşın b ilinen aşa m ala rında a ç ıklık yerine da im a b ir bu lanıklık iç inde ka ldı. Bundestag m illet ve killer in in gözünde, giz li ser vis in böylesi ge vşek eylem gir iş im ler ine nasıl ka lkışt ığı b ir b ilm ece o lara k ka ldı. Devlet Ba kan ı Sta venhagen'in Federa l Alm an G ladio şubesi hakkında böylesine tahr if edilm iş belge le r le bilgi verm es i, aynı şekilde ka ranlıkta ka lınca, parlam ento ve kam uoyuna büyük ikna gücüyle yöneltt iği soru nun cevabını arad ı: " Stay behind" hiçbir zam an iç polit ik ey lem lere ka lkışm am ışt ı. Bu "o kadar aç ıkt ı ki" " tüm üyle norm al haber alm a se r vis i b ir im i" şeklinde davranılm ışt ı ve "hoş olm ayan sürpriz le r" as ıls ız dı. Lutz Stavenhagcn

Par lam ento

Kontrol Kom isyonunun oturum un dan

sonra

Frankfurther

Allgemeinen Zeitungdaki bir spekülasyon dışında "Stay behind"le aş ın sağc ıla r ar a sındaki bağı yalan lıyordu. Gazete, 1981'de Ue lzen'de yera lt ına depolanan giz li s ilah lar ın bulunduğundan söz etm işt i. Aş ır ı sağc ı Lem bke de ayn ı şekilde U -Ha ft'da sor gunun başlam asından önceki b ir gün bulunan silah la rdan bahsetm işti. Devlet Ba kanı "Stay behind"le iliş kinin "h içb ir zam an olm ad ığın ı" aç ıklıyordu. Ve Stern TV 'n in m agaz in tele vizyonunda, Gladio'nun öncüsü, ilk kez 1950'li yılla rda oluşturulan "A lm an Gençlik Bir liği" ( BDJ ) hakkında ilk belge ler i ser giliyordu, aynı şekilde Lutz Sta venha-gcn de şiddetle , reddediyordu. Alm an Gençlik Bir liği'n in ara lar ında Herbert Wehner'in de bulunduğu

ölüm listes i hiçbir zam an varolm a m ıştı. Par lam ento Kontrol Kom isyonu ü yeleri Bur khard Hirsch (FDP) ve Wilfr ied Penner (SPD ), o kadar e leşt irm e ler ine rağm en bu düşün ceye katılıyor lard ı. Böylece Federa l A lm anya Cum huriyet i dem okra tik dönüşüm davasında A vrupada ilk kez c iddi bir düm en neferi ha line ge liyordu. Öteki sorula r da benzer i küstahlıklar la karş ılandı. Gaze te m uhabir ler inden b ir i St avenhagen 'in işbir likç iliğin in "b iz im devlet i m izde de kam uoyu taraf ından bilinm eyen giz li şeyler vard ır " söz ler iy le de be lge lendir iyordu. Pek çok günlük gazetede bu politik enform asyo nun başarıs ı hem en görüldü. Enform atif parlam ento oturum undan sonraki bir gün örneğin m anşet şöyleydi:

"G ladio 'ya gide n soruşturm a

iz le r i kapandı. " Sayın De vlet Ba kan ı " aç ıklanm ayan görüşm e"nin sonunda soru nun kapanm asını a rzu ediyordu. Sessiz Şebeke , en az ından Federal A lm anya'da ilk ha lkas ın ın bulunduğunu ortaya koyuyordu. Enform asyon polit ikas ının st ratej ile r i, aynı şe kilde pe k çok Avru pa hüküm etler inde de görülüyordu. Medyalardan da ilk aktör ler inden hiç söz etm eksiz in sadece resm i açıklam a lar yapılıyordu. Daha sonra hüküm et sözcüler i çeş it li ayr ınt ıla r sunacaklar ve gayr ıresm i aç ıkla m alar la daha çok şaşırt ıc ı ey lem ler in lanse edilm esine başlanacakt ı. Te ls iz te lgra f aparatı t ip ler i hakkında halka aç ıklam a lar yap ılır ken, "Gladio"mm kökeni ve kuru luş aşam asından sonraki ilk onyıllar ından hiçb ir şe kilde sözedilm iyordu. Bonn Hüküm eti, Federa l A lm anya Cum huriyet ini tertem iz

bir

ülke

ola ra k

takd im

ediyordu:

Hiçb ir

za m an

"iç düşman"a karşı

ey lem ler

düzenlenm em işti, yapılan herşey tüm üyle iyi n iyete dayanıyordu, hem en hem en kom ple bir şey yoktu ve o lanlar he r ü lkede görü leb ilen tüm üyle norm al b ir as ker i "önlem"den başka b ir şey değild i. Oysaki Bundeswehr'de; savaş durum unda Gladio -Stratej is ine ben zer rolle r üstlen ecek ve işga l edilen ülkede ordu ve haberalm a servis i iç in bir köprübaşı oluşturaca k, her üç kolordusunda bire r "uzaktan gözetleme bölüğü"nün bulunduğu bir gerçe kt i. Pa rt izan savaş ı yürütecek böyles i "specialeforces"a

Bavyera 'daki

Am er ikan

kış las ın ın

bulunduğu

Bad

Tö lz'de

becer i

kazandır ılab iliyo rdu. Asker i tatbikat la r ın eğilim plan ında, m odem bir ge r illa savaşı iç in ge rekli olan herşey bulunuyordu: Kurbağa adam lar , e kstrem durum larda kurtarm a la r, e v iç inde sa vaş, sessizce ö ldürm e... Tüm ü orada eğit ilen GIS , örneğin kaç ır ılan uçaktan r ehine le r in kurtar ılm as ı iç in

kuru lm uştu. Oniki kiş inin

bir ara ya get ir ilm es iyle o luşturulan

birlikler , ayrıca

tam am layıc ı öze l b il giler le de donatılıyordu. Bunlar ın eğit im ini, te ls izc ile r, doktor lar ve sabotaj uzm anlar ından oluşan bir likler sağlıyordu. Bad Tö lz 'deki ( 1937'de SS -Junker okulu ola rak yapılm ışt ı) A BD kış las ında Alm a nlar da eğitim görüyordu. Aynı zam anda tatbikat ya pılan bu araz ide, öteki ba ğlantıla r ın ağı da örülüyordu. Burada ayrıca b ir İt a lyan "Gladio'sa da bulunuyordu. Bad Tö lz 'de de düzenli ola rak konum landır ılan aske r ler in say ıs ı hakkında ABD ordusu sessizdi: "No comment" (yorum Varşova

Pakt ı

devlet ler in in

üniform ala r ı

yok).

ve onlar ın ku llandıklar ı s ilah lar la da kam uflc li

olara k donatılıyor la rdı. Kam uf le edilm iş Doğu Bir likle r ine e k o lara k haz ır lanan GI S iç in de öze l bir d il eğit im i ver iliyordu. Kusursuz A lm anca, Rusça, Po lonyaca, S lova kça , A r apça ve İ ran diller in i öğret en ekiple r va rdı. Aynca düşm an bölge ler ine yapılaca k teröre haz ır lan m a ekip ler i de bulunuyordu.

NA TO'nun "Special Forces Section" ek yönetim i a lt ında koordine ediliyordu bu bir likler , ingiliz ler de aşa ğı yukar ı aynı şe kildeydi: "Special Air Services" (SAS) Falkland savaş ında ek olara k devreye soku l— m uştu. "Stay behindt ger i dönelim : K am uoyu bir yandan bunun hakkın — da daim a çok az bilgilend ir iliyor, hem de buna ka rş ılık her z am an da çok iy i enform e ediliyordu. BND'deki "stay behind' örgütünde bir "köstebek" vardı. Doğu lu kadın ajan He idrun Hofer, 1976 Ar a lığında ispi— yon olara k tutuklandı. BND 'nin IV 'ncü Bö lüm 'ünde sekreter olara k ça lış ıyordu. "Krizler ve Savunma Durumunda Alınacak Önlemler" iç in 41D ve 43B kodla r ıyla rapor la r haz ır lıyordu. G iz li "stay behind" bir likler in in yönetim i hakkında rapor lar da va rdı e lin in a lt ında. Heid run Hofer isp iyon faa liyet ler i yüzün den yargılanm ışt ı. Mas kes i düşü — rüldükten sonra if adesin in a lınışı sıras ında Ba vyera C inayet Masas ın ın 6'nc ı kat penceres inden kend isin i atm ışt ı. Federa l savc ı, basına; 36 ya— şındaki BND m em urunun hayati tehlike taş ım ayan yarala r la hastane — ye ka ldır ıldığın ı açıklıyordu. Heidrun Hofer, 6 nc ı kattan at ladıktan sonra ağır yara lı olm as ına ra ğm en hayatta ka ldı. Üç y ıl kadar sonra sa — n ık ola rak ceza m ahkem esi önüne çıkar ıld ığınd a art ık dava ilginçliğin i yit irm işt i. Uzm an lar m edyalarda , olay ın hukuksal tart ışm asın ın giz li servise çok zarar ve rece ğini belirtm iş le rdi. On yıl sonra, 1987'de He idrun Hofer'e aç ılan dava zam anaşım ı yüzünden düştü. İspiyonlar ın ortaya ç ıkar ılm as ından sonra, BND 'deki önem li yen iden yapılanm a m ilyonlarca

m asra f la sağlanm ıştı.

Heidru n Hofer 'in Dem okrat ik A lm anya Cumhuriyeti devlet güven — lik se rvis in e ya da Sovyet KGB's ine ulaştırdığı notla r la c iddi endişe ler doğurduğu, BND giz li ka rar ga hının dış ında, Bat ı ü lke ler inde iş len ildi durdu. He inz Höhne ve H erm ann Zolling'in uzm an ola r ak ç iz dikler i tabloya göre; BND 'nin anaka rar gah lannda biri "özel hava alanları ve limanlarla ABD'nin arka

bahçesi

Atlantik kıy darında" bulunuyordu.* Federa l habera lm a se rvis i, ispiyon olay la r ının ortaya ç ıkışından sonra, yen i giz li kar argah la r aram ak zorundaydı. "Stay behind" eylem — ler in in hangi c idd i sonuçlar ı o lduğunu Pullach'lıla r ın duvarlar ı dış ında bugüne kadar hiçkim se bilem edi: "Stay behind" ve Glad io hakkın da, en derecede giz lilik aşam as ındaki be lge ler in

iler i

BND 'nin NA TO

Heinz Höhne/Hermann Zolling: PuHach'ın İçinde. Der Spiegel Sayı: 11/ 1971, s. bağlantı m em urunun "kozmik" parm aklar ın ın ar asına nasıl girdiğini He idrun Hofer de tam ola ra k biliyor m uydu acaba? Dem okratik A l— m anya Cum huriyetinin y ıkılm as ından sonra Avrupa ağındak i kadm ajanlar ın kaç tane o lduğu açıklanabilece k m iydi? Durum art ık t uhaf bir ha l alm ışt ı: Feder a l A lm anya'da ve öteki

devleüe rde;

part izan

a ğı—

nın

giz li

tutulm asına

anayasalar ın a ldır ış etm ediği, potansiyel m uha — lif le r in önem li ge rçe k ka rar la r ıyla ortay a çıkü ğı biliniyordu. PEÇESİ

KALDIRILAN

Î TALYA'DAK Î

GLADÎO

Werner Ra ith

İta lyan başbakanı Giulio Andreotti'nin çok a ce lec i bir kiş iliği var dır. O gün diğer günler in aks ine sanki ayaklar ın ı sürüyordu. Başba kanlık konutunun sekiz inc i kat ındaki ofis inde kendisin i bekleyen haber le ge ç ka rşılaşm ak iç in elinden ge ldiğince ağırdan alıyordu. Dossier , Par lam ento Kom isyonu yönetim in in bulunduğu Piazza San Ma rcuto'ya gitm ek iç in Palazzo Chigi'den yola

çıkt ığında başbakan ın a ksine ç ok ace lec iyd i. O rada "Commissione terrorisme e stragi" (Sa ğ Terör izm in Aydınlat ılm am ış Su ikast le r iVnin sekretaryas ınca ka rş ılan dı ve kom isyon başkanlar ından senatör Libe ro Gualte r i'y i bilgilend ir di: Birkaç gün iç inde Başbakan Andreotti'n in kom isyon önüne çıkm ası ge re kt iğin in nedenler in i a ç ıklayan 12 sayf a lık bir be lge sunuyordu. Konu: Eski asker i giz li ser vis lerden SIFAR (Se rviz io Inform az ione Forze Arm ate, 1966'da dağıt ılm ışt ı) ile şim diki SISMI (S er viz io Per le Infa rm az ione e la s icur izz a m ilita re) m ens uplar ın ın veya yetm işli y ıl la rda, pek çok kez paüayıc ı m adde atılm asında bunlar la işbir liği ya panlar ın; ayr ıc a soruşturm a sıras ında ipuçlar ın ın yokedilm es ine yar dım cı o lan lar ın araşt ır ılm as ıydı... Senatör Gualt ier i'ye sorunun ulaştır ılm ası pe k o kadar h ız lı olm a m ışt ı. Andreotti, "tik gizli servislerdeki belirli yapıların" var lığı hak kında baz ı karan lık nokta lar ın ayd ınlat ılm as ı iç in kendis inin, 2 A ğustos 1990'da Kom isyon önüne çıka r ılm asın ı ne redeyse iki buçuk ay gec ikt irm işti. Ger çekt e sorulara öze l cevapla r ın ve r ilm eye başlanm a sından bu yana epeyce bir süre ge çm işt i: 1989 sonunda Venedik Sav cıs ı Fe lice Casson; 1972'de Tr iest e yakın lar ında, b ir Car abin ier i devr i yesi taraf ından paüayıcı m adde atılm as ı ve üç kiş in in ölüm üne neden olan olayı yargı önü ne get irm işt i. G iz li se rvis in kısm en iç inde, kısm en de dış ında bulunan olası "par ele l yap ılar " hakkında giz li ser vis ge nerali Notern ico la'n ın ortaya attğı ipuçla r ını ele geç irm işt i. Cas s on, so ruşturm asında giz li se rvis le re çok yaklaş ıyordu. Fakat bu nokt ada "devletin gizli servisi" tarafından enge lleniyor ya da olay başbakandan geri dönüyordu. Başbakan Andreotti, zam an zam an parlam ento ko m isyonu önünde, suikastla r ın aydınlat ılm as ı konusunda bilgi ve re ce ğinden söz ediyordu. Fakat bunu hep bilinm eyen bir zam ana erte liyordu. Sorunu biraz olsun aydınlataca k kom isyon önündeki aç ıklam ala r ı n ihayet Ekim ay ında ge rçe kleş iyordu. Başbaka n Andreotti, herkesçe bilinen f akat , her yöne çekileb ilen söyled ikler iy le çoğu um utlar ı böy — lece boşa çıkar ıyordu.

1. "Gladi o" - D oss ier

Radika l Pa rt i'den kom isyon üyesi Roberto Cicciom essere, Başba— kan Andreotti'yle ilgili notlan tesadüfen sekreter likte görm üştü ve hiç de hayret etm em işti: "G lad io" (K ılıç) adındaki b ir giz li örgütün var lı— ğından sözediliyordu. Par lam enter dene tim lerden uzak, hüküm etin ço — ğu üyeler in in haberin in bile bulunm adığı, hatta b izz at giz li ser vis ko — m uta kadem esin in büyük çoğunluğunun bilere k saklad ıklar ı b ir ör güttü bu... Düşm an ger illa lar ına karş ı ver ilec ek sa vaşta ve Sovyet iş ga li durum unda başvuru lacak part izan sa vaş ında, ideoloj ik şiddet le donatılm ış ve tepeden tırnağa s ilah lı kişilerden oluşan bir ör gütlü bu... Kom isyon üyesi C icc iom essere bu be lge ler in b ir fotokopis ini se — natör Guallicr i'ye ve rdi. Eğe r soruna gerçe kten e ğilm ek is liyorsa, ko — m isyonda uyulm ası ge reken prosedürü kapsayan, görm ezden ge linm e— yecek bir be lgeydi bu*. Kom isyon başkanı yaz ılı be lgeyle ilgili henüz hiçbir ayr ınt ıya gir — m em işt i. Şöyle üstünkörü bir gözatm ış, sonra da ince lem e k üzere b ir haft a lık süre istem işt i. Bu ara da bir te le fon görüşm esi yaptı: Başba kan Andreotti olab ild iğince çabuk ger i verm ek üzer e görm ek istediğini söylüyordu. "Baz ı pasaj lar üze r inde çalışa cakt ı." Senatör Gua lt ier i b i — r az hom urdanm ıştı gerç i, am a başbakanın da iste ğini yer ine get irm işti.

Başbakan Andreotti'nin

Uyarısı

Bundan üç gün sonra belge tekrar Senatör Gualt ier i'nin e lindeydi, ancak 12 sayfada n geriye 10 sayfa ka lm ışt ı. İ lk o kuduğu m etinle a ra — s ındaki far k aç ıkça görülüyordu: Ş im diki m et inde pasajlar ın b ir bölü — m ü yoktu. Öze llikle "paralelyapı"nm m evcut öteki benzer likler i çıka — r ılm ış, kusursuz hale get ir ilm işt i. Ö ze llikle yapın ın gör evle r i ve hatta ü lke iç inde ve dışındaki öteki kuruluş lar la işbir likle r i ha kkındaki ca -na lıc ı pasajlard ı bu yok olan lar . Asıl m etn in bu şekilde değişt ir ilm esin in doğurduğu skandal ilk kez ş im di ro lle ri doğa l olara k doğru yörüngeye soktu. Soru ş uydu: Başbakan Andreolt i'n in asıl m aksad ı neydi -ya da ilk kez görüldüğü

* Metnin tümü içinde bkz. La Republica, Corriere delk sera. La Stampa ve diğerleri 24. 10.1990. gibi niç in bu kadar s in ir liyd i? Son aç ıklam aya kim se inanm adı. İta l — yan polit ikas ının yaş lı tilkis i a lt ı aydan daha fazla b ir z am andan beri kes inüsiz, akt if ola rak z ir ve oturum larına kat ılıyordu.

çeşit li

olas ı

kar ış ıklıkla r

yüzünden,

iki

düzineden

daha

çok

araştırm a

kom isyonu — nun önüne çıkm ak zorundaydı. Öze llikle bir z ara ra uğram ak istem i — yordu. Ve doğal olara k Başbakan Andreotti, ka lem e a lınm ış o lan m et — nin perde arkas ın ın sorunu çok ilginç kıld ığın ı a ç ıklad ı. İ lk ke z m uhalefet m il let ve killer inden Cic c iom essere ağz ın ı tutm asın ı becere-m em işt i. Dossier 'in yazdıklar ın ın dış ında olayın ne kada r eylem e da — yandığını açıklam as ı aç ıs ından belge le r in fotokopile r inin çoğa lt ılm ası olana ğı da bulunuyordu. Bir başka vers iyonundan da söz edileb ilir : Yok edilen ve değişt ir i— len pasaj lar tam da Andreotti'ye dikkat ler in yönetilm ek istendiği nok — taydı. Be lir li kiş iler ve çe vre ler in isteği doğrultusunda neyi düşünece — ğini b ilm ek istiyordu. İta lya'da bu davranış "Awertimenio" olarak adlandır ıldı. Ve Andreotti "Avveriimento"n\m ustası olar ak kabul ed il di. Moro 'nun

Başbakan

Yanlarıyla

Andreott i'y le

İlişkisi

ilgili

raporun

aylar

boyunca

sürüncem ede

kaldıktan

sonra,

birdenbir e çok ace le olara k kom isyonun önüne çıka — r ılm ası bir d iğe r nedeni orta ya ç ıkard ı. Bu da Başbakan ın bu olayı hem önceden tahm in etm ediğin i hem de kendi m anevra la rın ın b ile işe yaram adığın ı

göster iyordu.

1978'in

E kim inde

M ilano'da

V ia

Monta -nevos o'daki

K ız ıl

Tu gayla r'm giz li konutu ilk kez ortaya ç ıkm ışt ı. G iz — li konutta 80 b in m ark tut ar ındaki eski lir et ler (va rsayıld ığı gib i a lınan f idyele rdi bunlar ) ve iyi ka lite 400 fotokopi kağıd ı bulunuyordu. Ayrı— ca; 1978 m art ında kaç ır ılıp m ayısta öldürülen H ır ist iyan Dem okrat Part i'n in lider i ve beş kez hüküm et başkanlığı yapan Ald o Moro'nun "Halk hapishanesi" denilen yerde yazdığı m ektuplar ın kopyalan ve Kız ıl Tugaylar 'ın tutuklulany la yaptıklar ı "Sorgu"mm bölüm ler i de or— taya çıkm ışü. İki düz ine iy i kağıda yaz ılm ış, am a gönderilm em iş 40 m ektup daha vard ı. Büyük bölüm ü ailes ineydi, am a polit ikac ı adres le— r ine de yaz ılm ış m ektupla rdı bunlar. "Sorgu" tutanaklar ı da, öteki saklanan lar ın bulunduğu gibi e le geç — m işt i. Bu bölüm dekiler, Başbakan Andreotti'nin ace lec iliğin i ger ekt i— r en şekilde tam ı tam ına kopye edilm işti. Moro'nun yazdıkla r ı Vened ik Soruşturm a Yar gıc ının ve Su ikast Soruşturm a Kom isyonunun raporu — na uygun şekilde im ala rda bulunduğu yapıyı iç inde bar ındır ıyordu. Moro aç ıs ından bakınca ve NA TO kom utanlığın ın bir kez bile ikiraf etm ed iği, yapının dayandığı ge çer li giz li anl aşm a lar da tahm in edil— m işt i.

Başbakan Andreott i, V ia Montenevoso'da bulunan şeyler i uzun sü — re giz leyem e yeceğini biliyordu. İta lyan polit ikac ı çok a ktüe l konu hakkında s ık s ık "devlet sırrı" diyor ve bazı bakanla r da hep buna sarı— lıyordu.* İşine böyle ge liyordu. Bunun dışında; bulunanlar ka rşıs ında aç ık m anevradan ziyade "tesadüfi" bir keş if yapm ak is liyordu: Mo -ro'nun el yazılan, hem en hem en sadece üst kadem ele re ge lm işt i. Po li— t ik r ekabet le r s ıras ında, öze llikle 1992'd e e lde etm ek isted iği devle t başkanlığı iç in olum lu puan kazanm ak istiyordu. Öyle ki, sosyalist m aliye bakanı Rino Form ica'n ın yabancı giz li ser vis ler in gücünden yararlanm as ını b ile sineye çekiyordu.** Form ica ayn ı zam anda İsr a il giz li se rvis i

Mossad'ı

öze llikle

Moro'nun

senato

başkanı

Spadolin i'y le - Moro, Spadolini'y i vas i tay in etm işti - iy i ilişkile r iç inde olduğunu dü — şünüyordu. Ve bu kiş i lt a lya'daki İsra il dostu polit ika c ılar ın a ras ındaki sayılı kiş ilerden bir iydi. Şim di Başba kan Andreotti ka rş ı sa ld ır ıya ge — ç iyor; ölü Moro 'nun elyaz ıs ından yola ç ıkar ak "Gladio"nun önüsünü açıyordu. Andrcotü'nin iddiasına göre "Gladio" adında bir örgüt varsa bile, yetm işli yıllann başında dağılm ışt ı. Par lam ento Kom isyonu'na Dossier'in "G ladio dosyası"n ın gönder il — m es i gibi Moro'nun elyaz ılann ın yayınlanm ası bir gün ge rçekleşt i. Mü — za ker e ler hem en hem en sadece Moro'nun yazdıklannm tart ışılm as ına dönüşm üştü. Böylece "Moro olay ı" "Gladio" tartışm a sının ötes ine geç— t i. Aynı zam anda Başbakan Andreotti m uhalif le r inin ka rşıs ında b ir kez daha koz lar ı e li ne ald ı. Öze llikle, bu konum u dış ülke lerde kendis ine yard ım etm ek istem eyenler i, har eket e geç irm e k iç in ist iyordu. Ülke Dışına

Yöneliş

Başbakan Andreott i'n in m anevr a lar ı ülke d ış ında da ge çer liydi. Başbakan, D ossier'in raporunun Kom isyona gönderiliş inden sonraki ha fta, İt a lyan gazete ler in in yazdığın a göre, h içb ir elç iy le buluşup gö — rüşm em işti. Başbakan, hep yeniden aynı şey ler i yap ıp söylüyordu. Am acı poli -t ikac ılann aç ıkça anlayabilecekler i yükse k düzeyde bir a larm verm e k — t i. Art ık Ekim in son haft asında EGzirves in in haz ır lanm ası s ıras ında "Gladio" skandali

pat larsa

herşey in

hüküm etin

"elinde

olması" iç in yard ım cılar ın ı dağıüyordu. * Ceza Yargılamaları Usulü Yasasının "devlet sırlarına" ait 352 bölümü eski hükümet zamanından kalma, 1977de bu biçimde değiştirilmesine rağmen hükümet başkanı belge ve dokümanları hemen hemen kayıtsız şartsız -anayasaya göre bazı ayrıcalıkları vardı- devlet sırlarının açıklanması olarak yorumluyordu. Böylece belge ve kanıtlar, yargı önünde ve kamuoyunda -ithamlar karşısında savunmak amacıyla bilinemeyecekti, aynı zamanda da eldeki belge ve kanıtlar yargıda ya da parlamento oturumlarında- protokollerde tahrifata uğrayabilecekti. Bu makamlar "Omissis" sözcüğünü kullanıyorlardı. ** La Repubblica, 2 5.2.1 990 Başbakan Andreott i, konuşm alar ı s ıras ında tek söylem ediğini "Gladio" olayı yüzünden f ırt ına koparsa aç ıklam ak ist iyordu. Dossi-er 'in ka lem e a ld ığı m et inden çıka r ılan pasaj lar, eğer koşullar sertleşir, Başba kan Andreotti'nin durum u sarsılırs a te kra r e klenebilece kt i. Yabanc ı

hüküm etler

ita lyan

polit ikac ılar ın ın

m anevrac ılıkla

nor —

m al

davranış la r ı

aras ındaki far kı henüz öğreniyor lard ı. Çünkü herşey Başbakan Andreotti'nin ve rdiği bilgiler doğrultusunda geliş iyordu.

2. İç Po lit ika Mane vras ından "NA TO 'nun Büyük Skanda lı"na

Içpolit ikada Onun

24. 10. 1990'da m et da 87

Başba kan

tüm

parlam ento

açıklam as ında, açıklam a

Spadolin i

başkanı

Cossiga

(Cum huriyetçi (1978 -79)

Part i yüce

sorunu

b aşkan ı

Böylece

DC -Sc kretc r i

yum ruk kendis i

Gladio

hüküm et

d iyordu.

bir

az ından

önünde

başbakandı)

te k

"He r

yapabilir"

aras ında

kanı

Andreotti

m uhalif le r i,

sosyalist

göre v

yapüğı

başkan

Craxi

aynı en

hükü —

var lığı

( 1980 -81) ,

iç in

görü nüyordu. düşünüyorlardı.

üzerine

G lad io'nun

Forlani 1981 -82)

gibi gib i

hakkın — (1983

—

senato

baş —

partid en

devlet

tehlike li

ra kiple r iyle

uzlaş ıyorlard ı.

Ortaya ç ıkan durum un tüm üyle kar ış ık tepkile r i tam isabet yapıld ı — ğın ı gösteriyordu. Craxi bilgilcndir ilm ediğini iddia ett i- Ve giz li servis şef i Fulvio Mart in i'n in bir yazıs ı yüzü nden ihtar etm işti, am a kendis i ne Gladio hakkında bilgi ulaşm am ıştı. Forlan i anım sam aya çalış ıyor — du. Spadolini aynı şe kilde h içbir şey b ilm iyordu ve daha sonra da hü — küm et başkanın ın tecrübesiy le o zam anki savunm a bakanın ın b ildikler i ar asındaki fa rklı olm a k zorundaydı. Sadece Devlet Baş kanı Cossiga herşey i b iliyordu -fakat sorun he— nüz bir iht iyat la kabul edileb ilird i. O dönem deki iç iş ler i Ba kan ı ve Hüküm et başkan ının, 45 y ıl G lad io örgütünü halkın önüne çıka rm a-yış lan "kendile r ine güven le r inden" iler i ge liyordu*. Parlam enter ler in ve bas ının bir bölüm ü devlet başkanla r ından "görevle r ine başlay ış ye — m in ler in in çok c iddi yara alm as ı yüzünden"** -bu konu dolayıs ıyla is — t if a etm es i isted i. Ülke Dışında

Duyurma Denemesi

Bu noktaya dek, ülke d ış ında tümüyle hiçbir hareket olm adı. Ro -m a'daki yabancı bas ın klübündeki Avrupalı gaz etec ile r yorum lar ında um utsuzdular ve sorunun olası u lusla raras ı boyutu iç in gazete ler in in

* Cossiga'nın Edinburgh'taki söylevinin arifesinde 28.10.1990 tarihli La Repubblica, La Stamp* gazetelerinin parlamentoyla ilgili haberlerinden ** Bağımsız solculardan Luigi Pinter, II Manifesto, 3.11.90'da istifa etmesini istedi: "Cossifa non pou starcli." yönetim ini s in ir lend irm eden birb ir le r ini at latm aya ka lkm ıyorla rdı: Ü l — ke ler in deki redaktör le r en ince ayr ıntıs ına kadar G lad io'nun yapısını ya da va r lığına aç ıkça inanm ak istem iyorlard ı - e ğer bu müm kün değil— se sorunun ciddiyet ine inanm azla rdı; on lar ın çoğu giz li se rvis d işliler i aras ındaydı. Ayrıc a bu konuda sadece m antık konuşab ilird i, sözkonu -su giz li yapıla r öteki NA TO ülke ler inde de varolm ak zorundaydı: Par — t izan la r bir liği ve ant i- gcr illa o luşum unun Doğu Bloku'y la h içb ir s ın ın olm ayan ( Yogoslavya h içb ir z am an Varşova Pa kt ı üyesi o lm am ışt ı) İta lya'da, aynı zam anda "cephe devl et i" F edera l A lm anya'da da bulu nuyordu. Bu suskunluğu m edyalar olabild iğince sürdürdü, yabancı hükü — m etle re en az ından um ut verd i. Tüm sorun bu kez yeniden ya İtal — ya'n ın iç sorunu olarak kabul edile cekt i, ya da ayn ı şekilde Körfe z bölges inde m eydana ge len o lay lan uzaklaştırm ak iç in ortaya at ılm ışt ı.

Hoş

Olmayan Ayılmalar

30 Ekim 1990'da Yunanist an'ın o zam anki başbakan ı Papandreu Ta Nea gazetes inde, 1984'de "Kız ıl Te ken in Der is i" adındaki bir giz li örgütün var lığından haberdar olduğunu açıklad ı . Glad io'nun betim le— m es inde özenle sözü ed iliyordu bu örgütün. Papandreu hem en bu çe — tenin dağıü lm as ı sorununu ele alm ış ve bu işlem dört yıl sürm üştü. 2 Kasım 1990'da Tagesze itung ( TA Z) ilk ke z, Federa l A lm anya'daki benzer örgüüer hakkındaki bilgiler i üç gün devam eden bir yazı d iz is i yayın ladı. Yeş ille r m illet ve kili Manf red Sucha TA Z'da federa l hükü — m ete soru yöneltti. Hem günlü k gazet e ler hem de haftalık m aga z inle r bu yorum lardan alınt ılar yaptıla r. İ lk kez 9 kas ım da Be lç ika Savunm a Bakan ı Guy Coem e kam eralar ın önüne çıktı ve o dönem e kadarki ikt i— dardan ge lip geçen hüküm et sorum lula r ına Alm an m edyalanna daya — narak sorula r yöneltti. 12 Kas ım dan 17 Kas ım a kadarki bir haftada ga — zete m anşeüer i skandallar la doluydu. Dem okrat ik A lm anya Cum — huriyet inin o zam anki A lm an Kom ünist Partis i (DKP) ger illa eğit im kam plan hakkındaki r aporla r la şaşılaca k derecede bir benzerlik görü — lüyordu. Hafta larc a m anşetlerden inm edi bu durum . Açıklam alann o zam anki öncüsü Spiegel ilkin 17 Kasım daki ilk m akales inde Glad i-o'n un Avrupa boyutunu ele ald ı. Ayr ıc a yoğun araştırm as ında, istek — siz likler in belirt is ine ve hatta TA Z'da ki m aka le le rdeki m addi hatala ra, örneğin "Kız ıl Teken in Der is i" o la rak geçen Yunanistan'da ki G lad io çe tes inin ad ındaki t ashih hatas ına var ıncaya dek yay ınlam ışt ı. 3. Bir , İki, D ah a Ç ok Gladi o

Doğa l olara k her skanda lda olduğu gib i, sorum lu lar ın her ka fadan bir ses ç ıka rm ası gere kiyordu. Doğa l o lar ak he r zam an o lduğu gibi hiç inka r etm em ek de beklenm em eliydi. Gerçe kse, es ki hüküm et başkan — la r ının ve on lar ın giz li ser vis denetç ile r inin görevde olduğu tüm dö — nem lerde özellikle b ir cüm le gündem deydi: Başbakan Andreot li'n in de iddia ett iği gibi NA TO giz li ser vis ler i doğrultusunda herkes i b ilgi — lendirm ek. Onun açıklam as ı da henüz tüm üyle giz lilik iç inde ho ş ol— m ayan sonuçlar doğuruyordu: P ek çok anayasalar öze llikle böyles i an — laşm a lar ı yasaklıyordu. Böylesi bir likler yok kabul ediliyor ve par lam entola r ta raf ından onaylanm am ışsa sayılm ıyordu. Böylec e so — ru n devlet ler in sadece egem en likler i de ğil, dem okra s i sorunu olarak da görü lüyordu.

Baltalanan

Gizli

Araştırmalar

, •

Başbakan Andrcott i'n in yönetim üslubunu tüm hüküm etler benim — sed iğinde "G a ldyatörler " sadece bir iş ga l durum unda ülkeyi yeniden özgür lüğüne ka vuş turacak yurtsever ler ola rak kabul ediliyordu. Kuru — luşun böylece h içb ir dem okrat ik çekirdeği bulunm uyordu. Soğuk sa — vaş ın kanlı dönem ler i çok ger ilerde ka lm ıştı, h iç de dem okrat ik bir ya — pı olm ad ığından ona yapıla cak birşey de yoktu. Bu yapılan hiçbir z am an anım sam ak istem eyen sorum lularda sorum lu luklar ından kurtu - lam ıyordu. Fransız hüküm eti, u lusal e gem enliği hakkında NATO giz li yapılar ına kat ılım ı en azından enerj ik b iç im de iz ledi. O zam anki çet e önderle r inin ("Rüzgar Gülü" şeklinde kam uflaja bir is im ku llan ılıyor— du) yalan lanm asından sonra, uzun süre gruplar ın dağıld ığı iddia edil di. Onun giz lice s ıvışam ayacağı çabuk an laş ıldı: İta lyan Andreotti 10 K asım da ac ım as ızc a aç ıkladı ki; E kim 9( )'da b ir F ransız ın da yanında olduğu, Be lç ika Mons'unda biraraya ge ler ek "Gladio"mm son oturu — m unu yapm ışlard ı. Ve NA TO Yönet im Kurulu SHAPE yardım c ıs ı Jean Marcotte, sorunu yalanla rken, Baş kom utan genera l John Galvin o layı doğruluyordu. Andreotti'nin takındığı tutumu karar gahın hodpe-resliği o lara k yorum lam ıyor te rs ine, NA TO e lç isi F ra ncesco Paolo Fulc i güney kara rgah ı NEAP EL doğru ltusunda konuşuyordu. Oysa NATO'nun ge nel sekreter i

Galvir i de ğil Manfr ed Wörner'di. E lç i Ful -ç i, bu ani yalanlam aya göre N A TO 'nun gündem ini kendi leh ler ine çe— virm ek iç in donatılm ışt ı. Ce vap lannda bir "yanlışlık*'dan ve "müphem-lik"len söz eden konuşm alar yaptı. Buna göre özünde NATO, Andreotti'nin idd ia ett iği şe yler le m eşgu l oldu. NA TO çat ıs ı a lt ında "G lad io" benzer i kuru luşla r tüm üye ülke lerde de yoktu ve o lm ası da olanaks ızd ı. Bonn federa l hüküm eti ise "Gladio" benzeri yap ılann va r lığın ı ka — bul ed iyordu. Hüküm et sözcüsü Kle in'ın 14.11. 1990'da yaptığı aç ıkla — m ada kurgu lu bir fa rk vard ı:

"Gladio"da iddia

edildiği gib i giz li b ir bir likt en ya da örgütlenm eden de söz edilem ezd i. Fa k at K lein özellik— le rden söz ederken giz li ör güt yapıs ın ın tem elle r inden, hiçb ir m akam — la iliş kiler in in olm adığından söz etm iyordu*.

Gerçek

"Gladio"Nedir?

Sorun ortaya atıla lı be r i bu "Gladio" örgütünün ne olduğu ve ne o labilece ği gündem deydi: Tüm

G ladyatör ler in,

düzen leyic iler in in

res —

ve rs iyonlar ına

göre;

ör güt,

özellikle

partiz anla rdan ve anti- ge r illa uzm anlar ından, eğilim hizm etler inden oluşuyordu. Onlar hem en sa— vaştan sonra kurulm uşlard ı. O dönem de Stalin'in ordular ı Bat ıy ı tehdit ed iyordu. Ve b u dönem i iz leyen soğuk sa vaş y ıllan boyunca kuruluş, yara r lı h izm et ler yapm ışü. Başbakan Andreotti'nin bilgile r ine göre bu giz li m isyon için İta l — ya'dan "622 unita" görevliyd i. Kas ım başında Andreotti, NA TO 'nun ve ulusal hüküm etle r in illega l adam lar ı, soğ uk savaştan sonra iddia edild iği gib i, bu tür görevlerde kullan ıld ığın ı bilm ed iği şeklinde görü — şünü "değiştirmişti". Bu "unita" resm i işlem le rde özel kiş ile r ola rak an laş ılıyordu. Çünkü Andreotti bir so lukta "emektar yurtseverlik"ien söz etm işti. Bunla r hiçbir şekilde hukuki ba ğlantı iç inde değillerd i, tü — m ü anayasa ve vatan sevgis ine bağlıydılar. "Un ita " bu

şekilde ki çe kirdeklerden

oluşabiliyordu, böylece

- kız ıl önderle r

denilen

oluşturulm uş gruplardan bir kiş i gere kt iğinde şef ola — rak a kt if bir konum a bürünebiliyor ve iç le r inden bir i s ilah ar kadaş lar ı— n ı kendi saf lanna çekeb iliyordu. (Gerçe kte "Gladio" ganera li Paolo Inzero llo te levizyonda "Sı. Antonius Zm ciW'nden bir inde konuştu.) Ve başbakan bundan sonra sorunu aniden ka vram a k istem işti: Doğa l olara k sadece ge r illa la r ın yüksek kom uta konseyinin hesapta olm ayan açıklam alanna bakarak on lar ın büyük yığınlan eğiter ek partiz an bi — rim le r i haline get irm ele r i m üm kün değildi. Baş ka hüküm etler de dai — m a "çok sınırlı kişisel çevrelerin benzerlikler inden söz ediyorlard ı. Resm i sözcüle r ise; sorum lu par lam enterle r in; "Gladyatörlerin" yük— sek kom uta konseyi işb ir likç iler in in, ş im di olduğu gibi A nayasa hü — küm ler ince kontrol ed ilip edilm ed iği konusundaki sorula r ını cevap — landırm a k iste m iyorla rdı.

"Gladio"

Donanımının

Anlamsızlığı

Hüküm et sözcüler i ve sa vunm a bakanla r ı hep bir a ğızdan "Gladi-o"nun donanım ının gerç ekte hangi anlam da sözkonusu olduğu sorusu — nu soruyorlard ı. Atom silahla r ın ın parçala r ını, e llili ve a ltm ış lı y ıllann

*DPA, 14.11.1990.

tüm savaş senaryoların ı öngörüyorlard ı. 1974'den 1987'ye kadar İ ta l yan giz li servis i SISM I'nm 5R bölüm ünün yönetic isi gene ra l Pao lo In -ze rollo "Bu soruları biz de kendi kendimize soruyoruz" açıklam as ını yapıyordu. Inzerollo bunlar ı 12 Kas ım 1990'da İta ly an tele vizyonunda "Gladio" hakkındaki program da söylüyordu ve sürdürüyordu: "Ve biz de tüm bu konumdaki silah arkadaşlarımızı kaybettiğimizi açıklıyo— ruz". Bunu izleyen günle rde uzm anlar lejyonu, eski ve ş im di akt if gene — ra ller , eski başbakan lar, şim diye dek NA TO ülke le r inde sürekli işbir li— ği iç inde olanlar -sadece G ladyatörle r tugay ının hukuki ve polit ik o la— r ak m eşru kişilikle r i- soğuk sa vaş ve NA TO giz li ka rar gahlar ın ın özelliğini vur gulam ıyor lard ı. Bunun iç inde onla r ş im di, bu donanım ın anlam ın ı At lantik ve Varşova Pa kt ı'nın nüklee r strat ej iler in i a ç ıklaya — ra k tem e llendirm eye başlad ıla r. Baş langıçt aki sorum lu luğun paylaş ım ında önem li m odif ikasyonla — ra yönelind i. Birdenbire İta lyan "Gladio" takipç iler i şunu açıklam aya başladılar : İ lk iddia la r ın aks ine potansiyel ger illa ağı sadece gerçe kte kuzeydoğu İtalya'da ( Yugos la vya sın ır la r ına yakın) oluşturulm uştu, aynı zam anda Silezya 'da da bulunuyordu. Oradaki "Gladio" yüksek kom uta profesör

A lberto

Vo lo,

konseyinden

biri

Kas ım d a

"L'Unila"yla röportajında, Pa le rm o'da ara la r ında iki düzine ge r illa ön -der iyle 'hücre"nin bulunduğunu açıkladı.

bir likte

iki

On lardan b ir i

1988'de o zam anki be led iye başkan ı G iuseppe Insalaco'nun öldürül — m esin i em r etm işt i. Aynı zam anda hüküm et, giz li ser vis subayla r ının b ir in in Su ikast Aydın latm a Kom isyonu'nun önündeki sorgusundan sonra, Andreotti tar af ından yapılan hüküm et açıklam asına gör e yera l — tındaki s ilah ve cephane deposunun 139 olan sayıs ı (m akine li tüfekle r — den havanlara ka dar) partizan donanım ının sadece bir bö lüm üydü. Bunlardan daha çok Carabin ier i kış la la r ında bulunuyordu. Bunla r ı ko — m isyon önünde

16. 11. 1990'da genera l Be rnard i Ber in i Bur i te kr ar lad ı.

1964'ten 1971'e kadar "Gladio"nun üzerindeki "R" bölüm ünün şefliği— ni yapm ışt ı. Buna göre silah lar beş tugaya ayr ılm ışt ı. Tugay lar da "Aslan Pençesi", "Denizyıldızı" "Alp Gölü", "Açelya\e "Katırtırnağı"gi— bi çeş it li is im ler taş ıyordu.

Olağanüstü

"Gladio"nun

Çokluğu

Bu aç ıklam a la r tekrar yeni b ir anafor doğurdu. "Gladio" gözcüsü Faust o Fortunato'nun halefi Bur is de bu yapıdan başka bir şey bilm i— yordu. Bilinen inka r ed ilm iyordu: Böylece giz li bir likler daha çok ba-s it leş iyordu. Baz ı NA TO ü lke ler i de bunu bilm e k zorundaydı. Örneğin; tüm "Gladio" örgütle r inin ve ilgili ulusal

"Gladio" bir likler in in giz li

NA -

TO kom utanlığın ın bulunduğu Be lç ika'da u lusla raras ı t em eli yoktu. Orada aynı zam anda da Gladyatör

o lan

Andre

Maj en'in

12. 11.1990

ta —

r ih li

Drapeau Rougeöcki

konuşm asında

söyledikler ine gör e; ilk önce "Glaive" (Kılıç) denilen ve pe k o kadar da b ilinm eyen "Catena" (İta lyanca b ir sözcük o lan "Zincir" orada orij inal ola ra k ku llan ılıyor-du)'n ın sila h arkadaş lar ı vard ı. Majen, aç ıklam a la r ında; "tüm Avrupa'da anti-komünist eylemlerden" söz ediyordu. Bunlar öze l olara k ant i- kom ünist eylem le r iç in oluşturulm uş ya da kille iç inde nüfuzu olan örgütlerd i. (Örneğin "Pace e liberta" gib i bir bir lik. Bu bir lik, da — ha sonra bir darbe denem esi yapacak olan diplom at ve m onarşist m il — let ve kili Edgardo Sogno'nun ve Hır ist iyan Dem o krat Mario Sce l-

bu'nun yardım ve f inansm anıyla 1954'den beri iç iş ler i Bakanlığınca kurulup yönetilen b ir örgütlü. ) İspanya'da da parelc l yap ıda bir diz i örgü lün neler yapt ığı günde — m e ge ldi. İsp anya ilk önce 1985'de ki NA TO re ferandum undan sonra karş ılaşü bu sorunla. Sosyalist sa vunm a bakanı Narc is Sc rra 'nın ç e— kingen liğin in ard ından (" Biz ikt idara ge ld iğim izde böyle hiçb ir yap ı bulm adık" aç ıklam ası- 14. 11. 1990'da) hem en bir aske r i soruşturm a kom isyonu sorunu ele a ldı. Franco dönem inde (1938- 1975) oluşturu — lan giz li se rvis le r, "G lad io" benzer i yapılar ı kısm en iç inde bar ındır ı— yordu, kısm en de ordunun dışında oluşturulm uştu. Ve ayrıc a, d em ok — rat ik hüküm etler tar af ından değil, ya da sadece benzer o luşum lar la kontrol a lt ındaki polit ik gruplar da tüm sayıla r ını artt ır ıyordu. Bu arada İta lyan sağ terör ist le r i aç ıkça aynı rolle r i oynuyorlardı. Ara lar ında El Paisin de bulunduğu pek çok günlük gazete, hüküm et m akam lar ının "Gladyatörlerin" yanında, daha çok "Gladio" yapıla r ı— nın bulunduğu, doğrudan ya da dolaylı İta lyan sağ terör ist ler inden em ir ald ıklar ına da ir h ipotezle r üretm eye başlam ış lard ı. En az ından sı — kı b ir işb ir liğinin olduğu açıkt ı. Öyle ki; örneğin s ilah lar 1976'da neo -faş ist Concutelli ör gülüyle -aynı za m anda Franco dönem inden sonra-İta lyan soruşturm a yargıc ı Oc corsio 'nun öldürüldüğü silahlar, İspanya giz li servis i ta raf ından A BD'den sat ın a lınm ışu. Fa kat Concutelli'ye başka kanallardan ulaştır ılıyordu. İta lya'da "Gladio"n\ın keşfedilm es i— ne parm ak basan Pateano'ya ölüm cül suikast yüzünden "yaşam boyunca" cezaya çarpünlan Ca rola C icutt ini yetm iş li y ılla r ın sonunda İs — panyol yurttaşlığına alındı ve hiçb ir zam an da ge r i ver ilm ed i. Son dönem lere kadar Bas klılara ka rş ı s ağ te rör ist ler taraf ından yapılan sui— kast lar ın aydın lat ılm as ı iç in sayıs ız deneyim le r boşa çıkar ıld ı ya da enge llendi. İspanyol m edyalar ı ve m uhalefet , sosyalist hüküm etin "Gladyatör" geçm iş ini n iç in hem en araşt ırm adığı sorusunu ortaya attılar. Sosyalist hüküm et niç in bugüne kadar ülkede hem İtalyan sağ terö r ist le r in in hem de Frankist yera lt ı grup lar ın ın araşt ırm alar ın ı ve be lge le r ini or ta ya koym am ışa? İspanya 1985/1986'da NA TO 'ya gir iş inde daim a her giz lilikt en çıkm ak, öte ki devlet ler in çoğun luğunda yükselen ulusa l e gem enlik ve böyles i yap ılar ın kur ulm asın ı n en azından teor ik olara k m üm kün olduğunu düşündürüyordu.

" Yurtse ver ler"

Sür ekli Yıkıc ı Unsurlar m ı? "G ladyatörler in" Ba ğlant ılar ı ve Fa aliyet

Alan la r ı

İta lyan Başbakan ı Andreott i'n in "adaletle hiçbir zaman açık hesaplaşma olmadı" (24.10. 1990 tar in li hüküm et

açıklam as ı)

söz ler inden;

aşm ala r ın

her

çeş idi,

s ınanm ış

m uhalif ler,

anayasa

savunucular ı, tüm dem okratlar "Gladio"nan 622 İta lyan "unila"sı dem ek olduğunu anladılar . Ancak Başbakan Andreotti sayılan 60'ın üzerindeki "cesur vatan savunucuları"mn listesin i verm edi. Adı kendis inde saklı o lan bu 'vatansever le r i' f aa liyeücr i sıras ında zor durum da bırakm a k istem iyor du. Salt işga l durum unda devreye girece k olan "Gladyatörler" oluşum u versiyonun dayanaklan,1990 Kasım orta lannda iki kom ünist sena tö re kadar uzandı. Bir sürü raportör ş im diye ka dar top -secret (çok giz li) tutulan oİuşum un Sardunya'da Alghero Capo Monragiu'da ki yer ine koşup haberler yaptılar ve hatta f ilm ler in i çe kt iler . Öze llikle , de m ir ha lat lann üzer inde gidip ge len kukla adam lar ve dağla rdan dağla ra tar zan gibi geze re k, diz ler ine kadar bataklık çam uruna göm ülere k, bata çıka yürüyenler görü lm ek istenenin ne olduğunu gösterdi. Aske r ler in eğit im i, "Gladyatör"

benzerle r inin sözde korunm asına yönelik "passamontagne" geç ir ilm iş (sadece, göz eüem e deliği bıra kılm ış

yün

takke ),

007'nin

görünüşünde

bir

res im le

sa ğlanıyordu.

A lt m ışlı

yıllann

"Gladyatörle r inin" yans ından çoğunun hangi "alıştırmaları" yaptıklan sorusu cevapsız ka lıyordu, ly iniyet lilik tez ler in in

öteki

idd ia lan

te kra r

İta lya devlet

başkan ı Cossiga'n ın

a ğz ından

dökülm eye başladı hem en. Hatta bir "G ladyatör le" -doğa l o lar ak ad ından söz edilm edi- te lefon konuşm ası bile yapü. Devlet başkanı, ondan "hepimizin özgürlük ve yurtseverlik zırhı" olar ak söz ediyor ve kura llar a uygun davran ış ından dolayı kutluyordu.

"Gladio"daki Aşırı Sağcılar ve Caniler

Par lam enter ler in

m edyalann;

ortaya

ç ıkan lm asından

sonra

he m en

yönelinm esine ra ğm en, bazı "Gladyatörlerin "genellikle aşırı özgür geçmişir kiş iler sözedilemezdi

tahrifat la ra

olduklarınd an

"adaletle hiçbir açık hesaplaşmanın olmadığından söz etm ek de tesadüf değildi. 22 Kasım 1990'da genera l Ser va lle 'nin sor gusu sıras ında b ir "Gladyatör"ün silah a lt ına a lınm asında iz le nen yöntem i, sola bağım lı bir kom iser , giz li ser visten bir inin kaleme a ld ığı notla r ı sergile yerek ortaya koydu. Bu notla rda "Republik von sab" (Sa lo Cum huri-yet i) 'nin s ilah a rkadaş la r ından söz ediliyordu. Kurtuluştan sonra Mus -solin i'y le b ir likte A lm an yard ım ı ara c ılığıy la, faş ist rej im i sürdü rm eyi hesaplayan tüm "Gladyatörlerin, hüküm etin iddia ett iği gibi en kü — çük gözenekler ine kada r e le alınm adığını M ilano'da yay ınlanan haber m agaz in dergis i Panorama* açıklad ı: O kad ar ki, Marco Morin'in ad ı— nın yanında listede 622 "G ladyatör" bulunuyordu . Marco Morin sağ ve sol terör izm çe rçe ves indeki durum un en göze batan kiş ile r inden bi— r iydi. Mor in'in ; Pateona'nın patlay ıc ı m adde atm a uzm anlar ı aras ında adı geç iyordu. Aynı zam anda soruşturm a yargıc ı Casson'un bilgisine göre; kullan ılan m alzem eler hakk ında yanlış bilgiler le iz ler kap atılı— yordu. Nedeni şuydu: Dinam it m evcut depodan "Gladio"nun am açlar ı iç in alınm ıştı. Gerçe k suikastç ıla r ın bulunm asında, paüayıc ı m adde — nin taşıdıklar ı n ite likler işe yaram ışü. En az ından, ilgilile r taraf ından en iy i şekilde b ilindiği idd ia ed ilen terör isüer so l değil, t ers ine sağd ı. Giz li se rvis in ve ada let m ensuplar ının tüm ünde olduğu gib i, Mor in'in eylem ler in in hakkında topla nan bilgiler in kaybolduğundan şüphe edi— yordu. Hüküm et, Morin'in "Gladio" ile ilintis in i yaka la m ak iç in ace le ediyordu. Panorama, henüz gerçe k kan ıt lar ı araşt ırm ayı sürdürece kt i. Pale rm olu profesör Alberto Vo lo'nun, oradaki "G ladio" bir liği ha kkında kendis iy le yapılan röportajda belirtt iği gib i am aç Bat ıyı te — m ize ç ıkarm akt ı. Vo lo as lında neo -faş ist ü ve 1980'de eyalet başkanı P iersant i Ma ltc re llo'nun öldürülm esi da vas ına ka r ışm ışt ı. O dönem de — ki beled iye başkanı Insalaco da (1988'de öldürüldü) Pa le rm o'daki ikinc i G ladio b ir liğine kom uta etm ekle ve b ir rüşvet da vas ının san ığı olm a kla im am ed ilm işt i. .

"GLadio" ve Öteki

Yeraltı Örgütleri

Kr im ina l giz li loca "P ropaganda 2" (P 2) ile ör güt aras ındaki çap — ra z bağlant ılar ı hüküm etin ortaya çıkarm as ı daha da güçleşt i. Bu giz li b ir lik 1981'de Sic ilya m afias ıyla sıkı iliş ki iç indeki m ete liks iz banker M iche li S ındona'nın et kinliği bir par lam ento kom isyonunca ortaya ç ı kanlm ca da ğıt ıldı. Fakat Vat ikan piskoposu Paul Casim ir Marc in - kus'la da "Istituto per le öpere de relifıone" (IOR), Kutsal Ko ltuk Bankasın ın şef iy le de öze llikle Am er ikan f inans çe vre ler i ve pek

çok polit ikac ıs ıyla da s ıkı b ir b ir leşm e iç indeydi. Konutunun araştın lm a -s ında, o zam ana kadar Arezzo lu L ic io Ge lli adında som ya fabr ika lan -m n sahibi o la rak tanınan b ir i o lduğu ortaya ç ıkt ı. Polit ika c ılardan bin — lerce is im listes in in bulu nduğunu da buna eklem eliy iz . Ar ala r ında parti yöneticile r i, aske r ler , giz li ser vis adam lan, polis şef le r i, sanay ic i — * Sayı 1283; 18.11.1990 le r, bankac ılar, yayınc ılar ve ga zetec ile r in de bulunduğu iki ba kan lık se kr et er i de göze çarpıyordu. Aynca, listed e; N A TO ü lke ler inden baz ı subaylar , Güney Am er ika 'dan olduğu kadar Kuzey'den de işadam lar ı bulunuyordu. Yetm iş li yılla rdan it ibaren operasyonlar y apan bu giz li bir liğin hedefi, kom isyon raporlar ındaki bilgile re göre; "En azından De Gaulle 'ün başkanlık cumhuriyeti örneğindeki gibi otoriter bir rejim kurulması" aynı zam anda; "En azından suikastlerle bu ülkenin istikrarının bozulması, öte yandan da medya ve lobiler üzerinde etkinlik sağlanması"ydı. O zam an ülke "Gerekli Anayasa değişimine hazır hale gelebilirdi."* Asıl m uhalif ler : Kom ünist Partis i ve Aldo Moro'nun Hırist iyan Dem okrat Part is i'nin sol kanadın ın "Katto Kom ünistler " de nile rek ha karet ed ilen üyeler iydi. .. Bunun üzerine, Mason Locası'ndan üstad Licio Gc lli'dcn salın a lınan "dem okra tik yenilem e planı" ayr ınt ılı şe kilde soruşturm acıla r ın e line ver iliyordu. Aldo Moro'nun öldürülm esini soruşturan kom isyon da "Parti baş kan ının ka ç ır ılm as ının soruşturulm asında

Loca

m ensupların ın

ko nuda

sessizce

geç işt ir ilem eyece k

et kiler in i"

sapüyordu. Özellikle de, saklanılan yer in (" Ha lk Hapishanes i") a raşt ır ılm as ında ve bulunm asın daki

sayıs ız

başar ıs ız lıklar ın;

bugün

P -2

Birader le r inin

polist e

giz li

servis lerde ki

nüfuzlar ından kaynaklandığı ortaya ç ıkt ı. O zam anki P - 2 m ensupların ın bilgiler ine göre ; Üstad Gelli giz li se rvis yönetic iler in den ve soruşturm anın şef inden sürekli o lar ak, olup bitenler in en son durum u hakkında bilgi a lab iliyordu.** Öze llikle Bir leş ik Devlet lerden loca la r da keşfed ildi. ABD e lç is i hem öteki loca la r ın üyesi hem de Gelli'n in sam im i dostuydu. Üstelik Ge lli yetm iş li yılla rdan beri ABD başkanla r ının hepsiyle de senliben - leydi. Bunlar ı S indona if las edip, Am er ikada hapis tehdid i a lünda ka lınca, Vatikanbank şef i Ma rc inkus, Ge lli'nin r ica lanyla şahsen iki p is kopos harakete geç ir erek kollar ın ı açıyor la rdı ona. Aynı zam anda Reagan'ın seç im kam panyasında kullan ılan Guar ini, çok geniş hizm et te bulunm uştu. "Gladio" ve "P 2" ş im di baz ı sorulan biz zat

kendis i soruyordu. Başbakan

Andreotti'n in

açıklam a lar ından sonra en azından 622 üst dü zey Gladyatör giz li ser visler ta raf ında n elenm iş ve bunlar tara f ından kontrol edilm işti. Fakat bu giz li ser visler in şef i, yetm işli y ılla nn so nundan beri, "P2"nin ortaya ç ıkanlıp 1981'de dağıt ılış ına dek tüm ü lo * Commissione Parlamentane d'inehiesta sutla lopsia massica p2, relazione di mggioranza 1983; Bkz. Giuseppe D'Alema: "P2 locasının önlenebilen yükselir Reinheim 1984. ** Commissione Parlamentare d'inehiesta sulla stratage di via Foni sul sequestreo e l'assassinio di Aldo Moro e sul terrorisme in Italia; bu konuda Kızıl Tugaylara karşı dört celsede karar ve Werner Raith: "Yukarıdan emin Aldo Moro'nun hesaplı katli" Berlin 1984, yeni baskı Frankfurt 1986. çalar üyes iydi. Loca b irade r ler i ya da locaya ya kın kiş ilikler -bu ya da şu şe kilde- niç in listey e alınm am ışt ı? Yahut da "P2"nin a lt ında "G la -d io"nun bir ast o lduğu kan ıüanm ıyordu? Potansiyel İç politika Ensrilmanı

Olarak

"Gladio"

Ve, henüz yüksek giz li ser vis yönetic iler in in darbe hazır lıkla r ının süre kli ge rçe kle şm em esi cansıkıc ı görü nüyordu: Aks i halde "G ladya — törler" hangi ro lü oynayacaklard ı? O nlar gerçe kte işga l durum unda sa— dece ger illayd ılar . Ya da denetç iler in in doğru bulm a lar ı, gözyum m ala -r ı veya körüklcm es iyle kom ünist ler in

lega l b ir hüküm ete kaülm alanna karş ı "enge llem ede"

bulunm aktı. O zam an "G ladyatörle — r in" ve kuru luşun "ger illa stratej is i" denilen stratejiye az ya da çok ni— çin h izm et ett iği, yetm iş li yılla rdan beri giz li ser vis ler in m ahkem e ce kan ıt lanan sonuçların ı güç lendir iyordu.* Partile re ve dem okrat ik ku — rum lar a darbe ler in yardım ıyla, bombalı terör eylem le r iyle, sendika gösler ile r indeki provakasyonla r gib i gene l güvensiz lik ortam ı güç lü devlete (ya da güçlü adam a) çağr ıy ı hedefliyordu. Ya düzenli darbe yapılabilm es ine ya da tehlike li durum lar ın yardım ıy la dem okr as iyi ra— fa ka ldırm ak iç in. .. doğrultusunda planlar yeter liydi.

Bu hedef

Art ık

1964'de Carab in ier i ve genera li ve giz li ser vis şef i De Lorenzo ateş le — yece kt i bu fit ili. Bundan sonra Am erikan CIA ör gütünün talepler inde ifadesin i bulan, öze llikle kat ı an ıi- kom ünist bir "piano solo" ile hükü — m et darbesine hazır lan ıyordu. (Solo -te k aşın sağc ı Ca rabin ier i ordusu davayı yürütecekt i). 1970'de prens Va ler io Borghese, b ir likle r i hare — kete geç ir di ve İç iş ler i Ba kanlığın ın bölüm ler in i iş ga l ett i. Son anda, Loc a la r Üstad ı L ic io Ge lli'nin olabild iğince güvensiz sözlü ta lim at ı ya da -öteki vers iyon - yüzünden kar ışıklık yatış tırıldı. Çünkü polit ikac ıla r ın en önündeki, öze llikle pek değe r ver ilm eyen A ldo Moro hareke — te ge çm ek ist iyordu. Sorular "Gladio"nun katılım ına gör e soruluyordu. En azından ens -trüm anlaştır ılm asının ham hayal olm adığından sözediliyordu. O za — m anki "Gladyatörlerin koruyucusu genera l Ge rardo Serra va lle ( 1971 -74) 'n in önhaberi o lduğunu gösterdi. Genera l d iyordu ki; "Sözü edilen tartışmalar 'G lad io ' oturumlarında da bir şekilde sözkonusu oldu. Eğer Ruslar gelirse bizim komünistler tarafından belirli yardımlar görürler, işgale kadar niçin bekleyelim? Kendimiz soruna, burada belli bir düzen getiririz." Böylec e "Kızıl Ordu'yla İtalyan komünistlerini

birbirine

benzetmenin

somut

ifadesinin"

yolunu

a ç ıyordu.

15 "Gladyatör"\e eğit im den sonraki bir toplant ıda "öfkeli" (Serr ava lle) som ut teklif yaparken, aym zam anda bulunm ası m üm kün kom ünisüe -

Bkz. Giuseppe De Lutiis, "Storio dei servizi segreli in Italia", Roma 1984. ri top layara k silahsız land ırm ayı kar ar a lt ına a lıyordu. Depodan silah la — r ın a lınm ası, başka yere depolanm ası, bir bölüm ünün ordu kış la la r ına get ir ilm esi em r ini ve r iyordu. 1974'd en sonra üst yöneticile r in ve ha lef ler in in üstüne gitm ed iği ya da koğuşturm adığı bir em ird i bu. Şaşılac ak bir şey yoklu bunda: Onun en yüksek şef i V ito M iche li "P2" üyesiyd i. Ayn ı zam a nda Borghese darbesine kat ılm aktan töhm et alündaydı. 1969'da M ilano'da tar ım bankasına bomba attığı (16 kiş i ölm üştü) iç in tutuklanm ış ve m ahkum olm uştu; o bugün neo -faşist part i MSI 'nm m illetve kiliydi. Mice li'n in "gerginlik stratejisi" y\e bağlantılı o la rak önem li bir ep i— zodu da vard ı: Soruşturm ada yorgun Tam burino'ya 1974 Ey lülünde verd iği if adede peygam berce b ir cüm le söylem işt i: "Sağ terörizm suçlanamaz, aynı zamanda ötekiler de." (Alli dcH 'istra ltor ia del giudic e Tanburino). Gerçe kte bu andan itibar en faşist suikast ler hız la başla -m ışu. 1980'de Bo logna istasyonuna bom ba atılana kadar , M ice li'nin davaya cevap verm esin in hiçb ir önem li etkis i olm adı. Faka t ş im di Tu — gay lar başlıyordu ve on y ıldan daha faz la iz bıra ka cak ö ldürm e eylem — le r inin aç ılış ıyd ı bu.

Bu arada sol terör izm de de "Gladio" şüpheler i doğdu: Polis ve giz — li ser viste "/°2"nin üst düzey yönetic iler i va rdı. M ahkem e ler in ve par — lam ento kom isyonlar ın ın bilgile r ine göre; "silahlı mücadele"mn üye— ler i bol m ikta rda değildi ya da tanınd ıktan sonra iz lenm iyor lard ı. En skandal koparan öm ek; her tu gaycın ın ortaya ç ıka r ılm asından sonra -Moro kaç ır ıldığın da da henüz hayattayken de- onlar ın hem en hem en tümü bilin iyordu.* Fakat "Gladyatör"\ex\x\ elle r i bunun üzerinde de oynuyordu. Daha sonra Moro'nun öldürülm esinde kullan ılan silah (bir "akrep") hakkında uzm anlar, eski b ir t anıd ığı buldular : Peteano suikast i o layında da iz le r i görülen her zam anki adam : G ladyatör Marco Mor in...

5. N iç in Ş im di S kandal? "G lad io" Yap ıla r ı ve NA TO P ara le l Servis le r indeki On Yıllık Kanıt lar

"Gladio" olayın ın sessizc e geç işt ir ilen görünüşüne ilişkin soru lar "niçin şimdil" s orusunu gündem e getir iyordu. N iç in ve ş im di skanda l oluyordu? Devlet başkan ı Cossiga , bugün örgütün 40 y ıllık sorum lulu — ğuna rağm en, bunun gerçek o lm adığını vur guluyordu. Gerçe kte ise, öte ki ilgili hüküm eüer gib i te k te k N A TO de vleüer inde de vard ı, "Parelel yapının" doğrudan doğruya savaştan sonra oluşturulduğu — na hiç şüphe yoktu. Bunun üzerine, polit ikac ılar gib i asker i ta r ihçiler de sorun hakkında konuşm ak iç in m utlak bir bir lik o luşturm uşlardı.

Bkz. Raiıh, a.g.e. Bunun savaşın başlam asın ı da vaft iz et t iği tart ışm as ızd ı: İ lkin s ıcak sonra da soğuk savaş. İkinc i Dünya Savaşı boyunca ülkeler i iş ga l ed i len Fransa ve İta lya gib i bir diz i ülke ler denem e yapm ışlard ı. F akat on lar b ir kurtu luş savaş ı iç in içe rden silah lanm am ış lard ı. A ncak sa vaşta ge lişt ird ikle r i part izan savaş ı deneyim ler in i sonra da reddetm e dile r, bu kez

"yeni düşman" Ruslar

iç in haz ır lanıyor la rdı. Am erikan

giz li

ser vis ler iy le

A vrupa lı

bilgi

sızd ır ıc ılar ı

a ras ındaki

çarp ıc ı

ilişkiler

hakkındaki r aporu Pentagon, 1985'de hazır lam ıştı: G iuseppe De Lutiis ve Roberta Foenza* gib i bilim adam lar ı bundan ilk haberdar olan kim sele rdi. "G lad io" tarz ı b ir ör gülün va r lığı İta lya 'da ilk kez 1948'deki seç im lerden önce ortaya çıktı. Tr ieste caddes inde bugün da hala oturan bir i çocukla r ını bir hafta okulda n get irm ekledir ve Car abin ier i'n in silah da ğıtm akla olduğuna lanık olm uştur. Am a se-dece belli kiş ile re. Kom ünist lerden duyulan korku ve dolay ısıy la Rus — lar ın ge lece kle r i hayali iç indeydi her kes.. . Sonra soğuk savaşın tem e ller in in at ılm asıy la , bir lik o luş turulm uştu. Tüm NA TO devlet le r i bir sa ld ır ı durum unda var lıklar ın ı koruya cakla rd ır. Gene l b ir aske r i st ratej i çerçe ves i iç inda ağla r ve bağlant ı— la r, depolar ve gere ç ler de ayr ıc a hazır lanm ışt ır. İ lgili ü lke le rin sa vunm a anlaşm a lar ın ın ve s ilah lı kuvve t ler in in devreye girm es i de kay ıt a lt ına a lınm ıştır . S ınır lar ötesinde işb ir liği yapaca klar ve ortak savunm aya

girece kle rdir.

İlgili ülke le r in çoğu hüküm etler i 1990 sonbaharında skandalin pat — lam asından it ibaren art ık bunlar ın b ilinm em esi iç in baskı uygu lam ay ı hedef led ile r. Am a durum hiç de u ygun değild i. "Gladio" çok özel ulu sal is im ler a lt ında faa liyet göster iyordu ve hatta devlet giz li ser vis ya pılar ın ın iç inde bile koruyucular ı bulunuyordu. Bir d ış düşm ana karşı u lusal savunm ayı hedefleyen bölüm ünün dışında kuruluşa giden hiç bir yol yoktu. Burada dem okrasiy i ve u lusa l

çıkar lar ı ilgilendiren pek çok soru doğuyordu. Tüm bakan la r ve hüküm et başkan lar ı görünüşte tüm devlet h izm et indekiler gib i ye r a lıyor lard ı - çok heyecanlanm ak zorundaydılar .

Ulusal Egemenlik

Sorunu

"Gladio" ve tüm diğer benzer i kuru luşla r NA TO m er kez i tar af ın dan yönetilir ve kontrol edilir . Eğit im kam pında -Sardunyadaki A lg hero yakın ındaydı- yabancı "ziyaretçiler"de görülüyordu. (İta lyan sav cılar ın ın kat ıld ıkla r ı gib i ge len gidenle r in listes i de tutulm uştu) "SHAPE" (Suprem e Headquarters A llied Powers Europe)'n in kom uta konseyinin yönetim i a lt ında Be lç ika 'daki oturum larda eğit im ve ist ih -

Roberto Foenza: "D malaffare", Milano 1978. dam planlan konuşuluyordu. Bu planla r Bir le ş ik De vleüer in NSA ( Nat ional Se cur it y Agency) ve CIA örgüüer i ta raf ından hazır lan ıyor du. Buna göre giz li yap ının tüm üyele r i birb ir iyle bağlıyd ı. Fakat bura da "Gladio"mm bulunduğu devleüer in u lusal egem en liğin in gü vence a lt ına alındığı iddia ediliyordu.

Demokrasi

Sorunu

Doğa l olar ak e gem enliğin soyut bir anlam ı yoktu: De vlet le r ege — m enlik hakla r ının pek çok bölüm ünü uluslarar ası sözleşm e le r a lt ına a lıyor lard ı. Sözü edilen ülke le r in yurttaşlan iç in ç ıkış yasaklar ıy la, as — ker i b ir likle r inin konum landır ılm ası ya da kend i ülke le r i üzer in den ge — çiş izn ine bağlıydı. NA TO an laşm asında, sa vaş durum unda ulusal ege — m en liğin sa ğlanm ası da, savaş iç in itt ifakın ilgili gene l kurm ay başkanla r ın ın em r iyle ge rçe kleş iyordu. Böyles i an laşm a lar , e ğer u lusa l par la m entola r ta raf ından deneüeni-yorsa, tüm dem okratik kura llar a ve yasa lar a bağım lıyd ı. Bu itt ifak an — laşm a lar ı NA TO üyesi ü lke ler tara f ından im za lanm ışt ı. "Gladio" gib i kuruluş lar , sa vaş durum unda düzenli s ilahlı kuvvet le r le bir likte da v — randıklar ında etkilidir, hatta bunun için özel s ilah lar la donatılm ıştır. Am a bu görm ezlikten ge linir. H içbir zam an, ha lkın ın tem silc is i o ldu — ğunu iddia eden par lam entolar tara f ından gözönüne alınm am ışt ır. Gerçe kte hüküm et sözcüsü ve şef i, giz li ör gü lü ku llanır. NA TO gi — r iş im i onaylar ve sonra da olaylan kapat ır. Hem en hem en tüm öteki ü lke lerdeki gibi Fede ra l A lm anya anayasası da çok açık o la rak if ade eder ki: "Tüm iktidar halkındır." Doğru yoldan ayr ılm adan, ikt idan nasıl kullanac ağın ı, hüküm et giz li o lar ak ka rar a lt ına a l ır. Pe ki bu du — rum da ülken in egem enliği sorunu nasıl ortaya at ılabilir? Dem okrasi ve e gem enliğin tüm elem enter kura llar ına karş ı, ikt ida -nn nasıl yönetild iği ve kullan ıld ığın ı "Gladio" en iy i şekilde göster— m ekted ir.

İçpolitikaya

Karışma

Sorunu

Bu sorular baz ı devleüerde cidd i cidd i ortaya atılır ken, baz ılannda da "Gladio" yapılar ın ın doğurduğu şüpheler, a kt if ola ra k ille ga l ya da cinai davranış lann ın yürütülm esiy le içpolit ikada ki anlaşm az lık a lan ın — da hesaplaşm ayı gündem e getir iyordu. Sol pa rt iler in hüküm ete gelm e

olas ılığı karş ıs ında başvuruluyordu bu yöntemlere. Bu durum da artık "NATO tarihindeki en büyük skandaldan söz etm enin vakt i ge lm işt i. Böylece y ıllar ve ayla rca s kandalin öteki özellikler in in de ortaya çık— m as ın ın yolu aç ılm ıştı. Bu bir r astlanu değildi. Öze llikle Am er ika ve ingilte re 'nin a ra lann da olduğu üç Bat ılı gücün özenli ir adele r ine karş ı ort aya konulan be l ge lerd i. Ayr ıca yay ınland ığında da h iç it ir az edilm em işt i. Eski eylem le r 1985'dcn it ibaren as ker le r ve de vlet giz li s e rvis i tara f ından deşif re edildi. Böyle likle ABD arş ivler indeki yeni ifşaat la r ve tesadüf i a ç ıkla — m alar ö ğren ild i. Nationa l Secur ity Council'in 3 Oca k 1951 tar ih li ya — z ısı bir söz leşm eydi. Söz leşm e bu tar ihten önce İtalya ve öteki NA TO de vlet le r iyle im za lanan giz li sözleşm ele r in m etniydi. (O zam an Fede— ra l A lm anya Cum huriyeti henüz üye değild i). Buna göre; Bir leşik D evlet ler, Sic ilya 'ya ve Sardunya'ya -Kom ünistler hem bölgede hem de İta lya 'nın tüm ünde ikt idar a ge lir le rse sald ırm a hakkın ı kendinde görüyordu. Anlaşm anın 5 nc i bölüm ü şöyleydi: rol tehdit bir

"Komünistlerin etme gibi

içerden

güç

olarak

dır...

(Bu

bölüm

kullanılacak

ği

engellemek

özgürleştirilmesi

legal

tehlikesinin

yoldan

olduğu gelecek

arş ivlerde

karşı

durumunda okunam az listes i

komünizmin

gelmeleri

tehdide

görünmesi

a raç la r ın

hükümete

durumda,

da direnişte ABD

işgalini

hükümeti

dış azından

önlemler

durum a

aç ıkça

ve hükümetin

get ir ilm işt ir.

kontkomünist kararlı

almak

zorunda-

durum —

görülüyor.)

komünist

egemenli-

kırarak

italya'nın

yeniden

amaçlanıyor..."

Böyles i an laşm alar dolay lı olara k savaş sonras ı dönem le sınır lı de — ğild i ve tüm üyle bilinçli o lara k egem en liği gözönüne alan dem okratik tem el kura llar ı zede liyordu. Altm ış lı yıllar ın ortas ında bir diğe r bölge de, ta r ihç i Roberto Facnza'n ın bulduğu "Freedom of Information Acl" ad ı a lt ında kayıü ıydı. "Top Secret" (Çok giz li) iba res ini taş ıyan yazı bugüne kadar ortaya çıkar ılm am ışt ı ve ABD gene l kurm ayına bağlı Joint Chie f of Staf f (JCS) 'dan kay naklanıyordu. "Dem agnat ize" (m ık -natıs lılığı gider ilm iş kom ünizm in büyüsünün ortadan kald ırılm as ı an — lam ında) ad ını taş ıyordu. Bu belgede şunla r yaz ılıydı: "Planın en büyük amacı; komünist partilerin gücünü, onların mad— di temelini italyan ve Fransız hükümetleri ve özellikle sendikalar üzerindeki etkilerini gidermek, italya ve Fransa'da komünizmin kök salması tehlikesini ve böylece tehlikenin ABD'nin çıkarlarını tehdit edişini en aza indirgemek için (... ) italya'da ve Fransa'da komünistlerin iktidarını kırmak nihai bir amaçtır ve bunun için her araç kullanılır (. ..) İta lya n ve Fransız hüküm eti "demagnatize" profesörden haber— sizd ir . Aç ıkt ır ki bu ulusa l egem enliği çaüşm aya götürebilir . "Demagnatize" projesi sürekli uygulanaca kt ır .* İ lk aşam a çoğu NA — TO ülke ler inde "Gladio" yapıla r ının kuru lm asıydı ( 50'li ve 60'lı y ıllar — da), ikinc i aşam a " G ladio " yapıla r ının saklanm asın ın ve biç im lenm e — sinin yanında;

etkin polit ikac ılar ın rüşvet le susturulm ası ve

elde

Panorama, bunu yeni özellikleriyle tekrar yayınladı. 18.11.1990 edilm esiyd i.* Panoramanın haberine göre yetm işli y ılla r ın sonuna dek CÎA bunun iç in sadece ita lya 'ya 60 m ilyon dolar akta rm ışt ı. Tüm Avrupa'ya dağıt ılan ise 200 m ilyon dolar ın üstündeydi. Üçüncü aşam a "elkin ajanların" eğit ilm es i ve p lase edilm es i, ekono m ide ve s iyasette, am a özellikle m edyalarda ve iş dünyasında düşünce lider le r ini, yoldan ç ıkm ış polit ikac ı ve hüküm etler i sıkışt ırm ak, bazen A BD dostu polit ikaya yönelm ek ve bunu talep etm ekt i. Faenza "demagnatize"nin ana belge ler inden oldukça büyük bölüm ünü, 1978'de "II Malaffare" kitabında yayın lad ı. Böyle likle ilk esas lı b ilgiler ort aya konulab ildi. Sonra "Gladio"nun şu ya da

bu yönelim i konusunda, en azından halk egem enliğin in anayasal ölçüde organ ında, yurttaşlar ın nasıl değe r ler taş ım a lar ı ge rekt iği çürütülem ez şe kilde aç ıkt ı. Bunun iç in et kiley ic i, ilham edilm iş kan ıt la r ilk dönem dekin -dcn daha çok vard ı.

Ulusal

Egemenliğin

Sınırlandırılmasına

İlişkin Gizli Anlaşmaların

Kanıtı

1967 ilkbahar ında haber m agaz in dergisi LEspresso gizli ser vis şef i De Lorenzo taraf ından ka lkış ılan üç yıl önceki bir devlet darbes i nin güçbela önlendiğin i aç ıkladı. V e Carabin ier i genera line bundan sonra gerç i işten e l çekt ir ild i. Fa kat hüküm et gerçek m otif i hiçbir za m an görm ek istem edi, par lam entonun giz li servis le r i kontrol etm es in i de. Lorenzo, hüküm eti giz li servis i giz li servis e bağlam akla suç lad ı, m ahkum edilm esine sorum lu gaze tec iler ka rşı koyam adı. Art ık soruş turm a savc ıs ı sebatla sürdürdü soruşturm asını. Lorenzo; 1956'da Am er ika'nın Kanada elç is i C la ir e Booth Luce (Tım e'n in sahib inin ka r ısı) ve CIA şef i A llan Dulles'in ertelenem ez öğütler iy le göre ve get ir ilm işt i. Soruşturm ada CIA'nın em r iy le 150. 000'den daha faz la kiş ise l eylem yapm asından yola çıkılm ıştı. Ey lem le r; yakın polit ikac ılar , sendi ka c ılar , gazetec iler, aydınla r üzer inde ve resm en hat ır ı say ılır kim varsa on lar üze r inde uygulandı. Bizzat devlet başkanlığına,

hatta

Papalık'a

(Johannes

XXII)

bile

m ikrofonlar

yer leşt ir ilm işti.

NA TO

ülke ler in in basını ifşaattan t ipik bir ita lyan egzot iz m i oyarak gördü; öteki devlet - le rdeki benzeri olaylar la ilgili sorunlar gündem e get ir ild i** Faenza kitab ında Lorenzo ile C IA'n ın Rom a'daki o zam anki adam ı Vernon Walte rs a rasındaki bir görüşm eye

de yer ve rm işt i.

Walters 1990'dan ber i

Bonn'da büyü kelç iydi.

1962'de

Sosyalist Partinin bir

* Burada, yetmişli yılların ünlü "Lockhed- Olayı" gözönüne getirilmeli, sorun sadece bombardıman uçaklarının satılması değil, aynı zamanda tüm politikacıların ABD elçileri ve generalleri tarafından el ulağı olarak kullanılmağıydı. ** özellikle.yok edilmek istenen 157 bin evrakın "P2" locasının şefi Licio Gelli'nin konutunun aranmasından sonra kopyalan değiştirildi. hükümet koalisyonuna girme tehlikesini bertaraf edecek bir plan hazırlamıştı".* O zam an sadece Stalinc i düşüncedeki kom ünistler de ğil, ayn ı zam anda devlete yakın sosyalist ler de sözko nusuydu. Bir diğe r eylem notunda da "anti-komünizm davasına hizmetleri yasaklanan sağcıların para-militer birformasyona sokulması ve 2000den çok ismin yeraldığı bir listenin ABD elçisi tarafından hazırlanmasına" yer ve r iliyordu. Ara lık 1967'de bir Nor veç gaz etes i b ir NA TO giz li belges in in fo tokopisini yayın ladı. Bunda 1962'de ya da fasa süre önceki bir z am an — da iç er ikse l öze llikler in in ne o lduğundan pe k söz edilm iyordu. O za— m anlan Avrupadaki Am er ikan S ilah lı Kuvvet ler in in kom utan yardım cıs ı genera l J. P. Mocconnell taraf ından bir yaz ı ka lem e a lın m ışt ı. Be lge "Num ara 100 -1, Civil Affa irs Oplan be lge ler in in No: 3'e e ki" şe klinde kay ıüıyd ı. Bunun iç inde "yardıma çağrılacak birliklerin statüsü üzerinde anlaşmdda şunlar

okunuyordu:

"Hükümete karşı geniş bir iç ayaklanma gibi ABD birliklerinin ve onların güvenliğinin gerçek misyonunu etkileyebilecek iç karışıklık durumunda, hükümet (bir hareket durumunda sırasıyla tek tek şu devletler aşağıdaki sıralamaya göre katkılarda bulunacaktır: 1. Norveç, 2. Yunanistan, 3. Türkiye, 4. Batı Almanya, 5. Fransa, 6. italya, 7. Hollanda, 8. Belçika, 9. Lüksemburg, 10. Danimarka) böyle bir karışıklığı kendi araçlarıyla-ezmek için tüm önlemleri alacaktır. Bu insi-yatiflerin ya da sözkonusu hükümetin bir yardım istemesi durumunda, eğer ABD

birliklerinin komutanı gerek görürse, hükümet bu karışıklığı en hızlı şekilde ezilmesini sağlayacak durumda değilse, sırası bozulmayacaktır. ABD birlikleri komutanları tarafından gerekli önlemleri ya kendi insiyatifleriyle ya da hükümetle işbirliği halinde yapabilirler..." 1971'de Tür k gener a ller i ç eşit li da va larda NA TO 'yla işb ir liği ya — pan giz li yapıla rdan bir is inin va r lığınd an -bugün "Gladio" örgütü ola— rak bilinen terörist yapı- ve am açla r ından söz ettile r. Anca k henüz batı dünyası uykudan uyanm am ıştı. Ayn ı zam anda "Türk Gladyatörler" tüm bu kuruluş lar tara f ından en kanlı ey lem lerde kulland ılar . 4 "'' 1973'te b ir Tü rk gazetes i Barış Am erikan giz li ser vis inin beyninde, m üttef ik ü lke lerde destabilizasyon için kullanılacak ("Gizli servislerin stabilizasyonu için operasyon" adı bir tuhaflık taşıyordu) bir e l kitab ı— nın yayınından söz etti: E l kitabı h içbir zam an yayınlanm am ışt ı, çün — kü gaz ete Am er ikan gene l kurm ayın ın (o zam anki şef i gener a l West -m ore land'dı) "Field Manuel 303/" inde e le geç irm işt i. Bu be lge bir daha görünm em ek üzere ort adan kaybolm uştu. Bundan üç yıl sonra,

Faenza, a.g.e., s. 314 • Bkz. Tageszeitung, 23.11.1990. el kit abı İspanyol gazetes i Triunfoda görülm üştü. Ajanların ve işbir— likç iler inin som ut alış ver iş le r i uzun notlarla aç ıklanm ışt ı. Bunun poli— t ik ifades i "zora kadar varan eylemlerdi." 1978'de L'Europea gazetesi ita lya'da yoğun hatalı baskıy la aynı be lgey i redaks iyonun gündem ine alm ışt ı. Yay ın gerç i b ir sansasyon yaratm ıştı, fa kat hiçb ir sonucu olm adı. Hüküm et yalanla dı. ABD elç is i hiçbir yorum yapm adı. Kız ıl Tugay - la r'a yakın lığıy la b ilinen aylık dergi Controinmazione; devlet giz li ser— vis le r inin ihanetine öteki kan ıt la r ın aras ında bu belgey i bir kez daha yayınlıyordu. Bu belge bir kez daha el değişt irm işti. 1981'de Loca la r üstadı Lucio Gelli'n in kız ka rdeşin in çantasında

bulunm uştu.

Giz li

bölm esinde

sa klıydı,

yüzden

polis

ta r af ından

ele

geç ir ilem em işt i. Pa r lam ento Kom isyonunun "P2" olayın ı değe r lendirm esinden sonra bu bir ihtard ı. Bir "Awersimenlo" "P2" liste le r in in bulunm asından itiba ren tutukla — m a m üzekker esi kes ilm esin in yolu yöntem i arandı ve Isveç 'de yaka la — nan Gelli, giz li ser vise teslim edild i. O ise kend ine yardım edilm ezse el yaz ılı ifşaat la rda bulunacağı tehdidin i savurdu. Kısa sürede, hem en yüksek güvenlik hapishanesi Cham p Dillon'dan kaçır ılar ak kurt ar ıld ı ve helikopter le güven lik iç inde götürüldü.* Giuseppe De Lutiis 1984'de yayın lanan "Storia dei servizi segreti in Italia" kitabında, e gem enlik ve dem okrasin in ötesinde NA TO hükü — m etle r inin burada anılan giz li dan ışm ala rında olduğu gibi, "resmi" giz — li se rvis le r in yanında çete le r in uzm an karş ı koyuşlan yer a ld ı. 1.11. 1985'de Tageszeitungda De Lutiis'le yap ılan bir konuşm ada bilgiler b ira raya getir ildi. Gene hiçb ir tepki yoktu: Federa l hüküm etin basın şubesi, Sa vunm a ve iç iş ler i ba kanlıkla r ının sözcüler i böyles i id — d ia la r ı boş kuruntula r olara k yorum lad ılar . Bas ın, o layı a rtık günde — m inden çıkarm ışt ı.

Niçin

Şimdi

Skandal?

Sonunda iş skandala ge lip dayanm ıştı. İhm a ller ve giz li pencere le — r in açılm as ından sonra durum hem en hem en bir m uciz e et kisi yaptı. Sonunda basının, kam uoyunun ve polit ikac ıla r ın bir bölüm ünün nasıl heyecanlanacaklar ı sorulab iliyordu. Şim diye kadar giz lilikle ağızdan la f alab ilen

par lam ento

kom isyonlar ı;

tanıkla r ın

saatle r

boyunca

gö —

nüllü

enform asyon

hizm et ler iy le iz sürebiliyor la rdı. Pe ki bu durum da ne oluyordu?

* Altıyü sonra, isveçliler onu koşullu olarak italya'ya iade ettiler. En azından suçu yüzünden orada canlı kalması ve Bologna istasyonuna bomba atılması (85 kişi ölmüştü) eyleminden mahkemeye çıkarılmaması şartlarıydı bunlar. O, bugün italya'da serbest olarak yaşamaktadır ve yeniden ipleri eline almıştır. Çoğu

kez

ortaya

atılan

tez le r

-burada

içpolit ika

m anevra la r ının

özel

b ir

biçim i

sözkonusuydu - devlet başkan lar ın ın m akam iç in yar ış — m a la r ına m a lzem e o luyordu. Tip ik b ir İta lyan üslubuyla, giz li ser vis — le r in alac a kar anlığında fauller gör ülüyordu. Bu yüzden Andreotti, pa rt iyi ge rçe kten kaybettiğini kabul etm e k zorundaydı. H enüz o kadar şanssızdı ki; durumu hiçbir şekilde değişt irm e o lana ğı yoktu. Yaş lı t il— ki ş im diye de k, daim a, yeni m üttef ik ve yard ım c ıyla güvencede olm a — n ın b ir o lanağın ı bu lm uştu. Andreotti ve öte ki hüküm et şefler i "Gladio" örgütünün ya da bu şekilde uzayıp giden örgütle r in bir bölüm ünün varlığını art ık kabul edebilm iş lerd i. Durum dem okratik koşullar iç in olabild iğince kötü sonuçlar doğu — rabile cekt i: "Gladio"nun çözülm esi

gerçe ği

ka rş ıs ında,

ayrınt ılı

güç lü

skandalla r ın

kopm ası

İta lya'da

devlet

görevindeki tüm polit ikac ıla — r ın endişeye kapılm as ına neden oldu. Tüm m anevra lar ın ı çevird ikler i— ne inan ıyorlarsa da, a rt ık ko ltukla r ında inan ılm az bir gü vensiz lik iç in — de olduklar ı da b ir gerçe kt i. Böylece tüm bir polit ikac ı kuşağı a ğır bir inançsız lık iç ine düştük — ler in i a nladr lar . "Gladio"yu bu

durumda

kendi

ha line

b ır akm a lıydı.

Çünkü

her

şey i

e ller ine

yüzler ine

bulaşürm ış lard ı. Ve bir diğer yorum da, büyük İtalyan m agaz inler i* taraf ından öne sürülm eye başlam ıştı. (1990'da "Gladio" çevres inde olup bit enle r i ka vram ada). Bu kez de; 1989'dan it ibar e n ge lişt ir ilen, 1990 ortas ından it ibaren güç lendir ilen, es ki Doğu Bloku rej im ler in in çöküşüyle bağ — lant ılı olara k yeni giz li ser vis ya da gizli ser vis ajanla r ı savaş ın ın bir tarz ı gündem e getir ild i. Doğu Blokunda demokrat ik hüküm etle r in; az ya da çok ikt idar ı e lle r ine geç irm e le r inden beri ge len giz li haber ler de süzgeçten geç ir ilm eye başlandı. Ş im diye de k giz li tutulan arş ivler ko layca açılıve rdi. Öze llikle Dem okr at ik A lm an Cumhuriyeti'nde bilgi— ler in i Baü lı m aka m lara a ktaran eski pek çok giz li se rvis ajan ı, ist ihba — ra t lar ın ı korum anın yollar ın ı a r ıyorlard ı. Baü lı giz li se rvis ajanlar ın ın, aynı ad ım ı a tm ala r ı ya da hatta Do — ğu lu arkadaşla r ıyla aynı dili konuşm alar ı düşündürücüydü. Eskiden, soğuk savaşın iy i gitt iği dönem lerde, e km ek ve geç im kapıs ı o lduğun — dan, onlar ş im di detantı tüm torpidolar ıy la vurabilir ve yen i destabili -zasyonla r yaratabilir lerd i. Nite kim

durum ,

"geçmişteki

başarılar" basanlar

üze r ine

"kampanyalar" aça n

kim i

polit ikac ılann niyet in i gösterm işt i. Kopan skandal ne ka r iyer sahib i polit ikac ılann bir m anevr ası ne de tehlike li çe te ler in z ihni— yet inden doğuyordu. Ters ine "servisler" aras ındaki yeni b ir savaş ın sinya— li ve r iliyordu. Sonuç olara k varo lm anın koşullan burada yaüyordu.

Panorama ve I'Espresso, 18 ve 25.11.1990 AVRUPADA'KÎ GLADİO AĞI

Bay lar, her zam an olduğu gib i bu sonuncusu da Belç ika'da top la nan "Alleid Clandestine Committee" (ACQ ( Bir leş ik G iz li Kom i-t e) 'nin büyük konferans m asasın ın çe vres inde düzenli olara k oturuyorlard ı. Bun lar , Gladio'nun en yüksek ek koord inasyon kurulunu oluşturuyordu. Burada,

G ladio'yu

tem s il

eden

tüm

ülke lerde ki

ey lem ler

hakkında

danışm a

toplanüsı

yapıyo rla rdı. Tüm üyle giz li NA TO kurulunun bu en giz li toplant ısın ın hangi yetkiy i kullandığı bugüne kadar aç ıklanabilm iş değil. Ö rneğin ulusa l G ladio ör gütle r inin karş ıs ında Bir leşik G iz li Kom ite'n in em ir yet kisi nin olup olm adığı da aç ıklanam adı. Bu yönetim ku rulu nda karşılıklı enform asyon alışver iş in in yoğunluğu, şe kli ve t arz ı da sorulab ilir : Ö r neğin ACC'n in oturum larına Federa l A lm an tem silc isin in m erke zdeki se le f inin yer ine kat ılm as ın ın anlam ı neydi? Onlar Tür kiye ve Yunanis tan örnekler inde olduğu gibi G ladyatör ler in eylem le r i hakkında bilgi lendir ilm iş

m iydi?

Federa l

hüküm etin

raporlar ın ın

iç er iği

hakkında

bilgilendir ilip

bilgilcnd ir ilm ediği de sorulabilir. Geçen on yıllar bo yunca Gladio adı alunda ne yapıld ığı, bu konuda Federal A lm an hükü -m eüer inin orta k sorum lu luk pay ının ne kadar olduğu da sorulab ilir. İta lya'daki G lad io hakkında ilk ifşaat la rdan sonra hüküm etler ta ra fından, kendi ülkele r inde de Glad io'nun bulunduğu çekingen ve olduk ça yavaş kabul ed ildi. Es ki hüküm etle r, hüküm et sözcü ler i, sa vunm a bakanlar ı, başbakan lar yavaş yavaş rapor ver iyor lard ı, G l adio olay ını bildikler in i aç ıklıyor lard ı. V e kom şu ülke le rdeki ifşa at larda çoğu kez, s ın ır la r üze rindeki kendi eylem ler i ha kkında enform asyonlar da te laf fuz ed iyor lard ı. Bir Be lç ika h üküm et tem silc is i G lad io skandali paüadığında, o za m anki ör güüerin tam 16 NA TO devlet inde, e llili y ıllarda bulunduğunu açıklad ı. Az sonra da tar afs ız ülke lerde de bulunduğu öğrenild i. Ay dın lat ılm ayan terör ist ey lem lere G ladio ordusunun olası işt iraki hak kında düzenli hüküm et araştırm a la r ı başlat ıld ı. Sonund a hemen hemen tüm hüküm etler; var lığını

yadsıd ıkla r ı

böyles i

ör güüer in

var lığını,

u lu sal

G ladio

b ir likle r inin

ortadan

ka ldır ıldığın ı ya da en azından çok kısa sürede kald ır ılm aya ça lış ılaca ğın ı ilan ettile r. Federa l Alm anya ışığı ya kt ı: Sonuç ola rak A lm an topraklar ında d a G lad io örgütünün varol

duğunu kabul ediyordu. Ve öteki devlet ler de, G ladio 'nun artık yok edild iğin i aç ıkla m ak zorunda ka ldılar. F edera l A lm anya hüküm eti giz li ör gütle r in yok olaca ğı dönem in tar ihin i " 7997 ilkbaharı" olara k ver di. Avrupa'daki G lad io ağın ın üyele r i şunla rdır : F ransa: Savunm a Bakanı Jean Pierr e Chavenem ent ellili y ıllarda NA TO giz li aske r i bir likler in in kurulduğunu açıklad ı. Ba kan devlet başkanı M it lerand tar af ından ağın dağıt ıld ığın ı söylüyordu. 12 K asım 1990'da rahat konuşm asında sadece "uykudaki bir adam ro lü" oynuyordu. Federa l Alm anya'daki gib i bir öncü örgütün* varlığından Fransa'da aç ık — ça sözcdileb iliyordu. Tüm Fransız giz li ser vis ler i ha kkında, o zam anki şe f gene ra l Mc ln ik'in Kas ım başında Le Monda açıklad ığına göre , gö reve ge ld iği 1952 y ılında böyle b ir örgüt len haber i olm uştu. Fransız G lad io tem silc is i, ita lyan enform asyonlar ına göre E kim sonunda NA TO giz li ser vis ler in in Brükse l'deki oturum larına kat ılm ıştı. M it le -rand'ın s ıkı dostlar ından bir i o lan Franco is de Graussoure, Fransız "Gladio" ör gütünün inşasında bulunm uştu. İspanya: Sosyalist hüküm et ilk kez Madr id'de göreve ge lip 1984'de yöneti — m i devra ld ığında "böylesi hiçbir şey"in bu lunm adığını aç ıklad ı. Bun dan sonra da Savunm a Bakanı N arc is Serra asker le r d ış ında olm ak üze re - bir soruşturm a kom isyonu kurm aya yöneldi. Franco diktatör lüğü dönem i boyunca Gladio benzer i kuru luşlar ın var lığı b ilinen bir şeydi. İspanya ilk kez Franco diktatör lüğünün bitiş in — den sonraki b ir dönem de NATO'ya gireb ilm işti. Ellili y ılla rda m onar-şist, h ır ist iyan dem okrat ve aş ın sağc ı aske r polit ikac ılar ve t üm Avru palı ajanla r Madr id 'de diktatörün him ayesi a lt ında bulunuyorlardı. Bir ita lyan G lad io üyesi İs panya tele vizyonunda 1966'dan yetm işli y ıllann ortasına de k Am erikan asker ler iy le bir likte Kana rya Adala -n'nda eğit im gördüğünü açıkladı. Bu eğit im dönem inden sonra İtalyan G ladyatör, S ile zya'da b ir G ladio şubesi kurm uştu. Bu ilişki iç inde is panyol asker le r inden de yardım görm üştü. Franco İspanyası; Federal A lm anya'da bir kom ünist ya da sosyalist ikt idan durum unda ricat ülkes i ola rak, m uhafaza kar sa ğc ı ve aş ır ı sa ğ cı güç ler in yan ında bir ro l oynayacakt ı.

Belçika: Rom a'daki ifşaat la ra kadar başbakan W ilf r ied Ma rtens'in 'hiçbir * Bakınız, kitabın ikinci bölümü. şeyden" haberi yoktu. Kasım ın sonunda hüküm eti, ara lar ında resm i göre vli sivil ajan ın da bulunduğu ve görevler i 1985'e kadar en m odern düzeyde haber aktar ım ı o lan giz li b ir likle r in dağıt ılm as ı ka rar ı a ldığın ı aç ıklad ı. İngiliz ler in yard ım ıyla oluşturulan "Glaive" adın daki Be lç ika Glad io'su 1949 y ılı baş ından beri SGR aske r i giz li se rvis in in a lt bölü — m ü ola n SDRAB'n in korum ası a lt ında kurulm uş bulunuyordu. Sivil "Glaive" nü vesi sekiz a kt if ve on em ekli subaydan oluşuyordu. SGR şef i tüm gener a l Raym ond van Calste r Kas ım da tüm Avrupa Glad iosu -nun işbaşındaki yönetic is iydi. Raym ond Brükse l'deki ACC kurm ayla r konferansın ı da yö netm işti. Be lç ika 'daki "G/ av/e "nin ortaya ç ıkış ı, Be lç ika 'da seksen li y ıllarda sorum lusu belli olm ayan terör ist darbe lere aske r ler in kat ıldığın ı dü — şündürtm eye başlam ışt ı. "Brabant katliamcısı" olara k ün salan terör örgütü "Savaşan Komünist Hücreler" ilk baş lardaki gib i Brükse l G ladio yönetic i

çevr esin in "Clandestine Coordination Committee" (CCC) (Giz il Koordinasyon Kom iıes i)'n in benzeri "CCC" kısa ltm asıy la aynı o lduğunu gösterm işt i.

Hollanda: Hollanda Başbakan ı Ruud Lubbers kasım başında parlam entoya; bir savaş durum unda başvurulaca k sabotaj eylem le r i iç in Hollanda'da hiçb ir giz li asker i b ir liğin bulunm adığın ı bir yazı ile sundu. Oysa ki e l— lili yılla rda, sür gündeki bir Ho llanda hüküm etini iş ga l a lt ındaki ülke— den ge re kli tüm enform asyonu bildirece k b ir örgüt bulunuyordu. Bu örgüt ba şbakanla ra ve savunm a bakanlar ına bağlıydı. Sonradan Hollanda hüküm et başkanı "m utlaka ge re kli olan" böyle bir örgütün birkaç ay önce dağıt ıldığını aç ıklad ı. 1983'de Ve lp'deki bir silah deposunun gizem li keş f indeki an ıs ı bu arada gözle r in i açm ay ı gere kt ir iyordu. Be led iye başkan ına savunm a bakan lığı tar a fından kü l— liyet li m iktarda s ilah la r ın bulunduğu o zam an açıklanm ışt ı. Bir savaş durum unda silah baş ı yapacak diren iş gruplar ın ın bir kam pıydı or ası. Henüz dağıü lm ayan Hollanda örgütü "operasyon ve aydmlatma" (0 ve 1) iç in "özel bir birlik"ü ve 'bölgesel bir sürgün hükümetinin" olasılı— ğını kabul eder ek faa liyet göster iyordu. Lubbers'in ısra r la söyled iğine göre "0" ve " 1 " örgütü - tüm "namuslu Hollandalılara" göre - NA - TO 'nun em ri a lt ında bulunm uyordu. Glad io benzer i ör gütün geçen

on yıllar boyunca varlığından haber— dar olm am ış

olduklar ın ı, aşa ğı yukar ı 30 bakan ıyla başbakan ketum i-yet iy le savunuyordu. Bu durumda parlam enter le r bakan ın suskunluğu — nu iyiye yormuyorlardı. Onla r yera lt ı örgüt ler inin giz lice finanse edilm es ine de sin ir len iyor lar . Savunm a Bakanlığının giz li fonundan her yıl iki ya da dört m ilyon m ark bir liklere ve r iliyordu. Yunanistan : Ilk önce ikt idarda ki hüküm et yalanlad ı, daha sonra o zam anki Yu nanistan başbakanı Papandrcu çok çabuk tepki gösterdi. Muhalef et ga zetesi Ta Nea'ya verd iği bir m ülakat ta Papandreu 1990'ın Ekim ayı so nunda Yunanistan'da bir G ladio örgütünün varolduğunu açıklad ı. Örgütün adı da "Kızıl Teke Derisi" idi. Papandreu 1984't e göre ve ge l diğinde bu giz li örgüt va r dı ve bunun dağıt ılm as ın ı em retm işt i. Pa-pandrcu tek tek NA TO devlet le r ine, bu yeralt ı ordusunun ve eylem le rin i hoşgörm enin baskısı a lt ında bunaldığın ı söylem işt i. G lad io grupla r ının donanım ı NA TO sözleşm es inde yer alan NA TO üyeliği nin gereği o lan giz li sözleşm e le re dayanıyordu. Yunanistan NA TO 'ya 1952 yılında üye olm uştu. Yunanistan Genel Kurm ay Başkanı genera l Kostantin Dovas ve Am e r ikan CIA gener a li Tr ascott, başbakan Pâpa -gos'un 25 Mart 1955'de im za lad ığı ka ğıtta G lad io şubesi sözleşm esi bulunuyordu. Yunanistan G ladyatörle r i şu şeki lde o luşm uştu. Kendisi fe ldm era -şa l olan A lexander Papagos, içsa vaşta "feldmeraşal enformasyon şubesi" adıyla özel bir aske r i giz li ser vis kurm uştu. Bu örgüt tüm özel operasyonlarda ku llan ılıyordu. 1952'den sonra da "merkezi enformasyon servisi" (K YP) CIA

m odeline

göre

kuru lm uştu.

Enform asyon

bölüm ünün

bir

alt

şubesi

genel

kurm ay

bünyesindeki "dağ avcı komandoları" şeklinde o luşan "özel operasyon yönetimi" id i. Dağ avc ılar ı yedekle r i saf la r ından

"Specia l Forces"

-b ir likle r inin

m uvazza f su baylar ın dan , Glad io

bir likler in in e lem anla r ı ola ra k yarar lanılıyordu. 1500 üye li bir likler, sa vaş durum unda 3500 kişilik güç lü bir likler hali ne get ir ebiliyor lard ı. S ilahla r ın, cephanenin, te ls iz ger eç ler inin ve pat lay ıc ı m addeler in depolandığı 800'ün üzerinde yer b ulunuyordu. Depo ve kadro lar ın yer leştir ildiği giz li yer ler banş dönem lerinde daha da gen iş tutuluyordu. Karar gah ve operasyon planla r ının her yıl bir genel r evizyonu yapılıyordu ve giz li hücrelere en

yeni m odernizas yon kazandır ılıyordu. "Merkezi Enformasyon Servisi" (K YP) ist ihdam ve operasyon planlannı yürütüyordu. KYP giz li ser vis subayı Georgios Papadopoulos (aşın sağcılığı ve darbec iliğiy le tanınan bir iydi) adı anılan örgütün içinde bulunm aksızın "basit, şeytani bir plan" üzerinde ilk alışt ırm a la r ını yapm ıştı. K YP e lem anlanndan toplanan bir kom plocu asker le r grubunu çevres inde toplayan Papadopoulos "Prometheus" eylem iy le darbe yapara k 21 N i san 1967'de At ina 'da ikt idar ı e le alm ışt ı. D arbe, 1950'de; b ir kom ünist sa ld ınsı durum unda NATO 'yla işbir liği iç inde uygulanaca k olan bir genel kurm ay planına gör e yürütülm üştü. Darbenin öncesinde ve uy gu la nışı s ır asında giz li as ker i b ir likle r i e l a lt ında bulundurm alar ı önem li st ratej ik nokta lan e le geç ir m ede kolay lık sağlam ışt ı. Doğa l ola rak önceden listes i çıkan lm ış teh like li polit ika c ılar ın enterne edil m esi ihm al ed ilm em işt i. Bu eylem de diğer le r inin yanında tutucu hü — küm et başkanı Kan ellepoulos ve sosyalist Andreas Papadreu konutla — r ında gözet im a lt ına a lınm ış la rdı. Da rbec iler 20 dakika iç inde tüm önem li nokta lar ı e le geç irm iş lerd i: Kr a lın sarayı, istasyonlar , enerj i santra lla r ı, tele vizyon ver ic iler i, hava a lanlar ı ve önem li kavşa klar ...

Türki ye: Tür k G ladio şubesi ü lken in NA TO'ya gir işinden bir y ıl sonra ku — ruldu. Ö rgüt ilk başlarda "anti-terör örgü lü" ola ra k adlandır ılıyordu ve Am erikan asker i m isyonunda yuvalanm ışü. Tür k Gladyatör ler y irm i yıldan ber i; ülkede terör , kaü iam ve iş kenceye kat ılıyor. Tü rk ger illa örgütü, giz li NA TO göre vi iç inde fa a liyet göster en en vahş i ve en kan — lı b ir likle rden bir iy di. Giz li ör güt yetm işli y ılla rda ülkede ki güvensiz lik ortam ın ı yaratan terör sa ld ır ılar ın ı yönelm iş ve aske r i darbeye doğrudan kaülm ışü. Dar — be anında, darbeci kom utanla rın yönetic is i ve daha sonra devlet başka— n ı olan, gene l kurm ay başkanı K enan Evren 'in em ri a lt ındaki giz li ge— r illa bir likle r iydi. Sosyal Dem okrat Başbakan Ece vit, 1974 y ılında "özel savaş şube-«"n in va r lığından sözelm işt i. Tür k G ladyatörle r in f inansm anı aç ıkça Am er ikan yard ım ından sağlanm ışt ı. Tür k G ladio örgütü; yetm işli yılla rda pek çok ayd ın ve işç i önderi— ni kat led en faşist "Bozlcurilar"m safla r ından toplanm ıştı. O zam anki gene l kurm ay ist ihbarat şef i Orkut, sa ğ terör isüer le işbir liğin i doğrula — m ıştı: " Tü rkler in bazı ku vvet ler in i tüm üyle sola karşı sef erber etm ek isted iği aç ık bir gerçe kt ir . Silah lı Kuvvet ler solun tehdidinden ürkü — yor.

Bu yüzden

'M illiyetç i H are ket P art is i'y le işbir liği yap ıyor." Sosyal Dem okrat Ec evit , "anti-terör" bir liğin in Türkiye soka kla -r ındaki te rörün sorum lusu olduğunu söylem işti. Öyle ki, aş ır ı sa ğc ı giz li bir likle r 1 May ıs 1977'deki kit le kat liam ına kat ılm ış la rdı. Bugü — ne kadar da M ayıs göster isine sa ld ır anla r ın fa ille r inin kim le r olduğu resm i m akam la r taraf ından açıklanm adı. 1 May ıs'ta ki vahş i eylem de 38 kiş i ölm üş ve 300'ün üzerinde kişi

yara lanm ışa.

Güven l ik

güç le r i

öldürenler i

görm em işt i.

Benzer i

b ir

kitle

kat liam ı

Kahram anm araş kent inde, Ara lık 1978'de yapılm ış ve 109 kiş inin ö ldürülm esine neden olm uştu. Bunun failler i de bugüne kadar ortaya ç ıkar ılm adı. 29 May ıs 1977'de 'Ece vit 'e karş ı suikast teşebbüsünü n failler i "de vlet aygıt ı iç in — deki güç ler" o lar ak aç ıklandı. Ece vit Türk G ladiosu hakkındaki beya— nat la r ında, onun potansiyel en büyük teh like olduğunu vurgu lad ı. Dar — beden doğan hüküm etin o zam anki Savunm a Bakanı Sef a Giray Gladio'yu ağz ına bile alm ıy ordu: "Ece vit çenes in i tutm alı. E ğer bir şey ler biliyorsa susm ası ge re kir. " Em ekli Kurm ay Yarbay Ta lat Tu rhan ger illa şubesin in ar ka p lan ın dakiler le yıllar boyunca uğraşt ı. Tu rhan, bir Am er ikan ordu ta lim na — m esinden tercüm e edilen, Tür k ordusu tara f ından harf i har f ine uygula— nan "F ie ld Manue l 3 1" (Am e r ikan Sahr a Ta lim nam esi)'i yayınladı. " Top -

secret" (çok giz li) ta lim nam ede illega l bir grubun nasıl eğit ilece — ği ö ğret iliyordu. Asker i hizm et iç in, K ara Kuvvet ler i Kom utanı A li Kes kiner t ara f ından im za lanm ışt ı. G iz li örgütün talim nam ede belirt i— len faa liyet a lan la r ı şunla rdı: "İnsanlar ı ö ldürm ek, bom ba atmak, soy — gun olaylar ı or gan ize etm ek, işkence, adam ka ç ırm a, kundaklam a, sa — botaj lar , pro paganda, karş ı enform asyon polit ikas ı. " Ta lat Turhan teh lik e li b ir subaydı. 1971 'deki as ker i m üdahaleden sonra ger illa m en — suplar ı ta raf ından işkence edilm işt i: "Bu NATO ülkelerindeki gizli birlikti."

Avusturya: Bu ülkede de Glad io "sonsuz nölrleştirm e"de tahm in edildiğine göre akt if şekilde çalışm ışt ı. O z am an ki İç iş le r i Ba kan ı Franz O lah, 1950 E kim indcki, ar a lar ında kom ünist yapı işç ile r inin de bulunduğu işçi gre vine sald ır ı em r i ve rm işt i. Bu olaydan sonra vahşi gre v kır ıc ı — la r ı "Gez ic i Spor ve Dostluk Bir liği" (ÖWSGV) adlı b ir örgütte topla nıyorla rdı. İyi n iyetli o lara k tanınan bir lik 1967'ye kadar ka ld ı. Öz e l o lara k bu örgüt iç in kuru lm uş f irm a lar tar af ından finanse edild i. F ranz O lah bu örgütün faaliyet in i "Öze l P roje" ola rak tan ım lıyordu. Bugün 80 yaşında olan ve olabild iğince suskun eski polit ikac ı bir d avada, "Öze l Proje"n in bir kom ünist ikt idar ı durum unda devreye girec eğin i ve düşm an hatlar ın ın arkas ında savaşaca ğın ı ifşa e lt i. ÖWSGV bu hedefine ulaşm ak iç in Viyana 'da giz li b ir te ls iz şebe kes i ve b ir ana istas — yon kurm uştu. İlgili a raz i

ve tüm

donatılm ışlard ı. Am er ikan

taşıyıc ılar m akine li tüfe kle r ve pat la — y ıc ı

m addeler le

işga l kuvvet i "Öz e l Proje"ye yardım c ı oluyordu. Franz Olah

özellikler i hakkında h içb ir zam an birşey söylem e k istem iyordu. Gladio ile ilişkis i o las ıydı.

isviçre : Glad io ifşa at lar ın dan önceki uzun bir süre İsviç re'de 1950'de kuru — lan G ladio 'nun yapısına ve am ac ına benzer "Giz li bir d iren iş ordusu" hakkında bir par lam ento soruşturma kom isyonu oluşturulm uştu. So — ruşturm alar; bir i, b ir para skandalin in ortaya ç ıka r ıld ığı diğer i de bi — linm eyen olayla r ın araşt ır ıldığı iki ayr ı soruşturm a kom isyonunun or — tak ürünü olara k ortaya çıkt ı. İsviç re nüfusunun hem en hem en altıda b ir in i kapsayan (900. 000) kiş i ve ör güt bulunmuştu. Bunun sonucu Savunm a Bakanlığında bir "m erkez " in var lığı da ilk k ez ortaya çıkt ı. İsviçre giz li bir liği, gene l kurm aya bağlı " istihbarat ve Sa vunm a Kü — çük Grubu" (UNA) 'nun denetim i alt ındaydı, 1990 sonbaharında dağı— t ıld ı, isviç re küçük grup subaylar ı,

çoğu kez G ladio

buluşm alar ına ka tılıyordu. Be lç ika'da oturan giz li ser vis subayı ve o zam anki G la dyatör Andrò Moyen kendisiyle yapılan röportajda şunu açıklıyordu: "Ellili yılların başında Bernde yüksek rütbeli isviçre subaylarından pek çoğuyla karşılaştım. Bana, italya'da 1946'dan beri varolduğu gibi benzer

bir

"Gladio"nun kurulduğundan söz ettiler." UNA a lbay ı A lbert Bachm ann; savaş durum undaki önlem ler in çok öze l ayr ıntıla r ı yüzünden yetm işli yıllarda m anşetler e çıkm ışt ı. Albay iş ga l durum unda sürgünde bir hükümet kurulm as ı iç in İr landa ve Ka -nada'da kam uf iaj lı f irm a la rdan da bir ağ oluşturm uştu. Çok sıkı giz li— lik iç indeki "Öze l H izm eüer" (S ipez D) 'in şef i UNA subayı tüm üyle b ir haber a lm a ağı kurm uştu. Bu ağ aynı zam anda tara fsız ülke le r in giz li ser vis ler in i NA TO habera lm a servis le r ine de bağlıyordu. Örneğin "Ka ra E l" kot ad ı a lt ında Federa l A lm an BN D'y le haber leşm e ba ğ — lant ıs ı kurulm uştu. Par lam ento Araştırm a Raporunun 23 Kas ım 1990'da yayınlanm ası "P roje 26" (P -26) kot adı alt ında 400 kiş ilik bir b ir liğin İsviç re'de ope rasyon yaptığı gündem e geld i. Pa rlam enter lere "modern teknikle dona— tılan" silah depolar ın ı gösterd iler . Giz li kom andolar ın eğit im kam plar ı ve cephane depolan tüm ülkeye yay ılm ışt ı. 1981 -82'de reor ganize ed ilen giz li örgüt, ordunun ve yönetim in

dış ında

kontrolden

uzak

bulunu —

dayanılm ıyordu. Bir ga zetec in in yazdığı gibi:

yordu.

Bu rada

yasal

hiçbir

"giz li, yasa tan ım az ve t ehlike li"yd i.

nedene

Par lam enter ler; P -26 grubunun nasıl dağıt ıldığın ı bizz at hüküm etin kendi ar aşürm alanna göre, "a kt if liği ya da pasif liği" konusunda hiçbir ipu cunun bulunm adığın ı bir kez daha ilan etm iş lerd i. Par lam enter le r in haberdar o lm as ından sonra P -26 sa vaşç ılan sabotaj e ğit im kurslanna bir N A TO ü lkes inde devam ett ile r, fakat o ülken in ad ı bilinem ez ka ld ı. P-26 ajan lannın ilet iş im sistem i ge rç i N A TO - G ladio s istem iyle o lanaklıydı, fakat İsviç re ordusunun

aktarm a s istem ler iy le o lanaklı

de — ğild i.

Onla r Fede ra l A lm anya'da NA TO

sözleşm esi iç inde ge lişt ir ilm iş "Zıpkın" sistem iyle yeniden donaüldı, 'b ir A vrupa NA TO de vlet in in yakın, özdeş hizm et le r inden biri de ğildi" bu. Federal A lm an BN D, aç ıkça s istem in bir m er kezde toplanm asına ortakt ı. "Ülke d ışındaki kiş iler le iliş ki ağı"yla , bir diğer "o la ğanüstü giz li ser vis" P - 27 adıy la varo ldu.

iskandinavya : Iskandina vya'daki ilk G ladio b ir likle r i o zam anki C IA ajan lanndan ve daha s onra da CIA'm n şef i o lan W illiam Colby tar af ından kuru l— m uştu. NA TO 'ya üye devleüer Danim ar ka ve Norveç 'teki giz li bir lik— lerde de o lduğu gibi, tar afs ız ü lke lerden İsveç ve F inlandiya iç in Colby'ye iki y ıllık sure yetm işti. Bunda ne kadar başar ılı o lduğunu Colby anılar ında yazm ışa. ("Dürüst Adam ").

195İ le

ar asında

Colby, anti-kom ünist saldın bir likle r in i de örgütlem işt i. Nor veç 'te 1978'de, ajan lardan bir inin ihbanyla büyük bir cephane ve silah deposu bulunmuştu. Hükü m et o zam an beyanatlar ında, deponun bir savaşa gir ilm es i durum unda kullanılm a k iç in haz ır landığından söz ett i. 1200 kiş ilik " ilişkide ki personeli"y le giz li b ir m illiyetç i örgütün is — veç't e bulunduğu, köken inin savaş dönem ine kadar gitt iği ortaya ç ıkt ı. On lar aş ın sağc ı bir "S veaborg Silah kardeş liği" ör gütünden kaynakla — nıyordu, ilişki kuru lan her kiş i küçük ba ğım sız bir ger illa bir liğine bağlıydı ve as ıl c anlı ba ğlant ıyı ör gütün önderiy le kuruyor lard ı. O rta — y a çıkan lan bu örgüt yapıs ı yüzünden, 1953'de ör gütlenen is veç Po lis Ö rgütünden hiç de a z ım sanm ayacak bir büyüklükteydi. Sve aborg- Yap ıs ı, henüz önderinin serbest bıra kılm as ından sonra yeniden kurul — m uştu. Yapılan tüm eylem le r 2004 yılına kadar kam uoyunca bilinm e — yece k ve giz li ka laca kt ı. Glad io'nun ortaya çıkar ıld ığı hem en hem en tüm ülke le rde; am açla — n, göre vler i, yapıs ı ve Glad io tar af ından olas ı operasyonlar ha kkında dem okrat ik olara k o luşm uş parlam entolara b ilgi ver ilm ed i. Eğer yapı— lab ilseydi; örneğin Türkiye 'de, Yunanistan 'da ve İta lya'da sağ terör ist eylem ler in sorum lulan hakkında, sadece zan lılann bir baş ı bulunacak, o zam an ikinci dünya savaş ının sonundan beri A vrupa'daki büyük te — rör ist bir liğin G ladio çevres inden sağlandığı ortaya çıkac akt ı.

GÜNÜ

İÇİN

S TRA TEJİLER

ABD ve Soğuk S avaş ın İdeo loj isi

Hüküm et sözcüsü Hans "Johnny" Kle in, 14 K asım 1990'da ilk kez G ladio s orununu gazetec iler in önüne get ird iğinde, üzer inde ça lış ılm ış r esm i tebliğ m etn indeki öze l sözcükler in seçim inde zorlan ıyordu. Eski dip lom at şunlar ı söylüyordu: "Savunm a durumundaki haz ır lıklar çer— çe ves inde Federa l A lm anya Cumhuriyetinde -Kuzey Aüantik it t ifa kı— nın ö teki tüm üye devlet lcrde ki gibi- aşağı yukar ı e llili y ıllar ın sonun — dan beri, o las ı anlaşm az lık bölge ler inde de haberalm a servis le r inin güven lik iç inde enform asyon yapabilm e le r i iç in önlem lere başvurul — du. Bu

iliş kiler

iç inde

" kom ando

gruplar ı"

" ger illa

ordusu"

gib i

ka vram la rın

"yan lış"

kullan ıld ığın ı aç ıklıyordu Enform asyon Bakan ı. Aynı iy iniyet li ve yat ışt ır ıc ı ha va öteki Avrup a ülke ler indeki hüküm et — ler in ilk resm i teb liğler inde de yankılandı, örneğin Holla nda; örgütün görevin i savaş durumunda, olas ı bir sür gün hüküm eti iç in canlı enfor — m asyon sağlam ak o lar ak açıklam ışt ı. G lad io bir likler in in X gününden sonra hüküm cüerini düş m anın işga l e ttiği ülkeden haberlendirrnekle yüküm lüydü. Bunun dışında "stay behind"in sorunların ın fonksiyonu savaş iç in önem li insanla r ın V- durum unda işga l a lt ındaki ü lkeden ç ı— ka r ılm asıydı da : Düşürülen p iloüar ya da güvencede olm ayan bilim a -dam lan. Ger illa sa vaş ı önderliği tara f ından resm i yalan lam a böylece yapılm ış oluyordu. Onlar en iy is ini bilm ek zorundaydılar . Soğuk sa vaş ın Am er ikan stratej ile r i sam im iyetle ve bazen bundan gururlanara k bilgi ver iliyor — du. Arala r ında sayısız giz li eyle m ler in aç ıkç a görüldüğü Am er ikan başkan lık a rşivle r inin ist ihbarat eylem le r ine bakış ı, soğuk savaş ın stra — teji plan la r ının hedef le r ini ve m ülahaza la r ını aç ıklıyordu. Daha sonra CIA şefi olan William Colby "Henorable Man" (Dü — rüst Adam ) adını taşıyan anılar ında Is kan dinavya 'daki G ladio b ir likle — r inin kuruluşu üzer ine bilgile r ver iyordu. Colby ikinci dünya savaşın — da is kandinavya 'daydı. 1951 -1953 yıllan a ras ında Stokholm 'daki A BD elç iliğinde, e lç ilik ateşes i o lara k göre v yapm ışt ı. Co lby anıla r ın — da; bir kom ünist işga li durumunda diren iş organiz e etm ek, dört İs kan

dinav ülkes inde bir asker i yera lt ı örgütü inşa etm ek iç in em ir ve rdiği ni yazdı, iki ü lkede aç ıkç a, Norveç

ve Danim a rka 'da;

NA TO 'y la

işbir liği

iç inde ve hüküm etle r in

bilgis iy le oldukça

m üşkülsüz sorun halle dild i. Nötr iki ü lke is veç ve F inland iya'da göre v genç W illia m Colby iç in oldukça çet indi: Hüküm et ler sorundan hiçbir şey bilm ek istem i yorlardı. Gayr ır esm i yardım lar ı isveç't e buldu. Co lby'nin ey lem c iler i oldukç a başar ılıydı: Tüm dör t ü lkede yera ltı ordusunun tem el ör gütü nü oluşturacak CIA adam la r ı vard ı. Ger illa savaş ı önderliğin i en iyi şe kilde tanıyan ABD 'nin giz li ser — vis adam lar ın ın anılar ı; ilk G ladyatör ler in e llili yıllar ın baş ında giz li anlaşm a la r la o luşturulduğunu açıkladıl ar. Avrupadaki tüm G lad io a ğının hangi zam an noktasında hassas o l— duğu ve sa vaş ha zır lıkla r ı o kadar ç abuk aç ıklanam adı. Herha lde, Am er ika lılar ve bağlant ıda oldukla r ı kiş ile r 1951'de Ko — re savaş ı s ır asında kom ünistler le savaş s ıras ında ayar lanm ışt ı. Soğuk savaşta ki yer a lt ı sa vaş ı A BD giz li se rvis i "Centra l Intelli gence Agency" ( CIA)'ye tem el olac akla r ı önceden tahm in edilem ezd i. CIA - kron ikç is i Thom as Powers Amer ikan silahlı kuvvet ler in in yeni— den oluşturulan haberalm a servis inin çe vre lenm esinden sonrak i ilk saatlann ı yazdı: "Avrupa'nın çe vres indeki halka la r tam am ıyla hareket e geçm işt i ve Ulusal Güvenlik Konseyi 19 Ara lık 1947'deki oturum unda CIA'yı soğuk savaş ın en et kin s ilahı olara k kabul etm işt i."* Anti- kom ünist operasyonlar iç in ilk som ut hedefini de gösterm işt i: Ulusa l Güvenlik Konseyinin (Nat ional Secur ity Council-NSC) ilk otu rum da karar alt ına alına n "NSC/4A" dire kt if le r iyle, CIA dire ktörü taraf ından "İta lya'da bir kom ünist seçim zaf er in i enge llem e" iç in ver ilen em r i ye r ine get irm işt i. Bu ince lt ilm iş sözleşm enin hayata geç ir ilm e — s inde 22 A ra lık 1947'de "Spec ia l Procedures G roup" (SPG) kullanıld ı. ita lya 'da, 18 N isan 1948'de ki par lam ento seç im ler inde kom ünist — le r le b ir likte so l partile r in bir hüküm ete kat ılm alar ı iht im a li Am er ikan as ker i stra tej ler in i ür küttü. A m erika lıla r bu durumun kendi güven lik ç ıkar lar ın ı "do laylı ola ra k" t ehdit ett iğin i gördüler . "S oğuk savaşta ABD 'nin iç ve d ışpolit ikas ı" hakkındaki bir ince lem ede, siyasa l b ilim — c i Be rnd Greine r, Am erika lıla r ın Stratej i P lan lar ın ı, a rş ivle rde buldu — ğu gibi yansıtm ışt ı: "Komünistlerin hükümete katılmaları durumunda NSC, İtalya daki anti-komünist gruplaşmaya bir içsavaşın bedeli içinde yardım emreder."("even at the r is k of c ivil war ") Ye ra lt ı faa liyet i ve tta lya'dakt ör gütlü m üda haleler Am er ika lılar ı da iştaha get ird i. Thom as Powers: "1948 Mayısında Kennan'a (Dışiş— le r i Bakan lığındaki polit ik p lan lam a karar gah ının o zam anki yönetic i— s i

Geor ge

Kennan.)

sürekli bir örgüt kurma emri verildi, ltalyadaki

* Thomas Powers, "CIA", Hamburg 1980, s.62 ulusal güvenlik konseyinin sözleşmesiyle gerçekleşen SPG, dünyanın her yerinde de aynı görevleri üstlenecekti." "Special Procedurs Group" (SPG) böyle hale f oldu. NSC -direkt if i 4/A NSC 10/ 2 numara lı ye ni bir dire kt if le ortadan ka lkt ı. Onunla giz li f aa liyet ler in yürütülm es i iç in b ir ör güt hayata ge ç ir ild i: "Politik Koordinasyon Şubesi" (OPC). Bunlar ın önlem le r ini "öyle planlayıp yürütülecekt i ki; otorit esi olm ayan personel, Am er ikan Hü küm etin in sorum luluğunda bilinm eyecek ve A m er ikan Hüküm eti böylesi eylem le r in bilinm esi durum unda, ka -uld ığın ı ya lan layabilec ek''" 18 Tem m uz 1948'de (top secret) be lgeyle gönderdiği Ulusa l Güven lik Konseyi'nin d ire kt if inde, Am er ikan ger il la sa vaş ı önderliğin in tüm palet le r inden söz ediliyordu: "Propaganda, ekonomik savaş, koruyucu doğrudan

önlemler, sabotajlar, anti-sabotajlar, tahrip, tahliye önlemleri." G iz li em irde, ilk ke z "Spec ial P rojects" in (Öze l Proje ) tanım ı yapılıyordu: "özel Projeler"'m kır k y ıl— dan daha uzun süre "Gladio" ad ı alt ında

örgüt lü

operasyonlar la nas ıl o lduğu

görü lece kt i.

Yera lt ı sa vaş ın ın

yöntem ler in in

palet le r ini, Am er ika lılar şöyle sunm ak ist iyordu: "Düşm an devlet lerde kız ışt ırıc ılık, ye — ra lt ında örgüüenen direniş hare ket le r ine yardım , ger illa güç ler ine ve tutuklu lar ı ku rtarm a kom andolarına, Bat ı dünyasını tehd it eden ülke le rdeki yer li ant i- kom ünist güç ler e destek o lm a."* O zam anın sözkonusu "Politik Koordinasyon Şubesi" (OPC) aske r i ve d ışpolit ika - diplom at yetkililerden giz li se rvis faa liyet ler ine de k çok geniş b ir gör e v a lan ına sahipt i. İlgili a lanla r OPC'nin yapıs ında ayrınt ılandır ılıyordu. Dire ktör D ışiş le r i Bakan ı tara f ından atanıyordu, fakat hem dışiş ler i hem de savunm a bakanlar ı ta raf ından denetlen iyor du. Finansm anı da CIA'nın bütçesindeki ilgili şubeden karşılan ıyordu. Dünya çapındaki operasyon alan lar ıy la bir örgütün böylesi b ir yap ıs ı Am er ikan polit ikas ında çok iddia lıdır. Bu ilk giz li se rvis aparat ında o lduğu gib i, aynı şe kilde bugünkü G lad io örgütü ülkeden ülkeye f ar klı giz li se rvis h izm et i ve r iyordu. Bunlar; baz ı kere ler asker i, baz ı kere le r de NA TO'nun kuram sallığına gör e düzenlen iyordu. Hüküm etler ve göz lem c ile r giz li ser visler i konu sunda belli sorum luluk a lan lar ı iç inde düzenlem eye gidild iğin i kabu l etm iyorlard ı. Nedeni e lli yıllık oluşum tar ihi iç inde ya tıyordu. Güven lik polit ikas ı kurum lar , ilk önce savaştan sonraki dönem de ABD'de ge lişt ir ilm işt i. Rekabet halindeki proje ler in üze r inde çoğu a ynı bölüm de çalış ıyor lard ı. Örneğin A lm anya'da 1952 y ılında 1200 ABD ajan ı ör gütlü operas yon yürütmek iç in toplanm ışlard ı, aşağı yukar ı 8 se rvis de yard ım cı h izm et görüyordu. Ajanlar ın h angi " f irm a" taraf ından düzenlendiğini h iç kim se tam ola ra k bilm iyordu. Kom ünistle r in öteki a lanlar ı ya da

* Powers, A.e.g. s. 65; Die Zeit, Sayı: 48,23.11.1990, s. 9 kom ü nist tehlikes i hakkında enform asyonlar toplam ak iç in ABD habera lm a servis le r inin başka araç la r ı da vardı. On lar sadece m uzaffer Wehrmacht saflar ında "bilgizengini" şahsiyetler değil, aynı zam anda eski Naz i giz li ser vis ler in in, Gestapo'nun ve SS'in saf lar ı ndan da bulu yordu. Eski ant ikom ünist davası iç in fa a liyet göster enle re, şim d i te k rar yeni göre vle r düşüyordu. Naz i bilim adam lan ta raf ından, ikinc i dünya savaş ından sonra Am er ikan donanım ara ştırm as ı (Operat ion Poperclip) ve Am er ikan giz li ser vis i CIC iç in Naz i savaş suçlu lar ına yardım hakkındaki araşt ırm ala r o kadar açık gösterd i ki; kom ünistlere ka rş ı savaşta Am er ika lılar h içbir ideoloj ik ve ahla ki vicdan azabı çekm iyordu. Gestapo'nun adam ı Klaus Ba rbie ola yında açıkça görüldüğü gib i Am er ikan CIG 'i a ranan savaş suç lula r ına giz li ser vis ça lışm a lar ı iç in silah tem in etm işt i.* Sert ant i- kom ünist saldır ıla r ın bu dönem inde Washington'da "Psikoloj ik S avaş Ö nderliği Şubesi" "Psychologica l Strat egy Boa rd -(PS B) (Ps ikoloj ik Stratej i Şubesi) kuru ldu. Bu örgütler in polit ik ve propagandif etkin lik iç indeki göre vle r i Avrupadaki ilişkile r ine yansı dı. Kom isyonda, dışiş le r i bakan ın ın sürekli tem silc isi o la rak sa vunm a bakan yardım cıs ı ve habera lm a servis inin dire ktörü tem sil ediliyordu. Başkan Trum an'ın 4 N isan 1951'de ki "Ps ikoloj ik St ratej i Şubesi" (PS B) 'nin ku ruluşuna ilişkin d ire kt if i yen i hüküm et organizasyonunun dalı ola rak a lındı: "Ulusal politika çerçevesi içinde psikolojik operasyonların yürütülmesi

koordinasyonunun gerçekçi

bir planı".

Trum an'ın yönetim i a lt ındaki ABD hüküm etin in sonuç olarak ne yapm ak istediğin i, Tem m uz 1952'de Henry A . K iss inger 'in geniş kap sam lı b ir ana liz iç inde nas ıl form üle ett iği, 1985 Ara lığında aç ıld ığında Trum an'ın arş ivinde görüldü. K iss inger , 1945'den 1946'ya kadar ABD 'n in Avrupadaki habera lm a se rvis indcfaa Uyet gösterm işt i. K iss in ger, sa vaş ı A BD ordusunun Avrupa Savunm a bölüm ünde yaşam ıştı. 1946'da K iss inge r, Ober am m ergua'daki European Com m and Intelligence School'da Alm an tar ihi doçentiydi. 1946'dan 1949a kadar da aske r i habera lm a servis inde yüzbaşıydı. Bundan sonra Harva rd Ün i— vers ites indeki b ir ince lem esiy le b ilim se l kar iyer i başlad ı. 1952'de gene l kara gah ın Psychologica l St rate gey Boa rd'm bilim se l kar iyer in i edindi. Henry A. Kiss inge r; analiz inde, özellikle A lm anya'daki psikoloj ik bir klin iğin " Bir leş ik Devlet le re güvendeki gene l eks ikliğinin" nas ıl eş it lenebile ceğinden hare ket e tt i: "Almanya'da Sovyetler Birliğine karşı büyük bir kin vardır, özellikle Doğu Almanya'da daha da yoğundur. zamanki

savaş tutsakları

Rusyadaki

ve Doğu Almanyada

* Tom Bower, "The Paperclip Conspiracy, ton 1987; aynı zamanda "Klaus Barbie, Lyon, Kariyeri."ßet^a 1984

The Huntfor Ausburg, La

the Nazi Scientists", BosPaz, Bir Gestapo Şefinin

Rusların koşulları altında kalanlar tarafından daha şiddetle duyulmaktadır bu kin. Buna rağmen bu duygu hiçbir şekilde ifade edilememektedir, çünkü örgütsüzdür ve hiçbir odağı yoktur. Bu duyguyu yönlendirmek için Alman örgüt yapıları olabildiğince zorunludur: İlk savaş tutsakları tarafından oluşturulacak birliklerin seçkin taşıyıcıları haline gelmek." Sonraki yıllar ın başar ılı dışpolit ikac ıs ı H enry K issin ger 'in bu yazdıklar ın ın som utlaşıp somutlaşm adığın ı hep bir likt e görece kt ik. Fakat K iss inge r daim a bu psiko -stratej in in bir b ileş ik problem atiği olduğuna dikkat çekm işt i: "Bu önlemlerin çoğu kabul edilemez görülebilir. Henüz Birleşik Devletlerin de başka bir seçimi yoktur. Eğer Amerika bu gruplardan yararlanamazsa, o zaman onlar komünistler tarafından kullanılacaktır."

13 Kas ım 1952'de PSB'nin adam ı Paul S . Com stock; içpolit ikada baz ı girdapla r yar atan ve Am erikan psiko -stratej ile r inde büyük endişe ler doğuran Federa l A lm anya Cumhuriyeti'ndeki b ir skandal ha kkın daki raporu ar kadaşla r ıy la b ir likte haz ır lam ışt ı. "Naz iler, libera lle r ve kom ünist m anipülasyon"

başlıklı

raporunda

Com stock

"BDJ -CIA

F iyaskosu"

başlığı

alt ında

şunu

açıklam ışt ı: "CIA Alm anya'daki "stay behind"in bir grubunu örgüüü operasyonlar iç in organ ize etm işt i." Com stock, anti- kom ünist "A lm an Genç lik Bir liği"ni, doğrudan BDJ o la rak kısa ltm ışu. Zara rsız lığı ça ğr ışt ıran adıy la "stay behind" örgütü, "Psychologica l Strate gy Board" ın adam lar ı iç in h iç b itm eyen bir büyüklükleydi. Bu "Alm an Gençle r Bir liği"n in iki lide r i 22 Oca k 1 951'de yüksek bir dikkat le okunm ası iç in ABD 'ye bir m ektup yolladılar. Yaz ılan lar Bir leş ik De vlet ler in "de r in saygılı" başkanlığı taraf ından hiçb ir zam an değe r li görülm ed i. BDJ m e ktubu 2 Şubatta Beyaz Sa ray'daki baş kan Harry S. Trum an'a ve r ildi. Ve şaşılac ak şekilde bu yazılan lar başkan ın eline ula ştı. Bu onun resm i görünüş biç im iyd i, h içb ir şekilde ABD hü küm etin in yüksek b ir m akam ı ta raf ından önem li genç lik ör gütünün uyarısı gözönüne alınm adı. Başkanlık Sekrete r i William D. Hassett ta— raf ından State Departm ent'deki A lm an işler i bürosuna gönderild i. Uzun bürokratik iş lem lerden sonra Dış iş ler i Bakam D ean Acheson ta — ra f ından konulan bir notla süm enalt ı edild i.

Bu arada m e ktubun içer iği de hiçbir zam an gözönüne alınm adı, o daha çok savaş sonra sı egem en olan durum un bir ifades iydi. BDJ'm 'n Ha rry S . Trum an'a m ektubunun kısa m etn i şöyleydi: "Alman kamuoyu, Pireneler ve Alpler boyunca uzanan Avrupadaki Bolşevizme karşı oluşturulan savunma çizgisinin planı hakkında bilgi sahibidir. Alman Gençler aktif güçleri

Birliğinin

arkasında

Alman

gençliğinin

bulunmaktadır, özellikle Alman Gençler Birliği tarafından, Sovyet işgal bölgelerindeki özgür gençlik

illegal olarak toplanmakta ve onun organı "Sovyet Bölgelerinin ilk özgür gençlik parlamentosu" bu duruma karşı protesto yükseltmektedir. Sovyet emperyalizmine karşı savaş, geleceğin yaşam biçimi olarak özgürlük ya da diktatörlük için dünya çapında bir çatışmadır. Bu savaşta, varolma ya da yokolmada yıkılmayacak hiçbir toprak yoktur, çünkü özgürlük bölünmezdir. Bu yüzden Alman gençliği tüm Almanya'nın kurtarılarak özgür batı dünyasının savunma noktalarından biri olmasını istemektedir. Alman gençliği özgür dünyanın bu katılımını savunmaya kararlı olarak hazırdır. En derin

saygılarımızla..."

Kendiler in i A lm an genç liğin in sözcüsü tayin eden ler Washing— ton'da aç ık kulaklara ulaşt ılar . D ış iş ler i Ba kan ı Acheson, Am er ikan

Yüksek Kom iser inden 14 Ma rt 1951 'de

Alm anyaya bir te lgr af çe kile rek yaz ılanla r ın cevapland ır ılm as ını isted i. Am er ikan teşekkürünün şüpheli gönderic ile r ini hiçb ir kanıta ge re k görm e ksiz in, aç ıklayan ce vabı şöyleydi: "Bakanlık 22 Ocak 1951 tarihli Alman Gençler Birliği tarafından başkanlığa yazılan bir mektup almıştır. Bu örgüt Batıda Avrupada yakılıp yıkılan topraklardan bir bölümünün olası kurtuluşunu protesto etmektedir ve bir Batı Avrupa savunması için verecek uğraşlarda Alman gençliğinin yardımlarını sunmaktadır. Amerikanın Alman Yüksek Komiserliği, mektup için kendi yargıları ölçüsünde teşekkür sunmayı

talep eder. Acheson."

BDJ o luşum unun m ektubu, ABD d ışpolit ikac ılar ın ı hiç de haz ır la m am aktadır. O m ektubun yazıld ığı

aynı

gün

olan

Oca k

1951'de

ABD

Dış iş le r i

bakanlığına

ABD'nin

Münih

başkonsolosluğundan BDJ hakkında bir r apor gider . Raporun tam başlığı şöyled ir : " Ba vye -rada ki Alm an Gençle r Bir liği Ör gütü." Am erikan başkonsolosu Sam E. Woods yeni gençlik örgütü hakkında ayr ıntılı aç ıklam a yapm akta dır. En önem li haber , BDJ'n in Güney Ba vyera ör gütü yöneticile r inden He lm ut Winter 'in raporundan elde ed ilm iştir. Kapsam lı doküm an, BDJ'n in en önem li iki lider i Erhard Peters ve Paul Lüth; finansm an, üye kapasitesi, ey lem ler i ve itt ifa klar ı hakkında açıklam a lar verm ekte dir . Biraz e leşt ire l enform asyon kaynaklar ına ra ğm en, Am erika lı dip lom at BDJ'n in "demokratik bir örgüt olarak nitelenemeyeceği" sonucuna varm aktad ır. S am E. Woods bu kanısın ı şöyle belirtm ekted ir : "O rganiz asyon, öteki A lm an gençlik gruplar ınd an daha çok pozitif ve sald ır gan bir ant i- kom ünist polit ika iz lem ekted ir , fa kat çoğu A lm an şüp helidir ve bazıla r ı otor iterd ir . Ör gütün Bavyer adaki gelişmesi, önem li ç ıka r lar ın te rs inedir . BDJ hakkındaki b ir diğe r r apor, Fr ankfurt 'ta ki Am er ikan yüksek kom ise r liğinde ki haber alm a ser visin in şef i B. R. Shute taraf ından 1 Haziran

1951'de yazıld ı.

R apor bir te lgraf la

dışiş le r i bakan ı Ache son'un yardım cıs ı Jam es Webb'e 28 Şubatta Frankfurt 'a ge r i yollandı ve yüksek kom ise r in BDJ hakkındaki düşüncesini be lirtm es i iç in Mü nih'e yolland ı. 12 H az iranda Washington'daki Alm an iş ler i bürosuna gelen belge, a ynı zam anda bir şüphe yum ağı haline ge lm işt i. Rapora koyduğu notta Shute BDJ'nin polit ik o la rak bulunduğu yeri b ild iği ka -d ır ıy la söyle açıklıyordu: "Öteki gruplarla ve gençlik örgütleriyle ilişkileri çeşitli hatalar içermektedir, tüm gruplar arasında BDJ, aşırı sağ ayrıcalığıyla soyutlanmıştır. Bu ayrıcalıklı statü BDJ'yi hatalarıyla birlikte gerçek bir demokratik iç örgütsel yapısıyla, faşist potansiyelli bir başka grup haline getirmektedir." ABD 'nin en yüksek düzeydeki göz lem iy le bu ikaz lara ra ğm en, BDJ daha sonra Am erikan giz li ser vis ler i ta raf ından yardım gördü ve bir ye ra lu örgülünün eğilim inde etkin oldu. Soğuk savaş ın en yüksek dönem inde Doğunun karşıs ında sert bir uz laşm az lık polit ikası yürüttü. Ayrıca

polit ik geçm işinde ve ey lem ler in in he definde az d ikkat e a lındı. Bu çe lişki iç inde sadece hedef, araç ve kurban a lışve r iş inde hesaba ge — len şeyle r o ldu. 1990 Kas ım ın ın sonunda eski bir ajan "SpiegeFde yayınlanan bir konuşm asında - Gladio'ya geç işte CIA 'n ın BDJ'y i değer lendirdiğin i aç ık yü reklilikle an latt ı. A lm an Wehrm acht'in in o zam anki sa vunm a subayı Dieter von Glahn, Kuzey Alm anya'daki bö lgese l b ir BDJ ey — lem c ile r inden bir iydi. Bugün daim a aşın sağc ı örgüüer iç inde akt if gö — r ev a lan giz li se rvis in adam ı BDJ'n in yera lt ı sa vaşç ıla r ının am aç lan hakkında: " Biz im gir iş im im iz ve ör gülüm üz, bugün Glad io hakkında ne bilin iyorsa, onlan aynıs ıyla yapm ıştı."* d iyordu. Kitab ın bundan sonraki bölüm ünde bu öncüler in eylem le r i an lat ı— laca kt ır, sadece Federa l Alm anya'daki G ladio'nun öyküsü değil, fak at G lad io'nun kök sa ldığı ideo lojik-yap ısa l topra ğın öyküsüdür.

Der Spiegel, Sayı: 48 26.11.1990. s. 73

II. ÖNCÜLER

SS'ÎN ADAM I

HANS

O TTO'N UN

İ TİRAFLAR I

Takvim le r 1952 y ılın ın 9 Ey lül gününü gösteriyordu. Eski SS - Ha -upststrum führer * ve tüccar Hans Otto, s iyasi aç ıdan bir y ığın sonuç doğuracak it ir af la rda bulunm ak üz ere F rankfurt Cinayet Masas ı'nın kap ısın ı ça ldı. Hans Otto 'nun it ira f ı Am er ika lılar ve A lm anlar aras ında oldukça yoğun diplom atik tr af iğe yol aç ar ken; ülke iç inde ge rek fede ral, gerekse eyalet düzeyinde polit ika c ılar

ile Anayasa Korum a Örgütü

yetkililer in in

apar topar toplantılar

yapm alar ını da beraber inde getirdi. Genç cum huriyet in önünde ola bildiğince hız lı bir şekilde gözlerden uzaklaşt ır ılm ası ge reken utanç ve r ic i b ir skandal duruyordu. Hans Otto'nun Frankfurt Cinayet Masas ı'na bulunduğu itiraf ı, bir hay li "siyasi patlayıcı madde" içe r iyordu: "İlgili şahıs, bir Rus işgali durumunda, köprüleri havaya uçurmak ve sabotaj eylemleri düzenlemek görevini üstlenen bir siyasi direniş grubuna üye olduğunu iddia etti. (...) örgüt üyelerinin, yaklaşık 100 kişinin eğitim gördüğü bir okulda eğitildiğini; kendilerine Amerikan ve Alman silahları verildiğini ve askeri taktik uygulamalardan geçirildiklerini söyledi. Şahsa göre, örgüt üyelerinin büyük çoğunluğu Nazi Almanyasmın Hava ve Kara Kuvvetleri ile SS birliklerinden meydana geliyor. Resmi ağızlardan neo-faşist eğilimlerin kabul gördüğünün belirtilmemesine karşın, bu insanların üye kitlesi içinde ön plana çıkmış durumda olduğunu da söyledi. Şahsa göre; bütün bu işlerin finansmanı için gereken araçları ise Sterling Garwood adlı bir Amerikan yurttaşı sağlıyordu. Örgütün iç siyasetteki hedefleri: Alman Komünist Partisi (KPD) ve Sosyal Demokrat Partisi (SPD) idi." Hans Otto'nun itir af la r ından alm an bu kısa, kısa olduğu kadar da etkileyic i pasaj Hessen Eyalet i İç iş ler i Ba kan lığınca haz ır lanan "Alman Gençlik Birliği (BDJ)'nin Teknik Hizmeti" başlıklı araşt ırm a rapo runun ikinc i sayfas ında yer a ld ı. 121 sayfay ı kapsayan araştırm a, 49 belge ile 200 sayfa süren 20 kiş ise l ve 2 de gazete yorum uyla tam am lanıyordu. Araşt ırm aya ayr ıc a; daha sonra, 7 Oca k 1953'de BDJ 'nin * Nazilerin kullandıkları SS'in ana saldırı gruplarından birinin önderi, (ç.n.) yasaklanm asından sonra büro ve evle rde e le ge ç ir ilen ga zete kupür le ri, liste ler, araştırm a lar , kara r lar ve noüan kapsayan 298 sayfa tutar ın da güçlü b ir belge b ir ikim i de eklenm iş durumdaydı.* Hessen Eyale t i iç iş le r i Ba kanlığın ın üç cilüik araşt ırm asında, giz li örgüt o la rak kurulm uş "Teknik Hizmet"in (TD) gün ış ığına ç ıka r ılış ı, tahkikat ve tahkikat ın ard ından var ılan s onuçlar an be an aktar ılıyor. Araşt ırm a, anti -kom ünist eylem ler iy le d ikkat le r i üzer ine çeken "Alman Gençlik Birliği" ile bu BDJ örgütü m ilitan la r ının kiş ise l düzeyde ele alınm asın ı da kapsıy or. Araşürm a "Teknik Hizmef'm siyasi bakım dan değer lendir ilm esi ile son buluyor. Yapüğı bunun m in

it iraf la ,

sonunu korkunç

bir

zam anla r

h azırlayan

Hans

yılla r ından

sonra

çalışan

genç

çok

insan

vardı.

cum huriyette, Alm an

üyesi Otto

bulunduğu

aslında

oluşturulan savaş

Gençlik

sonrası Bir liği'ne

tek ve

"siyasi örne k

dem okrat ik

ne bağlı

yapacağını " Te knik

d ir eniş değild i. h ale

gru Faş iz ge lm e -

ş aşırm ış

bir

Hizm et

Ör -

gütünün rak

yönetic isi

yaşam ını

burg'da

dünyaya

sınavın ı

verd i.

söm estr mi

geldi.

şöyle

aç ıklayaca kt ı:

Alm an

Hans

zi'nin

Otto

hız la

sonlar ına

yükse len

doğru

Germania"ya

geçm işt i

ki;

unschweig'da ki

ğinde

bir

ardından

Braunschweig "SS

edilen "SS

1948'de şadı.

Yüksek

ör gütü'nde

Oberstrumführer"

aşamalardaki

ile

güneydeki görevler"

kurtu lab ildiği

em ir

A l-

bir

Na -

iz led i. savaş

kay ıt lıd ır.

rütbeyle

Şubaünda ayın da

geçen

es irleri

graf i -

"orta"

sonunu

ay Bra -

D iğe r-

Otto'nun

Savaşın savaş

kar iyer

"SS

yükseldi.

1940

alanlarında

iki

May ısında

sonra

Tem m uz

1934'ün bir im i

henüz

1938

subaylığı

Hans

doldu -

ge liyordu. bu

y ıl

göre vler i,

1942'nin

Am er ikan -Frans ız .

edildi.

tip ik

Ar adan

Bir

henüz

kabul

Unterstrumführer'liğ,e

alınan

rütbeler i ve

gitt i.

"SS-

becere -

yeni

için

o lan

o ldu.

res -

tür lü

yaş ını

anlam ına

gird i.

dört

sonra

(NS DAP) 'ne

onun

onbaşı

Okulu'na

geld i:

Polis

"Doğu-batı ve

ola rak

s ıçram ay la

Hauptstrumführer"

m ında

b ir

üyeliğine

graf iği

"olgunluk"

daha

Pa rt is i

ise

ola Ham -

öğr et im ini

iş in i

daha

kış kırt ıc ılık

yükselt ild i Subay

İşç i ki;

(SA )'n ın

a lan ı

acem i

rütbesi

lat ince

köylü y ılında

lises inde

ger ekç esin i

başlam as ı

kar iyer

uzm anlık

Standarte

ani

Kıtalar ı

bir

kar ar ın ın "Şu

orta

1911

d işhekim l iği

b aş lar ıydı

egem enliğinin

bir

olara k,

başladığı

Sosyalist

y ılı

Hücum

faşist

Nasyonal 1933

boyunca

oğlu

Ham burg'un

ardından

m akam lara

girdi.

yıllar

1932'de

Bunun

bırakt ı.

m anya'da

uzun m em urun

yarım

öğrenc iyken

le r i

Otto, bir

sonra

m iyordum ."

ran

Hanş

sürdüren

elde

kazanılan

asker lik değişik

yaşa cep-

ancak

Ekim

kampında

ya—

, Hans Otto savaş sonrası oluşturulan cum huriyetteki s ivil yaşantıs ı -

Bundan sonra okuyacağınız alıntıların tümü sözkonusu rapordandır. na; tekstil, gıda , iç ki ve am bala j gibi sektör ler in tem silc iliğini yaparak baş lad ı. Hessen Eyaleti iç iş le r i Ba kan lığı görevliler i, hazır ladıkla r ı Te knik H izm et Raporu'nda; Otto'nun Naz i genç liği, savaş ve tutsaklık tan geçen s iyas i ç izgis i üze r ine şunlar ı yaz ıyorlar : "1949yılında İngiliz gizli servisi ile işbirliği yaptı. 'Kardeş lik' üyesi oldu. 1949'un ortasında ise bu örgütten çıktı." Çok sayıda es ki SS subayın ın yapüğı gib i Hans Otto da c ılız ge lir i ni Müttef ikle rin giz li servis ler ine ç a lışara k iy ileşt irm eye ça lışt ı. Ot -to'nun eski ar kadaşlar ı ya ln ızca parasız lı ktan m uzdarip değildi; onlar , f aşist ikt idar ın as ker i yenilgis inin a rdından yeni toplu m sal ilişkilere girm ek, "erkek erkeğe" birar ada olac akla r ı yeni bağlanülar kurm ak is tiyor lard ı. "Kardeşlik" gib i örgütle rde kadim dostla r o es ki, ebed i he — def ler etra f ında yeniden bir araya ge ld ile r. ilk kez 1950 Şubatında kam uoyu önüne çıkara k resm iyet kazanan giz li toplu lukla r dan biri olan "Kardeşlik" örgütü, savaşın sona erm esinden kısa süre sonra, 1945 yılında kurulm uştu.

"BüyükAlmanya Tümeninden "Alman EmekBirlikleri" nn subayları, ingiliz savaş tutsa k- la rıy la bir likte , ortaklaşa "Kardeşlik"'m ilk "Hücrelerini" oluşturdular ve Bat ı A lm anya topraklan üzer inde ilk giz li beyin ordusunu kurdular. Am aç lan -SS'in Avrupa iç in yaptığı planla r ın ge leneğine uygun ola ra k"Afrika'nın hinterlandı olduğu birleşik bir Avrupa" iç in anti-kom ünist bir koruyucu ordunun inşasıydı. Bir i "Geleceğin Alman ordusunun genel kurmayCnm yerini a laca k, "Kardeş Konsey" olm ak üze re iki kom ple tüm eni

"Kardeşlik"'m giz li yapıs ı iç inde oluşturuld u:

"Piyade Tümeni" ve "Panzer Tümeni". Bu giz li as ker i b ir likle r, öze l— likle savaşç ıla rda n ve tecrübeli eski "arkadaşlar"dan m eydana gelm iş ti. Kasım 1950'de, giz li asker i bir lik "Alman Kardeşliği" olara k, Bie le -fe ld'de ki eski subaylann resm en buluşm asıyla kurum sallaşt ı.

Onla r

"Alman askerlerinin onurlarını" tekra r yüce ltm ek istiyor ve Naz i rej i— m in in kat ille r ine ka rş ı sa vaş suçlula r ı davas ı Nüm berg'in "Avrupanın ayıbı" olara k dam ga lanm asın ı ta lep ediyor la rdı. Subayla r bir liği res — m en şunu ilan ed iyo rdu: "Alman askerleri Almanya'nın kurtarılması için ortak bir genel kurmay yönetimi ve Alman tümen komutanlığı altında on tümenlik bir Avrupa ordusu haline gelmeye hazırdır." Kar— deşler in Avrupa vizyonu m utlak bir ır kç ılık sergiliyor ve Avrupa m er — kez li b ir konsepsiyona dayanıyordu. "Kardeşlik"'m program ında; dünyanın paylaşım ı tüm üyle es ki düşünceye göre ka lem e alınm ışt ı: "Büyük Avrupa rüyasının gerçekleştirilmesi, Avrupa'nın hammadde ve ikmal Afrika'yı

temeli

olarak kaçınılmaz şekilde

kapsar."

Savaş sonrasındaki Fede ra l A lm an topraklar ında oluşturulan bu ilk giz li as ker i b ir liğin, bir kilit adam ı vard ı: D r. A lf red Fran ko -Gr ic ksch. D r. A lfr ed A lm an Nasyonal Sosyalist İşç i Pa rt is i (NSDAP) 'ne 1927 yılında gird i. Fa kat 1930'da sadakats iz likle suçlanar ak Otto Strasser'le bir likt e partiden at ıld ı ve Pra g'a sürüldü. Anca k Fr anko -Gr icksch he m en Ber lin'e ger i döndü, Gestapo'ya gird i ve SS içe r is inde parla k bir kar iyer yaptı. Art ık Dr . A lfr ed, SS-Standanter führer'i * ve Hirnm ler 'in Re ich Ana Güven lik Mer kez i'nde personel bölüm ünün yönetic is iydi. A lf red Franko Gr icksch, tar ihç i Ra inhard Opitz'in bir ça lışm as ına gö re; bu görevle r inde özellikle, savaş sonrası dönem de gerekli olaca k iş ler le m eşgu l olm uştu: "Reich Ana Güvenlik Merkezinde, bir yenilgiden sonra yeraltı çalışması yöntemleri için dış faaliyetlerle koordine içinde sorumlu olarak, Reich Ana Güvenlik Merkezi personel şefi ve SS-Standarterführer'i Dr. Alfred Franko-Gricksch görevliydi."** Bu, Dönitz Hüküm etinin arşivle r inde bulunan "Almanya'nın Yenilgisi Durumunda NSDAP'ın Korunmasının Yöntemleri" hakkındaki belgeden çıka r ıldı. Alfred Franko -G r icksch plan lar ın ın ger çekleşt ir ilm esinde, sadece çok az ortak çalışm aya kat ılab ilm işt i. A lf red bundan sonra "Alman Kardeşlik" örgütünü kurdu, oğlunun ifa deler ine göre kaç ır ılara k Pots -dam 'a götürüldü ve bir Rus tutsak kam pına atıldı. Orada 18 A ğustos 1953'de öldü, "ideallerini" pek çok "arkadaşı" sürdürdü. Bunlar ın ara sında "Kardeşlik"'m üyesi Mans-Ulr ich Rudel, eski bir Wahrm acht al— bayı ve becer ikli bi r bom bardım an pilotuydu, şim di Federa l Alm an -ya'da ki neo -nazizm in en önem li kilit adam lar ından bir i olm uştu. "Kardeşlik"m, "Alman Gençlik Birliği" adı a rkas ına giz lenm iş, para m eter giz li bir örgüt o lan "Teknik Hizmet" silah a luna adam alm a gö revi görü yordu. Hans Otto gibi baz ı Wehrm acht subayları, (bu kom plocu çe vreden) yeni partiz an organ izasyonu iç in birar aya ge lm iş lerd i.

Hans Otto, A lm an Gençlik Bir liği'ne 1950 y ılında girdi. Otto, Ham burg'ta bu a şın "Antibolşevik gençlik örgütü"nü yönetti. E llili yıllar ın başlangıc ında sadece A lm anla r ı değil, aynı zam anda m üttefik ler i de; öze llikle "ÖzgürAlman Gençliği" (FDJ) ve Sovyet işga l gücü ne karşı propaganda da yönlendirdi. 1951 Ma rt ında BDJ 'nin bir lik ön derliğin i F rankfurt 'a taş ıd ı. Burad a, "Rapor 1 fMuhalifi üstlendi. Bundan sonra, yeniden kurulan giz li örgüt "Teknik Hizmef'va yönetim ine get ir ild i. Önce "Güvenlik"in bölüm yönetic is i, b ir lik yard ım c ı führer 'i sonra da

"Organizasyon" bölüm ünün

yöneticis i oldu. Çeşit li örtülü ad lar a lt ında, da im a ko nsprasyonla m izahi ka vram la rı adland ırm ayı b ild i: Alan, Yapı, öküz, Pis Kolcu ve Çatırtı. Bu ç ifte organiz asyonun arkas ında ge rçe kte ne giz liydi?

Standarterführer: SS yapılanmasında sancak önderliği * Opitz, Reinhard: Faşizm ve Neo-Faşizm, Köln 1988, Cilt: 2, ı. 16.

BİLGİLER

YOĞUNLAŞIYOR

BDJ önderi Hans Otto'nun ifşaat iç in ağz ım açm adan önceki uzun zam an; bir Federa l A lm an giz li se rvis i "Alman Gençlik Birliği"nm iç yüzü hakkında zengin b ilgi ed inm eye hazırd ı. Kor kan, seçkin, göre v-se ver m em urla r aç ıkça soruşturm a ve gözlem faa liyet ler i konusunda teyvik ediliyordu. Köln'deki, Feder a l Anayasayı Korum a Dair esi; BDJ 'nin kuru lduğu andan itibaren Hessen Eyalet indeki sosyal dem okrat ikt idar ın Anayasayı Korum a Dair esi ve W ie sbad en Eyalet Cinayet Masası'nın başından sonuna kaygılı pek çok rapor ve iz lem e notu bu lunuyordu. Hessen Eyalet m akam lar ı soruşturuyorlar , göz lem yapıyor la r, b ıkıp usanm adan kontrol ediyorlard ı. An ık BDJ'n in kuru luşundan hem en sonra olağanüstü bilgile r b ira raya get ir iliyordu. Wiesbaden Eyalet i Anayasa Korum a Şubesi, genç lik örgütünün oluşumundan sadece beş ay sonra 29 Kas ım 1950'de; genç lik b ir liği— n in önderliğin i yürüten kiş iler in say ısınd an, f inansm an ve haber leşm e sine , ör gütse l yapıs ına de k pek çok ist ihbarat ı tesc il etm işt i. "Dr. Lüth, Paul Egon" adı a lt ında b iyograf ik t ar ih ler, oturduğu yer ve m es le ği

görülüyordu:

"BDJ'nin fikri önderi."

"29. 11. 1950den sonra şimdiye kadarki soruşturma sonuçları" başlıklı "Kısa bir «o/"da Lüth; "Halderie Konuşmalar" adlı b ir kita bın yayıncıs ı ola rak da görü lüyordu: "Takma adı: Peter Bor. Halderle Endüstrinin Bağlantısı. Endüstri ve ticaret çevrelerinden araç sağlan— masına ilişkin katılım." Giz li soruşturm acın ın şüphesi artık bu noktada yoğunlaşıyordu; BDJ-ar kadaş lan Bir leş ik Devlet le rden f inanse ediliyordu: "Başlangıç— ta Amerikalı çevreler tarafından fınansal yardımm mümkün olmadığı düşünülüyordu. Finanse eden (sermayedar) sözümona idealist açıdan komünizme pratik

olarak

karşı

koymak için girişmişti." 600 ka lem den oluşan "5. Kola karşı eylem komitesi - Tehlike listesi Numara 2de" de Hessen Eyalet i Anayasa

Koruyucular ın ın

bilgiler i

"Muhtemelen BDJ tarafından verilmişti." Mer kez

postanesi

kart la r ıyla adres ler i yazılm ış teh like li listes inde soruşturm acıla r tar af ından ka -m uflaj lı adres le r de öğrenilm işt i: "Alıcı posta (sözde) CIC-Acentasvydı."

BDJ tara f ından resm en bildir ilen üye sayısı, bu ilk ve r ilen raporda şüphe çekiyordu: "Eski önde gelen subaylardan oluşan önderlik" diye rapor ed iyordu Hessen Eyalet i Devlet Kor uyucusu, Köln Federa l Şu besine: "Gelecekteki yayın organı 'Alman Gözlemcisi' olarak planlanacaktır." -Naz i m erkez organı "Völkischer Beobachter"\e isim ben zerliği görm ezden ge linem iyordu. Aynı şekilde BDJ'nin "Federal Bakanlıkta tüm Almanlar için sıkı temasa geçmek istediği" de dikkat i çe kiyordu. Kestirm eden, raportör Federa l Anayasayı Korum a Daires ine dosta ne bir m esaj yöneltt i: "BDJ hakkında eksiksiz açıklama için, finans— man sorununun kesin önemi vardır. Buradan hareket eden soruşturma tüm federal bölgeler hakkında araştırma yapmak zorundadır. BDJ'nin Federal yönetimindeki enforme edilen kişisel çevreler izafi olarak kü— çük ve ayrıca ağzı sıkıdır." Bir kaç gün sonra, 2 Aralık 195 0'de Wiesbaden Eyalet i Anayasa Korum a Dairesi, Köln'e bir iz lem e r aporu gönderdi. Raporun giz li ol duğu, yüksek hüküm et danışm anı Schm idt'in im zasın ı taşıd ığı, 1/50 kay ıt num arasın ın konulduğu görü lüyordu. Finansm an sorununda yeni b ilgiler de toplanacakt ı: "BDJ'nin finansörleri, doğal olarak örgütün federal yönetim üyeleri tarafından gizli tutulacağı gibi, tanınmış en— düstri firmaları sahipleriydi. Güvenilir kaynaklara göre; aşağı-yukarı Bosch, Salamander, Reemtsma ve Sarrod firmalarından 60fınansör-dü bunlar.

Bir Amerikan yardımı

hipotezi

tekrar reddediliyordu."

Yükse k hüküm et danışm anlığın ın Köln'de ki fede ra l şubeye BDJ m eseles inde gönderdiği yazıla r ın üzerinden sadece birkaç gün geçm iş ti. 7 Ara lıkta Schm idt, Hessen Eyalet i İç işler i Bakan ı olan polit ik şef ine m ektubunun bir kopyasını yollad ı. Bunda Schm idt, BDJ olayında "kronik bir tehlike" görm ediğin i be lirt iyordu: "Eğitim malzemelerinin, propagandaların içeriği ve tonu, sağ radikal bir çizgiden vazgeçmekle mümkün görülebilir. BDJ bu nedenle kontrol allına alınabilir." Ve bir kez d aha Bonn'a iy i ilişkiler in b ir kan ıt ı sunuldu: "Şimdiye kadarki tüm soruşturmalardan anlaşıldı ki; BDJ Federal Almanya'daki en yüksek makamlarla (özellikle Tüm A lm anya Sorunlar ı Ba kan lığıy la ) bağlantılara

sempatiye

sahip." 19 A ra lıkt a Schm idt yeniden, bir kez daha, bakana "kişisel" olar ak yazd ı ve 17 Ara lıkt a Frankfurt 'ta yap ılan BDJ'n in Bir inc i F edera l Konferansı'n ın oluşum unu rapor ett i: "Federal Cumhuriyet'in tüm böl— gelerinden, modern lüks otobüslerle, aşağı-yukarı 300 delege geldi." Mem urlar a ç ıkç a şaşırd ıklar ın ı not ettile r : "Konferansın izlenmesi tüm delegelerin çok sıkı kontrolü yüzünden iyice güçleşmişti. 6 saat süren konferans kapalı kapıların arkasında ve çok disiplinli olarak yapıldı." Dev let koruyucusunun raporuna göre "Güçlü bir sağa yönelen grup doğurabilmek için,

kaliteli

insan

malzemesi kullanılmıştı."

Hiçb ir basın ın yazm adığı toplant ın ın en yüksek noktas ın ın, rapor törü anti kom ünist "Barbarlığa Karşı Savaş Gruplarının yöneticis i, aynı zam anda bir teo log o lan Prof. Em st Tillich'di.* Yükse k Hü küm et danışm anı Schm idt göz lem raporunda şunları yaz ıyordu: "Tillich, bolşevizme karşı tüm direniş gruplarıyla sıkı bir işbirliğinin gerekliliğini raporunda vurguladı. Berlin 'deki BDJ'ye ve barbarlığa karşı mücadele toplulukları arasında olabilir işbirliğini öneriyordu." BDJ'n in toplantıla r ı ve feder a l yönetim in hakkında benzer raporlar daha sonraki a ylarda da Wiesbaden devlet koruyucular ı tar af ından Köln'e düzenli olara k gönderild i. Her zam an da sıkı kontrol yüzünden içine sızm an ın (nüfuz etm enin) çok güç olduğunun önem ine dikkat çe kildi. Bir kez yüksek hüküm et danışm anı Schm idt, gerçe k rapor la r ın rolüne güvend i ve t edir gin oldu. 11 Ara lık 1950'de Schm idt Anayasa Korum a Federal Şu besinde "Bay Reg. Direktör Merz.." notuyla "şüp— heli bir kaynak"um rapor aldı. Bunda "Tüm Alman Sorunları Federal Bakanlığı tarafından önemle tamim edilmiştir." şeklinde BDJ'n in politik bir a f işlem eler i bulunuyordu. "Stalin'in ajanları" başlıklı af iş le r bir Avrupa bir liğinden sözediyordu. Schm idt, m eslektaş ı Mer z'e : "BDJ'nin çıkardığı afişler konusunda,

doğrudan ya da dolaylı olarak Tüm Almanya Sorunları Federal Bakanlığının izni olup olmadığmı bilmem

beni

ilgilendiriyor" diye yaz ıyordu. 6 Oca kta Sch m idt bir kez daha "Federal Bakanlıklardaki olası bağlantı adamları hakkında" araşt ırm a ist iyordu. Bu arada bunlar hak kında şunları duym uştu: "İlgili bağlantı makamı olarak, federal içişleri bakanlığındaki, bakanlık şefliğinde, gençlik konuları raportörü Dr. Heinrich Lades sorunu getirmişti. Dr. Lades, Münih'teki "Alman Gençlik Arşivi"nin kurucusuydu. Gençliği korum a raportörü, BDJ f e deral yönetim üyesi Erhard P eters 'le aç ık iliş ki iç indeydi. Lades ise fe deral

şansölye lik m akam ındaki

"Bay

Salata"yl& iyi iüşkile r iç indeydi

* "Barbarlığa Karsı Savaş Grupları" resmi olarak 1948'de Batı Berlin'de kuruldu. Esas amacı SBZ'de ve daha sonra DDR'deki politik tutukluların kurtarılmasıdır. Ardından bunlara Bau Alman makamlarının da yardıma olduğu bir 'izleme servisC, sonra da bir "kaçırma servisi" ve bir "merkezi karloteks" kuruldu, "izleme servisi"nin bu ya da şu 'bölgede' tutuklu, aşağı-yukarı 30.000 kişilik bir personeli vardı. Amerikan gizli servisi "Counter hıtelligence Corps" (CIC) tarafından değerlendiriliyor ve bunlardan bir etki ve ajan ağı kurulması amacıyla yararlanıyordu. Hayırsever çalışmanın yanında hemen haberalma servisi soruşturma çalışmasıyla birlikte eylemsel örgütlenme biçimleri -BDJ şubesi "Teknik Hizmefin tersine- resmen "Barbarlığa karsı savaş gruplarrnm resmi eylemliliği ön plana geçiyordu. Ellili yılların sonuna kadar, DDR'den "akiif kurtuluş" için daima radikal eylem biçimleri gündeme getirildi ki; köprülerin uçurulması gibi sabotaj eylemlerinden sanayi casusluğuna kadar. Başlangıçta "Barbarlığa karşı savaş grupları" Amerikan makamları tarafından olduğu kadar Almanlar tarafından da finanse edildi. Sonunda ilkin 1959'da soğuk savaşın çoğu acemice öne atılan cephe organizasyonu, rüşvetçilik yüzünden aparat olarak bizzat CIA için hiç de taşınmaz hale geldi. ve

"Bay Küpp" (Tüm A lm an Sorunlar ı Ba kan lığO 'e ya rdım ed iyordu. 16 Martta W iesbaden'den tekr ar b ir yaz ı ge ld i:

hakkındaki

faa l

soruşturm acı

Bodo

Bunda BDJ'nin "eyalet gençlik yönetim?

Rein hardt açıklıyordu:

"R. sağlamdır. HJ- sürgün

önderi ve eyalet yönetimi aracılığıyla esas olarak suç işlemiştir." 4 N isanda Köln'de öze llikle " iç bölge ey lem i" hakkında ilk rapor ortaya ç ıkt ı. Rapor "X Gününde (eyalet topraklarına saldırı)BDJ'nin hazırlanmasını" içer iyordu. "X olayında" BDJ'nin yer a lt ı faa liyet ine geçm esin in zorunlu luğu, eya let yönetim ine haber ve r iliyordu. Bat ı it tifa kı sa vaş önderliği, ötekile r in yanında "Amerikan telsiz telgrafları— nın eklemlenmesi"ylc

yardım a

koşuyordu.

Haber servis le r inin şaş ırtm as ı gitt ikçe yoğunlaş ıyor, karm aş ıklık da büyüyordu. "BD/ 'nin federa l önderlikte ki ilgili kiş ilikle r inin Do -ğu 'yla işb ir liği "fikri eyalet dairesine" zam an aralığı get ird i: Bu, da ire iç in öze llikle te laş landır ıc ı sanı, Do ğu'yla kontağı olan iki BDJ eylem cis in i hoşnut ediyordu. Bu iki eylem c in in ana babası "bölge"d& yaşıyordu, am a daha sonra oğulla r ının faa liyet ler i yüzünden Bat ı'ya sürü l m üşlerdi. BDJ önderine karş ı b ir ihbarda bulunm ası yüzünden soruşturm ala r la, yet kilile r öt eki enform asyonlar ı, öze llikle BDJ önderle r i Pau l Lüth, He ine Schlipplack, Erha rd Peters ve Ge rhard Bischoff ha kkında kişise l bilgile r ed indi. İhbar la r -suist im a l şüphesi yüzünden - zanlıla r iç in h içb ir takibat la bulunulam ıyordu, Lülh'e karş ı e vlenm e vadede r ek do landır ıc ılık yapm ası yüzünden bir ihbar geç ic i o lara k iş lem e konul m uştu. Bir kaç e v a ram asıy la devlet korum ası iç in yarar lı m a lzem e gü -nış ığına ç ıka r ıld ı. "Suçlamalar da böylelikle kanıtlanabildi, ki bir ya— şam biçiminin yönetim kurulu üyesini manevraya sürükledi, başvurusundan hiç söz etmeden". BDJ saf lar ından ge len tebligaün din lenm esinden Hessen Anayasa Korum a Daires inden 9 N isan 1951 ta r ihli b ir rapor tekrar landı. Bu raporda şöyle deniliyordu: "Şimdiye kadar yeni PKV'ler satın alındı ve üç konut inşa edildi." Frankfurt C inayet Polis i ayr ıca Bad Ham burg ve Wiesbaden'deki öze l ga rnizon lar ı yoğun şekilde z iyaret etm eye çalışt ı. "Kasa

revizyonuna şimdiye dek hiç rastlanmadı. Kasa Schlippleck, Peters ve Lüıh'ün elinde bulunu— yordu (... ) Nakit para ödemeleri Lüth aracılığıyla yapılmak zorunday— dı." Yet kili m em urlar ilk kez, üyelere yapılan ödem elere ilişkin aç ıkla m a yaptıla r. Resm i görevliler in d ışında BDJ önder ler ine eyaletten 17 b in kilom etre uzağa gid iş ödem ele ri yapılıyordu. Görgü tanıkla r ının i fadesine

göre;

"685 üyeden aşağı yukarı 32si esas olarak faaldi."

Bir inc i başkan la rdan Heinz S chlipplack'm ve rdiği personel sayıs ı, sor gulam ası sır asında sürdürülen takibatta bulunm uştu: "1929'da Reichswehr Savaşın nunda kurtuldu.

(İstihbarat Bölümüne)

gönüllü

olarak

katıldı.

soistihbarat

Bölümünün

1950ye kadar Ren

BDJde esas faal elamanlardan

üsteğmeni West-falyada

oldu. hayat

3JI.1949'da sigortası

Hers-felddeki Rus askeri tutsaklığından temsilciliği yaptı.

Temmuz

1950de

biri oldu."

Paul E gon Lüth'ün devlet korum acılar ı a ras ında Peter Bor ta km a ad ını ku llanm ası d a ilginçt i. Genç yazar Fede ra l A lm an Genç liği iç in de özellikle öne ç ıkan b ir f igür ha line ge lm işti.

"DÜŞÜNSEL FÜHRER" Spiegel, 6 Ağustos 1986 Çarşam ba günü bir ka lp kr iz inden ölen eski "Gençlik Önderi"nc tanrıdan rahm et diliyordu. Paul Lüth, hak kındaki m a gaz in haber in 30 sat ır uzunluğundaki anm a yazıs ı, "Yazar"m savaş sonrası eylem le r i J ıakkında da ayrınt ılı b ilgiler sunuyordu. Anm a yazıs ını ge rç i SpiegeTm, biyograf ik notla r ın 1951'de ki 3 ncü baskıs ından ald ığı anlaş ılıyordu. Sadece sonraki başarıla r ıyla des teklenere k şöyle tam am lan ıyordu yazı: "Yirmi yıl boyunca öğleden önceleri Kuzey Ren Rengshausen de köy doktorluğu yaptı; öğleden sonraları da nefis kaleme alınmış diziler, öfkeli polemikler ve her yıl en azından bir kitap yazardı. Kitaplar genellikle günlük yaşam, işdün-yası, tıp tarihi, eczacılık, genetik, jeriatri, Alman şairleri ya da Japon lirik şiiri üzerineydi. Ama daima tekrar tekrar hekimlik sanatındaki hokkabazlıklar üzerine olurdu. Tüm kitaplarının baskı sayısı bir mil— yonun

üzerindeydi."

Spiegelm saygılı kiş ise l kronolojik bilgi akt ar ım ı sürüyordu: "Federal Alman sağlık kurumları hakkında zengin bilgisi, bazı kereler öfkeli tahlilleri (...) kızgın cücelerin kinlerini kabartıyordu, fakat sosyal tıpla ilgili iki fahri profesörün ve nihayet kamuoyunun etkisinin Lüthün savaş sonrasında yazar ve gençlik önderi olarak doktorluğa dayalı katkısı ile unutulmayan bir hizmet sunmuştur." Kitap yazan dostlar ı, Paul Lüth'ü ilk ge liştiren ler o lm uştu. 192/51/ V -RI ta r ihli 9 Nisan 1951'de haz ır lanan Wiesbaden Eya let Anayasa Korum a Da ires in in bir raporunda yeni yayın lanan kitaplan sayılıyor— du. Konular ına göre kitap lann döküm ü şöyleydi: "ilkbahar, (1946),

"ipek

Kılıçlar,

Kadınlar"

(1942),

Gibi Ay" (1947),

"Alfred Döblin'e Armağan" (1948) ,

"Japon

"Başlangıç" (1947),

"A/ editasyonla r"( 1948),

Felsefesi"

(1944), "Yazarlığın

"Düşünce ve Şiir" (1947

Tarihi"

ya da 48) ,

"Halderle Konuşma" (1950)

Spiegelin yazısında "şahsın" gazetecilik dene yimlerinden d e söz ediliyordu: "1949'da Frankfurther Allgemeine Zeitung'un dizi yazılar redaksiyonunda gönüllü

stajyer olarak

çalıştı."

Bundan, aynca Devle t Korum a Protokolünün soruşturm ası, Paul Lüth'ün palavr ac ı ola rak rol oynadığı baz ı saçm a lıktan ort aya ç ıkard ı.

20 Haz iran 1921'de Potsdam 'ın Per leber g'inde dünyaya gelen Lüth, Mayıs 1952'den itiba ren ilk BDJ Genç lik önderliğinin fonks iyonunu yerine get irm eye başlad ı, önce yaşam ını tüm üyle düzene soktu: O rta okulu ve liseyi doğduğu kcnue okudu, 1940 ilkbahar ında okulu b it ir di. Bundan sonra hem en, artık savaşan H it le r'in Wehrm achl'inda aske— r i hizm ete koştu. Bir m id e rahatsız lığı yüzünden 1942'de aske r i hastaneye yatm ak zorunda kald ı. Bu s ırada daha sonra evle necek oldu ğu kadın ı t an ıd ı. P aul Lüth, 8 May ıs 1943'de kadından evlenm e iç in 'e vet' sözünü ald ı. Lüth'ün ordudaki son hizm et graf iği, sıhh iye astsu baylığı o ldu. Rostock Ünivers ites inde üç söm estr tıp okudu. Savaşın sonunda artık Wehrm acht'ta değild i, çünkü m ide rahats ız lığı yüz ünden 1944'de ordudan çıkar ılm ışü. Hessen Anayasa Koruyucuları ar aştırm a r aporla r ında Lüth'ün tıbbi kar iyer i hakkında ka r ış ık (m ide bulandır ıc ı) şeyler yazdıla r : "Perleberg askeri hastanesinde Lüth, 1944den itibaren sıhhiye hizmetinden ayrılana kadar çalışmak istedi ve orada Poznandaki hükümet yetkilileri tarafından tehlikeli biri olduğu kabul ve tasdik edildi. Lüth, Nazi Doktorlar birliğinin o zamanki başkanı Dr. Wilke'yle tanıştı. Lüth, Rusya üzerine yürüyüş sırasında ilaç yüklü kamyonlarla Elbe üzerinde gidip

gelirdi."-

ikinci Dünya Savaş ından sonra Lüth'ün kişesel yeniden başlangıc ı, t ıp öğr enim in in karş ıs ında daha sonralar ı olab ild iğince isteks iz dav randığı aç ıkland ı: "L. 1945 yazında Waldorf ta oldukça tantanalı Dr. Lülh'e dönüşlü. Ordaki kaymakamlık makamında sözleşmeli doktor olarak bir göreve alındı ve bu görevde de kaldı. Poznandaki yaşamı boyunca tıp doktoru unvanını taşıdı. 1. 12. 1945den 31. 8. 1946'ya kadar kaçak doktor olarakfaaliyet gösterdi. Doktorluk bilgisinden duyulan şüphe üzerine görevine son verildi." Lüth, sadece akadem ik hayat ında bira z gevşe klik kaz anm akla ka l m adı, m esle ki düzey olara k da gene llikle , doğum tar ih inde iki y ıllık ger iye gidiş le beklem eye geçt i. Lüth'ün polit ik ge liş im i savaştan sonra öze l bir seyir iz led i. Önce le r i "spiritus rector" (Araşt ırm a Raporuna göre ) olara k "Federal Alman Gençliği"vâ en azından hiç zahm etsiz inşa ett i. 1952 Mayıs ına dek b ir liğin resm i önderliğin i yaptı. Po lit ik m uhalif liğin i de tesc il e de rek. .. 1946 yılı baş lar ında Wa ldorf t a KPD 'ye ( A lm an Kom ünist Part i si), bir f ıra ksiyonu olm aks ız ın girdi. İç işler i bakan ının raporunda bu angajm an hakkında şunlar yaz ılıdır "O, formasyon kurslarını yönetti ve bu partinin üyelerine Marksist Leninist konferanslar verdi. KDP tarafından resmen çıkarılmadan, parti üyeliğinden Waldorf tan ayrılırken otomatik olarak kendisi çekildi." Mesleki ve polit ik yönelim i de en azından bir problem oluşturu yordu.

Paul Lüth,

şahsi

gücünü her keres inde yanlış kullanm ıyordu, eğer gözünün önünde bir hedef belirm işse... A lm an Genç lik Bir liğinin "propaganda şefliğinden, sadece resm en a lt ı ay göre vde ka ldığı " Te kn ik H izm et" giz li bir liği keş fedilene dek. Daha sonralar ı baz ı s ilah ar kadaştan lider lik st ilinin o ldukça se rt ve otor iter olduğunu rapor edeceklerd i. Lüth'e karş ı yürütülen daha sonraki hazır lık soruşturm a sında Frankfurt savc ıs ı taraf ından göster ilen tanıklar ın an latt ıklar ına göre ; "BDJ örgütü, dışarıdan bakıldığında demokratik bir düzen içinde olduğu görülen, ancak önemli sorunlarda birlik önderliği tarafından, özellikle birlik önderliği üzerinde büyük etkisi olan Paul Lüth tarafından emirler veriliyordu. Çünkü parasal sorumluluk ondaydı. Onun arzusu mali araçları elinden çıkarmamaktı." BDJ'ye t ransfer le r in yaşandığı 5 Oca k 1953'de Em st He ider ad ın daki bir BDJ "yoldaşı" Baden -Württem berg BDJ- eya let b ir liğinin başkan lığına bir m ektup yazarak Lüth'ün bir liğin para la r ıyla sıvışt ığını aç ıklad ı. S kandal örgütün nam uslu ve sadık angajm an ı He idcr li derle r iyle şöyle hcsaplaşıyordu: "Her keresinde sizlerden biri, bir Paul Lüthün ahlaki yaşam biçimini uyguladınız. Biz ayda iki kişi

bir araya gelemezken, her gece Frankfurt'un pahalı gece lokallerinde ya da kumarhanelerinde niye ayyaş geziyordunuz?" Düşünsel önder (führer) örgüüenm e ve propaganda nite likle r inin ne değer taş ıdığı ko — nusunda hiçbir f ikir ile r i sürem iyordu. "Lüth için her işin başı paraydı" diye yazıyordu BDJ üyesi Heide r : "Tüm incelikleriyle, yüksek konforlu bir konut; doğal olarak bir adam için mutlaka gerekli, 'ölçüleri belli' hali vakti yerinde evlerden bir kadın arkadaş (...) Ülke içinde pahalı iş ve tatil gezileri ve hem de uçakla." Lüth, o zam anlar böylesi durum larda, da im a Mercedes 170 S m arka za r if bir otom obil kullanır dı. Görgü tanıkla r ından bir i Lüth'ün kara kt er ine ilişkin, öze llikle güç lü bir ış ık yakt ı. Crist iste l ve W ilhe lm Kohl ç ift i, A ra lık 1952'de sa v cılık önüne çıka r ıld ılar. On lar, öze llikle Dem okrat ik Alm anya Cum -huriyet i'nde büyük riskle r a lan BDJ'n in resm i a raç la r ının dış ında, kadın ve er ke k tarafta r lar ın ın ilişkiler indeki insafs ız lıktan söz e lt iler. "Demokratik

Kültür

Birliği"

bölge

sekrete r i

o lan

Wilhe lm

Kohl,

De m okratik

A lm anya

Cumhuriyeti'nden kaçm ak zorunda ka lm ışt ı. "Çünkü, BDJ'nin Haziran 1951'deki enformasyon raporunda bölgenin Demokratik Kültür Birliği çalışması hakkında gizli bir rapor ortaya çıkmıştı." Rejim e karş ı faa liyet gösteren öteki ant i kom ünist savaşç ıla -nn yaptığı gib i Kohl, böylesi yayın lar la aş ınya kaçm ışt ı. Kaç ışı s ıra sında kendis in i bekleyen bir çocuğuyla kar ıs ın ı bile geride bırakmış tı. Lüth'ün okul arkadaş ı ve Tekn ik H izm et önder ler inden Erha rd Peters; "Onu, bölgesinde eski mesleği olan askerliğe çağırdı. Onu telsizci yapmak, istiyordu." O,

daha

sonralan

"önderlik nitelikleri"ni gösterm ek

telsiz

telgraf eğitimi

vermek

da iç in

ar kadaşla r ını

arad ı.

W ilhe lm

Kohl, kaç ış ından sonra aynı zam anda Be r lin BDJ sekrete r liğinde Lüth'ün as ıl tem silc is i o lar ak "direniş çetelerinin üyelerini" çekip çevirm ek iç in göre v üstlendi. "BDJ üyelerine karşı bu dönemde, doğu bölgesindeki direniş çevrelerini kapsayan bir tutuklama dalgası başlatıldı. Bazı kaçak üyelerle müzakereden sonra, bölgedeki direniş çevrelerinin çalışmasını örgütsüz, güvenliksiz ve taktik ön hazırlıklarla yap— maları kararına varıldı. Dikkatsiz şekilde yararsız bir işe girdi ve onun için tehlikeli bir çalışma başlamış oldu." Paul Lüth, "bölge"dcki ajanla r ı iç in habera lm a ça lışm asındaki bu acem ice çabanın h ayati b ir tehlike anlam ına ge ld iğin i bilm ek zorun daydı. Wilhe lm Kohl'ün sorgusunda; profesyonel olm ayan cehalet in serzen iş i hakkında bir kan ıl bile bulundu ve Lüth Alm an Alm ana bil — dikle r ini ç ifte bir oyun haline get irm eyi hesaplam ışt ı. Kohl tara f ından aynı zam anda diren iş bölgesi üyele r inin sayıs ın ın döküm ü istendi. İ lk diren iş lerden sonra Lüth, bu tit iz listey i yaptı. Az sonra, 1951 Tem m uzunun sonunda Dem okrat ik Alm an Cum huriye-t i'ndeki bu direniş çe vres in in aşağı yukar ı 40 üyesi tutuklandı ve ço ğunluğu ağır ceza lara m ahkum edild i. Kohl, protokolü şöyle anlat ıyor du: "Ağustos başında Lüth, bu tutuklamalar yüzünden Berlin e geldi, listeye göre yapılan soruşturmada Frankfurt'tan yanında getirdiğini anlatarak açıkladı -bu bozukluk sonraları hiçbir zaman bulunamayacaktı." Küçük bir a vuntu olara k BDJ önderliği tutuklu tar afta r lar ı iç in, Ber lin'den b ir ke reye m ahsus 800 m ark gönderm işt i. Kohl s avc ıya bu nun sadece 270 m arkın ın harcandığından söz etm işt i. "Geri kalanı kaybolmuştu." Kohl ve K laus Rost adında bir d iğe r BDJ'li Lüth taraf ından BDJ'den aülm a iş inde bir likte çalışm aya soku lm uştu. Çünkü direnişç i ler in listes inin yay ınlanm asıyla ilgili notlardan bir inde Lüth

olayın

sorum lu luğunu

alm ak

ist iyordu,

iç ler inde

"biraz süzgeçten geçirilecek" kiş i

bulunuyordu. Lüth'ün okul arkadaş ı Peters, Wilhe lm Kohl'ün çok esaslı b i r nedenden ötürü yakapaça kap ı dışa r ı ed ildiğin i aç ıklad ı. Ya rgısa l tanıklığın tutar lılığından duyduğu korkuyla Kohl, Peters'le konuşm alar ın ı reddetti. Peters; "BDJnin yanında bir örgüt kurmuştu. Esas olarak subayların emri

altında bulunuyordu. Tek yürürlüğü sadece düzen, disiplin kurabilmekti, bu örgütün varlığı tehlikeye düşerse (... ) Peters, bu ilişkide en azından vatan hainlerine karşı başka araçla— rın da kullanılmasının mümkün olduğunu söylüyordu. Ben hemen hemen söyleyebilirim ki; bu ilişkide "davadan döneni vurmalı" sözcükle r i de kullan ılıyordu. Kohl'ün kar ıs ı Christe l bu olay üzerine çok açık bilgiler verd i. Ay nı zam anda direniş çevr esiy le ilişkiler i o lan bir tan ıdığı ta raf ından Tem m uzda ziyaret ed ilm işt i. Bu kişi daha sonra Brandenburg hapish a nesinde 25 y ıl zorunlu ça lışm a cez asına m ahkum edilm işt i. Chr iste l, Kohl'e

Dem okrat ik

lin'de ki

kocas ından

bir

anlaşmazlık

şunlar ı kilde

A lm an selam yüzünden

Klaus

yaptığı kaldım."

Rost

bilinen

BDJden

"Kocam

söylem işt i:

Cum huriyet i'ndeki get irm işt i

kad ın

kendis ine

çıkarıldım."

'katledin'emriyle

'kat liam 'dan

haksızlıklar

söz

yüzünden

diren işç ile re dem işti

Savc ıya

somut

tehdit

ediliyor."

ediyordu:

"BDJ

böylesi

bir

ki:

Be r "Lüthle olarak

Aynı

şe-

önderinin

bana

muameleye

maruz

Bunla r ın sadece b ir gö zdağı o lup olm ad ığı ya da c iddiyet in in oldu ğu o kadar önem li de ğil. Paul Lüth, her ker esinde bu tür olaylardan sonra bir ay hazır lan ıyor, olab ildiğinc e anlaşm az lık çıkar ıyordu. "Paule ait" yazılı b ir evra k çantasında soruşturm acılar, 3. 9. 1952 ta r ihli bir not buldu: "Burada 7.65 mm kalibrelik 946330 numaralı 50 fişekli mavzer silahının teslim alınmasıyla meşgul oluyorum." Gerekli s ilah la r Aschaf fcnberg yöres i kaym akam lığına u laşt ır ıld ı. 20 Eylü l'deki di le kçes inde "sayısız yayınlara" dayandırm ışt ı, "Stalinistlerin çıkarları— nın esas merkezine ne yazık ki" düşm üştü. Aynı zam anda, uygun bir ref erans la hare ket ed iyordu: "Devlet sekreteri Bay Dr. Lenz bana yeniden kısa bir yazı yazdı, bunu ben her zaman severek taşıdım. Alman Gençlik Birliğinin çalışmasında Federal Hükümetin anlamında ifade— sini

bulacağına

güveniyorum."

Paul Lüth'ün pek çok yaz ıs ı, ka re kter ist ik değe rde bir yaz ıydı. S i lahla r ın ç ıkar la r ı hakkında çok aç ıklayıc ı o luyordu. Öteki kitap la r ının ters ine bu yazıla r ı sadece çok s ın ır lı bir okuyucu çevr esin i düşündürüyordu. "YURTTAŞ

PARTİZAN"

-SIKI

GİZLİLİK

Küçük, e lde taş ınaca k kada r, 75 sayfa hacm inde, c eket ceb ine so kulab ilec ek "X olayı"nfrd doğru davranış va 'zeden küçük bir inc il deni leb ilir . Pau l Egon Lüth'ün m uhtıra sı bir tür "Kent Gerillasının El Kitabı" benzer i b ir şeydi. Ters ine ç evr ilere k po lit ik işaret le r de den ilebilir . "Yurtt aş ve Part izan" ın çeş it li dille rde ikinc i baş lığı da bulunuyordu: "Direnisin Dünü, Bugünü ve Yarını Üzerine". İç indekile r, m e vcut dünün ideolojik haz inesinden kaynaklanıyor. 1951'de yayınlanan cep kit abı Tekn ik H izm et 'in yoldaşlar ı iç in polit ik rehber ve stratej ik doğ ru çiz gi olara k geç er liydi. Tekn ik H izm et sa vaşç ıla r ının, beklenen ye — ra lt ı savaş ın ın büyük gününde ideoloj ik inşa ve içe r ikse l haz ır lıklar ı sadece b ir kaç sayfa lık ka ğıt la vurgu lan ıyordu: Lüıh 'ün stratej ik m a ka les i ( ince lem esi) ve Lüth'ün dilini ve üs lubunu açıkça be lli eden pır ılt ı sı "sıkı gizlilik muhtırası" yiı. "Direniş Faaliyetlerinin El Kitabı" ola rak p lanlanm ışt ı. Fa kat sonradan numara landır ılm ış baskıla r ının m üre kkeb iy le sadece Te knik H izm et kadro la r ı iç in yaz ıld ığı anlaşılı yordu. BDJ'n in tüm öteki yaz ılan p iyade asker le r i iç in, A lm an kit le le r iç in, vat ansever gen çlik iç in yazılm ıştı: "Enformasyon hizmeti", bro şü rler, bild ir iler.

"1939dan beri dünya, totalitarizme karşı kesintisiz bir savunma savaşı içindedir." diye başlıyor du BDJ ideolo gu Paul Egon Lüth, ilk bilim se l ince lem es ine : "Elinizdeki kısa yazı, tarihsel ya da diyalektik eksiksizlik kaygısı gülmeden yolgöstericilerin bazı bakış açılarını açıklamayı

denemek

istemektedir."

Genç yazar bundan sonra çok çabuk soruna yaklaş ıyor; polit ik m u halif i (s iyasi hasm ı) m uhtırasında kısa ve kest irm eden tanım lıyor: "Sadece güç (iktidar) barışı getirebilir, 1939dan beri kesintisiz zenginliğini artırmaktadır. Sürekli yeni ilhaklarla: Sovyetler Birliğil". Burada tüm yurtsever A lm an yoldaşlar a büyük görevler düşm ektedir : "Faaliyet burada savaş önderliğinin yeni tarzıyla ilgilidir. Tam da askeri hazırlık, yürüyüş ve planlama gibi. Eğer biz bu programı yürütmek ve uygulamak istiyorsak, savaşın dolaylı tehdidi altında olduğumuzu söylemeliyiz ve söylemek zorundayız.

Fakat

Bat ıdaki

hayatın gerçe kliğine

bir bakış Bau A lm anya'da, Fransa'da, İngi lter e'de ya da İta lya'da o lsun olm asın, İ sveç't e ya da Am erika 'da olsun ya da olm asın bunu çok açık şekilde görürüz! Dünya bolşevizminin besinci kolu faaliyette. Bundan dolayı savaş, dünya bolşevizminin tehdididir. Tüm politik planlar ve gayretler bu inatçı gerçeğin dersini gözönüne almak olmalıdır." (Orj i-nalde a lt ı ç iz ilm iş) . "Cephesiz savaş"ia, "düşmanın cephesi bölgemize derinliğine uzanıyor! Muhalifler sadece ceplerindeki parti kitabıyla komünistler de— ğildir, aynı zamanda yurttaşımız "kripto-komünistlerdir" de. Bunlar -çoğu kezfarkedilmezler- Sovyetlerin parti yandaşıdırlar." Ve her gün BDJ'nin şef ideolo glar ı Doğudan düşm an sald ır ıs ı bekle r : "öyleyse X olayı her zaman tehdit etmektedir. Bu düşman tablosunun mantığı: "Bu

olayda

sadece, her zaman için hazırlıklı bulunulur." "Vahşi keskinliği içindeki ilişkiler" d iye yazıyor, "Yurttaş ve Partizan" aras ındaki far kı vurgu la rken : "Yurttaş mülkiyetine bağımluiır, yurttaşlığı mülkiyetinin elinden alınışıyla son bulur. Partizan hükme— dendir: O, çöküşü, yıkılışı üstünlüğe çevirir: Bizim ne yaptığımız sadece bunların tümüdür- Partizanlar kurtuluşun kay ıhıdır. (...) Partizan yasadışıdır. O, bu nedenle mutlaka savaşçıdır. Onların güvenlikleri sadece kendileriyle bağımlıdır. Doğru ilişkiler, kapalılık, dayanıklılık. Partizanın

hiçbir yardımcısı yoktur,

doğrudan

tanrıya

bağluiır!" "Xolayı"nĞa, bu yeni tanım lam a lanyla "özgür dünyanın yurtseverleri" "ülkelerin üzerini bir ağ gibi kaplayan gizli topluluk" oluştururlar . Ver im s iz cntcllektüc l tart ışm a lardan başka bir şey olm ayan hiçbir m asabaşı toplant ıs ına kat ılm az lar. Fakat köşesinde duran dağ ayakka— bısına bakarlar ve bilirler ki; X olaymda yola düşeceklerdir ve ilk sa— vaşan

kalabalığa

katılacaklardır."

Pasif d ir eniş zam an ında da, "erkek ve kızkardeşlerin demirden perdelerini" açm alar ına yârdım ederler. O zam an akt if ve aç ık diren iş an ı ge lir . Sonunda eski yoldaş lar ın saat i ç a lar : "Çaprazlanmış ve gerilmiş-se o zaman açık direniş başlayacak demektir: Partizan sahneye çı— kar... " "YÜKLÜ

B Î R DAVA"

1949 sonbaharında Pual E gon Lüth, Frankfurt Allgemeine Zei-tung'un dizi yaz ılar reda ksiyonunda gönüllü stajyer ken "yüklü bir davadan söz etli: "Son savaştan çıkıp gelen genç insanlar (ilk planda subaylar) halkın sağlıklı esas cevheri olarak örgütlendiler". Es ki su baylar ın "reorganizasyonu" bir "savunma hizmeti" inşasın ın tem e l aşa m asındaki am aca hizm et ediyordu. Bu insanlar "Bir Rus işgali ya da bir içpolitika krizi durumunda kadro oluşturmak için yedekte tutulacaklardı. Kısa zaman içinde seçkinler olarak artık yeniden duruma egemen

olacaklardı."

Bu ka rara Hessen İç iş le r i Bakanın ın raporunda BDJ kuru luş aşa m asının haz ır lıklar ında yer ver ilm işt i. Bir part izan örgüt lenm esi f ikr i de başlangıçta böylec e gündem e geld i. Ha tta f inanse edilm esi, bu noktada gündem e getir ild i: "O -Lüth- katılanlardan düzenli olarak aidat alıyordu,

böylece

kasa da eline geçmişti."

Aşın sağc ı araşt ırm ac ı Dudek ve Jaschke; bir i aç ık, resm i; diğe r i ar ka planda giz li bir bir lik olan

ikili oynayan gençlik ör gülünü ortaya çıkard ıla r. Bunla r bilinç li b ir çifte strat ej i

uyguluyorlard ı: "Birlik bölümü (BDJ'nin kendisi) ideolojik hareketlilik, yurttaşların birlik yandaşı olmalarının propagandasını yapmak fraksiyonunu yerine getirecekti; diğeri de BDJ den kaynaklanan gönüllü partizanların örgütlerinden biri olan Teknik Hizmet "Xolayı" bir hazırlığın militarist strateji için ideoloji

oluşturacaktı."

Her iki bir liğin ör gütlenm e yapısı b irbir ine çok benz iyordu. 23Ha z iran 1950'de "uzun süredir

tanınan lar ın

aras ından

bazılar ı

öz gür lüğüne

kavuşan

kim seler in

bir

bölüm ü"

Frankfurt 'ta Fe ldber g Strasse 13'de A lm an Genç lik Bir liği'n i kurdukla r ında, sonradan Tek nik Hizm et 'e ver ile cek olan b ir b ir lik b inas ı yaptıla r. İ lk saat ler in dört yönetim kurulu üyesi; Schlipplac k, P eters, Bischoff ve Waldow ta ra fından bir idea l şem aya göre "ge nçlik bir liği" planladıla r. Tüm ü lkeye yayılac ak olan b ir bir lik şöyle o luşacakt ı:

Ana Bö lüm ler

1.Po lit ika

b) Ba ğlantılar

Polit ika

Alt Bölüm ler

c) Kültür f aa liyet i d) Propaganda e) Bas ın f) II.

Örgüt

Muhalefet

a) İnşa ve fonksiyon b) Kartotek c) Personel kontrolü d) Rapor düzenlem e ve istat ist ik e) Kurs ve kam p f) Top lantılar ve konferans lar

III .

Yönet im

a) Kasa , bütçe b) Örgütün iht iyaç lar ı ve öze l m ülkünün idares i c) Sevkiyat (posta vs. )

IV.

Gençlik Sorunla r ı

a) Öte ki genç lik bir likler i b) Gençliğin sağlığı ve hukuku c) Okul ve e ğilim sorunlar ı d) Yükse k oku l eğit im le r i

Sosyal faa liyet le r

a) Sovyet iş ga l bölge le r i iç in yard ım b) Yo ldaşlıkla r

yardım ı

c) Gençliğin re fahı "özel görevlerle (If-Muhalifler)" Frankfurt'lu Lothar Cz iharz yü küm lendir ildi. "BDJ'nin esin kaynağı" Paul Egon Lüth, baş larda örgü tün yönelim inden alındı ve öze l polit ik önderlikle

sınır landır ıldı. Lüth'ün pozisyonu hakkındaki ar aştırm a raporu şöyle diyordu: "Kuruluş toplantısında o, arkadaşı Reemtsma'dan mali yardım istediğini, nereden satın aldığını bilmediği l\kg. Morphium aldığını belirtti." (O, tütün kr a lı Philipp F. Reem tsm a'yı kasted iyordu). Bir leşm iş le

kit le

kura la

minden ler

sonra sürekli

arkadaşlarına

ör gütler i

bağlam ış lard ı: başlar; kontrol

baş langıçta

"BDJdeki önşart altında

başlangıçta

üye ler in in

üyelik,

altı

anti-totaliter

tutumda

bulundurulacaktır. "gizli

ayr ıca lıkla r ını

aylık

personel

bir

hazırlık

olmaktır. Yeni

Tüm esas

şöy döneüyeçalışma

soruları" yöneltilecektir.

(... ) Bir liğin finansm anın ın sergilendiği bakanlık raporu ilginçti. Mah — kem e kütüğündeki kayıt larda, b ir lik önderliğin in bağış la rdan kaynak lanan

1.7 m ilyon m arkı b ir liğin iht iyaç la r ına

harcadıklar ı görü ldü. "BDJ'nin finansmanı, BDJ eyalet önderliğinin 18 Aralık 1950'de Frankfurt'da gizli bir görüşmeden, nasıl duyulduysa, ilk planda ve Amerikan gizli servisleriyle sıkı işbirliği içinde önemli bir çevreden başarıyla sağlanıyordu." Lüth'le "aracı Dr.

Pe ters

a ras ındaki

Walter (takma addı)"d&n yola

konuşm alardan ç ıkan b ir

a raşt ırm a

"Dr.

Walter'in üzerinde bir Amerikalının (Mr. Selby) bulunduğunu" ortaya çıkard ı. G iz li görevli Mr . Selby "büyük dost" büyük Siegfried' ya da sadece "Siegfried" olarak ad landır ılıyordu. Muhasebeye atananlardan bir i olan Lüth ve Peters 'kasa avcıs ı"o lar ak da biliniyor lard ı. Öze llik le ar ac ının "BDJnin finansmanını" Am erikan serm ayes iyle ça lışan ve Am er ikan ordu m akam la r ın ın üzer inde özellikle etkili olan firm a lar dan başarıyla sağlanm as ı ilginçt i. Finansör ler in iç inde Coca Cola A.Ş., hatta tanınm ış Am erikan f irm a lar ı Bosch, Salam ander ve Rcem t-sm a bulunuyordu. Tüm Alm anya sorunları ve Federa l İ ç işler i Ba kan lı ğı iç in f edera l ba kan lığın bütçes inden taşım a a rac ı o la rak da yarar lanı lıyordu. "Her keresinde" diye vur guluyordu araştırm a raporu: "BDJ tarafından ve federal önderliğin üyeleri tarafından da üye sayısına ilişkin hiçbir bilgi vermiyorlardı. Böylece güçlü ya da çok zengin fi-nans kaynakları öğrenilemiyordu." Ağustos 1952'deki b ir gene lgeden ("sadece personele! Çok gizlidir!") r apor şunu ele alıyo rdu: "Aşağı yukarı 1952den beri BDJ açıklığa zorlanıyor, hazır para tulumluca harcanıyor; birliğin artan ölçüde Alman para kaynaklarına yöneldiğinin işaretleri de daha çok artıyor." Örgütün giz li konturla r ı hız la ge lişm eye başlam ışt ı. Ö rgüt inşas ı nın ikinc i aş am asında örnekler şöyleydi: "önemli kaynaklar, sadece posta değil, aynı zamanda kurye yollarını gerektiriyordu. Ağır malûl— lerden ya da kız çocuklarından kurye olarak yararlanılabilir. Sağlıklı erkekler, Bolşevizme karşı aktif mücadele için hazırlanmak zorundadırlar. Kuryeler için olağanüstü gizlilik esastır, özellikle Rusların iş— gal bölgelerinde her türlü kötülüğün başlarına gelebileceğini hesaplamalıdırlar." BDJ önderin in bu her zam anki slogan ıydı: "Herkes BDJnin yeraltı ve sabotaj hareketlerine, her an girecekmiş gibi hazır olmalıdır. BDJ örgülü sadece bu konularla dolaylı olarak ne yapabileceğini bilen in— sanlar tanınır," Öze l bir savunm a savaş ı iç in inşanın ilk işa ret ler i Ekim 1950'de Brem er eya let i anayasa korum a dair esince a lınd ı. Mensuplar ı bulunup çıka rt ıldı: "Bremendeki Alman Partisinin yönetim kurulu üyesi Heinz Hoffmannin BDJ üzerinde büyük etkisi bulunuyordu. Çeşitli Bremer örgütlerindeki Komünist Partisi üyelerinin listelerini elinde bulundu— ruyordu." Bir "Alman Partisi Arşivi" BDJ eyalet önderliğinin binasın da ele ge çm işt i. Personel ve aram a ka rt lar ı BDJ önder ler inden Hoff m ann ve Eugen Sch ade'nin e lin in alt ında duruyordu.

"Arş iv" in

kuruluşu

iç in

giz li ser vis ler in

ilke ler inden

ve perso

— nel çalışm a

biç im ler inden yararlanıld ı. Bir likte ça lışm a lar iç in önderli ğin tem e l ilke le r inden "need to know" geçe r liydi, yani iş i zorunlu ola — r ak neyi b ilm eyi gere kt ir iyorsa, sadece onu bilm ek. BDJ 'nin belgec iler i

"sadece kendi sorunlarının

alanını

bilirler,

ancak

davanın özel hedefini' gözetmezler.

Ayrıca Hessenli aracılara "eski tanınmış Gestapo sefi Herrlein anonim çalışmasını (ağırlık noktası: Sol partiler) anlatmıştı.'Alm an

Partis i'nin

BDJ 'nin

dostlar ıy la

nasıl

bir

"baraj

hareketi"oluşturduğunun

araşt ır ılm as ı, A lm an Gençlik Bir liği önderliği iç in de yeni bir şey değildi. Ocak 1951'de E rhard Peters b ir Bre-m er li BDJ lider ine "gizli, ağır bir görev altında bulunduğunu" aç ıkla m ıştı: "Federal Almanya'nın Ruslar tarafından muhtemel bir işgaline karşı partizan savaşının hazırlanmasına üç yıldan beri katılıyoruz. BDJ bu konuda yararlanılacak insanlarla sürekli bağlantı halindedir. Paramiliter ve ajitatör olarak eğitilip ülke dışına göndermenin yolları aranmaktadır." Mart 1951'de ilk kez, bir "Teknik Hizmet"in kuru lduğu deklare edild i: "tç huzursuzlukların yatıştırılmasındaki önlemler hakkında bir yazı BDJ önderliğinde kurs için hazırlanıyordu."

LİDERLER

TAKIMI

Kar lsruheli sade bir BDJ üyesi Em st He ider 'in şikayet m e ktubu; BDJ v e Te kn ik H izm ct 'in hem en hem en tüm önde gelen fonksiyoner - lc r indc büyük bir problem yarattı. Kökle rinden kopan savaş sonrası genç liğin iç çe liş kiler in in gider ilm es i iç in, kiş ise l uyum m erkez i ana noktayı oluşturuyordu: "Okul, Hitler Gençliği, askeri birliklerde ağır görevler, 17 yasın delikanlılığıyla savaşa gönüllü olarak katıldığımda; devlet aygıtının sessiz bir uydusu olmuştum -düşünmeye çok az zaman kalıyordu- başarılı bir adam olduğuna inandığım Führerin benzer olanaklarından yararlanmak uğruna pek çok hata isledim. İlkin tümüyle herşey koptu. (... ) gözlerim açıldı: Biz dehşetli bir şekilde kötüye kullanılıyorduk.' Bu yüzden (...) gücümün ve deneyimlerimin farkına vardım, bundan sonra Alman Gençliğinin tekrar bir diktatörün oyuncağı olmasının önüne geçmek istedim. BDJ bana aynı platformu kullanıyor gibi

geliyor."

Sosyologlar bu fenom eni "relatif deprivasyan" olara k adland ır ıyor lar : Faş ist ege m enliğin biliş inden sonra, birdenbire Naz i sist em indeki genç lik, tüm sosyal koşul ve idea lle rin yükünde n kurtulm ak iç in sağ lam bir tulum ve aç ık b ir ç iz gi benim sedi. Tüm polit ik ve toplu m sal norm lar parça landı, yetişm en in, e ğit im in es ki m erc iler i yok o ldu. Aşın sağc ı a raşt ırm ac ıla r Pete r Dudek ve Hans -G erd Jaschke "Federal Almanya'da Asın Sağın Oluşumu ve Gelişim? (Opladen, 1984) kitaplar ında; BDJ'n in önder kadro lanndaki bir fonks iyon üstlenm enin yanında, bir gençlik bir liği iç in 30 y ıldan daha fazla bulunm alar ın ın hiç de tipik olm adığını, bunun güçlü sosyal ve ideoloj ik kö kenler in in bulunduğunu saptadıla r "Toplumsal statüde, Üçüncü Reich taki eski subay statüsü fonksiyonlarının sadece çok az bulunması, faaliyetlerinde çok sayıda görev üstlendiklerini, etki ve görüşlerinin olabildiğince az olduğunu... " Ayr ıc a bilim adam lan da; "eski subayların üstünlükleri" 1945'den sonra hiçbir zam an eski m eslekle r indeki gib i o lm adı. Du -dek ve Jaschke tahm in ed iyorla rdı ki; "Bu fonksiyonerlerin pek çoğu 1945 kapitülasyonundan kurtulamamıştı, aynı zamanda çöküş ve kitlesel bir yük altında bulundukları duygusu içindeydiler." BDJ'de ki politik ça lışm anın yapısın ı "deklase cephe askerleri" ve "gönüllü kıtası mantalitesi" tablosuyla

aç ıklıyor lard ı.

Savaş tutsaklığından kurtulm a ya da savaşın bit im inden sonra açık ka r iyer kitap la r ı, önder fonksiyonerler in yaşam yolla r ım ge rçe k o lara k göster iyordu. Onlar ın polit ik tutu m lar ı Bat ıda art ık geç er li de ğildi. Yen i, dem okrat ik polit ik b ir kültür e düşünceler inde yabancı ka lm ış — lard ı. "Esas /çatılanların" personel

liste le r i

Hessen

Eyalet i

İç iş ler i

Ba kanlığın ın

ar aştırm a

raporla r ında şöyle yer a ldı:

Peters, Erhard : Takm a ad lan : P aulsen, Wa lt er, Pusk, Bochin. 1920'de Ka rstadt/Westprie gn itz'de doğdu. Pe r leber g'de lise öğr enim i ni yaparken Paul Lüth'le sınıf a rkadaş ıydı. "Hava kuvvetlerine gönüllü olarak katıldı ve subay oldu." Son görev dere ce si: Üste ğm en ve b ir ge ce a vc ı f ilosu a lay ında bölük kom utanlığıydı. Sa vaş b itt ikt en sonra, kısa süre iç in b ir Am erikan giz li se rvis inde tercüm an ola ra k ça lışt ı. Savaştan sonra, baz ı genç adam lar , b ir işt e hem en büyük kar iye r sah ibi oluyordu. Pete Ys iç in bunun tersi geçe r liydi: "Bundan sonra çeşitli düzensiz işlere girip çıktı."

Rietdorf, Otto : Ta km a adla r ı: Rolf Andersen ve Richter , St if f. Te knik H izm e l'de "Güvenlik Bölümü Yöneticisi". 1912'de doğdu. Ba bası gib i ressam lık öğren im i yaptı, "ancak sonradan pilotluğa yöneldi." Nasyonal Sosyalist A lm an İşç i Part is i'ne ve H it ler Genç liği'ne 1932'de gird i. "1933den sonra Hitler Gençliği pilotlarına uçuş öğretmenliğini asıl meslek olarak seçti. Sonunda Hitler Gençliğinin önderlerinden biri oldu. Savaş onu Afrika cephesinde buldu. 1942de İngilizlere tutsak düştü. 1948de Britanya'dan serbest bırakıldı. 1951 başında

Teknik Hizmet örgülüne girdi."

Kle ff, Fr iedr ich Ka r i: Ta km a adı: Landgra f. 1915'de K ie l'de bir postac ının oğlu olara k dünyaya geldi. L iseyi bit ird ikten sonra, piyade talim nam esi akına girdi, yüzbaşılık rütbesiyle bit ird i. Polonya savaş tutsaklar ın ın aras ında akt if subay olarak gör ev yaptı. Savaşta n sonra önce duvarc ılık, sonra da savunm anlık yaptı. BDJ'de bulunduktan sonra, sonunda Teknik H izm et in "Teknik Eğitim Yöneticisi" görevin de

bulundu.

Waldm ichelbach'da ki

part izan

okulunda

kurs

yöneticis i o ldu.

Kaufe ld, Ludwig: Takm a adı: Lutz Ber g. Bir m akine ustasın ın oğlu ola ra k 1907'de Margbur g'da doğdu. İ lkoku ldan sonra terz ilik öğ ren im i gördü. 1 Şubat 1925'de Re ic hwehr'e gird i. 1934'de subaylık ka r iyer i* başlad ı. Aske r lik ka r iyer inde hiçb ir ka zaya uğr am adan tır m andı: "As komutanlıktan teğmenliğe, teğmenlikten üsteğmenliğe sıçradı.

OcakI942de albay oldu."

1945

Tem m uz

ortalannda bir Am er ikan deposunda serbest işçi olara k ça lışt ı. 1950'de BDJ'ye gird i. Daha sonra Waldm iche lbach'da oku l ve yurt yönetic iliği göre vini üstlend i.

Bre it kopf, Hans : Takm a ad ı: Brett er. 1910'da doğdu. Akt if a lbay ve kom ando. B eşbuçuk yıl Rusya'da savaş tutsağı o la rak ka ld ı. Tut saklıktan ge r i döndükten sonra Brem en'de tic aret tem silc is i ola rak faa liyet gösterd i. 1951 sonbaharına kada r Te knik H izm et'te bulun du. Raporun, asıl iş i olara k dikkat çekt iği "muhalif, savunmacı ve faydacılığıydı." Kartoteks ler i tutuyor ve aforoz edilen ler in listes in i ya pıyordu.

Raderm acher, Rudolf : Takm a adlan: Rolf Hahn ve R iede l. 1921'de Oberurse l'de doğdu. 1940'da lisey i bit irdi, bundan sonra bir panzer bir liğinde bom bacı oldu. 1942'de akt if t eğm en , daha sonra üsteğm en. 1949 Mart ına kadar Rusya'da savaş tutsağı o lara k ka ldı. 1951 yaz ından

it ibaren çeş it li iş letm e lerde t ica r i tem silc i o lar ak f aa liyet gösterd i. Ağustos 1951'de Tekn ik Hizm et 'in Hessen Eyalet önderle r in den biri o ldu. "Raporların hazırlanmasında BDJ birlik önderleriyle ve Amerikalılarla ortak çalıştı." Bundan sonra "Saxer ve Co. NeuIsenburg"

adındaki

kamuflaj

bir firmada

çalıştı."

Schm idt, Walte r : Ta km a adı: Schröder. 1917'de Brem en'de doğdu. İlko kuldan sonra tica ret öğrenim i gördü, 1935 m ayıs ında gönüllü ola ra k SS Em ir Bir liği'ne kat ıldı. Son asker i h izm et dereces i a lbaylık-ü.

1948'e

kadar

A lm anya'da ille ga l o lar ak yaşad ı. Anca k

daha sonra

Ludwigsburg'da ortaya çıkt ı. 1949 başlannda Brem en'e ger i döndü. Orada ticaret tem s ilc isi olara k ç a lışt ı. 1951 sonbaharında Brem en'de BDJ'n in kuru luşuna başladı.

Topp,

R icha rd:

Takm a ad lan :

He lge Star k ve Richard Th ie l.

1921'de doğdu. Lat ince, Frans ızca , ingilizc e okutulan bir A lm an lise sinde yedinc i sınıfa kadar okudu. "Genç Alman Halkı "nm kurucu üye-ler indendi ve

1939'da N asyonal Sosyalist Alm an işç i

Part isi'ne gird i. 1943'de Rus cephesinin kuzey bölge le r inde yaralandı. Wehrm acht'lan üsteğm e n rütbesiyle ayrıld ı. D aha sonra kısa süre liğine , Re ich dem ir -yollannda m üfettiş lik yapt ı, sa vaş m alûlü o lara k "emekir oldu. 1947 yazında, Braunschweig'da Yüksek Te kn ik Oku la yaz ılar ak bir süre devam ett i, fakat kısa süre sonra buradan ayrılar ak Göttingen Hukuk Fa kült esinde okum aya başlad ı. I944'de savaş sürer ken b it irm e im t ihanı ver ere k Pom eranya'ya gitt i. K endi ifadesine göre; Ham burg'da hukuk doktorluğu iç in tez ve rdi. Tez inin konusu: "1945den sonra gençlik birliklerinin, özellikle yapısı gözönüne alınarak oluşum, bileşim ve çalışma canlı

tarzlarıydı.

Savaştan

sonra polit ik dön üşüm ü

çok

o ldu:

Önce 1946'da Genç Sosya listler 'e kat ıldı, sendikac ılığa angaje o ldu, ancak h em en Alm an Part isi'n in genç lik ör gütler inden bir i olan "Genç Almanlar Birliği"ne girdi. Bu "Barış ve Özgürlük için Halk Birliğini Goebbcls'in es ki em ir s ubayı ve N az i propagandist ! Eberhard Taubert örgütlem işt i. Daha sonraki kam uf laj toplu luk "Psikolojik Savaş Ön-derliği"nin bir öncü örgütüydü. Bundeswehr'de halkın propagand if an -t i- kom ünist etkilenm esine h izm et edece kt i.* 1951'de Richard Topp, Te knik H izm et'in Ham burg ve Schlesw ig Holste in eyalet yönetic is i oldu. Tekn ik h izm et ler in " iç kar ış ıklıklar ın önüne geçilm esinde a lınaca k önlem ler" başlıklı sa vaş ilan ını ka lem e a ld ı.

Baum ann, Kurt: Ta km a adı: Bender. 1913'de Thür ingcn'de doğ du. Savaşın sonunda hava kuvvet ler inden a lbay ola ra k ayr ıld ı. 5 Ağustos 1945'dc Am er ikan savaş tutsaklığından kurtuldu. Coburg'da a let cda vat, sabun ve parfüm er i tem silc iliği yaptı. 1950'dc; savaşta s i lah arkadaş ı olan Pctcrs'le yeniden buluştukt an sonra Te knik H izm ct 'e gird i.

Waibe l, Chr ist ian: Ta km a adı: Weber. İ lk genç lik yılla r ında ko m ünist gençlik ör gütler in in üyesiydi; "K ız ıl İspanyollar ın saf ında" İs panya İç Savaşm a ka t ıldı. 1933 -1943 y ıllan a ras ında sürekli tutuklu ka ldı. Yılla r sonra öz gür lü ğüne ka vuştu. "1943'de Gestapo'nun güve nilir adam ı oldu. Sonrala r ı Naz iliğin tekrar dir ilt ilm es inde büyük hiz m etle r yapan bir iydi. BDJ'nin henüz hiçbir üyesi yokken, baş langıçta Tekn ik H izm et'in eyalet önderlikle r ini plan lad ı; " f akat Pc ters'in bakışına göre , Tekn ik Hizm et ve BDJ 'yi öze l ç ıka r lar ı iç in ku llandı (Üye le r in fiş lenm esi ve likide ed ilm esi gib i).

"P rof" Hâtt l, Ede lwa ld : Ta km a adı: Ewa ld Herber . 1910'da Kö -n igsw erth'dc doğdu. L isey i bit ird ikten sonra yüksek öğrenim iç in Ber lin ve P ra g Ün ive rsit e ler inde okudu.

"j im nastik" branşında

1944'de

* Eberhard Taubert, Goebbels'in propaganda bakanlığında Yahudilere karşı propagandadan sorumluydu. Halk mahkemesi yargıçlarından biriydi. 1942'den itibaren "Doğu bölgesi genel rapoıtörlüğü"nün propaganda şefliğine getirildi. Savaş boyunca muazzam bir "anti-bolşevik" ve anti-semitik propaganda makinesi geliştirdi. Savaştan sonra "Banş ve Özgürlük için Halk Birliği"ni kurdu. Amerikan kaynaklarından ve Tüm Almanya Bakanlığından Jakop Kaiserin BDJ'yi finanse etmesini sağladı. Bakanlığın BDJ vc "Özgürlük ve Bans için Halklar Birîigi"ne sürekli referansları örgütlerin aküviıesini artırdı. Dellinghausen'den Dr. Ewart Freiherr finansmanı yükseltiyordu. Eberhard Tau-bert'in Nazi geçmişi ortaya çıkınca, Dellinghausen'den gizli servis adamı, onun eski yapısını şu sözlerle savunmaya başladı: "Taubert deneyimlidir ve biz onun hiç yokluğunu hissetmedik." Bundan sonra Tauben, Bonn'da hiç de katlanılır bir adam değildi. Tahranda Şah rejimi döneminde vahşi iran gizli örgütü "Savak"ın paralı danışmanı oldu. ""Banş ve Özgürlük için Halk Birliği"ni BDTe ile sıkı bir işbirliğine soktu. "profesör" tit r iyle ortaya ç ıkt ı. Savaşta A lm an Wehrm acht'inda büyük oranda kutup cephesinde bulundu. 1945'den sonra kayak öğretm enli ği ve ressam lıkla uğraşt ı. "As ıl faa liyet alan ı 'Doğu Alm an Genç liği'nin ideo lojik yönetim iyd i. Tekn ik H izm e l'in Bavyer a eya let önderliği 15 E kim 1952'de polis tar af ından basılıp aran ınca, bir ko ltuğun a lt ında o zam anki ray ice göre oldukça yüksek bir m eblağ o lan 29.100 m ar k bu lundu. Bu para la r ın başka ör güt lenm ele r in f inansm anında kullan ıld ığı sanılıyor.

Dr. Wagner, Rudolf : O zam anlar Avusturya'n ın yönetim inde, 1918'den sonra da Polonya'nın egem enliği a lt ına gir en Doğu Galiç -ya'da 1911'de dünyaya geldi. Ba bas ın ın göçetm csiy lc Rom anya

devle tin in

yurttaşı

oldu.

Czc rnowitz 'de

inc ile

daya lı

teo loji

öğre nim i

gördü.

Öğren im in i 1934'den sonra Alm anya'da tam am lam ak istedi. 1933'de Rom anya asker ler in in yanında başarıyla teğm enliğe ad ım ın ı at lı. "1934'dcn it ibaren N az i genç lik b ir likler inin üyesi, 1942'den it ibaren de Nasyonal Sosya list A lm an işç i Pa r lisi'n in üyesi o ldu. 10 Şubat 1945'de SS 'in em ir önderliğinden istedile r. Doktora im t ihanın ı 1938'de Ma rburg'da "Do ğu Galiçy a'da Ukr ayna reform asyon harckeli-ha lkla r ı, ta r ihsel ge liş im i ve fe lsef i dayanaklar ı" konusunda verd i. Bu çalışm a tem e linde Ber lin Ün ive rs ites inin Doğu Avrupu Enstitüsünde ortak ça lışm alar yap ıldı. Savaş başlay ınca bu enstitü Dr. Rudolf Wag-ne r'in idd ia e lliği gibi, Reich güvenlik şubesinin denetim i a lt ına gird i. Dr. Rudolf bunun VI. daires inde, Par is 'e güven lik h izm et ler in in ve gü — venlik polis in in em ir ler in i gönderen bir i o ldu. Aynı zam anda Be lgrad şubesine de kom uta ediyordu. "1939/40'da Wa gner, A lm an devlet yan lılar ın ı "A lm an Ha lkı" o lara k kaza ndı, 1945'den sonra, "polit ik ki— ş ilikle r hakkında haber toplam a" denilen iş le m eşgul oldu. Biyogra f iler inden kes it ler ver ilen BDJ önderle r inin f ikirse l suç lu m antalites i, d ille r inin Naz i rej im inin ge lene ğini an ım satt ığı aç ıkt ı. Wa ldm iche lbach "part izan okuI u"ndaki ders lerde somut olara k Prusya ge lene ğine bağlılıklar ı ve m ilitar ist yöntem ler i ort aya koyuyorla rdı. Stuttgart'lı Georg -Detm er - Dcpre z iya ret i hakkında, BDJ ko lekt if le — r inden Lutz. "Allgemeine Beurteilung"da Pubrik ad ı a lt ında kartta şun — lar ı yaz ıyordu: "D. -30 yaş ında- Brandenburg'ta kayıd ı va r -grup önde— ri- çocuksu, tem iz kar akte r li, güvenli ve isabet li ka rar ve ric i. Bunlara rağm en önem li ölçüde kom pleks li! Bir kom utanlık görevi iç in çok iy i. Müke m m el Rusça konuşuyor. Ba ğım sız b ir b ir liğin önd eri o lup ola— m ayacağı tart ışm a lı. Çok soru soruyor, iy i arkadaş. " Pubrik adı a lt ın daki "öze lliği" hanesine Lutz şu notu koym uş: "Grup önderi. "

"Bo llm ann, Karl - He inz- Ha lder " yoldaşla r hakkında, ötekile r in yanında Frank m ayası bile vurgu lan ıyor "Ç ocuksu, doğrucu karakt er. (. ..)

Ba z ı tekn ik hata lar ı va r.

Biz im iç in o lum lu

kişilik, iy i a rkadaş. " Grup ve çe vr e önderler in in iliş kile r i hakkında başka yönle re h iç de ğinm iyor. BDJ öğrenciler inden He inz Wurm , takm a ad ı: Ad ler . "K ıt a kom u tanlığı olara k da kullan ılan SS bir likle r inde yüksek em ir lide r i, "çok sess iz ve ka rar lı" adam , part iz an bir likle r inin kullan ım ında idea l b ir i: "Güven ilir , iyi, öze l sa vaşç ı, gözüpek. Sadece aske r i konulara çok il gili. Silah b ilgis i iyi. İyi ar kadaş." Kırkdört yaşın daki G eorg Rüge r, SS b ir lim ler inde kıta subayı ve Tekn ik H izm et'd e "bölge önderi", " idea l öze l savaşç ı" ola rak " kendili— ğinden grup önderliğine " yükseld i. S on özellikler onun iç in de geçer li: "Şüphe duyulm ayacak bir kara kter . İyi ar kadaş." Hit le r ordusun da eski as ıl m esle kle r i aske r lik olan la r ın bir araya toplanm ası A lm an Gençlik Bir liği'n in en büyük am açlar ından biriydi. Bu kökler inden birdenbir e kopan kiş ilikler , Bat ın ın özgürlü ğünün gü — vencesi ha line ge lm iş le rdi.

B Î R ARAYA G E L E N

ESKİ YOLDAŞLAR

Wiesbaden eyalet i Anayasa Korum a Daires in in Paul Lüth'ün -nam ı diğer Pete r Bor - yazar lık eylem ler i hakkındaki raporunda şu ebedi yapıta yer ve r ilm esi ilginçt i: "Ha lder 'le Konuşm alar. " Lüth'ün röportaj yaptığı kiş i orgener a l Franz Ha lde r'd i. Ha lde r, H iıle r'in Wehr-m acht'lnda önem li bir ro l oynam ış ve savaştan sonra toplum un m ilitar iz e edilm es indeki payı da az olm am ışt ı.

Ha ider,

Am er ikan

işga l

güç le r i

iç in

H iıler 'in

eski

genera lle r inden

120's in i

sefer le r inias ker i de neyim ler inden yarar lanm a lar ı iç in em ir le r ine verm işti. Eski Wehrm acht genera lle r inden Dietr ich von Cholitz , 1951'de kitabına A llen dorf kam pındaki bu analiz ça lışm as ı hakkında "as ker le r in em r i a lt ındaki asker" diye yaz ıyordu: " Burada genera lle rden ve ka rar gah subaylarından bir çe vre bulunuyor. Savaş tar ih inin tar ihse l tüm en başlangıc ın ı ya zıyor lar ." Bu iş in sadece tarihse l bir önem i yoktu. Artık hem en sonuçlar yeniden kurulan Bu ndeswehr ve NA TO'da ku llanıla bilirdi. Orgener a l Fr anz Ha lder , 1942'de a lbayd ı, sonradan BND şe f i o ldu. "Doğu yabanc ı ordular şubesi"ndeki görevle r iy le düşm anın som ut açıklam a la r ını sa vaş ın garant is i haline getirm ek, iş le vse l b ir aske r i ha beralm a ser vis i kurm akt ı. Sonradan Federa l A lm an habera lm a servis i nin kurulm as ıyla bu göre vin düşm andan haberalm a bölüm ünü orgene ra l Franz Ha lder üstlendi. "L ider ler in enform asyon bağlantıs ı"n ı kuraca kt ı. Eski genera l H a lder'in H essen İç iş ler i Ba kan lığın ın göz lem le r in den oluşan bilgile re gör e; BDJ yoldaş la r ının z irvedeki ç a lışm ala r ında büyük et kis i bulunuyordu. BDJ bir lik önderliğindeki "If (m uhalif )" bölüm ü hakkında KPD (A lm an Kom ünist Part is i), SED (A lm an Sos yalist Bir lik Part isi) hakkında "ajanlar" , "sabotörle r" gib i b ir arş ivde toplam ak göre vler in den biriyd i. Anayasa Korum anın 18 Şubat 1951 ta r ihli b ir lik önderliğiy le ilgili yaz ısında " iyi araştır ılm ış güven ilir adam " deniliyordu:"(. .. ) Tüm bu gayretler in yanında BDJ, bir A lm an savunm asına karş ı hangis i o lursa o lsun, tüm örgütle re ve grup lara kar şı ser t bir m ücadele yürütüyor. " Tüm bu gayret ler in üzer inde BDJ a raşt ırm a yap ıyor ve tüm bu ki

silikler, ör gütler ve gruplar hakkında m ataryel topluyor. Bunun için zengin bir a rşiv düzenliyor. Bu ilişki iç inde orgenera l Ha lder 'le konuş m a gerçekleşt ir iliyor, röportaj ertes i haf ta yeniden tekra r lan ıyor ve Münih't eki SS b ir likler inden orgenera l Stc ine r'le yap ılan da sıraya ko nuluyor'\..)" Bunun

BDJ'lile rce

nas ıl

a lışılm ış

bir

hale

ge ld iği,

eskiden

Wchr-m acht'ta

görevli

genera lle r le yapılan röportajla r ı aynı zam anda korku tucu ordunun içinde kim se bilm iyordu. Nasyonal Sosyalist A lm an işçi Pa rt is i'n in 4264295 num aralı üyesi Fe lix - Mart in Steiner, SS silah lı ku vvet ler genera li ve SS üst yönetic is i, SS panze r tüm enler in in ve hü — cu m kıta lar ın ın kom utanı olara k Sovycücr Bir liği'ne gitm işti. Steine r, 1945'den sonra da faşizm in ruhundan ayrılam am ışt ı. Aş ın sa ğc ı "SS bir likle r i es ki as ker le r inin var is le r ine yard ım sandığı"n ın kurucula r ın — dan bir iydi. Bugüne kadar da kesint is iz aske r i ge lene kse l görüşlere bağlı ka lm ışü. Steiner 'in kurucular ından olduğu "Asker ler in gaz etes i" "ps iko lojik sa vaş öndcrliği" nin inşas ında bir rol oynam ış, Bundeswehren kuru luşunu hazır lam ışu. Fe lix St e iner, BDJ 'nin giz li görevli "ülke d ışı bölge lerde eylem " örgütünün kuruluşunda da özel bir ro l oy — nam ışt ı. Şubat 1951'in sonuna dek, bu eylem iç in 15'in üzer inde kişi angaje edilm iş, yap ısa l olara k habera lm a konusunda eğit im den geçir il— m işt i. "Ü lke iç i bölge lerde eylem " örgütü de buna göre planlanm ışt ı. Ste iner , ayr ıca sonradan Hessen İçiş le r i Bakan lığının r aporunda ycrala -ca ğı gib i, "tüm asker i önderliği üze r ine a lm ışt ı". Raporda, Lüth'le 13 Şubat

1951'de " ilgi çe kec i b ir

röı&rtaj" yaptığına da yer ver ilm işt i. Bu param ilitc r "ey lem " iç in asıl as ker i deneyim le r inden yararlan ı — laca k o lan şu savaşç ılar görev lendir ilm işt i: "Fr iedr ich K le ff,

Ham burg (P iyade yüzbaşıs ı) ,

Helm ut Matz , Br em en (SS bir likler i yüzbaşıs ı), Ludwig Kaufe ld, G iessen (P iyade a lbay ı), Helm ut Vo igt, Stuttgart (SS b ir likler i üst yönetic isi), Frit z Jesche, Düsse ldorf (E le ktro uzm anı). Ötek ile r de şunla rdı: Walter S chm idt, Brem en (SS silah lı bir likler i üst yönetic isi) ve Bernhard Begenhausen, Brem en (SS s ilahlı bir likler i yüzbaşıs ı" ve S ır— b istan'da sa vaş s ır asında yera lt ı fa a liyeüer i uzm anı)" ikinci bir e ğit im grubu iç in öteki eski yoldaş lardan bir d iğe r i gö — re vlendir ilm işt i: Hans Helm ut Luers , SS s ilah lı b ir likler in in es ki yönetic ile r inden. Brem en li Wa lter Schm idt'in aynı zam anda rızas ıyla, P aul Lüth t a— raf ından gir iş im i yapılan giz li tutu lan bir iş letm ede ça lışm ak ve SS es — ki üst grup yöneticiler inden ve SS s ilah lı kuvveüer orgenera li Hâuser ve eski SS genera li L am m erding'le ortak b ir dil o luşturm alan da gere— kiyordu. Nasyonal Sosyalist A lm an İşç i Part is i'ne 722395; num arayla SS 'e 247062 num arayla kayıt lı Heinz Lam m erding "Re ich"m SS panzer tü m enler ine kom uta etm işt i. "SS 'in Orad our ve Tu lle celladı" o lara k bili nen Lam m erding, Wehrm acht'in işga l ettiği bölge lerde düzenled iği se fer le r iyle ünlüydü. 10 Tem m uz 1944'de SS m ensuplar ıy la F ransa'n ın Oradour yer leş im bölges ine gird i. Küçük köyün 548 sakini Lam m er-d ing'in em riy le kiliseye toplandı ve vahşice kat led ildi. Tüm köy de aynı şekilde yok edilm işti. Fransız ha lkın ın anti -faş ist dir enişç ile r ine karşı b ir başka eylem de SS kom utanlığı tar af ından Tulle 'de s ivil 120 kiş iy i ö ldürerek yapm ışü. Savaştan sonra Lam m ering, Bordeaux'daki b ir m ahkem e ta raf ından işlediği suç lardan ötürü ölüm e m ahkum edil m işti. Bat ı A lm an hukuk m akam lar ı savaş suç la r ı iç in henüz birşey yapm ıyorlard ı. Lam m crin g,

önce Wiesbadcn'de Braune adı a llında kim lik de ğiştird i, daha sonra Düsse ldorf ta kendi ad ıyla inşaatç ı olara k ortaya çıkü. " Yo ldaşı" Ste iner gib i onun da m im arlık dip lom ası vard ı, aynı şekilde SS'in ge lenekse l ör gütü "SS bir likler in in eski aske r ler in in var is le r ine yardım sandığı"nda akt if ola ra k gör ev a ldı. 25 Şubattan 3 Marta kadar, Be rchtesfaden'deki hayvan ahır ı ku lü -be lcr indcki BDJ kış kam pında "ülked ış ı bölge le rde eylem 'in plan ın ı yapü. Hessen araşt ırm a raporunda belge ler le kan ıt landığı gib i, giz li b ir ör güt lenm enin in şası iç in koşullar ın uygun olduğu, h atta bunun için ge re kli paran ın bu planın ilk aşam a sında ortaya konulduğu görülüyordu. "BDJ bir lik önderliğinin b ir üyesi, Lüth'ün bu dönem de hem en hem en her gün Am erika lıla r la rapor düzenlediğini ve tüm önem li şeyler i dört nüsha olar ak hazır lanan raporla ra geç ird iğin i gözlem led i." Henüz anlam lıydı bu tanım lam a. "Erhard P cters'in ( I f bölüm ünün yönetic isi) 14. 2. 51'de ki giz li görüşm esinde: Bir zam an önce giz li servis in çok yüksek derece li bir Am er ika lı göre vlis iyle tem asa geçt i; Pet ers Bat ıda teh likeyi ö nleyic i Do ğuda sald ır gan ça lışm ala r yapacak Abwehr örne ğine göre kendiler in in bir habera lm a servisin i kurm uştu. Am erika lılar dan yüksek m iktarda para yardım ı yapm ala r ın ı istedi. Göre vlile re sü re kli, Washington'la s ıkı ilişkile r iç inde olaca klar ı sözünü verdi. " Paul Lüth de bu aşam ada, İç iş ler i ba kanlığın ın raporunda da sap tandığı gib i, iliş kiler a ğını zenginleşt irece kt i: " BDJ eya let önderliği b ir görüşm esin i 24. 2. 51'de Fran kfurt/M ain'da Lüth'e rapor ett i. Bir en düstri bir liğiy le ço k iyi kontakl kurduk lar ın ı, bu bir liğin f e deral iç iş le ri bakanlığıyla s ıkı ilişkile r kurulm as ında yarar lı ola cağı be lirt ild i." Devlet habera lm a ser vis ler i BDJ kulis le r inin ar kas ında yera lt ı sa vaşç ıla r ının baş langıçta henüz bir teh like gösterm edikler ine inanıyor du, bu neden le Anayasa Koruyucular ı sadece enform asyon topluyor-lard ı. Eya let önder ler in in Şubat 1951'de Frankfurt'la b ir iy le konuşm ada "anayasa korum a daires in in olabild iğince tüm enform as yonlar, öze llikle personel ya pısı hakkında bilgi toplam as ı ta lim at ı ve r ild i. Sonuçlar en hız lı şe kilde kuryeyle Erhard Pete rs'e u laşt ır ılm a lıy dı." H abera lm a konusundaki profesyonellikler in i bu ça lışm ala r da göster iyor du. Örneğin Brem en'den Wa lter Schm idt " Borgward" ya da "Br inkm ann" adlı kam uf laj lı büyük f irm a la rda bir güven lik

iliş kis ini

şekilde kurm uştu. Bu

da, F rankfurt'ta ki yönetim

konuşm alar ında

saptanm ıştı. Pe rsonel, ör güt ler ve kurum lara ka rş ı sın ırs ız bir bilgi toplam a baş langıçta Tekn ik Hizm et giz li bir lik tara ftar lar ınca iz len m ele r in ge lişt ir ilm esi hiç de m otive ed ilm em işt i. Tar ih le r bira raya ge tir iliyor ve ka rtoteks lerde top lanıyordu. BDJ giz li b ir liği her yerde d oğru ve aynı düşüncede komünistler a r ıyordu, aynı zam anda onlar ın kasa lar ın ı da. "Ka ra L ist ele r" m esleği anti- kom ünist yaşam a görevi olan la r iç in ve m otivas yon konuşm alar ıyla aynı kılın m ıştı. Soğuk savaş ın giz li b ir likle r i bu şekilde, genç Federa l A lm an Cum huriyetinde McCa rt izm tarz ında kök salıyordu ve daha sonra görülec eği gib i, bu tüm üyle hoş görüyle ka rşılanıyordu.

"ÖRGÜTLENMİŞ

HABERALMA

K AYNAK LARI"

Alm an Gençlik Bir liği ve onun savaşçı eklentis i olan Te knik H iz m et, soğuk savaşın işar et ler in i taş ıyan aş ın ta lep ler iy le sa lt

etkis iz b ir örgütken, 50'li yıllarda ki Adenaur -

Cumhuriyeti'nde benzer pek çok grupla r da öyleydi, bugün tam a m ıyla yara r lı bir oluşum olarak ortaya çıkü. Genç devlet in iç indeki en önem li kurum lar la, onla r ın bağlanula -n "partizanlar", savaş sonrası Alm anyasındaki polit ik kü ltürün düze — yini gösterm es i aç ıs ından dikkate d eğer b ir olay yaratula r. Bu

ilk

partizan

örgüüeri

"modelinde,

giz li

ser vis ler in

hangi

ruhla

ça lışt ıklar ı

öğrenilebiliyordu. Daha sonra "parale l ör güt ler" le federa l haber a lm a servis le r inin nasıl işbir liği yaptıkla r ı, bir ölçüde Naz i giz li ser vis ler in in zenginlikle r inden yararland ıkla r ı ortaya çıkt ı. Tekn ik H izm et'in yer a lü savaşç ıla r ın ın "hatalarmdan"'ders aldığı da m uhak— kakt ı. Bu dönem in anti-dem okrat ik giz li bir likler in in posasının ne ka — dar çok olduğu görü ldü. Sonra lar ı federa l haberalm a ser vis ler in in "stay behind" eylem ler in i yaparken, Kasım 19 90'dan ber i kam uoyu önüne"hasıl ç ıkt ı? O luşum undan beri BDJ'de ki "stay behind" bölüm ü — nün resm i bir elem an ı olara k A lm an federal m ec lis inin hangi par la — m enter i, e lin i ateşe sokan soğuk savaşın bu şahane ve onun olağanüstü darbeci m anta lites inin yeni çat ının a lt ında bulunabildiğin i önem li ko — m isyonlar nas ıl unutabiliyordu? Herke res inde "stay behindin unutulm uşluğundan söz edileb ild i. On lar;

küçük, önem siz

fanatikle r le hiçb ir zam an birar aya ge lm em işt i. Odenwald 'da, günlük basındaki baz ı yorum cular ın bugün inanm ak is tedikler i gib i, b ir kaç sportif a lışt ırm a yap ılm ışt ı*. İkinc is i, BDJ'n in çözülm es inden sonra Hessen Eyalet i iç iş le r i Ba — kanlığının t opladığı belge ler, üst düzeydeki hüküm et m em urlar ın ın ça rpıc ı yorum lar ın ın dikkat ç ekt iği gib i gözden kaçm ayan bir değe r— lend irm eydi: "Belgesel kanıtlardan (...) güvenlikli olarak iddia edilebilir ki; Federal Almanya daki hiçbir gençlik birliği; en yüksek devlet daireleri, ekonomik birlikler ve eski askerlerin ortaya çıkarılan ilişkileri, (BDJ ne kadar yalanlarsa yalanlasın) bu ilişkiler aracılığıyla yüksek miktarda paralar elde etmemiştir. (...)"

Bkz.DieWelt,

14.1 1.1990:

"Gladio: Batı Avrupa'daki örgütlü gerilla."

Kuruluşundan

hem en

sonra

BDJ'nin

fonksiyonerler i,

ça lışm a lar ı

iç in

önem li

polit ik

m erciler in onayını a lm ay ı başardılar. On la r akt if "soğuk savaş" iç indeki yer ler ini ar ıyor lard ı. Dönem in polit ik söylem i ne uyuyorlard ı. Aç ık, aş ır ı sa ğc ı konum iz lenim i uyandırm adan ; eski yoldaşlar ın toplanar ak yeni tutum ve polit ik ç iz gile r ini ta kınabilm c le - r i, doğuda ve batıda ki kom ünizm e karş ı m ücadelede yap ılan eylem le r in iç inde olm a lar ı, bu m ilitan biç im hüküm etin resm i yapt ır ım lanyla karş ılaşm ıyordu. Bat ı bö lge ler ine karş ı da "savunma savaşı"nda Özgür A lm an Gençliği bu şekildeki yöntem ler i örne k a la rak ku llanabili yorla rdı. Otuz lu yılla rdaki SA'nın soka k savaş lar ın ı ve propagandala— r ın ı an ım sıyor lard ı -hüküm et edenle r ta raf ından hoşgörülen ve özellikle yard ım ta lep ed ilen ey lem lerd i bunlar . Naz i bürokrasis iy lc savaş sonrası yönetim i aras ındaki personel sü rekliliği, özellikle güvenlik m akam la r ı

İç iş ler i

bakan lığındaki

m e m urlar la

BDJ 'nin

kurulduğu

ilk y ılla rdaki

iliş ki

gündem deydi: Yeş il baskılı "Ben bir vatan hainiyim - Komünistlere yardım ediyorum" yazılı zam klı bandı her yere yap ışürıld ı ve 29 Eylü l 1950 tar ih in i taş ıyan bir gene lgeyle dağıt ım ı yapıld ı. Yaz ıla rda dört BDJ eyalet önderin in adı vard ı: "Bandlar, iki gün önce Frankfurt'la olduğu gibi -yapıştırılma işi geceleyin yapılacak. Onlar Komünist Partisi'ne yardım ettikleri bilinenlerdi. Bu arada basın bilgilendirilecek, Frankfurt'taki basın bu bilgiyi hevesle basacak ve büyük oranda yayınlayacaktı.

(...)"

Böyle jurnal kam panyala r ı, yönetim le r in yardım lar ı, iş le r i t ıkır ın da götürüyordu. Hessen İç işler i

bakanlığının

topladığı

iki

doküm an

"federal servislerle trafiği" çok

doğru

biç im de

göster iyordu: 34 yaz ı, arac ılar ı b ira raya get ir iyordu, tümü de sıkı ve büyük oranda arkadaş lık ilişkiler i iç indeydile r. 10 E kim 1951'de CD U/CS U Bundestag fr aks iyonu (CDU Hır ist i yan Demokrat Bir li k Part is i, CSU H ır ist iyan Sosyalist Bir lik Pa rt i-s i) 'ndan Dr. L im m er İç iş ler i bakan lığın ın bir yaz ıs ı iç in sorm uştu: "Devlet makamlarının gözünde işin ve faaliyetin ne anlama geldiğini"! BDJ 'liler aç ık m üzaker eden sonra -m illet ve killer ine yöneliyorlar-d ı, çünkü onlar "tümüyle ve oldukça bizim görüşlerimizi ifade ediyorlardı." Ve yere l m em urlardan Blank, Bakan lık dr ij anı W irm er 'le savunm a bakanlığın ın bir öncüsüne, gele ceğin A lm an savunm asına kat kın ın biç im i- iç er iği hakkında sözlü ve yaz ılı f ikir belirtt i. Öze llik le BDJ 'nin ka lbinde "geleceğin subay birliğinin seçimi" yatıyordu, çünkü Wehrm acht'm

tem eli

yeni

"Alman Oku lu"olm as ıydı.

Paul E gon Lüth'ün ideali: Bu görüşe gö re as ker lik h izm et ine ben zer bir zorunlu or du değil, tersine "silahlı, politik bir direniş hareke-*i"ydi. BDJ ideolo gu,

Bat ı A lm an m ilita r izasyonu düşüncesiyle böyle il gilen iyordu. Çok sonralar ı ilk

kez, 7 Tem m uz 1956'da sa vunm a görevi yasasıy la pa r lam ento taraf ından da ka rar a lt ına a lınm ışt ı. Öze llikle Adenauer Cum huriyetinde sadece kapa lı kapılar ar kas ında ve İkinc i Dünya Savaş ın ın "deneyimli" subaylar ıyla m üzake re ed iler ek, ç ıkm ış — t ı yasa. Hessen Anayasa koruyucuları, aynı şe kilde, BDJ 'nin "Kâindeki Anayasa Koruma Dairesiyle", özellikle başkan yardım cıs ı Radke 'yle s ıkı b ir f ikir a lışve r iş i iç inde, şaşırt ıc ı bir işbir liğine girm işti. Radke'yle kontağı BDJ önderliğinde sürekli f inansm an ve f irm ala r, m a kam la r, hükü m etler ve anti- kom ünist bir lik tara ftar la r ının bağış la r ını toplayan, özellikle Norbert H am m acher sağlıyordu. Ham m acher, örneğin 3.8.1951 tar ih li bir m ektubunda, Anayasayı Korum a Mem ur lar ın ın dünya genç lik f estiva lin in z iyaret inden önce "sözlü ifade le r iy le " hiç m uhatap olm adığın ı yazıyordu. Ham m acher, bazı "direniş çev— resi" üyeler in in tutuklandığı Ha llc 'de Tem m uz 1951'de gördüğü benzeri durum u açıklıyordu. Kendis ine "verilen enformasyonlardan sonra "doğu bölgeleri"rim devlet

korum a hizm et ini; sadece anti -kom ünist ey lem c iler in tutuklanm a lanyla ilgili bir raporla , dünya genç lik fest iva line karş ı b ir gözdağı olm as ı iç in, a lm ak is led i. Anayasa federa l korum a dair esi başkan yard ım cıs ı Radke; ayr ıca , BDJ'n in gene l ç ıkar la r ının korunm ası iç in Hessen m ali m akam lar ın dan rica ediyordu: "Adamların Wiesbaden'e çağrılması, Bay Wauerin yanında bize herhangi biri tarafından yollanan formla, küçük bir kanıtla, meseleyi sağlama alalım." Ham m acher, yazıs ın ı bir teb ligat la, düzenli b ir iliş ki ça ğr ıs ıyla bit ir iyordu: "önümüzdeki günlerde size büyük miktarda bir sevkiyat yapacağız, sizden de güvenilir bazı şeyler isteyeceğiz." Rica la r ikinc i en büyük anayasa koruyucusuna yöneldi. 9 A ğustos 1951'de Ra dke'ye bir teşekkür yaz ıs ı gitt i: "Wiesbaden den edindiğim tecrübeleri, sizin oradaki değerli adamlarınızla paylaşmak isterim. Bu yüzden size yürekten teşekkür ederim." "Sizin güven verici değerinizi ayaklar altına almadan" ve "gerekli konuşmaları yerli yerine oturtarak." 24 May ıs 1952'de Radke Fran kfurt Polis Şef liğine bir belge sundu. Bunda:, BDJ 'nin pankrot yortusu

sırasında " kız ıl şah in" ve

ille ga l FDJ 'nin

b ir m anevras ın ın

beklen diğine d ikkat

çekiliyordu. Hessen Araşt ırm a Raporu, Radke 'y le öte ki önem li b ir kontağın bu dönem de kurulduğuna dikkat ç ekiyordu: "Mayıs 1952'de sekreterlerinden Gisela Wolf la, Peters Köln'e gitti ve orada (...) Bay Radke'yi aradı, o örgüt hakkında açıklamalar yapmak istiyordu; sekreterine, özellikle

konuşmaların

olumlu

geçtiğini

açıklayacaktı." Frankfurt pankrot yortusunda buluşm alardaki güç lüklerden sonra BDJ üyesi

Kn oll ve

Bischoff, Anayasa Korum a Da ires i baş kanlann dan Dr. Otto John da Radke'ye te kra r yazdılar. Onun "Frankfurtpolisinin 12. komiserliği hakkında ilginç bir bildiri hazırladığını, mutlaka kanıtlayabileceğini"

tebliğ

ettile r. Federa l A lm an Başbakan lık m akam ında da, genç savaşç ılar ı bulu nuyordu. Başbakan lığın kişise l r aportörü Dr. Mai 23 Oca k 1952 tar ih li yazıs ıy la Paul Lüth'den pankrot yortusu için bir liğin araç la r ından yararlan ılm asında da yardım ist iyordu: "Bay Wolgang Knoll onlarla birlikte olmaya ve yeni bir dil oluşturmaya hazırdılar." Önceden haber ver ilen ihtiyaç , "150.000 Alman markı"ydı. O zam anki ilişkiler iç in sonsuz bir m ikta r. BDJ'n in burada da nasıl başar ılı olduğu Federa l İç iş le r i Ba kanlığı na yazılan 10 N i san 1952 tar ihli bir-yaz ıdan anlaş ılıyordu: "Alman Gençlik Birliği, yazılı bir olurla, Bay Şansölyenin şahsi referansı ve Bay Devlet sekreteri Dr. Lenzin tavsiyesiyle mali bir yardım almış— tır." Devlet Sekreter i Otto L e inz, Adenaur hüküm etine propaganda ça lışm ası iç in tüm üyle ö ze l gayreder in i yoğunlaşürm ayı düşünüyordu. İşin in ehli Otto Le inz; e llili y ıllar ın başında, öze l bir likler ve kam uflaj lı örgüt le rden, anti- kom ünist propaganda da federal hüküm ete yar dım cı olaca k ve -öze llikle t it iz ce- bir A lm an d iren iş har eket i an lam ın da, savunm a propagandası yapacak başarılı bir a ğ örm üştü. Savunm a propagandası o zam anla r A lm an lar iç in resm en yasak ed ilm işt i. Bu yüzden hüküm et özel bas ın bürolar ına, örneğin Ber lin'de ki "Erich Peter Neumann Bürosu"na bu görevi iha le etm işt i. Le inz daha sonra, tüm propaganda eylem ler in i bir leşt ir m ek iç in bir enform asyon bakan lığı kurm ak istem işt i. Bu büro m edyala ra ifşaadarda bulunurken, hü küm et böyle bir propaganda bakanlığının planın ın -Goebbels'in bakan lığın ı an ım satır şekilde - hesaplar ın ı yapıyord u. 25 Ma rt'ta Adenauer'in şahsi raportörü Kilb'le Paul Lüth'e haber verd i: "Ben Johnla konuştum. Bana planlanan buluşmanın mali dayanaklarını sordu.

Siz belki de onunla sıkı irtibat içindesinizdir."

Adenauer'in danışm an lar ından Hans Kilb 'le daha sonra cum huriyetin ilk büyük spekülat if yolsuzluk s kandali paüayaca kt ı. K ilb, Ey lül 1958'de ya ka landı ve U-H aft 'a y ollandı, çünkü

faa liyeüer i s ır as ında Adenauer'in şahsi danışm anı ola ra k, 1954'le 1958 ar asında D a im ler -Benz 'den en azından 8 M erced es- L im ousin'in en ka lite lile r inden al m ıştı. Da im ler - Benz AG'den Mercedes om nibüsleri iç in kâr lı b ir bü yük m eblağ ge çer liydi. Araşt ırm a

raporu,

BDJ'n in

siyasi

ikt idar la

yoldaşça

iliş kiler i

hak kında

ilginçlikle r

sergiliyordu: "Özellikle, Tüm Almanya Sorunları Federal Bakanlığının danışmanları Dr. Von Dellinghausen le BDJ birlik önderleri arasında sıkı bir "dirsek teması" bulunuyordu. Burada da dikkat çekici ediliyor

Tüm

Almanya

istihbaratlar değiş-tokuş

Sorunları Federal Bakanlığı BDJ etkinliklerine katılıyordu. Aynı şekilde birlik,

mali açıdan da destekleniyordu. Büyük bir şaşkın lık daha sonra aç ıklanan yaz ışm alarda ortaya ç ık tı. Tüm A lm an m akam la r ı Tekn ik H izm et le ilgili aç ık skanda ldan sonra epey zorlandılar : "Dellinghausen'in partizan çalışmaları hakkında söylediklerinin ortaya çıkarılmasından sonra, SDP'yle uzlaşması, tümüyle yeni ve yabancı bir yönetim kurulu atanması. Aşağı Saksonyadaki ikinci eyalet önderliğinin Bavyera eyalet önderliğine bir mektubunda da bu kurtarma denemesi belgelendirildi: Sonra O (Lüth) anlattı ki; Dellinghausen (imparatorluk Bakanlığı)deydi ve bize bundan sonra mali yardım yapılması yasaklandı, SDP'nin yeni yönetiminin ricasıyla mümkün olabildi! Ve 0 (Lüth) henüz bu davayı kazanmak istiyordu. Aynı şekilde Dellinghausen bize yeni bir yönetim kurulu sunmuştu!'.'. Dellin ghausen'in

doktor

Ba llık

bölges inden

rım 'da

asker i

kanlık

m em uru

kac ı

yönetim

Hans-

giz li

likte

ça lışm ış la rdı.

le rdeki

an ıs ın ı

Henüz

tüm

gayretlerimiz,

Biz

- kısm en

daim a

Am erikan

bunu

başarıyla ayn

habera lm a

iç in oyun sahnesiydi...

22.11.1990'da yazarla yapılan konuşmadan.

da,

yar ışa rak iç in

kuru luşunda

iş

Alm anya

yapılan -

gün vurgu lu -

kadar

uzağına

dönem in -

savaşın

ABD 'li

bir i, bir—

eski

bir leşt ire re k o

Soğuk

ba-

Am er ikan

yapan

bugün

Kı -

polit i -

ge ld i.

örgütler in

Amerikalıların

hatta

Bonn'a CD U'lu

1950'de

ç ıkar la r ıyla

yaptık."*

servis i

döndüğü

pansiyonerlik

arkadaşlıklar ın ı u lusal

sır asında

arkadaşı

ara c ılığıy la

ant i- kom ünist

bakan lığının

düşmemekti.

çok

ki;

geri

bugün

hukukçu luğu

Savaşı

dönem inden

Mer katz

kilis e

Dünya

Bugün

ar kadaşlar ından,

anlat ıyor

"Bizim

yordu:

von

eski

kazanm ış

İkinc i

ünivers ite

Joachim

aç ıkça

konseyindeydi.

olarak

ser visinden

tüm üyle

unvanını

geliyordu

yanm bir

düzineden sürü

adam

"STERLING

GARWOOD DEVLET

ADINDA AMERİKALI

BİR

GÖREVLİSİ"

"1951 Nisanında Mr. Garwin Wood ya da Sterling Garwood ve öteki adlarıyla Stephen, Steuben (Odenwald!a gidişinde kullandığı isim -Steinbach) Erhard Peters (BDJ'nin ikinci başkanı) ve Hans Otto (BDJ Birlik önderliğindeki I f -muhalif bölümünün yöneticisi) Frankfurt! Main -Sachsenhausende; BDJ'nin bir yeraltı grubunun oluşumunu müzakere ettiler, ayrıca, göze çarpmayan bölgelerde, bir arazi sa— tın

alınmasından,

bir eğitim

kampının

kuruluşuna dek tartıştılar." Hessen devlet koruyucular ının giz li pa rt izan yaşam ına iliş kin kroni ğinde "X günü" için yapılan planlarda Am er ika lıla r ın etkin pozisyonlar ı vur gulan ıyordu. ABD yurtsever i Ste r ling G arwo od beşinci ism iy le an ılan kişi, yeni yera lt ı ör güt ler in in inşa ça lışm asın ın baş langıc ına yoğun şekilde kat ılm ışu. E linde "ingilizce yazılmış bir listeyle" Hans Otto'yla ve Odenwa ld'daki çe şidi unsurla r la bir likle; yoldaş la r iç in e gze rsiz ve sa vaş a lan ı o lar ak hizm et gören Odcnwa ld'a kat ılm ışu. Yen i sa vaş ör gütler in in kuru lm ası ça ğr ıs ı yapan E rhard Pete rs, Tek nik H izm et'in am açla r ını ilk görüşm elerde aç ıklıyordu: "Totalitersistem konağındaki toplum" ve "Slav yayılmacılığı tehlikesi ve araştırılması topluluğu" vb. gib i bol fanta/ ili ya da "birlik" olara k "Politik karakteri silahlı

bir direniş

örgütü"nün inşa edild iğine dikkat çe kiliyordu. İdeolojik tem e l olar ak yera lt ı savaşç ılar ına Paul Lüth'ün "Yurttaş ve Partizan" çalışm a sı hizm et ediyordu. Tekn ik H izm et inc ili yazar ının angajm an ını henüz Am er ika lılar anlam am ışlard ı: "Lüth, Teknik Hizmeti kendi örgütü olarak" görm ekte, fa kat hem en "Mr. Garwood gizli zaman

bırakacağını

konuşma

esasını

vurgulamaktadır."

Baş langıçt a, Tekn ik Hizm et'in bir lik önderi olara k bir "karargah" kurm uştu. Ardından Hessen BDJ eya let önderliğinin konutunu Frankfurt'a taşıd ı. Kuru luş ça lışm asın ı Hans Otto ve Erhard Peters bir likte yürüttüler. A rt ık hem Te kn ik H izm et kar ar gahı Hessen Neu -Iseburg ( Off enbach çevr esi)'a nakledild i ve 1951 yaz ı/yaz sonu örgüüenm e ya — pılandır ıld ı. Te knik H izm et'in yönetim ini ağırbaşlı "partizanların lide— ri titr iy le Erhard Pet ers üst lendi. Otto sı

"Güvenlik" bölüm ünü Hans

rasıy la Knatte rton, A lfr ed Plat z, O chs, Struc k, Duston adlar ıy la yönetti. O rtak ç a lışm a arkadaş la r ı Otto Karl M ax Rietdorf daha sonra onu bu fraks iyona böldü. Gerhard Buxell ya da Hanover li Bollm ann "ajan ağının sorumluluğuyla" görevlend ir ild i. Hans Otto'nun Teknik H izm et bölüm ü , BDJ bir lik önder liğin in I f (m uhalif) bö lüm ünden uzaklaşt ı rıld ı ve ora da toplanm ış m alzem e ler i de yanında götürdü. "Geçmiş bilgilerin kartoteks ve arşiv değerleri" iç in yoldaş Hans Bre ikopf "savunma ve enformasyon" bölümünü oluşturdu. Ludwig Kauf e ld ya da Lutz Be rg ya da Cressen'li Ka lle r "Partizan okulu" bölüm ünün yönetim ine get ir ild i. Ludwig Kauf eld, öze llikle eğit im önlem ler in i öne a lıyordu, BDJ giz li okulunun yöneticis i o la rak spor yapürıyordu. Olas ı savaş ney i gere kt ir iyorsa proje esas olara k ona gör e haz ır lanı— yordu. Sahte tanıtm a kart la r ı ve kam uf le önderlikle r inden Am erika lı dost ve "Mr. Ganvopd'un yardım cılar ı sorum luydu. Tekn ik H izm et ön der liğin in yaz ışm ala r ı "Johann Saxer Gmbh" kam uflaj lı f irm ası üze r in den yapılıyordu. Ncu -Iscnburg'daki örtünm e iç inde çeşit li toplulu klar dan yarar lanılıyo rdu. Üyele r in ayrıc a lıkla r ı aynı şekilde profesyonel b ir prosedür le or ganiz e ed iliyordu. En azından Tekn ik Hizm et eya let lide r i kara rgah ı "test etmek" zorundaydı. Bu, eya let şef adaylığı 26 ay nnülı sorunun yer a ld ığı

"gizli personel soru form u'yla

sürdürülüyordu.

Tekn ik H izm et'in yaz ışm a lar ı örtü lü adres le r le yürütülüyordu. Üye kayıt la r ının t utulduğu hektogra f la yaz ılı defte r "yol" ve "Slav yayılmacılığı tehlikesi ve araştırmaları topluluğu"n\ın coşku lu başlıkla r ıyla

yön lendir iliyor,

"enformasyon

hizmeti"

"totaliter

sistemleri

inceleme

toplu-luğü'nca

tekra r lan ıyordu. Bunun iç in de örneğin A lm an "savunma katkılarCnm ilginç göz lem ler i o luyordu. Genç A lm an er kekle r i, ge le cekle "Avrupa ordusunun Alman birliğine hizmet edeceklerdi." Bu nedenle "burada yoldaşlığın değerini öğreniyorlardı." Eski Yurtse ve r ler Eya let Genç liği iç in ne gerekliyse, onu yerine get irm ek zorundaydılar. "Burada onlar iç sağlamlığı kazanıyor, güçleniyor ve karakterlerini oluşturuyorlar." Neu -Isenburg'lu kam ufle f irm a Saxer ge rçe kte Johann Saxer'in VI . örtü lü f irm as ın ın yan kolla r ına dayanıyordu. Hessen Anayasa koruyu cular ı, Neu - Isenburg'daki "hakkında açıklamalar yapılabilen" hareke tin görünürdeki ana f irm asına henüz ulaşm ıştı. Ahşapa yazılm ış yazılar, özellikle yeni örgütün örtülü finansm anına hizm et ediyordu: "BDJde aynı biçimde, yakılarak yazılmış bir yazı geçerliydi. BDJ'nin Teknik Hizmetinde de yararlanılıyordu. BDJ ve Teknik Hizmetin res— men çözülmesinden sonra, finansmanı da ayrılan bunlar, benzeri Amerikan kaynaklarının bir diğer kanıtıydı. BDJde aracı adam 'Dr. Walterken Teknik Hizmete 'Mr. Ganvood' getirildi ve bunun çözülmesinden sonra bir Mr. Tompara, silah ve tahrif edilmiş kağıtlaryö— nergesini yayınladı.

(...)"

Hesenli a rac ı aylık 40'dan 50 b in m arka kadar par a get ir iyordu -bu o zam anki ilişkile r iç in çok kü lliyet li m ikta rdı. Te k b ir Ucreü in in aylı— ğı 10 bin m ar kt ı. Te knik H izm et'in yönetic i efendile r i e llili yılla r iç in da im a çok göster iş li ra kam olan aylık 5 00 m ar kı onaylıyorlard ı. Kasanın başındakiler bunun için düzenli olara k; aylık, a lt ı aylık ve y ıllık raporlar hazır lıyor la rdı. Ayr ıca A lm an arkadaş la r ını ge rçe kle h içbir zam an yüzyüze ge tirm iyor lard ı. Tekn ik H izm et üyesi ola rak P eters, bu hesap raporu iç in asker b ir likle r inin üye liste le r inden kest ir m eden giderek is im le r alıyordu. Doğal o lara k bu 'kara kasa"da oluşuyordu; Saxer f irm asın ın deposu ve bürosu, gider le r i yüksek te le fon fa turala r ı, otom obil m asraf lar ı ve büro m alz em ele r in in hesabı iç in da im a yeter li b ir harcam a yap ılıyordu. Tekn ik H izm et'in projes i Pc ters'in yükse liş inde çok sıcak ka rş ıla nıyordu ve bu çok büyük var lıklılık dem ekt i. Peters 'in bir i Me rcedes 170 V ve d iğe r i spor bir araba olan BMW-Cabrio let

iki lü ks otomobil em r i a lt ınd aydı. Hem en çok büyük serm aye koyarak, Coburg'da tıkı rında giden bir pa rfüm er i iş letm es i açm ışt ı. Henüz du.

yeralt ı

Sonunda

olduklar ına

ka rar

deneyim ler in i "Teknik

köprüler,

tasyonları

iyi

bilgilerin

m addi

eyalet

aynı

başarıla r ından

oldukla r ına Habe ra lm a

ku llandı

radyo

iç in

ve rd ile r.

çok

Hizmet'in

lanları,

ayrıntılı

savaşç ıla r ının

vatanla r ı

istasyonu

servis ler i

aynı

önemli

vericileri,

yüksek

üstü

değer

toplanmasına" geçti.

edilem iyor koruyucular ı

askeri

yol

karargahın

söz vatan ın m akines i,

zam anda

önderlikleri;

zamanda

ç ıku :

tesisler, depoları,

verdiği

zafer

havaatren

şeyler

"Çünkü yeraltındaki

esasında böyle hazırlığı gerektiriyordu, hem de Slav barbarlığı üzerinde

BDJ'de ki

tu rlara

is— hakkında

savaş,

arzulanıyorsa

böyle

yapılmaliydı. Böylece

tüm .

eski

yoldaşlar

içse l

d il

kura lı

yaratm ada

"kavram açıklamalarının"

bir leşt ir ilm es i iç in, ne düşündüğünü anladılar : "Bi— zim tartışmalarımızın araçları için, ortak bir sözlük gereklidir. Bu nedenle biz; gerilla savaşından, direnme savaşından, partizan savaşından, gayrı nizami savaştan söz ediyorsak, modern savaşa girişin sistem ve biçiminden gizli grupların, tüm zorluğu göze alarak çalışmalarından, karşı politik fikirleri, partileri, mülki ve işgalci güçlerin planlarından söz ediyoruz. Tüm bu değişik isimleri birleştirmek ve partizan savaşına

hazırlamak istiyoruz.

(...)"

Tekn ik H izm et, özellikle yabanc ı iş ga l güçle r ine ka rş ı polit ik b ir part izan savaş ının uygun kara rgahında zorluk çe kiyordu. Ta leb i Am er ika lılar iç in Ingilizceye çevir iyordu. Hessen İçiş ler i Ba kanlığın ın m em urlar ı iht iyat lı şekilde form üllend ird ikle r i "Güven lik m esle ği ve Teknik H izm et BDJ üyeler in in düşünceler i hakkında bilgilenm e" he nüz kağıt üzer inde ka lıyordu. "Aparatın

tüm

üyelerişefveşefyardımcUarı

tarafından,

özellikle

onlora bir soru sorulma durumunda

gözden geçirilir. Sorulan sorular Pask'a yeniden verilecek; o, BDJ eylemleriyle gözden geçirecektir. Bundan sonra sorular Staley 'e CIC, EUCON, US aracılığıyla tercümesi için verilir. Dunston aparatın iç güvenliğinden sorumludur. O, BDJ'nin 'düşman bölümünde ikinci bir makamdır da. Pask ve aparatın şimdiki üyesi en güçlü çizgidedir. Tüm milliyetçi, anti-komünistlerdir. Onlar Birleşik Devletlerin Rusya 'yla savaşabilecek ve Avrupa 'yı kurtaracak tek ülke olduğuna inanırlar. Pask bu insanlarla aynı doğrultuda düşünür. O iç aparatın doğru çizgide bulunup bulunmadığından sorumludur.

(...)"

Tekn ik H izm et'in görev p lan ında ayr ıntılı o la rak yer a lıyor her şey. Bunun iç inde faa liyet "savaş öncesi dönem sırasında", "D- güğümünde" ve "D- gününden sonra ve işgalin devam ettiği sırada" şeklinde birb ir inden ayr ılıyor. Üç aşam a lı strat ej i

"barış dönemi" iç in en önem li göre vi sapt ıyor: "Taktik,

bilgisi ve sabotaj yöntemleri bilgisiyle donatılmış olmak. örgütlerin özümsediği

deneyimlerle bağlamak,

haber bağlantıları,

arazi

İkinci görev; haber servisleri sistemini,

öteki

sarmak ve en yüksek bazda gerektirenleri yerine getirmek için görev üstlenmek."

Davaya yönelm ek, önce "D-günü"ne götürüyor: "Bu dönem sırasında aparatın esas gayreti, dağlardaki savaş birliklerinin bölünmesi— ne ve güvenlikteki tüm bölümlerin dallara ayrılmasına yöneliktir. Almanya'nın savunmasındaki örgütün her bölümünü değerlendirmeyi, stratejik potansiyelini

tahrip

etmeyi,

aparat şimdi

ele alacaktır." Bundan sonra ilk önce özel sa vaş başlan "Geri kalan önderler, böylece aparatın yeniden inşasına başlayacaktır. Her yerde ve aktif sabotaj eylemlerine girişeceklerdir.

Direniş başlayacaktır.

(...)"

Ger illa sa vaş ı; A lm an cidd iyetiy le ayr ınt ıs ına kada r haz ır lan ır . Hans Otto, aske r i uzlaşm ay ı daha sonra şöyle aç ıklan "BirBgrubu, olabildiğince tanınmış insanlarla küçük formasyonlardan oluşur, geri kalanlar ilk kararlaştırıldığı gibi, sabotaj eylemlerine katılacaklardır. Bunun dışında A grubunun formasyonu için yardım ve buluşma noktaları oluşturulur. Daha sonra Almanya'ya yapılacak bir Rus işgalinde, örneğin paraşütle indirme durumunda harakete geçireceğiz onları. Ayrıca A grubu -B grubu henüz oluşmamıştır, çünkü hiç kimse istekli değildir- Sovyet birliklerinin yola koyulduğu görüldüğünde bu kişiler gerekli silahların nüfuzunu kırmak bir Rus işgal gücü altındaki yönetim yerlerinde sorun çıkarmak, her zaman 'ölüm' sözcüğüyle ifade edi— lemeyecektir belki ama benzeri bir konumda bağımsızca kullanılabilir. Panzer saldırısında 'nüfuzunu kırmak' başka bir şekilde mümkün olmayabilir.

Çünkü insanlar sonuçta birlikte birşey yaparlar.

(...)"

Katı yöntem ler "X olayı" iç in özellikle ku llan ılm az. "Hareketli plan A 'iç in ku lla nılaca k esasla rda, yoldaşlar em ir a lac ak m enc iyi b ile — m ez ler ,

"örgütümüz alarm

verdiğinde

herbiri

kendi basına karar verir. örgütün kararlarını ve yasalarını bir yana atarlarsa, bunlar yargılanırlar. Disiplini ve yoldaşlığı zedeleyici her şey, şiddetle cezalandırılır. Hainler, kaçaklar ve başkaldıranlar kurşuna dizilir!" Te kn ik Hizm et 'in stratej ler i Bat ı A lm anya har itas ın ı üçe bö lm üşlerd ir . Ana, loka l ve strate jik önem deki yerle r. Bir diğer projeyi de Tekn ik H izm et 'in Ham burg eya let yönetic is i yo ldaş Topp hazır lam ışt ır. Topp enform asyon toplam ak iç in giz li b ir grup oluşturmuş ve bununla özellikle bir kom ünist darbe ka lkışm as ın da, polis ve tar afta r lardan oluşaca k gruplar ı de vreye sokm ayı h esapla -m ışür. Bu projenin strat ej ik bir be lgesi 1951 Mart ında "İç Karışıklıklarda Alınacak

önlemler" başlığıyla

tesbit ed ilm işt ir. Haz ır lık aşam as ı iç in en az ından loj ist ik koşullar yarat ılac ak ve a ltyapı haz ır lanac a kt ır : "Su, elektrik, gaz ve en önemli endüstri işletmelerinin, lokantalar, bankalar, televizyon vericileri (radyolar da) yatay ve dikey planlara alınır. Yerleşim yerlerindeki personel bilgileriyle

tehlikeli unsurlar ayıklanır."

(... )" önderler ine em reder : "Yolların ve binaların abluka altına alınması ve içlerine nüfuz edilmesi talimi yapın. Şehrin kenarlarında, yeni inşa— atlarda ve açık yapılarda, talimler, silah kullanma alıştırmaları yapın.

(...)"

"Politik durum" hakkında "özenli anketler" düzenlenecekt ir. Ö rne — ğin "parti ilişkileri kendi grubunun özellikleri, muhalif elebaşıların saptanması ve bunların karakteristiği, memurların düzeyi ve tutumu (...)" Bundan sonra "karşı eylem ya da planlı karşı önlemlerin" gere k— t ir ip gere kt irm ed iği st ra tejik konum a yönclinm clid ir . Bu içsa vaş plan ın ın uygulam aya konulm asıyla paüayıc ıla r, e lbom -balar ı, tabanca ve m akina lı t abancalar ed in ilece kt ir . Öze llikle , Te kn ik H izm et'ten yoldaş lar , soka k savaş ın ı yürekler in — de duym aktadır lar . Topp'un yönergesinde bunun nasıl yapılac ağı t ar if ed ilm işt ir : "Eylemlerde en iyi zaman, muhalifleri uykuda avlamak için sabahın ilk saatleridir. Muhalifler hemen ele geçirilebilirler. (...) Düş— manca bir tutum kalabalıkları doğurur, o zaman el bombaları ve aydınlatma mermileri çoğu kez arka taraftan yöneltilir. Kurusıkılar ka— çınılmaz olarak gereklidir. Sadece emre uyulur ve emirle ateş edilir. (...

)

Ateş

sırasında

bacaklara

yönelmek, çok büyük moral etki yapar. (... ) G noktası a lt ında part izan sa vaş ı be lges i bu terör ey lem ler in in yü — rütülm esin in "esasla r ı "nı s ıra lan "Tüm başlangıç eylemleri serttir, ka— tıdır ve kararlı olarak uygulanır. davet eder. (...)"

İlk kan daha çok kanı

ODE NWAL D'DAKI

BİR EV

Odenwald'daki se vim li bir kasaba olan Wa ldm iche lbach'ta yaşlı yurttaş lar bugün da hâlâ "partizan evciklerini" tanırla r. Orm an kıy ıs ın daki b ir e ve yakın oturan oralı b ir ka dın, o zam an partiz anla r ın eğilim i iç in göre vlendir ilen Ste r ling Ga rwood'u biliyordu. "O zam an lar at ış t a lim i yapıyordu Am erika lı." Bugün de aynı kulübec iğinde yaşayan yaş lı bayan bu evdeki b ir " Bay Peters" i de anlat ıyor. Te knik H izm et'in adam lar ı t ara f ından atış ta lim gahı olar ak kullanılan bodrum da, bugün eski m obilya la r duruyor. Bir köm ürlü k ağz ına benzeyen gir işte, e ski b ir m aden ağz ı görü lüyor, evin bir kaç m etre yan ında 30 m etre lik bir der in lik uzanıyor. Adam la r özellikle "X günü" iç in iyi haz ır lanm ış la r. İ lk başla rda Ham m argasse 47'de ki "Wa gner e vi" giz li asker i m isyon hazır lığı iç in tam da idea l görünüyordu. Toprak yoldan 500 m et re uzaklıkta ki, henüz o zam anlar sapa yerdeki bir m ülktü. Bir oda gir iş i, topra k ku lübenin yard ım ıy la, pa ra r efor m undan sonra konut haline ge tir ilm iş. Fa iz le r zor layınca E rhard Peters'e ev ola ra k kiraya ver ilm iş. K ira la r "m uhakkak bir gayn m enkulle" endeks li ödenirm iş. Hessen li ara c ı ne takdir ederse, ilkin Frankfurt 'ta "b ir Am er ikan servis h izm e -t i"nde ID gökde len inde ça lışırm ış ve "sık sık yolda olurmuş" Kendi form üle ett iği b iç im de benzer i h izm eücrde bulunan adam lar hakkında Hessen devlet koruyucular ına yazm ış : "Bu taşınmazın faizlerini kendi cebinden ödemek zorundasın. Gelecekt eki

büyük

göre vle r in

antrem anı

iç in

önce likle

(...)"

tutulm a lıydı.

Zo runluluk

du rumunda başvurulaca k b ir yer olm a lıydı. 8'den 15 Tem m uz 195l'e kadar ilk se kiz eyalet önder i Am erikan asker i b ir likler i nin talim a lanı Gr afenwöhr'de henüz kurs için bir a raya ge lm iş le rdi. Ta bancalar padayıc ıla r la donaulm ış lard ı. Va r ış lar ında da arkadaşlı k ilişkile r inin yardım ını gördüler . Kaü lanla r Nürnberg istasyonunda buluştular ve oradan bir Am e r ikan ar ac ıyla a lındıla r. Giz li yolcu lukla r ı Nürn -ber g'le G rafenwöhr a ras ındaki b ir orm anda son buldu. Yo ldaşlar orada, Am erikan kam pında saklandılar, s ivil ka ğıdar ve r ildi kendile r ine. Bun dan sonra onlar art ık sürekli ta km a is im le r le yaşam aya başladıla r. "Kampın geri kalan sakinleriyle sıkı bağlantı" Cam p'ta kuruldu. Uğursuz Mr. selam lar ken,

on lara

Garwood genç ler i

"En sıkı sessizlik içindeki görevlerinden" bir in i söyled i. A lba y üniform ası

iç indeki onun karş ıs ında duruyorlard ı. "Bir gizlilik durumunda sorulmayacak soruların -Pelers 'in açıklam as ına göre - bir Amerikan gizli makamına iletileceği" belirt ild i. Garwood'un bir likte ça lışm a arkadaş la r ı "Al" ve "wait" kendile r ini ta kdim e lt iler. Üze r ler inde Am er ikan ordusunun teğm en üniform ala r ı va rdı. G iz lilik yüklü Mr. Gar wood en ağır iş ken ce yöntem ler i karş ıs ında da ger ilen ilm eyeceğin i, bunun Tekn ik H iz -m et'in güç ler ine b ile ayr ıca lık tan ım adığını be lirtt i. Bu durum BDJ önderi Hans Otto'nun Alm an -Am erikan soruşturm a kom isyonunun önündeki sorgusunda ortaya çıkt ı: "Bavyeralı bir Teknik Hizmet çevre önderinin karagahta ciddi olarak ortadan kaldırılmasından" söz edildi. "Bir diğer direniş örgütünde soru sorma yasağının konulması da düşünüldü." Hans Otto ger illa bir likler in in Am er ika lı öncü subaylar ı hakkında da şunlar ı anla tıyordu: "Mr. Ganvooddan sözü edilen yöntemlerinden vazgeçilmesi için benim bir baskım olmadı. O bize örnek olarak öldürülmesi gereken bir insanın eyleminin nasıl olduğu konu— sunda uzun boylu düşünülmemesi gerektiğini gösterdi. Otomobiliyle kromoformlar getirirdi ve depoda bir tulumla çürük gaz bulunurdu." Daha sonra güç kullan ılm adığından söz edilen sorgula rda, bir b iç im de örneğin, gözlerin bağlandığının olduğu, kor halindeki ocağa sokulan bir demir parçasıyla vücudun belli yerlerinin dağlandığından söz etti. Dem ir le r in soğukluğu et in ka vru lm asından sonra oluşuyordu, akkor halindeki m eta lle vücuda bir is im yazılıyordu.

Öteki

iki

'kurs"u

Am erika lılar ,

G rafcnwöhr'de ki

kam plar ında

baş latt ıla r,

sonra

Waldm iche lbach'ta yo ldaşla r tar af ından "wam iba" o la rak da adland ır ılan aşam a lar a geçt ile r. 15 Eylü l 1951'de orada 8 gün boyunca partizan e ğit im i yapıld ı, bu 3 May ıs 1952'ye kadar sürdü. Daha sonra on Te knik H izm et m ensubu yeralt ı sa vaş ı iç in kurs lar a ha zır land ı, kat ılanlar ın ad lan hep birbir inden giz li tutuluyordu. Dersler in konusu, strateji p lanlar ında nasıl göste rilm işse öyle iş liyor, at ışlar esas tabancala r la, pat lay ıc ı m addeler roboüara yöneltiler ek yapılıyordu, Am erikan, Rus ve Alm an silah lan kullanılıyordu. Gere kli m alz em ele — r i Garwood, A lm an yoldaşlann faydalanm asına haz ır lıyordu. Te kn ik H izm et kurs la r ına aşağı yukan 130 kiş i kat ılm ışu. "Bunların hemen hemen tümü de eski subaylar ve astsubaylardı." Waldm iche lbach Be led iye Baş kanı, Wiesbaden'deki eylem le r in ortaya çıkan lm as ındah sonra orada nele r o lup bitt iğin i ö ğrendi. Ona kurs

e vinde

"Doğu Alman gençlik

birliğinin" olduğu

söylenm işti. Partizanların geride bır akt ıklar ı b ir "ziyaretçi defterinde kimi ku — rum lar hakkında şu edebi değer lendirm eler va rdı:

"U CDU-

Bilinmeyenler Kulübü ÖLÜM

LİSTELERİ

Bundan sonra BDJ 'nin Tekn ik H izm et'i Eylü l 1952'de devlet m a — kam la r ın ın otorites ine çarptı. Po lisçe e lkonulan m alz em eler in değe r— lendir ilm esi önce bir düzene sokuldu. Hatta o zam anlar Köln'de ki Anayasa korum a fede ra l da ires in in başkan lar ından Otto John, raporun içe r iğin i zor lad ı. D ikkat i çe ken buluşla r şunlard ı: "75 KPD (A lm an Kom ünist Partis i) ve 80 SPD (A lm an Sosyal Dem okrat Part is i) üyesi hakkında personel fişi (...) kısmen gıyabi tutuklama müzekkeresi kesildi (...) Wiesbadende 3.1152 tarihli bir konuşmada Federal Alman Koruma Dairesi Başkanlığı; Anayasa koruma federal dairesine nasıl başvurulacağını

aynı yapının

evraklarıyla

açıklanıyordu."

Ayrıc a Otto John, Tekn ik H izm et'ten "arkadaşlarını başlangıçta ispiyon faaliyeti için" yerleştird i. 18 Ekim 1952'dcki sor gusunda Hans Bre itkopf, giz li "kanun dışı kılınanların lislesi"m * yapüklann ı, tü — m üyle açıksöz lü şekilde şöyle anlatt ı: "Bu eylemlerin yürütülme tarzı ve savaş faaliyetlerinin özellikleri hakkında konuşulmayacaktı ve ben bu O

zam anla r

özelliklerin

düşündükler inden

bir i

neler olduğunu çok

aç ıkt ı:

hiç ilk

düşünemiyordum."

personel

rakam —

lar ı

bira raya

get ir ild iğinde, "D ireniş grupla r ının tüm taraftar lar ı X gü -nü'ndeki bolşevik saldır ıs ına karş ı eğit ilece k; bolşe vizm , kom ünizm iç in akt if ola rak f aa liyete ge ç ilece k. Ben bu kişiler in Ruslar ın sald ır ıs ı ka rş ısında m ücadeleden m ahrum bırakıla caklar ın ı düşünüyordum . Böylece onla r ın Rusya'daki m uhalif ler ine ihanet etm e o lana klar ı o l— m ayacakt ı. " Muhtem el olay ın önlem e tedbir le r i Te knik H izm et adam la r ı iç in aç ıkça .polit ik bir bağım s ız lık dem ekti. Hans Bre it kopf, m a hkem e önünde şunlar ı söyledi: "Bu örgülün nereden geldiği ve benim şahsi hukuki durumum sorulursa; o zamanki zengin kartoteklere bakılabilir. (...) Ben, vatansever girişimde bulunduğumuza ve anlayışımıza göre yurtsever faaliyet gösterdiğimize, o zamanki kartoteklerde önderliğin görevlerinin

tanımlandığına

inandığımızı

söylemek isterim.

Ö rgüt

* "Kanun dışı olma" eski Roma'da kanı helal olanların adının açıkça belirlenmesi için konulan işaret.

faa liyette biz e Avrupa'nın özgür lüğü ve vatan ım ız A lm anya'nın savu nulm ası iç in ka rtotekin önderliği yo l göster iyordu." Bre it kopf, vatanseve r belgese l ç a lışm asın ı ayr ıntıs ıy la aç ıklıyordu: "Bu listede tüm ilgili kişilerin adları işaretlenmişti, bizim anlayışımıza göre ya doğrudan KP (Komünist Partisi) üyesiydiler, ya en azından KP'ye aktif olarak hizmet ediyorlardı, ya da KP'nin kamuflajlı örgütlerinde faaliyet gösteriyorlardı. Bunlar bize özellikle H olayı'nda teh— likeli olabilecek kişiler geliyordu. Bu kişiler daha sonra yeniden bir tehlikeliler kartotekine alındılar ve bunlar o zamanki Abwehrden insanlar (o/dardan "Xolayı"nĞa

Listede kiler in hangi

yaz gı

yaz ıldığın ı

"Kanundışı

dılar : kişileri

ara c ılar

olanların

kapsıyordu.

Liste

birazdan söz edilecek)

Te knik

Hizm et

sonra ki

listesi

ki' adlar Rieldorf dan

ger illa lar ı

sor gu lum ala rda

hemen

ta raf ından

hem en

açıkla—

ortadan

kaldırılmak

istenen

henüz

üzerinde

çalışılı-

tamamlanmamıştı,

yordu. Listeyi Breilkopfyürütüyordu.

tarafından değerlendirildi."

'Kanundışı

olanların

listesinde-

kaynaklanıyordu."

Bre it kopf un habera lm a ka rtotekle r i, bürosunda duran kahverengi b ir bavu ldaydı. Tücca r ve ilk baş larda H it ler G ençliği Sür gün Önderi O tto Riet dorf; "dünyanın her ordusuyla ilgilenmesi"y\e, büyük görevler ha kkın da bild ikle r in i aç ıkça kom isyon önünde uslu uslu anlatü. Onun çizdiği düşm an tablosu çok açıkt ı: "İllegal komünist tehlikeyi tanıyoruz. KPD'nin doğrudan üyesidirler. Onlar komünizmi resmen tanıyıp öğreniyorlar. Aslında bunları tanımak kolay. Daha tehlikeliler; komünistlere gizli sempati duyan kimseler. Hem bunlar komünist olarak da tanınmıyorlar. altındaki

Onlar

suyun

aysbergler gibidir."

"Güvenlik" bölüm ü; "işgal bölgelerindeki koşulların sağlamlaştırılması için, bolşevik ordusunun bir ileri yürüyüşünden sonra, Almanya'nın kişiliğini savunabilmek için" oluşturuldu. Giz li unsurlar dan m eydana ge lm işt i ve s ivil yönetim in inşas ında da yard ım cı oluyor lar dı. Bu kiş iler in görevi; d iren iş savaşç ılar ın ın ger ide bıra kt ığı A lm an sivil ha lkın ın kurum lar ın ı güç len dirm ek, böylec e insanlar ı kom ünizm e karş ı sa ğlam b ir iç d iren işe haz ır lam akt ı. Rietdorf ilginç düzeninin "sadece bir başlangıç" olduğundan söz ediyor, "listelerin henüz bir değeri yoktur" diyordu. Yurtse ver yurttaş la r kanundış ı olanla r la ilgili ne düşünü yorlardı, onlar ı "güven altına almak", "ortadan kaldırmak" ya da "nüfuzunu kır-mak"\an ne anlıyor lard ı, bunla r konusunda Otto Rietdorfbir Alm an -Am er ikan

Ar aştırm a

Kom isyonu

önünde

ce vabın ı

ver iyordu:

"'Kanundışı olma' kavramını Rus literatüründen öğrendim. Kanundışı olanlar' bölümünün Batılılara karşı örgüt içinde alınacak geniş tedbirleri tanımak, Rus saldırısından sonra 'kanundışı kılman' insanları güvence almak... Ve o

altına

Rusya'da bunlardan ne anlaşılacağı açıktır." sürdürüyordu:

"Mr. Ganvood'un bu sorunlardan haberi vardı."

Rietdorf un stratejik düşüncesi "güvenlik altına alınmanın bizzat düzenli birlikler tarafından yapılması ve örgüt tarafından yürütülme-siydi."Böyle likle o, m erkez i bir noktaya parm ak basıyordu. Sorum lu luğun düzeyi ve Am er ika lılar ı da içe rm esi sorguda ortaya ç ıkü. A l -m an -Am er ikan kom isyonunda ABD tem s ilc is i ayn ı şekilde bu vers iyonu savunmuş. Hessen İçiş ler i Bakan lığının Ar aştırm a Raporu, "Rieldorfun bu iddiasının Amerikalılar tarafından doğrulanmasından", "Amerikalı temsilcilerle yapılan bir konuşmadan" söz ediyordu. Wiesbaden'in iç polit ikac ıla r ı, bu vers iyona çok az inandılar "Fakat bu ilişkide, örgütün Britanya bölgesinde de bulunduğu ve Amerikalıların bölgesinde hiç bulunmadığını düşünüyoruz. Bu örgütün varlığı Rietdorf un

açıkça gerçekleri

saklaması nedeniyle

bilinemiyor."

Bir leş ik De vlet lerden dostlar ın ın der in çe lişkiye düşm eler i Hans Otto'nun ikrar ıy la açıklığa kavuştu. 1 E kim 1952'de po lis in önünde yapüğı; "Bu BDJdeki personel raporları ve enformasyonlar, 'Petersen örgütünde de Amerikalıların bulunduğunu gösteriyordu" açık - lam asıyd ı bu... Ma lzem ele r iç in bağlantı adam ve Am er ika lı a lıc ı uğursuz "Dr. Walıer"û \ yani önce BDJ 'de ve sonradan Tekn ik H iz m et'teki Garwood'du. Hans Otto "Xolayı"nm ge liş im i üzer ine çeş it li düşünceler i de rapor etm işt i: "Amerikalıların görüşü, örgüt mensupla— rının Rus birlikleri tarafından yok edilemeyeceği ve işgalden sonra partizan olarak kullanılabilecekleriydi. Amerikalıların bu planı, Peters tarafından gerçekçi bulunmadı. Çünkü örgütte ilgili insanlar tüm şartlar allında Batıda kalmak isteyeceklerdi." Aske r i str atej i so runu üzerine, Garwood'la Pet ers ar asında "uzlaşmaz çelişkiler" va rm ış ( Hans Otto). İki d ir eniş stratej ler i de Frankfurt 'ta buluştula r ve Oden -wa ld'da Te knik H izm et 'in partizanla r oku lunda da bir ar aya ge ldiler. H ans Otto, Erhard Peters'e anlaşm az lık hakkında rapor verd i -"olağanüstü inandırıcı bir konuşmacı"- biz im görüşüm üze göre Ga r-wood'un doğru luğu çoğu o layda ortaya ç ıkü. Plan lan uygulam aya konan Garwood çok ağır bir suçlam a alt ın — daydı. O "nokta ölçeğinde biraraya gelme, Peters'in yürütümünde kü— çük yönergelerin esas alınması kuralını" get irdi. Henüz Alm an savaş— çılar, part iz an savaşçılarda n başka bir şeydi: "Lüth, bizim bakış açımızın esaslarını, reddedilmesi için başkalaştırıyordu. Bizim görü-şümüzse, birleşik askeri birliklerle güneye sarkmak ve bundan sonra işgal bölgelerindeki partizan gruplarının başka biçimde ortaya para— şütle

indirilmesi şeklindeydi."

Araşt ırm a raporunun cansıkıc ı kıs ır döngüsü sürüyordu: "Bu görü— şe göre; aynı şekilde X olayı 'nda iç politikanın zor tedbirleri geçerli— dir." Tekn ik H izm et'in giz li ö lüm list esi; Hans Bre it kopf un som utlaşür SDP-

Alman partizanlarının okulu

SRP-

Sessiz partizanların randevusu

KPD- Küçük partizanlar - geçiş kampı

U Bunlar gösteriyor

kısaca: Tavır güçlü,

yoldaşlık yekvücut

Çünkü biz o kadar birleşmeliyiz İd Almanya sonsuza Politik

kadar yaşasın!

düşünmeli

Asker gibi

davranmalı.

(...) Kim gösterir böylesi Kimin

birliği

sevgi gösterdiğini

Kalbimizle

biliyoruz

ve yumruğumuzla

savunmayı

Bizim sevgimiz Alman toprağı (... ) Hile bizden uzak dursun Biz ona hep özen gösterdik Nasıl da Bizi

domuzluk yapılıyor

de getiriyorlar yanlarında

Ve içimiz heyecanla doluyor Ateşten Görüşümüzde

çeşitlilik

ve hareketlen geçtikçe

olabilir Oysa şimdi çok açık ve anlaşılır!

(... ) "Yediler" şimdi

umut

dolu görünüyor Bu da işlerin nasıl iyi

gittiğini

(...) Odenwald'da Nikolaşka 'da Seçkinler burada Renksiz, profilden devlet gemisi

buluştu,

ve katı Ayrıca solda sıfırlar da. Eğer

batarsa O zaman biz burada tilkileriz. Etkin

çevre ve hile geliyor Eğer yoksulluk da yuvayı kurarsa Çok öğreniriz, öyle bazı hünerleri: Güvenliğimizi kim

tehlikeye

atmak ister Biz onu önceden uyarırız Cepte kokteyl savaşırız (...)" dığı P rusyalı b ir b ib liotekç i gib i prat ik ha le get ird iği bir "haberalma kartoteki"nâe bulunuyordu. Bu, esas olara k kanundışı kılınm a önlem ler i şeklinde som ut olarak p lan lanm ışt ı. A çık m avi kar ılan Bre it kopf, "tehlike kartoleki" olarak kullanıyordu. "Sözü edilen tehlikeli insanlar ve görev alanlar, kanundışı kılınanların listesini izleyecek kimseler ve toplanan bilgilerin doğru olup olmadığını kontrol edecek olanlardı." "Çifte süzgeçten geçirilmiş" kiş ile r le ilgili ka rt lar "direniş gruplarının ispiyon hizmetlerinde" yardım c ı olacaklar iç indi. Kart la r part iler e ve is im le re göre de sın ıf landır ılıyordu. Kanundışı kılınanla r iç in alınaca k tedbir lerde bu yardım c ı doküm anlar çe kirde k parç a larda kırm ız ıy la işaret len iyor la rdı: "Tehlikeliler kartı." Orada 'komünistler ve şahısla-rınlisteleri vardı. Bunlar Komünist Parti'de ve onun örtülü örgütlerinde faaliyet gösterenlerdi. Aynı şekilde çeşit li üyele r ya da bağlantı kurulan kiş ile r başarıs ız o larak sözü edilen kişilerd i. K anundışı kılınan kim se ler in listes indeki adla r ın çoğunluğu b ilinm iyordu. Öze l kanundışı kılınanla r listes i, yeşil ren kli "personel kartoteklerinde" bulunuyordu. Hessen soruşturm asında bunlann içinde özellikle "önemli SPD'li" polit ikac ıla r, KDP ya da bolşevizm le bir biç im de iliş — kis i bulunan kim sele r o lara k n ite len iyorla rdı. Bunlar b ir anlam da Üçüncü Reich dönem indeki "vatan haini konumundaki kişiler" gib iydi (A raşt ırm a Raporu). Ot to'nun gör üşler inden sonra Paul Lüth, bu ha— ber le r in toplanm asında öze l b ir değer lendirm e yapt ı. Tüm üyle faş ist dünya görüşü biçim inde Hit ler rej im ine ka rş ı dire — n işte ey lem ya panlar "vatan haini" olarak a ç ıkland ı. Örneğin sosyal dem okrat gazet ec i Dr. Ge rhard Gle i sberg "Schumacher'in yeni atı", "basın ahırının en kötülerinden" olara k nite lendi. "Biçim: güçlü, Saçları: koyu, Yüzünün biçimi: oval, gözlük kullanıyor, Dili: ingilizce, Çekçe biliyor, Konutu: Hannover, Waldhausen Sır. 6." Kanundışı kılınma eyleminde, "politik tartışmalarda toleranslı biri, iyi huylu bir insan olmak" özellikle geçer liyd i. D ir eniş dönem i hakkında yeşil yap — rakla rda şunlar yazılıydı: "1939da İngiltere'de sürgün yoldaşları Ollenhauer, Knoeringer vb. gibi kişilerin vatan hainliği çalışmaları çerçevesinde..." Frankfurt feder a l m eclis m illet ve killer inden Georg Stier le hakkın — da "SPD'nin sol kanadının taraftarlarından" nite lem esi yapılıyordu. Te knik H izm et'in habera lm a se rvis in in kart ın da: "1945den sonra, Sti-erle, ilkin SPD'nin parti fonksiyonerlerinden biriydi, aktif olarak anti-faşist politikaya katıldı. O zamanki Hessenli bakanın üzerinde büyük etkisi vardı. Komünist eyalet milletvekili Keil 'le de işbirliği halindeydi." Davan ın özellikle önem li et ki ed ic i b ir yan ı vard ı, kanundışı kılı — nanla r listesi sosyal dem okratla r ın adım da ve öte ki aynı düşüncedeki kişiler i de t ehlike li şah ıs lar olarak nite liyordu.

Federa l A lm anya'da de m okrasinin yen iden inşasında çok önem li ro lle r oynayan kim se lerd i bunla r oysa. Hessen soruşturm asının dili aynı o lm a k zorundaydı. G ıyabi tutuklam a m uzckkere ler iy le sayfala rdaki düzen ("göz, rengi: koyu kahverengi, yüz, biçimi: oval, yüzün rengi: parlak") ve etkin polit ika cılar la gazetec iler in kara kte r öze llikler i de bulunuyordu. Ötekiler in yan ında ş u is im ler de yera lıyordu: Wilhe lm Apel, Federa l hüküm ette Hessen yetkilis i (SP D), Gottlob Binder, Konut yapım ı, kent inşası ve m ekan plan lam as ı A lm an Bir liğinin başkan ı (SPD) , Em ir Ca r lebach, gazetec i, 1945'den 1947'ye kadar Frankfurter Ruhdschau'nnn im tiy az sahibi, Hessen'de eyalet m ec lis i m illetvekili (KPD ), Otto Graf, Ba vycra Kü ltür Ba kan lığında, bakan lık dan ışm anı, bundan önce Münih Ünivers ites i Devlet Kom iser i (SPD) , Em il G ross, Alm an ga zete sah iple r i bir liğinin başkan ı ve Bie le - fe ld'dcki F re ie n Prcsse'nin yayım cıs ı, eya let m ec lis i m illet vekili (SPD ), Hans John, Alm an Dem iryolla r ı Sendikas ı Başkan ı, Federa l A l — m an Dem iryo llar ı yönelim kurulu üyesi (SPD ), Wilhe lm Ka isen, 1945'den 1965'e kadar be led iye başkan ı ve Br e m en Senatosu Başka nı (SPD ), Oskar Ka lbfe ll, 1945'den ber i Reuüin gen be lediye başkan ı, Würt -tem bcrg- Hohenzolle rn eya let m eclis inde göçm en kom isyonu yönelim kurulu üyesi, SPD - f raks iyon yönelim kuru lu üyesi, 1946'dan beri Wcslfa llischcn Rundschau'nun şef redaktörü. Dr. Hara ld Koch, 1945'den beri O ldenburg Ma liyesi bakan lık di— re ktörü, 1946'da n beri Aşağı Saksonya eyalet m ec lis i m illet ve kili, anayasa po lit ikas ı kom isyonu yönetim kuru lu üyesi (SPD ), Franz Ma rx, Part i sekrete r i ve SPD federa l m ec lis m illetve kili, Ludwig Metz ger , Hessen kültür bakan ı (SPD) Josef Meyer, SP D Hessen Eya let Sekrete r i, Herbert Wehner, SPD 'nin o zam anki federa l m ec lis m illetve kili, Heinr ich Zinnkann, Hessen iç iş ler i Bakan ı (SPD). Hessen'deki SPD önderliği iç in; sürgündeki sosyal dem okrat d ire — n iş in en önem li adam lar ın ın ve polit ik kurum lar ın ın yeniden inşasında sağlam fonksiyonla r ı o lanlardan "X .olayı"nda part izan savaşç ılar ı

ta— r af ından

yok edilece kle r şeklinde göster ilm es i şaş ırt ıc ıydı.

Am erikan

giz li

servis ler in in aç ıkç a r ıza gösterm es iy le ve bu "arac ıla r" ın önem li kr iz olayları için finansmanlarıma ciddi ciddi mümkün görünmcsiylc ortaya ç ıkıyordu bu durum . Sürgün yılla r ından sonra, onlar, n ihayet gözet lem enin son buldu — ğuna ve Gestapo'dan duyduklar ı kor kunun sonunun geldiğine inan ı— yorla rdı.

Şim d i; kom ünistle r in etkile r inin olm adığı,

dem okratik, ço ğulcu b ir inşa iç in gayret göster ir ken; bu Gestapo'nun giz li iz lem ele r i nin yeniden başladığın ı, hatta 'X günü'ndeki giz li polis in de peşler ine düştüğünü görm ek zorunda kaldılar. Bu likidasyon hazır lığın ın bir genç lik ör gütüyle yapılıyor olm as ı ve Adenauer hüküm etinden m addi destek görm esi, öze llikle H ır ist iyan Dem okrat polit ika çevre le r inden, Am erika lı kur tar ıc ılardan ta le p ge lm esi, bunlar ın dem okras i duygusu ve özgür lü k aşkıy la , ha lta dem okrat ik b ir basın kuruluşu gö rüntüsüyle yapılm asına SPD önderliği akıl erd irm em eye başlam ışt ı. En az ından inanm ayanların duygusunun tepkis ini çekm es i o kadar büyük bir ça — buklukla o lm uştu ki... Sosyal Dem okrat arac ıla r, adli gör evlile r ve Hessen iç iş le r i bakanı, Köln Feder al Da ires in e raporla r ında yazılan lar aç ıs ından görevler in in devletçe gere kli olduğunun farkındaydılar. Henüz Adenauer devlet in in polit ikac ıla r ı ve m em urlar ı bu davaya yakın lık gösterm iyor la rdı. On — lardan Prusya som utluğu ve hukuk devlet i düzeni aşkı nasıl beklen ir — d i. Soğuk savaş ın işaret ler in i

taşıyan, yeni savaş sonrası dönem in hiz — m etçiler i, davayı sum en altına atm ayı deniyorlar, fren oluyorlar , yat ışt ır ıyor lar ,

yavaş lat ıyor lard ı.

Bilinenle r in tablosu bir biç im a lıyordu. Savaş sonrasının en büyük skandallar ınd an biri bekleniyordu. Polit ik zar ar s ının aş ılm ak üze rey — di. Araşt ırm a kom isyonlan, giz li ge lişm ele r, karan lık m anevra la r -hep Am erika lı m üttef ikler in kanşt ırm a lan - iş i yokuşa sürm e am acın ı taşı yordu. Çünkü oyunda çok taraf c ir it a t ıyordu. Bu en büyük dü zenin bir skandali, Alm an -Am er ikan ilişkiler in in hassaslığım bozacakt ı. Bat ı entegrasyonunun öteki sağlam laştırm a pla nlan ve bir Bat ı savunm a topluluğunda yeniden asker ileşm en in koşullan, güç lükle r yarat abili — yordu. Bu yüzden dava hız landır ıld ı ve be lli b ir sonuca ulaşm ak zorun — daydı.

"ÖZEL

ZAMAN

SÜRECİNDEKİ

ADALET

Hans Otto'nun 9 Eylül 1952'de Frankfurt'ta ki sorgusunda, BDJ'n in örtülü faa liyet ler i hakkında söyledikle r i, sonunda Hessen m akam lar ı — n ın hareke le geçm e le r ini sağlad ı. Otto'nun ön sorgusundan sonraki iki gün, Hessen iç iş ler i bakanlığının raporunu; Dr. Littm a nn Frankfurt polis başkanına iade ett i. Aynı günde, iç işler i ba kanlığın ın üç ç ild ik eser i öy le be lge lendir ilm iş ki; "savc ılık ve polis in ortak davran ış ı yü — zünden Hessen eyalet başkanlığıyla bir konuşm ası, eyalet bakan ı o la— rak onun özelliğin i gösterd i. " iki gün sonra, 13 Ey lül 1952'de örgüte ka rş ı devlet in yeniden bir darbes i indi. Tam saat 17. 00'de Tekn ik H izm et yönetic i baş lar ın ın bü ro ve öze l konutla r ına gir i ldi. Üyele r Otto Rietdorf, F r iedr ich K le ff ve Rudolf Raderm acher, aynı gün yaka land ılar . Az sonra Tekn ik H iz m et'in adam ı Ludw ig Kaufe ld tutuldu. Hessen Neu -Isenburg'da Tekn ik H izm et'in bu luşm a yerinde 16 t er -t ipç i yaka landı, öt ekiler in yanında "12 sayfalık 'kanundışı kılınan — la r ın listes i onlardaydı. Bunla r Rus birlikler inin aske r i harekete geç — m esi durum unda tasfiye edilece k polit ik m uhalif le r in listes iydi. Bu liste ler , Alm an Genç lik Bir liği yer a lt ı ör gütünün giz li ey lem ler in in çe kirde ği o lan BDJ olayl ar ındaki çalışm an ın m erkez iydi. Bir kaü iam kom plosunun kurulm ası yüzünden savcılık arac ılığıy la yürütülüyordu. Tekn ik H izm et buluşm a yerle r inde yakalanan tert ipç ile r aynı şekil — de 12 sayfalık "ötekipartililer" 44 sayfa lık "FDJ kamuflaj örgütleri" hakkında m alzem e taş ıyorla rdı. BDJ'n in enform asyon hizm eti "siyasi suikasler" ve yüzlerc e sayfa tutar ında yazışm a m alz em esi de bulunu — yordu. Aynca m emurlar Te knik H izm et 'in örgüt lü ey lem le r in i daha çok kar totekle r e a lm ış la rdı; ötekiler in aras ında "tehlikeliler kartı" ve "telsizciler" kart ı, bunlar ın yanında m aka le le r, broşürler ve "beyaz kitaplar", 65 çeş it ka rt, ş if re li b ir evrak çantas ı ve "patlayxilar için 2 talimat", "Amerikan kartotek malzemeleriyle bir paket" de vard ı ayr ıca. Bad Vilbe l'deki Te knik H izm et üyesi Hans Weissbach da aynı şekilde m ahkem e önüne çıkt ı: 25. 000 ö lçe kli har itay la, aşa ğı yukar ı 4 tert ipç i

150 adek boş 25.000 ö lçe kli harita , kurs

raporla r ı, yen iden si

lah lanm ada cephe aske r ler i iç in uçuş ta lim at ı, "37 paket deri merhemi, süspansiyon ve penisilin", bir har ita , 21 gez ic i ka rt ı, b ir "lastik kılıf içinde motorları çalışmaz hale getirici paketlerle madeni kaset", 22 yürüyüş pusulası, 16 pat lay ıc ı tab let , b ir "partizan günlüğü", gem ile r iç in tanıtm a h izm et ka rt la rıy la bir kitap, bir p iyade ders kitab ı, 13 "gizli personel sorusu" ve sokak savaş lar ı hakkında beş kitap . Ye ra lt ındaki sa vaş iç in özel konutlarda ki din lem e e kipm anı, o sıra larda ant i-t erör y asala r ının çıkar ılm as ından sonra, yüksek güven likte a lt ı ay bunlar değer lendir ild i. Finansm an olara k Hans Otto da, Am er ika lı Ster lin g Ga rwood'un sözünü ettiği, A lm an polis m akam la r ının be klenm edik z iyaret iy le ka r şılaşt ı. Odenwald - S ıe inbach'ta ki konutunda, Alm an Tekn ik H izm et üyeler inde olduğu gib i başa r ıl ı şe kilde e le geçt i: 'Tüfekler için Amerikan görüş maleryaliyle" p lan tablo lar ı, tüfek ve tabanca lar ın parça la r ı ve kılıf lar ı, ufa k ka libre li bir tabanca, tüfek m erm iler i, ça km akla r, pat — lay ıc ı kapsüller i.. . Giz li b ir liğin şefi de, Frankfur t polis m akam lar ın ın adam lar ınca e le geç ir ildi. Te kn ik Hizm et 'in yönetic isi Erha rd Peters'in iç iş ler i ba kanlığının raporlar ında daha sonra tesbit ed ilece ği gibi "bulunması mümkün değildi." "O, Amerikan koruması altında bulunuyordu, hemen ilk tutuklamalardan sonra sıvıştı." Bir d iğer a raşt ırm a başar ıs ız lı ğında gençlik ör gülü önderine değin ildi: "Paul Lüth de (...) BDJ'nin federal birinci başkanıdır ve Peters'in okul arkadaşıydı, duyumlara göre aranılmasına geçildi. Aynı şekilde başarılı olunamadı. 7.1052 tarihli yazıyla, Lüth Frankfurt/Main 'deki polis başkanlığmın 12. komir serliğine 8.1052 tarihli yazıyla aranıp bulunması emri verildi, ki o bir yıldan beri FrankfurtIMain'de oturuyordu ve Laufachta saptanmıştı ki; bu yüzden orada olduğu öğrenilmişti." Tekn ik H izm et üyeler i R ietdorf, K le ff , Raderm acher ve Kaufe ld 'e ka rş ı indir ilen darbe eylem inden sonra Frankfurt tutuklam a m ahkem e sinin önüne çıka r ıld ı. Bunu İçiş ler i bak anının raporu şöyle tesbit ett i: Tutuklananların bazılarında tahrif edilmiş tanıtma kartları bulundu. Otto

'nun

üzerinden çıkana göre kendisi CİC'dan sorumluydu." Henüz 13 Ey lül saat 20. 00'de, ilk yaka lam a la rdan üç saat sonra, Dr . Otto John'un Anayasa Korum a Federal Da ires i yönetic iliğiy le iki saat lik görüşm e yaptı. Sonradan o nun Dem okratik Alm anya Cum huri — yet inde kaybolduğu Bau basın ının m anşetler ine geçt i: Kö ln'de n ge len yüksek anayasa koruyucular ı "şimdiye kadar bilinen davanın tüm özellikleri üzerine ve düşmanca polisiye tedbirlere başvurulduğunu rapor edeceklerdi." İçiş le r i Ba kan lığın ın Federa l Da ire şef le r iyle gö rüşm esi hakkında Tekn ik H izm et raporu şunları be lirt iyordu: "Dr. John alm an tedbir ler i onaylad ı, özellikle Lüth ve Peters iç in gere kli araşt ırm ayı a lıkoydu. BDJ ile herhangi b ir düzen iç inde olunm adığın ı, aynı şekilde som ut hiçbir haz ır lıkla r ının olm ad ığın ı savunuyordu. Ana yasa Federal Daires inin BDJ Tekn ik H izm et i hakkında, sadece önemsiz ola ra k bilinen şeylerden söz etm edi: Federa l iç iş le r i Ba kanlığın ı bilgilend irm eyi, öze llikle devlet se krete r i Rötter von Lex'i öne ald ı. " Otto John, sonradan "iki kez ger i döndüm " başlığıy la yayın lanan anıla r ında bu görüşm eyi şöyle değe r lendir ecekt i: "Telaşlıydım. Zinn, değişik bir şiveyle konuşuyordu. Öteki baylar benim reaksiyonumu gözlüyorlardı. Zinn bu partizanların illegal girişimini, Amerikalıların organize ve finanse etliğini söylüyordu. Federal hükümet ve benim dairedeki temsilcilerim de 'Bay Albay Radke'yi tanıyorlardı (...) Ben bunların tümünü yeni açıklıyorum." John, o zam anlar Zinn'e sorm ak istiyordu, "Bu illega l ey lem ler in bilinm esi üzer ine anayasa korum a eyalet daires inden niçin kor ku lduğunu?" Sonradan John'un Köln dai res i olup bitenler ha kkında b ilgilend ir ild i. Kr im ina l polis tanf ından yapılan bu şaşırtm a la rdan sonra Frank furt Yükse k Sa vc ıs ı ve Bir inc i Savc ı Don ath eylem le r i Ka r lsruhc'deki Federa l Sa vc ılığın şahsi b ir yaz ısıy la b ilgile ndirdi.

Soruşturm ayı orada federal sa vc ı Dr . Hubert Schrübbers'den alın ıp bir inc i sa vc ı Dr . Wagncr'e ver ild i. F rankfurt savc ılık tem s ilc is i Ka r l-sruhc'deki feder a l savc ılığı z iya re t inde göre v gere ği şunlar ı öğr endi: "F rankfurt 'la ço k m ikta rda belge e le geçt i, bunla r o kadar kaps am lıydı ki, en azından sadece bir bölüm ü güvenliğin büyük başarıs ını göster ir. Ma lzem e ler hem en bir kam yonla Kar lsruhe'ye get ir ild i" (Hessen iç iş le r i Bakanlığının raporu). BDJ eylem le r inin d iğe r ler in i fede ra l savc ılık pek ilginç bulm adı. Kar ls ruhe'de iç iş le r i bakanlığının Te knik H izm et raporu şunu açıkla dı: "Kolayca yürütülmesi olanaksız görülüyor, çünkü Karlsruhede bu— nu yapabilecek bir alan yok." Federa l sa vc ılığın ö lçü lü ar ac ılık ç ıkar lar ı F rankfurt'lu hukukçu lar iç in h iç de aç ık d eğildi. En azından bu görünürdeki şüphe ağır dava la — r ı hukuken tüm üyle anlaş ılm az kılıyor. Donath ve Buchtal iç in eylem le r in yapılış ı hakkında feder a l savc ılığa başvur uldu. On lar göre vle r ini, raporda belirt ild iği gib i polit ik yorum la ra değer ve rm eks iz in yapıyor la rdı. Bunun iç in de şunu ifade ediyorlard ı: "KPD'ye karşı ve SPD'nin uygun ölçüde yeniden askerileşme önlemine karşı örgülün iç politika görevleri

vardı."

Önem li hukuki b ir sürpr iz yaşanıyordu. Sonradan iç iş le r i r aporun — da tesbit ed ile ceği gib i, serbest bır akılm ayı Ka r lsruhe'deki federa l sav cılar S chrubbers ve D r. Wa gner sa ğla m ıştı: "1 . Federa l savc ılık önce likle F rankfurt/ Ma in'daki yüksek sa vc ılık — tan b a ğım sız ola rak, 2. Herhangi b ir duyum a dayanm adan, 3. Frankfurt/M a in'da bulunan m alzem e le r i görm eden, 4. Fede ra l ada let bakan lığına eylem le r i s ınır lam adan." Adalet bakan ı yoktu, fakat tüm Alm anya Sorunlar ı Federa l Bakan ı eylem le r i üç gün boyunca soruşturmuştu. Frankfurt hukukçu lar ın ın bulgu lar ı aç ıkça öyle etkileyec iyd i ki; Te kn ik H izm et'e karş ı arac ıla r tr af iğini tüm üyle anayasal yetkile r le ye — re sereb ilece kt i. Hukuk devlet i kuralla r ı b ir ke z daha önemsiz leşt i. Hu — kuk esas la r ının yara a lm ası, h içbir sonuç get irm edi. İ ki s orum lu federa l savc ıya ge rekli d is iplin hat ır lau ld ı, hatta davan ın daire le re bölünm esi yüzünden yapıld ı bu. Dr. Hubert

Schrubbers

bundan

sonra

büyük

bir

kar iye r

sıçray ış ı

yapü.

BDJ

kar ış ıklığın ın

başlam asındaki fa a liyetler— den sonra hem en, Düsseldorftaki gene l savc ılığa get ir ild i. 1 Ağustos 1955'de b ir yaz ıs ıy la yönetic iliği tesc il edild i: O, D r. Otto John'un yeri — ne A nayasa Korum a Federa l Da ires inin başkan lığına atanm ışt ı. Hubert Schrubbers Anayasa Korum a Federal Da ires inin şe f liğinde 18 yıl ka ld ı. Daha sonra polit ik geçm işinde ilk kez töke z ledi. E lli yıl— lar ın ın başlar ında genç cum huriyet in polit ik skandalla r ından davanın şekli değil, bir yera lü ör gütünün terörist p lan lar ın ın örtbas edilm es iy — di. Onun kader i de ğildi, aynı z am anda Nazi dönem inde yüksek eyalet m ahkem es i Ham m 'da savc ı olara k polit ik da va lar a bakm ışt ı. Pa rt i üye — s i o lm am asına ra ğm en Naz i rej im ine ka rşı polit ik diren iş yüzünden komünistler ve iz lenen Hubert Schrubbers tarafından ağır hukuki da — va lar la ceza landır ıldı. Alm an hukukunun bu geleneği soğuk sa vaş dönem indeki fede ra l cum huriyet in hukuk dilinin iz le r ini taş ıyordu. "Federa l cum huriyette ikili hukuk m u geçer li? " diye soruyordu sosyal dem okrat hukukçu ve daha sonra Kuzey Ren Westfalya m aliye bakan ı D iether Posser , West-deuthen Tageb latt 'ın 3 Eylü l 1955'deki nüshasında. O zam anla r hat ır -ş inas lığı görü lüyordu ve BDJ 'nin Tekn ik H izm et in in yakalanan fonk-s iyonerle r i hakkındaki davay ı görülür ken ge ri b ıra kt ırm as ı bundan başka birşey değild i. O dönem den sonra iki buçuk yıl BDJ önderine ka rş ı a rac ılık t akibat ı

yaptı. Anayasa düşm anı bir bir likt e devlet düş — m anı faaliyet le r iy le bir kat liam kom plosu kurm ası ve benzer suçla r yüzünden Ağustos 1955'de f edera l sa vc ılığa ver ild i. -D r. Hubert ana— yasa korum a Federal da ires i şef liğine haz ır lan ıyordu - federa l m ahke— m e sa lonunda, suçlanan örgütün yönetici fonks iyonerler i "ayr ı ta kiba — ta u ğrad ılar ." İki yıl sonra bu an tra g m ahkem enin önüne çıkar ıld ı. A ğustos 1957'de bunun için sadec e güçlü ajan bilgile r i günlük gaz ete — le r e yansıdı. BDJ ve onun teknik ör gütü art ık unutulm uştu. Bu ağır da va lar 50'li y ıllarda FDJ fonks iyonerle r ine ya da öteki ko m ünist örgütle re ka rş ı dava larda yer a ldı. Ge rç i or ada ne s ilah lar ne de likide edilece kler in listes i bulunm uştu, katliam kom plolar ı ya da s o— ğuk savaş ın p lanlan da savc ılara sunulm am ışu, san ıklar hen üz m ahke — m e salonunda görülm em iş lerd i. Ya rgıc ın önündeki ada let , polit ik dünya görüşünün bir davasıyd ı, Feder a l A lm anya ideo lojik bir sa vaş ortam ında bulunuyordu. 6 Haz iran

1957'de

kar ar ın

3. ya r gı senatosuna gelm es ini

federa l m ahkem e konseyi

kara r laşt ırd ı. "Özel zaman süreci gözlerden kaçmadı, bir yandan durumun kronik bir tehlikesi Federal Almanya'nın özgürlük düzeni içerden ve dışardan, öte yandan komünistlerin safında tutulmaksızın ajitasyoh yapabilmeleri karşısındaki çözümsüzlük..." BDJ'n in am ac ı sonunda açıklanm ışt ı, yükse k m ahkem enin hiç de öyle* bulm adığı "özgür demokratik temel düzen ve her tarz totaliter gayret— lere karşı faaliyet göstermek... " YÜKSEK KOMİSER

"MERHAMET EDİYOR

iç iş le r i bakan lar ın ın anayasa korum a başkanlar ından Otto John'la konuşm adan iki h afta sonra 30 Eylü l 1952'de pe rsonel kağıt lar ın ın fo — tokopiler i ve öteki m a lzem e le r hakkında John'la ikinc i bir konuşm a daha yaptıla r. "F edera l iç iş le r i bakan lığının bu bul gu lar ı öze llikle d ev let se krete r i Ritter von Lex'in bilgis ine sundu." Asilz ade devlet sekre ter i Anayasa korum a ve "Ü çüncü Reich"ta kom ünistler in ve dem okrat la r ın kat ı şekilde koğuşturm alar ın ı sürekli ola ra k yürüten bir iydi - Te knik Hizm et ka rtotekle r i iç in doğrusu en güvenilir adam dı. Dr. John, Hcssen'e Am erikan yüksek kom isyonuyla bunlar aras ın daki zam an ara lığından daha sonraki günde açıklam ayı rapor ett i, "Am e r ikan m akam la r ı tara f ından örgülün hangi aşam ada bulunduğu veya böyle bir ör gütün olup olm adığ ını" soruyordu. Böyle konuşm ada Hcsscnli tem s ilc i yem olm a k zorundaydı, onla r ın aras ında iç iş ler i bakan ı Zinnkann, polis başkanı, ba kanlık m em ur — la r ı, b ir devlet sekreter i ve b ir eya let m ahkem e kuru lu "Bonn'da hedefine er işt iğini, suçlandır ı lm adan kurtu lduklar ı" haber ini duydular. Sonra 1 Ekim 'de Köln 'den beklenen tele fon geld i. Dr. John, Hessen hüküm et başkanına beklenen açıklam a la r ının e line geçm ediğini ulaşürab ild i. iç iş le r i bakan ından Am er ikan Yükse k Kom iser liğiy le sonraki gün bir konuşm a rica etü. Bunun yanında Yüksek Anayasa koruyucular ına küçük bir "ar ıza "yı rapor etü: " Yaka lanan lar ın f edera l savc ılığın yetkis iyle tutukluluklar ı ka ldır ılm ışt ı." John, yatıştır ıld ı, fe — dera l savc ılar ın yaka lananlar ın tutuklu luğunun sürm esini tele fonla r ica ett iği sonradan öğrenild i. BDJ

genç le r inin

serbest

bıra kılm asında

sorum lu

bir

m akam ın

ol—

m ayış ı

öylesine

inanılm azd ı ki, .. Fede ra l ada let bakan lığındaki daha sonraki yüksek savc ı W iech m ann'la, b ir inc i savc ı Wagner 'le b ir ko nuşm ada (14 E kim 'de) " Tüm A lm an sorunlar ı f edera l ba kanlığın ın tu — tuklu lar ın serbest b ıra kılm ası hakkındaki kar ar ı, soruşturm adan üç gün sonra alınm ıştı ve Anayasa korum a federa l da ires inin b ir m em uru ge — r iye yürütm üştü."

Otto John, Wiesbaden'de 2 E kim 'de Am er ika lıla r la Hessen lile r in ilk buluşm ası ne kadar sevinç liydi.

Sa at

olduğunda

16. 00'da A BD tem silc isi Mr . Ste ide r, Am er ikan yüksek kom isyonu

taraf ından ve ba kan Zinnn'le genera l Trescott'un tem silc is i bu luşm uştu. O SPD'li poli tikac ılar hakkındaki personel form la r ının Am er ika lı m isaf ir lere de John'a yaptığı gib i yapm ıştı. Zinn, ayrıca "Bunda bay şansölye örnekler inden ve SPD 1. başkan ı, f edera l m ec lis m illet vekili Ollenhauer ra por edilm ek zorundaydı, fa kat başka ad ım lar da at ıldı." John da, E r ich O llenha uer ve Konrad Adenauer'in b ilgilendir ilm es i ger ekt iğin i gör dü. SPD yönetim kurulu, bunun üzerine aynı a kşam öğrend iler olup biten i. Aynı zam anda, sonucu şaşırt ıc ı kılan ar ac ılar hakkında yeni kan ıt lar ge ld i: - Te knik H izm et üye ler i Wa ldm ichc lbach'te aske r i e ğit im görm üşle rdir, -" Tüm aparat" Am er ika lı para ar aç lar ıy la deste klenm işt i, - Yukan Hesscn'dcki b ir A m erikan s ilah deposu bulunmuştu, -Te knik H izm et'in önderi Peters May ıs

1952'de Anayasa Koru m a Federa l

Daires i yard ım c ı yönetic is i (Radke) "ör gütün var lığı ve am aç lan" ha kkında onu bilgilendirm işt i. Bundan başka 1 Ekim 'de Hans Otto kanundışı kılınanlar ın listes i ve "X olayi'ndan sonra oluşturulacak hükümet makamları için düşünülen kimselerin lesbitini" rapor

etm iştir.

Peters'in

form ülasyonu ve örgütteki öteki insan lar ın gere kli s ilah la r la donatılm as ı" sorunu gündem e geld i. Nihayet 3 E kim 'de Adenauer sorunla resm en ilgilenm eye başlad ı. Bu görüşm e üzer ine araşt ırm a raporu: "H essen eyalet başkan lığı 3. 10.1952'dc Fr ankfurt/M a in'da bay şansölyeye sorun hakkındaki ra poru sundu. Özellikle A lm an polit ikac ıla r ı hakkındaki ka rtotek b ilgi le r ini a ç ıklad ı. Bay şansölye tüm m eselelerden hiçb ir b ilgis i o lm adığı nı söyledi. Aynı a kşam m esele Am er ikan Yükse k Kom iser liğine de bild ir ild i. Eya let Baş kanı Zinn, Adenauer'in Hessen e yalet m ec lis inde açıklam a yapm asının ger ekliliğine dikkat çe kt i ve bu, eyalet m ec lis i nin 8 Ekim 'de ki oturum unda yerine get ir ild i. Hessen İç iş ler i bakan lı ğın ın araşt ırm a raporu, skanda lin ortaya çıka r ılm asın ın kronolojis in i şöyle yaptı: "Bundan sonra Hess en eyalet başkan lığı 2.10. 52'de Am e r ikan Yü ksek Kom isyonu tem silc is iyle bir konuşm a yaptı. Peters bu rada konuşulanlan A lm an m akam la r ına bildirdi, Pete rs'in suçlan 4. 10.52'de kr im ina l polise intika l ett i. O araşt ırm ada bulunanlar la suç la r aras ındaki bağın o lm adığın ı düşünüyordu." A lm an arac ılar yakın tem asta o lduklan Tekn ik H izm et önderinin Am er ikan korum ası a lt ın da olduğunu m ahkem e önünde açıkladı. Am er ika lılar a nam us sözü verm işt i, A lm an m akam lar ına h içb ir şey söylem eyece ğine da ir. A BD'li te m silc i onun bu nam us sözü verdiği iddiasın ı ya lan lad ı. Peters, neck'in bir

saat le r

önünde şeyle r

Garwood'la

özellikle

inanmıştı.

Örgüt kuvvetlere

savunmaya Peters

Alman

halkının

yardım

buna

göre,

etmek Amaç

Te knik

1951 sonra,

katılmaktı. ona

"0,

etmeyi

m ahkem e

Bundan

inşa

ğinden daha faz las ını ödedi.

eyalet

am aç lan

aç ıklam ışü : tanıştı.

esasına,

silahlı

boyunca

askeri

öne ve Mr.

öze llikler in i

konseyi H izm et'in

başında bir

başkam esasla rı

Amerikan

düşüncesinin savunma

aldı, Rus

s ıra lad ı

yurttaşı

biçimde,

karşısında aracılığıyla

Ga rwood

görüşünün uyandırûmasma

örgütlü

yürüyüşü Garwood

devleti dünya

isteğinin

amacı

Ma hakkında

elde

birleşik silah

sağlanıyordu" ona

isted i*

Erhard Pete rs, "yoldaş la r ına" karş ı po lisin ey lem ler i başlad ığında, bunlar ın tüm ünü Am erik an bağlanü adam ına akta rdı. "O bunun üzeri ne Am erika lıla r ın korum ası' a lt ına a lınd ı ve bir Am er ikan

'öze l konu tuna' götürüldü. 1952'de May ıstan Haz iran ayına kadar, aşa ğı yukar ı 20 tert ipçi önem li yazılı be lge le r i öze llikle Am er ika lıla ra ve r ilen öze l rap orlar ı ya kıyorlard ı." Ayr ıca t anıtm a kart ı ve örgütün görünür lider liğini ve rm ekten sorum lu o lduğunu açıklad ı. Bundan sonra Hessen m akam lan Tekn ik H izm et önderin in Am er ikan " korum asından" ç ıka r ılm asın ı isted ile r. 7 E kim 'de SPD yönetim kuru lu üyele r inden Er ich O llenhauser büyükelç i Donelly t araf ından Am erikan yüksek kom iser ine başvuru ldu. Aynca Ollenhauser part i arkadaşı Zinn'i basın ın m eseleyi bulanıklaş- lırm as ı t akt ikler ine enge l olm a k iç in da vay ı kam uoyu önüne çıkarm a çağnsı yapü. 8 Ekim 'de saat 10. 00'da eya let m ec lis oturum unda az ön ce bir diğer A lm an -Am er ikan buluşm ası Donelly'yle yard ım cı Reeber, "Am er ikan ordusunda bu m esele ler le ilgili b ir t em silci" M r. Sta lde r ve eya let başbakan ı Zinn'in yanında diğer beş Hessen li tem silc i bulundu. Aynca Otto Joh n da vard ı. "Ordu hizmetleri temsilcisi örgütün Kore krizi sırasında en azından Batı Almanya daki Amerikan askeri birliklerinin bir direnişe sokulması ihtiyacından hayata geçirilmişti. Fakat şartlar değişti, Mart Nisan 1952'de özel araştırmalar yürütülmeye başlandı.

52 Mayısında örgütün

dağıtılmasına karar verildi...

BELGE

EKİM

EYALET

1 9 5 2 ' D E EYALE T M E C L İ S İ Ö N Ü N D E , H E S S E N

BAŞBAKANI

ZİNN'İN K ONUŞMASINDAN

ÖZETLER

Başbakan Bir inc i Yard ım c ısı Schröder : A ç ıklam a iç in sözü Bay Başbakana ver iyoru m . Başbakan Zinn : Bay Başkan, çok değer li bay lar ve bayanlar ! 3 E kim 'de Cum a gü nü Bay Şansölye Dr. Adenauer'le Frankfurt/ Ma in'de yaptığım bir gö rüşm eden ve Yüksek Am er ikan Kom iser liğin in tem silc is i M ister Re e-ber 'le bugün çalışm a odam da yaptığım ist işareden sonra yüksek huzurunuzda şunlar ı söylem ek is liyorum : 9 Ey lül 1952'de; aşa ğı yukar ı 1950 sonu, 1951 baş lar ında A lm an Gençlik Bir liği önderler i taraf ından "BDJ'nin Teknik Hizmeti" adı altında kuru lan bir giz li örgütün var lı ğı H essen Anayasa Korum a Daire sinin kom isyonunda görüşüldü. Örgüt, silah lı bir diren iş i düşünen po litik bir örgüttü. Örgüt, BDJ'n in ilk başkan lar ından Paul Lüth'ün bilgis i ve yard ım ıy la kuru ldu. Esas yönetici BDJ'n in ikinc i başkan ı Frankfurt/Ma in 'dcki Ge rhard Peters'd i. Bu arada BDJ'n in ikinc i baş kanlığından da ist ifa etm işt i. BDJ'n in bu Tekn ik H izm et inin göre vi; Federa l Cum huriyette bir Rus sald ır ıs ında, ilk planda küçük grup lar ha linde bir part izan örgüt lenm esine gitm ek, işga l edilen bölge lerd eki göre vlile r i dağıtm a k, köp rüle r i uçurm ak ve konudan yoketm ekti. Bir sonraki p lana göre ör güt, baş latt ığı silah lı diren işi A lple re kadar yaym ak, daha sonra böylesi grup lardan oluşan eyle m ciler i So vyet haüannın arkas ına paraşütçü ler -ola ra k indirm ekt i. Bu eylem le re kat ılan la rdan bir inin ikrar ına ve

polisiye önlem ler s ır asında e le geç ir ilen m a lzem e lere göre ör güt içpolit i - kada KDP'ye am a özellikle SPD 'ye karş ı yönelm işt ir. Örgütün var lığın ın ortaya ç ıkanlm as ından sonra, 18 Eylü l 1952'de indir ilen darbeyle pek çok m ensubu yakalanm ış ve BDJ'n in Frankfurt am Ma in 'deki konutlar ında ar am alar yapılm ışt ır. Anayasa Korum a Fedcral Da ires inin yönetic is i, olup biten le rden bilgilendir ilm iştir. Yaka — lanan lar iç in tutuklam a ka ran a lınm ışt ır . BDJ'n in her iki başkam ise buluna m a m ıştır. Da va Frankfurt am Ma in savc ılığı ta raf ından eyalet yüksek sa vc ılığına gönder ilm iş, 1 Ekim 1952'de ise tutuklananlar ın tahliyes ine kara r ve r ilm işt ir, çünkü suçlanan lar ın örgütü Am er ikan giz li ser vis hizm et ler ine dayanıyorm uş. (SPD s ıra la r ından: duyu n! duyun! Milletve kili N itsche (SPD ) : inanılm az !) Örgütün kam uflaj lı o lm ası ve e vra klar ın ın tahr if ed ilm iş bulunm a — sı Fr ankfun am Ma in'daki bir kr im ina l m em uruna bu iş in iç inde daha başka a rac ı kim se ler in de bulunduğunu düşündürmüştür, işte bu nok— tada ö rgütün, ilk ç ıkış noktas ından çok daha önem li b ir örgüt olduğu ortaya çıkm ışt ır. Örgütün tepesinde bir ka rar gah bulunm aktadır . Kara rgahın iç inde bütün illega l "tehlike hizmeti" bir im ini o luşturan (10 dan ışm an bulun — m aktadır. Teh like hizm eti yö netic is inin ikr ar ına göre as ıl iş i tas f iye ed ilece kler i tespit etm ekt i. (SPD s ıra la r ından: duyun! duyun! Milletve kili N itsche (SPD ) : Ne kada r da değişm em iş iz !) Odenwald'daki Wa ldm ichelbach 'ta, ör gütün esas parçala r ından bi— r i, part izan kurslar ın ın ver ild iği b ir ta lim gah bulunm aktadır . Bu ta lim — gahta aşağı yukar ı yüzler ce üye polit ik o lara k eğit ilm iş , silah kullan — m a ve as ker i ta kt ikler ö ğret ilm işt ir. Ör gütün ger çek üye sayısı 1000 ila 2000 aras ında tahm in ed ilm ekted ir . Üye le r inin b ir bö lüm ü örgütün ka — ra kter in in nasıl o lduğunu bilem em ekted ir, ör gütün üyeler in in büyük bölüm ü eski hava kuvveüe r inden, ordudan ve SS silahlı bir likler in in eski subaylar ından m eydana gelm işt ir. (duyun! duyun!) Neofaşist e ğilim le r resm en istenilm iyor, am a onlar çoğu kez orta — ya çıkıyor la r. Eğit im lere kat ılan lar ın

e lim izde

bulunan

döküm üne

gö —

re;

aşağı

yukan

35'den

yaşına

kadar,

üsteğm enlikten a lbaylık rütbe — s ine dek subaylar o lduğu anlaş ılm ışt ır. Kursa kat ıla nlardan sadece ikisi 20 yaş lar ındadır. E ğit im de ku llanılan silah la r A lm an, Rus ve Am er ikan m enşelidir. Ha f if m akina lı s ilah lar , e l bom bası, kes ic i ve de lic i a lede r, pat lay ıc ılar ve sabotaj m alzem e ler i de kullan ılm ıştır. Ateş ta lim ler i hedef tahtasın ın b ir gara ja konulm asıyla hakiki m erm ili t abancala r la yapılm ışt ır .

M akin a lı

tüf ekle r in

bir

bö lüm üne

konul—

m uştur,

ger i

kalan la r ını

ise

tarafta r lar ından elde etm iş le rdir. 1951 ya — zında, bir ta lim alan ında üç kursta hafif p iyade silah lan, e l bom balan ve paüayıc ı m a lzem e ler de ku llan ılm ışt ır . Kursa kat ılan lar , kam pa tak — m a adlar la, m aske li ola ra k ge lir iliyorla rdı. Sivil kağıt la r taş ıyorla rdı ve dış dünya ile bağlanülı s ık ı bir kontrola tabiyd i. Ele geç ir ilen m alzem e ler in a ras ında tasf iye ed ilec ekle r in is im le r i bu lundu ve bütçe planlan örgütün kullan ım ı a lt ında büyük m iktarda para la r ın bulunduğunu gösterdi. (SPD'n in saf la r indan bağınş lar :

N ereye sa rfed iliyordu?)

Onlar a, ayda aşağı yukan 50.000 Ma rk ge liyordu. (SPD saf la r ından: duyun! duyun!) Mensuplanna aylık ola ra k orta lam a 500 ile 1000 m ark aras ında ödem e yapılıyordu. (SPD saf la r ından bağır ışm alar :

Pa ra lar nereden ge liyordu?)

Büro m asraf la r ı, posta gider ler i ve kurye gider ler i iç in kam uf le bir f irm a kuru luyordu. Para Am erikan kaynaklanndan bu firm aya yaür ılı-yordu. Ayda aşa ğı yukar ı 5000 m arklık bağış a kış ının yanında, ka-m uf le li f irm as ın ın kuru luşunda örgüte Waldm iche lbach'daki evi vb. için m a lzem e ler de ge liyordu. Örgütün aynı zam anda içpolit ika görevle r i de vard ı. Teh like hiz m eti denilen I f danışm anı, federa l cum huriyette ki baz ı kiş ilerden de a rac ı ola rak yara r lanıyo rdu: BDJ'n in Tekn ik H izm et 'inin düşüncesine göre; Sovyetler Bir li- ği'yle as ker i bir çaüşm a durumunda polit ik olara k güven ilm ez lik ge çer lidir ya da BDJ Te kn ik H izm et 'inin fa raz iyesine gör e Rus işga li a l— t ındaki b ir A lm an yönetim inde ku llan ım ı iç in sorun g ündem e getir ile bilir. Ya da BDJ'n in Te knik H izm et'inin görüşüne göre; m uhalif ler b ir A lm an savunm asını kırm a k iç in gayret gösterm ekted ir ler. (SPD sa llar ından duyun! duyun!) Ya da m uhalif le r gene l s özleşm e yapm ışlard ır . Savunm a hizm etindeki yö netic i adam lar ın ikranna göre bu gibi kim se ler X o layında "ortadan ka ldır ılaca kt ır ." (M illet vekile N ietsche (SPD) : K ıt ır kıt ır kesece kler !) Bu arada onlann ve örgütün geri ka lan önderler in in ikra r lar ına gö — re ör güt, ortadan ka ldır ılm a durum unda silahla sa vunulacakt ı. Tehlike hizm et in in

ele geçen

m a lzem e ler i a ras ında Kom ünistle r hakkında 15, sosyal

dem okratla r hakkında 80 kartote k bulunuyordu. Ben bunlar ın bazıla r ının ad lar ın ı anım sıyorum : Hessen İç işler i Ba kan ı He inr ich Zinnkann, Hessen Kültür Ba kan ı Ludwig Metz ge r, o zam an — ki Hessen Bakan ı D r. Ha ra ld Koch, Hessenli es ki bakan A lbert Wa g ner, Ham burg Be led iye Başkan ı Max Brauer , Br em en Senato başkanı Ka isen, SPD kültür danışm anı ve federa l m ec lis m illet ve kili Arno Hennig, Aşa ğı Sa ksonya Başbakanı H inr ich K opf, bakanlık danışm anı ve Sch langeSchöningen'in ça lışm a arkadaş ı Podeyn, Frankfurtlu Fe— dera l Mec lis m illet vekili Stie r le, feder a l m eclis m illet ve kili Wehner, Hessenli eski bakan Gottlob Binder, Bavyera Ada let Bakan lığı De vlet Sekret er i Dr.

Koch, F edera l m ec lis m illet ve kili Wa ldem ar von Knö r ingen, Federa l Me c lis

Milletve kili Rudolf Fre idhof, Aşağı Saksonya Bakan ı Heinr ich Albers, DPA şef dire ktörü Frit z Sanger, M illet ve kille— r i Ja kob Altm a ie r ve Adolf A rndt, A lm an Dem iryolu S endikas ı baş — kanlar ından ve federa l m ec lis m ille tve kili H ans Jahn. 80'in üzer inde bir is im listes i. Kartotekle rde şahıs lar ın kişise l öze llikle r i ve polit ik yaşam la r ıyla ilgili b ilgiler de yer alıyordu. Ayr ıca, ka rtotekle rde pek çok SPD üyesi kom ünistler le bağlant ı iç inde gösterili yor la rdı, örneğin H essen İç iş ler i bakan ı He inr ich Zinnkann. (Gülüşm ele r) Siz hepin iz H essenli ba kan Zinnkann'ı ve Metz ger 'i t anırs ınız , böy — les i iddia la r ın boşluğunu ve anlam sız lığını b ilirs in iz. Sadec e ka rtotek - lerdeki baz ı kom ünistle r belki a çıklayabili r ler , örgütün yönetic iler in — den b ir in in, Ka r lshorst ve P ankow'un tem as ett iğin i düşünebilir ler. Kartotekle r in dışında SPD'dcn aşağı yukar ı 120 kiş in in bir listesi vard ı, ara l ar ında ilk başkanla rdan Er ich O llenhauer de bulunuyordu. Bunlardan başka SPD 'lile r in üye liste ler i, bu partin in oturum ları ve kongre ler i hakkında raporlar bulundu ve bizim tara f ım ızdan ele geçt i. G iz li

m alzem e ler in büyük bir bölümü, esas zanlılar ın it iraf lar ından sonra ortadan kaldır ıld ı. Ger i ka lan m alzem e ler Am er ika lı b ir ba ğlant ı ad am ının e line geçt i. Bir Am er ika lı ta raf ından sağlanan para ve silahla r kurs larda har ca -n ılm ışt ı, (Duyun! duyun!) Tehlike h izm etin in ka rtotekle r inin e le geçm es i yönetic i kiş iyi de ortaya ç ıkard ı. Bu Am erika lı bağlantı adam ın ın yer in i daha sonra b ir baş ka Am er ika lı a ld ı, ör gütün asıl yönetic is i Pet ers polis iye tedbir ler in a lındığın ı öğr endikt en sonra işga l güç le r inden birine başvurd u ve Al — m an m akam la r ı giz lendiği e vi bulup ç ıkaram ad ılar . (M illet vekili N ietsche (SPD) : Bu ge rçe k b ir işb ir liği! ) 2 E kim 1952'de Yükse k Am er ikan Kom isyonundan bir tem silc i ve Am e r ikan ordusundan bir giz li ser vis görevlis iy le bağlantıya gird i. Ö r — güt, bir Rus ile r i yürüyüşü olayı dur um unda direniş hareket i o lar ak o luşturulduğu ve f inanse edild iği bana b ildir ildi. Aynı zam anda bu yı— lın m ayısında da, örgütün kapat ılm ası karan a lınm ışt ı ve 1952 eylü lü — ne kadar da t am am lanacakt ı. Bu örgütte yer a lan la r ın baz ılar ın ın aç ık— lam ala r ı, eski örgütün yer ine bir y enis inin, daha küçüğünün konulduğu bana inanılm az gib i ge lm işt i. Aynı zam anda Ame rikan m a— kam lar ı taraf ından, örgütün yönetic isine A lm an polisi tar af ından yar — dım ed ild iği iddia sı öne sürüldü. Am erikan giz li se rvis m akam lar ı, b ir A lm an -Am er ikan orta k kom isyonu taraf ından tüm sorunun ele alın — m asın ı, Am er ikan subaylar ın ın ya da m emurlar ın ın ille ga l tehlike hiz m eti kuru luşuyla bağlantı kura rak SPD'ye ka rş ı yönelt ilen çaba la r ın ortaya ç ıkar ılm as ın ı önerdile r. Ben öze llikle, m odern bir sa vaş ın yürütilm ünde asker i bir de ğer i nin olm ad ığın ı ve orta Avrupadaki

ver ili

ilişk ile r inin,

b ir

Sovyet

aske ri

har ekat ı

durum unda

örgüte

gör ev

düşm eyeceğin i vurgu lam a k is tiyorum . (M illet vekili Landgr abe (FDP ) : Çok doğru!) Böyles i b ir örgütün hangi dehşetli eylem ler i olursa olsun A lm an sivil ha lkının bunla rı iz leyeb ilece ğine h içbir iht im a l verm iyorum . (Çok doğru!) Deneyim le rden sonra böylesi giz li örgüt ler in üze r inde A lm an kontrolla r ının a ra sında çok olduğunu düşünüyoruz, halkım ız otuz yıl önce bu talihs iz liği yaşam ışt ır , illega l bir içpolit ika hedefin in ç ıkış noktas ın ı bu örgüt le aç ıkça gösterm ekted ir. (M illet vekili Göbel(FDP) : Doğru! ) Ayrıc a böylesi ör güt ler in m ensuplar ı; a rkadaş la r ıyla uz laşm ada nasıl zor landıkla rın ı, s ivil yaşam a uym ada ne kadar zorlandıklar ın ı it i raf edem ezler. Böyles i part iz an savaşla r ı iç savaş hazır lıkla r ının eski A lm an ordusunun subaylar ının kam uoyu önünde ne kadar çok sabıka lı olduklar ın ı düşünem iyorlar. (M illet vekili Dr . G rosskopf (CD U) : Çok doğru!) Ben bay şansölye ve SPD yönetim kurulu üyeler inden Bay Er ich O llcnhauer'e Am erikan giz li ser/is in in bu konud a bild ikler in i a ktard ım . Ben im söyledikler im de, öze llikle bay şansölyeye örgütün var lığı hakkında söyledikler im de hiçbir giz lilik yoktu. Bundan sonra her ikis i de m eseley i

Yükse k Am er ikan Kom iser liğiy le

konuşmuşlardı. Yükse k Am er ikan kom iser i bana bu saba h yardım cıs ı M r. Ree-ber 'le bu örgütün asker i aç ıdan bir değer taş ım adığın ı ve tehlike üzer i ne düşünceler im in, eylem le r inin bir Sovyet iş ga l bölges inde

Alm an s ivil halkın ı kendile r iyle bir likt e davranm aya it ece ğini, böyles i ör gütle r in ç ıkış noktas ının içpolit ika

terörü

o lduğu

konusundaki

dü şüncem e

katıld ığın ı

aç ıklad ı.

Am e rikan

Yükse k

Kom isyonu, bu oluşum hakkındaki iddia lar ın tüm biç im ler i üzer ine konuşm ak ve onla r ın en şiddetli şe kilde m ahkum edilm esi ge rekt iğin i hoşnutlukla tesbit ediyordu Yüksek Am e r ikan Kom isyonu

ordunun

belli

m akam lar ı,

bana

örgütün

içpolit ika

eğilim le r in i

belir leyem eyece ğini ve kes in likle onla ra it ibar ed ilm eyeceğin i inandır ıc ı bi çimde vurguladılar. Bu m eselen in tüm üyle ortaya ç ıka r ılm as ı ve son ka lınt ılar ın ın ortadan ka ld ı r ılm as ı, aynı zam anda da yeniden hayat bulm asının önüne geç m ede Alm an m akam la r ına her tür lü yardım ı yapm aya hazır olduklar ını söyled iler . 1. Baş kan yardım c ıs ı Schroder : Bay lar ve bayanla r! Bay başbakanın aç ıklam asın ı dinledin iz. Hes sen eyalet m eclis inin duygular ını if ade ettiğine inandığım ı söylem eli— y im . Burada ne ler o lup bittiğini hakkında duyduklar ın ız hep im iz i sars — t ı. Biz burada genç A lm an insan ının kötüye kulla nılış ından çok derin üzüntü duyduk ve tüm şanla r a lt ında A lm an halkı iç in utan ılaca k b i r durum du bu. Burada yapılan aç ıklam alara o ldu bitt i gözüyle bakıld ığına inan ı — yorum . Söz istey en varsa bilgile r ini r ic a edece kt im . ( M illet vekili Bodenberger (SPD) : İçtüzüğe göre !) İçtüzüğe göre sö z, bay m illet ve kili Bodenberger 'in. M illetve kili Bodenberger (SPD ) İ çtüzüğe göre : Bay lar ve bayanlar! Oturum un yanm saatte kesilm esi te klif inden sarsıld ık d iyorum. Bu konu hakkında bugün ya da başka zam an ne bi— çim de olursa olsun bu açıklam a la r ın yeterlil iğine kanaat get irem ey iz. (M illet vekili Dr . G rosskopf (CD U) : Kabul! Milletve kili Landgrebe (FDP) : Bu konudaki m üzakere yeter li değild ir! )

1. Baş kanyardım c ıs ı Schröder : Bay m illetve kili Bodcnbcnger s iz ne t eklif ed iyorsunuz? (M illet vekili Dr . Kanka (CD U) Niç in yar ım satt e kesm ek zorundasın ız? Onbeşdakika yeter liyd i!) Ya r ım saatte kes ilm esi teklif inde ısra r ed ild i.

Müza kereye tekrar devam ed ilece kt i. O lurum başlad ığında saat 16.25'ıi.

(Oturum 15.55'de kes ild i) (Oturum yeniden başladığında saat

16. 46'd ıydı) 1.

Başkanyardım c ısı Schröder : Oturum u yeniden açıyorum . Açıklam a iç in sözü bay m illet ve kili Bodcnberger 'e ver iy orum . Milletve kili Bodenberger (SPD ) : Bay lar ve bayanlar ! Hessen eya let m eclis in in tüm fra ks iyonlar ına şu aç ıklam ayı yapıyorum : Hessen eyalet m ec lis i, 1. Başkanyardım c ısı Bay Schröder ve m ec — lis in tüm ü bu açıklam ayı dinlem e li. Hessen eyalet başkanının konuşm ası iç in teşekkür ederim , ondan şansölye ve yüksek Am erikan kom iser iy le yap Uklan m üzakere ler in tü — m ünün açıklanm asını, baş la ngıçtaki tüm araç la r la göster ilen benzer gayret ler in, tüm hazır lar ın ın aç ıklanm as ını r ica ediyorum . Başbakan öteki olup bit enle r ha kkında olabild iğince çabuk eya let m ec lisine aç ık — lam a yapm alı.

(Her kes a lkış lıyor) 1. Baş kanyardım c ıs ı Schröder : Bay lar ve b ayanlar ! Konuşm ayı duydunuz. Bir m üzake re istenm i yor. Hessen eya let m eclis i yapılan aç ıklam ayla b ilgilendi. Böylece bugünkü olurum u kapauyorum . 22 Ekim

1952 çarşam ba günkü bir sonraki oturum a çağır ıyorum . (Oturum 16.48'de kapandı)

29 E kim 1952'de Spiegel'd& kısa fakat oldukça zen gin kaynaklı bir haber yayınlandı. Yaz ının alt ındaki "H izm et" im zas ı Ham burg'dan

bir haber m agaz indi. A vn ıpadaki Am erikan

giz li

servis ler in in ana ortağı BDJ 'nin olay lar ın ın sessiz liği çözülüyordu: "Alm anya'daki Tekn ik H izm et ' tüm Avrupa üzer inde bir ko l gib i geniş liyordu ve Am er ika lı lar t ara f ından yardım edilen part iz an örgütle r i Fransa'da, Bene lüks ül ke ler inde, İta lya 'da, fakat en çok da Iberik Ya r ım adasında ağır lık m er— kez ine sahipt i." BDJ'n in her iki part izan savaşç ılar ın ın hangi ta lim at lar a lt ında ve A BD giz li se r visler in in parasıy la, o zam an lar aya kta durduğunu on yıl sonra tek te k ulusa l G lad io şubeler in i bugün biliyoruz, ki o bir gerçe kt i: Tü rkiye 'de, Yunanistan'da. Muhalif ler in ka ra liste ler i, terör, kaü iam , işkence ve dem okras iye baskı. E llili y ılla r ın "stay behind" m odeli ar kas ındaki ideo loj i karş ı koyuyordu. Pek çok Avrupa ülkes inde yalan lad ılar , örtbas ettile r, giz led iler ve s is perdesi ard ına saklandıla r. Ş im di G ladio ağı hüküm etle r in birb ir i ard ına aç ıkladıklar ı g ibi çözü ldü. Gladio'nun giz ine uzun süre devam edild i. Soğuk sa vaş ın bu m iras ının kontur lan, özellikle Federal A l m anya'da genişliyordu. Çünkü sorum lular, savaştan sonraki ilk on yıl da eylem le r i sır asında ge r ide hiçbir de lil ve be lge b ıra km ıyorla rdı. Sovyet KGB's inde de, an lat ıld ığı gibi ispiyonlar es kim işt i, ver im li giz li se rvis le r in büyük kahram anlığı portres iy le uzun bir duvar va rdı. Pek çok r esim çe rçe ves inde beyaz bir yapra k bulunuyordu. Kahram anlar ga ler is in i z iyaret eden önder açıklıyordu: "Her hangi b ir değer li orta k çalışm a henüz yapılm adı ve yapılam ıyor. Bunla r ı kim se bil m eyecek." Glad io olay lar ın ın batılı " kahram anlar i'yla , aynı benzer lik bulunu yor. CIA ve BND gibi giz li servis ler de, sanat la r ını beyaz sayfa larda icra ett iler . KAYNAKLAR

1. Arşiv m alzem eler i ve be lge ler Koblenz Federa l Arş ivi: A lm an Gençlik Bir liği (BDJ)'n in Te knik H izm et i, Hesse n İçiş le r i Ba kanlığın ın şunuşuyla ( BAK Zs g 1- 12/2 Kas ım 1 ve 2) Alm an Genç lik H ere ket i A rş ivi,

Bur g Ludw igste in, W itzenhausen: BDJ- Enform asyon

Hizm et le r i, BDJ - yazılan, 6 Haz iran 1957 tar ih li Federa l Mahkem e Kurulunun 3. Dava senatosunun karan. Alm an Federa l Mec lis in in Basın Be lge le r i: Bas ın aç ıklam a lan ve yaz ılar . Herry

Trum an

-Independence,

Missouni/A BD

(N at ional

A rchives

and

Records

Adm inistrat ion) : Records of the Psychologica l St ra tegy Board.

2. Lit eratür

Arnulf Ba r ing: llkbaşla rda Adenauer. Şansölye Dem okras is in in Oluşum u, Münih 1969, 3. baskı 1984 Hendrik van Be rgh : Kö ln 4713. Anayasa Korum a Federal Da ires i— nin H ikayasi ve Tah ilr e i, Würzburg

1981.

Tom Bowe r : K laus Ba rbie . Lyon, Augsburg, La Pa z - Bir G estapo Şefin in Kar iy er i, Ber lin 1984. Tom Bowe r : The P aperc lip Conspiracy. The Hunts m e Nazi Soci -ent ists, Boston, Toronto 1987. Alm an Gençlik Bir liği: İçsa vaşa haz ır lan ıyor... H a lk polis i, fotoğ— raf lar ve olaylar, Frankfurt/M a in. Alm an Gençlik Bir liği: Tü feği Ya ka la Yo ldaş! Sta lin gençliği ve onun Federal A lm anya'daki ille ga l ça lışm ası, Fran kfurt/Ma in. Peter Dudek/Hans -G erd Jaschke : F edera l A lm anya'da Aş ın Sağc ı— lığın O luşum u ve Geliş im i, C ilt 1, (Bir Po lit ik K ültü rün Gelen eğinde), C ilt 2 ( Be lge ler ve Ma lze m eler ) Opladan 1984. Bernt Enge lm ann: Biz gene kim iz. Ekonom ik m ucize le r le ü lkes i— n in yolunda, Münih 1981. Heinz Pe lfe : Muhalif ler in H izm et inde. BND 'de 10 yıl Mosko va'n ın Adam ı, Ham burg, Zür ih 1986. Reainhard Geh len : K ilitsorun, Ma inz 1980. Bernd G re inen

Uçurum un Kenarında Polit ika m ı?

ve As ker i Polit ikas ı, He ilbron

1986. .

H e inz Höhne:

Soğuk Sa vaş Dönem inde ABD'nin D ış Ka ranlıkta S avaş , A lm an ve Rus G iz li

Servis le r inin Etkis i ve Gücü, Münih 1985. Heinz Höhne/ Herm ann Zolling Pullach 'ın iç inde. Federa l A lm an Giz li Habera lm a Servis in in Tar ih i. Der Spie ge l, Say ı:

11,1971.

Otto John: İki K ez Ge r i Döndüm . Kom ploculuktan Anayasa Koru yuculuğuna. Viyana

D ü sseldorf,

1969.

Peter Koch:

Konrad Adenauer.

Po lit ik Bir

Biyogra f i,

Re inbeck

1985. Paul E gon Frankfurt/M a in

Lüth: Yurttaş

ve Part izan. D iren iş in

Dünü, Bugünü

ve Yar ın ı

Üzer ine.

1951.

Elisabeth Noe lle/ E r ich Pete r Neum ann: A ç ık Düş üncenin Yıllığı, 1947 -1955,

Konstanz

1956. Ernst Nolte : A lm anya ve So ğuk Sa vaş, Münih, Zür ih

1974.

Reinhard Opitz : Faşizm ve Neofaş iz im , Cilt 2 (Federa l A lm an ya'da Neofaşiz im ),

Köln

1988. Thom as Power : CIA , Tar ih i, Yöntem ler i, Kom plolar ı. Bir kö ste— bek raporu.

Ham burg

1980. Werner Ra ith: Yükse klerde ki Em ir . A ldo Moro'nun Hesaplı ö ldü — rü lm esi. Ber lin

1984.

Kar i He inz Roth/ Nico laus Neum ann/ Hajo Leib: Ps iko lojik Sa vaş önderliği, ist ila (İşga l) Hedef i: Dem okrat ik A lm an Cum huriyeti. So — ğuk Sa vaştan Yen i Doğu Polit ikas ına.

Ham burg

1971. Wilhe lm von Schram m : İ kinci Dünya Savaşında G iz li Se rvis ler. Ö rgüt, Yöntem ve Sonuç. Münih 1974.

H. Joachim Schwa ger l: Federa l A lm an Cum huriyet inde Anayasa Korum a, He ide lber g

1985.

Chir istopher Sem pson: Blowback. Am er ica 's Recru itm ent of Na zis and Its Ef fects on the Cold War, New York 1988.