Oświetlenie ogrodu

OGRODY OŚWIETLENIE OGRODU

Magdalena Ćwikła

Oświetlenie zewnętrzne umożliwia bezpieczne poruszanie się po ogrodzie po zmroku, pozwala też na wydobycie ciekawych i atrakcyjnych iluminacji. Jak je zaprojektować i jakie wybrać rodzaje oświetlenia? Fot. Joniec

Zanim zdecydujemy się na zakup wymarzonej latarni i tuzina reflektorów, trzeba zaplanować, w których miejscach ogrodu oświetlenie powinno zostać zamontowane, jaki ma być jego rodzaj oraz liczba. Przede wszystkim oświetlenie zewnętrzne ma zapewnić bezpieczną komunikację.

Bezpieczne dojście do domu

Najważniejszym miejscem w ogrodzie, które bezwzględnie musi być dobrze oświetlone, to przejście od bramy do drzwi wejściowych domu. Chodnik ma być w pełni widoczny. Projektując oświetlenie tego ciągu, nie można pozwolić, aby pojawiły się miejsca, do których światło nie będzie dochodziło. Przejście musi być bezpieczne. Do oświetlenia ciągów komunikacyjnych najczęściej wykorzystuje się lampy stojące, tzw. słupki i latarenki (zastosowane oświetlenie musi być spójne wizualnie). Jeżeli chodnik biegnie wzdłuż elewacji domu – można wybrać kinkiety, które zostaną zamontowane na ścianie budynku.

Bardzo ważne jest także odpowiednie oświetlenie schodów prowadzących do domu. Zazwyczaj są one schowane pod daszkiem, więc wystarczy zamontowanie górnego oświetlenia. W przypadku podjazdu do garażu idealnym rozwiązaniem jest montaż oświetlenia na słupkach lub ewentualnie oświetlenia montowanego bezpośrednio w nawierzchni. Dobrze oświetlone powinny być również pozostałe ciągi komunikacyjne.

Oświetlenie dekoracyjne

Oświetlenie pełni również funkcję dekoracyjną. Dzięki odpowiedniemu podświetleniu można stworzyć całkiem nowe efekty wizualne, które w dzień są niedostrzegalne. Ogród nabierze nowego wymiaru i charakteru. Dobrze jest więc podświetlić wybrane,

Fot. Joniec charakterystyczne miejsca, takie jak altanki, trejaże, rzeźby, elementy wodne, ławeczki, rośliny o ciekawym kształcie czy pojedyncze drzewa. Oświetlenie powinno być dyskretne i nie oślepiać. Przy instalacji podświetlenia należy jednak zachować umiar, aby ogród nie zamienił się w pokaz iluminacji.

Oświetlenie tarasu

Na szczególną uwagę zasługuje oświetlenie miejsc wypoczynku, jak np. taras. Zazwyczaj montuje się na nim kinkiet lub oświetlenie górne. Warto jednak zadbać, aby prezentowało się atrakcyjnie i wizualnie przypominało to instalowane w domu. Szczególnie dotyczy to lamp wiszących i stojących – zarówno ustawianych na nawierzchni, jak i stołowych. Oczywiście muszą one spełniać wymogi oświetlenia zewnętrznego, a więc

muszą być bezpieczne i wodoodporne. Pod żadnym pozorem w ogrodzie nie wolno montować oświetlenia przeznaczonego do użytku wewnętrznego.

Plan oświetlenia

Ze względu na dużą liczbę punktów świetlnych, które powinny zostać uwzględnione, należy przygotować projekt oświetlenia uwzględniający różne rodzaje źródeł światła. Powinien on zostać wykonany we wstępnym stadium sporządzania projektu ogrodu, ponieważ instalacja oświetlenia wiąże się z pracami ziemnymi, które mogą spowodować w ogrodzie wiele szkód, np. naruszenie korzeni roślin czy zniszczenie fragmentów utwardzonych nawierzchni.

Sposoby zasilania instalacji zewnętrznej

Planując oświetlenie ogrodu, mamy do dyspozycji dwa rodzaje systemów zasilania: 1. Zasilanie niskonapięciowe (12 lub 24 V) – jest polecane do oświetlenia niewielkich działek, z kilkoma punktami oświetleniowymi, rozmieszczonymi np. wzdłuż chodnika prowadzącego od furtki do domu. Moc lamp przyłączonych do sieci nie może bowiem przekraczać mocy transformatora. Poza tym długość przewodów nie powinna przekraczać 25 m. Taką instalację można wykonać samodzielnie, układając kabel w gruncie na dowolnej głębokości. Dla zabezpieczenia przed uszkodzeniem, podczas innych prac w ogrodzie, warto umieścić kabel w karbowanej rurce ochronnej. 2. Zasilanie sieciowe (230 V) – jest polecane do zastosowania na dużych powierzchniach. Jest to uniwersalne rozwiązanie, pozwalające na zasilenie dowolnej liczby punktów oświetleniowych, a także można tworzyć przyłącza dla urządzeń elektrycznych, których będziemy używali w ogrodzie. Tego typu instalację kładzie się na głębokości 70 cm.

Gdzie najlepiej poprowadzić kable?

Rowy przeznaczone na kable elektryczne najlepiej poprowadzić tuż przy fundamentach ogrodzeń czy domu lub krawężników trawników, unikając partii ogrodu przeznaczonych na uprawę, w których ziemię trzeba będzie od czasu do czasu przekopać.

Sterowanie oświetleniem

Oświetlenie ogrodu kosztuje i to niemało. W celu oszczędnego i funkcjonalnego zuży

Wszystkie elementy oświetlenia stosowane na zewnątrz budynku muszą spełniać wymogi oświetlenia zewnętrznego. Muszą być bezpieczne i wodoodporne! Pod żadnym pozorem w ogrodzie nie wolno montować oświetlenia przeznaczonego do użytku wewnętrznego.

Fot. Ardant

Fot. Jula Fot. IKEA

Fot. Nowodvorski Lighting Fot. Nowodvorski Lighting

wania energii elektrycznej, warto zainstalować specjalne czujniki.

Czujnik ruchu – kontroluje określony obszar wokół lampy. Światło zapala się, gdy człowiek lub pojazd znajdą się w tej strefie i będą ją oświetlać przez zaprogramowany czas (np. kilka minut). Dzięki czujnikowi ruchu oświetlony zostanie również ewentualny intruz.

Czujnik zmierzchu – umożliwia nastawienie godzin, o których oświetlenie ma się włączyć i wyłączyć, zwykle jest to czas od zmierzchu do świtu.

Instalacja inteligentna – pozwala na programowanie czasu świecenia i tworzenie scen świetlnych oraz sterowanie światłem zdalnie, podczas nieobecności w domu.

Oświetlenie przenośne

Oprócz oświetlenia zamontowanego na stałe, w ogrodzie warto zastosować oświetlenie przenośne.

Jest to bardzo wygodne i funkcjonalne rozwiązanie. Można je ustawić w miejscach, na których zależy nam w dany wieczór, a następnie schować je lub przenieść gdzie indziej. Oferta tego typu oświetlenia jest bardzo bogata. Można wybrać lampy w postaci dowolnych brył, donic, figurek czy mebli ogrodowych. Obecnie bardzo popularne są lampy solarne, które dzięki energii słonecznej, ładują się w ciągu dnia, aby wieczorem rozświetlić ogród. W sprzedaży dostępne są lampy o różnorodnym sposobie mocowania. Można je ustawiać na powierzchni, wieszać lub wbijać w ziemię.