Żyworódki - wprowadzenie

Początki w wyborze obsady akwarystycznej bywają trudne. Często zastanawiamy się, od jakich gatunków zacząć, jakie są najprostsze w hodowli lub czy nasz zbiornik jest dla nich odpowiedni. W tym artykule przybliżę nieco gatunki ryb żyworodnych z gupikiem na czele

JOANNA MERTA-KRAWCZYK

BIOLOG ŚRODOWISKOWY

NI SĄDOWY Najbardziej rozpowszechnioną formą rozrodu płciowego wśród zwierząt jest jajorodność. Z niej wyewoluował kolejny rodzaj reprodukcji – żyworodność, inaczej wiwiparia (vivus znaczy żyć). Dotyczy on m.in. niektórych gatunków ryb, takich jak gupik, mieczyk, platynka czy molinezja. Żyworodność charakteryzuje się tym, że rozwój zapłodnionych komórek jajowych odbywa się w organizmie samicy, skąd czerpią one wszelkie niezbędne substancje odżywcze. Popularny gupik pawie oczko (Poecilia reticulata) tak naprawdę należy do ryb jajożyworodnych. Oznacza to, że narybek rozwija się z zapłodnionej ikry w ciele samicy i dopiero, gdy jest już w pełni rozwinięty zostaje wypuszczony przez otwór rodny. „Typowymi” rybami żyworodnymi są np. mieczyk Hallera (Xiphophorus helleri), moli-

nezja ostropyska (Poecilia sphenops) czy zmienniak plamisty (Xiphophorus maculatus). Popularny gupik jest stosunkowo prostą rybą w hodowli. Jest dostępny praktycznie w każdym sklepie akwarystycznym, i w wielu odmianach barwnych. Zdecydowanie mamy więc w czym wybierać i z pewnością trafimy na kolor, który nam się podoba. Mniejszym „kuzynem” gupika pawie oczko (Poecilia reticulata) jest gupik Endlera (Poecilia wingei). Ten gatunek nadaje się nawet do niewielkich zbiorników. Mieczyki są rybami dość sporych rozmiarów, potrafią osiągnąć do 16 centymetrów długości. Nie nadają się więc do zbiorników typu „nano” i „mini”. O tym gatunku warto pomyśleć, kupując zbiornik min. 112-litrowy. Występują w kilku popularnych wariantach kolorystycznych, np. całe czerwone, czerwone w czarne plamy, pomarańczowo-srebrne lub zielono-czarne.

Zmienniaki plamiste (czyli popularne platki lub platynki) są bardzo spokojne i nie wykazują agresji zarówno do innych mieszkańców, jak i do samców własnego gatunku. Warto wiedzieć, że odmiany barwne Kotnik umieszczony w „ogólnym” akwarium umożliwi samicy spokojny poród i ochroni narybek przed resztą mieszkańców. W innym wypadku młode mogą zostać zjedzone przez resztę obsady

z „wagtail” w nazwie mają czarne ogony. Są wszystkożerne i mało wybredne odnośnie pokarmu.

Molinezje lubią dodatek soli w wodzie. Dietę należy uzupełniać pokarmem roślinnym (np. spiruliną). Są jednymi z najczęściej kupowanych ryb „na początek”. Warto zwrócić uwagę na odmianę żaglopłetwą (Poecilia velifera) z pięknymi, dużymi płetwami.

Kolejną, choć mało znaną rybą żyworodną jest drobnotka nadobna (Neoheterandria elegans). Ta mała rybka doskonale nada się do niewielkich akwariów. Maksymalnie osiąga rozmiary do 2,5 cm. Przy hodowli w wielogatunkowych zbiornikach doczekanie się potomstwa może być bardzo trudne lub wręcz niemożliwe, gdyż ryby te są dość

płochliwe. Jest gatunkiem endemicznym, w naturze zamieszkuje rzeki Kolumbii.

Jeśli jednak chcemy mieć bardziej oryginalną w kształcie żyworódkę, to warto zastanowić się nad półdziobkiem karłowatym (Dermogenys pusilla). Charakteryzuje się dłuższą dolną szczęką i smukłą sylwetką. Osobniki żerują pod powierzchnią wody. Z reguły to spokojne, towarzyskie ryby. Hodując najbardziej popularne żyworódki, należy pamiętać o tym, że w krótkim czasie możemy się dochować naprawdę sporej gromady ryb. Zbyt duża obsada może prowadzić do problemów z jakością wody. W zbiorniku pojawi się sporo substancji organicznej oraz związków azotowych, co w krótkim czasie może być przyczyną inwazji glonów. Jeśli więc chcemy cieszyć się czystym zbiornikiem warto mieć na podorędziu zaprzyjaźniony sklep akwarystyczny, gdzie możemy oddać “nadmiar” naszych ryb. Z drugiej strony, jeśli prowadzimy bardziej zaawansowaną hodowlę, i chcemy zachować część narybku, to powinniśmy zaopatrzyć się w kotnik. Kotniki mogą być różne – całe plastikowe (z przegrodami) lub wykonane z siatki. Część hodowców zakłada dodatkowe akwarium tylko dla narybku. Kotnik umieszczony w „ogólnym” akwarium umożliwi samicy spokojny poród i ochroni narybek przed resztą mieszkańców. W innym wypadku młode mogą zostać zjedzone przez resztę obsady. Wśród ryb żyworodnych warto zachować zasadę haremu, tj. na jednego samca powinno przypa-

Joanna Merta-Krawczyk, biolog środowiskowy i sądowy

Wśród ryb żyworodnych warto zachować zasadę haremu, tj. na jednego samca powinno przypadać kilka samic. Uchroni to osobniki żeńskie przed wielokrotnymi ciążami

dać kilka samic. Uchroni to osobniki żeńskie przed ciągłymi zalotami, a w konsekwencji przed wielokrotnymi ciążami. Pamiętajmy również, że ciąże mocno osłabiają organizm samicy i jeśli nie chcemy mieć młodych to warto hodować żyworódki w jednopłciowych grupach. Jako ciekawostkę dodam, że platka może się krzyżować razem z mieczykiem (rodzaj Xiphophorus), a gupik z molinezją (rodzaj Poecilia). Nie jest to oczywiście częste zjawisko, ale zdarzają się takie przypadki.

Opisane wyżej żyworódki mają dość podobne kryteria środowiskowe. Ich hodowla nie wymaga bardzo szerokiej wiedzy ani specjalistycznego sprzętu. Tolerują wodę z zakresu 6–9 pH, od miękkiej do średnio twardej, oraz temperaturę od 20 do 28 st. C. Oczywiście poszczególne gatunki mają swoje preferencje, np. platka woli chłodniejszą wodę, molinezja cieplejszą, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby hodować je razem w tzw. akwarium towarzyskim.

Rozróżnianie płci u gatunków żyworodnych jest bardzo proste. Samce posiadają zmodyfikowaną płetwę odbytową zwaną gonopodium. Porównując ją z płetwą samicy, zauważymy, że jest ona znacznie bardziej wydłużona i zaostrzona. U takich gatunków jak np. gupik samice są również o wiele bardziej kolorowe.

Gatunki żyworodne można z powodzeniem łączyć z innymi, spokojnymi rybami, np. neonami czy kirysami. Zazwyczaj zajmują one środkową część akwarium, więc wybierając dodatkowych towarzyszy, warto zwrócić uwagę na to, gdzie głównie przebywają (np. danio w górnej strefie, a zbrojniki przy dnie). Dobrze jest obsadzić akwarium żywą roślinnością, co zapewni rybom odpowiednie kryjówki (zarówno dorosłym, jak i narybkowi). Niezależnie jednak od wybranych gatunków zawsze trzeba zadbać o odpowiednią, wydajną filtrację, dostosowaną do wielkości zbiornika.

Hodowla żyworódek może być wspaniałym przeżyciem. Te ryby potrafią zachwycać mnogością barw i ciekawym zachowaniem rozrodczym. Wiele z nich nadaje się do akwariów wielogatunkowych. Rozpoczynając przygodę z akwarystyką, można więc śmiało skusić się na gupiki lub molinezje i od nich zacząć swoją hodowlę. 

Świąteczny urlop ze zwierzakiem

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO WYJAZDU? Coraz większą popularnością cieszą się hotele pozwalające na pobyt zwierzaka w pokoju, co zachęca do zabrania go na zasłużone wakacje i słodkie lenistwo w ciepłym łóżku. Ale wśród właścicieli nie brakuje też osób chętnie zabierających swoich pupili na bardziej ekstremalne przygody. Górskie wędrówki, wypady na narty czy biegi przełajowe mogą się skończyć poważnymi urazami wymagającymi natychmiastowej pomocy. Co zrobić, aby zapewnić bezpieczeństwo naszemu podopiecznemu?

INFORMACJA PRASOWA

BBEZPIECZEŃSTWO

PRZEDE WSZYSTKIM

Szczególnie w okresie ograniczenia ruchu lotniczego chętniej będziemy wybierać aktywności na świeżym powietrzu, z dala od miast i większych skupisk ludzkich. Tym bardziej musimy przygotować siebie i swojego pupila do bezpiecznego spędzenia wolnego czasu, ponieważ pomoc może nie dotrzeć do nas wystarczająco szybko. Jednym z podstawowych rozwiązań jest skompletowanie niewielkiej apteczki z najpotrzebniejszymi elementami, które pozwolą nam zareagować w krytycznym momencie. Jeśli będziemy musieli poradzić sobie z otwartą raną i panikującym zwierzęciem,

możemy nie zdążyć z dotarciem do najbliższego weterynarza. Przed wyjazdem zapoznajmy się też z zasadami udzielania pierwszej pomocy. W momencie silnego stresu nasze działania, mimo dobrych intencji, mogą przynieść więcej szkody niż pożytku, dlatego poświęćmy dodatkowy czas na spokojne poznanie najważniejszych informacji, które mogą uratować naszemu przyjacielowi życie.

O JEDEN KROK ZA DALEKO

Właściciele mający zaufanie do swoich psów i kotów pozwalają im swobodnie poznawać zakamarki lasu, gdzie mogą na nie czyhać nie tylko trujące rośliny, ale także zostawiane przez ludzi śmieci – w tym puszki z ostrymi krawędziami, potłuczone szkło i odstające metalowe fragmenty opakowań. Bardziej ciekawskie zwierzaki mogą trafić również na mieszkańców lasu, którzy nie będą zadowoleni z nagłej wizyty i będą usiłowali bronić swojego terytorium pazurami i zębami. W niektórych przypadkach skończy się tylko na zaczepkach, ale w tych bardziej nieprzyjemnych konieczne będzie zabezpieczenie ran na czas transportu do weterynarza. W takich sytuacjach sprawdzi się ClotIt – proszek mający za zadanie natychmiastowe zatrzymanie krwawienia. Dzięki naturalnemu składowi powstający na powierzchni rany opatrunek jest w pełni bezpieczny dla zwierzaka, nawet w przypadku jego polizania. Poręczna butelka zawiera wystarczającą ilość proszku na wielokrotne użycie, co na pewno spodoba się właścicielom zwierząt wymagających regularnej aktywności fizycznej.

– Zastanówmy się, czy nasze zwierzę na pewno jest dobrze zabezpieczone na dłuższe wyjście. Poza miastem czekają na nie inne warunki, mnogość zapachów i impulsów może powodować wzmożoną chęć zabawy i poznawania terenu, więc nie wystarczy jedynie zadbanie o butelkę wody i jedzenie. Trzeba pamiętać o regularnych szczepieniach i zakraplaniu przeciw kleszczom, o ochronie łap, dobrej smyczy z regulacją długości. Zadbanie o te kwestie pozwoli nam faktycznie cieszyć się czasem spędzonym na zewnątrz. Przestraszony zwierzak może pobiec przed siebie, nie reagując na nawoływania właściciela. Nie zapomnijmy więc o adresówce z aktualnym numerem telefonu. Im krótszy czas od ucieczki zwierzaka, tym większe szanse na jego bezpieczny powrót do właściciela. 

Agencja Face It d.zadroga@agencjafaceit.pl

▶ REKLAMA