20120926_nl_metro special

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

& Techniek

26 september 2012

P2 pijndagboek app P3 Kies een technische studie P6 Nederlandse HighTech P7 nieuwste nanotechnieken

$QWLFRQFHSWLH HQ &RQFHSWLH RS QDWXXUOLMNH EDVLV ĞnjĞ ĐLJĐůƵƐĐŽŵƉƵƚĞƌƐ ďĞƌĞŬĞŶĞŶ ŵĞƚ ĚĞ ƚĞŵƉĞƌĂƚƵƵƌŵĞƚŚŽĚĞ Ƶǁ ǀƌƵĐŚƚďĂƌĞ ĚĂŐĞŶ͘ EĂ ĞĞŶ ĚĂŐĞůŝũŬƐĞ ŽƌĂůĞ ŵĞƟŶŐ ŐĞǀĞŶ njŝũ ĂĂŶ ŽĨ Ƶ Ăů ĚĂŶ ŶŝĞƚ ǀƌƵĐŚƚďĂĂƌ ďĞŶƚ͘

%DE\ &RPS

/DG\ &RPS

:LQDFWLH

ͻ ďĞƚƌŽƵǁďĂĂƌ ;ϵϵ͕ϯйͿ ͻ ĞĞŶǀŽƵĚŝŐ ĞŶ ƐŶĞů ͻ ŚƵůƉ ďŝũ ĐŽŶĐĞƉƟĞ ͻ ŝŶnjŝĐŚƚ ŝŶ Ƶǁ ĐLJĐůƵƐ ͻ ŚŽƵĚĞŶ ƌĞŬĞŶŝŶŐ ŵĞƚ ƚĞŵƉĞƌĂƚƵƵƌĂĨǁŝũŬŝŶŐĞŶ ͻ ŽŽŬ ƟũĚĞŶƐ ďŽƌƐƚǀŽĞĚŝŶŐ 3QRS ^WWZ UMMZ QVNWZUI\QM WX ___ TILaKWUX VT

Ğ ĞĞƌƐƚĞ

ϱ ďĞƐƚĞůůĞƌƐ ŬƌŝũŐĞŶ

ϭϱй ŬŽƌƟŶŐ͊ SHDUO\

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

2

RIJKSWATERSTAAT:

VAN A NAAR BETER

Ben Spiering

Van de nieuwste generatie verkeersmanagement en het aanleggen van superlichte kunststofbruggen tot het zorgen voor een betere doorstroming van scheepvaart en transport: Rijkswaterstaat werkt momenteel aan meer dan tachtig innovatieve concepten.

Zo duurzaam, transparant en goedkoop mogelijk. Ben Spiering, manager Corporate Innovatie Rijkswaterstaat, vertelt.

Waarom is innovatie zo belangrijk voor Rijkswaterstaat?

“Rijkswaterstaat is beheerder van het hoofdwatersysteem, hoofdwegennet en hoofdvaarwegennet. Belangrijke veranderingen zoals extreme weersomstandigheden, slijtage van infrastructuur en nieuwe ICT-toepassingen zorgen ervoor dat er innovatieve oplossingen nodig zijn. Bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat onze wegen na een hoosbui niet meteen blank komen te staan. Of door de verkeersinformatie direct te linken aan de boordcomputer in je auto, zodat je beter kunt inspelen op eventuele files.

Het project Logistieke keten Informatie Vaarwegen Rotterdam-Antwerpen (LIVRA) is een ander voorbeeld. Omdat op dat traject binnen tien jaar een verdubbeling van het aantal schepen wordt verwacht, ontwikkelen en testen we nu al een systeem dat een goede doorstroming bij de sluizen moet garanderen. Bijvoorbeeld door actuele sluisinformatie vrij te geven, zodat de scheepvaart een betere reisplanning kan maken.”

Vandaar dus de slogan: van A naar Beter?

“Haha, precies! Al slaat die kreet vooral op onze werkzaamheden om de doorstroming op het hoofdwegennet te verbeteren. Het land verdedigen tegen overstroming van de zee, is een andere taak. Net als bijvoorbeeld de kwaliteit van de leefomgeving - duurzaamheid staat hoog op de agenda. Waar het op

Colofon 'Innovatie en techniek’ is een publicatie van Metro Custom Publishing.

neer komt, is dat wij vandaag oplossingen proberen te bedenken voor de uitdagingen van morgen. Technische kennis vormt daarbij de basis.

Denk bijvoorbeeld aan de geslaagde ontwikkeling van zeer open asfaltbeton (zoab) in het verleden. Onze wegen zijn daardoor veiliger geworden en het geluid is gereduceerd. Maar de besturingskant, dus hoe je alle technische componenten samenbrengt in één systeem, is eveneens belangrijk. En wordt ook steeds belangrijker. De rol van ICT is daarbij onmisbaar.”

Ze zeggen wel eens: techniek is overal. Maar hetzelfde geldt voor Rijkswaterstaat. Iedereen maakt toch immers gebruik van dezelfde infrastructuur?

“Het klinkt misschien vanzelfsprekend, maar dat klopt. En Rijkswaterstaat is uniek in Europa, in de zin dat Nederland het beheer van het hoofdwatersysteem, hoofdwegennet en hoofdvaarwegennet gebundeld heeft. Dat maakt werken bij Rijkswaterstaat uitdagend. Bovendien kun je gemakkelijk intern jobhoppen. Heb je genoeg van verkeersmanagement op het droge, dan stap je gewoon over naar de binnenvaart. Of naar een baan buiten Rijkswaterstaat; bij de provincie of gemeente, of als aannemer. Mogelijkheden te over voor gekwalificeerde technici.”

Sales Manager: Robin Jahshan Project Manager: Ralph van den Hoek Editorial Manager: Jessica van Leeuwen Eindredactie: Yvette Bax Redactie: Ilja Post Grafische Vormgeving: Lydia Hotting Beeld: Colourbox, e.a.

Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Robin Jahshan, 020-5114027 of robin.jahshan@metronieuws.nl

Rijkswaterstaat werkt aan duurzame verbindingen

Bij Rijkswaterstaat werken we aan belangrijke verbindingen over weg en water in heel Nederland. Met innovatieve technieken en duurzame oplossingen zorgen we dat onze infrastructuur toekomstproof is. We begeleiden bouw en onderhoud van complexe bouwwerken zoals bruggen, tunnels of ICT-systemen en besteden dit werk efficiënt uit aan de markt.

www.werkenvoornederland.nl

Op rijkswaterstaat.nl vind je uitdagende projecten waar Rijkswaterstaat aan werkt.

Of vind ons op:

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

3

Medische encyclopedie

in de palm van je hand

Medische encyclopedieën waren vroeger enkel aan artsen voorbehouden. Maar sinds de introductie van medische apps op de smartphone kunnen gebruikers nu ook zelf aan het ‘dokteren’ slaan. Of je nu wil checken of een moedervlek kwaadaardig is of niet, of wat te doen als je kind een slok allesreiniger heeft genomen. Het is tegenwoordig allemaal op te zoeken via je mobiel.

De Pijndagboek app

Zoveel klachten, zoveel app’s

Eén op de vijf volwassen Nederlanders heeft chronische pijnklachten. Maar waar de pijn zit, en hoe hevig die is, verschilt nog wel eens.

Speciaal voor hen is daar nu de Pijndagboek app.

Een simpel te downloaden hulpmiddel, waarmee ze kunnen bijhouden waar de pijn zit, hoe intens die is, welke medicijnen ze er tegen slikken en hoe vaak en hoe veel. Het dagelijks bijhouden van deze informatie, naar verloop van tijd terug te zien in handige grafieken, gesorteerd op dag, week of maand, maakt de klachten en gevolgen ervan inzichtelijk.

Onlangs werd, voor het eerst in de historie, de Health app award 2012 uitgereikt. Winnaars waren de Huidmonitor en iP Plaslijst. Een korte beschrijving.

Reumapatiënt Antoinet, tevens te zien in een YouTube-filmpje waarin ze de app demonstreert, is één van de gebruikers van het eerste uur.

“Ik vind het prettig om mijn klachten in een dagboek bij te houden. Hoeveel pijn je op een dag hebt, vergeet je immers snel. Maar op papier hield ik het niet bij. De app geeft op een door jou ingesteld tijdstip een signaal, wat je eraan herinnert dat je het dagboek kunt invullen.”

Moeite met plassen? Download dan de iP Plaslijst. Patiënten kunnen via deze app met handige symbolen bijhouden hoeveel zij drinken, hoeveel en hoe vaak zij plassen en of zij aandrang hebben. Eventuele pijntjes kun je er ook op aangeven. Tegelijk wordt de vochtbalans vergeleken met internationale standaarden uit de wetenschappelijke literatuur.

Doordat je na gebruik een rapport kunt uitdraaien, die je kunt mailen naar een huisarts of uroloog, krijgen artsen een beter beeld van de vochthuishouding van de patiënt.

erla n ed

Ro

d se

Het N

De Pijndagboek app is gratis verkrijgbaar voor de iPhone en voor Android-toestellen en op www.pijnmeting.nl.

iP Plaslijst

s

Farmaceutisch bedrijf MSD heeft de app laten ontwikkelen. Aanvankelijk als ondersteuning voor patiënten met artrose, die vaak lang op zoek zijn naar de juiste behandeling. Maar de app is bruikbaar voor alle mensen die willen bijhouden hoe hun klachten verlopen. Medisch Directeur van MSD Caroline Doornebos: “Door deze app krijgen patiënten meer grip op hun klachten, waardoor ze beter voorbereid het gesprek met een huisarts of specialist aangaan.

Ook kunnen ze de informatie via email aan hen doorsturen.”

Herinnering

Huidkanker is een kwaal waar één op de zes Nederlanders vroeg of laat mee te maken krijgt. Een applicatie die het mogelijk maakt om ‘verdachte plekjes’ te controleren, is dan ook geen overbodige luxe. Huidmonitor bestaat uit vier onderdelen: check, volg, personen en herinnering.

Allereerst maak je een foto van een twijfelachtige moedervlek, waarna je deze kunt vergelijken met beeldmateriaal in de app.

Wil je weten of de moedervlek verandert? Ook dat kan de app je vertellen door bij iedere controle een foto op te slaan. Door aan te geven waar de moedervlek zich op het lichaam bevindt, blijft

ui

Beter voorbereid

Huidmonitor

duidelijk welke foto bij welke moedervlek hoort. En behalve je eigen plekjes kun je ook die van partners en kinderen bijhouden.

De herinneringsfunctie vertelt je wanneer je opnieuw de huid moet controleren.

d e Kr

ruis

t Ned He Het N

Het

K

s

e Kr

ui

s

ederl an

od

Wat is uw idee om de ouderenzorg te verbeteren?

der Ne l a

i

s

dse

Het N

Met ouderenzorg komen we vroeg of laat allemaal in aanraking. Of dat nu als professional, cliënt of naaste is. Als we oud zijn, willen we ook allemaal goed worden verzorgd.

Ongetwijfeld bruist het van de ideeën over betere ouderenzorg. Daarom is het jammer dat deze ideeën niet altijd hun weg vinden naar de praktijk.

ede rl an

e Kr

se nd

derl a Ne

Het

R

od

s

Kru

ui

Ro

de

se nd

Het

i

R

Ro

K ru

Ro d e

dse

ndse

der Ne l a de

e

n er la ds

s

Ro

d e K r ui

is ru

Het Ne

se

r l a nd de

Ro e K d

Op www.msdcareaward.nl kunt u tot en met 31 december 2012 uw idee aanmelden. Het beste ouderenzorgidee wordt beloond met € 15.000,- voor de uitvoering van het idee. De winnaar ontvangt bovendien de prestigieuze MSDCARE Award.

De uitreiking van de MSDCARE Award vindt plaats tijdens de Geriatriedagen op 7 februari 2013.

CORP-1051981-0001

Lees meer op www.msdcareaward.nl en meld uw idee aan. Betere ouderenzorg willen we immers allemaal.

Adv A4_EHBO App.indd 1

10-05-12 11:54

De MSDCARE Award is een initiatief van MSD. MSD ontwikkelt en produceert innovatieve medicijnen, die voor patiënten het verschil kunnen maken tussen middenin het leven staan of je hiervoor te ziek voelen.

Daarbij vinden we het onze verantwoordelijkheid om samen met partners een bijdrage te leveren aan het verder verbeteren van de kwaliteit van de zorg.

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

4

Geschoolde technici heb Het tekort aan technici loopt in 2016 op tot 170.000 krachten. Momenteel kiezen twee van de tien studenten voor techniek.

Dat moeten er vier op de tien worden. Kiezen voor een technische studie was nog nooit zo interessant.

Ooit gedacht aan een baan in de techniek?

Zo niet, dan wordt het toch eens tijd om daarbij stil te staan. Zeker wanneer de profielkeuze eraan komt. Dat moment waarop je als derdejaars havo- of vwo-leerling een vakkenpakket moet kiezen dat je voorbereidt op een beroepsrichting. Een belangrijke beslissing. Want kies je verkeerd, wil je na je afstuderen ineens een heel andere richting op, dan loop je al gauw studievertraging op.

Gandhi zei ooit: als je doet wat je leuk vindt, hoef je geen dag in je leven te werken. Maar een beetje baangarantie is ook nooit weg.

En laat Nederland nu net staan te springen om jonge technici.

Kiezen voor het profiel Natuur & Techniek is dan ook een slimme keuze. Dat diploma geeft je later direct toegang tot een technische hogeschool of universiteit: de snelste route om carrière te maken in de technische sector. Als verkeersvlieger of maritiem officier bijvoorbeeld. Of als natuurkundige, ingenieur, chemicus, ITspecialist of industrieel ontwerper.

Kies slim

Heb je een andere profielkeuze dan Natuur & Techniek gemaakt, dan kun je later alsnog de techniek in. Al is de kans groot dat je dan aanvullende examenvakken moet halen om te worden toegelaten. Kijk voor specifieke eisen en toelatingsprocedures op de website van de studie van je keuze. Mis je de genoemde vooropleidingen, maar ben je 21 jaar of ouder? Dan kun je een zogenoemd ‘colloquium doctum’ aanvragen. Om je kennis te testen, moet je daarvoor toetsen afleggen in een aantal vakken op vwo-niveau. Dat is best zwaar, want zelfs als je alle toetsen succesvol aflegt, kan er nog een achterstand in kennis bestaan ten opzichte van studenten die wel het juiste diploma hebben. Dus denk je aan een technische loopbaan, kies dan slim. En als je nog op tijd bent: voor het profiel Natuur & Techniek.

Alle benodigde papieren voor een technische vervolgopleiding op zak?

Dan begint het pas echt. Want welke hbo of universitaire studie past nu het beste bij je? Keuzes te over. Techniek is een breed begrip, waarin zaken als rekenen, bouwen, milieu, stoffen en ontwerpen centraal staan.

Studies die hierbij aansluiten, zijn bijvoorbeeld Elektrotechniek, Bouwkunde, Werktuigbouwkunde, Weg- en Waterbouwkunde en Autotechniek. Maar ook Biotechnologie, Informatica en Verkeerskunde behoren tot de opties. En wil je je later bezighouden met het ontwikkelen van de nieuwste bumpers, broodzakjes of benzine? Kies dan voor een studie Chemische Technologie.

Voor ieder wat wils

Het lijstje technische beroepen is vele malen groter dan het aantal opleidingen. Dat spreidt zich uit van een baan als aannemer, chemisch analist en meteoroloog tot bosbouwkundig onderzoeker, maritiem officier en verkeersvlieger. Bovendien hoef je niet per se technicus te worden na deze studies. Je kunt ook laboratoriumwerk gaan doen of terecht komen in het onderwijs, de gezondheidszorg of landbouw.

Weet je al precies welke baan je wil? Dan hoef je daar slechts de juiste opleiding bij te kiezen. Ben je nog aan het dubben, kies dan op zijn minst de studierichting die je het meest aanspreekt. Of die je de beste baangarantie geeft. Een paar uurtjes grasduinen op het internet geeft vaak al veel inzicht. En heb je dan eindelijk een opleiding en onderwijsinstelling gevonden, dan kun je op de website van de betreffende school of universiteit vrij gemakkelijk de toelatingseisen bekijken. Vaak staan die per opleiding aangegeven. Even klikken en je weet het.

Geef mensen het heft in eigen hand! www.microkrediet.nl

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

bben een gouden toekomst “Techniek is niet alleen voor jongens” “OP NAAR DE SOLLICITATIE” Peter Noy, directeur van Nobru Technisch Personeel BV, een werving- en selectiebureau voor technisch personeel, is een realistische man. Het aantal werklozen, zegt hij, is met 510.000 sinds 1996 niet zo hoog geweest als nu. “We zitten duidelijk in een recessie. Net als de huizenmarkt zit ook de arbeidsmarkt op slot. Werkende mensen switchen minder snel van baan dan voorheen en nieuwe vaste contracten zijn schaars. Bedrijven nemen tegenwoordig eerder flexwerkers aan, huren ZZP’ers in of bieden werk aan op projectbasis.”

Belangrijk streepje voor

“Technici hebben echter een belangrijk streepje voor op andere beroepsgroepen. Omdat het aanbod jarenlang vrij mager is geweest, zijn er nog altijd veel openingen,” gaat hij verder. “Maar daar moeten sollicitanten wel voor vechten. Jezelf goed kunnen verkopen, is daarbij cruciaal. De tijd dat alleen het opsturen van je CV genoeg was om de interesse te wekken van een potentiële werkgever is voorbij. Het zorgen voor een gelikte presentatie, zowel op social media als in een persoonlijk gesprek, het opstellen van een goede sollicitatiebrief en het up to date houden van je CV zijn steeds belangrijker geworden.”

Hulp bij solliciteren

Heb je daar moeite mee, dan loont het zeker om je in te schrijven bij een bureau als Nobru. “Wij helpen je bij het ontwikkelen van je personal skills, geven sollicitatietraining en laten zien hoe je jezelf het beste kunt verkopen. Een ander voordeel is dat wij goede contacten hebben met werkgevers, zodat je direct de beschikking krijgt over een groot netwerk. Voor een goede techneut is altijd werk. Maar het kan nooit kwaad om jezelf nog beter in de kijker te spelen.”

Techniek, zegt Fabiënne Hendricks, directielid Platform Bèta Techniek, nog maar eens, is overal. “Misschien dat we daarom amper nog nadenken over hoe producten tot stand zijn gekomen.

Maar achter elke tube shampoo, elk glas Fabienne water uit de kraan en elk zaadje dat tot Hendricks tomaatje uitgroeit, gaat een technisch verhaal schuil. Om jongeren hiervan bewust te maken en hen tegelijk te interesseren voor een bètatechnische vervolgopleiding, is tien jaar geleden Jet-Net (het Jongeren en Technologie Netwerk Nederland) in het leven geroepen.”

“Er is namelijk nog altijd een tekort aan technici,” zegt Hendricks. “Er komen 170.000 vacatures vrij de komende jaren.

En dus slaan het bedrijfsleven, onderwijs en de overheid de handen ineen om het imago van de sector te verbeteren. Want dat techniek te vies, te moeilijk of alleen voor jongens zou zijn, is grote onzin.”

Kwantiteit en kwaliteit

Daarom worden vanuit Jet-Net al vroeg gastlessen, workshops en bedrijfsbezoeken georganiseerd. Hendricks: “Er is vanuit Jet-Net vooral veel aandacht voor havo/vwo-leerlingen. Hen op speelse wijze laten ervaren dat technologie uitdagend, zinvol en maatschappelijk relevant is, heeft er de afgelopen jaren toe geleid dat meer leerlingen kiezen voor een technische vervolgstudie. Daarnaast is het belangrijk om te beginnen op de basisschool, omdat uit onderzoek blijkt dat de verwondering voor techniek al na het zesde levensjaar afneemt.”

Volgens Hendricks is het een positieve ontwikkeling, omdat Nederland alleen zo haar concurrentiepositie ten opzichte van de rest van de wereld weet te behouden. “Bovendien doen de leerlingen het helemaal niet slecht. Op havo/vwo-scholen waar het aantal techniekstudenten is toegenomen, zijn de eindexamencijfers aantoonbaar stabiel gebleven. We halen dus niet alleen kwantiteit, maar ook kwaliteit binnen.”

Hightech isolatiemateriaal voor een droog, warm en stofmijtvrij thuis

Oud-wiskundige Ton Willemsen is een selfmade man. Pionier op gebied van vloerisolatie, bedenker van een hypermoderne isolatietechniek en directeur van Tonzon: de fabrikant van hightech opvouwbaar isolatiemateriaal. Daarmee kan de in kruipruimtes aanwezige lucht worden verpakt tot een superisolerende laag. Dat zorgt ervoor dat het ook onderin huizen warm, droog en stofmijtvrij wordt. En het is nog energiezuinig ook.

Maar hoe dan? Hoe werkt deze isolatie precies?

“Heel simpel eigenlijk. Onder tegen de vloer brengen we thermoskussens aan, een soort flexibele thermosflessen die gevuld worden met lucht. De foliekussens zelf elimineren het warmteverlies door straling en de dikke opgesloten luchtlaag zorgt voor een slechte warmtegeleiding. De vloer wordt nog warmer dan de lucht erboven. Belangrijk, omdat een ongeïsoleerde vloer in woningen met dubbelglas meestal het koudste oppervlak is. Vocht dat voorheen condenseerde op enkelglas trekt voor een belangrijk deel de vloerbedekking in. En dat trekt weer schimmels of stofmijt aan, wat astma kan veroorzaken. Vocht uit de kruipruimte kan deze problemen verergeren.

Daarom plaatsen we eerst een stevige bodemfolie zodat er geen vocht meer uit de kruipruimtebodem verdampt.”

Wat is er zo innovatief aan deze isolatie?

“Voor het eerst is isolatiemateriaal opvouwbaar gemaakt. Andere isolatiefabrikanten verpakken lucht in een fabriek, tussen vezeltjes of in cellen. Wij hebben een methode ontwikkeld die de ter plekke aanwezige lucht opsluit in thermoskussens of tussen thermosheets. Op deze manier kan bovendien met

minder ruimteverlies meer isolatiewaarde worden verkregen.”

“Omdat het volume een fractie is van die van andere isolatiematerialen zijn de transportkosten laag. Het transportvolume is duizendmaal kleiner dan bij andere producten. Het thuisbezorgen van een Tonzon isolatiepakket kost daardoor nog minder dan het huren van een aanhangwagentje. Een ander voordeel is dat voor de productie weinig grondstoffen en energie nodig zijn. Er komen bovendien geen stof, irriterende vezeltjes of giftige chemische dampen vrij. De producten hebben allemaal het DUBO-Keurmerk. Deze techniek spaart zowel je portemonnee als het milieu.”

Eén van Ton’s klanten, meneer Coenen, is zo tevreden met zijn isolatiepakket dat hij iedereen uitnodigt een kijkje te komen nemen in zijn kruipruimte.

Foto: Tonzon.

5

6

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

Holland als hightech hub van de wereld Elke ondernemer weet dat stilstand achteruitgang is. Of je nu komkommers of computerchips verkoopt. Vandaar dat het kabinet negen sectoren waarin Nederland wereldwijd uitblinkt nog sterker wil maken. Topteams, bestaande uit ondernemers, wetenschappers en ambtenaren, gaan ervoor zorgen dat onder andere de sector High Tech Systemen en Materialen zich gaat profileren als mondiale hightech speler en ‘place to be’ voor bedrijven, kenniswerkers, onderzoeksinstellingen en studenten.

Nederland mag dan klein zijn, economisch doen we het lang zo gek nog niet. In de sectoren Tuinbouw en Uitgangsmaterialen, Water, Agrofood, Life Sciences, Chemie, Energie, Logistiek en Creatieve Industrie gooien ‘we’ nog altijd hoge ogen. Ook zijn we wereldleider in het ontwerpen, ontwikkelen en maken van hightech equipement en micro- en nanocomponenten. Als sector ondergebracht onder de noemer High Tech Systemen en Materialen (HTSM). Chipmachinefabrikant ASML bijvoorbeeld, gevestigd in Veldhoven, voorziet zo’n beetje de hele globe van machines die de chips maken voor allerlei elektronische gebruiksartikelen zoals computers, smartphones en GPS-systemen.

Investeringen Een knappe prestatie. Maar om die concurrentiepositie vast te houden en uit te bouwen, zijn investeringen en betere samenwerking nodig. En daar komen de eerder genoemde topteams om de hoek kijken. Denktanks van wijze mannen en vrouwen die adviseren over maatregelen die bedrijven, wetenschappers, overheid en onderwijsinstellingen kunnen nemen om de knelpunten in de desbetref-

fende sector op te lossen. De adviezen en speerpunten worden samengebracht in een plan van aanpak om gerichte maatregelen te nemen. Zo wordt beter ingespeeld op de wensen van de sector.

Eén van de belangrijkste ambities is een verdubbeling van de exportwaarde, naar een bedrag van 77 miljard euro in 2020. Om dat voor elkaar te boksen, moet onder andere extra geïnvesteerd worden in onderzoek. Het topteam adviseert de overheid vanaf 2015 jaarlijks minstens 550 miljoen euro - nu is dat 510 miljoen euro - te investeren in Research & Development. Te meer, omdat de sector een breed scala aan eindproducten, halffabricaten, componenten en materialen produceert. Variërend van verlichting, laboratorium- en kantoorapparatuur, auto’s en logistieke systemen, vliegtuigen en satellieten, tot voedselverwerking en veiligheid. Ook andere sectoren hebben dus baat bij investeringen.

Technische studie Zorgen dat voldoende jongeren voor een technische studie kiezen is een andere belangrijke peiler.

Tot 2014 verwacht de sector tekorten op hbo/ wo-niveau en op mbo-niveau met een omvang van

How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible?

At ASML we bring together the most creative minds in science and technology to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster, more energy-efficient microchips. Our machines need to image billions of structures in a few seconds with an accuracy of a few silicon atoms.

So if you’re a team player who enjoys the company of brilliant minds, who is passionate about solving complex technological problems, you’ll find working at ASML a highly rewarding experience. Per employee we’re Europe’s largest private investor in R&D, giving you the freedom to experiment and a culture that will let you get things done.

Join ASML’s expanding multidisciplinary teams and help us to continue pushing the boundaries of what’s possible.

www.asml.com/careers

circa 10.000 en respectievelijk 30.000 bètatechnici.

Om dat tegen te gaan, moeten technische studies zich beter profileren. Bijvoorbeeld door beter aan te geven wat de kansen en mogelijkheden van zo’n opleiding precies zijn. Dit alles om Holland - ook in de toekomst - de hightech hub van Europa en de wereld te laten zijn.

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

7

WERKEN TOT OP DE NANOMETER NAUWKEURIG De omgeving van Veldhoven, een plaatsje ten westen van Eindhoven, staat bekend om haar monumentale boerderijen, bossen met prehistorische grafheuvels én… het hoofdkantoor en bedrijvencomplex van ASML. Een van oorsprong oer-Nederlands hightechbedrijf dat complexe machines maakt die worden gebruikt om chips te produceren. En dan niet het soort dat je kunt eten. Woordvoerder Niclas Mika legt uit.

Voor de leken onder ons: wat doet ASML precies?

En waar zijn die chipsproducerende machines goed voor?

“Voor alles en nog wat. Wij maken de machines die de chips maken die in allerlei elektronische gadgets zitten: notebooks, smartphones, iPods, noem maar op. Van alle computerchips die in de wereld gemaakt worden, wordt een groot aantal vervaardigd met machines van ASML. Wereldwijd bestaan slechts drie bedrijven als de onze. Gemakkelijk is het namelijk niet om deze machines te maken. Daarvoor heb je apparaten nodig die tot op de nanometer nauwkeurig kunnen werken; een duizendste van een duizendste van een millimeter. Over precisiewerk gesproken!

De grootste opgave voor ASML en onze klanten, de chipfabrikanten, is om steeds kleinere details op de chips te kunnen aanbrengen, waarbij deze meer reken- of opslagcapaciteit bezitten bij een lager energieverbruik. Want dat is wat de consument wil. Tien

jaar geleden was je koning als je mobiel kon bellen.

Tegenwoordig is je mobiele telefoon net een kleine computer. Net als dat de nieuwste tablets een groter geheugen en kleiner energieverbruik hebben dan de supercomputers van weleer. Om deze ontwikkeling voort te zetten, is veel research nodig. Vooral wanneer je, zoals onlangs weer, de limiet bereikt van de tot dan toe beschikbare technologie.”

Leg uit…

“Mmm, dat is nogal een technisch verhaal. Om meer, en dus kleinere, details op een chip aan te brengen, gebruiken we zogenoemde ‘lithografiemachines’. Daarin wordt een van tevoren met fotografisch materiaal behandelde siliciumplaat (wafer) belicht met ultraviolet licht, waarbij een patroon van lijntjes op de plaat ontstaat. Door die lijnafstand te verkleinen, kunnen meer elementen op de chip worden aangebracht. Tot voor kort hadden we daarin de grens bereikt; kleiner kon niet.

Tot onze researchers een andere lichtbron, extreem ultraviolet licht, toepasten die het mogelijk maakt de lijnafstand nog verder te verkleinen. Vergelijk het met de penseel van een schilder; hoe dunner de kwast, hoe dunner de lijntjes.”

chipfabrikanten Intel en TSMC zijn aangegaan, hebben we geld tot onze beschikking voor onderzoek naar het verder ontwikkelen van deze extreme ultraviolet en nieuwe wafertechnologie. Uiteindelijk levert dat op korte termijn 1000 tot 1200 nieuwe banen op. Banen die we aan Nederlandse, maar ook zeker aan internationale kandidaten vergeven. Mits ze natuurlijk over de benodigde, specialistische kennis en diploma’s beschikken.”

En zo komt ASML dus constant met nieuwe technologieën op de proppen.

“Exact. En nu we onlangs samenwerkingen met

Jet-Net opent een nieuwe wereld voor jongeren Jonge mensen weten het: de wereld draait door.

Ze ervaren het elke dag.

Sneller dan ooit met intrigerende uitvindingen en technologische innovaties die ons leven veraangenamen.

En is het niet fantastisch dat er geen grenzen meer zijn dankzij onze technologische kennis. De vraag is of je wel eens stilstaat bij het feit dat er veel jonge mensen nodig zijn om datgene wat wij als ‘gewoon en gemakkelijk’ ervaren tot stand te brengen. Die jonge mensen zijn avontuurlijk ingesteld, gaan graag uitdagingen aan, willen carrière maken en zijn maatschappelijk verantwoord bezig. Het zijn de jongeren die het verschil gaan maken voor onze toekomst. En dat is ook jouw toekomst! Die toekomst begint op school én ook in bedrijven waar je kunt zien wat er allemaal mogelijk is als je kiest voor een bètatechnisch profiel.

Technologische bedrijven bieden een waaier aan uitdagende functies

van echte researcher tot creatieve manager en van industrieel ontwerper tot – wie weet – de volgende astronaut. Wil je je horizon verbreden, kies dan voor een pakket met bètavakken.

Anders gezegd: een ingenieur kan wel manager worden maar een manager nooit ingenieur. Kijk eens op www.betaberoepen.nl en laat je inspireren door de mogelijkheden. Zeker weten dat je op nieuwe ideeën komt.

Wat doet Jet-Net? Jet-Net verbindt scholen en bedrijven.

Het is begrijpelijk als je (nog) niet precies weet wat een specifiek bedrijf doet en welke mogelijkheden dat jou biedt.

Je kunt nu eenmaal niet zo maar een bedrijf binnenlopen dat je niet kent. Maar misschien weet je zelf wel een bedrijf waar je eens graag binnen zou kijken en uitleg zou krijgen wat er allemaal gebeurt. Op www.jet-net.nl vind je de namen van de bedrijven die al meedoen en hun deuren openen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. Toch willen we graag nog meer bedrijven die zich bij Jet-Net aansluiten.

Dus laat het ons weten als je een interessant bedrijf kent.

En o ja, die spannende toekomst heb je zelf in de hand.

Jet-Net weet dat al 10 jaar.

“Bij ons is de kou uit de vloer dankzij de opvouwbare vloerisolatie van TONZON.”

“En we besparen ook nog eens flink op de stookkosten.”

TONZON: uitvinder van opvouwbare vloerisolatie Opvouwbare vloerisolatie Een onaangenaam koude vloer, een vochtige kruipruimte en hoge stookkosten? Deze problemen kunnen eenvoudig verholpen worden met TONZON vloerisolatie. U kunt uw vloer (extra) isoleren via de kruipruimte. Het zand in de kruipruimte van uw huis dekt u af met een speciaal ontwikkeld stevig zeil: de Bodemfolie. Aan de onderkant van de vloer bevestigt u de Thermoskussens, een opvouwbaar, flexibel en zeer sterk isolatiemateriaal. Deze combinatie zorgt ervoor dat de warmte niet meer wordt uitgestraald door de vloer en er geen vocht meer uit de grond de woning binnenkomt.

Het beste bewijs Bij woningen met vloerverwarming wordt de kruipruimte veel te warm en is de energierekening te hoog. TONZON voorkomt dat de kruipruimte onnodig wordt verwarmd met als gevolg een besparing tot wel 40% op het gasverbruik.

De voordelen op een rij • Besparing op stookkosten • Warmer en gezonder binnenklimaat • Betaalbaar in aanschaf • Gemonteerd door een gespecialiseerde ambachtsman • Vloerisolatie zelf aan te brengen Waarom TONZON vloerisolatie?

• Hoogwaardige kwaliteit door unieke high tech isolatietechniek • Ruim 30 jaar praktijkervaring in Nederlandse kruipruimtes • Veilig: geen gif, vezeltjes of stof • Bewezen beter dan alle andere vloerisolaties • Uw vloer wordt warmer (passieve vloerverwarming) • Bij vloerverwarming: 40% extra besparing op gasverbruik

Kruipruimte met opvouwbare vloerisolatie (Thermoskussens en Bodemfolie)

Uw woning is pas af met TONZON vloerisolatie. Een duurzame, veilige en gezonde oplossing. Wacht niet op de winter, neem nu actie en kijk voor meer informatie op www.tonzon.nl TONZON isolatiematerialen zijn online te bestellen.

Kijk op www.tonzon.nl of scan de QR-code.

TONZON BV • Postbus 1375 • 7500 BJ Enschede • T: 053 - 433 23 91 • E: info@tonzon.nl • www.tonzon.nl