Zuidingen juni 2013 by Trias

Zuidingen magazine over ondernemende mensen in het Zuiden

Kwartaaltijdschrift april  mei  juni 2013 Trias vzw  Wetstraat 89  1040 Brussel  P308487

Grenzeloos ondernemerschap T rias verwelkomt nieuwe partners S paren om te groeien Van straatventer tot one - stop partyshop ‘Dit lijkt wel de Boerenbond van 100 jaar geleden ’

beweging

Plattelandsvrouwen begrijpen plattelandsvrouwen Geitenboerin Veerle Minsaer getuigt op het Waterputtenfestival in Lichtaart over de projecten van Trias in Brazilië. Eind vorig jaar maakte Veerle deel uit van een KVLV-delegatie die in de zuidelijke deelstaat Paraná ontdekte hoe plattelandsvrouwen – dankzij de ondersteuning van Trias en zijn lokale partners – steeds meer kansen krijgen om een rendabele activiteit uit te bouwen. De getuigenis bracht een aardige som in het laatje. Hartelijk bedankt, Veerle! Wil ook jij Trias promoten in jouw gemeente? Aarzel dan niet om Lieselot te contacteren op 02/234. 37.52.

Onlangs kregen we bij Trias dit beeld in onze mailbox. De afzender: Punch Powertrain. Deze Limburgse producent van continu variabele transmissiesystemen steunt sinds 2011 de werking van Fademype, een lokale partner van Trias die het ondernemerschap stimuleert in El Salvador. De bedrijfsleiding van Punch Powertrain raakte onder de indruk van een getuigenis van Jorge, een jonge schrijnwerker die er dankzij de trainingen en begeleiding van Fademype in geslaagd is om een eigen bedrijf op te starten. Prompt bestelde de firma uit SintTruiden een houten bank bij Jorge. Intussen heeft het ambachtelijke meubelstuk een mooi plaatsje veroverd in het kantoor van ceo Cor Van Otterloo.

First Lady van Europese Unie aan boord bij Trias Trias heeft een nieuwe naam toe gevoegd aan haar beschermcomité. Geertrui Windels, de echtgenote van Herman Van Rompuy, heeft het aanbod van Trias aanvaard om een ambassadeursrol te vertolken. Eerder zegden ook al Piet Vanthemsche en Karel Van Eetvelt toe.

Guinese onderneemsters volgen markant op prikbord

Landelijke Gilden en Neos speuren in Ecuador

Sinds de uitreiking van de Womed Award Zuid draait het partnerschap tussen markant en de Guinese vrouwencoöperatie Coprakam op volle toeren. Dat de vrouwen van markant al een heleboel artikels en foto’s publiceerden, blijft in Guinee niet onopgemerkt, spijts de onbetrouwbare internetverbinding. “Alle leden vinden het hartverwarmend om vast te stellen hoeveel aandacht hun coöperatie krijgt. Op een prikbord in de winkel van de coöperatie hangen ze elk nieuw artikel dat bij markant verschijnt”, getuigt de lokale Trias-medewerkster Fomba Ousmane. x

Een delegatie van Landelijke Gilden en Neos trekt van 23 juni tot 4 juli door het Andesgebergte. Lieven Opsomer, Kurt Vets, Dorien Verrecht en Chris De Saveur gaan onder begeleiding van Trias lokale boerenorganisaties en ondernemersverenigingen besnuffelen. Dit studiebezoek is de voorbode van nieuwe partnerschappen. De ondernemende senioren van Neos blijven alleszins op vertrouwd terrein, want de voorbije jaren hebben ze al ervaringen uitgewisseld met Cordtuch, een ledenorganisatie die kleine boeren een graantje laat meepikken van het toerisme in het Andesgebergte. Voor Landelijke Gilden is het avontuur in Ecuador een primeur, want de voorbije vier jaar ging alle aandacht naar het partnerschap met de Congolese boerenfederatie Repam. Volg de studiereis op de blogs bijeenkomen.wordpress.com(Landelijke Gilden) triasneos.wordpress.com (Neos)

2

I nE db ietwo er gi ai na gl

Grootste onderscheiding Beste lezer, Onlangs hoorden we dat reportagemakers van de VRT hadden aangeklopt bij onze collega’s van Vredeseilanden. Met de bedoeling om een bijdrage te maken over de financiële transparantie bij goede doelen. Eerlijk gezegd waren we er niet helemaal gerust in. Niet dat we Vredeseilanden wantrouwen, integendeel. Hetgeen journalisten in de ether gooien, weet je echter nooit.

In de jaarlijkse beoordeling van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving heeft dat engagement een nieuwe recordscore van 96/100 opgeleverd. Daarmee laat Trias een resem gereputeerde ngo’s achter zich. Dit uitstekend resultaat danken we aan de maximale inzage in de financiële cijfers voor personeelsleden, donateurs, vrijwilligers en sympathisanten.

Maar het moet gezegd: de reportage in het programma ‘Voor hetzelfde geld’ schotelde de kijker vrij genuanceerde informatie voor. Een universitaire ontwikkelingsexpert legde uit waarom donateurs beter kiezen voor professionele ontwikkelingsorganisaties dan voor een goedbedoeld project van een nobele idealist uit de eigen kennissenkring.

Die financiële transparantie werpt enkel vruchten af voor Trias. Want wie zich eenmaal verdiept in onze werking, raakt snel overtuigd van de impact die we teweegbrengen in het leven van één miljoen kansarme ondernemers in het Zuiden.

“Trias geeft iedereen maximale inzage in zijn financiële cijfers”

Met oprechte dank voor uw engagement,

Natuurlijk besteden we een deel van onze inkomsten aan ondersteunende diensten die nodig zijn om projecten de juiste omkadering te geven. Het gaat om 12 procent van de totale uitgaven. Daar maken we bij Trias helemaal geen geheim van. Meer nog, voor Trias zijn de ethische aspecten rond fondsenwerving een prioritair aandachtspunt.

Colofon

In dit nummer

Trias verwelkomt nieuwe partners

Sparen om te groeien

Philippe Matthijs Voorzitter

Van straatventer tot one-stop partyshop

‘Dit lijkt wel de Boerenbond van 100 jaar geleden’

Trias – Network Development Department, tel 02/5480120 Rekeningnummer voor stortingen: BE45 7363 3333 3389 VU: Lode Delbare, Wetstraat 89, 1040 Brussel

3

Trias verwelkomt

nieuwe partners De nieuwe strategie van Trias heeft een grootscheepse operatie op gang gebracht. Onze tien overzeese regio- en landenkantoren sluiten momenteel overeenkomsten met meer dan tachtig nieuwe partnerorganisaties. Ook nieuw is dat het hoofdzakelijk gaat om boerenorganisaties en ondernemersverenigingen.

De voorbije jaren draaide de ontwikkelingsfilosofie van Trias rond lokale economische ontwikkeling. De regio- en landenkantoren orkestreerden in hun interventieregio’s een samenspel tussen een kleine honderd lokale partners met zeer uiteenlopend profiel: ngo’s, microkredietinstellingen en ledenorganisaties van familiale boeren of kleine ondernemers.

Sterke ledenorganisaties De strategienota 2013-2018 promoveert de ledenorganisaties tot motor van - lokaal verankerde economische vooruitgang. ‘We kiezen nu radicaal voor de versterking van boerenorganisaties en ondernemersverenigingen. Deze specialisatie zal

4

de efficiëntie van onze programma’s alleen maar ten goede komen’, zegt Patrick Eeckloo, diensthoofd van het Programs Coordination Department op het hoofdkantoor van Trias. De resolute keuze voor de versterking van ledenorganisaties komt niet uit de lucht vallen. De Vlaamse partnerbewegingen van Trias zijn stuk voor stuk ledenorganisaties die vanuit het middenveld een belangrijke bijdrage geleverd hebben aan de welvaart van onze regio. De appel valt dus niet ver van de boom. Maar er zijn nog meer redenen waarom Trias gaat focussen op de ondersteuning van ledenorganisaties. Gerenommeerde instellingen zoals het Internati-

onal Fund for Agricultural Development erkennen meer dan ooit het belang van sterke boeren verenigingen voor een duurzame verhoging van de wereldwijde voedselproductie. Bovendien maakt Trias deel uit van het internationale netwerk van AgriCord. Deze koepel bestaat uit ontwikkelingsorganisaties die – zonder enige uitzondering – de versterking van boerenorganisaties als kernactiviteit hebben. ‘Door ervaringen uit te wisselen, kunnen we heel veel van elkaar leren’, zegt Eeckloo.

‘Een organisatie die enkel voor het geld met Trias in zee wil, is eraan voor de moeite. Onze overzeese collega’s kunnen nieuwe partners juist inschatten.’ Nieuwe partners Om de strategische bijsturing van Trias tastbaar te maken op het terrein, moet het doorsnee profiel van de lokale partners in het Zuiden wijzigen. ‘In principe gaan we vanaf 2014 uitsluitend samenwerken met boerenorganisaties en ondernemersverenigingen. Plaatselijke ngo’s en microfinancieringsinstellingen gaan we enkel nog inschakelen indien ze een cruciale rol spelen in het versterkingsproces van die ledenorganisaties. Een voorbeeld is de microkredietbank Hofokam, die een echte dienstverlener is voor de boerenorganisaties die Trias ondersteunt in Oeganda.’

inspanning om in het zuiden van Oeganda ondernemende mensen te helpen niet efficiënt genoeg omdat het regiokantoor zich in het noorden van dat land situeert. En dus stopt Trias de samenwerking met zijn partners in het district Mbarara, ook al liepen de programma’s er voortreffelijk. En dan zijn er nog een aantal partners die onvoldoende vooruitgang boeken om het traject met Trias verder te zetten. ‘Geen enkele samenwerking is perfect’, zegt Eeckloo hierover. ‘Omdat we in tegenstelling tot sommige andere organisaties bewust investeren in eigen landen- en regiokantoren kunnen we programma’s en budgetten heel snel bijsturen. Daarom gebeurt het gelukkig maar heel zelden dat de samenwerking met een partner zo vierkant draait dat het project voortijdig moet stopgezet worden.’

Wikken en wegen Vanzelfsprekend is het belangrijk dat Trias bij de keuze van nieuwe partners niet over één nacht ijs gaat. De voorbije maanden hadden de medewerkers op de landen- en regiokantoren hun handen dan ook meer dan vol met het selectieproces van de nieuwe partners. In een eerste fase hebben ze het plaatselijke landschap aan boeren- en ondernemersorganisaties in kaart gebracht. Vervolgens hebben ze een aantal potentiële partners geselecteerd en bevraagd. ‘Een juiste partner vinden is een complex proces’, merkt Eeckloo op. ‘Het moet gaan om een ledenorganisatie die vanuit de lokale behoeften van ondernemende mensen echt nood heeft aan onze

Concreet betekent dit dat Trias tegen het einde van dit jaar afscheid neemt van een zestigtal lokale partners. Tegelijkertijd komen er meer dan tachtig nieuwe bij. ‘De cijfers zijn nog niet definitief. Maar de verwachting is dat het totaal aantal partners zal stijgen tot ongeveer 121 stuks, waarvan 74 boerenorganisaties, 15 ondernemersverenigingen en zes microfinancieringsinstellingen waar zowel boeren als ondernemers bij aangesloten zijn’, vertelt Eeckloo. Niet alleen het profiel bepaalt waarom sommige partners afgestoten worden. Om in elk land of regio de efficiëntie te maximaliseren, schrapt Trias een aantal interventiezones. Zo is bijvoorbeeld de

 Bijna twintig jaar na de val van het apartheidsregime

werken de ondernemersverenigingen in Zuid-Afrika nog altijd langs raciale scheidingslijnen. Samen met unizo wil Trias voortaan als draaischijf fungeren om de drie grootste organisaties van het land onderling te laten samenwerken, in het belang van kleine ondernemers.

Lees verder op pagina 6 >

5

> Vervolg van pagina 5

Tweerichtingsverkeer Of de geselecteerde partners ook inspraak krijgen in het programma van Trias? ‘Natuurlijk. Zo’n partnerschap is een participatief proces. Meer nog, onze ondersteuning staat volledig in functie van de plaatselijke noden. En eenmaal een overeenkomst getekend, is er permanent overleg tussen de partner en het lokale kantoor van Trias. Bovendien komen de diverse partners uit elke interventieregio regelmatig samen om de samenwerking met Trias te evalueren.’

‘Natuurlijk krijgen onze partners ook inspraak in onze programma’s. Onze werking staat volledig in functie van hun reële noden en behoeften.’  Nieuw is dat Trias in Burkina Faso vrouwen gaat onder-

steunen die de rijst van hun echtgenoten voorkoken en commercialiseren. De feedback van de klanten geven ze door aan hun mannen, zodat zij de rassenkeuze kunnen bijsturen in functie van de marktvraag.

ondersteuning. Organisaties die bijvoorbeeld enkel welgestelde leden toelaten, komen uiteraard niet in aanmerking. En wie alleen voor de financiële ondersteuning met Trias in zee wil, is er ook aan voor de moeite. Onze overzeese collega’s zijn erop getraind om potentiële partners juist in te schatten.’ Een factor waar ze ook rekening mee houden, is het groeipotentieel. Dat heeft te maken met de intrinsieke kwaliteiten van een partner, maar ook met de ruimere context. ‘We kiezen bewust voor ledenorganisaties in sectoren waar op economisch vlak toekomstmuziek in zit. Al staren we ons daar ook niet blind op’, nuanceert Eeckloo. ‘In regio’s waar er een tekort is aan grond of andere productiemiddelen is het niet uitgesloten dat Trias toch een partnerschap opstart met bijvoorbeeld een imkervereniging die de zelfontplooiing van vrouwen en jongeren mogelijk maakt.’

6

In de omgekeerde richting wil Trias de vooruitgang van elke partner op de voet volgen. Om de effectiviteit van de programma’s te meten, heeft Trias een instrument overgenomen van zijn Nederlandse zusterorganisatie Agriterra, de zogeheten profiling. ‘Op basis van acht parameters gaan we in de toekomst de evolutie van elke partner meten en evalueren. Het blijft natuurlijk delicaat om de vooruitgang van een partner exclusief toe te wijzen aan onze ondersteuning. Er zijn immers heel veel factoren die inwerken op een boeren- of ondernemersorganisatie’, besluit Eeckloo.

Wat u over de partners van Trias moet onthouden: ■■ in 2014 stijgt het totaal aantal lokale partners van 94 naar 121 stuks, een stijging met bijna 30 procent ■■ tegen eind dit jaar neemt Trias afscheid van een 60-tal lokale partners ■■ de nieuwe partners zijn overwegend boeren- en ondernemersorganisaties ■■ de programma’s voor de nieuwe partners worden samengesteld in functie van hun reële behoeften

Van straatventer tot

one-stop partyshop Wie in de volkswijken van Manilla een feestje organiseert, kan de regie zonder kopzorgen in handen geven van Vik en Elizabeth. Op maat van de klant zorgt het koppel voor alle mogelijke feestattributen: gaande van stoelen en tafels tot geluidinstallaties, decoratieve gebakjes en zelfs levensechte clowns. Dat de ondernemersvereniging Ka-Entrep hen op weg hielp, zullen ze nooit vergeten.

Hoe hebben we Ka-Entrep ondersteund in 2012? 1. Als financier

2. Als coach

Manilla is Brussel niet. In de Filipijnse miljoenenstad zijn de tewerkstellingskansen voor de stadsbewoners nog veel kleiner. Vele honderdduizenden proberen te overleven door een eigen bedrijfje op te starten. Voor motivatietrainingen, bedrijfsopleidingen, belangenbehartiging en adviesverlening kunnen starters terecht bij de ondernemersvereniging KaEntrep, een partner van Trias die een 400-tal kleine ondernemers steunt. In hun weinige vrije tijd, behoren Vik en Elizabeth tot de drijvende krachten achter Ka-Entrep. De voorbije jaren hebben ze hun vrienden, leveranciers, onderaannemers en buren aangespoord om ook lid te worden. Hoewel ze het zelf nog altijd niet breed hebben, vindt dit koppel het belangrijk dat andere ondernemende mensen dezelfde steun genieten als diegene die zijzelf kregen op het vlak van bedrijfsplanning, marketing en boekhouding.

Groeiend familiebedrijf Als tiener was Vik in de straten van Manilla al actief als schoenenpoetser en taartenverkoper. Dat hij in 1989 de ballonnenwinkel van zijn vader overnam, was dan ook geen verrassing. De jonge ondernemer breidde het assortiment van feestartikels

Na een tussentijdse budgetcontrole werd beslist om een financiële injectie te voorzien van 52.495 euro. Dat bedrag werd door Ka-Entrep gebruikt voor: • de tewerkstelling van zes medewerkers • de uitbouw van kantoorruimte • de aankoop van computermateriaal • de organisatie van trainingen • de organisatie van promotionele evenementen Een adviseur op het landenkantoor in de Filipijnen gaf een leiderschapstraining, met de focus op resultaatgericht beheer. Sindsdien heeft Ka-Entrep haar interne activiteitsrapportering bijgestuurd. Verder bemiddelde Trias bij het ontslag van een manager bij Ka-Entrep. Op die manier kon een rechtszaak nipt vermeden worden. Tot slot werd elk kwartaal met de topmensen van Ka-Entrep een vooruitgangsoverleg georganiseerd.

3. Als bruggenbouwer

Trias organiseerde een bijeenkomst van zijn tien lokale partners in de Filipijnen. Ka-Entrep heeft van de andere deelnemers geleerd hoe de organisatie meer inkomsten kan puren uit zijn werking. Zo kan KaEntrep zijn financiële autonomie verhogen.

meteen fors uit. De ene innovatie volgde op de andere. Wil je een ceremoniewagen huren? Of zoek je een cameraman die komt filmen op jouw feestje? Geen probleem. De hulp van zijn echtgenote maakte het voor Vik zelfs mogelijk om twee nieuwe vestigingen te openen. Dat hun drie kinderen later de zaak zullen overnemen, staat in de sterren geschreven.

7

sparen om te groeien Die wat spaart, die wat gaart. Deze oude volkswijsheid kennen ze nu ook op het Hondurese platteland. De Belgische Raiffeisenstichting (BRS) heeft er samen met Trias vier innovatieve spaarproducten op maat van kansarme jongeren ontwikkeld. Nu het project afgerond is, blikt programmacoördinator Kurt Van den Neste van BRS met grote tevredenheid terug.

BRS is de afdeling van Cera die zich bekommert om de internationale projecten. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? Kurt Van den Neste: ‘Via microfinancieren en microverzekeren willen we de levensstandaard van de armere bevolking in het Zuiden duurzaam verbeteren. Niet alleen met geld, maar vooral met advies en in dialoog met de betrokken partners. Eigenlijk is dit engagement een verlengstuk van de rol die we in de negentiende eeuw speelden met onze spaar- en kredietcoöperaties. Aan de basis van die coöperaties lag Friedrich Wilhelm Raiffeisens. Door financiële diensten aan te bieden, verbeterden ze het lot van de arme boeren in België.’

Hoe is BRS op het idee gekomen om spaarproducten voor jongeren te introduceren in Honduras? ‘Vijf jaar geleden heeft Trias ons voorgesteld om mee de schouders te zetten onder Pilarh, een ontwikkelingsorganisatie die in het westen van Honduras diverse diensten levert voor kleinschalige ondernemers. Uit een marktonderzoek ter plaatse konden we afleiden dat er zowel bij klanten als prospecten van Pilarh een grote interesse was in spaarproducten voor jongeren.’

8

Dat is nochtans helemaal niet evident. ‘Sommige uitgaven zoals onderwijs zijn vrij duur in Honduras, terwijl het gemiddelde gezinsinkomen op het platteland erg laag is. Dus is het logisch dat er in zo’n land geen spaarcultuur heerst zoals bij ons. Maar Pilarh wilde kinderen én hun ouders bewust maken van het belang van sparen. Wie vanaf de geboorte een appeltje voor de dorst opzij zet, heeft na zijn schoolcarrière een stevige troef in handen bij het opstarten van een eigen bedrijfje. Dat was de filosofie achter ons project.’

Op welke manier heeft BRS de ondersteuning van Pilarh georganiseerd? ‘Via de uitgifte van vennotenaandelen heeft Cera meer dan een half miljoen euro vrijgemaakt voor de ontwikkeling en marketing van de vier spaarproducten voor de jongeren. Die zijn aangepast aan hun levensloop: gaande van een babyrekening en schoolsparen tot spaarplannen voor studenten en jonge ondernemers. Naast de financiële injectie ben ik samen met Jacques De Raeymaeker van het BRS-Instituut en Paul Quintiens van KBC regelmatig ter plaatse geweest om trainingen en technisch advies te geven. En dan werd er niet alleen gepraat over die nieuwe spaarproducten. We hebben bij

Pilarh meegewerkt aan een strategisch plan en een volledig nieuwe interne auditafdeling. Ook het risicobeheer hebben we onder de loep genomen.’

neelsleden van 34 naar 77. De kredietportefeuille verdrievoudigde en de spaargelden stegen met maar liefst 410 procent.’

Hoe is de samenwerking met Trias verlopen bij de realisatie van dit project?

Wat zeggen die cijfers over de levensstandaard van de vele koffieboeren die klant zijn bij Pilarh?

‘Door de grote afstand tussen België en Honduras was het voor ons niet gemakkelijk om alles van nabij op te volgen zonder de medewerking van Trias. Door de lokale aanwezigheid van Trias konden we kort op de bal spelen en – waar nodig – extra ondersteuning inschakelen. Onze samenwerking is altijd vlot en in een sfeer van open communicatie verlopen. Net zoals dat het geval is in andere regio’s en landen waar BRS en Trias samenwerken, zoals bijvoorbeeld in Ecuador.’

‘Zij hebben het zeer moeilijk. Metingen hebben echter uitgewezen dat veel cliënten van Pilarh dankzij de correcte kredietverlening en de intensieve begeleiding rond sparen hun gezinssituatie duidelijk verbeterd hebben. Daarnaast is uit een tevredenheidsonderzoek gebleken dat Pilarh veel beter scoort dan plaatselijke concurrenten die ook spaar- en kredietproducten aanbieden.’

Zijn jullie tevreden over de bereikte resultaten in Honduras? ‘Momenteel hebben 2.000 jongeren een spaarrekening bij Pilarh. Die deposito’s zijn voor Pilarh een bijkomende financieringsbron om te kunnen voldoen aan de stijgende vraag naar kredieten. De voorbije vijf jaar hebben we Pilarh zien uitgroeien van een kleine instelling voor microfinanciering tot een professionele organisatie met een goed uitgebouwde structuur. Tussen 2009 en 2012 steeg het aantal klanten van 3.889 naar 8.620, het aantal kantoren van zes naar negen en het aantal perso-

Pilarh verdwijnt straks uit de partnerportefeuille van Trias omdat de organisatie zelfredzaam geworden is. Welke plannen heeft BRS nog met Pilarh? ‘Vanop de zijlijn blijven we Pilarh volgen, maar een langdurige structurele ondersteuning is niet langer voorzien. Indien onze Hondurese vrienden advies nodig hebben voor specifieke uitdagingen, zijn we echter bereid om bij te springen. Zo staat de deur op een kier om in de toekomst toch nog samen te werken rond microverzekeringen. Dit thema staat in Honduras nog in zijn kinderschoenen. Wij hebben alvast experten in huis die staan te popelen om hun kennis te delen…’

 Kurt Van den Neste: ‘BRS heeft de afgelopen jaren een echt partnership uitgewerkt met Trias.’

9

Terugblik op onvergetelijke uitwisselingsreis

‘Dit lijkt op de Boerenbond van 100 jaar geleden’ Een jaar geleden trokken negen leden van Landelijke Gilden voor het eerst in hun leven naar Congo. Op visite bij Repam, een federatie van kansarme familiale boeren in het westen van het land. We brachten de deeltijdse leghennenhouder Johan Martens en de gepensioneerde melkveehouder Johan Dezeure samen om te kijken welke sporen het avontuur in Congo heeft nagelaten.

Met welke ideeën over de landbouw in Congo zijn jullie op het vliegtuig gestapt? Johan Martens: ‘Je hoort alleen maar negatieve berichtgeving over Congo. Wat moet je dan nog verwachten? Ik dacht dat we vooral immense plantages van grootgrondbezitters zouden zien, maar dat was niet het geval. Dat in Congo de kleinschalige landbouw op mensenmaat domineert, heeft me positief verrast. Anderzijds heb ik heel weinig machines gezien. Zo goed als geen eigenlijk.’ Johan Dezeure: ‘Soms hoor ik wel eens dat Afrikanen luiaards zijn. Wie ter plaatse geweest is, weet wel beter: die mensen zijn de hele dag in de weer, zeker de vrouwen.’

Hoe verliep de kennismaking met Repam?

10

Johan Martens: ‘De gedrevenheid waarmee die boeren zich proberen te organiseren, heeft me verwonderd. Het lijkt wel de Boerenbond van honderd jaar geleden. De kleine boerengroepen organiseren bijvoorbeeld enquêtes over de aankoop van een machete of een hak. Voor ons lijkt zoiets onbelangrijk, maar dat is het voor hen niet.’

Wat hebben jullie collega’s van Repam concreet nodig?

Johan Dezeure: ‘De koepelstructuur van Repam is echt noodzakelijk om het overleg tussen de boerengroepen te organiseren. Die mensen weten wat ze willen en er zijn leden die bergen

Johan Dezeure: ‘De leden van het hoofdbestuur hebben er eigenlijk geen idee van hoe ze hun federatie in een geoliede structuur moeten gieten. Het heeft me eerlijk gezegd een beetje ontgoocheld dat we nog het abc van

werk verzetten. Dat is erg hoopvol. Alleen hebben ze ontzettend weinig ervaring met de manier waarop je een beweging organiseert. Dat is natuurlijk niet abnormaal: zij zijn nog maar zes jaar bezig, terwijl Boerenbond meer dan honderd jaar oud is.’

het bewegingswerk moesten uitleggen. Het blijft dus belangrijk dat Trias en Landelijke Gilden een stukje kennis overbrengen. Vanuit hun eigen cultuur kunnen de mensen van Repam hiermee aan de slag.’

Het partnerschap van Landelijke Gilden met Repam heeft dus een meerwaarde? Johan Martens: ‘Tijdens de vergaderingen met Repam  Johan Dezeure: ‘Ik sta honderd procent  Johan Martens: ‘Trias geeft de mensen had ik soms het gevoel dat achter de filosofie van Trias’ geen vis, en zelfs geen vislijn’ we over banale zaken aan het praten waren: wat is de en zelfs geen vislijn. De lokale mensen moeten op rol van een voorzitter, een secretaris, een schatbebasis van adviezen eigenhandig hun bedrijf, hun waarder… dat soort dingen. Maar op het eind van organisatie en hun leven uitbouwen. Die vernieude dag zag je dat die mensen van Repam er echt wende aanpak is volgens mij de juiste manier om iets aan hadden.’ aan ontwikkelingshulp te doen.’

Werden jullie in Congo geconfronteerd met hongertaferelen?

Johan Martens: ‘Dat niet. Wel hebben we uitgestulpte navels bij kinderen gezien, een gevolg van eenzijdige voeding. Zoiets is makkelijk op te lossen, maar dan moeten wel de basisprincipes van een evenwichtige voeding onderwezen worden. Hoopvol is dat we een druk bijgewoonde voorlichtingssessie van Repam over het rendement van de maniokteelt gezien hebben, en dat op een zondagnamiddag! De aanwezige boeren stelden heel wat vragen. Eén van hun grote problemen zijn de lange wandelafstanden naar de percelen. Daar verliezen ze ontzettend veel tijd mee.’ Johan Dezeure: ‘In Congo wordt tijd niet gepercipieerd als kostenfactor. Het is goed dat voorlichters dit soort onderwerpen aankaarten. Echte honger hebben we dan wel niet gezien, maar die mensen leven niet in overvloed, hé.’

Tijdens jullie verblijf in Congo hebben jullie ook de werking van Trias beter leren kennen. Welk gevoel houden jullie daar aan over? Johan Martens: ‘De manier waarop ondernemende mensen gestimuleerd worden om zelf initiatieven te nemen en hun lot in eigen handen te nemen, heeft me verrast. Het is een andere aanpak dan de ontwikkelingshulp van vroeger. De tijd van ‘geven’ is voorbij. Meer nog, Trias geeft de mensen geen vis,

Johan Dezeure: ‘De Congolese boeren moeten zich leren organiseren. Woorden kunnen heel wat in beweging brengen. Dat is de filosofie van Trias, en daar sta ik zelf honderd procent achter. Ik ben blij dat ik zo’n organisatie een beetje naambekendheid kan geven door mijn getuigenissen in de afdelingen van Landelijke Gilden.’

In welke mate is jullie beeld van de Congolese landbouw veranderd tijdens de reis? Johan Dezeure: ‘Ik ben pas aan het verwerkingsproces begonnen toen ik thuiskwam. Ter plaatse is dat onmogelijk omdat je zo perplex staat. Maar ik ben zeker niet negatief over de Congolese landbouw. Belangrijk is dat er bij de boeren zoveel passie is om er het beste van te maken.’

Reserveer een getuigenis voor jouw gilde! Gilden die - in woord én beeld - het volledige verhaal van een uitwisselingsreiziger willen horen, kunnen een getuigenis aanvragen. Bel Jeroen tijdens de kantooruren op 02/548.01.32 of stuur een e-mail naar landelijkegilden@triasngo.be.

11

Vrijwilliger

Lene Vandersteegen Leeftijd: Beroep: Burgerlijke stand: Kinderen: Hobby’s: Engagement:

dank aan alle vrijwilligers!

52 jaar Ondernemer Gehuwd 2 Flamenco Bestuurslid unizo-Maaseik Vrijwilliger van Trias

Cat’rina Vandersteegen Leeftijd: Beroep: Burgerlijke stand: Kinderen: Hobby’s: Engagement:

Wat doen jullie in het dagelijks leven? Cat’rina: ‘Vier dagen per week hou ik me bezig met mijn reclamebureau, dat gespecialiseerd is in direct marketing. Daarnaast run ik samen met mijn partner ook nog de wijnhandel Armando’s Vineyard. De meeste avonden en weekends wijd ik aan mijn voorzittersmandaat bij de lokale unizoafdeling. Tussendoor probeer ik ook nog wat te sporten. Niet omdat ik het graag doe, maar omdat het moet (lacht).’ Lene: ‘Bijna 25 jaar heb ik zeven dagen op zeven een eigen hotel-restaurant uitgebaat. Omdat ik ook nog enkele andere dingen wil doen in het leven, ben ik enkele jaren geleden mee in ons familiebedrijf Eurosol gestapt dat zonwering en aanverwante producten verkoopt. De boekhouding en het beheer van de showroom zijn mijn actieterreinen.’

Hoe zijn jullie in contact gekomen met Trias? Cat’rina: ‘Alles is ooit begonnen met een niercrisis. Omdat ik plat moest liggen, had ik eindelijk de tijd om mijn achterstallige mails te lezen. Daar zat een bericht tussen van Trias. Omdat ik heel snel de kans kreeg om op uitwisselingsreis te gaan naar de Filipijnen, is de bal vlug aan het rollen gegaan.’ Lene: ‘En vervolgens heeft Cat’rina mij aangestoken (lacht).’

Wat trekt jullie aan in de werking van Trias?

12

Cat’rina: ‘Ik ben geïnteresseerd in alle vormen van ondernemerschap. Dat zit gewoon in mijn bloed. Vanuit die invalshoek wil ik heel graag een steentje bijdragen aan de strijd tegen de miserie in de wereld.’

53 jaar Ondernemer Samenwonend Geen Lezen, schrijven, studeren, cultuur Voorzitter unizo-Maaseik Vrijwilliger van Trias

Lene: ‘Toevallig hadden we eind 2007 voldoende tijd om de reis naar de Filipijnen mee te maken. Zo’n ervaring laat je voor de rest van je leven niet meer los.’ Cat’rina: ‘Via Facebook en e-mail hebben we nog altijd contact met een aantal ondernemers die we toen ontmoet hebben. Sommigen zijn zelfs bij ons op bezoek geweest. Zo hebben we hier een Filipijnse imker ontvangen die honingwijn maakt. We hebben hem toen nog advies gegeven over het klaren van wijn. En intussen heb ik onder begeleiding van Trias ook nog een uitwisselingsreis in El Salvador meegemaakt.’

Elk jaar proberen jullie met de lokale afdeling van unizo geld op te halen voor Trias? Cat’rina: ‘Dat klopt. Sinds ik voorzitter ben, is de ondersteuning van Trias een vast item geworden op onze jaarkalender. Zo hebben we meegewerkt aan twee online veilingen. Daarna hebben we ook nog een interculturele kookworkshop georganiseerd. In augustus gaan we weer iets in elkaar boksen.’

Lukt het om andere ondernemers warm te maken voor de werking van Trias? Cat’rina: ‘Er is nog werk aan de winkel met de naambekendheid van Trias. De doorsnee zelfstandige ondernemer kan zich nauwelijks iets voorstellen bij de naam en de werking van Trias.’ Lene: ‘Bovendien is het lastig om ondernemers te sensibiliseren. De schaarse vrije tijd die ze hebben, willen ze op een kwalitatieve manier invullen. Als Trias een activiteit voorstelt, moet het dus tiptop geregeld zijn, ook inhoudelijk. Op onze steun mogen jullie in elk geval rekenen.’