5 minute read
Opieka nad kocim seniorem
Dzięki współczesnym zdobyczom medycyny weterynaryjnej, lepszemu żywieniu i większej świadomości opiekunów w zakresie odpowiedniej opieki nad zwierzakami nasi koci towarzysze są z nami coraz dłużej. To nieuchronnie oznacza, że gdzieś w perspektywie czeka nas spotkanie z kocią starością. Warto dowiedzieć się o niej więcej, by mieć świadomość, na co się przygotować CZĘŚĆ 1
TECH. WET.
Advertisement
MAŁGORZATA BIEGAŃSKA-HENDRYK
KOCIBEHAWIORYZM.PL
troli stanu zdrowia, dokładnej obserwacji i reagowania na jego zmieniające się potrzeby. Dzięki K kompleksowej opiece, badaniom KIEDY KOT SIĘ STARZEJE? i zabiegom weterynaryjnym, które współcześnie możemy zaW naturze koty wcale nie żyją długo. Średnio przyj- gwarantować naszym zwierzamuje się, że kot środowiskowy, pozbawiony opieki kom, ich długość życia zdecydoczłowieka, przeżywa 6 – 8 lat. Na tyle też „policzone wanie się wydłużyła. Nikogo już są” kocie zęby, które u zwierząt starszych niż 8 lat bar- nie dziwą koty żyjące 15 – 18 lat, dzo często zaczynają szwankować. Podobnie po prze- a zwierzęta powyżej 20 roku żykroczeniu tej granicznej daty wiele zwierząt zaczyna cia przestały być ewenementem w ten czy inny sposób podupadać na zdrowiu. Czy to (przypominam, że najdłużej żyjednak oznacza, że kot ośmioletni jest już stary? Nie jąca kotka, Creme Puff, dożyła do końca. sędziwego wieku 34 ludzkich lat, W rozmowach z lekarzami weterynarii czy opieku- ustanawiając tym samym rekord nami kotów zdecydowanie lepiej sprawdza się ter- długości życia kota domowego!). min „dojrzały”. Kot dojrzały to jeszcze nie typowy W mojej ocenie o kociej starości koci senior, ale już zwierzę o pewnych specyficznych świadczy nie tyle wiek wyrażopotrzebach – wymaga więcej uwagi, regularnej kon- ny w latach, co stan konkretne-
W mojej ocenie o kociej starości świadczy nie tyle wiek wyrażony w latach, co stan konkretnego zwierzaka analizowany pod względem zdrowia, sprawności ruchowej i intelektualnej, a także funkcjonowania zmysłów
go zwierzaka analizowany pod względem zdrowia, sprawności ruchowej i intelektualnej, a także funkcjonowania zmysłów. Niestety za wydłużeniem kociego życia poszło wiele rozmaitych dolegliwości, które wciąż potrafią stanowić zagadkę dla medycznego świata. Szacuje się wręcz, że geriatria weterynaryjna jest obecnie jedną z najpotrzebniejszych i najbardziej rozwijających się gałęzi w medycynie zwierzęcej. Zobaczmy zatem, co może dolegać kociemu staruszkowi i jak można mu w tym pomóc. Koty starsze często zmniejszają swoją aktywność, mniej się ruszają i więcej śpią, co opiekunowi wydaje się normalne. Jednak bardzo ważne jest upewnienie się, że ta zmiana aktywności jest kocim wyborem, a nie koniecznością
DOLEGLIWOŚCI FIZYCZNE
Do najczęstszych problemów występujących u kotów dojrzałych i starszych zaliczamy kłopoty stomatologiczne (kamień nazębny, nadżerki resorpcyjne oraz bolesność w jamie ustnej uniemożliwiająca jedzenie), problemy z układem ruchu (w tym zwyrodnienia stawów i kręgosłupa, dyskopatię oraz stany zapalne), pogorszenie jakości zmysłów (głównie słuchu, ale też wzroku i węchu) oraz problemy związane z przewlekłym bólem. Niestety ten ostatni jest bardzo trudny do zdiagnozowania, bowiem wiele kotów nie daje jasnych sygnałów informujących o tym, że coś im dolega. Koty starsze często zmniejszają swoją aktywność, mniej się ruszają i więcej śpią, co opiekunowi wydaje się normalne – faktycznie domowy rytm dnia u kota starszego ulega zmianom. Jednak
bardzo ważne jest upewnienie się, że ta zmiana aktywności jest kocim wyborem, a nie koniecznością nastawioną na unikanie bólu i dyskomfortu w codziennym życiu. Dlatego tak istotna jest ścisła współpraca z doświadczonym lekarzem weterynarii, który będzie w stanie pomóc opiekunowi w wykluczeniu ewentualnego podejrzenia bólu (zwłaszcza przewlekłego!) u starszego kota. Kolejna grupa problemów dotyczy chorób metabolicznych – tu do najczęstszych dolegliwości zaliczamy przewlekłą chorobę nerek, która obejmuje nawet 2/3 kociej populacji. Jej ostatnim stadium jest przewlekła niewydolność nerek, która niestety w ostatecznej perspektywie prowadzi do śmierci pacjenta, nie dysponujemy bowiem na dziś sposobami na jej powstrzymanie, a nerki pozostają organem o szalenie ograniczonych zdolnościach regeneracyjnych. Dlatego tak ważna jest regularna diagnostyka, która pozwala na wychwycenie wczesnego stadium choroby, jak również odpowiednia dieta (mokra, wysokomięsna, z odpowiednim bilansem wapnia i fosforu) i właściwe wsparcie suplementacyjne u kotów we wczesnym stadium choroby. Inne problemy kotów w podeszłym wieku dotyczą często nadczynności tarczycy, problemów cukrzycowych (szczególnie u kotów otyłych) oraz problemów wynikających z nadwagi i otyłości. Wszystkie te kwestie powinny być ściśle kontrolowane przez lekarza weterynarii, natomiast wsparciem kuracji może być odpowiednia, dostosowana do potrzeb pacjenta, dieta.
PROBLEMY PSYCHICZNE
Starość nie oszczędza kotów pod kątem psychicznym. U wielu zwierząt, wraz z podeszłym wiekiem, pojawiają się zmiany w zachowaniu, będące efektem procesów dotykających koci mózg. Jednym z najlepiej opisanych jest Zespół Zaburzeń Poznawczych (ang. CDS), który objawia się najczęściej dezorientacją, zagubieniem, głośną wokalizacją, a często także lękiem i porzuceniem dotychczasowych zachowań nawykowych (np. kot przestaje korzystać z kuwety). Jeśli CDS nałoży się u kociego staruszka z przytępieniem zmysłów, może to prowadzić do powstania ogromnego dyskomfortu – kot dosłownie gubi się we własnym domu!
▶ REKLAMA
Od kilku lat na runku pojawiają się suplementy dedykowane kotom starszym. Ich zadaniem jest wspomaganie pracy mózgu i spowalnianie postępujących procesów degeneracyjnych, które można poniekąd przyrównać do ludzkiej choroby Alzcheimera. Okazuje się jednak, że suplementy to nie wszystko. Bardzo ważna jest stymulacja kociego mózgu, dawanie kotu zadań i ćwiczenie jego sprawności intelektualnej. Pomagają w tym zabawy węchowe, różnego rodzaju wyzwania stawiane przed zwierzakiem, a także spokojna, dobrana do możliwości kociego staruszka zabawa ruchowa (np. łapanie końcówki wędki ukrytej pod kocykiem). To, że kot jest w podeszłym wieku, nie oznacza, że możemy zrezygnować z zabawy czy z urozmaicania jego przestrzeni (np. poprzez przynoszenie mu nowych kartonów z ciekawymi zapachami). Senior, który jest odpowiednio stymulowany, zdecydowanie dłużej będzie zachowywał sprawność psychiczną.
DIAGNOSTYKA WETERYNARYJNA
Jak już wspomniałam, koty starsze mogą zmagać się z szeregiem problemów zdrowotnych, dlatego konieczna jest regularna kontrola stanu ich zdrowia. Dobrze zatem, by opiekun kota starszego zorientował się, gdzie w swojej okolicy może odwiedzić zwierzęcego kardiologa, nefrologa czy stomatologa. Potrzebna może być też konsultacja ortopedyczna czy neurologiczna, a także pomoc kociego dietetyka. Do regularnych badań kota starszego zaliczamy morfologię, biochemię wraz z poziomem hormonów tarczycy, jonogram i badanie moczu wykonywane co pół roku oraz badanie kardiologiczne wykonywane minimum raz do roku (chyba że lekarz zaleci inaczej). Do prawidłowej opieki nad kocimi seniorami zaliczamy również kwestie odpowiedniego żywienia, organizacji przestrzeni oraz opieki w ostatnich chwilach życia. Zagadnienia te omówię w kolejnej części artykułu – w następnym wydaniu „Rynku Zoologicznego”.