2012 IRAILA
OT S A G A B I A ko N a t u r a r e n Interpretazio Zentroa Baliabide interaktiboen bitartez Zaraitzuko Ibarraren informazio orokorra ematen da jakitera, baina bereziki, urtaroz urtaro, Iratiko oihana aipatzen da (Europan ongien kontserbatutako izei-pagadietako bat). Ikasleak ibar honetako alderdi guztiak ezagutzen ahal ditu, eskura baitauzka panelak, maketak (Nafarroako Pirinioak), ikusentzunezko bat, joko interaktiboak, lanabes tradizionalen erakusketa bat, eta, horietaz gainera, monitoreek antolatzendituzten jarduera eta jokoak. Eskualde honetan bizi diren hainbat espezieren deskripzioak ere badaude. Espezie horietako asko galzorian daude. Hitzordua hartzerakoan aukeratzen ahal da nolako bisitaldia egin. Nolanahi ere, Erronkarin eta Bertizen bezala, bisitaldia probetxugarriagoa da Zatoz Zaraitzu ezagutzera izeneko hezkuntza materialaren laguntzarekin egiten bada. Material hori 8-12 urteko neska-mutikoei dago zuzendua. Halaber, badago izenburu bereko beste material bat, 13 eta 16 urte arteko neska-mutilentzat. Beste hezkuntza proposamen batzuk Ingurumen Departamentuko Oihanak izeneko unitate didaktikoan aurkituko dituzue. Bisita mota honek hiru ordu edo hiru eta erdi iraunen du; izan ere, Naturaren Interpretazio Zentrora egiten den bisitalditik aparte, NIZeko monitoreek gidatutako ibilaldiak egiten dira (herrian berean edo Muskildako baselizara autobusez igo eta oinez jai tsiz, adina kontuan hartuta). Bisitaldia doan da, eta erakundeak berak jartzen ditu material didaktikoak eta monitoreak. NIZa Otsagabian berean dago, Itzaltzuko errepidean, z.g. www.iratiniz.es oit.ochagavia@navarra.es
E R R O N K A R I ko N a t u r a r e n I n t e r p r e t a z i o Zentroa Aparteko ezaugarriak dituen lurralde moduan aurkezten du Erronkari Ibarra zentroak, duen geologia bereziaren, klimaren eta habitat naturalaren ikuspegitik, horiek landare eta animalia espezie dibertsitate handia izatea ekarri baitute. Era berean, lurraldeak egun eta tradizioz izan dituen erabilerak ere erakusten ditu, eta bai horiek ingurunean izan duten eragina ere. Hitzordua hartzerakoan aukeratzen ahal da nolako bisitaldia egin. Nolanahi ere, Erronkarin eta Bertizen bezala, bisitaldiari probetxu handiagoa atera tzen ahal zaio Zatoz Erronkari ezagutzera izeneko hezkuntzamaterialaren laguntzarekin egiten bada. Material hori 8-12 urteko neska-mutikoei dago zuzendua. DBHko ikasleentzat ere badira hezkuntza proposamenak Ingurumen Departamentuko Oihanak izeneko Ăşntate didaktikoan. Bisita mota honek hiru ordu edo hiru eta erdi iraunen du; izan ere, Naturaren Interpretazio Zentrora egiten den bisitalditik aparte, NIZeko monitoreek gidatutako ibilaldiak egiten dira (herrian berean edo inguruan, adina kontuan Bisitaldia doan da, eta erakundeak berak jartzen ditu material didaktikoak eta monitoreak. NIZa Erronkariko udalerrian dago (Nafarroako Pirini o etan). www.erronkariniz.es oit.roncal@navarra.es
2 ORRIALDEA
2012 IRAILA
B E R T I Z - ko j a u r e r r i a n a t u r Pa r ke a
Hezkuntza baliabideen artean Bertizko Jaurerria Natur Parkeak honako hauek ditu: Naturaren Interpretazio Zentroa, Bertizko lurraldea irudikatzen duen maketa, ikus-entzunezkoen gelak, erakusketa ibiltariak Jaure gian, Lorategi historikoa, jolasteko zelaiak eta josteta guneak, eta 2.000 ha baino gehiagoko basoa.
Bertizko hezkuntza programa aldian behin ebaluatu eta hainbat aldaketa nahiz proposamen eransten zaizkio, eskari eta egoera berriei erantzuna emateko. 2 ordu irauten duen Parkean barnako hezkuntza eskaint zaz gain honetan monitoreek taldea gidatzen dute proposatutako jarduera ezberdinen garap nean, aukera dago bi hezkuntza programa berri egiteko, hurrengo 10 orrialdean azaltzen direnak. Parkea Oieregi-Bertizarana udalerrian dago, IruĂąetik iparraldera 52 kilometrotara.
cinberti@navarra.es www.bertizparkea.es
Zuen bisitaldirako hitzordua hartzea gomendatzen dizuegu, bisitaldiak probetxuzkoak izateko modu bakarra baita.
A r r o i l e t a ko I n t e r p r e t a z i o Zentroa IRUNBERRI
Arroilak edo mendi zintzurrak Agoitz eta Irunberriko aurrepirinioetako arroan daude. Bada, eskualde horretako lurraldearen erabilera, historia eta kultura erakusten dira. Horretarako, era askotariko baliabide didaktikoak ditu (erakusketak, lurraldearen zenbait ikus-entzunezko, horietako bat arroilen eraketa geologikoa erakusteko, arroila bateko giroa birsortu da, hormairudiak,
1. bisita mota Interpretazio Zentroan. Iraupena, gutxi gorabehera: 1:15 ordu. Hona lantzen diren edukiak: Kareharriaren eta arroilen eraketa, arroilen garrantzia: naturgune babestuak. Harkaitzetako hegaztiak, oro har. Zehazki, sai arrearen ohiturak eta ezaugarriak. Gizakiaren eraginez arroan sortu den paisaia, arroiletako harkaitzekin alderatuta.
ikus-entzunezkoa, Irunberriko arroilako faunaren irudiak zuzenean transmititzen dituen
Informazio hori guztia ageri da gorago aipatu ditugun zentroaren baliabideetan.
telekamera, eta abar).
• 2. bisita mota
Zentroak 2 bisita mota eskaintzen ditu.
Irunberriko Interpretazio Zentroa eta Arroila.
Zentroan lantzen dira 1. bisita motan azaldutako edukiak. Arroilan gai hauek lantzen dira: Arroila, naturgune babestua, Erreserba Naturala. Nafarroa mediterranearraren landaredia, gizakiak eraldatutako paisaia eta berezko paisaia. Irati trena. Eduki horien osagarri, behaketak egiten dira Bi bisitak euskaraz nahiz gazteleraz egin daitezke. Zentroa Irunberrin bertan dago. Helbidea: Plaza Nagusia, z/g. cinlumbi@navarra.es ww.focesdenavarra.es
Zuen bisitaldirako hitzordua artesa gomendatzen dizuegu, bisitaldiak probetxuzkoak izateko modu bakarra baita.
www.nafarroakoarroilak.es
Zentroaren eginkizuna da arroilek eta beren lurraldeek naturaren aldetik dituzten balioak ezagutu eta zabal tzea (eraketa, landaredia, animaliak).
www.bertizkoparkea.es
Parkean eskaintzen den hezkuntza jardueraren bidez ikasleak Babestutako Naturgune honetara eta bere ingurunera (Kantauri aldeko ibarrak) hurbildu nahi dira, eta bertako ezaugarri fisiko, biologiko, sozial eta kultural nagusiak erakusteko, hemengo balore guztiak ezagutzeko aukera izan dezaten.
Iraupena, gutxi gorabehera:
PĂ GINA 3
17 ESKOLAKO ALDIZKARIA
U R B A S A E TA A N D Í A N a t u r Pa r ke a Urbasa-Andia Natur Parkea Nafarroako mendebaldean dago. Urbasa eta Andiak, parkea osatzen duten altuera ertaineko mendiek, bi zonalde bioklimatikoren (atlantikoaren eta mediterraneokoaren) arteko hesi geografikoa osatzen dute. Urbasa-Andia Natur Parkea balio geologiko, biologiko, ekologiko, paisajistiko, arkeologiko eta sociocultural handiak dituen naturgunea da. Urbasa eta Andia mendilerroa, muga naturala da alde atlantikoaren eta mediterranearraren artean
Urbasa-Andia Natur Parkea Nafarroako mendebaldean dago. Urbasa eta Andiak, parkea osatzen duten altuera ertaineko mendiek, bi zonalde bioklimatikoren
Balio multzo handi hori ikusita, Nafarroako Gobernuak lurralde horiek natur parke izendatu zituen, beraien kontserbazioa bermatzeko eta hori erabilera tradizionalak mantentzearekin eta naturaz gozatzetik eratorritako erabilera berriekin bateragarria izan zedin. Parkeak jendeari bere balioen berri emateko zerbitzu eta ekipamenduak ditu. • Informazio Zentroa. Bisitariari Urbasa eta Andiako balio paisajistiko, ekologiko, historiko eta kulturaletako batzuk erakusteko. Horrez gain, aparteko paraje horiek zaindu eta mantentzeko oinarrizko arau eta gomendio batzuk ere gogorarazten dira. • Interpretazio Eremua. Bertan, Urbasak izan ohi zituen erabileren
elementu adierazgarrietako bi aurkituko ditu bisitariak: artzain txabola —Seberinoren borda— eta txondorraren erreprodukzioa. Seberinoren bordara joaten den bisitariak Urbasako artzainen bizitzaren nolakotasunak hurbilagotik ikusiko ditu. Urbasa eta Andia mendiek antzina izan ohi zituzten erabileren beste elementu • Lau bidexka sarea: “Iturriena”, “Artzainena” “Mendizaleena”, eta “Morterutxo”, pertsona itsuentzat edo/eta mugikortasun urria dutenentzat egokituta dagoen bidexka. Ez dago eskola bisita eredu finkorik; taldearen interesen arabera eta taldeak daukan denboraren arabera, parkeak eskaintzen dituen ibilbideetakoren batekin konbina daiteke Informazio Zentrorako bisita. Zentrora egiten den bisitan parkeren edukiari buruzko informazioa eskuratzen dute ikasleek. Ekosistema desberdinetan barna ibilbideak egiteak bertako flora eta fauna espezieak identifikatzeko aukera ematen du. Bi jarduerok antolatzaileek taldeari ematen dizkioten fitxa didaktikoak biltzen dituzte. Ikasle taldeen bisitak posta elektronikoz eta weborriz ados daitezke: Urbasa eta Andiako Informazio Zentroa
pcelayas@ganasa.es www.urbasaparkea.es Bisita aurretik adostea gomendatzen dizuegu, soilik horrela bermatu ahal izango baitugu heziketaren aldetik ongi aprobe txatuko direla.
Urbasa eta Andiako Natur Parkea. Ikasleak parkea bisitatzen
PÁGINA 4
www.urbasaparkea.es
2012 IRAILA
L A S C A Ñ A S - ko u r t e g i a r e n n a t u r a e r r e s e r b a ko h e g a z t i e n b e h a t o k i a Hegaztien Behatokiak jendeari argibideak emateko eta ingurumen hezkuntzarako azpiegiturak dira. Babestutako hezeguneetatik gertu daude. Material optikoa daukate (teleskopioak eta prismatikoak) ekosistema horietako faunari behatzeko. Fauna hori hobeki ezagutu nahi dutenentzat ibilbide batzuk antolatzen dira, kanpoko aldetik, monitore espezializatuek lagunduta; horrela, bertako paisaia eta flora hobeki ezagutzeko parada izanen dute.
da:
• Bisitaldi arruntak 3 ordu irauten du (irakasleekin adostuta). Ikasle taldeak goizetan
El Bordón Hegaztien Behatokia Las Cañas Aintziran dago, Vianako hirigunetik bi kilometro ingurura, Logroñoko norabidean (errepidean hartu ezkerretara, bide bat dago han). Era berean, Iruñetik Mendabiara eta Logroñora doan errepidetik ere irits daiteke, ondoren Vianako norabidea hartzeko (hala eginez gero, bide gurutzea eskuinetara dago). Aintzirako sarrera adierazten duten seinaleak daude.
hartzen dira, 10:00eta tik 14:00ak arte. • Komeni da aldez aurretik jakitea nola dagoen Aintzira (uraren altuera). • Taldekideak gehienez ere 50 izanen dira. • Leku hori ez da gomendagarria Haur Hezkuntzarako (hegaztiak soilik ikusten baitira aparatu optikoen bi dez, eta adin horretako neskamutikoentzat zailak dira erabiltzeko).
• Beti ere, behatokiko langileekin hitz egin. Gidaririk gabe ez dago bisita egiterik. • Isilik ibili eta ez egin oihurik eta asotsik. • Aintzirara ez bota harririk edo beste gauzarik. • Aintzira inguratzen duen hesira ez hurbildu. Bisitaldia doan da, eta erakundeak berak jartzen ditu material didaktikoak eta monitoreak.
www.vianakoaintzira.es Zuen bisitaldirako hitzordua hartzea gomendatzen dizuegu, bisitaldiak probetxuzkoak izateko modu bakarra baita.
• El Bordón Hegaztien Behatokian bisitaldia egin daiteke bai gazteleraz, bai euskaraz. . El Bordón Hegaztien Behatokiak aukera ematen du Vianako hirigunera bisitaldi gidatu bat egiteko. Galdetu prezioak eta ordutegiak: 948 446 302 Natur Erreserba bat bisitatzen da; beraz, txukun ibili behar
El Bordón: Las Cañasko aintzirako hegazti behatokia
www.vianakoaintzira.es PÁGINA 5
3. Ekipamenduetako bakoitzak jarduera mota 1, 2 edo gehiago eskaintzen ditu, alderdi desberdinetan oinarrituta, adin desberdinetarako eta iraupen desberdinekin. Erabiltzaileek LEHENBIZI: jarduera aukeratu behar dute eta BIGARRENIK: ordu tartea erreserbatu behar dute (2. puntua), bisitaren iraupenera egokituta.
2. Erabiltzaileek gorde behar izango dituzte biko aldiakedo lau ordu, bere disponibilitatera eta egiteko jarduerara ados. Bisitak egiten jarraitzen dituzte 10 eta 14 ordu bitarteko goizetan. Erabiltzaileak aukeratutako eguna zulatzen duen unean, formulario bat irekitzen da ordu-tartea aukeratzea eta taldeko eta eskatzailearen datuak betetzea. Behin beteta eta behin formularioa bidalita, erabiltzaileak berrespen|sendotza posta bat, erreserba egiaztatuta geratuko den unea, jasoko du. Eskaintza librea ez egotekotan EGUNA GORRIARENGAN ERAKUTSIKO da, beraren gainean sakatuz ESKARIA ITXAROTE-ZERRENDAN GERATUKO DA. Erabiltzaileak nahiago badu, horretako beste egun libre bat edo Sarearen beste zentro|gune bat aukera dezake ere
1. AKTIBO IZEN-EMATEPERIODOETAN SOILIK egongo den egutegi honek, egun-disponibilitatea eta bisitetarako orduak erakutsiko ditu.
0. Hastera doan ikasturte honetan, abian jarri behar dugu ekipamendu horietara joateko bisitak kudeatzeko sistema berria. Aurrerantzean, ekipamendu horien webguneetan dagoen egutegiaren bidez egin beharko da bisita.
Ingurumenheziketakoekipamenduetara joateko bisita hitzartu ERNE: BERRIKUNTZA!!!!
SEPTIEMBRE DE 2012
Leire mendilerroaren eta Arroilen landaretzari buruzko erakusketa Urte honen hasieratik Arroilen Interpretazio Zentroa baliabide didaktiko berri bat dauka: Leire mendilerroan eta Arroilan aurkitu dezakegun landaretzari buruzko erakusketa bat. Bi panel didaktikoen bitartez formazio hauetan aurkitu dezakegun landaretzaren ezaugarriak eta berezitasunak azaltzen dira eta erakusketa betetzeko landare adierazgarrienen herbarioa erakusten da. Baliabide hau egin ahal izan da 2010ean “Herbario de la Foz de Lumbier� proiektuan parte hartu zuten boluntarioei esker.
Boluntarioak landareak bilatzen
Otsagi-ko NIZ-aren WEB Berria Jada WEBA libre dago, beraren informazioarekiko Naturaren eta bere ingurunearen Interpretazio Zentroa
www.iratiniz.es
17 ESKOLAKO ALDIZKARIA
Argitalpenak. Interpretazioko eta Hegazti-Behatokietako Zentroetarako bisitarako material didaktikoak Material didaktikoetarako SARBIDE lehen mailakotako eta bigarren mailakotakoa WEB batean prestatu da Interpretcióneko eta Hegazti-Behatokietako Zentroetarako bisitarako. Materialak osatzen dira irakasleentzako gidaliburu didaktikoez baiKoadernoak Ingurumen-Hezkuntzako webgunearen irudia
Erronkariko sarraskijaleak. Bideo berria, Vultourisen kanalean, Youtuben. 2012. urte honetako udaberrian Erronkariko sarraskijaleei buruzko bideo berri bat grabatu eta editatu dugu. Bideo hori baliabide didaktiko interesgarria da, Pirinioetan dauden sarraskijale mota guztiak erakusten baititu: saiak, sai zuriak, ugatzak, miru gorriak eta miru beltzak. Bideoa hemen ikusten ahal da:
http://youtu.be/ C6fIYztjO9Q
www.erronkariniz.es PÁGINA 8
Miru gorria
2012 IRAILA
Bertizko Jaurerriko eta Urbasa eta Andiako parke naturalei buruzko argitalpenak Bertiz gainean hegaldatu gurekin. Abentura, Bertizko Jaurerriko Natur Parkean Izenburu hori du Bertizko Jaurerriko natur parkeak haurrentzat dituen argitalpenetako batek. Ipuin bat da, eta bertan Zuri, Sai, Urdin eta parkeko beste hegazti batzuk, Urubi doktoreak esanda, Bertizko toki eta txoko desberdinak ezagutzera joango dira. Pertsonaia horien bidez, naturgune babestu honen berri izango dugu: habitatak, flora, fauna, eta bisitarien esku dauden ekipamenduak eta zerbitzuak. “Bertiz gainean hegaldatu gurekin. Abentura, Bertizko Jaurerriko Natur Parkean” ipuinaren azala.
Triston bere urmaelera doa. Abentura, Urbasa eta Andia parke naturalean Triston gailurretako uhandre bat da, Urbasako baso hezeetan bizi diren anfibio espezie ugarietako bat. Negu osoan lozorroan egon eta gero, bidaia gorabeheratsu bati ekingo dio, bere urmaelera itzultzeko. Gorabehera ugari izango ditu, eta zaildu egingo diote bidaia, baina, hala ere, lortuko du iristea. Ibilbidean Urbasa eta Andiako habitatak, flora eta fauna erakutsiko dizkigu.
“Triston bere urmaelera doa. Abentura, Urbasa eta Andia parke naturalean” ipuineko orrialde bat.
PÁGINA 9
17 ESKOLAKO ALDIZKARIA
B e r t i z ko J a u r r e r r i a N a t u r a Pa r ke a I k a s t u r t e h a s i b e r r i r a ko h e z i ke t a p r o g r a m a k 2 orduko jarduerak. 3 eta 16 urte bitarteko ikasleei zuzenduta daude, hezkuntza maila bakoitzera egokitutako ariketekin. Landako gune ugaritan mantentzen diren bizimodu tradizionalak ezagutzera ematean datza, baina Bertizen lekukotzak baino ez daude. Helburua ikasleak inguru horiek babestearen garrantziaz jabetzea da. Gainera, basoko espezie nagusiak identifikatzen eta bereizten dira. 4 orduko jarduerak. Naturaren Interpretazio Zentroko heziketa programa berria. Ikasturte honetan, Bertizko Jaurerriko Parke Naturaleko erabilera publikoko taldeak 8-16 urte arteko eskola ikasleen taldeei zuzendutako programa bat martxan jarriko du basoaren kudeaketa integrala eta iraunkorra nola gauzatzen den, zer esan nahi duen eta biodibertsitatea kontserbatzeko zer garrantzia duen ezagutzeko. Bisitan zenbait jarduera egiten dira monitoreekin basoko mintegian, lorategi historiko-artistikoan eta basoan. Basoko mintegirako eta lorategi botanikorako hezkuntza programa 6 eta 12 urte arteko eskola ikasleei zuzenduta dago, eta, basoak birpopulazioarekin lotuta modu iraunkorrean garatzeko beharrezkoak diren ekintzen adibide gisa, basoko mintegiak nola funtzionatzen duen erakustea du helburu, eta landaketa prozesua ere azaltzen da. Bisitan zenbait jarduera egiten dira monitoreekin, bai basoko mintegian, bai lorategi botanikoan, bai eta Bertizko basoan ere.
Zabala Etxea babeslekurako hezkuntza programa Bi egun (eta gau bat) irauten du. Hainbat hezkuntza jarduera egiten dira aire librean, Parkeko monitoreen zuzendaritzapean, eta hartzaileen adinera eta hezkuntza mailara egokituta daude. Parkeko langileek antolatutako jarduera horiez gain, irakasleek Parkeak eskaintzen dituen baliabide eta ekipamenduak aprobetxatuz denbora libreko eta aisialdiko beste jarduera batzuk gauzatzeko beharrezkoa den aholkularitza eskaintzen du. Programa hau Zabala Etxea Gazteen Babeslekua bisitatzen duten 3 eta 8 urte arteko eskola ikasleen taldeei soilik dago zuzenduta.
www.bertizparkea.es PĂ GINA 10
2012 IRAILA
BALIABIDEAK Baliabide nagusiak Nafarroako Ingurumen Arloko Baliabide Zentroan dokumentazio zentroa eta ingurumenari eta ingurumen heziketari buruzko liburutegi espezializatua dago. 948 14 08 18 crana@crana.org Hezkuntza materialak • Ingurumen Hezkuntzako Koadernoak. Ingurumeneko Zuzendaritza Nagusia. Nafarroa. Eskura daude hemen: www.navarra.es/app sext/ Educacion Ambiental/ index.html Webgunea Ingurumeneko webgunea www.navarra.es Nafarroako Lurralde Informaziorako Sistema. Nafarroako Kartografia Informazioa: http://sitna.navarra.es Pirinioetako hegazti sarraskijaleak interpretatzeko zentroen mugaz haraindiko sarearen webgunea.
Arroiletako Interpretazio Zentroa
Erronkariko Naturaren Interpretazio Zentroa
Otsagabiko Naturaren Interpretazio Zentroa
www.nafarroakoarroilak.es
http://www.erronkariniz.es
WEBGUNE BERRIA:
Zatoz arroilak ezagutzera
Fitxa berriak eskola bisita egin ahal izateko
www.iratiniz.es
Zentroa bisitatzeko karpeta didaktikoa, Ingurumen Hezkuntzako Koadernoak bildumaren barnekoa. Zentroan eskatu behar dira, bisita egiterakoan.
Arroilak Material didaktikoak, PDFan baino ezin dira deskargatu, hemendik: www.navarra.es/appsext/ Educacion Ambiental/ index.html Beste bisita batzuk (NIZaren bidez hitzartu behar dira) ArbayĂşn zaldiketa zentroa (Usun). Zaldiei hurbiltzeko tailerrak, eta arkutiro tailerrak. Produktu ekologikoekin prestatutako janaria jateko aukera dago. Bordablanca finka. Adin guztietako ikasleentzat bisita gidatuak egiten dira landare aromatikoen eta sendabelarren sailera
http://www.vultouris.net
Bertizko Jaurerria Natur Parkea www.bertizparkea.es
Basoak Zentroko gaietako baten gaineko beste hezkuntza proposamen batzuk hartzen dituzten material didaktikoak. PDFan baino ezin dira deskargatu: www.navarra.es/appsext/ Educacion Ambiental/ index.html Naturaren Interpretazio Zentroa berritzearekin batera, material didaktikoak ere berritzen ari dira. Behin hori eginda, ikastetxeei horien erabilgarritasunari eta edukiari buruzko informazioa emango zaie. Ingurumen hezkuntzako programen gaineko edozein informazio eskatu nahi izanez gero, parkearekin harremanetan jarri behar da: 948 592 421 cinberti@navarra.es
Las CaĂąasko aintzirako hegaztien behatokia http://www.vianakoaitzira.es Behatokira bisita egiteko karpeta didaktikoa: Eskuragarri dago argitalpen inprimatuan, euskaraz eta gaztelaniaz (behatokian eskatu behar da). Material didaktikoak Lehen eta Bigarren Hezkuntzarako. Hemendik deskargatzen ahal dira: www.navarra.es/app sext/ Educacion Ambiental/ index.html
Nafarroako hezeguneak www.navarra.es/app sext/ Educacion Ambiental/ index.html
Zentroa berritu dugunez, bisitarako proposamen didaktiko berriak probatzen ari gara. NIZeko monitoreei eskatu, bisita hitzartzeko unean.
Zatoz Erronkari ezagutzera Zentroa bisitatzeko material didaktikoak, Ingurumen Hezkuntzako Koadernoak bildumaren barnekoak. Hain zuzen, hemendik deskargatzen ahal dira: www.navarra.es/appsext/ EducacionAmbiental/index.html
Espezie babestuak Hain zuzen, hemendik deskargatzen ahal dira: www.navarra.es/appsext/ EducacionAmbiental/index.html
Zatoz Erronkari ibarra ezagutzera Zentroa bisitatzeko material didaktikoa, Ingurumen Hezkuntzarako Koadernoak bildumakoa. Lehen Hezkuntzako bigarren ziklorako eta Bigarren Hezkuntzako bietarako, euskaraz eta gaztelaniaz. Hemendik deskargatzen ahal da: www.navarra.es/appsext/ Educacion Ambiental/ index.html Beste bisita batzuk (NIZaren bidez hitzartu behar dira) Izaba. Oroimenaren Etxea (Erronkaritik 7 kilometrotara). Almadiaren Museoa (Burgi).
BIDEO BERRIA: Erronkariko sarraskijaleak:
http:// youtu.be/ C6fIYztjO9Q
Zatoz Zaraitzu ibarra ezagutzera Zentroa bisitatzeko material didaktikoa, Ingurumen Hezkuntzarako Koadernoak bildumakoa. Lehen Hezkuntzako bigarren ziklorako eta Bigarren Hezkuntzako bietarako, euskaraz eta gaztelaniaz. Hemendik deskargatzen ahal da: www.navarra.es/appsext/ Educacion Ambiental/ index.html
Basoak Bestelako hezkuntza proposamenak biltzen dituzten material didaktikoak zentroak lantzen duen gai bati buruz, Ingurumen Hezkuntzako Koadernoak bildumaren barnean. Lehen Hezkuntzako bigarren ziklorako eta Bigarren Hezkuntzako bietarako daude eskuragarri, euskaraz eta gaztelaniaz. PDFan deskargatu ahal dira:
Urbasa eta Andiako Natur Parkea www.parquedeurbasa.es Material didaktiko berriak egiten ari dira. Behin horiek egiten direnean, ikastetxeei horien erabilgarritasunari eta edukiari buruzko informazioa emango zaie. Dena dela, parkeko edukiekin lotutako hezkuntza materialak badaude eginda, bereziki:
Basoak PDFan deskargatzen ahal dira hemendik: www.navarra.es/appsext/ Educacion Ambiental/ index.html Ingurumen hezkuntzako programen gaineko edozein informazio eskatu nahi izanez gero, parkearekin harremanetan jarri behar da: 948 382 438 gestcin@gavrn.com
11 ORRIALDEA
HELBIDETEGIA Nafarroako Gobernuko ingurumen hezkuntzako ekipamenduen kudeaketa eta informazio nagusia www.gavrn.com Nafarroako Ingurugiroaren Kudeaketa Aita Adoain, 219, behealdea. 31015 Iruña Tel.: 848 402 700
Otsagabiko Naturaren Interpretazio Zentroa www.cinirati.es Itzaltzuko errepidea, z/g. Otsagabia Zaraitzu ibarra (Nafarroako Pirinioak) Tel.: 948 890 680 eta 948 890 641 oit.ochagavia@navarra.es
pcelayas@ganasa.es
Urbasa eta Andiako Natur Parkeko Informazio Zentroa
Bertizko Jaurerria Natur Parkeko Naturaren Interpretazio Zentroa
www.urbasaparkea.es
www.bertizparkea.es
Bidegileena izandako etxea, Olaztiko mendateko gaina
Iruñetik 52 kilometrotara, iparralderantz
Tel.: 848 402 731
Oieregi-Bertizarana Tel.: 948 592 421 cinberti@navarra.es
pcelayas@ganasa.es Erronkariko Naturaren Interpretazio Zentroa
Arroiletako Naturaren Interpretazio Zentroa,
www.cinroncal.es
Irunberri
Julian Gayarre z/g. Erronkari. Erronkaribar
www.nafarroakoarroilak.es
(Nafarroako Pirinioak)
Plaza Nagusia, z/g.
Tel.: 948 475 256 eta 948 475 317
31440 Irunberri
oit.roncal@navarra.es
Tel.: 948 880 874 cinlumbi@navarra.es
El Bordón hegaztien behatokia, Las Cañasko aintziran
Nafarroako Ingurumen Arloko Baliabide Zentroa (CRANA)
www.vianakoaintzira.es
www.crana.org
Vianako herrigunetik 2 kilometrotara dago, Logroñoko bidean (sarrerako bidea, ezkerretara). Iruñetik Mendabiara eta Logroñora doan errepidetik ere sar daiteke, Vianako norabidea hartuta (horrela eginda, bidegurutzea eskuinetara dago).
Aita Adoain, 217, behealdea. 31015 Iruña
Aintzirako sarrera erakusten duten seinaleak daude han. Tel.: 696 830 898
Tel.: 948 140 818 crana@crana.org