Airborne - Arnhem

U itg ev er ij

U itg ev er ij

AIRBORNE KRANT M DH

M DH

HERDENKEN | HISTORIE | INFORMATIE | VERHALEN EDITIE: GEMEENTE ARNHEM

DANK AAN VETERANEN! WE DENKEN AAN U. THANK YOU VETERANS! OUR THOUGHTS ARE WITH YOU.

U itg ev er

ij

M

M

DH

Herdenken, beseffen en beleven van de Slag om Arnhem, dat doen we met elkaar. Er is genoeg te doen om op uw eigen manier stil te staan bij deze geschiedenis. In deze krant vindt u een Airborne kalender vol herdenkingen, activiteiten en tours voor jong en oud. Op de Airborne Region website vindt u nog meer tips voor een dagje uit in deze regio. Wandel bijvoorbeeld mee met een deskundige ‘battlefield guide’ of fiets langs de vele oorlogsmonumenten. Tips voor leuke activiteiten en de meest actuele informatie over de kalender vindt u op deze website: www.airborne-region.nl.

DH

U itg ev er

ER OP UIT IN DE AIRBORNE REGION

ij

DZIĘKUJEMY WAM, WETERANI! MYŚLIMY O WAS.

rij ev e

ev e

rij

WANDELEN DOOR HET VERLEDEN

itg U DH M

M

DH

U

itg

De Airborne Regio staat bekend om haar oorlogsverleden. Het is de regio van de luchtlandingen, de Slag om Arnhem en van ‘een brug te ver’. De sporen van dit verleden zijn nog goed terug in zien in het landschap door de vele monumenten, monumentalen gebouwen, markeringen en informatiepanelen. Vanaf deze zomer is er een actieve manier om deze geschiedenis te beleven met de lancering van vier vernieuwde Airborne wandelroutes in Arnhem, Ede, Oosterbeek en Driel.

De wandelroutes gaan elk langs historische plekken en vertellen langs de route de mooiste verhalen. Zo beleeft de wandelaar het verleden op de plek zelf. Via informatie over verschillende plekken, historische foto’s en persoonlijke verhalen wordt de wandelaar meegenomen in geschiedenis van de Slag om Arnhem.

Foto: FunckSterrShoots

ev

ev

er

ij

er ij

Vervolg zie pagina 3

AIRBORNE KRANT

itg

800 NIEUWE EN GEBRUIKTE REINIGINGSVOERTUIGEN EN SPECIALE BEDRIJFSWAGENS

DH M

Meuleman Schilderwerken BV

M

DH

U

U

itg

Meuleman Schilderwerken BV

Vrijheid is niet vanzelfsprekend

W W W. C L E A N M A T. E U

Pagina 1

U itg ev er ij M DH

M DH

U itg ev er ij

“Het is hier fijn wonen. Ik zit helemaal op mijn plek.“

JE PARTNER IN SUCCESVOL ONDERNEMEN

Liefdevolle ondersteuning die bij u past

Als MKB-adviseur van Claassen, Molenbeek & Partners help ik ondernemend Arnhem om succesvol(ler) te ondernemen.

Wonen in een vertrouwde omgeving, genieten van de dagelijkse dingen en uw leven leiden zoals u dat graag doet. Pleyade biedt liefdevolle ondersteuning en begeleiding wanneer:

Heeft u behoefte aan ondersteuning bij het nemen van deze beslissingen?

Of bij het aansturen van uw bedrijf?

Strategie

Fusies en overnames

○

Bedrijfsfinancieringen

M

Mr. Arie de Groot

Claassen, Molenbeek & Partners Arnhem

Bij Pleyade bepaalt u zelf hoe u wilt leven

M

DH

○

○

Wij koesteren het contact met u, uw naasten en mantelzorgers.

Samen zorgen wij ervoor dat u de regie over uw eigen leven behoudt.

DH

Ik begeleid ondernemers met mijn expertise op de volgende gebieden:

U itg ev er

U itg ev er

ij

Vanuit een persoonlijke benadering en bedrijfskundige focus help ik uw bedrijf weer in beweging te krijgen.

• U thuis wat extra hulp kan gebruiken • U tijdelijk wat meer ondersteuning nodig heeft • U op zoek bent naar een nieuw thuis

ij

Ondernemen in het MKB wordt steeds complexer en omvangrijker.

Er zal sneller gereageerd moeten worden op ontwikkelingen.

Mr. E.N. van Kleffenstraat 6 6842 CV ARNHEM 06 - 46978466 www.cmenp.nl

www.pleyade.nl | 026 - 751 7310 | Locaties in Arnhem, Elst en de Liemers

Live Interactieve Talkshow

rij ev e itg

itg

ev e

rij

Verzoening

U DH

DH

U

WONEN EN LEVEN

M

M

in het vegetarisch zorgcentrum Felixoord Felixoord is een lommerrijk gelegen woonzorgcentrum waar vegetariërs uit heel Nederland naartoe komen om hun oude dag in harmonie met de natuur door te brengen.

Felixoord is het enige vegetarische zorgcentrum in WestEuropa en werd in 1968 in opdracht van een groep oudere vegetariërs gebouwd. Felix Ortt, grondlegger van het vegetarisme in Nederland, is naamgever van Felixoord en één van de oprichters.

M

www.felixoord.nl

onderdeel van stichting

U

vrijdag 17 september 2021 13.30 tot 15.00 uur vanuit Musis Arnhem

DH

DH

St. Vegetarisch Zorgcentrum Felixoord Ommershoflaan 35, 6861 CH Oosterbeek 026-3340955

M

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

er ij

Felixoord biedt beschermd wonen en verzorgd wonen. In de zorgverlening gaat respect voor mensen hand in hand met respect voor milieu en dierenwelzijn. Bij de zinvolle dagbesteding wordt aangesloten bij de leefstijl en interesses van de bewoners. Cultuur en natuur staan centraal.

Volg de nieuwsbrief en website voor de mogelijkheden tot aanmelden voor de Live Talkshow vanuit Musis. www.bridgetothefuture.nl Kosten: doneer wat het jou waard is.

Vervolg van pagina 1

U itg ev er

U itg ev er ij

ij

Daarnaast zijn er onderweg vele monumenten en verborgen verhalen. In het centrum van Driel kom je langs een borstbeeld van generaal-majoor Sosabowski, de commandant van de Poolse troepen die in Driel vochten. Maar op deze route wordt je ook meegenomen in de geschiedenis die niet meer overal zichtbaar is. Zo loopt de route door de Korte Molenstraat waar vroeger de katholieke jongensschool stond en waar tijdens de slag een verbandpost was ingericht.

Landmark ‘Vensters op het verleden’ op de Ginkelse Heide.

Foto: Gemeente Ede

DE PERIMETERWANDELING, OOSTERBEEK (8 KM) Deze wandelroute neemt je mee langs de perimeter: de hoefijzervormige verdedigingslinie in Oosterbeek tijdens de Slag om Arnhem. De route begint bij het Airborne Museum at Hartenstein, gaat door het centrum van Oosterbeek en slaat vervolgens de natuur in waarbij de route slingert door Park Hartenstein, Landgoed De Hemelse Berg en helemaal afzakt naar de Rijn. Deze wandeling gaat langs plekken van grote slagen, klein leed en moedige acties, langs oude landgoederen, voormalige noodhospitalen en nog steeds zichtbare sporen van de oorlog.

M

M

DH

M DH

WANDELING DE POLEN VAN DRIEL, DRIEL (6 KM) Tijdens de Slag om Arnhem werd er in Driel zwaar gevochten door de Poolse 1e Onafhankelijke Parachutistenbrigade. De wandeling De Polen van Driel gaat langs de belangrijkste locaties van de strijd die de militairen van deze brigade hebben geleverd.

Zo kom je onder andere op de landingsgebieden van de Poolse militairen en loop je langs het voormalige hoofdkwartier van generaal-majoor Sosabowski.

ij

Onderweg gaat deze route langs belangrijke locaties als Onderlangs en Bovenover, het Sint Elisabeths Gasthuis en Museum Arnhem. Voor meer informatie en een breder historisch kader kan er zelfs van te voren een bezoek gebracht worden aan Airborne at the Bridge. Dit informatiecentrum over de Slag om Arnhem bevindt zich aan het begin van de wandelroute.

Onderweg kom je fantastische verhalen tegen. Wist je bijvoorbeeld dat op de plek van Het Gasthuis Oosterbeek vroeger Hotel Dreyeroord zat? En dat dit het hoofdkwartier was van de 7th King’s Own Scottish Borderers die daar de Slag om het Witte Huis uitvochten? Of dat op Landgoed De Hemelse Berg meer dan 200 vluchtelingen onderdak zochten om te schuilen van het oorlogsgeweld? Kom meer te weten over deze en de 18 andere punten tijdens het wandelen van deze route.

U itg ev er

AIRBORNE STADSWANDELING, ARNHEM (7,5 KM) De Airborne Stadswandeling neemt wandelaars mee langs historische locaties van de Slag om Arnhem.

De route start bij het Jacob Groenewoudplantsoen, vlak naast de beroemde John Frostbrug, en volgt de Rijn tot aan de Zwarteweg, waar het huis staat waar generaal Urquhart zich tijdens de eerste dagen van de slag schuil moest houden. Vervolgens loopt de route terug richting het stationsplein van Arnhem.

Een van de mooiste plekken langs de route is de Heidebloemplas. Maar het natuurschoon verbergt een tragedie. Na het falen van Operatie Market Garden waren veel militairen achtergebleven. In twee operaties werd geprobeerd zo veel mogelijk van hen naar veilig gebied te brengen. De laatste poging, Operatie Pegasus II, vond plaats in november 1944 en was geen succes. Een grote groep Britse militairen werd tijdens een ontsnappingspoging ontdekt door Duitse troepen. Hierbij vielen slachtoffers en werden velen krijgsgevangene gemaakt.

DH

M DH

U itg ev er ij

De Airborne wandelroutes maken deel uit van een groter wandelnetwerk: de international hiking trail van de Liberation Route Europe. Deze lange-afstandswandelroute gaat van Londen naar Berlijn en volgt de route die de geallieerden namen tijdens de bevrijding van Europa. De Airborne wandelroutes laten zien hoe er in de Airborne regio hard is gevochten voor vrijheid.

rij

DROPZONEWANDELING, EDE (8 KM) Wandelaars van de Dropzonewandeling starten, net als tweeduizend militairen tijdens de Slag om Arnhem, op de Ginkelse Heide. Vanaf het spectaculaire landmark ‘Vensters op het verleden’ loopt men een route langs meerdere monumenten en informatiepanelen over de Tweede Wereldoorlog.

De impact van deze operatie op het landschap en de inwoners van de regio is nog steeds zichtbaar in Ede.

rij

Jacob Groenewoudplantsoen bij de John Frostbrug in Arnhem.

Foto: Toerisme Arnhem Nijmegen

ev e

itg

itg

ev e

Borstbeeld van generaal-majoor Stanisław Sosabowski.

U

M

DH

Ansichtkaart van Hotel Dreyeroord voor de oorlog.

Foto: Gelders Archief: 1513-1845, Adremo, Public Domain.

M

DH

U

Wil je meer informatie of meteen de gps route downloaden? Ga naar www.visitarnhem.com/airborne.

STICHTING AIRBORNE REGION

M AIRBORNE KRANT

UITGEVER: MDH Uitgeverij DRUKKER: Janssen Pers LAY OUT: MDH Uitgeverij, Doetinchem

ev

er ij

REDACTIE MEDEWERKERS: Lisa van Kessel, Jory Brentjens, Yvette Polman, Martine Hemstede, Feike Klomp, Rosalie Thomassen (hoofdredactie, Airborne coördinator bij Stichting Airborne Region).

FOTO’S: FunckSterrShoots, Imperial War Museum, Sectie communicatie Luchtmobiele Brigade, Daan van Oort, Gelders Archief, Arjan Vrieze, Maarten Weij, J. van Soelen, Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen, Gemeente Ede.

itg

De Airborne Krant 2021 verschijnt in de hele Airborne regio (gemeenten Arnhem, Ede, Overbetuwe en Renkum) en aangrenzende gemeenten. Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door de gemeenten Arnhem, Ede, Overbetuwe en Renkum en de Provincie Gelderland.

OPDRACHTGEVER: Stichting Airborne Region info@airborne-region.nl

U

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, geluidsband, elektronisch of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie doet er alles aan om de juiste informatie te verwerken, maar staat niet in voor onvolkomenheden of wijzigingen.

Controleer altijd voor uw bezoek actuele informatie via websites.

DH

DH

U

itg

De Stichting Airborne Region (SAR) bundelt kennis en inspiratie voor elkaar en voor u, via deze Airborne Krant en de nieuwe website www.airborne-region.nl. Meer weten en partner worden? Mail ons via info@airborne-region.nl.

COLOFON

M

ev

er

ij

De Airborne gemeenten Arnhem, Ede, Overbetuwe en Renkum werken met honderden partners in deze regio samen om het verhaal van de Slag om Arnhem krachtig uit te dragen en gedurende het hele jaar inwoners en bezoekers van de regio te betrekken bij deze geschiedenis. Vanuit deze intensieve samenwerking is de Airborne Region ontstaan. Dat is niet alleen een titel die we als hele regio trots uitdragen, maar het is ook een platform waarop alle initiatieven samen komen.

Pagina 3

U itg ev er ij M DH

U itg ev er ij M DH Ervaar de unieke geschiedenis van de vliegbasis Deelen (vlakbij Arnhem) van de oprichting tot heden

U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

In het museum is er bijzondere aandacht voor de opbouw van de vliegbasis in de bezettingstijd, het verloop van de luchtoorlog in de jaren •1940-1945 en voor het militaire gebruik tijdens en na de oorlog.

M

M

DH

DH

• • Foto’s en tekeningen van de bouw van de ’Fliegerhorst’ voor de Duitse • luchtmacht • •• Wrakstukken van Duitse, Amerikaanse en Engelse oorlogsvliegtuigen •• Vliegerkleding en andere uniformstukken •• Een replica van de ‘vliegende bom’ V-1 •• Restanten van de Canadese oorlogsdump uit 1945 • Plattegrond en foto’s van het na-oorlogse gebruik van de vliegbasis door de Koninklijke Luchtmacht

• Museum Deelen, Delenseweg 20, 6877 AE Deelen • • • op afspraak •• Openingstijden: zaterdag en zondag van 11.00 tot• 17.00 uur, voor groepen • • Entree volwassenenen € 7,50 en kinderen € 5,00 • Donateurs gratis • museumdeelen.nl

•

rij

ev e

itg

itg

ev e

rij

Fiscalisten (NL & DE) Administratie deskundigen Organisatie adviseurs Pensioen adviseurs P&O adviseurs Mediators

U

DH

DH

U

Industrieweg 8 | 6871 KA | Renkum | Postbus 9 | 6866 ZG | Heelsum

M

Tel: +31 (0)317 312 049 info@geelkerken.nl | www.geelkerken.nl

DH M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

er ij

Woning kopen of verkopen Woning kopen of verkopen inineen historische omgeving? een historische omgeving?

M

M

• •• • •• •• • • •

Pelikaanstraat 14 7201 DR Zutphen | 0575- 84 12 69 | 06- 555 099 70

Kantoor Oosterbeek | info@braam.nu | www.braam.nu Kantoor Oosterbeek | |(T)(T) 026026 322 322 96 7396| 73 info@braam.nu | www.braam.nu K K

U itg ev er ij

U itg ev er ij

WANDEL, BESEF EN BELEEF TIJDENS DE HERDENKINGSWANDELTOCHTEN

RUN TO REMEMBER FREEDOM TIJDENS DE BRIDGE TO BRIDGE 2021!

POLENTOCHT IN DRIEL 11 september: Polentocht Driel (6,10,15,25 kilometer).

Meer info en aanmelden op www.polentochtdriel.nl.

ij

In het weekend van 10 t/m 12 september 2021 staat Arnhem weer in het teken van sportief herdenken. Tijdens de Bridge to Bridge beleven deelnemers al hardlopend het verhaal van 1944: de Slag om Arnhem. Loop mee met een van de KidsRuns, de Menzis 5 km, Van Wijnen 10 km of Infocaster 10EM.

PEGASUS WANDELEVENTS IN EDE 25 september: Pegasus Wandelfestival met een cultureel programma onderweg met startpunt Akoesticum (3.5, 8 of 18.5 km). Meer informatie op www.akoesticum.org.

23 oktober: Pegasus Wandeltocht (10, 20 of 30 km).

Dit jaar geen gebruik van Keep Them Rolling. Meer informatie op www.srvv-events.nl.

M

M

DH

Dit jaar kunnen de wandelschoenen weer aan voor de herdenkingswandeltochten. Wellicht in andere vorm of zonder algemene start, soms niet allemaal op dezelfde dag, om drukte te voorkomen, maar iedereen kan weer deelnemen aan één of alle wandeltochten in de Airborne Region! Een greep uit het aanbod:

Stel je voor… September 1944. Het is donker, de grond onder je voeten rammelt, je bekijkt de septemberdagen van 1944 letterlijk vanuit de ogen van een geallieerde. En dan, ineens, sta je gedesoriënteerd aan de start van jouw tocht.

De klok tikt, je wilt zo snel mogelijk naar de finish.

En in tegenstelling tot de geallieerden weet jij, je gaat het halen.

DH

U itg ev er

U itg ev er

ij

In Overbetuwe gaat de Polentocht langs de verschillende monumenten in Driel. De Exodus Wandeltocht, die vanuit Huissen door Arnhem gaat, neemt je mee in het verhaal van de evacuatie van de burgers. Rond Ede ervaar je tijdens de Pegasus Wandeltocht de verhalen van de evacuatie van de geallieerden in operatie Pegasus I en II. En in Oosterbeek wordt de Airborne Wandeltocht inmiddels gezien als het startschot van de Airborne maand. De Airborne Wandeltocht is sinds kort ook opgenomen in de lijst Immaterieel erfgoed van Nederland; een Airborne wandeltraditie die niet verloren mag gaan.

Al deze wandelingen geven de herinneringen van de Slag om Arnhem door in stuk voor stuk unieke wandelevenementen.

M DH

M DH

Duizenden families, vriendengroepen en solo wandelaars beleven de Slag om Arnhem al jaren tijdens de verschillende herdenkingswandeltochten in de Airborne Region. Elk van deze wandeltochten gaat over een specifiek onderdeel van de geschiedenis van de Slag om Arnhem.

Na deze spectaculaire start loop je de John Frostbrug onderdoor. Je treedt letterlijk in de voetsporen van luitenant-kolonel John Frost en zijn manschappen.

rij

ev e

U

Ga voor meer informatie naar: www.bridgetobridge.nl

DH

EXODUS WANDELTOCHT IN HUISSEN 2 oktober: Exodus Wandeltocht in het teken van de terugkeer van evacués in 1945 (10, 17, 25 of 45 km).

Meer informatie op www.exodushuissen.nl.

M

M

DH

U

74STE AIRBORNE WANDELTOCHT IN OOSTERBEEK Vanaf 2 augustus tot en met 26 september: Airborne Wandeltocht op eigen gelegenheid (10, 15, 25 of 40 km). Meld je aan voor een wing of medaille op www.airbornewandeltocht.nl.

itg

itg

ev e

rij

Herdenk, beleef en vier de vrijheid tijdens de Bridge to Bridge 2021. Nieuw dit jaar: de Bridge to Bridge Walk op vrijdagavond bestaande uit 5 en 10 kilometer.

Daar waar natuur, mens en herinneren samenkomt....

AIRBORNE KRANT

itg

ev

er ij

Al sinds 1954 is dit een fijne plek om tot rust te komen. Onze lieve gasten ervaren de natuur hier als iets overweldigends. Vanuit de bungalows aan een mooi heideveld, kunt u direct fietsen en wandelen door natuurgebieden zoals de Ginkelse Heide en Planken Wambuis. Waan u een paar dagen alleen op de wereld in een van deze schone vakantieboerderijtjes van 2 tot 16 personen.

DH

U

Met de code AIRBORNE2022 kunt u t/m 15 oktober 2021 een bungalowvakantie voor 2022 reserveren met 10% vroegboekkorting.

Bekijk onze vroegboekvoorwaarden op www.lorkenbos.nl/airborne

M

M

DH

U

itg

ev

er

ij

Gelegen tussen Oosterbeek, Boerderij De Mossel en het pittoreske dorpje Otterlo vindt u familiebedrijf Vakantieoord Het Lorkenbos.

Pagina 5

U itg ev er ij M DH

U itg ev er ij M DH

Veelzijdig. Flexibel.

M

DH

Vestiging Apeldoorn Malkenschotenhof 27 | 7333 NK Apeldoorn

M

DH

U itg ev er

Reiniging € 10,- per m2 Reiniging en coating € 20,- per m2

U itg ev er

ij

ij

Het is tijd om uw dak onder handen te nemen!

Vestiging Arnhem Nieuwe Kade 3/A | 6827 AA Arnhem Vestiging Oosterbeek Johannaweg 7 | 6862 CL Oosterbeek 06- 82 42 04 45 | info@bhisolatietechniek.nl | www.bhisolatietechniek.nl

De Sleutel- en Slotenspecialist

rij ev e

ev e

rij

B. BOSMAN

itg U

U

itg

Meer dan 50 jaar vakkennis en ervaring

DH Europese Locksmith Organisatie

Nederlands Sleutel- en Slotenspecialisten Gilde

ij ev

er

Nieuw

of kijk ook op WWW.BEIMER.NL

Johan de Wittlaan 19, Arnhem | Tel. (026) 442 12 47 www.bosmansleutels.nl

DH

Achter de Coulissen 33 6836 NC Arnhem

M

M

DH

U

U

itg

Autosleutelbehuizingen met afstandsbedieningen voor de auto Voor meer informatie zie www.bosmansleutels.nl

Nieuwsgierig? Kom langs! er ij

chip (wegrijblokkering)

  brandkasten en kluizen   toegangscontrolesystemen   electronische deursloten

Lekker en betaalbaar ev

codenummer, ook met

itg

door eigen buitendienstservice

  alle soorten sleutels   autosleutels, ook op

M

M

DH

  inbraak-, beveiligingspecialist   plaatsen en repareren van alle sloten

Winkelcentrum Rijkerswoerd

Ma t/m vrij Zaterdag Zondag

09:30 - 18:00 uur 09:00 - 17:00 uur Gesloten

DE LIBERATION ROUTE EUROPE: U itg ev er ij

U itg ev er ij

HET PAD VAN DE BEVRIJDING

M

U itg ev er

ij

Naast de digitale ontsluiting, krijgt de hoofdroute ook een fysieke markering in het landschap. Een zogenoemde ‘Vector of Memory’ komt in samenwerking met de desbetreffende gemeenten op belangrijke punten op de route. Deze Vectors, ontworpen door de bekende architect Daniel Libeskind, wijzen niet alleen richting Berlijn, het eindpunt van de route, maar fungeren ook als een monument en bieden informatie over een belangrijke gebeurtenis tijdens de bevrijding van die omgeving.

Welke stukken van de route De Mol en Stoppels zelf nog eens willen lopen? “Mijn favoriete routes zijn de route tussen Londen en Portsmouth en de perimeterroute in Oosterbeek,” zegt De Mol. “De route in Engeland is beeldschoon en de geschiedenis is overweldigend.” “Ik wandel graag over het Airborne Pad en dan vooral bij Nijmegen,” vertelt Stoppels. “Daarnaast is bij mij de perimeterroute ook favoriet. Die route heeft alles: de Rijn, de heuvels, de Hemelse Berg en hij komt langs het Airborne Museum.”

DH

DH

Het laatste grote project van de LREF is de Liberation Route Europe, een Europees netwerk van wandelroutes waarin de bevrijding centraal staat. Een van de trajecten is de internationale lange-afstand-wandelroute van Londen naar Berlijn. Aan deze route worden lokale wandelroutes gekoppeld. “In de Airborne Regio gaat de hoofdroute over Operatie Market Garden, maar hieraan worden de lokale Airborne wandelroutes gelinkt. Zo kunnen alle wandelaars van deze route kennis maken met de lokale verhalen over de Slag om Arnhem,” voegt projectmanager Joël Stoppels toe. De hoofdroute en de lokale verhalen worden allemaal digitaal ontsloten.

Stoppels: “Zo richten we ons op de toekomst en kunnen de verhalen ook aan jongeren worden doorgegeven.”

Artist impression van de vectors die langs de route geplaatst worden.

M

U itg ev er

ij

Hoewel de LREF ondertussen een zeer internationale organisatie is, heeft ze sterke wortels in de Airborne Regio. “Het project Liberation Route begon in 2007 als een samenwerking tussen het Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen, het Airborne Museum in Oosterbeek en het Vrijheidsmuseum in Groesbeek,” vertelt directeur van de Nederlandse tak van de LREF Jurriaan de Mol. “Het oorlogsverleden zit hier in het DNA van de regio en al snel werd de Liberation Route groot met meerdere luisterstenen over Operatie Market Garden in Gelderland en Brabant.

Hierna is de LREF alleen maar blijven groeien.” Zo zette de LREF bijvoorbeeld de internationale campagne Europe Remembers op, met een reis portal vol informatie over interessante bezoeklocaties, verhalen, historische informatie en evenementen die de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog in Europa levend houden. Video’s van Europe Remembers on Tour nemen je door heel Europa mee naar locaties met de belangrijkste verhalen en zijn te bekijken op het YouTube kanaal van de LREF.

M DH

M DH

De LRE Foundation (LREF) is een netwerkorganisatie van meer dan 200 organisaties die actief is in elf Europese landen. Haar doel is het overbrengen van de lessen van de Tweede Wereldoorlog: de vrijheid die toen werd herwonnen, daar moet voorzichtig mee omgegaan worden. De LREF gebruikt verhalen om deze boodschap kracht bij te zetten en lanceerde dit jaar een internationale lange-afstand-wandelroute langs de belangrijkste plekken van de bevrijding: de Liberation Route Europe.

Benieuwd naar de lange-afstand-wandelroute en de aangesloten lokale wandelroutes? Bezoek www.liberationroute.com en begin met het plannen van jouw Liberation Route Europe wandeling!

WETHOUDER HERDENKEN BOB ROELOFS OVER EDUCATIE ROND DE SLAG OM ARNHEM:

‘DEZE GESCHIEDENIS ZULLEN WE BLIJVEN DOORGEVEN’

M

DH

U

AIRBORNE KRANT

Gegrepen door de prachtige verhalen van zijn docent geschiedenis besloot Roelofs ook docent geschiedenis

rij

ev e

itg

U

DH

M

er ij

Om die reden is hij ook blij dat alle belangrijke plekken in het verhaal rond de Slag om Arnhem de laatste jaren aandacht krijgen. Met herdenkingen, virtuele rondleidingen en monumentjes. ‘De Slag om Arnhem is geen verhaal van grote heldendaden. Het zijn allemaal kleine, persoonlijke verhalen. Dat maakt het juist zo indrukwekkend. En dat je op de plek staat waar het is gebeurd. Er zijn veteranen die nog steeds niet over de John Frostbrug kunnen rijden. Dat is te heftig.’

ev

Voor hemzelf is de herdenking in de Eusebiuskerk en de wandeling naar het monument in de Berenkuil het meest indrukwekkend. ‘De stilte, het eerbiedige.

En dat al meer dan 75 jaar. Ik vind het heel bijzonder dat ik als wethouder en als Arnhemse jongen kan bijdragen aan het delen van deze belangrijke geschiedenis.’

itg

itg

ev

er

ij

Als twintiger kreeg Roelofs sympathie voor de veteranen toen hij ze ontmoette in het uitgaansleven en bij zijn tante. Hij moest zijn kritische mening bijstellen: ‘Ik zag met hoeveel liefde de veteranen van de Slag om Arnhem hier werden onthaald en hoe ze daarvan genoten. Al die vriendschappen die zijn ontstaan tussen de Arnhemmers en de veteranen, en later, tussen hun kinderen. Het gaf me een groot gevoel van verbondenheid.’

Arnhem doet de komende herdenkingsmaand veel aan educatie over de Slag. Zodat alle Arnhemse kinderen deze belangrijke geschiedenis leren kennen, net als Bob Roelofs in zijn jonge jaren. Denk aan de activiteiten in de vernieuwde Eusebiuskerk. Aan de hand van drie ooggetuigen ervaart de bezoeker wat de kerk in de laatste oorlogsjaren meemaakte. De expositie is een grote multimedia-ervaring. Dan zijn er nog de expositie in Airborne at the Bridge, de Bridge to Bridgeloop, die veel jongeren trekt, en de Airborne stories app. Arnhemse scholen worden op allerlei manieren betrokken bij de herdenking.

Kinderen van diverse scholen leggen bijvoorbeeld bloemen bij het monument. De Slag wordt tijdens de lessen behandeld.

U

Roelofs had een klassiek generatieconflict met zijn ouders. Zij waardeerden de Amerikanen vanwege de bevrijding en het Marshallplan, zijn broer en hij verafschuwden het land vanwege de misdaden in de Vietnamoorlog. Zijn vader diende in voormalig Nederlands Indië, de zoons moesten niets hebben van militair vertoon. Toen zijn broer militaire dienst weigerde, was dat voor zijn vader onbegrijpelijk.

te worden. Hij is blij dat Arnhem in de plannen voor de Airborne herdenkingen nog meer aandacht voor educatie opneemt. ‘Het is voor Arnhemse kinderen heel belangrijk dat ze de geschiedenis van hun eigen omgeving kennen. Je snapt dan beter hoe democratie werkt en hoe de wereld in elkaar zit’, zegt Roelofs.

‘Zeker nu veteranen het verhaal steeds minder kunnen vertellen.’ Hij maakt zich geen zorgen: het verhaal over de mislukte bevrijding van Nederland zal altijd worden doorverteld. ‘Dat meisje van 11 had het verhaal over de evacuatie na de Slag om Arnhem van haar moeder gehoord, die het weer van háár oma hoorde. Toch kon ze zich er alles bij voorstellen.’

DH

M

DH

U

itg

ev e

rij

Zijn ouders zaten er middenin, in de Slag om Arnhem. Bob Roelofs kan zich de verhalen aan tafel nog goed herinneren. Toch kreeg hij pas later grote belangstelling voor de Slag om Arnhem.

‘Toen ik ontdekte hoeveel sporen de Slag heeft getrokken in deze regio. Die negen maanden zijn bepalend geweest in de levens van iedereen die het meemaakte en in de geschiedenis van de stad.

Bovendien zette de Slag om Arnhem onze stad in het brandpunt van de wereldgeschiedenis.’

De verhalen die zijn ouders, tantes en ooms hem vertelden, hadden blijkbaar toch een snaar geraakt.

Later kwamen die verhalen weer allemaal tot leven.

‘Mijn tante had verteld dat vlak na de oorlog een dansvoorstelling te zien was op de puinhopen van de Eusebiuskerk. Die voorstelling werd 75 jaar na dato opnieuw opgevoerd. Dat vond ik toch wel heel bijzonder.’ Of het meisje van 11 dat hem vorig jaar een vraag stelde die hem raakte: ‘Ze vroeg: “wat zou jij meenemen als je nu de stad uit moest vluchten?” Ik dacht: nu kan ik het me voorstellen, hoe erg het moet zijn geweest. En belangrijker: zij ook.’

M

Door Martine Hemstede

Pagina 7

U itg ev er ij

U itg ev er ij

M DH

M DH

Ontdek Buitenplaats Beekhuizen

Soms moet je er gewoon even tussenuit... Weg van verwachtingen en verplichtingen en terug naar dat wat écht belangrijk is in het leven. Frisse lucht, fijn samenzijn en nieuwe ervaringen opdoen. Even op adem komen en genieten van een nieuw avontuur.

M

DH

ij

U itg ev er

rij

Wageningen Goud en zilver reparaties en ontwerpen Herdenkingsieraden Horloge/klokken Reparaties (alle merken) Batterij service v.a. 5 euro direct geplaatst

itg

ev e

De schoonzoon van Paul v. Zeeland met het vertrouwde team, zet de Winkel voort met de voor u bekende Service en betaalbare prijzen.

U

U

RBK@kpnmail.nl 026-3636208

JUWELIER NIJHOF

DH

itg

ev e

rij

LETSELSCHADE CBR-RIJBEWIJSKEURING CAT BE MEDISCHE VERKLARINGEN

Op het park zijn verschillende op de natuur geïnspireerde speelplekken voor kinderen aanwezig.

M

VAN REMMEN MEDISCH-JURIDISCH ADVIESBUREAU

Centraal gelegen op het park vind je de Hot Tub met op de achtergrond de heuvels van het Nationaal Park. Hier kun je heerlijk genieten en relaxen na een dag de omgeving bezocht te hebben.

DH

U itg ev er

M

DH

Voor heerlijke gerechten, een drankje of een andere lekkere versnapering kun je terecht bij WOODZ: een door een popup foodfestival geïnspireerd

restaurant met groot verwarmd terras. Dit allemaal op een unieke locatie te midden van de ongerepte natuur van Nationaal Park Veluwezoom.

M

Lodgetenten, knusse Pods of de nieuwe Forest Cabins, allemaal mét privé-sanitair en voorzien van hedendaags comfort.

ij

Laat je verwonderen door de natuur en voel je vrij op onze buitenplaats, waar je de tijd kunt nemen voor jezelf én voor de mensen om je heen. Ons kleinschalig ‘glamping-only’ vakantiepark biedt het hele jaar door de mogelijkheid om comfortabel te overnachten in één van onze avontuurlijke

www.juweliernijhof.nl • veranda’s • serres • veranda’s • ramen • serres • deuren • ramen

er

ij

er ij

kom eens kijken in onze showroom

ev U

DH

Bekkenfysiotherapie McKenzie therapie Kinesiotaping

alux.nl Celsiusstraat 5 Zevenaar, Tel. 0316-540000, info@albalux.nl

M

M

Fysiotherapie Sportfysiotherapie Kinderfysiotherapie

Aduardstraat 20 6835 CT Arnhem 026-323 03 03

itg

ev itg U

DH

Kromwijkplaat 2 6843 GR Arnhem 026 - 381 60 43

t5 Celsiusstraa Zevenaar

• rolluiken • deuren • zonwering • rolluiken • garagedeuren • zonwering • onderhoud • garagedeuren • onderhoud kom eens kijken in onze showroom

t5 Celsiusstraa Zevenaar

GELDERS ARCHIEF: ONDERZOEK DICHT BIJ HUIS

U itg ev er ij

U itg ev er ij

RESEARCH VANUIT HUIS

Het Gelders Archief is een instelling die archieven beheert van de provincie Gelderland en aangesloten gemeenten, maar ook archieven van particulieren, families en verenigingen. In totaal heeft het archief circa 38 kilometer aan archiefstukken. In een groot deel van deze collectie kan iedereen die dat wil onderzoek komen doen.

M DH

M DH

Geïnteresseerd om meer onderzoek te doen naar Tweede Wereldoorlog geschiedenis? Neem eens een kijkje bij de volgende instellingen.

HET NATIONAAL ARCHIEF

“Het Gelders Archief is er voor iedereen,” zegt manager van de afdeling Publiek Ilse Nagelkerke. En dat blijkt ook uit de diversiteit aan vragen die er elke dag bij de publieksafdeling binnenkomen. Bezoekers van de website van het Gelders Archief en de fysieke locatie aan de Westervoortsedijk te Arnhem vragen bijvoorbeeld informatie op over de lokale en regionale geschiedenis. “Maar de meesten doen onderzoek naar hun familiegeschiedenis,” ligt Nagelkerke toe.

“Genealogisch onderzoek doen is momenteel erg populair. Zo’n 70% van de mensen die onze website bezoekt, doorzoekt vervolgens onze personendatabase.

Deze werd vorig jaar 4,5 miljoen keer gebruikt.”

ij

medewerkers van het archief aanwezig in de studiezaal die daar kunnen helpen met het zoeken naar de juiste collecties. Het zoeken in een archief is namelijk niet zo eenvoudig als het zoeken in Google. Nagelkerke: “Hoewel we veel digitaliseren, zijn niet alle archieven en collecties volledig online doorzoekbaar. Het zoeken op een naam kan nul resultaten opleveren, maar de naam kan toch voorkomen in de stukken. Wees daarom creatief en zoek op verschillende trefwoorden.

Waar woonde iemand, of wat deed iemand voor werk? Zijn van die organisaties misschien archieven bewaard? Daarnaast is het goed om te realiseren dat sommige stukken nog niet openbaar zijn zoals gevangenisarchieven en dat sommige archieven niet bewaard zijn gebleven. Het bevolkingsregister van de gemeente Arnhem is bijvoorbeeld verloren gegaan tijdens de Slag om Arnhem.”

U itg ev er

DH

AIRBORNE KRANT

DH

M

Onderzoek doen naar het verleden van uw eigen stad, dorp, buurt of familie? Begin op de website van het Gelders Archief. www.geldersarchief.nl

Een afscheid is een bijzonder moment in het leven. Een uiting van liefde, zorg en respect, het begin van een dierbare herinnering.

ENJOY YOUR FREEDOM WITH

er ij

HARTLEY’S LIBERATION TEA

A LEMON/BERGAMOT TEA WITH A LIGHT SMOKEY TASTE AS IT WAS IN THE WAR YEARS WITH THE QUALITY OF NOW

info@estia-uitvaarten.nl | estia-uitvaarten.nl

itg

U DH

06-438 770 77

ev

U kunt altijd bij mij terecht, ongeacht of en waar u verzekerd bent.

A Special Harley’s Liberation Te melange

Hartley’s Arke Noachstraat 6 Arnhem

M

ij er ev itg U

M

DH

‘’Wij gaan voor de lekkerste producten, in een stralende en schone winkel met gepassioneerde medewerkers. Elke dag weer.’’

U

itg

ev e

rij

Het NIOD is een internationaal expertisecentrum dat onderzoek doet naar de geschiedenis van wereldoorlogen. Het NIOD verzamelt een bewaart daarnaast het NIOD archieven en collecties waarvan een groot deel te maken heeft met de Tweede Wereldoorlog. Het NIOD huisvest ook een groot aantal dagboeken en beheert de Beeldbank WO2, een verzameling van beeldmateriaal van de Nederlandse oorlogs- en verzetsmusea, herinneringscentra en het NIOD, met meer dan 160.000 foto’s. www.niod.nl

U

DH

M

www.bakkerijjantientimmer.nl

Netwerk Oorlogsbronnen is het startpunt voor iedereen die meer wil weten over de Tweede Wereldoorlog. Netwerk Oorlogsbronnen geeft bezoekers context met tijdlijnen en achtergrondinformatie, maar heeft als belangrijkste taak het samenbrengen van oorlogserfgoed van meer dan 250 organisaties. Zo kunnen bezoekers online een kijkje nemen in de collecties van archiefinstellingen, musea en herinneringscentra.

Netwerk Oorlogsbronnen laat zo bezoekers kennis maken met circa 12 miljoen originele bronnen. www.oorlogsbronnen.nl

NIOD INSTITUUT VOOR OORLOGS-, HOLOCAUST- EN GENOCIDESTUDIES

Hoewel het zoeken in het begin dus een uitdaging kan zijn, beheert het Gelders Archief een enorme hoeveelheid aan interessant materiaal waarbij op elke hoek een nieuwe ontdekking kan liggen. De medewerkers van het Gelders Archief helpen u graag op weg met het vinden van de voor u mooiste stukken.

itg

ev e

rij

De zoektocht naar antwoorden begint op de website van het Gelders Archief. Vanuit huis kan men al lezen over de verschillende archieven en collecties die beheerd worden. Vervolgens kan er online een plek gereserveerd worden voor de studiezaal in het archief.

Hier kunnen de stukken worden ingekeken. Veel foto- en filmmateriaal is zelfs online al in te zien. “De foto’s uit de collectie van P.J. de Booys zijn bijvoorbeeld grotendeels online te bekijken,” geeft Nagelkerke als tip. “Hij legde tijdens en na de Slag om Arnhem heel veel vast van de evacuatie en de wederopbouw van de stad.”

Het Gelders Archief helpt elke geïnteresseerde op weg om het onderzoek te beginnen. Dit kan via de chat op de website, maar ook via email. Daarnaast zijn er

NETWERK OORLOGSBRONNEN

M

M

DH

U itg ev er

ij

De thema’s Tweede Wereldoorlog en de Slag om Arnhem zijn zeer populair, vooral in het voorjaar en in september. “Mensen die bij ons aankloppen hebben vaak verhalen gehoord van opa of oma en vragen zich af of die inderdaad echt gebeurd zijn. Daarnaast hebben mensen heel veel algemene vragen over hoe het eraan toe ging in de oorlog, of wat er in hun straat of dorp is gebeurd.”

Documenten over gebeurtenissen die provinciegrenzen over gaan of die nationaal belang hebben, kunnen soms teruggevonden worden in het Nationaal Archief. Het Nationaal Archief huisvest meer dan 137 kilometer aan documenten, 15 miljoen foto’s, 300.000 historische kaarten en tekeningen en heeft ook nog ontzettend veel digitaal materiaal. Het Archief heeft de laatste jaren veel ingezet op digitalisering zodat zo veel mogelijk documenten online toegankelijk zijn, maar heeft ook een actieve leeszaal waar bezoekers stukken in het echt kunnen bekijken. www.nationaalarchief.nl

Pagina 9

U itg ev er ij M DH

U itg ev er ij M DH

www.vandescheurkantoormeubelen.nl Openingstijden: Werkdagen van 13.00 tot 17.30 uur

GELDERS GROOTSTE TUINHOUTHANDEL VOOR AL UW TUINHOUT SCHUTTINGEN, POORTDEUREN (OPMAAT), PALEN EN OOK VOOR OVERKAPPINGEN KUNT U BIJ ONS TERECHT

ij U itg ev er

U itg ev er

ij

Houthandel C . van Woudenberg

DH

D UENDE

M

M

Duende Vertalingen verzorgt voor u alle vertalingen Spaans-Nederlands en Nederlands-Spaans, ook beëdigde vertalingen en vertalingen met Apostille.

DH

Homoetsestraat 39A • 6676 LC Homoet tel: 026-4722281• info@cvanwoudenberg.nl www.cvanwoudenberg.nl

Ambulant begeleider / Toegepast psychologe www.joliens-begeleiding.nl Rheden en omgeving

Kijk op de website: www.duende-vertalingen.nl of vraag een offerte aan op: mail@duende-vertalingen.nl.

Mesdaglaan 22 - 6813 GP Arnhem Telefoon: 026 3793461 | E-Mail: mail@duende-vertalingen.nl

rij ev e itg U DH

DH

U

itg

ev e

rij

ALT��D �ETS MOO�S

M

M

HOTEL ARNHEM

HERDENKT, BESEFT EN BELEEFT

ev

M

DH

DH

U

U

itg

itg

Wij zijn dealer van o.a. Aura Peeperkorn, Bocx Interiors, Designs of the time, Gommaire, Hoffz, Il Cupido, Mia Colore en Still.

M HotelArnhem

er ij

er

SLAG OM ARNHEM

Wij gaan verhuizen binnen de gemeente Renkum.

T/m 23 september vindt u ons aan de Emmastraat 26 in Oosterbeek. Vanaf 1 oktober a.s. aan de Dorpsstraat 68 In Renkum.

ev

ij

77 JAAR DE

Emmastraat 26, 6862GT Oosterbeek | 026-2200200 | www.altijdietsmoois.nl info@altijdietsmoois.nl |

HotelArnhem

www.hotelarnhem.nl

RONNIE WEIJERS EN AGNES SCHAAP: U itg ev er ij

U itg ev er ij

ER IS EEN HOOP GOEDS GEBEURD HET AFGELOPEN JAAR

M DH

M DH

De komende herdenkingsmaand zal iets minder sober worden dan het afgelopen jaar. Er kunnen meer mensen bij aanwezig zijn, maar nog steeds alleen op uitnodiging. De organisatie neemt het zekere voor het onzekere: in de huidige situatie is weinig van te voren te voorspellen. Al denken we dat elke keer weer. Burgemeester Agnes Schaap ziet na het afgelopen herdenkingsjaar ook wel de schoonheid van sobere herdenkingen. Ze kijkt met veel respect terug: ‘Vooral de herdenking op de Airborne begraafplaats vond ik heel indrukwekkend. Er waren dertig mensen aanwezig op die enorme begraafplaats. Hoe groot de begraafplaats dan lijkt! Tijdens de herdenking was het stiller dan stil. Plechtiger heb ik het nog niet meegemaakt.’ Ze roemt de aandachtige en goed doordachte herdenking: ‘Er waren twee bloemenkinderen aanwezig in plaats van de honderden die er normaal gesproken zijn. Maar van tevoren waren op alle graven bloemen neergelegd.’

Erfgoedcentrum de Rozet

Voor Ronnie Weijers was die week gelijk de eerste week van zijn aanstelling als directeur van het Airborne Museum. ‘Ik kwam in het bijzondere netwerk terecht dat in en tussen de Airborne gemeenten is gegroeid rond de herdenking van de Slag om Arnhem. Ik realiseerde me dat het museum daarvan het hart is: de plek waar het allemaal is gebeurd.’ Hij was diep onder de indruk van de plechtigheden. Voor het eerst vond de opening van de herdenkingsmaand plaats op het bordes van het Airborne Museum. ‘Dat is een nieuwe traditie’, zegt Agnes Schaap. ‘Dit jaar zetten we die traditie voort.’

BOEKEN MET KOGELGATEN

ij

M

identificatiedienst van de Koninklijke Luchtmacht de kistjes of ‘boots’ van korporaal George Froud uitgekozen. Hij heeft de militair zelf geïdentificeerd.

Froud is nu begraven op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek. Weijers: ‘De nabestaanden hadden toen, na 54 jaar, een graf voor hun geliefde. Dat maakt indruk.’

DH

Burgemeester Agnes Schaap en Directeur Ronnie Weijers bij de heropening van het Airborne Museum op 5 juni 2021.

Deze en andere objecten zijn gratis te bekijken tijdens de openingstijden van erfgoedcentrum de Rozet. Er is ook de mogelijkheid je aan te melden voor een rondleiding of deze op maat te laten verzorgen.

Kijk voor de mogelijkheden op www.rozet.nl.

Ook de organisatie van de Airborne herdenkingen heeft de tijd genomen voor nieuwe ontwikkelingen, vertelt burgemeester Schaap: ‘De Perimeterroute is vernieuwd. Er zijn punten bij gekomen en de informatie langs de route is gemoderniseerd en verdiept. Ook worden binnenkort in Oosterbeek twee nieuwe herdenkingspunten geopend, voor burgerslachtoffers van de Slag om Arnhem.’ En wie de Airborne Wandeltocht wil lopen: dat kan individueel.

Burgemeester Schaap: ‘Als je je van tevoren inschrijft krijg je zelfs een medaille na de finish.’

U

itg

ev e

rij

Doe je zelf onderzoek naar de Slag om Arnhem?

Dan ben je in het erfgoedcentrum aan het juiste adres! De collectie van Erfgoedcentrum Rozet heeft een van de grootste collecties over Market Garden in Nederland met meer dan 3200 boeken.

De collectie bevat niet alleen titels over de gevechten, maar ook over de rol van het verzet, de evacuatie van Arnhem en de Veluwezoom en de herdenkingsprogramma’s.

De collectie is voor iedereen vrij toegankelijk.

er ij

M

DH

Kortom, dit herdenkingsjaar draait opnieuw om veerkracht en creativiteit. Agnes Schaap: ‘Het herdenken gaat altijd door. In welke vorm dan ook.

Elk jaar opnieuw.’

AIRBORNE KRANT

DH

Oosterbeek & Huissen

M

M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

M

DH

U

itg

ev e

rij

Eindelijk is het Airborne Museum weer open voor bezoekers. De bezoekers zijn het museum in de tussentijd zeker niet vergeten. ‘We hebben de sluiting van een half jaar goed doorstaan’, vertelt Weijers.

‘We hebben veel steun gekregen van inwoners van de omliggende gemeenten, de gemeente Renkum, de provincie en zelfs van veteranen in Engeland. Dat was hartverwarmend.’ Hij haalt een prachtige brief van de commandant van het Parachute Regiment tevoorschijn, compleet met briefhoofd en een met vulpen geschreven groet. ‘Dit geeft zoveel morele steun’, zegt Weijers. Het museum heeft zelf ook niet stil gezeten. Het heeft de tijd genomen voor bijscholingscursussen op het gebied van bhv en veiligheid. ‘Als alles goed gaat merken bezoekers daar weinig van’, zegt Weijers lachend. ‘maar het museum is er wel een stuk veiliger van geworden.’ Tot slot is in het museum een prachtige expositie geopend waarin bekende Nederlanders en streekgenoten hun favoriete object uit het depot tonen.

Zo heeft kapitein Geert Jonker van de Bergings- en

In het erfgoedcentrum in Rozet in Arnhem vind je niet alleen talloze objecten uit de geschiedenis van Arnhem en omgeving. Ook stille getuigen van de Slag om Arnhem en de evacuatie die daarop volgde zijn er terug te vinden. Zo ligt er een bord met de tekst ‘Voor Joden verboden’ dat tijdens een verbouwing tevoorschijn kwam achter een radiator in een Arnhems huis. Of denk aan boeken met kogelgaten uit het oude Gemeentemuseum, waar hard werd gevochten. Recent ontving Rozet een bankje van dansschool Wensink.

Dit bankje was achtergebleven tijdens plunderingen in de stad omdat het niet door de deur van de dansschool paste.

U itg ev er

ij

U itg ev er

M

DH

Ook de afsluiting van de herdenkingsmaand is relatief nieuw: op 25 september loopt een gezelschap de White Ribbon Mile, de route die geallieerde soldaten aflegden door het open veld naar de Rijn, in de stromende regen en in het aardedonker, om te vluchten voor de kogels van oprukkende Duitse militairen.

Foto: Mike Bink

Pagina 11

U itg ev er ij U itg ev er

DH

U itg ev er

ij

ij

M DH

U itg ev er ij M DH

DE NIEUWE BMW i4.

M

M

DH

ONDERWEG NAAR EEN DUURZAME TOEKOMST.

Tel. 026 - 364 21 64

ev e M

DH

U

itg

ev e

M

DH

U

itg

Aangesloten bij

www.ekris.nl

rij

6883 JM Velp

rij

Ekris Arnhem Markweg 4

www.fysiovoorouderen-arnhem.nl

DH

U

itg

ev

FYSIOTHERAPIE BIJ U THUIS M

M

DH

U

itg

ev

er

ij

er ij

Geïntegreerde wijkzorg

DE CONNECTIE: ONZE COLLECTIE, HUN VERHAAL U itg ev er ij

Kapitein bij de Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht Geert Jonkers maakt ook deel uit van de tentoonstelling. Deze dienst is verantwoordelijk voor het bergen, identificeren en herbegraven van vermiste slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Kapitein Jonkers wist direct welk object hij zou kiezen: een paar gewone Britse gevechtsschoenen gedragen door korporaal George Froud, gevonden in zijn veldgraf aan de Van Lennepweg in Oosterbeek. De stoffelijke resten van korporaal Froud werden in 1997 gevonden tijdens werkzaamheden. “Door zijn gebit te vergelijken met

ij

In totaal hebben er negen gastconservatoren meegewerkt aan De Connectie, waaronder ook burgemeester van Arnhem Ahmed Marcouch en demissionair staatssecretaris van Defensie Barbara Visser. De Connectie is te zien over twee locaties.

Zeven van de negen verhalen zijn te zien in het Airborne Museum at Hartenstein in Oosterbeek. De andere twee zijn te bekijken bij Airborne at the Bridge aan de Rijnkade in Arnhem.

U itg ev er

DH

ARNHEM In de buitenexpositie in Arnhem kunt u een unieke serie portretten van veteranen van de Slag om Arnhem bekijken. Deze 28 portretten zijn gefotografeerd door de in New York woonachtige Britse fotograaf Richard Jopson die de portretten heeft gecombineerd met een persoonlijke herinnering van de veteranen aan september 1944. De expositie Arnhem Boys is een unieke bundeling van getuigenissen van ooggetuigen van de Slag om Arnhem.

EDE De Airborne Luchtlandingen en Herdenking op de Ginkelse Heide in Ede herinneren aan de gebeurtenissen in 1944 tijdens de Tweede Wereldoorlog: Operatie Market Garden. In de expositie Veteranen van Toen en Nu komen persoonlijke verhalen van militairen samen. Zo wordt onder andere het verhaal verteld van brigadegeneraal John Hackett, die tijdens Operatie Market Garden de leiding had over 4th Parachute Brigade en die per parachute landde op de Ginkelse Heide. Daarnaast wordt ook het verhaal van korporaal der eerste klasse Mert Oygur verteld en de missies van zijn 11 Luchtmobiele Brigade vandaag de dag.

rij

DH

U

itg

ev e

RENKUM Renkum Airborne heeft in samenwerking met de gemeente Renkum de WOII fietsroute uitgebreid.

Deze route voert langs tal van historische plekken met levensgrote foto’s uit WOII in Renkum, Oosterbeek en Wolfheze. De foto’s zijn herinneringen aan de start van Operation Market Garden, die op 17 september 1944 op Dropzone X van start ging.

M

DRIEL De stichting Driel-Polen heeft een buitenexpositie laten maken over de bijdrage van Polen aan de bevrijding van Nederland. Deze expositie bestaat uit 14 informatiepanelen waarop informatie wordt verstrekt over onder andere de verdeling van Polen tussen Duitsland en de Sovjet-Unie in september 1939 en de ontberingen die de bewoners moesten doorstaan. Maar ook over de achtergrond van de Poolse militairen die als onderdeel van de geallieerde of Duitse legers ver verwijderd van hun eigen land vochten terwijl Polen in brand stond en nog tot 1989 op haar vrijheid moest wachten.

M

AIRBORNE KRANT

DH

Van Lawick van Pabststraat 38 | 6814 HJ Arnhem | T: 026 202 3058 E: info@dedierenarts.nl | www.dedierenarts.nl

M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

M

DH

U

itg

ev e

rij

De vier gemeenten van de Airborne Region (Arnhem, Renkum, Overbetuwe en Ede), werken elk jaar nauw samen rond de Airborne herdenkingen in september. Door het coronavirus zijn er sinds 2020 alternatieve activiteiten ontwikkeld, waardoor de samenwerking nog verder geïntensiveerd is. Zo hebben de Airbornegemeenten het gezamenlijke project Airborne Buitenexposities ontwikkeld: vier verschillende buitenexposities met een Airborne-thema die u in Arnhem, Oosterbeek, Driel en Ede kunt bezoeken. Daarnaast zijn er door de gemeenten vier speciale Airborne-wandelroutes ontwikkeld.

Bij alle reguliere uitgiftepunten kunt u in alle vier gemeenten gratis een boekje krijgen met daarin de routes van de exposities én die van de wandelroutes, zodat u op eigen gelegenheid de routes kunt beleven.

zijn militaire tandartskaart uit 1944 konden we George Froud identificeren,” vertelt Jonkers. Later kwamen de nog door Froud zelf gestrikte laarzen in de collectie van het Airborne Museum.

er ij

M

AIRBORNE BUITENEXPOSITIES

Kapitein Geert Jonker in de tentoonstelling De Connectie in het Airborne Museum at Hartenstein. In de vitrine staan de laarzen van korporaal George Froud.

M

DH

U itg ev er

Één van de gastconservatoren is oud-kinderburgemeester van Renkum Julot Hulsebos. De Bijbel uit 1847 die Julot heeft uitgekozen, is ontzettend oud, maar ziet er volgens Julot ook uit alsof je deze zo

weer kan openslaan en lezen. De donker geworden pagina’s krullen licht door waterschade en de leren kaft is beschadigd door granaatscherven tijdens het gevecht bij de Oude Kerk in Oosterbeek. Ondanks de beschadigingen glimmen de gouden letters op voorkant. “Een stukje van toen, maar dan in het nu,” aldus Julot.

ij

M DH

Het samenstellen van een nieuwe tentoonstelling blijkt in tijden van een reisverbod en thuiswerken een uitdaging, een uitdaging die het museum creatief en met beide handen heeft aangepakt. In plaats van op onderzoek te gaan in collecties en verzamelingen van anderen, verplaatste het Airborne Museum de focus naar de eigen collectie. Om een persoonlijke invalshoek te creëren, waar door social distancing juist behoefte aan was, nodigde het museum een aantal gastconservatoren uit om mee te werken aan de tentoonstelling. De gastconservatoren zijn het depot in gedoken en hebben de voor hen meest bijzondere objecten uitgekozen. In april 2021 opende de tentoonstelling De Connectie: onze collectie, hun verhaal. Niet groots, maar achter gesloten deuren.

M DH

U itg ev er ij

In het Airborne Museum zijn honderden objecten, voorwerpen en verhalen te bewonderen. Toch is dit slechts een fractie van de totale collectie – het topje van de ijsberg. De collectie telt duizenden bijzondere stukken, ieder met een eigen geschiedenis, die in depots wachten tot het moment dat ze in een tentoonstelling mogen pronken. Voor negen objecten is die tijd nu aangebroken, elk gekozen door een speciale gastconservator.

Pagina 13

M DH

M DH

DAT KAN OOK NOG VEILIG; MET EEN ONBREEKBARE GLORYFY BRIL.

Ook onbreekbare zonnebrillen en correctiebrillen Duurzaam geproduceerd

M

M

DH

Op sterkte leverbaar (ook multifocaal)

www.gloryfy.nl

100% UVA/UVB bescherming

Hoogste optische kwaliteit

U itg ev er

Onbreekbaar montuur en onbreekbare lenzen

Lichtgewicht materiaal

DH

U itg ev er

ij

ij

Bij gloryfy gaan veiligheid en kwaliteit hand in hand.

Geproduceerd in Oostenrijk

U itg ev er ij

U itg ev er ij

HET BESTE ZICHT OP DE RACEFIETS, MOUNTAINBIKE OF E-BIKE?

Kom snel naar onderstaande dealer en overtuig je zelf.

Ing J.P. v. Muijlwijkstraat 54 6828 BS Arnhem | 026-4425421 www.reinsdorf.nl

rij ev e itg U

U

itg

ev e

rij

Wij staan stil bij Market Garden.

Jij toch ook?

DH

M

M

DH

Omroep Gelderland staat in de septembermaand in het teken van Operatie Market Garden.

Meer weten? Kijk dan op gld.nl/marketgarden

Herdenkingen Herdenking Arnhem | 17 sept Herdenking Ginkelse Heide | 18 sept Herdenking Driel | 18 sept Herdenking Oosterbeek | 19 sept

er ij

• • • •

DH M

M

DH

U

U

itg

itg

ev

er

ij

Vrijheid is niet vanzelfsprekend | 30 augustus & 6 september Tako Rietveld bezoekt tien jongeren met een bijzonder verhaal.

Ze delen allemaal hun eigen, unieke levensverhaal met betrekking tot vrijheid. Ze hopen met het delen van hun ervaringen andere jongeren te inspireren. Want voor iedereen geldt: vrijheid is niet vanzelfsprekend.

Bridge to Liberation | 17 & 18 september Een beleving met muziek, special effects, film en dans neemt je op spectaculaire wijze mee in waargebeurde persoonlijke verhalen ten tijde van de Slag om Arnhem.

ev

GLD doc | vanaf 31 augustus Op de eerste drie dinsdagen in september zijn er indrukwekkende documentaires te zien over Market Garden, waarin onder andere persoonlijke verhalen van betrokkenen of nabestaanden worden gedeeld.

DH

M

DH

M

ev

itg

er ij

ij

er

ev

itg

U

U

DH

M

DH

M

itg

U

itg

U

rij

ev e

rij

ev e

DH

DH

M

M

ij

U itg ev er

ij

U itg ev er

M DH

M DH

U itg ev er ij

U itg ev er ij

M DH

✓ ✓ ✓ ✓ ✓

Trauma, depressie burn-out of relatieproblemen?

U itg ev er ij

lichaamsgerichte therapie en zangpedagogiek

Schilderwerk binnen en buiten Houtrot reparatie Renovlies / Glasvezel behangen Latex spuitwerk

M DH

U itg ev er ij

Audiris

06-16678475

Audiris biedt professionele en succesvolle therapeutische methodes die gebruik maken van oefeningen en gesprekken

info@deschildersvakman.nl

Als je je herkent in één van de volgende zinnen: - het leven meer of weer leefbaar laten zijn - verbeteren van relaties - emoties beter hanteren - willen versterken of opnieuw opbouwen van grenzen

U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

Lijkt het jou ook leuk een muziekinstrument te bespelen?

Op maandag 27 september starten we weer met een groep AMV (Algemene Muzikale Vorming). De lessen vinden plaats na schooltijd op Basisschool ’t Panorama aan de Mesdaglaan in Arnhem. Kinderen vanaf 7 jaar (groep 4) leren spelenderwijs op de blokfluit hoe je noten leest en ritme houdt.

DH

Geen wachtlijst!

DH

Bel of mail voor een gratis meet en greet

M

M

Audiris 06-383 05 788 info@audiris.nl audiris.nl

Vanaf 8 jaar kun je muziekles volgen op één van deze instrumenten: bugel, trompet, hoorn, saxofoon, bariton, trombone of slagwerk.

Alle lessen worden gegeven door gediplomeerde muziekdocenten.

Een instrument krijg je te leen van de vereniging.

www.eendrachtschaarsbergen.nl Natasja Kapitein via 06-51065803 of jeugdeendracht@xs4all.nl

MEDEWERKERS GEZOCHT! MEER INFORMATIE PRESIKHAAF @ ROOSTERS.NL

Kippan

ACTIE!

M

WINKELCENTRUM PRESIKHAAF AAN HET VERSPLEIN

vanaf

29

rij

itg

ev e

,95

WWW.ROOSTERS.NL

U

5 3

gegrilde kippenpoten

www.kippan.nl

&

loempias + bakje saus

ij

er ij

Al meer dan 60 jaar betrouwbaar verzekeringsadvies!

ev

er

DH

U

itg

Hermsen Garantiemakelaars en Verzekeringen Huissen Vierakkerstraat 19 Tel. 026 325 1159 huissen@hermsenmakelaars.nl 6851 BB Huissen info@hermsenverzekeringen.nl

M

ev

itg U DH M

info@wbvs-advocaten.nl | www.wbvs-advocaten.nl

* Op vertoon van deze bon. Geldig t/m oktober 2021. Maximaal 1 per klant. AB001

Voor aan- en verkoop van uw woning Ook voor nieuwbouw op Loovelden-Huissen

Nieuwe Aamsestraat 88A 6662 NK Elst Tel: 0481 365252 Oranjesingel 75 6511 NR Nijmegen Tel: 024-360 09 23

€

*

,-

10

DH

DH

U

Meer informatie of direct bestellen op:

M

itg

ev e

rij

Onze kippannen zijn uiterst geschikt voor een feestje of bijeenkomst.

Heerlijke kip hapjes die in slechts 30 minuten warm zijn.

www.hermsenmakelaars.nl

Wat voor uitdagingen kwam je zonder veteranen tegen in het organiseren van een herdenking?

U itg ev er ij

U itg ev er

Oefening Falcon Leap op de Ginkelse Heide in Ede in 2020. Foto: Maarten Weij

Hebben jullie nog een wens voor de toekomst van de herdenkingen?

DH

Frans Ammerlaan: Nog meer oog voor veiligheid op de locaties van de herdenkingen. Zo kunnen meer mensen veilig herdenken op de plek zelf.

Arno Baltussen: Het verhaal kunnen presenteren in de grotere context. Laten we het verhaal van de Slag om Arnhem, lokaal, regionaal, nationaal en internationaal brengen.

Truus Lockhorn: Genoeg middelen en mensen om de herdenkingen te borgen voor de toekomst en te zorgen voor continuïteit. Het herdenken van je eigen geschiedenis geeft betekenis aan waar je vandaan komt. We geven op deze manier de geschiedenis door, maar dat gaat niet vanzelf.

Roger Beets: Zorgen dat de herdenkingen inderdaad geborgd zijn voor de toekomst. En dat er bij de jeugd genoeg zaadjes gepland worden zodat zij de vrijwilligers van de toekomst worden die straks van ons het stokje overnemen.

M

DH

U

itg

rij

ev e

ev e

rij

Roger Beets: De herdenkingen van 2020 waren heel kleinschalig. Er waren relatief weinig mensen, maar de herdenkingen waren heel succesvol. Je mist de veteranen, maar gaat weer even terug naar de kern met nadruk op wat, waarom en wie je herdenkt.

Frans Ammerlaan: Precies. Dat maakte de kleine herdenkingen ook weer erg indrukwekkend. We gingen terug naar de essentie van wat er gebeurd is.

De randprogrammering was wat minder belangrijk, want die kon toch niet doorgaan.

itg

Afgelopen jaar konden grote herdenkingen met publiek niet doorgaan en moest de organisatie heel anders verlopen. Hoe hebben jullie die verandering ervaren?

Roger Beets: De focus lag altijd op de veteranen en de nabestaanden, maar ook de eerste generatie nabestaanden wordt nu wat ouder. We zien wel dat de volgende generaties ook erg geïnteresseerd zijn, maar die hebben meer handvatten nodig. Vandaar dat de verbinding met het heden en het betrekken van de jeugd en de militairen van vandaag erg belangrijk is.

Frans Ammerlaan: De belangstelling van de scholen en kinderen lijkt ook steeds te blijven groeien en hen meer betrekken bij de herdenkingen wordt ook een van onze doelen.

Arno Baltussen: Je ziet dat niet alleen in Nederland, maar ook in Polen. Mensen willen het verhaal van hun grootvaders en overgrootvaders weten en komen daarvoor ook naar de Airborne Regio. Hier kunnen

U

Oefening Falcon Leap op de Ginkelse Heide in Ede in 2020.

Foto: Maarten Weij

DH

Waar ligt voor jullie de toekomst van het herdenken van de Slag om Arnhem?

Wil je weten welke herdenkingen er in de buurt plaatsvinden? Kijk in de activiteitenagenda in de krant of op www.airborne-region.nl

M

M

M

DH

U itg ev er

ij

Arno Baltussen: De veteranen zijn uiteraard belangrijk, maar zij zijn al lang niet meer de enigen op wie we de programmering afstemmen. Afgelopen jaar waren zij niet de enigen die bij de herdenking gemist werden. Het feit dat we zo’n beperkt aantal mensen toe konden laten zorgde er ook voor dat mensen die zich het hele jaar door als vrijwilliger inzetten voor onze organisaties er niet bij konden zijn, net als de jeugd die we normaal bij de herdenking betrekken.

En het doorgeven van het verhaal blijft voor mij het belangrijkst.

Truus Lockhorn: Ook op de Ginkelse Heide hadden we maar een kleine herdenking zonder veteranen en zonder de landingen. Maar ook in Ede houden we ons tegenwoordig vooral bezig met het leggen van de verbinding tussen verleden en heden. Sommigen noemen de landingen een spektakel, maar door samen te werken met de Luchtmobiele Brigade kunnen we juist het verhaal van de missies van toen én van nu vertellen. Op deze manier sluiten we aan bij de belevingswereld van vandaag en wordt het ook duidelijk waarom we nog steeds elk jaar de Slag om Arnhem herdenken.

ij

M DH

U itg ev er ij

De Slag om Arnhem speelde zich af in 1944. Helaas zijn nog maar weinig veteranen van deze slag in leven.

Dit maakt het echter niet minder belangrijk om de herdenkingen van de Slag om Arnhem voort te zetten.

Frans Ammerlaan (Market Garden Foundation), Arno Baltussen (Stichting Driel-Polen), Roger Beets (Stichting Airborne Herdenkingen) en Truus Lockhorn (programmamanager Airborne Ede-maand) zijn elk betrokken bij de organisatie van herdenkingen in de Airborne Regio. Zij vertellen hier over de lessen van de herdenkingen in 2020, de uitdagingen voor de toekomst en het belang van herdenken.

we hen gelukkig in alle gemeenten meenemen in het verhaal van de Slag om Arnhem, maar het ook in een groter perspectief plaatsen zodat ze naast de herdenking ook het verleden kunnen beleven.

Truus Lockhorn: Voor ons ligt de toekomst ook echt in het verbinden van herdenken, beseffen en beleven.

Daarvoor moeten we samenwerken met verschillende organisaties van veteranen, defensie, onderwijs en cultuur. Het verhaal samen en in samenhang vertellen zonder te veel te versnipperen is daarin cruciaal.

In Ede is daarom de hele maand september gevuld met herinneringsevenementen waarbij de verbinding gelegd wordt tussen het toen en het nu.

M DH

HERDENKEN IN 2021

Computerproblemen ?

AIRBORNE KRANT

U

itg

ev

er ij

Computer versnellen en beveiligen Draadloos netwerk : overal WiFi in huis Printproblemen oplossen Email instellen op PC en smartphone Expert Apple-computers en tablets Verkoop computers-op-maat Voor particulieren en bedrijven

06 – 180 868 14

DH

► ► ► ► ► ► ►

M

M

DH

U

itg

ev

er

ij

Wij lossen uw probleem op

Pagina 17

U itg ev er ij

U itg ev er ij

LEASE EEN

M

M

DH

DH

U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

M DH

M DH

SWACE

TIJDELIJK VAN €454,NU

, € 424

P/M *

rij

ev e

itg U

U

itg

ev e

rij

N E V E I R A T E D G A TIJDELIJK VERLA DH

M

er

ij

er ij

M

DH

De Swace is een zeer ruime, comfortabele stationwagon met Full Hybrid-systeem. Met Suzuki Private Lease betaal je één vast bedrag per maand en rij je zorgeloos in een nieuwe Swace. Bereken direct je maandbedrag.

Geen onverwachte kosten, inclusief reparaties en onderhoud, opzegbaar bij onverwachte gebeurtenissen.

U

U

itg

itg

ev

ev

BEL CITAM ARNHEM B.V. VOOR EEN AFSPRAAK * Suzuki Financial Services leasetarief per maand o.b.v. Suzuki Private Lease, 60 mnd, 10.000 km/jaar, wegenbelasting in provincie Gelderland en BTW, en excl. brandstof.

De Private Lease prijs is een actieprijs en is geldig zolang de voorraad strekt, op=op.

DH

M

M

DH

Hazenkamp 70 · 6836 BA Arnhem · Tel 026-3203355 · /citam-arnhem

U itg ev er ij

U itg ev er ij

VERBONDEN DOOR VRIENDSCHAP EN DANKBAARHEID

M DH

M DH

Herdenken en voetbal. Gaan die wel samen? Nou en of. In Driel laten ze dat zien. Hier trekken de Stichting Driel-Polen en voetbalclub RKSV Driel geregeld samen op. Sterker, de voetbalclub is nauw betrokken bij De Polen van Driel. En die betrokkenheid van de ‘rood-witten’ gaat ver. Frank Boeijen, bestuurslid van de Stichting Driel-Polen en Hemmie Weijman, voorzitter RKSV Driel, vertellen er meer over. Dat doen ze in het Informatiecentrum in de kerk in hartje Driel.

De Stichting Driel-Polen heeft als belangrijkste doel: het laten voortbestaan van de nagedachtenis aan de bijdrage van de 1ste Poolse Onafhankelijke Parachutistenbrigade aan Operatie Market Garden.

Dat doet de stichting door het jaarlijks organiseren van een herdenking op het Polenplein, informeren over wat de Poolse militairen hebben bijgedragen aan Operatie Market Garden, en het betrekken van de inwoners van Driel bij de verschillende herdenkingen.

Bezoek van Koning Willem-Alexander aan de herdenking in 2014. De jeugdleden van RKSV Driel zijn goed vertegenwoordigd. Foto: J. van Soelen

75e herdenking van Operatie Market Garden, in het bijzonder de Polenherdenking hier. Dat heeft destijds veel indruk gemaakt.”

ij

GENERATIES CENTRAAL IN BRIDGE TO LIBERATION 2021 U itg ev er

DH

GLAS-IN-LOODRAAM Beiden wijzen nog op het gerestaureerde glasin-loodraam in het Informatiecentrum. Een fraai staaltje samenwerking. Dit raam, in mei 1947 door Poolse veteranen aangeboden, gold als bijdrage aan het herstel van de in het oorlogsgeweld vernielde jongensschool. En met een financiële bijdrage ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van RKSV in 2020 gerestaureerd en officieel onthuld.

rij ev e itg U

www.rksvdriel.nl www.driel-polen.nl

Dionne Stax neemt de kijker mee in een avond vol ontmoetingen met mensen die de impact van oorlog met zich mee dragen en hun waarde van vrijheid delen. Dit jaar met bijdragen van DI-RECT, Ellen ten Damme, Ruben Hein, Pjotr, Dennis Kroon, Nazmiye Oral, Phion (orkest van Gelderland en Overijssel) en Introdans. Samen geven zij kleur aan de emoties die gedeeld worden.

M

DH

U

itg

JONGENS VAN RKSV Frank: “Inderdaad, geweldig wat RKSV doet. Tijdens de herdenking in september 2019 bijvoorbeeld hielpen de jongens van een jeugdelftal (JO15-1) mee bij de

CONNECTIE Inmiddels krijgt ook het Informatiecentrum zelf steeds meer aandacht, benadrukt Frank: “We zoeken actief de connectie met andere initiatieven en kerngemeenten van Operatie Market Garden. Dat doen we in samenspraak met Stichting Airborne Herdenkingen. Er ontstaan allerlei mooie initiatieven zoals wandel – en fietsapps zodat toeristen/belangstellenden zowel het Drielse ‘Poolse’ verhaal als de andere verhalen uit deze regio weten te vinden. En dat juichen wij natuurlijk toe.

Want hoe verder in de tijd, hoe belangrijker het is om het verhaal levend te houden.”

SPOREN VAN OORLOG IN DE VELUWEZOOM In Nationaal Park Veluwezoom zijn vreemde betonnen restanten te vinden, midden in het bos. Ze herinneren nog aan de Duitse Teerose-stellingen uit de Tweede Wereldoorlog. Hiervandaan werden jachtvliegtuigen van de Luftwaffe begeleid bij het onderscheppen van geallieerde bommenwerpers. Tijdens de herdenkingsdagen van Operatie Market Garden organiseert Natuurmonumenten op 18 september om 10.00 uur een excursie langs Teerose II.

M

AIRBORNE KRANT

ev

itg

U

Opgeven voor deze Teerose-excursie kan via de agenda van: natuurmonumenten.nl/ bezoekerscentrum-veluwezoom

er ij

Op de hoogste punten in het landschap, vlakbij vliegveld Deelen en op de aanvliegroute naar het Ruhrgebied. Tijdens de Teerose-excursie van Natuurmonumenten ga je met een gids het gebied in.

Je zult op sporen gewezen worden die je normaal over het hoofd ziet, en je hoort alles over deze nog zichtbare oorlogsgeschiedenis.

De uitzending begint op 17 september om 20:30 uur op bridgetoliberation.nl

DH

DH

Het is niet toevallig dat de Teerose-stellingen juist op Veluwezoom werden gebouwd. De Duitsers lieten hun oog vallen op deze strategische plek.

Bridge to Liberation is onderdeel van de Arnhemse herdenkingsavond. De kranslegging en Bridge to Liberation worden op vrijdagavond 17 september uitgezonden door Omroep Gelderland en via livestream op bridgetoliberation.nl. Daarnaast kun je op diverse locaties in de stad samen naar de uitzending kijken, op deze locaties is ook een voor- en naprogramma. Houdt de social media in de gaten om je aan te melden voor kaarten.

M

U

itg

ev

er

ij

Teerose II was één van de in totaal drie radiopeilstations op Veluwezoom. Op ieder peilstation stonden vijf houten torens met daarin geavanceerde technische meetapparatuur. De fundamenten van deze torens (of Y-peilers) zijn nog altijd goed zichtbaar in het bos en markeren de aanwezigheid van de Duitse bezetter, gegoten in beton.

Oorlog maakt impact. In deze editie van de Bridge to Liberation -screen experienceontmoet je verschillende generaties die hun verhalen over de impact van oorlog en leven in vrijheid in het nu met ons delen. Special effects, optredens van bekende artiesten en dansers maken er vanuit diverse locaties in Arnhem weer een verrassende experience van.

DH

ev e

rij

VICTORIE Hemmie: “Als voetbalclub doen we dit graag, want er zijn veel raakvlakken. De kleuren van onze club zijn bijvoorbeeld hetzelfde als de vlag van Polen. En vroeger had RKSV van die voetbalshirts met zo’n V-hals, een knipoog naar de V van victorie. Die connectie met voetbal en herdenken zit bij onze club in het DNA. Verder vinden wij het belangrijk dat we als club niet alleen op sportief vlak actief zijn, we spelen ook graag een maatschappelijke rol in het dorp. De jeugd het verhaal meegeven dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Vrijheid krijg je niet cadeau, daar moeten we soms allemaal voor vechten. Dat geldt ook voor een sportieve overwinning. Daar moet je samen voor knokken.”

M

M

M

DH

U itg ev er

ij

LOYALITEIT Frank: “En daar word ik elke keer weer trots en blij van.

Mijn ervaring is dat het dorp pal achter onze boodschap staat. Als we extra vrijwilligers nodig hebben, vanwege een groter event, zijn ze er. Zonder er veel woorden aan vuil te maken. Men doet het en staat klaar. Bij de herdenking zelf in september staat het Polenplein helemaal vol. Daar geniet ik van. Die loyaliteit, geweldig.

En dat geldt ook voor de voetbalclub. De stichting vindt het heel bijzonder dat RKSV zo nauw verbonden is met wat hier 77 jaar geleden allemaal is gebeurd.”

Pagina 19

5, 18, 19 en 29 september Remember September vaartocht met Blauwe Bever, € 29,Over de Rijn www.deblauwebever.nl

27 augustus Heideweek Airborne avond Voor veteranen, genodigden, inwoners Ede www. ede.nl/airborne

6 september – 25 september White Ribbon Mile Start Oude Kerk, Benedendorpsweg 134, Oosterbeek www.whiteribbonmile.nl

1-30 september Airborne Ede Maand Diverse locaties www.ede.nl/airborne

rij ev e

itg

1-30 september Airborne Filmmaand Pathé Ede en Pathé Arnhem www.pathe.nl/airborne

10, 11, 12 september Bridge to Bridge – KidsRuns & 5 km en 10 km loop, vanaf € 5,50 Vanaf Stadsblokken, Arnhem www.bridgetobridge.nl

U

10 september Bridge to Bridge Walk 5 of 10 km, € 12,50 Vanaf Stadsblokken, Arnhem www.bridgetobridge

M

DH

1 september-26 september Airborne Buitenexposities Ede / Oosterbeek Renkum / Driel / Arnhem

U itg ev er ij

M DH

HERDENKINGEN  Veel herdenkingen zijn besloten en alleen voor genodigden.

Controleeraltijd op vooraf op de website van de organisatie of er publiek welkom is bij de vermelde herdenking en of onderstaande informatie nog actueel is.

17 september 13.00 uur Bridge to the Future online Live Talkshow ‘Verzoening’ www.bridgetothefuture.nl 17 september 20.30 uur Bridge to Liberation Via TV Gelderland of livestream www.bridgetoliberation.nl

17 september 09.00 uur Herdenking bij de Naald Oosterbeek Voor veteranen, genodigden, inwoners gemeente Renkum www.renkum.nl/Bezoekers/Airborne

18 september Race to the Bridge herdenkingsrit met WOII voertuigen Telefoonweg, Renkum www.airbornebattlewheels.nl 18 en 19 september REWIND _FORWARD toelichting door kunstenaars Bart Eysink Smeets en Müller & Van Klinken H29, Klingelbeekseweg 29, Oosterbeek www.scarabee-art.nl

383383

17 september 09.30 uur Kranslegging Gelderland-monument bij Airborne Museum Oosterbeek www.renkum.nl/Bezoekers/Airborne

rij

M

2 augustus-30 oktober Perimeterroute Start Airborne Museum, Oosterbeek www.visitarnhem.com/ routes/3023717345/perimeterroute

14 t/m 19 september Expositie Market – Garden Betuws Oorlogsmuseum, Heteren www.betuwsoorlogsmuseum.nl

ev e

DH

5, 11, 18 en 26 september Rondleiding Slag om Arnhem Erfgoedcentrum Rozet, Arnhem met als thema De Slag om Arnhem www.rozet.nl/erfgoed/agenda

25 t/m 28 november, € 17,50 Musical Bring My Love To Poland Binnenstraat 23, Herveld www.stichting-music.nl

itg

ij

U itg ev er

2 augustus – 26 september Alternatieve 74e Airborne Wandeltocht, € 5,www.airbornewandeltocht.nl

13 t/m 24 september VR-beleving 'Luchtlandingen Airborne' Cultura Erfgoed https://www.cultura-ede.nl/erfgoed

ij

5 september The Big Draw Tekenfestival ‘Airborne en Vrijheid’ Oude Kerkplein, Ede www.thebigdrawgelderland.nl

1 augustus – 31 oktober Expositie Salman Ezzammoury ‘Vrijheid’ Keetmolen, Ede www.salmanezzammoury.com

25 september PostWar Rock 'n roll concert Astrant, Ede astrant-ede.nl

17 september 11.00 uur Herdenking bombardementen op Ede bij aanvang Operatie Market Garden Parkweg, Ede www.platformmhe.nl

U

1 juli – 30 september Rondleidingen Oude Kerk, € 3,Benedendorpseweg 34, Oosterbeek www.oudekerkoosterbeek.nl

25 september Pegasus Wandelfestival, € 7,50 Akoesticum, Nieuwe Kazernelaan, 2D42, Ede www.akoesticum.org/pegasus

11 september Airborne Freedom Trail 18-28-45 km, vanaf € 24,50 Vanaf Papendal naar Stadsblokken Arnhem www.bridgetobridge.nl/runsoverview/ airborne-freedom-trail

DH

4 september 19.30 uur Singer Songwriter Festival, € 10,Openluchttheater, Van Pabstlaan 1, Ede www.astrant-ede.nl

19 september 14.00 uur Vitesse Airborne-wedstrijd GelreDome, Batavierenweg 25, Arnhem www.vitesse.nl

11 september Polentocht Driel Start: De Oldenburg, Hofplein 1, Driel www.polentochtdriel.nl

M

4 september Airborne Kinderfestival 4- 14 jaar Astrant en Cultura , Oude Kerkplein, Ede www.astrant-ede.nl & cultura-ede.nl

19 september – 3 oktober REWIND _FORWARD: overzicht ArtBorne projecten 2021/22 H29, Klingelbeekseweg 29, Oosterbeek www.scarabee-art.nl

U itg ev er

M DH

 Alle vermeldingen zijn onder voorbehoud van wijzigingen en mogelijke restricties. Controleer altijd vooraf of de informatie nog actueel is en of er publiek welkom is bij de vermelde activiteit. De meest actuele Airborne kalender vindt u op www.airborne-region.nl

11 en 12 september Open Monumentendag Arnhem Openstelling Kraton-gebouw en andere monumenten www.openmonumentendagarnhem.nl

DH

1+2 september, 8+9 september, 15+16 september, 22+23 september Airborne Arrangementen: programma met overnachting en fietsexcursie Akoesticum, Ede www.akoesticum.org

ACTIVITEITEN EN EVENEMENTEN

M

U itg ev er ij

AIRBORNE REGIO AGENDA

Pagina 20

er ij

www.cecileuitvaartzorg.nl tel. 06 - 15 111 383

Bent u of kent u iemand die weinig te besteden heeft en op zoek is naar nieuwe kleding, schoenen, cosmetica enzovoorts? Dan bent u bij ons aan het juiste adres!

ev

www.cecileuitvaartzorg.nl tel. 06 - 15 111 383

itg

Wij hanteren een maximum bestel waarde van 70 euro.

Levertijd is 1 tot 4 weken. Wij doen alles op bestelling

Heeft u vragen? Neem dan gerust contact op via E-mail : petras-fashionbijouterie@outlook.com Of bel naar : 06-10219831 of 06-10313435

DH

Cécile van Hattem-Smeets

U

voor een kleurrijk afscheid.

M

M

DH

U

itg

ev

er

ij

www.cecileuitvaartzorg.nl

18 september 9.00 – 15.00 uur Airborne Luchtlandingen en Herdenking Voor veteranen, genodigden, inwoners gemeente Ede Ginkelse Heide, Ede www.ede.nl/airborne

Wandel op eigen gelegenheid door het verleden met deze routes.

rij

2 augustus – 26 september Alternatieve 74e Airborne Wandeltocht, € 5,www.airbornewandeltocht.nl

itg

ev e

18 september 14.00 uur Herdenking bij Aircrew Monument Hartenstein Utrechtseweg 232, Oosterbeek www.renkum.nl/Bezoekers/Airborne

WANDELROUTES

U

De speciale Airborne wandelroutes belichten lokale geschiedenis van een deel van Operatie Market Garden.

Er zijn vier routes te lopen:

M

DH

18 september 15.00 uur Airborne Herdenking Driel 2021 Polenplein, Driel www.driel-polen.nl

U itg ev er ij

M DH

September 44 wandeling Kasteel Doorwerth 12 en 19 september, 3-10-17-24-31 oktober € 5 (kinderen € 4,-) Fonteinallee 2b , 6869 VH Doorwerth www.glk.nl/doorwerth

DH

De meeste herdenkingen zijn dit jaar besloten of beperkt te bezoeken. De Airborne herdenkingen zijn thuis live te volgen via Omroep Gelderland en RTV Arnhem, via tv of online via hun websites: www.gld.nl/marketgarden en rtvarnhem.nl.

M

17 september 19.15 uur Herdenkingsceremonie en kranslegging Berenkuil Airborneplein, Arnhem www.arnhem.nl

WANDEL- EN FIETSTOURS

Leer meer tijdens een van deze wandelingen of fietstours met een gids!

M

DH

Volg de herdenkingen live

Gilde Arnhem, Slag om Arnhem wandeling 7 juli, 4-11-18-25 augustus, 1-8-15-1922-29 september, € 4,- (€ 2,50 tot 12 jaar) Startpunt: Airborne at the bridge, Rijnkade 150, Arnhem www.wandeleninarnhem.nl

Aanhaak Slag om Arnhem fietstour 15 september 2021, € 14,79 Start: McDonalds, Arnhem Centraal station www.arnhemlife.nl Natuurmonumenten - Ontdek de sporen van WOII op Veluwezoom 18 september 2021 10.00 – 12.00 uur, € 10 (€ 7 voor leden) Start: parkeerplaats Herikhuizerveld, Beekhuizenseweg, Rheden www.natuurmonumenten.nl > zoek op ‘WOII’

Battlefieldtour Ginkelse heide met fiets 7 en 15 september, € 7,50 Startpunt: Oorlogs- en Garnizoensmuseum 'De Smederij', Verbindelaarsweg 100, Ede www.platformmhe.nl Battlefieldtour Ginkelse Heide te voet 8 en 14 september, € 5 Start: parkeerterrein bij schaapskooi, Verlengde Arnhemseweg 101 / Wijde Veldweg, Ede www.platformmhe.nl

rij

U itg ev er

wijzigingen en mogelijke restricties.

ev e

Alle vermeldingen zijn onder voorbehoud van

17 september 19.00 uur Herdenking Airbornemonument Heelsum (voor genodigden) www.renkum.nl/Bezoekers/Airborne

Belevenisdagtour Duits perspectief ‘Alarm in Oosterbeek’ 26 september, € 40,Start: Concertzaal, Rozensteeg 3, Oosterbeek www.ingridmaan.nl/tours/alarm-inoosterbeek

Oorlog in Arnhem Start Willemsplein Arnhem www.visitarnhem.com/ routes/2405946749/stadswandelingtweede-wereldoorlog-arnhem

itg

ij

17 september 18.15 uur Herdenkingsbijeenkomst Eusebius (voor genodigden) www.arnhem.nl

Dropzone Ede Start landmark ‘Vensters op het Verleden’ Ginkelse Heide Ede https://www.visitarnhem.com/ routes/4006785963/dropzone-ede

ij

25 september Stille tocht White Ribbon Mile Oosterbeek (voor genodigden) www.renkum.nl/Bezoekers/Airborne

Belevenisdagtour ‘Aanval op Meinerswijk’ 12 september, € 40,Start: Werfpaviljoen-stadsblokken, Arnhem www.battlefieldtours.nu/package/slagom-arnhem-vanuit-duits-perspectiefaanval-op-meinerswijk/

U

17 september 15.00 uur Airborne Herdenking Arnhem-West Nassauplein, Arnhem-West (Lombok) www.airbornearnhemwest.nl

Perimeterroute Start Airborne Museum Oosterbeek www.visitarnhem.com/ routes/3023717345/perimeterroute

Controleer altijd vooraf of de informatie nog actueel is en of aanmelding vooraf verplicht is

DH

19 september 11.00 uur Herdenkingsdienst Arnhem Oosterbeek Oorlogsbegraafplaats Alleen genodigden. Het publiek kan wel gedurende de Airborne maand op eigen gelegenheid bloemen komen leggen. www.renkum.nl/Bezoekers/Airborne

11 september Pegasus Battlefieldtour Start: Smederij, Ede. Per bus naar Nol in ’t Bos voor wandeltour. www.platformmhe.nl

M

17 september 12.00 uur Herdenking Renkumse Heide Renkum www.renkum.nl/Bezoekers/Airborne

De Polen in Driel.

Start: Informatiecentrum Driel www.visitarnhem.com/ routes/2913117768/de-polen-van-driel

U itg ev er

U itg ev er ij

18 september 17.00 uur Herdenking bij Royal Engineers Monument Drielse Rijndijk, Arnhem-Schuytgraaf www.airborne-herdenkingen.nl

M DH

17 september 13.00 uur Onthulling Gliderpilots monument Wolfheze (voor genodigden) www.renkum.nl/Bezoekers/Airborne

Maak het verschil voor mensen met kanker.

Iedere Nederlander krijgt ooit te maken met kanker. Voor al die miljoenen levens moet de zorg altijd doorgaan en mag onderzoek niet stilvallen.

Word donateur. Kijk op kwf.nl

kinderopvang voor baby, peuter, kleuter en scholier

er

ij

er ij

Arnhem - Lienden - Echteld - Tiel

ev

itg

ev

DH

www.mickyblue.nl

U

MICKY BLUE - Conceptstore for Kids van 0-16 -

M

itg U DH M AIRBORNE KRANT

l

www.villakakelbont.nl

Pagina 21

U itg ev er ij M DH

U itg ev er ij M DH U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

GEfElIcItEeRd! M

M

DH

DH

IEdErE EdErE JaRi JaRiGe jOb

20% kOrTiNg rij ev e itg U DH M

M

DH

U

itg

ev e

rij

oP VeRs gEbAk

DH M

M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

er ij

Spelregels: Jumbo.com/verjaardag

Jansen Arnhem, Elderveldplein 12

U itg ev er ij

M DH

U itg ev er

Door aandacht te blijven schenken aan de Airborne Begraafplaats en de verhalen van de mensen die er begraven liggen, wordt de Slag om Arnhem een blijvende herinnering. “De begraafplaats is een schitterende en vredige plek die ongelooflijk mooi ligt, maar ik heb graag dat het bij mensen doordringt wat voor plek dit precies is,” sluit Jan af. “En door persoonlijke verhalen te vertellen wordt duidelijk dat, hoe mooi de begraafplaats ook is, we hopen dat er niet meer van deze plekken hoeven te komen.”

M

DH

“Ik ben bij het Airborne Museum begonnen als ooggetuige van de Slag om Arnhem, maar eigenlijk ben je dat helemaal niet,” vertelt Jan. “Je bent slechts ooggetuige van wat er in een kring van 10 meter om je heen gebeurt, want voor de rest weet je niets.

Wij hadden helemaal geen informatie. We hebben de Engelsen zien landen, maar we hadden geen idee wat ze kwamen doen. Achteraf las en hoorde ik veel over wat er gebeurd was en dat verklaarde een hoop van de dingen die ik op het moment zelf niet begreep,” gaat Jan verder.

ij

ij

Als tiener maakte Jan Loos in Oosterbeek de Slag om Arnhem mee. Een heftige periode. Ondertussen is hij al meer dan 20 jaar vrijwilliger bij het Airborne Museum. In eerste instantie als ooggetuige, daarna ook als gids op de Arnhem Oosterbeek War Cemetery. Dat doet hij graag, want daar, zegt Jan, staan 1750 persoonlijke monumenten.

U itg ev er

ELKE STEEN IS EEN PERSOONLIJK MONUMENT

DH

Jan tijdens een rondleiding op de Arnhem Oosterbeek War Cemetery.

Jan geeft nu al ruim 10 jaar rondleidingen op de Arnhem Oosterbeek War Cemetery.

“Bij een rondleiding op de begraafplaats gaat het echt om de persoonlijke verhalen van de jongens die daar liggen, bij hun eigen grafsteen. Daar zit ook een persoonlijke band. We hebben deze jongens gewond zien raken, ze waren in onze huizen en we hadden toen samen honger.” Voor Jan is het belangrijk om het verhaal door te vertellen en bezoekers de betekenis van een plek als de begraafplaats mee te geven.

Jan: “Het was een groot slagveld. Er zijn zo’n 1.800 doden gevallen in negen dagen en het gros van de gesneuvelden waren echt jonge mannen, van 18 tot 23 jaar oud.

Daarnaast waren het vreemdelingen, die de moed hebben gehad hebben om in een vreemd land te vechten voor de bevrijding van de mensen die hier woonden. Mensen zeggen wel eens dat zij hun leven hebben gegeven, maar dat is niet zo. Hun leven is hen hier afgenomen.”

M

M DH

U itg ev er ij

Tijdens de Slag om Arnhem zaten Jan, zijn moeder en zusje in de kelder van de buren terwijl de gevechten boven hun hoofden raasden. Enkele keren ging Jan naar buiten, voor water, eten en omdat hij nieuwsgierig was, maar voor de veiligheid moest hij steeds terug de kelder in. In de korte momenten buiten de kelder werd Jan geconfronteerd met gesneuvelde militairen en brandende huizen. Ze probeerden op donderdag weg te vluchten, maar dat mislukte. Het gezin zat tot de laatste dag middenin de strijd. Op maandag 25 september werd het gezin van Jan weggestuurd door de Duitse bezetter. Twee minuten hadden ze, om hun spullen te pakken en hun huis te verlaten. Enkele gewonden Britten bleven in het huis achter en werden krijgsgevangene gemaakt.

Rondleidingen op de Arnhem Oosterbeek War Cemetery worden aangeboden door het Airborne Museum. Kijk voor de mogelijkheden op www.airbornemuseum.nl.

DE KUNST VAN HET HERDENKEN

ev e

itg

Het eerste Artborne project in 2009 door Leon Mommersteeg.

U

nodigen de wandelaars uit om de grote ruïneachtige brokken die verspreid liggen bij een steigerconstructie op een bouwplatform te stapelen tot een nieuwe stad.

DH

Derk Müller en Jakob van Klinken zijn een samenwerking aangegaan om hun individuele invalshoeken te combineren. Hun project ‘Wederopbouw’ refereert aan de wederopbouw van Nederland na de Tweede Wereldoorlog, maar zet tegelijkertijd aan om na te denken over oorlogen en verwoesting die nu plaatsvinden met weinig mogelijkheden tot wederopbouw. Assistenten met veiligheidshelmen

REWIND_FORWARD is te bezoeken op H29 De Hes, Oosterbeek.

M

M

DH

U

itg

ev e

rij

Bart Eysink Smeets ontwerpt projecten die met veel humor belangrijke vragen aan de orde stellen. Voor Artborne ontwierp hij ‘23 TAFELS’ dat op een luchtige manier over discriminatie gaat. Hij nodigt wandelaars uit om aan een fijne picknicktafel plaats te nemen onder de voorwaarde dat je een snor hebt of een korte broek draagt. Discriminatie is verwerpelijk maar tegelijk menselijk: iedereen wil ergens bijhoren en vormt daarmee een groep van gelijkgestemden.

rij

Sinds 2009 brengt stichting Scarabee in Artborne jaarlijks projecten uit die nieuwe vormen van herdenken ontwikkelen en stimuleren. Onder de titel REWIND_FORWARD is dit jaar van 19 september t/m 3 oktober een expositie te zien van 12 jaar Artborne projecten. Grote installaties roepen betekenissen op die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog, maar tegelijkertijd vragen stellen over het besef van onze vrijheid. Dit jaar zijn er weer twee projecten gekozen die vanaf 2022 te zien zijn.

Jollie Ongedierte Bestrijding Frits Robbert

0653435869 0613376113

ij

er ij

ONDERHOUD

er

VERBOUW

ev

ev

RENOVATIE

TIMMERWERKZAAMHEDEN

U

KOZIJNEN

AIRBORNE KRANT

DH M

M

www.jollie.info

DH

U

itg

itg

ng

di strij e b pen 5.Wes v.a. €4

Tel. 06 - 137 135 61 Pagina 23

U itg ev er ij M DH

U itg ev er ij M DH

Haije Vondeling Sleedoornlaan 28 6841 AC Arnhem

• Bestratingen • Grondwerken • Riolering • Verkoop materialen

Ten Westenend Stratenmakersbedrijf Kamervoort 55 6687LC Angeren T: 026-3250697 E: info@westenend.nl

06 53 640 494 info@vondelinggroenonderhoud.nl

Aanleg • Advies • Onderhoud www.zwembadklarenbeek.nl

WWW.WESTENEND.NL

www.vondelinggroenonderhoud.nl

Afspraak maken?

06-14477578

U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

Ook zonder verwijzing!

Dé Praktijk voor oefentherapie

Houdingverbetering: scoliose, kyfose en lordose

STEENSTRAAT 68

Begeleiding na heupenE knieoperatie ST ENSTRAAT

IN MN ETR LE NL / 6 8F2O8@C AO RPNOH E. M

●

Chronische klachten

●

Hulp bij slaapproblemen

M

68

6828 CN ARNHEM

INFO@METROPOLE.NL /

DH

Rug-, nek-, schouder- en armklachten

●

DH

●

M

●

W W W . M E T R O P O L E . N L W W W . M E T R OWPWO NOLP O L E . N L W .L ME E T. R METROPOLE.NL / TEL (026) 4424067

info@mensendieck-arnhem.nl www.mensendieck-arnhem.nl

ev e

ev e

rij

VAN DAM

rij

itg

itg

DAKBEDEKKINGEN

RRS! RRS!

GEEN GEEN STRESS, STRESS, BEL BEL RRS! RRS!

DH

M

U

RIOOL verstopt?

Onderhoud Dakbedekking Ook voor advies Dakpannen Zink- koper en Loodwerk en dakinspectie

DH

stopt?

Velp Tel.: 026 36 22 333 Mail: info@bsw.nl

M

U

Verzekeringen Pensioenen Hypotheken

www.bsw.nl

Renkum | T 0317 314 907 | M 06 237 749 00 www.gertvandam.nl | info@gertvandam.nl

Bel GRATIS 0800 - 099 13 13 of ga naar www.rrs.nl

ev

ev

er

ij

er ij

NERGENS TEGEN AAN LO P

www.abckoopjes.nl

DH M

M

info@abckoopjes.nl Tel: 0647327530

DH

U

U

itg

itg

Cadeau artikelen en woonaccessoires ook verkoop en verhuur van Feest en verkleedkleding

JE ZIET MEER MET EEN GELEIDEHOND.

GIRO 275400

E N.

Jachthoornlaan 1A, (het Dorp) Arnhem

herdenken we operatie Market Garden ieder jaar.

En vanuit onze basis worden de rode baretten nog steeds dagelijks wereldwijd ingezet. Jonge militairen die in verre landen als Irak en Jordanië bijdragen aan vrijheid en veiligheid. Maar ook in Nederland, bij gevaar en crises in eigen land. Want we vechten waar dat moet en helpen waar dat kan. Zo hebben rode baretten de afgelopen tijd hard gewerkt in ziekenhuizen en zorginstellingen en bij het testen en vaccineren.

RODE BARETTEN:

U itg ev er ij

U itg ev er ij

RIJKE GESCHIEDENIS, KLAAR VOOR DE TOEKOMST

M DH

M DH

De jonge militairen die in september 1944 aan parachutes boven Nederland uit een vliegtuig sprongen hadden geen smartphones, internet en social media. Ze wisten waarschijnlijk weinig van het land waar ze zouden landen, vechten en misschien zelfs sterven.

Wat ze wel wisten was dat de bevolking onderdrukt werd door een gewelddadige bezettingsmacht. En dat het daarom waard was om te vechten voor vrijheid. Ze hadden een intensieve opleiding gevolgd om ze fysiek en mentaal voor te bereiden. Ze waren de eersten die de rode baret droegen. De baret die nu nog steeds wereldwijd symbool staat voor luchtlandingseenheden.

De Nederlandse rode baretten van de Luchtmobiele Brigade kennen hun geschiedenis en zijn zich bewust dat de vrijheid die we in Nederland hebben niet vanzelfsprekend is. Mede daarom hebben we een sterke band met de regio waarin destijds zo hard gevochten is. Onze thuisbasis in Schaarsbergen staat er middenin en samen met de airborne gemeentes

Parachutisten van de Luchtmobiele Brigade tijdens een oefening.

Foto: Sectie communicatie Luchtmobiele Brigade

M

DAAR HEB IK IETS OVER GELEZEN!

U itg ev er

DH

DH

Rode Baretten zijn fysiek en mentaal gehard, en daardoor veelzijdig inzetbaar.

Foto: Sectie communicatie Luchtmobiele Brigade

M

U itg ev er

ij

ij

En ook al is de wereld veranderd, in al die jaren zijn de karaktereigenschappen die bij de rode baret horen niet veranderd. Moed, toewijding en veerkracht, gehardheid, veelzijdigheid en trots. Om elk moment, elke missie aan te kunnen. Nu en in de toekomst.

De fysieke en mentale strijd tijdens oorlog en de spanningen en dilemma’s die daarbij komen kijken, spreken tot de verbeelding van lezers. Het is daarom niet gek dat de Tweede Wereldoorlog een geliefd onderwerp is onder schrijvers. Zij doen hun best om invoelbare personages te creëren en een persoonlijke kijk te geven op grote momenten in de wereldgeschiedenis. Ook voor kinderen en jongeren is het een manier om kennis te maken met de geschiedenis. Welke boeken over de Slag om Arnhem kun je samen lezen?

U

itg

ev e

rij

Myrtle de kip die parachute sprong door Gil Boyd Leeftijd: 7+ In Myrtle de kip die parachute sprong volg je de kip Myrtle.

Myrtle groeit op op een boerderij, maar wordt meegenomen door de Britse luitenant Pat Glover.

Myrtle leert samen met Pat parachutespringen en vliegt met hem in een zweefvliegtuig naar Nederland tijdens de Operatie Market Garden. Myrtle de kip die parachute sprong is een waargebeurd verhaal.

Dit boek is alleen verkrijgbaar in de winkel van het Airborne Museum at Hartenstein.

er ij

M

DH

Liever iets creatiefs doen?

Kijk op de website van het Airborne Museum voor creatieve knutselopdrachten die te maken hebben met de Tweede Wereldoorlog!

AIRBORNE KRANT

DH M

M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

M

DH

U

itg

ev e

rij

Onder vuur door Jeanette Molema Leeftijd: 12+ In Onder vuur beleef je de Slag om Arnhem door de ogen van Jochem, een jongen die woont in Oosterbeek. Samen met zijn beste vriend Sim, zijn moeder en het meisje dat bij hem thuis zit ondergedoken, moet Jochem zich verstoppen in een kelder.

Ze komen heelhuids door de slag heen, maar moeten daarna Oosterbeek verlaten met de evacuatie. In het boek wordt het verhaal van Jochem gecombineerd met korte feitelijke informatie over de Tweede Wereldoorlog.

1939-1945: Toen het oorlog was Leeftijd: 10+ Hoe leg je aan kinderen uit wat er nou precies gebeurde tijdens de Tweede Wereldoorlog? In 2020 verscheen Toen het oorlog was, een kinderencyclopedie over de Tweede Wereldoorlog die is beloond met een Zilveren Griffel. Het boek beantwoordt de belangrijkste vragen en staat vol met historische foto’s, tijdlijnen en uitleg over belangrijke personen, gebeurtenissen en data. Ideaal voor als je kind veel vragen heeft en graag zelf leest!

Pagina 25

Wij verzorgen ook PARTICULIERE belastingaangiften tegen vaste prijzen

U itg ev er ij

zuivel kaas delicatessen chocolade koffie gebak cadeau koeien terras ….

TECHNO BOUW M DH

U itg ev er ij Uw Partner op financieel administratief gebied

Industrieweg Oost 13A • 6662 NE Elst Tel: 0481-353544 • Fax: 084-7183487 E-mail: info@administratiekantoorheylo.nl Internet: www.administratiekantoorheylo.nl

AANNEMERSBEDRIJF H.WILLEMSEN

IJsseloord

M DH

Kom genieten op de boerderij!

Het Vlot 10 • 6846 MA Arnhem Tel: 026 3514454 • 06 48340970

www.landwinkelijsseloord.nl

www.hwillemsentechnobouw.nl

Je ziet het vaak niet aan ze, maar kinderen met een nier­ ziekte hebben het zwaar.

ij U itg ev er

Geef voor een toekomst waarin we nierziekten kunnen genezen.

M

Ga naar nierstichting.nl

M

Gebruikt u bloedverdunners?

Vraag dan de gratis Antistollingspas aan.

Ze geven niet op. Elke dag weer vragen deze door­ zetters het uiterste van zichzelf om gewoon te léven.

Jonge Helden zijn het.

DH

DH

U itg ev er

ij

www.depraktijk.nl

GEEF EEN KANS OP LEVEN

VRAAG GRATIS AAN

Doneer nu via GIFT.MATCHIS.NL

www.antistollingspas.nl

ZEURENDE OF SCHERPE PIJN IN UW RUG? ER IS EEN OPLOSSING!

rij ev e itg

itg

ev e

rij

RUGPIJN?

De meeste mensen die last hebben van rugpijn hebben dit na lang zitten, staan of liggen. Ze moeten dan in beweging komen voor wat verlichting. Rugpijn is een klacht die vaak langzaam op komt zetten zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak. Oorzaken kunnen zijn; beenlengteverschil, verkeerde houding, overmatige spierspanning of vele andere zaken.

U DH M

M

DH

U

Heeft u al een tijdje last van zeurende of scherpe pijn in uw rug?

Als u er niks aan doet, is de kans groot dat dit nooit meer vanzelf over gaat. Blijf niet leven met rugpijn en pak het probleem effectief aan met een behandeling bij Result Care.

GRATIS ING! SCREEN

ij

er ij

Wat de oorzaak ook is: er is een oplossing. Bij Result Care behandelen we door de combinatie van fysiotherapie en chiropractie de rug en de onderliggende oorzaak snel en effectief.

M

President Kennedylaan 108 • Velp • 085 210 37 06 • info@resultcare.nl

WWW.RESULTCARE.NL

M

DH

• CHIROPRACTIE • FYSIOTHERAPIE • COACHING

9,1

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

Benieuwd of wij ook iets voor u kunnen betekenen? Krijg direct vrijblijvend advies over uw klacht en behandeling.

Boek uw gratis screening op www.resultcare.nl

NIEUW IN DE REGIO! WIJ HEBBEN AFSPRAKEN MET ALLE ZORGVERZEKERAARS!

FOTO’S VAN DE SLAG OM ARNHEM

U itg ev er ij

U itg ev er ij

Vlak na zijn landing in een zweefvliegtuig wist sergeant Smith de landing van parachutisten van het tweede bataljon op dropzone X bij Heelsum vast te leggen. Dit was één van de eerste foto’s die tijdens de Slag om Arnhem werd gemaakt.

M DH

M DH

Tijdens Operatie Market Garden waren drie leden van de Army Film and Photographic Unit (AFPU) actief bij Arnhem. Zij legden een aantal van de meest iconische beelden van de Slag om Arnhem vast.

De AFPU werd opgericht in 1941 en had als taak de activiteiten van de Britse krijgsmacht op beeld vast te leggen. De AFPU bestond hoofdzakelijk uit professionele fotografen en cameramannen die zich vrijwillig voor deze functies hadden opgegeven. Later werden ook mensen zonder ervaring toegelaten.

Zij kregen een militaire training gevolgd door een training in het gebruik van de fotoapparatuur.

M

DH M

rij ev e

itg

U DH

Na negen dagen van zware gevechten waren de mannen van de AFPU uitgeput en door hun lege fotorolletjes heen.

Deze foto, gemaakt door sergeant Smith, van uitgebrande jeeps in de buurt van Villa Hartenstein was de laatste foto die de AFPU leden maakten.

M

M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

er ij

Sergeanten Smith, Walker en Lewis belandden in de perimeter in Oosterbeek en konden daarom geen beelden vastleggen van de strijd bij de Rijnbrug. Tijdens de strijd in Oosterbeek maakten ze echter vele opnamen. Het lukte hen alle drie om in de nacht van 25 op 26 september te evacueren over de Rijn en veilig de overkant te bereiken. Voordat ze de oversteek maakten, hadden ze al het opgenomen materiaal verdeeld zodat als één van hen iets overkwam, niet al het materiaal verloren zou gaan. Binnen 24 uur kwam dit materiaal aan in Londen bij het Britse Ministerie voor Informatie. Slechts twee dagen daarna werden de foto’s vrijgegeven voor publicatie. Enkele van deze beelden worden hier verder uitgelicht. Alle foto’s die de leden van de AFPU gemaakt hadden, werden openbaar gemaakt, op één foto na. Een opname van een Britse officier die door een vlammenwerper was geraakt, kwam niet door het censuur proces heen.

AIRBORNE KRANT

Deze foto van een mortierteam aan de Van Lennepweg in Oosterbeek. Hij werd gemaakt op donderdag 21 september gemaakt door sergeant Smith en werd in veel publicaties opgenomen. Het team bestaande uit korporaal Jim McDowell, soldaat Norman Knight en soldaat Ron Tierney wordt vaak het beroemdste mortierteam van de Tweede Wereldoorlog genoemd.

DH

DH

M

Sergeant Mike Lewis (rechts) had zich in 1941 al bij de luchtlandingstroepen aangesloten. Hij was een ervaren parachutist die tijdens Operatie Market Garden zijn 18e sprong zou maken. Hij had in Noord-Afrika gevochten en was daar bij de AFPU terechtgekomen. Lewis was de enige AFPU fotograaf die per parachute landde en bediende zowel een fotoals filmcamera.

M

itg

ev e

rij

Sergeant Gordon Walker (midden) was 28 jaar oud en beroepsmilitair.

In januari 1944 werd hij toegelaten tot de Britse luchtlandingstroepen.

Walker was een amateurfotograaf en werd in juni 1944 naar de AFPU gestuurd.

Hier onderging hij verdere training op het gebied van camera- en filmtechnieken.

Op 17 september landde Walker in een glider op landingzone Z bij Wolfheze.

Tijdens Market Garden trad Walker op als cameraman.

U

Sergeant Dennis Smith (links) was 24 jaar oud en was in juli 1939 in militaire dienst getreden. Hij was loodgieter van beroep maar was tevens een amateurfotograaf. In januari 1944 sloot hij zich bij de luchtlandingstroepen aan en doorliep hij samen met sergeant Walker de AFPU training. Ook Smith landde op 17 september en trad gedurende de operatie op als fotograaf.

Deze foto van generaal Urquhart voor Villa Hartenstein is een uitsnede van één van de meest iconische foto’s van de Slag om Arnhem geworden.

De foto werd gemaakt op 22 september door sergeant Smith en laat goed de schade aan villa Hartenstein zien.

Urquhart poseert hier naast zijn Pegasusvaandel, het symbool van de 1st Airborne Division. Dit vaandel werd tijdens de Britse evacuatie mee de Rijn overgenomen en werd na het overlijden van Urquhart door zijn weduwe aan het Airborne Museum geschonken.

Het vaandel is te zien in de vaste presentatie van het museum.

DH

U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

In de regel vormde de AFPU teams van één fotograaf en één cameraman die vervolgens bij een legeronderdeel werden geplaatst. Tijdens Operatie Market Garden werd van deze aanpak afgeweken en werden drie fotografen ingezet om de acties van de Britse 1st Airborne Division vast te leggen.

Niet alle foto’s en filmbeelden werden in het heetst van de strijd gemaakt.

Deze foto is duidelijk in scène gezet. Soldaat Joe Cunningham van 26 AntiTank Platoon kijkt hier gespannen over zijn Sten machinepistool, maar uit de positie van de fotograaf – in dit geval sergeant Lewis – kan opgemaakt worden dat er op dit moment geen gevaar bestaat.

Foto’s: Imperial War Museum

Pagina 27

.

Waarom ver reizen als alles onder-1-dak te vinden is! Bij restaurant Nieuwe Tijd ervaart u een onvergetelijke beleving. Genieten van de wereldkeukens inclusief dranken assortiment:

U itg ev er ij

Stap in de wereld die jij wilt

Lekker, vers en een hoge kwaliteit. Dat zijn de hoofdingrediënten die u proeft in al onze gerechten. Elke keuken heeft zijn eigen karakter waarbij een vakkundige bereidingswijze en authentieke smaak de boventoon voeren. Met dagelijks verse seizoensproducten vindt u bij ons altijd een gevarieerd aanbod.

M DH

vast bedrag voor een arrangement naar keuze. Nog niet klaar met ontdekken? U kunt, indien mogelijk, uw arrangement tegen een meerprijs verlengen.

M DH

U itg ev er ij

Ontspannen en genieten

Ervaar de ultieme smaakbeleving Grenzeloos genieten van onze wereldkeukens in een sfeervolle entourage bij Nieuwe Tijd ervaart u een unieke smaak beleving en geniet u van dé heerlijkste gerechten uit verschillende keukens. Wij bieden wereldgerechten als: puur Italiaans, Zuid-Amerikaans, kruidig Aziatisch en authentiek Japans. En niet te vergeten onze luxe huisgemaakte desserts! Het is slechts een kleine stap in de grote keuken van Nieuwe Tijd.

RESTAURANT NIEUWE TIJD IS VANAF 1 SEPTEMBER WEER OPEN!

ALL - IN LIVE CUISINE

VERSE INGREDIËNTEN

Vooraf reserveren is gewenst

Gratis € 12,50 € 17,50 € 36,50 € 32,50

U itg ev er

U itg ev er

ij

0-3 jaar 4-7 jaar 8-11 jaar 12-64 jaar Senioren 65+

ij

Maandag t/m donderdag

LIVE COOKING

Vrijdag t/m zondag

Openingstijden | Maandag t/m vrijdag: 17.00 – 22.00 uur | Zaterdag en zondag: 16.00 – 22.00 uur | Cartograaf 82, Duiven | Telefoon: 0316 449 188 | welkom@restaurantnieuwetijd.nl

DH

Gratis € 15,50 € 20,50 € 39,50 € 35,50

M

M

DH

0-3 jaar 4-7 jaar 8-11 jaar 12-64 jaar Senioren 65+

SPACEHALL

DESSERTS

BIER, FRIS & WIJN

WWW.RESTAURANTNIEUWETIJD.NL

‘’WIJ ZIJN TROTS OP ONS TEGELHUYS EN TROTS OP UW BADKAMER” Een unieke badkamer! Door ons unieke assortiment sanitair, onze passie voor sanitair en onze aandacht voor de wensen van onze klanten, maken wij het mogelijk. Tegelhuys Arnhem is sinds 2005 een begrip in Arnhem en omstreken, onze klanten vertellen ons dat wij door ons assortiment en onze zorg, net dat beetje meer bieden dan anderen. Wij begrijpen wat u wil en wij maken het met zorg mogelijk..

U

DH

DH

U

Elly en vele anderen vertellen hun ervaringen in het ‘Handboek voor mensen met artrose’. Het boek staat daarnaast vol met praktische tips van zorgverleners en wetenschappelijke kennis over artrose én mogelijke behandelingen.

itg

ev e

rij

Een nieuwe badkamer is een behoorlijke ingreep en een flinke investering, die badkamer moet dus perfect zijn. Wij ontmoeten Een nieuwe badkamer is een behoorlijke ingreep en een flinke investering, die badkamer moet dus perfect zijn. Wij ontmoeten uu dan ook graag om uw badkamer om wensenuw te bespreken.

Met liefde stellen wij een uniekete badkamer samen waar u naar op dan ook graag badkamer wensen bespreken.

Met zoek bent en jaren plezier aan gaat beleven... liefde stellen wij een unieke badkamer samen waar u naar op Daarom zijn wij trots op ons Tegelhuys, en op uw badkamer! zoek bent en jaren plezier aan gaat beleven...

Regendouche set Daarom zijn wijSunshower trots opDeluxe ons Tegelhuys, en op uw badkamer!

Duero chroom

M

van € 3600,-

Vraagt u het gratis boek ook aan?

voor € 3195,-*

M

itg

ev e

rij

“Ik kan weer méér met artrose”

Ga naar reumanederland.nl/handboek Of scan de QR-code:

van € 719,-

voor € 495,-*

• Inbouw • Full Body • UV • Touchscreen • Infrarood

Thermostatische opbouw doucheset (telescopisch) Douche kop is rond 30 cm

Maat 32 x 187 x 16,5 cm * let op: alleen geldig in december 2020

Van 1 december t/m 31 januari maakt u kans om bij ons € 500 terug te verdienen! Hoe kunt u dit doen? Plaatst u in deze twee maanden een opdracht bij ons en meldt u uw aankoop aan via www.5sterrenspecialist.nl dan speelt u mee om 500 terug te winnen.

DH

Tegelhuys Arnhem BV Tegels & Sanitair Johannes Huddeweg 19 6827 CA Arnhem Tel. 026-3617522 info@tegelhuysarnhem.nl

M

M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

€500,Retour

(Vraag naar de mogelijk heden in onze showroom)

er ij

* let op: alleen geldig in december 2020

Score

8.9

29 Gecontroleerde klantbeoordelingen

OPENINGSTIJDEN: Dinsdag t/m vrijdag 08.30 tot 17.30 uur. Zaterdag 09.00 tot 16.00 uur

WWW.TEGELHUYSARNHEM.NL

U itg ev er ij M DH

U itg ev er ij M DH

Vers belegde broodjes voor thuis en op het werk www.broodjezuid.nl leeuw Govani leeuw Govani

mishandeld en doodsbang

U itg ev er

Hij kent nu

U itg ev er

ij

ij

mishandeld en doodsbang

BOEF...

M

M

DH

DH

Bowie nog!

Bowie

Welkom bij eetcafé Sint Jan! Het leukste en lekkerste eetcafé van Arnhem.

Jansplein 2, Arnhem, 026-445 56 22 Jansplein 2, Arnhem,

Laat jongeren kennismaken met méér cultuur.

Ga naar cultuurfonds.nl/educatie

www.cafe-sintjan.nl www.cafe-sintjan.nl

Lees het schrijnende verhaal van leeuw Govani

WWW.AAP.NL/GOVANI

G&W GEZONDHEIDSWINKEL

Nu te zien! rij

ev e itg U DH M

M

DH

U

itg

ev e

rij

Reserveer je bezoek op NMM.NL

Your greatest wealth is health!

Gezond zijn en gezond blijven willen we allemaal. Jong en oud!

ij

er ij

In onze jonge jaren gaat het om een gezonde start en gezond opgroeien.

Naarmate we ouder worden moeten we blijven investeren in onze gezondheid.

Bewegen, ontspannen en goede voeding zijn de basis principes voor een goede gezondheid.

Wij verkopen o.a : dr. Hauschka , Vitals, Solgar, Golden Naturals, Orthica, AOV, A Vogel, Weleda, Zarqa.

DH

U

itg U

MA 12.30-18.00 ZA 09.30-17.00 DI-VR 09.30-18.00

M

M

DH

Weverstraat 16a 026-4433945 info@gezondheidswinkelarnhem.nl www. gezondheidswinkelarnhem.nl

itg

ev

ev

er

Uw G&W Gezondheidswinkel is al meer dan 40 jaar gespecialiseerd in gezond zijn en blijven. Of het nu om afslanken, sportvoeding, natuurlijke cosmetica, gezonde voeding, theeën & kruiden of vitaminen & mineralen en homeopathie gaat, uw G & W GezondheidsWinkel zoekt voor u altijd naar de beste oplossing.

ee

ie

ZONNEPANELEN

ZO k NN aa EP AN nb EL EN od OF FE RT Ea

Muzieklespraktijk

M DH

n

ZON ADVIES NEDERLAND

U itg ev er ij

Un

M DH

ag

U itg ev er ij

Vr a

Gitaar - Bas - Muziekles Diverse muziekstijlen.

Mijn passie voor Muziek, Gitaar, Zang en Bas wil ik graag met je delen.

an

Ervaren docent.

DH

www.facebook.com/gitaarlesarnhemnoord jl.verstegen@chello.nl

rij ev e M

FLEXIBEL KANTOOR HUREN 15 m2 -1.000 m2 VANAF € 450 P/MND

er ij

www.privateoffices.nl

De Overmaat 33, Arnhem

DH

www.instaan.nl

M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

INSTALLATIES IS WAAR WE VOOR OPSTAAN.

DH

U

itg

ev e

M

DH

U

itg

Airborne is waar we bij stilstaan.

M

Rosendaalseweg Arnhem T 026-8449464 M 06-10098389

www.JohnVerstegen.nl

rij

Vraag een vrijblijvende offerte aan 085 077 36 70 informatie@zonadviesnederland.nl Kantoor Nijverheidsweg 1 te Elst - Magazijn Effect 6B te Duiven www.zonadviesnederland.nl

Individueel- en duo- groep-les mogelijk.

M

M

DH

U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

Ex

tr Zon Advies Nederland D aw Be irec inte Met de ervaring van meer dan 10.000 ste t b r k geïnstalleerde zonnepanelen systemen pri esp ortin js a kiest u voor een betrouwbare partner. ga ren g ran In deze donkere dagen denkt u wellicht niet aan tie zonnepanelen echter nu uw zonnepanelen aanschaffen betekent wel extra hoge korting en extra voordelen.

Uw voordelen • Beste prijs- en kwaliteitsgarantie • Binnen 4 weken geïnstalleerd • Beste investering voor uw woning • Uw eigen groene stroom op uw dak • Direct uw energierekening verlagen met gemiddeld € 65,- per maand • U verbetert uw energielabel van de woning

75 JAAR THEIRS IS THE GLORY U itg ev er ij De première was een groot succes en werd deels gebruikt om geld op te halen voor verschillende veteranenfondsen. Het was duidelijk dat de militairen centraal stonden, meer dan de film zelf.

ij

De film blonk niet uit vanwege het acteerwerk, de spelers waren natuurlijk geen professionele acteurs, maar de recensies uit die tijd waren lovend. Het centraal stellen van de beleving van de militairen werd zeer gewaardeerd. Dit is ook zeker terug te zien in de omzet die de film gedraaid heeft. Tot ver in de jaren vijftig was Theirs is the Glory de best verdienende film over de Tweede Wereldoorlog. De boodschap van de film, die ook 75 jaar na haar première nog steeds relevant is, is dezelfde boodschap waar de film in het begin de aandacht van haar kijkers trekt: “Deze film is een eerbetoon aan elke man die vocht bij Arnhem en een eeuwigdurend monument voor hen die hun leven gaven.”

Theirs is the Glory is beschikbaar op DVD, Amazon Prime en YouTube.

DH M

U itg ev er

DH M

Ook de première en promotie van de film moest een authentiek randje krijgen. Zo werden er speciale metalen première toegangskaarten gemaakt.

Achterop het kaartje stond geschreven dat ze vervaardigd zijn van het metaal van neergestorte gliders waarin de militairen van de 1st Airborne Division naar Arnhem waren gebracht.

Foto van de opnames van de speech van majoor Lonsdale bij de Oude Kerk.

Twee mannen staan in het midden. Links een productiemedewerker, rechts majoor Lonsdale.

Fotocollectie L.P.J. Vroemen

U itg ev er

Er speelden meer dan 200 veteranen mee in Theirs is the Glory. Een van de veteranen die als acteur deelnam aan de film was majoor Richard Lonsdale.

Lonsdale was de onderbevelhebber van 11th Battalion.

Op 18 september landde hij bij Oosterbeek. Een dag later werd het duidelijk dat hij en vele andere troepen Arnhem niet meer zouden bereiken. Lonsdale vocht bij de Oude Kerk en kreeg daar het bevel over een groep militairen van verschillende eenheden. Deze nieuwe groep kreeg de naam Lonsdale Force. Om het moraal van de troepen hoog te houden gaf Lonsdale tijdens de Slag een memorabele speech. Deze speech was ook een belangrijke scène in Theirs is the Glory. Echter lukte het Lonsdale tijdens de opnames niet om zijn eigen speech te onthouden en zonder problemen op te voeren. Hij schreef de tekst daarom op een oude deur zodat deze tijdens de opnames gebruikt kon worden als spiekbriefje. Deze scène werd uiteindelijk een van de meest indringende momenten van de film.

ij

M DH

Theirs is the Glory moest een waardige verfilming zijn van de Slag om Arnhem. In eerste instantie had de productiemaatschappij het idee om standaard oorlogsbeelden te gebruiken en hun grootste sterren in te zetten, maar daar stak de regisseur Brian Desmond Hurst een stokje voor. Uiteindelijk kreeg hij zijn zin en meldde hij achteraf trots: “Er was niemand in de film, geen officier of soldaat, die niet in de slag had gevochten . . . het is een documentaire achtige reconstructie van de gebeurtenissen.”

Het documentaire effect werd versterkt door te filmen op locaties waar de oorlogsschade nog nauwelijks hersteld was en het gebruik van achtergelaten geschut en materieel. Daarnaast werd hier en daar filmmateriaal ingezet dat tijdens de slag was opgenomen door leden van de Britse Army Film and Photographic Unit.

M DH

U itg ev er ij

Theirs is the Glory was de eerste film over de Slag om Arnhem en werd opgenomen in 1945. Er werd gefilmd in Arnhem en Oosterbeek terwijl beide plekken nog volledig in puin lagen. Het productieteam had een oorlogsverleden en de rollen werden gespeeld door veteranen van de slag en burgers die nog geen jaar eerder de slag hebben meegemaakt. Als kijker kun je met een film bijna niet dichter in de buurt van het echte verhaal komen als met Theirs is the Glory.

BELEEF DE SLAG OM ARNHEM VANAF HET WATER nu de John Frostbrug geheten. Ook een bezoek aan de Oude Kerk in Oosterbeek staat geregeld op het programma. De Oude Kerk was in 1944 een belangrijke terugvalbasis toen de meeste geallieerden vanwege sterke Duitse tegenstand de brug in Arnhem niet konden bereiken.

rij

ev e

itg

U

M

DH

Vanaf het water vertelt een gids boeiende verhalen over de aanval van de geallieerden, het verloop van de Slag om Arnhem en de strijd om de Rijnbrug,

AIRBORNE KRANT

DH M

M

DH

U

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

M

De deur van majoor Richard Lonsdale. Deze deur is bewaard gebleven en is te zien in de tentoonstelling van het Airborne Museum at Hartenstein.

Foto: Nico Kramer

Meevaren op De Blauwe Bever?

Er zijn vaarten gepland op zondag 5, vrijdag 10, zaterdag 18, zondag 19 en woensdag 29 september.

Ga voor meer informatie naar www.deblauwebever.nl

er ij

DH

U

itg

ev e

rij

De Rijn en de Rijnbrug hebben een belangrijke rol gespeeld tijdens Operatie Market Garden, waarbij in 1944 de Rijnbrug in Arnhem door de geallieerden veroverd moest worden. Om deze belangrijke gebeurtenis vanaf het water te beleven, organiseert stichting Rijnoevervaarten een drietal riviervaarten in de maand september met het Safarischip De Blauwe Bever.

Pagina 31

U itg ev er ij

U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

M DH

U itg ev er ij M DH

Veenstra piano’s Uw adres voor ambachtelijke kwaliteit sinds 1992.

M

M

DH

DH

pianostemmen, alle reparaties, goede occasions.

Gespecialiseerd revisiebedrijf.

Groenestraat 18, 6991 GE Rheden tel. 026-78 57 689 mob. 06-11 282 636

Yes, dit kan binnenkort van jou zijn!

Ga voor meer informatie naar www.cityden.com/vakantieineigenland

www.veenstrapiano.nl

DUITSE KWALITEIT VOOR

rij ev e itg U DH M

M

DH

U

itg

ev e

rij

EEN SCHERPE NETTO PRIJS!

IN DE KEUKEN ALLES

er ij

Wij zorgen als verhuurmakelaar voor een snelle en goede match tussen een gescreende huurder en u als verhuurder.

Door jarenlange ervaring in en kennis van de regionale vastgoedmarkt beschikken we over een uitgebreid netwerk. We adviseren en bemiddelen in het verhuren van uw woning(en). Persoonlijk en betrokken, daardoor zijn we flexibel en leveren we maatwerk!

ev itg U DH M

M

KEUKENS HETEREN MUSKUSHOUWSESTRAAT 20 • 026 4743640 • www.reddy.nl

*Vraag in de showroom naar de voorwaarden.

itg

U

DH

9.794,-

ev

er

ij

GEWOON BIJ JOU IN DE BUURT! Reddy is dé formule voor de prijsbewuste consument die een eerlijk verhaal verwacht. De kracht van REDDY: het prijsvoordeel van een formule, gecombineerd met de service van de lokale ondernemer. Wie slim is, koopt zijn nieuwe keuken bij REDDY. Kom gerust eens langs!

Wilt u uw woning of appartement verhuren aan expats, of wilt u uw koopwoning tijdelijk verhuren op basis van de leegstandswet?

Kronenburg Living Mobiel: 06 11882984

info@kronenburgliving.nl www.kronenburgliving.nl

DH

M

DH

M

ev

itg

er ij

ij

er

ev

itg

U

U

DH

M

DH

M

itg

U

itg

U

rij

ev e

rij

ev e

DH

DH

M

M

ij

U itg ev er

ij

U itg ev er

M DH

M DH

U itg ev er ij

U itg ev er ij

U itg ev er ij M DH

U itg ev er ij M DH

ij

1:1 Diet met Connie Jager

2,5 uur € 34,95 € 14,95 € 22,95 € 32,00

3 uur € 36,95 € 15,95 € 23,95 € 34,00

ev e

itg

U

Glas-, Behang- en Schilderwerk

rij

VRIJDAG T/M ZONDAG Volwassen Kinderen 3 t/m 7 jaar Kinderen 8 t/m 11 jaar 65+

Meuleman Schilderwerken BV

Keurbeek 2, 6914 AG Herwen

ev e

3 uur € 34,95 € 14,95 € 22,95 € 32,00

T 0316 - 247106

itg

2,5 uur € 32,95 € 13,95 € 21,95 € 30,00

rij

MAANDAG T/M DONDERDAG Volwassen Kinderen 3 t/m 7 jaar Kinderen 8 t/m 11 jaar 65+

E info@meuleman-schilderwerken.nl

U

Bij wereldrestaurant Atlantis Arnhem betaald u slechts een vast bedrag en u geniet van verschillende gerechten van Sushi, Pizzaʼs & Pastaʼs tot en met heerlijke zoete lekkernijen als afsluiter.

M

M

DH

ONBEPERKT GENIETEN!

DH

U itg ev er

U itg ev er

ij

Geldig t/m 31 maart 2021 bij The

DH

M

M

DH

U wilt reserveren?

Bel: 026-3831610

Uitermate oor geschikt v n e p e ro g

Dagelijks geopend van 16.30 tot 22.30 uur

Hollandweg 6-8 6843 VP Arnhem U kunt nu ook online reserveren op www.atlantisarnhem.nl

V C A

GM HECKLIST ANNEMERS

www.meuleman-schilderwerken.nl

Wilt u graag een eerste stap online zetten?

088 344 2000 ouderenfonds.nl/welkom-online

DH

Meld u gratis aan!

WORD STAMCELDONOR

U

Wilt u ook wegwijs worden op internet?

M

M

DH

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

er ij

“Boodschappen doen, de krant lezen of een route opzoeken. Het kan allemaal online!” vertelt mevrouw Tersteeg.

Met het gratis, laagdrempelige lesprogramma Welkom Online ging er voor haar een wereld open.

Meld je aan via STAMCELDONOR.NL

GLIDER MUSEUM WOLFHEZE U itg ev er ij

U itg ev er ij

IN GESPREK MET EEF PEETERS VAN HET ARNHEMSE OORLOGSMUSEUM 40-45

In de schaduw van het welbekende Airborne Museum Hartenstein in Oosterbeek, staat in Wolfheze het Glider Museum, gewijd aan de inzet van zweefvliegtuigen tijdens de Slag om Arnhem.

M DH

M DH

Op zijn 15e begon hij met verzamelen en nu telt de collectie van Eef Peeters van het Arnhems Oorlogsmuseum 40-45 meer dan 100.000 stukken. Binnenkort opent hij een tweede locatie geopend in de Sint Walburgiskerk in Arnhem. We spraken Eef over hoe zijn museum de Coronaperiode heeft doorstaan en hoe het staat met de plannen voor de expositie in de kerk.

Tijdens de Slag om Arnhem zijn in de omgeving van Wolfheze ongeveer 600 zweefvliegtuigen geland, met aan boord materieel en soldaten van de Britse 1st Airborne Division en de 1ste Onafhankelijke Poolse Parachutistenbrigade. In Glider Museum Wolfheze kunt u, aan de hand van grote originele stukken, tastbare herinneringen, foto’s en verhalen, een beeld vormen van de grote omvang van deze luchtlandingen.

M

M

DH

DH

U itg ev er

U itg ev er

ij

Waar komt jouw fascinatie voor de oorlog vandaan?

Mijn ouders woonden in een huis vlak naast de Rijnbrug en hebben de oorlogsperiode in Arnhem meegemaakt. De oorlog heeft een grote invloed op hen gehad. Toen mijn vader nog leefde, kon ik niet verzamelen want alles wat ik in huis haalde gooide hij weer weg. Hij had een hekel aan de nazi’s en alles wat met de oorlog te maken had. Pas na zijn overlijden kon ik beginnen met het uitbreiden van mijn collectie. Ik vind het ontzettend interessant hoe de bevolking van Arnhem de oorlog heeft beleefd en dat is ook wat ik aan onze bezoekers wil meegeven.

ij

Eef, hoe gaat het met je?

Het gaat goed. Het afgelopen anderhalf jaar zijn we – op een korte periode na – gesloten geweest maar nu kunnen we eindelijk weer bezoekers ontvangen.

Het loopt nog geen storm maar iedere bezoeker is mooi meegenomen. In het museum wordt een privécollectie tentoongesteld dus we ontvangen geen subsidie, juist daarom zijn de bezoekers zo belangrijk.

www.arnhemsoorlogsmuseum.com

rij

ev e

itg

In september is Glider Museum Wolfheze extra geopend. Van woensdag 15 september tot en met zondag 19 september zijn de deuren van 12.00 uur tot 17.00 uur geopend. Voor meer informatie gaat u naar www.glidermuseum.nl

U

opgehangen. Eén van de meest bijzondere stukken die we erop den duur willen gaan tonen is een Messerschmidt 109, een Duits jachtvliegtuig. Een van deze vliegtuigen vloog tijdens de Slag om Arnhem met zijn vleugel tegen de Walburgiskerk aan en stortte neer. Een verzamelaar die ik ken is nu druk bezig met een dergelijk vliegtuig te restaureren. Ik heb een stuk dat zo goed als zeker afkomstig is van het vliegtuig dat de kerk heeft geraakt aan hem gegeven en dat wordt in het toestel opgenomen. Zodra de restauratie af is, komt het vliegtuig naar Arnhem.

Daarnaast geeft het museum in september extra aandacht aan de gesneuvelde soldaten die met de zweefvliegtuigen zijn gekomen. Door middel van onder andere verhalen en foto’s, eventueel ondersteund met originele stukken, wordt dit op diverse plaatsen in het museum zichtbaar. Zo bevindt zich in het museum de Hamilcar stoel van zweefvliegtuigpiloot sergeant Charles W. Winkworth, die met zijn toestel bij de landing over de kop sloeg. Zijn naam is te vinden op de herdenkingsplaquette in het museum. U leert over zijn verhaal en die van anderen als u het museum bezoekt.

DH

M

DH

U

Kun je al een tipje van de sluier lichten over wat de bezoekers er kunnen gaan zien?

Er worden heel veel mooie objecten tentoongesteld.

Er komen trucks, motoren, uniformen en aan het dak wordt een volledig uitgevouwen parachute

Een kijkje in het Glider Museum.

De beschadigde Walburgiskerk na de Slag om Arnhem.

De toren linksboven raakte beschadigd door de Messerschmidt 109.

Gelders Archief: 1583 - 1775, D. Renes, CC-BY-4.0 licentie.

M

itg

ev e

rij

Is dat ook waar de tentoonstelling in de Walburgiskerk over zal gaan?

Jazeker. In de tentoonstelling in de kerk gaan we uiteraard in op de Slag om Arnhem, maar laten we ook het bredere verhaal van de oorlog zien: de Duitse inval, de bezettingsperiode, de evacuatie en de bevrijding. We willen laten zien hoe de inwoners van Arnhem omgingen met de bezetting en hoe zij zich tot de bezetter verhielden. Het wordt een breed verhaal waarin ook het Duitse perspectief en het perspectief van Nederlandse collaborateurs aan bod komt. We zijn nu druk bezig met de voorbereidingen en hopen te openen in september.

Iedereen verdient goede zorg

wat

alz...

Amref Flying Doctors traint zorgverleners in Afrika. Ga naar amref.nl/zorgverleners of scan de QR-code.

AIRBORNE KRANT

DH M

M

DH

U

U

itg

1 op de 3 vrouwen krijgt dementie. Geef nu voor meer onderzoek, zodat dementie niet jouw toekomst wordt. stopdementie.nu

itg

ev

ev

er

ij

er ij

je niet meer weet wat je net gelezen hebt?

Pagina 35

Tegelhuys Arnhem

M

OPERATIE MARKET GARDEN

Engelse paratroopers nestelen zich rond de brug in Arnhem. Ze bereiden zich voor op de grootste operatie op Nederlands grondgebied tijdens de Tweede Wereldoorlog. Veel families bevinden zich drie dagen lang tussen Engels en Duits vuur. Zo ook de familie Hoefsloot.

Dinsdagmiddag zien wij buurhuizen branden met de wind in onze richting. Vluchten?

Waarheen? De tuin heeft geen achteruitgang, dus ik met een wit laken naar de overkant aan Engelse soldaat vragen waarheen. Hij wijst ons via het viaduct naar de andere kant van de brugoprit. Een gevaarlijke tocht!”.

”

ev e

rij

In de binnenstad leidde de strijd tot veel schade. Ook de meubelwinkel aan de Bakkerstraat werd niet gespaard. Een brand verwoestte het pand op 20 september. Tussen het puin heeft Piet Hoefsloot een bordje geplaatst met de verwijzing naar het tijdelijke privéadres.

itg

Op de plaats van de afgebrande winkel staat nu het Focus Filmtheater. Het familiebedrijf “Hoefsloot Wonen” bestaat inmiddels 140 jaar en is gevestigd in Elst aan de Pascalweg 4.

U itg ev er ij

M DH ij

Jaap Sneep heeft een Praktijk Fysio voor Ouderen in Arnhem en omgeving, gespecialiseerd in het behandelen en begeleiden van ouderen. Wat bijzonder is dat hij geen praktijkruimte heeft. Hij komt bij de cliënt aan huis. Dit scheelt veel moeite en kosten voor de cliënt die moeilijk ter been is.

Jaap is erkend Otago-valpreventie instructeur en geeft dit oefenprogramma individueel en ook in groepen. Het programma vermindert het valrisico met 40%.

Jaap heeft ruim 38 jaar ervaring in het werken met cliënten vanaf 75 jaar. Hij is dan ook Fysiotherapeut in de Geriatrie.

Dit is een specialisatie binnen de fysiotherapie gericht op ouderen met meerdere gezondheidsproblemen.

Verder heeft Jaap ruime ervaring in het behandelen van Parkinson, CVA-verlammingen, MS, ALS, revalidatie na heup-, knie- en rugoperaties etc.

U kunt bij hem terecht via een verwijzing van huisarts of specialist. Maar ook direct zonder verwijzing kunt u worden behandeld.

Problemen die met veroudering te maken hebben zijn onder andere gewrichtsslijtage, spierkracht verlies, chronische pijnklachten en valincidenten. Met zijn expertise werkt Jaap aan een oplossing om toch goed te kunnen bewegen.

DH M

M

DH

U

Het bordje met de verwijzing naar het tijdelijke privéadres.

Praktijk Fysio voor Ouderen

rij

“

“Wij zien zondagavond 17 september Engelse soldaten de school, tegenover het huis, wat zij noemden ‘defendable’ maken. De hele familie: grootmoeder, verpleegster, tante, moeder met ons 10 kinderen en vriend Karel in de kelder schuilend voor hevig vuren rondom.

ev e

17 SEPTEMBER 1944

DH

Piet Hoefsloot

itg

U itg ev er

ij

OPENINGSTIJDEN : Dinsdag t/m vrijdag 08.30 tot 17.30 uur Zaterdag 09.00 tot 16.00 uur info@tegelhuysarnhem.nl www.tegelhuysarnhem.nl Webshop: www.tegelhuysarnhem.nl

“Het mooie van dit ambacht is dat ik veel mensen blij maak omdat hun instrument weer in ere is hersteld en optimaal klinkt.”

Veenstra piano’s, Groenestraat 18, 6991 GE Rheden t. 026 78 57 689 m. 06 11 282 637 veenstrapiano.nl

Waarvoor kunt u bij Veenstra terecht?

Allereerst het vakkundig stemmen van piano’s en vleugels. Tevens voor al het regulier onderhoud en reparaties. Een echte specialisatie is het grote revisiewerk, waarbij een instrument weer helemaal als nieuw wordt, voorzien van de beste materialen.

Bassnaren worden ambachtelijk in eigen atelier vervaardigd.

U

Tegelhuys Arnhem BV Tegels & Sanitair Johannes Huddeweg 19 6827 CA Arnhem Tel. 026-3617522

U itg ev er

U kunt bij ons terecht voor een vakkundig advies. Denken graag met u mee en hebben kwaltiteit en service hoog in het vaandel staan. Kom gerust eens langs dan kunt u al onze mogelijkheden bekijken.

Alom ‘onze keuze is reuze’.

Sinds kort kent deze regio een nieuw pianobedrijf: Vincent Veenstra, met ruim dertig jaar ervaring in dit ambacht, volgt hier zijn collega op die met pensioen gaat. Vincent heeft er zin in: “in Rheden kreeg ik de mogelijkheid om een mooi huis met werkplaats te kopen, en volgend jaar komt daar een nieuwe verkoopruimte bij.”

DH

M DH

Tegelhuys Arnhem staat voornamelijk bekend als tegelshop. Maar daarnaast verkopen wij ook een ruim assortiment aan sunshowers, baden , (douche) toiletten, kranen en vloerverwarmingen.

M

U itg ev er ij

Veenstra piano’s vestigt zich in regio Arnhem

GEVEN OM MOLENS IS

GEVEN AAN

MOLENS ev itg

ev

bouwmaterialen en de mix van oude en nieuwe spulletjes kenmerken dit gezellige gastenverblijf. Een hele eigen sfeer met een beetje van alles. Landelijk, ruimte, buitenleven, beestenboel, antiek, brocante….

Kijk voor meer informatie op onze website: www.mooiplekje.nl

U DH M

M

DH

U

itg

Plannen aan het maken voor een weekendje weg of nog op zoek naar een leuk vakantieadres voor de vakantie?

Op een mooie plek in de Achterhoek? Dan bent u van harte welkom in ons vakantiehuis en kunt u genieten van de charme van onze cultuur historische boerderij, gelegen aan de rand van het dorpje Varsselder.

De authentieke elementen, de antieke

er

ij

er ij

Mooi plekje in de Achterhoek!

molenfonds.nl

Veteraan Sandy Cortmann bezoekt White Ribbon Mile tijdens 75-jarige herdenking. Hij maakte zelf de overtocht niet want hij kon niet zwemmen.

ij

Ga voor meer informatie naar www.whiteribbonmile.nl

U itg ev er

KRATON GEBOUW OPENT DEUREN TIJDENS OPEN MONUMENTENDAG

M

M

DH

DH

U itg ev er

In oktober ’44 moest ook Bennekom worden geëvacueerd. Dit was opnieuw ingrijpend voor veel Gelderlanders, maar het bood ook kansen.

Onopgemerkt door de vele vluchtelingen op de wegen, zorgde het Edese verzet ervoor dat 122 geallieerde militairen en 17 burgers de Rijn bij Renkum konden oversteken. Dit gebeurde in de nacht van 22 op 23 oktober 1944 in Operatie Pegasus I: de grootste ontsnapping uit bezet gebied tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Deze route is, zoals dat in 1944 ook gebeurde, in 2021 weer gemarkeerd met een wit lint en is te wandelen van maandag 6 september tot zaterdag 25 september.

Op 25 september wordt er afgesloten met een stille tocht. Deze inmiddels traditionele afsluiting van de Airborne herdenkingen begint om 21.00 uur met een filmvertoning van “The White Ribbon Mile” in de Oude Kerk. Daarna kan men één bloem uit eigen tuin leggen bij het monument aan de Rijn.

ij

Operatie Market Garden is voor Ede de luchtlandingen op 18 september 1944 van bijna 2000 para’s op de Ginkelse Heide en de slag die zij daar moesten leveren om op te kunnen trekken naar de brug in Arnhem. We weten nu hoe het afliep. Sterke Duitse tegenstand, verloren gevechten…het bleek een brug te ver.

Na de mislukte slag werd Arnhem geëvacueerd.

Duizenden inwoners, verdreven van huis en haard, stroomden richting Veluwe op zoek naar onderdak. De boerderijen in Ede en omgeving raakten overvol met vluchtelingen en onderduikers waaronder veel Britse para’s.

De White Ribbon Mile is een korte symbolische wandeling door de uiterwaarden van de Rijn bij Oosterbeek van de Oude Kerk naar het herdenkingsmonument aan de rivier. Het herinnert aan het terugtrekken van Engelse en Poolse militairen na het mislukken van de Slag om Arnhem.

De route liep van Hotel Hartenstein door de bossen van Oosterbeek naar de Rijn en werd gemarkeerd met een wit lint. Door dit lint te volgen, konden de militairen zo snel en voorzichtig mogelijk naar veilig gebied aan de overkant van de Rijn.

M DH

M DH

Door: Mr. René Verhulst, Burgemeester van Ede

U itg ev er ij

WHITE RIBBON MILE

U itg ev er ij

AIRBORNE OP WEG NAAR VRIJHEID

theaterworkshop die is verbonden aan het gebouw en zijn geschiedenis.

M

Burgemeester René Verhulst in gesprek met veteranen van de Slag om Arnhem.

U

DH

DH

U

Ook het bijzondere historische Kraton gebouw, waar ArtEZ gevestigd is, opent de deuren. Laat je rondleiden door het Kraton gebouw, met een indrukwekkende koloniale en Tweede Wereldoorlog geschiedenis en doe mee aan een improvisatie

itg

ev e

rij

Het pand is in de oorlogsjaren gevorderd door de Duitsers en in gebruik genomen als Aussenstelle Arnheim van de Sicherheitsdienst/Sicherheitspolizei.

In de kelders waren cellen ingericht waar opgepakte burgers werden ondervraagd. Het gebouw was daarom berucht en gevreesd bij de Arnhemse bevolking. In het gebouw was ook de centrale van het eigen telefoonnetwerk van de Provinciale Geldersche Electriciteits-Maatschappij (PGEM) gevestigd.

De Duitsers waren hiervan niet op de hoogte.

Zo kon het verzet jarenlang de telefooncentrale gebruiken om berichten door te geven.

Ga voor meer informatie naar: www.openmonumentendagarnhem.nl

M

itg

ev e

rij

Nu is er het Pegasus Wandelfestival waar wandelaars op een andere manier de ontsnapping, onze geschiedenis, kunnen beleven. Het is de spannende tocht naar het bevrijde deel van Nederland: Airborne op weg naar vrijheid.

Op 11 en 12 september 2021 zijn zo’n dertig monumenten in Arnhem gratis te bezoeken tijdens de 35e editie van de Open Monumentendag. De ondertitel van dit jaar in Arnhem – ook voor jou – heeft alles te maken met het thema inclusie: het creëren van een gastvrije, diverse en toegankelijke ervaring waar iedereen aan kan deelnemen.

ev

ev

er

ij

er ij

“De Antistollings Antistollingspas pas geeft geeft me me een een veilig veilig gevoel” gevoel” “De

AIRBORNE KRANT

DH

www.antistollingspas.nl

M

M

DH

U

U

itg

itg

VRAAG GRATIS AAN

Pagina 37

Vrijheid is niet vanzelfsprekend 30 augustus & 6 september Tien jongeren delen allemaal hun eigen, unieke levensverhaal met betrekking tot vrijheid. Ze hopen met het delen van hun ervaringen andere jongeren te inspireren.

17 & 18 september | Bridge to Liberation Dit jaar beleef je Bridge to Liberation ‘on screen’. Een beleving met muziek, special effects, film en dans neemt je op spectaculaire wijze mee in waargebeurde persoonlijke verhalen ten tijde van de Slag om Arnhem.

U itg ev er

ij

Herdenkingen In het derde weekend van september zijn er dagelijks live tv-uitzendingen te zien van herdenkingen.

U itg ev er ij

Wilt u ook een fris huis, de was gedaan hebben en de juiste huishoudelijke ondersteuning, vraag uw WMO-indicatie aan bij uw gemeente en contact ons.

Meer informatie over onze organisatie en onze diensten? Bel of mail dan naar 0316-342006/ info@hulpinhuis.eu.

Onze thuishulpen staan voor u klaar in gemeenten Zevenaar, Duiven, Westervoort en Arnhem.

DH

Gezond zijn en gezond blijven willen we allemaal. Jong en oud! In onze jonge jaren gaat het om een gezonde start en gezond opgroeien. Naarmate we ouder worden moeten we blijven investeren in onze gezondheid. Bewegen, ontspannen en goede voeding zijn de basis principes voor een goede gezondheid.

gezonde voeding, theeën & kruiden of vitaminen & mineralen en homeopathie gaat, uw G & W GezondheidsWinkel zoekt voor u altijd naar de beste oplossing.

Uw G&W Gezondheidswinkel is al meer dan 40 jaar gespecialiseerd in gezond zijn en blijven. Of het nu om afslanken, spor t voeding , natuurlijke cosmetica,

Weverstraat 16a, Arnhem 026-4433945 info@gezondheidswinkelarnhem.nl www. gezondheidswinkelarnhem.nl

M

M

Rudy Project sportbrillen zijn uitermate geschikt om op jouw brilsterkte te worden gemaakt. Bovendien kunnen de glazen worden verwisseld, zodat er bij elk weertype optimaal zicht is.

ev e itg U DH M

itg

M

in het binnenmuseum

DH

STEUN DE DIERENBESCHERMING

M

DH

U

U

Duik in de

ZEE VOL VERHALEN

ev

itg

ev

er

ij

KOOP NU JE TICKETS ONLINE

HELP ONS REDDEN

er ij

M

DH

U

itg

ev e

rij

Wij verkopen o.a : dr. Hauschka , Vitals, Solgar, Golden Naturals, Orthica, AOV, A Vogel, Weleda, Zarqa.

rij

Reinsdorf Brillen & Lenzen Ing J.P. v. Muijlwijkstraat 54 6828 BS Arnhem Tel: 026-4425421 E-mail: info@reinsdorf.nl Website: www.reinsdorf.nl

STICHTING HULP IN HUIS NEDERLAND

Your greatest wealth is health!

DH

Sportbril op sterkte voor de wielrenner

Bij ons staat u als cliënt centraal en het leveren van kwaliteit & aandacht op nummer 1. Zorg op maat, afgestemd op uw persoonlijke behoefte. Met onze kernwaarden; professionaliteit, kwaliteit en passie bieden wij optimale zorg. U krijgt een vaste hulp en een invalkracht bij ziekte of vakantie. Wij helpen u graag bij het bevorderen van uw zelfredzaamheid zodat u langer in uw eigen vertrouwde omgeving kan blijven wonen.

ij

M DH

17 sept - Herdenking Arnhem 18 sept - Herdenking Ginkelse Heide 18 sept - Herdenking Driel 19 sept - Herdenking Oosterbeek

Stichting Hulp in Huis, een professionele thuiszorgorganisatie met meer dan 20 jaar ervaring. Wij richten ons volledig op de huishoudelijke verzorging via de WMO. Bij huishoudelijke verzorging kunt u denken aan lichte en/of zwaardere huishoudelijke taken.

M DH

In de septembermaand staat Omroep Gelderland in het teken van Operatie Market Garden. Volg diverse documentaires, spraakmakende programma’s en live herdenkingen. Meer weten? Kijk dan op gld.nl/marketgarden.

Stichting Hulp in Huis, uw helpende handen!

U itg ev er

U itg ev er ij

Omroep Gelderland staat stil bij Market Garden. Jij toch ook?

U itg ev er ij

U itg ev er ij

GELDERLAND HOUDT MET TWEE PROGRAMMA’S DE HERINNERING LEVEND

ontmoetingen met mensen die de impact van oorlog met zich mee dragen en hun waarde van vrijheid delen in 6 ontmoetingen. Denk daarbij aan: Een scholier van groep 8 en ooggetuige van de Slag om Arnhem van 12 in de oorlog - over wennen aan de waanzin; Veteraan Dennis Kroon met actieve veteraan en post actieve veteraan - over opoffering; Studenten van MBO klas bezoeken plekken over de impact van de Slag om Arnhem vormen hun eigen mening op de lessen zijn die zij mee willen nemen de toekomst in.

Oorlog laat een indruk achter. Daar is de provincie zich van bewust en daarom vindt Gelderland dit thema belangrijk. Met verschillende programma’s krijgen de toenmalige verschrikkingen een plek. Ook in 2021.

Vrijheid-gedeputeerde Peter van ’t Hoog; “We kunnen de herinnering levend houden. Maar we gaan een stapje verder. Want met het programma Vrijheid denken we na over de waarde daarvan. En de keuzes die we nu maken.”

Een gezichtsbepalend, groot Gelders evenement is Bridge to Liberation 2021. Verschillende personen delen hun verhalen over de impact van oorlog en leven in vrijheid in het nu met ons. Opnieuw dit jaar niet aan de aan de voet van de historische John Frostbrug, maar wel heel dichtbij, vanuit Musis Arnhem. Door iedereen ‘on screen’ via livestream of op televisie via Omroep Gelderland te zien op vrijdag 17 september 2021.

Dionne Stax neemt ons mee in een avond vol

Kijk op vrijdag 17 september 2021 om 20.30 uur naar Bridge to Liberation op televisie bij TV Gelderland of op een ander scherm via Livestream op www.bridgetoliberation.nl

ij

Gedeputeerde Peter van ’t Hoog bij het Jacob Groenewoudplantsoen naast de John Frostbrug in Arnhem.

M

U itg ev er DH

M

DH

U itg ev er

ij

De activiteiten van programma Gelderland Herdenkt lopen door tot 1 juli 2022. We geven hiermee de regio’s Achterhoek, Veluwe en Rivierenland de ruimte om de eerder geplande activiteiten en evenementen alsnog uit te voeren. Inmiddels is ook het programma Vrijheid van start gegaan. Gelderland wil met dit thema de tussenliggende jaren tot het kroonjaar 2024-2025 (80 jaar vrijheid) zichtbaar zijn en goed invullen.

Het programma Vrijheid is breder dan het programma Gelderland Herdenkt. Vanzelf is er ruime aandacht voor de veteranen. Door in te zoomen op de oudstrijders die tegen nazi-Duitsland hebben gevochten, worden we ons meer bewust van de waarde die bevochten vrijheid ons brengt. Maar er is ook oog voor de veteranen van nu, democratie, politiek en vrije meningsuiting. Dit alles om de naoorlogse generatie bewust te maken van onze vrijheid.

M DH

M DH

De inwoners van Gelderland kunnen dit jaar op twee manieren stilstaan bij de Tweede Wereldoorlog. De provincie heeft namelijk twee programma’s waarin uitgebreid wordt stilgestaan bij de grote waarde van vrijheid. Vrijheid hebben we hoog in het vaandel staan en dat is niet vanzelfsprekend.

BELEEF DE AIRBORNE EDE-MAAND Ede gaat voor een Airborne Ede-maand. In september staan drie grote herinneringsevenementen gepland, die verbonden worden door culturele en educatieve dropzones. Daarmee staat Ede stil bij het verhaal van de Airborne luchtlandingen van 1944: Airborne, op weg naar de vrijheid! Voor jong tot oud: herdenken, beseffen en beleven. Van een speciale veteranenavond en de Airborne Luchtlandingen en Herdenking tot een klassendag, muziek, films, tentoonstellingen en een groot Pegasus Wandelfestival.

Culturele en Educatieve Dropzones

27 augustus 2021 Centrum, Ede

18 september 2021 Ginkelse Heide, Ede

September 2021 Ede en omstreken

Pegasus Wandelfestival ‘Airborne, op weg naar Vrijheid’ 25 september 2021 Akoesticum, Ede

filmmaand in Pathé. Voor kinderen zijn er speciale voorstellingen, een kinderfestival en een klassendag waarbij ze kennismaken met veteranen. Ook is er een gratis doeboekje met opdrachten rond het verhaal van de Airborne. U vindt het volledige en actuele programma op www.ede.nl/airborne.

ev e

rij

Zaterdag 18 september: Airborne Luchtlandingen en Herdenking. Een kleinere editie in omvang en toegang dan andere jaren, maar niet minder bijzonder.

Zaterdag 25 september: Pegasus Wandelfestival.

Beleveniswandelingen over moed en verzet.

itg

VLAG Eer de helden van 1944 ook door de speciale Airborne Ede vlag uit te hangen. Bestellen kan via www.airborneherdenking.nl. Of koop hem bij een van de verkooppunten in gemeente Ede, kijk voor een lijst op www.ede.nl/airborne

U

DROPZONES Tijdens de hele maand zijn er (muziek)voorstellingen, exposities en streetart en een Pegasus Battlefieldtour. De fototentoonstelling Toen en Nu op de Ginkelse Heide is terug, net als de Airborne

DH

M

DH

U

ER ZIJN DRIE GROTE HERINNERINGSEVENEMENTEN: Vrijdag 27 augustus: Heideweek Airborne Avond met het Orkest Koninklijke Luchtmacht. Gemeente Ede nodigt haar veteranen uit voor deze speciale avond.

Airborne Luchtlandingen en Herdenking

M

itg

ev e

rij

Natuurlijk is het programma afhankelijk van de dan geldende maatregelen, maar een deel van de activiteiten is online of is online live te volgen.

Via onze kanalen wordt de da geldende informatie gedeeld, zoals toegangsregels bij de luchtlandingen en herdenking.

Heideweek Airborne Avond

ALTIJD AL DANSEN/OF MUZIEKLES WILLEN VOLGEN? Dit is je kans!

AIRBORNE KRANT

DH

Aanmelden kan via: planning@ritmiek.nl onder vermelding van actiecode: AIRBORNE

M

M

DH

U

Zit jij hier binnenkort?

Ga voor meer informatie naar www.cityden.com/vakantieineigenland

U

itg

itg

ev

ev

er

ij

er ij

Meld je snel aan voor een GRATIS proefles voor seizoen 2021/2022 bij Ritmiek Dans en Muziek!

Pagina 39

U itg ev er ij M DH

M DH

U itg ev er ij

Stichting Hulp in Huis Nederland

De thuishulp die ontzorgt (WMO)

Gemotiveerde collega’s gezocht!

M

M

DH

DH

U itg ev er

U itg ev er

ij

ij

Zorg op maat Een vaste medewerker Kwaliteit en aandacht op nummer 1 Meer dan 20 jaar ervaring Geen wachtlijsten

Onze thuishulp staat voor u klaar!

Bel 0316 342006 of mail naar info@hulpinhuis.eu

www.hulpinhuis.eu Zevenaar• Westervoort • Duiven • Arnhem • Den Helder

rij

rij

Dankbaarheid voor het redden van zovele levens door vaak totaal onbekenden.

ev e

ev e

Dankbaarheid voor jarenlange wederopbouw.

itg

U

DH

DH

U

itg

Trots. Trots op een inmiddels weer prachtige stad met zijn mooie monumenten en vooral de prachtige Eusebius. Geliefd middelpunt van Arnhem.

M

M

Trots op vrijheid. In vele diversiteiten. Zijn wie we mogen zijn, zonder juk van overheersing, verbod op meningsuiting of levensovertuiging en dwang.

1940 - 2021

Dat we ons leven in mogen richten zoals we willen.

Oorlog. Waanzin. Arnhem totaal verwoest. Alle inwoners hun stad uit.

Omliggende dorpen die zoveel mogelijk mensen opvingen. Ontreddering.

Boosheid. Verdriet. Maar ook hoop. En menselijkheid. Ervaren dat je medemens voor je klaarstaat.

Daarom herdenken we ieder jaar weer diegenen die dit mogelijk gemaakt hebben. Door bloemen bij oorlogsgraven te leggen, momenten van stilte te houden, bijeenkomsten organiseren en vele andere mogelijkheden om te danken en te gedenken.

Moed. Dappere mensen die bleven vechten. Met gevaar voor eigen leven.

Voor een volk wat ze niet kenden. Maar ze waren er. Voor hun medemens.

M

DH

ev

itg

U

U

itg

Dankbaarheid voor al diegenen die hun leven gaven of hun leven in gevaar brachten om vrijheid terug te krijgen. Om de waanzin te stoppen. En eindelijk weer hoop en licht in de duisternis brachten.

Birgit Boer, dit evenement. Door dit stuk te schrijven. En de lezer vooral wil meegeven dat we mogen genieten van het leven. En er altijd mogen zijn voor anderen. In goede en slechte tijden. Want op alle levenspaden is er verdriet en vreugde. Maak iets van uw levenspad. Samen met uw medemens. Zodat ook uw voetstappen nooit vergeten worden.

DH

ev

Nu, zoveel jaren later, is er dankbaarheid.

M

er

ij

er ij

In Arnhem en omstreken doen we dit door de Airborne Wandeltocht te organiseren. De grootste eendaagse wandeltocht ter wereld. Zo laten we Leed, vernieti gde levens, incomplete families. Verwoesti ngen, plunderingen. zien dat wij, anno 2019, nog steeds niets zijn vergeten. En nog steeds in Maar toch bleef daar alti jd de wil om te overleven. Door te gaan. En de dankbaarheid in vrijheid mogen leven. draad weer op te pakken.

Het is van groot belang dat wij blijven herinneren. Daarom sponsor ik,

Birgit Boer | Telnr: 06-18885382 | Email:birgit@lucia-uitvaartzorg.nl