Bevrijdingskrant beekdaelen by MDH Uitgeverij

deBevrijdingsCourant Editie 1 Uitgave: Schepenbank Beekdaelen Realisatie: MDH Uitgeverij - info@mdh-uitgeverij.nl

Beekdaelen

Uitgave mei 2019 Concept en ontwerp: T-Force Communiciatieburo

BevrijdingsFestival Beekdaelen 1944 - 2019

Centrum Oirsbeek

5 mei 2019

herdenking 75 jaar bevrijding

Presentatie WOII voertuigen Naoorlogse militaire voertuigen Markt Oirsbeek Hedendaagse militaire voertuigen m.m.v. U.S. Army Eygelshoven Sportvelden Oirsbeek Parade met schutterijen, muziekkorpsen en militaire voertuigen door Oirsbeek Tentoonstelling 75 jaar bevrijding in Schepenbank

daelen Bevrijdingsfestival Beek

n daele l Beek estiva f s g jdin Bevri

len l Beekdae gsfestiva Bevrijdin

Bevrijd ingsfes tival Bee kdaelen

Bevri jding sfest ival B eekda elen

Bevrijdingsfesti val Beekdaelen

G N A G E TO

S I T A R G

kdaelen tival Bee ingsfes Bevrijd

Oirsbekerweg 2a - Oirsbeek

Platteg ond + prograrm pagina ma 7

DE SCHEPENBANK.NL Makro Nuth Thermiekstraat 15

HET WORDT EEN MOOIE BBQ EEN MOOIE BBQ-ZOMER Als ondernemer heb je al meer dan genoeg zaken aan je hoofd. Daarom zijn wij er om jou te ondersteunen en te ontzorgen, want Makro is partner voor ondernemend Nederland. Al onze medewerkers zijn met passie bezig om een professionele partner voor ondernemers te zijn. Sta je ingeschreven bij de Kamer van Koophandel? Dan zijn wij er voor jou. Zo vind je bij ons o.a. een compleet food- en non-foodassortiment van meer dan 32.000 producten één dak. Zo zijn wij ook groot en succesvol in BBQ zaken. Het maakt niet uit hoe je wilt grillen: van kamado’s en smokers tot gasbarbecues. Of wat je wilt grillen: vers vlees, vis, groenten of fruit. Bij Makro vind je alles voor jouw barbecue! Makro Nuth Thermiekstraat 15 6361 HB Nuth

Raadhuisstraat 29, 6438 GZ Oirsbeek

de BevrijdingsCourant Beekdaelen Voorwoord Burgemeester Beekdaelen Het jaar 2019 staat in Beekdaelen vaak in het teken van “primeurs”. In een gloednieuwe gemeente gebeurt veel voor de eerste keer. Zo ook het allereerste bevrijdingsfestival Beekdaelen, waar ik u graag allen hartelijk voor welkom heet. Maar dat is niet het enig dat dit jaar bijzonder maakt. Dit is ook het jaar van 75 jaar bevrijding in Limburg. Sinds de Bevrijding, is inmiddels driekwart eeuw verstreken, en dat betekent dat er steeds minder mensen zijn die de bevrijding zelf bewust meegemaakt hebben. Daarmee ligt de vergetelheid op de loer. Het is daarom belangrijk dat wij met zijn allen de herinnering levend houden; dat wij herdenkingen organiseren waarin dankbaarheid, bezinning en feest bij elkaar komen. Elke nieuwe generatie moet meegenomen worden in deze tradities en leren over hun oorsprong. De verschrikkingen uit WOII mogen nooit vergeten worden en vrijheid mag nooit als vanzelfsprekend gezien worden.

Het is mooi te zien dat er zo veel mensen zijn die zich met hart en ziel inzetten voor de vieringen rond 4 en 5 mei. Mijn dank gaat dan ook uit naar deze vrijwilligers. Maar herdenken doen we niet alleen nu. Het is iets van alle tijden en alle plaatsen. Eerder dit jaar werden er in Beekdaelen negen zogeheten Stolpersteine geplaatst. Het project Stolpersteine is een initiatief van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig, die overal in Europa Stolpersteine (letterlijk ‘struikelstenen’) legt op plekken waar slachtoffers van de Holocaust hebben gewoond. In de steen is door de kunstenaar de naam, geboortedatum en plaats/jaar van overlijden gestanst. De Stolpersteine vormen een tastbare herinnering aan slachtoffers die

nooit terugkeerden uit de concentratieen vernietigingskampen. Maar gelukkig kunnen we zeggen dat aan die verschrikkingen 75 jaar geleden een eind is gekomen. Daarom is het vandaag feest. We vieren onze bevrijding. En ik kan u zeggen, de organisatie van het bevrijdingsfestival heeft kosten noch moeite gespaard om u een geweldig programma aan te bieden. U kunt heel veel militaire voertuigen bewonderen, zowel voertuigen uit de tijd van de Tweede Wereldoorlog als naoorlogse voertuigen. Een selectie hedendaagse militaire voertuigen maakt de presentatie compleet. Ook nodig ik u uit de tentoonstelling 75 jaar bevrijding in de Schepenbank te bezoeken. En vergeet ook niet de parade om 14.00 uur, dat belooft een mooi schouwspel te worden. Ik wens u allen een mooie, feestelijke dag! Bas Verkerk, wnd Burgemeester Beekdaelen

Voorwoord Ambassadeur van de Verenigde Staten van Amerika

SY THE HA

Zoals alle Amerikanen ben ik bijzonder onder de indruk van de talrijke Nederlandse inspanningen om hen te bedanken die dit land bevrijd hebben van het juk van de Tweede Wereldoorlog.

Wij zijn dankbaar voor de toewijding van een zo’n breed en divers deel van de Nederlandse samenleving om deze herinnering levend te houden, en om deze door te geven aan de volgende generatie. Nederlandse families en vrijwilligers hebben de graven geadopteerd van de 10.023 gevallen soldaten die op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten herdacht worden. Vorig jaar waren persoonlijke foto’s te zien van bijna 6.000 van deze soldaten tijdens het Faces of Margraten eerbetoon. Inmiddels is dat aantal foto’s al toegenomen tot 6.250. Op 12 September 1944 kwamen de eerste Amerikaanse bevrijders van de 30e Infanterie divisie (de “Old Hickory”) Limburg binnen via Mesch. Zij zouden het grootste deel van de provincie in de daaropvolgende twee maanden bevrijden. De meeste dorpen die sinds dit jaar deel uitmaken

deschepenbank.nl

van de gemeente Beekdaelen werden ook in deze periode bevrijd. Behalve grote delen van Limburg, Zeeland en Brabant moest de rest van Nederland echter nog een zware hongerwinter doormaken voordat zij bevrijd werd van de bezetting door Nazi-Duitsland. Mijn ouders woonden toen nog in Groningen. Zij herinnerden zich nog lang daarna de moeilijkheden van deze donkere dagen. Zij leerden mij echter ook om de Amerikanen te respecteren die bereid waren om hun eigen leven op te offeren voor de vrijheid van onbekenden in het verre Europa. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht onze alliantie om tirannie omver te werpen en om de kernwaarden van het vrije Westen te beschermen. Deze waarden waren vrijheid, democratie, en de zekerheden van de rechtsstaat. 75 jaar later verbinden deze waarden nog steeds onze trans-Atlantische gemeenschap, terwijl we ook nieuwe en onverwachte bedreigingen ontwaren. Door onze vrijheid in dit herdenkingsjaar te vieren tonen we echter aan nog steeds vierkant achter deze waarden te staan. Zij waren en zullen altijd de moeite van het verdedigen waard blijven. In de naoorlogse jaren ondervonden Europa en de Verenigde Staten een lange periode van ongekende bloei. Internationaal beleid uit die tijd, zoals het Marshall Plan en de oprichting van de NAVO, hielp

om een ongezien niveau van vrede en welvaart te creëren dat al meer dan zeventig jaar standhoudt. Dit succes toonde de kracht van de trans-Atlantische relatie. Vertrouwen in deze samenwerking is ook een van de redenen dat de NAVO lidstaten, inclusief Nederland, in 2014 overeenkwamen om hun defensie uitgaven te verhogen. De lidstaten beloofden aan elkaar in Wales om elk hun eigen deel te doen om de veiligheidskosten zo eerlijk mogelijk te delen. Laten we daarom de lessen uit de geschiedenis niet vergeten, terwijl we herdenken. Zoals we in Amerika zeggen: “Freedom is not free”. Ik ben diep geroerd door de tomeloze inzet van de Nederlandse bevolking om nieuwe generaties bekend te maken met het verhaal van de gedeelde opofferingen die 75 jaar geleden zijn gemaakt om dit land te bevrijden. Ik kijk uit naar dit komende speciale herdenkingsjaar, waarin we kunnen vieren wat we samen hebben bereikt in de periode 1944-1945, wat we sindsdien hebben opgebouwd, en wat we samen nog zullen bereiken in de komende jaren. Pete Hoekstra Ambassadeur van de Verenigde Staten van Amerika

hotel brasserie restaurant

gespecialiseerde fysiotherapie - individuele sportbegeleiding - leefstijladvies op maat

“Bewegen begint met vrijheid, toch?”

Gastvrij genieten met een zachte G in “ozze” hoeskamer van Brunssum! Ook voor een aangenaam hotelverblijf

Uit ervaring is gebleken dat bewegen op laagdrempelig niveau in combinatie met sociale contacten en plezier als uitgangspunten leidt tot duurzaam bewegen. Onder begeleiding van een bewegingsdeskundige of fysiotherapeut is het mogelijk om op een veilige en verantwoorde manier aan de slag te gaan met sport op individueel niveau of in groepsverband. Hoe staat het met uw bewegingsvrijheid? Neem contact op voor meer informatie of kom langs voor een proeﬂes of kennismaking!

Kerkstraat 5 • 6441 BA Brunssum • Telefoon 045-525 27 75 www.restaurant-bronsheim.nl • info@restaurant-bronsheim.nl

Dorpstraat 63, 6438 JT Oirsbeek | 046 457 00 60 | info@healthplus.nl

de BevrijdingsCourant Beekdaelen Ardennen offensief

Old Hickory

Heemkunde

In 2019 is het 75 jaar geleden dat de bevrijding van Nederland begon. Op 12 september 1944 trokken de geallieerden het dorpje Mesch binnen. Limburg werd bevrijd door het Engelse, Amerikaanse en Canadese leger (geallieerden). De opmars van de geallieerden werd gestopt, waardoor Nederland boven de rivieren langer op de bevrijding moest wachten. De daarop volgende hongerwinter maakte meer dan 20.000 slachtoffers. In het voorjaar van 1945 slaagde de pogingen om het Duitse leger te verslaan. Op 5 mei 1945 gaf Duitsland zich over en was heel Nederland bevrijd.

De Amerikaanse 30e Infanteriedivisie, bijgenaamd The Old Hickory, was een infanteriedivisie van het Amerikaanse leger, die van 1917 tot 1974 bestond.

Jo Schoonbrood is sinds 1990 voorzitter van de Vereniging Historie. Tot 1980 hield deze club van enthousiaste vrijwilligers zich bezig met het bewaken van de geschiedenis van Schinnen. In 1982 kwamen Oirsbeek en Amstenrade daarbij. Sinds 2019, met de komst van de fusiegemeente Beekdaelen, is het werkgebied nog veel verder uitgebreid.

In Nederland was de Old Hickory in 1944 onder andere verantwoordelijk voor de Bevrijding van Maastricht en een groot deel van Zuid-Limburg. In België speelde de divisie een belangrijke rol bij het Ardennenoffensief.

“Wij proberen de verhalen van de mensen in onze omgeving op te tekenen om ze voor het nageslacht te kunnen bewaren. Er is in de loop der tijd heel veel materiaal opgeslagen, tegenwoordig proberen we zo veel mogelijk te digitaliseren”, vertelt Jo Schoonbrood.

Nederland viert jaarlijks op 5 mei de bevrijding. Dat is de reden om in Beekdaelen dit jaar 75 jaar bevrijding te vieren. Met een groot festival dat in het teken van vrede en verzoening zal staan, met exposities en een groot defilé met militaire voertuigen, muziekkorpsen en schutterijen.

“Voor wat betreft de uitbreiding van onze werkzaamheden moet dat nog blijken. In de kernen die nu ook tot de nieuwe gemeente Beekdaelen behoren zijn ook andere heemkunde groepen actief. We moeten kijken hoe we in de toekomst tot een goede samenwerking kunnen komen.”

De festiviteiten worden georganiseerd door De Schepenbank en vinden plaats in Oirsbeek, gemeente Beekdealen.

Bezoek het streekmuseum in de Etzenrader Hoeve, Etzenrade 11 in Jabeek. Voor meer informatie historie-schinnen.nl.

Stolpersteine Sinds 14 maart jongstleden heeft Beekdaelen 11 Stolpersteine. Deze ‘struikelstenen’ vormen een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het is een over geheel Europa verspreid monument voor de slachtoffers van het nationaalsocialisme. Demnig plaatste de stenen in Beekdaelen persoonlijk, met hulp van een ambtenaar en onder het toeziend oog van een aantal betrokkenen, waaronder de Vereniging Historie.

Demnig brengt gedenktekens aan op het trottoir voor de vroegere woonhuizen van mensen die door de nazi’s verdreven, gedeporteerd, vermoord of tot zelfmoord gedreven zijn. Stolpersteine herinneren aan Joden, Sinti en Roma, politieke gevangenen, dienstweigeraars, homoseksuelen, Jehova’s getuigen en gehandicapten.

Op de stenen zijn, in een messing plaatje, de naam, geboortedatum, deportatiedatum, plaats en datum van het overlijden gestanst.

De kunstenaar noemt ze Stolpersteine omdat je erover struikelt met je hoofd en je hart, en je moet buigen om de tekst te kunnen lezen.

Wilfred en Patricia van den Hout

045-5212004 BHV - VCA - EHBO - AED - Brandwachten Veiligheidswachten - Brandblussers - CO melders EHBO koffers - Noodverlichting - RI&E

24 uur per dag bereikbaar

KEURMERK PERSOONLIJKE UITVAART

Kathagen 10 6361 HG Vaesrade/Nuth

www.uitvaartcentrum-vandenhout.nl

GEfElIcItEeRd! GEfElIcItEeRd! IEdErE JaRiGe jOb IEdErE JaRiGe jOb 20% kOrTiNg 20% kOrTiNg oP VeRs gEbAk oP VeRs gEbAk Spelregels: Jumbo.com/verjaardag

Spelregels: Jumbo.com/verjaardag Jumbo, Oirsbeek, Markt 20

Voor de leukste kinderfeestjes met echte pony’s, de meest complete all-in arrangementen! De gezelligste verjaardagen, de mooiste trouwdagen, en voor alle andere dingen die gevierd mogen worden !

Putstraat 58, 6361 DK Nuth Limburg | info@haversack.nl | 06-51324571 | www.haversack.nl

SCHADENET KOENEN VOOR AL UW AUTOSCHADES HEERLEN: BREUKERWEG 178 | 045-5281515 GELEEN: HOFDWARSWEG 61 | 046-2060300 MAASTRICHT: WEERHUISWEG 7 | 043-2050000

www.schadenet.nl Schadenet Koenen Geleen

de BevrijdingsCourant Beekdaelen

Â?

GRATIS

TOEGANG

Â?

Â? Â?

Â Â?Â? Â&#x20AC;

Â?Â? Â

Â? Â? Â?

Programma 5 mei 10.00 u Presentatie WOII voertuigen Naoorlogse militaire voertuigen Markt Oirsbeek

WOII Camp, Hedendaagse militaire voertuigen m.m.v. U.S. Army Eygelshoven Sportvelden Oirsbeek

Â Â?

deschepenbank.nl

14.00 u Parade met schutterijen, muziekkorpsen en militaire voertuigen door Oirsbeek 10.00 u Tentoonstelling 75 jaar bevrijding 17.00 u in de Schepenbank

Rass banden & autoservice Geleen Voor onderhoud-reparatie en banden ben u bij Rass Geleen aan het juiste adres. Of het nu gaat om een kleine- of grote beurt, APK, distributieriem, winter- of zomercheck, aircoservice of het vervangen van uw banden, wij doen het allemaal, goed en tegen een voordelig tarief. Ook het uitlijnen van uw voertuig behoort tot onze specialisaties. Wij zorgen dat uw auto in topconditie blijft!

Tel: 046-4745535

www.rass-geleen.nl info@rass-geleen.nl

de BevrijdingsCourant Beekdaelen Een bijzondere hobby

Restaureren van WOII voertuigen Marc en Romy Schoonbroodt hebben een opvallende, gezamenlijke hobby; het restaureren van militaire voertuigen uit de periode 40-45. Romy vertelt; “Wij gaan er voor om alles zo authentiek mogelijk te herstellen, maar het wordt natuurlijk steeds moeilijker om origineel materiaal te vinden.” Op de vraag hoeveel voertuigen ze al gerestaureerd hebben mengt ook Marc zich in het gesprek; “We hebben nu 12 voertuigen die helemaal gereed zijn. Dus eerst de body klaarmaken, dan opbouwen en voorzien van de juiste canvas doeken en militaire markeringen.” Er volgt een opvallend antwoord op de vraag wat er eigenlijk met die 12 voertuigen gebeurt. ”Die zijn puur voor ons privé. Verkopen willen we niet, daarvoor zit er te veel van onszelf in en bovendien maakt het aantal uren en het materiaal dat verkoop veel te duur wordt. Ik ga er regelmatig samen met mijn vrouw op uit om een stukje te toeren, steeds in andere wagens. Daarnaast doen we af en toe mee aan festivals zoals het Bevrijdingsfestival in Beekdaelen op 5 mei”, aldus Marc.

Pilotenhulp

Onderstaand artikel is een vrije samenvatting vanuit het Jaarboek 1994, oorlog en bevrijding, door dhr. Thei Erkens†.

Romy vult aan; “Naast de 12 voertuigen die klaar zijn, zijn we nog met een aantal voertuigen bezig. We zoeken alleen Amerikaanse, Engelse en Canadese voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. Als je goed zoekt is daar nog wel het een en ander van te vinden. We hebben de originele onderhoudsboeken van de meeste voertuigen. Daardoor kunnen we de restauraties ook zo nauwgezet uitvoeren.” Marc vertelt hoe zij aan hun materiaal komen; “Op internet vind je nog wel eens een oud wrak dat te koop wordt aangeboden. Als het interessant is gaan we even kijken. Omdat we een eigen metaalwerkplaats hebben kunnen we heel veel zelf opknappen. Maar ook het bezoeken van beurzen en speciale markten levert regelmatig materiaal op dat we nodig hebben.” Het is ooit begonnen omdat kennissen in hun omgeving al langer met WOII

Tijdbeeld van de bevrijding van Schinnen

Dagboek van huisarts Hermans “Pilotenhulp is geen vak. Pilotenhelpers waren er ineens, tegen wil en dank soms. Het waren geen stuntmensen... Lees dit artikel helemaal op: www.deschepenbank.nl/pilotenhulp/

Zodra begin september 1944 berichten binnen sijpelen over de onstuitbare opmars van de Geallieerden richting bezet Limburg, houdt huisarts H.J. Hermans, sr. arts een

materiaal bezig waren. Romy; “Het zag er allemaal mooi en imposant uit en toen zijn we zelf ook langzaam begonnen. Het virus heeft inmiddels goed toegeslagen want we zijn er samen eigenlijk iedere dag mee bezig.” Marc; “We maken ieder jaar een paar restauraties af. Het aantal voertuigen loopt dus langzaam op. Nu staat alles nog in de loods, maar dat is niet ideaal. We zijn bezig met de aankoop van een loods die we helemaal gaan inrichten om de wagens goed te kunnen stallen. Zie het als een klein museum. Maar dan wel een museum waar we geen bezoekers ontvangen.” “Nou ja, misschien en enkeling die echt interesse heeft. Voor de rest is de nieuwe loods vooral voor onszelf bedoeld, zodat we nog meer kunnen genieten van de geslaagde restauraties.” dagboek bij. In augustus 1994 wordt dit dagboek bewerkt door dkt. H. Hermans jr. Onderstaand een selectie van de inhoud van dit dagboek, met als hoogtepunt de bevrijding op 18 september als de eerste tank van de Amerikanen onder het viaduct van Schinnen verschijnt, met dank aan Vereniging Historie Schinnen en Hans... Lees dit artikel helemaal op: www.deschepenbank.nl/dagboek/

Geleen exclusieve woning- en projectinrichting in Brunssum

LENTE TOPPERS tot 31 april

Woonfabriek Jos Dirkx Jos Dirkx Brunssum

deschepenbank.nl

VOOR DE DOE HET ZELVER BIJ AANKOOP LAMINAAT GRATIS PLINTEN OF ONDERVLOER OF GRATIS LEGGEN EN GRATIS BEZORGING*VRAAG NAAR DE VOORWAARDEN

Hofdwarsweg 69 Heugerstraat 1

Geleen Brunssum

TEL: 046 - 475 7670 TEL: 045 - 525 5000

Advertorials

Rass banden & autoservice

Aan de Mert

Rass banden & autoservice onderscheid zich al 24 jaar door de enorme kennis op het gebied van banden en velgen die we vakkundig monteren op uw auto. Ook uitlijnen en balanceren behoort tot onze specialisaties.

Onze winkel Aan de Mert is gevestigd in een pand, dat oorspronkelijk diende als boerderij. Het oudste deel dateert van vroeg 18e eeuw. Het ligt in het centrum van Oirsbeek, een van de mooi(st)e kerkdorpen in de moderne gemeente Beekdaelen.

Wij leveren banden voor: personenwagens / bestelwagens / caravans / campers / bedrijfswagens /bussen en industrievoertuigen. Ook verzorgen wij het opslaan van zomer- en wintersets in ons bandenhotel. Daarnaast kunt u bij ons ook terecht voor onderhoud en APK, en o.a. • GROTE BEURT • UITLATEN • REMMEN • DISTRIBUTIERIEM • KOPPELING • AIRCOSERVICE • WIELOPHANGING-STUURHUIS enz…enz….

Laat u bij ons een grote beurt uitvoeren dan is de APK geheel GRATIS ! SPECIALE KONINGSDAG-ACTIE: Lever vóór 31 Mei 2019 onderstaande bon bij ons in en krijg vijfentwintig euro korting op een grote beurt.

Deze regio, en ook het kerkdorp Oirsbeek, heeft geleden in de tweede wereldoorlog. Wie kent bijvoorbeeld de foto’s niet, van alle paarden op de markt, die in beslag genomen werden door de Duitsers aan het begin van de oorlog.

€25,- KORTING OP EEN GROTE BEURT Geldig t/m 31 mei 2019 info@rass-geleen.nl / 046 - 4745535

Toch is Oirsbeek er, vergeleken met veel andere regio’s en gemeenten in het land, goed vanaf gekomen in die periode. Uit dankbaarheid werd in 1946, als

geschenk van de Oirsbeekse bevolking, de Fatimagrot, ook bekend als Mariagrot gebouwd. Deze ligt nog steeds aan het begin van de Holleweg en vormt een oase van rust. Mooi om stil bij te staan bij de viering van 75 jaar vrijheid.

de BevrijdingsCourant Beekdaelen America-Europe Friendship Association (AEFA) Arthur Philip Lieuwen is voorzitter van deze bijzondere netwerkorganisatie. Het doel is het promoten, stimuleren en versterken van de sociale, culturele en vriendschappelijke banden tussen Amerika, Europa en Nederland. Waarom steekt iemand zoveel tijd in het samenbrengen van verschillende internationale organisaties en landen en met welk doel? “Ik doe dit omdat ik het leuk vind en omdat het een uitdaging blijft om te verbinden en het netwerk uit te breiden”, zegt voorzitter Lieuwen. “De AEFA is voorgekomen uit het Nederland-Amerika Instituut als een soort progressie zeg ik weleens. Ik heb in mijn actieve loopbaan bij EuroControl vaak internationale netwerken opgezet en daardoor lidstaten en organisaties dichter bij elkaar weten te brengen. Eigenlijk doe ik dat nog steeds, nu met in mijn achterhoofd dat de verbondenheid van Europa met Amerika onmisbaar is. Maar ook op de enorme schaal van de wereld zie je dat samenwerking tussen werelddelen onmisbaar is.” Geopolitiek gezien is er steeds meer samenwerking nodig. Kijk naar de toenemende belangrijkheid van China voor de wereldeconomie. Of luister naar de discussie over Russisch aardgas. En wie droomt er niet van eindelijk vrede en stabiliteit in het Midden-Oosten. De wereld komt steeds dichter bij elkaar, verhoudingen worden belangrijker. Dichter bij huis valt op dat in onze regio veel grote internationale organisaties zijn gehuisvest. USAG Schinnen USAG in Schinnen is een ondersteunend garnizoen van de NAVO. Het United States Army Garrison Schinnen is een Amerikaanse bevoorradingsbasis. De basis werd na de sluiting van de mijnen begin jaren 1970 opgericht op de plaats van de voormalige schacht van de staatsmijn Emma. Tot 2005 heette deze basis “254th Base Support Battalion Schinnen”. In Europa bestaan 21 van dergelijke bases en de basis in Schinnen is de enige in Nederland. USAG zal nog dit jaar verhuizen naar Brunssum.

deschepenbank.nl

NAVO De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) ook bekend onder de Engelse term NATO, North Atlantic Treaty Organisation. De NAVO is een na de Tweede Wereldoorlog opgerichte organisatie ter ondersteuning van het Noord-Atlantische Verdrag. Het NAVOhoofdkwartier is gevestigd in de Brusselse deelgemeente Haren. JFCBS Brunssum Allied Joint Force Command Headquarters Brunssum is een van de twee militaire Operationele Commando’s binnen de NAVO, samen met JFC Headquarters Naples in Italy. Vanuit JFCBS worden de ISAF acties in o.a. Afghanistan aangestuurd. Daarnaast kent het hoofdkwartier het zogeheten “Military Cooperation Programme”, waar onder leiding en verantwoordelijkheid van het hoofdkwartier militair personeel van NAVO Partnerlanden training en “familiarisation” cursussen geven aan militair personeel van niet-NAVO landen. De internationale staf in Brunssum telt zo’n 900 man personeel uit 26 van de 28 NAVO landen te weten Albanië, België, Bulgarije, Canada, Kroatië, Denemarken, Duitsland, Estland, Frankrijk, Griekenland, GrootBrittannië, Hongarije, Italië, Letland, Litouwen, Nederland, Noorwegen, Polen, Portugal, Roemenië, Slovakije, Slovenië, Spanje, Tsjechië, Turkije, en de Verenigde Staten. Daarnaast werken er nog eens zo’n 600 mensen in Brunssum bij NAVO organisaties zoals NCIA, NAPMA and de AFNORTH International School. Coast Guard Schinnen De US Coast Guard Activities Europe is onderdeel van de NAVO en is sinds 1995 in Schinnen (Beekdaelen) gevestigd. Dit onderdeel houdt zich bezig met inspectie van de scheepvaart, het onderzoeken van scheepvaart ongevallen en het beveiligen en bewaken van havens. Het werkgebied is Europa, het Midden-Oosten en Africa. US Coast Guard Activities Europe zal nog dit jaar verhuizen naar Brunssum. AWACS Geilenkirchen Het Airborne Warning And Control System (AWACS) is een luchtmobiel, op radar gebaseerd verkennings-, commando-

voerings- en communicatiesysteem. In Limburg zijn de bekende vliegtuigen met hun opvallende ronddraaiende schotel op de romp een bekende verschijning. De basis (Main Operating Base) van het NAVOAWACS werd in 1978 opgericht in Geilenkirchen, vlak bij de Nederlandse grens.

Hulp aan het verzet Vanaf begin 1941 was de Duitse vijandigheid vooral gericht tegen de joden. Eind juni 1942 waren alle voorbereidingen getroffen om met de deportatie van de joden te beginnen. Veel joden verzetten zich tegen vrijwillige deportatie en de razzia’s begonnen met alle ellendige gevolgen van dien. Velen benamen zich van het leven. Anderen probeerden onder te duiken. De Duitsers begonnen ook vanaf het begin van de oorlog druk uit te oefenen op de werklozen. Wie werkeloos was moest naar Duitsland om te werken in het kader van de “Arbeitseinsatz”. Vooral vanaf 1943 toen de situatie voor Hitler steeds penibeler werd, waren razzia’s voor de “Arbeitseinsatz” aan de orde van de dag. Ook hier gold, dat onderduiken vaak nog het enige was om jezelf te onttrekken aan de dwangarbeid. Verzet kreeg niet alleen vorm door joden en werklozen onderdak te bieden, er ontstond een spontaan netwerk om de onderduikers van eten te voorzien. Ook wisten mensen uit het verzet een goed contact op te bouwen met ambtenaren en bestuurders die belast waren met het opsporen van onderduikers. Dankzij de vertrouwensbasis konden zij regelmatig tijdig waarschuwen waar en wanneer een razzia gepland stond. Uiteindelijk hebben veel onderduikers hun leven te danken aan de burgers die met gevaar voor eigen leven hun huis openstelden en hun spaarzame voedsel deelden. Tot op de dag van vandaag komen er nog verhalen naar boven van burgers die onderdak hebben geboden in oorlogstijd, zonder dat iemand dat ooit gemerkt heeft. En zonder dat zij dat zelf aan de grote klok hebben gehangen…

B E E K DA E L E N V I E RT DE BEVRIJDING

Vrijheid is nooit vanzelfsprekend