Projektowanie instalacji przeciwpożarowych – doradztwo na każdym etapie inwestycji

Z Jackiem Ćwiklińskim, Technical Development Managerem w firmie Promat rozmawia Tomasz Łukaszewski

Fot. Promat

v Dlaczego projektowanie

instalacji przeciwpożarowych powinno być wykonane już we wstępnej fazie projektowania?

J.Ć.: Zarówno projektowanie konstrukcji pod kątem wymagań przeciwpożarowych, jak również instalacji określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dokument ten ściśle precyzuje, jakie parametry muszą spełniać budynki w odniesieniu do bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Każdy projektant powinien już w początkowej fazie projektowania budynku uwzględnić wszelkie wymagania stawiane przez ten dokument. W przypadku, gdyby projektowanie konstrukcji i systemów następowało na samym końcu, mogłoby się okazać, że zarówno usytuowanie budynku, jego maksymalne wymiary, jak i niezbędne systemy zabezpieczeń warunkowałyby całkowitą zmianę koncepcji lub projektu, generując tym samym dodatkowe koszty związane ze zmianą dokumentacji, a także wydłużałyby czas jego powstania.

v Państwa firma dodatkowo

przeprowadza także badania ogniowe.

Na czym one polegają i jaki jest ich cel?

J.Ć.: Badania ogniowe polegają na określeniu parametrów odporności ogniowej danej konstrukcji. Miarą odporności ogniowej jest, wyrażony w minutach, czas od rozpoczęcia badania do osiągnięcia przez daną konstrukcję kryteriów granicznych. Kryteria te ustalane są, zgodnie z zasadą, poprzez:

Nośność (R) – jest to czas, po którym element przestaje spełniać swoją funkcję nośną, wskutek zniszczenia mechanicznego, utraty stateczności, przekroczenia granicznych wartości przemieszczeń lub zbyt dużych odkształceń;

Szczelność ogniową (E) – czyli czas, po którym konstrukcja przestaje spełniać swoją funkcję oddzielającą wskutek pojawienia się na powierzchni nienagrzewanej płomieni, pęknięć lub dużych szczelin, przez które przenikają płomienie lub gazy, albo element odpada od konstrukcji.

Oceny szczelności ogniowej dokonuje się na podstawie trzech aspektów: 1. Pierwszy z nich dotyczy pęknięć lub otworów przekraczających podane wymiary. 2. Drugi dotyczy zapalenia się lub żarzenia tamponu bawełnianego w ciągu 30 s, na które może być przyłożony do nienagrzewanej powierzchni elementu badawczego. 3. Ostatni dotyczy utrzymywania się płomienia na powierzchni nienagrzewanej przy ogniu ciągłym, trwającym dłużej niż 10 s.

Izolacyjność ogniową (I) – czas, po którym element przestaje spełniać funkcję oddzielania wskutek przekroczenia temperatury granicznej na powierzchni nienagrzewanej. Oceny izolacyjności ogniowej dokonuje się na podstawie pomiaru przy maksymalnym przyroście temperatury ograniczonym do 180°C, w dowolnym punkcie nienagrzewanej powierzchni elementu badawczego lub pomiaru przyrostu średniej temperatury powierzchni nienagrzewanej elementu badawczego, który powinien być ograniczony do 140°C.

W zależności od rodzaju konstrukcji występują także kryteria dodatkowe, takie jak: » Dymoszczelność (S) – brak obecności gazów (spalin) po stronie nienagrzewanej; » Promieniowanie (W) – zdolność do rozprzestrzenienia się ognia wskutek promieniowania ciepła na nienagrzewaną powierzchnię; » Odporność na uderzenia mechaniczne (M) – zdolność badanego elementu do wytrzymania uderzenia mechanicznego; » Samozamykalność (C) – zdolność drzwi lub żaluzji do automatycznego zamknięcia; » Zdolność do zabezpieczenia ogniochronnego (K) – zdolność okładziny ściennej lub sufitowej do zapewnienia materiałowi za okładziną zabezpieczenia przed zapaleniem.

Badania ogniowe wykonywane są w akredytowanych laboratoriach badawczych na całym świecie. Laboratoria te wyposażone są w specjalne piece badawcze, w których w sposób kontrolowany wykonywane są procesy spalania badanych konstrukcji. Po badaniu, na podstawie odnotowanych parametrów, wykonywany jest raport z badania ogniowego, służący w dalszej procedurze do wprowadzania badanej konstrukcji do obrotu na rynku oraz jej certyfikacji.

v Z jakimi problemami mierzą się

specjaliści od biernej ochrony przeciwpożarowej, gdy dobór zabezpieczeń dokonywany jest dopiero na etapie realizacji, czyli na budowie?

J.Ć.: Najczęstszym tego typu przypadkiem jest źle dobrana grubość otuliny zbrojenia betonu w konstrukcjach żelbetowych, w efekcie czego niezbędne jest jej uzupełnienie

w postaci płyt ogniochronnych lub natrysku ogniochronnego.

Kolejnym częstym przypadkiem jest doprowadzenie istniejącego już budynku do obowiązujących przepisów, co ze względu na fakt jego użytkowania jest problematyczne, zwłaszcza jeśli chodzi o dokonywanie zmian konstrukcyjnych. W takim przypadku często kłopotliwe jest odtworzenie istniejącej konstrukcji, na przykład rozstawu i wymiarów belek podłogi drewnianej. W przypadku, gdy trzeba wykonać dodatkową instalację, na przykład oddymiającą, problematyczne mogą się okazać położone wcześniej inne instalacje, na przykład kanalizacyjne, mogące powodować kolizję systemów.

Zdarza się także, że wcześniej wykonany system przeciwpożarowy innej firmy nie posiada odpowiednich dokumentów dopuszczających i wykonawca musi najpierw rozebrać nowy niecertyfikowany system i zaproponować rozwiązania oparte na systemie Promat, który przeszedł całą procedurę dopuszczającą go do obrotu.

v Czy istnieją różnice w doborze

zabezpieczeń biernej ochrony przeciwpożarowej w budynkach nowych i obiektach już istniejących?

J.Ć.: Zasadniczą różnicą jest to, że w przypadku nowych budynków mamy dostęp do pełnej specyfikacji budynku, co pozwala na szybsze i dokładniejsze dobranie odpowiedniego zabezpieczenia. W przypadku obiektów już istniejących często nie posiadamy dokładnej dokumentacji projektowej i niezbędne jest wykonanie odtworzenia danych konstrukcji, na przykład przekrojów profili stalowych czy grubości otuliny stropów żelbetowych.

v Na jakim etapie procesu

projektowania instalacji biernej ochrony przeciwpożarowej Promat oferuje swoją pomoc oraz na czym ona polega?

J.Ć.: Pomoc oferujemy na każdym etapie, począwszy od doboru odpowiedniego systemu, przez przygotowanie indywidualnych dokumentacji technicznych, aż po wydanie opinii obiektowych we współpracy z akredytowanymi jednostkami badawczymi.

Pomoc jest dostarczana nie tylko na etapie projektowania, ale na każdym innym etapie – dostarczenia materiału na budowę, szkoleń firm wykonawczych, pomoc w instalacji, a także doradztwo na etapie odbiorów czy późniejszej eksploatacji systemów.

promocja