Systemy suchej zabudowy w wielu odsłonach

Joanna Szot

Suchą zabudowę wykorzystuje się przede wszystkim do wykańczania  wnętrz. Jest popularna, ponieważ prace przebiegają szybko, nie  ma konieczności robienie przerw technologicznych, a ryzyko  popełnienia błędów jest znikome. Ponadto producenci oferują  kompletne systemy suchej zabudowy, w których wszystkie elementy  są dokładnie do siebie dopasowane i ułatwiają pracę.

Terminem „sucha zabudowa” określa się wszystkie rozwiązania służące do wykańczania powierzchni za pomocą różnego rodzaju płyt, które są montowane mechanicznie lub za pomocą kleju. W metodach tych nie stosuje się wody zarobowej, dzięki czemu wszystkie prace przebiegają szybko. Suchą zabudowę wykorzystuje się najczęściej do wykończenia ścian zewnętrznych, skosów na poddaszu, podłóg, jako obudowy pionów instalacyjnych i kanałów kablowych, a także stworzenia ścianek działowych czy sufi tów podwieszanych. Płytami możemy również pokryć elewację. Systemy suchej zabudowy sprawdzą się podczas budowy zarówno nowego domu, jak i remontu już użytkowanego budynku.

 Zalety suchej zabudowy

Zastosowanie systemów suchej zabudowy pozwala przede wszystkim na szybkie i bezproblemowe prowadzenie prac wykończeniowych oraz budowlanych. Nie potrzeba czasu, aż materiały budowlane wyschną i zwiążą. Ponadto zarówno płyty, jak i pozostałe niezbędne elementy są ogólnodostępne, a ceny niezbyt wygórowane. Podkreślić należy, że systemy są lekkie, dzięki czemu ścianka działowa na poddaszu nie obciąża zbytnio konstrukcji. Taką ścianę można postawić w każdym miejscu, więc możliwości aranżacyjne są nieograniczone. Najlepiej wybierać kompletne systemy suchej zabudowy, ponieważ wszystkie elementy są do siebie dopasowane. Pamiętajmy jednak, aby zawsze postępować zgodnie z instrukcją producenta systemu suchej zabudowy.

 Elementy suchej zabudowy

Sucha zabudowa większości z nas kojarzy się z płytami gipsowo-kartonowymi. Nic dziwnego, bo to właśnie one są najczęściej wykorzystywane. Jednak w systemach suchej zabudowy mogą być zastosowane inne płyty budowlane, np. płyty gipsowo-cementowe, płyty cementowe, płyty drewnopochodne (np. OSB czy MFP) czy elewacyjne (m.in. kamienne, betonowe, HPL).

Niezbędnym elementem suchej zabudowy są również profi le o różnych wysokościach i przekrojach – zazwyczaj aluminiowe, stalowe, ale można użyć także drewnianych.

Fot. Rigips

W zależności od potrzeb dobiera się odpowiednie profi le, np. główne, przyścienne czy sufi towe. Profi le stanowią szkielet, do których przykręca się płyty za pomocą wkrętów. To właśnie takie konstrukcje wykańczają ściany i skosy poddasza. Gdy wykorzystujemy system suchej zabudowy do stworzenia ścian działowych, przestrzeń między płytami wypełnia się materiałem izolacyjnym – wełną mineralną.

 Płyty gipsowo-kartonowe 

Tak jak wspomniano, najpopularniejsze są płyty gipsowo-kartonowe zbudowane z rdzenia gipsowego pokrytego z dwóch stron warstwą cienkiego kartonu. Zazwyczaj mają grubość 6,5–25 mm, ale w większości przypadków wykorzystywane są płyty o grubości 12,5 mm. Płyty g-k mają najczęściej 1200 cm szerokości i długość 2000, 2400, 2600, 3000 lub 4000 cm. Są łatwe w obróbce – wystarczy przeciąć je nożykiem. Pamiętajmy jednak, że ich wytrzymałość na uderzenia czy drgania drewnianej więźby jest stosunkowo mała. Dlatego nie należy ich montować bezpośrednio do drewnianych belek – niezbędny jest stelaż, który wytłumi drgania konstrukcji i ochroni płyty przed popękaniem. Standardowe płyty gipsowo-kartonowe oznaczone są jako A. Są jednak wrażliwe na działanie wilgoci (nie stosujemy ich więc w pomieszczeniach mokrych, np. w łazienkach czy pralniach) oraz odznaczają się niewielką odpornością ogniową. Dlatego też do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności przeznaczone są impregnowane płyty gipsowo-kartonowe, oznaczone jako H2. Rdzeń takich płyt jest zaimpregnowany środkiem hydrofobowym. Są najczęściej zielone lub mają napisy w kolorze zielonym. W przypadku wykańczania skosów oraz wszędzie tam, gdzie zależy nam na podwyższonej odporności na ogień, np. do obudowy kominka, warto zastosować płyty o zwiększonej odporności ogniowej F – różowe. W razie pożaru potrafi ą wytrzymać do 2 godzin, znacznie dłużej niż standardowe płyty. W ich rdzeń wbudowana jest siatka z włókna szklanego lub gips zmieszany jest z rozdrobnionym włóknem szklanym. Dostępne są także płyty ogniochronne impregnowane FH2 (są wodo- i ogniochronne), temoizolacyjne (zespolone z materiałem ociepleniowym, najczęściej styropianem lub wełną mineralną) oraz takie, które można wyginać.

 Płyty gipsowo-włóknowe 

W suchej zabudowie można zastosować także jednorodne płyty gipsowo-włóknowe, które mają w składzie gips wymieszany z włóknami celulozowymi. Dzięki takiej budowie płyty te są bardziej odporne na uderzenia i wgniecenia niż płyty gipsowo-kartonowe. Polecane są szczególnie do wykańczania pokoi dziecięcych. Sprawdzą się również w pomieszczeniach wilgotnych, gdyż odznaczają się dużą odpornością na działanie wilgoci – większą nawet niż impregnowane płyty g-k. Natomiast działaniu ognia oprą się przez 30 minut. Ich obróbka jest równie łatwa, jak płyt gipsowo-kartonowych. Na rynku dostępne są również płyty gipsowo-włóknowe z dodatkową warstwą ocieplenia z wełny mineralnej lub dodatkowo kaszerowane, czyli pokryte warstwą papieru czy laminatu poprawiającego ich odporność na wilgoć. Spoiny między płytami wypełnia się specjalnymi klejami, a nie tak jak w przypadku płyt g-k masami szpachlowymi. Najczęściej grubość płyt gipsowo-włóknowych wynosi 10–18 mm, szerokość – 1000–1250 mm, a długość – 1500–3000 mm.

 Płyty OSB

Płyty OSB (Oriented Strand Boards) to płyty drewnopochodne o ukierunkowanych wiórach drzewnych (najczęściej sosnowych oraz świerkowych), prasowanych pod wysokim ciśnieniem oraz w wysokiej temperaturze. Spoistość płyt jest zapewniona przez spoiwa bezformaldehydowe żywic syntetycznych. Najczęściej wykorzystywane są płyty o wymiarach 1250×2500 mm, chociaż dostępne są zarówno mniejsze (np. 675×2500 mm czy 140×2500 mm), jak i większe (np. 2070×2800 mm). Płyty OSB są stabilne wymiarowo, wytrzymałe i odporne na uderzenia oraz zginanie. Mają także dobre właściwości termoizolacyjne i akustyczne, nie przysparzają problemów podczas obróbki (przycinamy je np. pilarką ze specjalną tarczą dopasowaną do płyt OSB). Płyty OSB mają krawędzie proste, ale są również dostępne z krawędziami czterostronnie frezowanymi na pióro i wpust.

 Płyty MFP

Płyty MFP (Multi Funktions Platte) to również płyty drewnopochodne, jednak zbudowane są z wiórów ułożonych w dowolnych kierunkach na całym przekroju płyty. Taki układ sprawia, że płyty są sztywne, wytrzymałe, odporne na rozciąganie czy zginanie. Łatwo się je tnie i wierci w nich otwory. Podobnie jak płyty OSB nie są odporne na działanie ognia, ale w większym stopniu są odporne na wilgoć. Nie pęcznieją, nie odkształcają się ani nie rozwarstwiają pod wpływem wody. Najpopularniejsze płyty MFP mają wymiar 1250×2500, natomiast grubość waha się od 10 do 25 mm.