Angoba czy glazura – jakie wykończenie dachówki wybrać?

Dachówki ceramiczne oferowane są w kilku rodzajach wykończenia powierzchni – naturalnej, angobowanej lub glazurowanej. Wybór wykończenia warto przemyśleć nie tylko ze względów estetycznych, ale także pod kątem otoczenia, w jakim znajduje się budynek.

Lokalizacja budynku Jeśli budynek położony jest blisko lasu lub dużego skupiska drzew, dach będzie szczególnie podatny na porastanie mchem. Warto wtedy pomyśleć o dachówkach angobowanych, ponieważ są one bardziej odporne na to zjawisko. Najlepszym wyborem będą jednak dachówki pokryte glazurą. Mech rośnie na nich mniej chętnie niż na porowatych dachówkach naturalnych, ponieważ gładka, glazurowana powierzchnia pozwala na samooczyszczanie się dachówek przy każdych opadach deszczu.

Powierzchnia dachówki – na czym polegają różnice? Glina, naturalny surowiec, z którego wytwarza się ceramikę, po wypaleniu ma zazwyczaj kolor czerwony. Aby uzyskać inne kolory powierzchni dachówek, poddaje się je procesowi angobowania lub glazurowania. Są to nowoczesne metody barwienia dachówek, polegające na natryskiwaniu na ich powierzchnię odpowiednio przygotowanych substancji (np. ciekła masa gliny lub zdrobnione szkliwo), dzięki którym na rynku dostępne są takie ich kolory, jak różne odcienie brązu, czarny czy szary. W kontekście parametrów technicznych angoba i glazura znacząco wpływają na odporność dachówek na warunki atmosferyczne i zabrudzenia.

Angoba i glazura często zestawiane są ze sobą jako synonimy, odnoszące się do technologii barwienia dachówek. Pomimo zbliżonych właściwości, pomiędzy angobą a glazurą występują różnice, o których warto pamiętać przy dokonywaniu zakupu da chówek.

Odmienny charakter angoby i glazury wynika m.in. z ich różnych składów chemicznych. Angoba składa się ze specjalnie przygotowanej ciekłej masy gliny z domieszką odpowiednich minerałów lub tlenków metali. Glazura natomiast to w przeważającej części zdrobnione, wstępnie stopione szkliwo, wzbogacone nieorganicznymi dodatkami. Angoba nie tworzy na powierzchni dachówki zamkniętej struktury, ale pozostawia otwarte pory, co pozwala zachować dobre właściwości dyfuzyjne. Dachówki glazurowane charakteryzują się natomiast szklistą warstwą zamykającą pory.

Szklista zamknięta struktura dachówek glazurowanych sprawia, że w porównaniu do angoby odznaczają się one jeszcze większą odpornością na wpływ czynników zewnętrznych. Gładka powierzchnia o zminimalizowanej porowatości znacznie opóźnia tworzenie się zabrudzeń oraz ułatwia procesy oczyszczania nie tylko z kurzu i pyłów, ale też z mchu oraz pleśni.

Jeżeli na powłoce zewnętrznej dachówki w wyniku pęknięć odpryskuje lub łuszczy się

angoba bądź glazura (a nie jest to spowodowane gwałtownym zjawiskiem pogodowym, np. gradem), to produkt ten podlega reklamacji jako wadliwie wykonany. Nie podlegają jednak reklamacji harysy, czyli mikropęknięcia na powierzchni angoby. Występują one na widocznej warstwie angoby lub szkliwa i powstają na skutek intensywnej redukcji na zeszkliwionych powierzchniach wierzchnich. Rysy te nie zmniejszają przyczepności angoby i szkliwa do czerepu oraz nie mają żadnego negatywnego wpływu na właściwości użytkowe dachówek. Ich naturalne występowanie na ceramice opisuje norma PN-EN 1304 „Dachówki i kształtki dachowe ceramiczne. Definicje i specyfikacja wyrobów”. Trwałość dachówek o naturalnej, glazurowanej i angobowanej powierzchni jest taka sama. Różnica polega na odporności na zabrudzenia i porastanie mchem czy glonami. Dachówki szkliwione (glazurowane) o zminimalizowanej porowatości, są najbardziej odporne na to zjawisko i doskonale sprawdzą się na terenach o większej wilgotności czy też w pobliżu lasów. Dachówki angobowane mają podobne, choć nieco gorsze właściwości w tym zakresie od dachówek glazurowanych. Najbardziej narażone na wymienione czynniki są dachówki o naturalnym wykończeniu, ze względu na swoją porowatą strukturę. Należy pamiętać jednak, że dachówki ceramiczne wypalane w temperaturze powyżej 1000°C są niepodatne na działanie promieniowania słonecznego, co oznacza, że trwale zachowują swój kolor. Dachówki wystarczy wyczyścić myjką ciśnieniową, aby odzyskały swój pierwotny wygląd nawet po wielu latach użytkowania.

Wytrzymałość – wspólna zaleta dachówek

Charakterystyczny dla dachówek ceramicznych poziom nasiąkliwości (przyrost masy po zanurzeniu w wodzie) na poziomie 6% związany jest z mrozoodpornością, co przekłada się bezpośrednio na trwałość pokrycia dachowego. Im wskaźnik nasiąkliwości jest niższy, tym lepiej.

W przypadku, gdy parametr ten jest większy oraz podczas wystąpienia mrozów, zwiększa się prawdopodobieństwo uszkodzenia czy nawet pęknięcia dachówek. Należy zaznaczyć, że nasiąkliwość dachówek nie ma wpływu na szczelność pokrycia, a jedynie na odporność na działanie mrozu. Na zdolność wchłaniania wody przez dachówkę ceramiczną wpływ ma skład gliny, z jakiej została wykonana. Zdjęcia: Röben

Dachówka MONZAplus, miedziana, angobowana

Dachówka PIEMONT Trentino, pojedyncza, angobowana

Dachówka PIEMONT Tobago, glazurowana