ShootinQ
[tekst] Merlijn Ensing
© Damon Pijlman
‘Nu kappen met voorzichtigheid’ Bruidsfotograaf Damon Pijlman (34) is als een speelse hond. Laat hem praten over zijn vak en hij gaat kwispelen, zijn ogen twinkelen. Maar kritisch is hij ook op zijn collega’s. “De angst regeert.”
“Het regent. Windkracht 9. Het slechtste weer dat je kunt wensen voor een huweu lijk, zeker aan het strand. Maar ik vind die plassen fantastisch. Laat het nog eru ger worden. Kom maar op. Slecht weer triggert me. In plaats van dat ik lui word en kick op tegenlichtjes, moet ik keihard werken. Het bruidspaar poseert vanuit de strandtent, ik word ondertussen kledu dernat. So what. Ik stel ze gerust – ‘reu laxt, komt goeeed, komt goeeed’. Ze moeten zich niet druk maken om het weer. Ik zorg ervoor dat ze met mooie foto’s thuiskomen.” “Veel fotografen denken nog steeds dat trouwfotografie pure romantiek moet zijn. Maar laat mijn beelden alsjeblieft niet op clichématige huwelijksfoto’s liju ken. Ik vind dat je liefde op allerlei mau nieren kunt fotograferen. Het hoeft niet mooi romantisch te zijn, stoere emotie is juist de bom. Drama hoort daarbij. Een ochtend vol tranen, spanning en een jurk die niet dichtgaat mag niet ontbreken in een huwelijksreportage.” Modewoordjes Collega’s van Damon Pijlman noemen hun werk vaak spontaan en journalisu tiek. “Pure modewoordjes. Veel van dat soort fotografen weten niet eens wat het is”, vindt Pijlman. “Ze vragen een bruidsu
paar om in een park van een heuveltje af te rennen of laten ze een opgedofte bruiu degom een koets besturen. Hoezo, sponu taniteit? Dat dóé je toch niet? Je kunt kou piëren en namaken, maar uiteindelijk ga je op je bek. De echte foto’s uit het hart zullen namelijk overwinnen.” “De overbelichte, zogenaamd romantiu sche foto’s vind ik gedateerd. Ik denk vaak: ‘Kom op jongens, kappen met die veilige kiekjes. Neem risicofoto’s.’ Geloof me: dat zijn geen foto’s met een parapluu tje met een mooi tegenlichtje en een geu ënsceneerde romantische situatie in het park.” “Er wordt te veel gekopieerd, want dat is veilig. De angst regeert. De vrees om het anders te doen houdt fotografen in een houdgreep. Daarom neem ik altijd een tweede fotograaf mee voor de ‘veilige foto’s’, zodat bijvoorbeeld het jawoord er sowieso goed opstaat en ik risico’s kan nemen.” Allergie Een uur uittrekken om voor de dag van de bruiloft zoetsappige portretten te mau ken, daar heeft Damon Pijlman moeite mee. “Mijn trucje gaat weg. Ik maak geen portretsessie op de huwelijksdag, maar een reportage. Er wordt niets van te vou ren geregisseerd. Er wordt niets opnieuw
gedaan, niets is nep. Als ze gaan zoenen, gaan ze zoenen. Ik zet ze alleen op hun plek, denk bij mezelf ‘dat is cool licht’, maar voor de rest moeten ze het echt zelf doen. Mensen hebben achteraf veel meer met een pure, echte foto. Als je een foto terugkijkt die tien keer opnieuw is geu maakt, dan kijk je er toch heel anders naar?” “Ik probeer de balans te vinden in niet te zoetsappig en niet te journalistiek. Ik houd van stoer, maar het moet niet te lijp. Over dat randje ben ik weleens heen gegaan. Bij een Chinees huwelijk zag ik een paar gasten laveloos in de hoek ligu gen. Ik schoot de foto. Eigenlijk ging dat eroverheen. Maar het is natuurlijk wél het echte verhaal. Als er een taart omu dondert, dan maak ik daar ook een foto van. Sterker nog: ik hoop dat het gebeurt. Achteraf beslis ik wel of ik het gebruik.” Kunstzinnigheid Vijf jaar geleden moffelde Pijnman het nog weg, maar nu schreeuwt hij het van de daken: “Ik ben bruidsfotograaf. Ik vang iets wat nooit meer gaat gebeuren. Dat neigt naar kunstzinnigheid. Het is gevaarlijk om dat te zeggen in Nederu land. Bruidsparen willen niet zomaar een trouwfotootje. Ze willen iets heel biju zonders. Door het internet zijn ze veel
40 | 2-2014
40-41-42-43-44_shootinq.indd 40
11-03-14 13:47
ShootinQ
Š Damon Pijlman
2-2014 | 41
40-41-42-43-44_shootinq.indd 41
11-03-14 13:47
ShootinQ
© Damon Pijlman
© Damon Pijlman
42 | 2-2014
40-41-42-43-44_shootinq.indd 42
11-03-14 13:47
ShootinQ
© Damon Pijlman
beter ‘opgevoed’. Het moet aan alle eleu menten kloppen. Met studiofotografie wist ik het op een gegeven moment wel. De windmachine draait, het lampje staat goed afgesteld, afdrukken maar. Nu kom ik elke dag op een plek waar ik een nieuw doel moet halen. Je moet op zo’n trouwu dag vijftien uur lachen, enthousiast zijn, ontspannen blijven, geruststellen, beu vriend zijn met alles en iedereen en waanzinnige beelden schieten. Geen kau mer, bruid of situatie is hetzelfde.” Tijdens het fotograferen kruipt de fotou graaf overal in en klimt hij overal bovenu
op. Situaties die bijna onmenselijk zijn. Topsport. “Hoe kan ik deze foto maken, zoals niemand anders ‘m maakt. Dat is altijd de strijd. Ik wil foto’s maken die mensen verpletteren. Ik werk bijvooru beeld met vier externe flitsers, houd een champagneglas voor m’n lens of ga in een onmogelijke hoek op de grond liggen bij het jawoord.” Kitsch “Ik ben een heel gevoelig persoon”, zegt Damon Pijlman over zichzelf. “Als er een bruidspaar langskomt en ik heb daar
niets mee, dan ga ik ze niet fotograferen. Uitgesloten. Ik weiger om tien uur achter een bruidspaar aan te rennen dat ik niet mag. Ze willen bijvoorbeeld veel gepou seerde foto’s, handkusjes en hartjesu vormpjes. Kitsch. We worden er beide niet gelukkiger van. Ik wil ook meegenieu ten. Ik ga alleen maar voor honderd prou cent knallende foto’s. Ik ben niet de fotou graaf die alles een beetje doet voor ze. Ik doe alles voor ze, maar dan wel in het eggie, niet in het nep. Omdat ik op die manier werk, kan ik met de volle overtuiu ging zeggen dat al mijn bruidsparen de
“De angst regeert. De vrees om het anders te doen houdt fotografen in een houdgreep”
2-2014 | 43
40-41-42-43-44_shootinq.indd 43
11-03-14 13:48
ShootinQ
“Vroeger moffelde ik het weg. Nu schreeuw ik het van de daken: ik ben bruidsfotograaf”
ShootinQ
afgelopen jaren te gek waren. Maar echt allemaal. Mijn bruiloft was prachtig, maar verbleekt bij die van de bruidspau ren die ik mag fotograferen. Man, wat gaan zij los. Ze dansen beter, zijn romanu tischer, tillen hun bruid net iets eleganu ter de lucht in. Zij kunnen feesten geven waar ik niet aan kan tippen. En ik mag er bij zijn.” Net zo duur als bruidstaart Voor een hele dag fotograferen moet wel de juiste prijs tegenover staan vindt Pijlu man. “Ik schrik van de freelancertarieu ven waar collega’s van mij mee akkoord gaan. Bruidsparen hebben een groot
budget. Waarom moet dat budget naar eten of een locatie gaan? Waarom toastu jes serveren voor vijf euro per stuk? Bloeu men zijn heel belangrijk voor de sfeer van de dag, maar als de fotograaf goedu koper is dan de bloemen, dan gaat er iets heel erg mis. Wij maken zoiets bijzonu ders dat met de jaren alleen maar meer waard wordt. Vijftig jaar later pak je het trouwboek er nog eens bij. Verrimpeld en oud kan je tegen elkaar zeggen: ‘Goh, wat zag jij er lekker uit’. En die ene foto waar ze wordt weggegeven door haar vader? Misschien is die vader er wel niet meer. Dan is die bruidstaart al lang en breed vergeten.” <
Het is ShootinQ gelukt om voor het tweede jaar achter elkaar de Fearless conferentie naar Nederland te halen. Volgens organisator Jacqueline Dersjant gaan de workshops ‘verder dan fotografie’. Fotografen over de hele wereld komen eind maart speciaal naar Nederland toe voor de conferentie. Het internationale karakter zorgt voor een bijzondere dynamiek, aldus Dersjant. “Het is life changing. Hoe ga je om met de angsten die je hebt als fotograaf? Wat houdt je tegen om een betere fotograaf te worden?” Damon Pijlman volgde vorig jaar tijdens ShootinQ een workshop journalistiek fotograferen bij de Fearless conferentie. “Het was een enorme frustratie. Normaal kom ik binnen en dan is het ‘doe je ding maar’.” Uiteindelijk volgde Pijlman een Poolse jongen die in Amsterdam een tuk-tuk beheerde. “Mijn verhaal was niet de jongen op de fiets, maar het verhaal erachter. Een illegale Poolse jongen, verslaafd aan de drugs, wonend in een krot, tussen een zelfgemaakte wiet- en paddokwekerij.” Een plek waar Pijlman in eerste instantie niet kwam, terwijl hij wel tevreden was over zijn werk. De workshop werd de grootste les die Pijlman leerde als fotograaf. “Ik was te haastig, wilde voorheen te snel scoren. Je moet werken aan je doel. Altijd doorgaan, ook als je denkt dat je dé foto al hebt.” ShootinQ, waarvan Damon Pijlman medeoprichter is, organiseert ook dit jaar weer een grote internationale conferentie voor bruidsfotografen in Amsterdam waarvoor zich inmiddels deelnemers uit veertien landen hebben ingeschreven. Een event waar fotografen niet alleen komen om zich te laten inspireren door de sprekers, maar ook om onderling contacten te leggen. De Fearless Conferentie vindt plaats op dinsdag 1 en woensdag 2 april waarbij een aantal van de internationale sprekers, uit onder meer de Verenigde Staten, Mexico en Spanje, voorafgaand aan de conferentie ook nog masterclasses zullen geven. “Vorig jaar hoorde je iedereen klagen dat ze de masterclasses hadden gemist nadat ze de fotograferen achteraf hadden gesproken”, zegt organisator Jacqueline Dersjant. ”Je wilt daar gewoon bij zijn - ook al weet je dat nog niet.” Het internationale karakter zorgt voor een bijzondere dynamiek, vindt Dersjant. “Het is moeilijk uit te leggen wat het zo bijzonder maakt. Dat een groot aantal deelnemers uit binnen- en buitenland die vorig jaar, de eerste keer dat de conferentie in Europa plaatsvond, en ook dit jaar weer aanwezig zijn lijkt me in ieder geval een bevestiging dat het zeker de moeite waard is.” Meer informatie op www.shootinq.com.
44 | 2-2014
40-41-42-43-44_shootinq.indd 44
11-03-14 13:48