Mieke Van Broekhoven mocht op 12 januari 104 kaarsjes uitblazen.
Het Onderonsje huiskrant editie april 2017
woonzorgcentrum De Berk
●● TERUGBLIK
2
â—?â—? INHOUDSTAFEL
Bewonersinfo 04 Jarigen 05 Nieuwe bewoners 05 Afscheid 06 Verslag bewonersraad
Medewerkersinfo 07 Afscheid van vrijwilligers en een nieuwe directrice Nieuws 08 Een gezellige cafetaria 10 Project eten met smaak Thema 12 Ouderenzorg in Meerhout Weetje 16 Duofiets reserveren In de kijker 18 Mit Van Bael 20 Team patrimonium 22 Vaderdag en Moederdag 24 Oehoe
17 Activiteiten 28 Moppentrommel 29 Puzzel 30 Gedicht 31 Voor de kleintjes
3
●● BEWONERSINFO
Jarigen april Lisa Boons
° 04.04.1922
Annie Van den Bergh
° 12.04.1945
Rosa Geukens
° 16.04.1930
Mieke Huygens
° 19.04.1925
Madeleine Vos
° 26.04.1929
Mia D'Joos
° 26.04.1930
Stefanie Rijkers
° 27.04.1929
mei Isabelle Biesemans
° 02.05.1927
Mit Van Bael
° 04.05.1929
Anna Verbist
° 04.05.1931
Jos Sterckx
° 12.05.1937
juni
4
Paula Heremans
° 20.06.1934
Irma Goots
° 21.06.1937
Anna Oeijen
° 24.06.1933
Mil Cuyvers
° 25.06.1935
Nieuwe bewoners Gusta Lenaerts
sinds 06.01.2017
Frans Fierens
sinds 20.02.2017
Yvonne Wilms
sinds 21.02.2017
Fien Frison
sinds 27.02.2017
Marie Oeyen
sinds 28.02.2017
Mil Cuyvers
sinds 03.03.2017
Theresia Van Bael
sinds 08.03.2017
Marie Lenaerts
sinds 10.03.2017
Jeanne D'Joos
sinds 14.03.2017
Julia Geyskens
sinds 24.03.2017
â—?â—? BEWONERSINFO
Welkom in De Berk!
Afscheid Thalie Croonenborghs
* 03.02.2017
Marie Van Genechten
* 15.02.2017
Marie Groenen
* 15.02.2017
Dic Nuyts
* 21.02.2017
Marie Van Gestel
* 28.02.2017
Sin Claes
* 03.03.2017
Germaine Mertens
* 16.03.2017
Wieza Heylen
* 28.03.2017
Juist nu je er niet meer bent, zul je altijd bij ons zijn.
5
●● BEWONERSINFO
Verslag bewonersraad 22 februari 2017
1. Project eten met smaak Aan dit project werden acties gekoppeld. Sommige zijn al uitgevoerd, andere staan op stapel. Meer informatie hierover lees je op pagina 10. Meldingen en suggesties van bewoners: - het zondagse gebak is bijna altijd hetzelfde, er mag meer afwisseling zijn - het dessert ‘s middags is vaak te koud en mag vroeger uit de ijskast gehaald worden. 2. Communicatie Er zijn drie mogelijkheden om bepaalde zaken aan ons te laten weten: - je doet een melding via het meldingsformulier wanneer je een probleem vaststelt waarbij hulp nodig is, bijvoorbeeld een trui is niet teruggekomen van de wasserij. - je dient een klacht in via het klachtenformulier wanneer je ontevreden bent over een handeling of gebeurtenis, bijvoorbeeld je kreeg een onjuiste behandeling. - je doet een suggestie via het suggestieformulier wanneer je een voorstel hebt ter verbetering van onze werking, bijvoorbeeld een bepaalde activiteit die we kunnen organiseren. Je kunt het formulier zelf invullen of hulp vragen aan familie of medewerkers. De formulieren vind je in de sorteervakjes aan het onthaal. De ingevulde exemplaren mag je deponeren in de witte postbus aan het onthaal. De medewerkers van het onthaal maken deze postbus elke dag leeg. Een melding of suggestie bezorgen ze aan de betrokken leidinggevende, een klacht aan de klachtencoördinator. De betrokkenen van de melding, klacht of suggestie worden altijd op de hoogte gebracht van de genomen acties en/of van het eindresultaat. 3. Cafetaria We willen een gezellige ontmoetingsplaats creëren. Onze cafetaria verdient daarom extra aandacht. Er zijn al acties uitgevoerd, andere staan op stapel. Meer informatie hierover lees je op pagina 8. Bewoners krijgen één gratis consumptie naar keuze, met uitzondering van speciale aanbiedingen, tijdens de weekdagen als de cafetaria open is en tijdens een activiteit in de cafetaria. 4. Activiteiten in huis We stellen vast dat onze activiteiten niet altijd gekend zijn bij bewoners en familie. We wilden ook nog meer structuur, met een grotere focus op activiteiten op maat van iedereen. We organiseren vanaf nu drie soorten activiteiten: - grote groepsactiviteiten: voor iedereen of per verdieping - kleine groepsactiviteiten: voor een beperkte groep - individuele groepsactiviteiten: voor één bewoner. Tijdens de voormiddagen hebben bewoners verzorgingsmomenten, kinébezoek, … We doen dan geen grote activiteiten maar wel kleine groepsactiviteiten of individuele activiteiten. Omdat deze specifiek zijn, vermelden we ze niet op de kalender. In de namiddagen organiseren we zowel grote als kleine groepsactiviteiten, die we op de kalender vermelden. Voor de bewoners van leefgroep Parel, die extra zorg, begeleiding en aandacht nodig hebben, organiseren we vanaf februari elke twee weken op maandagnamiddag een specifieke groepsactiviteit. Het relaxatiebad kan voor alle bewoners ontspannend zijn. Daarom voorzien wij eenmaal per week een bad speciaal voor bewoners met meer zorgbehoefte en/of bewoners die dit zelf niet kunnen vragen. 6
●● MEDEWERKERSINFO
André en Mariette, een welgemeend dankjewel voor jullie jarenlage inzet als vrijwilligers! Van 6 tot 12 maart was het week van de vrijwilliger. Bedankt aan alle vrijwilligers!
Natascha Vermierdt is sinds januari onze nieuwe directrice. Proficiat en veel succes in je nieuwe functie! 7
●● NIEUWS
Een gezellige cafetaria
Tot nu toe werd onze cafetaria vooral gebruikt door onze bewoners en hun familieleden tijdens de activiteiten die we organiseren waarop iedereen welkom is. Maar we willen een gezellige ontmoetingsplaats creëren voor iedereen: bewoners, familieleden, kennissen, vrienden, vrijwilligers en ook de mensen uit het dorp. Onze cafetaria kon daarom wat extra aandacht gebruiken. Huiselijkheid en gezelligheid zijn twee belangrijke missies die we willen doortrekken naar de cafetaria. Daarnaast houden we ook rekening met de noden van onze bewoners en een praktische, ergonomische werking voor onze vrijwilligers.
Enkele nieuwe items In de cafetaria hangt nu een grote wandklok zodat iedereen kan zien hoe laat het is. De kinderhoek kreeg een centrale plaats en werd voorzien van meer speelgoed. Er zijn nu ook kinderstoelen die je aan tafel kan bijplaatsen. De prijslijsten zijn vervangen door leuke cafetariamapjes. Aan de deur naar de kamers hangt een prikbord waarop je allerhande informatie over het woonzorgcentrum en de activiteiten kan terugvinden. Heb je ook al de nieuwe krantenbakjes en de kapstok gezien? Of de paraplubak aan de inkom? 8
â—?â—? NIEUWS
Uitgebreider aanbod Bezoekers die thee bestellen, kunnen nu in een theedoos hun gewenste smaak kiezen. Elke maand hebben we een speciale aanbieding zoals koffie, bier of een niet-alcoholisch drankje dat op het moment in trek is. Voortaan serveren we ook nootjes bij een biertje of een wijntje. En dat is niet alles. De koffiemachine zal binnenkort ook cappuccino en koffie verkeerd kunnen schenken en bovendien wordt er een koelvitrine in de cafetaria geplaatst zodat we, net zoals in het oude woonzorgcentrum, taart kunnen aanbieden.
Aangename werkplaats Om het onze vrijwilligers, die de cafetaria open houden, aangenamer te maken, plaatsten we barkrukken achter de toog zodat ze kunnen zitten tijdens rustige momenten. Er werd ook een diepere spoelbak voorzien om de glazen beter te kunnen afwassen. Wil je digitaal gaan? Onze cafetaria is een wifi-zone. Je kan er dus met je tablet of smartphone inloggen op internet. De wifi-code vind je in het cafetariamapje.
Binnenkort kun je op zondag taart verkrijgen in de cafetaria. Wanneer het zo ver is, trakteren wij je graag op koffie met taart om dat te vieren. 9
â—?â—? NIEUWS
Project eten met smaak
Eten en drinken is voor iedereen van levensbelang. Maar een maaltijd is meer dan dat alleen. Het gaat ook om gezelligheid, samen aan tafel zitten, herinneringen en tradities. En dat blijft zo, zelfs als we ouder worden, als er lichamelijke klachten ontstaan of als ons verstandelijk vermogen achteruit gaat.
De voorbije maanden hebben we daarom veel aandacht besteed aan het maaltijdgebeuren in ons woonzorgcentrum. Vele medewerkers zetten zich in om de maaltijden in huis lekkerder, aantrekkelijker en gezelliger te maken. We informeren jullie graag over wat we al ondernamen en wat nog volgt.
Ondernomen acties Het brood langer vers houden, was ons eerste doel. Het advies van onze Belgische bakkers was duidelijk: bewaar het brood in afgesloten brooddozen. We hebben er dan ook meteen werk van gemaakt, waardoor elke leefruimte nu twee brooddozen heeft om het brood in te bewaren.
Een vers gekookt eitje of een spiegelei, dat misten jullie wel. Het eka-team en de voedingsverantwoordelijken namen dit ter harte. Ze stelden een eitjesplan op om elke week aan een bepaalde leefgroep eitjes te kunnen aanbieden. Om de vier weken zullen zij in jouw leefruimte verse eitjes maken. Je hebt keuze uit een gekookt ei of een spiegelei. We hebben hiervoor eierkokers en eierdopjes aangekocht.
10
●● NIEUWS
We zijn trots op ons ruim gamma aan smeerbeleg. In ons assortiment bieden we nu ook honing en kruidensmeerkaas aan.
Toekomstige acties Ook in de nabije toekomst willen we nog heel wat realiseren.
Fruit is een belangrijk onderdeel van een gevarieerde en evenwichtige voeding. Sinds maart voorzien we twee verschillende fruitmomenten. Op maandagmiddag fruit als dessert, zeer gevarieerd en afhankelijk van het seizoen. Op vrijdagnamiddag is er fruit als tussendoortje, meestal geserveerd als fruitdrank. Onze medewerkers maken het fruit voor jullie klaar.
Een speculaasje, in de koffie gesopt of bij de boterham … iedereen lust dit wel eens graag! We willen graag speculaaskoekjes toevoegen aan onze menukaart.
We werkten ook aan onze tafels. We willen een tafel creëren die huiselijk en gezellig is. Kortom, eentje die uitnodigt om te eten. De materialen die op tafel staan moeten herkenbaar zijn zodat je ze makkelijk zelf kan gebruiken. Er is nu ook een tafelvuilbakje om alle restjes en verpakkingen in te deponeren, zo blijft de tafel netjes tijdens het eten. Onze medewerkers gebruiken de werkmap maaltijddistributie, met alle werkvoorschriften en richtlijnen over het maaltijdgebeuren. Een nieuw formulier in deze werkmap is het observatieformulier maaltijden. Als je moeilijkheden ondervindt met je eetgerief (tas, bestek, …) of met je voeding zelf (kauwen of slikken, …) noteren we dat op dit formulier. De juiste mensen komen dan bij jou langs om te kijken hoe ze jou het best kunnen helpen. Ook bemerkingen over het eten kunnen jullie doorgeven via dit formulier. De keuken brengt alle bemerkingen samen om ze te bespreken met Sodexo. Is er iets wat je graag eens op onze menukaart wil zien? Via het suggestieformulier kan je je suggesties altijd doorgeven.
Iedere bewoner heeft een andere smaak en voorkeur. De ene houdt van sterk gekruid, terwijl de andere eerder liefhebber is van zachtere smaken. Daarom voorzien we op elke tafel een peper- en zoutsetje, zodat je naar eigen smaak kan bijkruiden. Daarnaast blijven we werken aan het verfijnen van onze maaltijden. De temperaturen houden we nauw in de gaten. Dit is belangrijk, want te hoge temperaturen tasten de kwaliteit van onze voeding aan. We streven naar een goede voorbereiding en afwerking van het eten. Wanneer de schalen in de oven gaan, kan een geutje vocht of een klontje boter het eten smeuïger maken. En als laatste een mooie presentatie op het bord, want het oog wil ook wat! We hebben nog verschillende materialen nodig om onze tafels uitnodigend, gezellig en herkenbaar te maken. We willen alle tafels voorzien van een koffiekan, een melkkannetje en suikerpot, broodmandjes en kommetjes voor smeerbeleg.
Volg je een bepaald dieet? Aan tafel is het niet altijd duidelijk welk precies de dieetproducten zijn. Daarom krijg je binnenkort een apart dieetkommetje. Zo is het onderscheid voor iedereen aan tafel erg duidelijk. Ook naar onze medewerkers toe willen we de verschillende diëten overzichtelijk maken. Het idee van de dieetfiches wordt daarom ook verder uitgedacht.
11
â—?â—? THEMA
Ouderenzorg in Meerhout Meerhout wil een zorgende gemeente zijn. Die doelstelling heeft ze al lang. En om die reden heeft Meerhout ook al lang aandacht voor de opvang van haar oudere inwoners. Tot vandaag zorgden vier gebouwen in onze gemeente voor dergelijke opvang: het hospitaal, het Godsgasthuis, rusthuis De Berk en woonzorgcentrum De Berk. We geven een overzicht in vier afleveringen, verdeeld over de krantedities van 2017. Hier volgt het tweede deel. Een nieuwe voorziening dringt zich op Na 1800 raakte de hospitaalkapel in verval. De zusters verhuisden naar Retie. Het armbestuur trachtte zo goed als mogelijk de armen te helpen met kleding en brood. Daarnaast voelden zij een sterke nood aan een opvanghuis voor zieke en oudere mensen. De gemeente stelde een tweede bestuur aan dat de opdracht kreeg een gods-, gast-, wezenhuis te bouwen en in stand te houden. Dit bestuur werd het bureel van weldadigheid genoemd. Kostenplaatje De grond voor het Godsgasthuis, gelegen naast het klooster, werd geschonken door de ongehuwde Franciska Luyten. De bouwwerken konden gefinancierd worden dankzij een subsidie van 10 000 Belgische frank geschonken door Joannes Josephus Dox, pastoor in Elsene en broer van de burgemeester. Staat en provincie kwamen elk voor 15 000 Belgische frank tussen, de gemeente voor 5 000 Belgische frank. Om de kosten voor de aankoop van meubelen te helpen dekken, werd een tombola ingericht.
Tot 1949 werden ook weeskinderen opgevangen, eerst alleen meisjes maar na de Eerste Wereldoorlog ook jongens. Middelen Het bestuur zat zonder geld en de mensen die onderdak kregen waren behoeftig. Men moest dus op andere manieren voorzien in de nodige middelen. Gebruiksvoorwerpen werden veelal geschonken door dorpsgenoten. Hoe belangrijk dit was, blijkt uit de vermelding van de schenking van een pattatenstomper in een verslagboek van het bestuur. Voor voeding was het Godsgasthuis zelfvoorzienend dankzij haar eigen boerderij. En kleding konden ze kopen uit de huuropbrengsten van haar eigendommen. Jef Gijs kwam elk week de mannen scheren.
En dan bouwen De provinciale architect Taeymans stelde plannen op en aannemer Van Roey uit Vlimmeren voerde de werken uit. Die startten op 4 juni 1874 en duurden bijna vijf jaar. Ingebruikname Er was geen geld om zorgpersoneel te betalen. Daarom werd er een overeenkomst gemaakt met het klooster in Huldenberg. De kloosterzusters stelden namelijk geen geldelijke eisen en hadden geen recht op ziektevergoeding, vakantie en pensioen. Op 20 oktober 1879 kwamen de eerste zusters aan en nog dezelfde maand werden de eerste drie ouderen openomen: Karel Peeters, Jan Cools en Rosalia Mens.
12
Pastoor Dox is te vroeg overleden, hij kon de opening van het godsgasthuis niet meer meemaken.
â—?â—? THEMA
Verdoken huis In 1882 worden 50 epicea’s geplant langs de voorkant, naast de haag, om voorbijgangers te beletten binnen te kijken. Later ging men nog verder en bouwde men een muur voor het godsgasthuis. Zo kreeg het een geheimzinnige en afgezonderde sfeer mee. Vieringen Het 25-jarig en 50-jarig bestaan van het Godsgasthuis werd uitgebreid gevierd. In 1904 prijkten er overal gedichten, jaarschriften en gelukwensen omkranst met bloemenruikers, lauriertakken en vaandels.
In 1929 was het gebouw prachtig versierd met guirlandes, vlaggen, bloemen, lover en passende jaarschriften. Op de vooravond van de feestelijkheden weerklonken klokkengelui en kanonschoten. Moderniseringen In 1926 werd een bakoven geplaatst en elektrische verlichting aangelegd. In 1953 volgen centrale verwarming, kouden warmwatervoorziening en sanitair. Ondanks deze moderniseringen en vele herstellingswerken, kan het gebouw de eisen van de snel evoluerende maatschappij niet volgen. In 1957 doet het ministerie van volksgezondheid daarom een voorstel tot aanpassingen.
13
â—?â—? THEMA
De zusters van Huldenberg.
Deze foto prijkt op de voorpagina van het boekje Dank u zusters voor de bijdrage tot ons dorp van auteur Jos Sterckx. Het zijn de handen van een vrouw die het diploma van verpleegster behaalde en daarna als kloosterzuster haar leven wijdde aan het werk op de boerderij van het rusthuis. 14
●● THEMA
Hieronder lees je de huisregels van het Godsgasthuis:
Inwendige policie
- De pensionarissen moeten den bestuurder gehoorzamen en eerbiedigen, zij moeten naarmate hunne middels, aan het gesticht dienst bewijzen. - Zij moeten al de personen, die aan het gesticht gehecht zijn, eren en onder hen moeten zij zich behoorlijk gedragen en elkander helpen; geen heeft gezag over een ander tenzij op bijzonderen last van den bestuurder. De volstrekte stilzwijgendheid moet op de slaapkamers gehouden worden evenals in de eetzalen gedurende de maaltijden.Het is streng verboden in de slaapkamers te roken. - Het opstaan, eten en slapengaan wordt maandelijks door den bestuurder bepaald na den raad gehoord te hebben. - Elke pensionaris moet zich wassen na het opstaan, zijnen waterpot buiten dragen in de huiskens door den bestuurder aan te wijzen, hunnen matras omkeren en hun bed na den middag opmaken, zo hunne gezondheid het toelaat. - De pensionarissen mogen uitgaan, als de bestuurder er geen bezwaar in ziet: des zondags na het ontbijt en donderdags namiddag. Zij moeten binnen zijn voor het avondmaal. De bestuurder lag buitengewone verloven toestaan. - De pensionarissen, afwezig op het ogenblik van de maaltijd, krijgen geen eten. Niemand mag brood, vlees of enig ander voedsel van tafel medenemen. - De pensionarissen mogen in de kelders, keukens, washuizen enz. niet komen, tenware zij er voor hunnen dienst geroepen worden. - Vreemdelingen mogen de pensionarissen niet komen bezoeken dan met toestemming van den bestuurder.
- De vuilheid, dronkenschap en bedelarij zijn verboden. - De gebeden voor en na de maaltijd mogen niet gestoord worden. - Alle reklaam wordt aan den bestuurder gedaan en zo deze het niet gegrond vindt, mag het tot de raad gericht worden. Het is streng verboden ergens anders klachten te doen en de leefregel van het gesticht te lasteren. - De straffen voor overtreding van het tegenwoordig reglement zijn; de berisping, de wachtkamer van 1 tot 15 dagen, de wegjaging, de eerste twee worden toegepast door den bestuurder, de derde door den raad.
Aannemingen
- Alle havelijke voorwerpen die de pensionarissen met hunne intrede in het gesticht binnenbrengen, alsmede degene die zij later bijkrijgen blijven, ingeval van overlijden, eigendom van het gesticht.
Voedsel
- Het ontbijt bestaat uit boterhammen van half wit brood, koffie en melk, het middagmaal uit ene soep, vlees of spek met patatten of patagie, brood en bier. Vrijdags en andere magere dagen uit ene soep, patatten met vis of eieren en bier. Het avondmaal bestaat uit patatten of ene soep, potagie, boterhammen en kaas met bier.
Kledingstukken
- De pensionarissen moeten gene eendere kleding dragen. Bij hunne intrede moeten zij voorzien zijn van ten minste één behoorlijk kleedsel, twee hemden, twee paar sokken, schoenen en klompen. Elk heeft een behoorlijk gedekt bed met toebehoorens.
15
â—?â—? WEETJE
Duofiets reserveren
Sinds 2014 hebben we onze eigen duofiets in gebruik. Onze bewoners kunnen hiermee, samen met iemand van het eka-team, een ritje maken. Maar ze kunnen dit nu ook doen met een familielid.
Bewegen met de duo-fiets Van 1 april tot 30 september kun je als bewoner op dinsdag en donderdag tussen 9.15 en 15.45 uur de duofiets gebruiken. De bedoeling is dat je, samen met een familielid, een uitje maakt en dus in beweging bent op de fiets. We willen de duofiets dus echt inzetten als bewegingstoestel. Met de duofiets ergens naartoe fietsen en hem daar voor een bezoekje of andere activiteit achterlaten, is niet de bedoeling. Laat je vooral niet tegenhouden als je zelf niet goed meer kan trappen. De duofiets is elektrisch aangestuurd dus je compagnon kan voor jou meetrappen. Het gebruik van de duofiets is gratis. We vragen wel 50 euro waarborg. Deze waarborg betalen we terug als er na gebruik geen schade is. Vooraf reserveren Wil je een uitstapje maken met de duofiets, dan moet je deze minstens zeven dagen op voorhand reserveren. Dat kan bij de onthaalmedewerkers van het woonzorgcentrum mondeling, telefonisch op het nummer 014 36 90 10 of per e-mail aan info.wzcdeberk@meerhout.be. Je ontvangt van hen een bevestiging.
16
Activiteiten april
dinsdag 4 14.30 uur donderdag 6 13.00 uur vrijdag 7 14.30 uur dinsdag 11 donderdag 13 14.30 uur vrijdag 14 14.30 uur donderdag 20 14.30 uur vrijdag 21 14.30 uur 24 tot 28 dinsdag 25 14.30 uur donderdag 27 14.30 uur
â—?â—? KALENDER
film in de bib 80-plussers ontmoeten elkaar gezonde snack - wereldgezondheidsdag pannenkoeken in de leefruimte paaskienen optreden Okra kienen paasviering week van de valpreventie spel rond bewegen accordeonoptreden
mei
donderdag 4 14.30 uur kienen vrijdag 5 snacknamiddag dinsdag 9 14.30 uur karaoke met Ter Kempen donderdag 11 14.30 uur verjaardagsfeest dinsdag 16 14.30 uur moederdag donderdag 18 14.30 uur kienen vrijdag 19 14.30 uur bewonersraad dinsdag 23 18.00 uur start avondwandelingen maandag 29 14.30 uur film
juni
donderdag 1 snack vrijdag 2 14.30 uur kienen vrijdag 8 18.30 uur kienen donderdag 15 14.30 uur optreden Ron Elly maandag 19 14.30 uur film woensdag 21 bloemetjesactie donderdag 22 14.30 uur kienen donderdag 29 14.30 uur accordeonoptreden
Alle activiteiten kun je terugvinden op de uithangende kalenders. Het volgende huiskrantje wordt verdeeld vanaf 4 juli. 17
●● IN DE KIJKER
Mit van Bael
Kapster Martine is niet de enige hier in huis die permanentjes kan zetten. Mit Van Bael had jarenlang een kapsalon in Zittaart. Daar heeft ze bijna dertig jaar lang vele krulspelden ingerold en haren geknipt. En dat deed ze met hart en ziel. Mit Van Bael geboren op 04.05.1929 in Meerhout woont in WZC De Berk sinds 06.12.2016
Mit, was het je droom om kapster te worden? Mit: “Toch wel, ja. Van kleins af aan zat ik graag in mensen hun haren te friemelen. Mijn ouders hadden een kruidenierswinkel en verkochten ook bouwmaterialen en kolen. Als er ‘s morgens een levering werd verwacht, bleef er een werkman bij ons slapen om vroeg mee te kunnen lossen. Ik weet nog dat ik eens op één van hen zijn knieën zat en allemaal rode strikjes in zijn haar had gedaan.” Waar was die winkel van je ouders? Mit: “In de Bevrijdingslaan. Vlak bij de tramhalte. Later hebben we het huis gesloopt en er een nieuwe tweewoonst gebouwd. In het ene huis woonde ik met mijn man en drie kinderen en had ik mijn kapsalon, in het andere woonde mijn zus Theresia met haar gezin. Ons Theresia woont intussen ook hier in het woonzorgcentrum. Onze kamers liggen kort bij elkaar. Dat vind ik leuk want ik miste haar wel.” Jullie hebben een nauwe band? Mit: “Zeker en vast. We verschillen ook maar een jaar in leeftijd en hebben altijd hard aan elkaar gehangen. Ons vader is gestorven toen wij nog klein waren en moeder baatte de winkel vanaf dan alleen uit. Ze had een winkelhulp die bij ons inwoonde, Marie, maar wij moesten ook helpen. Dan gingen we bijvoorbeeld samen bij de klanten aanzeggen: laten weten dat hun bestelde koopwaar was toegekomen in de winkel. En later bleven we ook samen dingen doen. Het kapsalon was op maandag gesloten. Dikwijls ging ik op bijscholingscursus maar als dat niet het geval was, gingen Theresia en ik op uitstap.” 18
●● IN DE KIJKER
Je bleef bijscholingscursussen volgen, maar waar heb je de eigenlijke kappersopleiding gevolgd? Mit: “Op de kappersschool in Antwerpen.” Hoe lang was je kapster? Mit: “Ik startte mijn kapsalon in 1956. Ik was toen de enige kapster in Zittaart en coiffeerde vooral vrouwen maar ook mannen en kinderen. Veel klanten en lange dagen werken. Ik heb eens met oudjaar gewerkt tot middernacht. Maar ik ben het altijd graag blijven doen. En via de bijscholingscursussen maakte ik ook nieuwe vrienden. Begin jaren tachtig heb ik mijn kapsalon gesloten.”
Dat was wel druk, met drie kinderen. Mit: “Dat kon dankzij Frans, mijn echtgenoot. Hij nam de zorg voor de kinderen grotendeels op zich. We hadden daar een goed evenwicht in en zijn altijd heel gelukkig geweest. We zijn al samen sinds 1961. Frans had me een brief gestuurd en daarna spraken we af in Geel. Sindsdien zijn we onafscheidelijk. We hebben intussen ook vier kleinkinderen en een achterkleinkind. Sinds ik hier ben, moeten we mekaar wel wat meer missen. Maar we proberen er het beste van te maken. Hopelijk kunnen we binnenkort profiteren van het mooie weer en buiten zitten of eens een ritje maken met de auto. Wie weet kunnen we dan samen nog eens naar de Lekdreef in Averbode rijden.”
"Enkele bewoners waren vroeger nog klant bij mij." 19
●● IN DE KIJKER
Team patrimonium
Al jarenlang kunnen we rekenen op onze werkmannen voor klussen en onderhoud in het woonzorgcentrum. Vorig jaar zijn de technische dienst van het OCMW en de gemeentelijke buitendiensten samengesmolten en staat team patrimonium voor ons klaar. Twee goeie redenen om hen in de kijker te zetten. Het team dat je hier in het woonzorgcentrum aan het werk ziet (op de foto van links naar rechts): Rudy, elektricien, werkt voor gemeente Meerhout sinds 2007 en woont in Olmen Kris, teamleider patrimonium, werkt hier sinds 2006 en woont in Meerhout Nico, schrijnwerker, werkt voor gemeente Meerhout sinds 2001 en woont in Molenstede Hans, schilder, werkt voor gemeente Meerhout sinds 2008 en woont in Meerhout Peter, geschoold arbeider, werkt hier sinds 2013 en woont in Mol-Sluis Ronny, klusjesman, werkt hier sinds 2016 en woont in Mol Marc, klusjesman, werkt hier sinds 2016 en woont in Meerhout Bruno, klusjesman, werkt hier sinds 2003 en woont in Geel
De samenwerking tussen de werkmannen van gemeente en ocmw werd een feit in juli 2016. Wat veranderde er voor jullie? Peter: “Vroeger deden we enkel het onderhoud en de klussen in de gebouwen die eigendom zijn van het ocmw, dus het woonzorgcentrum, de bejaardenwoningen en de woningen waarin asielzoekers tijdelijk worden opgevangen. Nu moeten we ook onderhoud doen in de gemeentelijke gebouwen: het gemeentehuis, de schoolgebouwen, …” Kris: “Ook in Ter Kempen voeren we klussen uit, maar dat was al zo vooraleer de teams van gemeente en ocmw samensmolten.” 20
Nico: “Voor ons, vanuit de gemeentelijke buitendienst, betekent dit dat we nu ook opdrachten in het woonzorgcentrum en de bejaardenwoningen uitvoeren die verband houden met elektriciteit, schrijnwerkerij en schilderwerken. Op de sociale dienst van het ocmw deden we dit vroeger ook al, maar dat kwam omdat het gebouw waarin zij werken eigendom is van de gemeente.” Marc: “Het onderhoud van de grasperken rondom het woonzorgcentrum behoort toe aan de groenteams. Zij staan ook in voor het onderhoud van het openbaar domein en de begraafplaatsen.”
●● IN DE KIJKER
Waar is jullie werkhuis? Rudy: “De werkmannen van de gemeente hadden vroeger een werkhal aan de Boerenkrijglaan. Deze hal is intussen afgebroken. Sinds enkele jaren doen de oude bedrijfsgebouwen van Lodewijckx aan de Eindhoutsebaan dienst als gemeentelijke werkplaats.” Bruno: “Wij hadden vroeger een werkhuis naast de bejaardenwoningen die hier op de plaats van het nieuwe woonzorgcentrum stonden. Toen die afgebroken werd voor de nieuwbouw, verhuisden we naar de kelder van het vorige woonzorgcentrum. Nu is ons werkhuis ondergebracht in de pastorijwoning hier vooraan.” Hoe worden de werkopdrachten aan jullie bezorgd? Hans: “Als medewerkers van gemeente of ocmw een mankement vaststellen aan de gebouwen of een onderhoudsopdracht willen laten uitvoeren, dienen zij een werkaanvraag in. Alle werkaanvragen voor team patrimonium komen terecht bij Kris. Het is zijn taak als teamleider om ze onder ons te verdelen.” Ronny: “ ‘s Morgens komen we samen in het werkhuis hier vooraan. Kris geeft ons dan de werkopdrachten en dan kunnen we vertrekken naar de plaats waar we moeten zijn om het gevraagde werk uit te voeren.” Welke projecten staan er binnenkort op stapel? Kris: “We gaan nog aanpassingen uitvoeren in de wasserij: een brandmuur bijplaatsen en airco voorzien. De schrijnwerker gaat bureaus en kasten maken voor het woonzorgcentrum en de gemeentelijke basisschool. En we moeten bekabeling leggen in de schoolgebouwen voor internetaansluitingen.”
Een foto uit de oude doos. 21
●● IN DE KIJKER
Vaderdag en Moederdag
Op vaderdag en moederdag zetten we onze bewoners graag in de bloemetjes. En dat doen we door met de vaders een uitstapje te maken naar ‘t Magazijn. Voor de moeders hebben we een verwenmoment in de cafetaria. Vaderdag vierden we op 20 maart. Moederdag volgt op 16 mei. Vaderdag is een feestdag ter ere van vaders, waarbij hun vaderschap en hun invloed in de samenleving wordt gevierd. Naar verluidt is Vaderdag in 1909 geïntroduceerd door Sonora Smart Dodd uit Washington. Zij wilde haar vader eren voor zijn kracht en doorzettingsvermogen. De man, een veteraan uit de Amerikaanse burgeroorlog, verloor zijn vrouw in het kraambed bij de geboorte van hun zesde kind.
22
●● IN DE KIJKER
De traditie van moederdag gaat terug tot in het klassieke Griekenland. De katholieke kerk kent ook een lange traditie van verering van Maria, de moeder van Jezus. Pas in het midden van de negentiende eeuw werd Moederdag in Amerika geïntroduceerd. In 1870 startte rechter Julia Ward Howe een grote publiciteitscampagne voor Moederdag, een dag die in het teken moest staan van pacifisme en ontwapening door vrouwen. Het succes kwam echter pas nadat Anna Jarvis in 1907 Moederdag begon te promoten als een dag van waardering voor alle moeders. Zij wilde haar moeder herdenken die in de Amerikaanse burgeroorlog de Mother’s Day Work Clubs had georganiseerd om voor voedsel en medicijnen voor hulpbehoevende moeders te zorgen. De feestdag heeft zich in zijn huidige vorm vanuit de Verenigde Staten over de rest van de Westerse wereld verspreid. De Amerikaanse Moederdag was nog niet bekend toen de Antwerpse schepen Frans Van Kuyck in 1913 Moederdag introduceerde op 15 augustus, de feestdag van Maria. Volgens hem was de sociale orde in het begin van die eeuw grondig verstoord door de ingrijpende modernisering. Zijn remedie: het herstellen en cultiveren van de waardigheid van de familie. Hiervoor moest volgens Van Kuyck alles ingezet worden om de rol van de moeder in het gezin en de maatschappij te eren. Een speciale dag leek hem ideaal. Van Kuyck mobiliseerde de plaatselijke pers en de scholen, publiceerde een scenario en zette een propagandacomité aan het werk. De kinderen en vader moesten moeder verrassen met versieringen, gelegenheidsversjes, bloemen, speciale broodjes en zelfs juwelen. 23
●● IN DE KIJKER
Oehoe
De oehoe (Bubo bubo) is een van de grootste uilensoorten ter wereld en vermoedelijk de op een na grootste uilensoort na de Blakistons visuil. De vogel heeft zijn naam te danken aan zijn roepgeluid. Vooral in de late winter laat het mannetje zijn imposante oehoe-roep horen.
Uiterlijke kenmerken van de oehoe Deze uil is 60 tot 75 cm lang en heeft een spanwijdte van 160 tot 188 cm. Mannetjes wegen 1,5 tot 2,8 kilogram. Vrouwtjes zijn forser en wegen 1,75 tot 4,2 kilogram. Ze worden maximum 75 jaar. Vrouwtjes vallen vrijwel direct op door hun ietwat afhangende verenkleed, dat ‘te groot’ lijkt. Mannetjes maken over het algemeen een atletische indruk met vleugels die strak op het lijf gedragen worden. Kenmerkend aan de oehoe zijn de grote ogen en de lange oorpluimen. De oogkleur varieert van felgeel tot vuur-oranje. De oorpluimen zijn overwegend zwart van kleur. Ze worden gevormd door een groepje veren die via een aparte spier op het hoofd bewegen. Het verenkleed is geel-bruin van kleur met zwarte accenten. Die accenten komen op de rug en de bovenzijde van de vleugels het meest naar voren. Op de borst is het verenkleed okergeel gekleurd met een witte vlek. De poten van de oehoe eindigen in fors geklauwde tenen. Die zijn zo’n 2 tot 4 cm lang en kunnen zeer uiteenlopende prooien grijpen. De oehoe is door zijn grootte, zijn massieve lichaam en dikke kop met geen andere uilensoort in Europa te vergelijken. 24
Zintuigen De oren, aan de zijkant van de kop, zijn asymmetrisch, niet op dezelfde hoogte. ‘s Nachts kunnen ze uitstekend zien. De ogen kunnen niet bewegen in de oogkassen, maar de oehoe heeft 14 halswervels en kan daardoor de kop volledig naar achter draaien. Door de combinatie van een bijzonder goed gehoor en zicht kan de oehoe kleine prooien van veraf opsporen. Voedsel De oehoe is een echte opportunist als het om voedsel gaat. Opvallend is zijn voorkeur voor de tragere vogels. In onze regio gaat het dan om zwarte kraaien, eksters, roeken, kauwen, gaaien, houtduiven, rotsduiven, alle tragere roofvogels, alle uilensoorten, muizen en ratten, hazen en konijnen, egels, jonge fazanten, marterachtigen en jonge vossen. In de uitgestrekte, grote natuurgebieden van Europa leeft de oehoe van muizen, egels, vissen, hazen, patrijzen, duiven, eenden, hagedissen, hamsters, kikkers, regenwormen en kevers. De enige vijand van de oehoe is dus eigenlijk de mens.
●● IN DE KIJKER
Jachttechnieken De oehoe overvalt kraaiachtigen, roofvogels en uilen op hun slaapplaatsen, na hen eerst enige tijd geobserveerd te hebben vanaf een verdekte uitkijkplaats. Hij kan urenlang muisstil blijven zitten tot er een prooi langskomt. In een duikvlucht pakt de oehoe de prooi dan meestal in het nekvel om het op de plukplaats te ontdoen van veren en huid. Egels worden vakkundig ontdaan van hun gestekelde vacht. De oehoe ‘pelt’ egels met behulp van een nog onbekende techniek. Door de lange klauwnagels deert de stekelige vacht van de egel de oehoe nauwelijks. De oehoe is zelfs in staat om jonge vossen te slaan en in hun geheel, al vliegend, mee te sleuren naar de plukplaats.
25
â—?â—? IN DE KIJKER
Voortplanting Na een jaar is de oehoe geslachtsrijp. Maar pas in het derde levensjaar heeft de oehoe voldoende vaardigheden om zich in de vrije natuur voort te planten. Ze zijn niet monogaam. Vermoedelijk onderhoudt het mannetje meerdere vrouwtjes in een territorium gedurende de voortplantingsperiode. In oktober spreken we van de najaarsbalts. De mannetjes bakenen dan hun territorium af door luidkeels te roepen, waarbij de witte keelplooi opgezet wordt en de oorpluimen opgericht worden. De eigenlijke balts vindt in februari en maart plaats. Mannetjes zingen dan intensief en voeren ook demonstratievluchten uit, die als doel hebben de vrouwtjes te imponeren. De mannetjes wijzen de uiteindelijke broedlocatie aan, die vaak op rotsachtige richels gelegen is.
26
Ze brengen ook vaak vers gevangen prooien aan om de vrouwtjes te imponeren. De paring gebeurt op prominente plaatsen in het landschap, zoals uitstekende rotsrichels, boomtoppen of hoge palen. In het voorjaar worden twee tot vier eieren gelegd. Het vrouwtje broedt alleen. Ze verlaat haar broedsel maar een paar keer per etmaal. Het mannetje voorziet het vrouwtje van voedsel. Er worden bij of in het nest vaak voorraden aangelegd. Na ongeveer 34 dagen komen de grijswitte jongen uit. Na 28 tot 30 dagen verlaten ze het nest. Ze kunnen dan lopen, springen en klimmen met behulp van vleugelslagen. Na een week of tien zijn ze geelbruin en kunnen ze vliegen. In de herfst verlaten ze het ouderlijk nest.
●● IN DE KIJKER
Verspreiding van de oehoe Oehoes leven in bossen en op vlakten, en zijn erg plaatstrouw. Ze komen voor in het midden en noorden van vrijwel geheel Europa en Azië. In Afrika komen verwanten voor zoals de Afrikaanse oehoe en woestijnoehoe. De grootte van de wereldpopulatie wordt geschat op 250 000 tot 2,5 miljoen individuen. In 2004 werd de populatie in Europa geschat op 19 000 tot 38 000 broedparen. In België De oehoe broedt in België in het wild in de Ardennen, vooral in verlaten open steengroeves.
Af en toe worden er ook in Vlaanderen oehoes waargenomen, maar vaak zijn dit ontsnapte, gekweekte exemplaren. In 2005 werd het eerste broedpaar gemeld in Houthalen-Helchteren. In 2016 werd het Limburgse aantal broedparen geschat op zes à zeven. In 2015 broedde de oehoe succesvol in de provincies VlaamsBrabant en Antwerpen, van waaruit de soort nog wat westelijker trok in 2016. Eind 2015 werd een oehoe gespot in het centrum van Antwerpen, sindsdien vertoeft het beest er regelmatig. Sinds 2012 nestelt een koppel oehoes in de ruïnes van de abdij van Villers (Waals-Brabant).
Naast het woonzorgcentrum woont ook een oehoe. Vele werknemers hebben hem al gehoord wanneer ze toekomen voor of vertrekken na hun werkshift.
27
●● MOPPENTROMMEL
Moppentrommel
Guido en Marleen, die al lang een koppel zijn, hadden ruzie gemaakt en besloten niet meer tegen elkaar te spreken. Na enkele dagen van stilte beseft Guido dat hij zijn vrouw de volgende morgen nodig heeft. Hij moet om 5 uur opstaan om zijn vlucht voor een zakenreis te halen maar als hij zo vroeg moet opstaan durft hij zich wel eens te overslapen omdat hij de wekker niet hoort. Marleen zou hem dus moeten wakker maken. Hij wil niet de eerste stap zetten om de stilte te doorbreken, koppig als hij is, en schrijft dus een briefje met de vraag of Marleen hem om 5 uur wil wakker maken. Het briefje legt hij op een plaats waar ze het zeker zal vinden. De volgende morgen wordt Guido ineens wakker en kijkt meteen naar de wekker. Het is al 9 uur, hij heeft dus zijn vlucht gemist. Hij wordt meteen kwaad op Marleen en wil er achter komen waarom ze hem niet wakker maakte. Maar ineens ziet hij naast zich in bed een brief liggen met de boodschap: “Het is 5 uur. Opstaan!”
Jantje is jarig en krijgt van zijn oma een cadeautje. Hij neemt het aan, doet het open en zegt dan niets. “Awel Jantje”, zegt zijn moeder, “wat zeg je dan?” Jantje zegt nog altijd niets. “Allee Jantje, wat zeg ik altijd tegen papa als hij mij een cadeautje geeft?”, vraagt mama. Jantje antwoordt: “Is dat alles?”
28
●● PUZZEL
Puzzel Bij de vorige puzzel zochten we het antwoord:
berijming
Proficiat Jeanne Mertens! Zij won een leuke verwenactiviteit.
Los de rebus op:
- b en - t
m=b
+
h = g en + e
m=t
p = d en + gen
- sp
b = d en f = ën
bewoner:………………………………………………………………………………………………………. kamer:…………………………… Afgeven aan het onthaal ten laatste op 21 april. 29
●● GEDICHT
De berk Hij is in dorpen en steden een frêle verschijning en toch niet zwak en broos met zijn buigzame stam zijn soepele maar sterke twijgen. De schors van de jonge berk is glanzend roodbruin later wordt die wit met donker gekleurde banden. Hij heeft bevallig neerhangende takken die overgaan in een fijn netwerk van vele twijgen. Typerend zijn de bruine, langgesteelde vruchtkatjes zijn hartvormige, lichtgroene bladeren die in de herfst tot goud verkleuren. Het best staat hij in een groepje met zijn twee of drie als vrienden bijeen takken en wortels verstrengeld en bij de minste wind rillen de blaadjes keuvelend met elkaar.
30
●● VOOR DE KLEINTJES
31
Ons zangkoor blijft een groot succes. Intussen moeten we zelfs de cafetaria al inpalmen om alle zangers een plaats te kunnen geven.