Jaarverslag Memisa 2012 by Memisa

Jaarverslag 2012 SAMEN VOOR HET LEVEN

Omdzaotndheidszorg ge s. i een b a s i s r e c h t 2

memisa 路 jaarverslag 2012

Inhoud Activiteiten in België

Kerstmarkt Itterbeek

Vijverfestival 2012

Voettocht ten voordele van Memisa

Missie 7

Memisa in de Senaat

Waarden 7

Vrijwilligers- en Ziekenhuis voor Ziekenhuisdag

Tentoonstelling Lieve Blancquaert

Visie 9

La solidarité tisse la santé

Doelstelling 1

Doelstelling 2

Een sterkere online aanwezigheid voor een meer transparante communicatie

Samenwerkingsverbanden en netwerken in België en het buitenland

Memisa in de media

Voorwoord 4 DEEL I 1. Missie en visie

2. Strategische nota

3. Basisgezondheidszorg

Toegankelijke en kwaliteitsvolle gezondheidszorg 11 Een geïntegreerd gezondheidssysteem

Samenwerking met andere sectoren

Transversale thema’s

4. Memisa in het Zuiden

Microprojecten 14

DEEL II 6. Maatschappelijk- en milieuverslag

Inleiding 32 Organisatieprofiel 32 Verslagparameters 35

Projecten gefinancierd uit eigen fondsen

Projecten uitgevoerd met steun van derden

Structurele programma’s

1. Het driejaarlijkse actieplan 2011-2013 (DGD programma)

2. Andere interventies

Noodhulp en wederopbouw

Indicatoren op vlak van productverantwoordelijkheid 41

DR Congo

Economische indicatoren

Burundi 20

7. Financieel overzicht

5. Memisa in België

Bestuur, verplichting en betrokkenheid

Maatschappelijke prestatie-indicatoren

Milieu-indicatoren 39 Prestatie-indicatoren met betrekking tot de effectiviteit van de werking

Transparantie 44

Ziekenhuis voor Ziekenhuis

Resultatenrekening 44

Ontmoetingen tussen Noord en Zuid

Balans 44

Subsidies 22 Uitwisseling 22 Nieuw partnerschap in 2012

Kosten fondsenwerving 8. GRI-overzicht

45 50

Getuigenis 22 Campagnes 24 Stop moedersterfte

Alternatieve geboortelijst

memisa · jaarverslag 2012

Voorwoord

Beste lezer en sympathisant, De tijd loopt snel. In het licht van de Millenniumdoelstellingen moeten we helaas vaststellen dat deze jammer genoeg té snel loopt. Nu 2012 voorbij is, rest ons nog amper drie jaar om de doelstellingen die in 2000 aan de start van een nieuwe eeuw werden gelanceerd door de toenmalige wereldleiders, te behalen. In de voorbije twaalf jaar werden een aantal resultaten geboekt. Desalniettemin moeten we vaststellen dat wat moedersterfte betreft de beoogde daling met driekwart ten opzichte van het cijfer van 1990 nog verre van gehaald wordt. In 2010 stierven er wereldwijd nog 287.000 vrouwen ten gevolge van hun zwangerschap. Willen we de doelstellingen uit 2000 halen, dient dit cijfer binnen drie jaar gehalveerd te worden. Meer dan honderd Belgische scholen en duizenden kinderen lieten het voorbije jaar alvast blijken hoe belangrijk ze het vinden dat ook kinderen in het Zuiden opgroeien met een mama. Onder de noemer ‘Mama, ik hep je nodig’ maakten ze meer dan tienduizend tekeningen van hun mama om aandacht te vragen voor de aanhoudende onmenselijk hoge moedersterfte in het Zuiden. In de Senaat lieten politici van alle politieke strekkingen weten de boodschap van de kinderen te hebben gehoord en hun mening te delen. Ondanks dit politieke signaal zat ontwikkelingssamenwerking in 2012 (opnieuw) in de hoek waar de klappen vallen. De voortdurende crisis en de gevolgen hiervan op de openbare financiën, had gevolgen voor de internationale solidariteit. Ook op projecten die door Memisa werden ondersteund, had de crisis zo een impact. Desalniettemin blijft Memisa zich inzetten om mensen in het Zuiden toegang te geven tot een goede gezondheidszorg. Als ngo met historische wortels in het missiewerk hechten we veel belang aan sociale rechtvaardigheid en gelijke rechten voor iedere

memisa · jaarverslag 2012

mens. Mededogen en solidariteit vormen dan ook de basiselementen van het engagement van onze organisatie. Willen we daadwerkelijk komen tot een universele toegankelijkheid tot basisgezondheidszorg, dan moeten we aandacht besteden aan sociale bescherming. Daarom ondersteunen we initiatieven van onderlinge risicodeling, zoals lokale mutualiteiten, en sociale projecten voor zogenaamde indigents (de allerarmsten). Om haar doel te kunnen bereiken, werkte Memisa het voorbije jaar gestaag verder aan de professionalisering van haar werking. Met het oog op het nieuwe programma dat in 2013 zal worden ingediend, werden nieuwe partners gezocht. Daarnaast behaalde Memisa in 2012 het C2E-label (Committed to Excellence), een etappe in het doorlopen van het kwaliteitstraject EFQM. Aan de hand van dit traject wil Memisa de kwaliteit van haar organisatie en projecten blijven verbeteren. Ook in 2012 kon Memisa rekenen op heel wat mensen die ons onbaatzuchtig hun tijd, inzet, ervaring en technische competenties schonken. Deze vrijwilligers en sympathisanten blijven enorm belangrijk voor ons: ze ondersteunen, voeden, besturen en helpen onze organisatie tot volledige ontplooiing te komen. Tot slot willen we u bedanken voor uw steun en inzet het voorbije jaar. Het feit dat we in 2013 de vijfentwintigste verjaardag van Memisa kunnen vieren, is - zeker in deze woelige tijden - immers de verdienste van onze sympathisanten.

Frank de Paepe

Joseph Burgraff

Algemeen Directeur Memisa

Voorzitter Memisa

memisa 路 jaarverslag 2012

d i e h d n o z e g meer dan d i e h g i z e w de af iekte van z t i e t i d i l of inva

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

1. Missie en visie Missie De opdracht van Memisa is het bevorderen van de gezondheidszorg voor de kansarmsten in het Zuiden. De naam Memisa, ‘ME-dische MI-ssie SA-menwerking’, geeft zelf een verduidelijking: · ‘Medische’: Memisa wil via de gezondheidszorg een concrete en toekomstgerichte bijdrage leveren op het vlak van ontwikkelingssamenwerking. · ‘Missie’: dit aspect benadrukt de christelijke inspiratie van de organisatie die de mens - in de eerste plaats de minst gegoede - centraal stelt in het ontwikkelingsproces. · ‘Samenwerking’: verwijst naar een goede samenwerking met lokale partners in een open dialoog, op basis van gelijkwaardigheid en gedeelde verantwoordelijkheid. Memisa voert strijd tegen armoede en ongelijkheid en richt zich naar de kansarmsten. Toegang tot basisgezondheidszorg is een fundamenteel mensenrecht ook voor de mensen in het Zuiden.

Waarden Memisa stelt de mens centraal. Memisa heeft als hoofddoel een ontwikkelingsproces te ondersteunen dat gericht is op het welzijn en de duurzame ontplooiing van de mens, zowel op individueel vlak als in groepsverband. De drijfveer van Memisa is het menselijke mededogen, in het bijzonder met de lijdende mens. Deze beweegreden brengt een scherp gevoel voor sociale rechtvaardigheid met zich mee dat ons doet ijveren voor een evenredigere verdeling van de middelen en van de weldaden van de vooruitgang op wereldvlak. Uit het voorgaande vloeien enkele basiswaarden voort van waaruit Memisa werkt: Solidariteit, Gelijkheid, Verantwoordelijkheid. Die drie hoofdwaarden omvatten andere waarden: - Solidariteit: bescheidenheid, nederigheid, wederkerigheid, efficientie, eerlijk delen, rechtvaardigheid. - Gelijkwaardigheid: respect, gender, kwaliteit, empathie, tolerantie, neutraliteit, uitwisseling, openheid, complementariteit. - Verantwoordelijkheid: integriteit, capaciteit, duurzaamheid, deelname, ownership, empowerment, respect voor de omgeving.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

Solidariteit verwijst naar een gevoel van eenheid met de andere, gebaseerd op gemeenschappelijke en wederzijds ge毛xpliciteerde waarden, standaarden en verantwoordelijkheden. Dialoog en uitwisseling zijn hier dus essentieel. Solidariteit kan ook omschreven worden als het aanvaarden van een deel van de verantwoordelijkheid voor het lot van de ander. Het ontwikkelingsproces voltrekt zich evenzeer in het Noorden. Door het beluisteren van personen en groepen uit het Zuiden, kunnen we onszelf en onze eigen cultuur in vraag stellen. Respect en wederkerigheid kunnen onze ontwikkeling bevorderen. Voor Memisa betekent die ontwikkeling het streven naar een mensgerichte maatschappij in Noord en Zuid.

d i u Z n e d Noor air solid

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

2. Strategische Nota Visie Om haar missie “bevorderen van de gezondheidszorg voor de kansarmsten in het Zuiden” te vervullen, met respect voor haar waarden, heeft Memisa de volgende grote strategische oriëntaties weerhouden: Doelstelling 1 Bijdragen aan het welzijn van de gemeenschappen in hun geheel, door de beschikbaarheid van kwaliteitsvolle gezondheidszorg te verbeteren voor allen en vooral voor de minstgegoeden. Prioritaire strategische oriëntaties · Projecten uitvoeren samen met partnersorganisaties ter versterking van de gezondheidszorg, de gezondheidsdiensten en het gezondheidssysteem, en tegelijk de technische capaciteiten van de actoren verbeteren (beschikbaarheid). · Bijdragen aan netwerken voor uitwisseling van deskundigheid, kapitalisatie van ervaringen, research en vernieuwing voor de ontwikkeling van de gezondheidssector en de gezondheidszorg (kwaliteit). Thema’s · Verzorgen van de strategische coördinatie, het algemeen beheer en de financiële administratie, het toezicht op projecten en de logistiek teneinde de missie van de organisatie te bewerkstelligen; beschikbaar maken van de noodzakelijke middelen voor het uitvoeren van specifieke actie. · Middelen mobiliseren via mede-financiering (structureel, noodhulp), en andere inkomsten genererende activiteiten (consultancy, diensten); lokaal onderhandelen met institutionele donors over financiering voor complementaire projecten rekening houdend met de meerwaarde en doenbaarheid ervan en de bijkomende werklast. · Projecten uitvoeren samen met partnerorganisaties ter versterking van de gezondheidszorg, de gezondheidsdiensten en het gezondheidssysteem, en tegelijk de technische capaciteiten van de actoren verbeteren; voldoende sterke en autonome lokale partners kiezen voor de (contractuele) uitvoering van acties. · Beantwoorden van opportuniteiten voor noodhulpinterventies in functie van de bestaande portefeuille en rekening houden met de vergoeding van bijkomende werklast en kosten. · Er voor zorgen dat de op eigen middelen gefinancierde microprojecten een maximale meerwaarde leveren in termen van versterking van het netwerk van contacten, van deskundigheid, van research en vernieuwing en kapitalisatie van ervaring.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

· In synergie en alliantie werken met organisaties die geografisch en thematisch complementaire specifieke acties ondernemen (overeenkomsten). Doelstelling 2 Bijdragen aan maatschappelijke veranderingen en aan het beleid in Noord en Zuid voor meer duurzame ontwikkeling en solidariteit en een betere toegankelijkheid voor allen tot de basisgezondheidsdiensten. Prioritaire strategische oriëntaties · Bijdragen aan de versterking van het maatschappelijk middenveld, van lokale groeperingen en mutualiteiten en andere sociale ondernemingen in de gezondheidssector (solidariteit). · Deelnemen aan netwerken voor lobby en strijd tegen de armoede, bevorderen van universele sociale bescherming en initiatieven op vlak van equity (toegankelijkheid). Thema’s · Middelen mobiliseren door communicatie en fondswerving bij de bevolking en bij allerlei instituten, stichtingen en ondernemingen. · Samenwerken binnen netwerken die voortdurend de strijd tegen de armoede op de agenda plaatsen en die lobbyen om het nationale en mondiale beleid te beïnvloeden. · Bijdragen aan het informeren en vormen van de bevolking op het terrein van de ontwikkelingssamenwerking en van de armoedeproblematiek. · Versterken van niet-gouvernementele organisaties en lokale groeperingen, bijdragen aan de ontwikkeling van een sociale economie en samenwerken met organisaties die verankerd zijn binnen de minstbedeelde bevolkingslagen. · Bevorderen en faciliteren van uitwisseling, onderlinge hulp en samenwerking tussen collega’s en gezondheidsinstellingen in Noord en Zuid (Ziekenhuis voor Ziekenhuis). · Capaciteit en vaardigheid versterken van de verschillende stakeholders om een echte dialoog te kunnen voeren met de overheid, voor een betere empowerment, ownership and accountability van de overheidsdiensten (in de gezondheidssector).

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

3. Basisgezondheidszorg Basisgezondheidszorg zoals gedefinieerd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO), is gericht op het algemene welzijn van de mens in zijn omgeving. Gezondheid is immers meer dan de afwezigheid van ziekte of invaliditeit en slaat op het fysieke, mentale en sociale welzijn. In essentie komt het erop neer kwalitatieve gezondheidszorg te bieden aan zoveel mogelijk mensen zonder onderscheid van ras, geslacht of levensbeschouwing en dit zo dicht mogelijk bij hun leefgemeenschap; tegen een redelijke prijs en met hun actieve medewerking. Het nastreven van basisgezondheidszorg steunt op een aantal belangrijke principes die meer omvatten dan de klinische aspecten, zoals onder meer toegankelijkheid van de zorg, deelname van de bevolking, gezondheidspromotie en preventie, competent gezondheidspersoneel, het gebruik van een aangepaste technologie en intersectoriële samenwerking. Wil men aanvaardbare en efficiënte gezondheidszorg organiseren, dan dienen deze principes nageleefd te worden. Deze principes zijn ook terug te vinden in de uitdagingen die Memisa zich stelt.

Toegankelijke en kwaliteitsvolle gezondheidszorg Gezondheidszorg dient zowel geografisch als financieel toegankelijk te zijn. Medische zorgen moeten betaalbaar zijn voor iedereen, ook voor mensen die langdurig ziek zijn. Ook is het belangrijk dat mensen niet té ver hoeven te lopen voor geneeskundige zorgen. Gezondheidscentra op 5 à 10 km van elkaar zijn ideaal. Toegang tot gezondheidszorg dient bovendien laagdrempelig te zijn: de zorgen moeten psychologisch toegankelijk zijn, met vriendelijke gezondheidswerkers die goed kunnen luisteren zodat de patiënten zich op hun gemak voelen. Hiervoor is het belangrijk dat de zorgverleners zich kunnen inleven in de situatie van de patiënt: zodat ze diens noden beter aanvoelen en zo de beste zorgen verstrekken. Ook het gebruik van eenvoudige en aangepaste methodes en technologieën die lokaal eenvoudig toegepast kunnen worden en een goed beheer van het medisch materiaal zijn onontbeerlijk.

Een geïntegreerd gezondheidssysteem Het gezondheidssysteem in Afrika bestaat meestal uit twee niveaus. Het eerste niveau is dat van het gezondheidscentrum. De functie hiervan is vergelijkbaar met deze van de

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

huisarts in België. Het ziekenhuis is het tweede niveau. Als de verpleegkundige van het gezondheidscentrum de patiënt niet kan helpen, verwijst hij deze door naar het ziekenhuis. Binnen een functioneel gezondheidssysteem dient er een optimale wisselwerking tussen beide niveaus met zo weinig mogelijk “gaps and overlaps” en een verwijssysteem waarin men elkaars competenties erkent en niet in competitie werkt. Memisa probeert het lokale potentieel maximaal aan bod te laten komen door te streven naar een optimale actieve participatie van de lokale bevolking. Dialoog staat hierbij centraal: we luisteren naar de behoeften van de bevolking. Projecten worden mét de bevolking en niet voor de bevolking uitgebouwd. We bevorderen de dynamiek van de open dialoog met de plaatselijke partners, die volwaardig deelnemen aan het beslissingsproces. Lokale bewustwording, de verantwoordelijkheid en de autonomie worden zo optimaal gestimuleerd.

Samenwerking met andere sectoren Voor een duurzame verbetering van de gezondheidszorg en de algemene levensomstandigheden (vb. drinkbaar water) van de mensen is het van belang dat er een goede samenwerking bestaat met andere sectoren zoals landbouw, economie en onderwijs. Door te vertrekken van de noden en behoeften van de bevolking besteed Memisa hier extra aandacht aan.

Transversale thema’s Een aantal thema’s vinden we zodanig belangrijk dat we hieraan via een programma op alle niveaus van de gezondheidszorg aandacht aan besteden. Dergelijk transversale thema’s zijn onder andere de gender- en milieuproblematiek en ondervoeding. De thema’s gender en milieu werden geïntegreerd binnen het structurele programma 2011-2013 en voorzien in specifieke activiteiten rond deze thema’s. Op vlak van gender gaat het hier met name over activiteiten rond de gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Zo werken we in onder meer Mauritanië rond de problematiek van de vrouwen-besnijdenissen en in India rond ‘family counseling’ en vrouwenrechten. Binnen deze activiteiten is er veel aandacht voor de participatie van de lokale bevolking die we als een belangrijke factor ervaren voor het slagen van dergelijke projecten. Met name werd er speciale aandacht besteed aan het lidmaatschap en deelname van vrouwen aan vergaderingen van de gezondheidscomités binnen de verschillende gezondheidscentra. Op vlak van milieu gaat het over projecten rond onder andere watervoorziening, de zuivering van bronnen en milieuvriendelijke energievoorzieningen (zonnepanelen).

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

4. Memisa in het Zuiden Onze medische projecten in het Zuiden vertegenwoordigen 87,5% van ons jaarlijks budget (circa 8,4 miljoen euro). Deze projecten kunnen worden onderverdeeld in drie pijlers: · structurele meerjarenprogramma’s 63% · noodhulp en wederopbouw 4% · microprojecten op eigen fondsen 10%, supplementaire projecten 2% en projecten met steun van derden (gelibelleerde projecten) 8% · project in Congo Brazzaville in samenwerking met Cordaid 10% · ander projecten 3% De uitgedrukte percentages houden geen rekening met de loonkosten. Aanwezigheid in het Zuiden in 2012

Afrika (detailkaart zie p 16) Haïti Filipijnen India

Memisa’s strategische keuze om de basisgezondheidszorg te versterken, kadert in het beleid van de partnerlanden en internationale actoren zoals de Wereldgezondheidsorganisatie. Een aantal van onze projecten geniet een gedeeltelijke financiële steun van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking; van de regionale overheden of van andere institutionele donoren zoals de Verenigde Naties en de Wereldbank.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

Onze programma’s worden geëvalueerd door onafhankelijke deskundigen van bijvoorbeeld het Instituut voor Tropische Geneeskunde van Antwerpen, en werden op vraag van de Belgische overheid geauditeerd door PriceWaterhouseCoopers (PWC). Het structurele programma van Memisa in de Congolese Bandunduprovincie werd geëvalueerd door het studiebureau BEST dat hiervoor experten uit het Zuiden inzette. Ook in de Congolese Evenaarsprovincie, Mauritanië en India werden externe evaluaties uitgevoerd van onze programma’s. Memisa ondersteunt lobbywerk, grotendeels in het kader van verschillende koepelorganisaties: 11.11.11, CNCD -11.11.11, Be-Cause Health (actoren van de Belgische medische ontwikkelingssamenwerking), Coprogram, Acodev, Eurac (De Europese ngo’s actief in Centraal Afrika), MasMut (overlegplatform van mutualiteiten), VEF (Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving). Memisa breekt naar politiek verantwoordelijken een lans voor het respecteren van het charter i.v.m. kwaliteitsgaranties voor medicijnen die naar het Zuiden geëxporteerd worden. Verschillende projecten in het Zuiden worden uitgevoerd in nauwe samenwerking met andere ngo’s.

Microprojecten Projecten gefinancierd uit eigen fondsen Er zijn veel kleine projecten die niet gesteund worden door grote institutionele donoren. Met een relatief klein budget krijgen vaak al duizenden mensen toegang tot de meest elementaire medische zorg. Memisa kan heel snel het nodige materiaal verzenden. Elk microproject wordt gesteund op basis van een duidelijke aanvraag door de lokale partner, zodat elk initiatief een eigen gezicht krijgt. Jaarlijks besteedt Memisa ongeveer 575.000 euro uit eigen fondsen aan microprojecten. Enkele voorbeelden: · beginvoorraad geneesmiddelen voor gezondheidscentra en ziekenhuizen; · medisch materiaal voor ziekenhuizen en gezondheidscentra; · fietsen en motors om de supervisies uit te voeren; · opleiding en bijscholingen van (para)medisch personeel; · herstellingswerken en niet-medische uitrusting voor de medische diensten. Het merendeel van de projectaanvragen komt uit Afrika, maar ook in Azië en Zuid-Amerika steunen we microprojecten. Elke drie maanden komt de projectcommissie samen om te beslissen welke projecten steun krijgen. Deze projecten worden volledig gefinancierd met de giften van onze schenkers. De commissie bestaat uit een aantal gekwalificeerde professionele gezondheidswerkers. Daarnaast werkt Memisa verder aan haar aanpak om de expertise in het Zuiden met betrekking tot volksgezondheid te valoriseren en te versterken.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

n e k r e vernsmtedische va e s i t r e p ex memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

Landen waar Memisa in 2012 microprojecten steunde

1 2

8 9

5 7

3 6

4 10

15 12 13 21

AFRIKA 1

Mauritani毛 (2)

Tanzania (1)

Mali (1)

Zambia (1)

Guinee (6)

Ivoorkust (1)

Burkina-Faso (11)

Togo (1)

Benin (1)

Niger (1)

Tsjaad (1)

Kameroen (4)

Centraal Afrikaanse Republiek (1)

Congo Brazaville (2)

Rwanda (1)

Burundi (1)

Kenya (2)

Zimbabwe (1) Zuid-Afrika (1) 18

Madagascar (1) D.R.Congo (36) Bandundu (7) Evenaarsprovincie (4) Oost Kasa茂 (5) Katanga (1) Kinshasa / Bureau (12) Noord Kivu (2) Oostprovincie (2) Zuid Kivu (3)

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

Gezondheidszones die in 2012 in DR Congo gesteund werden

Gemena 21 22

26 25

24 23

Bunia 31

30 29

38 1

Kinshasa

6 7

34 19 20

10 9 8

Kikwit 5

11-12

17 18

15 16

BANDUNDU 1 Sia 2 Djuma 3 Yasa-Bonga 4 Lusanga 5 Kingandu 6 Mosango 7 Pay Kongila 8 Koshibanda 9 Ipamu 10 Kimputu 11 Kikwit-Noord 12 Kikwit-Zuid 13 Feshi 14 Kasongo-Lunda

Panzi Tembo 17 Wamba-Lwadi 18 Kitenda 19 Popokabaka 20 Mwela Lemba 15 16

EVENAARSPROVINCIE 21 Kungu 22 Bokonzi 23 Banga-Bola 24 Budjala 25 Bulu 26 Mbaya

OOSTPROVINCIE 27 Fataki 28 Lita 29 Drodro 30 Jiba 31 Tchomla 32 Pawa 33 Boma Mangbetu BAS-CONGO 34 Gombe Matadi 35 Mangembo

KATANGA 36 Kongolo 37 Mbulula OOST-KASA茂 38 Katako-Kombe

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

Projecten uitgevoerd met de steun van derden Memisa staat ook in voor de coördinatie en medisch-technische omkadering van medische projecten die haar werden toevertrouwd door derden (privépersonen, verenigingen, bedrijven. Zo ondersteunt Memisa een belangrijk initiatief van Santana in Kautala, nabij Calcutta (Indië). In dezelfde regio werkt Memisa samen met IIMK (Instituut voor Indische Moeders en Kinderen) dat er projecten rond dorpsontwikkeling en gezondheid op het Indische platteland ondersteunt. Op dezelfde manier worden nog andere projecten opgezet in de DR Congo en Burundi. In samenwerking met Action d’Espoir steunt Memisa een heel bijzonder project voor hulpverlening aan slachtoffers van seksueel geweld in en rond Kaniola (Zuid-Kivu, DR Congo). Naast medische, individuele psychosociale bijstand en groepsgesprekken organiseren we nieuwe initiatieven voor een verbetering van de leefomstandigheden.

Structurele programma’s 1. Het driejaarlijkse actieplan 2011-2013 (DGD-programma) Dit driejarenprogramma is een verderzetting van de structurele programma’s die sinds 1995 worden opgezet en richt zich hoofdzakelijk op de DR Congo. Memisa verleent er structurele bijstand aan 38 gezondheidszones om basisgezondheidszorg te verzekeren voor meer dan 4 miljoen mensen. In de Evenaarsprovincie steunt Memisa eveneens de strijd tegen de slaapziekte. Memisa is ook actief in Mauritanië (Dar Naïm, Nouakchott en Bababé), in India en vanaf 2011 ook in Burundi. Deze projecten worden voor 80% gesubsidieerd door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, 20% is eigen bijdrage, waarvoor Memisa een beroep doet op de vrijgevigheid van haar schenkers en op haar Belgische partnerziekenhuizen uit het project ‘Ziekenhuis voor Ziekenhuis’. Steun aan 38 gezondheidszones in de DR Congo De jaarlijkse steun aan een gezondheidszone van 100.000 tot 150.000 inwoners bedraagt tussen de 55.000 euro en 75.000 euro afhankelijk van bevolkingsdichtheid, bereikbaarheid, ... Iedere gezondheidszone telt één referentiehospitaal en 10 à 15 gezondheidscentra. Gemiddeld zijn er 2 artsen en 35 à 50 verpleegkundigen per zone. Onze uitdaging bestaat erin de kwaliteit van de basisgezondheidszorg in het hospitaal en de gezondheidscentra te verbeteren en betaalbaar te maken: · diensten uitrusten met aangepast (medisch) materiaal; · subsidies voor essentiële generische geneesmiddelen van goede kwaliteit; · aanmoedigingspremies voor het personeel dat niet of heel weinig betaald wordt; · bijdragen in de functioneringskosten, zoals bureaumateriaal, brandstof, verzekeringspremies; · organisatie van bijscholingen; · samen met het lokale personeel zoeken naar de beste oplossingen voor de gestelde problemen.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

Strijd tegen slaapziekte in de Evenaarsprovincie (DR Congo) Memisa’s efficiënte aanpak in de strijd tegen de slaapziekte heeft goede resultaten geboekt. De infectiegraad is gedaald van 5,6% in 1996 tot 0,12% in 2012. Het aantal patiënten met slaapziekte is drastisch verminderd, maar de ziekte is nog niet uitgeroeid. Het aantal mobiele ploegen dat van dorp tot dorp trok om alle inwoners te onderzoeken en door te verwijzen naar de gespecialiseerde behandelingscentra is verminderd naar 5 ploegen. Meer en meer worden de activiteiten binnen de werking van de gezondheidszone geïntegreerd. Dit moet ertoe leiden dat deze vreselijke aandoening in alle gezondheidscentra en hospitalen opgespoord en behandeld kan worden. Mauritanië Het solidariteitsfonds dat met de steun van Memisa in Dar Naïm werd opgezet heeft tot hoopvolle resultaten geleid. Dit fonds draagt bij tot de betaling van ziektekosten en de aankoop van voedsel en geeft ook microkredieten aan de minstbedeelden. Memisa en de partners ter plaatse zoeken een strategie om het ziekteverzekeringssysteem in Dar Naïm uit te breiden. In Bababé werd een project rond de opstart van een mutualiteitssysteem ontwikkeld. India In de staat West-Bengalen rond Calcutta, Darjeeling en in de staat Sikkim zijn er veel openbare en privé-instellingen bezig met gezondheidszorg zonder veel vorm van samenwerking. Samen met onze lokale partner West Bengal Voluntary Health Association heeft Memisa een netwerk van fora gecreëerd tussen verschillende lokale ngo’s in de staat West-Bengalen en Sikkim. Verschillende instellingen werken nu beter samen aan één doel namelijk het verbeteren van de toegang tot de gezondheidszorg voor de minst begoeden. De resultaten mogen er zijn: er worden nu aanzienlijk meer kinderen gevaccineerd en meer moeders bevallen in het ziekenhuis. Daarenboven hebben de ervaringen uit het project rechtstreeks invloed op het lokale gezondheidsbeleid. Burundi Vanaf 2010 steunt Memisa in de provincie Muyinga en Muramvya de uitbouw van het gezondheidssysteem. Hierbij gaat bijzondere aandacht naar de uitbouw van mutualiteiten en een fonds voor de allerarmsten. Pilootproject Brazzaville Sinds december 2011 werkt Memisa in de Republiek Congo (Congo-Brazzaville) een gezondheidsproject uit dat gefinancierd wordt door de Wereldbank. Voor de uitwerking van het project werd een partnerschap aangegaan tussen Cordaid en Memisa. Dit initiatief heeft tot doel de basisgezondheidszorg in Congo-Brazzaville toegankelijker te maken en de kwaliteit ervan te verbeteren. Op deze manier zou er meer oog moeten komen

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

voor de zwakkeren in de samenleving en zou de sociale ongelijkheid moeten verminderen. Om dit doel te realiseren zet Memisa een vijftiental administratieve en gezondheidsmedewerkers in op het terrein. Bovendien werd er een aankoopcentrum opgericht met 2 lokale antennepunten in Brazzaville en in Dolisie. De gezondheidswerkers kunnen hier hun diensten aanbieden. De eerste fase van het project omvat drie van de in totaal twaalf departementen waaruit Congo-Brazzaville bestaat. Het huidige project loopt tot december 2013. Het aankoopcentrum werkt samen met 80 gezondheidsstructuren in de 3 departementen, waarvan 7 referentieziekenhuizen en 73 geïntegreerde gezondheidscentra. 2. Andere interventies Sinds enkele jaren krijgt Memisa steun van instituties zoals het Wereldfonds Global Fund voor de strijd tegen AIDS, tuberculose en malaria in verschillende zones in de DR Congo en van de Wereldbank voor een project in Congo Brazaville dat het gezondheidssysteem ondersteunt via financiering gebaseerd op resultaten. Memisa steunt sinds 2008 een programma voor diabetici in Kinshasa en in verschillende zones in de provincies Bandundu en Bas Congo.

Noodhulp en wederopbouw DR Congo Ook in 2012 zette Memisa haar steun aan de noodlijdende bevolking in een aantal delen van Congo die nog altijd te lijden hadden onder bruut geweld voort. Memisa doet dit al sinds 2012, met steun van de Belgische regering. Dit gebeurt door het aanleggen van strategische voorraden noodhulpgoederen (zoals medicijnen en klein medisch materiaal, maar ook eerste levensbehoeftes als dekens, kleding, zeep en wat kookgerief). Dit kan onmiddellijk aan families op de vlucht worden verdeeld, vooral in het Oosten van het land. Maar verder komt Memisa ook tussen bij belangrijke epidemieën en natuurrampen. Daarnaast ondersteunde Memisa, met steun van haar sympathisanten, na de tijdelijke inname van Goma door M23 rebellen een aantal projecten zoals voor de opvang van 8000 vluchtelingen in Ntamugenga en de verdeling van een aantal kits met levensnoodzakelijke goederen in de regio Minova met hulp van onze lokale partner Action d’Espoir. Burundi In de provincie Muramvya, in het centrum van het land, werd, met gedeeltelijke steun van de Belgische regering, een programma opgezet om de meest kansarmen toegang tot gezondheidszorg te bieden. In samenwerking met lokale organisaties en mutualiteiten werd een identificatiesysteem voor de meest noodlijdenden uitgewerkt, dat, met de hulp van comités ter plaatse, wordt opgevolgd.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

E d n o z e g Een omst toek voor het

n e d i Zu memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

5. Memisa in Belgie Ziekenhuis voor Ziekenhuis Ontmoetingen tussen Noord en Zuid Het project “Ziekenhuis voor Ziekenhuis” zet partnerschappen op tussen Belgische ziekenhuizen en ziekenhuizen in het Zuiden. Het Belgische ziekenhuis engageert zich voor minstens 5 jaar. De partnerschappen zijn gebaseerd op een open dialoog, gelijkwaardigheid en gedeelde verantwoordelijkheid. Het personeel van het Belgisch ziekenhuis kan heel concreet kennismaken met de noden van een ziekenhuis ginds, maar ook met de mensen achter die noden. Eind 2012 waren er 16 partnerschappen, waarvan 15 in de D.R. Congo en 1 in Niger. Subsidies De partnerschappen met een Congolees ziekenhuis maken deel uit van het structureel meerjarenprogramma van Memisa. Deze projecten worden voor 80% gesubsidieerd door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking. De gemiddelde steun aan een gezondheidszone bedraagt per jaar ongeveer 70.000 euro. Hiervan is 59.000 euro gesubsidieerd. Het ziekenhuis draagt gedurende 5 jaar geheel of gedeeltelijk de overige 11.000 euro bij. Uitwisseling Naast de financiële steun is ook uitwisseling een belangrijk aspect. Memisa organiseert terreinbezoeken. Alle ziekenhuizen zijn reeds één of meerdere keren op missie geweest bij hun partnerziekenhuis. Samen met de verantwoordelijken van de Congolese ziekenhuizen en de Belgische bezoekers maakt Memisa een evaluatie van de toestand en stellen we realistische en haalbare verbeteringen voor. Nieuw partnerschap in 2012 In 2012 werd er met de ondertekening van een overeenkomst met het AZ Turnhout een zestiende partnerschap afgesloten tussen een Belgisch ziekenhuis en een ziekenhuis in het Zuiden. AZ Turnhout zal de komende jaren samenwerken met het Fatakiziekenhuis dat in de Congolese Oostprovincie is gelegen. Getuigenis Rik Vereecken en Kurt Saenen (AZ Sint-Lucas Gent): In augustus 2012 hebben we in Mosango een echografietoestel en een mobiel RX toestel geïnstalleerd, het eerste in de regio! Ook is de installatie met zonnepanelen en batterijen grondig nagezien.Daarnaast hebben we de contacten met het lokale ziekenhuispersoneel vernieuwd. Achteraf konden we terugblikken op een supergeslaagde missie!

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

Campagnes ‘Stop moedersterfte’ Sinds 2009 besteedt Memisa extra aandacht aan het thema ‘Veilig bevallen’ door een campagne op te zetten waarbij we proberen zoveel mogelijk mensen bewust te maken van de problematiek van moedersterfte in het Zuiden. Tal van Belgische ziekenhuizen uit het netwerk “Ziekenhuis voor Ziekenhuis”, kraamafdelingen en zelfstandige vroedvrouwen steunen ons in deze campagne. 1 miljoen kinderen verliezen jaarlijks hun mama. Memisa voert strijd tegen moedersterfte in het Zuiden.

De pijnlijke feiten op een rij: · Jaarlijks sterven 287.000 vrouwen wereldwijd ten gevolge van hun zwangerschap. · Ongeveer elke minuut sterft ergens ter wereld een vrouw ten gevolge van complicaties tijdens zwangerschap of bevalling. Wereldwijd sterven hierdoor dagelijks ongeveer 800 vrouwen. Van hen woont 99% in ontwikkelingslanden. · Jaarlijks verliezen 1 miljoen kinderen hun moeder door moedersterfte. · 10 à 15 miljoen vrouwen lijden aan langdurige verwikkelingen of zelfs aan een blijvende handicap door moeilijkheden tijdens zwangerschap of bevalling. www.memisa.be

Uw steun maakt het verschil! IBAN BE92 3100 9000 0023 ﬁscaal attest vanaf 40 euro op jaarbasis

VK STUDIO Architects, Planners & Designers

191 landen ondertekenden een akkoord om tegen 2015 de armoede in de wereld te halveren. Voer samen met de Vlaamse Noord-Zuidbeweging actie om de politici aan hun belofte te herinneren én de lat hoger te leggen. Armoede moet de wereld uit! www.detijdloopt.be

algemeen-A3.indd 1

In de Millenniumdoelstellingen werd bepaald dat moedersterfte tegen 2015 met driekwart moet zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. Jammer genoeg is dit doel voorlopig nog bijzonder veraf: van alle millenniumdoelstellingen is er rond moedersterfte het minste vooruitgang geboekt. ‘Alternatieve geboortelijst’ Met deze campagne stellen we aan toekomstige ouders voor hun geluk te delen met mama’s uit het Zuiden. Bijna tweehonderd materniteiten en vroedvrouwen steunden deze campagne door affiches op te hangen en flyers te verspreiden. 59 koppels kozen voor een alternatieve geboortelijst en droegen zo hun steentje bij tot een betere basisgezondheidszorg in het Zuiden. Zij vroegen aan hun vrienden en familie een gift te doen ten voordele van Memisa. Met alle geboortelijsten werd maar liefst 43.358 euro ingezameld. Hartelijk dank!

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

03/07/12 15:00

Activiteiten in België Kerstmarkt Itterbeek De Itterbeekse kerstmarkt zamelde eind 2012 geld in ten voordele van de projecten van Memisa in de strijd tegen moedersterfte in Congo. De kerstmarkt vond plaats op zaterdag 8 en zondag 9 december 2012 in het Recreatiecentrum Keperenberg. De opbrengst van de kerstmarkt ging volledig naar de uitrusting van kraaminrichtingen in Bonga Yasa, gelegen in de provincie Bandundu in Congo. Op deze manier droeg de kerstmarkt haar steentje bij tot de strijd tegen moedersterfte. Hartelijk dank! Vijverfestival 2012 Op zaterdag 7 juni was Memisa opnieuw aanwezig met een stand op het Vijverfestival te Dilbeek. Het thema betrof kindersterfte en Memisa legde de link met de grotere overlevingskans bij kinderen als de moeder blijft leven. Kinderen kregen er de kans een tekening te maken van hun mama en konden ook een boodschap inspreken in een babbelbox. Ze vertelden vol enthousiasme waarvoor ze hun mama zoal nodig hebben. Dat leverde soms heel grappige reacties uit. Om snoepjes te kopen, voor een nieuwe fiets… Na het doorlopen van een parcours met enkele opdrachtjes bij verschillende ngo’s mochten de kinderen een ballon oplaten. We kunnen weer terugblikken op een aangename dag vol kinderplezier. Voettocht ten voordele van Memisa De Ave Maria-basisschool uit Vlezenbeek organiseerde de week voor de paasvakantie een vastenvoettocht. Alle kinderen, ook de kleuters, namen deel en lieten zich hiervoor sponsoren. Voorafgaand aan de voettocht organiseerde Memisa een educatieve actie in de school waarbij de kinderen uitleg kregen over het belang van drinkbaar water en het tekort hieraan in de wereld. Voor de kleuters gebeurde dit door middel van een poppenspel en voor de lagere school werd een presentatie gegeven, waaraan de kinderen interactief deelnamen. De voettocht bracht uiteindelijk 3.720 euro op. De school schonk dit bedrag integraal aan Memisa. Het geld werd gebruikt om in het noorden van Congo waterbronnen weer zuiver te maken. Concreet hielp de Ave Maria-school 100.000 mensen aan zuiver drinkwater. Memisa in de Senaat In 2012 heeft Memisa aan duizenden kinderen gevraagd een tekening van hun mama te maken. Op 22 november 2012 werden 10.000 kindertekeningen in de Senaat overhandigd aan senaatsvoorzitster Sabine de Bethune. Daarnaast hielden enkele senatoren een korte toelichting over de problematiek van moedersterfte.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

s i u h n e k zvieoor s i u h n e k zierengt

n e d i u Z hdeitchterbij

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

Met deze actie vroeg Memisa aandacht voor moedersterfte, één van de grootste medische problemen in Congo en het Zuiden. In de aanloop van 22 november werden in de verschillende Belgische provincies acties georganiseerd om de bevolking en politici aandacht te vragen voor de strijd tegen moedersterfte. Vrijwilligers- en Ziekenhuis voor Ziekenhuisdag Als blijk van waardering voor hun belangeloze inzet, nodigde Memisa op 28 juni 2012 haar vrijwilligers uit in het Cultureel Centrum Westrand van Dilbeek. Memisa is haar vrijwilligers immers heel dankbaar. Hun werk betekent heel veel voor ons. Op deze dag hebben we onze vrijwilligers dan ook met veel plezier in de bloemetjes gezet om hen te bedanken voor hun steun aan Memisa. Ook de mensen van onze partnerziekenhuizen van het project ‘Ziekenhuis voor Ziekenhuis’ waren die dag aanwezig. Memisa wou hen bedanken voor al de activiteiten die zij hebben gerealiseerd om hun partnerziekenhuis te blijven ondersteunen. Er werd die dag gezellig bijgepraat en er werden gedachten uitgewisseld. Het was een bijzondere dag. Tentoonstelling Lieve Blancquaert Al enkele jaren trekt Memisa het land rond met een fototentoonstelling van Lieve Blanquaert. De foto’s uit deze tentoonstelling maakte ze tijdens haar bezoek aan de door Memisa ondersteunde gezondheidszone van Kasongo-Lunda. Deze mini-expo belicht de gezondheidszorg in de DR Congo en meer bepaald de problematiek van moedersterfte. Deze tentoonstelling was in 2012 op 32 plekken over heel het land te bekijken. Interesse in deze tentoonstelling? Neem dan contact met onze communicatiedienst via e-mail communicatie@memisa.be of per telefoon 02 454 15 57.

enkele beelden uit de expo

10 à 15 miljoen vrouwen lijden aan langdurige verwikkelingen of een blijvende handicap ten gevolge van zwangerschap of bevalling

jaarlijks verliezen 1 miljoen kinderen hun mama door moedersterfte

NL-sensibilisatiemoedersterfte-0331.indd 1

22/04/10 16:38

NL-sensibilisatiemoedersterfte-0331.indd 2

22/04/10 16:38

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

‘La solidarité tisse la santé’ “La solidarité tisse la santé” is een tentoonstelling over basisgezondheidszorg en mutualiteiten binnen een noordzuidperspectief. Deze tentoonstelling is sensibiliserend van opzet en wil een pedagogisch hulpmiddel zijn. Als dusdanig richt ze zich in de eerste plaats tot scholen. Deze tentoonstelling werd opgezet in partnerschap met ANMC (Alliance nationale des Mutualités chrétiennes), ISEI, Louvain Coopération au Développement en Solidarité Mondiale.In 2012 kon je deze tentoonstelling gaan bekijken in de Université Catholique de Louvain (UCL). Een sterkere online aanwezigheid voor een meer transparante communicatie In 2012 werd de website van Memisa in een nieuw kleedje gestoken. De website werd daardoor heel wat gebruiksvriendelijker. Daarnaast is het mogelijk om via de nieuwe website online donaties te ontvangen. Ook aan sociale media werd in 2012 heel wat aandacht geschonken: Facebook werd voor de eerste maal ingezet als volwaardig communicatiekanaal en ook op Twitter en LinkedIn werden de eerste bescheiden stappen gezet. In 2013 zal het gebruik van deze onlinekanalen verder worden opgetrokken om de dialoog met onze sympathisanten te kunnen versterken en vergemakkelijken. Samenwerkingsverbanden en netwerken in België en het buitenland 11.11.11 11.11.11 is de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging. Memisa is samen met 340 gemeentelijke comités en een 70-tal andere organisaties aangesloten bij deze koepel. Door waardevolle programma’s en organisaties in Noord en Zuid financieel te steunen, en door onderling overleg te stimuleren, wil 11.11.11 bereiken dat de organisaties hun activiteiten beter op elkaar afstemmen zodat die meer effect hebben. Onder het motto 2015 DE TIJD LOOPT bundelt de Vlaamse Noord-Zuidbeweging haar krachten en zet ze haar volle gewicht achter de Millenniumdoelstellingen. Wat de Kyoto-normen zijn voor de milieubeweging, moeten de Millenniumdoelstellingen worden voor de Noord-Zuidbeweging. Memisa biedt gezien haar bijzondere terreinkennis een invulling in het Centraal Afrika-comité en de vorming van vierde pijler bewegingen. Ngo-federatie Ngo-federatie is de Vlaamse federatie van ngo’s voor ontwikkelingssamenwerking. Memisa is lid van deze organisatie die een dubbele opdracht vervult: de gezamenlijke belangen behartigen van de leden bij verschillende overheden. Daarnaast ondersteunt de ngofederatie de leden in hun organisatorische uitdagingen en in hun streven naar kwaliteit.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

CNCD CNCD (Centre national de coopération au développement) is de koepelorganisatie die bijna tachtig ngo’s, vakbonden en ontwikkelingsorganisaties uit de Franse en Duitse Gemeenschap vertegenwoordigt die zich permanent inzetten voor internationale solidariteit. Acodev Acodev is de Franstalige tegenhanger van Ngo-federatie. Het is een federatie van ngo’s voor ontwikkelingssamenwerking. Memisa maakt deel uit van deze koepelorganisatie. VEF VEF (Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving) is een samengaan van een aantal sociale en humanitaire organisaties die “beroep doen op de publieke vrijgevigheid” en die een ethische code hebben aanvaard. Hiermee wil VEF aan de Belgische bevolking waarborgen bieden van morele kwaliteit van de fondsenwerving en van de financiële transparantie. Medicus Mundi International (MMI) Memisa werd in 2011 partner van Medicus Mundi International, een internationaal netwerk dat ngo’s groepeert die actief zijn op het vlak van gezondheid. Be-Cause Health Be-cause health is een informeel en pluralistisch platform, dat openstaat voor institutionele en individuele leden, actief en geïnteresseerd in internationale gezondheid en gezondheidszorg. Dit platform wil de rol en de doeltreffendheid van de actoren van de Belgische ontwikkelingssamenwerking in het wereldwijd toegankelijk maken van kwalitatieve gezondheidszorg versterken via overleg, coördinatie en organisatieoverstijgende activiteiten. Op deze manier wil het een brug bouwen tussen de academische wereld en de actoren op het terrein. Memisa is één van de actieve leden van dit platform en neemt deel aan verschillende van de werkgroepen. In de loop van het jaar werd door de groep een charter uitgewerkt met betrekking tot de aanwerving en ondersteuning van gezondheidspersoneel in partnerlanden. In november werd deze door Memisa, samen met 15 andere leden, ondertekend. Dit houdt een engagement in om een transparante politiek te volgen en de nationale gezondheidsstructuren duurzaam te ondersteunen. Masmut Het Belgisch Platform Microziekteverzekering en Mutualiteiten (Masmut) heeft als doel de relevantie en de doeltreffendheid van microziekteverzekeringen en mutualiteiten in het Zuiden te versterken. Het platform verenigt Belgische actoren werkzaam op het gebied van toegankelijkheid van gezondheidszorg in ontwikkelingslanden en ze bouwt op hun specifieke en complementaire ervaring en expertise.

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

Eurac Eurac of het Europees Netwerk voor Centraal-Afrika is een overlegorgaan tussen Europese ngo’s die actief zijn in Centraal-Afrika. Het doel van Eurac is de bevordering van informatieverspreiding tussen ngo’s en de versterking van de lobbycapaciteiten van deze ngo’s. Tenslotte is Memisa ook lid van het ‘Partnership for Maternal, Newborn & Child Health’ (PMNCH), Quality Medicine for All (QUAMED) het ‘Platform Gezondheid en Solidariteit’ en heeft Memisa een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met ‘Artsen Zonder Vakantie’. Maatschappelijk verantwoord ondernemen In 2012 werden een aantal nieuwe partnerschappen afgesloten met ondernemingen die de missie van Memisa actief ondersteunen. Bestaande partnerschappen met o.m. Boobs-’nBurps, Stagobel en Ecostream werden verdergezet. De uitingsvorm van deze structurele partnerschappen tussen Memisa en de ondernemingen in kwestie zijn divers. Wel wordt er bij Memisa steeds nauw op toegekeken dat het partnerschap compatibel is met de visie en missie van Memisa. Sinds 1 januari 2011 bestaat er een ondersteunende samenwerking tussen Brussels Airlines en Memisa. Brussels Airlines biedt voordeeltarieven en de mogelijkheid tot extra bagage voor de missies naar Afrika. Bovendien wordt Memisa als partner vermeld op de website en in het inflight magazine. Memisa in de media In mei 2012 draaide een televisie- en radiospot van Memisa op de openbare omroep VRT ter ondersteuning van Memisa’s campagne tegen moedersterfte. Daarnaast kwam Memisa verscheidene keren aan bod in nationale media. Dit was onder andere het geval naar aanleiding van onze sensibiliseringsactie ‘Mama ik hep je nodeg’. Volgende artikels verschenen in de geschreven pers: TV nationaal: 6 TV regionaal: 14 Radio nationaal: 10 Radio Regionaal: 10 Dagkranten Nationaal: 11 Dagkranten Regionaal: 8 Magazines: 25 Gespecialiseerde medische pers: 24 Spot nationaal: 5

memisa · jaarverslag 2012 · deel I

N E G N I R D TEnRUdGe enorme

e t f r e t s r moede

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel I

6. Maatschappelijk- en milieuverslag Inleiding Het jaarverslag van Memisa is opgesteld volgens de GRI-normen (Global Reporting Initiative). Dit houdt in dat Memisa in haar jaarverslag een aantal basisgegevens heeft opgenomen rond de economische, sociale, maatschappelijke en milieu-impact van de organisatie. De keuze voor de GRI biedt twee belangrijke voordelen: bijkomende transparantie naar onze sympathisanten en donateurs toe en een betrouwbare interne (chronologische) en externe (naar andere organisaties toe) vergelijkingsbasis. Dit jaarverslag is een belangrijke stap in het streven van Memisa naar een steeds transparantere organisatie. GRI blijft echter een continu leerproces: het is dan ook ons streefdoel elk jaar een nog kwaliteitsvoller jaarverslag af te leveren.

Organisatieprofiel 2.1 - 2.2 Naam van de organisatie en de diensten die ze aanbied. Deze informatie kan u terugvinden aan de hand van ons GRI-overzicht. 2.3 Structuur van de organisatie Zoals elke vzw (vereniging zonder winstgevend doel) heeft Memisa een algemene vergadering (AV), die jaarlijks bijeenkomt en waarvan de bevoegdheden door de statuten van de organisatie worden bepaald. De AV kiest de leden van de Raad van Bestuur (RvB), die het beleid en de strategie van Memisa uittekent op lange termijn. De Raad van Bestuur heeft een nauwe band met het managementteam (MT), dat de verantwoordelijkheid draagt voor het dagelijks uitvoerend bestuur. In dit managementteam komen de algemeen directeur, de coördinatoren van de verschillende departementen, de medisch coördinator en de coördinator media en lobbying bijeen. Algemene Vergadering De Algemene Vergadering bestaat uit 26 vertegenwoordigers van onze belangrijkste stakeholders. Dit zijn deskundigen uit verschillende bedrijven en organisaties, vrijwilligers, leden van de Raad van Bestuur en ex-personeelsleden. De Algemene Vergadering is het hoogste orgaan van Memisa. Zij stelt de Raad van Bestuur aan en geeft goedkeuring over het jaarverslag en de jaarrekeningen op basis van de audit van de Bedrijfsrevisor. Leden: Jacqueline Bal, Joseph Burgraff, Jac De Bruyn, Raoul de Puydt, Emannuel De Zeine, Regine Debrabandere, Jeanne Donvil - De Smedt, Christian Dupuis, Dr. Emmanuel

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Eeckhout, Benoit Fievez, Noëlla Fraeyman, Karel Gyselinck, Pol Jansegers, Alain Lejeune, Jacques Machiels, Jef Matton, Greet Nietvelt - Van Kersschaever, Agnes Philippart, Frans Polman, Jan Vandenbulcke, Jacques Vandenschrick, Prof. Jozef Vandepitte, Joost Van Heesvelde, Marc Van Huffel, Luc Vansina, Maria Winnubst. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het algemeen beheer van Memisa. De operationele verantwoordelijkheid delegeert de Raad van Bestuur aan de directie van de organisatie. De voorzitter en alle andere bestuursleden zijn vrijwilligers en oefenen hun opdracht onbezoldigd uit. Leden: Regine Debrabandere, Raoul De Puydt, Karel Gyselinck, Jacques Machiels, Jef Matton, Agnes Philippart, Frans Polman, Marc Van Huffel. Voorzitter van de Raad van Bestuur: Joseph Burgraff Directie De algemeen directeur van Memisa is Frank De Paepe. Personeel Memisa Een gedetailleerd organigram kan geraadpleegd worden op de website van Memisa. Vrijwilligerswerking Memisa kan rekenen op een groep trouwe vrijwilligers die zich het hele jaar inzetten voor onze organisatie: Departement Communicatie, Sensibilisatie & Fondsenwerving 13 Departement Projecten 2 Werkingsondersteunende taken (klusjes, logistiek,…) 2 Project Ziekenhuis voor Ziekenhuis Algemeen Organisatie-overzicht

Algemene Vergadering

Raad van Bestuur Algemene Directie

Staffunctie Lobby & Netwerk (NH, Media, Fondsen) Dienst Algemene Zaken

Afdeling Projecten

Staffunctie QCE & RD

Dienst Financiële Administratie

Afdeling CEF

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Managementstructuur Memisa

Staflid Lobby & Netwerk (NH, Media, Fondsen)

Staflid QCE & RD

Algemeen Directeur

Hoofd Dienst Algemene Zaken

Hoofd Dienst Financiële Administratie

Coördinator Afdeling Projecten

Management Council

Direction

Coördinator Afdeling CEF

Management Team

Organisatiestructuur Memisa in DR Congo

AlgemeenDirecteur Memisa België

Directeur Nationale Coördinatie DR Congo

Coöperant Projectendienst

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Coördinator Algemene Zaken

Coördinator BAT 4

2.4 - 2.8 Deze informatie kan u terugvinden aan de hand van ons GRI-overzicht. 2.9 Significante veranderingen wat betreft organisatie, structuur of gebouwen. 2.10 Ontvangen onderscheidingen: Memisa ontving geen onderscheidingen in de voorbije periode.

Verslagparameters 3.1 Dit jaarverslag slaat op de periode van 1/1/2012 tot en met 31/12/2012. 3.2 Het vorige jaarverslag werd gepubliceerd naar aanleiding van de Algemene Vergadering van 8 september 2011. 3.3 Memisa brengt elk jaar een jaarverslag uit naar aanleiding van de Algemene Vergadering. 3.4 Contactpunt voor dit verslag: Het contactpunt voor dit verslag kan gevonden worden bij het GRI-overzicht. 3.5 Proces voor het bepalen van de inhoud van het verslag: De inhoud van dit jaarverslag werd voorgesteld door de Afdeling Communicatie, Sensibilisatie en Fondsenwerving van Memisa. Vervolgens werd de mogelijkheid geboden aan de verschillende diensten en afdelingen van Memisa, alsook aan de Algemene Directeur om hier feedback op te geven. Deze werd vervolgens in het jaarverslag geïntegreerd. 3.6 Afbakening van de reikwijdte van het verslag: Wat het activiteitenverslag en het financiële verslag betreft, behandelt dit jaarverslag de wereldwijde werking van Memisa. Voor het maatschappelijk en het milieurapport werd enkel rekening gehouden met de werking van Memisa in België. 3.7 Specifieke beperkingen voor de reikwijdte of afbakening van het verslag: zie punt 3.6. 3.8 Basis voor de verslaggeving die de vergelijkbaarheid tussen de verschillende verslagperioden aanzienlijk beïnvloedt: In het jaarverslag 2012 kunnen twee opeenvolgende jaren voor de eerste maal vergeleken worden. 3.10 Uitleg over de gevolgen van eventuele herformulering van eerder verstrekte informatie: niet van toepassing.

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

3.11 Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiode qua meetmethoden: geen. 3.12 GRI-overzichtstabel met overzicht van de behandelde indicatoren: zie pagina 50-51.

Bestuur, verplichting en betrokkenheid 4.1 Bestuursstructuur: zie pagina 32-35. 4.2 Heeft de voorzitter een leidinggevende rol? De voorzitter van de vzw is een onafhankelijke en onbezoldigde vrijwilliger die geen mandaat heeft binnen de operationele werking van de organisatie. 4.3 Aantal onafhankelijken/niet-leidinggevenden van het hoogste bestuursorgaan: zie pagina 27-28. 4.4 Aanbevelingen of medezeggenschap op het hoogste bestuurslichaam: De medewerkers van Memisa hebben medezeggenschap via de co枚rdinatoren en Algemeen Directeur die dagelijks aanspreekbaar zijn, via de personeelsdienst en via de equipevergaderingen. 4.13 Lidmaatschappen/Belangenorganisaties: zie pagina 28-30. 4.14 Overzicht relevante belanghebbenden: De institutionele en medefinanciers, de partners van het project Ziekenhuis voor Ziekenhuis, de vrijwilligers, de medewerkers en de partners en begunstigden in het Zuiden. 4.15 Basis voor inventarisatie en selectie van de belanghebbenden: De belanghebbenden werden bepaald door het Management Team van Memisa op voordragen van de Afdeling Communicatie, Sensibilisatie en Fondsenwerving. Memisa houdt zich altijd aanbevolen haar werking en dit jaarverslag verder toe te lichten aan andere belanghebbenden of belangengroepen die zich aandienen.

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel II

zorg

T I E T I L A KW in

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel II

Maatschappelijke prestatie-indicatoren Er wordt enkel rekening gehouden met medewerkers in België (dezelfde als deze die in de sociale balans vermeld staan). Iedereen heeft een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur. Vanaf 1/10/2012 hebben we 1 persoon kunnen aanwerven door een bijdrage van het Sociaal Maribelfonds. LA1 · Personeelsbestand aantal Gemiddeld aantal werknemers in het lopende jaar 2012 · Voltijds · Deeltijds Personen in dienst per 31/12/2012 · Voltijds · Deeltijds · Totaal uitgedrukt in VTE

9,5 8 11 8 16,26

LA2 · Personeelsverloop · Ingetreden medewerkers · Uitgetreden medewerkers

aantal 3 0

LA7 Werkverlet · Verlet, ziektedagen, ziekteverzuim · Ouderschapsverlof · Wettelijke vakantie

aantal

LA10 · Opleiding - Vorming · Taalcursussen · Informatica (toepassingen) · Arbeidswetgeving · Algemeen · Totaal

38 0 254 uren/jr 0 0 11 104 115

LA12 100% van onze medewerkers werden ingelicht omtrent hun prestatie- en loopbaanontwikkeling. LA13 · Personeelsbestand Man - vrouw per 31/12/2012 · Voltijds man · Deeltijds man · Voltijds vrouw

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

aantal 4 2 7

· Deeltijds vrouw · Totaal uitgedrukt Per beroepscategorie in VTE · Directiepersoneel · Bedienden · Arbeiders Per opleidingsniveau · Middelbare school · Hoger niet-universitair · Universitair Per leeftijdscategorie op 31/12/2012 · 30 - 50 jaar · 50 jaar Afkomst · EU 17 · andere Raad van Bestuur · Man · Vrouw · Totaal Algemene Vergadering · Man

6 19 1 15,26 0 2 7 10 8 9

2 7 2 9 20

· Vrouw · Totaal

9 29

Milieu-indicatoren EN3 · Direct energieverbruik door primaire energiebron · Verbruik gas Er werden dit jaar nieuwe ramen (3 dubbele beglazing) geplaatst.

58.243 aantal m³ (kWh)

EN4 · Indirect energieverbruik door primaire bron · Verbruik elektriciteit

11.640 kWh

EN8 · Totale wateronttrekking per bron · Totaal waterverbruik

168 m³

EN16 · Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen · Gas 66.702 kWh - 119.911,52 kg CO2 - 58.243 m3 - 104.704,61 kgCo2 EN17 · Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Nationale verplaatsingen • Woon-werkverkeer · Openbaar vervoer · Fiets · Auto • Dienstverkeer · Openbaar vervoer · Auto Internationaal dienstverkeer · Vliegtuig

4.500 kg CO2 - 16.000 km x 0,100 kgCo2 per km 0 kg CO2 - 195,5 km 10.038,42 kg CO2 -47.802 km x 0,210 kgCo2 per km 351,8 kg CO2 - 3.518 km 2.578,17 kg CO2 - 12.277 km 531.736 km

Prestatie-indicatoren met betrekking tot de effectiviteit van de werking NGO2 · Voorziene mechanismen voor reacties of klachten met betrekking tot de doelstellingen en de concrete werking Memisa heeft er belang bij te beantwoorden aan de verwachtingen betreffende haar dienstverlening. Wij wensen dat alle ontvangende partijen zowel intern als extern tevreden zijn over onze diensten en willen op de hoogte gebracht worden van vergissingen of problemen. Hiervoor ontwikkelde Memisa een klachtenprocedure. De procedure heeft als doel Memisa te informeren ingeval van probleem, klacht of het verzoek een gepaste oplossing te vinden. Vervolgens is het belangrijk deze procedure vast te leggen om Memisa toe te laten de kwaliteit van haar diensten te verbeteren en allen de kans te geven suggesties te maken om onze diensten te optimaliseren. Waarover klacht indienen? Memisa wenst op de hoogte gehouden te worden van de betrokken partijen : - indien deze niet tevreden zijn over onze procedures; - indien Memisa, naar hun mening, niet beantwoordt aan de overeenkomst of de verwachtingen; - indien zij een probleem hebben door een fout van Memisa; - indien zij onnauwkeurigheden merken. Hoe een klacht neerleggen? Klachten kunnen worden neergelegd per e-mail of per post bij de contactpersoon binnen Memisa of bij de hiërarchische verantwoordelijke van deze laatste. De klachten worden op vertrouwelijke manier behandeld.

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Wat is het gevolg van een klacht? Binnen een periode van vier weken zal Memisa een schriftelijk antwoord sturen per e-mail of per post. Zoniet contacteert Memisa de belanghebbende per telefoon of e-mail voor meer inlichtingen. De klacht wordt behandeld door de contactpersoon of zijn hiërarchische verantwoordelijke. Hoe bezwaar aantekenen? Indien de betrokken partij niet akkoord gaat met het genomen besluit van Memisa, mag deze bezwaar aantekenen. Zij legt dit bezwaar schriftelijk neer bij Memisa binnen de vier weken na de eerste beslissing genomen door Memisa met betrekking tot de klacht. Het bezwaar wordt behandeld door de contactpersoon of zijn hiërarchische verantwoordelijke. Een schriftelijk antwoord wordt gegeven binnen een tijdspanne van zes weken. De klachtencommissie Het is mogelijk dat de ontvangende partij niet tevreden is over de manier waarop het bezwaar is behandeld. Zij mag dan vragen de klacht te laten voorkomen op de klachtencommissie. Het doel van deze commissie is een onpartijdig advies te geven om de klachten op te lossen. Suggesties De ontvangende partij kan altijd suggesties doorgeven aan de contactpersoon binnen Memisa of aan de hiërarchische verantwoordelijke van deze. Binnen zes weken informeren wij over de gezette stappen met betrekking tot de suggesties.

Indicatoren op vlak van productverantwoordelijkheid PR6 · Programma’s voor de naleving van wetten, standaarden en vrijwillige codes met betrekking tot marketingcommunicatie, waaronder reclame, promotie en sponsoring Memisa is lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF), een organisatie die aan de Belgische bevolking waarborgen wil bieden met betrekking tot de morele kwaliteit van de fondsenwerving en tot doorzichtigheid van de rekeningen. Op basis van de informatie die Memisa aan VEF bezorgde, kwam deze tot de conclusie dat Memisa in 2012 haar informatieplicht positief had ingevuld en de verschillende wetten, standaarden en codes had nageleefd. Informatie over onze inkomsten en bestedingen is eveneens terug te vinden via de website www.ngo-openboek.be.

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Economische indicatoren EC1 · Directe en economische waarden die zijn gegenereerd en gedistribueerd, waaronder inkomsten, operationele kosten, personeelsvergoedingen, donaties en overige maatschappelijke investeringen, ingehouden winst en betalingen aan kapitaalverstrekkers en overheden Zie pagina 44-47. EC4 · Significante financiële steun van de overheid Zie pagina 46.

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel II

7. Financieel overzicht Transparantie Memisa gaat op een transparante, efficiënte en correcte wijze om met de beschikbare fondsen. De jaarrekening wordt opgemaakt door de Raad van Bestuur en goedgekeurd door de Algemene Vergadering. Ze wordt bovendien gecontroleerd door Crowe Horwath Callens, Pirenne en Co. Daarnaast voeren zowel de Federale Overheidsdienst Financiën als de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGD) op regelmatige basis controles uit. Daarnaast is Memisa ook lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF), waarvan het de toestemming heeft verkregen om haar logo op haar fondsenwervende publicaties te plaatsen. Daarmee voldoet Memisa aan de strenge voorwaarden die door VEF worden opgelegd inzake ethisch fondsenwerven. Memisa publiceert haar rekening ten slotte ook nog op www.ngo-openboek.be.

Resultatenrekening Er was in 2012 sprake van een toename van het balanstotaal. Dit werd veroorzaakt door een grotere beschikbaarheid van liquide middelen. Dit betekent dat noodzakelijkerwijze ook de winst groter is dan tijdens het boekjaar 2011. Als we kijken naar de totale bedrijfskosten stellen we een daling vast van 2.2 miljoen euro. Wanneer we dit vergelijken met de bedrijfsopbrengsten en daarbij abstractie maken van de giften en legaten zien we eenzelfde daling van ongeveer 2.2 miljoen euro. Het winsteffect vloeit dus voornamelijk voort uit de forse toename van de giften en -vooral- legaten. De eerder aangehaalde daling van 2.2 miljoen euro in de bedrijfskosten is dan weer te wijten aan een wijziging in de manier waarop projecten binnen de boekhouding worden ingeboekt. Waar de inkomsten en uitgaven van deze grote projecten vroeger werden ingeboekt op basis van de contractdatum, wordt het resultaat vanaf het boekjaar 2012 via de cut-off toegewezen aan de periode van uitvoering van het project. Memisa kon door een aantal meevallers op vlak van legaten en giften in 2012 een aantal financiële reserves aanleggen. Deze reserves fungeren als fundament voor de toekomststrategie van Memisa waarin diversificatie en continuïteit hand in hand kunnen gaan.

Balans Het balanstotaal van Memisa is fors toegenomen ten opzichte van 2011. Deze stijging van het totaal is vooral te verklaren door een forse toename van de post legaten en giften. Beiden vertegenwoordigen een groter aandeel in het totaal dan in 2011 het geval was.

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Deze extra middelen stelden ons in staat een permanent fonds aan te leggen van om en bij de 700.000 euro. Het gaat hier om een duurzame en structurele uitbreiding van de werkingsmiddelen van de organisatie, die tot doel heeft de financiële soliditeit van de organisatie te versterken. Tevens werd een gewone reserve van 600.000 euro aangelegd die als schokdemper functioneert in het licht van de subsidie-inkomsten waarvan in de toekomst de continuïteit niet gegarandeerd kan worden. Door het aanleggen van een dergelijke reserve kan Memisa de uitvoering van projecten die staan ingepland garanderen. Langs de actiefzijde kunnen we een toename van de beschikbare financiële reserves vaststellen, alsook een nog niet uitgegeven saldo aan liquide middelen met betrekking tot een project van Memisa in Congo-Brazzaville dat over meerdere jaren loopt.

Kosten fondsenwerving In 2012 werd een totaal bedrag van 219.647,75 euro ingeschreven als kosten bestemd voor de verwerving van fondsen. 118.476,75 euro hiervan betreft directe kosten, de overige 101.171 euro zijn personeelskosten goed voor een voltijdse equivalent (FTE) van 2,05 verdeeld over 4 personeelsleden.Tegenover deze kosten staat een opbrengst van 1.903.270 euro. Deze opbrengsten zijn verdeeld over particuliere giften (1.457.768 euro), het project Ziekenhuis voor Ziekenhuis (283.127 euro) en legaten (571.622 euro). Een vergelijking met vorig jaar leert ons dat wat de kosten betreft er sprake is van een kleine stijging. In 2011 bedroeg het totaal aantal kosten bestemd voor fondsenwerving nog 202.298 euro. Deze stijging komt vooral op rekening van een toegenomen personeelskost (+11.531,25 euro ofwel + 11,4%). De directe kosten stegen met 5.818,51 euro of 4,9%. Dit maakt dat de kostenbatenratio van de fondsenwervende activiteiten in 2012 6% bedroeg. Dit betekent dat om een gift van 100 euro te verwerven, Memisa zelf 6 euro diende te spenderen. In 2011 bedroeg deze kostenbatenratio 10,6%. De sterke daling ten opzicht van vorig jaar is vooral te danken aan een fors hoger bedrag dat onder de inkomsten bij legaten kon worden ingeschreven. Voor bijkomende gegevens over de kosten van de fondsenwerving kan u steeds contact opnemen met Kris Van Kerkhoven via kris.van.kerkhoven@memisa.be.

Memisa is een door de Belgische overheid erkende ngo en heeft het recht om fiscale attesten af te leveren, conform artikel 104.4 van het wetboek van inkomstenbelasting 1992.

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

RESULTATENREKENING 2012

2011

6.201.124,97

8.426.947,04

-2.118,20

874,65

bedrijfskosten

A. handelsgoederen, grond- en hulpstoffen

B. diensten en diversen

C. bezoldigingen, soc. lasten, pensioenen

D. afschrijvingen op opricht., vaste activa

29.138,77

36.051,64

F. voorzieningen risico’s en kosten

36.449,30

-141.173,91

G. andere bedrijfskosten

4.581.459,86

6.508.734,00

87.175,67

78.914,06

V. financiële kosten

399.555,60

625.032,26

1.156.639,64

1.397.428,40

315,81

1.580,57

6.288.616,45

8.507.441,67

2012

2011

bedrijfsopbrengsten

7.277.927,33

8.516.153,57

D. bijdragen, lidgelden en schenkingen

7.107.674,26

8.377.129,47

E. andere bedrijfsopbrengsten

170.253,07

139.024,10

135.183,18

126.326,96

14.749,41

2.621,45

TOTAAL OPBRENGSTEN

7.427.859,92

8.645.101,98

XI resultaatverwerking

1.139.243,47

137.660,31

539.243,47

100.161,67

VIII uitzonderlijke kosten TOTAAL KOSTEN

IV financiële opbrengsten VII uitzonderlijke opbrengsten

over te dragen winst

toevoeging aan het sociaal passief

toevoeging aan de bestemde fondsen

37.498,64 600.000,00

BIJDRAGEN, LIDGELDEN EN SCHENKINGEN 2012 Particuliere giften

1.457.768,33

Provinciale giften

95.465,78

Legaten zonder terugnemingsrecht

Gemeente giften

12.155,77

Subsidies DGOS

Ziekenhuis giften

283.126,93 122,60

Opbrengsten acties CEF Speciefike giften gelibelleerd

437.713,86

Speciefike giften niet gelibelleerd

22.361,00

Speciefike giften voor MB/MC

19.925,00

Giften eigen inbreng programma

429.067,28

Ander giften

132.365,00

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Subsidies gemeenschappen voor PR

571.622,48 3.150.069,97 118.849,68

Subsidies DGOS - Noodhulp

-58.989,60

Subsidies VN

100.826,03

Andere multilaterale subsidies

159.129,06

Subsidies Global Fund

143.828,72

Subsidies andere RDC

32.266,37

BALANS Activa

2012

2011

106.950,24

128.311,39

III materiële vaste activa

96.062,21

124.965,98

A. terreinen en gebouwen

60.588,12

71.311,44

B. installaties machines en uitrusting

28.405,86

43.230,75

C. meubilair en rollend materieel

Vaste activa

IV financiële vaste activa Vlottende activa

7.068,23

10.423,79

10.888,03

3.345,41

9.457.981,46

7.343.198,50

3.552,15

1.433,95

VII vorderingen op ten hoogste een jaar

2.496.916,11

1.852.858,46

A. handelsvorderingen

2.004.407,93

1.852.858,46

B. overige vorderingen

492.508,18

VI voorraden en bestellingen in uitvoering

VIII geldbeleggingen

4.079.933,92

2.763.239,08

IX liquide middelen

2.868.285,35

2.712.513,30

overlopende rekeningen

TOTAAL ACTIVA

Passiva Eigen vermogen I kapitaal IV reserves V overdragen winst VII voorzieningen voor risico’s en kosten Vreemd vermogen IX schulden op ten hoogste een jaar 1. leveranciers E. Schulden mbt. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten X overlopende rekeningen TOTAAL Passiva

9.293,93

13.153,71

9.564.931,70

7.471.509,89

2012

2011 4.025.172,92 1.689,35 357.419,29 3.666.064,28 18.302,76 3.428.034,21

5.872.588,53 709.861,49 957.419,29 4.205.307,75 54.752,06 3.637.591,11 1.290.385,99 1.169.114,34 121.271,65 2.347.205,12 9.564.931,70

3.401.534,19 3.318.761,18 82.773,01 26.500,02 7.471.509,89

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel II

8. GRI-overzicht Visie & strategie 1.1 Verklaring duurzaamheid Organisatieprofiel 2.1 Naam organisatie 2.2 Producten/diensten 2.3 Structuur organisatie 2.4 Locatie hoofdkantoor 2.5 Landen actief 2.6 Juridische structuur 2.7 Afzetmarkten 2.8 Omvang/kerncijfers 2.9 Significante veranderingen 2.10 Onderscheidingen Verslagparameters 3.1 Verslagperiode 3.2 Datum recente verslag 3.3 Verslagcyclus 3.4 Contactpunt 3.5 Proces voor bepalen inhoud 3.6 Afbakening verslag 3.7 Specifieke beperkingen 3.8 Basis die de vergelijkbaarheid be茂nvloedt 3.10 Gevolgen van eventuele herformulering 3.11 Significante veranderingen 3.12 GRI-tabel Bestuur, verplichting en betrokkenheid 4.1 Bestuursstructuur 4.2 Heeft voorzitter een leidinggevende rol? 4.3 Aantal onafhankelijken/niet leidinggevenden 4.4 Aanbevelingsmogelijkheden/medezeggenschap 4.13 Lidmaatschappen/belangenorganisaties 4.14 Overzicht relevante belanghebbenden 4.15 Inventarisatie/selectie belanghebbenden

p 9-10

achterflap p 11-20 p 33-34 achterflap p 13-14,16 p 33-34 p 13-14,16 p 46-47 p 35 p 35

p 35 p 35 p 35 p 35 p 35 p 35 p 35 p 35 p 36 p 36 p 50

p 33-34 p 36 p 36 p 36 p 28-30 p 36 p 36

Prestatie-indicatoren Milieu EN1 EN3 EN4 EN5

Totale hoeveelheid gebruikte materialen Direct energieverbruik primaire energiebronnen Indirect energieverbruik primaire energiebronnen Energiebesparingen en effici毛ntieverhogingen

memisa 路 jaarverslag 2012 路 deel II

p 39 p 39 p 39 p 39

EN8 EN16 EN17

Totale wateronttrekking Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht

p 39 p 39 p 40

Sociaal LA1 LA2 LA7 LA10 LA12 LA13

Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst en regio Totaal aantal en snelheid van personeelsverloop per leeftijdsgroep, geslacht en regio Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers en het aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt aan opleidingen, onderverdeeld naar werknemerscategorie Percentage medewerkers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent prestatie- en loopbaanontwikkeling Samenstelling van bestuurslichamen en onderverdeling van medewerkers per categorie naar geslacht, leeftijdsgroep, het behoren tot een bepaalde maatschappelijke minderheid en andere indicatoren van diversiteit.

p 38-39

Productverantwoordelijkheid PR6 Programma’s voor de naleving van wetten, standaarden en vrijwillige codes met betrekking tot marketingcommunicatie, waaronder reclame, promotie en sponsoring

p 41

p 38 p 38 p 38

p 38 p 38

Economie EC1 Directe en economische waarden die zijn gegenereerd en gedistribueerd, waaronder inkomsten, operationele kosten, personeelsvergoedingen, donaties en overige maatschappelijke investeringen, ingehouden winst en betalingen aan kapitaalverstrekkers en overheden p 42 EC4 Significante financiële steun van de overheid p 42 Prestatie-indicatoren met betrekking tot de effectiviteit van de werking NGO2 Voorziene mechanismen voor reacties of klachten met betrekking tot de doelstellingen en de concrete werking. NGO8 Overzicht van de diverse categorieën van inkomsten en overzicht van de vijf omvangrijkste donoren en de steun die deze verschaffen

p 40-41

p 42

De contactpersoon met betrekking tot dit jaarverslag is Kris Van Kerkhoven. E-mail: kris.van.kerkhoven@memisa.be., T 02 454 15 49.

memisa · jaarverslag 2012 · deel II

Kerkstraat 63, 1701 Itterbeek T 02 454 15 40 www.memisa.be

Schrijf je in op onze nieuwsbrief op www.memisa.be/nieuwsbrief Memisa kan je ook op Facebook vinden via www.facebook.com/memisabelgium

Dit jaarverslag werd klimaatneutraal en op kringlooppapier geproduceerd.