CENA 20,00 zł
w tym VAT 5 %
MAGAZYNOWANIE czasopismo o technice magazynowej i logistyce dystrybucji 1/2013 www.logistyczny.com
powierzchnie
Goodman posiada w Polsce grunty, na których może wybudować 875 000 m2 powierzchni magazynowej. Jeżeli chcesz rozwijać swoją działalność, Goodman Ci w tym pomoże. www.goodman.com/pl
Magazynowanie i dystrybucja 1/2013
magazynowe+
ISSN 1898-6420
ISSN 1898-6420
styczeń – luty 1 (31) R. VI
MAGAZYNOWANIE
różne strony zawodowstwa
60-275 Poznań
ul. Pogodna 24
tel. 61 866 79 18/19
fax 61 862 12 20
Kupisz nas w salonach EMPIK
wstępniak
Piątka z plusem Dokładnie pięć lat temu, w tym samym czasie pisałem pierwszy wstępniak do wydawanego wówczas pierwszego numeru „Magazynowania i Dystrybucji”. Zaczynała się rynkowa historia wydawnictwa Medialog. Do obecnej chwili zrealizowaliśmy 30 wydań, a historie związane z pracą nad każdym z nich pewnie zajęłyby kolejnych 30 gazet. Rocznice, jubileusze, urodziny to chwile, w których spowalniamy bieg zdarzeń starając się rozpatrywać i dywagować – „co by było gdyby”? No właśnie. Gdyby nie MiD to co? To z pewnością nie byłoby okazji, abym mógł napisać te słowa. Nie ziściłyby się liczne projekty, które najpierw powstają w głowach, a później potrzebują środowiska gazety, aby móc nabrać siły realnej. Być może nigdy nie pojechałbym do magazynów JYSK, ITC, Sanitec, Pago, Schenkera, Lyreco, Kleksa, Neuci, Rossmanna i wielu innych. Prawdopodobnie nie zostałbym gościem wielu rocznic firmowych, otwarć wszelakich, prezentacji i premier. Nie zobaczyłbym inwestycji logistycznych, które widziałem. A co z wywiadami, które publikujemy regularnie? Aż strach pomyśleć, nigdy by nie powstały. To przerażający i negatywny scenariusz. Na szczęście wszystko w porządku. Byłem, widziałem, porozmawiałem i opisałem. Z okazji 5 lat działalności wydawnictwa Medialog dla klientów, czytelników, partnerów biznesowych, ludzi przychylnych i tych którzy źle patrzą, podziwiających i nielubiących oraz dla zespołu redakcyjnego wyrazy szacunku i uznania za czas twórczej współpracy. Piątka z plusem.
Polecam gorąco
Krzysztof Pograniczny Redaktor naczelny
Wydawca Medialog Sp. z o.o. ul. Pogodna 24 60-275 Poznań www.logistyczny.com Redakcja ul. Wyspiańskiego 14/15 60-750 Poznań tel. 61 866 79 18 tel. 61 866 79 19 fax 61 862 12 20
2
1/2013
Redaktor Naczelny Krzysztof Pograniczny 502 60 10 50 krzych-red@post.pl Zespół redakcyjny Piotr Bachorz, Michał Jurczak, Michał Klecha, Robet Tomaszkiewicz, Piotr Adamczewski, Joanna Hernik, Łukasz Wojciechowski, Adam Wojciechowski, Korespondent z Niemiec Łukasz Sołtysiak
nazwa salonu
adres
Bydgoszcz DTC
ul. Gdańska 15
Gdańsk Galeria Bałtycka
ul. Grunwaldzka 141
Gdańsk Główny
ul. Podwale Grodzkie 8
Łódź Galeria
Al. Marsz. J. Piłsudskiego 15/23
Katowice Silesia Mega
ul. Chorzowska 111
Katowice Centrum
ul. P. Skargi 6
Kraków Megastore
ul. Rynek Główny 5
Kraków Galeria Krakowska
ul. Pawia 5
Kraków Kazimierz
ul. Podgórska 34
Łódź Manufaktura Megastore
ul. Karskiego 5
Poznań Megastore
ul. Ratajczaka 44
Poznań Plaza
ul. Kaspra Drużbickiego 2
Poznań Stary Browar
ul. Półwiejska 42
Rumia Port Handlowy
ul. Grunwaldzka 108
Szczecin Galaxy
Al. Wyzwolenia 18
Warszawa Blue City
Al. Jerozolimskie 179
Warszawa Wola Park
ul. Górczewska 124
Warszawa Arkadia Megastore
Al. Jana Pawła II 82
Warszawa Galeria Mokotów Megastore
ul. Wołoska 12
Warszawa Junior Megastore
ul. Marszałkowska 116/122
Warszawa Nowy Świat Megastore
ul. Nowy Świat 15/17
Warszawa Złote Tarasy
ul. Złota 59
Wrocław Bielany
ul. Czekoladowa 9
Wrocław Megastore
ul. Rynek 50
Wrocław Pasaż Grunwaldzki
Pl. Grunwaldzki 22
Wrocław Magnolia
ul. Legnicka 58
Promocja i Reklama Micha³ Klecha tel. 796 777 918 michal.klecha@medialog.pl Paulina Ratajczak tel. 513 132 600 paulina.ratajczak@medialog.pl Joanna Czêszak tel. 783 235 160 joanna.czeszak@medialog.pl Adres Biura Promocji i Reklamy ul. Wyspiańskiego 14/15 60-750 Poznań tel. 61 866 79 18/19 fax 61 862 12 20
Serwis internetowy Szymon Drobina 664 467 818 szymon.drobina@medialog.pl Serwis zdjęciowy: Fotolia Okładka: Wózek Yale Verticator 155VX DTP Jacob Druk Interak Nakład 4000 egz. Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania oraz skracania tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.
spis treści
W numerze Wydarzenia / 4
1/2013 Regały Torowisko na posadzce / 50
Podróż do przyszłości / 6
| Regały przejezdne jako rozwiązanie
| Premiera wózków widłowych STILL RX 70 4,0/5,0 i RX 70 6,0/8,0
racjonalizujące dostępność powierzchni
Życiodajny powiew / 8
Obciążanie / 54
| Z Krzysztofem Pogranicznym, redaktorem naczelnym i Prezesem Zarządu wydawnictwa Medialog, o tym, w czym drukowana prasa branżowa jest lepsza niż internet, ciekawości zawodowej i transferze wiedzy rozmawiał Sławomir Erkiert
|Elementy projektowania statycznych
Raport specjalny Wskaźnik zróżnicowanego rozwoju / 18 | Ekologiczne technologie w budownictwie przemysłowym to obowiązkowy element dzisiejszych projektów zarówno z powodów ekonomicznych, jak i wizerunkowych
Wywiad Elastyczna automatyka / 26 | Z Łukaszem Kańtochem, twórcą i Prezesem Zarządu firmy ISL Innowacyjne Systemy Logistyczne o tym, jak stworzyć z niczego firmę oraz liście „naj”, dziesięciu wdrożeń regałów automatycznych, rozmawiał Krzysztof Pograniczny
instalacji regałowych: obciążenia oddziałujące na konstrukcję
Wdrożenie Inwentaryzacja po nowemu / 58 |Spółka Akpol wdrożyła informatyczny system zarządzania magazynem, dzięki czemu skróciła znacznie czas potrzebny na inwentaryzację
Magazyn dla branży Podstawy planowania / 62 |Jakie czynniki wziąć pod uwagę przy planowaniu magazynu spożywczego?
Transport wewnętrzny Wirtualna jazda / 66 | Symulatory jazdy wózkiem widłowym podnoszą poziom bezpieczeństwa jazdy
RAPORT SPECJALNY| 18
WSKAŹNIK ZRÓŻNICOWANEGO ROZWOJU
magazynowej
ABC magazyniera Sylwetka nieobciążona / 30
operatorów
Bramy
| Automatyzacja na wymiar: półautomatyczne ergonomiczne stacje robocze
Cieplna bariera / 68
W –25°C / 32
| Kryterium nowoczesności bramy
| Rośnie zainteresowanie automatyzacją w mroźniach i chłodniach
energooszczędności
Podwajanie powierzchni / 36 | Antresola jako sposób na rozbudowanie dostępnej powierzchni magazynowej
magazynowej stał się współczynnik
Akumulatorownia Efekt niepamięci / 74 | Baterie trakcyjne wymagają serwisowania
Świat IT Narzędzie menadżera / 42 | Systemy klasy ERP kompleksowo wspierają procesy produkcyjne
TOROWISKO NA POSADZCE | 50
dostosowanego do technologii, w jakiej zostały wykonane
Autofocus
Skrupulatne liczenie / 44
Fabryczna zabudowa / 78
| Narzędzia IT wspierają proces
| Fiat Doblo Work Up w fabrycznej wersji
inwentaryzacji magazynu
skrzyniowej
1/2013
3
Wydarzenia
7 Business Ship Control dla Subiekt GT
© Koncept-L
Nowa elastyczna Zebra
Nowa seria przemysłowych drukarek etykiet Zebra ZE500 wyposażona jest w innowacyjny mechanizm drukujący OEM charakteryzujący się łatwością użycia, integracji i konserwacji. ZE500 zapewnia użytkownikom znacznie większy komfort eksploatacji: konstrukcja umożliwia łatwą integrację z automatycznymi systemami etykietującymi oraz jest bardziej odporna na kurz i wodę. Dzięki rozszerzonemu zestawowi interfejsów i ulepszonemu sterowaniu programowemu portu aplikatora seria oferuje jeszcze większą elastyczność integracji. Specjalnie zaprojektowana budowa zapewnia bardzo intuicyjna i szybka obsługę. Wałki można wymienić w ciągu kilku minut bez potrzeby dostępu do elementów elektronicznych drukarki. Szeroko otwarta głowica drukująca upraszcza czyszczenie i wymianę, a modułowy układ napędowy pozwala na szybką wymianę, skracając czas naprawy drukarki. Rutynowe czynności, takie jak wymiana taśmy, są bardzo proste. Nowy wyświetlacz graficzny można wyjmować i obracać, co zapewnia wygodne użytkowanie i łatwiejszą integrację. ZE500 to idealne rozwiązanie do automatycznych systemów etykietowania produktów, kartonów, pojemników i palet w takich zastosowaniach, jak: produkcja i magazynowanie, przemysł motoryzacyjny, przemysł farmaceutyczny, przemysł spożywczy, przemysł kosmetyczny.
Spotkanie
z praktykami Business Media Solutions zaprasza do udziału w spotkaniach „Praktyczne aspekty zielonej logistyki” i „Optymalizacja kosztów w logistyce”, które odbędą się w dniach 13 i 14 marca w Warszawie. W ramach dwudniowego spotkania organizator zaplanował szereg prelekcji opartych o realizowanie projektu firm takich, jak: Kompania Piwowarska, Instytut Logistyki i Magazynowania, Colian Logistic, Brenntag Polska, Pratt&Whitney Kalisz, Grupa Bumar, Poczta Polska, Bakalland. Szczegóły na: www.bmspolska.pl lub pod numerem telefonu: (22) 412 50 62
4
1/2013
Siódemka przygotowała nowe rozwiązanie z rodziny 7 Business Ship Control dedykowane systemowi Subiekt GT firmy InsERT S.A. To kolejny duży program magazynowo-sprzedażowy, dla którego Siódemka przygotowała w pełni integrowalny dodatek, pozwalający na wsparcie procesu obsługi przesyłek w firmie. Obecnie rozwiązania Siódemki dostosowane są do systemów magazynowo-sprzedażowych używanych przez blisko połowę firm w Polsce. 7 Business Ship Control to już rodzina 6 aplikacji dedykowanych następującym systemom i programom: Symfonia, Forte, WF-Mag, Sello, Asystent i Subiekt GT. Ten ostatni to nowoczesny system sprzedaży dla małych i średnich firm, poszukujących sprawnego narzędzia wspomagającego całościową obsługę działu handlowego, sklepu lub punktu usługowego. 7 Business Ship Control dla Subiekt GT to jedyne na rynku rozwiązanie, które umożliwia użytkownikom tego programu zarządzanie przesyłkami w ramach spójnego i bezpiecznego systemu. Po instalacji 7 BSC staje się częścią Subiekta GT, umożliwiając w intuicyjny i prosty sposób przygotowanie dokumentów przewozowych oraz efektywne zarządzanie procesem obsługi przesyłek w firmie. Dzięki 7 BSC dedykowanemu Subiekt GT użytkownik może zapomnieć o czasochłonnym przenoszeniu danych oraz konieczności dodatkowej integracji programu z aplikacjami firm kurierskich.
XII Forum Młodej Logistyki Studenckie Koło Logistyki Stosowanej działające na Wydziale Transportu Politechniki Warszawskiej zaprasza po raz kolejny wszystkich miłośników logistyki na XII Forum Młodej Logistyki oraz Logistyczne Targi Pracy. W dniach 7–8 marca 2013 r., tradycyjnie w Gmachu Głównym Politechniki Warszawskiej spotkają się środowiska studenckie z całej Polski, najbardziej wpływowi przedstawiciele firm branży TSL oraz zaproszeni goście z Polski i zagranicy. Dzień pierwszy konferencji ma charakter rywalizacji między studentami. Najbardziej aktywne koła naukowe z Polski i z zagranicy walczą o tytuł najlepszego młodego logistyka. Formuła konkursu co roku ulega zmianie, jednak zawsze jest skonstruowana w taki sposób, aby w żaden sposób nie ograniczać kreatywności i pomysłowości studentów. Każdy zespół prezentujący swoje pomysły musi je obronić przed zgromadzonymi na sali studentami, jak również Kapitułą Ekspertów, składającą się z najważniejszych postaci logistyki w Polsce. Utworzony w ten sposób dialog pomiędzy studentami a świa-
© Studenckie Koło Logistyki Stosowanej
tem biznesu, pozwala na skonfrontowanie ich z realiami i zapotrzebowaniem rynku. Drugi dzień ma formę warsztatową. Oferta obejmuje case study, panele dyskusyjne oraz warsztaty organizowane przez firmy z nami współpracujące oraz zaproszonych gości. Więcej informacji na: www.sklspw.pl
Operatorzy wynajmują
Magazyn optymalny
Goodman podpisał umowy najmu z dwoma pierwszymi klientami w ramach Pomorskiego Centrum Logistycznego w bezpośrednim sąsiedztwie terminala kontenerowego DCT Gdańsk. W pierwszym magazynie o powierzchni 14 000 mkw. operatorzy logistyczni Kuehne + Nagel oraz Terramar obejmą odpowiednio 3 870 mkw. oraz 3 970 mkw. Budowę pierwszego magazynu rozpoczęto we wrześniu 2012 r., a jego oddanie do użytku planowane jest na koniec pierwszego kwartału 2013 r. – Pomorskie Centrum Logistyczne jest unikalną lokalizacją w Polsce, umożliwiającą transport multimodalny, czyli z wykorzystaniem transportu drogowego, kolejowego, lotniczego oraz morskiego. Cieszymy się, że pierwsi klienci już dostrzegli ten ogromny potencjał, a biorąc również pod uwagę wysoką jakość wykonania oraz planowaną ostateczną wielkość projektu jesteśmy przekonani, że zainteresowanie inwestycją utrzyma się na wysokim poziomie – powiedział Błażej Ciesielczak, Dyrektor Regionalny Goodman na Polskę.
Movida Conferences zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu MAGAZYN OPTYMALNY, którego tematyka dotyczyć będzie zagadnień takich jak, strategia, zarządzanie, optymalizacja procesów, automatyzacja, minimalizacja kosztów, wykorzystanie zasobów. Kluczowe tematy spotkania (14–15 lutego 2013, Warszawa) • Zwiedzanie Centrum Dystrybucyjnego Polbita; • Jak polskie firmy inwestują w magazyn wg menadżerów logistyki. Komponenty dobrze działającego magazynu – Logisys; • Efekty wdrożenia technologii w praktyce Pick-by-Voice; • Tworzenie efektywnego zespołu pracującego w centrum dystrybucyjnym – Kaufland Polska; • Zarządzanie stokiem z punktu widzenia producenta i dystrybutora/hurtownika dla towaru o wysokiej sezonowości; • Optymalizacja procesów w magazynach Kraft Foods Polska; • Optymalizacja procesów logistyki w Centrum Dystrybucyjnym Polbita. Więcej informacji na: www.movida.com.pl
Więcej informacji na portalu
© Goodman Poland
1/2013
5
| Premiera wózków widłowych STILL RX 70 4,0/5,0 i RX 70 6,0/8,0
Podróż do przyszłości
© Still
Pod hasłem „Touch the future” 22 stycznia br. odbyła się międzynarodowa konferencja prasowa STILL w Hamburgu, na której swoją premierę miały dwa nowe wózki widłowe o napędzie spalinowym. Powiększenie rodziny RX 70 o modele o udźwigu od 4 do 5 t oraz od 6 do 8 t pozwoliło firmie lepiej dostosować swoją ofertę do potrzeb wyspecjalizowanych branż, które wymagają największej mocy przeładunkowej. Premiera urządzeń z technologiami przyszłości nie mogła być zwyczajna. Efektowne lasery i niecodzienny prezenter Dundu, futurystyczna marionetka o gigantycznych rozmiarach, rozpoczęła muzyczno-wokalne show w hali STILL Arena w Hamburgu. Potem napięcie już tylko rosło i akcja zmierzała do premierowej odsłony najnowszych modeli, które rozszerzają ofertę firmy o pojazdy magazynowe przeznaczone do pracy w największym załadunku
© Still
Wyjątkowa oprawa artystyczna to znak rozpoznawczy wszystkich eventów STILL-a. Tym razem widzowie obejrzeli pokaz wokalno-taneczny, w którym uczestniczyła kilkumetrowa marionetka Dundu animowana przez zespół aktorów. W rytmie nowoczesnej muzyki i laserowych świateł trwała choreograficzna fabuła, która składała się zarówno z tańca, jak i przemieszczającej się scenografii z wózkami widłowymi w tle. Show był zaproszeniem w podróż do przyszłości i nowoczesnego świata
6
1/2013
© Still
© Still
Premierowe wózki widłowe STILL to modele z rodziny RX 70 4,0/5,0 i RX 70 6,0/8,0. Doskonale wpisują się w konsekwentną strategię firmy, aby efektywność procesów magazynowania w przedsiębiorstwie szła w parze z poszanowaniem środowiska naturalnego oraz bezpieczeństwem i wygodą pracy. Dlatego seria RX70, poza dużą mocą przeładunkową, charakteryzuje się kompaktowymi wymiarami, bardzo niskim spalaniem i emisją dwutlenku węgla (dzięki zastosowaniu katalizatora i samooczyszczającego się filtra cząstek stałych) oraz przemyślanymi rozwiązaniami w zakresie ergonomii
© Still
© Still
Po przedstawieniu najważniejszych informacji i specyfikacji technicznych nowych produktów rozpoczął się panel dyskusyjny. Na pytania zgromadzonych dziennikarzy odpowiadali m.in. (od lewej) Christian Baerwolff – dyrektor marketingu STILL, Tomas A. Fischer – członek Zarządu STILL, Bert-Jan Knoeff – Dyrektor Zarządzający STILL, Matthias Klug – Dyrektor ds. komunikacji korporacyjnej. Zainteresowanie widowni wzbudziły takie zagadnienia, jak realne oszczędności, które generowane są przez połączenie napędu spalinowego i silnika elektrycznego w technologii hybrydowej czy strategia handlowa firmy w Europie Zachodniej © Still
© Still
Wizyta w fabryce wózków widłowych STILL była kontynuacją podróży do przyszłości. Producent większość procesów na linii produkcyjnej realizuje automatycznie, bez udziału ludzi. Roboty, automatyczne ciągi produkcyjne, „chudy” sposób wytwarzania w duchu Lean i Kaizen wyznaczają już dziś nowoczesny sposób produkcji urządzeń © Still
Nie zabrakło także okazji, aby na własne oczy przekonać się jak najnowsze modele sprawdzają się w praktyce. Punktem programu była wizyta w centrum logistycznym Kuehne + Nagel w Hamburgu, w którego magazynach o łącznej powierzchni 44 000 mkw. pracują 53 wózki widłowe marki STILL
© Still
© KX
© Still
1/2013
7
| Z Krzysztofem Pogranicznym, redaktorem naczelnym i Prezesem Zarządu wydawnictwa Medialog, o tym, w czym drukowana prasa branżowa jest lepsza niż internet, ciekawości zawodowej i transferze wiedzy rozmawiał Sławomir Erkiert
Życiodajny powiew Sławomir Erkiert: Pięć lat to dużo czy mało dla wydawnictwa? Krzysztof Pograniczny: W sensie biznesowym każdy kolejny rok istnienia pokazuje, że koncepcja wydawnicza się sprawdza, a pomysł na czasopisma „Magazynowanie i Dystrybucja” oraz „Top Logistyk”, od których zaczynaliśmy, okazał się trafiony. W tej branży wiarygodność i rzetelność buduje się latami, chociaż ostatni okres pokazał, że nagłe debiuty nowych tytułów, tworzonych przez ludzi odchodzących z dużych wydawnictw i zakładających własne tytuły, mimo braku jakiejkolwiek historii, przyjmowane są równie łaskawie. To swoisty fenomen polskiego rynku prasy branżowej. Nikt w tym wypadku nie pyta o zaplecze, dystrybucję, liczbę czytelników, których nie można dorobić się w jeden miesiąc. Dlatego w takiej perspektywie pięć czy pięćdziesiąt lat to żadna historia.
branżowe powstałe w Polsce, sprofilowane na tematy logistyki sprzętowej. – Od kiedy zajmujesz się logistyką? – Bardzo długo. Za chwilę zamknę drugą dekadę pracy zawodowej. – Kiedy zostałeś pierwszy raz redaktorem naczelnym? – Dawno temu, po pierwszym miesiącu pracy. Rozpoczynałem ścieżkę zawodową z jasnym celem postawionym przez spółkę Ardo-Studio, wydawcę czasopisma „Nowoczesny Magazyn”, a później „Logistyka a Jakość”, zbudowania tych dwóch tytułów dosłownie z niczego. Nikt nie wiedział, co mają zawierać, nie było zespołu autorów, layoutów, bazy fotograficznej. Towarzyszyła temu jakaś mglista wizja. A zaskoczenie pomysłem udzielało się wszystkim, ponieważ niemal dwadzieścia lat temu niewiele osób wyobrażało sobie, że może być jakiś komercyjny tytuł, który porusza tematykę logistyczną. Dzisiaj mamy ich kilkanaście, a łatwość, z jaką powstają, jest zadziopuszcza mnie – wiająca.
– Czuję sarkazm, ale przecież masz podobną hi- Cały czas nie storię – również odszedłeś być może naiwna – wiara, że to, – W powstaniu wielu tytuz dużego wydawnictwa. co jest interesujące dla mnie, łów logistycznych masz swój – Nie widzę podobieństwa. Najpierw przymoże być ciekawe również dla spory udział. Ile zaliczysz na swoje konto? szedłem tam z dwoma czytelników, którzy są wymaga– Gdyby spojrzeć globaltytułami, które stworzyłem jący i reagują błyskawicznie na nie na całość, niezależnie i wydawałem przez kilkaod wydawców, dla których naście lat gdzie indziej. każdą niedorzeczność. pracowałem, doliczyłem się Zostały w pewnym 10. To zarówno czasopisma momencie sprzedane, z regularnym cyklem wydawniczym, jak i doa ja zmieniłem wydawcę, zapewniając datki. Oprócz wspomnianych dwóch z zakresu ciągłość redakcji i kontentu. Przypomagazynowania i miękkich tematów zarząmnę tylko, że „Nowoczesny Madzania logistycznego, pracowałem przy dziele gazyn”, którego byłem naczelnym, o logistyce transportu pt.: „Transport i Spedyto historycznie drugie czasopismo
8
1/2013
– Nie lepiej było ograniczyć się do trzech tytułów? Co cię pcha do tej pracy? – Kiedyś była to wyłącznie czysta przyjemność i ciekawość.
cja”, „Zeszytach Logistycznych”, jak się okazało później – efemerydzie na potrzeby publikacji doktorantów z katedr logistycznych. W Medialogu na przestrzeni 5 lat powstały
Michał Klecha
4 lata w Medialogu Po pracy biegam, przygotowując się do kolejnego maratonu, a zimą szusuję po narciarskich stokach.
może być ciekawe również dla czytelników, którzy są wymagający i reagują błyskawicznie na każdą niedorzeczność. Odbiorcy czasopism specjalistycznych to fachowcy,
Paulina Ratajczak
2 lata w Medialogu, 6 lat w mediach logistycznych Łączę pracę ze studiami na kierunku praca socjalna, a wolny czas poświęcam rodzinie.
ZESPÓŁ REDAKCYJNY MEDIALOG
Joanna Częszak
1,5 roku w Medialogu Moją pasją jest projektowanie ogrodów i zdrowy styl życia.
pod moją ręką oprócz czasopism „Magazynowanie i Dystrybucja” oraz „Top Logistyk”, także „Innowacje Logistyczne”, „Oryginalne Palety”, „Top Marki” i najnowsza publikacja – kwartalnik „Kaizen”. To ostatnie wydawnictwo pozwoliło nam odkryć nowy rynek reklamowy, ale przede wszystkim odsłoniło olbrzymi obszar wiedzy dotyczącej zarządzania zmianą w przedsiębiorstwie, która przydatna jest nie tylko w obszarze produkcji, lecz także w logistyce, biurze czy usługach. Wszędzie tam, gdzie jest chęć zmiany, reorganizacji, dążenia do ergonomii na stanowisku pracy, a nawet zwykłego posprzątania, w sensie ładu i porządku procesów, co w konsekwencji przekłada się na zwiększenie jakości działań organizacji.
Szymon Drobina
2,5 roku w Medialogu Po pracy rzucam celnie i bronię szczelnie w koszykarskiej drużynie AZS UAM.
Odkąd oprócz kierowania redakcją zajmuję się zarządzaniem przedsiębiorstwem, mam na uwadze
Kto szuka wiedzy z zakresu, który go interesuje, znajdzie ją bez wątpienia w dobrym czasopiśmie branżowym, które potrafi taki kontent przygotować, ponieważ pracuje profesjonalnie, utrzymując zawodowe kontakty z rynkiem. dobrostan ekonomiczny firmy. Jednak cały czas nie opuszcza mnie – być może naiwna – wiara, że to, co jest interesujące dla mnie,
nie można im podać ogólników i „sieczki” tekstowej. Każdy, kto kiedykolwiek współpracował ze mną, zna opowieść o mieście, na które się patrzy z różnych perspektyw, a tym samym widzi różne rzeczy. Obserwując je ze zbocza góry, widzimy dachy i majaczące z oddali drzewa. Ale wnikliwy obserwator nie poprzestaje na tym, schodzi niżej, w gąszcz ulic, zagląda do domów, szuka tajemnic, relacji, ustala fakty z historii miasta. Warunek jest jeden, musi mieć w sobie ciekawość. Moim zdaniem to podstawa dobrego dziennikarstwa i dobrze wykonanej roboty w tym zawodzie. Tak wygląda moja motywacja. Inna kwestia to wspaniali ludzie, jakich poznajesz po drodze, którzy pomagają realizować projekty.
1/2013
9
11 proc. udziałU Pięć lat temu Emtor rozpoczął dystrybucję marki Yale, stając się jej oficjalnym przedstawicielem w Polsce. Firma może się pochwalić utrzymaniem 11-procentowego udziału w rynku wózków widłowych, co jest wynikiem zaufania klientów do firmy, ciężkiej pracy i oddania jej pracowników. W roku 2010 wszyscy technicy serwisowi zostali wyposażeni w tablety do sprawniejszej obsługi zleceń serwisowych. W ostatnich latach firma zwiększyła flotę wózków do najmu krótkookresowego do ponad 300 maszyn. W roku 2011 wybudowana została nowa hala warszatowo-magazynowa o powierzchni 5500 mkw. w centrali w Toruniu, wyposażona w najnowocześniejsze stacje naprawcze i diagnostyczne, nowoczesną lakiernię i stację ładowania i regeneracji baterii. W roku 2013 planowane jest oddanie do użytku budynku biurowego centrali. W 2012 r. zostały rozpoczęte przygotowania do wdrożenia systemu zarządzania jakością ISO 9001, które nastąpi w roku bieżącym. W ciągu ostatnich 5 lat, producent wózków Nacco wymienił całą gamę wózków czołowych elektrycznych, oferując tym samym jedne z najbardziej energooszczędnych urządzeń w tej klasie. Firma siostrzana – Emtor Logistyka, świadcząca m.in. usługi outsourcingu transportu wewnątrzzakładowego, w ostatnich 5 latach rozwinęła się bardzo dynamicznie, utrzymując dotychczasowych i zdobywając nowych klientów. Efekt jest wynikiem dużego nacisku na jakość – wdrożone zostały systemy i narzędzia takie jak ISO9001, Lean Management, Analizy why-why, Total Productive Maintenance, 5S, Team Working. W roku 2013 Emtor będzie obchodził 25-lecie działalności. Firma znana jest ze swojej elastyczności i szybkiej reakcji na potrzeby klienta i w ciągu następnych pięciu lat tymi kryteriami będzie się nadal kierować.
Na południu Europy nawet listonosz jest inny
– Wskażesz jakieś nazwiska? – Ale tylko jedno. No może dwa. Stefan Abt, niestety nieżyjący już profesor dawnej Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, który szefował katedrze logistyki. Nigdy nie byłem jego studentem i przyszedłem do niego niemal z ulicy, bez rekomendacji, aby porozmawiać na temat możliwości stworzenia czasopisma o logistyce, które pod jego wpływem przybrało później nazwę „Logistyka a Jakość”. Był to czas wielu rozmów, jakie odbyliśmy, skutkowały wieloma pomysłami i kontaktami. Z ówczesnej
© KX
katedry profesora zaangażowało się w prace redakcyjne wiele osób. Niektóre kontakty przetrwały do dziś i mimo że ludzie się rozeszli w różne strony, wciąż udaje mi się namówić ich do pisania. – A drugie? – Bez wątpienia Janusz Mazurczak z Międzynarodowych Targów Poznańskich, który odpowiada za jedną z najważniejszych wystaw branżowych w Polsce – Taropak. Otwartość, bądź co bądź obcego dla mnie człowieka, na eventy logistyczne, organizowane przez
Katarzyna Holc, Wiceprezes Emtor Sp. z o.o., Prokurent Emtor Logistyka Sp. z o.o. Emtor – oficjalny przedstawiciel producenta wózków widłowych marki Yale w Polsce
1/2013
Włochy: Dziennikarz zawsze jest w pracy i widzi tematy
© KX
wydawnictwo Medialog, które wspierają regularnie targi, zawsze mnie motywowała, aby nie zawieść. To niezwykle owocna współpraca, ponieważ przez wiele lat na terenach MTP zajmowałem się organizacją
Tunezja: wózki widłowe rzeczywiście są uniwersalne
Sztaplar Show, konkursu wózków widłowych, a podczas ostatnich 3 edycji targów Taropak, wydawnictwo przygotowało In4Log – event edukacyjny, promujący innowacje w logistyce sprzętowej. Dla mnie jest to wcielony przykład strategii win-win, gdzie można wykorzystać kontakty
Medialogu i siłę targów w promocji najnowszej technologii i wiedzy. – Czy czujesz, że czasopisma branżowe mają siłę oddziaływania?
© KX
– Pisma branżowe są silne tak, jak silny jest rynek, na którym funkcjonują. W Polsce wydawcy, żyją w przeważającej mierze z reklam, a w mniejszym z abonamentu za prenumeratę, ponieważ mamy do czynienia z niskonakładowymi edycjami.
Wiele wyzwań – Ostatnie 5 lat w naszej branży to czas wielu wyzwań. Kryzys na rynkach światowych spowodował, że wiele firm musiało zrewidować swoje strategie długoterminowe. Obecnie sytuacja rynkowa zmienia się dużo szybciej niż kilkanaście lat temu. Przedsiębiorstwa muszą być elastyczne i stale dostosowywać się do potrzeb klientów. Trudniej też przewidywać ich przyszłe zachowania. Między innymi z tych względów STILL zdecydował się na restrukturyzację swoich zakładów produkcyjnych. Skomplikowany proces, który właśnie dobiega końca, pozwoli w przyszłości znacznie lepiej reagować na zmiany. Wychodzimy też z założenia, że właśnie teraz należy kłaść szczególny nacisk na inwestycje. W ciągu ostatnich kilku lat wprowadziliśmy na rynek szereg innowacyjnych rozwiązań, które wyznaczają nowe standardy. Warto wspomnieć np. o pierwszym na świecie wózku z napędem hybrydowym RX70 Hybrid, zestawie narzędzi do kontroli floty Fleet Data Services, wózkach automatycznych czy koncepcyjnym modelu cubeXX, stanowiącym wizję pojazdu przyszłości. Rynek wózków widłowych w Polsce także uległ zmianom. Klienci coraz częściej oczekują kompleksowej oferty od jednego, sprawdzonego i niezawodnego partnera biznesowego. Aby sprostać ich wymogom, STILL dzisiaj jest w stanie kompetentnie doradzić w zakresie kompletnego wyposażenia magazynu. Od regałów zaczynając, poprzez wózki różnego typu, a na systemach kontrolujących przepływ materiałów kończąc. Rosnące znaczenie podczas procesu decyzyjnego zyskują czynniki pozacenowe, czyli np. profesjonalny i sprawny serwis oraz doświadczenie i referencje. Wojciech Szmulczyński Dyrektor Handlowy STILL Polska
Myślenie przyszłościowe
– Ostatnie 5 lat w historii firmy SSI Schaefer to rozwój. Najważniejszy jest wzrost wolumenu sprzedaży, ale cieszy także udoskonalanie produktów i samej organizacji. Najcenniejszym jest fakt, iż klienci, którzy nam zaufali, rozwijają się i doceniają sens inwestowania w poprawę rozwiązań i usprawnienie logistyki magazynowej. Powodem do dumy jest wyposażanie największego centrum dystrybucyjnego Europy Środkowo-Wschodniej dla firmy Jysk oraz uważanego za najnowocześniejszy w Polsce magazynu firmy Action. Ostatnie lata powiększają grono klientów myślących przyszłościowo, nieskupiających się jedynie na cenie. Oferując największe portfolio produktów spośród firm parających się intralogistyką mamy bardzo zróżnicowanych klientów, ale rośnie nieustannie grono korzystających z naszych kompleksowych usług. Zasada „wszystko z jednej ręki” zdejmuje z klienta naprawdę wiele problemów. Stać nas także na ciągłe doskonalenie naszych produktów, czego rezultatem jest powstanie w ostatnich latach innowacyjnego pojemnika składanego Eco-tech, ergonomicznego regału windowego Logimat, przełomowego automatu do komisjonowania palet Case-picker. Z pełną świadomością twierdzę, że dopracowaliśmy się najlepszych regałów przejezdnych oraz składowania kanałowego palet Orbiter. Serdecznie gratuluję Medialogowi pierwszego pięciolecia. Przy tej okazji wspomnę, że firma SSI Schaefer obchodziła niedawno 75-lecie, a w Polsce będziemy przygotowywać się pomału do okrągłej dwudziestki. Mirosław Lewicki, Prokurent SSI Schaefer
Czas próby
– Okres ostatnich 5 lat był czasem próby nie tylko dla branży logistycznej, ale i dla mediów, które zajmowały się relacjonowaniem zmian na tym rynku. Medialog wyszedł z tej próby obronną ręką. Nasza współpraca, zapoczątkowana w roku 2008, trwa do dnia dzisiejszego – a to za sprawą dobrze wyrobionej marki Medialog i konsekwentnie rozwijanych tytułów – „Top Logistyk” oraz „Magazynowanie i Dystrybucja”. Dość istotna jest dla nas obecność w różnego typu mediach i docieranie do przedstawicieli branży logistycznej różnymi kanałami – czy to poprzez prasę, czy poprzez internet. Medialog świetnie rozwinął się na rynku prasy drukowanej – z niecierpliwością oczekujemy na rozwój firmy w sieci – jest w tej materii z pewnością wiele do osiągnięcia.
Dysproporcję między – zwykle niską – ceną egzemplarzową muszą niwelować wpływy z budżetów reklamowych. W związku z tym trudno mówić o niezależności, co niekiedy przyjmuje haniebny obraz, czyli żądania publikowania wszystkiego, co do redakcji zostaje przysłane bez względu na jakość i wartość informacji. Dlatego są gazety składające się w dużej mierze z samych informacji prasowych, gdzie kontent własny stanowi znikomy procent. Niekiedy generowane są wprost żądania określonej liczby publikacji w zamian za wyjazd, przykładowo, na prezentację. Redakcje też nie są wolne od handlowania w oparciu o rodzaj wymiany: „jeśli będzie reklama, zrewanżujemy się artykułem”. Jak zwykle sprawa sprowadza się do pieniędzy. Kiedy ich nie ma, trudno pracować nad niepowtarzalnym kontentem. A skoro działy marketingu nie są przygotowane do planowych emisji kreacji, pojawiają się propozycje wymiany handlowej. Koło się zamyka. Marzy mi się, aby każdy robił to, co do niego należy, ponieważ rozmaite deprawacje trafiają rykoszetem w rzetelne wydawnictwa. Niedorzeczna wydaje się zaś sytuacja, w której potępiany jest przez marketing w czambuł sens istnienia czasopism branżowych, a z drugiej strony istnieje olbrzymie parcie działów PR na publikację informacji prasowych. To rodzaj schizofrenii, w której trudno żyć. Prawdą jest także, że informacje branżowe, są w zdecydowanej większości zbyt mało ważne dla mediów codziennych i ekonomicznych, więc siłą rzeczy ich miejscem publikacji są tytuły specjalistyczne.
© KX
Marta Górska Marketing Manager CHEP Polska
12
1/2013
Port w Dubrowniku: logistyka może mieć wielki wymiar
Hiszpańska Malaga-premiera Toyoty Tonero
– Odczuwasz jakiś wpływ publikacji? – Raz spotkałem człowieka kierującego magazynem Cefarmu w Szczecinie, który regularnie prenumerował nasze czasopismo. Osłupiałem, kiedy powiedział, że wyedukował się na nim, ponieważ jest farmaceutą, a przyszło mu wyposażyć obiekt, w którym się znajdowaliśmy. Ta historia pokazuje, jaką rolę w upowszechnianiu wiedzy spełniać może prasa specjalistyczna. Jej zadanie polega na budowaniu relacji między dostawcą i odbiorcą. Nie zawsze będzie miała ona od razu wymiar handlowy, wielokrotnie częściej to rodzaj transferu know-how. Przypomina mi się od razu spotkanie ze Sławomirem Skarbeckim, właścicielem firmy LUCA Systemy Logistyczne, która opatentowała w Niemczech system do kompletacji towaru w oparciu o światło. W zasadzie to myśmy się nie spotkali, lecz widziałem jego prezentację o tym systemie na jednej z konferencji we Wrocławiu. Koniecznie chciałem o tym napisać, bo temat wydał mi się niezmiernie interesujący. Szukałem kontaktu. Zadzwonił do mnie o godzinie, o której zwykle się już nie pracuje. Rozmowa była krótka i rzeczowa, a materiały miałem następnego dnia na skrzynce e-mail. Opublikowaliśmy tekst, o którym nikomu się nawet nie marzyło. Bardzo niedługo po tym firma LUCA zrealizowała pierwsze wdrożenie w Polsce, o następnym – w tyskim Fiacie – napisaliśmy znowu, jako jedyni. Na zaproszenie Medialogu firma LUCA wzięła udział dwukrotnie w In4Log, prezentując autorskie rozwiązania z obszaru kompletacji. Podobnych przykładów mógłbym wskazać wiele, bo jest to właśnie wspomniany znak
Razy dwa
– Niemal natychmiast po pytaniu o ocenę minionego pięciolecia nasunęło mi się jedno skojarzenie – razy dwa. Bo to był niezwykle korzystny i dynamiczny okres rozwoju naszej firmy. Podwoiliśmy sprzedaż, dwukrotnie wzrosło zatrudnienie. Nawet liczba kolorów, w których możemy produkować etykiety w naszym zakładzie poligraficznym, też wzrosła razy dwa. Niezwykle konkurencyjny rynek usług logistycznych w naszym kraju wymaga od najlepszych z operatorów zastosowania najnowszych technologii informatycznych – sprzętowych i programistycznych. Dokładnie 5 lat temu postawiliśmy na współpracę ze światowym liderem – producentem i dostawcą WMS, firmą RedPrairie. Była to decyzja niezwykle rozwojowa dla nas, ale szczególnie dla naszych klientów – wdrażamy ten system u kilku najwybitniejszych dostawców usług logistycznych w Polsce i w Europie. Jędrzej Iglewski, Wiceprezes HIT-Kody Kreskowe
Cel osiągnięty
– Podsumowując ostatnie pięć lat działalności Nedcon Silesia, z dumą mogę powiedzieć, że firma osiąga założone cele. Ten czas był dla nas bardzo owocny, jeżeli chodzi o różnorodność i stopień zaawansowania wykonanych projektów. Wdrożyliśmy m.in. automatyczny magazyn na pojemniki obsługiwany przez układnice, system Pallet Shuttle oraz innowacyjny projekt regałów grawitacyjnych na palety, gdzie kompletacja palety odbywa się pod konstrukcją portalową pod regałem. Warto również pochwalić się zaprojektowaniem i wdrożeniem regałów rzędowych ze wzmocnionymi słupami S-Leg, które zasadniczo wpływają na bezpieczeństwo i oszczędność kosztów eksploatacyjnych magazynu. Ważnym wydarzeniem było również otwarcie biura projektowo sprzedażowego Nedcon Sales s.r.o. w Czechach w 2011 r. Ostatnie lata nauczyły nas również, jak radzić sobie w czasach trudnej koniunktury w gospodarce i niepewności na rynku finansowym. Sukces osiągamy dzięki ludziom, z którymi współpracuję. Zespół Nedcon Silesia to osoby otwarte na wszelkie wyzwania zawodowe, na których zawsze mogę polegać. Mariola Gerber Prezes Nedcon Silesia
© KX
1/2013
13
Przyspieszenie operacji
– W latach 2008–2012 firmie PROMAG S.A., jak i wielu innym podmiotom gospodarczym, przyszło zmierzyć się z nowymi wyzwaniami związanymi z niepewnością gospodarczą, która przekładała się na nastroje klientów. Ostatnia pięciolatka wymagała od nas większej odwagi w działaniu oraz umiejętności przekonania klientów do swoich produktów. Dlatego poszerzyliśmy naszą ofertę o rozwiązania bardziej zaawansowane technologicznie, m.in. o nową linię wózków widłowych i automatyczne systemy składowania. Postawiliśmy też na skuteczne komunikowanie się z rynkiem, partnerami i klientami. Wdrożenie systemu Elektronicznego Obiegu Dokumentów spowodowało, że znaleźliśmy się o krok przed konkurencją w zakresie standardów obsługi klientów. Jednocześnie wykorzystaliśmy ten czas, aby rozbudować własną infrastrukturę. W roku 2009 przenieśliśmy siedzibę do 4-kondygnacyjnego biurowca, który zdecydowanie poprawił komfort naszej pracy. Dokładnie 3 lata później, w roku 30-lecia istnienia PROMAG S.A., otworzyliśmy nowoczesne Centrum Logistyczne na 5-hektarowej działce w Koninku pod Poznaniem. Ta inwestycja pozwoliła nam na zmianę organizacji pracy magazynu, co przełożyło się na przyspieszenie operacji za- i rozładunku oraz skrócenie czasu dostaw. Oba te przedsięwzięcia były kolejnymi krokami milowymi w rozwoju firmy PROMAG S.A., która, wydaje nam się, zdała celująco egzamin z dojrzałego kapitalizmu. Dowodem na to są liczne nagrody otrzymane w ostatnim czasie, w tym znalezienie się w gronie największych firm Wielkopolski na 4. i 12. miejscu pod względem dynamiki sprzedaży oraz zysku. Karolina Tokarz, Członek Zarządu, Dyrektor ds. Handlu i Marketingu PROMAG S.A.
Ważne wydarzenia
– Nasze uczestnictwo w trzech kolejnych edycjach Modelowego Centrum Dystrybucji In4Log, podczas targów Taropak w Poznaniu to jedno z najważniejszych wydarzeń, w których firma AG Consult brała udział pod patronatem i we współpracy z Medialogiem w ostatnich 5 latach. Patronat medialny, organizacja tych projektów oraz pomysły uczestników skutkowały każdorazowo bardzo interesującą formą przedstawienia możliwości systemów do zarządzania gospodarką magazynową z wykorzystaniem automatyki, automatycznej identyfikacji i najnowszych rozwiązań stosowanych w logistyce magazynowej. Z okazji 5-lecia życzymy firmie Medialog kolejnych, spektakularnych sukcesów w krzewieniu wiedzy o nowoczesnych i innowacyjnych sposobach zarządzania w magazynach i logistyce. Grzegorz Zwoliński
14Dyrektor Zarządzający 1/2013 AG Consult
Katamaran sponsorowany przez Interroll- miejsce spotkania klientów z całego świata.
transferu wiedzy, który mieści się w wydawniczej strategii. – Realizujecie projekt z zakresu CSR, co to ma wspólnego z wydawnictwem? – Wydawnictwo musi mieć różne oblicza, które niekiedy kształtują się w sposób nieplanowany. Tak było właśnie z konkursem logistycznym dla uczniów z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych z Kwidzyna. To rodzaj historii o tym, w jaki sposób na ciebie patrzą inni i co w tobie widzą. Mówiłem już, że na swej drodze spotykałem wielu interesujących ludzi, tym razem były to dwie Beaty. Pierwsza – Beata Zambrzuska – jest nauczycielem logistyki we wspomnianej szkole. Dosłownie zagadnęła mnie na targach, streszczając w trzech minutach ideę konkursu logistycznego i w zasadzie prosząc wyłącznie o patronat medialny. Przyszło mi jednak do głowy, aby spróbować zaangażować w ten projekt jakiegoś operatora logistycznego, a tym samym ufundować, jako nagrodę główną, praktykę dla zwycięzcy. Przystała na moją propozycję współpracy Beata Mańkowska z Hellmann Worldwide Logistics i właśnie jesteśmy przed 3. edycją konkursu, który tak naprawdę jest rodzajem startu do kariery zawodowej. Nagroda umożliwia bowiem
© KX
trójce finalistów odbycie praktyk w centrach logistycznych HWL w Polsce. Dodam tylko, że jeden ze zwycięzców konkursu radzi sobie całkiem nieźle na rynku pracy, zatrudniony został przez niemieckiego operatora logistycznego. – Jaką rolę przypisałbyś czasopismom branżowym w czasie, kiedy wszyscy twierdzą, że internet to podstawowe źródło wiedzy? – Dla mnie to jedno z równorzędnych źródeł pozyskiwania wiedzy, jak każde inne, tyle że bardzo mocno sprofilowane i bliskie rynku, na którym funkcjonuje. Podstawowe znaczenie ma tu słowo target, czyli
Po rejsie Interroll nie zapomina o szkoleniu produktowym
Wymagające rynki
Eric Dumont opłynął glob i obiecał wizytę w Polsce
grupa odbiorcza, która wcale nie musi być wielomilionowa. Wręcz przeciwnie, w USA istnieją periodyki wydawane dla kilkuset osób, które otrzymują tytuł na zasadach abonamentu i chcą zapłacić za wiedzę dostarczaną im w ten sposób przez redakcję, która potrafi tę wiedzę zdobyć. Polska w tej mierze nie odstaje od innych rynków. Kto szuka wiedzy z zakresu, który go interesuje, znajdzie ją bez wątpienia w dobrym czasopiśmie branżowym, które potrafi taki kontent przygotować, ponieważ pracuje profesjonalnie, utrzymując zawodowe kontakty z rynkiem. Co się zaś tyczy internetu, niezaprzeczalne
© KX
© KX
jest jego znaczenie w codziennym poszukiwaniu informacji, z powodu szybkości dostępu. Dzisiaj jednak, oprócz tych istotnych i interesujących informacji, na równych prawach funkcjonuje bardzo wiele przypadkowych. Trudno to oddzielić, ustalić wiarygodność, bez poświecenia mnóstwa czasu. Tu tkwi podstawowy problem internetu. Podstawowy błąd polegający na uprzywilejowaniu internetu tkwi w rozumowaniu, że jest on za darmo. Tymczasem dobry kontent musi kosztować, wiąże się z utrzymaniem takiej samej redakcji, jak w tradycyjnych gazetach. Nie można tego robić jednoosobowo. Przed internetem stanie niebawem wyzwanie do samookreślenia. Za dostęp do wartościowych stron przyjdzie nam płacić. – Jakie zatem miejsce zajmuje internet w strategii wydawnictwa? – Ponad 3 lata temu Medialog skierował swoją uwagę wydawniczą na to medium, pod wpływem opinii klientów, którzy chcieli uzupełnić, co jest tu istotnym stwierdzeniem, swój wachlarz produktów reklamowych. Uruchomiliśmy portal pod adresem www.logistyczny.com, w którym zaprojektowano, według mojej wiedzy, największą na rynku elektronicznych mediów logistycz-
– W roku 2007 Quantum software S.A. wkroczyło w nową fazę rozwoju, debiutując na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych i rozpoczynając kilkuletni proces inwestycyjny, skierowany zarówno na rozszerzenie zakresu własnych produktów, jak i na istotną rozbudowę aktywności zagranicznych. W tym czasie z firmy oferującej głównie system zarządzania magazynami (Qguar WMS), staliśmy się czołowym w naszej części Europy oferentem pakietu klasy SCE (Supply Chain Execution), obejmującego cztery moduły podstawowe, czyli WMS, TMS (transport), YMS (teren przyzakładowy) i MES (produkcja) oraz kilkanaście modułów uzupełniających, jak m.in. logistyka towarów niebezpiecznych czy zarządzanie terminalem przeładunkowym. Quantum stało się grupą firm obejmującą podmioty działające m.in. na Ukrainie, Białorusi i w Rosji, gdzie pozycja naszej marki na rynku logistycznym rośnie z roku na rok. W ubiegłym roku otworzyliśmy także nowy kierunek działań, czyli rynki Ameryki Łacińskiej. Quantum najlepiej czuje się na rynkach nie tylko szybko rosnących (co naturalne), ale i wymagających wysokiej jakości oraz elastyczności w spełnianiu niestandardowych potrzeb. Tam mamy szansę konkurować z najlepszymi na świecie dostawcami oprogramowania logistycznego. Oczywiście rok 2007 był także początkiem globalnego kryzysu finansowego, którego skutki odczuwamy do dzisiaj (m.in. w kłopotach z zadłużeniem Strefy Euro). Jednak dla firm informatycznych skutki tych zakłóceń w gospodarce neutralizowane są w dużym stopniu przez rosnące wymagania przedsiębiorstw. Powszechniejąca mobilność, globalizacja, wydajność łańcucha dostaw – wszystko to powoduje, że rynek informatyki w logistyce rozwija się stabilnie i ma w sobie potencjał, który trudno przecenić. Tomasz Hatala Prezes Zarządu Quantum Software
1/2013
15
Rozwój sieci
– Okres ostatnich 5 lat, tj. 2008–2012, był bardzo zróżnicowany, jeśli chodzi o rozwój wielkości rynku wózków widłowych. Po rekordowym roku 2008, który zakończył się sukcesem sprzedażowym również dla naszej firmy, rynek zanotował drastyczny spadek wielkości w roku 2009 i do tej pory nie powrócił do stanu z roku 2008. Pomimo niełatwego okresu dla branży, nasza firma zakończyła budowę nowej siedziby w Kajetanach/Nadarzynie z centralnym warsztatem stacjonarnym i krytym magazynem maszyn, której uroczyste otwarcie miało miejsce w październiku 2009 r. W ciągu ostatnich 5 lat, dzięki konsekwentnemu rozwijaniu sieci serwisowej w całej Polsce, nasza firma umocniła swoją pozycję w tradycyjnych branżach przemysłowych wózków czołowych Hyster – przemyśle papierniczym, drzewnym, metalurgicznym czy ciężkim. Nastąpił znaczący wzrost sprzedaży tzw. Big Trucks – o udźwigu powyżej 8 t. W roku 2012 dostarczyliśmy na rynek przewozów intermodalnych 3 Reach Stackery Hyster – wózki do manewrowania kontenerami. Strategia naszej firmy przyjęta w roku 2010 zakładała duży nacisk na wzrost sprzedaży wózków ciężkich Hyster o udźwigu powyżej 8 t i konsekwentnie ją realizujemy. W ramach oferowanych usług outsourcingu podpisaliśmy nowe umowy z czołowymi producentami papieru, gdzie w sumie pracuje ponad 170 operatorów wózków i ładowarek teleskopowych w systemie 24/7. Hyster w tym okresie wprowadził do produkcji: – całą gamę wózków czołowych elektrycznych nowej serii A, J, E o udźwigach od 1,3 do 5,5 t w technologii prądu zmiennego, dzięki czemu uzyskaliśmy najwyższą w swej klasie efektywność. Pod kątem wielozmianowej pracy wózków dopracowano boczną wymianę baterii; – zmodyfikowane wózki spalinowe od 2 do 50 t, w których zostały wprowadzone zmiany pod kątem m.in. wytrzymałości, zużycia paliwa i ergonomii; – została zaprojektowana nowa seria wózków o udźwigu 8–9 t z rodziny Fortens (H8.0FT-9.0FT), która uzupełniła typoszereg przeznaczonych do ciężkich aplikacji wózków H8XM – H16XM; – we wszystkich wózkach z napędem spalinowym ze względu na sukcesywne wchodzenie w życie zaostrzonych norm emisji CO2 wprowadzono nowe silniki, które są zgodne z normą emisji Etap IIIB; Jeśli chodzi o ładowarki teleskopowe Manitou, których jesteśmy dealerem do zastosowań przemysłowych, w latach 2010–2012 nastąpił dynamiczny wzrost sprzedaży, dzięki bardzo silnej na rynku i dobrze postrzeganej marce Manitou oraz jednej z najbardziej profesjonalnych w branży sieci serwisowej Zeppelin Polska. Tomasz Mraczek Prezes Zarządu, Zeppelin Polska
16
1/2013
Konkurs logistyczny w Kwidzynie – start do kariery zawodowej
– Policzyłeś, ile opublikowalinych, liczbę produktów w obszarze ście tekstów? reklamy internetowej. Mają one – Pewnie kilkaset. Przy regularstały i zdefiniowany format oraz nym cyklu wydawniczym, jaki piecenę. W ten sposób przygotowalilęgnujemy i liczbie tytułów, jakie śmy rozbudowaną ofertę do reklawydajemy, kontent przyrasta geomowych kampanii w internecie. Równocześnie rozpoczął się rozwój metrycznie. W każdym wydaniu kontentu na stronach WWW, gdzie publikujemy ponad 20 tekstów, więc wystarczy przemnożyć. Przy oprócz części newsowej, istnieje tym należy zwrócić „Biblioteka tekuwagę, że działy stów”, z klasyczWydawnictwo musi mieć w czasopismach nymi artykułami skatalogowana różne oblicza, które nie- mają charakter stawedług działów kiedy kształtują się w spo- ły, dlatego szkielety gazet są niezmientematycznych. Do sób nieplanowany. Tak ne i podlegają nowych produktów elektronicznych do- było właśnie z konkursem swoistym rygorom. Co numer należy łączyliśmy także relogistycznym dla uczniów je obsadzić kogularny newsletter, z ZSP z Kwidzyna. Nagro- lejnymi tekstami, a także kierunkowy mailing. Jesteśmy da umożliwia odbycie ponieważ gazeta jest jak serial przygotowani, ale praktyk dla trójki finali- w odcinkach i zatrudno mówić, aby strategie promocji stów w centrach logistycz- wsze ktoś może wyczekiwać kolejzamieniły się miejnych Hellmann Worldwide nego z nich. W tej scami i raptownie Logistics w Polsce. chwili Medialog działania w intertworzy zespół młonecie przodowały. dych osób, które Nie wystarczy wchodzą w zawód i wciąż się powiedzieć, że chce się być obecuczą, mam nadzieję pozytywnych nym w internecie, oprócz takiezachowań biznesowych. Zmiany go stwierdzenia potrzeba wielu działań ze strony służb marketingu, pokoleniowe służą każdej firmie, ponieważ przynoszą potrzebny używania narzędzi statystycznych dla kontynuowania bytu organii umiejętności interpretacji wynizacji życiodajny powiew. ków. To pole działalności znacznie rozleglejsze od promocji w trady– Dziękuję za rozmowę. cyjnym stylu.
© KX
RAPORT SPECJALNY
Wskaźnik zróżnicowanego rozwoju Model „zielonej gospodarki” to już nie tylko np. ekologiczne rozwiązania w budynkach mieszkalnych. W ostatnich latach ten trend coraz bardziej widać także w inwestycjach w energooszczędne i przyjazne dla środowiska ekologiczne magazyny. Zysk jest prosty – niższe rachunki i lepszy wizerunek.
N
Nowoczesne, ekologiczne magazyny powinny być energooszczędne, zużywać niewiele wody i emitować mało zanieczyszczeń. Do budowy należy wykorzystać materiały przyjazne środowisku i tam, gdzie to jest możliwe, surowce wtórne. Poza tym większość wyposażenia oraz wózki widłowe wykorzystywane w magazynach również powinny posiadać cechy produktów przyjaznych środowisku. To wszystko po to, by bilans ekonomiczny i ekologiczny magazynu był bardzo dobry. Dobrym przykładem na potwierdzenie tej tezy może być korporacyjny program na rzecz ochrony klimatu Planet Me firmy TNT. W Veenendaal w Holandii działa ekologiczny kompleks magazynowo-biurowy TNT. Budynek jest niemal samowystarczalny. System sanitarny
18
1/2013
zasila woda ze zbiornika deszczówki, energię zapewnia trzysta paneli słonecznych, wody termalne ogrzewają podłogi. Oszczędności zapewnia też separacja odpadów. Było to pierwsze z serii podobnych ekologicznych przedsięwzięć TNT.
Niska świadomość ekologiczna
W Polsce o temacie zielonego budownictwa i stosowania proekologicznych rozwiązań w eksploatacji nieruchomości mówi się już od kilku lat, jednak dla branży magazynowej i logistycznej nadal jest to temat nowy i niekoniecznie priorytetowy przy wyborze powierzchni magazynowej. – Rynkiem rządzi cena. Najemca patrzy przede wszystkim na wysokość czynszu, który stanowi największy koszt w budżecie. Argument, że
bardziej kosztowane początkowo rozwiązania ekologiczne mogą się zwrócić, nie przemawia do osób odpowiedzialnych za wynajem nowej powierzchni magazynowej – mówi Renata Osiecka, partner zarządzająca AXI IMMO. Jej zdaniem trudno jest przekonać najemcę, zwłaszcza zainteresowanego najmem krótkoterminowym do 3–5 lat, gdyż wyższy czynsz, który trzeba ponieść w obiekcie, gdzie zastosowano ekologiczne rozwiązania, nie zawsze równoważą niższe koszty eksploatacyjne. – Poza tym w dzisiejszych warunkach rynkowych, gdzie zwłaszcza w branży logistycznej przetargi dotyczą kontraktów krótkoterminowych, a ważnym punktem, który decyduje o wygranej jest wysokość czynszu, trudno znaleźć chętnych na ponoszenie wyższych kosztów począt-
© Prologis
|Ekologiczne technologie w budownictwie przemysłowym to obowiązkowy element dzisiejszych projektów zarówno z powodów ekonomicznych, jak i wizerunkowych
RAPORT SPECJALNY
można zaliczyć m.in. zastosowanie co zapewni bezpieczeństwo zdrowotne kowych z racji ekologii. Łatwiej jest wentylatorów posiadających podwójne zatrudnionych pracowników. Zakończeprzekonać inwestorów, którzy budują nie inwestycji planowane jest na maj obiekty produkcyjne na własne potrzeby zabezpieczenie termiczne i nowoczesne turbiny napędowe, a także przepustnic 2013 r. lub najemców długoterminowych na Z kolei realizacja firmy PointPark 10 i więcej lat – uważa Renata Osiecka. – energooszczędnych zasuw do regulacji i oszczędności ciepła i energii. Dzięki Poznań dla PF Concept, która była proŚwiadomość najemców w zakresie zastosowaniu rozwiązań zaprojektowajektem BTS na 24 000 mkw. zawiera ekologii jest dość niska, ale też denych przez biuro projektowe Amwin, szereg rozwiązań ekologicznych, takich weloperzy nie mają presji rynku, aby jak: panele solarne do budować ekologiczne obiekty podgrzewu wody użytmagazynowo-logistyczne, jak Nowoczesne, ekologiczne magazyny powinny być enerkowej, energooszczędny to jest np. w przypadku sektora gooszczędne, zużywać niewiele wody i emitować mało system oświetleniowy, biurowego, gdzie obecny trend wymaga stosowania ekologiczzanieczyszczeń. Do budowy należy wykorzystać materiały instalacja zmniejszająca zużycie wody nych rozwiązań. przyjazne środowisku i tam, gdzie to jest możliwe, surowce na cele socjalne oraz Zielone magazyny wtórne. Poza tym, większość wyposażenia oraz wózki widło- wysokosprawny system Mimo to na polskim rynku we wykorzystywane w magazynach również powinny posia- centralnego ogrzewania powierzchni socjalnonieruchomości magazynowych dać cechy przyjaznych środowisku produktów. To wszystko -biurowej. Wszystkie coraz częściej możemy zauważyć inwestycje w energooszpo to, by bilans ekonomiczny i ekologiczny magazynu był wyżej wymienione elementy pozwalają na czędne i przyjazne środowisku bardzo dobry. znaczne oszczędności magazyny i hale przemysłowe. w zużyciu energii w buNp. firma Amwin, projektant dynku – Obiekt posiada również spei kompleksowy wykonawca hal realizuje możliwe jest całkowite wyeliminowanie zapylenia powietrza w hali, jak cjalne oświetlenie energooszczędne inwestycję dla firmy Stoldrew, która i bezpyłowe podawanie pyłu i wióra ze oraz instalację niskotemperaturowego związana jest z budową hali magazyzbiorników oraz kontenerów. Dodatkonowo-produkcyjnej wraz z 2-kondyganogrzewania biur z kotłami kondensawo wszystkie maszyny zamontowane cyjnym budynkiem biurowo-socjalnym cyjnymi. Wszystko to daje wymierny w budynku będą posiadały niezbędne o łącznej powierzchni 5100 mkw. efekt w postaci oszczędności około Część produkcyjno-magazynowa będzie deklaracje zgodności, certyfikaty i atesty, 10 000 euro rocznie dla powierzchni przeznaczona do magazynowania i obróbki drewna, a produktem końcowym będą listwy drewniane używane w przemyśle meblarskim. Ze względu Ekologiczne podejście na przechowywane materiały, w hali – PointPark Properties, jako pierwsza firma deweloperska zaprojektowano system oddymiania z branży magazynowej w Polsce, postanowiła podejść do pożarowego, uruchamiany automatycztematu ekologicznego magazynu w sposób kompleksowy nie w razie zaistnienia pożaru w sytuacji i przystąpiliśmy do certyfikacji BREEAM dla nowo projektowawykrycia podwyższonej temperatury. nych obiektów w PointPark Poznań. W efekcie, aby uzyskać Polega on na otwarciu klap oddymiająmożliwie najwyższą ocenę, powzięliśmy zobowiązania nie tylko odnośnie zastosowania cych w dachu oraz na otwarciu otworów odpowiednich technologii mających na celu oszczędność energii, ale także możliwie najmniej nawiewnych w ścianach zewnętrznych. obciążającego środowisko projektu, jak i kontroli pod tym kątem samego procesu budowy. Ponadto w celu zapewnienia bezpieCertyfikacja kładzie nacisk również na aspekt zużycia wody, wykorzystanie działki, zdrowie czeństwa pracy i wysokiej ergonomii, i wysoki standard warunków pracy, produkowane zanieczyszczenia oraz alternatywny transpomieszczenia przeznaczone do pracy port do obiektu. Nowością dla nas jest także ocena ryzyka powodzi w aspekcie przyszłych będą miały zapewnioną wentylację zmian klimatycznych i globalnego ocieplenia. Odpowiadając więc na pytanie: praktycznie mechaniczną zgodną z obowiązującyoptymalizacja rozpoczyna się w fazie projektowej i dotyczy wszystkich aspektów „życia mi normami i przepisami. Wentylacja obiektu”. Kończąc, chciałbym podkreślić, iż otrzymana przez nas ocena Very Good potwierdza odpylania i wyciągu zanieczyszczonego wysoki poziom zaprojektowanej inwestycji w Poznaniu. powietrza będzie charakteryzowała się parametrami, które zapewnią maksyPiotr Bzowski, Dyrektor ds. najmu i rozwoju PointPark Properties malną efektywność. Do takich cech
1/2013
19
RAPORT SPECJALNY
około 22 000 mkw. Tak więc powyższe rozwiązania są zdecydowanie i ekologiczne i dają dosyć interesujące efekty dla najemcy, przy stosunkowo niskiej cenie dodatkowych kosztów – mówi Piotr Bzowski, dyrektor ds. najmu i rozwoju PointPark Properties W Prologis Park Janki znajduje się obiekt magazynowy jednego z trzech największych kompleksowych operatorów logistycznych w Polsce firmy ROHLIG SUUS Logistics. Obiekt został zaprojektowany tak, aby w znacznym stopniu ograniczyć zużycie energii elektrycznej, maksymalnie zwiększyć wykorzystanie światła dziennego, zmniejszyć ilości odpadów, a co za tym idzie – generować oszczędności dla użytkownika powierzchni. Zastosowane rozwiązania między innymi obejmują: sterowanie oświetlenia za pomocą czujek wykrywających ruch wózków w zaregałowanej części hali, wąskostrumieniowe oprawy oświetleniowe skupiające strumień światła tylko w tych miejscach, w których jest ono potrzebne (co w konsekwencji pozwoliło na znaczną redukcję ilości opraw), energooszczędne świetlówki
© Polsad
T5 oraz naturalne doświetlenie części cross-dock świetlikami, które zajmują ponad 12 proc. powierzchni dachu (co pozwala na optymalne wykorzystanie światła dziennego), jak również obniżone zawieszenie szerokostrumieniowych opraw w tej części hali. – Co
RacjOnalne argumenty
– Głównym argumentem przemawiającym do klientów za instalowaniem w magazynach bardziej kosztownych ekologicznych rozwiązań jest pokazanie ich ekonomicznego sensu. Dany klient zdecyduje się na bardziej kosztowe rozwiązanie tylko w przypadku gdy przyniesie mu ono widoczne oszczędności w eksploatacji obiektu. Okres po jakim instalacja ekonomicznych rozwiązań zwraca się, a oszczędności w użytkowaniu zaczynają być widoczne, znacząco waha się w zależności od zastosowanego rozwiązania, jednak można przyjąć że pierwsze efekty pojawiają się po około pięciu latach. Niestety stan świadomości ekologicznej wśród klientów jest wciąż jeszcze niewielki. Wynika to głównie z faktu, że brakuje dobrych przykładów pokazujących jak dane rozwiązanie przekłada się w praktyce na oszczędności klienta. Niemniej jednak ta świadomość systematycznie rośnie. Wśród rozwiązań, które instalujemy dla naszych klientów można wymienić m.in. bardziej wydajne i jednocześnie energooszczędne świetlówki, panele słoneczne zapewniające energię elektryczną i ciepłą wodę oraz systemy odzysku ciepła z różnych urządzeń używanych w magazynach. Wszystkie te przykłady z początku oczywiście zwiększają początkowy koszt obiektu ale już po kilku latach klient widzi oszczędności w jego eksploatacji. Błażej Ciesielczak, Dyrektor Regionalny Goodman na Polskę Goodman Poland
20
1/2013
ważne, redukcja ilości opraw to nie tylko oszczędności w zużyciu energii, ale również zmniejszenie ilości odpadów (świetlówki, żarówki), natomiast zastosowanie sterowania i wykorzystanie światła dziennego to podwyższenie żywotności świetlówek/żarówek, a w konsekwencji ich rzadsza wymiana. Dzięki zastosowanym rozwiązaniom w znacznym stopniu ograniczyliśmy zużycie energii elektrycznej – twierdzi Rafał Ziemiec, project manager Prologis. Jego zdaniem budynki logistyczne, które są budowane z myślą o znacznym obniżeniu zużycia energii podczas eksploatacji (np. do 40 proc.), nie muszą kosztować dużo więcej – na ogół obserwuje się wzrost kosztów budowy rzędu 3 proc. Przy planowaniu w pełni ekologicznego budynku, zgodnie z zasadami zerowej emisji dwutlenku węgla, wykorzystaniu energii odnawialnej itd., dodatkowy koszt jest znaczny i może wynieść od 20 do 30 proc. Do tego dochodzą niewymierne korzyści natury ekologicznej – zmniejszone zużycie dominujących surowców energetycznych – węgla, gazu czy oleju opałowego. – Jeżeli, na przykład, wprowadzamy energooszczędne oświetlenie, dodatkowy wydatek to około 25–30 proc. kosztów zakupu, ale dzięki temu mamy
RAPORT SPECJALNY
szansę ograniczyć zużycie energii o 75 proc. rocznie. Przy obliczaniu zwrotu z inwestycji bierze się również pod uwagę mniej wymierne zyski, takie jak: zadowolenie klientów, większa trwałość obiektów i reputacja w branży. Obserwujemy także, że coraz więcej klientów wybiera lokalizację w obiektach zrównoważonego budownictwa, ponieważ wpisuje się to doskonale w ich własne programy proekologiczne – uważa Rafał Ziemiec. Zarówno postęp technologiczny, szczególnie w kontekście podnoszenia wydajności stosowanych urządzeń i rozwiązań, jak i dostępność grantów unijnych ułatwiających finansowanie zielonych inicjatyw wpływają na skrócenie okresu zwrotu z inwestycji. Z punktu widzenia rachunku ekonomicznego dla najemcy powierzchni magazynowej kluczowe elementy, które mogą przynieść oszczędności, to ekologiczne rozwiązania w zakresie zużycia i przetwarzania ciepła (gaz), energii elektrycznej i wody. Na etapie projekto-
Wydajne i oszczędne
– W elektrycznych wózkach Mitsubishi serii EDIA zastosowano wydajne silniki jazdy (i unoszące), które w połączeniu z silnym hamowaniem z odzyskiem energii oraz zaawansowaną technologią elektrycznego układu kierowniczego pozwalają zminimalizować zużycie energii i wydłużają zmiany. Elektryczny układ kierowniczy FeatherTouch zmniejsza zużycie energii, minimalizuje natężenie dźwięków, pozwala na precyzyjną i pozbawioną wysiłku kontrolę, i niemalże nie wymaga konserwacji. Dzięki technologii niskoszumowej poziom hałasu redukowany jest do poziomu 66 dB (A) dla wózka 3-kołowego i 67 dB (A) dla modeli 4-kołych. Uniwersalna komora baterii jest w stanie pomieścić akumulatory o znormalizowanej wielkości DIN i BS o różnych pojemnościach, pozwalające na maksymalną kompatybilność z wyposażeniem i potrzebami użytkownika. Wózki diesel i LPG posiadają natomiast katalityczny dopalacz spalin zapewniający pełną kontrolę nad osiągami wózka, dużą oszczędność paliwa i niski poziom emisji spalin. Justyna Szadkowska, Koordynator ds. sprzedaży Kuhn Polska Sp. z o.o. wania zaplanowanie lepszego ocieplenia budynku, większej ilości świetlików, które dostarczą więcej światła dziennego, budowa systemu wykorzystania wody deszczowej na cele komunalne wpłynie w dłuższej perspektywie na obniżenie kosztów eksploatacyjnych, jakie co miesiąc ponosi najemca. – Jak
pokazuje praktyka rynkowa, ekologiczne rozwiązania są implementowane głównie przy realizacji projektów BTS. Są to inwestycje wieloletnie, gdzie najemca jest skłonny ponieść wyższe nakłady związane z zastosowaniem nowoczesnych, ekologicznych technologii, gdyż w perspektywie 10 lub więcej lat będzie reklama
Riwal Poland Sp. z o.o. ul. Tomaszowska 26, 96-200 Rawa Mazowiecka, e-mail: sprzedaz@riwalpoland.pl tel. +48 46 895 13 63 fax +48 46 814 01 90
Riwal posiada w swoim portfolio PODESTY RUCHOME dostosowane do potrzeb branży logistycznej. Zajmujemy się: sprzedażą, wynajmem, serwisem połączonym z UDT oraz szkoleniami dla operatorów. Oferujemy maszyny fabrycznie nowe oraz sprawdzony sprzęt używany, pochodzący z naszej floty wynajmu liczącej 13.000 jednostek w Europie. Dzięki temu możemy dostosować swoje usługi do indywidualnych potrzeb Klientów.
Podesty ruchome to: • Bezpieczeństwo • Wydajność • Wachlarz możliwości • Innowacyjność Doskonale sprawdzają się przy: • Inwentaryzacji • Komisjonowaniu • Pracach konserwatorskich i instalacyjnych
Z Riwal sięgniesz wyżej!
RAPORT SPECJALNY
Uzbrojony w systemy
– Mając na uwadze oszczędność energii i ochronę środowiska STILL oferuje wózki hybrydowe z napędem spalinowo – elektrycznym, a wózki elektryczne wyposażył w kilka innowacyjnych systemów, m.in. System BlueQ optymalizujący zużycie energii poprzez kontrolowanie reakcji pojazdu. Oszczędności są generowane za pomocą wyłączania zbędnych odbiorników prądu. Przykładowo, podczas jazdy do tyłu wyłączane zostają przednie reflektory, a gdy operator opuszcza kabinę przestaje działać ogrzewanie. Zastosowanie tego systemu w wózku widłowym o udźwigu 1,6 tony może generować 2500 EURO. oszczędności w ciągu 5 lat podczas trójzmianowego trybu pracy. Rozwiązanie to pozwala również na mniejsze zużycie akumulatora oraz niższą emisję C02. System OPTISPEED zwiększa wydajność pojazdu oraz operatora. System reguluje prędkość względem aktualnej wagi załadunku i wysokości wideł tak, aby zapewnić maksimum efektywności. Dzięki temu gdy wózek jest nieobciążony może poruszać się nawet o 30% szybciej, a jego produktywność wzrasta o 15%. System odzysku energii wydłuża czas pracy wózka na jednym ładowaniu akumulatora. Podczas elektrycznego hamowania pojazdu i puszczeniu pedału gazu zużywa się mniej energii elektrycznej. Rozwiązanie to pozwala odzyskać nawet do 15% energii czyli wydłużyć cykl pracy o 1,5h na jednym ładowaniu. Unikalność wózków widłowych o napędzie hybrydowym polega na odzyskiwaniu energii i elektrycznym przenoszeniu mocy. Urządzenie posiada dwa napędy – silnik Diesla oraz kondensatory dwuwarstwowe czyli tzw. Ultracaps. Powstająca podczas hamowania energia kinetyczna jest przetwarzana w elektryczną i magazynowana. Zaoszczędzony potencjał energetyczny wykorzystywany jest podczas jazdy, co redukuje zużycie paliwa o 15%. Dzięki temu napędowi wózek jest bardziej wydajny, dłużej służy użytkownikom oraz ma większą ilość cykli ładowania w porównaniu do tradycyjnych akumulatorów elektrycznych.
Przemysław Wlazeł National Key Account Manager STILL Polska Sp. z o.o.
22
1/2013
miał duże oszczędności – twierdzi Renata Osiecka.
Wyznaczają trendy
W Europie idealnym przykładem zielonego magazynu jest G.Park Blue Planet w Staffordshire w Anglii – pierwszy na świecie budynek, który osiągnął ocenę „Wybitny” w rankingu energooszczędności BREEAM. Nazywany jest także jednym z najbardziej zielonych obiektów dystrybucyjnych na świecie. Główny magazyn i pomieszczenia biurowe znajdują się pod ogromnym niskim dachem dwuspadowym, z którego woda deszczowa odprowadza jest bezpośrednio do stawów i strumieni na terenie krajobrazowym. Dodatkowo, 20 000 l jest przechowywanych i wykorzystywanych do spłukiwania toalet. Pokrycie dachowe wykonane jest z ETFE (Tetrafluoroethylene Etylen) dmuchanych poduszek foliowych, w których znajdują się fotowoltaiczne komórki do wytwarzania energii elektrycznej. Na ścianie południowej zamontowano ogniwa fotowoltaiczne, dzięki którym ogrzewane jest całe wnętrze. Poza tym zamontowano ogrzewanie podłogowe zasilane biomasą. W ten sposób 100 proc. energii cieplnej i jest dostarczane z odnawialnych źródeł. Również całość drewna użytego przy budowie pochodziło ze źródeł odnawialnych. Zamontowano także system wentylacji naturalnej, energooszczędne oświetlenie, czujniki ruchu i kontrolę czasu zimowego. W Hamburgu zielony park logistyczny ECE pretenduje do miana obiektu logistycznego przyszłości. Podstawą koncepcji ECE stały się naturalne i odnawialne materiały. Do ogrzewania używane są piece spalające odpady drewniane, a prąd jest produkowany przez elektrownie wiatrowe zlokalizowane na terenie parku. Oczywiście dach jest pokryty ogniwami woltanicznymi, a w części naturalną roślinnością. W samym
budynku zastosowano system naturalnej wentylacji oraz tak zaprojektowano okna, aby jak najwięcej korzystać z naturalnego światła. Systemy sanitarne są oszczędne oraz wykonane z tworzyw, które można poddać recyklingowi. Z kolei w przygotowanym przez firmę Punkteins z Hamburga dla grupy REWE projekcie centrum logistycznego w Monachium nowatorskim rozwiązaniem jest zainstalowanie specjalnych wysp dla ciężarówek, które podłączone są do zewnętrznego, ekologicznego źródła zasilania. Inne rozwiązania wykorzystane w tym projekcie mieszczą się już w standardach stosowanych przy zielonych magazynach.
Zielona flota
Kluczowe znaczenie wpływające na optymalizację pracy magazynu ma również odpowiedni dobór floty wózków widłowych, zwłaszcza pod kątem rodzaju napędu oraz wdrożenie zaawansowanych technologii oszczędzania energii. Na przykład Nissan Forklift, jako producent wózków widłowych, w celu zwiększenia ochrony środowiska wprowadził całą filozofię skupiającą się w Nissan Green Program. Skupia on swoją uwagę głównie na 3 czynnikach: redukcji emisji CO2 do atmosfery, czystości emisji oraz odzysku surowców wtórnych. Dbanie o środowisko zaczyna się już od etapu projektu i produkcji, co zostało potwierdzone certyfikatem ISO14001, a każdy wózek Nissana jest zbudowany w 98 proc. z materiałów podlegających recyklingowi. – Same wózki widłowe są tworzone tak, aby w maksymalnym stopniu oszczędzać energię. Doskonale widać to na podstawie trzy- i czterokołowych wózków elektrycznych Nissan serii TX. Największe oszczędności można zauważyć w wysokowydajnym systemie napędzania wózka AC-TECH, który osobno dobiera parametry dla każdego z silników jazdy
RAPORT SPECJALNY
o mocy 7,1 kW oraz napędzającego downia. W wózkach Nissana możemy logicznym jest zastąpienie w procesie układ hydrauliczny o mocy 14,5 kW. spotkać standardowe baterie kwasowe ładowania prostowników transformaUkład nie tylko minimalizuje zużycie PzS oraz wersje Waterless o obniżonej torowych przez prostowniki impulsowe energii, ale również ją odzyskuje. Wyemisji gazów, mogące zastępować HF, które oprócz wydłużenia żywotstarczy, że operator zmniejszy nacisk w niektórych przypadkach typowe ności samej baterii, zużywają do 30 na pedale przyspieszenia, a załącza się baterie żelowe. Dostawca baterii proc. mniej energii, zminimalizowane funkcja hamowania regeneracyjsą straty na produkcji energii nego, która pozwala na odzysk cieplnej. Nissan cały czas energii, czym wydłuża pracę na Z punktu widzenia rachunku ekonomicznego, dla na- prowadzi badania nad nowypojedynczym cyklu ładowania. jemcy powierzchni magazynowej kluczowe elementy, mi rozwiązaniami mającymi Wózki Nissan TX zostały wypona celu ochronę środowiska, które mogą przynieść oszczędności to ekologiczne warto wspomnieć chociażby sażone w wielofunkcyjny panel LCD, dzięki któremu możemy rozwiązania w zakresie zużycia i przetwarzania ciepła o wydajnych bezołowiowych również obserwować zużycie bateriach litowo-jonowych (gaz), energii elektrycznej i wody. podane w kW lub odzysk eneroraz pracach związanych gii, co jest dodatkowo sygnaliz wykorzystaniem ogniwa pazowane – twierdzi Jacek Korczak liwowego jako źródła energii. z firmy POLSAD, Autoryzowanego marka Hawker stworzyła produkt, który Coraz więcej firm zamierza stosować Dealera Wózków Widłowych Nissan. chroni środowisko oraz pozwala na w wózkach o napędzie spalinowym Z kolei w wózku elektrycznym bardzo oszczędności związane ze zmniejszoną rozwiązania hybrydowe. – Obecnie ważny jest również dobór nośnika obsługowością baterii. Według Jacka największym mankamentem tego energii czyli bateria oraz sposób jej łaKorczaka, kolejnym skokiem technorozwiązania jest cena takiego wózka reklama
LOGISTYKA LUDZI Z WIZJĄ. DACHSER European Logistics ■
Międzynarodowa i krajowa sieć drobnicowa
■
Zarządzanie łańcuchem dostaw Logistyka kontraktowa i magazynowanie ■ Innowacyjne technologie informatyczne ■
www.dachser.pl
2009_09_21_businessmanPL.indd 1
21.09.2009 10:47:05 Uhr
1/2013
23
RAPORT SPECJALNY
w stosunku do ceny wózka o napędzie Diesla bądź LPG. Dlatego też w dostępnych modelach wózków spalinowych szuka się możliwości minimalizacji koszów. W wózkach Yale, już w 2011 roku, wprowadzono nową technologię, która pozwala zredukować zużycie gazu lub ropy, nawet o 15 proc., w stosunku do poprzednich rozwiązań. Jest to innowacja, która oszczędza zużycie paliwa, a jednocześnie nie zmniejsza
pośredniej Toyota Material Handling Polska Również w wózkach Hyster są stosowane rozwiązania proekologiczne. W wózkach elektrycznych tej marki stosuje się m.in. komputer sterujący (VSM), umożliwiający regulację parametrów wydajności wózka, jak również monitorowanie jego podstawowych funkcji, prowadząc do dostosowania wydajności do zastosowania i zmniej-
© Point Park Properties
produktywności – twierdzi Witold Porada, doradca techniczno-handlowy firmy Emtor. Napęd hybrydowy w swoich wózkach spalinowych stosuje także Toyota. Silnik spalinowy jest uruchamiany dopiero w momencie zwiększonego zapotrzebowania na energię oraz jeżeli zaistnieje potrzeba doładowania akumulatora trakcyjnego. Natomiast w wózkach elektrycznych zamontowany jest system Toyota AC2, na który składają się silniki prądu zmiennego i układy sterujące opracowane przez firmę Toyota – Równie istotnym elementem wpływającym na oszczędność energii jest zasilanie wózków poprzez baterie litowo-jonowe (Li-ion), w przypadku których kluczowa jest możliwość szybkiego ładowana i doładowywania, co eliminuje konieczność zastosowania baterii wymiennych – dodaje Sławomir Mossakowski, dyrektor ds. sprzedaży
24
1/2013
szenie kosztów obsługi. Silniki jazdy i podnoszenia w technologii prądu przemiennego (AC) pozwalają na bardziej niezawodną pracę oraz wydłużają czas ciągłej pracy. Napęd na przednie koła, w technologii prądu przemiennego zapewnia płynne przyspieszenie i doskonałe osiągi, prędkość i moment obrotowy. – Poza tym, różne pojemności baterii akumulatorów i (rozstawu osi) umożliwiają dopasowanie wózka do zastosowania, optymalizując osiągi, manewrowość i czas pracy z naładowaną baterią. Zastosowanie falowników sterujących silnikami prądu przemiennego o wysokiej sprawności zmniejsza straty energii na grzanie układu napędowego – twierdzi Krzysztof Gasek, szef produktu Zeppelin Polska. Z kolei w wózkach spalinowych Hyster zastosowano m.in. szereg technologii oszczędzających energię, jak układ Common Rail w silniku, dzięki czemu
obniżono hałas, ale również zwiększono moc silnika oraz uzyskano niższe zużycie paliwa w całym zakresie obrotów, co zagwarantowało zgodność z normami EU IIIA.
Potrzebne są zachęty do działań proekologicznych
Zdaniem specjalistów, w kontekście eksploatacji wózków widłowych w Polsce poziom świadomości ekologicznej nie jest w pełni zadowalający. Oszczędność energii czy środowiska w Polsce cały czas nie jest priorytetem. Większość firm przy zakupie wózka widłowego kieruje się ceną, jakością wykonania, rzadko kiedy patrzy się na to, czy wózek jest ekologiczny. – Rząd, jak również media, za mało czasu poświęcają tematowi ekologii i nie zachęcają zbytnio do działania w tym kierunku poprzez dotacje, ulgi itp. W Polsce odwołanie do ekologii stosowane jest jako chwyt marketingowy, ponieważ w dużej mierze konsument nie bardzo wie, jak ma to sprawdzić w rzeczywistości. Coraz bardziej popularna staje się dbałość o przyrodę, stąd najlepiej przekonać przyszłego klienta do stosowania bardziej kosztownych, ekologicznych rozwiązań w wózkach widłowych poprzez np. ulgi podatkowe – twierdzi Tomasz Dzieńskowski, doradca techniczno-handlowy Emtor. Podobne zdanie ma Sławomir Mossakowski. Uwagę na proekologiczne rozwiązania zwraca niestety niewiele firm. Faktem jest, że tego rodzaju rozwiązania są najczęściej bardziej kosztowne, co niestety w obecnych warunkach wpływa negatywnie na ich popularność. – W obecnej sytuacji praktycznie jedynym sposobem przekonania przyszłego użytkownika do takich rozwiązań jest poszerzenie świadomości ekologicznej oraz uświadomienie długoterminowego wpływu rozwiązań proekologicznych na eksploatację urządzenia oraz środowisko pracy – uważa Sławomir Mossakowski. Sławomir Erkiert
WYWIAD | Z Łukaszem Kańtochem, twórcą i Prezesem Zarządu firmy ISL Innowacyjne Systemy Logistyczne o tym, jak stworzyć z niczego firmę oraz liście „naj”, dziesięciu wdrożeń regałów automatycznych, rozmawiał Krzysztof Pograniczny
Elastyczna automatyka Krzysztof Pograniczny: Jesteś w ISL od czasu ukończenia studiów (a w zasadzie zacząłeś już w ich trakcie) i tworzyłeś tę firmę przed 12 laty. Jaką miałeś wizję przedsiębiorstwa i ile z tej wizji zostało dziś?
UE, gdy ceny pracy ludzkiej i powierzchni były niskie, a rynek nie wymagał wysokich dokładności operacji magazynowej i eliminacji pomyłek. Wiedzieliśmy też, że wyprzedzamy rynek, ale czuliśmy, że tylko pierwsi na rynku mają szanse na wygraną i na stworzenie takich kompetencji i doświadczeń, które pozwolą konkurować w przyszłości. Przynajmniej w oparciu o własny kapitał.
Zakładaliśmy stworzenie firmy technologicznej. Wiedzieliśmy też, że wyprzedzamy rynek, ale czuliśmy, że tylko pierwsi na rynku mają szansę na wygraną i na stworzenie takich kompetencji i doświadczeń, które pozwolą konkurować w przyszłości. Przynajmniej w oparciu o własny kapitał. © ISL
Łukasz Kańtoch: Od początku zakładaliśmy stworzenie firmy technologicznej, która zajmie się wprowadzaniem nowoczesnych automatycznych systemów do składowania i transportu bliskiego. Wiedzieliśmy, że wtedy o automatyce myślało niewiele firm, gdyż kody kreskowe niejednokrotnie były dla nich przełomem, a co dopiero urządzenie, będące automatycznym modułowym magazynem, które zmierzy towar, np. wysokość, jaką zajmuje na półce i samodzielnie zeskładuje, dopasowując odstęp między pókami. Pamiętam jak wiele firm podnosiło kwestię taniej siły roboczej i gruntów. To było jeszcze przecież przed akcesją do
26
1/2013
Co znaczyły i znaczą dla Ciebie te trzy słowa: Innowacyjne Systemy Logistyczne? – Dostarczamy systemy, które są zawsze „szyte” na miarę. I zawsze liczy się pomysł ich zastosowania i doboru. Innowacja wynika nie tylko z użytej technologii, która ciągle się rozwija. Rozwijają ją nasi partnerzy, co roku wprowadzając lepsze osiągi czy nowe opcje i wyposażenie. Chcieliśmy, aby ISL była również firmą innowacyjną w oparciu o naszą wiedzę. Jak wspomniałem, nie tylko dlatego, że proponujemy często nowatorskie rozwiązania w oparciu o istniejące urządzenia. Posiadamy własny i naprawdę wysokiej klasy dział techniczny z inżynierami, dzięki którym możemy nawet pochwalić się swoimi zgłoszeniami patentowymi, jak np. syste-
WYWIAD
mem VendiShelf. To innowacja na rynku regałów automatycznych typu winda, dodatkowe wyposażenie, które stworzyliśmy samodzielnie w Polsce. Każdego dnia udowadniamy, że ISL jest innowacyjną firmą, technologicznie, wdrożeniowo, ale też marketingowo. Opieramy się na 3 hasłach: innowacja, technologia, elastyczność. To ostatnie słowo jest szczególnie ważne, bo chcemy pokazać, że automatyka może być elastyczna, że rozwój technologii umożliwia zakup urządzenia nie tylko np. dla towarów składowanych w typowych pojemnikach, ale i tak nietypowych rzeczy, jak drobne elementy czy części zamienne, czego – wydawałoby się – nie można zautomatyzować w procesie składowania tak dobrze, jak np. palet. Okazuje się, że są technologie i można. – Na początku szukałeś partnerów wśród dostawców kompleksowych automatycznego transportu wewnętrznego. Dlaczego ten obszar został przez ISL zarzucony? Czy był to rynek za mało perspektywiczny, który nadal nie okrzepł? – Na początku działalności rozpoczęliśmy współpracę z firmą zajmującą się kompleksowym projektowaniem, produkcją i wdrożeniem dużych instalacji dla automatyki, głównie systemu sortowania i transportu towarów na lotniskach, w firmach kurierskich, centrach dystrybucyjnych. To było pierwsze zetknięcie się z bardzo dobrą organizacją, know-how oraz technologiami niedostępnymi wtedy w Polsce. Ważnym dla mnie wtedy sukcesem, jako człowieka zaraz po studiach, było prowadzenie i udział w projekcie dla przejętej przez UPS dawnej firmy Stolica Messenger Services i wdrożenie wraz z partnerem potężnego, jak na tamte czasy, sortera do sortowania tysięcy paczek w ciągu godziny. Jednakże
ten model współpracy nam nie odpowiadał, gdyż nasza wartość dodana była zbyt niska, a całością wdrożenia zajmował się producent. Postanowiliśmy wtedy oprzeć nasze działania o model integratora, mając swoich dostawców i już wtedy odpowiednią wiedzę oraz doświadczenie, by samemu oferować systemy do klientów. Od początku
szali się pośrednio czy bezpośrednio do tej firmy, ceniąc jakość i zaawansowane rozwiązania. Pierwszy raz mieliśmy z nią kontakt na targach w Hanowerze. Dzisiaj często podkreślam naszym klientom, że ISL kiedyś wybrało dany produkt na lata współpracy, nie tylko dla danego wdrożenia. Kilkanaście lat temu mieliśmy tę przyjemność, że mo-
© ISL
taką modelową dla nas, i do dzisiaj trwającą współpracą było partnerstwo w oparciu o wyłączność z niemieckim liderem rynku firmą Haenel GmbH w zakresie regałów karuzelowych Rotomat i windowych Lean-Lift. To do dzisiaj podstawowy produkt, choć od tamtego czasu poszerzyliśmy ofertę ISL o inne produkty czy rozwiązania, w tym własną spółkę zależną, która wykonuje dla nas oprogramowanie. – Jak zawiązała się współpraca z Haenelem, jakie mieli wyobrażenie o polskim rynku regałów automatycznych? – Firma Haenel GmbH miała już wcześniej doświadczenia z rynkiem polskim, co zresztą jest naturalne, gdyż jest światowym graczem od ponad 50 lat i ma przedstawicielstwa na całym świecie. Klienci zgła-
gliśmy wybierać wśród dostawców, bo byliśmy jednymi z pierwszych. Dobrze zorganizowani, wspólnie z Richardem Lucasem współwłaścicielem firmy, gwarantowaliśmy wysokie zachodnie standardy. Po wielu spotkaniach z dostawcami tej technologii wybraliśmy firmę Haenel głównie za jakość produktu, globalną obecność, która pomaga przy międzynarodowych projektach oraz za podejście rynkowe. Haenel nie jest nastawiony na doraźny zysk, potrafi zainwestować w rynek i gwarantuje najwyższą jakość. Stwierdziliśmy, że jako ISL możemy być najlepsi w marketingu, serwisie, integracji, ale produkt, który sprzedajemy musi być jakościowo najlepszy, bo w automatyce niezawodność jest wysoko ceniona, gdyż przekłada się na niskie koszty utrzymania urządzenia (awaryj-
1/2013
27
WYWIAD
ność, części). Chociaż przyznam, że często niska cena na początku jest pokusą i stanowi główny motyw zakupu wśród klientów, ale na szczęście przy obecnym wolumenie sprzedaży potrafimy zaoferować najlepszą cenę w stosunku do pojemności czy jakości. – Pamiętasz swój pierwszy sprzedany regał automatyczny, kto był jego odbiorcą i co było dla niego najważniejsze w tym produkcie?
– Nie. W Polsce to ciągle rynek wschodzący. Często automatyka kojarzona jest z dużymi kosztami i skomplikowanymi urządzeniami, które są mało elastyczne. To nieprawda i ciągle naszą rolą (choć mam nadzieję, że i naszych konkurentów również) jest edukowanie rynku, pokazywanie nowych zastosowań. Zachęcanie do porównania rozwiązań tradycyjnych z automatycznymi. Automatyka musi być opłacalna, tylu klientów na świecie i w Polsce
© ISL
© KX
– W 2001 r. wiedzieliśmy, że tworzymy rynek i musimy go edukować. Ale potrzebne były przykłady wdrożeń. Zaczęliśmy od klientów zagranicznych, bo oni znali zalety i zasadność zakupu systemów automatycznych, które oszczędzają powierzchnię czy eliminują pomyłki. Jedne z pierwszych maszyn zostały sprzedane do firmy z branży automotive Valeo Autosystemy. Pierwszym klientami byli też Volkswagen i Alstom. – Czy dzisiaj odbiorca regałów automatycznych ma wyrobione zdanie o produktach i wie, czego poszukuje?
28
– W Polsce funkcjonują co najmniej trzy firmy oferujące regały automatyczne – w jaki sposób określiłbyś sprzedawane przez ISL produkty względem konkurencji, ujmując to w trzech kluczowych przewagach? – Po pierwsze, jakość i niezawodność, po drugie – również technologia (np. czteropunktowe, w każdym narożniku zawieszanie podajników w regale Lean-Lift) i wprowadzane innowacje (np. VendiShelf) oraz po trzecie – bardzo niski koszt eksplo-
1/2013
nie może się mylić. Ze względu na rozwój technologii, ceny urządzeń spadają, a spektrum zastosowań wzrasta. I rynek dojrzewa, coraz więcej rodzimych polskich firm kupuje nasze systemy. Szczególnie cenię sobie firmy rodzinne, które dojrzały do automatyki, gdzie skala procesów i tempo rozwoju wymaga niezawodności, bo te firmy i ich właściciele wybierają produkt na lata, jakby dla siebie, a wtedy ceniona jest jakość i długi okres eksploatacji. Mamy w Polce jeszcze maszynę, sprowadzoną z zagranicy, która ma około 20 lat i ciągle działa.
atacji (nasze rozwiązania praktycznie nie wymagają okresowych wymian materiałów eksploatacyjnych, mają bardzo niskie i wyśrubowane pobory energii i wiele innych). – W obszarze działalności ISL są produkty automatyczne do składowania, ale również konsulting i IT. Jaką wagę przykładasz do tych dwóch ostatnich i czy to jest efekt naturalnego rozwoju działalności podstawowej, czyli sprzedaży regałów, które wymagają integracji, włączenia w proces itp.? – Jak wspomniałem, założyliśmy, że będziemy budować kompeten-
WYWIAD
cje i robić wszystko, by wartość dodana przez ISL dla klientów była jak największa, bo to pozwala nam konkurować nie tylko produktem, urządzeniem, ale właśnie wiedzą. Stworzenie własnych produktów soft-warowych czy też wspomniane zgłoszenia patentowe są tego przykładem, a klient ma pewność, że otrzyma od nas lokalnie najwyższe wsparcie. – Kiedyś pochwaliłeś się, że ISL ma 500 wdrożeń regałów automatycznych w Polsce. Czy zmieniła
niczych, kombajnów. System służy do składowania części zamiennych: od takich ponad 3-metrowych do drobnej elektroniki w jednym rodzaju urządzeń. To jest dopiero elastyczność. Dodatkowo całością steruje wykonany przez nas dedykowany system IT, który pozwala śledzić, gdzie znajduje się operator idący korytarzem, wystawiamy mu do okien dostępowych półki z towarami tak, że już na niego czekają. Naprawdę robi to wrażenie. System jest o tyle ciekawy, że ścieżki krytyczne są bardzo napięte, bo magazyn obsługuje nie tylko planowane wysyłki, ale może się zdarzyć klient „z ulicy”, a raczej pola (np. w czasie żniw),
na malej powierzchni, wykorzystując wysokość pomieszczenia. – Wiele razy słyszałem dyskusje na temat wyższości napędu łańcuchowego nad pasowym. Jak byś skwitował takie rozmowy – czy mają znaczenie z punktu widzenia wyboru dostawcy regału automatycznego? – Tak, to nas wyróżnia w regale Lean-Lift. System łańcuchów nośnych oraz czteropunktowe podparcie podajnika (w każdym rogu) to ogromna zaleta (możemy rozpędzać półkę do znacznych prędkości nawet 2,3 m/s, przy czym klient nie musi za bardzo dbać o równomierne
Na dziesięciolecie firmy w 2011 r. stworzyliśmy nawet listę „10 naj”. Przykładem było wdrożenie jednorazowe 23 regałów Lean-Lift w firmie Korbanek Sp. z o.o. z Tarnowa Podgórnego koło Poznania, dystrybutora maszyn rolniczych, kombajnów. System służy do składowania części zamiennych: od takich ponad 3-metrowych do drobnej elektroniki w jednym rodzaju urządzeń.
się ta liczba? Które z tych wdrożeń stanowiły krok milowy w rozwoju ISL i z jakiego powodu podkreśliłbyś ich rangę? – Wdrożeń urządzeń jest już znacznie więcej. Szczególnie dobrym rokiem był 2012. Jest kilka takich wdrożeń, które albo odkrywały nam nowe rynki, albo ze względu na zaawansowanie technologiczne były szczególnie istotne. Na dziesięciolecie firmy w 2011 r. stworzyliśmy nawet listę „10 naj”. Przykładem było wdrożenie jednorazowe 23 regałów Lean-Lift w firmie Korbanek Sp. z o.o. z Tarnowa Podgórnego koło Poznania, dystrybutora maszyn rol-
który czeka na część zamienną do ciągnika. Poziom stresu dla obsługi magazynu wzrasta i automatyka jest niezastąpiona dla zapewnienia szybkości znalezienia i dostarczenia elementu do wydania. Regały są też specjalnie przeszklone i podświetlone, by klient mógł obserwować realizację swojego zlecenia. Mamy też wewnętrzną konkurencję wśród handlowców: który wdrożony regał jest najwyższy i kilkanaście metrów już nikogo nie dziwi. Są wdrożenia tak nietypowe, jak składowanie balonów urodzinowych, ale większość zastosowań to składowanie narzędzi i części zamiennych, elektroniki, rolek etykiet w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym, kompletacja w strefach buforowych i wszędzie tam, gdzie należy zmieścić dużo towaru
rozlokowanie towaru). Łańcuchy mają ogromną zaletę, mianowicie są wytrzymałe, zaprojektowane na 10 krotność przeciążeń (tym samym możemy nawet podnieść 1000 kg, co jest nieraz niedostępne dla innych technologii), można je łatwo rozbudować (dodając kolejne ogniwa), czyli zwiększyć regał w górę, ale co ważne, nie wymagają wymiany po zadanej ilości cykli, są raz fabrycznie smarowane i potem napinane (mają mniejszą wrażliwość na zmianę temperatury zewnętrznej). Nowoczesne łańcuchy są również ciche, za to bardzo dokładne i odporne na tzw. emergency stop, nagłe zatrzymania ruchu urządzeń. Technologia naprawdę sprawdzona i niezawodna, a to w automatyce jest przecież najważniejsze. – Dziękuję za rozmowę.
1/2013
29
ABC MAGAZYNIERA
| Automatyzacja na wymiar: półautomatyczne ergonomiczne stacje robocze
Sylwetka nieobciążona
Dla branży logistycznej coraz ważniejsze jest optymalne wykorzystywanie dostępnej powierzchni, szybszy transport towarów oraz optymalizacja kosztów względem wydajności. W tym celu firma SSI Schäfer oferuje swoim klientom szeroką gamę w pełni zautomatyzowanych rozwiązań logistycznych: od zaplanowania odpowiedniej przestrzeni, przepływu materiału oraz strategii komisjonowania po automatyczne systemy Case Picking oraz zrobotyzowaną paletyzację pod konkretne filie („store friendly”).
© SSI Schäfer
D
Dla niektórych przedsiębiorstw, charakteryzujących się przede wszystkim specyficznymi procesami, istotna jest wysoka elastyczność oraz możliwość integracji także procesów pobocznych. Zupełna automatyzacja nie jest
30
1/2013
zatem korzystna dla wszystkich firm, a rozwiązania automatyczne i technologiczne oraz ich zakres powinny być indywidualnie dopasowane. Z tych względów SSI Schäfer oferuje swoim klientom także elastyczne, ergono-
miczne oraz innowacyjne systemy półautomatyczne. W sytuacjach, gdy procesy nie mogą być wykonywane automatycznie bez udziału pracowników, potrzebna jest specjalistyczna analiza oraz optymalizacja interfejsów człowiek-maszyna. Procesy i środowisko pracy muszą być dostosowane do pracownika i redukować jego obciążenie fizyczne. Czynność jest wydajna dopiero wtedy, gdy wykonywana jest bez wysiłku i wynika z prostych procesów. Praca manualna wiążąca się z wysokim obciążeniem pracownika prowadzi do spadku wydajności, częstych pomyłek oraz urazów i chorób. Wysokie wyzwania dla organizacji stanowiska pracy stawia coraz częściej rozwój demograficzny oraz starzenie się społeczeństwa. – Brak siły roboczej oraz skutki zmian demograficznych wymagają elastycznych, nie obciążających fizycznie, ergonomicznych oraz nie szkodzących zdrowiu rozwiązań w pracy – wyjaśnia Elmar Issing, Kierownik Działu Nowych Technologii i Rozwiązań w SSI Schäfer, Giebelstadt/Niemcy. – Aby sprostać tym wyzwaniom firma SSI Schäfer stworzyła w ramach programu ergonomics@ work!® specjalne stacje do komisjonowania oraz stanowiska pracy, które umożliwiają pracownikom osiąganie najwyższej wydajności. Nowe, wielofunkcyjne stacje manualnej paletyzacji i depaletyzacji SSI Schäfer zostały skonstruowane w oparciu o zasadę towar-do-człowieka i spełniają wysokie wymagania odnośnie ergonomii, bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Największe zagrożenia ergonomiczne w centrach dystrybucyjnych, zajmujących się wysyłką do konkretnych filii, pojawiają się w szczególności podczas transportu, paletyzacji, depaletyzacji, komisjonowania i przemieszczania artykułów. Obciążenie pracowników podczas podnoszenia/dźwigania/
ABC MAGAZYNIERA
przenoszenia w tym wypadku zostało znacznie zredukowane. W skonstruowanych przez SSI Schäfer stacjach roboczych podnoszenie i dźwiganie zostało zastąpione przez ergonomiczne podnoszenie i przesuwanie, a pracownik instruowany jest przez intuicyjny i inteligentny system komunikacyjny. Indywidualne możliwości dopasowania oferują ponadto wysoki poziom bezpieczeństwa. Cecha szczególna systemu: stacje robocze charakteryzują się nowymi i innowacyjnymi ergonomicznymi cechami, które zostały potwierdzone oraz są rekomendowane przez ekspertyzy z zakresu medycyny pracy. Specjaliści potwierdzają, że stacje robocze SSI Schäfer mają znaczący wpływ na ergonomię w magazynach wysokiego składowania i w dużych halach. Odciążają one bowiem nie tylko zdrowie zatrudnionych osób, ale są same w sobie odpowiedzią na pytanie, jak projektować stanowiska pracy dla coraz starszych pracowników na pograniczu pracy manualnej i automatyki magazynowej. Takie inicjatywy powinny być wdrażane także w innych obszarach pracy. Aby przeanalizować odpowiednie zastosowanie stacji roboczych, przeprowadzono wspólnie z niemiecką instytucją ubezpieczenia wypadkowego dla sektora handlu i dystrybucji (BGHW) badanie ergonomicznych
stanowisk pracy. Instytucja posiada ok. 4,1 mln ubezpieczonych od wypadków w ponad 410 000 przedsiębiorstwach w takich branżach, jak handel detaliczny lub hurtowy oraz dystrybucja towarów. Celem przeprowadzonej analizy było porównanie obciążenia systemu mięśniowo-szkieletowego osoby komisjonującej zamówienia zwykłymi technikami komisjonowania zgodnie z zasadą człowiek-do-towaru a stacjami roboczymi SSI Schäfer opartych na zasadzie towar-do-człowieka. Pracownik został ubrany w specjalny kombinezon sensoryczny, który dokonywał pomiaru wszystkich ruchów oraz wywołanych przez nie obciążeń. W teście komisjonowano identyczną paletę najpierw w tradycyjny sposób, potem przy ergonomicznej stacji do paletyzacji. Test oraz pozostałe badania wykazały, że stacje robocze SSI Schäfer znacznie przewyższają oczekiwania, nawet instytucji zawodowych. W ekspertyzie BGHW możemy przeczytać, że pozycje, w jakich znajduje się sylwetka człowieka przy manualnym komisjonowaniu w stacji do paletyzacji można przyporządkować do grupy 1. Oznacza to, że czynności wykonywane przez pracownika zostały zakwalifikowane jako „nieobciążające”. Postawa podczas komisjonowania jest tutaj lepsza względem komisjonowania tradycyjnego, ponieważ zredukowa-
no pochylenia górnej części ciała. Postawy ciała znacznie obciążające sylwetkę zostały przy komisjonowaniu SSI Schäfer wyeliminowane. Inteligentne połączenie automatyki i elastyczności pomaga zatem w znacznej optymalizacji strategii komisjonowania. Najważniejsze jest, aby osiągnąć racjonalne, dopasowane zarówno do klienta, jak i jego procesów, rozwiązanie, a założone cele powinny dążyć do indywidualizacji stopnia automatyzacji oraz zmiennej zleceń, artykułów oraz ich cech fizycznych. Dzięki temu innowacyjnemu rozwiązaniu firmy SSI Schäfer wzrosło znaczenie takich aspektów, jak humanitaryzm, zdrowie, zadowolenie pracowników, rentowność i bezpieczeństwo pracy. Koncepcja umożliwia ponadto cieszące się dużym zainteresowaniem w handlu komisjonowanie palet mieszanych bezpośrednio pod konkretne filie (store friendly). Pracownik komisjonujący zlecenia ma większą wydajność, zerowy odsetek błędów, zwiększoną produktywność, wyższą jakość i zwartość palety, a efekty widoczne są już po krótkiej fazie wdrażania. Dzięki temu nowemu produktowi firma SSI Schäfer ustala nowe kryteria w obszarze ergonomicznych stacji roboczych i podkreśla swoją mocną pozycję w zakresie rozwiązań dla branży logistycznej.
reklama
PODESTY – optymalne wykorzystanie powierzchni Dzięki zabudowie wielokondygnacyjnej z wykorzystaniem podestów, zyskuje się dodatkowy poziom magazynowy w tym samym obiekcie. SSI SCHAEFER oferuje podesty o najwyższym stopniu bezpieczeństwa, a projektując uwzględnia możliwość poszerzenia konstrukcji wzdłuż i wszerz. Skorzystaj z naszego doświadczenia. Chętnie doradzimy. SSI SCHAEFER SP. Z O.O. · Opalińskiego 10 · 01-645 Warszawa tel.: 22/ 665 94 06 · info@ssi-schaefer.pl · www.ssi-schaefer.pl
ABC MAGAZYNIERA
| Rośnie zainteresowanie automatyzacją w mroźniach i chłodniach
W –25°C
Efacec, firma specjalizująca się w budowie magazynów automatycznych, zauważa wzrost zainteresowania i coraz więcej zapytań o możliwość automatyzacji chłodni i mroźni. Dla potencjalnych klientów inwestycja w tym kierunku jest szczególnie interesująca ze względu na zapewnienie ciągłości pracy magazynu z wyłączeniem trudnych warunków pracy dla pracowników oraz szybki zwrot z inwestycji poprzez znaczną redukcję kosztów operacyjnych i zwiększenie wydajności. Panike – automatyczny magazyn na palety EUR w mroźni (–25°)
© Efacec
32
1/2013
Panike jest największą portugalską firmą specjalizującą się w produkcji i sprzedaży mrożonych produktów cukierniczych. W roku 2008, w związku z powiększającą się podażą na produkty produkowane przez Panike, zarząd przedsiębiorstwa zdecydował się na budowę magazynu buforowego. Firma postanowiła zainwestować w innowacyjny całkowicie automatyczny magazyn, powierzając jego budowę Efacec. Koncepcja magazynu została oparta o układ przelotowy, z rozdzieleniem strefy przyjęcia i wysyłki. Podstawa magazynu ma wymiar 21 x 20 m, a jego wysokość to 10,5 m, pojemność wynosi 752 europalety, a przepustowość to 50 palet na godzinę. Sercem magazynu jest jednokolumnowa układnica, na jej platformie unoszącej zamiast wideł zamontowano satelitę. To rozwiązanie pozwala na wykorzystanie systemu regałów o wielokrotnej głębokości, w tym przypadku umożliwia obsługę do dziewięciu palet na głębo-
kość. Dzięki temu optymalnie wykorzystano dostępne miejsce oraz zredukowano koszty całego projektu. W tym przypadku nie jest to konstrukcja wolnostojąca a system zbudowany w już istniejącej hali. Efacec dostarczył wszystkie niezbędne komponenty do budowy tego wraz z oprogramowaniem do zarządzania magazynem WMS.
Sonae – automatyczny system transportu i dystrybucji palet EUR (–25°)
Sonae, największy dostawca żywności detalicznej w Portugalii, wybrał Efacec do projektu automatyzacji już istniejącego centrum dystrybucji. Inwestycja zakończona w 2010 r. miała na celu znaczne zwiększenie przepustowości magazynu oraz zmniejszenie przestojów związanych z trudnymi warunkami pracy dla operatorów i ich częstą niedyspozycyjnością. Budowa systemu oparta została na konstrukcji zbudowanej z antresoli i systemu kompletacji rozmieszonego na trzech poziomach wysokości, połączonych bezpośrednio ze strefą wysyłki i magazynu buforowego. System realizuje następujące funkcje:
ABC MAGAZYNIERA
– przyjmowanie produktów ich ważenie i automatyczna wysyłka do magazynu buforowego lub obszaru wysyłki; – transport palet pomiędzy magazynem buforowym a obszarem kompletacji; – transport palet pomiędzy trzema poziomami antresoli, gdzie znajdują się obszary kompletacji; – transport palet z obszaru kompletacji do punktu wysyłki. Zakres dostawy obejmował dostarczenie systemu przenośników rolkowych i łańcuchowych, wag, stołów obrotowych, a także integrację z istniejącym magazynem buforowym w aspekcie mechanicznym oraz informatycznym. Po implementacji tego rozwiązania uzyskano przepustowość w magazynie na poziomie 200 palet na godzinę oraz zoptymalizowano koszty pracownicze i operacyjne.
Monliz – innowacyjny magazyn automatyczny w mroźni (–25°)
Efacec dostarczył w 2012 r. dla firmy Monliz, należącej do belgijskiej grupy ARDO, drugiego największego producenta mrożonek
Automatyzacja magazynów chłodniczych i mroźni pozwala na zapewnienie ciągłości pracy obiektu, a tym samym szybki zwrot z inwestycji poprzez znaczną redukcję kosztów operacyjnych i zwiększenie wydajności. w Europie, całkowicie automatyczny magazyn pracujący w temperaturze –25°C. Magazyn umożliwił znacznie bardziej efektywne przygotowa-
nie zamówień dzięki możliwości ich planowania kilka dni „do przodu”. Spowodowało to redukcję czasu przestojów ciężarówek i wymierne oszczędności. Magazyn o wymiarach podstawy 28 na 35,8 m oraz wysokości 14 m ma pojemność ponad 1600 palet. Sercem systemu jest układnica wyposażona w satelitę, co daje możliwość wykorzystania wielokrotnej głębokości składowania i zwiększenia pojemności magazynu na dostępnej powierzchni. Sterowanie oparte jest o oprogramowanie do zarządzania magazynem WMS dostarczone także przez Efacec; umożliwia ono jednoczesne przygotowywanie zamówień dla 62 ciężarówek. Komponenty mechaniczne oraz elektroniczne wykorzystane w budowie magazynu są specjalnie przystosowane do długoletniej pracy reklama
1/2013
33
ABC MAGAZYNIERA
w temperaturze –25°C. System pracuje całkowicie automatycznie bez udziału ludzi, co w tych trudnych warunkach przekłada się na zapew-
w Malezji, przez fabrykę kosmetyków i detergentów dla grupy Reckitt Benckiser w Barcelonie do jednego z najwyższych maga-
© Efacec
tomatyczny magazyn w Czechach zbudowany dla fabryki Škoda, produkującej części zamienne do samochodów tej marki, mieszczącego się w miejscowości Mlada Boleslav. Jest to magazyn o konstrukcji samonośnej osiągający wysokość 40 m i mieszczący 30 000 palet, połączony z obszarem produkcji i wyposażony w dwukondygnacyjny system kompletacji palet opartych o technologię „Pick-to-Light”. Na początku 2012 r. Efacec otworzył biuro w Polsce, mieszące się w Warszawie. Pierwsza układnica koncernu zacznie pracę w 2013 r. w sprzedanym już w Polsce projekcie. Rosnące ceny gruntów i wynagrodzenia operatorów wózków widłowych z jednej strony, a dotacje z Unii Europejskiej z drugiej przyczyniają się
nienie ciągłości pracy i niezawodności magazynu.
25 lat historii Efacec
Efacec poza magazynami automatycznymi oferuje także wózki sterowane automatycznie w oparciu o laser lub pętlę indukcyjną (AGV). Firma w ciągu 25-letniej historii dostarczyła ponad 150
Efacec poza magazynami automatycznymi oferuje także wózki sterowane automatycznie w oparciu o laser lub pętlę indukcyjną (AGV). Firma w ciągu 25-letniej historii dostarczyła ponad 150 automatycznych magazynów dla różnorakich branż przemysłowych i produkcyjnych. automatycznych magazynów dla różnorakich branż przemysłowych i produkcyjnych. Od producentów samochodów dla zakładu karoserii VW w Argentynie i Protona
34
1/2013
© Efacec
zynów na świecie (ponad 45 m wysokości) dla grupy Procter & Gamble we Frankfurcie. Efacec może także pochwalić się realizacjami dla Singapurskich Sił Powietrznych czy narodowego banku Hong Kongu. W kończącym się roku Efacec oddaje do użytku największy au-
do faktu, że w ostatnich latach, zautomatyzowane magazyny w Polsce stają się jedną z najszybciej rozwijających się segmentów logistyki. Efacec, dzięki 25-letniemu doświadczeniu, chce pomóc polskim klientom w realizacji przyszłych automatycznych magazynów i systemów transportu.
ROZWIĄZANIA IT Z JEDNEJ RĘKI
AG Consult (AGC) jest integratorem i dostawcą rozwiązań automatycznej identyfikacji oraz systemów do zarządzania łańcuchem dostaw Aleja Brzóz 16, 05-501 Piaseczno tel. +48 22 499 05 86, 22 750 34 57 fax +48 22 499 76 53 e-mail:biuro@agc.com.pl www.agc.com.pl, www.accellos.com.pl
Urządzenia auto ID
Accellos One Warehouse (WMS) – system do zarządzania magazynem
Accellos One 3PL – system dla usługodawców logistycznych
Accellos One Optimize – system do optymalizacji załadunków i wyznaczania tras
ABC MAGAZYNIERA
| Antresola jako sposób na rozbudowanie dostępnej powierzchni magazynowej
Podwajanie powierzchni W dobie rosnących cen powierzchni magazynowej jednym ze sposobów na powiększenie strefy składowania i kompletacji jest wykorzystanie antresoli magazynowej. O popularności tego przesądza jego ekonomika. Decydując się na tego rodzaju wariant zagospodarowania magazynu, należy wziąć pod uwagę kilka istotnych kwestii technicznych i organizacyjnych.
A
Antresole w magazynie stanowią coraz częściej strefę kompletacji i komisjonowania, przy jednoczesnym wykorzystaniu wielopoziomowego systemu transportu przenośnikowego. Pracochłonność procesu przepływu materiałów w takim systemie może być znacznie zredukowana, nawet o kilkadziesiąt procent w porównaniu do tradycyjnego układu regałów. Antresola dedykowana jest głównie do
36
1/2013
składowania produktów drobnych, o małych i średnich wymiarach, jak kosmetyki, produkty farmaceutyczne, drobne części samochodowe, akcesoria itp. Zadaniem takiej konstrukcji jest powiększenie powierzchni magazynowej oraz umożliwienie połączenia jej z innymi kondygnacjami hali w celu stworzenia swobodniejszej komunikacji. Antresole stanowią również wsparcie dla pozostałych instala-
cji logistycznych: przenośników, wind oraz niezbędnych instalacji budowlanych: oświetleniowej, czy tryskaczowej. Zdaniem Mirosława Lewickiego, Prokurenta w firmie SSI Schäfer, o popularności antresol decyduje przede wszystkim ekonomika tego rozwiązania, gdyż jest najtańszym sposobem rozszerzenia powierzchni magazynowej. – Naturalnym faktem jest rozwój. Podczas szukania dodatkowej powierzchni
ABC MAGAZYNIERA
• jaki charakter będzie miała antresola: czy jest to tylko dodatkowa otwarta powierzchnia, czy na tej powierzchni mają być jeszcze ustawione regały (wpływ na przyjęty model obliczeniowy konstrukcji); • w jaki sposób będzie wykonywana praca na antresoli – dobór liczby (w określonych przypadkach zapewnienie odpowiednich dróg ewakuacyjnych); • sposób skorelowania antresoli z pozostałą częścią magazynu – ustalenie w jaki sposób towar trafia na antresolę, a co za tym
Antresola dedykowana jest głównie do składowania produktów drobnych o małych i średnich wymiarach, jak kosmetyki, produkty farmaceutyczne, drobne części samochodowe, akcesoria itp. © KX
składowej bierze się pod uwagę wykorzystanie kubatury. Najtańszym rozwiązaniem jest zazwyczaj wydzielenie półpiętra niestanowiącego osobnej kondygnacji budynku – podkreśla M. Lewicki.
Kluczowe kwestie
Zdaniem Piotra Kłosa, Dyrektora Oddziału Polska – Południe w firmie Natom Logistic, do dobrego przygotowania projektu antresoli bardzo ważne jest dokładne ustalenie przeznaczenia konstrukcji oraz jej wymiarów (niejednokrotnie wynikających z odrębnych przepisów w zależności od sposobu użytkowania). Przede wszystkim dokładnie należy określić:
idzie odpowiednio rozmieszczone bramki załadowcze, otwory na taśmociągi i ślizgi; • dodatkowe funkcje uzyskanej
powierzchni – wydzielenie zamkniętych powierzchni biurowych i socjalnych. W opinii Mirosława Lewickiego z SSI Schäfer, do najistotniejszych kwestii technicznych, które należy wziąć pod uwagę przy wdrażaniu projektu magazynu z wykorzystaniem antresoli zaliczają się: rozstaw słupów podporowych/możliwość stężeń, zapewnienie stateczności; obciążenia powierzchni roboczej i naciski na posadzkę; gęstość rusztu wsporczego i jego pokrycie (płyta, krata ); sposób obsługi, komunikacja oraz spełnianie wymagań prawa budowlanego, przepisów branżowych, tj. dostosowanie do indywidualnych wymagań.
Podłoga antresoli
Dobór wykończenia podłogi zależy od kilku ważnych aspektów, tj. wielkości i rodzaju obciążenia, rodzaju poruszających się wózków, wymagań ppoż., przepuszczalności powietrza i światła. Element ten od strony technicznej analizuje Marcin Niechciał, Key Account Manager w firmie Nedcon Silesia. Najczęściej stosowane warstwy wykończeniowe antresoli magazynowej to: a) płyta wiórowa – warstwa spodnia
Ekonomia projektu
– Koszty powierzchni mogą być skrajnie różne nawet kilkukrotnie, w zależności od wybranego systemu składowania na antresoli. Wyróżniamy podstawowe typy składowania na antresoli: MRK Standard, Przepływowe (Pallet Flow), Półkowe oraz Rolkowe do komisjonowania (Carton Flow). Jednakże rozpatrując koszty magazynowania poprzez wskaźnik kosztów jednego miejsca składowego (paletowego/półkowego) w odniesieniu do łącznych kosztów magazynowania, osiągamy korzystniejszy wynik finansowy w porównaniu do standardowych systemów składowania. Tomasz Zbigniew Jagiełło, Wandalex SA
1/2013
37
ABC MAGAZYNIERA
© PROMAG
© SSI Schäfer
może być naturalna lub powlekana białym laminatem; warstwa wierzchnia może być bez pokrycia lub z często spotykanym zastosowaniem laminatów zwykłych lub antypoślizgowych. Jeśli występują wymogi odporności ogniowej, np. NRO (Nierozprzestrzeniającej Ognia), możliwe jest dostarczenie płyty o gęstszym sprasowaniu wiórów z domieszką środków chemicznych. Zalety omawianego wykończenia to cicha praca poruszających się wózków i pracowników oraz duży komfort pracy. Podłoga stanowi przy tym stężenie poziome. Wady to nieprzepuszczalność wody i światła, krótsza żywotność, częste uszkodzenia; b) krata – płaskownik nośny (wysokość, grubość i rozstaw) dostosowane są do rodzaju obciążenia. Występują w wersji ocynkowanej o standardowym oczku 30 x 30 mm, z możliwością zastosowania innych wymiarów. Zalety to przepuszczalność powietrza i wody, wysoka wytrzymałość,
38
1/2013
szybki montaż. Wady to głośna praca wózków i personelu, wysoka cena, konieczność zastosowania stężenia poziomego; c) panele stalowe – są to perforowane blachy z bocznymi zagięciami tworzącymi profil nośny. Szerokości od 100–250 mm i długości do 12 m. Wysokość panelu to około 60 mm. Wady i zalety są podobne jak dla kraty, z tą różnicą, że panel jest bardziej ekonomiczny, ale zarazem podatny na
obciążenia punktowe; d) rozwiązania mieszane – np. blacha trapezowa stanowiąca główny element nośny oraz płyta wiórowa, jako warstwa wykończeniowa. Wysokość trapezu oraz grubość płyty dobierana jest w zależności od rodzaju i wielkości obciążeń użytkowych. Główna zaleta to uzyskanie sztywnej i trwałej podłogi oraz przy dokładnej analizie statycznej możliwość uzyskania dużych oszczędności
Recepta na kosztowną powierzchnię
– O popularności stosowania antresoli w magazynie decyduje możliwość powiększenia powierzchni magazynowej bez rozbudowy hali. Grunty w ostatnich kilku latach znacząco podrożały, zabudowa budynków jest gęstsza i przez to powiększenie hali magazynowej nie jest już takie proste. Jeżeli potrzebujemy więcej miejsca na kompletacje, składowanie i użytkowanie produktów do których musimy mieć szybki i stały dostęp, wtedy bardzo dobrym dla rozwiązaniem staje się antresola. Piotr Kłos, Natom Logistic
ABC MAGAZYNIERA
jednostek towarowych, jaką musi przetransportować w ciągu godziny). – Należy również pamiętać o analizie kwestii montażowo-budowlanych. Trzeba sprawdzić, czy gabaryty
Zadaniem takiej konstrukcji jest powiększenie powierzchni magazynowej oraz stworzenie możliwości jej połączenia z innymi kondygnacjami hali w celu stworzenia swobodniejszej komunikacji.
materiałowych. Wypełnienia tego typu wymagają zwiększonego nakładu pracy.
Winda
Nieodłącznym elementem, stanowiącym łącznik pomiędzy kondygnacjami antresoli, stanowią windy pionowe. – Decydując się na zakup takiej a nie innej windy należy, po pierwsze, przeanalizować ładunek, który ma być nią transportowany. Czy będą to pudełka, czy towar na paletach bądź innych jednostkach ładunkowych? Czy jednostki ładunkowe transportowane przez windę będą się mieszały w różnych kombinacjach, np. paleta/półpaleta/skrzynio-paleta. Wiedza taka jest niezbędna dla projektanta, który dopasuje konstrukcje windy do naszej jednostki transportowej – mówi Aleksander Kwoczała z firmy Heavy Duty Construction. Następnie należy skupić się na analizie ładunku. Określamy jego maksymalne gabaryty (obrys ładunku), a także maksymalną wagę. Określenie tego parametru jest bardzo ważne, gdyż transport większych
bądź cięższych ładunków, niż zostało to założone w projekcie windy, nie będzie możliwy. Jeżeli ten etap analizy mamy za sobą, przechodzimy do analizy naszych potrzeb odnośnie wydajności windy. Określamy jej maksymalną wydajność w jednostce czasu (ilość
windy będą odpowiednie do miejsca, którym dla niej dysponujemy, a także sprawdzić nośność naszej posadzki. Ciężar własny windy wraz z ładunkiem wywierany na posadzkę nie może przekraczać jej dopuszczalnego obciążenia – przestrzega Aleksander Kwoczała. – Jest to często lekceważone. Każdy z producentów takich urządzeń wyłącza ze swojej odpowiedzialności stan posadzki, na której ma zostać postawiona maszyna, a w podpisywanej ofercie jest zapis,
Kompleksowe podejście
– Metodyka wdrożenia projektu magazynowego z wykorzystaniem antresoli, takiego jak projekt Rhenus w Goleniowie, musi uwzględniać wszystkie aspekty związane z budową antresoli, jak również wszystkimi elementami towarzyszącymi, takimi jak: dodatkowe zabezpieczenia detekcyjne, przeciwpożarowe, budowa systemu połączonych przenośników i dodatkowych elementów systemu oświetlenia. Sam plan wdrożenia musi być dokładnie przemyślany i ustawicznie kontrolowany, gdyż następujące po sobie zadania są ściśle ze sobą powiązane w ujęciu technicznym i czasowym. Odpowiednie sterowanie procesem wdrożenia jest więc kluczowym wyzwaniem. Zespół wdrożeniowy powinien posiadać stosowne doświadczenie i know-how w tego typu wdrożeniach. W przypadku wspomnianej inwestycji Rhenus w Goleniowie proces wdrożenia zarządzany był przez międzynarodowy zespół oddelegowany do tego zadania w ramach Grupy Rhenus. Grzegorz Adach, Rhenus Logistics SA
1/2013
39
ABC MAGAZYNIERA
który taką odpowiedzialność jasno przenosi na kupującego. Montaż na niepewnym podłożu może skutkować w najlepszym wypadku unieruchomieniem windy, a w najgorszym – ciężkim wypadkiem – dodaje.
Przykłady wdrożenia
Firma SSI Schäfer jako kompleksowy dostawca wyposażenia magazynowego ma bardzo duże doświadczenie związane z realizacją podestów magazynowych. – Najciekawsze są realizacje, w których połączyliśmy przenośniki, regały, automatykę w strukturę zlokalizowaną na kilku piętrach. Czołowa hurtownia IT i AGD zleciła SSI Schäfer zadanie usprawnienia logistyki, tj. zwiększenia asortymentu i ilości wysyłek z magazynu przy zmniejszeniu ilości pracowników i liczby zmian, czyli redukcji kosztów – mówi Mirosław Lewicki. Różnorodność towarów, ich
Elastyczna rozbudowa
– Antresola pozwala w łatwy sposób powiększyć powierzchnię magazynową, dzięki antresoli zyskujemy nową powierzchnię magazynową. Jeśli magazyn jest wysoki, możemy go efektywnie zagospodarować poprzez antresole. W zależności od produktów jakie znajdują się na magazynie, antresole możemy dostosować do określonego systemu składowania. Budowa antresoli jest modułowa co powoduje, że możemy w każdej chwili ją rozbudowywać o kolejne moduły, demontować lub zmieniać jej położenie. O popularności zastosowania antresoli decyduje też jej wszechstronne zastosowanie np: jako dodatkowy poziom do składowania produktów, pomieszczenie biurowe, szatnia lub pomieszczenie socjalne. Jest to tańszy sposób podwojenia lub potrojenia miejsca magazynowego w porównaniu do budowy nowego budynku oraz szybka dostępność. Adrian Sasiela, Provost tak złożonych projektach, korelacji statyki z automatyką niezbędne jest zaufanie i wzorowa współpraca. Efekty naszej wspólnej pracy w pełni potwierdziły spełnienie założeń – komentuje M. Lewicki.
© Natom
wymiarów, rotacji i wartości spowodowały, że kluczowym elementem systemu wobec faktu posiadania przez klienta wysokiej hali stał się podest magazynowy o powierzchni 5000 mkw. Dodatkowym wyzwaniem był fakt, iż magazyn nie mógł zostać zamknięty. – Postanowiliśmy wspólnie z klientem podzielić całą inwestycję na cztery etapy. Przy
40
1/2013
Strefę składowania w oparciu o antresolę wykorzystała firma Rhenus w otwartym jesienią ubiegłego roku centrum dystrybucyjnym w Goleniowie. – Jest to projekt w całości dedykowany klientowi z branży e-commerce. Efektem wielomiesięcznych prac zespołu wdrożeniowego Rhenus jest nowoczesna konstrukcja antresoli o powierzchni kilku tysięcy
metrów kwadratowych na każdym z poziomów – mówi Grzegorz Adach, dyrektor Logistyki Kontraktowej w Rhenus Logistics S.A. Co zadecydowało o wyborze takiego a nie innego wariantu zagospodarowania przestrzeni w centrum dystrybucyjnym firmy Rhenus? – Decyzja o zastosowaniu antresoli w magazynie jest ściśle powiązana z charakterystyką budynku, projektem logistycznym oraz zaplanowanymi procesami. Jej zastosowanie zwiększa powierzchnię użytkową magazynu i pozwala wykorzystać kubaturę budynku. Jednocześnie konstrukcja taka powinna być używana w przypadku produktów, których charakterystyka (m.in. wymiary, ilość zapasów na SKU, rotacja) jest dopasowana do składowania półkowego, dzięki antresoli może odbywać się na kilku poziomach – mówi Grzegorz Adach. – Kolejnym czynnikiem, który decyduje o zastosowaniu antresoli, jest kwestia kosztów powierzchni magazynowych. Niezbędna jest w takim przypadku dokładna kalkulacja całościowych kosztów inwestycji związanych z budową antresoli i infrastruktury towarzyszącej, w porównaniu do kosztów powierzchni płaskiej i oszczędności wynikających z zastosowania rozwiązania wielopoziomowego – dodaje
ŚWIAT IT
| Systemy klasy ERP kompleksowo wspierają procesy produkcyjne
© itelligence
Narzędzie menadżera
W dzisiejszych czasach środowisko biznesowe bardzo szybko się zmienia, a firmy, aby nie tylko przetrwać w tym środowisku, ale również się rozwijać, muszą adaptować się do tych zmian. Im szybszy proces tej adaptacji, tym większa przewaga firmy na konkurencyjnym, globalnym rynku. Systemy informatyczne w takim środowisku nie mogą ograniczać menadżera w podejmowaniu decyzji. Powinny wręcz sugerować odpowiedzi na wyzwania rynkowe, być pomocą, a nie przeszkodą. System musi w związku z tym być elastyczny i łatwo skalowalny.
Z
Z obserwacji kilkudziesięciu wdrożeń w ciągu kilkunastu ostatnich lat mogę powiedzieć, że dla menadżerów, podejmujących decyzję o wyborze systemu informatycznego zarządzającego danymi dotyczącymi wszystkich działów przedsiębiorstwa, bardzo
42
1/2013
ważny jest dobór firmy wdrożeniowej. Od takiego partnera wymaga się nie tylko doskonałego rozumienia oferowanego systemu, ale także proaktywnej postawy w procesie wdrożenia, prezentowania i doradzania możliwości zmian organizacyjnych wpływających na
efektywność procesów w przedsiębiorstwie. Potrzeba reagowania na dynamiczne zmiany zachodzące w otoczeniu każdej firmy rodzi konieczność szybkiego dostępu do danych pozwalających na pełną analizę kondycji i działań przedsiębiorstwa. Systemy
ŚWIAT IT
ERP odpowiadają na tę potrzebę poprzez dostarczanie menadżerom informacji i raportów o bardzo różnym charakterze. Z oczywistych względów, szczególnie w dobie kryzysu, są to przede wszystkim raporty finansowe. Zestaw standardowych raportów, które dostarczone są z systemem, jest niezbędnym minimum, ale absolutnie nie jest to dla menadżera rozwiązanie wystarczające. Konieczne jest, aby system posiadał narzędzia umożliwiające budowanie i propagowanie dowolnych raportów. Należy jednak zawsze pamiętać, że jakikolwiek system nie byłby użytkowany przez przedsiębiorstwo, to możliwości raportowania i jego jakość zawsze będą determinowane przez zakres i jakość danych zgromadzonych w tym systemie. Menadżer oczekujący raportów o określonym poziomie powinien więc zwrócić uwagę na jakość danych wprowadzanych do systemu na poziomie operacyjnym.
Menadżer oczekujący raportów o określonym poziomie powinien zwrócić uwagę na jakość danych wprowadzanych do systemu na poziomie operacyjnym. Przedsiębiorstwa, wdrażając nowoczesne systemy klasy ERP, często zastępują nimi starsze rozwiązania informatyczne, które ze względu na ograniczenia technologiczne w czasach, w których powstawały, są przypisane do określonych obszarów działalności. Brak jest ich integracji z pozostałymi elementami oprogramowania wykorzystywanymi w innych działach. W związku z tym słabe jest oddziaływanie danych zgromadzonych w jednym systemie na dane i raporty wykonywane
w innym systemie przedsiębiorstwa. Niestety, problem leży w świadomości pracowników, którzy „zamykają” się w swoich obszarach działalności, często nie widzą szerszej perspektywy swojej pracy, wpływu tej pracy na działalność innych działów. Staje się to problemem w trakcie wdrożenia zintegrowanego systemu klasy ERP, bo przecież działalności poszczególnych działów i obszarów przedsiębiorstwa łączą się płynnie w procesy i niejednokrotnie przeplatają. Firmy w różny sposób próbują ograniczyć wpływ tego zjawiska na proces wdrożenia. Obecnie większość z nich, jeszcze przed przystąpieniem do wyboru systemu, tworzy mapy procesów przedsiębiorstwa prezentujące zależności w pracy poszczególnych działów. Mapy takie często są wykorzystywane na etapie wdrożenia systemu w procesie analizy.
produktu oraz wprowadzonych w postaci prognoz i zleceń sprzedaży – zapotrzebowań na produkty finalne, system ustala terminy i ilości zleceń na pokrycie zapotrzebowań na wszystkich poziomach struktury produktu. Wynikiem planowania potrzeb materiałowych jest utworzenie zleceń planowanych na produkcję własną oraz zgłoszeń zapotrzebowań na materiały kupowane. Planowanie zapotrzebowania na zdolności produkcyjne pozwala z kolei na optymalne wykorzystanie
System ERP SAP a proces produkcyjny
Proces planowania produkcji w systemie SAP oparty jest na dwóch podstawowych modelach: MRP – planowanie potrzeb materiałowych oraz CRP – planowanie zapotrzebowania na zdolności produkcyjne. Czynnikiem determinującym proces planowania produkcji jest proces planowania sprzedaży, jako część dedykowanego modelu SOP – zgrubnego planowania sprzedaży i produkcji. Model ten zakłada tworzenie i zarządzanie wersjami planów sprzedaży, dokonywanie symulacji sprawdzających dostępność oraz wykorzystanie komponentów i zasobów, finalne tworzenie prognoz w postaci zapotrzebowań niezależnych. Wynik w postaci zapotrzebowań niezależnych jest następnie podstawą dla planowania potrzeb materiałowych MRP. Korzystając z opracowanych receptur technologicznych, określających jednoznacznie strukturę
© itelligence
zasobów produkcyjnych poprzez weryfikacje obciążenia oraz szczegółowe harmonogramowanie zleceń. Ustalona w wyniku planowania i wyrównania zdolności produkcyjnych kolejka zleceń planowanych i procesowych stanowi okresowy plan produkcji. Michał Furman Project Manager, itelligence sp. z o.o.
1/2013
43
ŚWIAT IT
| Narzędzia IT wspierają proces inwentaryzacji magazynu
Skrupulatne liczenie
Każde przedsiębiorstwo produkcyjne czy posiadające magazyn przynajmniej raz w roku stoi przed koniecznością przeprowadzenia procesu inwentaryzacji. W zależności od zastosowanej metody, proces ten może przebiegać w zróżnicowanym tempie i przysparzać różnego rodzaju trudności. Powszechnym zjawiskiem stało się wpieranie zadań inwentaryzacyjnych z wykorzystaniem narzędzi informatycznych.
N
Na proces inwentaryzacji składają się czynności, których przeprowadzenie umożliwia ustalenie rzeczywistego stanu składników aktywów i pasywów firmy. Rezultat tego procesu daje podstawę m.in. do rozliczenia osób, którym powierza się mienie firmy, pomaga wykryć nieprawidłowości w gospodarowaniu nim, a także porównać i zaktualizować dane zawarte w księgach handlowych z rzeczywistym stanem magazynów. Wielokrotnie zamiennie stosuje się pojęcia inwentaryzacji i spisu z natury. Różnicę w znaczeniu tych pojęć wyjaśnia Jan Krzysztof Fedorowicz, Prezes Spółki J.K.F. zajmującej się przeprowadzaniem outsourcingu inwentaryzacji. – Spis z natury jest działaniem polegającym tylko na spisaniu ilościowym lub ilościowo-wartościowym składników majątkowych. Możemy je policzyć, zmierzyć, oszacować lub zważyć. Natomiast inwentaryzacja zawiera wszystkie czynności ustalające stan rzeczywisty, przyczyny różnic oraz korygujące zapisy w ewidencjach i księgach rachunkowych. I przede wszystkim wnioski i zalecenia zmian. Zatem w inwentaryzacji wykonywanej pod nadzorem Komisji Inwentaryzacyjnej jest potrzebne działanie Komisji Spisowej oraz służb prowadzących ewidencje i księgowość – wyjaśnia ekspert.
Bez wsparcia IT?
Podejmując temat inwentaryzacji w magazynie należy zadać sobie pytania, czy taki proces można w ogóle przeprowadzić bez wsparcia specjalistycznego sprzętu IT i oprogramowania.
© Zebra Technologies
44
1 /2013
reklama
Pułapka nadmiernego oszczędzania
– Oczywiście realizacja inwentaryzacji bez posiłkowania się dedykowanymi rozwiązaniami IT jest możliwa, choć warto od razu zaznaczyć, że jej wykonanie w ten sposób może być problematyczne, czasochłonne, a w efekcie nieopłacalne. Duże nakłady pracy, konieczność zaangażowania do tego procesu kilku osób jednocześnie, wstrzymania transakcji oraz wysoki poziom ryzyka błędu sprawiają, że przeprowadzenie inwentaryzacji za pomocą tylko i wyłącznie wewnętrznych zasobów, może być złą decyzją z punktu widzenia rozwoju firmy. To, które rozwiązanie jest najbardziej korzystne, zależy także od stopnia zaawansowania działalności. Im większa firma o rozproszonej strukturze, tym trudniej wyobrazić sobie inwentaryzację bez wsparcia IT. Dla przykładu, zastosowanie do tego procesu funkcjonalności systemu do zarządzania przedsiębiorstwem (ERP) pozwoli, na takie operacje, jak m.in. automatyczne generowanie arkuszy spisowych, etykiet inwentaryzacyjnych czy bieżąca weryfikacja wyników. Wykorzystanie dodatkowych narzędzi, w tym technologii RFID znacznie usprawnia zarządzanie magazynem, ale także pozwala na większą kontrolę nad przepływem towarów. Tomasz Gliwka, Kierownik ds. Rozwiązań Biznesowych, EPICOR W zgodnej opinii naszych rozmówrodzaju i sposobu przeprowadzeców taka możliwość jak najbardziej nia inwentaryzacji, składu komisji istnieje, niemniej jednak wiąże się inwentaryzacyjnej i osób obecnych z szeregiem utrudnień i nie jest najprzy inwentaryzacji, datę i godzinę lepszym rozwiązaniem dla wszystrozpoczęcia i zakończenia spisu kich przedsiębiorstw. Z metody oraz dane dotyczące samego spisu wyłącznie ręcznej korzystają raczej towarowego (symbol indeksu, namałe firmy, w których zwę, jednostkę, ilość, gospodarka macenę, wartość Inwentaryzacja stanów ma- itp.) – mówi Aneta gazynowa nie jest zinformatyzowana. gazynowych z zastosowaniem Janeczko, Opiekun Do najistotniejSieci Partnerskiej metody ręcznego spisu jest DataConsult. szych wad i niedopraktykowana, niemniej jed- Samo przeproskonałości metody z wykorzystaniem nak wiąże się z szeregiem wadzenie spisu papierowego to żmudna praca utrudnień i nie jest naj- polegająca na choarkusza zalicza się wydłużony czas lepszym rozwiązaniem dla dzeniu od regału realizacji i zwiękdo regału, sczywszystkich przedsiębiorstw. szone ryzyko tywaniu każdego pomyłek w obliczeindeksu towaroniach. Jak wygląda inwentaryzacja wego i nazwy oraz zliczaniu ilości przy zastosowaniu metody ręcznej? towaru we właściwych jednostkach. Wykorzystuje się wówczas arkusze Dane te następnie uzupełniane są spisowe, które muszą zostać wczew arkuszu spisowym oraz prześniej przygotowane przez osobę kazywane osobom dokonującym odpowiadającą za kwestie magarozliczenia prac inwentaryzacyjnych. zynowe. – Arkusze takie powinny – Metoda ta, choć powszechnie zawierać informacje na temat: stosowana, niesie ze sobą ryzyko
ŚWIAT IT
Mobilne czytanie
– Spisu poszczególnych lokalizacji/nośników dokonuje się za pomocą terminali przenośnych wyposażonych w czytnik kodów kreskowych. Mamy więc pewność, że pracownik spisuje właściwą lokalizację i właściwy produkt (nośnik). Jedyna informacja, jaką pracownik musi wpisać ręcznie, to ilość. Po wykonaniu inwentaryzacji, analizę danych zgromadzonych za pomocą terminali wykonuje komputer. Operacja ta trwa znacznie szybciej niż ręczne przepisywanie i praktycznie eliminuje możliwość powstania błędów. Dane zgromadzone podczas inwentaryzacji są również elektronicznie przesyłane do systemu finansowo-księgowego. Na rynku dostępne są również aplikacje przeznaczone tylko do realizacji inwentaryzacji. Są to rozwiązania przeznaczone dla firm, które nie chcą implementować systemu WMS, a chcą zoptymalizować wykonywany raz lub maksymalnie kilka razy w roku proces. Jacek Liber, BCS Polska
wielu błędów. Pracownicy mogą pomylić się przy spisie indeksu towarowego, po kilku przeprowadzonych odczytach ciąg znaków składający się na symbol towaru może nie być już tak czytelny, jak przy pierwszym. Kolejnym momentem, w którym łatwo o pomyłkę, jest samo zliczanie ilości asortymentu, zwłaszcza przy drobnych elementach, na pierwszy rzut oka nieróżniących się zbytnio od towaru na półce obok – kontynuuje Aneta Janeczko. Słabym ogniwem jest też ręczne rozliczenie inwentaryzacji, gdzie również można
się pomylić, np. przy przepisywaniu danych z arkuszy, a potem uzgodnieniu nadwyżek i braków. To wszystko wiąże się z wydłużeniem czasu przeprowadzania inwentaryzacji, a co za tym idzie – olbrzymimi stratami, gdyż każdy dzień, w którym nie możemy sprzedawać, przekłada się na niekorzystny wynik finansowy (koszty utraconej sprzedaży). Istotne zagrożenia wynikające z ręcznej metody inwentaryzacji wyróżnia też Jakub Czyżkowski. – Podczas realizacji procedury inwentaryzacji występuje
Ciągłość pracy
– Nowoczesne rozwiązania klasy WMS, typu Astro WMS firmy Consafe Logistics, coraz częściej mają wśród swoich funkcjonalności rozbudowane moduły inwentaryzacji. Oprócz standardowej inwentaryzacji całego magazynu możliwe jest bieżące ewidencjonowanie zasobów magazynowych. Wyrywkowa inwentaryzacja wybranych lokalizacji lub liczenie towaru po przekroczeniu zdefiniowanej ilości to czynności, które mogą być wykonywane niemal niezauważalnie, angażując pracowników w minimalnym stopniu. Nieocenioną zaletą informatycznych narzędzi do inwentaryzacji jest fakt, że nie jest konieczne wstrzymywanie pracy magazynu. To z kolei generuje duże oszczędności czasu i pieniędzy, które mogą być elementem przewagi konkurencyjnej. U jednego z naszych klientów czas inwentaryzacji został skrócony z tygodnia do dwóch dni, bez wstrzymywania pracy. Marcin Figlarek, Konsultant ds. logistyki i systemów WMS, Consafe Logistics Sp. z o.o.
46
1/2013
kilka technicznych i organizacyjnych problemów. Dany rodzaj asortymentu może leżeć w różnych częściach magazynu, może być spisywany przez różnych pracowników, sumowanie arkuszy może generować błędy (złe oznaczenie asortymentu, ilości – czy suma, czy cząstkowa). Jeśli spis jest rozciągnięty w czasie, często dochodzi do pomyłek polegających na wielokrotnym spisaniu tego samego asortymentu, bo w międzyczasie towar został przez kogoś innego przestawiony – komentuje wiceprezes firmy SENTE Systemy Informatyczne.
Pomoc systemu WMS
Problem szybkiej, dokładnej i kompleksowej inwentaryzacji zaczyna się, gdy mówimy o magazynach dużych, zwłaszcza wysokiego składowania. Jest w nich najczęściej od kilkuset tysięcy do kilkudziesięciu milionów sztuk towarów. – Ręczny spis z natury trwałby w nich wiele dni, byłby bardzo kosztowny i nieuzasadniony ekonomicznie. Każde zbyt długie wyłączenie magazynu to istotne straty dla przedsiębiorstwa. W centrach logistycznych są to koszty ponoszone zarówno przez właściciela towarów, jak i operatora magazynu. A w magazynach żywnościowych dochodzą terminy przydatności do spożycia. Zarządzanie takimi magazynami opiera się już wyłącznie na specjalistycznym oprogramowaniu – przekonuje Jan Krzysztof Fedorowicz (J.K.F.). Przede wszystkim wykorzystanie terminali mobilnych do rejestracji danych zintegrowanych z systemem WMS pozwala na automatyzację procesu inwentaryzacji, a co za tym idzie – znaczne skrócenie prac i minimalizację ryzyka pomyłek. Użycie kolektorów czy terminali mobilnych pozwala na synchronizację, w czasie rzeczywistym (np. poprzez sieć bezprzewodową), danych z systemem WMS. – Pracownik magazynu, przy użyciu skanera kodów kreskowych, ewidencjonuje
ŚWIAT IT
Milowy krok
– Po wdrożeniu WMS logistycy zawsze twierdzą, że wykonali krok milowy w realizacji inwentaryzacji. Są zadowoleni przede wszystkim ze skrócenia czasu jej trwania i zmniejszenia ilości błędów, co ma nierozerwalny związek z tym, że WMS zbiera dane i automatycznie zapisuje w systemie już podczas liczenia. W procesie automatycznej identyfikacji asortymentu (np. przez kody kreskowe), wymagane są urządzenia mobilne (terminale magazynowe), które w nowoczesnych rozwiązaniach łączą się z systemem przez sieć WiFi, zapewniając ciągły dostęp do aktualnych danych. Michał Czerwiec, Dyrektor ds. Rozwoju Biznesu, ELSE Informatyczne Systemy Zarządzania ilości towarów w znajdującym się w urządzeniu mobilnym odczytu inwentaryzacyjnego, a zliczony stan towaru od razu widoczny jest w systemie WMS. Wykorzystanie wspomnianych rozwiązań w zestawieniu z ręcznym spisem z natury zapewnia także nieporównywalnie większą wiarygodność danych oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia błędów – przekonuje Jakub
Bieszke, starszy konsultant w Insoft Consulting. Porównanie stanu rzeczywistego i położenia towaru z ilościami i położeniem zaewidencjonowanym w systemie nadrzędnym oraz uzgadnianie ewentualnych niezgodności (braki, nadwyżki) odbywa się w systemie klasy WMS automatycznie. Problem wiarygodności obliczeń dokonanych z pomocą
narzędzi IT podkreśla Andrzej Bobiński, Prezes Zarządu Logifact Systems. – Jest to możliwe dzięki zastosowaniu urządzeń auto ID współpracujących z WMS, np. najpowszechniej używanych terminali radiowych, przystosowanych do odczytu kodów kreskowych. Systemy klasy WMS, oprócz tego, że wspierają identyfikację i liczenie sztuk towaru, powinny dysponować możliwością kontroli poprawności przypisania w systemie WMS jednostki magazynowej do adresu lokacji, w której się ona znajduje. Taka funkcjonalność pozwala wychwycić błędy nie tylko w sumarycznych ilościach sztuk, ale też błędy w ilościach sztuk przypisanych do poszczególnych jednostek magazynowych (np. palet) czy adresów magazynowych – tłumaczy nasz ekspert.
Za „zamkniętymi drzwiami”?
Wyzwaniem dla wielu firm stojących przed koniecznością dokonania inwentaryzacji jest kwestia jak najmniejszego wpływu procedur inwenreklama
ŚWIAT IT
taryzacyjnych na codzienną pracę magazynu. Przestoje bowiem zawsze powodują zakłócenia w sprawnej pracy, zwłaszcza komórek sprzedażowych w przedsiębiorstwie. Czy zatem przeprowadzenie inwentaryzacji wiąże się z koniecznością zamknięcia magazynu i całkowitego wstrzymania jego pracy? Ustawodawca wymaga od przedsiębiorcy, aby wiarygodnie przedstawił swoją sytuację majątkową i finansową, co w rozumieniu prawa wiążę się z rzetelnym skonfrontowaniem sprawozdania finansowego ze stanem rzeczywistym. Aby inwentaryzacja spełniła swoją podstawową rolę, tj. była prawidłowa, rzetelna i wiarygodna, powinna zostać przeprowadzona z zachowaniem terminów i częstotliwości określonej w „Ustawie o rachunkowości” (art. 26–27) oraz z zastosowaniem podstawowych jej zasad. – Jedną z takich zasad jest właśnie zasada tzw. „zamkniętych drzwi”, czyli polegająca na dokonywaniu spisu, o ile to możliwe, przy zamkniętych drzwiach, co oznacza, że w czasie inwentaryzacji nie dokonuje się obrotu magazynowego. Pozwala to na niezakłócony przebieg prac inwentaryzacyjnych – mówi Aneta Janeczko (DataConsult).
Dopasowanie
© Data Consult
W sytuacji gdy spis z natury dokonywany jest tylko raz do roku i obejmuje cały magazyn, taka sytuacja może mieć miejsce. Niemniej jednak całkowite zawieszenie pracy magazynu na czas inwentaryzacji zdarza się niezwykle rzadko. Istnieją sposoby umożliwiające dokonanie niezbędnych obliczeń przy zachowaniu niezbędnych ruchów towaru wewnątrz stref składowania.
– System WMS nie wymaga całkowitego wstrzymania pracy magazynu w trakcie przeprowadzenia pełnej inwentaryzacji magazynu, jednak dla zapewnienia zgodności zliczania ze stanem faktycznym czynność ta jest zalecana. W przypadku, gdy klientowi zależy, aby praca magazynu nie została przerwana, doradzamy, aby w odpowiedni sposób proceduralny i systemowy, zapewnił możliwość wydawania oraz przyjmowania towarów, natomiast zmiany ilości magazynowych odpowiednio zaewidencjonował w spisie z natury. W takim przypadku możliwe jest również przeprowadzenie inwentaryzacji częściowych, np. według danej grupy asortymentowej lub lokalizacji, które mogą złożyć się na pełne zinwentaryzowanie magazynu, a nie spowodują zablokowania całości zasobów. Jakub Bieszke, Starszy konsultant, Insoft Consulting
48
1/2013
System WMS umożliwia inwentaryzację częściową, jak i całościową. Dzięki zastosowaniu lokalizacji magazynowych, odwzorowaniu ich w systemie oraz wykorzystaniu automatycznej identyfikacji towarowej zyskujemy pełną kontrolę nad stanami magazynowymi. W każdej chwili można przeprowadzić szybką inwentaryzację danej grupy towarowej lub lokalizacji, otrzymując bieżące informacje o zasobach. – W przypadku otrzymania niezgodności, w łatwy sposób można dojść do tego, kto i kiedy dokonywał operacji magazynowych na danym towarze i jako ostatni potwierdził zgodność stanów. Świadomość stałego monitoringu pracy magazynierów i sprawdzania zasobów, powoduje znaczny spadek strat z tytułu różnic inwentaryzacyjnych – zapewnia Aneta Janeczko. Zasady prowadzenia spisu są uzależnione od reguł przyjętych w zarządzaniu dany magazynem. Zalety zachowania ciągłości pracy, możliwe dzięki zastosowaniu spisu poszczególnych lokacji, podkreśla Jakub Czyżkowski (SENTE). – System WMS ma przygotowany plan inwentaryzacji i w taki sposób zleca inwentaryzacje
ŚWIAT IT
Szybciej i taniej
– Wbrew pozorom, inwentaryzacja z wykorzystaniem narzędzi informatycznych wcale nie musi być droga, a biorąc pod uwagę oszczędność czasu oraz zwiększoną efektywność, bywa nawet tańsza od tradycyjnej. W naszej ofercie odnaleźć można nie tylko systemy WMS z rozbudowaną funkcją inwentaryzacji, ale również systemy inwentaryzacyjne operujące samodzielnie, umożliwiające transfer danych w obie strony. Dla przedsiębiorstw, które nie chcą inwestować w sprzęt do inwentaryzacji, możemy zorganizować jego wypożyczanie, a dla jednostek chcących skorzystać z usługi outsourcingu inwentaryzacji przeprowadzamy kompletny proces. Jędrzej Iglewski, Wiceprezes Zarządu, HIT-Kody Kreskowe kolejnych lokacji, by jak najszybciej odblokowywać do obrotu potrzebny asortyment. Inwentaryzacja może odbywać się strefami (kwestie bezpieczeństwa), może też odbywać się w kolejności lokacji, jakie zgłasza operator – wówczas lokacja jest blokowana w momencie rozpoczęcia jej spisu i natychmiast po
skończeniu spisu odblokowywana – tłumaczy ekspert. Specjaliści COMARCH SA podkreślają funkcjonalności systemów WMS umożliwiające przeprowadzenie inwentaryzacji według określonych grup towarowych. Nowoczesne narzędzia informatyczne oferują taki
model pracy, w którym prowadzenie inwentaryzacji nie wprowadza większych zakłóceń w regularnej pracy magazynu. – Proces inwentaryzacji odbywa się z wykorzystaniem arkuszy inwentaryzacyjnych, które mogą obejmować całość asortymentu, ale także określone grupy towarowe, części tych grup lub nawet pojedyncze pozycje w asortymencie. Dzięki temu możliwe jest zorganizowanie inwentaryzacji w taki sposób, że w danym momencie inwentaryzowany jest np. tylko wybrany regał czy sektor w magazynie lub równie dobrze tylko jedna półka czy alejka w sklepie detalicznym. Korzyść polega na możliwości niezakłóconego kontynuowania codziennej działalności nawet w specyficznej sytuacji, jaką jest okresowa inwentaryzacja – wyjaśnia Edyta Kozek, Business Development Manager w COMARCH SA. Michał Klecha reklama
REGAŁY
Torowisko na posadzce
© KX
|Regały przejezdne jako rozwiązanie racjonalizujące dostępność powierzchni magazynowej
Firmy posiadające magazyny nieustannie poszukują rozwiązań, które pomogą im zwiększyć dostępną powierzchnię do składowania towarów. Jednym ze sposobów na wygospodarowanie dodatkowego miejsca w magazynie jest zastosowanie regałów przejezdnych. Wbrew utartemu przekonaniu, nie jest to wyłącznie system dedykowany do chłodni i mroźni. Coraz częściej po tę technologię sięgają przedstawiciele innych branż.
50
1/2013
REGAŁY
G
Głównym aspektem przy omawianiu zasadności zastosowania regałów przejezdnych jest koszt eksploatacji powierzchni magazynowej. Nie należy tego parametru zawężać jedynie do ceny samego gruntu czy też czynszu za wynajem określonego metrażu. Dodatkowym czynnikiem są również warunki panujące wewnątrz magazynu, których zapewnienie wymaga poniesienia wysokich nakładów. Takim przykładem są np. chłodnie i mroźnie, w których regały przejezdne uchodzą za typowe rozwiązanie racjonalizujące dostępną powierzchnię. Wbrew powszechnym przekonaniom nie są one jednak jednym rodzajem obiektów, w których ta technologia znajduje zastosowanie. – Na rynku, szczególnie wśród przyszłych, jeszcze niezorientowanych klientów, utarło się przeświadczenie, iż jest to system przeznaczony
Wstępna analiza danych otrzymanych od przyszłego użytkownika na temat jego potrzeb, oczekiwań, obecnego stanu działalności, obiektu i warunków zabudowy stanowi fundament dobrze skrojonego projektu zastosowania regałów przejezdnych. głównie do mroźni i chłodni, tymczasem systemy regałów przejezdnych ze względu na swoją wszechstronność i masę zalet można stosować w każdej praktycznie branży, do każdego rodzaju składowanych towarów. System ten daje najwyższy wskaźnik wykorzystania przestrzeni magazynu na składowanie towaru, przy jednoczesnym dostępie do każdej składowanej jednostki. Świadomie użyłem słowa jednostki, a nie palety, gdyż można je stosować również do składowania dłużyc, płyt, corlet, jednostek specjalnych towarów gabarytowych oraz drobnicy – przeko-
nuje Andrzej Bonk, Dyrektor Oddziału Gdynia w SSI Schäfer. Tego typu systemy regałowe stosuje się ponadto w magazynach, gdzie potrzebna jest dodatkowa powierzchnia składowania, a nie ma możliwości rozbudowy obiektu i przepływ towarów odbywa się zgodnie z zasadą FIFO. Decydując się na regały przejezdne, trzeba sobie jednak zdawać sprawę, że w tych rozwiązaniach czas potrzebny na pobranie palety z towarem wydłuża się o czas otwarcia korytarza międzyregałowego, a zatem tego typu rozwiązania nie sprawdzą się w składowaniu towarów szybko rotujących. Na problem szeroko rozumianej wydajności zwraca uwagę Andrzej Bonk. – Pewnym drobnym problemem jest wydajność godzinowa, jaka powinna charakteryzować dany magazyn. Gdy mamy do czynienia z niewielką powierzchnią do wykorzystania przy jednoczesnej wysokiej wydajności, może się okazać, że takiego systemu teoretycznie nie można zastosować – komentuje ekspert SSI Schäfer. – Jest to jednak każdorazowo element analizy i szacowania, gdyż często można wprowadzić więcej obszarów roboczych, zwiększając wydajność lub pomieszać dostępne rozwiązania. Nasza firma realizowała już przypadki magazynów, które na pierwszy rzut oka absolutnie nie nadawały się do zastosowania systemu regałów przejezdnych – dodaje. Rozwiązania te dają możliwość uzyskania dużych oszczędności wynikających zarówno z mniejszej koniecznej powierzchni zabudowy, ale też opłat eksploatacyjnych, podatków, czasu i energii poświęconej na transport.
Metodyka wdrożenia
Czym różni się podejście do projektu i wdrożenia regałów przejezdnych w porównaniu ze standardową konstrukcją regałów paletowych? – Każde wdrożenie projektu, nieważne jakich regałów dotyczy, rozpoczynamy od poznania potrzeb klienta i wizji lokalnej. To pozwala nam przygotować najbardziej optymalny projekt – mówi Karolina
Tokarz, Członek Zarządu PROMAG S.A. – Wynikiem tych dwóch pierwszych etapów jest etap realizacji, który w przypadku regałów przejezdnych różni się nieco od realizacji innych instalacji regałowych. Gdy mamy do czynienia z obiektem już istniejącym, w którym
© PROMAG
montujemy regały przejezdne, etap realizacji składa się kolejno z: przygotowania posadzki i montażu szyn, przygotowania infrastruktury elektrycznej, montażu wózków ze sterowaniem, montażu regałów i kontroli prawidłowości działania systemu. W przypadku gdy w nowym obiekcie PROMAG S.A. montuje regały przejezdne, za przygotowanie posadzki odpowiada generalny wykonawca, któremu przekazujemy wytyczne do wykonania fundamentów pod szyny. Pozostałe etapy są takie same, jak w przypadku instalacji regałów w obiektach już istniejących – wyjaśnia ekspert PROMAG-u. Wstępna analiza danych otrzymanych od przyszłego użytkownika na temat jego potrzeb, oczekiwań, obecnego stanu działalności, obiektu i warunków zabudowy stanowi fundament dobrze skrojonego projektu zastosowania regałów przejezdnych. Inaczej bę-
1/2013
51
REGAŁY
Z kolei SSI Schäfer posiada różne dzie wyglądała metodyka wdrożenia w przypadku konieczności naprawy rozwiązania dotyczące posadzki i stow przypadku realizacji projektu „od elementem magazynu jest posadzsowanych profili szynowych. Wszystzera”, a inaczej, jeżeli będziemy mieli ka. Nic dziwnego, że w przypadko zależy od tego czy posadzka jest ku realizacji projektów w oparciu do czynienia z adaptacją istniejącego istniejąca, czy nowo wykonywana, jak o technologię regałów przejezdnych, obiektu do nowego rozwiązania. Wiąże również od przekazywanych obciążeń poświęca się temu aspektowi szczesię to z szeregiem pytań, na które musi i charakteru pracy magazynu. – Posiagólną uwagę. Na kluczowe aspekty odpowiedzieć sobie przyszły użytkowdamy, spośród ogólnie stosonik regałów, gdyż tak czy inanajbardziej stabilne, czej czeka go zmiana sposobu Niewątpliwie najbardziej newralgicznym wanych, najlepiej rozkładające obciążenia pracy w przyszłym magazynie. i najbardziej kosztotwórczym w przypadku profile szyn, które doskonale – Klient będzie musiał również odpowiedzieć sobie, co zrobi konieczności naprawy elementem magazynu współpracują z płytą żelbetową. Przez wiele lat doświadczeń na z dodatkową uzyskaną w ten jest posadzka. Nic dziwnego, że w przypadku rynku zdobyliśmy też kontakty sposób powierzchnią: czy ją również wypełni, uzyskując realizacji projektów w oparciu o technologię ze sprawdzonymi na rynku większą pojemność magazyregałów przejezdnych, poświęca się temu wykonawcami i projektantami, którzy chętnie dzielą się swoją nu, przeznaczy na inne cele, aspektowi szczególną uwagę. widzą podczas projektów – mówi czy też – jeśli jeszcze nie ma Andrzej Bonk. – Myślę, że obiektu – ograniczy zakres obecnie trudność wykonania posadzki związane z projektowaniem i budobudowy do koniecznego minimum lub z szynami w stosunku do powszechnie wą odpowiedniej posadzki dla tego podzieli inwestycję na etapy. Odpowiewykonywanych standardów posadzek dzi te są też o tyle istotne, że uzyskując typu regałów zwraca uwagę Karolina magazynowych nie odbiega znacząco, Tokarz. – W magazynach, w których około dwukrotnie większą pojemność nie zwiększa też kosztów budowy, a w instalowane będą regały paletowe porównaniu z posadzkami do magazyprzejezdne, dla osób projektujących nów z zastosowaniem wózków systesystem składowania najistotniejsza mowych VNA jest wręcz tańsza i mniej jest nośność, równość i głębokość wymagająca – dodaje. betonu nośnego. Jest to bowiem
© SSI Schäfer
zwiększają się też znacznie konieczne nakłady, a nie zawsze inwestor jest na nie przygotowany, posiadając możliwość elastycznej zmiany budżetu – zauważa Andrzej Bonk z SSI Schäfer.
Newralgiczna posadzka
Niewątpliwie najbardziej newralgicznym i najbardziej kosztotwórczym
52
1/2013
© SSI Schäfer
warstwa posadzki, do której montowane są szyny, po których poruszają się wózki z regałami. Warstwa ta przenosi obciążenia statyczne i dynamiczne regałów. Po zakotwieniu szyn posadzkę zalewa się tzw. warstwą użytkową, której jakość wpływa na pracę środków transportu – tłumaczy nasza rozmówczyni.
Przykładowe wdrożenia
PROMAG realizuje wdrożenia regałów przejezdnych paletowych, głównie w firmach spożywczych i farmaceutycznych, gdyż właśnie tam jest najwyższy koszt utrzymania jednego miejsca składowania. – Jedną z wielu wykonanych przez nas instalacji była realizacja w firmie farmaceutycznej –
REGAŁY
jednego z głównych graczy na polskim rynku. Towar był składowany na paletach EUR, transport odbywał się za pomocą wózków podnośnikowych prowadzonych – mówi Karolina Tokarz. W ramach realizowanego projektu dodatkowo za pomocą wygrodzeń siatkowych wydzielona została strefa zamknięta, która pozwoliła użytkownikowi chronić przed dostępem osób niepowołanych szczególnie niebezpieczne środki do produkcji farmaceutyków. Klient dzięki zainstalowanemu rozwiązaniu uzyskał dodatkowe miejsca składowania bez powiększania magazynu oraz obniżył koszty eksploatacji obiektu – oszczędność energii dzięki funkcji sterowania oświetleniem. Z kolei SSI Schäfer w ostatnim czasie może się pochwalić realizacją kilku instalacji w Polsce dla branży sadowniczej, np. dla Elpa Fruit, Fruit Family oraz Soska Owoce i Warzywa. Zastosowanie regałów przejezdnych zwiększyło w tych firmach szybkość dostępu do danego towaru, ułatwiło też kontrolę stanu owoców i zachowanie ich świeżości (jakości). Zwykle w takich regałach skrzyniopalety ustawiane są w stosach po 3 na każdym poziomie regału. Dodatkowym ułatwieniem jest zastosowanie systemu Orbiter w firmie Soska Owoce i Warzywa. Komora spedycyjna wyposażona w system
Orbiter odpowiedzialna jest za szybką ekspedycję samochodów z ładunkiem palet, wyrobów przeznaczonych na eksport, jak również samochodów obsługujących sieci supermarketów.
załadowywane w kolejności, w jakiej przyjechały, a nie w kolejności awizacji. Orbiter obsługuje dostawy z towarem w różnym asortymencie
© KX
Czas przygotowania (zebrania) różnego rodzaju ładunków pod konkretne zamówienie jest w tym przypadku dużo dłuższy niż sam czas załadunku. Istotą tak przygotowanych dostaw jest to, że mimo różnorodności, towary oczekują na moment wysyłki w komorze o kontrolowanej, niskiej temperaturze. Ładunki pod konkretne samochody nie blokują się wzajemnie. Samochody mogą być
z zamówieniami wcześniej awizowanymi. Palety pod te zamówienia są wcześniej wstawiane do regału i przygotowane do załadunku. Dzięki systemowi Orbiter w komorze spedycyjnej na bardzo małej powierzchni mogą być jednocześnie składowane zamówienia pod 5 cięzarówek (140 miejsc paletowych). Oczekiwanie samochodów na załadunek jest dzięki temu zmniejszone do minimum. Michał Klecha reklama
Heavy Duty Construction
Profesjonalny partner dla Twojego biznesu. Profesjonalny montaż regałów i automatyki magazynowej.
Firma HDC prowadzi usługi z zakresu: kompleksowego montażu automatyki magazynowej (montaż mechaniczny oraz elektryczny) montażu regałów magazynowych, podestów i antresol montażu magazynów samonośnych montażu i spawania szyn prowadzących kompleksowych przeprowadzek magazynów okresowych przeglądów regałów magazynowych Zadzwoń lub napisz i poproś o wycenę: tel. +48 5319 0 5319, biuro@hdc-poland.com www.konstrukcje-magazynowe.pl
REGAŁY |Elementy projektowania statycznych instalacji regałowych: obciążenia oddziałujące na konstrukcję
Obciążanie cz. 1 S Statyczne konstrukcje regałowe stanowią podstawowy środek techniczny stosowany do składowania asortymentów we współczesnym magazynowaniu. Szczególnie dominującą rolę regały odgrywają w przypadku składowania standaryzowanych jednostek ładunkowych, w stosunku do których opracowano całe typoszeregi wymiarowe elementów nośnych, dobieranych w zależności od hipotetycznych obciążeń nań oddziałujących. Obciążenia te wynikają nie tylko z samych właściwości jednostek ładunkowych oraz sposobu ich obsługi na linii regał – urządzenie transportu wewnętrznego, ale także od szeregu dodatkowych czynników związanych z funkcjami innymi niż bezpośrednio składowanie. Aspekty wytrzymałościowe związane z obciążeniami występującymi w konstrukcjach regałowych zostały scharakteryzowane w normie EN 15512 – „Steel static storage systems – Adjustable pallet racking systems – Principles for structural design”, która posłużyła jako materiał źródłowy dla tego opracowania. Obciążenia oddziałujące na konstrukcję regałową można podzielić przede wszystkim na oddziaływania stałe oraz oddziaływania zmienne. Pierwsza z wymienionych grup oddziaływań związana jest przede wszystkim z samą konstrukcją i jej ciężarem oraz wszystkich innych elementów będących z nią w bezpośredniej interakcji. Elementami tymi są np. ściany magazynu, jego posadzka, strop, ewentualne schody w rozwiązaniach wielokondygnacyjnych czy też wszelki osprzęt pomocniczy, trwale związany z regałem i przeznaczony do składowania niety-
54
1/2013
powych asortymentów. W przypadku wsporczej odmiany instalacji regałowej oddziaływania od elementów konstrukcyjnych budynku będą szczególnie istotne, ponieważ to regał będzie dla nich elementem podpierającym, przenoszącym wszystkie obciążenia natury budowlanej. Dotyczy to również różnego rodzaju instalacji, które mogą być zastosowane w obiekcie magazynowym i bezpośrednio montowane na elementach konstrukcyjnych regału. Przykładami mogą być np. systemy
© KX
przeciwpożarowe, klimatyzacyjne, chłodnicze itp. Drugą grupę oddziaływań stanowią obciążenia zmienne, które w zależności od sytuacji mogą mieć następującą postać: • obciążenia pochodzące od jednostek ładunkowych; • obciążenia pionowe pochodzące od układania ładunku; • obciążenia poziome pochodzące od układania ładunku; • obciążenia poziome pochodzące od układnic prowadzonych wzdłuż regałów; • obciążenia pochodzące od posadzki i podestów roboczych; • obciążenia pochodzące od nacisków na poręcze; • obciążenia wynikające z imperfekcji ładunków lub elementów konstrukcyjnych, np. ram, stężeń itp.; • obciążenia pochodzące od uderzeń w konstrukcję; • obciążenia generowane przez wiatr; • obciążenia generowane przez śnieg; • obciążenia generowane przez ruchy sejsmiczne. W przypadku, gdy zastosowane urządzenia transportu wewnętrznego czy jakiegokolwiek dodatkowego osprzętu montowanego w/na regale są źródłem dodatkowych, niestandardowych obciążeń – należy je oczywiście uwzględnić w prowadzonych obliczeniach. W ujęciu ogólnym prace projektowe można realizować w oparciu o zastosowanie określonego ciężaru jednostek ładunkowych oraz założeniu, że regał jest równomiernie obciążony w każdej kolumnie. Takie podejście jest możliwe tylko wtedy, gdy spełnione zostaną określone warunki:
REGAŁY
• magazyn wyposażony jest w system zarządzania, który pozwala na rzetelną identyfikację jednostek ładunkowych w aspekcie przekroczenia określonego ciężaru zastosowanego w obliczeniach oraz umożliwia kontrolę rozmieszczenia tych jednostek wewnątrz regału; • określony ciężar jednostek ładunkowych nie może być mniejszy niż 80 proc. ich ciężaru nominalnego, odpowiadającego analizowanemu regałowi; • wszystkie poprzeczki nośne muszą być zaprojektowane tak, aby przenieść założony ciężar nominalny jednostek ładunkowych; • w przypadku projektowania słupów nośnych należy założyć najniekorzystniejszy przypadek, w którym jednostka ładunkowa o ciężarze nominalnym jest umiejscowiona na jednym z górnych poziomów składowania aż do osiągnięcia właściwego obciążenia kolumny; • założone obciążenie kolumny w całościowej analizie projektowej regału nigdy nie powinno zostać przekroczone. W przypadku nierównomiernego rozmieszczenia ładunków w przestrzeni regału, szczególnie jeżeli powstała imperfekcja ma przypadkową naturę, może dochodzić do wzrostu naprężeń oraz odkształceń w poprzeczkach nośnych. Jeżeli jednak wzrost ten nie przekracza 12 proc. wartości typowych dla poprzeczek obciążanych symetrycznie, to uznaje się go za pomijalnie mały i nie uwzględnia w prowadzonej analizie. W przypadku gdy wzrost jest jednak większy niż 12 proc., należy go uwzględnić podczas projektowania poprzeczek, stosując następującą procedurę [zgodnie z EN 15512]: Q’= h . Q jeżeli r ≤ 1,12 ® Q = 1; jeżeli 1,12 < r ≤ 1,24 ® Q = 2r – 1,24; jeżeli r > 1,12 ® Q = r; gdzie: r = Qe/Q
Q – obciążenie poprzeczki, gdy paleta jest umieszczona w planowanej pozycji; Qe – obciążenie poprzeczki, gdy paleta jest umieszczona najbardziej niekorzystnie w stosunku do ułożenia planowego. Drugą grupę zmiennych obciążeń oddziałujących na poprzeczki nośne są obciążenia pionowe generowane podczas układania ładunku na poprzeczkach. W tym przypadku rozróżnia się dwa podstawowe przypadki: zmechanizowane lub ręczne wkładanie ładunków do gniazd regałów. W przypadku zmechanizowanej obsługi jednostek ładunkowych, niezależnie od tego czy w gnieździe umieszczana jest tylko jedna, czy więcej jednostek ładunkowych – poprzeczki nośne oraz elementy
W przypadku nierównomiernego rozmieszczenia ładunków w przestrzeni regału, może dochodzić do wzrostu naprężeń oraz odkształceń w poprzeczkach nośnych. Jeżeli jednak wzrost ten nie przekracza 12 proc. wartości typowych dla poprzeczek obciążanych symetrycznie, to uznaje się go za pomijalnie mały i nie uwzględnia w prowadzonej analizie. współpracujące (np. haki łączące je ze słupami) muszą zostać zaprojektowane z uwzględnieniem dodatkowego, skierowanego w dół obciążenia o wartości równej 25 proc. nominalnego ciężaru ładunku umiejscowionego w najbardziej niekorzystnym położeniu. W przypadku ręcznego umieszczania asortymentów w gnieździe regału, poprzeczki nośne i osprzęt dodatkowy w postaci np. półek także muszą uwzględniać dodatkowe, skierowane w dół obciążenie. Dla tego przypadku wartość obciążenia dodatkowego powinna stanowić 100 proc. nominal-
nego ładunku umieszczanego ręcznie w regale w najmniej korzystnym położeniu. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na skalę problemu – w przypadku jednostek ładunkowych będziemy mieli do czynienia z co najmniej kilkusetkilogramowymi ciężarami. Dla asortymentów obsługiwanych ręcznie, ciężary odpowiadać będą maksymalnie wartościom ustalonym w stosownych przepisach jako dopuszczalne dla dźwigania przez pracowników niewyposażonych w urządzenia mechaniczne. Rozpatrując zagadnienie oddziaływań związanych z umiejscawianiem jednostek ładunkowych na elementach konstrukcyjnych regału, należy pamiętać także o tych, które działają w płaszczyźnie poziomej i nie są związane z awaryjnymi uderzeniami w konstrukcję. Metodyka, jaka zostanie zastosowana do tych obliczeń, związana jest m.in. z tym, jakie urządzenie transportowe obsługuje regał. W przypadku urządzeń sterowanych manualnie, np. wózków podnośnikowych, możliwe są trzy sytuacje: • dla regałów o wysokości do 3 m, obciążenie poziome wywoływane układaniem ładunku (oznaczane Qph według EN 15512) powinno mieć wartość 0,5 kN, przykładaną na dowolnej wysokości regału; • dla regałów o wysokości przekraczającej 6 m, wartość Qph powinna być gorszym przypadkiem z dwóch możliwych: 0,25 kN przyłożoną na górze regału lub 0,5 kN przyłożoną na dowolnej wysokości do 3 m; • dla regałów o wysokości pomiędzy 3 a 6 m Qph powinno przyjmować jako bardziej niekorzystny przypadek z dwóch możliwych: interpolację dwóch przypadków wymienionych po wyżej lub 0,5 kN przyłożoną na dowolnej wysokości do 3 m. W przypadku obsługi jednostek ładunkowych układnicami, wartość Qph oraz miejsce jego przyłożenia powinny zostać określone przez dostawcę urządzenia, przy czym jego wartość nie może być mniejsza niż 0,25 kN.
1/2013
55
REGAŁY
Specyficznym przypadkiem w tym zagadnieniu są regały, które zostały wyposażone w ograniczniki tylne, np. w postaci siatki, które zapobiegają upadkowi jednostki ładunkowej wskutek jej nieprawidłowego ułożenia lub mają za zadanie tylko ograniczać przestrzeń ładunkową w gnieździe. Niezależnie od przeznaczenia wartość Qph dla takiego przypadku powinna zostać określona przez dostawcę sprzętu. Dla obsługi regałów wózkami podnośnikowymi zakłada się dodatkowo, że wartość Qph jest równa minimum 25 proc. siły Qu działającej w płaszczyźnie ramy regału, a wartościowo odpowiadającej ciężarowi jednostki ładunkowej. Zastosowane w gniazdach regałów elementy ograniczające oraz dodatkowo gniazda zdawczo-odbiorcze są bezpośrednio połączone z różnymi elementami konstrukcyjnymi regału, dla których mogą okazać się źródłem dodatkowych oddziaływań. W związku z powyższym zastosowanie tych elementów dodatkowych wymaga uwzględnienia tego faktu w realizacji obliczeń projektowych dla następujących podzespołów (mając na uwadze ich zazwyczaj lokalny zasięg): • sam ogranicznik jako element regału; • połączenie ogranicznika z elementem konstrukcyjnym regału, najczęściej z poprzeczką nośną lub słupem; • część słupa lub poprzeczka nośna, do której ogranicznik jest bezpośrednio przymocowany; • stężenie kolumny regału w bezpośrednim sąsiedztwie tej części słupa, z którą połączono ogranicznik. Analiza oddziaływań poziomych pochodzących od umiejscawiania jednostki ładunkowej w gnieździe regału może być rozpatrywana wzdłużnie lub poprzecznie do korytarza roboczego między regałami. W kierunku wzdłuż korytarza
56
1/2013
roboczego, poziome obciążenie od ładunku powstaje na poziomach porzeczek nośnych i wzmaga pochylenie regału w tym kierunku, które może być wywołane wadami ramy lub nieprawidłowym montażem. W celu wyeliminowania zbędnych przypadków obciążania regału, skupione obciążenie Qph można zastąpić obciążeniem całkowitym 2Qph, które jest rozłożone równomiernie na wszystkich poziomach poprzeczek.
węzłów stężenia nie jest równomierne, należy przeanalizować także inne punkty; • środek długości poprzeczki w płaszczyźnie poziomej – wprowadzenie maksymalnego momentu gnącego w płaszczyźnie minimalnego momentu bezwładności poprzeczki. Zazwyczaj nie ma konieczności uwzględniania tego przypadku w całkowitej analizie wytrzymałościowej konstrukcji
© KX
W kierunku poprzecznym do korytarza roboczego obciążenie poziome powinno być rozpatrywane w jednym z dwóch najmniej korzystnych przypadków: • szczyty słupów ram – następuje maksymalizacja sił w systemie stężeń lub połowa odległości pomiędzy dwoma węzłami stężenia – maksymalizacja momentu gnącego w kierunku poprzecznym. Obciążenie krytyczne jest w tym przypadku najczęściej umiejscowione w najniżej położonym odcinku słupa pomiędzy punktami stężenia. Jeżeli rozmieszczenie
– chodzi przede wszystkim o sprawdzenie, czy pojedyncza poprzeczka przeniesie obciążenie 0,5Qph w płaszczyźnie poziomej przechodzącej przez oś obojętną przekroju. W kolejnej części artykułu przedstawione zostaną szczegółowe informacje na temat pozostałych obciążeń zmiennych wymienionych jako hipotetycznie możliwe do wystąpienia w statycznych instalacjach regałowych. dr inż. Łukasz Wojciechowski Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych, Politechnika Poznańska
Koncepcja+wdrożenie+serwis
Logzact świadczy szeroki zakres usług związanych z projektowaniem, wdrażaniem oraz serwisowaniem automatyki magazynowej. Spółka przejęła kompetencje, referencje oraz 20 lat doświadczeń zdobywanych przez zespół pracowników najpierw w firmie Emax, a następnie w Sygnity. Wiedza i profesjonalizm kadry w połączeniu z wykorzystaniem najnowszych rozwiązań i technologii liderów branży automatyki logistycznej stanowią gwarancję realizacji projektów na najwyższym poziomie.
Logzact SA ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań Tel. +48 61 85 90 210, Fax: +48 61 85 90 211 www.logzact.pl
WDROŻENIE | Spółka Akpol wdrożyła informatyczny system zarządzania magazynem, dzięki czemu skróciła znacznie czas potrzebny na inwentaryzację
Zwiększenie dokładności oraz skrócenie czasu przeprowadzania inwentaryzacji o 40 proc. to podstawowe efekty w zakresie zmian w sposobie przeprowadzania tego procesu, jakie osiągnęła firma Akpol Sp. z o.o. po wdrożeniu systemu elseWMS, autorstwa trójmiejskiej spółki ELSE Informatyczne Systemy Zarządzania.
58
1/2013
© Else s.j.
Inwentaryzacja po nowemu
WDROŻENIE
Charakterystyka firmy Akpol
Spółka Akpol należy do grupy kapitałowej, zrzeszającej sklepy detaliczne Akpol i Alda. Firma powstała w 1988 r., dziś jest jednym z największych graczy na polskim rynku dystrybucji artykułów dziecięcych. Zaopatruje sieć 10 własnych salonów sprzedaży, realizuje detaliczną i hurtową sprzedaż internetową oraz zaopatruje niewielkie hurtownie na terenie całej polski. Nowoczesne centrum dystrybucyjne o powierzchni magazynowej
WMS przynosi firmie realne finansowe korzyści, poprawiając działalność magazynu poprzez m.in. zmniejszenie ilości popełnianych błędów, znaczny wzrost wydajności pracy bez zwiększenia zatrudnienia, czy też zdecydowanie krótszy czas potrzebny na realizację inwentaryzacji, szczególnie ważnej przy produktach o dużej wartości. blisko 2000 mkw., wyposażone w regały wysokiego składowania i obsługujące je wózki widłowe, pozwala w krótkim czasie realizować zamówienia napływające z wielu kanałów sprzedaży m.in. sklepów własnych, od przedstawicieli handlowych, sklepu internetowego czy EDI (Electronic Data Interchange). Wciąż rozbudowywana lista asortymentowa wysokiej jakości produktów krajowych i zagranicznych producentów liczy obecnie w całej grupie ponad 23 000 indeksów. Akpol od wielu lat jest wyłącznym dystrybutorem w Polsce niemieckiej marki ROMER-BRITAX oraz
innych czołowych producentów, takich jak: TAF-TOYS, TOMMEE TIPPEE, CANPOL, LOVI, AVENT. Codziennie magazyn obsługuje masę towarową liczoną w setkach paczek i palet, realizując zlecenia łącznie od blisko 1000 kontrahentów. Ze względu na bardzo wysoką świadomość biznesową Zarządu Akpol Sp. z o.o., wdrożenie systemu zarządzania magazynem klasy WMS było planowanym i przemyślanym posunięciem. Wcześniejsze doświadczenia pokazały, że system WMS przynosi firmie realne finansowe korzyści, poprawiając działalność magazynu poprzez m.in. zmniejszenie ilości popełnianych błędów, znaczny wzrost wydajności pracy bez zwiększenia zatrudnienia, czy też zdecydowanie krótszy czas potrzebny na realizację inwentaryzacji, szczególnie ważnej przy produktach o dużej wartości.
nie składowanymi towarami i ich obrotem, po obsługę reklamacji, kompletację i załadunek. System elseWMS może być również zintegrowany z innowacyjnym modułem analizy procesów magazynowych i ich wizualizacji – elseXMag. Wdrożenie systemu elseWMS wykorzystano do systematyzacji procesów, w czym pomogło użycie wytrzymałych terminali magazynowych marki Casio DT-X8.
Inwentaryzacja „po nowemu”
Poza wieloma usprawnieniami w zakresie procesów przyjęcia, zarządzania towarem i kompletacji, elseWMS usprawnił mocno jeden z najważniejszych procesów magazynowych w firmie dystrybucyjnej, czyli inwentaryzację.
Wdrożenie elseWMS
Poszukiwanie systemu rozpoczęto wielotorowo, stopniowo zawężając listę dostawców do tych, którzy mogli wykazać się największą wiedzą procesową, profesjonalną opieką powdrożeniową i elastycznością oferowanego rozwiązania. Ostatecznie wybrane zostało rozwiązanie elseWMS, gdańskiej firmy ELSE Informatyczne Systemy Zarządzania. System elseWMS to zaawansowane i jednocześnie przyjazne użytkownikom rozwiązanie o modułowej budowie, które może być zintegrowane z niemal dowolnym systemem ERP. elseWMS, wykorzystując automatyczną identyfikację produktów (kody kreskowe, RFID) i działając on-line w sieci WiFi, obsługuje wszystkie procesy magazynowe, poczynając od przyjęcia towaru do magazynu przez inwentaryzację, zarządza-
Dając firmie do dyspozycji wiele sposobów realizacji inwentaryzacji, umożliwił wybór i dowolne stosowanie wskazanych poniżej metod: – inwentaryzacja całościowa magazynu, – inwentaryzacja sektorowa (częściowa) magazynu, – jednokrotne liczenie komisji spisowych, analiza i korekty, – dwukrotne licznie różnych
1/2013
59
WDROŻENIE
komisji, porównanie wyników, analiza i korekty. Wykorzystanie elseWMS w procesach magazynowych doprowadziło do zmniejszenia niezgodności inwentaryzacyjnych oraz pozwoliło na przeprowadzenie ich w czasie o prawie połowę krótszym. Dzięki temu proces inwentaryzacji można powtarzać wielokrotnie w ciągu roku, co z kolei przekłada się na bardzo wysoki „service level” klienta (poziom obsługi klienta). Prostota obsługi systemu także na urządzeniach mobilnych powoduje, że po krótkim przeszkoleniu sprawnie inwentaryzować może osoba, która nie miała z systemem wcześniej styczności. Inną pozytywną
© Else s.j.
60
1/2013
zmianą jest fakt, że podczas zliczania i korekt arkuszy spisowych zbierane on-line dane zapisywane są automatycznie w bazie, co eli-
System elseWMS to zaawansowane i jednocześnie przyjazne użytkownikom rozwiązanie o modułowej budowie, które może być zintegrowane z niemal dowolnym systemem ERP. minuje z jednej strony konieczność przepisywania policzonych ilości do systemu, a z drugiej – zmniejsza ilość błędów popełnianych przy
tej czynności. Dodatkową korzyścią jest tu podgląd postępu prac poszczególnych komisji i całości prac związanych z inwentaryzacją. – Wdrożenie elseWMS wprowadziło zupełnie nową jakość do inwentaryzacji. Teraz wyjściowe w tym procesie jest miejsce, gniazdo magazynowe, a dopiero dalej towar, który się w tym miejscu znajduje. Magazynier kierowany jest do zinwentaryzowania poszczególnych lokalizacji magazynowych i potwierdzenia tej czynności przez odczytanie kodu kreskowego gniazda, co w efekcie eliminuje tzw. szukanie towarów, a osobom zarządzającym tym procesem, daje jasny pogląd na to co już zostało zrobione, a co jeszcze przed nimi – mówi Marek Lis, Kierownik ds. Logistyki Akpol Sp. z o.o. Z racji wielu cech towarów, które są ważne dla obrotu magazynowego w branży spożywczej, inwentaryzacja przy zastosowaniu elseWMS powoduje zebranie większej ilości danych niż w klasycznym module magazynowym w ERP. Podczas liczenia aktualizuje się informacje o datach ważności towarów lub partii, jednocześnie wychwytując towary bliskie przeterminowaniu, a dodatkowo weryfikuje się, czy towar ma podwójne lokalizacje pickingowe (kompletacyjne), ma brakującą lokalizację pickingową czy też są jakieś lokalizacje, które nie zostały policzone. – W kwestii dobrej organizacji inwentaryzacji, bardzo przydatną funkcją w elseWMS jest możliwość przygotowania jej na długo przed faktycznym rozpoczęciem. Mam tu na myśli stworzenie obszarów spisowych z listą gniazd do policzenia, z których to powstaną arkusze spisowe. Daje to czas na przygotowanie komisji spisowych i ich powiązanie z dedykowanymi obszarami, a po
WDROŻENIE
Rozliczenie inwentaryzacji, będące niejednokrotnie procesem skomplikowanym w wielu systemach magazynowych, przy pomocy elseWMS jest uproszczone do maksimum. Po wyjaśnie-
Wykorzystanie elseWMS w procesach magazynowych doprowadziło do zmniejszenia niezgodności inwentaryzacyjnych oraz pozwoliło na przeprowadzenie ich w czasie prawie o połowę krótszym.
© Else s.j.
wygenerowaniu arkuszy spisowych ich automatyczne i natychmiastowe przesłanie do terminali magazynowych właściwej komisji spisowej. To wymierna
oszczędność czasu, eliminująca zamieszanie przy starcie inwentaryzacji – dodaje Tomasz Bunk, Kierownik Magazynu Akpol Sp. z o.o.
niu niezgodności, tworzony jest wydruk różnic inwentaryzacyjnych, który system automatycznie rozlicza, aktualizując stany w poszczególnych gniazdach przekazując zbiorczy arkusz spisowy do systemu ERP, gdzie proces jest zamykany. reklama
| Jakie czynniki wziąć pod uwagę przy planowaniu magazynu spożywczego?
Podstawy planowania P Planowanie magazynów w szeroko pojętej branży spożywczej wymaga uwzględnienia szeregu dodatkowych czynników w porównaniu do magazynów w pozostałych branżach. Z racji charakteru produktów spożywczych warunki ich przechowywania powinny spełniać specyficzne wymagania. Wymogi dotyczące produktów spożywczych są uregulowane przez przepisy krajowe, międzynarodowe, jak i wytyczne producentów. Do najważniejszych z nich należy
62
1/2013
zaliczyć Ustawę z dnia 25 sierpnia 2006 r. O bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2006 nr 171 poz. 1225) wraz z rozporządzeniami wykonawczymi i Polskim Normami oraz Konwencję ATP o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów opracowaną przez Europejską Komisję Gospodarczą ONZ. Analiza wymienionych dokumentów stanowi podstawę
do rozpoczęcia procesu planowania magazynu. Na początku planowania obiektu magazynowego warto zdefiniować podstawowe założenia jakie firma stawia tego typu obiektowi. Przykładowe obszary, które należy uwzględnić w tego typu analizie to: • Typ i funkcje pełnioną przez magazyn w łańcuchu dostaw. Zdefiniowane założenia powinny stanowić odpowiedź przynajmniej na następujące pytania: czy planujemy maga-
© Miebach Consulting
MAGAZYN DLA BRANŻY
MAGAZYN DLA BRANŻY
zyn dystrybucyjny, czy produkcyjny? Magazyn centralny czy regionalny? Magazyn służący jedynie do składowania, czy również z funkcją zakupu na miejscu tzw. cash and carry? • Wymagania odnośnie serwisu dostaw i sposobu alokacji zapasu. Czy planujemy magazyn utrzymujący zapas, czy jedynie magazyn przeładunkowy? Ile pozycji artykułowych i jakie będą składowane w magazynie? Czy artykuły będą uzupełniane z magazynu centralnego czy bezpośrednio od dostawców? Jak często będą uzupełniane zapasy? Czy wystąpią artykuły regionalne dostępne jedynie w wybranych magazynach? • Cechy charakterystyczne składowanych artykułów: ilość, wymiary, waga, wartość, wymagania specjalne. W branży spożywczej występuje znaczące zróżnicowanie w zakresie wymagań specjalnych dotyczących składowania poszczególnych grup towarów. Podstawowe wymagania można zawrzeć w następujących 4 punktach: 1.Temperatura składowania Produkty spożywcze w większości przypadków powinny być przechowywane w obniżonej temperaturze. Obniżona temperatura składowania zapewnia spowolnienie procesów fizycznych i biochemicznych obniżających jakość produktu. Istnieje zależność pomiędzy temperaturą składowania a jakością produktu i terminem przydatności do spożycia. Terminy przydatności do spożycia podawane przez producentów mają zastosowanie dla ściśle określonych warunków składowania w tym i temperatury. Dla przykładu, termin przydatności do spożycia produktów mrożo-
nych podawany jest zazwyczaj dla temperatury –18°C. Przechowywanie tego typu produktów w wyższych temperaturach, np. –10°C, spowoduje skrócenie tego terminu. Niezwykle ważne jest również zachowanie ciągłości procesu chłodniczego od producenta do klienta końcowego. W przypadku przekroczenia dopuszczalnych temperatur na poszczególnych etapach transportu czy
nadają się do ponownego zamrożenia. Wymóg ten dotyczy zarówno surowców świeżych, jak i wyrobów gotowych. 2.Wilgotność składowania Utrzymywanie optymalnego poziomu wilgotności zapobiega rozwojowi mikroorganizmów, w tym pleśni, w produktach żywnościowych. Wilgotność względna na poziomie poniżej 60 proc. i temperatura poniżej 10°C pozwala na zredukowanie
© Miebach Consulting
składowania nie jest możliwe przywrócenie jakości produktu poprzez ponowne umieszczenie w zalecanych warunkach. Produkty raz rozmrożone nie
rozwoju mikroorganizmów do minimum. Jednakże zbyt niska wilgotność prowadzi do niekorzystnego zjawiska parowania wody z przechowywanych pro-
1/2013
63
MAGAZYN DLA BRANŻY
duktów, co obniża ich jakość. Dlatego też najczęściej wilgotność względna jest utrzymywana w zakresie 90 do 95 proc. 3.Dostęp światła Światło jest czynnikiem mogącym mieć negatywny wpływ na przechowywane towary, a w szczególności surowce. Pod wpływem światła może dochodzić do uszkodzeń zewnętrznej powierzchni produktów, np. odbarwień, jak również do zmian cech fizyko-chemicznych w postaci rozkładu lub uszkodzenia substancji odżywczych, np. witamin, tłuszczów. Dostęp do światła w magazynach spożywczych powinien być ograniczony lub całkowicie wyeliminowany. 4.Wentylacja/klimatyzacja Zadaniem systemów wentylacji i klimatyzacji jest zapewnienie pożądanych warunków przechowywania w tym kontrolowanie zawartości stężenia dwóch głównych czynników: tlenu oraz dwutlenku węgla. Oba czynniki mają negatywny wpływ na przechowywane surowce. W procesie składowania zazwyczaj zawartość tlenu w pomieszczeniach obniża się, a zawartość dwutlenku węgla wzrasta. Systemy klimatyzacji i wentylacji powinny na bieżąco monitorować istniejące warunki oraz utrzymywać wymagane warunki przechowywania. Wyniki powyżej opisanego proces definiowania założeń pozwolą na wstępne zdefiniowanie schematu magazynu wraz rodzajami stref funkcyjnych w magazynie. W proces definiowania założeń powinny zostać zaangażowane wszystkie działy firmy, co pozwoli uniknąć „niespodzianek” w postaci nowych wymagań zgłaszanych w kolejnych etapach planowania. Warto pamiętać, iż
64
1/2013
magazyn spełnia wiele funkcji. Poza założeniami i funkcjami wynikającymi z procesów logistycznych należy również uwzględnić powierzchnie/wymagania: socjalne, biurowe, kontroli jakości, bezpieczeństwa, obsługi
przypadków stosowane są regały paletowe i półkowe, zarówno do składowania, jak i kompletacji. Dominują elektryczne wózki niskiego i wysokiego składowania. W celu zapewnienia obniżonej temperatury stosuje się urządze-
© Miebach Consulting
technicznej obiektu itd. Kolejny krok planowania magazynu to uszczegółowienie poszczególnych stref funkcyjnych i procesów oraz określenie rozmiarów całego obiektu magazynowego, jak i jego organizacji wewnętrznej. Na tym etapie następuje również połączenie założeń planistycznych z dostępną technologią logistyczną. Inwestor decyduje, za pomocą jakich urządzeń i technologii zostaną zrealizowane założenia funkcjonalne i zdefiniowane procesy magazynowe. Podstawowe wyposażenie logistyczne stosowane w branży spożywczej co do rodzaju znacząco nie odbiega od standardów stosowanych w innych branżach. W większości
nia klimatyzacyjne i chłodnicze w postaci komór lub szaf chłodniczych. Komory chłodnicze są stosowane najczęściej w przypadku istnienia zapotrzebowania na duże powierzchnie składowania przez dłuższy okres czasu. Stosowane zakresy temperatur to strefa o temperaturze 0–4°C wykorzystywana do przechowywania produktów świeżych niewymagających mrożenia, np. produktów mlecznych, jaj, owoców, warzyw oraz mroźnia o temperaturze do –30°C do długotrwałego przechowywania produktów zamrożonych. Michał Świąć Miebach Consulting
TRANSPORT WEWNĘTRZNY
| Symulatory jazdy wózkiem widłowym podnoszą poziom bezpieczeństwa jazdy operatorów
Wirtualna jazda
W ostatnich latach powoli wzrasta liczba ośrodków szkolenia kierowców, które dysponują rozmaitymi symulatorami jazdy. Jednym z nich jest symulator jazdy wózkiem widłowym. Na rynku dostępne są także gry i program, dzięki którym można także wprawić się w kierowaniu wózkiem na domowym komputerze.
S
Symulator jazdy wózkiem widłowym (wydany w krajach anglojęzycznych pod tytułem Forklift Truck Simulator, a w Niemczech jako Gabelstapler-Simulator) to gra symulacyjna, która pozwala wcielić się w operatora wózka widłowego. Producentem jest niemiecka firma Astragon. W grze obsługujemy jeden z trzech wózków widłowych. Naszym zadaniem jest głównie przenoszenie towarów z wagonów kolejowych czy naczep ciężarówek do magazynów. Autorzy przygotowali zarówno rozbudowane misje, jak i tryb swobodny. Całość opracowano we współpracy z firmą STILL.
Domowa jazda
Jazda wózkiem widłowych nie należy do najprostszych. Dlatego też zanim zaczniemy jazdę wózkiem musimy zdobyć wirtualne uprawnienia. Po ukończeniu kursu, możemy przystępować do kolejnych misji, zasiadając za kierownicą jednego z trzech drobiazgowo odwzorowanych wózków widłowych. Zabawa polega na wykorzystywaniu tych pojazdów do realizacji określonych zadań. W trakcie rozgrywki przyjdzie nam m.in. załadowywać i rozładowywać wagony towarowe oraz kontenery lub umieszczać towar w ogromnych magazynach. Na wykonanie poleceń często mamy ograniczony czas, więc liczy się nie tylko dokładność, ale również tempo pracy. Naszym pojaz-
66
1/2013
dem sterujemy za pomocą klawiatury i myszki. Do dyspozycji mamy kilka widoków, w tym automatyczny, zmieniający się samoistnie w zależności od czynności, jaką wykonujemy. Autorzy programu uzyskali licencję od niemieckiej firmy STILL, czyli jednego z największych producentów wózków widłowych na świecie. Dzięki temu w grze możemy pokierować prawdziwymi pojazdami tego produ-
Badania dowodzą, że operatorzy, którzy byli szkoleni na symulatorze pełnowymiarowym, spowodowali o 67 proc. mniej wypadków, na prostym symulatorze z 3 ekranami – 23 proc. mniej wypadków, natomiast na prostym symulatorze z 1 ekranem był brak zauważalnej poprawy. centa, a metoda ich kontrolowania i specyfikacja techniczna są takie same, jak w rzeczywistości. Opanowanie podstaw ułatwia rozbudowany tryb szkoleniowy, podczas którego gracz uczy się sterowania maszynami i ćwiczy operowanie wózkiem. Poznaje też sekrety obsługi trybu oszczędzania energii Blue-Q. Wszystko to po to, aby zdobyć certyfikat potrzebny do późniejszej pracy. Symulator oferuje
sześć różnorodnych misji. Natomiast dla osób nielubiących sztywno określonych zadań przygotowano tryb dowolny.
Ucz się na symulatorze
Profesjonalne edukacyjne symulatory jazdy rozmaitymi pojazdami są w wielu krajach wykorzystywane w ośrodkach szkolenia kierowców. Różnią się one od programów i gier komputerowych, choć pozornie wyglądają podobnie. Zdaniem Jarosława Kraszewskiego, właściciela firmy Simula-Car-HT, która oferuje różnorodne symulatory edukacyjne nauki jazdy, w niektórych OSK jazda na symulatorze jest obowiązkowa. – Symulatory
TRANSPORT WEWNĘTRZNY
nych błędach, a po każdej lekcji jazdy można wydrukować raport z informacją o postępach szkolonego kursanta.
Symulator do wynajęcia
© Fotolia
są już standardem w krajach sąsiedzkich, takich jak Niemcy, Czechy oraz Ukraina – twierdzi. W Polsce dopiero w ostatnich latach zaczęto wykorzystywać symulatory w OSK. Dominują symulatory jazdy samochodami ciężarowymi i osobowymi. Symulatorów jazdy np. wózkami widłowymi jest wykorzystywanych mało. Szkoda, gdyż w praktyce okazuje się, że ćwiczenia na nich są skuteczne. Potwierdzają to, zdaniem Jarosława Kraszewskiego, badania przeprowadzone przez Uniwersytet Południowej Kalifornii, dotyczące nauki na symulatorach jazdy samochodem osobowym. Trzy grupy początkujących kierowców zostały przeszkolone przy użyciu róż-
nych typów symulatorów. Przez okres 2 lat po zakończeniu szkoleń gromadzono dane dotyczące statystyki wypadków z udziałem uczestników programu. Rezultaty? Kierowcy, którzy byli szkoleni na symulatorze pełnowymiarowym, spowodowali o 67 proc. mniej wypadków, na prostym symulatorze z 3 ekranami – 23 proc. mniej wypadków, natomiast na prostym symulatorze z 1 ekranem był brak zauważalnej poprawy. To jest także dowód na to, że warto korzystać z profesjonalnych pełnowymiarowych symulatorów edukacyjnych. Symulator pomaga łagodnie i bez stresu na samodzielne wdrożenie kursanta do podejmowania decyzji i odpowiednich reakcji na zagrożenia. Oprogramowanie informuje na bieżąco o popełnia-
Coraz częściej stosuje się także formułę wynajmu profesjonalnego symulatora, z której mogą korzystać nie tylko OSK, ale także organizatorzy eventów, pokazów, firmy logistyczne, właściciele magazynów itp. Na przykład w firmie Simula-Car-HT można wynająć 2 modele symulatorów wózków widłowych przeznaczonych przede wszystkim dla ośrodków szkolenia operatorów wózków widłowych i pracowników logistyki oraz 2 rodzaje symulatorów koparek i ładowarek kształtujących umiejętności operowania koparką oraz ładowarką w warunkach do złudzenia przypominających prace ziemne i budowlane. Niektóre firmy przeprowadzają specjalne szkolenia dla swoich pracowników z wykorzystaniem symulatorów. Firma DuPont, która zatrudnia ponad 100 kierowców, zaangażowała się w opracowywanie kursów „szytych na miarę potrzeb” i zorganizowała warsztaty dla swoich pracowników, włączając je w zakres szkoleń pracowniczych. Mogą ćwiczyć zidentyfikowane przez siebie potencjalnie trudne sytuacje drogowe, a następnie wspólnie z trenerem, indywidualnie przeanalizować właściwy sposób reakcji. Ćwiczenia odbywały się z wykorzystaniem prawdziwych przyrządów do kierowania i sterowania samochodem w symulowanych niebezpiecznych i trudnych sytuacjach drogowych. Szkolenia na symulatorach pomagają skutecznie radzić sobie ze stresem wynikającym z nieznajomości prawidłowych zachowań oraz skutecznie ograniczać ryzyko wypadku w przyszłości. Podobne ćwiczenia można zorganizować dla każdej firmy wykorzystującej np. wózki widłowe czy też maszyny budowlane. Sławomir Erkiert
1/2013
67
BRAMY
| Kryterium nowoczesności bramy magazynowej stał się współczynnik energooszczędności czynników jest bardzo wiele. – Na przykład izolacja szpar uszczelnia spoiny w niemal każdym ustawieniu roboczym, dzięki temu można zaoszczędzić energię grzewczą, a tym samym obniżyć koszty. Chodzi też o specjalną izolację pomostów przeładunkowych, bliźniacze uszczelnienie szpar, a także mocne tylne uszczelnienie – twierdzi M. Podobas.
Sam płaszcz to nie wszystko
Integralną częścią każdego doku jest brama (otwierana jedynie na czas niezbędny do przeprowadzenia załadunku bądź rozładunku towaru). Zazwyczaj stosowane są
Cieplna bariera
Po to, aby osiągnąć relatywnie niski poziomu zużycia energii, niezbędna jest redukcja strat ciepła na przejazdach i w miejscach przeładunku
© Hörmann
Dziś nie wystarczy już, by brama czy rampa magazynowa były tylko funkcjonalne i niezawodne. Muszą jeszcze odpowiadać co najmniej jednemu istotnemu kryterium. Chodzi o energooszczędność.
G
Gospodarze obiektów magazynowych korzystający z transportu samochodowego wyposażają swe obiekty w różnego rodzaju systemy służące prowadzenia operacji za- i rozładunku. Umożliwiają bezpośredni transport wózkiem widłowym lub ręcznym pomiędzy
68
1/2013
magazynem a wnętrzem skrzyni ładunkowej pojazdu. Na ile zastosowane w danym obiekcie doki oraz rampy przeładunkowe mają wpływ na zużycie energii – to pytanie często zadają sobie inwestorzy. Marek Podobas, właściciel firmy Coliber podkreśla, że tych
izolowane bramy segmentowe, budowane z paneli blaszanych. Wewnątrz paneli umieszcza się warstwę pianki poliuretanowej o grubości kilkudziesięciu milimetrów. Panele łączone są przy użyciu ocynkowanych zawiasów. Ważnym elementem mającym wpływ na oszczędność energii jest aparatura elektroniczna umożliwiająca łagodny rozruch i zatrzymanie, a systemy sterowania sekwencyjnego mają zapobiegać nieodpowiednim ruchom pomiędzy bramą i rampą hydrauliczną. Firma Marantec posiada w ofercie np. Dynamic X, system oferowany w kilku wariantach, które można konfigurować w dowolny, optymalny dla danego użytkownika sposób. Napędy można stosować zarówno do bram
BRAMY
segmentowych (wyposażonych w sprężyny, a także bez nich), jak również do bram rolowanych i układów napędowych montowanych na szynach. Walorem rozwiązania jest to, że bez konieczności podłączania dodatkowej skrzynki można dołączyć i zaprogramować sterowanie radiowe i zamykanie automatyczne. W przypadku gdy mamy do czynienia z terminalem przeładunkowym czy magazynem (ilość bram przez które porusza się np. dany wózek widłowy jest duża), ze względu na ryzyko utraty ciepła bramy powinny być zamknięte przez maksymalnie długi czas, a kłopotliwe jest posiadanie odrębnego pilota do każdej z nich. Przydatnym rozwiązaniem staje się specjalny nadajnik przemysłowy. Takie urządzenie (HSI 868) oferuje Hörmann. Może obsługiwać praktycznie dowolną ilość bram. Zbliżając się do bramy, kierowca wprowadza na nadajniku właściwy numer. Aby otworzyć bramę wybrany numer wymaga potwierdzenia. Numery bram, z których korzysta się najczęściej, można zapisać jako opcję tzw. szybkiego wyboru. Naciskając przyciski nie więcej niż pięć razy można obsłużyć do 20 bram. Nadajnik zapobiega omyłkowemu otwarciu bramy, co pozwala uniknąć potencjalnych kosztownych kolizji.
Ciepło pod ochroną
Coraz bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące poszanowania energii przewidują obowiązek posiadania świadectw energetycznych również dla hal produkcyjnych i obiektów logistycznych. Po to aby osiągnąć w nich relatywnie niski poziomu zużycia energii, niezbędna jest redukcja strat ciepła także na przejazdach i w miejscach przeładunku. Stąd też coraz większe znaczenie mają bramy w wersji izolowanej, stanowiące za-
zwyczaj integralną część systemów przeładunkowych. Walorem bram oferowanych np. przez firmę Crawford, jest to, że posiadają łatwe do czyszczenia płachty oraz ościeżnice ze stali nierdzewnej, które pomagają w utrzymaniu czystości otoczenia produkcji. Zaletą jest brak ukry-
ną stosowanych w nich paneli typu sandwich jest to, iż nie posiadają tzw. mostka zimna. Przednia i tylna blacha metalowa nie są zawalcowane (nie są z sobą połączone). Dzięki otwartemu obwodowi nie dochodzi do zamarzania paneli. Znacznie wzrasta oszczędność ciepła. Panele
Ciepło wewnątrz
– Decydujące znaczenie dla energooszczędności ma zarówno odpowiedni dobór elementów doku przeładunkowego (brama, rampa, uszczelnienie), jak i - w zależności od potrzeb użytkownika hali magazynowej - sposób wykonania stanowiska przeładunkowego. Tam, gdzie ważne jest utrzymanie stałej temperatury i optymalne wykorzystanie powierzchni magazynowej, dok przeładunkowy powinien znajdować się przed halą. Firma Hörmann proponuje w takiej sytuacji gotową zewnętrzną rampę przeładunkową typu HRS w komplecie z hydraulicznym pomostem przeładunkowym z klapą na zawiasie lub typu HRT w komplecie z hydraulicznym pomostem z wysuwaną klapą wraz z elementami bocznymi. Jest to ekonomiczne rozwiązanie do projektowania oraz modernizacji samonośnego stanowiska przeładunkowego. Stabilna konstrukcja stalowa z regulowanymi stopami podestu zapewnia doskonałą funkcjonalność. Konstrukcja samonośna montowana jest na zewnątrz hali przed otworem bramowym. Tym samym nie zabiera powierzchni magazynowej wewnątrz hali oraz przyczynia się do zmniejszenia strat ciepła, nie powodując dodatkowych mostków termicznych. Renata Przybył, Koordynator Sprzedaży Asortymentu Przemysłowego, Hörmann tych zakładek czy kieszeni płachty, w których mógłby zbierać się brud. Bramy są zabezpieczone przed zanieczyszczeniem przez owady, ptaki, a także gryzonie. Rozprzestrzenianie się szkodników utrudniają ciasne uszczelnienia, jak również kurtyny dokowe, którymi otaczane są ciężarówki podczas za- oraz wyładunku. Bramy mają miękkie krawędzie dolne, mechanizm automatycznego zatrzymania i cofnięcia w razie wykrycia przeszkody, a także czujnik radarowy. Jednym z produktów firmy Wiśniowski są bramy MakroPlus, zaopatrzone w system uszczelek na całym obwodzie oraz w uszczelki pomiędzy poszczególnymi panelami. Stalowe segmenty (grubość 40 mm), z których wykonano płaszcz bramy, wypełnione zostały pianką poliuretanową. Podobne walory mają bramy marki DoorHan. Cechą konstrukcyj-
typu sandwich DoorHan mogą mieć powierzchnię o teksturze falistej lub być gładkie, mogą posiadać przetłoczenia na całej powierzchni, bądź też na środku. Wypełniacz powstaje z pianki poliuretanowej, materiału bardzo trwałego, a jednocześnie niewchłaniającego wody. Grubość paneli wynosi 40 mm. Inną cechą konstrukcyjną są płytki stalowe będące jednocześnie wzmocnieniami pod zawiasami. Podnoszą wytrzymałość połączeń oraz podwyższają sztywność bram, co zwiększa też odporność np. na włamania. Hörmann proponuje zastosowanie np. ocieplanej bramy SPU opierającej się na specjalnym, izolowanym cokole, który wspiera ulokowaną nieco w głębi obiektu rampę przeładunkową. Powstające w czasie korzystania z rampy przeładunkowej przeciągi w szczelinach między samochodem ciężarowym a halą pozwalają zredukować właściwe
1/2013
69
BRAMY
Ograniczyć ryzyko Energooszczędności współczesnych bram czy doków sprzyjają dodatkowo systemy ograniczające ich awaryjność. Doki zaopatrywane są np. w systemy naprowadzania ciężarówek, pozwalające na odpowiednie dopasowanie do otworu wjazdowego (centryczne ustawienie się samochodu względem otworu przeładunkowego). Opcjonalnie stosowane są tzw. tablice synoptyczne, umożliwiające wizualizację stanu samych bram i całych ramp. Do rzadkości nie należą także uszkodzenia bram spowodowane przez wózki widłowe. I tu w sukurs idą nowatorskie, choć dość proste konstrukcyjnie, rozwiązania, polegające np. na tym, że przy zamkniętej bramie z rampy przeładunkowej wystają w odpowiednich odstępach masywne trzpienie stalowe. Wysuwane są hydraulicznie i stanowią skuteczną przeszkodę dla widlaków, pozwalającą uniknąć uszkodzenia bramy przez nieuważnych operatorów. Trzpienie chowają się automatycznie po otwarciu bramy i dopiero wtedy możliwy jest wjazd wózka widłowego. Specjalnie zabezpieczane są również cylindry mechanizmów podnoszenia i opuszczania ramp, co zapobiega, potencjalnie groźnemu w skutkach uszkodzeniu przewodów. Pojawiają się bramy zaopatrzone w funkcje samonaprawcze, np. szybkobieżna brama przemysłowa Makstech B-PR wykonywana jest z tworzywa nawijanego na wał i odporna na uszkodzenia wynikające z przypadkowego uderzenia. Uderzenie kurtyny powoduje jej wypadnięcie z prowadnic. W tym momencie rozpoczyna się powrót kurtyny, wznosi się ona osiągając swe maksymalne, górne położenie. Wówczas automatyczny system naprowadzania ponownie umieszcza ją w prowadnicach. Bramy tego rodzaju stosuje się zazwyczaj w korytarzach znajdujących się pomiędzy magazynami, a zatem w miejscach, gdzie ryzyko przypadkowego uderzenia jest stosunkowo duże. We współczesnych bramach (np. Hörmann) stosuje się też odpowiednie czujniki zabezpieczające krawędź dolnego segmentu. Przeszkody znajdujące się w zasięgu funkcjonowania bramy są rozpoznawane wcześniej, a brama automatycznie zmienia swój bieg, praktycznie uniemożliwiając kolizję. Nadzorem zajmuje się fotokomórka bądź optosensory.
70
1/2013
uszczelnienie bramy. Jeśli do rampy dokują samochody ciężarowe tego samego typu, np. w przypadku firmowej floty pojazdów, skutecznym rozwiązaniem okazuje się być tzw. uszczelnienie dociskowe, np. DFH. Stanowi je piankowe wypełnienie, które podczas dokowania jest dociskane, zamykając tym samym mogące powstać szczeliny. W przypadku korzystania z samochodów różnego typu i rozmiarów konieczna staje się natomiast budowa systemu bardziej uniwersalnego, funkcjonującego skutecznie bez względu na rodzaj tego pojazdu. Efektywną metodą może okazać się wykorzystanie poduszek powietrznych, np. systemu DAS. Po zadokowaniu ciężarówki wentylator napełnia uszczelnienie powietrzem i w ten sposób „brama” szczelnie przylega
uszczelnienia i odblokowania trwa zaledwie kilka sekund.
Ważne uszczelnienie
Dostępne na naszym rynku uszczelnienia bram znajdują zastosowanie głównie w obiektach magazynowych, gdzie prowadzony jest przeładunek szybko psujących się produktów spożywczych oraz ładunków, których przewóz musi spełniać szczególne wymagania. Dzięki uszczelnieniom do pomieszczenia magazynowego podczas rozładunku pojazdu nie dostaje się kurz, pył czy deszcz. Wymiary uszczelnień są uzależnione od obsługiwanych w danym miejscu pojazdów. Osłony wykonywane są z PCV i posiadają wzmocnienie syntetyczne. Zachowują elastyczność w bardzo szerokim zakresie temperatur (od –40°C do +60°C).
© Hörmann Doki zaopatrywane są np. w systemy naprowadzania ciężarówek, pozwalające na centryczne ustawienie się samochodu względem otworu przeładunkowego
do samochodu. Po zakończeniu przeładunku i wyłączeniu wentylatora, powietrze jest równie szybko wypuszczane za pomocą prowadzonych wewnątrz napiętych lin (z bocznych poduszek) i przeciwwagi (z górnej poduszki). Sam proces
Rama jest składana, co zapobiega uszkodzeniu konstrukcji, np. podczas nieprawidłowego zaparkowania samochodu. Górna osłona śluzy uszczelniającej może być zarówno pojedyncza, jak i podwójna. Ta część uszczelnienia budowana jest
BRAMY
pod pewnym kątem, co gwarantuje łatwy spływ wody deszczowej. Elementem uszczelnień są paski odbijające światło. Grubość plandeki czołowej wynosi 3 mm, a plandeki bocznej 0,5 mm. Konstrukcję opiera się zazwyczaj na szkielecie stalowym, alternatywnie stosuje się aluminium.
Produkt jest trudnopalny, wykazuje dużą odporność na ścieranie. Zastosowano kilka rozwiązań służących bezpieczeństwu. To m.in. wciskana konstrukcja ramy (zapobiega uszkodzeniu uszczelnienia przy ewentualnym źle wmanewrowanym najeździe ciężarówki), białe pasy kierunkowe na przedniej stronie
powietrzem i w ten sposób w ciągu kilku sekund zapewnia odpowiednią szczelność przestrzeni ładunkowej wokół pojazdu. Poduszki otaczające pojazd z trzech stron, są dopasowane do jego kształtu i wielkości a wykonano je z odpornego na działanie warunków atmosferycznych, elastycznego materiału plandekowego, zgrzewanego metodą prądów wysokiej częstotliwości.
Rampy, doki i domki
Bramy z kurtynami marki Crawford
Coliber posiada w swej gamie Novo Seal S420 – uszczelnienie bramowe z aluminiową ramą, o zastosowaniu uniwersalnym (do różnych bram i ramp). Konstrukcja odprowadza wodę na boki, a jest ściskana pod naporem dojeżdżającego pojazdu. Ramiona konstrukcji wykonano z ocynkowanej ogniowo stali. Przedni i górny fartuch wykonano z tworzywa PVC (3 mm grubości), wzmocnionego włóknem poliestrowym. Fartuch mocowany jest do profili bez użycia śrub.
72
1/2013
© Crawford
fartuchów (służą jako pomoc manewrowa dla kierowców). Elementami wyposażenia opcjonalnego są: zintegrowane rynny w zadaszeniu, napisy lub cyfry na fartuchu poziomym (górnym), poduszki uszczelniające w lewym i prawym narożniku, częściowo podcinany górny fartuch – cztery cięcia na stronę, lamele wzmacniające. Pneumatyczne uszczelnienia zalecane są do magazynów-chłodni. Dopiero po zadokowaniu ciężarówki wentylator napełnia uszczelnienie
Jedną z nowości jest rampa przeładunkowa NovoDock L300. Bazę stanowią dwa siłowniki podnoszące platformę i jeden siłownik podnoszący wargę (klapę uchylną). Platforma i warga połączone są solidnym otwartym systemem zawiasów. Rampa składa się ponadto z systemu hydraulicznego do poruszania platformy i wargi oraz skrzynki sterującej z panelem obsługi. Ramę wykonano z profili stalowych i blachy. Pomost i warga wykonane są z antypoślizgowej blachy wzmocnionej profilami usztywniającymi. Hydraulika bazuje na układzie niskiego ciśnienia, sterującym dwoma siłownikami platformy, jak również siłownikiem wargi. Elementami systemu sterowania są: przycisk z funkcją „platformę podnieść, wargę otworzyć” lub „platformę podnieść, wargę zamknąć”, przycisk z funkcją „autopowrót”, wyłącznik główny. Wśród elementów zabezpieczenia znajdują się: hydrauliczny zawór odcinający (awaryjny stop), boczne blachy ochronne, boczne żółto-czarne oznaczenia miejsc niebezpiecznych, podpora serwisowa, przy nagłym braku prądu następuje zablokowanie rampy. Interesującą propozycję ofertową stanowią kompletne domki przeładunkowe, jednostki, które można posadowić w dowolnym miejscu, poza magazynem. Wraz z izolowaną lub nieizolowaną obudową oraz
reklama platformą stanowią kompletne systemy przeładunkowe. Wykorzystuje się je tam, gdzie nie ma możliwości ustawienia rampy wyrównawczej, a także w pomieszczeniach magazynowych, po to by zaoszczędzić miejsce. Można je stawiać pod kątem prostym, bądź też mniejszym (30° lub 60°). Istotny element konstrukcji stanowi rama. Jej platformę górną ramy buduje się z ryflowanej blachy łezkowej, natomiast przednią belkę oporową stanowi rura profilowana. Również rura profilowana, jednak o nieco mniejszych rozmiarach, jest materiałem, z którego wykonuje się podpory. Konstrukcję uzupełniają panele typu sandwich (płyta boczna), a także wykonane z blachy profilowanej (dach). Szczepan Onichimiuk – kierownik montażu w firmie Kolbud podkreśla, że oszczędność energii cieplnej możemy rozpatrywać w dwóch przypadkach: pierwszym – kiedy rampa zamontowana jest wewnątrz obiektu (w hali), a drugim – gdy zamontowane jest dostawiane stanowisko przeładunkowe tzw. DSP. – Pierwszy przypadek zakłada również montaż bramy segmentowej wewnątrz obiektu, częściowo jej dolna uszczelka domyka się na posadzce i na platformie roboczej rampy. Zewnętrznie montuje się uszczelnienie fartuchowe. Rozwiązanie to jest bardzo funkcjonalne i zapobiega optymalnie wydostawaniu się powietrza z obiektu. Wariant usytuowania rampy w hali jest najbardziej korzystny pod względem utraty ciepła – informuje S. Onichimiuk. Wariant drugi zakłada zastosowanie stanowisk DSP. Stanowisko DSP przystawione jest do bramy segmentowej, która zamyka halę magazynową. DSP posiada most hydrauliczny (najlepiej w opcji ocieplonej), a obudowę stanowi również płyta warstwowa (o grubości 50 lub 100 mm). Czoło stanowiska posiada uszczelnienie fartuchowe. – Niewątpliwie stanowiska DSP posiadają wiele zalet: wyeliminowanie niekorzystnego wpływu takich czynników atmosferycznych, jak: deszcz, śnieg, wysoka lub niska temperatura, przeciągi; obniżenie kosztów z tytułu ograniczenia strat ciepła; uzyskanie dodatkowej powierzchni magazynowej w obiekcie dzięki przeniesieniu przeładunku „na zewnątrz”; niewielka powierzchnia zabudowy wynosząca 10–16 mkw. Istnieje możliwość montażu bez ingerencji w konstrukcję fasady i podjazdu, a czas tego montażu jest bardzo krótki. Istnieje także możliwość zamontowania z przodu stanowiska DSP dodatkowej bramy segmentowej lub rolowanej. Taka opcja najbardziej zabezpiecza halę przed ubytkami ciepłego powietrza, a straty energii cieplnej są wręcz znikome – podkreśla. S. Onichimiuk. Michał Jurczak
Przemysłowe bramy segmentowe
Bramy rolowane i bramy szybkobieżne
Technika przeładunku
U nas masz wybór! • Największy producent w Europie – ponad 75 lat doświadczenia w produkcji bram
• Ekoprodukcja potwierdzona certyfikatem • Profesjonalne usługi serwisowe
Partner piłkarskiej reprezentacji Polski
| Baterie trakcyjne wymagają serwisowania dostosowanego do technologii, w jakiej zostały wykonane
© KX
AKUMULATOROWNIA
Efekt niepamięci
Im trudniej generować zyski z pracy wózków widłowych, tym bardziej liczy się minimalizowanie przestojów, ograniczenie czasu, w którym maszyny pozostają bezproduktywne. Gospodarka energią ma tu do odegrania olbrzymią rolę.
D
Działania konstruktorów zmierzają do tego, by monitorować proces zużycia energii i ograniczać to zużycie. Ważne jest też, by w drodze od gniazdka ładowania poprzez prostownik i baterię do wózka widłowego bezpowrotne straty energii były jak najniższe. Nowoczesne rozwiąza-
74
1/2013
nia nie zastąpią jednak wszystkiego. To, jak efektywne i żywotne będą baterie trakcyjne, zależy w dużym stopniu od ich użytkowników.
Litowe górą
Rodzaj baterii ma dla ich przyszłej eksploatacji spore znaczenie. W sto-
sowanych powszechnie wózkach do zasilania stosowano od lat baterie kwasowe, ołowiowe z elektrolitem w postaci płynnego roztworu kwasu siarkowego lub tego elektrolitu w postaci żelu, jak również baterie zasadowe, niklowo-kadmowe, gdzie elektrolitem jest zasada potaso-
AKUMULATOROWNIA
wa. Alternatywę dla tych znanych rozwiązań stanowią baterie litowo-jonowe. Wśród zalet tych ostatnich wymienić należy m.in. wysokie napięcie znamionowe ogniw, dużą wytrzymałość na pracę cykliczną, relatywnie duże prądy rozładowania i ładowania, niską rezystancję wewnętrzną (małe straty występujące podczas ich przechowywania, nawet po miesiącach bezczynności ogniwa litowo-jonowe zachowują 100-procentową efektywność), szeroki zakres temperatur pracy. Akumulatory litowo-jonowe to nie
Efektywność i żywotność baterii jest pochodną ich rodzaju, odpowiedniego ładowania, a także wykonywania niezbędnych zabiegów przeglądowo-konserwacyjnych tylko połączone ze sobą ogniwa, lecz również układ elektroniczny, chroniący je przed przeładowaniem i zupełnym rozładowaniem. Pełni on funkcję rejestratora, pozwalając na monitorowanie wszystkich parametrów baterii podczas jej rozładowywania i ładowania (właśnie te zjawiska są najczęstszymi powodami uszkodzenia lub nawet niszczenia akumulatorów). To rzecz jasna ma wpływ na gospodarowanie bateriami.
Sztuka ładowania
Żywotność baterii przekłada się na pieniądze. Ona z kolei zależy m.in. od ładowania. Spore korzyści dla ekonomicznej eksploatacji maszyn ma zastosowanie optymalnej techniki ładowania. W przypadku zastosowań, w których oprócz ograniczenia zapotrzebowania energii, istotna jest w miarę możliwości długa żywotność akumula-
tora, redukcja kosztów związanych z jego konserwacją oraz duża elastyczność, zaleca się technologię HF. Dzięki współczynnikowi sprawności sięgającemu 96 proc. i inteligentnym charakterystykom ładowania, spadają koszty energii. Cały proces ładowania jest monitorowany w sposób aktywny. Dzięki temu akumulator jest zawsze ładowany zgodnie ze swoim stanem naładowania, wyklucza się więc zbyt duże rozgrzanie w następstwie przeładowania. Automatycznie równoważone są wahania napięcia zasilającego. Jeśli nastąpi spadek lub przekroczenie określonego zakresu tolerancji napięcia zasilającego, urządzenie wyłącza się automatycznie. Próby czasu nie wytrzymała już rzecz jasna, powielana niegdyś opinia, że przed ładowaniem akumulatory należy kompletnie rozładować, bo w innym przypadku odbija się to na ich pojemności (tzw. efekt pamięci). Daniel Waszak z Pracowni Akumulatorów Litowych Central-
© KX
nego Laboratorium Akumulatorów i Ogniw podkreśla, że tego rodzaju problem rzeczywiście istniał, ale dotyczył wyłącznie starych baterii (głównie niklowo-kadmowych). W przypadku stosowanych obecnie powszechnie baterii litowych kłopo-
Zgodnie z normą – Dla zapewnienia poprawnej eksploatacji i jak najdłuższej żywotności baterii należy przestrzegać pewnych podstawowych zasad, dotyczących obsługi, konserwacji i przeglądów. Podstawą do eksploatacji i obsługi baterii powinny być zalecenia normy PN EN 50272-3:2007 (Wymagania bezpieczeństwa i instalowania baterii wtórnych Część 3: Baterie trakcyjne). W normie tej określone są również zalecenia co do wyposażenia i oznaczenia pomieszczeń, w których odbywa się ładowanie i obsługa baterii. Pierwsze czynności wykonywane przez użytkownika rozpoczynają się po otrzymaniu nowej baterii. Jeszcze przed jej pierwszym użyciem należy sprawdzić, czy bateria nie wykazuje uszkodzeń mechanicznych oraz czy wyprowadzenia są podłączone prawidłowo, tj. czy zachowana jest biegunowość w stosunku do urządzeń zasilanych. Podłączenie baterii do wózka z błędną biegunowością może spowodować uszkodzenie układu sterowania, za co ani dostawca baterii ani dostawca wózka nie bierze odpowiedzialności. Następna czynnością przed włączeniem baterii do ruchu powinny być czynności zmierzające do sprawdzenia poziomu elektrolitu, jego gęstości, napięć baterii i poszczególnych ogniw. Jeżeli wraz z baterią został dostarczony prostownik do jej ładowania należy również sprawdzić w jego instrukcji obsługi czy jest on prawidłowo dobrany do napięcia i pojemności baterii, która ma być za jego pomocą ładowana oraz czy zainstalowana wtyka odpowiada rodzajowi gniazda zainstalowanego na baterii i czy posiada odpowiednio podłączoną biegunowość Mariusz Szewczyk, Benning Power Electronics
1/2013
75
AKUMULATOROWNIA
wem prądu ładowania. W wyniku elektrolizy wody wytwarzany jest wodór i tlen. W przypadku wydzielania tych gazów do otoczenia istnieje możliwość powstania mieszanki wybuchowej, gdy objętościowe stężenie wodoru w powietrzu przekroczy 4 proc.
Konserwacje i przeglądy
Po to, by bateria służyła efektywnie, a jej żywotność była jak najdłuższa, powinniśmy bezwzględnie pamiętać o koniecznych zabiegach przeglądowych i konserwacjach. Praktycznie z każdą baterią trakcyjną do użytkownika dostarcza© KX
tu nie ma, można je doładowywać w dowolnym momencie (nawet dobrze, jeśli nie doprowadza się ich do zbyt dużego rozładowania).
kontrolujące i monitorujące baterie, a także system mieszania elektrolitu. Chodzi m.in. o eliminację negatywnego wpływu na siebie rozdziału temperatur i elektrolitu Liczy się odpowiednie lokum w czasie pełnego bądź częściowego Nie bez znaczenia dla stanu ładowania, minimalizację fazy ładoi żywotności baterii jest miejsce wania, wydłużenie żywotności przy i sposób, w jaki wózki wysokich obciążeniach. parkują, a także to, Interesującym rozwiąOpinia, że przed ładowagdzie ładowane są zaniem jest też system baterie. Realizacją niem akumulatory należy napełniania wody zadań związanych pozwalający na łatwe kompletnie rozładować, uzupełnienie wody we z projektowaniem instalacji zasilania probo w innym przypad- wszystkich ogniwach stowników zajmują ku odbija się to na ich z jednego punktu censię wyspecjalizowane tralnego, automatyczpojemności (tzw. efekt ne odcięcie dopływu firmy. Jak nas poinformowano, stanowipamięci), nie wytrzy- przy optymalnym ska dla prostowników poziomie napełnienia, mała próby czasu. Tego ograniczone ubywawolno stojących rodzaju problem istniał, nie wody z ogniwa. tworzą integralną część systemów prze- ale dotyczył wyłącznie Również w przypadku chowywania baterii. wózków elektryczstarych baterii, głównie nych ważne jest Instalacja umożliwia łatwe podłączenie odpowiednie wentyloniklowo-kadmowych. wtyczki prostownika wanie pomieszczeń. do obsługiwanej baW trakcie ładowania terii, co zapewnia łatwy dostęp dla ze wszystkich ogniw i baterii wtóroperatorów i zapobiega uszkodzenych zawierających wodne roztwory niom kabli bądź wtyczek. Ładownia elektrolitów wydzielane są gazy. Jest musi być wyposażona w systemy to wynik elektrolizy wody pod wpły-
76
1/2013
Konserwacja baterii i prostownika
Bateria powinna być utrzymywana w stanie czystym i suchym. Ma to na celu zapobiegnięcie przepływom prądów upływu. Czyszczenie należy wykonywać w wydzielonym miejscu z uwzględnieniem przepisów BHP i ochrony środowiska. Jako środka myjącego należy używać wody. Czyszczenie baterii należy przeprowadzać zgodnie z przepisami technicznymi ZVEI „The Cleaning of Vehicle Traction Batteries”. Każda ciecz znajdująca się w skrzyni baterii musi zostać z niej usunięta. Podczas usuwania cieczy należy przestrzegać przepisów BHP. Uszkodzenia pokrycia skrzyni muszą zostać naprawione po wcześniejszym jej wyczyszczeniu i osuszeniu. Ma to na celu utrzymanie wartości izolacji na poziomie wymaganym przez PN EN 50272-3:2007 oraz ochronę skrzyni przed korozją. Podobnym czynnościom konserwacyjnym podlega prostownik. Głównym zadaniem jest czyszczenie wnętrza z kurzu i innych zanieczyszczeń (jeżeli środowisko pracy jest mocno zapylone, czynności te należy wykonywać częściej w zależności od potrzeb).
reklama na jest instrukcja obsługi, przed użyciem baterii warto się z nią zapoznać. Zanim zamontujemy baterię, należy sprawdzić jej stan, zweryfikować, czy nie posiada jakichś uszkodzeń mechanicznych, czy zachowana jest odpowiednia biegunowość. Przed włączeniem baterii do ruchu trzeba sprawdzić jej podstawowe parametry dotyczące poziomu i gęstości elektrolitu, jak również napięcia baterii i jej poszczególnych ogniw. Nie wolno też zapominać o codziennych przeglądach, w ramach których poza – co oczywiste – ładowaniem, należy też kontrola elektrolitu. Jeśli okazuje się, że jego poziom jest zbyt niski, należy
Jeśli istnieje taka potrzeba, należy dokręcić śruby. Co najmniej raz w miesiącu, pod koniec procesu ładowania, należy zarejestrować stan wszystkich ogniw, a po zakończeniu ładowania pomiarowi poddać należy temperaturę i gęstość elektrolitu. Ważnymi informacjami dla użytkownika będą też te, wynikające z pomiaru: napięcia całkowitego baterii i napięcia poszczególnych ogniw (czasem konieczne okazuje się zmierzenie gęstości właściwej elektrolitu w poszczególnych ogniwach). Zgodnie ze stosownymi normami, co najmniej raz w ciągu roku należy zmierzyć wartość izolacji baterii, a także wózka. Pomiaru dokonuje
www.bannerbatteries.com
Banner POWER-SERVICE DLA BATERII TRAKCYJNYCH
NA NAS MOGĄ PAŃSTWO POLEGAĆ.
Dla kogo ważne jest bezpieczeństwo, wydajność i doradztwo - wybiera firmę Banner jako właściwego partnera. Nasz cel dla Państwa sukcesu to: ściśle zestrojone pakiety energii z zapobiegawczymi przeglądami konserwacyjnymi, uniknięcie przestojów i podwyższenie produktywności. Nasze usługi POWER-SERVICE realizujemy poprzez: • Najwyższej jakości baterie trakcyjne do wszystkich typów wózków widłowych, transportowych, maszyn czyszczących i podestów ruchomych • Prostowniki wysokoczęstotliwościowe HF • Profesjonalny serwis gwarantujący usługi na najwyższym poziomie Poinformujcie nas o Waszych specjalnych wymaganiach a wspólnie znajdziemy optymalne rozwiązania.
© Yale
Prostowniki HF
dokonać uzupełniania (uzupełnienia dokonujemy wodą destylowaną, po naładowaniu baterii). Ważne z punktu widzenia obsługi baterii są przeglądy tygodniowe, w których ramach zaleca się m.in. sprawdzenie prawidłowości połączeń pomiędzy poszczególnymi ogniwami.
osoba do tego upoważniona. Jeśli elementem wyposażenia danej baterii jest system mieszania elektrolitu powietrzem, trzeba też co najmniej raz w roku przeprowadzić kontrolę wężyków systemu oraz skontrolować stan filtra powietrza w prostowniku.
Baterie trakcyjne
Banner Polska Sp. z o.o., PL-40861 Katowice, ul. Gliwicka 234 Tel. +48/ 32/ 203 72 45 Fax +48/ 32/ 203 72 46 office.bpl@bannerbatteries.com
r_banner_ins_polnisch57x268.indd 1
22.07.10 09:49
AUTOFOCUS
| Fiat Doblo Work Up w fabrycznej wersji skrzyniowej
Fabryczna zabudowa Fiat Doblo Work Up jest pierwszym samochodem z grupy najmniejszych aut dystrybucyjnych, które doczekało się fabrycznej wersji skrzyniowej.
Zabudowa (projekt i wykonanie) jest dziełem konstruktorów Fiata, objęta jest zatem gwarancją fabryczną. Jak przystało na auto o relatywnie niewielkich gabarytach, adresowane jest głównie do transportu dystrybucyjnego, jak również komunalnego, bowiem łatwo je eksploatować nawet w ciasnej, śródmiejskiej zabudowie. Skrzynia ładunkowa Doblo Work Up ma wymiary (długość x szerokość): 2,3 x 1,82 m, co daje ok. 4 mkw. łącznej powierzchni. Z łatwością można załadować na nią trzy europalety lub ponad trzydzieści typowych skrzynek. Samochód, biorąc pod uwagę niewielkie gabaryty,
Wszystkie burty auta są otwierane
© Fiat
78
1/2013
jak również parametry większości furgonów tego segmentu pojazdów, posiada stosunkowo dużą ładowność, wynoszącą 1000 kg. To zasługa systemu tylnego zawieszenia nowej generacji typu bi-link (niezależne, dwuwahaczowe). Dzięki niemu dopuszczalne obciążenie jest stosunkowo duże, wynosi 1120 kg z przodu oraz 1450 kg z tyłu. Skrzynię ładunkową umieszczono na ramie ze stali o podwyższonej wytrzymałości. Podłogę wykonano z twardej sklejki pokrytej warstwą antypoślizgową, a burty zbudowano z lekkiej blachy aluminiowej. Wszystkie trzy burty skrzyni są otwierane. Pod podłogą skrzyni ładunkowej znajduje się schowek służący do przechowywania niezbędnych do pracy narzędzi roboczych. Dostęp do wnętrza skrzyni ułatwia specjalny stopień. Dodatkowymi elementami są: uchwyty do mocowania ładunku, jak również solidna kratka ochraniająca kabinę i tylną szybę. Gama silników do skrzyniowego, dwumiejscowego Doblo Work Up składa się z trzech turbodoładowanych jednostek wysokoprężnych: 1,3 MultiJet o mocy maksymalnej 90 KM, 1,6 MultiJet
© Fiat
(105 KM) oraz 2,0 MultiJet (135 KM). Elementami wpływającymi na koszty bieżącej eksploatacji samochodu są: sys-
Skrzynia ma powierzchnię ok. 4 mkw.
© Fiat
tem Start & Stop, jak również filtr cząstek stałych. W seryjnym pakiecie wyposażeniowym auta jest m.in. poduszka powietrzna kierowcy, a także system bezpieczeństwa ABS z EBD. Opcjonalnie samochód można doposażyć m.in. w układ klimatyzacyjny, tempomat, system komunikacyjny Blue & Me (bez odrywania rąk z kierownicy można telefonować, przeglądać listę kontaktów itp.) oraz nawigację. Michał Jurczak
Duster z paką? Duster jest od prawie dwóch lat jednym z najpopularniejszych modeli Dacii. Rumuński producent, powiązany kapitałowo i technologicznie z Renault, chce wykorzystać to powodzenie, wprowadzając na rynek wersję użytkową modelu. Duster Pickup ma trafić do sprzedaży w połowie br. Samochód będzie oferowany w dwóch wersjach nadwoziowych, z pojedynczą i podwójną kabiną (odpowiednio: dwa i pięć miejsc). Do dyspozycji będą wersje z napędem na przednią oś, bądź na cztery koła. © Dacia
GAZ dla biznesu Nową rodzinę samochodów użytkowych przedstawił rosyjski GAZ. Lekkie samochody dostawcze własnej konstrukcji pokazano na targach samochodowych w Moskwie, sprzedaż rozpocznie się wiosną br. Seria Next to w istocie zmodernizowane modele, dobrze znanych również w Polsce: Gazeli i Sobola, z przedziału o dopuszczalnej masie całkowitej 2,8–5 t (niezależne zawieszenie przednie, układ kierowniczy na bazie przekładni zębatkowej). Do napędu użyto silnika wysokoprężnego marki Cummins. Gama obejmie m.in. 3,5-tonową wywrotkę. © GAZ
Custom i... gwiazdki Instytut Euro NCAP przeprowadził pierwsze testy zderzeniowe nowego Forda Transita Custom. Samochód otrzymał maksymalną notę 5 gwiazdek. Samochód zdobył 77 proc. punktów w kategorii „ogólne bezpieczeństwo”, 84 proc. za ochronę dorosłych pasażerów, a 90 proc. w przypadku ochrony dzieci. Instytut wyróżnił Forda także za wyposażenie w system utrzymywania pojazdu na pasie ruchu. Custom (niewielki dostawczak o ok. tonowej ładowności) to pierwszy model w tej klasie posiadający takie rozwiązanie. © Ford
Traction+ w Ducato Fiat pokazał Ducato wyposażone w system Traction+, wspomagający kierowcę w sytuacjach słabej przyczepności, typowej dla elektromechanicznego dyferencjału, lecz bez dodatkowego obciążenia i tarcia typowego dla napędu na cztery koła. W momencie, gdy koło zaczyna tracić przyczepność, układ sterowania hamuje koło za pośrednictwem układu hydraulicznego i przenosi moment obrotowy na koło o największej przyczepności. To ułatwia wykonywanie manewrów na nawierzchniach: zaśnieżonych, błotnistych, oblodzonych, a także podłożu porośniętym trawą.
© Fiat
1/2013
79
JAK ZAMÓWIĆ PRENUMERATĘ! Na stronie www.logistyczny.com w zakładce PRENUMERATA Faksem na numer:
61 862 12 20
Po otrzymaniu faktury opłać abonament Czekaj na przesyłkę pocztową z czasopismem W prenumeracie rocznej dostęp do wydań elektronicznych gazet GRATIS!
zaznacz
Zamawiam roczną prenumeratę czasopisma
/2013 Magazynowanie i Dystrybucja w cenie 120,00 zł od numeru (Prenumerata obejmuje 6 wydań czasopisma w tym koszt wysyłki). Magazynowanie i Dystrybucja • 84 strony • 6 wydań na rok Prenumerata płatna przelewem po otrzymaniu faktury. imię i nazwisko nazwa firmy NIP adres / ulica adres / kod / miejscowość telefon fax e-mail
Przedłużenie prenumeraty na kolejny rok następuje automatycznie i nie wymaga odrębnego zamówienia. Medialog Sp. z o.o. zapewnia prawo do rezygnacji z prenumeraty w dowolnym momencie a także zwrot nadpłaconej kwoty. Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Medialog Sp. z o.o., ul. Pogodna 24, 60-275 Poznań w celu realizacji zamówienia prenumeraty oraz dla celów marketingowych i promocyjnych zgodnie z treścią ustawy o ochronie danych osobowych z dnia 29.08.1997r. (Dz. U. 133 poz. 88).
Data Podpis
80
1/2013
MAGAZYNOWANIE
różne strony zawodowstwa
60-275 Poznań
ul. Pogodna 24
tel. 61 866 79 18/19
fax 61 862 12 20
CENA 20,00 zł
w tym VAT 5 %
MAGAZYNOWANIE czasopismo o technice magazynowej i logistyce dystrybucji 1/2013 www.logistyczny.com
powierzchnie
Goodman posiada w Polsce grunty, na których może wybudować 875 000 m2 powierzchni magazynowej. Jeżeli chcesz rozwijać swoją działalność, Goodman Ci w tym pomoże. www.goodman.com/pl
Magazynowanie i dystrybucja 1/2013
magazynowe+
ISSN 1898-6420
ISSN 1898-6420
styczeń – luty 1 (31) R. VI