«Λήμνιος κεχαγιάς» του Θεόφιλου, Μουσείο Έργων Θεόφιλου, Μυτιλήνη, Λέσβος
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ «ΓΕΦΥΡΕΣ»
Δημήτρης Μαραγκόπουλος
ΓΕΦΥΡΕΣ
12.5.2022
Α ί θ ο υσα Χ ρ ή σ τ ο ς Λ α μ π ράκης
ΟΙ ΛΥΡΕΣ ΤΗΣ ΣΤΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΜΙΑ ΔΟΞΑΡΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑ, ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Λάμπρος Λιάβας
Χορεύουν μέλη ΑΠΟ:
Λαογραφικός Χορευτικός Όμιλος «Χοροπαιδεία» [ επιμέλεια Βασίλης Καρφής, Μαρία Ζιάκα ] Αδελφότητα των Απανταχού Ολυμπιτών Καρπάθου «Η Δήμητρα» [ επιμέλεια Γιώργος Αναστασιάδης, Παράσχος Λεντής ] Σύλλογος Ποντίων «Αργοναύται Κομνηνοί» [ επιμέλεια Κώστας Σαββινίδης ] Επιμέλεια προβολών Γρηγόρης
Φιλίδης Αλεξάκης Επιμέλεια φωτισμού Αντώνης Παναγιωτόπουλος Επιμέλεια ήχου Μιχάλης
Συμπαραγωγή: Εταιρεία Συναυλιών Φόρμιγξ - Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σε συνεργασία με το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής «Φοίβος Ανωγειανάκης»
_____ Α΄ Μ Ε Ρ Ο Σ _____ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ - ΑΝΑΣΤΕΝΑΡΗΔΕΣ ΛΥΡΑ ΘΡΑΚΗΣ Σπύρος Κούκος | ΝΤΑΟΥΛΙ Βαγγέλης Καρίπης
Ο Κωνσταντίνος ο μικρός (συρτός της πυροβασίας) Μαργελεμένε γεμετζή (ξέσυρτος) Παλικάρια μου δερβενιώτικα (ζωναράδικος) ΔΡΑΜΑ ΛΥΡΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Νίκος Ζεδαμάνης, Αντρέας Ρέγγης ΝΤΑΪΡΕΣ Άγγελος Ζεδαμάνης, Θανάσης Ντόκος
ΤΡΑΓΟΥΔΙ Κατερίνα Παπαδοπούλου, Μαριάνθη Κατσάρη, Χρυσή Τζάβλα, Δήμητρα Τσαγκαράκη
Μαύρο γεράκι Λεβέντικος Πετρούσας Μπαϊντούσκα Πετρούσας Κόρη πούλαγε κρασί (χορός τέσκα) Περνώ περνώ την πόρτα σου, Ελένη (χορός χασαπιά) ΛΗΜΝΟΣ ΛΥΡΑ ΛΗΜΝΟΥ - ΤΡΑΓΟΥΔΙ Γιώργος Κοχλιός | ΛΑΓΟΥΤΟ Νικόλας Αγγελόπουλος
Καλώς ανταμωθήκαμε Τσοπάνικος ή Κατσιβέλικος Κεχαγιάδικος Πάτ’μα ΙΚΑΡΙΑ ΛΥΡΑ ΙΚΑΡΙΑΣ Σταύρος Νικολαΐδης | ΤΡΑΓΟΥΔΙ - ΛΑΓΟΥΤΟ Επαμεινώντας Βαλσαμής
O κα Γρηγόρης - Σγουρέ βασιλικέ μου (μπάλος) Καριώτικος λυρίστικος ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ - ΛΕΡΟΣ ΛΥΡΑ - ΤΡΑΓΟΥΔΙ Αντώνης Νταλλαρής ΛΑΓΟΥΤΟ Δημήτρης Ασβεστάς, Νικόλας Αγγελόπουλος
Μπρατσέρα (σκοπός του Μπρούζου) Λέρικος (ίσος) και Σούστα Λέρου Καρυώτικα Σίρμπα ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ - ΡΟΔΟΣ ΛΥΡΑ - ΤΡΑΓΟΥΔΙ Γιάννης Κλαδάκης | ΛΑΓΟΥΤΟ Γιάννης Λεντάκης
Χαρκίτικος σκοπός Κρητικός Τούρτσικος Μοναχική σούστα Ρόδου και Σούστα σκληπιανή
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ - ΚΑΡΠΑΘΟΣ ΛΥΡΑ - ΤΡΑΓΟΥΔΙ Μιχάλης Ζωγραφίδης | ΤΣΑΜΠΟΥΝΑ Γιώργος Αναστασιάδης ΛΑΓΟΥΤΟ Ανδρέας Φασάκης, Γιώργος Μιχαλής
Σιγανός - Γονατιστός - Πάνω χορός
_____ Β΄ Μ Ε Ρ Ο Σ _____ ΚΡΗΤΗ ΛΥΡΑ ΚΡΗΤΗΣ Μανώλης Μπουνταλάκης ΛΑΓΟΥΤΟ Βαγγέλης Μαμαλάκης, Κώστας Κονταξάκης
Συρτός ρεθυμνιώτικος Μαλεβιζιώτης ή Καστρινός Ανωγειανός πηδηχτός Πεντοζάλης ΠΟΝΤΟΣ ΚΕΜΕΝΤΖΕΣ - ΤΡΑΓΟΥΔΙ Ηλίας Υφαντίδης ΝΤΑΟΥΛΙ Παναγιώτης Κοπανίδης, Βαγγέλης Καρίπης
Έλα πουλί μ’ ασά μακρά (χορός τικ) Κότσαρι Μακρύν καϊτέ - Σέρρα Γιουβαρλαντούμ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΛΥΡΑ - ΚΕΜΑΝΕΣ Γιώργος Κοντογιάννης | ΟΥΤΙ Κυριάκος Ταπάκης ΚΑΝΟΝΑΚΙ Στέφανος Δορμπαράκης | ΚΡΟΥΣΤΑ Βαγγέλης Καρίπης ΤΡΑΓΟΥΔΙ Κατερίνα Παπαδοπούλου
Χαρμάν Γερί Σουρουντίνα (Τι μου στέλνεις γράμματα) Χορός των μαντιλιών (Μο τα γλέχε) Κόνιαλι (χορός με τα κουτάλια) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΛΥΡΑ Γιώργος Κοντογιάννης | ΟΥΤΙ Κυριάκος Ταπάκης ΚΑΝΟΝΑΚΙ Στέφανος Δορμπαράκης | ΚΡΟΥΣΤΑ Βαγγέλης Καρίπης ΤΡΑΓΟΥΔΙ Κατερίνα Παπαδοπούλου
Σηκώστε να χορέψουμε (συρτό πολίτικο & μπάλος) Βαριά βαρούν οι μακαβιές (απτάλικος) Μενεξέδες και ζουμπούλια (βαλς) Έμορφη, γλυκιά Πολίτισσά μου (αργό χασάπικο) Χαρείτε νιοι, χαρείτε νιες (χασαπιά) Ας βαστάξει αυτός ο μπάλος (καρσιλαμάς)
Ελάτε στο ταξίδι μας, με οδηγό τη λύρα! Την πρώτη λύρα την έφτιαξε ένας θεός, ο Ερμής. Ηχείο, το καβούκι μιας χελώνας κι εντέρινες χορδές από τα βόδια του Απόλλωνα, που τα είχε κλέψει μάλιστα! Για ν’ απαλύνει την οργή του Απόλλωνα απ’ την κλεψιά, ο Ερμής του χάρισε την πρώτη λύρα. Κι έτσι ο Απόλλων με τη λύρα του έγινε ο θεός της Μουσικής και του Φωτός! Αλλά κι ο Ορφέας ο Θρακιώτης παίζοντας λύρα γαλήνευε τη θάλασσα και μάγευε τα ζώα, ακόμα και τον Άδη. Κι ο βάρδος Αμφίωνας με τη δική του λύρα κινούσε –λένε– τις πέτρες τις θεόρατες, σαν έχτιζαν τα τείχη. Κι από την αρχαιότητα στα χρόνια τα βυζαντινά, με τ’ όνομα «λύρα» να περνά σ’ ένα άλλο όργανο, γεννιέται μια άλλη «λύρα», αυτή με το δοξάρι. Ήταν μια νέα τεχνική που ήρθε απ’ την Ασία, η δοξαριά: να τρίβεις τη χορδή με μια άλλη χορδή, κι όχι απλώς να την τσιμπάς· ο ήχος να μη σταματά – άλλαξε η μελωδία! Έτσι, η λύρα με το δοξάρι της απ’ το Βυζάντιο κι από τους Άραβες πέρασε πια σε Δύση, Βαλκάνια, Μεσόγειο ως τη Σκανδιναβία. Μεγάλη οικογένεια τα όργανα με δοξάρι, αδέρφια και ξαδέρφια και συγγενείς, πρόγονοι του βιολιού που τελικά επικράτησε και έγινε ο βασιλιάς σε όλα τα όργανα, όργανο «κλασικό». Μα ο παλιός είν’ αλλιώς: οι λύρες οι παλαιές, οι λαϊκές έχουνε άλλη δύναμη, ξέχωρη γοητεία. Κρατάνε ακόμα τον ήχο τον αρχέγονο, το κύρος της παράδοσης και της τελετουργίας, σε πανηγύρια και γιορτές, γάμους και χοροστάσια. Κι είναι πολλά τα μέρη όπου αντιστέκονται στην παντοδυναμία του βιολιού κι ακόμα επιμένουνε. Σ’ αυτά τα μέρη θα μας ταξιδέψουν απόψε αυθεντικές φωνές, όργανα και χορευτές. Κάθε τόπος έχει τη λύρα του, με το δικό της σχήμα και την κατασκευή της, το κούρδισμα, την τεχνική παιξίματος, μα και το ρεπερτόριο με τα τραγούδια, τους χορούς να μπλέκονται με τους παλιούς χαβάδες. Σαν ένα πολύχρωμο γοητευτικό μωσαϊκό. Οι λύρες του Ελληνισμού, της θάλασσας και της στεριάς. Σε Βορρά, Νότο κι Ανατολή. Μακεδονία, Θράκη, Πόλη-Κωνσταντινούπολη, Πόντο, Καππαδοκία. Μαύρη και Άσπρη θάλασσα: σε Λήμνο, Νικαριά, Κρήτη και Δωδεκάνησα. Μια Ελλάδα που «αντιστέκεται κι ακόμα επιμένει». Μια δοξαριά Ελλάδα!
Λ.Λ.
δραμα
κρητη
ποντοσ
θρακη
καλυμνοσ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
ΕΚΔΟΣΗ ΟΜΜΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΒΟΛΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΛΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ | ΤΜΗΜΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΛΗΤΩ ΤΣΕΚΟΥΡΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΝΤΥΠΟΥ ΕΛΛΗ ΠΕΤΡΑΝΤΗ | ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ POST-SPECTACULAR OFFICE ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ ΜΑΡΙΑ ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗ | ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΜΠΥΛΗ ΑΕ
ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
YΠΟΣΤΗΡΙΚΤEΣ
Eξώφυλλο: λεπτομέρεια από τοιχογραφία του 16ου αιώνα, Ιερά Μονή Βαρλαάμ, Μετέωρα
ΧΟΡΗΓΟI ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Για την προστασία του κοινού και των καλλιτεχνών το Μέγαρο έχει λάβει όλα τα προβλεπόμενα μέτρα υγειονομικής προστασίας.