Αντιδράσεις Αλκοολών και Καρβοξυλικών Οξέων Β΄Λυκείου

Page 1

Α. ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΖΥΜΩΣΗ

γλυκόζη

Μόνο για αιθανόλη

Β. ΠΡΟΣΘΗΚΗ Η 2Ο σε ΑΛΚΕΝΙΟ

   

Β.ΕΣΤΕΡΟΠΟΙΗΣΗ  Είναι αμφίδρομη αντίδραση

ή

2 CH3CH2OH

Η-ΟΗ

H  

 CH2 = CH-CH3 +

H-ΟΗ

H  

CνH2ν

αλκένιο

 CνH2ν+1ΟΗ

+

 C3H7ΟΗ

+

3ν 2

O2

5 O2

R1COOH

+

κ.μ. οξύ

+

2 CO2

διοξείδιο του άνθρακα

+

CνΗ2ν+1ΟΗ (ν1)

αιθανόλη ή αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα)

προπένιο

Α. ΤΕΛΕΙΑ ΚΑΥΣΗ

2. ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

 C6H12Ο6

R-OH

CνΗ2ν1 ΟΗ

κ..μ. αλκοόλη

CH3CH2(OH)CH3 2-προπανόλη

 ν CO2

+

(ν+1) H2O

 3 CO2

+

4 H2O

Η+

R2OH

κ.μ. αλκοόλη

R1COOR2

Η+

H2O

CH3CH2- C-O-C H3 + ║ Ο

H2O

Η αντίστροφη αντίδραση ονομάζεται υδρόλυση

 CH3CH2-C-OH + ║ Ο

Γ. ΟΞΕΙΔΩΣΗ

 1ο ταγείς αλκοόλες : οξειδώνονται προς αλδεΰδες και στη συνέχεια

μεθυλική αλκοόλη

προπανικό οξύ

προπανικός μεθυλεστέρας

R-CΗ2ΟΗ

+ [ Ο ]

1ο ταγής κ.μ.αλκοόλη

 CH3-CΗ2ΟΗ αιθανόλη

+ [ Ο ]

( K2Cr2O7 )

 Μετατροπή του πορτοκαλί K2Cr2O7 σε πράσινο ( Cr3+ ) αν αντιδράσει. Εφαρμογή σε αλκοτέστ

Επίδραση Να, Κ

H2O

R-CΗ=Ο

+ [ Ο ]  R-COOH H2O

αιθανάλη (ακεταλδεΰδη)

καρβοξυλικό οξύ

CH3-CΗ=Ο + [ Ο ]  CH3-COOH αιθανικό οξύ (οξικό οξύ)

 2ο ταγείς αλκοόλες: οξειδώνονται προς κετόνες (οι οποίες δεν οξειδώνονται στη συνέχεια)

R1- CΗ-ΟΗ  R2

+

[ Ο ] 

 CH3CΗ-ΟΗ  CH2CH3

+

[ Ο ]

R1-C=Ο  R2 κετόνη CH3-C=Ο  CH2CH3

2-βουτανόλη

+

H2O

+

H2O

βουτανόνη

 3ο ταγείς αλκοόλες: δεν οξειδώνονται

(αλλά μόνο σε έντονες συνθήκες με διάσπαση της ανθρακικής αλυσίδας τους)

R3  R1- C-ΟΗ  R2

Δ. ΟΞΙΝΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

+

CH3-CΗ=Ο +

7+

2) Όξινο διάλυμα διχρωμικού καλίου 6+

-COOC-

R-CΗ=Ο αλδεΰδη

( KMnO4 )  Αποχρωματισμός του ιώδους KMnO4 αν αντιδράσει πλήρως λόγω των σχηματιζόμενων Mn2+.

εστερομάδα

οι αλδεΰδες προς καρβοξυλικά οξέα.

H αύξηση του αριθμού οξείδωσης (του C) Οξειδωτικά: 1) Όξινο διάλυμα υπερμαγγανικού καλίου

CH3OH

+

εστέρας …

+

[ Ο ]

συνδέεται με 3 άτομα C

CH2CH3  CH3- C-ΟΗ +  CH2CH3 R―ΟΗ

 CΗ3CH2OH

+

[ Ο ]

K

+ Na

τσου…

R―Ο K

αλκοξείδιο

 CH3CH2ONa

αιθοξείδιο του νατρίου

+

½ H2 ↑

+

½ H2 ↑

Μαραγκάκης Μιχάλης

1. ΠΑΡΑΣΚΕΥΕΣ

IV. ΚΟΡΕΣΜΕΝΕΣ ΜΟΝΟΣΘΕΝΕΙΣ ΑΛΚΟΟΛΕΣ


Α) ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Β) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

1. ΠΑΡΑΣΚΕΥΕΣ

V. ΚΟΡΕΣΜΕΝΑ ΜΟΝΟΚΑΡΒΟΞΥΛΙΚΑ ΟΞΕΑ R-COOH ή CνΗ2ν+1COOΗ (ν0) ή CμΗ2μΟ2 (μ1) Α1. Καταλυτική οξείδωση αλκανίων Α2. Καταλυτική οξείδωση ακεταλδεΰδης

CH3CH=O + ½ Ο2  CH3CΟOH

Α3. Από μεθανόλη με επίδραση CO παρουσία καταλυτών Α4. ΟΞΙΚΗ ΖΥΜΩΣΗ

 CH3CH2OH

Β1. ΟΞΕΙΔΩΣΗ 1ο ταγών ΑΛΚΟΟΛΩΝ

+ Ο2

  

RCH2OH

+ 2 [O]

1ο ταγής αλκοόλη

 CH3CH2CH2CH2OH +

κυάνιο

Α1.Σε νερό δίνουν κατιόντα Η+ (Ιοντισμός)

R-CΝ

+

Νιτρίλιο

 CH3CH2C ≡ N

+

προπανονιτρίλιο

+

Η2Ο

CH3CH2CH2CΟOH +

Η2Ο

κ.μ. οξύ

βουτανικό οξύ

R-COOH

Η+ ή ΟΗ-

2 Η2Ο

+ ΝΗ3 

CH3CΗ2CΟOH + NH3 προπανικό οξύ

 RCOΟΗ

RCOΟ-

+

 CH3COΟΗ

CH3COΟ-

+

αιθανικό (οξικό) οξύ

Η2O

RCOOH

Η+ ή ΟΗ-

2 Η2Ο

+

αιθανικό οξύ (οξικό οξύ)

2 [Ο] 

1-βουτανόλη

Β2. ΥΔΡΟΛΥΣΗ ΝΙΤΡΙΛΙΩΝ (R-C ≡ Ν)

CH3CΟOH

αιθανόλη ή αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα)

αιθανικό (οξικό) ιόν

H+

κατιόντα υδρογόνου

H+

Α) ΟΞΙΝΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

2. ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

Α2. ΞΙΝΗ ΓΕΥΣΗ & ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΧΡΩΜΑ ΔΕΙΚΤΩΝ Α3. ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗ από βάσεις

+

NaOH

 2 CH3COΟΗ

+

Ca(OH)2

NH3

κ.μ. οξύ

 Α4. Αντιδρούν με ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΑΛΑΤΑ (Διπλή αντικατάσταση)

οξικό οξύ

ΗCOΟΗ

+

μεθανικό οξύ

 Είναι αμφίδρομη αντίδραση  Η αντίστροφη αντίδραση ονομάζεται υδρόλυση

+

οξικό ασβέστιο

ΗCOΟNH4

H2O

(όχι προϊόν το νερό)

μεθανικό αμμώνιο

 2 RCOΟ-Na+

+ H2O + CO2

 2 HCOΟΗ

+ K2CO3

 2 HCOΟ-K+

+ H2O + CO2

μεθανικό οξύ

άλας

μεθανικό κάλιο

 CH3CH2COΟΗ + NaHCO3  CH3CH2COΟ-Na+ + H2O + CO2 προπανικό νάτριο

CaCO3

 (CH3COΟ)-2Ca2+

 RCOΟΗ

+ Na

RCOΟ-Na+

+

½ H2

 CH3COΟΗ

+ K

CH3COΟ-K+

+

½ H2

 2 HCOΟΗ

+ Zn

(HCOΟ)2 Zn

+

H2

 2 CH3CH2COΟΗ

+ Mg

(CH3CH2COΟ)2 Mg

+

H2

+

οξικό οξύ

μεθανικό οξύ

προπανικό οξύ

Β. ΕΣΤΕΡΟΠΟΙΗΣΗ

(CH3COΟ)2Ca

H2O

+ Na2CO3

προπανικό οξύ

(Απλή αντικατάσταση)

αμμωνία

+

άλας

 RCOΟΗ

 2 CH3COΟΗ Α5. Αντιδρούν με ΜΕΤΑΛΛΑ δραστικότερα του Η

RCOΟ-Na+

 RCOΟΗ

 R1COOH κ.μ.οξύ

+

R2OH

κ.μ. αλκοόλη

 CH3-COOH + CH3CH-OH οξικό οξύ

 CH3

ισοπροπυλική αλκοόλη

+ H2O + CO2

οξικό ασβέστιο

Η+

Η+

άλας

οξικό κάλιο

μεθανικός ψευδάργυρος προπανικό μαγνήσιο

R1COOR2

+

εστέρας …

CH3COOCHCH3  CH3

H2O

+ H2O

οξικός ισοπροπυλεστέρας Μαραγκάκης Μιχάλης


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.