Medicalonline 2010 - Katalog Roczny by Karol Ambroziak

WYDANIE SPECJALNE

KATALOG ROCZNY

Standaryzacja i Wyposażenie Oddziałów Szpitalnych 2010 r.

Dostosowanie placówek do euro-

pejskich standardów i wymogów polskiego prawa nie jest łatwym zadaniem. Ambicją każdego ordynatora, dyrektora i zarządcy szpitala jest utrzymywanie jak najwyższego poziomu swojej jednostki i wypracowanie jak najlepszej jakości świadczonych usług. Budowa nowych oddziałów, modernizacja już istniejących, zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych, zakup nowego sprzętu i stałe podnoszenie kwalifikacji personelu, to tylko niektóre z podejmowanych działań. A wszystko to ma służyć jednemu - coraz lepszemu i efektywnemu leczeniu pacjentów. Przedstawiamy opis najważniejszych zagadnień i kluczowych problemów każdej nowopowstającej lub modernizującej się placówki medycznej. Naszym celem było zebranie, usystematyzowanie i przedstawienie Państwu obowiązujących wymagań i standardów, co poskutkowało stworzeniem swoistego kompendium wiedzy o organizacji i wyposażeniu niemal każdej jednostki organizacyjnej szpitala. Przy tworzeniu katalogu braliśmy pod uwagę nie tylko obowiązujące minimalne wymagania, ale staraliśmy się przedstawić Państwu pełen obraz funkcjonowania placówek medycznych, szczególnie tych na wysokim poziomie. Chcieliśmy pokazać Państwu nowe rozwiązania organizacyjne i najnowocześniejsze technologie. Opisujemy doświadczenia tych, którzy już je wykorzystali oraz tych, którzy zajmują się ich wdrażaniem. Wierzymy, że przedstawienie zarówno słabych jak i mocnych stron proponowanych metod, bogatych doświadczeń innych oraz stawianych wymagań, ułatwi Państwu zadanie, przed którym stoi prawie cała polska służba zdrowia. Mamy nadzieję, że ten katalog będzie pomocą dla Państwa, szczególnie w tak trudnym i ambitnym zadaniu, jakim jest zarządzanie placówką służby zdrowia. Milena Pietrzykowska

medicalonline.pl

Spis treści 06 Szpitalny Oddział Ratunkowy

Założenia medycyny ratunkowej w Polsce oparte są na anglo – amerykańskim modelu emergency medicine, wypracowanym w wielu wysoko rozwiniętych krajach, takich jak Stany Zjednoczone, Australia czy Zjednoczone Królestwo. Do chwili obecnej stała się samodzielną dyscypliną medyczną, z wyodrębnioną bazą specjalistycznych placówek, jaką są szpitalne oddziały ratunkowe (SORy) oraz charakteryzującą się integracją specjalistycznych jednostek organizacyjnych.

Blok operacyjny Budowa lub modernizacja bloku operacyjnego jest jedną z najdroższych i najbardziej skomplikowanych inwestycji dla placówki służby zdrowia. W zależności od szpitala, jego wielkości jak i aktualnej infrastruktury technicznej, placówka powinna przede wszystkim przeprowadzić analizę ekonomiczną budowy/modernizacji bloku operacyjnego.

20 Anestezjologia i Intensywna Terpaia

Najnowsze wymagania i standardy w zakresie wyposażenia oddziałów i stanowisk anestezjologicznych mają na celu przede wszystkim maksymalizację bezpieczeństwa i wygody pacjenta oraz stworzenie ergonomicznych stanowisk pracy dla anestezjologów. Przepisy prawa jasno wskazują szczegółowe wytyczne dla oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii. Można je znaleźć w III rozdziale rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz. 1568 ze zm.).

24 Oddział Kardiochirurgii

Określenie odpowiednich standardów oddziału kardiochirurgii ma zagwarantować bezpieczeństwo leczonych pacjentów oraz odpowiednią jakość świadczonych usług.

bez granic - Centrum Kardiologii 28 Szpital w Józefowie Przeludnione sale, niekończące się kolejki, przestarzały sprzęt – taki obraz towarzyszy pewnie każdemu Polakowi korzystającemu z usług państwowej służby zdrowia. Na szczęście pojawiła się alternatywa. Pod koniec grudnia otworzono jeden z najnowocześniejszych szpitali w Polsce Centrum Kardiologii w Józefowie (w województwie mazowieckim).

30 Oddział Ginekologii i Położnictwa

Z uwagi na szczególny charakter oddziałów ginekologii i położnictwa, jak najlepsze wyposażenie tych jednostek jest nadzwyczaj istotne. Szczególna dbałość o wysoką jakość funkcjonowania tych oddziałów powinna być jednym z priorytetowych celów dla każdego szpitala. Także dobra organizacja oraz profesjonalny i dobrze przeszkolony personel mają ogromny wpływ na zdrowie i dobre samopoczucie matek oraz ich nowonarodzonych dzieci.

34 Ortopedia

Poziom polskiej ortopedii nie odbiega od europejskiego poziomu specjalności. Mimo rosnących trudności i ograniczeń finansowych, oddziały i ortopedyczne bloki operacyjne są coraz lepiej wyposażone. Dzieje się tak dzięki dużej determinacji i silnym staraniom zarządzających jednostkami, jednak nie bez znaczenia pozostaje tu także pomoc firm zewnętrznych, które oferują nowoczesny sprzęt w zamian za współpracę przy projektach.

medicalonline.pl

38 Oddział Rehabilitacji i Fizjoterapii

Rehabilitacja to kompleksowe postępowanie, które ma na celu przywrócenie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy i zarobkowania oraz zdolności do brania czynnego udziału w życiu społecznym, czyli ogólnie poprawę jakości życia.

44 Pracownia Diagnostyki Obrazowej

Analizując dzisiejsze potrzeby modernizacji pracowni diagnostyki obrazowej widać, że część z nich wymaga dostosowania pomieszczeń do przepisów, wymiany aparatury rentgenowskiej na nową i wprowadzenia lub ulepszenia procesów kontroli jakości. Aby dokonać właściwej modernizacji pracowni diagnostyki obrazowej RTG, CT, MR, USG, itd. trzeba respektować zapisy ustaw i rozporządzeń obowiązujących aktualnie dla placówek służby zdrowia.

cyfrowa według Carestream 48 Radiografia Health (artykuł sponsorowany) Zarządzanie Zakładem Diagnostyki 49 Obrazowej Zarządzanie to działania koncepcyjne, organizacyjne i kontrolne, zapewniające osiąganie wytyczonych celów i optymalizację sposobu dążenia do nich. Przyjrzyjmy się bliżej elementom tej definicji w kontekście zakładu diagnostyki obrazowej (ZDO).

sterylizatornia 51 Centralna - systemy zarządzania Zakażenia szpitalne to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla hospitalizowanych pacjentów. I dlatego właśnie w ostatnich latach w polskich placówkach zaczęto zwracać większą uwagę na centralną terylizatornię, a także na jej system zarządzania. Bezpieczeństwo pacjenta i gwarancja użycia podczas zabiegów sterylnych materiałów medycznych stało się priorytetem dla polskich szpitali.

53 Centralna Sterylizatornia - organizacja

Centralna sterylizatornia to swego rodzaju fabryka wytwarzająca produkt, jakim są wysterylizowane i gotowe do użycia narzędzia chirurgiczne lub inne materiały medyczne. Jej prawidłowe funkcjonowanie ma ogromny wpływ na gospodarkę finansową szpitala i kolosalne znaczenie przy zapobieganiu przenoszenia drobnoustrojów na terenie szpitala.

Standardy informatyzacji placówek 57 medycznych Każdy współczesny szpital charakteryzuje się wysokim stopniem złożoności wykorzystanych technologii, w tym także z zakresu IT. Komputery są integralną częścią większości urządzeń medycznych - służą albo do sterowania procesów albo stanowią odrębny specjalistyczny sprzęt cyfrowy. Nowoczesna organizacja pracy wymaga, aby konkretne procesy odbywały się pod kontrolą złożonych systemów przetwarzania informacji, obiegu dokumentów oraz gromadzenia danych medycznych.

medicalonline.pl

S Z P I TA L N Y O D D Z I A Ł R AT U N K O W Y

Szpitalny Oddział Ratunkowy rof. dr hab. Juliusz Jakubaszko p mgr Julita Soczywko

Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej i Katastrof (Collegium Medicum w Bydgoszczy, UMK)Polskie Towarzystwo Medycyny Ratunkowej

Ewolucja organizacji i zadań polskiego modelu szpitalnego oddziału ratunkowego

Założenia medycyny ratunkowej

w Polsce oparte są na anglo – amerykańskim modelu emergency medicine, wypracowanym w wielu wysoko rozwiniętych krajach, takich jak Stany Zjednoczone, Australia czy Zjednoczone Królestwo. Do chwili obecnej stała się samodzielną dyscypliną medyczną, z wyodrębnioną bazą specjalistycznych placówek, jaką są szpitalne oddziały ratunkowe (SORy) oraz charakteryzującą się integracją specjalistycznych jednostek organizacyjnych.

Szpitalny oddział ratunkowy – założenia organizacyjne Szpitalny oddział ratunkowy jest nową jakością w systemie ochrony zdrowia w Polsce. Pierwsze szpitalne oddziały ratunkowe powstały w 2000 roku w ramach wdrażania programu rządowego Zintegrowane Ratownictwo Medyczne. Ideą stworzenia SORów było powołanie struktury, która miała za zadanie wypełnienie luki pomiędzy postępowaniem przedszpitalnym a leczeniem specjalistycznym w szpitalu. Na podstawie doświadczeń innych krajów, gdzie tego typu oddziały funkcjonują od wielu lat, zostały opracowane założenia dotyczące liczby i rozmieszczenia szpitalnych oddziałów ratunkowych na terenie Polski. Na tej samej podstawie stworzono koncepcję złotej godziny, umożliwiającą pacjentowi w stanie zagrożenia zdrowia lub życia dostęp do specjalistycznego leczenia i gwarancję znalezienia się we właściwym szpitalu w odpowiednim czasie.

Zastosowanie wysokiej klasy sprzętu pozwala na efektywne ratowanie życia pacjentów

Szpitalne oddziały ratunkowe działają jako odrębne jednostki organizacyjne wieloprofilowych szpitali. Są ukierunkowane na leczenie ratunkowe każdego typu zagrożeń zdrowotnych – niezależnie od ich rodzaju i przyczyny. Ich funkcjonowanie jest związane w pewnymi oczekiwanymi korzyściami, utożsamianymi z zadaniami medycyny ratunkowej. Ich zadaniem jest przede wszystkim: zmniejszenie umieralności z przyczyn nagłych, zmniejszenie liczby zgonów możliwych do uniknięcia, zmniejszenie przypadków i rozmiarów inwalidztwa do uniknięcia, ograniczenie bólu i cierpienia spowodowanych nagłym zagrożeniem zdrowotnym, racjonalizacja czasu i kosztów leczenia, racjonalizacja wykorzystania bazy szpitalnej w leczeniu nagłych zagrożeń zdrowotnych, wypełnienie luki pomiędzy lecznictwem otwartym a leczeniem szpitalnym, zwiększenie poczucia bezpieczeństwa społecznego wynikającego z faktu stałej gotowości do wypełnienia wymienionych powyżej zadań.

Aby umożliwić oddziałom ratunkowym spełnienie wymienionych zadań, a co za tym idzie - odnieść oczekiwane korzyści, należy spełnić określone kryteria, które zostały przedstawione w programie resortowym Ministra Zdrowia Zintegrowane Ratownictwo Medyczne. Wymagania te odnoszą się przede wszystkim do wielkości szpitala, w którym znajduje się szpitalny oddział ratunkowy - muszą w nim istnieć co najmniej: oddział chirurgii ogólnej, oddział chorób wewnętrznych, oddział anestezjologii z intensywną terapią oraz dział diagnostyki radiologicznej. Szpitalny oddział ratunkowy jest niezależną komórką organizacyjną szpitala wyposażaną w odpowiedni sprzęt medyczny i środki łączności. Budowa architektoniczna, wyposażenie, funkcje i powierzchnie poszczególnych obszarów zostały określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 15 marca 2007 roku w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego oraz ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Taka unifikacja ma na celu zapewnienie optymalnej diagnostyki

Szukasz sprzętu dla SOR? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

medicalonline.pl

My go znajdziemy dla Ciebie!

Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

S Z P I TA L N Y O D D Z I A Ł R AT U N K O W Y

Drzwi Higieniczne Thermod

Przeznaczenie

Drzwi Thermod zostały zaprojektowane do obiektów medycznych, a szczególności do pomieszczeń o wysokich wymogach higieniczności. Przeznaczeniem drzwi Thermod są sale operacyjne, zabiegowe oraz pomieszczenia, w których stanowią barierę przed promieniami RTG.

Higiena

Drzwi Thermod posiadają Atesty Państwowego Zakładu Higieny. Spełniają normy jakościowe ISO 9001 oraz wymogi instytutu TUV.

medicalonline.pl

S Z P I TA L N Y O D D Z I A Ł R AT U N K O W Y i leczenia na podobnym, wysokim poziomie niezależnie od tego, w jakim miejscu Polski znajduje się dany SOR.

Jak wygląda struktura SORu? W strukturze szpitalnego oddziału ratunkowego zakłada się istnienie szeregu podstawowych obszarów zadaniowych. Należą do nich: podjazd dla ambulansów i osobne wejście dla chorych zgłaszających się samodzielnie, obszar dyspozytora – rejestracji i segregacji (TRIAGE), obszar resuscytacyjno – zabiegowy, obszar terapii natychmiastowej, obszar konsultacyjno – obserwacyjny, obszar laboratoryjno – diagnostyczny, obszar administracyjno – gospodarczy, lądowisko śmigłowców sanitarnych, obszar stacjonowania zespołów ratownictwa medycznego (dotyczy szpitalnych oddziałów ratunkowych mających w swych strukturach także jednostki przedszpitalne systemu ratownictwa). Oprócz tego w modelu szpitalnego oddziału ratunkowego wyróżnia się również poczekalnie pacjentów i rodzin.

medicalonline.pl

Specyfiką funkcjonowania szpitalnego oddziału ratunkowego jest m. in. konieczność częstego przemieszczania się pacjentów pomiędzy poszczególnymi obszarami, dlatego ich lokalizacja oraz połączenie z innymi oddziałami odgrywa bardzo istotną rolę. Kwestia ta dotyczy również sprzętu medycznego używanego w szpitalnym oddziale ratunkowym, który powinien być mobilny. Ważne, aby raz podłączony do pacjenta zapewniał lub monitorował jego funkcje życiowe w trakcie całej diagnostyki i leczenia w szpitalnym oddziale ratunkowym. Dotyczy to przede wszystkim respiratorów, sprzętu do tlenoterapii, ssaków, kardiomonitorów i innych urządzeń, które można łatwo przemieszczać wraz z pacjentem.

System sprawnego przyjęcia i segregacji pacjentów Obszar dyspozytora – rejestracji i segregacji (TRIAGE) lokalizuje się bezpośrednio przy wejściu i wjeździe do oddziału. Ma on spełniać kilka podstawowych funkcji i przede wszystkim umożliwić: przeprowadzenie wstępnej oceny osób, które znajdują się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego i bezkolizyjnego transportu tych osób do dalszych obszarów SORu lub innego

oddziału, jak również jednoczesne przyjęcie i segregację medyczną co najmniej czterech osób, które znajdują się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Dodatkowo ma zapewnić warunki niezbędne dla przeprowadzenia wywiadu od zespołów ratownictwa medycznego oraz od osoby, która znajduje się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego i jej rodziny. W obrębie obszaru segregacji medycznej lokalizuje się stanowiska: 1) pielęgniarki segregacyjnej, wyposażone w sprzęt właściwy dla prowadzenia segregacji medycznej, 2) dyspozytora dyżurnego (medycznego) wyposażone w: środki łączności zapewniające łączność pomiędzy centrum powiadamiania ratunkowego, zespołami ratownictwa, w tym lotniczymi zespołami ratownictwa medycznego, a oddziałem oraz kompleksową łączność wewnątrzszpitalną, a także niezależny stały nasłuch na kanale ogólnopolskim, środki transmisji telemedycznej z zespołami ratownictwa medycznego, system bezprzewodowego przywoływania osób.

S Z P I TA L N Y O D D Z I A Ł R AT U N K O W Y 3) rejestratorki medycznej, które wyposaża się w sprzęt niezbędny do rejestracji i przyjęć osób będących w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. W obrębie tego obszaru lokalizuje się również pomieszczenie umożliwiające przeprowadzenie dekontaminacji zewnętrznej pacjenta skażonego środkami chemicznymi, materiałem biologicznym lub materiałem promieniotwórczym.

Jak zorganizować obszar resuscytacyjno – zabiegowy? Pacjenci w stanie bezpośredniego zagrożenia życia lub z już zatrzymanymi funkcjami życiowymi są kierowani do obszaru resuscytacyjno – zabiegowego. Powierzchnia przeznaczona na jedno stanowisko resuscytacyjno – zabiegowe powinna wynosić co najmniej 20 m2. Obszar ten ma umożliwiać nie tylko prowadzenie zaawansowanej resuscytacji krążeniowo – oddechowo – mózgowej, ale także okołourazowej z resuscytacją płynową włącznie. Stawia to wysokie wymagania organizacyjne i wyposażeniowe dla tego obszaru, a jego poziom referencyjności zależy bezpośrednio od możliwości specjalistycznych całego szpitala. Oznacza to rozwinięcie zaawansowanych czynności wielu zespołów zadaniowych szpitala, takich jak: zespół urazowy (trauma team), zespół wieńcowy, zespół udarowy, zespół toksykologiczny itp.

Dobre zaplanowanie ciągów komunikacyjnych SORu ma duże znaczenie dla organizacji całego oddziału

s tół zabiegowy, wózek zabiegowy, aparat do znieczulenia, respiratory: stacjonarny i transportowy, stacjonarny monitor funkcji życiowych, zestaw intubacji ratunkowej, typu Bonfil, transportowy monitor funkcji życiowych, defibrylator, doppler lokalizacji naczyń, monitor stanu świadomości, zestaw do szybkiego przetaczania płynów,

ierwsze szpitalne oddziały ratunkowe powstały w 2000 P roku w ramach wdrażania programu rządowego Zintegrowane Ratownictwo Medyczne. Ideą stworzenia SORów było powołanie struktury, która miała za zadanie wypełnienie luki pomiędzy postępowaniem przedszpitalnym a leczeniem specjalistycznym w szpitalu. Dane zespoły wraz z personelem SORu podejmują wstępne leczenie ratunkowe nagłych zagrożeń życia w celu przywrócenia i utrzymania podstawowych funkcji życiowych pacjenta, co ma umożliwić wykonanie niezbędnej diagnostyki. Takie postępowanie ma doprowadzić chorego do celowanej terapii specjalistycznej możliwie w jak najkrótszym czasie. Obszar resuscytacyjno – zabiegowy musi spełniać wysokie wymagania architektoniczne, a pod względem wyposażenia – ma zapewnić jednoczesne prowadzenie resuscytacji u co najmniej czterech pacjentów w warunkach zdarzenia masowego lub katastrofy. Wyposażenie niezbędne w obszarze resuscytacyjno – zabiegowym obejmuje: rampę/kolumnę anestezjologiczną, szafkę/wózek anestezjologiczny z wyposażeniem, lampy bezcieniowe: sufitową i ruchomą,

z estaw do podgrzewania infuzji, zestaw drenażu opłucnowego, strzykawkę automatyczną, zestaw do ogrzewania pacjenta, ssaki medyczne: elektryczny i pneumatyczny, stolik chirurgiczny, regał zestawów operacyjnych, diatermię chirurgiczną, cieplarki: pościeli operacyjnej i do płynów infuzyjnych, negatoskop ścienny, szafkę na sprzęt medyczny, intercom, telefon i zestaw łączności wewnętrznej, dyktafon, rejestrator EKG, przyłóżkowy aparat RTG, zewnętrzny elektrostymulator serca, zestaw hipotermii mózgowej, ruchomy wózek tlenowy, automat zewnętrznego masażu serca, blat przekładania pacjenta.

Jaki obszar powinien się znaleźć w „strefie żółtej”? Obszar terapii natychmiastowej w szpitalnym oddziale ratunkowym („strefa żółta”) ma zapewnić stabilizację zagrożonych funkcji życiowych pacjenta i wstępną (krótkotrwałą) intensywną terapię w ramach procedur ratunkowych, aż do chwili ustalenia strategii i miejsca dalszego leczenia. Pełni również funkcję sali budzeń pacjenta po wykonanych w trybie ratunkowym procedurach zabiegowych. Zadania tego obszaru realizowane są między innymi w dwóch zasadniczych jednostkach: sali wzmożonego nadzoru i terapii intensywnej (sala wstępnej intensywnej terapii) oraz sali opatrunkowo – zabiegowo – chirurgicznej. W obszarze wstępnej intensywnej terapii lokalizuje się co najmniej 6 stanowisk intensywnej terapii, które są usytuowane i wyposażone w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tj. Dz. U. z 2007 Nr 14, poz. 89, ze zm.) - rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz. 1568 ze zm.). Jedno stanowisko należy wydzielić i przeznaczyć na salę izolowaną. Do zadań wstępnej intensywnej terapii należy: kontynuowanie przedłużającej się resuscytacji krążeniowo – oddechowej, monitorowanie funkcji życiowych zgodnie ze standardem intensywnej terapii, leczenie poresuscytacyjne, w tym prowadzenie resuscytacji płynowej i leczenia wstrząsu o różnej etiologii, wczesne leczenie ostrej niewydolności odde-

medicalonline.pl

S Z P I TA L N Y O D D Z I A Ł R AT U N K O W Y chowej, w tym prowadzenie oddechu zastępczego, wstępne leczenie ostrej niewydolności krążeniowej, w tym prowadzenie czasowej elektrostymulacji śródkomorowej serca, wstępne leczenie ostrych niewydolności narządowych w tym prowadzenie terapii nerkozastępczej, wstępne leczenie ostrych zatruć, leczenie bólu nagłego, przygotowanie i stabilizacja osoby w nagłym zagrożeniu zdrowotnym przed doraźną interwencją chirurgiczną, wszystkie inne świadczenia opieki zdrowotnej w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Minimum wyposażenia sali intensywnej terapii stanowią: rampa/kolumna intensywnej terapii, łóżko intensywnej terapii, monitory funkcji życiowych: o profilu podstawowym i rozszerzonym, monitor transportowy, respiratory: stacjonarny (pełnoprofilowy) i transportowy, zestaw stacjonarny do wentylacji wysoką częstotliwością, respirator transportowy do wentylacji wysoką częstotliwością, aparat do pomiaru przezskórnego ciśnienia parcjalnego tlenu, monitor stanu świadomości, podręczny monitor funkcji mózgu, aparat do hemofiltracji ciągłej, aparat do hemodializy przyłóżkowej, zestawy do inhalacji tlenkiem azotu i mieszaniną helową, defibrylator, rejestrator EKG, aparat przyłóżkowy USG, zestaw centralnego monitorowania 6 stanowisk, w tym pulpit pielęgniarski centralnego

Sala resuscytacyjno - zabiegowa

monitorowania, zestaw komputerowy z dostępem do sieci szpitalnej, dyktafon, strzykawka automatyczna, pompa wolumetryczna, zestaw szybkiego przetaczania, podgrzewacz infuzji, cieplarka płynów infuzyjnych, zestaw ogrzewania pacjenta, zestaw hipotermii zewnętrznej, zestaw drenażu opłucnowego, wózek resuscytacyjny, blat przekładania pacjenta, negatoskop, stolik zabiegowy/narzędziowy, blat przygotowawczy pielęgniarski, regał materiałów i bielizny, szafki na leki i sprzęt drobny, lodówka, telefon i zestaw łączności wewnętrznej, Intercom, telefon zewnętrzny.

W skład obszaru opatrunkowo - zabiegowo – chirurgicznego wchodzą: sala zabiegowo - opatrunkowa czysta, sala zabiegowo - opatrunkowa brudna, sala opatrunków gipsowych. Pomieszczenie sali zabiegowej powinno wynosić co najmniej 20 m2 i być wyposażone w produkty medyczne i wyroby lecznicze, umożliwiające wykonanie drobnych zabiegów chirurgicznych, opatrywania ran i drobnych urazów. Na wyposażenie sali zabiegowej składa się: stół zabiegowy z lampą operacyjną, aparat do znieczulenia wraz z wyposażeniem stanowiska do znieczulenia i zestawem monitorowania czynności życiowych, centralne źródło tlenu, powietrza i próżni w ilości nie mniejszej niż po dwa gniazda poboru, przyłącze energii elektrycznej nie mniej niż 10 gniazd poboru, stanowisko narzędziowe chirurgiczne, stanowisko podgrzewania płynów infuzyjnych, stanowisko ogrzewania pościeli operacyjnej, urządzenia do powierzchniowego ogrzewania pacjenta. Sala opatrunków gipsowych nie może być mniejsza niż 12 m2 i ma być wyposażona w wyroby medyczne oraz produkty lecznicze umożliwiające zakładanie opatrunków gipsowych. W pomieszczeniu tym musi być dostęp do źródła tlenu, powietrza i próżni, przyłącza do energii elektrycznej – nie mniej niż 10 gniazd poboru oraz przestrzeń do umieszczenia stanowiska do znieczuleniaz wyposażeniem.

Jak postępować z pacjentami wymagającymi porady ambulatoryjnej? Obszar konsultacyjno – obserwacyjny w szpitalnym oddziale ratunkowym ma zapewnić możliStanowiska do intensywnej terapii i monitorowania stanu pacjenta

medicalonline.pl

S Z P I TA L N Y O D D Z I A Ĺ R AT U N K O W Y

medicalonline.pl

S Z P I TA L N Y O D D Z I A Ł R AT U N K O W Y wość badania lekarskiego i konsultacji pacjentów chodzących – dorosłych i dzieci – zgłaszających się w trybie nagłym. Jego szczególną cechą jest możliwość krótkotrwałej obserwacji pacjentów leżących o niejednoznacznym obrazie klinicznym – utrudniającym podjęcie natychmiastowej decyzji. W skład obszaru konsultacyjno – obserwacyjnego wchodzą: sala obserwacyjna, boksy do badań lekarskich, sektor zabezpieczenia dzieci.

części obszaru konsultacyjnego ma zapewnić przeprowadzanie badań lekarskich, konsultacji specjalistycznych i wstępnych czynności ratunkowych u dzieci.

Dostęp obszarów SORu do szybkiej diagnozy Każdy z obszarów szpitalnego oddziału ratunkowego musi mieć łatwy dostęp komunikacyjny do obszaru laboratoryjno – dia-

maksymalne skrócenie całkowitego czasu wykonywania badania. Analizatory te, obsługiwane przez lekarzy i pielęgniarki, są przystosowane do oznaczeń w świeżo pobranej pełnej krwi. W trybie POCT wykonywane są badania odzwierciedlające podstawowe funkcje życiowe, takie jak: gazometria, elektrolity, mleczany, glukoza, morfologia krwi oraz badania czynności nerek

Sala obserwacyjna powinna zawierać nie mniej niż 6 stanowisk o powierzchni co najmniej 12 m2 każde, wyposażonych w wyroby medyczne i produkty lecznicze umożliwiające: monitorowanie rytmu serca, monitorowanie toru oddechowego (kapnografia i pulsoksymetria), nieinwazyjne monitorowanie ciśnienia tętniczego krwi, monitorowanie temperatury powierzchniowej i głębokiej, stosowanie biernej tlenoterapii czy prowadzenie infuzji dożylnych. Obszar obserwacyjny wyposaża się ponadto w: przenośny zestaw resuscytacyjny z niezależnym źródłem tlenu i respiratorem transportowym, defibrylator, źródło tlenu, powietrza i próżni z gniazdami poboru przy każdym stanowisku, elektryczne urządzenie do odsysania (co najmniej 1 na 4 stanowiska). Boksy badań lekarskich obejmują co najmniej 10 boksów, które połączone są wewnętrznym traktem komunikacyjnym. Dobre wyposażenie obszaru konsultacyjnego w wyroby medyczne i produkty lecznicze umożliwia szybkie przeprowadzanie badań lekarskich, konsultacji specjalistycznych oraz prowadzenie dokumentacji medycznej (analogowo i cyfrowo). W pobliżu boksów konsultacyjnych umieszcza się (w trybie otwartym) stanowisko nadzoru pielęgniarskiego (co najmniej 1 pielęgniarka na 2 boksy).

System sprawnego przyjmowania i segregacji pacjentów jest jednym z najważniejszych obszarów SORu

gnostycznego, który ma zapewnić niezwłoczne, przyłóżkowe wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych parametrów krytycznych, wstępną diagnostykę enzymatyczną oraz wykonanie diagnostyki obrazowej w natychmiastowym trybie ratunkowym. Dotyczy to między innymi badań: ultrasonograficznego, endoskopowego oraz radiologicznego.

medicalonline.pl

Specjalnym typem są badania rozproszone przyłóżkowe (point – of – care testing, POCT), będące diagnostyką in vitro wykonywaną poza laboratorium z wykorzystaniem łatwych w obsłudze systemów pomiarowych (analizatory parametrów krytycznych) i mającą za zadanie

i wątroby. Należą do nich także inne badania niezbędne do doraźnych interwencji lekarskich, jak markery sercowe lub oznaczenia toksykologiczne. Do wyposażenia podręcznego laboratorium powinny należeć: analizator parametrów krytycznych, ręczny analizator parametrów krytycznych, analizator enzymów myokardialnych, miernik hemoglobiny typu HemoCue, analizator toksykologiczny, telefon łączności wewnętrznej. Źródła: Brennan J. A., J.R. Krohmer J. R.: Principles of EMS Systems, Jones and Barlett Publishers, 2005. Brongel L.: Założenia programu utworzenia ośrodków urazowych w Polsce-projekt, 2006. Greaves I., Porter K., Hodgetts T., Woollard M.: Emergency Care, Saunders Elsevier, 2006. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 marca 2007 r. w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego (Dz.U. z roku 2007,nr 55,poz.365). Stanowisko Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej dotyczące nowelizacji cytowanego Rozporządzenia (VII 2008).

B L O K O P E R A C YJ N Y

Organizacja i funkcjonowanie Bloku Operacyjnego Marcin Surmam

wiceprezes zarządu Panamed Sp. z o.o.

Budowa lub modernizacja bloku operacyjnego jest jedną z najdroższych i najbardziej skomplikowanych inwestycji dla placówki służby zdrowia. W zależności od szpitala, jego wielkości jak i aktualnej infrastruktury technicznej, placówka powinna przede wszystkim przeprowadzić analizę ekonomiczną budowy/modernizacji bloku operacyjnego.

To bardzo złożone zadanie, składające

się z wielu zagadnień. Na wstępie takiej analizy musimy znać odpowiedzi na podstawowe pytania:

Czy budujemy nowy budynek szpitalny z przeznaczeniem na nowy blok operacyjny, czy modernizujemy istniejący stary blok, próbując wykorzystać istniejącą powierzchnię?

Wizytując szpitale w Polsce, napotkać można bloki operacyjne w różnym stadium rozwoju. Można zauważyć sale zabiegowe działające w obrębie danego oddziału o profilu zabiegowym lub wyodrębnione sale operacyjne w ramach jednego lub kilku bloków operacyjnych. Mogą to być również duże zintegrowane pojedyncze bloki

operacyjne najbardziej funkcjonalnie zbliżone do obowiązujących przepisów. Zadajemy sobie zatem pytanie: jak powinna wyglądać technologia medyczna nowoczesnego bloku operacyjnego? Co będzie lepsze i bardziej ekonomiczne: budowa nowego budynku, czy dobudowa nowej górnej kondygnacji w istniejącym bu-

Szukasz sprzętu dla bloku operacyjnego? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

My go znajdziemy dla Ciebie! Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

medicalonline.pl

B L O K O P E R A C YJ N Y dynku szpitala z przeznaczeniem na blok operacyjny? Czy też może modernizowanie i dostosowywanie aktualnych pomieszczeń?

Nowo projektowany budynek lub piętro jest zawsze bardziej dogodnym rozwiązaniem z punktu widzenia jak najlepszej technologii medycznej i funkcjonalności bloku operacyjnego. Nie jest to jednak zawsze prosta decyzja. Zależna jest ona od organu założycielskiego i innych osób i instytucji, które często boją się podjąć decyzję o rozbudowie szpitala, który i tak już jest często w kiepskiej kondycji finansowej. To prowadzi do sytuacji, kiedy najlepsza będzie modernizacja i dostosowanie bloku operacyjnego do obowiązujących wymogów. Trudno wypowiedzieć się jednoznacznie co ekonomicznie bardziej się opłaca. Często jest to uzależnione od indywidualnej sytuacji placówki. Z reguły modernizacje są jednak tańsze od nowo budowanych inwestycji. Odwrotnie sytuacja się przedstawia co do technologii i funkcjonalności bloku operacyjnego. W jaki sposób wybierzemy najlepszą lokalizację bloku operacyjnego w stosunku do całego szpitala? Usytuowanie bloku operacyjnego w szpitalu jest najważniejszym czynnikiem w jego sprawnym działaniu i zapewnieniu odpowiedniego standardu dla pacjentów. Przy wyborze lokalizacji musimy zwrócić szczególną uwagę na ogólną komunikację w szpitalu. Wszystkie oddziały szpitalne powinny mieć swobodny dostęp do bloku operacyjnego. Powinniśmy dążyć do tego, aby pacjenci nie byli przewożeni na blok operacyjny zbyt długą i krętą drogą. Pamiętajmy, że nie jest to dla nich komfortowa sytuacja. Dodatkowo musimy zwrócić uwagę na bliskość oddziału ratownictwa i OIOM-u. Bardzo istotnym jest, szczególnie w przypadku szpitali bez oddziałów SOR, aby blok operacyjny posiadał dobrą komunikację z oddziałami diagnostycznymi (CT, MR, RTG, USG), jak również z centralną sterylizatornią i laboratorium. Istotną rzeczą są też ciągi komunikacyjne windowe, ze sprawną drogą ewakuacyjną. Na wybór położenia bloku operacyjnego często wpływa już

Blok operacyjny z wyraźnym rozdziałem stref

medicalonline.pl

istniejąca infrastruktura kanalizacyjno - hydrauliczna, elektryczna i wentylacyjna. Najczęściej funkcjonujące już od dawna bloki operacyjne nie spełniają przepisów i są zbyt małe, pozbawione wielu pomieszczeń (stref),które są niezbędne, a z jakich powinny się składać. Ostanie kondygnacje głównego budynku szpitala są dobrym miejscem na budowę nowego bloku operacyjnego. Mamy wtedy wpływ na odpowiednią wysokość sal operacyjnych, mamy

połączonych ze sobą. W takich sytuacjach nie mamy zbyt wiele możliwości. Podobnie jest z placówkami akademickimi, gdzie sale operacyjne często są również wykorzystywane do celów naukowych. Trakt porodowy z wydzieloną salą „cięć cesarskich” możemy ulokować przy oddziale położniczym, natomiast salę operacyjną o profilu ginekologicznym powinniśmy planować w ramach zbiorczego bloku operacyjnego. Zbiorcze (zinte-

Sala resuscytacyjno - zabiegowa z ramieniem C

gdzie montować systemy klimatyzacyjne, możemy przedłużyć instalacje sanitarno - hydrauliczne, elektryczne, itp. Czy budujemy jeden zbiorczy blok operacyjny czy dla każdego z oddziałów szpitalnych (zabiegowych, wykonujących procedury chirurgiczno - zabiegowe) tworzymy małe niezależne bloki operacyjne?

Uważam, że obecnie z racji bardzo złożonej i kosztownej inwestycji, jaką jest budowa (modernizacja) bloku operacyjnego, kierownictwo szpitala powinno skłaniać się w kierunku jednego, zbiorczego bloku operacyjnego, który zabezpieczy w pełni potrzeby wszystkich istniejących oddziałów szpitalnych. Taka zasada powinna dotyczyć większości dużych szpitali wieloprofilowych: wojewódzkich, klinicznych, powiatowych, miejskich, ale i małych SP ZOZ-ów. W niektórych przypadkach (szpitali specjalistycznych, o określonym profilu, placówek akademickich i naukowych lub w małych wąskoprofilowych placówkach) dopuszczone jest organizowanie bloku operacyjnego przy konkretnym specjalistycznym oddziale (np. chirurgicznym). Są to jednak wyjątki ze szczególnymi uwarunkowaniami - przykładem mogą być odrębnie istniejące kliniki w oddzielnych budynkach szpitalnych nie

growane) bloki operacyjne są znacznie tańsze, zarówno w budowie, jak i w utrzymaniu. Proszę pamiętać, że w przypadku kilku bloków operacyjnych w jednym szpitalu, mamy zwiększone koszty budowy lub modernizacji związane z: instalacją wentylacyjno – klimatyzacyjne z centralą, źródłem powietrza, systemem filtrów, wentylatorów, itp. Zatem im większą mamy liczbę rozdzielonych w różnych miejscach w szpitalu sal operacyjnych, tym trudniej jest zasilić sale ze zbiorczej instalacji. Często dubluje się instalacje wentylacyjno - klimatyzacyjne dla każdego z bloków operacyjnych. Minimalny koszt takiej instalacji to 150 000 zł, dublowaniem pomieszczeń funkcyjnych (towarzyszących obligatoryjnie według przepisów), które muszą być zawarte w obszarze bloku operacyjnego, dublowaniem instalacji gazów medycznych i jednostek zasilających, dublowaniem (i tak już dwuliniowych) specjalistycznych przyłączy elektrycznych z szeregiem urządzeń elektrycznych, stabilizatorów, systemów bezpieczeństwa, itp., dublowaniem wyposażenia podstawowego sal operacyjnych (lamp, stołów, umeblowania sal operacyjnych i innych pomieszczeń), dublowaniem zespołów operacyjnych i perso-

B L O K O P E R A C YJ N Y

-Chirurgia -Diagnostyka laboratoryjna -Leki -Dezynfekcja -Diabetologia -Dializoterapia -Uzdatnianie wody -Medyczne Ĺ&#x203A;rodki ochronne -Tekstylia chirurgiczne Hand-Prod sp. z o.o. Ul. St.LeszczyĹ&#x201E;skiego 40A 02-496 Warszawa Tel/fax (22) 867 87 37 Www.hand-prod.com.pl medicalonline.pl

B L O K O P E R A C YJ N Y

Nowoczesne Technologie Medyczne

www.techpol.lublin.pl 16

medicalonline.pl

B L O K O P E R A C YJ N Y nelu pomocniczego. Możemy szacować, że dla bloków operacyjnych koszt robót budowlano - montażowych (bez wyposażenia) będzie wynosił co najmniej 3800 zł/m2. Koszty zawiązane z dodatkowymi instalacjami i wyposażeniem sprzętowym (lampy, stoły operacyjne z akcesoriami, umeblowanie sal operacyjnych i pomieszczeń dodatkowych, systemy narzędziowe, myjnie, sterylizatory, kolumny chirurgiczne i anestezjologiczne), możemy średnio szacować na poziomie około 1 mln zł na jedną salę operacyjną. Późniejsze koszty utrzymania bloku operacyjnego są indywidualne dla różnych placówek, choć nie mniejsze niż 8 - 10 % kosztów utrzymania całego szpitala. Czy mamy zakończony ogólny i całościowy program dostosowawczy dla szpitala, z którego będzie wynikać jakie oddziały szpitalne będą rozwijane, a z jakich szpital będzie się wycofywał?

Szpital powinien mieć wytyczony kierunek rozwoju poprzez program dostosowawczy

miętając o realizacji kontraktu z NFZ. Z ilu sal operacyjnych będzie się składał blok operacyjny? Czy wprowadzimy dwuzmianowość?

Obecnie zakłada się, że na każde 25 - 30 łóżek w oddziałach zabiegowych powinna przypadać co najmniej jedna sala operacyjna. Maksymalny poziom 25 łóżek powinien być osiągnięty w szpitalach o najwyższym poziomie referencyjności. Jeśli licząc w ten sposób stwierdzimy, że należy budować blok o dwóch salach, to w praktyce można zrobić trzy - dwie sale aseptyczne i jedną septyczną. W przypadku większej liczby sal operacyjnych (szpitale kliniczne, wojewódzkie) przynajmniej jedna sala powinna być zaprojektowana jako wysokoaseptyczna, przystosowana do skomplikowanych operacji implantacji, kostnych lub innych zabiegów neuro- i kardiochirurgicznych. W przypadku jednostek, gdzie wykonuje się dużo zabiegów chirurgicznych, dla zmniejszenia liczby sal operacyjnych można wprowadzić dwie zmiany w pracy bloku operacyjnego. Takie rozwiązanie pozwala spokoj-

KOMPLEKSOWE WYPOSA¯ANIE PLACÓWEK MEDYCZNYCH WYPOSA¯AMY i PROJEKTUJEMY : * BLOKI OPERACYJNE * ODDZIA£Y SOR i OIOM * PRACOWNIE ENDOSKOPII * PRACOWNIE PULMUNOLOGII * PRACOWNIE USG * PRACOWNIE RTG * PRACOWNIE TK * PRACOWNIE REZONANSU * PRACOWNIE HEMODYNAMIKI * ODDZIA£Y REHABILITACJI * ODDZIA£Y GINEKOLOGICZNE * CENTRALNE STERYLISATORNIE

W zależności od szpitala, jego wielkości jak i aktualnej infrastruktury technicznej, placówka powinna przede wszystkim przeprowadzić analizę ekonomiczną budowy/modernizacji bloku operacyjnego. uzgodniony zarówno z NFZ, jak również z organem założycielskim i innymi instytucjami, które mają znaczący wpływ na dalsze losy placówki. Aby właściwie zaprojektować i wybudować/zmodernizować blok operacyjny, musimy znać ogólną liczbę oddziałów szpitalnych wraz z łóżkami. Powinniśmy zweryfikować i założyć odpowiednią wydajność (przepustowość) bloku operacyjnego, tak aby zapewnić odpowiedni poziom usług dla pacjentów, pa-

nie realizować zabiegi planowe dla wszystkich oddziałów szpitalnych przy mniejszej liczbie sal operacyjnych. W przypadku oddziałów SOR jedna z dwóch sal operacyjno - zabiegowych powinna być przystosowana do wieloprofilowych i specjalistycznych zabiegów, szczególnie tych bezpośrednio ratujących życie pacjentom. W ramach traktu porodowego lub istniejącego bloku

Panamed Sp. z o.o.

ul.Du¿a 6 A 05-270 Marki

Tel. +48(0)22 678 51 19 Tel. +48(0)22 678 61 90 Fax. +48(0)22 781 23 32 Kom : +48 (0) 660 44 99 99 e-mail : biuro@panamed.pl www.panamed.pl Zastosowanie najnowszych rozwiązań znacznie ułatwia pracę personelu

Autoryzowany dystrybutor

medicalonline.pl

B L O K O P E R A C YJ N Y operacyjnego winno się przewidzieć jedną salę operacyjną przy aseptycznym zespole porodowym. Jak ma wyglądać program funkcjonalno użytkowy dla bloku operacyjnego i z jakich elementów powinien być złożony?

Zależnie od rodzaju szpitala i jego funkcji (szpital powiatowy, wojewódzki, klinika wielospecjalistyczna czy instytut naukowy) program użyt-

s ale operacyjne aseptyczne, sale operacyjne septyczne, pokój przygotowania lekarzy, pokój przygotowania pacjentów, sale wybudzeniowe z liczbą łóżek proporcjonalnie 1.5 - 2.0 razy większą od ilości sal; przy wysokiej specjalizacji i intensywnej pracy bloku wskaźnik ten może przekraczać 3. W sąsiedztwie sali wybudzeniowej powinna być

mycia w centralnej sterylizatorni i przelotowym sterylizatorem z podręczną sterylizatornią bloku; zamiast windy do komunikacji dopuszcza się stosowanie specjalnych zamykanych wózków transportowych do przewożenia zarówno materiałów brudnych jak i sterylnych, pomieszczenie do mycia blatów operacyjnych, jeżeli zastosowano mobilne stanowisko mycia i sterylizacji elementów endoskopowych skomunikowane oknem podawczym z podręczną sterylizatornią. Musimy oczywiście pamiętać o zasadzie nie krzyżowania dróg czystych i brudnych. Warto zwrócić uwagę na osobne śluzy dla pacjentów wjeżdżających na blok i wyjeżdżających z bloku. Pamiętajmy również o osobnej śluzie dla lekarzy z odpowiednimi pomieszczeniami dla nich, jak również osobnej śluzie materiałów sterylnych i innych wykorzystywanych na bloku. Jakimi aktami prawnymi powinniśmy się wspierać przy projektowaniu bloku operacyjnego?

Pooperacyjna sala wybudzeniowa ze stanowiskami anestezjologicznymi

kowy i wyposażenie sal operacyjnych może być bardzo zróżnicowane. Jest jednak szereg elementów powtarzalnych. Poniżej przedstawiono program maksymalny, charakterystyczny dla dużego szpitala. Jednak większość wymienionych składników programu użytkowego powinna się znaleźć nawet w najmniejszych zespołach operacyjnych. Pomieszczenia położone na pograniczu z komunikacją ogólną:

ś luzy szatniowe personelu wyposażone w węzły sanitarne, śluza pacjentów, śluza sprzętu z podręcznym magazynem, pokój kierownika traktu z wglądem do śluzy pacjentów i instalacją interkomową łączącą pokój z komunikacją ogólną, pomieszczenie nadzoru urządzeń technicznych (tablice elektryczne, urządzenia podtrzymujące napięcie, sterowanie klimatyzacją, informacje o stanie instalacji gazowych i filtrów powietrza, terminal sieci logicznej bloku) dostępne bez konieczności wchodzenia personelu technicznego na blok. Pomieszczenia położone po stronie „czystej” bloku. Do tych pomieszczeń należą:

zlokalizowana dyżurka pielęgniarek z oknem wglądowym na salę chorych oraz brudownik. Oprócz wymienionych na bloku operacyjnym powinny się znajdować: magazyny sprzętu (RTG przewoźny, sprzęt zapasowy, elementy aparatury perfuzyjnej itd.), pokoje lekarzy, pokoje pielęgniarek, pokój opisów, pokój lekarzy konsultantów (histopatologów, onkologów itp.), węzły sanitarne personelu, magazyn materiałów sterylnych, podręczna sterylizacja skomunikowana windą ze stroną sterylną centralnej sterylizacji, pokój do technicznych przeglądów aparatury (regulacja, wymiana żarówek itd.), pomieszczenia do przechowywania endoskopów i ich wyposażenia, skład porządkowy (środki czystości, środki dezynfekcyjne, mopy).

W zasadzie powinniśmy kierować się zasadą zdrowego rozsądku i doświadczeniem jakie posiadają technolodzy medyczni i wyspecjalizowane biura projektowe. Oczywiście przy projektowaniu bloku operacyjnego musimy spełnić wszelkie wymogi prawne jakie stawia przed nami ustawodawca. Niektóre wymagania zapisane są w rozporządzeniu Ministra Zdrowia (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 roku Nr 213, poz. 1568 ze zm.) dotyczące bloku operacyjnego i innych oddziałów bezpośrednio z nim związanych. Rozporządzenie to określa wymogi, jakie powinien spełniać nowoczesny blok operacyjny pod kątem sanitarnym, funkcjonalnym i sprzętowym. Pragnę nadmienić, że rozporządzenie w sposób bardzo podstawowy określa tzw. minimum aparatury medycznej jaka powinna być na wyposażeniu bloku operacyjnego. W rzeczywistości podczas usprzętawiania sal operacyjnych zazwyczaj lista sprzętu medycznego jest znacznie dłuższa i zależy w głównej mierze od danej specjalizacji sali operacyjnej. Źródła: V Ogólnopolskie Sympozjum - Blok Operacyjny – organizacja i funkcjonowanie Organizator: Abacus Biuro Promocji Medycznej Sp. z o. o. TOMASZ MACH Pracownia Architektoniczna „WARS” - Blok operacyjny – architektura i komunikacja, uwarunkowania formalnoprawne, planowanie budowy i modernizacji Planowanie budowy, modernizacja i rozbudowa oraz wyposażenie

Pomieszczenia położone po stronie„brudnej” bloku (oddzielonej od czystej śluzą). Do tych

bloku operacyjnego ANDRZEJ KORONKIEWICZ, Szpital Praski p.w.

pomieszczeń zalicza się: pomieszczenie wstępnego mycia narzędzi użytych i butów operacyjnych skomunikowane windą „brudną” z pomieszczeniem wstępnego

Wybrane zagadnienia z zakresu projektowania Bloków Operacyj-

Przemienienia Pańskiego w Warszawie nych ROMAN DOMAŃSKI Biuro Projektowe „Rodom” Materiały szkoleniowe i zdjęciowe - Tadeusz Wrzosek Materiały zdjęciowe SPSK w Białymstoku

medicalonline.pl

Untitled-6 19

2010-03-01 22:21:11

anestezjolo g ia i intensywna terapia

Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Milena Pietrzykowska

Mimo

, że wymagany termin na dostosowanie istniejących placówek do poziomu określonego rozporządzeniem wciąż przesuwa się w czasie, to ciągłe odkładanie modernizacji obiektu ze strategicznego punktu widzenia po prostu nie ma sensu. Spada wtedy konkurencyjność szpitala i jakość leczenia pacjentów. Dla zarządu szpitala i pracowników oddziału nie będzie to łatwe zadanie, dlatego nie warto odkładać planowania i wprowadzania zmian, tylko zająć się nimi jak najszybciej. Trzeba się liczyć z faktem, że wytyczne są bardzo szczegółowe i pociągają za sobą wiele pracochłonnych i kosztownych inwestycji. Dla wygodnej i efektywnej pracy personelu anestezjologicznego ważne jest nie tylko wyposażenie oddziału anestezjologii i intensywnej terapii, ale również technologie i sprzęt bloku operacyjnego. Obie te jednostki są ze sobą ściśle związane, dlatego przy planowaniu czy modernizacji jednej z nich warto brać pod uwagę standardy i wymagania w stosunku do drugiej. Przy budowaniu nowych bloków operacyjnych warto zainwestować w najlepsze rozwiązania

Stanowisko anestezjologiczne na bloku operacyjnym

technologiczne, ponieważ zapewnią one optymalne warunki zarówno dla zespołu operującego, jak i dla personelu anestezjologicznego.

nizacja podczas zabiegu mają ogromne znaczenie dla zachowania najwyższego bezpieczeństwa pacjenta.

Z punktu widzenia anestezjologa, najważniejsze jest monitorowanie czynności życiowych pacjenta i swobodny dostęp do jego dróg oddechowych. Sprzęt najwyższej jakości oraz dobra orga-

Gdzie zorganizować oddział? Przy planowaniu nowego lub modernizacji obecnego oddziału anestezjologii i intensywnej terapii (OAiIT) należy pamiętać o zapewnieniu dobrej

Szukasz sprzętu dla anestezjologii? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

medicalonline.pl

My go znajdziemy dla Ciebie!

Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

anestezjolo g ia i intensywna terapia komunikacji z blokiem operacyjnym, oddziałem ratunkowym (Izbą Przyjęć) oraz ze wszystkimi oddziałami łóżkowymi. Zaleca się, aby OAiIT miały szybkie i łatwe połączenie z bankiem krwi, apteką, pracownią mikrobiologiczną, działem technicznym, oddziałem fizykoterapii, a także bezpośredni dostęp do leków i sprzętu jednorazowego oraz możliwość sprawnej komunikacji zewnętrznej. Rozporządzenie zaleca, aby wejście do oddziału prowadziło przez śluzę służącą do transportu chorego, która może być jednocześnie śluzą umywalkowo - fartuchową dla pracowników. Liczba łóżek na oddziale powinna stanowić 2-5% ogólnej liczby wszystkich łóżek w szpitalu. Według zaleceń Unii Europejskiej stosunek liczby łóżek w salach jednoosobowych i wieloosobowych powinien wynosić 1-2/10, ale może być wyższy na oddziałach specjalistycznych. Wymaganiem koniecznym

dla tych jednostek. Rozporządzenie mówi jasno o aparaturze i sprzęcie medycznym wymaganym na każdym oddziale. Są to: aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi metodą inwazyjną - 1 na 2 stanowiska intensywnej terapii, elektryczne urządzenie do ssania - 1 na 3 stanowiska intensywnej terapii, ale nie mniej niż 2 w oddziale, stymulator zewnętrzny - 1 na oddział oraz dodatkowe wyposażenie stanowiska, urządzenie do pomiaru rzutu serca - 1 na 4 stanowiska, aparat do hemodializy lub hemofiltracji maszynowej - 1 na oddział liczący co najmniej 8 stanowisk intensywnej terapii, jeżeli w szpitalu nie ma stacji dializ, bronchofiberoskop - 1 na oddział, aparat do monitorowania ciśnienia wewnątrzczaszkowego - 1 na oddział liczący co najmniej

D la wygodnej i efektywnej pracy personelu anestezjologicznego ważne jest nie tylko wyposażenie oddziału anestezjologii i intensywnej terapii, ale również technologie i sprzęt bloku operacyjnego. Obie te jednostki są ze sobą ściśle związane, dlatego przy planowaniu czy modernizacji jednej z nich warto brać pod uwagę standardy i wymagania w stosunku do drugiej.

6 stanowisk intensywnej terapii, rzyłóżkowy aparat RTG - 1 na oddział, p defibrylator z możliwością wykonania kardiowersji - 2 na oddział. Ponadto wytyczne zalecane przez Polskie Towarzystwo Anestezjologii i Intensywnej Terapii sugerują, że każdy oddział powinien również posiadać urządzenie do pomiaru laboratoryjnych parametrów krytycznych (w tym co najmniej: gazometria, elektrolity, mleczany, glukoza, hemoglobina, hematokryt). Według standardów Unii Europejskiej obszar przeznaczony bezpośrednio do opieki nad każdym pacjentem powinien wynosić minimum 25 m2 w salach jednoosobowych, natomiast w salach wieloosobowych na każdego pacjenta powinno przypadać minimum 20 m2. Rozporządzenie wymaga co najmniej 18 m2 dla pokoju jednostanowiskowego i co najmniej 16 m2 na 1 stanowisko w przypadku pokojów wielostanowiskowych. Przy planowaniu usytuowania konkretnych sal należy pamiętać, że wszystkie sale chorych powinny mieć zapewniony dostęp światła dziennego. Zalecane jest, aby w każdym określonym obszarze dla pacjentów (np. sali chorych) była umywalka do mycia i dezynfekcji rąk.

jest urządzenie przynajmniej jednej izolatki dostępnej bezpośrednio z oddziału. Oprócz sal dla chorych zalecane jest rozplanowanie zaplecza magazynowego (dla sprzętu i aparatury) oraz pomieszczeń socjalnych i administracyjnych. Stanowisko nadzoru pielęgniarskiego powinno zapewnić bezpośredni kontakt wzrokowy (lub przy użyciu kamer) ze wszystkimi łóżkami, a w szczególności możliwość obserwacji twarzy pacjentów, przy czym preferuje się bezpośrednią obserwację przez pielęgniarkę opiekującą się pacjentem. Jeśli placówka dysponuje odpowiednią powierzchnią i ma możliwość wygospodarowania dodatkowego pomieszczenia w bezpośrednim sąsiedztwie sali operacyjnej, to warto pomyśleć o osobnej sali do wprowadzenia chorego w stan znieczulenia. Takie rozwiązanie znacznie ułatwia zadanie anestezjologowi, a na pewno usprawni organizację samego zabiegu.

Jaki sprzęt jest wymagany dla oddziału anestezjologii i intensywnej terapii? Oddział anestezjologii i intensywnej terapii powinien być przystosowany do potrzeb szpitala pod względem wielkości personelu i wyposażenia. Nie wszystkie oddziały tego typu muszą posiadać jednakową strukturę, jednak muszą spełniać podstawowe wymagania przeznaczone Kolumna anestezjologiczna neurochirurgicznego bloku operacyjnego

medicalonline.pl

anestezjolo g ia i intensywna terapia

O czym należy pamiętać kompletując stanowisko intensywnej terapii? Oddział intensywnej terapii jest szczególnym miejscem, gdzie leczeni są chorzy w najcięższym stanie, często bezpośredniego zagrożenia życia w przebiegu ciężkich urazów i zakażeń, poważnych schorzeń systemowych oraz wielonarządowych,wymagających stałego monitorowania i podtrzymywania funkcji życiowych. Z tego względu aparatura tego oddziału musi być niezawodna i dobrana z zachowaniem szczególnej dbałości. Istnieją niezwykle szczegółowe wytyczne dotyczące stanowiska intensywnej terapii. Według zaleceń Unii Europejskiej każde łóżko powinno mieć dostęp do 16-20 gniazdek elektrycznych, 4 gniazdek tlenu z regulatorem przepływu i po 3 gniazdka z ujemnym ciśnieniem i sprężonym powietrzem. Do każdego stanowiska intensywnej terapii powinien być przypisany system monitorujący przystosowany do potrzeb danej jednostki. W takich wypadkach bardzo dobrze sprawdza się system modułowy, który pozwala na dopasowanie aparatury do konkretnego przypadku, zapewnia dużą elastyczność i możliwość dobudowy kolejnych podzespołów w przyszłości. Rozporządzenie Ministra Zdrowia jasno wylicza, jaka aparatura jest wymagana dla stanowiska intensywnej terapii, są to: respirator z możliwością regulacji stężenia tlenu w zakresie 21-100%; co najmniej 1 respirator na stanowisko z możliwością prowadzenia długotrwałej wentylacji mechanicznej oszczędzającej płuca, respirator transportowy, źródło tlenu, powietrza i próżni, zestaw do intubacji i wentylacji (worek samorozprężalny), sprzęt do szybkich oraz regulowanych przetoczeń płynów, w tym co najmniej 6 pomp infuzyjnych,

k ardiomonitor, pulsoksymetr, kapnograf, aparat do automatycznego pomiaru ciśnienia krwi metodą nieinwazyjną (najlepiej przenośny), materac do ogrzewania pacjentów w oddziale pediatrycznym - 2 na oddział, fonendoskop. Warto zwrócić uwagę, by aparatura monitorująca posiadała funkcje pomiaru EKG, ciśnienia tętniczego bezpośredniego i automatycznego pośredniego czy ośrodkowego ciśnienia żylnego.

mechanicznej wentylacji pacjenta, omiaru stężenia tlenu we wdechowej mieszap ninie gazów, pomiaru stężenia anestetyków wziewnych w razie ich stosowania. Wymienione parametry powinny być nadzorowane przez zintegrowany system monitorujący, który w razie potrzeby informuje o zaburzeniach stanu operowanego pacjenta. Obowiązkowymi elementami monitorowania chorego w znieczuleniu ogólnym są: zapis krzywej EKG, pomiar ciśnienia tętniczego metodą nieinwazyjną, określenie stopnia natlenowania krwi przy użyciu

punktu widzenia anestezjologa, najważniejsze jest moniZ torowanie czynności życiowych pacjenta i swobodny dostęp do jego dróg oddechowych. Sprzęt najwyższej jakości oraz dobra organizacja podczas zabiegu mają ogromne znaczenie dla zachowania najwyższego bezpieczeństwa pacjenta. Sprawdźmy również, czy obejmuje pomiar ciśnienia wewnątrzczaszkowego, temperaturę (centralną i obwodową), kapnografię, oksymetrię gazów wdechowych, monitorowanie zaburzeń rytmu czy pomiar rzutu serca.

Jak powinno być wyposażone stanowisko do znieczulenia? Stanowisko do znieczulenia jest zasadniczym miejscem pracy anestezjologa. Jego podstawą jest aparat do znieczulenia ogólnego z respiratorem anestetycznym, który powinien posiadać funkcje: podawania precyzyjnie określonych objętości tlenu, powietrza oraz gazów paranestetycznych, przyłączania parowników do podawania wziewnych środków anestetycznych, podłączenia systemu oddechowego dostosowanego do potrzeb znieczulenia, podłączenia respiratora anestetycznego do

pulsoksymetru oraz pomiary kapnometryczne przy zastosowaniu rurki dotchawiczej lub maski krtaniowej. Sprzęt mający bezpośredni wpływ na stan pacjenta, służący do monitorowania i regulacji jego funkcji życiowych (wymieniony w rozporządzeniu MZ) to: monitor głębokości znieczulenia - 1 na 2 stanowiska, aparat do pomiaru ciśnienia krwi, sprzęt do inwazyjnego pomiaru ciśnienia krwi - 1 na 4 stanowiska znieczulenia, termometr, pulsoksymetr, kardiomonitor, kapnograf, monitor zwiotczenia mięśniowego - 1 na 2 stanowiska znieczulenia, sprzęt do dożylnego podawania leków, aparatura do szybkich oraz regulowanych przetoczeń płynów, w tym co najmniej 3 pompy strzykawkowe, fonendoskop lub dla dzieci stetoskop przedsercowy. Pozostałą wymaganą aparaturę do znieczulenia można podzielić ze względu na jej zastosowanie podczas zabiegu. Poza wspomnianym już aparatem do znieczulenia ogólnego, przy regulacji i monitorowaniu respiracji pacjenta wymagane są: worek samorozprężalny i rurki ustno - gardłowe, źródło oraz instalacje dostarczające tlenu, podtlenku azotu, powietrza i próżni, monitor gazów anestetycznych - 1 na każde stanowisko znieczulenia wraz z dodatkowym wyposażeniem stanowiska znieczulenia, urządzenie do ssania, zestaw do intubacji dotchawiczej z rurkami intubacyjnymi i dwoma laryngoskopami,

Sala pooperacyjna ze stanowiskami monitorowania stanu pacjenta

medicalonline.pl

anestezjolo g ia i intensywna terapia oddziału poznieczuleniowego dostępny musi być przynajmniej 1 respirator na 6 stanowisk, defibrylator z możliwością kardiowersji i elektrostymulacji zewnętrznej, wózek resuscytacyjny oraz zestaw transportowy z wózkiem, monitorem transportowym i przenośnym respiratorem. Pojedyncze stanowisko oddziału poznieczuleniowego powinno obejmować aparaturę monitorującą: zapis EKG, pulsoksymetrię, nieinwazyjne i inwazyjne ciśnienie krwi (co najmniej 2 kanały), źródło tlenu. Inne wymagane wyposażenie to: urządzenie do odsysania, worek samorozprężalny, urządzenie do pomiaru temperatury, zestawy do intubacji, urządzenie do kontrolowanego podawania płynów automatycznie (co najmniej 2 na stanowiska). Inaczej wyglądają wymagania dotyczące sal wybudzeń. Zaleca się, aby każda sala składała się z maksymalnie 6 stanowisk dla pacjentów, każde wyposażone w: źródło tlenu, powietrza i próżni, aparat do pomiaru ciśnienia krwi, monitor EKG, pulsoksymetr, termometr.

Mobilna kolumna anestezjologiczna

yciąg gazów anestetycznych, w monitor stężenia tlenu w układzie anestetycznym z alarmem wartości granicznych. Kolejną grupą jest wyposażenie nie związane bezpośrednio z monitorowaniem stanu pacjenta. Zalicza się tu: znormalizowany stolik (wózek) anestezjologiczny, zasilanie elektryczne z systemem awaryjnym, źródło światła (sprzęt przeznaczony specjalnie dla placówek medycznych), urządzenie do ogrzewania pacjenta - 1 na 4 stanowiska, urządzenie do ogrzewania płynów infuzyjnych, defibrylator z możliwością wykonania kardiowersji - 1 na zespół połączonych ze sobą stanowisk znieczulenia lub wyodrębnioną salę operacyjną.

Jakie wymagania musi spełniać sprzęt anestezjologiczny stanowiska znieczulenia ogólnego z zastosowaniem sztucznej wentylacji płuc? Tego typu zabiegi wykonuje się u chorych w bardzo ciężkim stanie - tym bardziej aparatura monitorująca powinna być wyposażona w systemy natychmiastowego informowania o wszelkich

sytuacjach zagrażających życiu pacjenta. We wspomnianym rozporządzeniu zaznaczono, jakie funkcje musi posiadać sprzęt do tego rodzaju operacji. Aparatura taka musi mieć: alarm nadmiernego ciśnienia w układzie oddechowym, alarm rozłączenia w układzie oddechowym, urządzenie ciągłego pomiaru częstości oddychania, urządzenie ciągłego pomiaru objętości oddechowych.

Doposażenie i modernizacja oddziału anestezjologii i intensywnej terapii nie należą do najłatwiejszych zadań. Dodatkowo na każdej sali bloku operacyjnego niezbędny jest wysokiej klasy sprzęt anestezjologiczny, który zapewnia bezpieczne znieczulenie i monitorowanie podczas operacji. Przepisy są nadzwyczaj wymagające, a ich spełnienie będzie wymagało od zarządzających szpitalem olbrzymiej determinacji i sporych nakładów finansowych. Tym bardziej warto zabrać się do wprowadzania zmian jak najszybciej.

Postępowanie pooperacyjne jak wyposażyć oddział poznieczuleniowy i sale wybudzeń?

Źródła:

Nadzór i leczenie pacjentów bezpośrednio po przebytym znieczuleniu ogólnym lub miejscowym, którzy mogą być przekazani na oddział ogólny dopiero po osiągnięciu stabilizacji funkcji życiowych, odbywa się na oddziałach poznieczuleniowych lub salach wybudzeń (powszechnie określa się je jako sale pooperacyjne). Zaleca się, aby tego typu oddział znajdował się jak najbliżej bloku operacyjnego i zawierał przynajmniej 6 stanowisk (liczbę stanowisk można również określić licząc 1,5-2 stanowiska na 1 stół operacyjny). Wymagana powierzchnia na jedno stanowisko mieści się w przedziale od 12 do 15 m2. W obrębie

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 roku, Nr 213, poz. 1568 ze zm.) Wytyczne szczegółowe, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia szpitala Anestezjologia i Ratownictwo 2008; 1: 17-26. G uidelines for safety and quality in anaesthesia practice in the European Union. European Journal of Anaesthesiology 2007; 24, 479-482. Recommendations of the European Society of Intensive Care Medicine Task Force on minimal requirements for Intensive Care Department. Intensive Care Medicine 1997, 23, 226-232. strona internetowa Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii - www.ptaiit.org Zdjęcia: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Radomiu

medicalonline.pl

KARDIOCHIRURGIA

Oddział Kardiochirurgii Sara Charafeddine

Określenie odpowiednich standardów oddziału kardiochirurgii ma zagwarantować bezpieczeństwo leczonych pacjentów oraz odpowiednią jakość świadczonych usług.

Wysoko wyspecjalizowany oddział,

jakim jest kardiochirurgia, wymaga odpowiednich warunków i sprzętu. Wymagania dla oddziału są jasno określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 roku, Nr 213, poz. 1568 ze zm.) oraz w najnowszym zarządzeniu Nr 69/2009/ DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: leczenie szpitalne (w załączniku nr 3 do rozporządzenia cz. II lit. A pkt XXXIX).

Od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej wszystkie oddziały szpitalne muszą dorównać poziomowi placówek innych państw europejskich, którym również narzucono odpowiednie normy prawne. Z ich pomocą ma zostać usystematyzowana organizacja oddziałów kardiochirurgii, ulegnie również zmianie system kształcenia przyszłych lekarzy specjalistów.

Nowoczesny sprzęt kardiochirurgiczny znacznie zwiększa bezpieczeństwo pacjentów

Organizacja oddziału kardiochirurgii Oddziały kardiochirurgii można podzielić na dwa typy: jednostki Akademii Medycznej zwane Klinikami i oddziały szpitalne nie będące jednostkami akademickimi. Prawo rozdziela również zasady leczenia osób dorosłych jak i dzieci oraz niemowląt z wrodzonymi wadami serca. Dla obu grup stawiane są różne wymogi co do organizacji pomieszczeń i wyposażenia w specjalistyczny sprzęt. Zanim zostanie przedstawiony sprzęt, należy określić jakie świadczenia zdrowotne wykonywane są przez specjalistów na tym oddziale. Pierwszym punktem zapisanym w najnowszym zarządzeniu Nr 69/2009/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: leczenie szpitalne (w załączniku nr 3 do rozporządzenia cz. II lit. A pkt XXXIX), jest pełnienie całodobowej opie-

ki lekarskiej we wszystkie dni tygodnia. Kolejne zapisy mówią o kontrapulsacji balonem wewnątrzaortalnym oraz stymulacji endokawitarnej. Według opisu Krajowego Konsultanta ds. oddziału kardiochirurgii podstawowa opieka medyczna powinna opiewać: diagnostykę chorób serca i dużych naczyń, kwalifikowanie pacjentów do operacji kardiochirurgicznych, przeprowadzenie operacji w zakresie serca oraz dużych naczyń klatki piersiowej, leczenia powikłań operacji kardiochirurgicznych, opiekę przed- i pooperacyjną, wykonywanie specjalistycznych konsultacji w zakresie kardiochirurgii, prowadzenie przychodni kardiochirurgicznej. U osób dorosłych wyróżniono także świadczenia obejmujące: operacje pomostowania naczyń wieńcowych z lub bez użycia krążenia pozaustrojowego z wykorzystaniem żyły odpiszczelowej

Szukasz sprzętu dla kardiochirurgii? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

medicalonline.pl

My go znajdziemy dla Ciebie!

Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

KARDIOCHIRURGIA lub/i lewej tętnicy piersiowej wewnętrznej, operacje wymiany zastawek serca, operacje annuloplastyki zastawki mitralnej i trójdzielnej, operacje skojarzone: wady zastawkowe w połączeniu z pomostowaniem aortalno - wieńcowym, korekcje wad: ASD II oraz ASD I, wymianę aorty wstępującej i łuku aorty, usunięcie śluzaka jam serca, resekcję tętniaka lewej komory serca, operację pozawałowego VSD, zaopatrzenie urazów serca i dużych naczyń klatki piersiowej oraz leczenie powikłań wszystkich wymienionych poprzednio procedur.

Jak powinna wyglądać sala operacyjna oddziału kardiochirurgii? Wykaz parametrów technicznych, jakie powinna spełniać sala operacyjna, został zamieszczony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 roku, Nr 213, poz. 1568 ze zm.).

W zarządzeniu Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z 2009 roku określono dodatkowo wymogi co do aparatury, która musi znajdować się w oddziale kardiochirurgii. Są to: kardiomonitor, aparat USG z opcją kolorowego Dopplera w miejscu udzielania świadczeń, angiograf - w lokalizacji. Istotną zasadą jest bezwzględne przestrzeganie zasady, aby sprzęt jednorazowy nie by resterylizowany. O ile jest to możliwe, należy używać jednorazowych obłożeń i fartuchów chirurgicznych. Do standardów utrzymania sali należy regularne sprzątanie i mycie wraz z okresowym naświetlaniem pomieszczenia. Periodycznie powinno się wykonywać kontrole bakteriologiczne sal operacyjnych i oddziałów pooperacyjnych. Zapisy także mówią o prawach pacjenta, który ma możliwość do skorzystania z całodobowego wykonania echokardiografii przezprzełykowej podczas operacji kardiochirurgicznej. Badanie wykonywane jest ze wskazań pilnych lub planowych.

Określenie odpowiednich standardów oddziału kardiochirurgii ma zagwarantować bezpieczeństwo leczonych pacjentów oraz odpowiednią jakość świadczonych usług. Od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej wszystkie oddziały szpitalne muszą dorównać poziomowi placówek innych państw europejskich, którym również narzucono odpowiednie normy prawne. Każda z sal operacyjnych powinna być wyposażona w sprzęt niezbędny do przeprowadzenia podstawowych operacji kardiochirurgicznych. Do podstawowego wyposażenia każdej sali zalicza się: aparat do znieczulenia, kardiomonitor, system monitorujący, defibrylator, aparat do pomiaru czasu krzepliwości krwi, stymulator zewnętrzny serca, kolumna anestezjologiczna z wyciągiem gazów anestetycznych, aparat do kontrapulsacji wewnątrzaortalnej, stół operacyjny, pompy infuzyjne: strzykawkowe (najmniej 3 szt. na jednego operowanego pacjenta) i objętościowe, urządzenie do terapii termicznej (nagrzewnica), lampa operacyjna bezcieniowa, diatermia chirurgiczna, aparat do krążenia pozaustrojowego, kardiomonitor transportowy kompaktowy, zestaw piły do cięcia mostka, kolumna chirurgiczna, pompa centryfugalna (jedna na oddział kardiochirurgiczny).

dać nie więcej niż 400 operacji, co odpowiada około dwóm operacjom wykonywanym w ciągu jednego dnia roboczego w ciągu roku (z uwzględnieniem okresowej redukcji liczby zabiegów celem przeprowadzenia konserwacji sal operacyjnych i oddziału pooperacyjnego). Oddział powinien mieć dodatkową salę operacyjną dla przypadków nagłych oraz pacjentów zakażonych. Skład zespołu operacyjnego także został zapisany w zarządzeniu. Podczas operacji powinien być obecny: lekarz ze specjalizacją II st. z kardiochirurgii operujący lub lekarz w trakcie specjalizacji z kardiochirurgii pod nadzorem lekarza ze specjalizacją II st. z kardiochirurgii, lekarz asystent lub dwóch lekarzy asystentów, pielęgniarka operacyjna, pielęgniarka operacyjna pomagająca, perfuzjonista, lekarz ze specjalizacją II st. z anestezjologii lub lekarz w trakcie specjalizacji z anestezjologii pod nadzorem lekarza ze specjalizacją II st. z anestezjologii, pielęgniarka anestezjologiczna. W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu wykonywanych operacji określono minimalną liczbę wykonywanych operacji przez jednego chirurga. Każdy chirurg z II stopniem specjalizacji z kardiochirurgii lub tytułem specjalisty z kardiochirurgii (nowy tryb) powinien wykonać w roku nie mniej niż 100 operacji kardiochirurgicznych. Należy zapewnić całodobową możliwość zebra-

Nowe technologie znacznie ułatwiają pracę w oddziale kardiochirurgii

Każda sala operacyjna powinna być pomieszczeniem klimatyzowanym, aby możliwe było dostosowanie temperatury do rodzaju przeprowadzanego zabiegu oraz aby zapewnić komfort cieplny zespołowi operacyjnemu. W zarządzeniu określono także liczbę przeprowadzanych operacji. Na jedną salę powinno przypa-

nia pełnego zespołu operacyjnego w ciągu 20 minut w przypadku operacji ze wskazań natychmiastowych.

Powstanie oddziału opieki pooperacyjnej Parametry techniczne sali pooperacyjnej również zostały zapisane w rozporządzeniu Ministra

medicalonline.pl

KARDIOCHIRURGIA Zdrowia, określono w nim odpowiednie wyposażenie takie jak: respiratory, kardiomonitory, systemy monitorujące, defibrylator, pompy infuzyjne strzykawkowe i objętościowe, urządzenie do terapii termicznej (nagrzewnica), aparat do suchego rozmrażania preparatów krwiopochodnych, stymulator zewnętrzny serca, aparat do pomiaru czasu krzepliwości krwi, łóżko rehabilitacyjne, materace przeciwodleżynowe, mobilny aparat RTG, aparat do EKG, wózek reanimacyjny.

Pracownia Radiologii Zabiegowej – świadczenia i sprzęt Według zarządzenia Prezesa NFZ z 2009 roku w pracowni radiologii zabiegowej, która jest częścią oddziału kardiochirurgii, w trakcie zabiegu wymagana jest obecność specjalisty anestezjologii (lub anestezjologii i reanimacji lub anestezjologii i intensywnej terapii). Pacjent

a rteriografia, flebografia, aparat USG z opcją kolorowego Dopplera, tomografia komputerowa - w lokalizacji. Wnioski i opinie na temat potrzeby zmian czy dostosowania oddziału kardiochirurgii do standardów unijnych zostały zawarte w artykule Krajowego Konsultanta ds. kardiochirur-

Liczba stanowisk dla pacjentów w oddziale pooperacyjnym powinna wynosić nie mniej niż dwukrotność średniej liczby dziennie wykonywanych operacji. Przynajmniej połowa z nich powinna zostać objęta bardzo intensywnym nadzorem z pełnym monitorowaniem pacjenta, tak aby każdemu choremu w okresie jednej doby po operacji zapewnić intensywną opiekę i nadzór. Powinna być zapewniona pilna konsultacja kardiologiczna pacjentów przebywających w oddziale pooperacyjnym z możliwością wykonania przezklatkowego lub przezprzełykowego badania echokardiograficznego.

Jak zorganizować oddział łóżkowy? Zapis dotyczący tego oddziału, określa zakres opieki nad pacjentem przebywającym w oddziale przynajmniej przez jedną dobę. Powinien czuwać nad nim co najmniej jeden lekarz z tytułem specjalisty II st. z kardiochirurgii lub lekarz bez specjalizacji pod nadzorem specjalisty II st. z kardiochirurgii.

Laboratorium jako część oddziału kardiochirurgii Oddział kardiochirurgiczny powinien mieć możliwość wykonywania zarówno pilnych jak i planowych podstawowych badań laboratoryjnych. Należą do nich następujące badania: pełna morfologia i określenie grupy krwi, kreatynina, mocznik, CPK, CPK-MB, troponina, Na, K, Cl, AspAT, AlAT, amylazy, INR, APTT, ACT, badanie gazometryczne krwi, próba krzyżowa. Należy również zapewnić całodobową możliwość wykonania pilnych badań obrazowych, takich jak: przezklatkowa echokardiografia, przezprzełykowa echokardiografia, badanie RTG klatki piersiowej i brzucha, tomografia komputerowa, badanie EKG. Oddział musi mieć możliwość szybkiego otrzymania zamówionych preparatów krwi i wykonania badań serologicznych.

medicalonline.pl

Pracownia diagnostyki obrazowej w oddziale kardiochirurgii

powinien mieć całodobowy dostęp do możliwości wykonywania świadczeń lekarskich. Dotyczy to również bloku operacyjnego. W lokalizacji powinien znajdować się oddział anestezjologii i intensywnej terapii. Wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną pracowni radiologii zabiegowej: cyfrowy aparat angiograficzny typu DSA ze wzmacniaczem o średnicy co najmniej 40 cm, z funkcją pomiarową i„roadmap”, przynajmniej jedna płaszczyzna z możliwością uzyskiwania projekcji skośnych (prawa/ lewa, kranial/ kaudal), strzykawka automatyczna, rejestracja obrazów: kamera multiformatowa lub archiwizacja cyfrowa (format DICOM 3.0), wielofunkcyjny rejestrator funkcji życiowych: EKG, pulsoksymetr, pomiar ciśnienia tętniczego metodą bezpośrednią i nieinwazyjną, defibrylator, zestaw reanimacyjny, stół radiologiczny o wysokiej precyzji lokalizacji pacjenta i pozycjonera, stanowisko znieczulenia - w lokalizacji.

gii, prof. dr hab. n. med. Stanisława Wosia, z Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 7 II Katedry i Kliniki Kardiochirurgii Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach. Wykazał on na podstawie istniejących aktów prawnych, że mimo znacznych zmian jakie zaszły w służbie zdrowia oraz w specjalistycznych oddziałach kardiochirurgii, dyrektorów szpitali czeka jeszcze organizacja wyspecjalizowanego personelu oraz zakup nowoczesnej aparatury wysokiej jakości, która będzie przyczyniała się do zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów. Źródła: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 roku, Nr 213, poz. 1568 ze zm.) Zarządzenie Nr 69/2009/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: leczenie szpitalne, w załączniku nr 3 do rozporządzenia cz. II lit. A pkt XXXIX, Prof. dr hab. n. med. Stanisław Woś „Oddział kardiochirurgiczny

W zakładzie zapewniane są następujące realizacje badań:

– standardy w świetle polskiego prawa i Unii Europejskiej”

C entru m K ardiolo g ii w J ó ze f owie

Szpital bez granic Ewa Szczecińska

Przeludnione sale, niekończące się kolejki, przestarzały sprzęt – taki obraz towarzyszy pewnie każdemu Polakowi korzystającemu z usług państwowej służby zdrowia. Na szczęście pojawiła się alternatywa. Pod koniec grudnia otworzono jeden z najnowocześniejszych szpitali w Polsce Centrum Kardiologii w Józefowie (w województwie mazowieckim).

Założycielami jest grupa pol-

skich inwestorów. Połowę udziałów mają lekarze, druga połowa jest w posiadaniu prywatnego, polskiego inwestora. Szpital podpisał umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, od początku uczestniczy także w dwóch międzynarodowych programach monitorowania jakości.

Komfortowo i bez kolejek Pomysł na zbudowanie szpitala spełniającego najwyższe standardy zrodził się w głowie dyrektora i założyciela doktora Zygmunta Kalicińskiego już dziesięć lat temu. - Trzydzieści lat doświadczeń, prac w różnych warunkach, uświadomiło nam co jest ważne, co utrudnia, a co może usprawnić pracę lekarzy – podkreśla doktor Kaliciński. Klinika została stworzona przez

medicalonline.pl

lekarzy dla pacjentów. Priorytetem jest bezpieczeństwo i wygoda zarówno kuracjuszy jak i lekarzy tam pracujących. Architektura placówki została drobiazgowo przemyślana i dopracowana w każdym calu. Większość pracowni diagnostycznych i zabiegowych znajduje się na parterze. Drzwi karetki i salę operacyjną dzieli dystans 20 m szerokiego korytarza bez żadnych zakrętów. W odległości zaledwie 4 m od miejsca postoju karetki znajduje się sala reanimacyjno-zabiegowa – przeznaczona dla pacjentów w najcięższym stanie. Dzięki takim rozwiązaniom poprawiliśmy komunikację między krytycznymi miejscami. Od momentu przyjazdu karetki pacjent w ciągu niecałej minuty może trafić na stół! – zachwyca się pomysłodawca. W szpitalu zatrudnionych jest 16 lekarzy i 40 pielęgniarek.

Techniki i technologie komunikacyjne Na 2500 m2 znajdują się nowoczesne sale operacyjne, wyposażone w sprzęt najwyższej jakości. Pomieszczenia zabiegowe od początku były projektowane tak, by móc wykorzystać możliwości, jakie daje telemedycyna. Dyrekcja czyni starania by jak najszybciej zainstalować aparaturę, dzięki której chory będzie mógł być operowany przez najwybitniejszych specjalistów z całego świata nie ruszając się z Józefowa. Do dyspozycji pacjentów są przestronne, komfortowe sale 1 i 3 osobowe, wyposażone w indywidualne węzły sanitarne i klimatyzację. Przy każdym łóżku, a także w łazienkach, zainstalowano systemy przywoławcze (guziki alarmowe zostały zamontowane przy każdej toalecie i prysznicu). Szpital został oczywiście dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Sala reanimacyjna zlokalizowany w pobliżu miejsca przyjęcia pacjenta pozwala na niezwłoczną pomoc w nagłych przypadkach

C entru m K ardiolo g ii w J ó ze f owie Jak podkreśla dyrektor, 24-godzinny dyżur pełnią wybitni lekarze, specjaliści z wieloletnim doświadczeniem, którzy są w stanie wykonać każdy, nawet najbardziej skomplikowany zabieg. Ponadto szpital posiada stację Lifenet. Dzięki tej Medycznej Stacji Odbiorczej personel Centrum Kardiologii może odebrać np. wynik badania EKG przesłany przez zespół pogotowia ratunkowego, a dyżurujący kardiolog od razu ocenić stan chorego. Pozwala to bezzwłocznie przystąpić do zabiegów ratujących zdrowie i życie pacjenta. - Szybko udało się nam także nawiązać współpracę ze wszystkimi placówkami medycznymi w Otwocku. W niedalekiej przyszłości chcemy stworzyć lokalną sieć wzajemnych usług i ściśle współpracować ze stałymi konsultantami głównych specjalności – dodaje Zygmunt Kaliciński. W tej chwili szpital dysponuje: Oddziałem kardiologicznym – (z 23 łóżkami) z pododdziałem intensywnego nadzoru kardiologicznego- (gdzie znajdują się 4 stanowiska). Poradnią kardiologiczną z pracowniami: pracownią kontroli stymulatorów, pracownią Holtera, pracownią EKG, pracownią echokardiografii, pracownią prób wysiłkowych. Pracowniami zabiegowymi: pracownią hemodynamiki, pracownią elektrofizjologii, bogatym zapleczem diagnostyczno-leczniczym. W centrum wykonywane są wszystkie typy operacji u chorych na serce m. in.: plastyka tętnic wieńcowych, zamykanie nieprawidłowych połączeń wewnątrzsercowych, plastyka

Komfortowe warunki w salach chorych pozwalają na szybki powrót do zdrowia

zastawek, leczenie zaburzeń rytmu serca (przy pomocy ablacji), wszczepienie urządzeń stymulujących, defilibrujących, resynchronizujących. Do końca 2010 roku planowane jest uruchomienie bloku kardiochirurgii i chirurgii naczyniowej, a szpital zacznie przyjmować także najmłodszych pacjentów. Ale to nie koniec nowości. Lekarze z Centrum Kardiologii w Józefowie myślą o stworzeniu systemu monitorowania zdrowia na odległość. Chory, zostałby wyposażony w kartę – Tu się leczę! Mógłby to by być np. pendrive zawierający informacje o problemach, chorobach, czy grupie krwi. Po podłączeniu urządzenia do komputera, lekarz od razu łączyłby się z portalem szpitala oraz lekarzem prowadzącym. Takie rozwiązanie pozwoliłoby zaoszczędzić czas, ponieważ chory nie musiał by być diagnozowany kolejny raz.

W nagłych przypadkach od razu można by skutecznie interweniować. Jak widać szpital Centrum Kardiologii w Józefowie to na wskroś nowoczesna placówka nie tylko pod względem wyposażenia i wyszkolenia personelu, ale przede wszystkim w aspekcie nowatorskich rozwiązań organizacyjnych, które zdecydowanie podążają w kierunku bezpieczeństwa pacjenta, nie tylko w trakcie leczenia w szpitalu, ale również po wypisaniu do domu. Wykorzystanie w tym celu dobrodziejstw najnowszych technologii, w tym telemedycyny, i innych sposobów komunikacji elektronicznej, pozwala pacjentowi poczuć, że opieka nie kończy się w momencie opuszczenia szpitala, ale że lekarze z Centrum Kardiologii w Józefowie czuwają nad jego sercem nieustannie tutaj w kraju, ale i w czasie dalekich podróży zagranicznych. Jest to opieka bez granic i takie jest właśnie Centrum Kardiologii Józefów.

Kompleksowe wyposażenie szpitali

ADO-MED Sp. z o.o. Ul. Bytomska 38B 41-600 Świętochłowice Tel. 032-770-68-38 Fax 032-770-68-29

e-mail: adomed@adomed.pl

O/Poznań

O/Warszawa

Ul. Romana Maya 1 61-371 Poznań Tel. 061-874-16-39 Fax 061-874-16-39

Ul. Wawelska 5 02-034 Warszawa Tel. 022-592-93-98 Fax 022-825-69-39

ADO-MED Sp. z o.o.

e-mail: biuro.poznan@adomed.pl

ADO-MED Sp. z o.o.

medicalonline.pl 29 e-mail: biuro.warszawa@adomed.pl

G I N E KO LO G I A I P O ŁO Ż N I C T W O

Oddział Ginekologii i Położnictwa Sara Charafeddine

Wytyczne dla oddziału ginekologii i po-

łożnictwa zostały spisane w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w rozdziale IV (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 roku Nr 213, poz. 1568). Określają one wymogi fachowe i sanitarne pomieszczeń znajdujących się w obrębie oddziału. Z kolei standardy świad-

czeń zdrowotnych udzielanych pacjentom oraz wykaz sprzętu, jaki powinien znajdować się w oddziale szpitalnym, zostały wymienione w zarządzeniu Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Nr 69/2009/DSOZ z dnia 3 listopada 2009 roku w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: leczenie szpitalne

(w załączniku nr 3 do rozporządzenia cz.II lit. A pkt XXXIX). Na tych dwóch źródłach zostało oparte niniejsze opracowanie.

Przedstawienie oddziału ginekologii i położnictwa powinno być zgodne z podziałem referencyjnym szpitali z 1998 roku, gdzie określono ro-

Szukasz sprzętu dla ginekologii i położnictwa? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

medicalonline.pl

My go znajdziemy dla Ciebie! Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

G I N E KO LO G I A I P O ŁO Ż N I C T W O dzaje placówek medycznych zgodnie z ich wielkością i przeznaczeniem. Do pierwszego poziomu referencyjnego należą szpitale udzielające świadczeń zdrowotnych w zakresie czterech spośród podstawowych specjalności medycznych: chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej, położnictwa i ginekologii, pediatrii oraz anestezjologii i intensywnej terapii. Drugi poziom referencyjny stanowią szpitale wojewódzkie udzielające, obok usług zdrowotnych z wymienionych wyżej specjalności, świadczenia z co najmniej czterech następujących dziedzin: kardiologii, neurologii, dermatologii, patologii ciąży i noworodka, okulistyki, laryngologii, chirurgii urazowej, urologii, neurochirurgii, chirurgii dziecięcej, chirurgii onkologicznej. W przypadku trzeciego poziomu mowa jest o szpitalach klinicznych oraz jednostkach badawczo - rozwojowych Ministerstwa Zdrowia.

wykonywać badania zapisane w trzech punktach: partogram, ciągłe badanie KTG przed i w trakcie porodu w miejscu udzielania świadczeń, histopatologicznych śródopercyjnych - zapewnienie dostępu.

Organizacja oddziału ginekologii i położnictwa w szpitalu II poziomu referencyjnego Podział pomieszczeń jest taki sam, jak w przypadku oddziału szpitala określonego w definicji I poziomu referencyjnego, dodatkowo dochodzi obowiązek stworzenia oddziału neonatologicznego z równoważnym lub wyższym poziomem referencyjnym.Podobniejestwprzypadkubadańiopieki lekarskiej - tu następuje możliwość wykonania

zdrowia istnieje możliwość wykonywania więcej niż jednego cięcia cesarskiego jednocześnie. Wyodrębniona opieka lekarska powinna być dostępna we wszystkie dni tygodnia wraz z możliwością stałej konsultacji lekarza specjalisty położnictwa i ginekologii - w miejscu udzielania świadczeń. Poza tym reszta usług musi zostać spełniona jak w przypadkach opisanych wyżej. Sprzęt, który powinien znajdować się w oddziale to: aparat KTG, kardiomonitor, kolposkop, aparat USG zapewniający wykonanie badań zgodnych z profilem udzielanych świadczeń, laparoskop, histeroskop diagnostyczno - operacyjny w miejscu udzielania świadczeń, echokardio-

Normy prawne związane ze świadczeniami zdrowotnymi są różne dla każdego z trzech poziomów i zostały zawarte w najnowszym zarządzeniu Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Nr 69/2009/DSOZ z dnia 3 listopada 2009 roku w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: leczenie szpitalne (w załączniku nr 3 do rozporządzenia cz. II lit. A pkt XXXIX).

Sprzęt specjalistyczny oraz badania wykonywane na oddziale ginekologii i położnictwa szpitala należącego do I poziomu referencyjnego Do pomieszczeń znajdujących się w oddziale I poziomu referencyjnego należy blok operacyjny, wyodrębniona sala operacyjna do cięć cesarskich oraz łóżka intensywnej opieki medycznej z wydzielonym stałym dyżurem pielęgniarskim. Świadczenia oferowane przez tego typu szpital zostały określone jasno w trzech punktach. Po pierwsze - opieka lekarska powinna być zapewniona całodobowo we wszystkie dni tygodnia. Po drugie pacjent ma prawo do stałej obecności lekarza specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii w miejscu udzielania świadczeń. Trzecim założeniem jest stała obecność specjalisty anestezjologii (lub anestezjologii i reanimacji lub anestezjologii i intensywnej terapii) w lokalizacji. Rodzaj sprzętu wymieniono w punkcie 38.1.3, są to: kolposkop, aparat KTG, kardiomonitor - w miejscu udzielania świadczeń. Dodatkowo oceniane jest posiadanie następującego sprzętu: laparoskop, histeroskop diagnostyczno-operacyjny, aparat USG z opcją kolorowego Dopplera w lokalizacji. Na tym poziomie referencyjnym lekarze powinni

Pokój przeznaczony dla matek w systemie korespondencyjnym

znieczulenia śródporodowego w systemie„matka z dzieckiem”, według wytycznych z rozporządzenia Ministra Zdrowia sale chorych powinny być wyposażone w urządzenia umożliwiające mycie i pielęgnację niemowląt. W szpitalu II poziomu referencyjnego istnieje możliwość wykonania badań laboratoryjnych w lokalizacji. Jasno określono także rodzaje sprzętu specjalistycznego: kolposkop, aparat KTG, kardiomonitor, aparat USG zapewniający wykonanie badań zgodnych z profilem udzielanych świadczeń w miejscu ich udzielania, laparoskop, histeroskop diagnostyczno-operacyjny - w lokalizacji.

Warunki przestrzenne na oddziale ginekologii i położnictwa w szpitalu III poziomu referencyjnego Wytyczne określone w 3. załączniku jasno wskazują, że w dużych specjalistycznych ośrodkach

graf lub aparat USG z opcją kolorowego Dopplera - całodobowo w lokalizacji. Badania wykonywane przez lekarzy specjalistów, podobnie do poprzednich wytycznych to: partogram, EKG płodu lub komputerowa analiza KTG (kompleksowy system nadzoru okołoporodowego) oraz badania laboratoryjne. Pacjentki powinny mieć także dostęp do świadczeń związanych z diagnostyką prenatalną (kordocenteza, biopsja trofoblastu, amniopunkcja, fetoskopia) czy gazometrią krwi pępowinowej w lokalizacji. Ponadto musi istnieć możliwość przeprowadzenia badań cytogenetyczncych czy histopatologicznych śródoperacyjnych płodu. Oddział powinien mieć pracownię endoskopii, całodobowy blok operacyjny, oddział neonatologiczny z równoważnym lub wyższym poziomem referencyjnym w lokalizacji, wyodrębnioną salę operacyjną do cięć cesarskich oraz łóżka intensywnej opieki medycznej z wydzielonym stałym dyżurem pielęgniarskim - w miejscu udzielania świadczeń.

medicalonline.pl

G I N E KO LO G I A I P O ŁO Ż N I C T W O zaś w systemie korespondencyjnym: pokoju 3-łóżkowego matek - co najmniej 18,0 m2, pokoju 7-łóżkowego noworodków - co najmniej 18,0 m2.

y zapewnić bezpieczeństwo małych pacjentów oddział ginekologiczno-położniczy powinien być ściśle połączony z oddziałem B neonatologicznym

Organizacja i podział oddziału położnictwa i ginekologii – ogólny opis Zasady podziału zostały zapisane w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 22 czerwca 2005 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 116, poz. 985). W zależności od wielkości szpitala oddział powinien dzielić się na następujące pododdziały lub odcinki: położniczy aseptyczny, patologii ciąży, ginekologiczny aseptyczny, położniczo - ginekologiczny, obserwacyjno - septyczny. Oddział położniczo - ginekologiczny powinien być ściśle połączony z oddziałem noworodkowym. Wejście do pododdziału (odcinka) położniczego aseptycznego powinno prowadzić przez śluzę umywalkowo - fartuchową. Pododdział (odcinek) położniczy aseptyczny powinien mieć bezpośrednie połączenie z zespołem porodowym, bez krzyżowania się z innymi drogami ruchu wewnątrzszpitalnego.

Drugi system określany jako korespondencyjny, czyli taki, w którym pokój noworodków umieszczony jest pomiędzy dwoma pokojami matek. Powinien spełniać następujące wymagania: Przy tworzeniu tego typu pokoju należy zastosować przeszklenie ścian wewnętrznych między pokojami matek a pokojem noworodków. To zapewni kontakt wzrokowy oraz izolację dźwiękową. Pokój niemowląt powinien być połączony z pomieszczeniem, gdzie leżą matki, ponadto musi zawierać zestaw urządzeń do pielęgnacji noworodków. Wejście do pokoju z nowonarodzonymi dziećmi powinno znajdować się od strony korytarza i prowadzić przez śluzę umywalkowo - fartuchową, Liczba łóżeczek dla niemowląt powinna być o jedno łóżeczko większa od sumy łóżek w sąsiadujących z nim pokojach matek. Powierzchnia pokoi łóżkowych na oddziale położniczym w systemie matka z dzieckiem wygląda następująco: pokoju 1-łóżkowego - co najmniej 14,0 m2, pokoju 2-łóżkowego - co najmniej 18,0 m2,

Prawo określa także skład zespołu porodowego, w który wchodzą: sala porodowa jednostanowiskowa o powierzchni co najmniej 20,0 m2, wielostanowiskowa - o wielkości 18,0 m 2, lub co najmniej jeden pokój łóżkowy przystosowany do odbioru porodu. W tej części oddziału powinna znajdować się sala operacyjna dla porodów z zastosowaniem cesarskiego cięcia, wyposażona w stanowisko resuscytacji noworodka. Dodatkowym pomieszczeniem, bez którego nie może zostać stworzony zespół porodowy, jest pokój dla matek i noworodków w pierwszych godzinach życia po porodach powikłanych. Pracownicy mają obowiązek wchodzić do zespołu poprzez śluzę umywalkowo - fartuchową.

Zasady funkcjonowania oddziału ginekologii aseptycznej Dla pododdziału (odcinka) ginekologii aseptycznej stosuje się wymagania jak dla oddziałów o zunifikowanym układzie. Odcinek ten jest miejscem pobytu pacjentki w czasie hospitalizacji. Składa się z zespołów pomieszczeń pielęgnacyjnych i ogólnych, czyli: pokojów pacjentów, punktu pielęgniarskiego z pokojem przygotowawczym pielęgniarskim, gabinetu diagnostyczno-zabiegowego, łazienki pacjentów, w której skład wchodzą: umywalka, miska ustępowa, natrysk i wózekwanna, pomieszczenia higieniczno-sanitarnego pacjentów przy pokojach chorych lub zbiorowych, przy czym co najmniej jedna kabina ustępowa z umywalką powinna być dostępna dla pacjentów niepełnosprawnych na wóz-

Rozporządzenie z dnia 10 listopada 2006 roku wyraźnie wskazuje na urządzenie pokoju łóżkowego na pododdziale (odcinku) położniczym aseptycznym w co najmniej jednym z systemów. Ten zapis różni się od rozporządzenia wydanego w 2005 roku, gdzie oba systemy były podane jako konieczne do wdrożenia i wybudowania. Pierwszy system, o nazwie matka z dzieckiem, to pokój przeznaczony dla maksymalnie dwóch matek i dwóch noworodków, ale z możliwością wstawienia trzeciego łóżeczka dla noworodka. Urządzenia znajdujące się w tym pomieszczeniu powinny służyć do mycia i pielęgnacji niemowlęcia. Dobre rozplanowanie i sprawna organizacja oddziału mają ogromny wpływ na szybki powrót do zdrowia zarówno matek, jak i dzieci

medicalonline.pl

G I N E KO LO G I A I P O ŁO Ż N I C T W O kach inwalidzkich, rudownika. b W skład zespołu pomieszczeń ogólnych wchodzą: pokoje pracowników medycznych i administracyjnych, kuchenka oddziałowa, magazyn sprzętu, co najmniej jeden ustęp dla personelu, co najmniej jeden ustęp dla odwiedzających, pomieszczenie porządkowe. Zespół porodowy aseptyczny powinien być zlokalizowany w bezpośrednim sąsiedztwie pododdziału położnictwa aseptycznego oraz połączony drogą oddzieloną od ruchu wewnątrzszpitalnego. Personel powinien mieć wejście przez śluzę umywalkowo - fartuchową. Sale znajdujące się w zespole mogą być urządzone jako jednostanowiskowe, a w ich obrębie powinno znajdować się: stanowisko pierwszej pielęgnacji i resuscytacji noworodka o powierzchni co najmniej 8,0 m2 oraz stanowisko dyżuru położnej. Zasadą określoną w rozporządzeniu jest urządzenie jednego stanowiska porodowego na każde 10 łóżek pododdziału położniczego aseptycznego. Na odcinku powinna znajdować się jedna sala operacyjna ze stanowiskiem resuscytacji noworodka oraz z pokojem przygotowania personelu, a przy liczbie powyżej pięciu stanowisk porodowych, musi zostać zorganizowany jeden pokój zabiegowy oraz podręczna sterylizatornia, jeżeli jest to uzasadnione. Pacjentki po porodach powikłanych powinny zostać ulokowane w specjalnym pomieszczeniu przeznaczonym dla nich i noworodków w pierwszych godzinach życia. Pokój z przeznaczeniem dla porodów rodzinnych stanowi skład zespołu porodowego. Wejście do niego powinno być z węzła komunikacji ogólnej, tak by umożliwić dostęp do innych pomieszczeń znajdujących się w zespole porodowym. Dostęp personelu do tych pomieszczeń nie powinien krzyżować się z ruchem rodzin. Personel powinien mieć możliwość łatwej komunikacji między salą operacyjną a pokojami porodów rodzinnych. Nieodłączną częścią pomieszczenia jest stanowisko pierwszej pielęgnacji i resuscytacji noworodka. Osoby, które towarzyszą pacjentkom powinny mieć wyodrębniony pokój – poczekalnię, dostępną z węzła komunikacji ogólnej bez potrzeby wchodzenia na korytarz wewnętrzny zespołu z pomieszczeniem higieniczno – sanitarnym. Normy prawne także określają zasady dotyczące wyglądu wnętrza sali do porodów rodzinnych, to znaczy podłogi, ściany i meble powinny mieć zmywalne powierzchnie przystosowane do dezynfekcji. Zaś powierzchnia pokoju oraz sali jednostanowiskowej winna wynosić co najmniej 20,0 m2, a przy sali wielostanowiskowej co najmniej 18,0 m2 na jedno stanowisko.

Inne wytyczne dotyczące pododdziałów ginekologii i położnictwa W przypadku tworzenia septycznego odcinka położniczo – ginekologicznego pokoje łóżkowe należy organizować jak na oddziałach o zunifikowanym układzie. Pokoje łóżkowe powinny być wyposażone w łóżka umożliwiające odebranie porodu tak samo jak w przypadku sali zabiegowej. W pododdziale należy przewidzieć pokój dla noworodków, a liczba łóżeczek powinna być o jedno większa od sumy łóżek w pokojach matek. Każdy oddział powinien spełniać jeden warunek - muszą znajdować się w nim pokoje wypisowe dla matek i noworodków. Normy prawne także określają wielkość stanowisk noworodków: w pokoju noworodków obserwowanych i wcześniaków - 5,0 m2, w pokoju intensywnej opieki noworodka 10,0 m2. W przypadku oddziału intensywnej terapii: pokój 1-stanowiskowy - co najmniej 18,0 m2, pokój wielostanowiskowy - co najmniej 16,0 m2 na 1 stanowisko. Na oddziale intensywnego nadzoru kardiologicznego - co najmniej 14,0 m2 na każde łóżko. W pokoju dializ łącznie ze stanowiskiem nadzoru pielęgniarskiego: pokój 1-stanowiskowy - co najmniej 14,0 m2, pokój 2-stanowiskowy - co najmniej 24,0 m2, pokój wielostanowiskowy - co najmniej 10,0 m2 na 1 stanowisko. Przy tworzeniu oddziału ginekologiczno - neonatologicznego powinny zostać wyodrębnione pokoje posiadające śluzy umywalkowo - fartuchowe dla noworodków obserwowanych, wcześniaków, intensywnej opieki noworodka oraz pomieszczenia dla noworodków wymagających opieki pośredniej i ciągłej. Najnowsze zarządzenie Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z 2009 roku stworzone zostało zgodnie ze standardami Unii Europejskiej. Jednak podstawową i największą barierą w unowocześnianiu szpitali jest pozyskanie funduszy na stworzenie oddziałów, które spełniałyby wszystkie wytyczne stawiane przez prawo polskie. Źródła: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku, w rozdziale IV (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 r. Nr 213, poz. 1568)

Przedsiębiorstwo Innowacyjno – Wdrożeniowe

Dozowniki Reduktory tlenu

Regulatory

ssania, ssaki ciśnieniowe, ssaki elektryczne podręczne i operacyjne

Ultrasonografy

przenośne i stacjonarne, B/W, moduł Dopplera, pakiet 3D, specjalistyczne ustawienia i aplikacje

Monitory pacjenta:

Kardiomonitory, Pulsoksymetry, Monitor głębokości znieczulenia. Modułowe, przenośne, wieloparametrowe.

Elektrokardiografy: Holtery EKG; System EKG do PC; 1, 3, 12 kanałowe; ze spirometrem lub bez

Kardiotokografy: pojedyncze, dla ciąży bliźniaczej

Zarządzenie Nr 69/2009/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: leczenie szpitalne, w załączniku nr 3 do rozporządzenia cz.II lit. A pkt XXXIX.

ul. Klecińska 125, 54-413 Wrocław tel. 071 7985741 fax: 071 7985740 medicalonline.pl 33 email: info@piwgoral.com

ORTOPEDIA

ORTOPEDIA Milena Pietrzykowska

Trudność przy planowaniu lub moder-

nizacji oddziału ortopedycznego polega przede wszystkim na wygospodarowaniu odpowiedniej przestrzeni do dyspozycji każdego pacjenta i zapewnieniu mu największego komfortu dzięki wygodnym łóżkom, nowoczesnemu wyposaże-

niu ortopedycznemu oraz optymalnym warunkom do rehabilitacji. Tak naprawdę najważniejszym i najbardziej wymagającym pod względem wyposażenia miejscem pracy personelu ortopedycznego jest blok

operacyjny. Tam przede wszystkim kierowane są wysiłki związane z zakupem specjalistycznego wyposażenia i wdrażaniem pojawiających się na rynku nowoczesnych technologii. Największym problemem na oddziałach ortopedii i chirurgii urazowej jest postępujące zużycie aparatury

Szukasz sprzętu dla ortopedii? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

medicalonline.pl

My go znajdziemy dla Ciebie!

Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

ORTOPEDIA diagnostyczno - technicznej, sprzętu artroskopowego, zestawów narzędzi czy innego wyposażenia operacyjnego. Z tego względu istotna część dostępnych środków finansowych musi zostać przeznaczona na bieżące uzupełnianie sprzętu, co niekiedy spowalnia tempo modernizacji jednostki i zakup nowej aparatury.

O czym trzeba pamiętać przy projektowaniu lub modernizacji oddziału ortopedycznego?

ale nie najlepszym rozwiązaniem jest wydzielenie na istniejącym oddziale odcinka septycznego. Powinno się to zrobić w taki sposób, aby uniemożliwić rozprzestrzenienie zakażeń na „czystą” część oddziału, należy pamiętać o oddzielnych ciągach komunikacyjnych, ograniczonym dostępie i ścisłym przestrzeganiu wymogów higieniczno - sanitarnych. Zgodnie z wymaganiem Ministra Zdrowia w pomieszczeniach do izolacji zakażonych chorych, jak również w blokach operacyjnych należy stoso-

utrzymania w czystości, a jego konstrukcja uniemożliwiała gromadzenie się w nim zanieczyszczeń. Pokoje łóżkowe powinny być przeznaczone dla pobytu stałego nie więcej niż 5 pacjentów. Przepisy prawa jasno określają minimalne powierzchnie sal przeznaczonych do pobytu pacjentów. W przypadku pokoju 1 - łóżkowego jest to powierzchnia co najmniej 12 m2, natomiast dla

Wymagania w stosunku do rozmieszczenia i ogólnego wyposażenia oddziałów ortopedycznych można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz. 1568 ze zm.). Zawiera ono m. in. wymogi ogólnobudowlane i sanitarne oraz wytyczne w stosunku do różnego rodzaju pomieszczeń oddziału, wielkości i usytuowania obszarów przeznaczonych dla pacjentów. Każdy oddział ortopedii, traumatologii i chirurgii urazowej oprócz sal chorych powinien posiadać: salę pooperacyjną, gdzie trafiają pacjenci po zabiegach na bloku operacyjnym - w zależności od wielkości oddziału sala powinna zawierać kilka stanowisk z możliwością monitorowania stanu pacjenta, salę opatrunkową - osobną dla części „czystej” i septycznej, sala powinna sąsiadować z magazynem środków opatrunkowych, gipsownię - będącą osobnym pomieszczeniem dostępnym z głównego ciągu komunikacyjnego oddziału, wyposażonym w specjalistyczne urządzenia do nastawiania kości, negatoskop oraz sprzęt do formowania i cięcia gipsu (np. piłę elektryczną), pomieszczenia socjalne i higieniczno - sanitarne dla pracowników, pomieszczenia porządkowe, magazyn środków opatrunkowych, pomieszczenia lub wydzielone miejsca do składowania czystej i brudnej bielizny, system składowania i usuwania odpadów medycznych. Planując budowę nowej jednostki należy się zastanowić nad wydzieleniem w bliskim sąsiedztwie osobnego oddziału zakażeń dla pacjentów z powikłaniami lub schorzeniami ropnymi w obrębie narządu ruchu. Stanowią oni ogromne zagrożenie epidemiologiczne dla pozostałych chorych. Leczenie pacjenta z tego typu infekcją jest zwykle bardzo drogie, stąd utworzenie wyspecjalizowanego oddziału septycznego ma duże uzasadnienie zarówno z leczniczego, jak i z ekonomicznego punktu widzenia. Jeśli nie ma innego wyjścia, to dobrym,

Łóżko ortopedyczne z ramą i wysięgnikami

wać wentylację nawiewno-wywiewną lub klimatyzację zapewniającą parametry jakości powietrza dostosowane do funkcji tych pomieszczeń.

2 - łóżkowego to minimum 14 m2. Jeśli sale przeznaczone są dla pobytu od 3 do 5 pacjentów, to powierzchnia przeznaczona na jedno łóżko po-

Tak naprawdę najważniejszym i najbardziej wymagającym pod względem wyposażenia miejscem pracy personelu ortopedycznego jest blok operacyjny. Tam przede wszystkim kierowane są wysiłki związane z zakupem specjalistycznego wyposażenia i wdrażaniem pojawiających się na rynku nowoczesnych technologii. Jak wyposażyć sale chorych? Sale chorych powinny spełniać standardy wymagane dla wszystkich oddziałów o zunifikowanym układzie przestrzennym. Wszystkie sale chorych powinny mieć zapewniony dostęp światła dziennego, jednak jeśli orientacja okien pomieszczeń przeznaczonych do pobytu ludzi może powodować nadmierne naświetlenie, powinny być zainstalowane urządzenia zabezpieczające przed zbyt intensywnym nasłonecznieniem i przegrzaniem. Wymagane jest, aby taki sprzęt był łatwy do

winna mieć wielkość co najmniej 6 m2. Każdy pokój łóżkowy na oddziale powinien być wyposażony w umywalkę z ciepłą i zimną wodą, dozownik na mydło w płynie oraz pojemniki na ręczniki jednorazowego użycia (wyjątkiem jest tu pokój wyposażony w śluzę umywalkowo - fartuchową lub węzeł sanitarny). Ze względu na wygodę, łóżka w pokojach pacjentów powinny być dostępne z trzech stron, w tym z dwóch dłuższych. Jest to szczególnie ważne na

medicalonline.pl

ORTOPEDIA

Pomieszczenie przygotowania do operacji - myjnia bezdotykowa

oddziałach ortopedycznych, gdyż taki układ znacznie ułatwia dostęp personelu do pacjentów z urazami narządów ruchu. Również odległości między łóżkami mają tu duże znaczenie, ze względu na łatwość przenoszenia i transportu chorych. Rozporządzenie Ministra Zdrowia sugeruje, że odstępy te powinny wynosić co najmniej 0,7 m, natomiast odległość od ściany zewnętrznej - minimum 0,8 m, jednak jeśli jest to możliwe, powinno się zwiększać te przestrzenie. Specyfika oddziału ortopedycznego narzuca takie rozmieszczenie sprzętu i aparatury w salach, aby możliwa była swobodna komunikacja chorych o kulach, na wózkach inwalidzkich, a także transport pacjentów na łóżkach. Należy tak zaplanować przestrzeń oddziału, aby modularna szero-

Wymagane jest, aby izolatka składała się z: sali pobytu pacjenta o powierzchni minimum 8 m2, pomieszczenia higieniczno - sanitarnego wyposażonego co najmniej w miskę ustępową, umywalkę z baterią uruchamianą bez kontaktu z dłonią, natrysk i płuczkę - dezynfektor basenów, pomieszczenie to powinno być dostępne z sali pobytu pacjenta, śluzy umywalkowo - fartuchowej pomiędzy salą pobytu pacjenta a ogólną drogą komunikacyjną oddziału. Ponadto izolatka powinna mieć zamontowane urządzenia do wymuszonej wentylacji działającej na zasadzie podciśnienia (czyli ciśnienie w izolatce musi być niższe niż na korytarzu i w śluzie).

O becnie przy organizacji nowego bloku, bądź modernizacji lub unowocześnianiu już istniejącej jednostki bierze się pod uwagę nie tylko przepisy prawa i odgórne wymagania. Zarządzający placówkami coraz częściej biorą pod uwagę korzyści, jakie wynikają z zastosowania najnowszych technologii i wysokiej jakości sprzętu. kość pokoju umożliwiała wyprowadzenie każdego łóżka bez konieczności przesuwania innych łóżek. W każdym oddziale powinien być co najmniej jeden pokój jednoosobowy z węzłem sanitarnym lub izolatka.

medicalonline.pl

Najważniejszym wyposażeniem każdego oddziału ortopedycznego są łóżka. Jest to najczęściej sprzęt zaprojektowany specjalnie na potrzeby oddziałów ortopedycznych, chirurgicznych i rehabilitacyjnych. Ważne, aby łóżka takie były wyposażone w: segmentowe leże umożliwiające dostosowanie łóżka do potrzeb chorego,

ygodne materace przeciwodleżynowe, w możliwość podnoszenia poszczególnych sekcji ciała (sekcji pleców, ud czy podudzia) sterowana dźwigniami po bokach łóżka, mechanizmami zapadkowymi lub w nowoczesnej wersji przy użyciu pilota, regulowane poręcze, zestawy ram oraz przyrządów zawierające łatwo przesuwane uchwyty, bloczki, podciągi i drabinki. Istotne jest również, aby łóżka ortopedyczne były stosunkowo lekkie oraz łatwe do transportu – te właściwości znacznie ułatwią pracę personelu.

Ogólne wymagania dla ortopedycznego bloku operacyjnego Miejscem najbardziej wymagającym sprzętowo związanym z oddziałem ortopedycznym jest blok operacyjny. To, gdzie jest on umiejscowiony zależy przede wszystkim od struktury szpitala – może być umieszczony lokalnie w danym oddziale ortopedycznym lub wchodzić w skład bloku operacyjnego zorganizowanego centralnie dla całego szpitala. Praktyka pokazuje, że to drugie rozwiązanie jest lepsze z ekonomicznego punktu widzenia, wygodniejsze i pozwala na zwiększenie efektywności pracy w placówce. Koszt jednostkowy bloku znajdującego się w strukturze oddziału jest zazwyczaj wyższy. Niezależnie od umiejscowienia ortopedyczny blok operacyjny wymaga pewnego podstawo-

ORTOPEDIA wego wyposażenia. Rozporządzenie Ministra Zdrowia jasno precyzuje niektóre wymagania ogólnobudowlane dla tego rodzaju pomieszczeń. Powierzchnia sali operacyjnej powinna wynosić co najmniej 35 m2. W salach operacyjnych oraz innych pomieszczeniach, gdzie stosowany jest podtlenek azotu, nawiew powietrza powinien odbywać się górą, a wyciąg powietrza w 20 % górą i w 80 % dołem. Rozmieszczenie punktów nawiewu nie może powodować przepływu powietrza od strony głowy pacjenta przez pole operacyjne. Obecnie już standardem jest wyposażenie sal operacyjnych w urządzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji, a także sprzęt do utrzymywania stałego poziomu wilgotności. Jeśli takie wyposażenie jest zainstalowane, to powinno podlegać okresowemu czyszczeniu nie rzadziej niż co 24 miesiące. Dokonanie tych czynności powinno być udokumentowane. Podłoga bloku operacyjnego musi być przeciwpoślizgowa. Ponadto powinna być wykonana z materiałów umożliwiających ich mycie i dezynfekcję. Takie samo wymaganie dotyczy mebli (z wyłączeniem tych w pomieszczeniach administracyjno – biurowych). Ściany w salach operacyjnych wymagają częstej dezynfekcji i utrzymania aseptyki, dlatego na całej wysokości powinny być wykończone materiałami umożliwiającymi ich mycie i dezynfekcję. Połączenie ścian z podłogami powinno zostać wykonane w sposób bezszczelinowy, co ma ograniczyć gromadzenie się zanieczyszczeń i ułatwić czyszczenie.

Jak powinien być wyposażony nowoczesny blok ortopedyczny? Obecnie przy organizacji nowego bloku, bądź modernizacji lub unowocześnianiu już istnieją-

cej jednostki bierze się pod uwagę nie tylko przepisy prawa i odgórne wymagania. Zarządzający placówkami coraz częściej biorą pod uwagę korzyści, jakie wynikają z zastosowania najnowszych technologii i wysokiej jakości sprzętu. Pierwszym miejscem, którego wyposażenie ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo pacjenta podczas operacji, jest pomieszczenie bezpośredniego przygotowania lekarzy w bloku operacyjnym (tzw. myjnia). Całe stanowisko do mycia powinno być wykonane z materiałów łatwo poddających się myciu i dezynfekcji. Ważne jest, aby uruchamianie ciepłej i zimnej wody odbywało się bezdotykowo. Do standardu wyposażenia ortopedycznego bloku operacyjnego można zaliczyć: stół operacyjny wielosegmentowy z regulacją wysokości blatu, możliwością różnego typu przechyłów i nachyleń – sprzęt przenikalny dla promieni RTG, umożliwiający operacje przy użyciu ramienia C; stoły ortopedyczne muszą być dodatkowo wyposażone w różnego typu przystawki, podkładki czy podpórki, zestaw lamp operacyjnych z systemem kamer – umożliwiają optymalne oświetlenie, a dodatkowo pozwalają na dokładne śledzenie (i nagrywanie) przebiegu operacji na monitorze, co jest szczególnie przydatne do celów edukacyjnych, stanowisko anestezjologiczne z rozbudowanym systemem monitorowania stanu pacjenta i dostępem do źródła gazów anestetycznych, zestaw aparatury do artroskopii z monitorem LCD, aparat RTG z ramieniem C umożliwiający wykonanie zdjęć i śródoperacyjne monitorowanie pacjenta; to stosunkowo nowe rozwiązanie

technologiczne, znacznie ułatwiło przebieg niektórych typów operacji, zestaw do koagulacji naczyń krwionośnych, zestaw mobilnych i łatwych w utrzymaniu stołów do instrumentarium, ssaki medyczne, negatoskop. Nowoczesny blok ortopedyczny jest w pełni autonomiczną jednostką wyróżniającą się zastosowaniem technologii i sprzętu, który w niektórych przypadkach stanie się standardem dopiero za kilka lat. Do takich rozwiązań można zaliczyć stosowanie elektronicznego aparatu (opaski) do operacji w niedokrwieniu. Jest to urządzenie pozwalające na przeprowadzenie zabiegu przy znacznym ograniczeniu ukrwienia kończyny. Dzięki temu istotnie zmniejsza się utratę krwi, a system ciągłego monitorowania stanu pacjenta czyni ten zabieg całkowicie bezpiecznym. Opaska do operacji w niedokrwieniu posiada system czujników, dzięki którym można ustawić i na bieżąco modyfikować wartości ciśnienia w operowanej kończynie. Urządzenie to posiada wewnętrzny alarm powiadamiający o zmianie ciśnienia i przekroczeniu zaprogramowanego czasu operacji. Drugim stosowanym już w polskich placówkach przykładem jest aparatura do koagulacji naczyń krwionośnych w plazmie argonowej. Jest niezwykle proste w użyciu, a dzięki zastosowaniu strumienia plazmy argonowej możliwe jest bezkontaktowe efektywne tamowanie krwawień wewnętrznych i dewitalizacji tkanek. Wyposażenie ortopedycznego bloku operacyjnego na wysokim poziomie jest dużym wyzwaniem, jednak warto inwestować w nowoczesne technologie, bo pozwalają nie tylko na uzyskanie wymiernych korzyści finansowych, ale zupełnie zmieniają poziom świadczenia usług medycznych i znacznie podnoszą standardy leczenia, a co za tym idzie – jego efektywność. Źródła: Ortopedia i Traumatologia Narządu Ruchu w roku 2007 - opinia konsultanta krajowego Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 roku, Nr 213, poz. 1568 ze zm.) Blok operacyjny – organizacja i funkcjonowanie, pod redakcją Krzysztofa Bieleckiego i Tadeusza Szretera, Abacus Biuro Promocji Medycznej Sp. z o.o., Warszawa 2007 I nformacje i zdjęcia: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Radomiu (Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej, Blok Operacyjny)

Aparat RTG z ramieniem C do śródoperacyjnego monitorowania stanu pacjenta

medicalonline.pl

R E H A B I L I TA C J A I F I Z J O T E R A P I A

Oddział Rehabilitacji i Fizjoterapii Ewa Szczecińska

Obecnie nie ma dyscypliny klinicznej,

która nie wykorzystywałaby z korzyścią dla pacjentów różnych form rehabilitacji. Wraz z postępem technologicznym oraz zwiększeniem możliwości, jakie dają nowe rozwiązania, nastąpił także wzrost świadomości lekarzy i pacjentów. Można mówić nie tylko o przekonaniu o korzystnym wpływie rehabilitacji na wynik leczenia, ale także o świadomości jej wczesnego wdrażania.

Wzbogaceniu uległ również asortyment procedur rehabilitacyjnych. Z powodzeniem wykorzystuje się zalety magnetoterapii, magnetostymulacji i laseroterapii. W pierwszym przypadku terapia polem magnetycznym niskiej częstotliwości znalazła zastosowanie m. in. w ortopedii, reumatologii oraz chorobach wewnętrznych. Laseroterapia z kolei jest to metoda bodźcowego oddziaływania energii promieniowania laserowego na chore tkanki. Laser wykorzystywany jest w biostymulacji, normalizacji i regeneracji błon komórkowych tkanki kostnej i tkanek miękkich. Pobudza organizm do wytwarzania substancji przeciwbólowych oraz przyspiesza gojenie się ran. Magnetostymulacja jest metodą leczenia polegającą na poddaniu ciała ludzkiego wpływom leczniczego, zmiennego pola magnetycznego o niskiej częstotliwości. Magnetostymulacja stosowana jest w leczeniu m. in. stwardnienia rozsianego, osteo-porozy, chorób reumatycznych i zwyrodnieniowych stawów,

Nowoczesne wyposażenie oddziału rehabilitacji i fizjoterapii pozwala na wykonanie wielu skoplikowanych zabiegów

kończyn i kręgosłupa, zaburzeń krążenia obwodowego czy trudno gojących się ran. Wykaz jednostek chorobowych (wg międzynarodowej klasyfikacji ICD-10) służy klasyfikacji pacjentów do poszczególnych zakresów świadczeń z zakresu rehabilitacji leczniczej. Lekarz kierujący jest zobowiązany wpisać odpowiedni kod na skierowaniu pacjenta na zabiegi fizjoterapeutyczne. Zgodnie z zarządzeniem Nr 85/2008

Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 15 października 2008 roku w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju rehabilitacja lecznicza, zakresem kontraktowania, w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia, objęte są następujące świadczenia rehabilitacji leczniczej: specjalistyczne usługi medyczne, usługi ambulatoryjne, usługi szpitalne rehabilitacyjne,

Szukasz sprzętu dla rehabilitacji i fizjoterapii? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

medicalonline.pl

My go znajdziemy dla Ciebie! Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

R E H A B I L I TA C J A I F I Z J O T E R A P I A

medicalonline.pl

R E H A B I L I TA C J A I F I Z J O T E R A P I A sługi leczenia medycznego świadczone w wau runkach domowych, usługi fizjoterapii, usługi opieki dziennej, usługi opieki dziennej nad dziećmi, usługi rehabilitacyjne, usługi opieki dziennej nad dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną, usługi zakładów opieki zdrowotnej zapewniających zakwaterowanie.

Wymagania w stosunku do ośrodków rehabilitacji W Polsce powstaje coraz więcej ośrodków rehabilitacji - zanim jednak zaczną świadczyć usługi, muszą spełnić określone kryteria sanitarne i fachowe, wyszczególnione w obowiązujących przepisach. Świadczenia rehabilitacji leczniczej realizowane są: w warunkach ambulatoryjnych, w warunkach domowych, w ośrodku lub oddziale dziennym oraz w warunkach stacjonarnych.

pomieszczenia hydroterapii powinny być zlokalizowane w kondygnacji parteru, nad przestrzenią instalacyjną; dopuszcza się lokalizację pomieszczeń hydroterapii na innej kondygnacji niż parter; w takim przypadku w pomieszczeniach tych należy zapewnić skuteczną izolację przeciwwilgociową, a także wentylację, pomieszczenia światłolecznictwa i elektrolecznictwa, jeżeli nie są osobnymi pomieszczeniami, powinny być oddzielone ściankami do wysokości co najmniej 2 m, umożliwiającymi stosowanie wspólnej wentylacji mechanicznej w pomieszczeniu, diatermie krótkofalowe i mikrofalowe powinny być instalowane w oddzielnych pomieszczeniach (boksach), odpowiednio zabezpieczonych przed szkodliwym oddziaływaniem na otoczenie, pomieszczenia przeznaczone do rehabilitacji powinny być zlokalizowane w sposób zapewniający dostęp osobom niepełnosprawnym, w tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich.

nych ruchowo, a w węzłach sanitarnych przeznaczonych dla pacjentów zainstalowane poręcze i uchwyty. W budynkach wielokondygnacyjnych musi znaleźć się dźwig lub inne urządzenie techniczne (z wyjątkiem schodołazów), umożliwiające wjazd osobom niepełnosprawnym ruchowo, w tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich. Warunki dotyczące pomieszczeń obligują świadczeniodawców, że w gabinetach i zakładach rehabilitacji i fizjoterapii: zabiegi światłolecznictwa i elektrolecznictwa powinny być udzielane w osobnych pomieszczeniach (boksach), o ściankach o wysokości co najmniej 2 m, umożliwiających stosowanie wspólnej wentylacji mechanicznej, diatermie krótkofalowe i mikrofalowe (o ile te są realizowane) powinny być instalowane w oddzielnych pomieszczeniach (boksach), odpowiednio zabezpieczonych przed szkodliwym oddziaływaniem promieniowania elektromagnetycznego na otoczenie.

Rehabilitacja i fizjoterapia wyposażenie zakładów i gabinetów Wyposażenie zależy nie tylko od rodzaju rehabilitacji, typu zabiegu, ale i miejsca, w którym rehabilitowany jest pacjent. Na wyposażeniu pomieszczeń do zabiegów kinezyterapeutycznych gabinetów rehabilitacji, powinny znaleźć się: stół rehabilitacyjny, drabinki rehabilitacyjne, materace gimnastyczne, rotory do ćwiczeń kończyn górnych i dolnych, UGUL (Uniwersalny Gabinet Usprawniania Leczniczego) lub inny system spełniający jego rolę, stół lub tablica do ćwiczeń manualnych ręki. W wyposażeniu sal do zabiegów fizykoterapeutycznych powinny znaleźć się: zestaw do elektroterapii z osprzętem, lampa IR lub IR/UV, terapuls, zestaw do magnetoterapii, zestaw do ultradźwięków, zestaw do biostymulacji laserowej. Jako dodatkowe wyposażenie przyjmuje się: wanny do masażu wirowego kończyn górnych i dolnych i zestaw do kriostymulacji parami azotu.

Gabinet zabiegowy w oddziale rehabilitacji i fizjoterapii

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku (Dz. U. Nr 213, poz. 1568 ze zm.) w sprawie wymagań jakie powinien spełnić świadczeniodawca, precyzuje zarówno wymogi ogólnoprzestrzenne (wspólne dla placówek medycznych), jak i szczegółowe w zakresie pomieszczeń i wyposażenia pracowni zespołu rehabilitacji. Załącznik nr 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia charakteryzuje wymagania, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia pracowni zespołu rehabilitacji: liczbę szafek w szatni oraz wielkość zespołów sanitarnych należy ustalać w zależności od liczby stanowisk zabiegowych i przewidywanej ich przepustowości,

medicalonline.pl

Wraz z postępem technologicznym oraz zwiększeniem możliwości, jakie dają nowe rozwiązania, nastąpił także wzrost świadomości lekarzy i pacjentów. Można mówić nie tylko o przekonaniu o korzystnym wpływie rehabilitacji na wynik leczenia, ale także o świadomości potrzeby wczesnego wdrażania rehabilitacji. Załącznik nr 3 w sposób szczegółowy określa kryteria dotyczące: pomieszczeń, personelu oraz odpowiedniej bazy technicznej, jakie spełnić powinien podmiot. Zgodnie z rozporządzeniem należy zadbać, aby przy wejściu do obiektu znajdowały się dojazdy oraz dojścia dla osób niepełnosprawnych ruchowo, co najmniej jedno pomieszczenie higieniczno - sanitarne powinno być dostosowane do potrzeb osób niepełnospraw-

Do zabiegu krioterapii ogólnoustrojowej wymagane są: dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych wieloosobowa komora kriogeniczna niskotemperaturowa (zakres uzyskiwanych temperatur od -120oC do -150oC) z możliwością obserwacji pacjenta w trakcie zabiegu oraz dodatkowo gabinet wyposażony w zestaw do udzielania pierwszej pomocy. W wyposażeniu sali kinezyterapii powinny znaleźć się: stół reha-

R E H A B I L I TA C J A I F I Z J O T E R A P I A bilitacyjny, drabinki rehabilitacyjne, materace gimnastyczne, cykloergometr (nie mniej niż 2 stanowiska). W przypadku zabiegów fizjoterapeutycznych w warunkach domowych trzeba zapewnić: przenośny zestaw do elektroterapii z osprzętem i przenośny zestaw do biostymulacji laserowej.

Wyposażenie - warunki domowe Świadczenia fizjoterapeutyczne w warunkach domowych udzielane są pacjentom, którzy ze względu na brak możliwości samodzielnego przemieszczania się nie mogą dotrzeć do jednostek udzielających świadczeń w warunkach ambulatoryjnych, a wymagają rehabilitacji lub fizjoterapii. Do przeprowadzania zabiegów fizjoterapeutycznych w warunkach domowych wymagane są: przenośny zestaw do elektroterapii z osprzętem (nie mniej niż 1 zestaw na 2 zatrudnionych fizjoterapeutów) i przenośny zestaw do biostymulacji laserowej (nie mniej niż 1 zestaw na 2 zatrudnionych fizjoterapeutów). Ponadto w lokalu powinny znajdować się telefon z automatyczną sekretarką i faksem oraz pomieszczenie magazynowe na leki i sprzęt medyczny.

Wyposażenie – warunki ośrodka i oddziału dziennej rehabilitacji Świadczenia opieki zdrowotnej udzielane w warunkach ośrodka lub oddziału dziennej rehabilitacji kierowane są do pacjentów, których stan kliniczny nie pozwala na rehabilitację w warunkach ambulatoryjnych, a pacjent nie wymaga całodobowego nadzoru medycznego. Rehabilitacja prowadzona jest z uwzględnieniem stanu zdrowia pacjenta.

Sala do rehabilitacji ruchowej dla dzieci

W przypadku rehabilitacji ogólnoustrojowej gabinety kinezyterapii w takich ośrodkach powinny spełniać warunki wymagane dla gabinetu lub zakładu rehabilitacji (fizjoterapii) - jako formę dodatkową można traktować salę gimnastyczną. Natomiast gabinety fizykoterapii poza: zestawem do elektroterapii z osprzętem, lampą IR lub IR/UV, urządzeniem terapuls, zestawem do magnetoterapii, zestawem do ultradźwięków (nie stosuje się w przypadku ośrodka dla dzieci do 18 r. ż.), zestawem do biostymulacji laserowej - powinny posiadać także wanny do masażu wirowego kończyn górnych i kończyn dolnych oraz zestaw do kriostymulacji parami azotu. W ośrodku powinna także być sala wypoczynkowa. W przypadku rehabilitacji dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego w ośrodku powinny funk-

cjonować: gabinet psychologiczny – z możliwością przeprowadzenia testów psychologicznych (do badania poziomu umysłowego, sprawności analizatorów), testy do badania osobowości i sfery emocjonalno – motorycznej, gabinet logopedyczny – z lustrem kontrolnym, sprzętem multimedialnym do odtwarzania dźwięku, testami praksji i gnozji oralnej oraz innymi testami językowymi, grami dydaktycznymi i próbami grafomotorycznymi. W gabinecie kinezyterapii powinny być: stół rehabilitacyjny, drabinki rehabilitacyjne, materace gimnastyczne, lustro kontrolne (nie wymagane w przypadku prowadzenia wyłącznie rehabilitacji mowy i słuchu oraz rehabilitacji wzroku), sprzęt do terapii metodami integracji sensorycznej (m. in.: wałki, piłki, kliny, piłkowałki, deski balansowe), a w fizykoterapii: zestaw do biostymulacji laserowej, wanny do masażu wirowego kończyn górnych i dolnych. Także w przypadku rehabilitacji słuchu i mowy powinny funkcjonować: gabinet psychologiczny – wyposażony w testy psychologiczne (do badania poziomu umysłowego, sprawności analizatorów), testy do badania osobowości i sfery emocjonalno – motorycznej; gabinet logopedyczny wyposażony w: lustro logopedyczne, sprzęt multimedialny do odtwarzania dźwięku, testy praksji i gnozji oralnej oraz inne testy językowe, gry dydaktyczne, próby grafomotoryczne, zestaw multimedialny do ćwiczeń logopedycznych, gabinet integracji sensorycznej: sprzęt do terapii metodami integracji sensorycznej (m.in.: wałki, piłki, kliny, piłkowałki, deski balansowe), zestaw instrumentów muzycznych do ćwiczeń słuchowych (bębenek, talerze, trójkąt, pudełko akustyczne, klawesy, grzechotka, ksylofon, tarka, terkotka).

Czasem zabiegi w gabinecie fizjoterapii nie wymagają skomplikowanego sprzętu

medicalonline.pl

SPRZĘT MEDYC R E H A B I L I TA C J A I F I Z J O T E R A P I A Także w rehabilitacji neurologicznej (wymaga25 lat nia dotyczą wszystkich zakresów świadczeń) wykorzystuje się: stół do pionizacji, balkonik rehabilitacyjny, kule i laski rehabilitacyjne, przenośny zestaw do elektroterapii, defibrylator, a także stanowisko intensywnego nadzoru medycznego.

SPRZĘT MEDY

SPRZĘT MEDYCZNY I REHAB Rehabilitacja kardiologiczna świadczona pacjentom po: ostrych zespołach wieńcowych, plastyce naczyń wieńcowych, zabiegach kardiochirurgicznych, zabiegach z zakresu chirurgii naczyniowej, zaostrzeniach niewydolności serca lub innych schorzeniach układu krążenia ze wskazaniem do rehabilitacji kardiologicznej. Do dyspozycji pacjentów powinny pozostawać: stół do pionizacji, balkonik rehabilitacyjny, kule i laski rehabilitacyjne, defibrylator, aparat w projektoEKG, aparat Wieloletnie do rejestracjidoświadczenie EKG metodą Holtera, waniu, produkcji (bieżnia i sprzedaży rozwiązań zestaw do prób wysiłkowych lub cykloergometr), aparat USG z Dopplerem (echodla leczonych i leczących. Ponad 20-letnia kardiografia), cykloergometry do treningu in-podstawą tradycja. Zadowolenie klientów terwałowego (nie mniej niż 1 na 10 pacjentów). stabilnego rozwoju INNOW. Poza tym: stanowisko intensywnego nadzoru medycznego, pomieszczenie rekreacyjne wewnątrz budynku oraz tereny rekreacyjne poza budynkiem.

SPRZĘT

DOŚWIADCZENIE

Wyposażenie sali w oddziale rehabilitacji i fizjoterapii

W przypadku rehabilitacji wzroku gabinet psychologiczny powinien posiadać testy psychologiczne (do badania poziomu umysłowego, sprawności analizatorów) oraz testy do badania osobowości i sfery emocjonalno – motorycznej. W gabinecie rehabilitacji wzroku wymagane są: komputer z oprogramowaniem dla osób słabowidzących i gry dydaktyczne. W przypadku gabinetu integracji sensorycznej – wymagane jest, aby znalazł się tam sprzęt do terapii metodami integracji sensorycznej (m. in.: wałki, piłki, kliny, piłkowałki, deski balansowe). W przypadku rehabilitacji kardiologicznej - na wyposażenie gabinetu kinezyterapii składają się: stół rehabilitacyjny, drabinki rehabilitacyjne, materace gimnastyczne, cykloergometr lub bieżnia ruchoma - nie mniej niż 5 stanowisk. Inny wymagany sprzęt to: aparat do rejestracji EKG metodą Holtera, zestaw do wykonywania prób wysiłkowych (cykloergometr lub bieżnia ruchoma), defibrylator i kardiomonitor. Wymagane jest również urządzenie sali wypoczynkowej. W przypadku rehabilitacji pulmonologicznej z wykorzystaniem metod subterraneoterapii: w gabinecie kinezyterapii muszą się znaleźć: stół rehabilitacyjny, drabinki rehabilitacyjne, materace gimnastyczne, stół drenażowy, cykloergometr, bieżnia, stepper, a dodatkowo: UGUL lub inny system spełniający jego rolę. Na wyposażeniu gabinetu fizykoterapii powinny być: zestaw do elektroterapii z osprzętem, zestaw do magnetoterapii, zestaw do ultradźwięków, ponadto przynajmniej dwa pomieszczenia, w których prowadzona jest rehabilitacja, muszą posiadać naturalny miktoklimat dla metod subterraneoterapii.

medicalonline.pl

Wyposażenie – warunki stacjonarne

Świadczenia opieki zdrowotnej udzielane w warunkach stacjonarnych przeznaczone są dla pacjentów, którzy ze względu na kontynuację leczenia wymagają stosowania kompleksowych Rehabilitacja pulmonologiczna na celu po- w projektoczynności rehabilitacyjnych oraz całodoboweWieloletniema doświadczenie prawę sprawności funkcjonowania układu oddego nadzoru medycznego. W takich ośrodkach waniu, produkcji i sprzedaży rozwiązań chowego. W leczeniu wykorzystuje się inhalatorpowinny znajdować się gabinety wyposażone dlapojedynczymi leczonych i (celkowymi), leczących. Ponad 20-letnia nie ze stanowiskami w sprzęt przewidziany dla zakładu rehabilitatradycja. Zadowolenie klientów podstawą wydzielone inhalatorium dla grup ryzyka nadkacyjnego. Należy jednakdoświadczenie pamiętać, że w terapii Wieloletnie doświa Wieloletnie w projektorozwoju INNOW. żenia szczepami opornymistabilnego (dla pacjentów z munie stosuje się ultradźwięków w przypadku waniu, produkcji waniu, produkcji i sprzedaży rozwiązań Zarządzanie przez jakość wg wskazań nor- i s kowiscydozą), nebulizator, inhalator ultradźwięoddziału dla dzieci do 18 r. ż. Placówka powinna dla leczonych i lecząc dla leczonych i leczących. Ponad 20-letnia my ISO 9001. Produkty medyczne INNOW kowy z osprzętem (zestawy indywidualne: rury również zagwarantować bezpośrednią kontyww tradycja. Zadowoleni tradycja. Zadowolenie klientów podstawą posiadają oznaczenie CE oraz wymagane TRAP stabilnego roz stabilnego rozwoju INNOW. świadectwa rejestracji. Utrzymanie W Polsce powstaje coraz więcej ośrodków rehabilitacji - za- stan-

DOŚWIADCZENIE 25 lat

DOŚWIADCZENIE

JAKOŚĆ

DOŚWIA 25 lat

dardówspełnić potwierdzone przez jednostkę nim jednak zaczną świadczyć usługi, muszą określoC213 certyfiFZ-01 kującą TÜV NORD. ne kryteria sanitarne i fachowe, wyszczególnione w obowiązujących przepisach. Świadczenia rehabilitacji leczniczej realizowane są: w warunkach ambulatoryjnych, w warunkach domowych, w ośrodku lub oddziale dziennym oraz w warunkach stacjonarnych.

25 lat

nuację usprawniania, sformalizować zasady współpracy ze szpitalami lub oddziałami szpitalnymi w sprawie kierowania pacjentów do rehabilitacji. Rehabilitacja ogólnoustrojowa polega na kompleksowej rehabilitacji wielonarządowej ze szczególnym uwzględnieniem rehabilitacji ze C213 FZ-01 wskazań ortopedycznych (po urazach, po zabiegach operacyjnych, w przypadkach schorzeń przewlekłych), neurologicznych, reumatologicznych, onkologicznych czy pulmonologicznych. W tym celu wykorzystuje się: stół do pionizacji, balkonik rehabilitacyjny, kule i laski rehabilitacyjne,TRAPER przenośny zestaw do elektroterapii. P806

TRAPER P806 i ustniki), stół drenażowy, spirometr, do Katowice 40-763,dostęp ul.Ustrońska 8 aparatu RTG (nie wymagane w lokalizacji), zestaw POLAND do prób wysiłkowych (bieżnia lub cykloergotel./fax +48 32 252 67 56 metr), zestaw do prób spiroergometrycznych, C213 FZ-01 www.innow.com.pl, info@innow.com.pl kardiomonitor. Poza tym powinno być stanowisko intensywnego nadzoru medycznego (w loC213 FZ-0 kalizacji). Źródła:

T673

S422

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku, w rozdziale IV (Dz. U. z dnia 24 listopada 2006 roku, Nr 213, poz. TRAPER P806 1568 ze zm.) Zarządzenie Nr 85/2008 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia TRAPER

P806

z dnia 15 października 2008 roku w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju P805rehabilitacja lecznicza FOL-02

UCHWYTY W

DYCZNY I REHABILITACYJNY

SPRZĘT MEDYCZ SPRZĘT25 latMEDYCZNY I REHABILITACYJNY INNOW produkuje sprzęt medyczny od 1984 roku - DYSTRYBUCJA NA TERENIE CAŁEGO KRAJU - EXPORT

25 lat

SPRZĘT MEDYCZNY I REHABILITACYJNY 25 lat

EDYCZNY I REHABILITACYJNY SPRZĘT MEDYCZNY I REHABILITACYJNY DOŚWIADCZENIE WRAŻLIWOŚĆ AKOŚĆ J ABILITACYJNY Wieloletnie doświadczenie w projekto-

Potrzeby klienta są podstawą działań

ZĘT MEDYCZNY I REHABILITACYJNY waniu, produkcji i sprzedaży rozwiązań

Zarządzanie przez jakość wg wskazań nor-

dla leczonych i leczących. Ponad 20-letnia

INNOW. Kreatywne przystosowanie

my ISO 9001. Produkty medyczne INNOW

wyrobów wobec szczególnych wymagań

tradycja. Zadowolenie klientów podstawą

posiadają oznaczenie CE oraz wymagane

użytkowników. Doradztwo skierowane na

stabilnego rozwoju INNOW.

świadectwa rejestracji. Utrzymanie stan-

implementację potrzeb.

dardów potwierdzone przez jednostkę

RAŻLIWOŚĆ W OŚWIADCZENIE D 25 lat JAKOŚĆ JAKOŚĆ certyfikującą TÜV NORD.

Wieloletnie doświadczenie w projekto-

Zarządzanie waniu, przez jakość wg wskazań norprodukcji i sprzedaży rozwiązań

WRAŻLIWOŚĆ

Potrzeby klienta są podstawą działań

INNOW. Kreatywne przystosowanie

wobec szczególnych wymagań my ISO 9001. INNOW dlaProdukty leczonychmedyczne i leczących. Ponad 20-letniawyrobów my ISO 9001. Produkty medyczne INNOW użytkowników. Doradztwo na posiadają oznaczenie CE oraz wymagane tradycja. Zadowolenie klientów podstawą posiadają oznaczenieskierowane CE oraz wymagane

dardów potwierdzone przez jednostkę certyfikującą TÜV NORD.

użytkowników. Doradztwo skierowane na

WRAŻLIWOŚĆ RAŻLIWOŚĆ W JAKOŚĆ WRAŻLIWOŚĆ

25 lat AKOŚĆ J OŚWIADCZENIE D

jekto-

DOŚWIADCZENIE wyrobów wobec szczególnych wymagań

Katowice 40-763, ul.Ustrońska 8 implementację potrzeb. implementację potrzeb. świadectwa rejestracji. Utrzymanie stanPOLAND dardów potwierdzone przez jednostkę Wieloletnie doświadczenie w projektoOHIM tel./fax +48 32 252 67 56 certyfikującą TÜV NORD. www.innow.com.pl, info@innow.com.pl waniu, produkcji i sprzedaży rozwiązań

świadectwa rejestracji. Utrzymanie stabilnego rozwojustanINNOW.

NIE

INNOW. Kreatywne przystosowanie

Zarządzanie przez jakość wg wskazań nor-

C213 FZ-01 jakość wg wskazań norZarządzanie Wieloletnie przez doświadczenie w projektomy ISO 9001. Produkty medyczne INNOW waniu, produkcji i sprzedaży rozwiązań

dla leczonych i leczących. Ponad 20-letnia

Potrzeby klienta są podstawą działań tradycja. Zadowolenie klientów podstawą

stabilnego rozwoju INNOW. INNOW. Kreatywne przystosowanie Potrzeby T673 S422 S406 T621 klienta są podstawą EKOJEŻYKdziałań 0-letnia wyrobów wobec szczególnych wymagań INNOW. Kreatywne przystosowanie Zarządzanie przez jakość wg wskazań norKatowice 40-763, ul.Ustrońska 8 odstawą użytkowników. Doradztwo skierowane na posiadają oznaczenie CE oraz wymagane Katowice 40-763, ul.Ustrońska 8 e doświadczenie w projektoPotrzeby klientaINNOW są podstawą działań dla leczonych isą leczących. Ponad 20-letnia wyrobów wobec szczególnych wymagań Potrzeby klienta podstawą działań my ISO 9001. Produkty medyczne POLAND .dukcji i sprzedaży implementację potrzeb. świadectwa rejestracji. Utrzymanie stanPOLAND rozwiązań INNOW. Kreatywne przystosowanie O H IDoradztwo M Zarządzanie przez jakość wg wskazań nortradycja. Zadowolenie klientów podstawą użytkowników. skierowane na INNOW. Kreatywne przystosowanie posiadają oznaczenie CE oraz wymagane ortel./fax O H I M+48 32 252 67 56 tel./fax +48 32 252 67 56 dardów potwierdzone przez jednostkę ch i leczących. Ponad 20-letnia wyrobów wobec szczególnych wymagań my ISO 9001. Produkty medyczne INNOW stabilnego rozwoju INNOW. implementację potrzeb. www.innow.com.pl, wyrobów wobec szczególnych wymagań świadectwa rejestracji.info@innow.com.pl Utrzymanie stanW www.innow.com.pl, info@innow.com.pl rok założenia dowolenie klientów podstawą użytkowników. Doradztwo skierowane na certyfi kującąposiadają TÜV NORD. oznaczenie CE FOL-02 oraz wymagane użytkowników. Doradztwo skierowane na TRAPER P806 P805 UCHWYTY WC EUREKA S405 dardów potwierdzone przez jednostkę ne lnego rozwoju INNOW. implementację potrzeb. świadectwa rejestracji. Utrzymanie stanimplementację potrzeb. certyfikującą TÜV NORD. n-

wiązań

ŚWIADCZENIE RAŻLIWOŚĆ

JAKOŚĆ

św

251984 lat

at ę

C213

T673

dardów potwierdzone przez jednostkę FZ-01 certyfikującą TÜV NORD. T673

25 lat

S422

25 lat

S406

S422

T621

S406

T621

Kat

POLAND OHIM www.innow.com.pl, info@innow.com.pl tel./fax +48 32 252 67 56 O H I M www.innow.com.pl, info@innow.com.pl

om.pl

T673

FZ-01

T621 FOL-02

TRAPER

HWYTY WC

S406

T673

S406

P806

Łatwiej leczyć, łatwiej życ

S422 C213 FZ-01

T621

T673

S422

EKOJEŻYK

Katowice 40-763, ul.Ustrońska 8 POLAND Katowice 8 WC FOL-02 40-763, TRAPER P806 P805 UCHWYTY O H I M ul.Ustrońska tel./fax +48 32 252 67 56 POLAND Katowice 40-763,WC ul.Ustrońska 8 P805 UCHWYTY EUREKA S405 FOL-02 www.innow.com.pl, info@innow.com.pl tel./fax +48 32 252 67 56

Zar

S422

S406

EUREKA

t www.

S405

OHIM

C213

FZ-01

EKOJEŻYK

S406

T621

EKOJEŻYK

T621

EKOJEŻYK

P805

UCHWYTY WC P806

FOL-02

EUREKA

S405

P805

EUREKA

FOL-02

P805

UCHWYTY WC

S405

TRAPER UCHWYTY WC

EUREKA

S405

FOL

P806 EUREKA

S405

D I A G N O S T Y K A O B R A Z O WA

Pracownia Diagnostyki Obrazowej ilena Pietrzykowska M Marcin Surmam

wiceprezes zarządu Panamed Sp. z o.o.

Z punktu widzenia posiadanego me-

trażu pracowniach diagnostyki obrazowej zazwyczaj nie napotykamy na problemy lokalizacją rozmieszczeniem nowych urządzeń (aparatów) do radiologicznej diagnostyki obrazowej RTG. Starsze przepisy ustawy wymagały, by sale badań posiadały duży metraż wraz bardzo wydajną wentylacją mechaniczną. Aktualnie przepisy tym zakresie są bardziej liberalne miejsc na rozlokowanie nowych aparatów RTG kostno-płucnych lub ze skopią jest wystarczająca ilość. Aktualne przepisy według rozporządzenia Ministra Zdrowia 2006 roku sprawie

aawansowane technologie stosowane w PDO nie tylko podnoszą poziom diagnostyki pacjentów, ale Z ułatwiają także pracę personelu

szczegółowych warunków bezpiecznej pracy urządzeniami radiologicznymi, rozdziale poświęconym wymaganiom stosunku do pracowni, gabinetów rentgenowskich ambulansów stanowią, że wysokość gabinetu rentgenowskiego nie może być mniejsza niż 2,5 m. Wskazują również, że powierzchnia takiego gabinetu, którym zainstalowany jest diagnostyczny zestaw rentgenowski wyposażony oddzielną lampę, nie może być mniejsza niż 15 m2. Na każdą następną lampę należy przeznaczyć dodatkowo co najmniej 5 m2. Od obu tych przypadków są wyjątki - jeśli gabinecie zainstalowany jest zestaw zabiegowy do radiologii zabiegowej, to wtedy powierzchnia nie

może być mniejsza niż 20 m2. Drugim wyjątkiem jest sytuacja, gdy gabinecie jest zainstalowany następujący sprzęt: aparat rentgenowski stomatologiczny, aparat mammograficzny lub aparat do densytometrii kości. Wtedy powierzchnia nie może być mniejsza niż 8 m2, na każdy następny spośród tych aparatów, zainstalowany tym samym gabinecie, należy dodatkowo przeznaczyć 4 m2. Powierzchnia gabinetu rentgenowskiego, którym zainstalowany jest zestaw rentgenowski do terapii powierzchniowej nie może być mniejsza niż 15 m2. Do powierzchni gabinetów

Szukasz sprzętu dla diagnostyki obrazowej? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

medicalonline.pl

My go znajdziemy dla Ciebie! Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

D I A G N O S T Y K A O B R A Z O WA rentgenowskich nie wlicza się powierzchni sterowni, jeżeli znajduje się ona wydzielonym pomieszczeniu. Dopuszcza się zmniejszenie 5% wymienionych powierzchni pomieszczeń. pracowniach zamiast drzwi pomiędzy sterownią gabinetem może być stosowany korytarz (labirynt) utworzony osłon stałych ustawionych taki sposób, aby wejścia do korytarza (labiryntu) nie było widoczne miejsce padania pierwotnej wiązki promieniowania. Pracownie rentgenowskie wyposażone aparaty rentgenowskie wydzieloną rozdzielnicą lub sterownicą, powinny posiadać sterownię wygrodzoną części gabinetu albo urządzoną pomieszczeniu przylegającym lub na korytarzu, będącym ciągiem komunikacyjnym przeznaczonym wyłącznie dla osób zatrudnionych pracowni rentgenowskiej. przypadku gabinetów wyposażonych rentgenowski symulator radioterapeutyczny lub zestaw rentgenowski do terapii powierzchniowej, sterownię urządza się osobnym pomieszczeniu przylegającym do gabinetu rentgenowskiego. przypadku diagnostycznych aparatów rentgenowskich rozdzielnica lub sterownica mogą być umieszczone wewnątrz gabinetu za parawanem ochronnym lub osłoną stałą.

Szczegółowe wytyczne dla pracowni gabinetach rentgenowskich nie można umieszczać sprzętów ani urządzeń niezwiązanych działaniem aparatów rentgenowskich lub wykonywanymi procedurami radiologicznymi. Diagnostyczne, zabiegowe terapeutyczne pracownie rentgenowskie muszą być wyposażone sprzęt chroniący przed promieniowaniem rentgenowskim dobrany do typu zainstalowanych aparatów rodzaju wykonywanych badań lub zabiegów radiologicznych. W diagnostycznych gabinetach rentgenowskich, zależności od potrzeb, znajdują się: parawan, ekran oraz komplet osłon będących wyposażeniem zestawu dostarczonego przez producenta, umieszczonych na stałe lub miarę potrzeb podwieszanych do aparatu rentgenowskiego, środki ochrony indywidualnej pracowników, szczególności fartuchy, rękawice kołnierze gumy ołowiowej, okulary, gogle lub maski ze szkła lub tworzywa ołowiowego, zwane dalej środkami ochrony indywidualnej, osłony dla pacjentów, szczególności osłony na gonady, fartuchy półfartuchy oraz kołnierze.

Dla osób, których charakter pracy wymaga długotrwałego noszenia środków ochrony indywidualnej, należy zapewnić fartuchy materiałów kroju uwzględniającym zmniejszenie obciążenia kręgosłupa oraz, miarę potrzeb, gogle zespolone ze szkłami korekcyjnymi wzroku. Osłony na gonady powinny być wykonane materiału równoważniku co najmniej 1,0 mm ołowiu (Pb). Osoby wykonujące procedury zakresu radiologii zabiegowej podlegają indywidualnej kontroli dawek otrzymywanych przez skórę dłoni. Drzwi do pracowni rentgenowskiej są oznakowane tablicą informacyjną ze znakiem ostrzegawczym przed promieniowaniem jonizującym. Wzór tablicy, której mowa, określa załącznik nr 1 do ustawy Prawo atomowe.

Gdzie umiejscowić pracownię diagnostyki obrazowej? Przygotowanie powierzchni pod pracownię CT (tomografii komputerowej) jest dużej mierze podobne do pracowni RTG. Trzeba jednak odpowiednio skomunikować salę badań CT pozostałym zakładem diagnostyki obrazowej, oddziałami szpitalnymi, oddziałem SOR poradnią przyszpitalną. Sala badań tomografii komputerowej potrzebuje dodatkowo bezpośrednio skomunikowanego węzła sanitarnego dodatkowego po-

medicalonline.pl

D I A G N O S T Y K A O B R A Z O WA mieszczenia przygotowania pacjentów. Potrzebna jest też poczekalnia dla pacjentów ambulatoryjnych. miarę możliwości drogi pacjentów ambulatoryjnych nie powinny krzyżować się pacjentami szpitalnymi, szczególności oddziałów SOR/OIOM. Sale badań CT pokoje przygotowania pacjentów mogą być wyposażone gazy medyczne. Jeśli tak jest, na podłodze powinien być położony tarket elektroprzewodzący wraz instalacją uziemiającą. Wymagana jest weryfikacja wytrzymałości stropów dla sali badań, gdzie bezpośrednio będzie zainstalowany tomograf komputerowy. Duża waga aparatu często wymusza dodatkowe prace budowlano - konstrukcyjne celu wzmocnienia stropu.

wiązka promieniowania pierwotnego nie była kierowana stronę sterowni drzwi. Niektórych spośród wymienionych wytycznych nie stosuje się stosunku do sprzętu instalowanego ambulansach, aparatów mammograficznych, stomatologicznych do rentgenowskich aparatów do densytometrii kości. pracowniach rentgenowskich powinno zapewnić się łączność głosową wizualną pomiędzy personelem medycznym przebywającym sterowni, pacjentem przebywającym gabinecie rentge-

są wyposażone wentylację zgodnie wymaganiami określonymi rozporządzeniu Ministra Zdrowia dnia 10 listopada 2006 roku sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym sanitarnym pomieszczenia urządzenia zakładu opieki zdrowotnej. Poszczególne elementy zestawów rentgenowskich muszą być wykorzystywane zgodnie ich konstrukcją przeznaczeniem oraz zachowaniem parametrów określonych przez producenta. Aparaty diagnostyczne do zdjęć muszą być wyposażone urządzenia sygnalizujące (sposób

Podobnie jest instalacją sieci energetycznej. Nowoczesne wymogi bezpieczeństwa odpowiednie rezystancje pętli zwarciowych dla urządzeń radiologicznych wymagają często wymiany instalacji (kabli) przyłączeniowych pomiędzy główną rozdzielnią szpitalną, rozdzielnią przy aparacie. przypadku sal badań MR (rezonansowych) wymagania są podobne jak przypadku CT. Dodatkowo pamiętać trzeba dwóch pomieszczeniach: technicznym na instalację tzw. wody lodowej (chłodzenie rezonansu). Bardzo istotną kwestią jest instalacja pomieszczeniu badań MR specjalnej kratki, która izoluje MR od wszelkich zakłóceń elektro-magnetycznych ze środowiska zewnętrznego, dodatkowo jest zabezpieczeniem środowiska zewnętrznego przed wpływem pola elektro-magnetycznego pochodzącego od MR. Każda kratka jest projektowana indywidualnie pod potrzeby pomieszczenia (sali badań MR) pod konkretny rozkład pola magnetycznego moc rezonansu. Lokalizacja MR musi być dokonana oddali od wszelkich innych źródeł elektro-magnetycznych, ruchliwych arterii miejskich, transformatorów, traktów instalacji elektrycznych itp. Ważne jest, aby pomieszczenia bezpośrednio sąsiadujące salą badań MR nie były pokojami socjalnymi lub innymi pomieszczeniami, gdzie przebywa często personel. Podobnie jest obszarami znajdującymi się nad pod salą badań rezonansu magnetycznego.

Gdzie zainstalować aparaty rentgenowskie jakie muszą spełnić wymagania? Aparaty rentgenowskie instaluje się tak, aby: był zapewniony swobodny dostęp do pacjenta co najmniej dwóch stron, odległość źródła promieniowania (ogniska lampy) od najbliższej ściany wynosiła co najmniej 1,5 m przy pionowym kierunku wiązki promieniowania,

medicalonline.pl

Nowoczesny sprzęt podnosi zarówno standardy leczenia, jak i komfort pacjenta

nowskim. Wymaga się zatem zapewnienia swobodnego dopływu głosu ze sterowni do sali badań. Jeśli nie możemy zapewnić tego warunku, wymagany jest montaż intercomu. Szyby sterowni powinny być ulokowane tak, aby technik widział na ciele pacjenta obszar poddawany prześwietleniu lub przypadku stołów ze skopią zarówno obszar poddawany prześwietleniu jak ułożenie (przyleganie) ciała pacjenta na stole ścianki (blacie). Szyby sterowni są specjalnie przygotowywane muszą posiadać odpowiednią ochronność Pb, która określana jest projekcie osłon radiologicznych przygotowywanym indywidualnie pod każdą salę badań. Podobnie ze stolarką drzwiową ochronnością ścian stropów. Gabinety rentgenowskie, zastrzeżeniem pracowni zakresu radiologii zabiegowej, muszą być wyposażone wentylację zapewniającą co najmniej 1,5–krotną wymianę powietrza ciągu godziny. Pracownie rentgenowskie wyposażone aparaty rentgenowskie przeznaczone do wykonywania zabiegów zakresu radiologii zabiegowej

akustyczny lub optyczny) wykonanie ekspozycji. Sygnalizacja powinna być słyszana lub widoczna miejsca uruchamiania wyzwalacza. Konstrukcja diagnostycznych aparatów rentgenowskich uniemożliwia warunkach normalnej pracy zmniejszenie odległości pomiędzy ogniskiem lampy powierzchnią ciała pacjenta odpowiednio dla: aparatów do prześwietleń, wyjątkiem aparatów stosowanych chirurgii – poniżej 30 cm, aparatów do prześwietleń stosowanych chirurgii – poniżej 20 cm, aparatów do zdjęć, zastrzeżeniem poniższych punktów - poniżej 45 cm, zdjęć wykonywanych aparatem rentgenowskim jezdnym przenośnym – poniżej 20 cm, zdjęć wykonywanych podczas zabiegu chirurgicznego – poniżej 20 cm, zdjęć mammograficznych powiększeniem geometrycznym – poniżej 20 cm, aparatów rentgenowskich stomatologicznych do zdjęć wewnątrzustnych pracujących przy napięciu do 60 kV – poniżej 10 cm, aparatów rentgenowskich stomatologicznych

D I A G N O S T Y K A O B R A Z O WA do zdjęć wewnątrzustnych pracujących przy napięciu powyżej 60 kV – poniżej 20 cm, aparatów rentgenowskich stomatologicznych do zdjęć panoramicznych – poniżej 15 cm. Na oznakowaniu kołpaka aparatu instrukcji obsługi aparatu znajdują się informacje grubości filtra okienka lampy rentgenowskiej filtra kołpaka. Aparaty rentgenowskie muszą zapewnić możliwość dobierania grubości filtra dodatkowego - celu uzyskania pożądanej wartości pierwszej warstwy półchłonnej, przy czym kołpak aparatu rentgenowskiego należy wyposażyć komplet filtrów dodatkowych różnych grubościach równoważnych, wyrażonych mm aluminium (Al) lub miedzi (Cu), każdy filtr oznakować sposób umożliwiający jego identyfikację, montaż demontaż filtru dodatkowego przeprowadzać bez użycia narzędzi.

W co muszą być wyposażone zestawy rentgenowskie stosowane do prześwietleń? Takie aparaty muszą posiadać: wskaźniki wartości natężenia prądu napięcia na lampie rentgenowskiej, miernik czasu ekspozycji, który powoduje wyłączenie wysokiego napięcia na lampie rentgenowskiej po czasie nie dłuższym niż 10 minut, jeżeli wcześniej nie określono czasu dłuższego niż 10 minut oraz, który nie później niż po upływie każdych 5 minut prześwietlania co najmniej na 30 sekund przed automatycznym wyłączeniem ekspozycji powoduje nadawanie sygnału dźwiękowego. Zestawy rentgenowskie używane radiologii zabiegowej, poza wyposażeniem, którym mowa przy zestawach do prześwietleń, są wyposażone miernik wielkości ekspozycji (rejestrator dawki) umożliwiający ocenę narażenia pacjenta podczas badania, skopię pulsacyjną oraz układ zapamiętywania ostatniego obrazu. W zestawach rentgenowskich lampy mogą być używane jedynie kołpakach, głowicach lub innych urządzeniach tak zabezpieczających przed promieniowaniem ubocznym, aby odległości 1 m od ogniska lampy, przy całkowicie przesłoniętym wylocie wiązki promieniowania oraz przy maksymalnym napięciu maksymalnym obciążeniu lampy czasie 1 godziny, moc dawki promieniowania nie przekraczała 0,25 mGy/h (dla aparatów rentgenowskich stomatologicznych do zdjęć zewnątrzustnych) lub 1,0 mGy/h (dla wszystkich pozostałych rodzajów diagnostycznych zabiegowych aparatów rentgenowskich).

Ostrzegawcza sygnalizacja świetlna Gabinety diagnostycznymi aparatami rentgenowskimi muszą być wyposażone ostrzegawczą sygnalizację świetlną umieszczoną nad drzwiami do gabinetu, włączaną równocześnie zasilaniem generatora. Reguła ta nie musi być spełniona, jeśli ekspozycja jest wykonywana zza jedynych drzwi prowadzących do gabinetu rentgenowskiego, medycznych gabinetach stomatologicznych wyposażonych aparaty rentgenowskie oraz gabinetach, których są używane aparaty rentgenowskie służące wyłącznie do densytometrii kości. Gabinety aparatami rentgenowskimi do terapii powierzchniowej rentgenowskimi symulatorami radioterapeutycznymi oraz tomografami komputerowymi muszą być wyposażone ostrzegawczą

rentgenowskich, wyjątkiem gabinetów rentgenowskich; wywoływarek sprzężonych zestawem rentgenowskim oraz wywoływarek stosowanych pracowniach mammograficznych – gabinetach rentgenowskich. przypadku pracowni mammograficznych wyposażenie powinno obejmować co najmniej: automatyczną wywoływarkę błon rentgenowskich przeznaczoną fabrycznie do obróbki błon mammograficznych odpowiednio wyregulowaną do tego celu, kasety foliami wzmacniającymi błonami rentgenowskimi przystosowanymi wyłącznie do zdjęć mammograficznych, negatoskop przeznaczony do przeglądania zdjęć mammograficznych, aparaturę sprzęt do kontroli procesu obrazo-

Diagnostyczne, zabiegowe i terapeutyczne pracownie rentgenowskie muszą być wyposażone w sprzęt chroniący przed promieniowaniem rentgenowskim dobrany do typu zainstalowanych aparatów i rodzaju wykonywanych badań lub zabiegów radiologicznych. sygnalizację świetlną, umieszczoną nad drzwiami do gabinetu rentgenowskiego, informującą włączeniu wysokiego napięcia na lampę rentgenowską.

Ciemnia rentgenowska - szczegółowe wytyczne W pracowni służącej do chemicznej obróbki błon rentgenowskich musi znajdować się światłoszczelne pomieszczenie umożliwiające naświetlania sensytometrem błon testowych oraz miejsce do czyszczenia kaset rentgenowskich folii wzmacniających. Pomieszczenia ciemni rentgenowskiej są wyposażone wentylację mechaniczną zapewniającą co najmniej 3-krotną wymianę powietrza ciągu godziny, przy czym początek instalacji wywiewnej powinien być zlokalizowany pobliżu źródeł zanieczyszczenia powietrza, czyli najlepiej nad wywoływarkami, procesorami. Nowoczesne urządzenia tego typu pracują systemach zamkniętych posiadając własne odprowadzenia oparów gazów, jakie towarzyszą procesowi wywoływania błon RTG. takiej sytuacji system wentylacji ciemni powinien być wyposażony niezależną kratkę wyciągową, do której będzie można podłączyć bezpośrednio wywoływarki. Dopuszcza się, po spełnieniu wymagań określonych przez producentów, szczególności wymagań dotyczących wentylacji, instalowanie wszystkich rodzajów wywoływarek gabinetach stomatologicznych; wywoływarek automatycznych ze światłoszczelnym systemem dziennego podawania kaset dowolnych pomieszczeniach pracowni

wania zakresie przewidzianym dla podstawowych testów wewnętrznej kontroli parametrów technicznych. Przepisów tych nie stosuje się do pracowni wykorzystujących cyfrowy zapis obrazów radiologicznych. Należy wydzielić pomieszczenie do oceny opisów badań. Wyposażenie tego pomieszczenia powinno umożliwiać zaciemnienie okna takie rozmieszczenie negatoskopów, aby nie znajdowały się one pobliżu źródeł światła sposób zapobiegający ich wzajemnemu oddziaływaniu jako źródeł światła. Zewnętrzne oświetlenie negatoskopu mierzone na jego powierzchni nie powinno przekraczać 50 luxów. Wymagania te nie stosują się do oceny opisu wewnątrzustnych zdjęć stomatologicznych. Źródła: Rozporządzenie Ministra Zdrowia dnia 25 sierpnia 2005 roku sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej wraz załącznikami (Dz. U. Nr 194, poz. 1625) Rozporządzenie Ministra Zdrowia dnia 21 sierpnia 2006 oku. sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy urządzeniami radiologicznymi (Dz.U. Nr 180, poz. 1325) Rozporządzenie Ministra Zdrowia dnia 10 listopada 2006r. sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym sanitarnym pomieszczenia urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz. 1568 ze zm.) Ustawa dnia 30 sierpnia 1991 r oku zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 14, poz. 89) Wymagania NFZ wobec pracowni diagnostycznych - Załącznik nr 3b do zarządzenia nr 65/2007/DSOZ Ustawa dnia 29 listopada 2000 roku - Prawo atomowe

medicalonline.pl

A R T Y K U Ł S P O N S O R O WA N Y

Radiografia cyfrowa według Carestream Health Artur Borowski

Opracowana przez Carestream Health technologia ucyfrowienia radiografii i samo rozwiązanie DRX-1, jest zaproszeniem zakładów radiologii do łagodnego wejścia w świat radiografii cyfrowej, stopniowego przechodzenia od systemów analogowych i związanych z nimi procesów chemicznych, do w pełni wydajnych i funkcjonalnych systemów cyfrowych.

Zalety radiografii cyfrowej względem tra-

dycyjnej były już wielokrotnie dyskutowane i wydaje sie, że odwrotu od tego kierunku nie ma. Pozostaje jednak otwartą kwestią, czy proces migracji musi i może być skokowy. Z badań rynkowych wynika, że nie. Liczba apartów cyfrowych DR instalowanych w Polsce w ciągu roku przy potencjale kilkuset szpitali (700-800), nie przekracza dziesięciu sztuk i jest raczej stabilna. Trudno tu mówić o dynamice sprzedaży. Prawda zaś jest taka, że dla większości szpitali i innych jednostek medycznych, taki zakup to niestety bardzo duży wysiłek finansowy. Rozwiązanie Carestream Heatlh DRX-1 pozwala na rzeczywistą migracje, tj. migrację stopniową. Rynek sam wskazuje potrzebę rozwiązań pośrednich głównie ze względu na koszty urzadzeń. Strona finansowa, jak i sam system DRX-1 jest odpowiedzią na ten aspekt zagadnienia. Drugi dotyczy jakości. Carestream Health DRX-1 to innowacyjny system wyposażony w pierwszy na świecie bezprzewodowy przetwornik DR o rozmiarach konwencjonalnej kasety, który wsuwa się w stołową lub pionową kratkę Bucky’ego aparatu rentgenowskiego, jak również stosuje do bezpośrednich projekcji stołowych. Po naświetleniu przetwornik bezprzewodowo przesyła obraz cyfrowy do wchodzącej w skład systemu konsoli technika. Konsola umożliwia podgląd obrazu pod kątem jego poprawności i użyteczności diagnostycznej oraz po akceptacji, jego przesyłanie do drukarki, systemu PACS, archiwum i innych miejsc sieciowych.

Niewielka waga detektora (3,9 kg) oraz bezprzewodowa praca zwiększają wygodę obsługi i zapewniają niespotykaną dotąd elastyczność w zakresie pracy z pacjentem.

medicalonline.pl

System Carestream DRX-1 jest kompatybilny z aparatami rentgenowskimi korzystającymi z kaset rentgenowskich 35 x 43 cm zgodnych z normą ISO 4090, stąd może współpracować z aparatami dowolnego producenta, nie tylko Carestream Health. Nie ma konieczności modyfikacji generatora czy uchwytów kaset, modyfikacji stojaków, stołów, wymiany kratek przeciwrozproszeniowych czy też istotnej zmiany procedur. Co więcej system DRX-1 można zainstalować w pokoju badań w zaledwie jeden dzień. System DRX-Evolution to następca systemów DR Carestream Health. Jest pierwszym na świecie, zintegrowanym rozwiązaniem opartym na systemie Carestream DRX-1, tj. wykorzystującym detektory DRX-1, z całkowicie zautomatyzowanym zestawem najwyższej jakości precyzyjnych urządzeń rentgenowskich. W efekcie nawet trudne projekcje są, jeśli nie łatwe, to co najmiej możliwe. Jest to bez wątpienia sprzęt najwyższej klasy, jeśli nie najlepszy z aktualnie dostępnych systemów. Trzeba wiedzieć, że to już siódma generacja systemów Kodak DR w rodzinie Carestream Heath. Wynik własnych doświadczeń, ale również pracy

projektowej z technikami radiologii. Kluczowe elementy systemu to: statyw ścienny Gull Wind, który rozciąga się, przechyla, obraca i przesuwa wzdłuż 6 osi; łatwo ustawiany, mocny stół zmotoryzowany, przemieszczany w czterech kierunkach; inteligentny system OTC z ekranem dotykowym, zintegrowana konsola operatora; generator 65 lub 80 KW oraz bezprzewodowe detektory DRX-1, stosowane w miejsce standardowych, wbudowanych detektorów cyfrowych w innych aparatach DR. Ten ostatni element stanowi o unikalności systemu pod względem jego funkcjonalności. Do poprawnej pracy całego systemu DRX Evolution wystarcza jeden detektor, jednak do wymagających zastosowań można mu przyporządkować trzy. Takie rozwiązanie ma sens w silnie obciążonych pracowniach, albo jednostkach emergency. W tym kontekście DRX Evloution może stać się standardem dla całej placówki medycznej. Więcej informacji na stronie www.carestreamhealth.pl

Artur Borowski - od 2009 roku Prezes Zarządu Carestream Health Poland

Wcześniej zajmował stanowisko Channel Managera w firmie EMC na obszarze Europy Środkowo-Wschodniej. Jego kariera zawodowa od początku była związana z branżą nowoczesnych technologii. Przez wiele lat związany był z firmą 3Com, gdzie pełnił funkcję dyrektora generalnego. Artur Borowski ukończył studia na Wydziale Elektroniki, Automatyki i Elektrotechniki Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Jest również absolwentem Wydziału Zarządzania i Marketingu Uniwersytetu Warszawskiego. Uzyskał dyplom MBA University of Illinois przyznawany we współpracy z Międzynarodowym Centrum Zarządzania UW

medicalonline.pl

A R T Y K U Ĺ S P O N S O R O WA N Y

medicalonline.pl

Szukasz sprzętu dla SOR? My go znajdziemy dla Ciebie!

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 2

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

medicalonline.pl

D I A G N O S T Y K A O B R A Z O WA

Zakład Diagnostyki Obrazowej Marek Pilch-Kowalczyk Alteris Sp. z o.o. - Dyrektor Działu R&D

Zarządzanie to działania koncepcyjne, organizacyjne i kontrolne, zapewniające osiąganie wytyczonych celów i optymalizację sposobu dążenia do nich. Przyjrzyjmy się bliżej elementom tej definicji w kontekście zakładu diagnostyki obrazowej (ZDO). Nowoczesna technologia ZDO i jej efektywne zarządzanie znacznie ułatwiły diagnostykę wielu chorób

Istotą działania ZDO są usługi polegające

na akwizycji danych obrazowych w różnych modalnościach (RTG,TK, MR, USG, mammografia, PET itd.) oraz ich interpretacji (opis i diagnoza) i dokumentacji. By umożliwić wykonanie tych głównych czynności niezbędne jest dobre zaplanowanie, a następnie sprawna organizacja obiegu pracy i dokumentów, rozliczenia wewnętrzne, gospodarka zasobami, a także jeśli ZDO jest jednostką samodzielną – rozliczenia zewnętrzne oraz polityka sprzedaży – marketing. Obecnie większość tych elementów spina się poprzez system informatyczny (RIS/PACS), który umożliwia nie tylko prowadzenie procesów, ale ich pomiar i nadzór nad ich przebiegiem.

Obieg pracy RIS/PACS powinien modelować normalny przebieg pracy w ZDO. Składa się na niego cykl od rejestracji do wydania wyników – zaś jego modyfikacje obejmują przyjmowanie zleceń elektronicznych i elektroniczne wydawanie wyników poprzez interfejs HL7 z systemem szpitalnym oraz pracę zdalną z wykorzystaniem węzła teleradiologicznego. Węzeł ten umożliwia również wymianę danych obrazowych pomiędzy różnymi systemami PACS oraz udostępnianie usług własnych lekarzy innym ZDO. Charakterystyczną cechą obiegu pracy jest jej podział na tzw. etapy procedury (procedure steps), którym jednoznacznie przypisuje się adresata/wykonawcę. RIS opierając się na bieżącym etapie procedury prezentuje badanie na liście roboczej określonego pracownika. Możliwe jest również definiowanie takich etapów procedury, które będą obsługiwane przez pierwszego wolnego pracownika. Dzięki obiegowi pracy unika

się wyszukiwania, które zajmuje sporo czasu w systemach tradycyjnych. Pracownicy działają według zasady –„obsłuż pierwszego na liście”. Im algorytm tworzenia list roboczych lepiej modeluje rzeczywistość zakładu – tym rzadziej korzysta się z wyszukiwarki. Proces główny możemy więc sobie wyobrazić jako elektroniczny obieg dokumentów, w którym na właściwym etapie przetwarzania, w odpowiedni sposób, prezentowane dane trafiają do właściwej osoby. System dba, by każdy obieg danych dobiegł końca i zostały wytworzone dokumenty końcowe. Na każdym etapie przetwarzania można zainstalować punkt pomiarowy (na wejściu i na wyjściu). Zatem proces staje się mierzalny i możliwa jest jego optymalizacja. Najważniejszą zaletą takiej organizacji pracy jest zbieranie danych do zarządzania w trakcie wykonywania normalnych czynności - bez ich zakłócania. Podstawowym warunkiem powodzenia jest jednokrotne wprowadzanie danych i ich krzyżowa weryfikacja. W przeciwnym razie szybko da znać o sobie zjawisko śmieci wchodzą – śmieci wychodzą. Warto tu zwrócić uwagę na istotną - psychologicznie - zmianę sposobu pracy. W dotychczasowej organizacji pracy punktem wyjścia jest nazwisko pacjenta i/lub jego identyfikator. Kolejne kroki obejmują: wyszukanie pacjenta, wyszukanie zaplanowanej dla niego procedury i wykonanie jej. Przy zastosowaniu obiegu pracy, w typowej sytuacji jest to: pobranie z listy pierwszej nieobsłużonej procedury,

ezwanie pacjenta, w potwierdzenie jego identyfikacji i wykonanie procedury. System ten już na wstępie pokazuje swoje zalety - taki tok pracy jest dużo bardziej efektywny i zmniejsza możliwości pomyłki, jednak przyzwyczajenie do pierwszego sposobu jest bardzo silne. Jest to szczególnie widoczne podczas szkoleń pracowników oraz w pierwszym okresie wdrożenia systemu. Istnienie elektronicznego obiegu informacji umożliwia nowe formy organizacji pracy - pracę zespołową oraz pracę zdalną. Praca zespołowa możliwa jest dzięki podziałowi zadania na podzadania i organizacji współdziałania zespołu wraz z jego kontrolą. Praca zdalna (teleradiologia) czyni racjonalnym ekonomicznie wykorzystanie subspecjalistów. Pomaga w rozwiązywaniu trwałych i czasowych braków personelu lekarskiego oraz nagłych spiętrzeń pracy. Jest więc korzystna i dla pracodawcy i dla pracownika, a także służy podniesieniu jakości świadczonych usług. Dynamiczna gospodarka czasem pozwala lekarzom podnieść swoją wydajność i skoncentrować się na obszarze własnych zainteresowań i ekspertyzy.

Oszczędność pracy Analizując czynności wykonywane przez nas w pracy często zauważamy, że część z nich jest wynikiem braku uporządkowania oraz niedostępności informacji w miejscu i czasie, w którym jest potrzebna. Aby uzyskać jakiekolwiek dane analityczne z dokumentacji papierowej musimy prowadzić dodatkowe rejestry, a następnie do-

medicalonline.pl

D I A G N O S T Y K A O B R A Z O WA kładnie je przetworzyć. Ponadto takie zestawienie zawsze powstaje później niż zgłaszamy jego potrzebę. Dobrze zaprojektowany system RIS/PACS daje zarządzającemu liczne syntetyczne zestawienia, już po kilku kliknięciach myszką. Może je uzyskać w wygodnym formacie, np. w formie arkuszy kalkulacyjnych, które można potem ponownie przetworzyć i zaprezentować w dogodnej postaci. Możliwe jest również prowadzenie własnych analiz oraz ustawianie w systemie automatycznych alertów zarządczych informujących kierownictwo o sytuacjach krytycznych. Korzystanie z archiwum papierowego jest również czasochłonne w przypadku sięgania do badań archiwalnych - zarówno z powodów medycznych jak i prawno-administracyjnych. I tu także system informatyczny daje nam natychmiastowy dostęp do potrzebnych danych. Oszczędność czasu pracy pozwala na podjęcie

na kopiowanie danych, ani nie popełniać błędów, które powodowałyby straty finansowe. Dobrze zaprojektowany system RIS powinien umożliwiać:

rzyjmowanie elektronicznych zleceń medyczp nych systemu szpitalnego (HL7) i zwracanie do niego wyników badań, integrację zasobów słownikowych z systemami HIS, elektroniczną wymianę danych dotyczących terminów procedur, elektroniczną wymianę informacji z urządzeniami diagnostycznymi (Modality Worklist, Modalty Performed Procedure Step), głęboką integrację z systemem PACS w zakresie udostępniania danych, a także synchronizacji zmian, wsparcie dla teleradiologii i innych form wymiany międzyośrodkowej danych, dokumentację działań związanych z wymogami prawnymi (ochrona radiologiczna, ochrona danych osobowych),

S ystem ten już na wstępie pokazuje swoje zalety - taki tok pracy jest dużo bardziej efektywny i zmniejsza możliwości pomyłki, jednak przyzwyczajenie do tradycyjnego sposobu jest bardzo silne. Jest to szczególnie widoczne podczas szkoleń pracowników oraz w pierwszym okresie wdrożenia systemu. wysiłku dla poprawy jakości, a zastosowanie narzędzi informatycznych umożliwia pomiar jego efektów i dalszą optymalizację. Coraz mniej elementów pracy pozostaje poza nadzorem i możliwe jest egzekwowanie poprawnie i kompletnie wykonanej pracy. Obecnie dochodzimy wreszcie do zróżnicowania kosztów pracy. Właściwie zaprojektowany system informatyczny pozwala na takie ułożenie przebiegu pracy, aby czynności, które nie wymagają wysokich kwalifikacji nie były wykonywane przez personel lekarski. Wzrost wydajności pracy pozwala na odpowiednie wynagradzanie i motywowanie pracowników. Likwiduje również źródła frustracji i zmniejsza ogólne odczucie obciążenia pracą. Technologie cyfrowe oferują również po przekroczeniu pewnego progu skali, oszczędności w zakresie zużycia materiałów i kosztów eksploatacyjnych.

generowanie danych dla systemu rozliczeń (format otwarty NFZ), generowanie danych na potrzeby księgowości, otwarte integracje do innych systemów z wykorzystaniem standardów, w jednostkach prowadzących bezpośrednią sprzedaż usług dla pacjentów generowanie dokumentów sprzedaży, bogatą analitykę i system wczesnego ostrzegania. Pożyteczna jest też zdolność wymiany danych z systemami zaopatrzenia materiałowego (rozchód materiałów i magazyn oddziałowy).

Fenomen Pani Zosi

Wymiana danych pomiędzy systemami

Przy wdrożeniach informatycznych systemów zarządzania ZDO często stykaliśmy się ze zjawiskiem niezgodności zestawień prowadzonych w zeszycie, z zestawieniami generowanymi przez system. Zwykle użytkownik systemu mówił nam: Dawniej to wszystko prowadziła pani Zosia w zeszycie i zawsze jej się zgadzało.

Systemy informatyczne stosowane w medycynie powinny komunikować się ze sobą. Usunięcie jednego ogniwa ręcznego kopiowania danych zwykle zmniejsza stopę pomyłek o 10-20%. Szczególnie istotne jest to w działaniach terapeutycznych – stąd największy nacisk kładzie się na systemy e-preskrypcji. Wiadomo, że pacjent jest najważniejszy – to jednak pieniądze też się liczą. Dlatego tak ważne jest, by nie marnować czasu

Oczywiście zawsze uważnie sprawdza się takie niezgodności. Jednak w zdecydowanej większości przypadków okazuje się, że to zestawienie pani Zosi jest niepoprawne, ponieważ niektórych przypadków tam nie odnotowano oraz nie korygowano zmian w trakcie pracy. A przede wszystkim nikt pani Zosi nie kontrolował – bo było to jedyne źródło informacji.

medicalonline.pl

Świat Pani Zosi odchodzi powoli w przeszłość. Obecne wdrożenia to już często praca z zespołami ludzi świadomych technologicznie i dobrze zmotywowanych by ulepszyć swój sposób funkcjonowania. Obecnie głównym problemem wdrożeniowym jest często doświadczenie z poprzednio eksploatowanego systemu, z jego niedoskonałościami i błędami. Wdrażając nowy system trzeba zdobyć zaufanie użytkownika do rzetelności i poprawności prezentowanych danych. Przy okazji rozwiązywania fenomenu pani Zosi często okazuje się, że pracownicy w wielu czynnościach usiłują iść na skróty. W idealnych warunkach system powinien blokować każdą taką próbę. Jednak pomysłowość użytkowników często wykracza poza wyobraźnię projektantów, a nawet gdyby udało się zablokować takie drogi na skróty – to powstałby system niemożliwy do eksploatacji w warunkach nietypowych. A zadaniem systemu jest w pierwszej kolejności zawsze obsłużyć proces główny. Rozwiązania tego problemu obejmują: szkolenie pracowników zmierzające do uświadomienia im konsekwencji ich działań, tworzenie narzędzi naprawczych, które umożliwiają administratorowi systemu poprawę skutków „radosnej twórczości” użytkowników.

Inżynieria procesów Wdrożenie systemu obiegu pracy wraz ze skutecznymi narzędziami nadzoru bywa dla zarządzających doskonałą okazją do ulepszenia organizacji pracy. Skoro wprowadzany system wymaga wykonania pewnych czynności w określony sposób, może tym samym narzucić egzekwowalne standardy pracy. Przy wdrożeniach należy więc zawsze dążyć do uporządkowania i standaryzacji procedur, bo podobna okazja może się szybko nie powtórzyć. Dobrze jest jednak zachować złoty umiar i nie wprowadzać zmian całkowicie wywracających dotychczasową rutynę pracy. Równowaga pomiędzy modelowaniem zastanej rzeczywistości i dyskretnymi zmianami na lepsze bywa najskuteczniejszą receptą. Niezwykle ważne dla skuteczności zmiany jest przedstawienie celu zmian i wykazanie, że lepiej uporządkowana organizacja pracy tworzy przyjaźniejsze środowisko dla pracownika – po prostu poprawia jakość jego życia.

Podsumowanie Zarządzanie ZDO zmieniło się zasadniczo pod wpływem technologii. Tylko ona umożliwia sprostanie stale rosnącym wymaganiom i obciążeniom. Nowe możliwości uzyskiwania informacji o przebiegu pracy pozwalają na wprowadzanie nowoczesnych metod organizacji pracy, podnoszenie jej jakości, komfortu i wydajności. A przecież dobrze zaprojektowany system informatyczny jest nieodzownym narzędziem do realizacji tych celów.

C E N T R A L N A S T E R Y L I Z AT O R N I A

Centralna sterylizatornia

systemy zarządzania obiegiem materiałów sterylnych Magdalena Marianek

Zakażenia szpitalne to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla hospitalizowanych pacjentów. I dlatego właśnie w ostatnich latach w polskich placówkach zaczęto zwracać większą uwagę na centralną sterylizatornię, a także na jej system zarządzania. Bezpieczeństwo pacjenta i gwarancja użycia podczas zabiegów sterylnych materiałów medycznych stało się priorytetem dla polskich szpitali. Jakie są wymagania prawne w stosunku do centralnej sterylizatorni? Wymogi Ministerstwa Zdrowia są jasne: 1) w szpitalu należy zapewnić stałe zaopatrzenie w materiały sterylne, 2) w zależności od przyjętych rozwiązań lokalnych materiały sterylne mogą być dostarczane bądź ze sterylizatorni zlokalizowanej poza zaopatrywanym obiektem, posiadającej system zarządzania jakością (ISO lub GMP) i gwarantującej wykonanie wyrobu sterylnego, bądź z centralnej sterylizatorni zorganizowanej w ramach zaopatrywanego zakładu. Wiele polskich szpitali posiada centralną sterylizatornię, ale wciąż mało z nich spełnia podstawowe wymagania organizacyjne, czyli podział na strefy: brudną, przeznaczoną do przyjmowania, sortowania, mycia, dezynfekcji wstępnej i właściwej narzędzi chirurgicznych, aparatury medycznej, mycia i dezynfekcji wózków i elementów transportowych, gromadzenia narzędzi fabrycznie nowych oraz przechowywania zapasów środków dezynfekcyjnych i przygotowywania z nich roztworów roboczych; czystą, przeznaczoną do suszenia wydezynfekowanych narzędzi i aparatury, przeglądania i składania bielizny operacyjnej, pakietowania zestawów operacyjnych i zabiegowych, załadunku przygotowanych wsadów do sterylizatorów, gromadzenia narzędzi fabrycznie nowych, tworzenia i archiwizacji dokumentacji procesów sterylizacji; sterylną, przeznaczoną do wyładunku wysterylizowanych materiałów ze sterylizatorów, ich magazynowania i wydawania na oddziały szpitalne lub odbiorcom spoza szpitala. Szpitalna centralna sterylizatornia (CS) w ramach zakładu powinna być wyposażona w urządzenia do wyjaławiania sprzętu, aparatury, narzędzi, bielizny operacyjnej, materiałów opatrunkowych i innych elementów tego wymagających oraz dezyn-

Sprzęt umożliwiający monitorowanie procesu sterylizacji znacznie ułatwia utrzymanie systemów jakości w CS

fekowania wózków i pojemników służących do transportu materiałów poddawanych sterylizacji. Ponadto CS musi mieć dogodne połączenia z zespołem operacyjnym oraz mieć łatwy dostęp z innych jednostek organizacyjnych szpitala, a także w miarę możliwości z zewnątrz.

Przepisy a rzeczywistość Przepisy swoje, a rzeczywistość swoje. Polskie szpitale wciąż borykają się z problemem – jak w jednostce przeorganizować to co jest, tak by dostosować CS do ministerialnych wymogów. W większości szpitali przygotowanie sprzętu do sterylizacji (dezynfekcja, mycie ręczne, pakowanie) odbywa się w miejscu użycia, tj. w gabinetach zabiegowych i w gabinetach badań. Sprzęt z bloków operacyjnych jest sterylizowany w autoklawach, zlokalizowanych na terenie tych bloków lub w punktach centralnego sterylizowania. A te znów czasem umieszczone są w miejscach do tego odpowiednich (np. piwnice). Nie wspominając nawet o pełnej dokumentacji tych procesów - w wielu placówkach ona właściwie nie istnieje.

Drogie usługi sterylizacyjne Nie oszukujmy się, że wszystkie szpitale są w stanie sprostać restrykcyjnym wymaganiom. Dlatego też na rynku powstają firmy, które świadczą zewnętrzne usługi sterylizacji. Spełniają one obowiązujące przepisy, przejmują na siebie choćby odpowiedzialność prawną za sterylność powierzonego do obróbki materiału. Ale niestety zewnętrzne usługi sterylizacji nie są tanie – dlatego wciąż mało polskich placówek korzysta z ich usług. Polskie szpitale poszukują więc innych rozwiązań, by usprawnić przepływ informacji – chcą wiedzieć np. na jakim etapie sterylizacji znajduje się materiał sterylny i kto jest odpowiedzialny za wykonanie poszczególnych etapów obiegu. Zastanawiają się w jaki sposób połączyć oddziały szpitala, zarządzać firmami zewnętrznymi i serwisami, tak aby zapewnić natychmiastowy dostęp do danych o materiale sterylnym. I wreszcie pojawia się też pytanie - w jaki sposób sprostać wymogom prowadzenia ścisłej i wiarygodnej dokumentacji oraz kontroli sterylizacji przy tak dużej różnorodności producentów myjni i sterylizatorów?

medicalonline.pl

C E N T R A L N A S T E R Y L I Z AT O R N I A

Nowoczesne sterylizatory i informatyzacja obiegu materiałów sterylnych są podstawą sprawnego funkcjonowania CS

Systemy zarządzania – jak to działa? Co prawda w ostatnich latach nastąpiła spora poprawa w dokumentowaniu procesów sterylizacji, co może wiązać się np. ze wzrastającą liczbą procesów w sprawie odszkodowań z powodu zakażeń szpitalnych. Placówki coraz częściej - nie mogąc zdecydować się na zewnętrze firmy oferujące usługi sterylizacyjne - wybierają tańszą opcję – informatyczny system zarządzania, który znacznie usprawnia działania wokół sterylizacji w szpitalu. Czy taki system może skutecznie usprawnić pracę szpitala, wpłynąć na jej wydajność i jednocześnie nie być za drogi w stosunku do polskich realiów publicznych placówek? Okazuje się, że tak. Rozwiązania te umożliwiają znaczne zmniejszenie kosztów przeorganizowania lub stworzenia CS. Systemy te, to nic innego jak kompletne i elastyczne systemy zarządzania obiegiem materiałów sterylnych, począwszy od przyjęcia zużytego materiału do sterylizacji, a skończywszy na wydaniu go z magazynu i ponownym dostarczeniu na oddział. Do zadań systemów (IT) zarządzania należy m. in.: ewidencja przyjęcia narzędzi, materiałów, odzieży w poszczególnych strefach, ewidencja procesów dezynfekcji, przekazanie narzędzi i przedmiotów po dezynfekcji ze strefy brudnej do czystej, pakowanie i oznakowanie narzędzi, przyrządów i odzieży poddawanych procesom sterylizacji, określenie ścieżki sterylizacyjnej, pakietów walidacyjnych, ewidencja procesów sterylizacji, parametrów wykorzystanego programu, wprowadzanie do systemu wydruków z urzą-

medicalonline.pl

dzeń prowadzących proces sterylizacji oraz najważniejszych (krytycznych) parametrów procesu, magazyn rzeczy sterylnych, wydanie rzeczy sterylnych na oddziały i na zewnątrz, inwentaryzacja, możliwość kodowania pracy w oparciu o systemy kodów kreskowych i czytniki na stanowiskach pracy. Jak to wygląda w praktyce? W oparciu o bogaty wbudowany bank (słownik) zestawów, narzędzi i opakowań system organizuje pracę CS i dostarcza oddziałom zawsze aktualną informację o materiale sterylnym. Wykorzystując współpracę z czytnikami kodów paskowych i drukarkami zapewnia całkowicie automatyczną (personel posługuje się tylko skanerem bez potrzeby używania komputera) ewidencję i archiwizację danych o materiałach sterylnych i cyklach sterylizacji. Archiwizacja danych i cykli sterylizacji (zautomatyzowany system zbierania informacji), pozwala np. uzyskać historię wszystkich danych z systemu, a w szczególności: kto, kiedy i jaki przyjął materiał do sterylizacji, przez kogo był pakowany, jaki był skład zestawu, który sterylizator był użyty do sterylizacji, jaki był wynik sterylizacji, kiedy i przez kogo zestaw był wydany i na jaki oddział, przy zabiegu którego pacjenta był użyty, jaki był koszt i wiele innych danych możliwych do wydruku w każdym momencie w formie raportów. Takie informatyczne rozwiązania na pewno mogły pomóc dyrekcji placówek w opanowaniu trudnego tematu sterylizacji szpitalnej. Niestety centralna sterylizatornia to w wielu przypadkach wciąż nazwa tylko na papierze, a do prawdziwej centralizacji tej jednostki szpitali jeszcze daleko.

C E N T R A L N A S T E R Y L I Z AT O R N I A

Centralna Sterylizatornia Aneta Wieczorek,

Meden Sp. z o.o. Współpraca: Grażyna Kubylis, kierownik Centralnej Sterylizatorni w Samodzielnym Publicznym Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej Szpitalu Miejskim w Sosnowcu. Joanna Włodarczyk-Rajska, kierownik Centralnej Sterylizatorni w Centrum Onkologii-Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

Należy brać pod uwagę nie tylko sprawne

i bezawaryjne działanie wyposażenia centralnej sterylizatorni, ale także system organizacji tej jednostki. Dodatkowo, o ile nie przede wszystkim, istotny wpływ ma tu wykwalifikowany, przeszkolony i kompetentny personel. To właśnie na pracownikach centralnej sterylizatorni spoczywa odpowiedzialność za prawidłowy dobór rodzaju sterylizacji dla danego wyrobu medycznego, właściwą obsługę urządzeń myjących i sterylizu-

jących, a w konsekwencji także współodpowiedzialność za zdrowie pacjenta. Tymczasem ciągle brak przepisów i rozwiązań prawnych sankcjonujących zawód technika sterylizacji wśród zawodów medycznych. Podstawowe standardy co do organizacji i urządzenia centralnej sterylizatorni określają wytyczne zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać

pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (rozporządzenie z dnia 10 listopada 2006 roku Dz. U. Nr 213, poz. 1568 ze zm.).

Własna sterylizatornia, czy zakup usług od zewnętrznych firm? Zgodnie z zawartymi tam wymogami, do każdego szpitala powinno być zapewnione zaopatrze-

Szukasz sprzętu dla centralnej sterylizatorni? Portal Branży Medycznej

Krok 1

Złóż zapytanie ofertowe

My go znajdziemy dla Ciebie! Krok 2

MedicalOnline.pl wyszuka najlepszych dostawców i prześle im Twoje zapytanie

Krok 3

Dostawcy przesyłają Ci propozycje handlowe

medicalonline.pl

C E N T R A L N A S T E R Y L I Z AT O R N I A nie w materiały sterylne. To, czy wymóg ten zostanie spełniony dzięki funkcjonowaniu centralnej sterylizatorni w ramach szpitala, czy też materiały medyczne będą sterylizowane poza nim, przepisy pozostawiają do decyzji władz danej jednostki medycznej. W przypadku korzystania z usług zewnętrznej sterylizatorni, wymagane jest, aby posiadała ona system zarządzania jakością ISO lub GMP. W takiej sytuacji w szpitalu powinny być wydzielone specjalne pomieszczenia do obsługi wywozu materiału skażonego oraz odbioru materiału sterylnego. Konieczne jest również pomieszczenie wyposażone w myjnię dezynfektor do mycia wózków transportowych. Przy zlecaniu usług sterylizacyjnych firmom zewnętrznym, należy liczyć się z potrzebą zakupu dodatkowego instrumentarium, bądź z kosztami wypożyczenia zestawów instrumentów od sterylizatorni prowadzących komercyjną działalność. Mimo to jednak koszty utworzenia pomieszczeń do tego przeznaczonych są niższe w porównaniu z wielkością środków, jakie trzeba przeznaczyć na budowę i funkcjonowanie centralnej sterylizatorni. Z tego powodu coraz więcej małych szpitali decyduje się na takie rozwiązanie i korzysta z zewnętrznych usług sterylizacyjnych. Większym placówkom medycznym pozostaje albo budowa nowej centralnej sterylizatorni od podstaw albo modernizacja już istniejącej i jej dostosowanie do obecnie wymaganych standardów. Wspomniane rozporządzenie określa wytyczne co do utworzenia takiej jednostki. Zgodnie z nim w urządzaniu centralnej sterylizatorni podstawą jest podział na trzy strefy: brudną, czystą i sterylną. Powinny być one oddzielone śluzami umywalkowo - fartuchowymi, a między nimi musi występować różnica ciśnień powietrza atmosferycznego (najwyższe jest w strefie sterylnej). Ruch przygotowywanych do sterylizacji materiałów powinien się odbywać od strefy brudnej do sterylnej.

pomocy testów, a wynik zapisywany w dokumentacji. Mechanizacja procesu umożliwia jego standaryzację, czego nie można osiągnąć w procesie ręcznym. Poza tym pomimo stosowania przez pracowników sterylizatorni środków ochrony osobistej w postaci odpowiednich fartuchów, rękawiczek, okularów ochronnych, czapek czy masek, istnieje ryzyko narażania ich na infekcje bądź uczulenia.

Strefa czysta - o czym pamiętać? Po myciu i dezynfekcji materiały przeznaczone do sterylizacji trafiają do strefy czystej, która zgodnie z cytowanym powyżej rozporządzeniem powinna być przeznaczona do suszenia dezynfekowanych narzędzi i aparatury medycznej. Ta część sterylizatorni wyposażona jest w wózki i taśmy transportowe oraz odpowiednie stoły robocze. Na nich przygotowywane są zestawy i pakiety operacyjne i zabiegowe, które następnie załadowywane są do sterylizatorów. Dodatkowo pracownicy sterylizatorni sprawdzają tutaj pakiety pod względem ilościowym i jakościowym. Tworzy się tu również zestawy narzędzi, które będą mogły być użyte w jednym miejscu i czasie, z przeznaczeniem dla jednego pacjenta. Jakość materiałów służących do pakowania oraz systemy opakowy-

Nowoczesne systemy proponują elektroniczne formy etykietowania i archiwizacji przy użyciu komputerów, drukarek, czytników etykiet i kodów kreskowych. Takie zautomatyzowanie procesu mimo jego kosztów usprawnia działanie sterylizatorni i redukuje ilość błędów.

Jakie są wymagania prawne dla strefy sterylnej? Rozporządzenie Ministra Zdrowia wskazuje instalację sterylizatorów przelotowych między strefą czystą i sterylną, dodatkowo wymaga zainstalowania minimum dwóch sterylizatorów parowych (nie ma natomiast wymagań do liczby myjni - dezynfektorów, instalowanych między strefą brudną i czystą). Ściana sterylizatorów przelotowych stanowi granicę między strefą czystą i sterylną, która przeznaczona jest do wyładunku wysterylizowanych materiałów. Między strefą sterylną i ogólnodostępną szpitala rozporządzenie przewiduje urządzenie pomieszczenia, z którego materiały sterylne wydawane będą odbiorcom z terenu szpitala i spoza niego. Dodatkowo rozporządzenie przewiduje zainstalowanie przelotowej myjni - dezynfektora między strefą brudną i pomieszczeniem wydawania, gdzie powinno się odbywać mycie wózków i innych elementów transportowych.

Strefa brudna - dążenie do mechanizacji W strefie brudnej przyjmowane są narzędzia, aparatura oraz wszystkie materiały medyczne przeznaczone do sterylizacji. Tutaj są one sortowane, myte i poddawane dezynfekcji. Strefa brudna to także miejsce, gdzie przechowuje się środki dezynfekcyjne i przygotowuje z nich roztwory robocze. W tej strefie wstępnie przygotowany i posortowany materiał zostaje załadowany do myjek lub poddany ręcznej obróbce w przypadku szczególnie wrażliwych bądź wymagających materiałów. Wskazane jest jednak dążenie do całkowitego zmechanizowania procesów mycia i dezynfekcji. Skuteczność procesu jest kontrolowana przy

medicalonline.pl

rzygotowany i posortowany materiał zostaje załadowany do myjek. Na zdjęciu: Grażyna Kubylis przy myjkach zainstalowanych w CentralP nej Sterylizatorni w Samodzielnym Publicznym Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej Szpitalu Miejskim w Sosnowcu. (fot. A. Wieczorek)

wania wyrobów medycznych określają normy PN-EN 868-1 do 868-10. W strefie czystej powstaje też dokumentacja „obrabianych” materiałów. Należy wprowadzić system identyfikacji konkretnego sterylnego pakietu - może być on zaopatrzony w metkę z datą sterylizacji, numerem sterylizatora, numerem cyklu, oraz oznaczeniem osoby, która sprzęt obsługiwała. Na metce widnieje także data ważności sterylności danego pakietu.

Sterylizacja niskotemperaturowa Dla sterylizacji niskotemperaturowej przy pomocy tlenku etylenu lub formaldehydu rozporządzenie stawia następujące wymagania: po stronie czystej powinno być wydzielone pomieszczenie przeznaczone do załadunku materiału nieodpornego na działanie temperatury, po stronie wyładowczej sterylizatorów gazo-

C E N T R A L N A S T E R Y L I Z AT O R N I A

Schemat ogólny – dekontaminacja Dezynfekcja wstępna Mycie Ręczne

Maszynowe Dezynfekcja właściwa

Manualna

Maszynowa

Płukanie Suszenie Kontrola Pakietowanie Sterylizacja Formaldehydem

Parą wodną

Tlenkiem etylenu

Plazmowa

Wietrzenie Wydawanie medicalonline.pl

C E N T R A L N A S T E R Y L I Z AT O R N I A

Pomieszczenie z zainstalowanym sterylizatorem niskotemperaturowym na tlenek etylenu. (fot. A. Wieczorek)

wych w strefie sterylnej powinno znajdować się pomieszczenie do degazacji sterylizowanych w ten sposób materiałów z umieszczonym w nim sygnalizatorem przekraczania dopuszczalnych stężeń tlenku etylenu (sygnalizatory nie są konieczne w przypadku używania sterylizatorów plazmowych); w pomieszczeniach tych nie przewiduje się stałych stanowisk pracy. Dodatkowo przepisy prawa określają, że do sterylizacji tlenkiem etylenu na terenie szpitala stosować można wyłącznie sterylizatory zasilane z jednorazowego naboju z czynnikiem sterylizującym, natomiast do utylizacji tlenku etylenu należy stosować spalarkę tlenku etylenu lub katalizator. Substancje powstałe w wyniku takiego postępowania nie zagrażają środowisku.

elementy reprocesowania to: oczyszczenie, dezynfekcja, płukanie, suszenie, kontrola stanu, konserwacja, pakowanie i sterylizacja. Warunkiem osiągnięcia wysokiej jakości reprocesowania jest jego centralizacja, czyli wykonywanie wszystkich czynności przez wyspecjalizowany personel w obrębie jednej jednostki organizacyjnej szpitala. Taki system można wdrożyć w centralnej sterylizatorni, tej nowo powstałej lub gruntownie zmodernizowanej. Nowoczesna sterylizatornia powinna być jednostką autonomiczną, reprocesującą całość instrumentarium użytkowanego w

profesjonalnego i dobrze wyszkolonego personelu. Tymczasem pracownicy sterylizatorni w naszym kraju nie uzyskali do tej pory statusu pracowników medycznych - zawód technika sterylizacji w ogóle nie istnieje. A przecież tak jak i od pracowników w innych dziedzinach medycznych, od pracowników sterylizatorni wymaga się skomplikowanej wiedzy z zakresu znajomości instrumentarium, nie tylko odnośnie przeznaczenia poszczególnych narzędzi, ale także pod względem materiałów, z jakich zostały wykonane. Jest to niezbędne do określenia i przyporządkowania danych narzędzi i aparatury medycznej odpowiedniej metodzie dezynfekcji czy sterylizacji. Niezbędna jest również wiedza na temat preparatów dezynfekcyjnych itd. Zdobycie tych wszystkich informacji wymaga ciągłego kształcenia i aktualizowania wiedzy z zakresu nowych rozwiązań technologicznych w sterylizacji. Stowarzyszenie Kierowników Szpitalnej Sterylizacji i Dezynfekcji podjęło intensywne działania, których efektem ma być włączenie technika sterylizacji to listy zawodów medycznych. Ma to skutkować możliwością kształcenia się w tej dziedzinie na uczelniach medycznych. Zanim jednak tak się stanie, stosowne dokumenty

Wspomniane rozporządzenie nie określa wymogów co do użytkowania i instalacji sterylizatorów plazmowych. Jest to najnowsza metoda sterylizacji niskotemperaturowej. Sprzęt sterylizowany tą metodą nie wymaga degazacji, a po procesie powstają woda i tlen, związki przyjazne środowisku. Tym sposobem nie można sterylizować materiałów zawierających celulozę, materiałów porowatych oraz płynów.

Nowoczesna sterylizacja, czyli reprocesowanie Kombinacja sterylizacji parowej i niskotemperaturowej obejmuje w zasadzie wszystkie materiały, które wymagają sterylizacji. Jarosław Czapliński, (kierownik Działu Dezynfekcji i Centralnej Sterylizacji Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Elblągu) w artykule opublikowanym w dwumiesięczniku Zakażenia (nr 2/2008) podkreślił, że nowoczesnej sterylizacji nie należy rozumieć jedynie jako końcowego elementu większego procesu. Wskazuje on na bardziej odpowiedni w tej sytuacji termin, jakim jest reprocesowanie - który określa jako kompleksowy ciąg technologiczny, obejmujący wszystkie czynności, które należy wykonać, aby narzędzia zanieczyszczone, np. w trakcie zabiegu, ponownie nadawały się do użytku. Główne

medicalonline.pl

S trefa sterylna. Ściana sterylizatorów przelotowych stanowi granicę między strefą czystą i sterylną, która przeznaczona jest do wyładunku wysterylizowanych materiałów. (fot. A. Wieczorek)

szpitalu, a zakres jej funkcjonowania powinien obejmować wszystkie elementy reprocesowania. Takie rozwiązanie jest koniecznością, ponieważ ponowna sterylizacja (reprocesowanie) to skomplikowana technologia wymagająca szerokiej wiedzy. Zdaniem Jarosława Czaplińskiego polskim szpitalom daleko do takiego standardu, a system zbliżony do opisanego powyżej w naszym kraju ma zaledwie kilkanaście procent szpitali.

Technik sterylizacji na drodze do zawodu medycznego Należy podkreślić, że właściwe funkcjonowanie centralnej sterylizatorni jest niemożliwe bez

muszą przejść oficjalną drogę od Ministerstwa Zdrowia przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, aż po Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Obecnie istnieje jedynie program kursów kształcących dla pracowników sterylizatorni, zaakceptowany przez Ministra Zdrowia. Program ten obejmuje szkolenia kwalifikacyjne z zakresu technologii sterylizacji i dezynfekcji oraz kurs dla kierowników centralnych sterylizatorni i osób nadzorujących wytwarzanie sterylnych wyrobów medycznych w zakładach opieki zdrowotnej.

I N F O R M AT Y Z A C J A

Standardy informatyzacji placówek medycznych Marek Pilch-Kowalczyk Alteris Sp. z o.o. - Dyrektor Działu R&D

Każdy współczesny szpital charakteryzuje się wysokim stopniem złożoności wykorzystanych technologii, w tym także z zakresu IT. Komputery są integralną częścią większości urządzeń medycznych - służą albo do sterowania procesów albo stanowią odrębny specjalistyczny sprzęt cyfrowy. Nowoczesna organizacja pracy wymaga, aby konkretne procesy odbywały się pod kontrolą złożonych systemów przetwarzania informacji, obiegu dokumentów oraz gromadzenia danych medycznych. Systemy informatyczne w szpitalu - krótki przegląd Szpital nie jest otoczony próżnią informatyczną, przez co jego wewnętrzne systemy informatyczne muszą być przystosowane do wymiany informacji z zewnętrznymi placówkami (np. system rozliczeń z NFZ). Równie istotnym elementem zagadnienia jest działalność informacyjna szpitala, np. prowadzenie własnej strony internetowej czy usług dostępnych internetowo. Wielkie zapotrzebowanie na przetwarzanie informacji w licznych systemach skutkuje komplikacją i wysokim kosztem wprowadzenia informatycznej infrastruktury szpitala. Podstawowe procesy „życiowe” szpitala zlokalizowane są w następujących klasach systemów: szpitalne systemy informatyczne HIS: część biała (ruch chorych, apteka, blok operacyjny, śledzenie zakażeń wewnątrzszpitalnych itd.), częśćszara(statystykamedyczna,sprawozdawczość, rozliczenia, księgowość, analityka zarządcza), laboratoryjne systemy informatyczne LIS: systemy koordynujące przepływ pracy w laboratoriach analitycznych, a także sterujące bezpośrednio aparatami diagnostycznymi, radiologiczne systemy informatyczne RIS/PACS: systemy sterujące obiegiem pracy i danych, a także ich przetwarzaniem w zakresie diagnostyki obrazowej, infrastruktura łączności i bezpieczeństwa, systemy poczty elektronicznej, powiadomień, VoIP i serwery www.

unifikacji systemów, ich głębszej integracji i szeroko pojętej modernizacji – rodzi to konieczność wprowadzania standaryzacji. Można ją można potraktować w różnych aspektach: technicznych, organizacyjnych, prawnych, ale także praktycznych - zostaną one pokrótce omówione poniżej.

Regulacje unijne w aspekcie 93/42/EEC - MDD Medical Device Directive i dyrektyw pokrewnych Spora część systemów informatycznych w szpitalu nie musi być wyrobem medycznym. Do klasy tej należą wszystkie systemy wspomagania normalnego toku biznesowego, te służące publikowaniu informacji, a także te części systemu szpitalnego, które dotyczą administracyjnego aspektu procesu leczniczego. Wyjątkiem są tu dwa segmenty: system RIS/PACS oraz system LIS – one powinny być traktowane jako wyrób medyczny, ponieważ biorą udział w procesie ustalania diagnozy u pacjenta, a wynik ich pracy jest

niemożliwy do niezależnego skontrolowania. System klasy RIS/PACS powinien spełniać wymagania dyrektywy MDD z 93/42/EEC z późn. zm., z minimalnym wymaganiem spełnienia wymogów klasy I, a zalecanym spełnieniem wymogów klasy IIa. Specjalizowane stacje postprocessingu mogące sterować procesem diagnostycznym (np. przebiegiem badania) powinny spełniać wymogi klasy IIb. Wymóg ten również dotyczy stacji służącej do planowania i nadzorowania radioterapii. Warto wspomnieć, że w związku ze znowelizowaną dyrektywą 93/42/EEC, w bieżącym roku powinna nastąpić zgodna z nią zmiana ustawy o wyrobach medycznych. Wymagania dla systemów laboratoryjnych określa dyrektywa 98/73/EEC. Sposób postępowania w ocenie tych produktów jest zbliżony do procesu postępowania w przypadku klasy I wg dyrektywy 93/42/EEC, jednak z większym zwróceniem uwagi na aspekty pomiarowe, takie jak błędy pomiarowe, powtarzalność itp.

W 2005 roku autor miał okazję zwiedzać szpital Uniwersytetu Północnej Norwegii, uznany za przodujący w dziedzinie informatyzacji i uznany za wzorcowe centrum telemedycyny WHO. Funkcjonowało tam 200 różnych systemów informatycznych, jednak brak ich integracji skutkował olbrzymimi problemami w utrzymaniu takiej infrastruktury. W obecnych czasach obserwuje się tendencję do

medicalonline.pl

I N F O R M AT Y Z A C J A

Standardy techniczne w informatyce szpitalnej Standardy techniczne wynikają z regulacji normalizacyjnych najczęściej sankcjonowanych przez Międzynarodową Organizację Standaryzacji ISO. Infrastruktura informatyczna szpitala działa na wielu płaszczyznach, obejmuje wiele systemów oraz szereg modułów komunikacyjnych. W związku z tym, optymalnym typem komunikacji pomiędzy systemami i podsystemami jest messaging. Spośród wielu protokołów komunikacyjnych rozważymy szczegółowo dwa najistotniejsze z punktu widzenia obiegu informacji medycznej w szpitalu. Protokół HL7 (ISO/HL7 27931:2009), obecnie najczęściej stosowany w polskich szpitalach w wersji 2.3, jest podstawowym sposobem komunikacji między systemami i podsystemami w zakresie przekazywania danych tekstowych, zleceń, rozliczeń i poleceń synchronizacji. Protokół definiuje szereg komunikatów standardowych, których ogólna struktura jest standaryzowana, natomiast szczegółowa implementacja najczęściej jest określona przez producenta systemu. Prowadzi to czasem do trudności integracyjnych, które rozwiązywane są na dwa sposoby: HL7 broker tłumaczący implementacje komunikujących się systemów lub zastosowanie protokołu w wersji 3.0 w formacie xml (ISO/HL7 21731:2006). Za pomocą protokołu HL7 szpitalny system informatyczny komunikuje się z wyspecjalizowanymi podsystemami takimi jak RIS, LIS czy system apteczny, a także z modułami części szarej systemu. Szerokość zaimplementowania protokołu HL7 w systemie szpitalnym determinuje jego interoperacyjność. Przykładowo jeśli nie są zaimplementowane komunikaty zleceń medycznych, niemożliwa jest integracja z systemami wyspecjalizowanymi. Odrębnym zagadnieniem jest standaryzacja wymiany danych obrazowych, których istotnym elementem jest komunikowanie się ze sobą urządzeń o całkowicie nieraz odmiennej architekturze sprzętowej, programowej i funkcjonalnej. Standard DICOM w ściślejszy sposób niż HL7 definiuje protokoły wymiany informacji, stąd jego implementacja w określonych zakresach funkcjonalnych powinna zapewniać interoperacyjność.

Zagadnienia interoperacyjności systemów - Integrating Health Enterprise (IHE) Interoperacyjność można zdefiniować jako zdolność podobnych funkcjonalnie (lecz różnych) systemów do współdziałania i wymiany informacji między sobą. Aby tę zdolność osiągnąć należy

medicalonline.pl

nie tylko zapewnić formalnie komunikację między systemami (określić protokoły komunikacyjne), ale również uzyskać podobieństwo semantyczne pojęć, elementów danych oraz procesów w zakresie, w którym te systemy mają współdziałać. Jeśli bowiem w systemie A dany proces oznacza co innego niż w systemie B, to nawet przekazanie informacji systemowi B, że w A nastąpił ten proces, nie umożliwia odtworzenia jego znaczenia w B. Aby uporać się z tym zagadnieniem, powołano organizację o nazwie Integrating Health Enterprise (IHE) zajmującą się semantyczno - proceduralnym modelowaniem procesów w szpitalu. Organizacja ta standaryzuje proceduralne opisy poszczególnych procesów w szpitalu, tak aby systemy deklarujące w określonym zakresie zgodność z IHE były semantycznie równoważne. Podstawową jednostką standaryzacji jest tzw. profil IHE opisujący podmioty uczestniczące w procesie, ich czynności i wymianę informacji pomiędzy nimi. W 2009 roku rozpoczęto tworzenie polskiego oddziału IHE pod auspicjami Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego. Inicjatywa ta jest skorelowana z działaniami utworzonego przez Ministerstwo Zdrowia komitetu standaryzacji procedur medycznych.

Problematyka ochrony danych osobowych Dane medyczne są szczególnym przykładem chronionych ustawowo danych osobowych. Zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych, jeśli ustawodawstwo szczegółowe dotyczące określonego rodzaju danych nakłada większe gwarancje ich ochrony niż sama wymieniona ustawa, to przepisy tego ustawodawstwa stosują się bezpośrednio w miejsce określonych przepisów ustawy. Przypadek ten ma zastosowanie w zakresie danych medycznych, których specyfiką są nie tylko wyższe standardy ochrony, ale również pewne wyjątki wobec ogólnych zasad, które w intencji ustawodawcy służyć mają bezpośredniemu interesowi zdrowotnemu pacjenta. Z tych ogólnych reguł wynikają wnioski praktyczne: Ustawa o ochronie danych osobowych nie może być przeszkodą w udzieleniu pacjentowi

niezbędnego świadczenia medycznego. stawa o ochronie danych osobowych nakłada U na przetwarzającego dane obowiązek uzyskania zgody pacjenta na przetwarzanie jego danych. Jednakże w odróżnieniu od wielu innych zbiorów danych osobowych, dane medyczne mają ustawowo uwarunkowany okres przechowywania co powoduje, że pacjent nie może zażądać wycofania swoich danych ze zbioru danych osobowych. Ta ustawowa gwarancja czasu przechowywania wynika z konieczności zapewnienia pacjentowi świadczeń medycznych w przyszłości, niezależnie od chwilowej jego decyzji w tym zakresie. Przekazywanie danych osobowych w celu realizacji świadczeń medycznych jest wyłączone z ogólnych regulacji w zakresie zgody pacjenta. O zgodności z ustawą decyduje cel przekazania i jego bezpośredniość. Istnieje ustawowy katalog celów i podmiotów, które mogą mieć dostęp do danych medycznych pacjenta bez jego szczególnej zgody. Dotyczy to wymiaru sprawiedliwości oraz instytucji finansujących opiekę zdrowotną pacjenta (NFZ). Administratorem danych osobowych jest dyrektor instytucji opieki zdrowotnej, który ponosi odpowiedzialność za naruszenia ochrony. Do celów technicznych może on wyznaczyć pracownika lub podmiot odpowiedzialny za przetwarzanie danych osobowych. Poprzez ten akt nie przestaje on jednak być administratorem danych osobowych. Medyczne dane osobowe mogą być przetwarzane tylko w celach wyliczonych w ustawie oraz w rozporządzeniu Ministra Zdrowia dotyczącym dokumentacji medycznej. Medyczne zbiory danych osobowych nie podlegają rejestracji w rejestrze prowadzonym przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (GIODO). Przetwarzanie danych medycznych ma liczne aspekty regulacyjne, w tym techniczno - standaryzacyjne, prawne, a także praktyczne. Do jego prawidłowej realizacji niezbędna jest specjalistyczna wiedza, nie ograniczająca się wyłącznie do technicznych umiejętności w zakresie informatyki. Wprowadzenie do eksploatacji systemu informatycznego jest zawsze projektem wdrożeniowym, uwzględniającym specyfikę przetwarzania danych w jednostce ochrony zdrowia.

Marek Pilch-Kowalczyk - (ur. 1963) lekarz i informatyk, ekspert w dziedzinie systemów

informatycznych dla zakładów diagnostyki obrazowej oraz teleradiologii. Na początku lat 90-tych twórca jednego z pierwszych sieciowych Systemów Informacji Radiologicznej. W drugiej połowie lat 90-tych brał udział w rewolucji internetowej w kilku liczących się firmach amerykańskich. Od 2003 roku ponownie zajmował się systemami informatycznymi dla zakładów diagnostyki obrazowej. W 2004 roku współzałożyciel Alter Ego sp. z o.o. (obecnie Alteris sp. z o.o.). Były prezes zarządu i główny twórca systemów Alteris sp. z o.o., doradca technologiczny VOXEL S.A. - pierwszego ogólnopolskiego operatora teleradiologii.