Zastosowanie płyt włóknocementowych wewnątrz i na zewnątrz budynków

BUDOWA Zastosowanie płyt włóknocementowych

wewnątrz i na zewnątrz budynków

Płyty włóknocementowe stosowane są zarówno do wykończeń budynków mieszkalnych, jak i dużych obiektów komercyjnych, także będących w fazie termomodernizacji.

Włóknocement to materiał powstały z połączenia cementu portlandzkiego, włókien syntetycznych, celulozowych i dodatków zbrojeniowych. Wobec tego, płyty i dachówki produkowane z tych wysokiej jakości tworzyw wyróżniają się bardzo dużą trwałością, odpornością na uszkodzenia oraz szkodliwe działanie czynników mechanicznych i biologicznych. Co więcej, płyty są także odporne na szkodliwe działanie promieni słonecznych oraz ognioodporne, a to przekłada się na zwiększenie ochrony przeciwpożarowej budynku.

 Zalety płyt

Głównym składnikiem płyt włóknocementowych jest cement, ale do ich produkcji używa się również wypełniaczy oraz włókien mineralnych. Płyty nie zawierają azbestu ani innych szkodliwych składników. Mają dużą odporność na substancje o właściwościach zasadowych oraz nagłe zmiany warunków atmosferycznych. Cechuje je wytrzymałość na wilgoć, uszkodzenia mechaniczne, możliwe ścierania czy zarysowania i pęknięcia. Materiał charakteryzuje się nie tylko wytrzymałością, sztywnością i wysokimi parametrami mechanicznymi, ale także odpornością ogniową (klasa reakcji na ogień A1) i dobrymi właściwościami akustycznymi. Poza licznymi walorami technicznymi, płyty mają też zalety estetyczne: są dostępne w różnych wersjach kolorystycznych i stylistycznych. Płyty są trwałe i wytrzymałe (zasługa cementu), ale to nie wpływa na ich ciężar – charakteryzują się dużą lekkością i elastycznością, którą zapewniają im nowoczesne włókna szklane.

Płyty produkowane są zarówno w małych, jak i dużych rozmiarach, mierzących nawet 1,5×3 m. Płyty często wykończone są kilkoma powłokami poliuretanowo-akrylowymi. Mogą być barwione w masie i wyprodukowane z zewnętrzną warstwą fakturową (imitującą drewno lub kamień), z efektem metalicznym, perłowym czy połyskującym, malowane po zamontowaniu lub tynkowane. Powłoki mogą być silnie kryjące lub delikatne, z prześwitującą strukturą włókien, ale na rynku dostępne są także płyty fabrycznie zagruntowane.

 Zastosowanie i montaż

Płyty włóknocementowe stosowane są zarówno do wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. Sprawdzają się do wykańczania balkonów czy elewacji wentylowanych w budynkach oraz do pomieszczeń narażonych na szkodliwe czynniki chemiczne czy atmosferyczne. Płyty wyróżniają się odpornością na rdzę, atak bakterii, grzybów czy procesy gnilne, co szacuje ich wytrzymałość na kilkadziesiąt lat. Ten rodzaj płyt doskonale nadaje się nie tylko do nowych budynków i budynków zabytkowych, ale także do tych, które przechodzą fazy termomodernizacyjne. Co więcej, płyty wykazują bardzo dobre właściwości termoizolacyjne. Pokrycia z użyciem omawianego typu płyt można zastosować także do zadaszeń budynków gospodarczych lub domków letniskowych, a nawet do pokrycia wiat i garaży. Argumentem przemawiającym na korzyść płyt włóknocementowych jest także fakt, że nie wymagają one żadnych zabiegów konserwatorskich, ponieważ nie pękają, nie łuszczą się ani się nie kruszą. W przypadku rozbiórki budynku płyty mogą zostać przetworzone i ponownie wykorzystane lub zniszczone, bez szkody dla środowiska.

Zastosowanie płyt włóknocementowych jest szerokie. Płytki o małych rozmiarach mogą imitować elewację z gontu, ciemnych płyt kamiennych czy łupka. Natomiast duże płyty z powodzeniem naśladują elegancką elewację z betonu architektonicznego lub płyt kamiennych.

Montaż płyt wykonanych z włóknocementu jest stosunkowo prosty i odbywa się przy użyciu specjalnych narzędzi przeznaczonych do płyt gipsowo-kartonowych (szpachla, taśma, wkręt). Jeśli decydujemy się na zastosowanie płyt o dużych rozmiarach, powinniśmy pamiętać o pozostawieniu szczelin dylatacyjnych. Jest to konieczne, aby pozbyć się ewentualnego problemu z pękaniem materiału. Najczęściej płyty układane są na warstwie termoizolacji. Mocuje się je do rusztu systemowego wykonanego podczas ocieplania budynku. W czasie montażu należy zwrócić uwagę, czy płyty zostały odsunięte od warstwy ociepleniowej oraz czy pozostawiono otwory wentylacyjne; to pozwoli pozbyć się ewentualnej wilgoci z elewacji. Zamontowanie tego rodzaju okładziny jest możliwe o każdej porze roku (nawet w zimę), ponieważ do ich montażu nie są potrzebne tzw. prace mokre. Mimo nieskomplikowanego montażu płyt włóknocementowych, warto powierzyć to zadanie wyspecjalizowanej ekipie budowlanej.

Płyty elewacyjne mogą być przywiezione na plac budowy jako gotowe do zamon-

towania elementy, odpowiednio przycięte, lub mogą być przycinane tuż przed nakładaniem, za pomocą odpowiednich narzędzi określonych przez producenta.

Warto podkreślić, że płyty z włóknocementu nie są tożsame z płytkami cementowymi, które wykorzystuje się jako wykończenie przestrzeni łazienkowych; płyty te wytwarzane są ręcznie z cementu, piasku czy marmuru, wobec czego charakteryzują się węższym zastosowaniem.

 Wymagania techniczne

Elewacja wentylowana jako całość systemu musi spełniać konkretne wymagania i parametry techniczne. Wymagania zależą między innymi od charakterystyki i lokalizacji budynku czy ekspozycji elewacji.

Niektóre z wymagań trzeba rozpatrywać indywidualnie w kontekście danego budynku (uwzględniając jego specyfikę). Mimo wszystko, część może być uwzględniona do powtarzalnego stosowania, dla każdego obiektu z elewacją wentylowaną. Zalicza się do nich m.in.: » wodoszczelność elewacji: elewacje szczelne powinny mieć deklarowaną odporność na ciśnienie statyczne. Elewacje nieszczelne to takie, które mają otwarte połączenia płyt. W takich przypadkach izolacja powinna mieć zabezpieczenie w postaci welonu zintegrowanego z wełną lub osłoniętą membranę paroprzepuszczalną, » odprowadzanie wody: wilgoć i woda, które dostają się przez szczeliny między płytami (a także wilgoć z kondensatu przegrody ściennej) powinny być odprowadza-

ne na zewnątrz, aby nie wnikały w głąb warstw termoizolacyjnych, » zawartość substancji niebezpiecznych: w tym kadmu w farbach i lakierach, mineralnych i ceramicznych włókien powinna być zgodna z Zarządzeniem Ministra

Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, » odporność na parcie i ssanie wiatru: system elewacyjny powinien mieć deklarowaną wartość maksymalnej siły parcia i ssania wiatru, przy którym elewacja nie podlega zmianom ani odkształceniom, » odporność na wyrywanie i przeciąganie łącznika mechanicznego przez okładzinę: określona siła, przy której następuje wyrywanie i przeciąganie łącznika przez okładzinę, » odporność rusztu na siły poziome i pionowe: określona wartość siły poziomej i pionowej powodujących przemieszczenie rusztu, w dopuszczalnym zakresie, » odporność zestawu elewacyjnego na działanie siły poziomej: deklarowana odporność elewacji na działanie siły poziomej o wartości 500 N, pochodzącej np. od oparcia drabiny, » odporność na uderzenie: odporność elewacji na uderzenie ciałem miękkim i ciężkim (energia uderzenia 10–400 J ciała o masie 3,0 kg i 50 kg). Najbardziej narażone na uderzenia są strefy cokołowe i dolne części elewacji, w tym wzdłuż chodników,

z możliwym dostępem z tarasów, miejsca z ograniczonym dostępem lub niedostępne dla ludzi i możliwych rzucanych przedmiotów oraz znacznie oddalone od poziomu gruntu, » odporność na zmiany hydrotermiczne: elewacja powinna być odporna na cykle grzania i deszczowania, zamrażania i rozmrażania: przy określonych zmiennych parametrach termicznych, wilgotnościowych i czasowych nie powinny pojawiać się żadne uszkodzenia elewacji, » odporność na korozję: żaden element elewacyjny nie powinien przejawiać cech korozji, » wymagania identyfikacyjne: każdy element elewacji powinien być określony przez parametry techniczne materiału, np. wytrzymałość na zgniatanie; gęstość, wymiary, współczynnik przenikania ciepła, » wymagania konstrukcyjne: przedstawione podstawowe wytyczne konstrukcyjne: dylatacje, wymiary szczelin wentylacyjnych, zasady otworowania w elementach okładzin, » szczelina wentylacyjna między okładziną a izolacją termiczną: decyduje o poprawności działania systemu elewacji wentylowanych, jest bardzo ważna dla konstrukcji.