MeMagazine Questproject voor de brugklas 2013
er door Mieke b m e v o n 4 g a d n a Kick-off ma Fiers!
schrift eruit? jd ti te e ri o v fa ie ll ju Hoe ziet e redactie? Wie doet wat op d van jullie eigen e ti ta n e s re p : h c n The lau tijdschrift!
Aan de slag met Microsoft Publisher
Een artikel ove
er jou I
n dit Questproject er ook foto’s gemaakt. gaan jullie een ma- Voor ieder groepslid gazine maken over een artikel jezelf, over de leden van Zo wordt er voor elk lid je groepje. Maar je gaat van de groep door de anniet over jezelf dere leschrijven, nee, MeMagazine: den artije groepsgeno- je mag gezien wor- kelen, ten gaan jou fotoreden... beschrijven. portages, Maar hoe komen ze aan interviews gemaakt. De informatie over jou? Je artikelen worden door kunt geïnterviewd woriemand geschreven, de den, maar ook andere auteur, zoals dat heet. mensen, die jou goed ken- Voor elk artikel wordt ook nen, kunnen ondervraagd een eindredacteur aangeworden. Er kan ook een steld. Die gaat het artikel reportage gemaakt wor- goed lezen. den over jouw hobby of Auteur en eindredacsport. Natuurlijk worden teur
Staat er genoeg interessants in? Lopen zinnen goed? De spelfouten worden eruit gehaald. Auteur en eindredacteur kunnen samen overleggen en zo krijg je elke keer een prima artikel voor in jullie magazine.
De naam van je tijds- Kees en Anja noemen hun magazine: Ricka, leuk, schrift maar niet bijster origineel…
Naam
Zou je een magazine maken over jezelf dan heet het bijvoorbeeld de “Linda”. Maar nu gaat het over je hele groepje. Daar moet dus een originele naam voor bedacht worden; een naam voor jullie magazine. Rob, Inge, Claudia,
Het laatste dat we willen bij een Questproject is je ergens toe dwingen, maar doe je best om een interessante titel te bedenken waar jullie achter staan en die uitnodigt om te lezen!
crossmedia Wat is dat nou weer? Crossmedia betekent dat je in medialand altijd verder moet kijken dan één medium. TV zenDe ders en c
ross med opd rach it kranten ale
hebben ook websites, je tablet als tweede scherm bij een tvprogramma. Ook een tijdschrift heeft ter ondersteuning vaak websites waar je meer informatie kunt krijgen. In je magazine moet een link staan naar een zelfgemaakt internet-dingetje, een facebookpagina, Wordpress of Blogger blog of een youtube flimpje.
goo.gl De link naar je crossmediale item is vaak heel lang. Dus voor de lezer is het dan lastig om over te tikken in een browser. Gebruik dan de “Google url shortener”, deze is te vinden op www.goo.gl.
8 of 12? Als herinnering zal de school je tijdschrift laten uitprinten. Leuk, he? Dat printen gaat als volgt. Je pagina’s zijn A4 en die worden dan gedrukt op vellen A3. Een aantal vellen A3 worden dan in elkaar gevouwen en geniet. Er passen steeds 4 pagina’s A4 op een A3-vel, voor en achterkant bedrukt. Als groepje heb je dan 2 keuzes: 8 pagina’s of 12 pagina’s, inclusief voorkant en achterkant. Je mag foto’s tot aan de rand van de pagina laten lopen. Kijk dus goed hoeveel je hebt om jullie tijdschrift te vullen en bepaal dan: 8 of 12!
Vul op! Naast de hoofdartikelen kun je natuurlijk ook nog wat andere leuke dingen in je magazine zetten: advertenties, losse foto’s, kort ‘nieuws’bericht. Of iets anders leuks. Voor de lezer die door je tijdschrift bladert en even iets wil lezen maar geen zin heeft om in een lang artikel te duiken.
Laster, smaad, onwaarheden of nog erger: spellingsfouten! Warrig verhaal, onlogisch? Check, check, dubbelcheck!
O
m te zorgen dat je een topartikel aflevert werk je aan elk artikel altijd met zijn drieën. Stel je maakt een interview met de zwemtrainer van een snelzwemmende klasgenoot. De eerst verantwoordelijke is natuurlijk de interviewer, dus de schrijver van het verhaal. De tweede die het verhaal checkt is de zwemmer, zodat er geen onzin in staat. De derde is een andere groepsge-
Publisher, het onbekende broertje van Word.
noot, de redacteur die alles nog eens controleert! Zo is kwaliteit gegarandeerd!
300 woorden De artikelen die je maakt moeten minimaal 300 woorden bevatten. Het mag ook meer zijn, zolang het maar boeiend blijft om te lezen. Als je voor een andere vorm kiest, een vorm met weinig woorden, dan kun je daarvan afwijken. Overleg dan met je mentor.
Op internet zijn ook veel cursussen te vinden. Op website www.gcflearnfree.org vind je ook een korte cursus Publisher 2010. Vooral de video’s zijn goed om even te bekijken. Ze zijn niet lang en laten je snel de mogelijkheden zien om met tekstvakken te werken en met afbeeldingen. Ook zie je handige trucjes die je vast vaker in een tijdschrift Op school en vast ook thuis, werk je vaak met hebt gezien zoals het beginnen van een artikel Windows Office programma’s, zoals Word, Excel met een hele grote letter, dat kan automatisch en Powerpoint. Nu we een tijdschrift aan het maworden ingesteld. Er is vast een lid ken zijn, gaan we kennismaIn dit project krijg je van je groepje dat het best met Puken met Publisher, dat ook blisher kan werken, dat wordt dan onderdeel is van Office. Als je een vaardigheidsles jullie DTP-er (Desk Top Publisher) gewend bent met Word te Hij kan dan van al werken, dan zal het je erg be- om met Publisher om jullie artikelen en kend voorkomen. Veel Word- te leren gaan. foto’s een mooi vaardigheden kun je ook in geheel maken. Publisher gebruiken. Maar Publisher is wel anders Veel plezier met Publisher! en veel handiger bij het maken van tijdschriften. In dit project krijg je een vaardigheidsles om met www.gcflearnfree.org\publisher2010 Publisher om te leren gaan.
De taakverdeling en de taakverdeling
Z
oals je hebt kunnen lezen is er per artikel een taakverdeling. Hoofdpersoon, schrijver/maker en eindredacteur. Maar er is ook nog een andere taakverdeling binnen het groepje en deze verdeling blijft zo gedurende het hele project.
Eén persoon is tijdbewaker. Dit is de planner van de groep. Per les houdt hij (zij) de planning in de gaten maar ook op langere termijn. Hij kijkt naar de deadlines en waarschuwt zijn groepsleden als dat nodig is. Eén persoon is sfeerbewaker. De sfeerbewaker houdt in de gaten of alle leden “happy” zijn in de groep en of de samenwer-
gen over de artikelen. Ook maakt hij (zij) aantekeningen als er overlegd wordt om de afspraken die gemaakt worden vast te leggen. Eén persoon is de vicevoorzitter De vicevoorzitter helpt de voorzitter met zijn taken. Overlegt met de voorzitter over de voortgang. De vicevoorzitter let ook op of aan alle voorwaarden, die in dit boekje ga- staan, is voldaan.
Eén persoon is de hoofdredacteur, voorzitter. De voorzitter heeft de leiding als jullie overleggen. De sfeerbewaker houdt in de Hij (zij) houdt zijn eigen mening voor zich, ten of alle leden “happy” zijn. De lay-out redacteur in eerste instantie Bij dit project is er ook nog een maar zorgt dat de andere leden king goed en prettig verloopt. Bij ruzies gaat de sfeerbewaker andere taak: degene die de laynetjes aan het woord komen. out maakt, de lay-out redacDe voorzitter hakt knopen door, aan de slag om tot een goede oplossing te komen. Hij geeft teur. Halverwege het project zodat er doorgewerkt kan worcomplimenten voor het goede krijg je een workshop Publisher, den. De voorzitter heeft het werk van de groepsleden. dan kunnen jullie samen bekijoverzicht over de groep en het Eén persoon is secretaris. ken wie deze lay-out redacteur project en stuurt de leden aan. De secretaris houd het werkver- zal worden. De voorzitter houdt de groepsslag bij, noteert de opmerkinleden aan de afspraken.
Hoe zit dat?
een tijdschrift tot stand? Gaat de redacteur op pad, of doet zij onderzoek aan haar bureau? 3 Wat wordt er getoond met fotografie? 4 Wordt er verwezen naar andere media? Welke media? Bijvoorbeeld: websites, apps, films op internet, games, boeken, tvprogramma’s, films, telefoonnummers, facebookpagina’s.
Uit welke onderdelen bestaat een tijdschrift eigenlijk?
J
Bekijk ook goed wat je in de tijdschriften heel leuk vindt, want dat kun je in jullie eigen magazine ook toepassen. Of het nu de vorm is, hoe de titels zijn gemaakt of het gebruik van foto’s. Doe inspiratie op om jullie eigen tijdschrijft zo mooi mogelijk te maken.
e tijdschrift is een soort vriend of vriendin, het vertelt jou over wat Bewaar deze tijdschriften in de map, zojij interessant vindt. Op welke ma- dat je ze steeds kunt doorbladeren om ideeën op te doen. nieren gebeurt dat? Dat ga je nu onderzoeken. Zo krijg je nieuwe ideeën voor je eigen tijdschrift. Neem je eigen favoriete tijdschrift mee, en bekijk het goed. Maak aantekeningen terwijl je het bekijkt. Probeer de volgende vragen te beantwoorden: 1 Uit wat voor onderdelen bestaat dit tijdschrift? Bijvoorbeeld: een interview, een artikel, een kort verhaal, een nieuwsbericht, een achtergrondverhaal, een column, een fotoreportage, een strip, een sfeerreportage, ingezonden brieven, enz. 2 Hoe komt een onderdeel van
Analyseer een tijdschrift! Inspiratie!
Brainstorm en plannen maken.
Vraag? Wat is interessant?
Welke vorm?
I
n het schema op deze pagina zie je dat je voor elk artikel steeds dezelfde stappen moet doorlopen. Eerst analyseer je een tijdschrift om op goede ideeën te komen. Dan ga je met je groepje bedenken welke aspecten van jullie levens interessant is om te gebruiken voor je tijdschrift. Je gaat brainstormen over de vorm en de inhoud, en je maakt een plan om het uit te voeren. Dan kom je aan het echte werk de realisatie: interviewen, foto’s maken, artikel schijven, tekenen enz. Vervolgens ga je kijken hoe dit allemaal in je tijdschrift moet passen en maak je een lay-out. Ook voor de lay-out
laat je je inspireren door de eerder geanalyseerde tijdschriften. Ook ga je sommige artikelen gebruiken bij je presentatie. Maar bij de presentatie moet je ook iets laten zien over het proces, dus je vertelt hoe het is gegaan en welke problemen jullie tegenkwamen en hoe je daarmee om bent gegaan.
Planning en deadlines
Realisatie en visualisatie: Doen!
Ten slotte ga je elkaar beoordelen met behulp van het beoordelingsformulier. Per artikel maak je een planning en stel je deadlines, dit noteer je op de afsprakenlijsten.
Evaluatie en beoordeling. Presentatie aan de ouders: tijdschrift én proces.
Schrijven, een makkie? Een artikel schrijven
* Waar gaat mijn artikel over? Je leest heel wat af in je leven, * Op welke vragen wil ik antwoord ook artikelen. Vaak heel verschil- geven? lende artikelen. In kranten, maar * Op welke vragen weet ik het ook in tijdschriften. Bedenk eens antwoord al? waarom het ene artikel je wel uit- * Welke antwoorden moet ik opnodigt tot lezen en waarom je bij zoeken? een ander denkt: “Laat maar.” Als Het artikel zelf jij een artikel schrijft, wil je dat je Schrijf een eerste versie van je publiek het met interesse zal leartikel. zen. De volgende tips kunnen je helpen bij het schrijven van zo’n artikel.
Maak een vragenlijst bij de voorbereiding Wat is het doel van het artikel? Amuseren, informeren of overtuigen? Wat wil je de lezer vertellen? Wat is de hoofdgedachte van je onderwerp? De situatie Je gaat schrijven voor je klasgenoten. Wat zouden zij graag over het onderwerp willen weten, wat is interes- Opbouw Zo bouw je een artikel op: sant voor hen? * Titel: bedenk een in het oog loHet onderwerp pende, korte en krachtige titel. Weet ik voldoende over het on* Inleiding Vertel de lezer waar je stuk over gaat. Je kunt dit doen met een voorbeeld, een vraag of een stelling. * Middenstuk Werk hier je onderwerpen uit, geInformatie bruik voorbeelden om uitleg te Heb je meer informatie nodig? Als geven. je op zoek moet naar informatie Bij een bepaalde inleiding hoort vraag je jezelf af: derwerp? Om op deze vraag een antwoord te geven kun je bijvoorbeeld gaan brainstormen. Schrijf alle trefwoorden die je bij het onderwerp te binnen schieten op.
een bijpassend middenstuk. Voorbeelden zijn: - Inleiding: vraag – Middenstuk: antwoord - Inleiding: verleden – Middenstuk: nu en de toekomst - Inleiding: verschijnsel – Middenstuk: verklaring - Inleiding: probleem – Middenstuk: oplossing *Slot Maak een passend einde aan je artikel. Daarin laat je de hoofdgedachte nog eens naar voren komen in de vorm van een conclusie of samenvatting. De laatste zin is belangrijk, dat is wat de lezer onthoudt!
Het gebruik van Taalgebruik! Je schrijft voor je klasgenoten, zorg dat zij jouw taalgebruik goed snappen en prettig vinden om te lezen. Wees voorzichtig met vaktermen en leg ze uit waar dat nodig is. Houd de zinslengte in de gaten, want lange zinnen maken een tekst lastiger. Gebruik de spellingscontrole op je computer om te zien of alle woorden goed gespeld zijn.
Controle Laat je werk door je eindredacteur nakijken en van commentaar voorzien.
Ik ga je interviewen! Maar eh… hoe?
A
ls je een goed interview leest, komt de geïnterviewde bijna tot leven. Je hoort haar of hem bijna praten! Hoe denkt iemand? Hoe praat iemand? Dat lees je in het interview. Er komt best veel bij kijken!
Stappen
maak een afspraak verzamel van te voren informatie maak een lijst met gespreksonderwerpen of vragen Voer het gesprek Verwerk alle informatie: Zet voor je gaat schrijven al je informatie nog eens op een rijtje. Maak een grove indeling. Werk het uit, schrijf het interview op. Zorg voor een passende illustratie. Dat kan een foto of een tekening zijn. Zorg dat je zeker weet dat de geïnterviewde persoon tevreden is met jouw stuk: laat de geïnterviewde het stuk lezen en goedkeuren, voor je het publiceert.
TIPS voor een goede voorbereiding. Als je een afspraak gaat maken: vertel aan de geïnterviewde hoe lang het gesprek gaat duren, en
waar het over gaat. Trek voldoende tijd uit voor het interview. Kies de beste locatie: kies een plek waar het verhaal van de geïnterviewde tot leven komt. Bijvoorbeeld: Praat met een paardenliefhebber op de manege, praat met een postzegelverzamelaar bij de postzegelverzameling. Zorg dat je kennis hebt van het onderwerp, zoek van te voren informatie op. Neem een lijstje met onderwerpen of vragen mee naar het gesprek.
De geïnterviewde komt tot leven TIPS voor een geweldig gesprek! Neem een pen en papier mee, of neem het gesprek op, op je telefoon bijvoorbeeld. Als je met z’n tweeën het interview afneemt, kan de een schrijven en de ander vragen stellen. Er bestaan open en gesloten vragen. Stel veel open vragen. Dat zijn vragen waarbij de geïnterviewde veel kan vertellen. Bijvoorbeeld: Wat gebeurde er toen? Hoe was dat voor jou? Gesloten vragen zijn vragen waar een kort antwoord op gegeven kan worden. Bijvoor-
beeld: Vond je dat gezellig? Hoe oud ben je? Was jij erbij? Hoe kun je zorgen dat iemand meer vertelt? Je knikt af en toe tijdens het verhaal van de ander Aanmoedigen: Je zegt ‘jaja.’ Of je knikt. Of je humt instemmend. Pauzeren: Je laat een stilte vallen als iemand stopt met praten, misschien gaat hij dan weer verder. Herhalen: Je herhaalt de laatste zin die iemand zei. Samenvatten: Je vat samen wat hij net verteld heeft. Je vraagt verder; ‘hoe bedoel je dat?’, ‘hoezo?’, ‘en toen?’, ‘waarom?’.
TIPS voor een goede verwerking! Als het gesprek voorbij is, kun je het beste meteen gaan schrijven, je hebt nu alles nog vers in het geheugen. Bedenk wat de kern van het gesprek is geweest. Ga daarover schrijven. Probeer de meest bijzonder uitspraken en verhalen te verwerken in het interview. Laat de minder interessante delen weg. De mooiste uitspraken kun je gebruiken als kop en als streamer, zo maak je de lezer nieuwsgierig naar het interview.
Issuu.com/memagazine2013
A
an het eind van je eerste Questproject MeMagazine word je al meteen een gepubliceerd auteur: jullie tijdschrift wordt geüpload naar ISSUU.com waar iedereen die wil door jullie blad kan bladeren en alle artikelen kan lezen. De link is dan issuu.com/memagazine2013. Daar zijn een aantal “stacks”,
stapels tijdschriften, een stapel per klas. Je familie en vrienden kunnen dan kennismaken met jullie werk en vol bewondering zien wat jullie gedaan hebben. Misschien is er ook een kritische noot! Hoe gaat deze publicatie in zijn werk? Als jullie tevreden zijn met je tijdschrift, dan
sla je het op vanuit Publi-
sher in PDF formaat.
je geeft deze PDF een duidelijke naam, als volgt: B1b-groep4.pdf
je stuurt deze PDF naar memagazine@lcl.nl
jullie tijdschrift verschijnt dan snel op issuu.com/ memagazine2013 ISSUU.COM is een website met 14 miljoen tijdschriften die door 70 miljoen actieve lezers worden gelezen. In 2009 werd Issuu door TIME Magazine uitgeroepen tot een van de 50 beste websites. Issuu is in 2006 in Kopenhagen opgericht. Het doel was om tijdschriften te publiceren zonder verspilling van papier maar wel met behoud van het gevoel dat bij het lezen van een magazine hoort. Zelfs The New York Times maakt gebruik van de diensten van Issuu (spreek uit als het engelse woord issue).
The Launch of your magazine
O
p de pre-
sentatieavond presenteren jullie je nieuwe magazine in een flitsende show van 10 minuten. Je laat zien dat jullie een fantastisch blad hebben gemaakt, voorproefjes zet je op de beamer. Ook stel je jezelf voor en vertelt welke rol je hebt vervuld. Let op: de helft
van de tijd vertel je over het proces; wat ging er goed en wat ging er minder goed? Hoe heb je dat opgelost? Waar was je meer tijd mee kwijt dan je had gedacht? Vertel daarbij een eerlijk verhaal, van je fouten leer je!
Hoe ging het?
H
et project is voorbij, het tijdschrift is af, de presentatie is gehouden. Het is tijd om even terug te kijken. Hoe ging het? Hebben jullie goed samengewerkt? Wat ging goed? Wat kon beter? Daarom vul je een beoordelingsformulier in over jezelf en over je redactieleden. Je praat hierover met je redactie. Zo weet je waar je goed in bent en waar je aan kunt werken in het volgende project! Hieronder zie je een voorbeeld van een beoordelingsformulier. Uiteindelijk bepaalt de mentor welk cijfer jullie krijgen voor het project.
B
ij het maken van je tijdschrift zullen jullie veel op de pc aan het werk zijn. Het is belangrijk om je werk steeds goed op te slaan. Ben je op school aan het werk, bedenk dan dat je niets op de harde schijf van die pc moet opslaan, elke dag worden deze bestanden gewist. Wat moet je dan doen? Elke leerling hier op school heeft zijn eigen mapje op het netwerk om bestanden op te slaan. Op elke pc waar je inlogt zie je die map staan, zodat je steeds verder aan de slag kunt. Om bestanden met je groepsleden te delen, kun je de schoolmail gebruiken. Als je dat doet kun je ook van thuis uit je bestanden bekijken. Log in op de schoolmail en je ziet je bestanden als bijlages van je mailtjes staan.
Bestanden een goede naam geven. Omdat je documenten steeds worden gecontroleerd en verbeterd is het belangrijk om ze een goede naam te geven en het versienummer erbij te zetten, dus: interview_piet_versie3.docx bijvoorbeeld.
! ve Sa
Toch kan het onoverzichtelijk worden als je de mail gebruikt. Een alternatief is om je aan te melden bij Dropbox, dus elk groepslid apart, en dan een map toegankelijk te maken voor alle groepsleden. In die gedeelde map kun je dan alle documenten, foto’s, films zetten die met jullie magazine te maken hebben. Handig! Veel succes met gestructureerd werken, het is erg vervelend als je iets dubbel moet doen omdat het niet goed opgeslagen is.
Kick Off by Mieke Fiers
De zogenaamde Kick Off wordt verzorgd door Mieke Fiers. Zij zal ons project een vliegende start geven met een enthousiast verhaal over de tijdschriftenwereld en de journalistiek. Na haar introductie gaan jullie zelf meteen aan de slag om plannen te maken voor jullie eigen magazine. Mieke Fiers is een ervaren (eind) redacteur, journalist, tekstschrijver en
communicatiemedewerker. Werkzaam in het brede veld van onderwijs, wetenschap en cultuur. Op haar Linkedin pagina lezen we: Enthousiast en vol interesse. Creatief, (pro-)actief en denkt graag mee. Ziet grote lijnen, dwarsverbanden en details. Prima spin in een web. Zelfstandig,
maar werkt ook graag samen. Voor pakkende teksten en bijzondere concepten. Ze was redacteur bij Univers, het blad van de universiteit van Tilburg. Ze werkt nu als eindredacteur van het alumnimagazine van de Erasmus Universiteit Rotterdam en als publicitair medewerker van toneelgroep Afslag Eindhoven.
Questproject MeMagazine. Door S. van ‘t Land en A. Weijers. Lorentz Casimir Lyceum 2013