Oryginalne Palety i opakowania. Edycja 2014 by Wydawnictwo Medialog

MAGAZYNOWANIE

Nadstawki paletowe PAX Magazynowanie_made by Wanzl

Twarde dane

SPIS

TREŚCI Zamknięte i otwarte 6 Plastikowe życie

Kolor przyciągania uwagi

Fala oszczędności 18 Operacja paleta

Sylwetka nieobciążona

Wieża palet

Eksportowe pakowanie

Odziaływanie

Wydawca Medialog Sp. z o.o. ul. Wyspiańskiego 14/15 60-750 Poznań www.logistyczny.com Redakcja ul. Wyspiańskiego 14/15 60-750 Poznań tel. 61 866 79 18/19 fax 61 862 12 20

– Dlaczego najtrudniej zrozumieć rzeczy najprostsze? Tak brzmiące pytanie można przyłożyć do wielu obszarów naszej gospodarki, gdzie zasada działania i efekt wydają się oczywiste na pierwszy rzut oka, a jednak nie docierają do naszej logiki. W ten sposób można również opisać dyskusję na temat wyższości pooli otwartych nad zamkniętymi lub na odwrót. Poza klasycznym argumentem, że nie zawsze można zastąpić jeden z konkretnych modeli wykorzystania opakowań zbiorczych drugim, kiedy wchodzimy głębiej, zaczynają się schody. Co stoi na przeszkodzie w analizie „za i przeciw”, z którą każdy przedsiębiorca powinien sobie poradzić bezbłędnie? Jak wynika z przeprowadzonych kilka lat temu badań firmy DGL Doradztwo Gospodarcze i Logistyczne na zlecenie CHEP, przedsiębiorstwa nie obliczają całkowitych kosztów związanych z zarządzaniem paletami. Zatem po pierwsze brak świadomości kosztów własnych oddala od zrozumienia ekonomicznego efektu korzystania z poola zamkniętego. Po drugie termin „zarządzać” – oznacza aktywne podejście do wykonania określonych czynności, przy zachowaniu poprawnej relacji między nakładem i efektem pracy, co oznacza minimalizowanie kosztów. W końcu istota zarządzania polega na planowaniu, organizowaniu, kierowaniu i kontroli. Na tym właśnie opiera się funkcjonowanie modelu poolowego, w którym nie chodzi o doliczenie do faktury klienta kosztów palety, którą zabiera z towarem i zakup w potrzebie nowej sztuki. Zarządzanie w tym przypadku oznacza balansowanie kosztami własnymi i kooperantów oraz troska o wspólny majątek i wydatki na jego utrzymanie i odtworzenie. Dochodzimy zatem do sedna dlaczego najtrudniej zrozumieć rzeczy najprostsze: często kryją w sobie matematyczny algorytm, który wymaga twardych danych. Więcej o zarządzaniu poolami w artykule pt: „Zamknięte i otwarte”, s. 6. Krzysztof Pograniczny – redaktor naczelny Redaktor Naczelny Krzysztof Pograniczny 502 60 10 50 krzych-red@post.pl Zespół redakcyjny Piotr Bachorz, Michał Jurczak, Mariusz Rester, Piotr Adamczewski, Joanna Hernik, Łukasz Wojciechowski, Adam Wojciechowski

Dział Promocji i Reklamy Michał Klecha tel. 796 777 918 michal.klecha@medialog.pl Szymon Drobina tel. 664 467 818 szymon.drobina@medialog.pl Joanna Częszak tel. 783 235 160 joanna.czeszak@medialog.pl

Serwis zdjęciowy: Fotolia Na okładce: reklama Wanzl DTP JACOB Druk INTERAK Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania oraz skracania tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

BUDECO

SYSTEMY MAGAZYNOWANIA I TRANSPORTU

SKRZYNIOPALETY HIGIENICZNE

SKRZYNIOPALETY NA OWOCE I WARZYWA

SKRZYNIOPALETY PRZEMYSŁOWE

POJEMNIKI TRAPEZOWE

POJEMNIKI DYSTRYBUCYJNE

WALIZKI KURIERSKIE

POJEMNIKI KLT VDA 4500 GALIA ODETTE

EUROPOJEMNIKI UNIWERSALNE

SKRZYNIOPALETY SKŁADANE POJEMNIKI SKŁADANE

POJEMNIKI UN-ADR

POJEMNIKI NA PIASEK I SÓL

POJEMNIKI OTWARTE

PALETY PRZEMYSŁOWE

PALETY ALUMINIOWE DOWOLNE WYMIARY

PALETY HIGIENICZNE PZH

SKRZYNIE ALUMINIOWE

PALETO-KONTENERY IBC WANNY OCIEKOWE

POJEMNIKI i WKŁADY IZOTERMICZNE PZH

BUDECO – największa oferta palet, skrzyniopalet i pojemników z tworzyw sztucznych ul. Żwanowiecka 26 04-849 Warszawa tel. 22 612 67 79 fax 22 872 04 02 www.budeco.com.pl e-mail: info@budeco.com.pl

Poole paletowe gwarantują racjonalną gospodarkę opakowaniami zbiorczymi w zgodzie z jakością, bezpieczeństwem i ekonomią

Zamknięte i otwarte

Popyt na usługi związane z wynajmem palet rośnie. Dzieje się to jednak powoli, podobnie jak powoli rośnie świadomość szefów przedsiębiorstw na temat tego, z jak wysokimi kosztami wiąże się samodzielne zarządzanie własnym poolem paletowym. Obrót paletami jest wbrew pozorom dość skomplikowanym przedsięwzięciem. Poza emiterami, transporterami i dystrybutorami uczestniczą w nim również dostawcy palet, a w całym procesie występuje szereg inspekcji związanych z weryfikacją standaryzacji palet, kontrolą jakości itp.

W większości krajów zachodniej Europy udział zamkniętych pooli paletowych w łańcuchach dostaw stanowi nieco ponad 50 proc. całego rynku palet. Do rekordzistów należy Wielka Brytania, gdzie

udział ten sięga 90 proc. Polsce na razie trudno równać się nawet z europejskimi średniakami. Rozwiązanie, zdaniem analityków, jest jednak „skazane na sukces”, pomimo tego, iż znacznie różni się od stoso-

wanych dotychczas sposobów obrotu paletami. Chodzi głównie o kwestię własności. W typowym modelu użytkownik palet sam dokonuje ich zakupu, stając się tym samym ich właścicielem. Palety wraz

z towarem podróżują następnie pomiędzy kontrahentami, a sposoby ich zwrotu lub rozliczenia są kwestią indywidualnych umów. Jeśli użytkownik decyduje się na korzystanie z usług poolu paletowego nie staje się właścicielem palet, a jedynie (za stosowną opłatą) wykorzystuje je do realizacji swych bieżących zadań. To rolą operatora poolu jest natomiast dostarczenie, na mocy odpowiedniej umowy, palet w określone miejsce, a także ich późniejszy odbiór. Udostępnione konkretnemu użytkownikowi palety wysyłane są do kontrahentów wraz z towarem, a informację o ilości tych palet przekazywane są operatorowi poolu. Tłuste lata i bariery Marek Parkot, wiceprezes Zarządu, EP Serwis podkreśla, że rozwój pooli paletowych w Polsce w istocie ma miejsce od momentu ścisłego egzekwowania jakości palet, a to nastąpiło w latach 2008–2009. Nie oznacza to, że rozwój ten odbywa się bez przeszkód. – Barierą rozwoju jest konserwatyzm klientów, obawy przed ujawnieniem informacji i chęć samodzielnego prowadzenia tego typu działalności. Badania pokazują, że firmy niechętnie zmieniają nawet dostawców palet, a tym samym z rezerwą podchodzą do outsourcingu palet – zaznacza M. Parkot.

Istotne bariery dostrzega też Roman Malicki, Prezes Zarządu PKN EPAL. Zdaniem naszego rozmów-

a nawet współpracy z policją w celu eliminowania zagrożeń wprowadzania do pooli paletowych nielegalnych opako-

SIŁA W WYMIENNOŚCI – Poole paletowe bazujące na wymienności palet o tym samym standardzie to jedno z najciekawszych rozwiązań logistycznych ostatnich lat, które ułatwiło funkcjonowanie wielu firmom, szczególnie działającym globalnie. Tym, co może ograniczać rozwój swobodnej wymiany i tym samym stanowić barierę dla przedsiębiorstw korzystających z palet, jest tworzenie wielu pooli zamkniętych, w których palety, choć są wymienne w ramach danego poolu, zarządzane są przez operatora, a nie samych nadawców towarów. Inaczej jest w przypadku pooli otwartych, takich jak pool paletowy EPAL. Do zadań organizatora poolu należy przede wszystkim stanie na straży wysokiej jakości palet cechowanych znakiem EPAL w owalu. Jako organizacja nie jesteśmy jednak właścicielem europalet – należą one do przedsiębiorców. Roman Malicki, Prezes Zarządu PKN EPAL

cy, największą z tych barier, ograniczających rozwój pooli paletowych, w każdej formie, zarówno otwartej, jak i zamkniętej, jest istnienie ciągle bardzo znaczącej, zresztą nadal rosnącej, tzw. szarej strefy i wprowadzanie na rynek podrabianych palet. – To nie tylko nieuczciwa konkurencja wobec legalnie działających przedsiębiorstw, ale także ogromne zagrożenie dla przewożonych ładunków, często o wysokiej wartości. Europaleta EPAL to przecież nie tylko wymiar i wygląd, ale przede wszystkim ścisłe standardy dotyczące jakości surowca, sposobu montażu konstrukcji, obróbki termicznej. To dlatego, jako Polski Komitet Narodowy EPAL, tak ogromne wysiłki skupiamy na kwestiach kontroli produkcji, edukacji użytkowników,

wań – podkreśla R. Malicki. Za niezwykle ważne narzędzie ułatwiające gospodarkę paletową i służące eliminowaniu z pooli „czarnych palet” uznać należy Karty Oceny Palet. Jest to swoiste kompendium wiedzy na temat typów, prawidłowego cechowania, dopuszczalnych uszkodzeń i niedopuszczalnych wad, co ułatwia ocenę legalności jakości palet (rekomendowane przez EPAL, ECR oraz POHiD). Dostawcy proponują EP Serwis to firma o ugruntowanej pozycji na polskim rynku paletowym. Działa od niemal dwudziestu lat. M. Parkot podkreśla, że reprezentowany przez niego operator stanowi integralne ogniwo łańcucha dostaw palet, wykorzystywanych potem przez

producentów do transportu swoich ładunków. – Nasza rola nie ogranicza się wyłącznie do zagwarantowania przepływu palet, ale także do odzysku i recyklingu wszelkich opakowań drewnianych. Oferowana przez firmę EP Serwis usługa wynajmu oparta o palety EPAL przynosi korzyści zarówno producentom, jak i ich klientom. Inne przesłanki, dla których warto wybrać nas na swojego partnera to: polski kapitał firmy i posiadane zasoby finansowe oraz ogromne doświadczenie w usługach związanych z obrotem paletowym – argumentuje M. Parkot. Blisko 70-letnią historię ma firma CHEP. Działa w czterdziestu sześciu krajach Europy. Wszędzie tam posiada składy (zwane centrami serwi-

siębiorstw zaopatrywanych w nośniki z poolu obejmującego ponad 300 mln wysokiej i standardowej jakości palet, pojemników i kontenerów. Funkcjonowanie systemu opiera się na wynajmie sprzętu firmom produkcyjnym i dystrybucyjnym. Rola CHEP polega na dostarczeniu palet do producenta lub importera towaru, po ich wykorzystaniu w magazynowaniu i transporcie, na odbiorze z miejsca rozładunku. W centrach serwisowych palety poddawane zostają szczegółowej kontroli jakości i naprawie, co zapobiega ewentualnym uszkodzeniom samych towarów. Zatem CHEP jest właścicielem sprzętu, który oddaje w krótko-, lub długoterminowy najem i jako operator systemu, zarządzania

KOSZTY W DÓŁ – Główną zaletą systemu wynajmu palet jest możliwość zminimalizowania kosztów inwestycyjnych związanych z ich kupnem. Producent nie staje wówczas przed koniecznością zakupu opakowań służących do składowania i transportu produkowanych towarów. Ilość i rodzaj potrzebnych palet ulegać może zmianom zależnym od modyfikacji profilu lub wielkości produkcji. Zakup nośników, które po czasie stają się bezużyteczne, a już zdecydowanie nigdy nie wracają do firmy w stanie, w jakim zostały wysłane w rynek, naraża firmę na niepotrzebne straty. Zamiast inwestować w tego typu sprzęt, przedsiębiorstwo może skupić się na swej podstawowej działalności. Wydzielenie zarządzania sprzętem pod załadunkiem z całości łańcucha dostaw i zlecenie go firmie zewnętrznej przyczynia się zatem do znacznego obniżenia kosztów. Marta Górska, CHEP Polska

sowymi) sprzętu służącego do przechowywania i dystrybucji towarów. Obecnie z systemu korzysta ponad 300 tys. przed-

nimi przejmując szereg administracyjnych obowiązków od klienta użytkującego palety. Palety krążą między centrami

serwisowymi, a klientami i odbiorcami tych klientów. Będąc w ciągłym obiegu, znajdują się jednak pod stałą kontrolą ilości, jakości oraz lokalizacji, w której się w danym momencie znajdują. Palety CHEP stanowią alternatywę dla stosowanych na rynku polskim wymiennych i jednorazowych palet białych. Firma oferuje nośniki o wymiarach 1200 x 800 mm (standard palety EURO), 1200 x 1000 mm (paleta przemysłowa), 800 x 600 mm (paleta drewniano-metalowa) oraz 600 x 400 mm (plastikowa paleta wystawowa). Ciekawe rozwiązanie ma w ofercie też firma Becker (posiada w swej gamie m.in. higieniczne europalety z atestem PZH dla przemysłu spożywczego, wykonane z polietylenu, charakteryzujące

się relatywnie dużą wytrzymałością), która postanowiła zbudować własny system obrotu paletami plastikowymi (SOPP). Na związaną z tym systemem procedurę składają się cztery główne elementy. Początek cyklu wyznacza zamówienie przez klienta SOPP określonej ilości palet, które następnie dostarczane są we wskazane przez niego miejsce (koszty transportu zależą od ilości zamawianych palet). W momencie gdy klient przesyła załadowane palety do hurtowni czy magazynów regionalnych, informuje o tym centralę SOPP. To w oparciu o te informacje centrala SOPP skontaktuje się następnie z hurtownią lub magazynem regionalnym, aby ustalić termin odbioru pustych palet. Palety wracają do magazynu

SOPP, gdzie są przygotowywane (sprawdzenie stanu technicznego, mycie) do kolejnej wysyłki. Wybór i argumenty Wielu korzystających z palet zadaje sobie w pewnym momencie swojej działalności pytanie: czy warto zdecydować się na wynajem palet i czy decyzję o rezygnacji z własnych palet i korzystaniu z pooli paletowych należy podjąć już teraz, a może z jej podjęciem jeszcze trochę poczekać. Gotowych recept nie ma, dostrzegane są natomiast na rynku zjawiska, które taką decyzję pomagają podjąć. Prawidłowością jest bowiem, że firmy zużywają coraz więcej palet i nie ma to bezpośredniego związku np. ze zwiększeniem obrotów, ale

głównie z tym, że otrzymywane palety są coraz marniejszej jakości. Mówi się już o pladze kradzieży palet. Poniekąd przedsiębiorcy sami się do tego przyczyniają, bo w wielu firmach nikt się analizą gospodarki paletami nie zajmuje. Pomimo tego, jak przyznają ankietowani przez DGL, niemal 95 proc. podmiotów używających kupuje więcej palet niż wynikałoby to z faktycznie istniejących potrzeb będących rezultatem aktualnie prowadzonej działalności. Rysuje się zatem ogólny obraz, że w wielu przedsiębiorstwach brakuje ciągle rozeznania w faktycznych przepływach oraz w tzw. bilansowaniu palet. To zaś może prowadzić do wniosku, iż dystrybutor nie jest w stanie sam poradzić sobie ze zwrotem palet stara się przerzucić ten obowiązek na dostawców. Idzie oczywiście o pieniądze. W istocie konsekwencje ponosi jedynie końcowy nabywca, to on bowiem pokrywa koszty paletowego bałaganu. Nie ma wątpliwości co do tego, że decyzja nie powinna być podejmowana pochopnie, a poprzedzić ją winna analiza obejmująca nie tylko koszty obrotu nośnikami, ale opisująca też strukturę i procesy w łańcuchu dostaw wymagające zaangażowania działu logistyki. Czynnikami, które będą skłaniały firmy do przejścia na outsourcing palet, są: złożone struktury

łańcucha dostaw, ilość fabryk, magazynów oraz punktów dostaw oraz korzystanie z usług zewnętrznego przewoźnika, co wpływa na koszt odbioru pustych palet z sieci dystrybucji. Doświadczenie pokazuje też, że na wynajem palet częściej decydują się również firmy, które prowadzą aktywną politykę w zakresie ochrony środowiska i przykładają dużą wagę do współpracy z dostawcami rozwiązań wspierających działania z tego zakresu. Nierzadko pojawia się pytanie o to jaki pool wybrać: otwarty czy zamknięty. Zdaniem M. Parkota (EP Serwis), z punktu widzenia klienta lepszym rozwiązaniem jest pool otwarty, oparty o pa-

W większości krajów zachodniej Europy udział zamkniętych pooli paletowych w łańcuchach dostaw stanowi nieco ponad 50 proc. całego rynku palet. Do rekordzistów należy Wielka Brytania, gdzie udział ten sięga 90 proc. lety EPAL, ponieważ zawsze klient może w miarę płynnie bez wywracania swojego systemu logistycznego i umów handlowych wrócić do własnej gospodarki paletowej opartej o palety EPAL. W poolach zamkniętych klient tego nie może zrobić, ponieważ nie może być właścicielem tych

palet i jest zawsze na słabszej pozycji, a powrót do polu paletowego EPAL wymagać będzie dużych jednorazowych nakładów na zakup palet. Rewolucji nie było Polska jest czołowym w Europie „graczem” na paletowym rynku. Roczna produkcja szacowana jest na ponad 18 mln sztuk. Wszystkie zmiany dotyczące tego rynku są zatem bardzo wnikliwie analizowane. Dotyczy to np. obowiązującej od sierpnia br. decyzji o tym, że palety produkowane przez członków EPAL mają jedynie oznaczenie tej organizacji, a nie jak było dotychczas oznaczenia EPAL oraz EUR w owalu (zastrzeżony znak towarowy Międzynarodowej Unii Kolejowej UIC). Obawiano się nawet perturbacji na rynku. R. Malicki (EPAL) zaznacza, że zmiany, jakie nastąpiły po 1 sierpnia w zakresie cechowania europalet EPAL, nie wywołały żadnych perturbacji, a wręcz przeciwnie spotkały się z bardzo pozytywnymi reakcjami rynku. Wielu przedstawicieli sieci handlowych od dawna postulowało bowiem ujednolicenie znakowania na wszystkich wspornikach, co ułatwia im identyfikację palet w trakcie rozładunku. To także spore ułatwienie dla samych producentów, którzy w nowej rzeczywistości nie muszą od-

dzielnie segregować wsporników zewnętrznych z różnymi oznakowaniami. – Ziściło się to, co zapowiadaliśmy już kilka miesięcy temu: następuje swobodna wymiana europalet ze starym oznakowaniem EPAL-EUR z wyprodukowanymi po 1 sierpnia 2013 r. europaletami EPAL. W dużej mierze to zasługa bardzo dobrej współpracy EPAL z POHiD, ECR oraz pozytywnej reakcji sieci handlowych tj. Jeronimo Martins, Real czy Makro, które w swych oficjalnych

oświadczeniach opowiedziały się za wymiennością europalet ze starym oznakowaniem i nowym – podkreśla M. Malicki. Także M. Parkot (EP Serwis) uspokaja, że nie ma problemów z wymianą palet EPAL na palety kolejowe i odwrotnie. – O całym procesie wymiany palet decydują klienci, każdy w łańcuchu dostaw działa racjonalnie. Użytkownicy otwartego poolu paletowego EPAL wydają palety i przy zwrotach chcą mieć palety o podobnych

cechach, a jakość palet EPAL czy kolejowych jest ta sama, ponieważ produkowane są one w oparciu o tę samą normę techniczną – mówi M. Parkot. Również dla klientów CHEP wprowadzenie zmian na rynku paletowym nie powoduje żadnych perturbacji, użytkownicy palet niebieskich nie muszą obawiać się jakichkolwiek problemów z uwagi na fakt, iż palety CHEP są wszędzie akceptowane, ich identyfikacja jest prosta (w oparciu o kolor palety) a znaki towarowe widoczne i wszystkim znane. – Nie będą mieli problemów z wymianą i akceptacją palet – z pewnością ominą ich problemy administracyjne związane z identyfikacją palet ich rejestrowaniem i skomplikowaną wymianą dokumentacji paletowej z przewoźnikami i sieciami dystrybucji – a to dzięki temu, że CHEP przejmuje za nich odpowiedzialność za zarządzanie paletami, ich odbiór z dystrybucji, weryfikację jakości i ich naprawę – podkreśla Marta Górska (CHEP Polska). Co dalej? W dość zgodnej opinii specjalistów, wynajem palet jest w stanie bronić się sam, bo oznacza m.in. niższe koszty wynikające z kalkulacji wynajmu oraz zakupu palet; mniejsze zaangażowanie kapitału klienta (możliwość odkupu

posiadanych przez klienta palet); minimalizowanie zaangażowania pracowników klienta; poprawę standardu współpracy z klientami; ograniczenie ryzyka prawnego związanego z obrotem paletowym; brak opłat produktowych związanych z zakupem palet. Wynajem stanowi też rozwiązanie, pomagające w rozwiązaniu nadal często występujących problemów związanych z zamianą palet podczas transportu, brakiem kontroli nad paletami, złą segregacją czy niewłaściwą naprawą. Pojawiają się obawy, że interesy polskich producentów i operatorów zakłócić może zapowiadane stworzenie własnego poolu paletowego przez UCI. Szef PKN EPAL nie zamierza jednak wypowiadać się na temat palet, które nie istnieją. – Taki jest aktualny stan, UIC nie wyprodukowało w ramach zapowiadanego poolu ani jednej palety, a próby kontaktu z przedstawicielami UIC pozostają bez odpowiedzi. Jak zatem możemy odnieść się do ewentualnej współpracy czy wymienności tychże palet? Nie znamy ich jakości, wymiarów, nie mamy gwarancji, że spełnią standardy, które są dla nas najwyższą wartością, na której zbudowaliśmy zaufanie milionów użytkowników na całym świecie – podkreśla R. Malicki. Michał Jurczak

Tworzywo sztuczne w roli materiału konstrukcyjnego palet radzi sobie bardzo dobrze

Plastikowe życie

Najbardziej istotną cechą palet z tworzyw sztucznych jest korzystna relacja ceny do trwałości. Niektóre mają standardowy okres użytkowania nawet dziesięć razy dłuższy niż typowe palety drewniane.

Palety produkuje się już nie tylko z drewna. Coraz częściej w obrocie znajdują się palety wykonane z innych materiałów, np. tworzyw sztucznych. Bazują najczęściej na surowcach powstających w wyniku recyklingu, odpadowych tworzywach (pomieszane: poliety-

-magazynowo-transportowym tworzywo sztuczne nie ma sobie równych. Jest bardzo higieniczne, nie nasiąka wodą oraz wilgocią, jest bardziej odporne na uderzenia oraz warunki atmosferyczne, a jego żywotność jest o wiele dłuższa niż drewna.

Tworzywa sztuczne coraz częściej wypierają drewno jako materiał do produkcji palet, skrzyniopalet czy pojemników len, polipropylen i poliamid). Tomasz Budrewicz (Fach-Pak) podkreśla, że w wielu przypadkach, w procesie produkcyjno-

Istotne walory W firmie Rotom podkreślają, że czynnikiem mającym istotny wpływ na wybór konkretnej palety jest towar, który się na niej znajduje oraz łańcuch logistyczny, którego częścią jest dany proces (paleta). Niektóre towary „nie tolerują” drewnianych palet niepoddanych obrób-

ce fitosanitarnej (spożywcze, farmaceutyczne), a inne nie potrafiłyby bez nich istnieć. Innym czynnikiem jest obieg palet, szczególnie palet zwrotnych, który przy racjonalnej gospodarce potrafi znacząco obniżyć koszty. Ze względu na obowiązujące przepisy sanitarne, palety transportowe z tworzyw sztucznych obligatoryjnie znajdują zastosowanie przy transporcie artykułów spożywczych i niebezpiecznych oraz w tranzycie dalekomorskim. Wśród najważniejszych cech palet plastikowych specjaliści z Krakmaru wymieniają też niski koszt zakupu przy relatywnie długim okresie użytkowania; olbrzymią wytrzymałość na odkształcanie, zginanie, przeciążenie i oddziaływanie mechaniczne; korzystne warunki użytkowania (palety plastikowe są odporne na zmienność i niekorzystny wpływ warunków atmosferycznych); łatwość utrzymania w czystości (ze względu na gładką powierzchnię można je łatwo czyścić, a nawet dezynfekować i odkażać). Nie wchłaniają wilgoci, nie pleśnieją, nie posiadają gwoździ, są odporne na kwasy, oleje i promienie

ultrafioletowe. Walorem jest też możliwość szerokiego wykorzystania tego rodzaju palet w nowoczesnych systemach obrotu (np. firma Becker, posiadająca w swej gamie m.in. higieniczne europalety z atestem PZH dla przemysłu spożywczego, zbudowała własny system obrotu paletami plastikowymi). Na rynku Producenci i dystrybutorzy oferują pełną gamę palet plastikowych, najpopularniejszymi są europalety (1800 x 1200 mm) oraz palety przemysłowe (1200 x 1000 mm), a także półpalety (800 x 600 mm). Szeroki jest też wachlarz palet niestandardowych. BM Serwis ma w ofercie kilka typów palet plastikowych. AEG higieniczne posiadają gładki blat i spód. Całość umieszczono na trzech płozach. Podstawowe parametry techniczne: ładowność statyczna – 3500 kg; ładowność dynamiczna – 700 kg; waga – 17 kg. Paleta może odpowiednio spełniać swą funkcję w temperaturze od –40°C do +60°C. Nieco odmienna jest konstrukcja palety pełnej. Dzięki grubościennej konstrukcji, z antypoślizgową powierzchnią, jest odporna na uderzenia. Ładowność statyczna – 5000 kg; dynamiczna – 1500 kg, a waga – 18 kg. Zakres temperatur: od –30°C do +70°C.

Wśród relatywnie nowych produktów jest MV-800, paleta wielowersyjna, formowana metodą wtryskową jako jeden element, przy zastosowaniu pianki konstrukcyjnej. Jej producent, Dolav Plastic Products, ma też w swej ofercie palety skrzyniowe typu 800 Tri-Hi, oferowane zarówno w wersji pełnej, jak i perforowanej. Z kolei Georg UTZ oferuje m.in. palety UPAL-H, całkowicie zamknięte, w których zarówno dolna, jak i górna powierzchnia jest gładka. Są szczególnie godne polecenia w strefach o podwyższonych wymaganiach dotyczących czystości. Gama obejmuje też palety UPAL-V z siedmioma profilami wzmacniającymi, z powierzchnią szczelinową, na stopach bądź płozach. Wszędzie tam, gdzie koszt transportu powrotnego pustej palety przewyższa jej wartość, nadają się palety jednorazowe UPAL-E. Więcej niż paleta W magazynowaniu i dystrybucji ciężkich materiałów i produktów szczególnie dobrze spisują się wykonane z tworzyw skrzyniopalety. Ich konstrukcja umożliwia ponadto wykorzystanie w zautomatyzowanych systemach produkcji i transportu. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku typowych palet, również tu mamy do czynienia z kilkoma zasadniczymi, znacznie różnią-

cymi się od siebie, wersjami. Skrzyniopaleta może mieć zatem ściany lite lub ażurowe; może posiadać uchylną klapę na jednym lub na kilku bokach; może posiadać atest pozwalający na jej kontakt z produktami żywnościowymi. Podstawę skrzyniopalety stanowić mogą stopy, płozy lub koła. Coraz większym powodzeniem cieszą się składane skrzyniopalety, pozwalające np. na uzyskanie sporych oszczędności miejsca. Niektóre dają możliwość łatwego piętrowania (dzięki występom na górnej krawędzi oraz odpowiadającym im otworom w podstawie płóz). Firma Georg UTZ oferuje m.in. serię Kolox, obejmującą skrzyniopalety w wersji bazowej (najmniejszy o rozmiarze: 800 x 600 mm – wysokość 530, 770 mm, największe o rozmiarze 1200 x 1000 mm – wysokość 900, 975 mm), jak również w wersji specjalnej (nawet w rozmiarze 1300 x 1200 mm – wysokość 600, 975 mm). Seria Palox ma z kolei zarówno parametry do mniejszych, jak i do dużych obciążeń (również w wariancie z trzema płozami wzdłużnymi, dnem szczelinowym itp.), występuje także jako Palox podwójny (trzy płozy wzdłużne, wykonanie z bokiem zabezpieczającym na krawędzi, pełne dno), o maksymalnym obciążeniu 600 kg i pojemności 1120 l. Adam Brzozowski

Jak zaoszczędzić i zwiększyć sprzedaż dzięki zastosowaniu palet wystawowych?

Kolor przyciągania uwagi Rozwój rynku i dużych sieci handlowych, rosnąca ilość dyskontów, a także coraz mniejsza powierzchnia sprzedaży w sklepach małoformatowych zmuszają firmy do elastycznej adaptacji rozwiązań w zakresie logistyki produktów. Znajduje to odzwierciedlenie w zwiększonym zapotrzebowaniu na nowe formaty palet, w tym przede wszystkim pół- i ćwierćpalet. Sprawdzają się one doskonale jako nośnik transportu i magazynowania oraz ekspozycji towarów na terenie sklepu. Zadania, przed jakimi stoi większość producentów i dystrybutorów, wiążą się z koniecznością przyspieszenia procesów dystrybucji, zwiększeniem kontroli nad poszczególnymi ogniwami łańcucha oraz wzrostem skali

Zależy im na przyciąganiu uwagi klientów do produktów wystawianych na palecie, spełnianiu wymogów ekologicznych oraz zwiększaniu

dukować koszty, zwiększając zarazem sprzedaż. Opakowanie pełni obecnie nie tylko funkcję logistyczną, ale jest również środkiem przekazu. Co

usług na rzecz odbiorców. Oznacza to konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu zapasów przy jednoczesnej optymalizacji zarządzania produktami. Działy logistyki, sprzedaży i marketingu również oczekują od palet coraz więcej.

funkcjonalności palety. W obszarze paletyzacji towarów odpowiedzią na wymogi rynku jest dziś paleta wystawowa, zaprojektowana tak, aby zre-

więcej, nowoczesna dystrybucja wymaga standaryzacji systemów, ulepszeń operacyjnych oraz zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Tradycyjne palety (1200 x 800 mm), których od dziesięcioleci używano do produkcji, przechowywa-

nia, transportu i dystrybucji towarów, ewoluowały dziś w nowe podgrupy formatów. Dziś palety to potężne narzędzie nie tylko logistyki, ale także marketingu i sprzedaży. Półpalety (palety o wymiarze 600m x 800 mm) i ćwierćpalety (palety o wymiarze 400 x 600 mm) stają się podstawą systemów paletyzacji. Na rynku pojawia się wiele alternatyw wśród palet o rozmiarze 800 x 600 mm. Dostępne modele różnią się zarówno budową, jak i nośnością oraz faktyczną wytrzymałością palety w trakcie jej użytkowania. Do niedawna najpopularniejszym modelem była drewniana paleta DHP, której największą zaletą stanowiła cena, konkurencyjna wobec ceny standardowej palety o rozmiarze EUR. Niski koszt tego nośnika był wynikiem zastosowania niskiej jakości komponentów, które spra-

„białych” palet typu DHP są metalowe wsporniki – zbyt cienkie dla stosowanych na palecie obciążeń. Wsporniki

o grubości 1,5 mm często ulegają deformacji w trakcie obsługi wózka widłowego, co wpływa na bezpieczeństwo ładunku oraz osób pracujących z towarem na tego typu palecie. Proces naprawy i recyklingu uszkodzonej palety

Dzięki paletom CHEP możliwe jest obniżenie kosztów operacyjnych ,,ostatniej mili”. Zastosowanie tego rozwiązania pozwala w pierwszej kolejności na redukcję kosztów operacji magazynowych (łatwość w identyfikacji towarów w magazynie i skrócenie czasu wyłożenia produktu), wpływa również na zwiększenie sprzedaży, ponieważ produkty obsługiwane przy użyciu palet wystawowych są lepiej eksponowane. wiały, że w praktyce paleta uznawana za wymienną, stawała się paletą jednorazową. Największym mankamentem

przywrócenia jej pierwotnego kształtu oraz właściwości często przewyższa cenę nowej palety.

DHP jest złożony, a w wielu przypadkach – z uwagi na skalę uszkodzeń – niemożliwy do wykonania. Koszt

Doskonałą alternatywną dla białych palet DHP jest niebieska półpaleta CHEP, która cieszy się wśród użytkowników coraz większym zainteresowaniem. Swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim solidnej konstrukcji. Półpaleta CHEP wykonana jest według wysokich standardów jakościowych z trzech rodzajów materiałów – drewna, stali oraz plastiku. Wsporniki w paletach CHEP mają grubość 3,5 mm, co gwarantuje dużą odporność palety na uderzenia wideł wózka paletowego. Dzięki temu ładunek znajdujący się na palecie CHEP jest stabilny i zabezpieczony przed zniszczeniem w trakcie

transportu i magazynowania. Czterowejściowa konstrukcja palety ułatwia jej użytkowanie i swobodne przemieszczanie ładunku. Maksymalna nośność na poziomie 500 kg sprawia, że jest chętnie używana w łańcuchach dostaw branży napojowej i innych produktów ciężkich. Gwarancja wysokiej jakości palety umożliwia wykorzystanie jej na liniach automatycznego pakowania, bez obawy o przestój spowodowany krzywizną palety lub brakiem elementów konstrukcyjnych. Palety wystawowe CHEP to również efektywne narzę-

etapu logistycznego, zanim produkt trafi do przestrzeni sklepowej. Dzięki paletom CHEP możliwe jest obniżenie kosztów operacyjnych ,,ostatniej mili’. Zastosowanie tego rozwiązania pozwala w pierwszej kolejności na redukcję kosztów operacji magazynowych (łatwość w identyfikacji towarów w magazynie i skrócenie czasu wyłożenia produktu), wpływa również na zwiększenie sprzedaży, ponieważ produkty obsługiwane przy użyciu palet wystawowych są lepiej eksponowane. Dodatkowo proces uzupełniania zapasów jest realizowany

Wysoka jakość palet CHEP umożliwia wykorzystanie ich na liniach automatycznego pakowania, bez obawy o przestój spowodowany krzywizną palety lub brakiem elementów konstrukcyjnych. dzia zwiększenia sprzedaży. Są estetyczne, a ze względu na niewielki rozmiar mogą zostać umieszczone w kilku miejscach w sklepie, zapewniając sprzedaż tam, gdzie dotąd nie było to możliwe i nie zakłócając procesu zakupów. Pozwala to na maksymalizację obszaru promocji, który jest zwykle całkowicie zapełniony. Aż 65 proc. kosztów w łańcuchu dostaw zostaje poniesionych w ostatnim odcinku dostarczenia, zwanym ,,ostatnią milą’’. Określenie to odnosi się do końcowego

szybciej i zwiększa się jego efektywność. Maleją koszty bezpośrednie, a zapotrzebowanie na obsługę ręczną ulega redukcji. Zmniejszone zostają również koszty związane z uszkodzeniami produktów, recyklingiem i naprawą uszkodzonych palet. Zwykłą praktyką w ramach łańcucha dostaw jest paletyzacja towarów przez dostawcę za pomocą ćwierćpalet. Po wykonaniu tej operacji, dostawca umieszcza je na niebieskiej palecie o rozmiarze 1200 x 800 mm, aby zapewnić efektywność

procesu w trakcie transportu towarów do centrum dystrybucji. Na miejscu, paleta drewniana ułatwia składowanie i przeładowanie produktów. Dostawy do sklepów są na ogół realizowane indywidualnie, aby zapobiec niepotrzebnemu przewożeniu i przeładunkowi towarów. Po wykorzystaniu, palety wystawowe CHEP można łatwo układać w stosy (w przypadku palet plastikowych – jedna w drugiej), co pozwala oszczędzić miejsce w magazynie. Wszystkie te działania logistyczne można przeprowadzić przy zastosowaniu standardowego sprzętu (wózki widłowe itd.), który umożliwia stosowanie palet w ramach wtórnych systemów pakowania, co jest zgodne z filozofią opakowań gotowych na półkę. Korzyścią płynącą z wykorzystania palet wystawowych CHEP jest również wzrost rozpoznawalności marki, ponieważ produkty na paletach wystawowych są rozmieszczone w strategicznych punktach na terenie sklepu, charakteryzujących się wysoką ekspozycją, a łatwość ich przemieszczania zwiększa możliwość wprowadzania modyfikacji na obszarze sklepu. Nie jest to możliwe w przypadku palet o większych formatach.

Innowacyjna technologia RFID w systemie zaopatrzenia produkcji zmniejsza ryzyko niedoborów komponentów

Fala oszczędności W latach 80. ubiegłego stulecia grupa Böllhoff rozpoczęła dostarczanie klientom usług logistycznych, a od roku 1994 realizuje innowacyjne oraz indywidualne rozwiązanie – ECOSIT (ECOnomic Supply In Time). Koncentruje się ono na logistyce tzw. elementów klasy C, które charakteryzują się niewielką wartością, przy stosunkowo wysokich kosztach procesów związanych z ich zaopatrzeniem. Wysokie koszty zaopatrzenia powstają z powodu dużej ilości wewnętrznych procesów, które stale się powtarzają, a w dodatku zawsze odnośnie tych samych artykułów. Znaczny potencjał oszczędności znajduje się w procesach operacyjnych takich jak:

u klienta, co w efekcie przekłada się na obniżenie wewnętrznych kosztów oraz wzrost efektywności wielu procesów administracyjnych i logistycznych. Funkcjonuje on niezależnie od branży przedsiębiorstwa. Skutkiem zawirowań gospodarczych ostatnich kilku lat była duża zmienność w planowaniu produkcji. Dlatego dzisiaj, bardziej niż kiedykolwiek, ważne jest zapewnienie ciągłości produkcji poprzez odpowiednie planowanie w procesie zaopatrzenia, a szybka i elastyczna reakcja oraz dostawy elementów klasy C są kwestią szczególnie ważną dla bezpieczeństwa produkcji. Proszę sobie wyobrazić, że linia

produkcyjna staje tylko dlatego, że zabrakło właściwej śruby.

Zastosowanie technologii RFID w systemach zaopatrzenia Technologia RFID (Radio Frequency Identification) jest stosowana w niemal wszystkich dziedzinach życia. Za przykład niech posłużą systemy zabezpieczające przed kradzieżą w sklepach, immobilizery samochodowe czy karnety narciarskie. Dotychczas powszechnie stosowane były systemy opierające się na kodach kreskowych. Dane z ręcznie skanowanych etykiet były automatycznie przesyłane i przetwarzane przez system do-

• dysponowanie, • dokładne planowanie, • zamówienia, • przyjęcia towarów, • dystrybucja wewnętrzna • magazynowanie, • dystrybucja do produkcji. (fot. 1) Wdrożenie systemu umożliwia obniżenie samych kosztów o nawet 50 proc. Prezentowany system ma na celu optymalizację procesów występujących

Fot 1. Procesy operacyjne związane z zaopatrzeniem

stawcy. Zbieranie i przetwarzanie danych odbywało się w określonych odstępach czasu. Problem

pojawiał się, jeżeli pomiędzy jednym a drugim skanowaniem nastąpił znaczny wzrost zapotrzebowania na dany komponent na linii produkcyjnej.

Fot 2. Potencjał oszczędności w procesach związanych z zaopatrzeniem W skrajnym przypadku mogło się okazać, że puste pojemniki oczekiwały na wypełnienie przez dwa cykle logistyczne. Grupa Böllhoff jako pierwsza opracowała system zaopatrzenia w elementy klasy C oparty na technologii RFID. Skutkiem jego wdrożenia są szybsze i bardziej elastyczne dostawy, obniżone koszty i mniejsze ryzyko niedoborów zaopatrzeniowych.

puste pojemniki są gromadzone w specjalnym pojemniku zbiorczym, zlokalizowanym za lub obok regału (fot. 4). W wariancie drugim, ECOSIT RFID

Box, etykieta ze zintegrowanym nadajnikiem RFID z kieszeni opróżnionego pojemnika (fot. 5) wrzucana jest do specjalnej skrzynki zainstalowanej na regale (fot. 6). Skrzynka zaopatrzona jest w oprzyrządowanie potrzebne do zintegrowania z syste-

dostawcy. Zajmuje to kilka sekund, a czynności wykonywane manualnie zostają ograniczone do minimum. Skróceniu ulega okres pomiędzy opróżnieniem pojemnika a otrzymaniem przez dostawcę informacji na ten temat, która jest równoznaczna z automatycznie generowanym zamówieniem. Szczególnie istotne jest to, że dotychczasowa infrastruktura, systemy składowania elementów na regałach oraz proces produkcyjny mogą pozostać utrzymane w niezmienionej postaci. Wdrożenie systemu nie wiąże się z obciążeniem pracowników

Fot 3. Pojemnik z etykietą ECOSIT RFID Bin

Działanie systemu System jest prosty i niezawodny. Wszystkie istotne dane są przechowywane na nadajnikach (tagach) RFID, umieszczonych w etykietach pojemników. System występuje w dwóch wariantach. W pierwszym z nich, ECOSIT RFID Bin,

mem. W obu przypadkach dane są automatycznie odczytywane i przesyłane do systemu ERP

dodatkowymi czynnościami. Jedyne zmiany związane z wdrożeniem to zamiana dotychczas

Fot 4. Pojemnik zbiorczy na pojemniki ECOSIT RFID Bin

stosowanych etykiet na te z wbudowanymi nadajnikami RFID oraz zainstalowanie skrzynki z oprzyrządowaniem (wariant RFID Box) lub zbiorczego pojemnika z tworzywa sztucznego (wariant RFID Bin) wraz z odbiornikiem (anteną) fal radiowych. Dzięki rozwiązaniom zastosowanym przez firmę

Böllhoff transfer fal radiowych przebiega bez zakłóceń. System zostaje zintegrowany z istniejącą infrastrukturą i może być oddany do użytku w ciągu kilku minut po implementacji.

Kontrola i przejrzystość Przedsiębiorstwo, które zdecyduje się wdrożyć system

ECOSIT RFID, ma pełny dostęp do informacji na temat aktualnego, jak i historycznego zużycia komponentów, co gwarantuje pełną przejrzystość i umożliwia dokładne planowanie produkcji z wykorzystaniem elementów złącznych. Ponadto system gwarantuje bezpieczeństwo przepływu danych dzięki szyfrowaniu w systemie 128-bitowym. Firmy wdrażające ECOSIT RFID odnoszą korzyści w zakresie oszczędności i bezpieczeństwa ze względu na krótki czas realizacji dostaw, jednocześnie zmniejszając obciążenie administracyjne. Konsekwencją jest spójna orientacja na klienta, optymalizacja procesów, a co za tym idzie – obniżenie kosztów oraz poprawa pozycji konkurencyjnej na rynku.

tych samych pojemników komponentami z nowych dostaw. Systemy wagowe nie sprawdzają się w przemyśle motoryzacyjnym i wszędzie tam, gdzie wysoka jakość wymaga pełnej identyfikacji wykorzystywanych komponentów. Korzyści wynikające z zastosowania technologii RFID w systemach ECOSIT:

• zmniejszenie zapasów – mniejszy stopień „zamrożenia” aktywów, • zmniejszenie powierzchni magazynowej, • elastyczny charakter wysyłek, • krótszy czas reakcji, • ograniczenie procesów manualnych, • zwiększenie bezpieczeństwa dostaw, • pełna identyfikowalność

Fot 5. Etykieta ECOSIT RFID Box Fot 6. Skrzynka ECOSIT RFID Box © Bollhoff Technika Łączenia

System ECOSIT RFID sukcesywnie zastępuje mniej dokładne systemy bazujące na wagach elektronicznych. Dotychczasowe systemy wagowe, dość kosztowne w implementacji i utrzymaniu, a przy tym mocno awaryjne, nie pozwalają na pełną identyfikowalność produktów z uwagi na ciągłe uzupełnianie

dostarczanych produktów • automatyczna aktywacja systemu, • optymalizacja łańcucha dostaw, • wysoka przejrzystość i łatwa kontrola. Arkadiusz Orzech Bollhoff Technika Łączenia

30-732 Kraków, ul. płk. Dąbka 10 tel. 12 650 71 10, 12 650 71 11 fax 12 653 18 80 e-mail: palety@krakmar.pl www.krakmar.pl

Zalety palet plastikowych KRAKMAR Palety plastikowe swymi parametrami higienicznymi i użytkowymi znacznie przewyższają palety drewniane. W przeciwieństwie do palet drewnianych, nie wchłaniają wody, dzięki czemu ich waga jest stabilna. Palety plastikowe są łatwe do utrzymania w czystości. Można je łatwo personalizować poprzez stosowanie indywidualnych kolorów, oznaczeń w postaci logo bądź też nazwy firmy, jak również poprzez numerowanie czy zastosowanie nowoczesnych technologii RFID. Wysoka jakość palet POOL produkowanych z polipropylenu High Impact zapewnia wysoką odporność na udarność palety. W technologii produkcji palet POOL wykorzystywany jest gaz (technologia Gas Assist), dzięki czemu uzyskujemy lekką i bardzo mocną paletę. Waga palety 120 x 80 cm wynosi tylko 18 kg. Ugięcie palet w regałach używanych w poolingu jest niewielkie i zapewnia bezpieczne składowanie nawet przy obciążeniu 1000 kg. Kształt płozy zaprojektowany został tak, aby płynnie przemieszczała się po przenośnikach rolkowych, a zarazem istniał swobodny dostęp do palety z każdej strony. Wieloletnie doświadczenie zaprocentowało wysoką jakością oferowanych palet. Wyniki świadczą same za siebie. Po roku intensywnego użytkowania palet liczba uszkodzonych palet wynosi 0,5 proc. Palety drewniane wypadają bardzo słabo, straty sięgają nawet 35 proc. Jako odpowiedź na potrzeby rynku został zaprojektowany model do średniej rotacji. Charakteryzuje się on niską wagą i ergonomiczną konstrukcją. Model Universal przenosi obciążenia do 1500 kg – dynamicznie i 600 kg – w regale. Palety firmy IPS charakteryzuje wysoka jakość wykonania oraz żywotność. Firma KRAKMAR w swojej ofercie posiada również palety higieniczne oraz palety H1, stosowane w przemyśle spożywczym. Palety te spełniają normy zgodne z dyrektywą 90/128 EC wraz ze wszystkimi aneksami oraz dyrektywą 2002/72 EC dotyczącą produktów mających bezpośredni kontakt z żywnością. Palety plastikowe to również inwestycja w bezpieczeństwo. Po przeanalizowaniu widzimy, że ryzyko uszkodzenia towarów jest dziesięć razy mniejsze podczas używania palet plastikowych. Palety plastikowe nadają się w 100 proc. do przetworzenia, co pozwala nam chronić naturalne środowisko.

KRAKMAR – profesjonaliści dla profesjonalistów 22

Skrzyniopalety plastikowe Skrzyniopalety plastikowe są pojemnikami o dużej pojemności, wykonanymi z tworzywa sztucznego, jak polietylen czy polipropylen. Wykorzystywane są one w procesach technologicznych oraz jako kompletne opakowanie transportowo-magazynowe. Charakteryzują się dużą wytrzymałością konstrukcji, która zapewnia ich stabilne sztaplowanie w stosy, jak również dużą odpornością na działanie czynników zewnętrznych i chemicznych. Odporne są na promieniowanie ultrafioletowe, kwasy i zasady. Dostosowane są do pracy z wózkami podnośnikowymi paletowymi i widłowymi, a także do składowania w regałach i transportu wewnętrznego. Ich wysokości dobrane są tak, aby jak najlepiej wykorzystać powierzchnię przy transporcie pojemników pojazdami typu TIR. Skrzyniopalety plastikowe dostępne są w wielu rozmiarach i typach. Standardowa skrzyniopaleta ma podstawę europalety 1200 x 800 mm lub palety przemysłowej 1200 x 1000 mm. W naszej ofercie posiadamy również pojemniki o innych wymiarach (np. 800 x 600 mm, 1300 x 1150 mm). Występują one w wersji na stopach, płozach oraz kołach. Ścianki skrzyniopalety mogą być pełne lub ażurowe, co zapewnia lepszą wentylację składowanych w nich produktów. Skrzyniopalety mogą być wyposażone w pokrywę, korek lub zawór spustowy w celu spuszczenia wody. Warto zaznaczyć, że skrzyniopalety przy swojej niewielkiej wadze potrafią przenosić naprawdę duże obciążenia. W poszczególnych typach jest to zakres od 200 do 7000 kg nośności dynamicznej. Do transportu płynów nadają się tylko skrzyniopalety o podstawie na płozach. Należy pamiętać, że ich nośność jest z reguły mniejsza niż pojemność, w związku z czym nie należy przekraczać maksymalnego obciążenia podanego przez producenta.

Inni mogą być tańsi ale nie lepsi! FHU KRAKMAR s.c. • 30-732 Kraków • ul. płk. Dąbka 10 • tel. 12 650 71 10 • fax 12 653 18 80 • www.krakmar.pl

Urządzenia pomocne w magazynie i hali produkcyjnej są w zasięgu ręki

Operacja paleta Żyjemy w świecie postępującej specjalizacji. Trudno robić wiele różnych rzeczy bardzo dobrze lub choćby dobrze. Każdy jednak może osiągnąć mistrzostwo w swojej dziedzinie. Dlatego rosnącą popularnością cieszą się wyspecjalizowane urzą-

chcemy zmienić pozycję dużej roli materiału z pionowej na poziomą lub odwrotnie. Wiele firm rozwiązuje ten problem po swojemu. Jednak rosnącą popularnością cieszą się urządzenia przeznaczone właśnie do tego celu. Żeby nie być gołosłownym

Przechylarka palet BPL 90° dzenia do wykonywania wielu czynności powtarzalnych, w każdym rodzaju działalności gospodarczej. W przypadku towarów przewożonych na paletach, takimi czynnościami jest choćby potrzeba przechylania ładunków na paletach o 90°. Na przykład, gdy

zamieszczamy obok zdjęcie przechylarki palet. Istotą przedstawionego rozwiązania autorstwa firmy BPL jest przechylanie palet bez specjalnego podnoszenia. Wystarczy tylko wózek podnośny do za- i wyładunku. Taką przechylarkę można łatwo zintegrować z istniejącym systemem transportowym. Szczególnie często potrzeba przechylania palet

o 90°, ma miejsce w przypadku dużych, ciężkich rolek z materiałem w przemyśle papierniczym, drukarskim oraz przy produkcji folii. Ale nie tylko. Istnieje wiele innych miejsc, w których takie urządzenia efektywnie ułatwiłyby pracę czy poprawiły bezpieczeństwo, np. w magazynach. W wielu przypadkach istnieje potrzeba wykonywania trudniejszych operacji, w tym obrócenia palety o 180°. Oczywiście, jak wiadomo, pojęcia „łatwiejszy” i „trudniejszy” są pojęciami względnymi. Dla kogoś, kto zgubił klucz, wejście do własnego mieszkania jest „trudne”. Natomiast dla wyspecjalizowanych urządzeń obracanie palet do „góry nogami” jest czynnością bardzo prostą. Wówczas wymiana np. uszkodzonej palety, zamiana drewnianej na plastikową lub zamontowanie standardowej dla danego magazynu, jest bezproblemowe i nie wymaga przeładunku towaru. Taka obracarka nadaje się do wszystkich standardowych i nietypowych palet. W przypadku materiałów sypkich najlepszym rozwiązaniem może być przesypanie towaru do

nowego pojemnika. W takiej sytuacji lepiej pomyśleć o urządzeniu wysypującym. Za pomocą takiego urządzenia produkowanego m. in. przez firmę BPL można także przesypać towar do leja zasypowego znajdującego się obok. Dzięki temu materiały sypkie mogą być dodatkowo rozdzielane bądź przesypywane pod kontrolą. W ten sposób wysypywany materiał może być dozowany bezpośrednio do linii produkcyjnej lub maszyn pakujących. W urządzeniu wysypującym, takie parametry jak: odmierzenie objętości, kąt zsypu, typ leja i stopień automatyzacji, można łatwo dopasować do bieżących potrzeb. Innym problemem jest sytuacja, kiedy istnieje potrzeba precyzyjnego i szybkiego ułożenia zapakowanych towarów na paletach. Służą do tego albo wyspecjalizowane roboty, albo tzw. paletyzatory. Paletyzatory Ehcolo potrafią układać worki na palecie w dowolny, wcześniej zaprogramowany, sposób. Większe modele mają możliwość zapamiętania nawet kilkuset wariantów wzorów układania różnych produktów na paletach. Roboty Ehcolo służą do układania i rozładunku praktycznie wszystkich zapakowanych produktów,

w tym worków i kartonów o różnych wymiarach. Można oczywiście układać worki na paletach ręcznie. Jednak rozwiązania automatyczne zapewniają nie tylko nieporównanie wyższą wydajność, a także istotnie obniżają koszty takich operacji. Ich ważną cechą jest także precyzja pracy, zapewniana przez specjalny system układania i dociskania. Ta sama firma oferuje także bardzo ciekawe systemy do ścisłego układania worków lub załadunku artykułów sypkich bezpośrednio w kontenerach, przy 100-procentowym ich wypełnieniu pod sufit. Wszyscy w codziennej pracy spotykamy się z problemami nie do rozwiąza-

Paletyzator Ehcolo nia przez nas samych. Na szczęście jednak żyjemy w czasach, kiedy rozwiązanie wielu trudnych problemów jest dostępne na wyciągnięcie ręki. Istnieją bowiem wyspecjalizowane firmy, które na bazie swoich codziennych obserwacji, badań i informacji pochodzących od wielu firm na całym świecie, opracowują rozwiązania wysoce efektywne i niezwykle przydatne w codziennej pracy produkcyjnej, w większości zakładów pracy. Do takich specjalistycznych firm należą właśnie BPL i Ehcolo. Dariusz Skrętowski Emipak Sp. z o.o.

Automatyzacja na wymiar: półautomatyczne ergonomiczne stacje robocze

Sylwetka nieobciążona Dla branży logistycznej coraz ważniejsze jest optymalne wykorzystywanie dostępnej powierzchni, szybszy transport towarów oraz optymalizacja kosztów względem wydajności. W tym celu firma SSI SCHÄFER oferuje swoim klientom szeroką gamę w pełni zautomatyzowanych rozwiązań logistycznych, od zaplanowania odpowiedniej przestrzeni, przepływu materiału oraz strategii komisjonowania, po automatyczne systemy Case Picking oraz zrobotyzowaną paletyzację pod konkretne filie (store friendly). Dla niektórych przedsiębiorstw, charakteryzujących się przede wszystkim specyficznymi procesami, istotna jest wysoka elastyczność oraz możliwość integracji także procesów pobocznych. Zupełna automatyzacja nie jest zatem

elastyczne, ergonomiczne oraz innowacyjne systemy półautomatyczne. W sytuacjach, gdy procesy nie mogą być wykonywane automatycznie bez udziału pracowników, potrzebna jest specjalistyczna analiza oraz

W ergonomicznych stacjach roboczych SSI SCHÄFER podnoszenie i dźwiganie zostało zastąpione wyciąganiem i przesuwaniem

korzystna dla wszystkich firm, a rozwiązania automatyczne i technologiczne oraz ich zakres powinny być indywidualnie dopasowane. Z tych względów SSI SCHÄFER oferuje swoim klientom także

wykonywana jest bez wysiłku i wynika z prostych procesów. Praca manualna wiążąca się z wysokim obciążeniem pracownika prowadzi do spadku wydajności, częstych pomyłek oraz urazów i chorób. Wysokie wyzwania dla organizacji stanowiska pracy stawia coraz częściej rozwój demograficzny oraz starzenie się społeczeństwa. – Brak siły roboczej oraz skutki zmian demograficznych wymagają elastycznych, nie obciążających fizycznie, ergonomicznych

optymalizacja interfejsów człowiek-maszyna. Procesy i środowisko pracy muszą być dostosowane do pracownika i redukować jego obciążenie fizyczne. Czynność jest wydajna dopiero wtedy, gdy

oraz nie szkodzących zdrowiu rozwiązań w pracy – wyjaśnia Elmar Issing, Kierownik Działu Nowych Technologii i Rozwiązań w SSI SCHÄFER, Giebelstadt/Niemcy. – Aby sprostać tym wyzwaniom,

firma SSI SCHÄFER stworzyła w ramach programu ergonomics@work!® specjalne stacje do komisjonowania oraz stanowiska pracy, które umożliwiają pracownikom osiąganie najwyższej wydajności – dodaje. Nowe, wielofunkcyjne stacje manualnej paletyzacji i depaletyzacji SSI SCHÄFER zostały skonstruowane w oparciu o zasadę towar-do-człowieka i spełniają wysokie wymagania odnośnie ergonomii, bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Największe zagrożenia ergonomiczne w centrach dystrybucyjnych, zajmujących się wysyłką do konkretnych filii, pojawiają się w szczególności podczas transportu, paletyzacji, depaletyzacji, komisjonowania

i przemieszczania artykułów. Obciążenie pracowników podczas podnoszenia/dźwigania/ przenoszenia w tym wypadku zostało znacznie zredukowane. W skonstruowanych przez SSI SCHÄFER stacjach roboczych podnoszenie i dźwiganie zostało zastąpione przez ergonomiczne podnoszenie i przesuwanie, a pracownik instruowany jest przez intuicyjny i inteligentny system komunikacyjny. Indywidualne możliwości dopasowania oferują ponadto wysoki poziom bezpieczeństwa. Cecha szczególna systemu: stacje robocze charakteryzują się nowymi i innowacyjnymi ergonomicznymi cechami, które zostały potwierdzone oraz są rekomendowane przez

ekspertyzy z zakresu medycyny pracy. Specjaliści potwierdzają, że stacje robocze SSI SCHÄFER mają znaczący wpływ na ergonomię w magazynach wysokiego składowania i w dużych halach. Odciążają one bowiem nie tylko zdrowie zatrudnionych osób, ale są same w sobie odpowiedzią na pytanie, jak projektować stanowiska pracy dla coraz starszych pracowników na pograniczu pracy manualnej i automatyki magazynowej. Takie inicjatywy powinny być wdrażane także w innych obszarach pracy. Aby przeanalizować odpowiednie zastosowanie stacji roboczych, przeprowadzono wspólnie z niemiecką instytucją ubezpieczenia wypadkowego reklama

manipulatory przemysłowe, przechylarki i obracarki palet

od 2001 roku

EMIPAK Sp. z o.o. 02-486 Warszawa Aleje Jerozolimskie 202

paletyzatory, roboty, ładowarki, systemy opróżniania kontenerów, kompletne linie do pakowania produktów w worki

tel. + 48 22 874 01 45 kom. + 48 506 579 703

dla sektora handlu i dystrybucji (BGHW) badanie ergonomicznych stanowisk pracy. Instytucja posiada ok. 4,1 mln ubezpieczonych od wypadków w ponad 410 000 przedsiębiorstwach w takich branżach, jak handel detaliczny lub hurtowy oraz dystrybucja towarów. Celem przeprowadzonej analizy było porównanie obciążenia systemu mięśniowo-szkieletowego osoby komisjonującej zamówienia zwykłymi technikami komisjonowania zgodnie z zasadą człowiek-do-towaru a stacjami roboczymi SSI SCHÄFER

pozycje, w jakich znajduje się sylwetka człowieka przy manualnym komisjonowaniu w stacji do paletyzacji, można przyporządkować do grupy 1. Co oznacza, że czynności wykonywane przez pracownika zostały zakwalifikowane jako „nie obciążające”. Postawa podczas komisjonowania

zmiennej zleceń, artykułów oraz ich cech fizycznych. Dzięki temu innowacyjnemu rozwiązaniu firmy SSI SCHÄFER wzrosło znaczenie takich aspektów, jak: humanitaryzm, zdrowie, zadowolenie pracowników, rentowność i bezpieczeństwo pracy. Koncepcja umożliwia ponadto cieszące

Postawy ciała znacznie obciążające organizm prowadzą do zmniejszonej wydajności, zwiększonej liczby błędów, urazów i chorób © SSI SCHÄFER

opartymi na zasadzie towar-do-człowieka. Pracownik został ubrany w specjalny kombinezon sensoryczny, który dokonywał pomiaru wszystkich ruchów oraz wywołanych przez nie obciążeń. W teście komisjonowano identyczną paletę najpierw w tradycyjny sposób, potem przy ergonomicznej stacji do paletyzacji. Test oraz pozostałe badania wykazały, że stacje robocze SSI SCHÄFER znacznie przewyższają oczekiwania nawet instytucji zawodowych. W ekspertyzie BGHW możemy przeczytać, że

jest tutaj lepsza względem tradycyjnego komisjonowania, ponieważ zredukowano pochylenia górnej części ciała. Postawy ciała znacznie obciążające sylwetkę zostały przy komisjonowaniu SSI SCHÄFER wyeliminowane. Inteligentne połączenie automatyki i elastyczności pomaga zatem w znacznej optymalizacji strategii komisjonowania. Najważniejsze jest, aby osiągnąć racjonalne, dopasowane zarówno do klienta, jak i jego procesów rozwiązanie, a założone cele powinny dążyć do indywidualizacji stopnia automatyzacji oraz

się dużym zainteresowaniem w handlu komisjonowanie palet mieszanych bezpośrednio pod konkretne filie (store friendly). Pracownik komisjonujący zlecenia ma większą wydajność, zerowy odsetek błędów, zwiększoną produktywność, wyższą jakość i zwartość palety, a efekty widoczne są już po krótkiej fazie wdrażania. Dzięki temu nowemu produktowi firma SSI SCHÄFER ustala nowe kryteria w obszarze ergonomicznych stacji roboczych i podkreśla swoją mocną pozycję w zakresie rozwiązań dla branży logistycznej.

Magazyny palet pozwalają na racjonalne składowanie i gospodarowanie paletami

Wieża palet Problem składowania pustych palet bywa uciążliwy, gdyż zabierają one drogie i potrzebne miejsce w magazynie. Zjawisko to może zostać wyeliminowane poprzez zastosowanie automatycznego magazynu do składowania palet, co przy okazji znacznie poprawia organizację pracy. W dodatku przy obecnej cenie drewnianych palet stanowi to doskonałe zabezpieczenie przed ich kradzieżą. Urządzenie Paltower, stworzone przez niemieckiego producenta Maurer Industrieprodukte GmbH, to wygodny w użyciu automatyczny magazyn do składowania pustych palet. Przy jego użyciu można zmagazynować w stosie do 50 europalet, z których każda pojedyncza sztuka dostępna jest od razu. Urządzenie to samo na bieżąco kontroluje ilość przechowywanych wewnątrz palet, dostarczając informacji o wielkości buforu pustych opakowań zbiorczych w magazynie. Obsługa Paltowera jest bardzo prosta. Może jej dokonywać każdy pracownik bez konieczności legitymowania się uprawnieniami do prowadzenia wózka widłowego, co już jest konieczne w przypadku tradycyjnego piętrzenia palet w stosach. W celu wykonania operacji wystarczy na panelu

wcisnąć numer odpowiadający liczbie palet, które chcemy wyjąć lub włożyć do środka. Następnie trzeba odczekać od 2 do 6 sekund (w zależności od podanej liczby sztuk) aż urządzenie przygotuje się do wykonania polecenia. Należy unieść drzwi otwierane w płaszczyźnie pionowej i za pomocą zwykłego wózka paletowego wyjąć lub umieścić wewnątrz określoną liczbę palet. Jednocześnie podczas każdej takiej operacji można wkładać lub wyjmować do pięciu palet. Niewątpliwą zaletą tego magazynu jest elastyczność i szybka dostępność palet. Urządzenie pozwala piętrzyć w bezpiecznym stosie taką liczbę palet, której ułożenie bez jego użycia byłoby niemożliwe. Tym samym oszczędza drogocenne miejsce w magazynie. Jedynym ograniczeniem lokalizacji maszyn jest wysokość hali, poza tym można je umieścić w każdym miejscu, gdzie palety są najczęściej potrzebne. Jedno konkretne i stałe miejsce składowania sprawia, że nie trzeba tracić czasu na szukanie wolnych palet, co zwiększa uporządkowanie

Magazyn palet pozwala zgromadzić w stosie do 50 europalet. Urządzenie umożliwia piętrzenie w bezpiecznym stosie takiej liczby palet, której ułożenie bez jego użycia byłoby niemożliwe. Tym samym oszczędza drogocenne miejsce w magazynie. procesu magazynowego. Wieża do składowania palet może być także ustawiona na zewnątrz hali. Pozwalają na to odporne na działanie czynników atmosferycznych mechanizmy i instalacja elektryczna sprzętu. Wówczas skutecznie chroni on drewniane palety przed negatywnym oddziaływaniem warunków atmosferycznych, jak również eliminuje ryzyko kradzieży, na co narażone są palety wolnostojące w stosach poza zamkniętą halą.

Konstrukcja urządzenia waży ok. 750 kg i swobodnie można je przestawiać z miejsca na miejsce. Aby zadziałało, potrzebne jest elektryczne źródło zasilane prądem trójfazowym o napięciu 400 V. Przemieszczanie palet wewnątrz wieży zapewnia silnik o mocy 2,2 kW. Wysokość i pojemność magazynu nie jest sztywno określona. Najniższa wersja wieży potrafi pomieścić 10 palet przy własnej wysokości 1,96 m. W kolejnych modelach pojemność zwiększa się co cztery sztuki, aż do górnej granicy 50 sztuk. Taka najwyższa wieża do składowania palet ma 7,66 m. Paltower idealnie sprawdza się w miejscach, gdzie nieustanie rotują puste i pełne palety. Korzystają z niego firmy, którym zależy na sprawnym i z góry zaplanowanym obrocie paletami oraz na bezpieczeństwie i porządku związanym z ich użyciem. Sięgają po niego również ci, którzy chcą zapewnić sobie wysoką jakość palet dzięki odpowiedniej ochronie. Michał Klecha

Antalis Poland specjalistą w dziedzinie pakowania eksportowego

Eksportowe pakowanie Antalis Poland skutecznie od kilku lat wdraża swoją strategię w dziedzinie pakowania. Mając wsparcie takich organizacji, jak Antalis Verpackungen (były Brangs and Henrich) czy Pack 2000 w Niemczech, Ambasador w Wielkiej Brytanii oraz Branopac Czechy, Antalis stał się największym ekspertem na rynku w dziedzinie zabezpieczania produktów oraz ładunków eksportowych. W zakresie pakowania eksportowego Antalis oferuje kompleksową usługę – począwszy od analizy aktualnych zabezpieczeń ładunków, poprzez doradztwo w optymalizacji procesu oraz szkolenia kadry, również świadcząc usługi kompleksowego pakowania. Ładunki najczęściej ulegają uszkodzeniom podczas transportu lądowego

oraz morskiego, dlatego tak ważne jest jego odpowiednie przygotowanie. Antalis oferuje szeroki asortyment produktów, dzięki którym klienci unikają kosztów reklamacji. Począwszy od czujników wstrząsu i wskaźników pochyłu, specjalistycznych rozwiązań barierowych, po systemy

wypełnień, amortyzacji i stabilizacji. Produkty pozostają bezpiecznie i dobrze umocowane na swoim miejscu. Antalis specjalizuje się również w przygotowaniu przesyłek niestandardowych do transportu, także morskiego. Kilkunastoosobowy zespół jest w stanie dotrzeć w każde miejsce na świecie, aby profesjonal-

nie zapakować towar. Z wykorzystaniem m.in. transportu morskiego wykonano, na przykład, przeprowadzkę dużej fabryki z USA do Europy. Wśród innych wyzwań, podejmowanych przez firmę, wymienić można prowadzenie obsługi czeskiej armii w zakresie pakowania sprzętu wojskowego, produkcję specjalistycznych opakowań na potrzeby przemysłu motoryzacyjnego oraz stałą współpracę z wieloma firmami branży maszynowej. W stałej ofercie znajdują się papiery i folie antykorozyjne, folie barierowe, laminaty, taśmy spinające, urządzenia do pakowania i wiele innych. Działania te są wspierane przez inżynierów projektujących

są testy wytrzymałościowe i jakościowe opakowań. Odpowiednie zaprojektowanie i przeprowadzenie procesu pakowania musi uwzględniać specyfikę środka transportu, jak i samego produktu. Usługa pakowania oferowana przez Antalis projektowana jest od podstaw według wymagań pakowanego produktu, z uwzględnieniem środka transportu, czasu jego trwania i późniejszego magazynowania przesyłki. Firma oferuje również usługę optymalizacji opakowań,

indywidualne opakowania, ekspertów asystujących podczas procesu przygotowania opakowania oraz przez wyspecjalizowane laboratorium, w którym przeprowadzane

Antalis oferuje kompleksową usługę – począwszy od analizy aktualnych zabezpieczeń ładunków, poprzez doradztwo w optymalizacji procesu oraz szkolenia kadry, również świadcząc usługi kompleksowego pakowania.

gdzie zastosowanie odpowiednich materiałów gwarantuje dotarcie przesyłki do adresata w oczekiwanym stanie.

Bezpieczna obsługa jednostek ładunkowych w statycznych instalacjach regałowych

Oddziaływanie

Paletowe jednostki ładunkowe stanowią współcześnie najpopularniejszą formę nośnika asortymentów przeznaczonych do składowania w statycznych instalacjach regałowych. Fakt ten wynika z różnych przesłanek, spośród których należy na pewno wyróżnić aspekt międzynarodowej standaryzacji palet pod względem zarówno konstrukcyjnym (kwestie stosowanych materiałów, budowy samej palety, jej

nośności, właściwości wytrzymałościowych itp.), jak i bardziej eksploatacyjnym (związanym np. z zagadnieniem oceny uszkodzeń i ewentualnego serwisowania lub wycofania palet z obrotu). Standaryzacja palet dotyczy przede wszystkim tych ich rodzajów, które okazały się optymalne konstrukcyjnie w stosunku do urządzeń infrastruktury logistycznej. W praktyce najczęściej wykorzystywane są palety

o powierzchni płyty nośnej 800 x 1200 mm, których wykonawstwo (a w rezultacie także możliwość stosowania oznaczenia EUR) usankcjonowano w dwóch podstawowych opracowaniach: karcie Międzynarodowego Związku Kolejowego UIC 435-2:2005 oraz europejskiej normie, która w polskiej symbolice oznaczana jest jako: PN-EN- 13698-1:2005. Niezależnie jednak od tego, czy do składowania

w regale wykorzystywana jest konstrukcja znormalizowana, czy też nie, należy zwrócić uwagę na szereg podstawowych wymagań decydujących o bezpieczeństwie i efektywności realizowanych prac magazynowych. Zagadnienie to jest o tyle istotne, że dotyczy potrójnej interakcji na linii: urządzenie transportowe – paletowa jednostka ładunkowa – instalacja regałowa. Dopiero uwzględnienie wzajemnych oddziaływań tych obiektów pozwala osiągnąć odpowiedni poziom techniczny bezpieczeństwa wykonywanych czynności. W praktyce logistycznej najczęściej wykorzystywane są palety typu EUR, których konstrukcja wykonywana jest z drewna i właśnie ten materiał determinuje to, w jaki sposób paleta powinna być zaprojektowana i wykorzystywana w regale. Właściwą orientacją palety w regale jest ułożenie w tzw. układzie prostopadłym, tj. krótszym bokiem do frontu rzędu regałowego. Elementy

typu EUR – patrz rys. 1) lub z elementów pełnych. Pamiętać trzeba jednak o tym, że punkty podparcia na poprzeczkach nośnych muszą być umiejscowione na wysokości klocków paletowych – w innym przypadku może dojść do złamania

paleta powinna wystawać poza obrys poprzeczki nośnej w kierunku poprzecznym do korytarza roboczego, jeśli regał obsługiwany jest przez wózki podnośnikowe. Podstawowe zadania związane ze zastosowaniem przewisu dotyczą: ułatwienia

Rys. 1. Paleta drewniana płaska typu EUR z zaznaczonymi elementami przeznaczonymi do kontaktu z poprzeczkami nośnymi regału ramowego (www.epal-pallets.de)

operatorowi wózka podejmowania paletowych jednostek ładunkowych z gniazd (poprawa pola widzenia dolnej powierzchni palety) oraz zmniejszenia ryzyka nieprawidłowego ułożenia Przewis to niewielka odległość, na jaką paleta powinna palety (ponieważ odległość wystawać poza obrys poprzeczki nośnej w kierunku pomiędzy przednią a tylną przecznym do korytarza roboczego, jeśli regał obsługiwa- poprzeczką jest mniejsza ny jest przez wózki podnośnikowe. niż długość palety, trudniej o nietrafienie na obie podpory). Dla wszystkich pojedynczego gniazda i jest nośne palety wykonywane klas regałów obsługiwazwiązane z doborem tzw. są w układzie deska dolna nych przez wózki (zgodnie przewisu palety. Przewis to – klocek – deska górna (jak z terminologią normatywną: niewielka odległość, na jaką ma to miejsce w palecie dolnej deski palety i jej upadku z gniazda regałowego. Zagadnienie to, choć może wydawać się prozaiczne, ma jednak swoje istotne znaczenie dla projektowania

klasy 300A, 300B i 400), wartości przewisów powinny wynosić co najmniej 50 mm (zgodnie z PN-EN 15620). W praktyce należy jednak

zano na rys. 2 – uwzględniając zarówno przypadek, na którym ładunek poza powierzchnię palety wystaje, jak i nie. Z przewisem

Rys. 2. Luzy poprzeczne do kierunku korytarza roboczego między regałami ramowymi (FEM 10.2.03) pamiętać o tym, że miejsce podparcia palety (np. typu EUR) powinno być właśnie w miejscu montażu klocka. Dlatego też niewskazane jest pochopne zwiększanie przewisu, ponieważ może to doprowadzić do utraty punktu podparcia palety o odpowiedniej wytrzymałości. Warto także podkreślić, że – w przeciwieństwie do np. luzów wzdłużnych do korytarza roboczego – przewis (oznaczany w normach symbolem „Z2”) mierzony jest zawsze od krawędzi palety, a nie od ładunku. Dotyczy to także sytuacji, w których ładunek wystaje nieznacznie poza obrys powierzchni nośnej palety. Graficzną interpretację luzu Z2 poka-

związane są także inne luzy poprzeczne do korytarza roboczego, które pokazano na rys. 2 i oznaczono symbolem Z1. Luzy Z1 dotyczą odległości pomiędzy tylnymi powierzchniami palet lub ładunków na nich umiesz-

należy zwrócić uwagę, że drugi z tych luzów w normie PN-EN 15620 oznaczany jest symbolem Z3 (natomiast rys. 1 pochodzi z dyrektywy FEM 10.2.03, która była merytoryczną podstawą tekstu tej normy). Uwzględniając powyższe założenia, proces odkładania paletowej jednostki ładunkowej powinien odbywać się zgodnie z ramową procedurą: • wózek podnośnikowy podjeżdża z paletową jednostką ładunkową naprzeciw kolumny regałowej z wolnym gniazdem do składowania; • jednostka ładunkowa podnoszona jest do góry bez jakiegokolwiek kontaktu z konstrukcją instalacji regałowej; • po osiągnięciu żądanej wysokości jednostkę ładunkową ustawia się na środku szerokości gniazda

Punkty podparcia na poprzeczkach nośnych regałów muszą być umiejscowione na wysokości klocków paletowych – w innym przypadku może dojść do złamania dolnej deski palety i jej upadku z gniazda regałowego. czonych w regałach dwurzędowych lub odległości pomiędzy tylną powierzchnią palety lub ładunku na niej umieszczonym a znajdującą się za nim ścianą lub stężeniem wzmacniającym regał. Dla porządku stosowanych współcześnie oznaczeń

i nad poprzeczką, na którą ma zostać położona (ale tylko o tyle, o ile można to zrobić, uwzględniając luz konstrukcyjny górny); • jednostka ładunkowa opuszczana jest ostrożnie na poprzeczki nośne – po osiągnięciu kontaktu z po-

przeczkami nie powinna być już przesuwana; • po wyciągnięciu zębów wideł spod ładunku widoczna dla operatora powinna być część dolnej powierzchni palety (wykorzystanie luzu przepisowego). Problematyka korelacji paletowej jednostki ładunkowej z regałem oraz urządzeniem transportu wewnętrznego nie dotyczy tylko stricte paletowych regałów ramowych. Innym typem statycznej instalacji regałowej przeznaczonej właściwie tylko do składowania paletowych jednostek ładunkowych są regały wjezdne. Także i dla tego rodzaju regałów można uporządkować procedurę odkładania ładunku: • wózek podnośnikowy podjeżdża z paletową jednostką ładunkową naprzeciw kolumny regałowej z wolnymi miejscami składowymi; • jednostka ładunkowa podnoszona jest do góry na właściwy poziom składowania przed wjazdem do wybranej kolumny; • stosując poziomy przesuw wideł, jednostka ładunkowa jest centralizowana pomiędzy słupami wyposażonymi w podpory (szyny robocze); • wózek wjeżdża do kolumny i jedzie aż do miej-

sca, w którym ma zostać odłożona paletowa jednostka ładunkowa (pomocny w tym procesie może być układ prowadnic w dolnej części regału, w które wprowadzane są specjalne boczne/ poziome kółka wózka); • jednostka ładunkowa powinna zostać ostrożnie i możliwie symetrycznie

żenia ładunku można uzyskać, stosując dodatkowe skośne prowadnice montowane na podporach i wymuszające określone położenie (po osiągnięciu kontaktu palet z podporami, jednostki ładunkowe nie powinny być przesuwane); • widły są wysuwane spod ładunku i opuszczane podczas powrotnego ruchu

Rys. 3. Procedura załadunku (b) i rozładunku (a) regału wjezdnego (na podst. EN 15635) położona na podporach bez kontaktu z innymi paletami i konstrukcją regału – osiągnięcie symetrii uło-

wózka podczas wyjazdu z kolumny regałowej. Bardzo ważną kwestią obsługi regałów wjezdnych

jest także kolejność ich załadunku i rozładunku. Zgodnie z przyjętymi zasadami operacje te powinno się realizować zgodnie z procedurą pokazaną na rys. 3. Podczas załadunku jednostki ładunkowe odkładane są od dołu do góry i od tyłu do przodu. W przypadku rozładunku procedura jest dokładnie odwrotna – jednostki ładunkowe wyjmowane są z góry na dół oraz od przodu do tyłu. Taka konstrukcja regału i specyficzna procedura jego napełniania/opróżniania wpływają na ograniczoną stosowalność regałów wjezdnych. Technologią składowania, częściej wykorzystywaną w przypadku regałów wjezdnych, jest zasada LIFO, a więc jednostka ładunkowa, która jako ostatnia została umieszczona w gnieździe, opuszcza je jako pierwsza. Takie rozwiązanie nie jest korzystne dla tych branż, w których istotna jest data przydatności produktu do wykorzystania (a więc np. branża spożywcza, farmaceutyczna itp.). Wyjątkiem może być tutaj tylko sytuacja, kiedy jednostki ładunkowe rotują nie pojedynczo, ale całymi kolumnami. Wyeliminowane jest w ten sposób niebezpieczeństwo „zalegania” jednostek ładunkowych z produktami o stosunkowo krótkim terminie przydatności w głębi gniazda regału.

Techniczną alternatywą jest regał wjezdny obustronny, czyli taki, w którym dostęp do gniazd z jednostkami ładunkowymi możliwy jest z dwóch stron regału (regał z jednej strony jest zasilany jednostkami ładunkowymi, z drugiej natomiast są one odbierane). Praca odbywa się wtedy zgodnie z zasadą FIFO, czyli jednostka ładunkowa umieszczona jako pierwsza w gnieździe regału, jako pierwsza jest także z niej odbierana. Założenia teoretyczne wskazują na to, że eliminacja korytarzy roboczych, typowych dla regałów ramowych, pozwala w przypadku regałów wjezdnych uzyskać stosunkowo wysokie wartości wskaźnika zagospodarowania powierzchni składowania. W praktyce jednak średnie wypełnienie regałów zblokowanych wynosi zaledwie ok. 50 proc., co wynika m.in. z wymagań obsługowych i ograniczeń związanych z bezpieczną pracą wózków. Konkludując zagadnienie interakcji paletowej jednostki ładunkowej z regałem wjezdnym, należy zwrócić uwagę na jeszcze jeden kluczowy problem. Rozstaw podpór, na których odkładana jest paleta, musi być tak dobrany, aby

nie była możliwa sytuacja, w której operator niezgodnie z wcześniej przedstawioną procedurą odłoży paletę skrajnie na lewej lub prawej podporze i uniemożliwi podparcie drugiej strony jednostki ładunkowej. Odległość pozostawiona między podporami musi być na tyle duża, żeby nawet w takiej sytuacji, jak opisana powyżej, paleta była podparta z obu stron. Dodatkowo, norma EN 15635 wprowadza wymóg, zgodnie z którym minimalna odległość, na jakiej paleta powinna być podparta na obu podporach regału wjezdnego, wynosi 20 mm. Przedstawione wymagania dotyczące lokalizacji paletowych jednostek ładunkowych w regałach ramowych i wjezdnych dotyczą przede wszystkim związanych z nimi czynności załadowczo/wyładowczych. Dlatego też nie wyczerpują ogólnych wymagań dotyczących projektowania gniazd regałów tego typu, które uwzględniają chociażby nieprezentowane tutaj kwestie z luzami konstrukcyjnymi: bocznymi, górnymi czy też wewnętrznymi (pomiędzy paletami). dr inż. Łukasz Wojciechowski Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych, Politechnika Poznańska