CYLCHLYTHYR AGW
Rhifyn 3
Cylchlythyr
AGW
Rhagfyr 2017 WWW.ARLOESIGWYNEDDWLEDIG.COM
RHIFYN #3
Arloesi Gwynedd Wledig – beth sydd wedi bod yn digwydd? gan Eleth
Peate, Swyddog Marchnata AGW.
Croeso i rifyn diweddaraf newyddlen Arloesi Gwynedd Wledig! Fel rydych ar fin gweld rydym wedi bod yn brysur iawn dros y misoedd diwethaf yn datblygu prosiectau peilot newydd a chyffrous. Mae ein ffrind newydd, Dilys y ddafad ddu wedi bod yn brysur iawn yn ymweld â busnesau lleol ac yn annog pobl i siopa’n lleol y Nadolig yma. Gobeithio y gwnewch fwynhau darllen am ein gwaith, a chofiwch, os oes gennych syniad ar gyfer peilot, cysylltwch!
Cysawd Eryri: Gosod Cysawd yr Haul ar draws Gwynedd. Fel y gwyddoch eisoes mae yna brosiect ar y gweill i ailgreu'r System Solar o fewn ffiniau Parc Cenedlaethol Eryri. Rydym bellach wedi dewis lle bydd y planedau'n cael eu gosod, ac mae'r artistiaid wedi cael eu comisiynu!
Mae Rachel Rosen, a elwir yn ‘SgrapYardQueen’, yn artist sydd wedi'i lleoli ym Mangor ac mae’n mwynhau gweithio gyda deunyddiau sgrap / ailgylchu / ail-weithio, a chael hwyl gyda gwrthrychau a ganfuwyd. Bydd yn ymweld ag ysgolion lleol i helpu'r plant i ddylunio'r planedau, a bydd wedyn yn dod â nhw yn fyw er mwyn iddynt gael eu gosod yn y busnesau. Bydd yr artist Dime One, aka Andy Birch o Hen Golwyn, yn dylunio'r haul gyda chymorth pobl ifanc Gisda ym Mlaenau Ffestiniog. Mae Andy yn artist graffiti, a bydd yr haul yn cael ei beintio ar ochr adeilad Antur Stiniog yng nghanol tref Blaenau.
CYLCHLYTHYR AGW | Rhifyn 3
2
Bydd yr artistiaid yn dechrau'r broses ddylunio gyda'r plant a phobl ifanc Gisda yn y flwyddyn newydd, ni allwn aros i weld beth maen nhw'n ei greu!
mwy o bobl. Mae'r prosbectws rydym wedi'i gynllunio hefyd yn cael ei ddosbarthu i godi mwy o ymwybyddiaeth. Os oes gennych ddiddordeb mewn dysgu mwy am eu hymgyrch a'u helpu i gyrraedd eu targed, ewch i http://lletyarall.org
Llety Arall: Menter newydd er budd y gymuned.
Cliciwch isod i weld y ffilm:
Ar hyn o bryd rydym yn gweithio gyda Llety Arall, Cymdeithas Budd Cymunedol sy'n defnyddio Cyllid Torfol i godi arian i droi hen adeilad yng Nghaernarfon yn llety i dwristiaid sydd am brofi natur ieithyddol, ddiwylliannol ac unigryw'r dref.
Twizys: Ffordd drydanol i deithio. Mae cynllun newydd cyffrous gennym ar y gweill fydd yn gweld ceir trydan yn teithio ar draws Gwynedd. Mae’r prosiect yn ceisio sefydlu a gweithredu cynllun peilot ceir trydan yng Ngwynedd. Prif amcanion y prosiect yw rhoi cyfle i bobl cael profiad uniongyrchol o yrru ceir trydan, hyrwyddo ymwybyddiaeth o gerbydau trydan a chynnig ffordd hwyliog a newydd o deithio o gwmpas ac archwilio’r ardal.
Rydym wedi talu i greu ffilm sy'n cael ei rannu ar eu gwefannau cymdeithasol i helpu i godi ymwybyddiaeth o'u hymgyrch, ac rydym hefyd yn talu i roi hwb i’r ffilm yma ar eu gwefannau cymdeithasol fel ei fod yn cyrraedd
CYLCHLYTHYR AGW | Rhifyn 3
Byddai’r peilot yn rhedeg am 2 flynedd a bydd y Renault ‘Twizys’ yn cael eu defnyddio gan grwpiau cymunedol a mudiadau, ac ar gael i’r cyhoedd i hurio, felly cadwch lygad allan amdanynt! Rydym yn chwilio am grwpiau cymunedol sydd â diddordeb i fod yn rhan o’r prosiect. Am fwy o wybodaeth cysylltwch gyda Katie katie@mentermon.com neu 01766 515 946.
Dilyn Dilys: Y Ddafad Du sy’n hyrwyddo siopa lleol. Dros yr wythnosau diwethaf rydym wedi helpu Dilys y ddafad ddu fynd ar daith o amgylch busnesau Gwynedd. Cychwynnodd ei thaith yn siop Glosters ym Mhorthmadog, ac ers hynny mae wedi bod mewn nifer o wahanol fusnesau lleol.
Mae pob busnes yn enwebu busnes lleol arall maent yn ei ddefnyddio, gan ddangos i’n dilynwyr ar facebook, twitter ac Instagram bod yr arian maent yn ei wario mewn busnes lleol yn aros yn lleol. Fe wnaeth Dilys fwynhau ei hymweliad yng Ngwin Llyn Wines, siop gwin ym Mhwllheli, yn fawr iawn, gan eu bod nhw’n credu’n gryf ei fod yn bwysig i gwsmeriaid brofi’r cynnyrch yn gyntaf. Esboniodd Dean Pritchard perchennog y siop “Mae’n gwneud gwahaniaeth mawr cael trio rhywbeth cyn ei brynu. Mae’n annhebygol iawn cael y cyfle i agor potel o win yn eil yr archfarchnad, ac yn amhosib os wyt ti'n siopa ar-lein. Yn ein profiad ni mae ein cwsmeriaid yn gwerthfawrogi’r cyfle i wneud yn siŵr eu bod yn prynu rhywbeth maent yn mynd i fwynhau, ac felly’n dod yn ôl atom dro ar ôl tro i brynu hen ffefrynnau ac i chwilio am rywbeth newydd i’w drio.”
3
Cadwch lygad allan am Dilys yn eich busnesau lleol, a dilynwch ei thaith ar-lein drwy ddilyn yr hashnod #DilynDilys ar facebook, twitter ac Instagram. Os hoffwch gymryd rhan yn y prosiect cysylltwch gyda Rhian ar 01766 514057 neu rhian@arloesigwyneddwledig.com
Dilys TV Tra mae Dilys wedi bod yn brysur yn teithio o gwmpas Gwynedd, mae hi hefyd wedi dod o hyd i amser i ymchwilio’r byd telesiopio! Mae llawer o bobl yn mwynhau gwylio sianeli siopa, a phrynu o sianeli siopa! Y cyfan sydd ei angen arnoch ydi ffôn, felly nid oes rhaid gadael y tŷ hyd yn oed. Dychmygwch siopau annibynnol lleol yn gallu cynnig gwasanaeth o'r fath, wel rŵan maen nhw'n gallu!
Diwedd Tachwedd fe wnaethom lansio Dilys TV. Darlledwyd yn fyw ar ein gwefannau cymdeithasol o 4 busnes gwahanol yng Nghaernarfon, gyda'n cyflwynydd Dan yn dangos y gwylwyr gartref pa gynnyrch oedd ar gael. Roedd siopa yn lleol yr un mor gyfleus â phrynu gan y manwerthwyr mawr!
CYLCHLYTHYR AGW | Rhifyn 3
4
mathau hyn o gwmnïau yn bodoli ym Mharc Menai cyn y prosiect hwn. "Parhaodd " Mae Gwynedd yn le gwych i fyw, os oes swyddi gwerth uchel yn bodoli yma, does dim rhaid i mi adael! " Gwyliwch eu ddiwrnod cyntaf yma:
Aeth y noson yn dda gyda llawer o bobl yn gwylio'r fideos byw ar facebook, twitter ac Instagram. Daeth rhai archebion i mewn hefyd! Cadwch lygad allan am Dilys TV yn y dyfodol, pwya ŵyr ble bydd hi'n nesaf!
Byw a Bod Digidol: Hyrwyddo cyfleon gwaith yn y sector ddigidol. Dros yr haf rhoddodd gwmnïau technoleg lleol o Wynedd ac Ynys Môn gyfle i 9 o fyfyrwyr STEM cael cipolwg ar y cyfleoedd gwaith yn y sector twf hwn.
Byw a Bod Perfformio: Perfformiadau ‘pop-up’ ar draws Gwynedd. Roedd y prosiect Byw a Bod Perfformio yn brosiect cydweithredu gydag Arloesi Môn i gyflwyno'r iaith Gymraeg a'i diwylliant i ymwelwyr ledled Gwynedd a Môn trwy berfformiadau artistig. Cyflawnwyd hyn trwy weithio gydag 11 o bobl ifanc creadigol (17-25 oed) a sefydlu cwmni theatr "pop-up" o'r enw 'Amrant' a oedd yn darparu ystod o berfformiadau arloesol pop-up ar draws atyniadau poblogaidd yng Ngwynedd ac Ynys Môn. Comisiynodd Arloesi Cwmni'r Fran Wen i fentora'r bobl ifanc dros wythnosau'r haf.
Yn ogystal â chael profiad gwaith gwerthfawr, bu'r myfyrwyr hefyd yn gweithio ar newid y meddylfryd i ddangos bod Gwynedd ac Ynys Môn yn cynnig cyfleodd gyrfa gwerth uchel. Mae Timon Owen yn un o'r myfyrwyr a gymerodd ran ac ar hyn o bryd mae'n astudio Peirianneg Electronig ym Mhrifysgol Bangor. Esboniodd "Rydw i'n ffodus o fod yn gweithio yn NMi Gaming. Doedd gen i ddim syniad bod y
CYLCHLYTHYR AGW | Rhifyn 3
5
Mae trafodaethau eisoes wedi cychwyn rhwng y gymuned yn Nyffryn Ogwen a Chyngor Gwynedd er mwyn derbyn prydles 3 blynedd ar gyfer adeilad Llyfrgell Bethesda.
Cliciwch y fidio uchod i wylio Amrant yn perfformio ym Mhortmeirion.
Bach a Sych: Astudiaeth treulio anaerobig ar ffermydd bychain. Cyfarwyddwyd Asiantaeth Ynni Hafren Gwy a Phrifysgol De Cymru gan Arloesi i ymgymryd ag adolygiad o opsiynau posibl ar gyfer defnyddio technolegau treulio anaerobig i drin gwastraff fferm a deunyddiau eraill sydd ar gael ar ffermydd mynydd bychain yng Ngwynedd.
Prif nod y prosiect oedd gweld os oedd posibl defnyddio treulio anaerobig bach neu ficro i wella'r broses o reoli gwastraff fferm a maetholion, a lleihau llygredd gwasgaredig cysylltiedig. Mae'r adroddiad yn argymell ymarfer pen desg bellach i fapio cynhyrchiad rhanbarthol / slyri ac mae'n awgrymu rhoi prawf ar dechnoleg benodol ar safle fferm. I ddarllen yr adroddiad cliciwch yma!
Creu Gofod: Trosglwyddo gwasanaethau i gymunedau Mae disgwyliad cynyddol ar gymunedau i gymryd cyfrifoldeb am asedau neu wasanaethau lleol oherwydd toriadau i'r pwrs cyhoeddus. Oherwydd hyn, rydym bellach yn gweithio gyda chymunedau yng Ngwynedd i beilota a dysgu am wahanol fodelau o drosglwyddo gwasanaethau i drigolion lleol.
Bydd y trefniant hwn yn gweld y Cyngor yn rhentu lle cymunedol i barhau i ddarparu'r gwasanaeth llyfrgell yn yr ardal, tra bod y gymuned yn cael cyfle i ddefnyddio gweddill yr adeilad i ddatblygu gwasanaethau newydd a cheisio sicrhau ffrydiau incwm ychwanegol. Mae gan y grŵp ddiddordeb mewn defnyddio rhan o'r adeilad i sefydlu "llyfrgell o bethau" (a ddechreuodd yn wreiddiol yn Llundain http://www.libraryofthings.co.uk/about/ )
Dymuniad y grŵp yw dechrau’n fach trwy ganolbwyntio ar fath penodol o eitem, sef teganau - felly gyda'n cefnogaeth maent yn sefydlu llyfrgell deganau. Maen nhw eisoes wedi cael grant gan Gyngor Gwynedd i brynu eitemau chwarae / teganau i'r perwyl hwn. Cliciwch isod i weld fideo am y prosiect:
CYLCHLYTHYR AGW | Rhifyn 3
6
FOR MORE INFORMATION:
ARLOESI GWYNEDD WLEDIG:
Want to know more about Arloesi Gwynedd Wledig? Click on the following documents: www.arloesigwyneddwledig.com
https://www.facebook.com/ArloesiGwyneddWledig/
https://twitter.com/arloesigwynedd
www.youtube.com/channel/UCvaOsrGsUqfx9JQ45oVBzGg
What is LEADER Gwynedd AGW Specific Objectives AGW Eligibility Criteria
Have an idea you think AGW should pilot? Complete this Enquiry Form. Click on the following links for further info:
Rural Development Programme for Wales 20142020 Rural Community Development Fund