mihaaru.com 24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ) އަގު5:ރ
އެޗުޑީސީ 300މިލިއަން ރުފިޔާގެ އާމްދަނީއަކަށް
އެންމެ ފުރަތަމަ ވިއްކާ 76ގޯތީގެ ނީލަން ފެށެނީ އަކަފޫޓެއް 3،000ރ އަށް ގޯތީގެ ބޮޑުމިން އުޅެނީ 1800-1040އަކަފޫޓާ ދެމެދު
ހުޅުމާލޭގެ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގައި ހިއްކާފައިވާ ސަރަހައްދުގައި އެއްގަމު ޮތށިލުމުގެ މަސައްކަތްކުރަނީ: ޯ 76ގތި ނީލަމުގައި ވިއްކާލުމުން އެޗުޑީސީ އަށް ޮބޑު އާމްދަނީއެއް ލިބޭނެ
ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް ރޫޅާލި މައްސަލަ ކޯޓަށް! 03
ހިބަޅިދޫ މައްސަލައިގެ ހުކުމް އޮތީ ލިޔެ ނިމިފައި :އަދީބު
03
ހަބަރު
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
ހުޅުމާ ލޭ ގެ ދެވަނަ ފިޔަވަހިން ގޯތި ވިއްކަން ހުޅުވާލައިފި އެޗްޑީސީގައި އިއްޔެ ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި އެޗްޑީސީގެ އެމްޑީ ސައިމަން ވާހަކަ ދައްކަވަނީ .ދެވަނަ ފިޔަވަހީގެ ދަށުން ހިއްކި ސަރަހައްދުން ބިން ވިއްކުން އިއްޔެ ވަނީ އިފްތިތާހުކޮށްފައި - .ފޮޓޯ :މިހާރު ހުޅުމާލޭގައި އަލަށް ހިއްކި ދެވަނަ ފިޔަވަހިން 76ބިން ވިއްކަން އިއްޔެ ހުޅުވާލައިފި އެވެ. ލޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން (އެޗްޑީސީ)އިން ބުނި ހައުސިން ޑިވެ ޮ
ނުވާ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. "ބޭންކާ އެ މީހަކު ވާހަކަ ދައްކައިގެން ބޭންކުން އެ ލިބޭ ލނު ހަމަޖައްސައިގެން އެބޭފުޅުން ބޭނުންވާ އަގެއް އޮފާއަކުން ޯ
ގޮތުގައި ވިއްކުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ ދެ ކެޓަގަރީއަކުން -1000
އެޗްޑީސީ އަށް ލިބޭނެ އިންތިޒާމު ހަމަޖެއްސުމަކީ އެ މީހެއްގެ
1800އަކަފޫޓުގެ 76ބިމެވެ .އެއީ ބީޗު ފްރަންޓުން ވިއްކާ 38
ޒިންމާއެއް "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ލޓާއި ބީޗު ސައިޑުން ވިއްކާ 38ޕްލޮޓެވެ. ޕް ޮ މި ބިންތައް ވިއްކުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ ބީލަމުގެ އުސޫލުން
ގތުގައި ހައުސިން ޕްރޮޖެކްޓްތަކެއް ސައިމަން ވިދާޅުވި ޮ މާކެޓަށް ނެރުނަސް ،ފައިސާ ދެއްކޭނެ ފަސޭހަ ގޮތްތަކެއް
އެންމެ މަތީ އަގު ހުށަހަޅާ މީހުންނަށެވެ .ބީލަން ފެށޭ އަގެއްގެ
އޮންނަން ޖެހެ އެވެ .ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތުތަކުގެ ސަބަބުން
ގތުގައި ކަނޑައަޅާފައި ވަނީ އަކަފޫޓަކަށް 3000ރ .ގެ ޮ
ހައުސިން މާކެޓަށް ފައިނޭންސް ކުރުމަށް ވަރަށް ގިނަ
ރޭޓުންނެވެ.
ބޭންކުތަކުން ޝައުގުވެރިކަން އިތުރުވަމުން އަންނަ ކަމަށް އޭނާ
އެޗްޑީސީގައި ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން އެ ކުންފުނީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު މުހައްމަދު
ވިދާޅުވި އެވެ. ހަމައެއާއެކު ޕެންޝަން ފަންޑަށް ގެނެވުނު ބަދަލަކީ
ސައިމަން ވިދާޅުވީ ބިންވެރިކުރުމާއި ގެދޮރުވެރިކުރުމަކީ
ބޑު ލުޔެއްގެ ގޮތުގައި ޑައުންޕޭމަންޓް ދެއްކުމަށް ލިބުނު ވަރަށް ޮ
ސަރުކާރުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް ސިޔާސަތު ކަމަށެވެ.
ދރު ނުވަތަ ފްލެޓް ގަތުމަށް ސައިމަން ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ .ގެ ޮ
އަދި އެއީ ހުޅުމާލޭގެ ތަރައްގީ އަށް އިސްކަން ދީގެން ކުރާ
ޕެންޝަން ފަންޑު މެދުވެރިކޮށް ޑައުން ޕޭމަންޓް ދެއްކޭ ގޮތަށާއި
މަސައްކަތުގެ އެއްބައި ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އެކަކަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން ބައިވެރިވެގެން ވެސް އެ ފައިސާ
ރޖެކްޓްތަކެއް އަންނަ އެގޮތުން ސޯޝަލް ހައުސިން ޕް ޮ ފަދައިން މިޑްލް ރޭޓް ލަގްޒަރީ ހައުސިން ޕްރޮޖެކްޓްތަކެއް މާކެޓަށް އަންނަން ޖެހޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ގތުގައި ބިން ދޫކުރާނީ ދެވަނަ ސައިމަން ވިދާޅުވި ޮ
ދެއްކޭ ގޮތަށް ގަވައިދެއް ދާދި ފަހުން ވަނީ އެކުލަވާލައިފަ އެވެ. އެޗްޑީސީން ބުނީ އުމުރުން 18އަހަރުވެފައިވާ ކޮންމެ ދިވެއްސަކަށް ވެސް ބިން ގަތުމަށްޓަކައި ބީލަން ހުށަހެޅޭނެ އެވެ. ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް ބީލަން ހުށަހެޅޭނީ ކޮންމެ ކެޓަގަރީއަކުން
ފިޔަވަހީގެ ނެއިބާހުޑް އެކަކުންނެވެ .އެއީ ހުޅުމާލޭ ފުރަތަމަ
ގިނަވެގެން ދެ ބިން ކަމަށާއި ބީލަން ހުށަހަޅާ ކޮންމެ ބިމަކަށް
ފިޔަވަހީގެ ދަށުން ހިއްކި ސަރަހައްދާ ޖެހިގެން އޮންނަ މޫދާ
ވެސް ބިޑް ސެކިއުރިޓީ ބަހައްޓަން ޖެހޭނެ ކަމަށް އެ ތަނުން
ކުރިމަތިވާ ގޮތަށާއި ގޮނޑުދޮށް ސަރަހައްދާ ކައިރީގައި އޮންނަ
ބުންޏެވެ.
ބިމެވެ .އަދި ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި ދެވަނަ ފިޔަވަހީގެ އެކި
ބިމުގެ އަގުގެ އިތުރުން އެކުއިޒިޝަން ފީގެ ގޮތުގައި ބިމުގެ
ސަރަހައްދުތަކުން މިއަށް ވުރެ ބޮޑެތި ބިންތައް ވެސް ވިއްކަން
އަގުގެ ފަސް ޕަސަންޓު ނެގުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފަ އެވެ .އަދި އެ
ހުޅުވާލާނެ ކަމަށް ސައިމަން ވިދާޅުވި އެވެ.
ފީ އަކީ އެއްވެސް ސަބަބެއް މެދުވެރިވެގެން ފައިސާ ނުދެއްކިއްޖެ
އޭނާ ވިދާޅުވީ ބިން ވިއްކުމަށް އެޗްޑީސީން ވާން ޖެހޭ ތައްޔާރީތައްވެ ނިމިފައިވާ ކަމަށާއި ބިން ގަންނަން ޝައުގުވެރިވާ ފަރާތްތަކުން ހުށަހަޅަން ޖެހޭ ހުރިހާ އެއްޗެއް އަންނަ މަހުގެ 18 އިން ފެށިގެން ހުށަހެޅުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާނެ ކަމަށެވެ. ލނު ނެގުމުގެ ޒިންމާ އެ މީހަކު ބިން ގަތުމަށްޓަކައި ޯ
ހާލަތެއްގައި އަނބުރާ ރައްދުކޮށްދިނުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ ފީއެއް ކަމަށް އެޗްޑީސީން ބުންޏެވެ. ހުޅުމާލޭގެ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގެ ގޮތުގައި 240ހެކްޓަރުގެ ބިން ވަނީ ހިއްކައިފަ އެވެ .އަދި އެ ސަރަހައްދުގައި 15،000ހައުސިން ޔުނިޓާއި އެނޫންވެސް ތަފާތު ހިދުމަތްތައް
އަމިއްލައަށް ނަގަން ވާނެ ކަމަށާއި ފައިސާ ދެއްކުމުގައި
ލިބޭ ގޮތަށް އެތަން ތަރައްގީކުރަން އެޗްޑީސީން އަންނަނީ
އެޗްޑީސީން އެއްވެސް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭ ގޮތަށް ހަމަޖެހިފައި
މަސައްކަތްކުރަމުންނެވެ.
މުންނާރު ބަދަލުކުރާކަށް ނޫޅެން :ހެރިޓޭޖް މާލޭ ހުކުރު މިސްކިތުގެ މުންނާރު އެހެން ތަނަކަށް ބަދަލުކުރަން އުޅޭކަމަށް ފެތުރުނު ވާހަކަތަކަކީ ދޮގެއް ކަމަށާއި
ބޑަށް ލިބިފައިވާ ތަނެކެވެ. ޝައުގުވެރިކަން ވެސް ވަރަށް ޮ މުންނާރު އެހެން ތަނަކަށް ބަދަލުކުރަން އުޅޭކަމުގެ އަޑު
އެފަދަ ކަމެއް ކުރަން ނޫޅޭ ކަމަށް ހެރިޖޭޓް ޑިޕާޓްމެންޓުން މިއަދު
އިވިވަޑައިގެންފައިވާ ކަމަށް ވިދާޅުވެ ފުރަތަމަ ކަންބޮޑުވުން
ބުނެފި އެވެ.
ފާޅުކުރެއްވީ ހެރިޓޭޖް ޑިޕާޓްމެންޓާ ހަވާލުވެވަޑައިގެން ހުންނެވި
ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް ރޫޅާލުމަށް ފަހު ދެން އޮތީ ،މުންނާރު
ކުރީގެ އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓަރުގެ ނައިބު ޔުމްނާ މައުމޫނެވެ.
އެހެން ތަނަކަށް ބަދަލުކުރުން ކަމަށް ސޯޝަލް މީޑިއާގައި
އެކަމަކު އެ ވާހަކަ ހެރިޓޭޖް ޑިޕާޓްމެންޓުން ދޮގުކުރުމުން އޭނާ
ފެތުރެމުން ދާ ވާހަކަތާ ގުޅިގެން ހެރިޓޭޖް ޑިޕާޓްމެންޓްގެ
ވަނީ އެކަމާ އުފާކުރައްވާ ކަމަށް ވިދާޅުވެ އެހެން ޓުވީޓެއް
އޮފިޝަލަކު ވިދާޅުވީ އެ ވާހަކަތަކުގައި ހަގީގަތެއް ނެތް ކަމަށެވެ.
ކުރައްވައިފަ އެވެ.
މެދުޒިޔާރަތް މަގު ފުޅާކުރަން މުންނާރު ނުނަގާނެ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. "މުންނާރު ބަދަލުކުރުމުގެ ވިސްނުމެއް ނުގެންގުޅޭ "،އޮފިޝަލް ވިދާޅުވި އެވެ. ޔުނެސްކޯގެ ދުނިޔޭގެ ތަރިކައިގެ ވަގުތީ ލިސްޓަށް އަރާފައިވާ ހުކުރު މިސްކިތުގެ މުންނާރަކީ ރާއްޖޭގެ ދީނީ އަދި ތާރީހީ އެންމެ މުހިންމު އެއް ބިނާ އެވެ .މާލެ އަންނަ ޓޫރިސްޓުންގެ
މުންނާރު ބަދަލުކުރުމާ މެދު ގިނަ ބަޔަކު ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ނުރުހުން ފާޅުކުރަމުން ދަނީ ،ސަލްޓަން ޕާކުގައި ހުރި ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް ރޫޅާލުމާ ގުޅިގެންނެވެ .ސަލްޓަން ޕާކު ތަރައްގީކުރަން ކަމަށް ބުނެ މިސްކިތް ރޫޅާލީ ގާނޫނުތަކާއި ތަރިކަ ހިމާޔަތްކުރަން ރާއްޖެ ބައިވެރިވެފައިވާ މުއާހަދާތަކާ ވެސް ހިލާފަށެވެ. އެ މިސްކިތް ގެންދަން ހަމަޖައްސާފައި ވަނީ ގދ .ތިނަދު އަށެވެ.
2
ހަބަރު
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
3
އެޗުޑީސީ 300މިލިއަން ރުފިޔާގެ އާމްދަނީއަކަށް ހުޅުމާލޭ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގައި ހިއްކި ބިމުން
ލނެއް ނަގައިގެންނެވެ. ( 462.6މިލިއަން ރުފިޔާ)ގެ ޯ ހުޅުމާލޭގެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަހީގައި 2006ވަނަ
ނީލަމުގައި ވިއްކަން ފުރަތަމަ ކަނޑައެޅި 76ގޯތިން މަދުވެގެން 300މިލިއަން ރުފިޔާގެ އާމްދަނީއެއް
ގތިތަކުގެ ތެރޭގައި އަހަރު އެންމެ ފުރަތަމަ ވިއްކި ޯ
އެޗްޑީސީ އަށް ލިބޭނެކަން ކަށަވަރުކަމަށް ،ބައެއް
ހިމެނޭ އެންމެ ބޮޑު ސައިޒު 1،600 ،އަކަފޫޓުގެ
ފަރާތްތަކުން މިއަދު ބުނެފި އެވެ.
ގއްޗެއްގެ އަގު ފެށުނީ އަކަފޫޓެއް 475ރ .އަށެވެ. ޯ
އެޗްޑީސީން އިއްޔެ އިއުލާންކުރި ގޮތުގައި
އެކަމަކު ހުޅުމާލޭ ފުރަތަމަ ފިޔަވަހިން ގަތް ބައެއް
ދެ ވަނަ ފިޔަވަހީގައި ވިއްކާނީ 1040އަކަފޫޓުން
ގތީގެ އަގު ކަފޫޓެއް 5،000ރ އަށް މިހާރު އަރަ ޯ
ފެށިގެން 1800އަކަފޫޓާ ދެމެދުގެ ބިންތަކެވެ.
އެވެ.
ކންމެ ބިމެއްގެ ނީލަން ފެށޭ އަގަކަށް މިއިން ޮ
އެޗްޑީސީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު މުހައްމަދު
ހަމަޖައްސާފައި ވަނީ އަކަފޫޓެއް 3،000ރ އެވެ.
ސައިމަން އިއްޔެ ވިދާޅުވީ ބިންވެރިކުރުމާއި
އެ އަގުން ބެއްޔަސް އެންމެ ކުޑަ ގޯއްޗަށް 3.1
ގެދޮރުވެރިކުރުމަކީ ސަރުކާރުގެ އެންމެ މުހިންމު
މިލިއަން ރުފިޔާ ޖެހެ އެވެ.
އެއް ސިޔާސަތު ކަމަށެވެ .ހުޅުމާލޭގެ ތަރައްގީ އަށް
އެންމެ ކުޑަކޮށް އެ އަގުން 76ބިން ވިކުނަސް އެޗުޑީސީ އަށް ލިބޭނެ އާމްދަނީ 237ރުފިޔާ އަށް އަރާނެ އެވެ .އެކަމަކު ހުޅުމާލޭގެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަހީގެ
އިސްކަން ދީގެން ކުރާ މަސައްކަތުގެ އެއް ބަޔަކީ ވެސް ބިންވެރިކުރުން ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ހުޅުމާލޭ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގެ ފުރަތަމަ ގޯތިތައް
ބީޗު ސަރަހައްދުން ބިންތައް ވިކުނު ގޮތަށް ބަލާއިރު
ދޫކުރަނީ ނެއިބާހުޑް އެކަކުންނެވެ .އެއީ ހުޅުމާލޭ
އަދި މިހާރުގެ ޑިމާންޑަށް ނަޒަރު ހިންގާއިރު ،ބައެއް
ފުރަތަމަ ފިޔަވަހީގެ ދަށުން ހިއްކި ސަރަހައްދާ
ގތުގައި ،ނީލަމުގައި ބައެއް ފަރާތްތަކުން ގަބޫލުކުރާ ޮ
ދށް ސަރަހައްދެވެ .އަދި ޖެހިގެން އޮންނަ ގޮނޑު ޮ
ބޑު އަގުގައި ވިކުމުގެ ބިންތައް އެއަށް ވުރެ މާ ޮ
އތް ތަނުގައި ދެވަނަ ފިޔަވަހީގެ އެކި ކުރިއަށް ޮ
އތެވެ .އެހެންކަމުން ހުޅުމާލޭ ދެވަނަ ފުރުސަތު އެބަ ޮ
ބޑެތި ބިންތައް ވެސް ސަރަހައްދުތަކުން އެއަށް ވުރެ ޮ
ފިޔަވަހީގެ ފުރަތަމަ ވިޔަފާރިން ވެސް އެޗުޑީސީ އަށް
ވިއްކަން ހުޅުވާލާނެ ކަމަށް ސައިމަން ވިދާޅުވި އެވެ.
ލިބޭނެ އާމްދަނީ 300މިލިއަނަށް ވުރެ މައްޗަށް ދާނެ ކަމަށް އެ މީހުން ބުނެ އެވެ. ހުޅުމާލޭގެ ދެވަނަ ފިޔަވަހި ހިއްކާފައި ވަނީ ބޭންކް އޮފް ސިލޯނުން 30މިލިއަން ޑޮލަރު
ވިއްކަން މިހާރު ކަނޑައަޅާފައިވާ ބިންތަކުގެ ސައިޒު ހަމަޖެއްސުމުގެ މަސައްކަތް ދަނީ ކުރިއަށެވެ. ބޑުމިން އެނގޭނީ އެ ސާވޭ އެކި ބިންތަކުގެ އަސްލު ޮ ނިމުމުން ކަމަށް ،އެޗްޑީސީން ބުންޏެވެ.
ހިބަޅިދޫ މައްސަލާގެ ހުކުމް އޮތީ ލިޔެނިމިފައި :އަދީބު ބ .ހިބަޅިދޫން ހަނގުރާމަވެރި ހަތިޔާރު ފެނުނު
ގތުގައި އެ މައްސަލަ ގާޒީ ޝަކީލް ވިދާޅުވި ޮ
ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް :އެ މިސްކިތް ރޫޅައިލި މައްސަލާގައި ގިނަ ބަޔަކު އަންނަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރަމުން.
ކަޅުވަކަރު މިސްކި ްތ ރޫޅާލި މައްސަލަ ކޯޓަށް! ފަ ޒީ ނާ އަ ހު މަ ދު
ތަރިކަ ހިމާޔަތްކުރުމުގެ ގާނޫނާއި ތަރިކަ ހިމާޔަތްކުރަން ރާއްޖެ ބައިވެރިވެފައިވާ މުއާހަދާތަކާ ވެސް ހިލާފަށެވެ. ކޅަށް ބަދަލު ގެންނަނީ .ޖުމްހޫރީ ބިނާ "އުސްގެ ޮ
މާލޭގައި ހުރި ޒަމާންވީ ތަންތަން ރޫޅާލައި
ހުރި ތަނުން ނަގައިގެން އެހެން ތަނަކަށް ބަދަލުކޮށްފި.
އެކި ތަންތަނަށް ބަދަލުކުރަނީ މާލޭގެ ތާރީހު
ސުނާމީބިނާ ނަގައިފި .ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް ވެސް މި
އޅުވާލަން ކަމަށާއި ތަރިކައެއްގެ ގޮތުގައި ބަލާ ޮ
ގތަށް ތަރިކަ ރޫޅާލައިގެން ނަގާ މަންޒަރު ރޫޅާލީ .މި ޮ
ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް ރޫޅާލައި މާލެއިން ބޭރަށް
މިފެންނަނީ "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ކުރީ ޒަމާނުގައި ވާރުތަވެފައި ހުރި ތަންތަނަށް
ގެންދާ މައްސަލާގައި ދައުވާކުރާނެ ކަމަށް މާލޭ ސިޓީ ކައުންސިލް މެމްބަރު ޝަމާއު ޝަރީފް މިއަދު
މިގޮތަށް ބަދަލު ނުކުރެވޭނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި
ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
އެވެ .މާލޭގެ ތާރީހީ ތަންތަނަކީ ވެސް ހިމާޔަތްކުރެވި
އޭނާ ވިދާޅުވީ ސަލްޓަންޕާކުގައި ހުރި މިސްކިތަށް ގތަށް އެތަން ރޫޅާލައި ގދ .ތިނަދުއަށް ގެއްލުންވާ ޮ
ރައްކާތެރިކަމާއެކު ބަލަހައްޓަން ޖެހޭ ތަންތަން ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ. "އުތީމުގައި ހުރި ގަނޑުވަރު މާލެ ގެންނާނެތޯ؟
ކޓަށް ހުށަހަޅުއްވާނީ އަމިއްލަ ގެންދާ މައްސަލަ ޯ ގޮތުން ކަމަށެވެ .އެކަމަކު މިސްކިތް ރޫޅާލުމަކީ މާލޭ
ނޫން ،އުތީމު ،އުތީމަކަށް ވަނީ ގަނޑުވަރާ ހެދި.
ސިޓީ ކައުންސިލުން ވެސް ކަންބޮޑުވާ ކަމެއް ކަމަށާއި
ގތަށް ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް ވެސް އެހެން ހަމައެ ޮ
އެކަމުގައި އެ ކައުންސިލުން ވެސް ނިންމުންތަކެއް
ކށްގެން ނުވާނެ .އެއީ މާލޭގެ ތާރީހާ ތަނަކަށް ބަދަލު ޮ
ނިންމާނެ ކަމަށް ޝަމާއު ވިދާޅުވި އެވެ.
ގުޅިފައިވާ ތަނެއް "،ޝަމާއު ވިދާޅުވި އެވެ. ގތުގައި ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް އޭނާ ވިދާޅުވި ޮ
ހިރިގަލާއި ކަޅުވަކަރުން ހަދާފައިވާ މިސްކިތް
މައްސަލާގައި ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް އަހުމަދު
ކުރިއަށް ގެންދަނީ ދޭންޖެހޭ ހުރިހާ ހައްގުތަކެއް ވެސް
ސަލްޓަންޕާކުން ނަގައި އެހެން ރަށަކަށް ގެންދަނީ
ރޫޅައިލި މައްސަލާގައި ގިނަ ބަޔަކު އަންނަނީ މާލޭ
އަދީބާއި އިތުރު ބަޔަކަށް ދައުވާކުރާ މައްސަލައިގެ
ދީގެން ކަމަށާއި އެ މަގާމުގައި އޭނާ ހުންނެވީ މީހަކު
އޅުވާލުން ކަމަށް ޝަމާހް ވިދާޅުވި އެވެ. މާލޭގެ ތާރީހު ޮ
ސިޓީ ކައުންސިލަށް ޝަކުވާ ހުށަހަޅަމުންނެވެ.
އތީ ލިޔެ ނިމިފައި ކަމަށާއި އިއްވާލީމަ ހުކުމް މިހާރު ޮ
ގތަކަށް ހުކުމް ކުރަން ނޫން ކަމަށެވެ. ބުނާ ޮ
ގތުގައި ،ސަރުކާރުން ކުރަމުން މިއީ ،އޭނާ ވިދާޅުވި ޮ
އެކަމުގައި ކައުންސިލަށް ކުރެވެން ހުރި
އަންނަ މިފަދަ ކަންކަމަށް އިތުރުކުރި ބޮޅެކެވެ.
މަސައްކަތްތަކެއް ކުރާނެ ކަމަށް ވެސް ޝަމާއު ވިދާޅުވި
ނިމުނީ ކަމަށް އަދީބު އިއްޔެ ކޯޓުގައި ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
ގތަށް ވާހަކަ ދެއްކީ އެ މައްސަލަ އަދީބު އެ ޮ ކުރިއަށް ނުގެންދެވޭނެ ކަމަށް އަދީބުގެ ފަރާތުން
ނވެމްބަރު މަހުގެ ތެރޭގައި ހިބަޅިދޫން މިދިޔަ ޮ
ކށް އެ މައްސަލަ ކުރިއަށް ކުރިން ފާހަގަކޮށްފައި ވަނި ޮ
ހަތިޔާރު ފެނުނު މައްސަލާގައި ދައުވާކުރަނީ 33
ކޓުން މިއަދު ނިންމުމުންނެވެ. ގެންދެވޭނެ ކަމަށް ޯ
އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް އައިސްފައިވާ އަދީބުގެ
ކޯޓުން މިއަދު ނިންމީ އެ މައްސަލަ ކުރިއަށް
އިތުރުން އޭރު ސިފައިންގެ ބަޑި ގުދަނުގެ ވެރިޔަކަށް
ގެންދަން އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތް ކަމަށެވެ.
ހުރި ކެޕްޓަން އަހުމަދު ފަޔާޒާއި އަދީބުގެ އަރިސް
މައްސަލަ ކުރިއަށް ނުގެންދެވޭނެ ކަމަށް އަދީބުގެ
މީހުން ކަމަށްވާ މުހައްމަދު އައްލާމް ލަތީފް (މޮހޯ)
ފަރާތުން ބުނަނީ މިދިޔަ އަހަރު ފިސްތޯލައެއް
އއިވާލި މުހައްމަދު ހުސައިން (އޮއިއްޓޭ) އާއި ގޮ .
ގެންގުޅުނު މައްސަލާގައި އޭނާ ކުށްވެރިވާ ކަމަށް
އފްގާޑެން މުހައްމަދު އިޝްފާހު އަލީގެ އާއި ގ .ލޭންޑް ޮ
ނިންމައިި ،ޖަލު ހުކުމެއް އިއްވާފައިވާތީ އެވެ.
މައްޗަށެވެ. އަދީބާއި ފަޔާޒު ފިޔަވައި ދެން ތިބި ތިން މީހުން ފިލައިގެން ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި އުޅޭތީ އެ މީހުންގެ ބައި ކުރިއަކަށް ނުގެންދެ އެވެ. އިއްޔެގެ ޝަރީއަތުގައި އަދީބު ވިދާޅުވީ އެ ކޓުން ނިންމުމަކީ ބޮޑު މައްސަލަ ކުރިއަށް ގެންދަން ޯ ޖޯކެއް ކަމަށާއި މިހާރު އެ މައްސަލައިގެ ހުކުމް
ހެކި ހުށަހަޅަން ދިން ފުރުސަތުގައި ދައުލަތުން ވަނީ ގިނަ އަދަދެއްގެ ހެކި ހުށަހަޅައިފަ އެވެ. ލިޔުންތަކާއި މީހުން ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ޖުމްލަ 42 ހެއްކެއް ދައުލަތުން ހުށަހެޅި އެވެ .އޭގެ ތެރެއިން 25 ހެއްކަކީ ސިއްރު ހެއްކެވެ .ސިއްރު ހެކީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ 14މީހުންނާއި 11ލިޔުމެކެވެ. އަދީބުގެ ފަރާތުން ދިފާއުގައި އެއްވެސް ހެއްކެއް
އންނާނެ ކަމަށް ގަބޫލު ކުރާ ކަމަށެވެ. ލިޔެފައި ޮ
ހުށަނޭޅިއިރު ފަޔާޒުގެ ފަރާތުން ވަނީ ބައެއް ހެކިން
އތީ ހުކުމް އިއްވާލުން އެކަނި ކަމަށް މިހާރު ބާކީ ޮ
ހުށަހަޅައިފަ އެވެ .އޭގެ ތެރޭގައި ސިފައިންގެ ބައެއް
ވިދާޅުވެ ،އިތުރަށް ބުނާނެ އެއްޗެއް ނެތް ކަމަށް
މީހުން ވެސް ހިމެނެ އެވެ.
އަދީބު ވިދާޅުވި އެވެ. ގތަށް ވިދާޅުވުމުން ،އެ މައްސަލަ އަދީބު އެ ޮ
ލންޗް ފިނިފެންމާގައި އެއްޗެއް ގޮއްވާލި ރިޔާސީ ޯ މައްސަލާގަ އާއި އިތުރު ދެ މައްސަލައެއްގައި
ބައްލަވާ ގާޒީ އަހުމަދު ޝަކީލް ވިދާޅުވީ އެގޮތަށް
33އަހަރުގެ ހުކުމެއް އަދީބަށް އައިސްފައިވާއިރު
ޝަރީއަތުގައި ވާހަކަ ނުދެއްކޭނެ ކަމަށާއި އެފަދަ
ފިނިފެންމާ މައްސަލަ ތަހުގީގު ކުރި ފުލުހުންނަށް
ވާހަކަ ދައްކަން ފުރުސަތު ނުދެއްވާނެ ކަމަށެވެ .އަދި
ހުރަސް އެޅިކަން ސާބިތުވެ ،ފަޔާޒަށް ވަނީ ދެ
އެފަދަ ވާހަކައެއް ދެން ދައްކައިފި ނަމަ ފިޔަވަޅު
އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް އައިސްފަ އެވެ.
އަޅުއްވާނެ ކަމަށް ގާޒީ ޝަކީލް ވިދާޅުވި އެވެ.
ސަލްޓަން ޕާކު ތަރައްގީކުރަން މިސްކިތް ރޫޅާލީ
އެވެ.
ހަބަރު
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
ލޫކަސްގެ ބަންދަށް ހައި ކޯޓުން ތާއީދުކޮށްފި ސަލާމަތީ ބާރުތަކާ މެދު ނަފްރަތު އުފައްދަން
އިއްޔެ ކުރި ހުކުމުގައި ވަނީ އޭނާއާ މެދު ކުރެވޭ
ކށްފައިވާ ސޯޝަލް އުޅުނު ކަމުގެ ތުހުމަތުގައި ހައްޔަރު ޮ
ތުހުމަތަށް އެކަށީގެންވާ މިންވަރު ހެކި ދައުލަތުން
މީޑިއާ އެކްޓިވިސްޓް ،ޝައްމޫން ޖަލީލު (ލޫކަސް)
ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ .އަދި އެއީ ތަހުގީގުކުރަމުން
ކޓުން ފުރަތަމަ ނެރުނު ބަންދުގައި ބަހައްޓަން ދަށު ޯ
ދާ މައްސަލައަކަށް ވާއިރު ތަހުގީގު މަރުހަލާގައި
ކޓުން އިއްޔެ ތާއީދުކޮށްފި އެވެ. އަމުރަށް ހައި ޯ
މީހަކު ބަންދުގައި ބަހައްޓަން ބޭނުންވާނީ އެ މީހަކު
ކޅު ހައްޔަރުކުރި ޝައްމޫން މިދިޔަ މަހުގެ ފަހު ޮ 15ދުވަހަށް ބަންދުކުރަން ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ނެރުނު ކޓުން ތާއީދު ކުރިއިރު ދަށު ކޯޓުގެ އަމުރަށް ހައި ޯ އެ އަމުރުގެ މުއްދަތު ވަނީ ހަމަވެފަ އެވެ .އެކަމަކު
އުގެއިލްގެ ދަރިފުޅުގެ އެހީތެރިކަން ވެސް ރާއްޖެ އަށް
އެ ކުށެއް ކުރިކަމުގެ ތުހުމަތު އުފެދޭ މިންވަރުގެ ގތަށް ހައި ކޯޓުން ކުރިން ވެސް ހެކި ކަމަށާއި އެ ޮ ނިންމާފައި ވާނެ ކަމަށް ހުކުމުގައިވެ އެވެ. ލޫކަސް ބަންދުކުރަން ޖިނާއީ ކޯޓުން
އޭގެ ދެވަނަ އަމުރެއްގެ ދަށުން އޭނާ އަދިވެސް ހުރީ
ނެރުނު ދެވަނަ އަމުރު ވެސް ހައި ކޯޓުގައި އޮތީ
ބަންދުގަ އެވެ.
ކށްފަ އެވެ .އެ މައްސަލަ ވެސް މިހާރު އިސްތިއުނާފް ޮ
ކޓުގެ ފުރަތަމަ އަމުރު ލޫކަސްގެ ދަށު ޯ
5
އތީ ހުކުމް އިއްވުމުގެ މަރުހަލާގަ އެވެ. ޮ
ފަރާތުން އިސްތިއުނާފް ކުރުމުން ހައި ކޯޓުން
ކަސްޓަމްސްގެ އިސް ވެރިން ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ޔުނީފޯމުގައި
އުގެއިލްގެ ދަރިފުޅު މަޖީދިއްޔާ ސްކޫލުގައި ކިޔަވައިދެއްވަނީ
އާ ސި މާ ނި ޒާ ރު
ކށްދޭން .ބަސްތައް ބަހުން ވާހަކަދައްކާނެ ގޮތް ދަސް ޮ ގތްތަކާ އެކީގައި "،ނީނާ ޕްރޮނައުންސް ކުރާނެ ޮ ވިދާޅުވި އެވެ. ނީނާގެ އެ މަސައްކަތާ ގުޅޭ ގޮތުން
އިނގިރޭސިވިލާތުގައި ދިރިއުޅުއްވަމުން ރފެސަރު ހަސަން ގެންދެވި ނަމަވެސް ޕް ޮ
އުގެއިލް ވިދާޅުވީ ބޭނުންވަނީ ދުނިޔޭގެ ކޮންމެ
އުގެއިލްގެ އެހީތެރިކަން ދިވެހީންނަށް އަބަދު
ތަނެއްގައި އުޅުނު ނަމަވެސް އަމިއްލަ ގައުމަށް
ވެސް ލިބެ އެވެ .ދޭތެރެދޭތެރެ އިން ރާއްޖެ
ކށްދެވިދާނެކަން އަންގައިދެއްވުން މަސައްކަތްތަކެއް ޮ
ވަޑައިގެން އެކިއެކި ޚިދުމަތްތައް ކޮށްދެއްވަ އެވެ.
ކަމަށާއި 16އަހަރުގެ ދަރިފުޅު އަމިއްލަ އަށް
ތަފާތު އެކި ސިފަސިފައިގަ އެވެ .އެ ހުރިހާ
އެފަދަ ކަމެއް ނިންމެވުމުން އެކަމާ ވަރަށް އުފާވާ
އންނަނީ އާންމުން މަސައްކަތްތަކެއް ވެސް ގުޅިފައި ޮ
ކަމަށެވެ. ނީނާ އަންނަ ސެޕްޓެމްބަރު މަހު އޭ ލެވެލް
ހޭލުންތެރިކުރުވުމާއި މައުލޫމާތު ފެތުރުއްވުމާއި އިލްމު ފެތުރުއްވުމާ އެވެ .އެ މަސައްކަތުގައި އުގެއިލް
އަށް ކިޔަވާ ވިދާޅުވާން ފައްޓަވާނެ އެވެ .އޯ ލެވެލް
މިހާރު ވެސް ހުންނެވީ ރާއްޖޭގަ އެވެ .އެކަމަކު
އިމްތިހާނުގެ ނަތީޖާ އަދި ނުލިބުނު ނަމަވެސް
މިފަހަރު އުގެއިލް އާ އެކު އޭނާގެ ދަރިފުޅު ވެސް
އިނގިރޭސި މާއްދާއިން އޭ ސްޓާއެއް ލިބޭނެ
ހުންނެވީ ޚިދުމަތަށް ނުކުންނަވައިގެންނެވެ.
ކަމަށް އޭނާ އަށް ކިޔަވައިދެމުން އަންނަ ޓީޗަރުން
ބައްޕަ އާ އެކު ރާއްޖެ ވަޑައިގެން ނީނާ
ލަފާކުރައްވާ ކަމަށް އުގެއިލް ވިދާޅުވި އެވެ. މި ހަތަރު ސްކޫލަށް ކިޔަވައިދޭން ބޭނުންވާ
އުގެއިލް ،16 ،ވަނީ މާލޭގެ އެކި ސްކޫލުތަކުގެ ޕްރައިމަރީ ގްރޭޑުތަކަށް އިނގިރޭސި ބަހުން
ލެސަންޕްލޭން ތައްޔާރުކުރެއްވީ ވެސް ބައްޕަގެ
ގތް ކިޔަވައިދެއްވަން ފައްޓަވައިފަ ވާހަކަދައްކާނެ ޮ
އެހީތެރިކަމާ އެކު ނީނާ އަމިއްލައަށެވެ. ސްކޫލުތަކަށް ކިޔަވައިދެއްވަމުން އަންނަނީ ވެސް
އެވެ. އ ލެވެލް ނިންމާލެއްވުމަށް ފަހު ލިބުނު ޯ
ޓީޗަރެއްގައި އެހީއާ ނުލަ އެވެ .ލެސަންޕްލޭނާ
ކަސްޓަމްސްގެ ކޮމިޝަނާ ޖެނެރަލް ޝަރީފް ޔުނީފޯމުގައި :މީގެ ކުރިން އެތަނުގެ ވެރިއަކު
ޗުއްޓީގައި ވަޒީފާގެ ތަޖުރިބާ ހޯއްދަވަން އެހެން
އެކު އޭނާ ތައްޔާރުކުރެއްވި ޕްރެޒެންޓޭޝަންތައް
ޔުނީފޯމެއް ނުލައްވާ --ފޮޓޯ :ކަސްޓަމްސް
ގައުމަކަށް ނީނާ ވަޑައިގަތުމުގެ ބަދަލުގައި ނީނާ
ރަނގަޅުވެގެން އެ އެއްޗެހި ހޯދަން އެ
ނިންމެވީ އެ ތަޖުރިބާ ރާއްޖޭގައި ކުރުމަށެވެ .ރާއްޖެ
ސްކޫލުތަކުން އެދިފައިވާކަން އުގެއިލް ފާހަގަކުރެއްވި
ވަޑައިގެން ރާއްޖޭގެ ސްކޫލުތަކުގެ ދަރިވަރުންނަށް
އެވެ.
އާ މި ނަ ތު ޝި ފް ލީ ން
ކަސްޓަމްސްގެ ސީނިއާ ސުޕްރިންޓެންޑެންޓް
އިނގިރޭސި ބަހުން ރަނގަޅަށް ވާހަކަދައްކާނެ ގޮތް
އަހުމަދު ނިޔާޒު ވިދާޅުވީ 2012ވަނަ އަހަރުން
ކށްދެއްވުމުގެ މަސައްކަތް ނީނާ ފެއްޓެވީ ދަސް ޮ
ކށް ނަމަވެސް ކިޔަވައިދެވޭނެ ސްކައިޕް މެދުވެރި ޮ
ފެށިގެން އަމަލު ކުރަމުން އައި އެތަނުގެ އާ
އެހެންވެ އެވެ.
އިންތިޒާމެއް ހަމަޖައްސަން މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން
ގަވައިދުގެ ދަށުން ހުރިހާ ރޭންކެއްގެ މުވައްޒަފުން ކމިޝަނާ ޖެނެރަލް އާއި ޑެޕިއުޓީ ކަސްޓަމްސްގެ ޮ
އެނބުރި އިނގިރޭސިވިލާތަށް ވަޑައިގެން
ހިލޭ ސާބަހަށް މަޖީދިއްޔާ ސްކޫލާއި
އަންނަ ކަމަށް އުގެއިލް ވިދާޅުވި އެވެ .އަދި މިއީ
ފމު ލާން ޖެހެ އެވެ. ވެސް އޮފީހަށް ދާއިރު ޔުނީ ޯ
ޖަމާލުއްދީން ސްކޫލާއި އިސްކަންދަރުގެ އިތުރުން
ގތެއްގައި އޭނާގެ ދަރިފުޅުގެ ފަރާތުން ދާއިމީ ޮ
ފމުގައި އޮފީހަށް ކޮމިޝަނަރު ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ޔުނީ ޯ
އންނަނީ އެ ބޭފުޅުންގެ އެކަމަކު ވެރިންނަށް އެކަން ޮ
ބިލަބޮންގު ސްކޫލުގައި ހަފުތާއެއް ވަންދެން ނީނާ
ރާއްޖޭގެ ތައުލީމީ ދާއިރާ އަށް ލިބިގެންދާނެ
ވަޑައިގެންފި އެވެ.
ކށްލައްވާފައި ކަމަށް އޭނާ އަމިއްލަ އިހްތިޔާރަށް ދޫ ޮ
ކިޔަވައިދެއްވާނެ އެވެ .އަދި އަނެއްކާ ވެސް ހަ
އެހީތެރިކަމެއް ކަން ވެސް އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި
ވިދާޅުވި އެވެ.
މަސް ދުވަސް ފަހުން އޭނާ ރާއްޖެ ވަޑައިގެން ހަމަ
އެވެ.
ކަސްޓަމްސްގެ މުވައްޒަފުން އޮފީހަށް ދާން ފމުގައި ނަމަވެސް އެތަނުގެ ވެރިން ޖެހެނީ ޔުނީ ޯ
"ނަމަވެސް މިހާރު އަޅުގަނޑުމެން ނިންމާފައި
ޔުނީފޯމު ލެއްވުން ލާޒިމެއް ނޫނެވެ .އެހެންވެ ،އެ
ކންމެ އާދިއްތަ ދުވަހަކު ،ޑިޕާޓްމެންޓްތަކުގެ އންނާނީ ޮ ޮ
އިދާރާގެ 126އަހަރުގެ ތާރީހުގައި މިހާތަނަށް ފމު ބޭނުންކުރައްވާފައެއް އެއްވެސް ވެރިއަކު ޔުނީ ޯ ކމިޝަނާ ޖެނެރަލް އިބްރާހިމް ނުވެ އެވެ .އެކަމަކު ޮ
"ދިވެހި ދަރިވަރުންގެ އިނގިރޭސިބަހުގެ
ކމްޕިއުޓާ ސައިންސްގެ ވެސް ހުރީ ހިސާބާއި ޮ
ވެރިންނާއި އެހެން އިސްވެރިން ވެސް ޔުނީފޯމުގައި
ފެންވަރު ރަނގަޅު .އެކަމަކު ވާހަކަދެއްކުމުގެ
ދާއިރާއަށެވެ .އެ ދާއިރާއިން މަތީ ތައުލީމް
އޮފީހަށް ވަޑައިގަތުމަށް "،ނިޔާޒު ވިދާޅުވި އެވެ.
ކށް ރަނގަޅު ކޮށްލައިފި ނަމަ ފެންވަރު ކުޑަ ޮ
ހާސިލްކުރައްވައިގެން ރާއްޖެ އަށް އިތުރަށް
އިތުރަށް ފުރިހަމަވާނެ .އެހެންވެ އަޅުގަނޑު މި
ކށްދެއްވުމަކީ އޭނާގެ މިހާރުގެ އެއް ހިދުމަތްތަކެއް ޮ
ނިންމީ ރާއްޖެ އައިސް ދަރިވަރުންނަށް އިނގިރޭސި
އަމާޒެވެ.
އޭގެ އިތުރުން ރަސްމީ ޖަލްސާތަކާއި ހަފުލާތަކަށް
ޝަރީފު މުހައްމަދާއި ޑީސީ އިސްމާއިލް އަބްދުﷲ
ފމުގައި ކަމަށް ވެސް ވެރިން ވަޑައިގަންނަވާނީ ޔުނީ ޯ
އފީހަށް ވަޑައިގަތީ މިދިޔަ އާދިއްތަ ދުވަހު ޮ
އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ފމުގައި ކަމަށް ކަސްޓަމްސްއިން ބުންޏެވެ. ޔުނީ ޯ
މިކަން ކުރިއަށް ގެންދަވާނެ އެވެ.
ގތަށް ނީނާގެ ޝައުގުވެރިކަން ބައްޕައެކޭ އެއް ޮ
ހަބަރު
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
އަސީލް މަރާލި ދެ ކުދިން 13އަހަރަށް ޖަލަށް މު އި އް ޒު އި ބް ރާ ހި މް
7
ނޫސްވެރިކަމަށް އަންނަ ބިދޭސީންނަށް ހާއްސަ ސަމާލުކަމެއް
އެ ހުކުމް ކުރިކަން ޖުވެނައިލް ކޯޓުން ކށް ދިނަސް އެ ހުކުމުގެ ތަފްސީލެއް ކަށަވަރު ޮ ކޓުގައި ހިންގާ ހުރިހާ އަދި ނުލިބެ އެވެ .އެ ޯ ޝަރީއަތްތަކަކީ ސިއްރު ޝަރީއަތްތަކެކެވެ .އަދި އެ
ގރާ އެކްސްޕްރެސް ފިހާރަ ކައިރީގައި ތޫނު އަ ޯ
ކޓުގައި ހިނގާ މައްސަލަތަކުގައި ހިމެނޭ ކުދިންގެ ޯ
އެއްޗެހިން ހަމަލާދީ މަރާލި އަސީލް އަހުމަދުގެ މަރާ
މައުލޫމާތު އާންމު ކުރުމަކީ ވެސް ގާނޫނީ ގޮތުން
ގުޅިގެން ދެ ކުއްޖަކު 13އަހަރަށް ޖަލަށް ލާން
މަނާ ކަމެކެވެ.
ކޓުން ހުކުމްކޮށްފި އެވެ. ޖުވެނައިލް ޯ
އެ ކުދިންނަށް 13އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް
އިސްކަންދަރު ސްކޫލް ކުރިމަތީގައި އޮންނަ
އިއްވީ އެ މީހުންގެ މައްޗަށް ކުރީ ޓެރަރިޒަމްގެ
ގޅި ތެރޭގައި ހުންނަ އެ ފިހާރަ ކައިރިން ދިދި ޯ
ދައުވާ ކަމަށްވެފައި ،ކުޑަކުދިންގެ ގޮތުގައި ތިބެ
އޮގަސްޓް 2014 ،ގައި ގްރޫޕަކުން ތޫނު އެއްޗެހިން
ކށްފި ނަމަ އެ މީހަކަށް ދެވޭނީ އެ ކުށެއް ޮ
ހަމަލާ ދިނުމުގެ ސަބަބުން އަސީލް މަރުވި
ކުށަކަށް ގާނޫނުގައި ބުނާ އެންމެ ލުއި އަދަބެއްގެ
ކޓުގައި ދައުވާލިބުނު ދެ މައްސަލާގައި ޖުވެނައިލް ޯ
ތިން ބައި ކުޅަ ދެ ބައި ކަމަށްވާތީ އެވެ.
ކށްފައިވަނީ މިދިޔަ މަހުގެ ކުދިން ޖަލަށްލާން ހުކުމް ޮ ތެރޭގަ އެވެ. އެ ދެ ކުދިން ވެސް ކުށްކުރީ ކުޑަކުދިންގެ ގޮތުގައި ތިބެ ކަމަށް ވިޔަސް މިހާރު އެ މީހުންނަށް
ފޓޯ :އިމިގްރޭޝަން ހުޅުލޭގައި ހުންނަ އެއާޕޯޓުގެ ކައުންޓަރަކުން ހިދުމަތް ދެނީ ޮ --
އެ މައްސަލާގައި އިތުރު ހަ މީހެއްގެ މައްޗަށް ކޓުގައި ވެސް ދައުވާ ދައުލަތުން ވަނީ ކްރިމިނަލް ޯ އުފުލައިފަ އެވެ .އެ މައްސަލަ ނިމުމަކާ ގާތަށް އަދި ނުދެ އެވެ.
ވަނީ 18އަހަރު ފުރިފަ އެވެ.
އ ނަގައި އަދި ނޫސްވެރިކަމާ ފޮޓޯ އާއި ވީޑި ޯ ގުޅުން ހުރި މަސައްކަތްތައް ކުރުމަށް ރާއްޖެ އަންނަ
ލޑު ކުރެވެ އެވެ. ޑައުން ޯ ރާއްޖެ އަންނަ ބިދޭސީ ފޮޓޯ/
ބިދޭސީން މީގެ ފަހުން ސެކިއުރިޓީ ސްކްރީން
އގްރާފަރުންނާއި ނޫސްވެރިންނަށް ހާއްސަ ވީޑި ޯ
ކުރުމަށް ނިންމާފައިވާ ކަމަށް އިމިގްރޭޝަނުން ބުނެފި
ސަމާލު ކަމެއް ދޭން ނިންމީ ކީއްވެ ކަމެއް ،އަދި
އެވެ.
ސާފެއް ނުވި އެވެ .ނަމަވެސް ،މާލޭގައި ފޮޓޯ ނަގަން އެތަނުން އިއްޔެ ނެރުނު އިއުލާނެއްގައި ބުނީ
އެފަދަ ބިދޭސީން ސެކިއުރިޓީ ސްކްރީން ކުރާނީ އެ މީހުންނަށް ވިސާ ދޫކުރުމުގެ ކުރިން ކަމަށެވެ.
އުޅުނު ދެ ބިދޭސީއަކު މިދިޔަ މަހުގެ ތެރޭގައި ވެސް ކށްލައިފައިވެ އެވެ. ޑީޕޯޓް ޮ ރާއްޖޭގައި މަސައްކަތް ކުރުމަށް ބިދޭސީންނަށް
އެހެންވެ ،އެ މީހުން ރާއްޖޭގައި މަސައްކަތް ކުރުމުގެ
އެތެރެ ވެވޭނީ އެކަމަށް ދީފައިވާ ހާއްސަ ހުއްދައާ
ހުއްދަ އަށް ނުވަތަ ބިޒްނަސް ވިސާ އަށް އެދޭ
އެކުގަ އެވެ.
ފމު ހުށަހަޅަން ޖެހޭނެ ކަމަށް އިރު ،ސެކިއުރިޓީ ޯ އިމިގްރޭޝަނުން ބުންޏެވެ. ފމު އިމިގްރޭޝަނުގެ ވެބްސައިޓުން މި ޯ
ޑކިއުމަންޓްރީ ފަދަ އެއްޗެހި ހަދައި ،ނުވަތަ ޮ ނޫސްވެރިކަމާ ގުޅުން ހުރި މަސައްކަތް ކުރުމަށް ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން ބިދޭސީން ރާއްޖެ އާދެ އެވެ.
ދުބާއީން ތަމްރީނުކުރި ފޮޓޯގްރާފަރަކު ނުފެނޭ :ޝާފީ ސައީދުގެ މި ވާހަކަ އަށް ރައްދު ދެއްވައި
އަމިއްލަ ބަޔަކު ދުބާއީގައި ދިވެހި ފޮޓޯގްރާފަރުންތަކެއް ތަމްރީނު ކުރި ކަމަށް އިކޮނޮމިކް
ޓގްރާފަރުންތަކެއް ޝާފީ ވިދާޅުވީ އެހާ ގިނަ ދިވެހި ފޮ ޯ
ސޓުތަކުގައި ފޮޓޯ ނަގަން ގިނަ އޭނާ ވިދާޅުވީ ރި ޯ ޓގްރާފަރުން ކުންފުންޏަކުން އަދަދެއްގެ ބިދޭސީ ފޮ ޯ
ތުހުމަތު ކުރެއްވި އެވެ. ޓނަގަން އުޅޭ ބިދޭސީން ރިސޯޓުތަކުގައި ފޮ ޯ
މިނިސްޓަރު މުހައްމަދު ސައީދު އިއްޔެ ވިދާޅުވި ވާހަކަ
ތަމްރީނު ކުރި ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި ނަމަވެސް
ގެންގުޅޭކަން ސަރުކާރަށް އެނގިހުރެ ކުރިން އެކަމާ
ފނުވާލުމަކީ ފަސޭހަ ކަމެއް ނޫންކަން ރާއްޖެއިން ޮ
ޓ ކައުންސިލްގެ ރައީސް އަދި ފޮޓޯގްރާފަރު އަށް ،ފޮ ޯ
އެއިން އެއްވެސް މީހަކު ފޮޓޯނަގަން އުޅެނިކޮށް ފެނިފައި
މެދު ފިޔަވަޅެއް ނޭޅުމަކީ ވެސް މައްސަލައެއް ކަމަށެވެ.
ފޮޓޯގްރާފަރުން ވެސް ގަބޫލުކުރާ ކަމަށް މިނިސްޓަރު
މުހައްމަދު ޝާފީ ރައްދު ދެއްވައިފި އެވެ.
ނުވާ ކަމަށެވެ. ޓ ނަގަން މި އުޅޭ ހުރިހާ "ރާއްޖޭގައި ފޮ ޯ
އިއްޔެ ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައި މިނިސްޓަރު
އޅުވާލައިގެން ރާއްޖޭގެ ޝާފީ ވިދާޅުވީ ޮ ރިސޯޓުތަކުގައި މިހާރު ވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ބިދޭސީ
ވިދާޅުވި އެވެ. "މީހަކު ކެމެރާއެއް ހިފައިގެން އައިސްފައި ފޮޓޯ
ޓގްރާފަރުން ގެންގުޅޭ ބިދޭސީ ވިދާޅުވީ ފޮ ޯ
ކުދިންހެން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގޭނެ .އެއިން
ފޮޓޯގްރާފަރުން މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނަ ކަމަށާއި
ކށްދެވޭނީ ކޮންއިރަކު ނަގާފައި އޭނާ ކޮމާޝަލައިޒް ޮ
ކުންފުންޏަކުން މީގެ ކުރިން 65ބިދޭސީ
ކުއްޖަކު މާލޭން ބޭރަށް ދިޔަޔަސް އެނގޭނެ .އެކަމަކު
އެކަން އެއްވެސް ވަރަކަށް ހައްލު ކުރެވިފައި ވެސް
ކަމެއް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފަހަރުގައި ނޭނގިދާނެ.
ފޮޓޯގްރާފަރުން ގެންގުޅުނު ކަމަށާއި ނަމަވެސް އެ
ޓގްރާފަރުންތަކެއް މިހާތަނަށް އައިއިރު ދުބާއީން ފޮ ޯ
ނުވާ ކަމަށެވެ.
އެކަމަކު އެ ދާއިރާގައި އުޅޭ ކުދިން ވެސް ގަބޫލުކުރާ
މީހުން ބަދަލުގައި ދިވެހި ފޮޓޯގްރާފަރުން އެ ކުންފުނިން
ތަމްރީނުވެގެން އައި ވާހަކައެއް ނާހަން އަދި އެއިން
ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުން ރާއްޖޭގައި ފޮޓޯ ނަގަން
އތް .އެއީ އެ ކުދިންނަށް ލިބޭ އެއް ހަގީގަތެއް އެބަ ޮ
ކށްފައިވާ ކަމަށެވެ .އެކަމަކު އެއީ ދުބާއީގައި ތަމްރީނު ޮ
ކުއްޖަކު ނުވެސް ދެކެން "،މިނިސްޓަރުގެ ވާހަކަ
ވކް ޕާމިޓެއް ދުލެއް ނުކުރެ އަންނަ ބިދޭސީންނަކަށް ޯ
އާމްދަނީ ދެ ގުނަ ތިން ގުނަ އިތުރުވެފައިވާކަން "،އޭނާ
ކން ކުންފުންޏެއް ކަމެއް މިނިސްޓަރު ވިދާޅެއް ނުވެ ޮ
ގަބޫލުކުރަން ދަތިކަން ފާހަގަކުރައްވައި އޭނާ ވިދާޅުވި
އެވެ .އެކަމަކު ކުންފުނީގެ ނަން އޮޅުވާލައިގެން ،އެފަދަ
ވިދާޅުވި އެވެ.
އެވެ.
އެވެ.
ޓ ނަގާ ކަމަށް ޝާފީ މީހުން ރާއްޖެ އައިސް ފޮ ޯ
ރިޕޯޓް
މު އި އް ޒު އި ބް ރާ ހި މް
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
8
ކޯޓު ނިންމުންތައް އާންމުކުރުން ހަރުދަނާ ކުރަން ޖެހިފައި
ގާނޫނު ކިޔަވާ ދަރިވަރުންތަކަކަށް ޖެހުނީ ރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުން ނިންމާފައި ހުރި ނިންމުންތަކަކާ ބެހޭ ގޮތުން
ކޓުތަކުން އެކަން އެވެ .އާންމު ކުރަން ބޭނުންވާ ޯ ކޓުތަކުން ނުކުރަނީ ކުރަނީ އެވެ .ނުކުރަން ބޭނުންވާ ޯ
އެސައިންމެންޓެއް ތައްޔާރުކުރާށެވެ .އެކަން ކުރަން
ކޓުތަކެއްގެ މައްޗަށް އެވެ .އެކަމަކު މިއީ ހުރިހާ ޯ
ކޓުތަކުގެ ބައެއް ނިންމުންތައް ފެންނާކަށް ބެލިއިރު ޯ
ގާނޫނު ލާޒިމް ކުރާ ކަމެކެވެ.
ނެތެވެ .އެހެންވެ ދެން އެކަން ކުރަން ޖެހުނީ ދިގު ކށްގެންނެވެ .މިއީ އާ ކަމެއް މަރުހަލާތަކެއް ފުރިހަމަ ޮ ނޫނެވެ. ކށް ޝާއިއުކޮށްފައި ކޯޓުތަކުގެ ނިންމުންތައް އާންމު ޮ
ބޑުވާން ޖެހެނީ ކޯޓުތަކުގެ އެންމެ ކަން ޮ ދުވަސްވީ ނިންމުންތައް ފެންނާނެ އެއްވެސް ގޮތެއް ނެތުމުންނެވެ .ދުވަސްވީ ހުކުމްތަކުގެ ތެރޭގައި މުހިންމު އުސޫލުތައް ކަނޑައަޅާފައި ހުންނަ ނިންމުންތައް
ނުވަތަ ފެންނަން ނެތުމަކީ އަބަދުވެސް ބޮޑު
ކށް ލިބޭކަށް ނުހުރެ އެވެ. ހުއްޓަސް އާންމު ޮ
ކށް ދުވަސްވީ ނިންމުންތައް މައްސަލައެކެވެ .ޚާއްސަ ޮ
ކޓުތަކުގެ މުވައްޒަފުންނަށް އެފަދަ ފަނޑިޔާރުންނާއި ޯ
"މިހާރު ވެސް ކޯޓުތަކުގެ ނޯޓިސް ބޯޑްތަކުގައި އާންމު ކުރަމުންދާނެ ،އެކަން އިތުރަށް ހަރުދަނާ ކުރުމުގެ މަސައްކަތްތައް އެބަ ދޭ --އޮފިޝަލެއް
ކށްފައެއް ނުހުރެ އެވެ. ގތަކަށް ވެސް އާންމު ޮ އެއް ޮ
ނިންމުންތައް ފަސޭހައިން ބެލެން އެވެ .އެކަމަކު
ގތުގައި ބަލަން ޖެހޭ އާންމުކުރެ އެވެ .މިއީ ނަމޫނާއެއް ޮ
ނުވަތަ ކަނޑައަޅާ އުސޫލުތައް (ޕްރެސީޑެންޓްތަކުން)
އެހެންވެ ދެން ޖެހެނީ ނޫސްތަކުގެ އާކައިވްތަކުން އެ
އާންމު ރައްޔިތުންނާއި ވަކީލުންނަށް އެކަން ކުރެވެން
ކަންކަމެވެ.
އެހެން މައްސަލަތަކުގެ ނަތީޖާއަށް އޭގެ އަސަރު
ގތަށް ބެލުމުން އޭގެ މައުލޫމާތު ހޯދާށެވެ .އެކަމަކު އެ ޮ
ހދުމާއި ލިބިގަތުމުގެ ގާނޫނުގެ އޮންނަނީ މައުލޫމާތު ޯ
އެންމެ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތެއް ނުލިބެ އެވެ.
ފމެއް ހުށަހަޅައިގެން މަރުހަލާތަކެއް ދަށުން ވަކި ޯ
ގާނޫނު އަސާސީގެ 42ވަނަ މާއްދާގެ ރ.
ފުރިހަމަކޮށްގެންނެވެ.
ކޓުތަކުގެ ހުރިހާ ނިންމުންތައް އާންމު ޯ
ފރުމުގެ ފުރުސަތު އޮވެ އެވެ. ޯ ކޓަކުން އުސޫލެއް ކަނޑައަޅައިފި ނަމަ މަތީ ޯ
ނުކުރެވިދާނެ އެވެ .ޖިންސީ މައްސަލައެއްގައި އަނިޔާ ލިބުނު މީހާގެ މައުލޫމާތު ހާމަވެދާނެތީ އެފަދަ
އެފަދަ އެހެން މައްސަލައެއްގައި ހިމެނޭ މީހަކަށް އެ
މައްސަލައެއްގެ ނިންމުން އާންމު ނުކުރެވިދާނެ އެވެ.
ގތުގައި ބޭނުންކުރެވެ މީހެއްގެ ޝަރީއަތުގައި ދިފާއެއްގެ ޮ
މަޖިލިސްތަކުގައި އިއްވާ ހުކުމްތަކާއި ނެރޭ އަމުރުތައް
އތް ގޮތެއް ނޫނެވެ .ގާނޫނުއަސާސީ އާއި ކޯޓުތަކުގެ ޮ
ގައުމީ ސަލާމަތާ ބެހޭ ސިއްރު މައުލޫމާތު ހިމެނޭ
އެވެ .މައްސަލަތަކުގައި ހިމެނޭ މީހުންނާއި ވަކީލުންނާއި
ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް ފެންނަން ހުންނަން ވާނެ އެވެ.
ކޓުތަކުގެ ނިންމުންތައް ގާނޫނުގައި ވެސް އޮންނަނީ ޯ
ނިންމުންތައް ވެސް އާންމު ނުކުރެވިދާނެ އެވެ .އަދި
ދަރިވަރުންނަށް ވެސް އެފަދަ މައުލޫމާތުތައް މުހިންމެވެ.
އެކަމަކު މިއީ ގާނޫނުއަސާސީގައި އެކަން ކުރަން
ކށް ހުޅުވާލައިގެން ބާއްވާ ބުނާ ގޮތުން އާންމު ޮ
ކޯޓުތަކުގެ ގާނޫނުގައި ވެސް ހަމަ މިފަދައިން ބަޔާން
"ފެންނަން ހުންނަވާނެ" ކަމަށެވެ .އެކަމަށް ބޭނުންވާ
ކުޑަކުދިންގެ މައްސަލަތަކާއި އާއިލީ މައްސަލަތަކުގެ
ކޓުތަކުގެ ނިންމުންތައް އާންމުކުރަން ޖެހެނީ މި ޯ
ކޮށްފައިވެ އެވެ .އެކަމަކު ގާނޫނުން ލާޒިމްކުރާ ގޮތަށް
ފމެއް ހުށަހަޅައިގެން މަރުހަލާތަކެއް މީހާ ވަކި ޯ
ނިންމުންތަކަކީ ވެސް ސިއްރެކެވެ .އެއީ މިހާރު ވެސް
ސަބަބުތަކަށްޓަކަ އެވެ .ހަމަ އެއާ އެކު އޭގެ ސަބަބުން
އެކަން ކުރާ ތަނެއް ނުފެނެ އެވެ.
ފުރިހަމަ ކުރަން ޖެހޭނެ ކަމަކަށް ބުނެފައެއް ނެތެވެ.
ގތެވެ .އެކަމާ މެދު ގާނޫނުއަސާސީގައި އެކަން އޮތް ޮ
ބޑުވެ ،އާންމުން ވެސް ޝަރީއަތްތަކުގެ ހާމަކަން ޮ
ކޓުތަކުން ނިންމާއިރު ދުވާލަކު އެތައް މައްސަލައެއް ޯ
ދެބަސްވުމެއް ނެތެވެ.
ޝަރުއީ ދާއިރާއާ މެދު ހޭލުންތެރިވެ ،ކޯޓުތަކާ މެދު
ނިންމުންތައް އާންމު ކުރުމުގައި އަބަދުވެސް އެންމެ ކޓެވެ .އެ ކޯޓުން ނިންމާ ކުރީގައި އުޅެނީ ހައި ޯ
ހދަން އަބަދު ފޯމް ކޮންމެ މައްސަލައެއްގެ ނިންމުން ޯ
މައްސަލަތަކުގެ ތެރެއިން ވަރަށް މަދު މައްސަލައެއް
ހުށަހެޅުމަކީ ވެސް ކުރަން ފަސޭހަ ކަމަކަށް ނުވާނެ
ޝަރީއަތްތަކުގައި ނިންމާ ނިންމުންތައް އާންމު ނުކޮށް
ފިޔަވައި އެހެން ހުރިހާ މައްސަލައެއްގެ ނިންމުންތައް
އެވެ.
ކޓުތަކުން ނިންމާ ނިންމުމަކީ ހުރެގެން ނުވާނެ އެވެޯ .
ދަނީ ބަރާބާރަށް އާންމު ކުރަމުންނެވެ .އެހެންވެ، ކށްފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ހުކުމްތަކާއި އަމުރުތަކުގެ އާންމު ޮ
ގތް ހަދަން ޖުޑިޝަލް ވިއުގައަކުން ފެންނާނެ ޮ
އތީ ވެސް އެ ކޯޓުގަ އެވެ .މިހާރު އާކައިވެއް މިހާރު ޮ އެ ކޯޓުން ދަނީ ނިންމުންތައް ހިމެނޭ ފޮތެއް ވެސް
ނިންމި އެވެ .ފަހަރެއްގައި އެ ވިއުގައަކީ ހަމައެކަނި
ޝާއިއު ކުރަމުންނެވެ .ނަމަވެސް އެ ކޯޓުގެ އައްޑޫގައި
ކޓުތައް ގުޅުވާލުން ކަމަށް ވެދާނެ އެވެ .އެއިން ހުރިހާ ޯ
ގފިން ނިންމާ ނިންމުންތައް އަދި ހުންނަ ދެކުނު ޮ
އާންމުންނަށް އަދި އެއްވެސް ފަސޭހައެއް ނުވެ އެވެ. ޖުޑިޝަލް އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަންގެ މީޑިއަ
ކޓު ކަމަށްވާ ސުޕްރީމް ރާއްޖޭގެ އެންމެ މަތީ ޯ
ގތުގައި މިހާރު ވެސް ކޯޓުތަކުން އޮފިޝަލަކު ވިދާޅުވި ޮ
ކޓުގެ ނިންމުންތައް އާންމުންނަށް ކޯޓުން ވެސް އެ ޯ
ނިންމުންތައް ދަނީ އާންމު ކުރަމުންނެވެ .އަދި މިހާރަށް
ފެންނާހެން ޝާއިއުކުރެ އެވެ .ނަމަވެސް އެކަމުގައި
ވުރެ ވެސް ފަސޭހައިން އެކަން ކުރެވޭނެ އިންތިޒާމް
ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ލަސްތަކެއް އަންނަކަން ފާހަގަކުރެ
ހަމަޖައްސަމުން އަންނަ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އެވެ.
އެވެ.
ކޓެއްގެ ނިންމުންތައް އެއް ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ޯ އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަނުން މީގެ ދެތިން އަހަރު ކުރިން
އާންމެއް ނުކުރެ އެވެ.
ކށް ހުޅުވާލައިގެން ބާއްވާ އެކަމަކު އާންމު ޮ
އިތުބާރު އުފައްދަން އެޅޭ ބާރަކަށް ވެސް އެކަން ވާނެ
ބޑްތަކުގައި "މިހާރު ވެސް ކޯޓުތަކުގެ ނޯޓިސް ޯ ކޓުތަކުގެ ތެރެއިން ނިންމުންތައް އެންމެ ދަށު ޯ
އާންމު ކުރަމުންދާނެ ،އެކަން އިތުރަށް ހަރުދަނާ ކުރުމުގެ
ގިނައިން އާންމު ކުރަނީ ސިވިލް ކޯޓުންނެވެ .އެ ކޯޓުން
މަސައްކަތްތައް އެބަ ދޭ .އޭގައި ވެސް ހުންނާނެ ދެއްތޯ
ނެރޭ އަމުރުތަކާއި ކުރާ ހުކުމްތައް ދުވަހުން ދުވަހަށް
ޓެކްނިކަލް ދަތިތަކެއް .އެކަން ވެސް ހައްލުކުރަން
އަޕްޑޭޓް ކުރާއިރު މައްސަލަތައް ނިމޭ ނިސްބަތުން ބޮޑު
އފިޝަލް ވިދާޅުވި އެވެ. މަސައްކަތް ކުރަމުންދަނީޮ "،
އަދަދެއް އާންމު ވެސް ކުރެ އެވެ .އެކަމަކު ސިވިލް
ކޓުތަކުގެ ނިންމުންތައް އާންމުކުރަން ޯ
ކޓެއް ކަމަށްވާ ކްރިމިނަލް ކޯޓާއި އެއް މަރުހަލާގެ ޯ
ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާތަކުން ވެސް ބާރު އަޅަ އެވެ.
ކޯޓު އުޅެނީ ވަރަށް ފަހަތުގަ އެވެ .އެ ކޯޓުން އެތައް
ބައިނަލްއަގްވާމީ މަދަނީ އަދި ސިޔާސީ ހައްގުތަކާ
ހުކުމެއް ކުރާއިރު އެ ނިންމުންތައް އާންމުކުރަނީ ވަރަށް
ބެހޭ މުއާހަދާ އާއި ޔޫރަޕްގެ އިންސާނީ ހައްގުތަކާ
މަދު މައްސަލައެއްގަ އެވެ.
ބެހޭ މުއާހަދާ އިން ވެސް އެކަން ލާޒިމް ކުރެ އެވެ.
ކޓުން ކުރިއަށް ގެންދަނީ ފެމިލީ ކޯޓާއި ޖުވެނައިލް ޯ
އެ މުއާހަދާތަކުގައި އެކަން ލާޒިމްކުރަނީ ނިންމުންތައް
މުޅިން ވެސް ސިއްރު ޝަރީއަތްތަކަށް ވާތީ އެ ދެ
އާންމު ކުރުމަކީ ހާމަކަމާއި އިންސާފުވެރިކަމާ އެކު
ކޯޓުގެ ނިންމުންތައް އާންމެއް ނުކުރެ އެވެ .ދެން އޮތީ
ގތުގައި ބަލާފަ އެވެ. ޝަރީއަތް ހިންގުމުގެ ބައެއްގެ ޮ
ކޓުތަކެވެ .މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުތަކުގެ މެޖިސްޓްރޭޓް ޯ
މކްރަސީ ކަމަށްވާ ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު ޑި ޮ
ނިންމުންތައް އެއްވެސް މިންވަރަކަށް އާންމެއް ނުކުރެ
ކޓަށް ބެލިޔަސް އެ ކޯޓުގެ އިންޑިއާގެ ސުޕްރީމް ޯ
އެވެ .އެކަން ކުރާނެ ނިޒާމެއް ވެސް ނެތެވެ .އޭގެ
ނިންމުންތައް ދުވަހުން ދުވަހަށް އާންމުކުރެ އެވެ.
ނަތީޖާއަކީ މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުތަކުން ކުރާ ހުކުމްތަކުގެ
ކޓުތައް ކަމަށްވާ އިންޓަނޭޝަނަލް ކޯޓް ބައިނަލްއަގްވާމީ ޯ
މައުލޫމާތު ލިބޭނެ އެއްވެސް ގޮތެއް ނެތުމެވެ.
އޮފް ޖަސްޓިސް އާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓު
ކށް ބުނާ ނަމަ ނިންމުންތައް އާންމުކުރުން ކުރު ޮ ކޓުތަކުގެ އަތްމައްޗަށް މުޅިން ދޫކޮށްލައިފަ އންނަނީ ޯ ޮ
ފަދަ ތަންތަނުން ވެސް ވަރަށް ޚާއްސަ ހާލަތްތަކުގައި ކޓުތަކުގެ ނިންމުންތައް ބަރާބަރަށް މެނުވީ އެ ޯ
ޖަސްޓިސް ބިލްޑިން :ގިނަ ޯކޓުތަކުގެ ނިންމުންތައް އާންމެއް ނުކުރޭ --މިހާރު ފޮޓޯ/ނިޝާން އަލީ
ކޮލަމް ކުލަބަރި
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
9
އަންހެނުންގެ ހައްގު ،ފިރިހެނުންގެ ޒިންމާ
ނ ގެ ހަ އް ގު ަތ އް ހޯ ދު މު ގަ އި އަ ން ހެ ނު ން ގެ ހަ އް ގު ތަ ަކ ށް ގޮ ވާ ާލ މާ ލޭ ގަ އި ބޭ އް ވި ެއ އް ވު މެ އް :އަ ން ހެ ނު ް އަ ިދ ވެ ސް ގި ނަ މަ ސަ އް ކަ ތް ަތ ކެ އް ކު ރަ ން ޖެ ހޭ --ފޮ ޓޯ :ޔޫ އެ ން އެ ފް ޕީ އޭ އަ ލީ ނާ ފި ޒް
ތަފާތުކުރުންތައް ނައްތާލުމާ ބެހޭ ބައިނަލްއަގުވާމީ މުއާހަދާގައި ރާއްޖޭން ވަނީ ބައިވެރިވެފަ އެވެ .ޖިންސީ
އަ ން ހެ ނު ން ގެ ދި ފާ އު ގަ އި މަ ސަ އް ކަ ތް ކު ރަ ން ޖެ ހެ ނީ ޒަ މާ ނު އް ސު ރެ
ހަމަހަމަކަމާ ބެހޭ ގާނޫނެއް ހަދައި އަމަލުކުރަން
އަ ން ހެ ނު ން " އަ ޅު ވެ ތި ކު ރު މު ގެ" ވި ސް ނު ން ގެ ން ގު ޅޭ ތީ އެ ވެ.
ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުނިތަކުގެ މަތީ މަގާމުތަކުގެ
މަސައްކަތްކުރެވޭ އުމުރުފުރައިގެ ދިވެހިންގެ ތެރެއިން
ކންމެވެސް ވަރެއް އަންހެނުންނަށް ހާއްސަ ތެރެއިން ޮ
އަ ން ހެ ނު ން ނަ ކީ ޖި ސް މާ ނީ އަ ދި ނަ ފް ސާ ނީ ގޮ ތު ން ވެ ސް
87،000މީހުން އެއްވެސް ކަމެއް ނުކުރެ އެވެ .އޭގެ
ކުރުމުގެ އަޑު ވެސް ވަނީ ގަދަވެފަ އެވެ .ވެރިކަމަށް
ތެރެއިން 72ޕަސެންޓަކީ ،އެ ދިރާސާ ދައްކާ ގޮތުން،
ކުރިމަތިލުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް މިހާރު އަންހެނުންނަށް
ބަ ލި ކަ ށި ބަ އެ އް ކަ މަ ށް މު ޖު ތަ މަ އު ގަ ބޫ ލު ކޮ ށް ފަ އި ވާ ތީ އެ ވެ.
ގތުން ހަރަކާތްތެރި ނުވާ އަންހެނުންނެވެ .އިގްތިސާދީ ޮ
އތެވެ .މީގެ އިތުރުން ،ކެރިގެން ކަންކަމާ އެބަ ޮ
ރާއްޖޭގެ އާބާދީ 400،000އާ ކައިރިވެފައި ވާއިރު، ކށްފައިވާ ދިރާސާއަކުން ދައްކާ ގޮތުން އދ .އިން ޮ
ފަށާފައި ވާއިރު ،ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކުގަ އާއި
އެ ކަނ ބަ ލު ން ގެ ހަ އް ގު މަ ގާ މަ ކީ ގޭ ތެ ރޭ ގަ އި ،ދަ ރި ން ބަ ލަ އި
އަންހެނުންގެ ތެރެއިން 41ޕަސެންޓު މީހުން ސަބަބެއް
ކުރިމަތިލާ ،ފިސާރި އަންހެނުންގެ އަދަދު ވެސް
ކަމަށް ބުނަނީ ދަރިން ބެލުމާއި ގޭތެރޭގެ މަސައްކަތް
ދުވަހަކަށް ވުރެ ދުވަހެއް އިތުރު ވާކަން ފާހަގަކުރެވެ
ކުރަން ޖެހުމެވެ .އެކަމަކު ،އެ ސަބަބަށްޓަކައި
އެވެ .އޭގެ ތެރޭގައި ޒުވާނުންގެ ނިސްބަތް ގިނަ އެވެ.
މަ ސަ އް ކަ ތް ކު ރާ ތީ އެ ވެ .ދީ ނީ ގޮ ތު ން ވެ ސް އަ ން ހެ ނު ން ނަ ކީ
އެކަމާ ރުޅި އަންނަ މީހުން ގިނަ އެވެ .ރާއްޖެއެކޭ
" ދެ ވަ ނަ ދަ ރަ ޖަ އި ގެ" ބަ އެ އް ކަ މަ ށް ބަ ޔަ ކު ގަ ބޫ ލު ކޮ ށް ،އެ
އަންހެނުން ތިބި ނަމަވެސް ،ދައުލަތުގެ ސިޔާސަތު
އެކަން ފެނެ އެވެ .އެކަމަކު އަންހެނުންގެ ދިފާއުގައި
ބައްޓަން ކުރުމާއި ނިންމުންތައް ނިންމުމުގެ ބާރު
މަސައްކަތް ކުރަން ޖެހެނީ ޒަމާނުއްސުރެ އަންހެނުން
ވި ސް ނު ން ފަ ތު ރަ ން އު ޅޭ ތީ އެ ވެ.
މަސައްކަތް ނުކުރެވޭ ފިރިހެނުންގެ ނިސްބަތަކީ އެންމެ ޕަސެންޓެކެވެ. ސިވިލް ސާވިސްގެ އާއްމު މަގާމުތަކުގައި ގިނައިން
ނަމަވެސް އަންހެނުންގެ ހައްގުގެ ވާހަކަ ދައްކާތީ ގތަށް ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ވެސް އެއް ޮ
ލިބިފައިވާ މަގާމުތައް ފުރާ އަންހެނުންގެ އަދަދު
"އަޅުވެތި ކުރުމުގެ" ވިސްނުން ގެންގުޅޭތީ އެވެ.
ނިސްބަތުން ވަރަށް މަދެވެ .ރައީސާއި ނައިބު ރައީސް
އަންހެނުންނަކީ ޖިސްމާނީ އަދި ނަފްސާނީ ގޮތުން ވެސް
ނުހިމަނައި ކެބިނެޓުގައި ހިމެނޭ 15މިނިސްޓަރުންގެ
ބަލިކަށި ބައެއް ކަމަށް މުޖުތަމައު ގަބޫލުކޮށްފައި ވާތީ
ތެރޭގައި ތިއްބެވީ އެންމެ ތިން އަންހެނުންނެވެ.
އެވެ .އެ ކަނބަލުންގެ ހައްގު މަގާމަކީ ގޭތެރޭގައި،
ޖުމްލަ 85މެމްބަރުންގެ މައްޗަށް އެކުލެވިގެންވާ
ދަރިން ބަލައި ފިރިންނަށް ކައްކާފައި ކާން ދިނުންކަން
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި ތިއްބެވީ އެންމެ ފަސް
ބަޔަކު ވިސްނައިދޭން މަސައްކަތް ކުރާތީ އެވެ .ދީނީ
އަންހެން މެމްބަރުންނެވެ .ސިޓީ ،އަތޮޅު އަދި ރަށު
ގޮތުން ވެސް އަންހެނުންނަކީ "ދެ ވަނަ ދަރަޖައިގެ"
ގތަށް ،ރާއްޖޭގައި ތިއްބެވި ކައުންސިލްތައް ހިމެނޭ ޮ
ކށް ،އެ ވިސްނުން ބައެއް ކަމަށް ބަޔަކު ގަބޫލު ޮ
ޖުމްލަ 1،095ކައުންސިލަރުންގެ ތެރެއިން އަންހެނުންގެ
ފަތުރަން އުޅޭތީ އެވެ.
އަދަދަކީ 64އެވެ. މަސައްކަތުގެ މައިދާނުގައި އަންހެނުންނާއި އތް ތަފާތު ކުރުމުގެ އިތުރަށް ފިރިހެނުންނާ ދެމެދު ޮ
އަންހެނަކަށް ނުވަތަ ފިރިހެނަކަށް ވީތީ ގަބޫލުކުރަން ޖެހޭ ކަންކަން ކަމަށް އަދި އުޅުން ބަހައްޓަން ޖެހޭ ގޮތްތައް ކަމަށް މުޖުތަމައުން ވިސްނައިދީފައިވާ
އަންހެނުންނަށް ކުރާ އަނިޔާ ވެސް ވަކި ކުޑައެއް
ކަންކަމުން ސިކުނޑި މިނިވަން ކުރަން ޖެހެ އެވެ.
ނޫނެވެ .ރަސްމީ ސާވޭއަކުން ދައްކާ ގޮތުން ކޮންމެ
އަންހެނުންގެ ހައްގުގެ ވާހަކައިގެ ފުރަގަހުގައި ވަނީ
ތިން އަންހެނަކުން އެކަކީ ހަޔާތުގެ ކޮންމެވެސް
ހދުމުގެ މަސައްކަތެވެ .އަންހެނަކަށް އެ މިނިވަންކަން ޯ
ހިސާބެއްގައި އަނިޔާ ތަހައްމަލު ކުރަން ޖެހިފައިވާ
ވީތީ އޭނާގެ މައްޗަށް އެހެން މީހަކަށް ގަދަވެވިގަނެގެން
މީހެކެވެ .އަނިޔާ އަށް ދިވެހި އަންހެނުން ވަނީ ފާޑަކަށް
ނުވާނެކަން ކަށަވަރު ކުރުމެވެ .ބޭނުންވާ ރޮނގަކުން
ހޭނެން ވެސް ހޭނިފަ އެވެ .އދ .އިން 2009ގައި
ކުރިއަށް ދިއުމުގެ ފުރުސަތު ،ފިރިހެނުންނާ ވެސް
ގތުގައި ކައްކާ އެއްޗެހި ކުރި ސާވޭއަކުން ދެއްކި ޮ
އންނާނެކަން ޔަގީން ކުރުމެވެ. އެއްފަދައިން ޮ
އަނދާފައި ހުރުމުންނާއި ހުއްދަ ނުހޯދައި ގެއިން
އަންހެނަކަށް ވީތީ ގެއިން ބޭރަށް ދާން ހުއްދަ ނަގަން
ބޭރަށް ދިއުމުގެ އިތުރަށް ޖިންސީ އެދުން ފުއްދުމުން
ކންމެ ފަހަރަކު ނުޖެހުމެވެ .ފިރިހެނަކާ ވާހަކަދައްކާލާ ޮ
ދުރުހެލިވުމުގެ ސަބަބުން ،ފިރިމީހާ އަށް ޖެހުމުގެ
އެ އަންހެނާއާ މެދު އެހެން ނަޒަރަކުން ނުދެކޭނެ ކަމުގެ
ހައްގު އޮންނާނެ ކަމަށް 30ޕަސެންޓް އަންހެނުންނަށް
އތުމެވެ .އެއާ އެކު ،ދަރިން ލިބުން ނުވަތަ ޔަގީންކަން ޮ
ވަނީ ގަބޫލުކުރެވިފަ އެވެ .އަންހެނުންގެ ގައިގައި
އެފަދަ ކަމަކުން އޭނާ ކުރަން ބޭނުންވާ އެހެން ކަމަކަށް
ބައެއް ހާލަތްތަކުގައި ޖެހުން ހުއްދަ ކަމަށް ގަބޫލުކުރާ
ނުވަތަ ވަޒީފާ އަދާކުރުމަށް ހުރަސް ނޭޅުމެވެ.
ފިރިހެނުންގެ އަދަދު ކުރިއަށް ވުރެ އިތުރުވެފައިވާ
މޭކަޕް ކުރަން ބޭނުންވާ އަންހެނުން އެކަން
ކަމަށް 2013ގައި ހިއުމަން ރައިޓްސް ކޮމިޝަނުން
ކުރަންވީ އެވެ .އެފަދަ އެއްވެސް އެއްޗެއް ބޭނުން
ކުރި ދިރާސާއަކުން ވެސް ދެއްކި އެވެ.
ކުރަން ހިތް ނުރުހޭ ނަމަ އެ ގޮތަށް ހުންނަންވީ
މި ހުރިހާ ކަމަކާ އެކު ވެސް ޖިންސީ ހަމަހަމަކަން
އެވެ .ހެދުން އަޅައި ރީތިވެގެން ނޫނީ ބޭރަށް ދާން
ގާއިމްކުރުމުގެ މަސައްކަތުގައި ރާއްޖޭން ފަހުގެ
ހިތްހަމަނުޖެހޭ ނަމަ ވެވުނުހާ ރީއްޗެއް ވެގެން ބޭރަށް
ތާރީހުގައި އަޅާފައިވާ މުހިއްމު ފިޔަވަޅުތައް ވެސް
ގތުގައި ފިރިހެނުން ދާން ވީ އެވެ .ގާތް ރަށްޓެހިންގެ ޮ
ފާހަގަކުރަން ޖެހެ އެވެ .އަންހެނުންނާ މެދު ގެންގުޅޭ
ތިބޭ ނަމަ އެއީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ .އެ މީހުންނާ
ފި ރި ން ނަ ށް ކަ އް ކާ ފަ އި ކާ ން ދި ނު ން ކަ ން ބަ ޔަ ކު ވި ސް ނަ އި ދޭ ން
ކފީތަކަށް ވެސް ދާން ވީ އެވެ .އެއިން އެއްވެސް އެކު ޮ
ގތުން އިންސާނީ ހެދި ޑޮކިއުމެންޓްރީއެއްގައިވާ ޮ
ކަމެއް ކުރުން ނުވަތަ ނުކުރުމަކީ އަންހެންވަންތަކަން
ތަބީއަތާ ހިލާފު އެފަދަ އެތައް ސިފަތަކެއް ފިރިހެނުން
ގެއްލޭ ކަމެއް ނޫނެވެ .އެއިން ކަމަކުން އަންހެނަކު
އަށަގަންނަވަން ޖެހުމުން ފިރިހެނުންގެ ސިކުނޑި އާއި
ނިކަމެއްޗެއް ވެސް ނުވާނެ އެވެ .ބާރު ގަދައެއް
ވިސްނުމަށް ނުރަނގަޅު އަސަރުތަކެއް ފޯރަ އެވެ .އޭގެ
ވެސް ވަކި ނުވާނެ އެވެ .އޭގެ ބަދަލުގައި ،ކޮންމެ
ސަބަބުން ޑިޕްރެޝަނާއި އެންޒަޔަޓީ ފަދަ ނަފްސާނީ
މީހަކަށް ވެސް އަމިއްލަ އިހުތިޔާރު ލިބިގެންވެ އެވެ.
މައްސަލަތަކާ ހަނގުރާމަކުރަން ޖެހި ،އަމިއްލަ އަށް
އެ އިހުތިޔާރު އެހެން މީހަކަށް ،ހާއްސަކޮށް އަމިއްލަ
މަރުވާ ހިސާބަށް ވެސް ދާ ކަމަށް އެ ތަޖުރިބާކާރުން
އަށް ގަދަކަން ދައްކަން އުޅޭ ފިރިހެނަކަށް ،ނިގުޅައެއް
ގަބޫލުކުރެ އެވެ .އަންހެނުންނަށް އިހާނެތިކޮށް ހިތައި
ނުގަނެވޭނެ އެވެ .ނިގުޅައިގަތުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް
އަނިޔާވެރިވާ އެއް ސަބަބަށް އެކަން ވެދާނެ ކަމުގެ
ދީގެން ނުވާނެ އެވެ.
އިންޒާރު ވެސް އެމީހުން ދެ އެވެ. އަންހެނުންގެ ހައްގުގައި މަސައްކަތް ކުރަން ޖެހެނީ
އަންހެނުންގެ ހައްގުގެ ވާހަކައިގެ އެހެން ފަރާތަކަށް ވެސް ބަލައިލަން ޖެހެ އެވެ .އަންހުންނާ ތަފާތު
ހަމައެކަނި އަންހެނުންކަން ގަބޫލުކުރި ދުވަސް މާޒީވެ
ވުމަށް ފިރިހެނުންނަށް މުޖުތަމައުން މަޖުބޫރުކުރުމުގެ
ހިނގައްޖެ އެވެ .ފިރިހެނަކަށް ވީތީ ޒަމާނުއްސުރެ
ސަބަބުން ފިރިހެނުންގެ ސިކުނޑި އަށް ކުރާ އަސަރާ
ލިބެމުން އަންނަ ހައްގުތަކާއި މިނިވަންކަމާއި
އެކު ،އަންހެނުން ތަހައްމަލު ކުރަން ޖެހޭ އަނިޔާގެ
ފުރުސަތުތައް ހަމަ އަންހެނުންނަށް ލިއްބައި ދޭން
ވާހަކަ ދައްކަން ޖެހެ އެވެ .ފިރިހެނަކަށް ވީތީ ފުޓްބޯޅަ
ޖެހޭ ދުވަސް އަތުވެއްޖެ އެވެ .ހައްގުގެ ވާހަކަ ދައްކާ
ކުޅެން ޖެހެ އެވެ .ދުވެ ،ސަކަރާތް ޖަހަން ޖެހެ އެވެ.
އަންހެނުންނަށް ތާއީދުކުރަން ޖެހެނީ އެހެންވެ އެވެ.
ރއެގެން ނުވާނެ އެވެ .އަންހެނަކާ އެއްގޮތަކަށް ވެސް ޮ
އެ ފަރާތްތަކުން ކުރަމުން އަންނަ މަސައްކަތްތަކަށް
ގތުން ވާހަކަ ދައްކާލުމުގެ ބަދަލުގައި ރަށްޓެހިކަމުގެ ޮ
ސާބަސް ދިނުމާ އެކު އެ މީހުންނާ އެއް ހަމައެއްގައި
ފިރިހެނެއް ނަމަ އުޅެން ޖެހޭނީ "ފައިދާގަނޑެއް
ހައްގު ހޯދައިދޭން ފިރިހެނުން ވެސް ނުކުންނަން ޖެހެ
ބޑުވުމުން އާއިލާ ބެލެހެއްޓުމުގެ ޒިންމާ ނަގާށެވެ"ޮ .
އެވެ .އަންހެނުންގެ ހައްގުގެ ވާހަކައަކީ އިންސާނީ
ނަގަން ޖެހެ އެވެ .އެކަމަކު ދަރިން ބަލަން ޖެހޭނީ
ހައްގުގެ ވާހަކަ އެވެ .އެ ވާހަކައާ އެކު މި ދެއްކެނީ
އަންހެނުންނެވެ .އެއީ ،މުޖުތަމައުން ވިސްނައިދީފައިވާ
އިންސާނަކަށް ވީތީ ލިބެން ޖެހޭ ހައްގުތަކުގެ ވާހަކަ
ގތުގައި ،ފިރިހެނަކަށް ވުމުގެ އަސާސްތަކެވެ. ޮ
އެވެ.
އެކަމަކު އަންހެނުންނާ ތަފާތު ވުމަށް ފިރިހެނުން
އެއީ ފިރިހެނެއް ،އަންހެނެއް އިސްތިސްނާ
ބާރު ގަދަ އަދި ހިތްވަރު ގަދަ ބަޔަކަށް ވާން
ކުރުމެއް ނެތި މުޅި އިންސާނީ ނަސްލުގެ މިލްކެކެވެ.
ޖެހޭނެ ކަމަށް މުޖުތަމައުން ވިސްނައި ދިނުމުގެ
އަންހެނަކަށް ވުމުން އޭނާއާ މެދު ވަކި ގޮތަކަށް
ބޑު ކަމަށް ނަފްސާނީ ނުރައްކާ ފިރިހެނުންނަށް ޮ
ދުށުމުގެ ބަދަލުގައި އިންސާނެއްގެ ނަޒަރުން
އިލްމުވެރިން ބުނެ އެވެ .މި މައްސަލައާ ގުޅޭ
ވިސްނާށެވެ .އެއީ ފިރިހެނުންގެ ޒިންމާއެކެވެ.
ގތުން އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ތަޖުރިބާކާރުންތަކެއް ޮ
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
11
އަލީ ޝިޔާމް ،އޭރުގެ ހަނދާންތަކާ އެކު
އަލީ ޝިޔާމް އެކްޓަރު ޔޫސުފް ޝަފީއު (ޔޫއްޕެ) އާ އެކު. އަ ހު މަ ދު އަ ދް ޝަ ން
ބައެއް މީހުން ބުނޭ ސްކްރީން ކަޕްލްއެއްގެ ޮގތުގައި ޝިޔާމާ އެންމެ ގުޅެނީ ނިޝާ ކަމަށް. އެކަން އަމިއްލަ އަށް ގަބޫލުކުރެވޭތަ؟ މީހުން ދެން އެހެން ބުނަނީ .އަހަންނަކަށް މާ ބޮޑު
ނުވަދިހައިގެ އަހަރުތަކުގައި ދިވެހި ވީޑިއޯ
ތަފާތެއް ހުންނަ ކަމަކަށް ނުފެނޭ .ނަމަވެސް ވަރަށް
ފރި އެންމެ ގަދައިރު ،އެންމެ އާންމުކޮށް ލަވަތަކުގެ ޯ
ގިނަ މީހުން ބުނާ ވާހަކައެއް އެއީ .ދެން ބެލުންތެރިން
ފެނުނު އެކަކީ އަލީ ޝިޔާމެވެ .އޭރުގެ އެންމެ
އެކަހަލަ ކަންތައްތައް ނިންމާނީ .އަހަންނަކަށް އެގޮތަކަށް
މަޝްހޫރު ގިނަ ބަތަލާއިންނާ އެކު އެތައް ލަތައް ކުޅެ،
އެކަން އިހުސާސެއް ނުކުރެވޭ.
ބޑު މަގުބޫލު ކަމެއް ވެސް ހޯދި އާންމުންގެ ވަރަށް ޮ އެވެ .އެ ލަވަތައް މިހާރު ވެސް ޓީވީތަކުން ފެނެ އެވެ. ނަމަވެސް އޭގެ ފަހުން އިންޑިއާ އަށް ދިރިއުޅުން ބަދަލުކޮށް މިވީ 14އަހަރުގެ ތެރޭގައި ދިވެހި ޑްރާމާއަކުން ނުވަތަ ފިލްމަކުން ވެސް އޭނާއެއް ނުފެނެ އެވެ. އަލީ ޝިޔާމް ވަނީ އޭނާގެ އެކްޓްކުރުމުގެ ހަނދާންތަކާއި މިހާރު ފިލްމީ ދާއިރާއާ މެދު ދެކޭ ގޮތް "މިހާރު" އަށް ކިޔައިދީފަ އެވެ.
ނިޝާ ،ޝީރާނީ ،ނިއުމާ އަދި ޒީނަތު ފަދަ ބަތަލާއިންނާ އެކު އެބަ ހުރި އެތައް ލަވައެއް ކުޅެފައިޮ .ކބައި އެންމެ ހިތްހަމަޖެހޭ ލަވައަކީ؟ ވަރަށް ގިނަ ލަވަތަކެއް އެބަ ހުރި ހިތްހަމަޖެހޭ ޝިރާނީ އާއި މަރިޔަމް ނިޝާ ކަހަލަ މީސްމީހުންނާ އެކު ކުޅެވިފައި .ނަމަވެސް މިހާތަނަށް އެންމެ ގތަށް ކުޅެވުނު ލަވައަކީ "ކީއް މި ވަނީ". ހިތްހަމަޖެހޭ ޮ އެއީ ޝިރާނީ އާ އެކު ކުޅެފައި އިން އުމަރު ޒާހިރުގެ ލަވައެއް .ވަރަށް ހިތްހަމަޖެހުނު ލަވައެއް އެއީ .ވަރަށް މަގުބޫލް ވެގެން ދިޔަ ލަވައެއް .ޓީވީއެމް ހޭޔަންބޯ ޗާޓްގައި ވެސް ވަރަށް ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވަންދެން އޮތް ލަވައެއް އެއީ.
ތެރޭގައި ،އެހެންވެ އެކަހަލަ ކަންތައްތަކާ ހެދި ޓައިމް ސޭވް ކުރެވޭ .އޭރު ވަރަށް ވަގުތަށް ބަލައިގެން އުޅެން ޖެހުނީ .އެކަންކަމަށް ބަލާ އިރު ޝިރާނީއާ އެކު އެންމެ ގހެކޭ ނޫން މި ބުނީ. ފަސޭހައީ .އެހެން ކުދިން ވެސް ޯ
ފިލްމެއް ބަލައިގެން އިތުރަށް ލިބޭނެ އިބުރަތެއް ނެތް. މޅު ފިލްމުތަކެއް ނުކުމެފައެއް ނެތް .ރާއްޖޭގައި މާ ޮ ވަރަށް މަދު ފިލްމެއް ނޫނީ ރަނގަޅު ކަމަކަށް ނުފެނޭ. ލބީގެ ފިލްމުތައް ހުންނަނީ .ދެން ވާ ގޮތަކީ ހުސް ޯ ގތަކަށް ފިލްމުތައް އާންމުކޮށް މުޅިން ވެސް އެއްކަހަލަ ޮ ހުންނަނީ .މީހާ އަށް އެއްވެސް އިބުރަތެއް ނުލިބޭ
ދެން ދިރިއުޅުމުގެ ކަންތައްތައް މިތަނުގައި މިހާރު މިއޮތީ .ސެޓަޕް ހެދިފައި މިހާރު މިހުރީ މިތަނުގައި. މިހާރު އިންޑިއާގައި އުޅޭތާ މިވަނީ ތޭރަ ،ސާދަ ވަރަކަށް އަހަރު .މިތަނާ ދޭތެރޭ ވަރަށް ހިތްހަމަޖެހޭ .ވަރަށް އވެފައި ރަނގަޅަށް ދިރިއުޅެން ރަނގަޅު ކަލްޗާއެއް ޮ ބޭނުންވާ މީހަކަށް މި މާހައުލު ގޯހެއް ނޫން ހަމަ.
އެކްޓް ކުރަން ހުއްޓާލި ފަހުން އެއްވެސް ފުރުސަތެއް ލިބުނުބާ؟ އެންމެ ފަހުން މާލެ ދިޔަ ފަހަރު ވެސް ފުރުސަތެއް ލިބުނު .އެއީ އަލީ މުސްތަފާ (ސެމީ) މެން ހަދަމުން ދިޔަ ޕްރޮޑަކްޝަނެއް .އޭނާ ޑައިރެކްޓް ކުރާ ފިލްމެއްގެ ބައެއް ކުޅެން ލިބުނު .އެކަމަކު ވަގުތުގެ ގޮތުން ކޅެއް ދަތިވީމާ އެކަން ނުކުރެވުނީ .އެންމެ ފުރިހަމަ ތަން ޮ ގޮތުގައި އެކަން ނުކުރެވޭނެތީ ދޫކޮށްލީ .އެކަމަށް މުޅިން ޕްރެޕެޔާވެގެނެއް ނޫން އޭރު މާލެ ގޮސް ހުރީ. އޭރު ބައްޕަމެން މަންމަމެން ކައިރި އަށް އެ މީހުން
މިހާރު ދެން ކުޅޭ ހިތް ވަނީ ކެރެކްޓާ ރޯލެއް. މީގެ ކުރިން އެންމެ ފިލްމެއް ކުޅުނު އިރު ވެސް ރލެއް ކުޅުނީ .މީހަކު ހަމަ ތަނެއްގައި އުޅޭ ކެރެކްޓާ ޯ ކލިޓީއެއް ނުފެންނާނެ .އެ ތަން ދެއްކިޔަސް އެއްވެސް ޮ މީހާ އަށް އެކްޓިން ދެއްކޭ ކަހަލަ ކެރެކްޓާއެއް ރޯލެން ރލެއް ލިބިއްޖެއްޔާ ކުޅޭ ހިތްވަނީ .މޮޅު ކެރެކްޓާ ޯ ހދާލައިގެން ކުޅެލާ ހިތްވޭ ހަމަ. ފުރުސަތު ޯ
ދުވަހަކު ވެސް ފިލްމެއް ޑައިރެކްޓްކޮށްފާނަންތަ؟
މީހުން ހަދާފައި ހުންނަ ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގެ ފިލްމުތައް.
އިންޑިއާ އަށް ބަދަލުވާން ދިމާވި ސަބަބަކީ
އެންމެ ފަސޭހަވި ތަރިއަކީ ކޮބާ؟
ވާނެ .އެ ދުވަސްވަރު އަހަރެން އުޅުނީ ވިޔަފާރީގެ
މުޅިން ވެސް އިނގިރޭސި އަދި ތަމަޅަ ފިލްމު .ދިވެހި
ކީއްވެ؟ ދިރިއުޅުމަށް އައި ހީނަރުކަމަކުން .އެ ބަދަލުވި ގޮތަށް
ކުޅެލަން ބޭނުން ވަނީ ޮކން ކަހަލަ ރޯލެއް؟
ދިވެހި ފިލްމެއް ނުބަލަން .މިހާރު މި ބަލަނީ
ބޭނުމެއް ނެތް .އެހެންވެ މުޅިން ވެސް ބަލަނީ މޮޅެތި
ގތުން އެ ފުރުސަތު ދޫކޮށްލީ. ލިބުނީމަ ވަގުތުގެ ޮ
ޑިސިޕްލިންވުމާއި މަސައްކަތުގައި ވަރަށް ފަރުވާތެރި
އެންމެ ފަހުން ބެލުނު ދިވެހި ފިލްމަކީ ކޮބާ؟
ރާއްޖޭން ބޭރަށް ދިރިއުޅަން ބަދަލުކުރަން ޖެހުނީ
އޭގެ ތެރެއިން އެކުގައި މަސައްކަތްކޮށްލަން
ގތަކީ ގަޑި އަށް ފަރުވާތެރިވުމާއި ކުޅެން .އެވާ ޮ
ފިލްމަކުން ފުރުސަތެއް ލިބިއްޖެ ނަމަ އެންމެ
އެއްޗެއް ބަލަން ތިން ހަތަރު ގަޑި ހޭދަ ކުރުމުގެ
ގސް ހުއްޓައި އެ ފުރުސަތު ދެކިލަންވެގެން މާލެ ޮ
ބޑަށް ހިތްހަމަޖެހެނީ ޝިރާނީއާ އެކު އެންމެ ޮ
އަޅީ ޝިޔާމް (ކ) :މިހާރު ދިރިއުޅެނީ އިންޑިއާގައި.
ފިލްމެއް ޑައިރެކްޓެއް ނުކުރާނަން .ޑައިރެކްޓް ކުރުމުގެ އެއްވެސް ގާބިލްކަމެއް ނެތް އަޅުގަނޑުގެއެއް.
މިހާރު އެންމެ ކަމުދާ އެކްޓަރަކީ އަދި
އެހެންވީމާ ނޭނގޭ ކަމެއް ކުރުމަކީ އެހާ ރަނގަޅު
އެކްޓްރެސްއަކީ ކޮބާ؟
ކަމެއް ނޫން .ރާއްޖޭގައި ހަމަ ދެ ލަވަ ކުޅެލާފައި
އަދިވެސް އެންމެ މަގުބޫލީ ނިއުމާ .ނިއުމާގެ ކޕީ އިއްސެ އެކްޓިން ވަރަށް މޮޅު .އޭގެ އިތުރަށް ޮ
ޑައިރެކްޓަރަކަށް ވާހެން ވާ ކަމެއް ނޫން އެއީ .އެއީ ވެސް ކިޔަވައިގެން ،އެކަން އެނގިގެން ކުރެވޭ ކަމެއް. އެކްޓް ކުރެވުނަސް އަދި ޑައިރެކްޓެއް ނުކުރެވޭނެ.
ވަރަށް ކަމުދޭ .އޭނާގެ އެއްޗެހި ބަލައިލީމަ ވަރަށް ކށްފައި ހުންނަކަން ފަރުވާތެރިކޮށް މަސައްކަތް ޮ ފާހަގަކުރެވޭ.
ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ ކަންކަން ކިހާ ވަރަކަށް ބަލައި ހަދަންތަ؟
ރާއްޖޭގެ ފިލްމު އިންޑަސްޓްރީއަށް ކުރިމަގު އޮތް ކަމަށް ގަބޫލްކުރެވޭތަ؟ ފިލްމު އިންޑަސްޓްރީ ކުރިއަށް އަދި ދާނެ ގޮތެއް އަޅުގަނޑަކަށް ނުފެނޭ .ފައިސާ ނުލިބޭ ކަމެއް ކުރިއަކަށް ނުދާނެ .ރާއްޖޭގެ ފިލްމު އިންޑަސްޓްރީ ކުރިއަށް ދާނެ މަގެއް އަދިއެއް ނެތް ފެންނާކަށް. ޓޫރިޒަމް އިންޑަސްޓްރީ ވެސް ކުރިއަށް ދަނީ ފައިސާ ލިބިގެން.
ރާއްޖޭގެ ކަންކަން ވަރަށް ގާތުން ބަލަން .ވަރަށް އިންޓަރަސްޓް ހުންނަ ކަމެއް އެއީ .ނަމަވެސް ބައެއް ގތަށް ފެންނަނީ .އޭގެ ފަހަރަށް އެހާ ރަނގަޅު ނޫން ޮ ގތަކީ ރާއްޖޭގައި ސަބަބުތަކެއް ވެސް އެބަހުރި .ވާ ޮ ތެދުވެރިން މަދުވީމަ މައްސަލަކީ އަސްލު .ވަކި މީހަކު ބްލޭމް ކުރާ ވަރަށް ވުރެ ގައުމުގެ ހާލަތު ގޯސް މިހާރު. މުޅި ގައުމު ރަނގަޅު ކުރަން ހުރިހާ އެންމެން އެއްބާރު އތް ހާލަތެއްގައި ލައިގެން މަސައްކަތް ކުރަން ޖެހިފައި ޮ މިހާރު ގައުމު އޮތީ.
ފިލްމުތަކުން ޝިޔާމް ކުރިއަކުން ވެސް ނުފެނޭ. ކޮބައިބާ އޭގެ ސަބަބަކީ؟ ފިލްމު ކުޅޭ ހިތްނުވަނީކީ ނޫން .އެ މަސައްކަތް ކުރާ ގޮތުން އޭގެ ތެރޭގައި އުޅޭ ހިތްނުވަނީ .ޓައިމް ކށްފައި ފިލްމު ވޭސްޓް ވަނީ ބުރަ މަސައްކަތެއް ޮ ކށްފައި ބެލުންތެރިންނާ ނުނިކުތީމާ .ބުރަ މަސައްކަތެއް ޮ ހަމައަށް ނާންނަ ކަމަށް ވަންޏާ ބޭކާރު ކަމެއް ކަމަށް ފީލް ކުރެވެނީ.
އަލީ ޝިޔާމް އޭނާގެ ޮދށީ ފިރިހެން ދަރިފުޅާ އެކު.
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
(އާދިއްތަ ދުވަހުގެ ނޫހާ ގުޅޭ) ލގަނޑު ކުރިމަތީގައި ހުރެގެން އެއް ކަމަކީޯ ، ވައްތަރުޖެއްސުމެވެ .ދޫ ނެރިގެން އެކި އަޑުއަޑު ލައްވަމެވެ .އަނގައަށާއި ބުމައަށް އެކި ގޮތްގޮތް ލ މަރައިގެން ހުރެ ހެމެވެ .އޭރު ހަދަމެވެ .އެއް ޯ އަހަރެން ދެކެނީ އެއީ ވަރަށް މަޖާކަމެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ތަފާތު ،ގިނަ ވައްތަރުޖެއްސުމަކީ އަހަރެން ދުށް ގޮތުގައި މޮޅު ކަމެކެވެ" .ކޫލް" ކަމެކެވެ .އަނެއް ކަމަކީ، އިށީނދެގެން އިންނައިރު ފައި ތެޅުވުމެވެ .ބައެއް ފަހަރު ފަޔެވެ .އަނެއްބައި ފަހަރު ފައިތިލައެވެ .އިނގިލި ވެސް ތެޅުވެއެވެ .ދެ އިނގިލިން އެއްފަހަރާ ވެސް ގޮތްގޮތް ހަދަން އިނދެވެއެވެ .އަހަރެން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. ވަރަށް ގިނަ މީހުން އެ ކަން ކުރެއެވެ .އެ ކަމަކީ ގަސްތުގައި އިންސާނާ ކުރާ ކަމެއް ނޫނެވެ .ކުރުމުން އިތުރު ހިތްހަމަޖެހުމެއް ލިބޭނެކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ. ހުއްޓައިނުލައި އަތް ތެޅުވުމުން ލިބޭނީ ވަރުބަލިކަމެކެވެ. ފަސޭހަވާނީ އެ ކަން ނުކޮށް ހުންނާށެވެ. ކުރުމުގައި ދެމިހުންނާކަށް ނޫނެވެ .އިންސާނާ ފައި ތަޅުވައިލާނީ އެއް ފަހަރުއެވެ .ދެން އެ ބައި ކުރިއަށް ގެންދާނީ ޖިންނިއެވެ .ނުވަތަ ޖިންނި އެއް ފަހަރު ތަޅުވައިލާނެއެވެ .އެ ހިސާބުން ދެން އެ ކަން ކުރާނީ އިންސާނާއެވެ .އަހަންނަށް ފަހުން އެނގުނު ގޮތުގައި އެ ކަމަކީ އެހެން ބާރަކުން ކުރުވާ ކަމެކެވެ .އެ ބާރު ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއަށް ވެރިވާން އުޅޭކަމުގެ އަލާމާތެކެވެ. ކޕީކުރާ ހިތްވާ މަޚްލޫޤެކެވެ. ޖިންނީންނަކީ ވަރަށް ޮ ކުޑައިރުއްސުރެ އަހަންނަށް ވަރަށް އާންމުކޮށް އވެއެވެ .އެ ހުވަފެނުގައި ފެންނަ ހުވަފެނެއް ޮ ފެންނަނީ ،ވަރަށް މުސްކުޅި މީހެކެވެ .އޭނަގެ އެއް ލޯ ކށެވެ .އިސްކޫލުގައި އުޅުނުއިރު އެއް ހުންނަނީ ރަތް ޮ ހާދިސާ ހިނގިއެވެ .ޖިންނީގެ ފަރާތުން އަހަންނަށް ދިމާވި ދުއްތުރާތަކާއި މި ހާދިސާތަކާ ދެމެދު ގުޅުމެއްވާކަމެއް ނުވަތަ ނޫންކަމެއް ނޭނގެއެވެ .އެ ދުވަސްވަރު އަހަރެންގެ ގޭގެ މަތީބުރި ހަދައިފައި ހުރީ ގޮނގުރެޓަކުން ނޫނެވެ .ލަކުޑިންނެވެ .އަހަރެން ނިދާ ދރެއް ހުރެއެވެ .އެނދުގައި އަހަރެން ކޓަރީގައި ކުޑަ ޮ ޮ ދރު ހުންނާނީ ކުރިމަތީގައެވެ. އޮންނައިރު އެ ކުޑަ ޮ ގޅިއަށެވެ .އެ ރޭ އަހަރެން ކުޑަދޮރު ހުޅުވެނީ ވައި ޮ ގޅިން އަރާ ހުރި ކަޅު މީހަކު ނިދަން އޮއްވައި ،އެ ޮ ފެނުނެވެ .އޭނަ ހުރީ އޭނަގެ ރަތް އަނގުރުގަނޑެއް ލލުން އަހަންނަށް ބަލަހައްޓައިގެންނެވެ. ކަހަލަ ދެ ޮ އެހެން ހުރެފައި ކުއްލިއަކަށް އޭނަ އަޅިއަށް ވެގެން ކޅުން ބައެއް ،ކުޑަދޮރުން ބުރައިގެން ދިޔައެވެ .އެ އަޅި ޮ
13
އެތެރެއަށް ވެސް އައެވެ .އަހަރެން އެ ދޮރު ކައިރިއަށް
އަހަރެވެ .ގެ ހަދާތީ އަހަރުމެން އޭރު ދިރިއުޅެމުންދިޔައީ
ގތަށް ހުރެފައި ފައި ގަނޑުވެފައި ހުރީމައެވެ .ހުރި ޮ
ގޮސް ތިރި ބެލީމެވެ .އެއްވެސް މީހަކު ނެތެވެ .މީހަކަށް
ބޑުބޭބެގެ ގޭގައެވެ .މަގެއްގެ ކަނެއްގައި ހުންނަ އެ ޮ
މަޑުމަޑުން އަހަރެން އެނބުރިލީމެވެ .އޭރު އަހަރެން
އެ ގޮތަށް އަރާ ހުރެވޭ ވަރަށް ވުރެ އެ ގޮޅި ފުޅާވެފައި
ކށް ހަދައިފައި ހުއްޓަސް ،ކޮޓަރިތައް ވަރަށް ގެ އުސް ޮ
ބޑުވެފައެވެ .ހިނގާނެ ބާރު ފަޔަށް ލިބުމުން، ހުރީ މޭ ޮ
އުހެވެ .އަހަރެންގެ އުމުރުން އޭރު ފަސްވަރަކަށް
ދންބެ ނިދީ ހަވަނަ ފަންގިފިލާގައި ކުއްޖެވެ .އަހަންނާއި ޮ
މަޑުމަޑުން ހިނގައިގަތީމެވެ .އަހަރެން އޮށޯވެގެން އޮތް
އަހަރެވެ .މަންމަ ގާތުގައި އެ ވާހަކަ ބުނީމެވެ .އަހަރެން
ދންބެ އޮންނަނީ އެނދުގައެވެ. ހުރި ކޮޓަރިއެއްގައެވެޮ .
ގޮދަޑިއާ ހަމައަށް ދެވުނީ ކިރިޔާއެވެ .ގޮދަޑިމައްޗަށް
ކުޑަކަމުން ހުރިހާ އެއްޗެއް ހަނދާނެއް ނުހުރެއެވެ.
އންނަނީ ތަޅުންގަނޑުގައި ގޮދަޑިއެއް އަހަރެން ޮ
އތީއެވެ .ޖެހިގެން ހުރި ވެއްޓިގަތީމެވެ .އެ އޮތްގޮތަށް ޮ
ކންމެވެސް ކަމެއް މަންމަ އެކަމަކު ،މީހަކު ގެނެސްގެން ޮ
އަޅައިގެންނެވެ .އެނދުގެ ފައިލާކޮޅުގައި ހުންނަނީ
ދންބެއަށް ގޮވާނެ ހިތްވަރު ވެސް އެނދުގައި އޮތް ޮ
ކުރުވިއެވެ .މި ކަންކަން ހިނގަން މެދުވެރިވި ސަބަބު
އަލަމާރިއެކެވެ.
އަހަންނަކަށް ނުލިބުނެވެ .ހުއްޓައި ނުލައި އަހަރެން
އެނގުނީ މާ ފަހުންނެވެ. ކށްފައި ބައްޕަ ޒުހުރީ ދިޔައިރު މަންމަ ވަރި ޮ
އއްވައި އަހަންނަށް އިވުނީ ފުރަތަމަ ރޭ ނިދަން ޮ
ލމަރައިލީމެވެ .އެއްވެސް ހަރަކާތެއް ކުރުސި ކިއީމެވެޯ .
ހޯނު ޗަސްކަނޑާ އަޑެވެ .އާންމު ގޮތެއްގައި ހޯނު އެ
ނުކުރަމެވެ .ވެގެންވާ ނަމަ އަހަރެން ނޭވާ ވެސް
އަހަރެން އުޅެނީ ކިޔަވާށެވެ .ވަޒީފާއެއް އަދާކުރެވޭ
ގއްވާނީ ފައްޗަކަށް ،އެއްފަހަރުއެވެ .އެކަމަކު ،އެ އަޑު ޮ
ނުލީމުހެވެ .ގައިގެ ލޭނާރުތަކުތެރޭގައި ވައިބޮކިތަކެއް
ގތި ވަރަށް ބޮޑެވެ. ވަރަށް ވުރެ އޭރު ކުޑައެވެޯ .
ކޅާ އެ އަޑު އިވެން ފެށިއެވެ .ފަހަރަކަށް ރޭ އިރުއިރު ޮ
ދުވާ ކަހަލައެވެ .ހިތުގެ ހިނގުން އަވަސްވިއެވެ.
އންނަނީ ކުއްޔަށް ދީފައެވެ .އޭރު ވެސް އެއްބައި ޮ
ވުރެ ފަހަރެއް އަޑު ގަދަވިއެވެ .ހިތަށްއެރިއެވެ .އެއީ
ގތެއް ނޭނގުނެވެ .ނިދުނީއެވެ .ނުވަތަ ދެން ވީ ޮ
ގޭތެރެއިން މަދުމަދުން ބިރުވެރި އެއްޗެހި އަހަންނަށް
ހނެއްބާއެވެ؟ އަހަރެންގެ މިޒާޖު ހުންނަ ގޮތުން ޯ
އަނބުރައިގަތީއެވެ .ނުވަތަ ހޭނެތުނީއެވެ.
ފެނެއެވެ .ގޮތް ނޭނގޭ ހިޔަންޏެއް ހުރަސްކޮށްފާނެއެވެ.
އަޑެއް އިވެންޏާ ބަލަންޖެހޭނެއެވެ .އަހަންނާއި
ފިޔަވަޅެއްގެ އަޑު އިވިދާނެއެވެ .އަލިގަނޑެއް
ކޓަރިއެއްގައެވެ .އެ ކޮޓަރީގައި ދޮންބެ ނިދީ އެއް ޮ
އެއްވެސް މީހެއް ގާތުގައި އެ ވާހަކަ ބުނާކަށް
ފެނިދާނެއެވެ .އެހެން މީހުންނަކަށް ނުފެނެއެވެ .އަހަރެން
ކުޑަ ބެލްކަންޏެއް ހުރެއެވެ .އަޑު އައީ ބެލްކަންޏާ
ނުކެރުނެވެ .އަހަރެން ހުރީ ބަސް މަދުވެފައެވެ.
ކންމެވެސް މީހަކު އެ ވާހަކަ މަންމަ ގާތުގައި ބުނުމުން ޮ
ގތަށް "މަރުވާ" މީހެކެވެ. ދިމާއިންނެވެ .ދޮންބެއަކީ ނިދާ ޮ
ހަރަކާތް ލަސްވެފައެވެ .ބަލިކަމަށް ހީކޮށް މަންމަ
ކންމެވެސް އެއްޗެއް ކިޔަވާލައިފައި ގެއަށް ގެނެސް ޮ
އަހަންނަކަށް ނުނިދުނެވެ .ބެލްކަންޏަށް ނުކުންނަން
ކންމެވެސް ޖަވާބެއްދީގެން ސުވާލު ވެސް ކުރިއެވެޮ .
އެ ކަން ނިންމައިލަނީއެވެ .އަހަރެން އަބަދު ވެސް
ފތި ދަމައިފައެވެ .އަހަރެން ހުރި ދޮރުގައި ހުރީ ދޮރު ޮ
ފުއްދައިލީއެވެ .އިތުރު ބިރަކާ ކުރިމަތި ނުވެ ދެތިން ރޭ
ދީނީ ކަންކަމަށް ސަމާލުކަން ދެމެވެ .ބަރާބަރަށް
ފތިގަނޑު ކަހައިލީމެވެ .އަހަރެންގެ މެޔަށް ގޮސް އެ ޮ
ކންމެ ރެއަކު ވެސް އަހަރެން ނިދަނީ، ވެއަތުވިއެވެޮ .
އަޅުކަންކޮށް ،ޤުރުއާން ކިޔަވަމެވެ .އިސްކޫލު ނިންމިތާ
ހީވީ ފެންއެއްޗެއް އަޅައިލިހެންނެވެ .ބެލްކަނީގެ
ޔއެއްޗެއް ކިޔައިގެންނެވެ .ވަރަށް ދަންނަ ހުރިހާ ހެ ޮ
ކައިރީގައި ނަމާދާ ދުރަށް ދެވުނު ދުވަސްކޮޅެއް
ޗެންޗޭނު މަތީގައި އުޑަފައިން ކަހަލަ ގޮތަކަށް
އަމާންކޮށް ހަފުތާއެއް ވެއަތުވެފައި ،އެއް ރޭ ދަންވަރު،
ދިޔައެވެ .އެހެންނަމަވެސް އެކުވެރިން އަހަންނަށް މަގު
އިށީނދެލައިގެން އިނީ ކުރު އަންހެނެކެވެ .އޭނަ
އަނެއްކާ ވެސް ހޭލެވުނެވެ .ހީވީ މީހަކު ގޮވިހެންނެވެ.
ގތުގައި ގިނަވާނީ ފަސް ދެއްކިއެވެ .އެކުވެރިންގެ ޮ
ލައިގެން ހުރީ ކަޅު ކުލައިގެ ލިބާހެކެވެ .އަނދެގެން
ގތުން ،ކޮޓަރިއަށް ވަންނަ އަހަރުމެން އޮށޯވެގެން ތިބި ޮ
ވަގުތު ނަމާދު ކުރާ ކުދިންނެވެ .އެކުގައި މިސްކިތަށް
ފތިގަނޑެކެވެ .ބުޅި އިސްތަށިގަނޑު ހުރީ ރަތްކުލައިގެ ޮ
ދޮރު ފެންނަނީ އަހަންނަށެވެ .އަހަރެންގެ ބޯކޮޅު އޮތީ،
ދާނެ ކުއްޖަކު ނެތިއްޔާ އަހަރެން މިސްކިތަށް ގެންދާނީ
އތީ ފުރިފައެވެ .މޫނުގެ ދިގުކަމުން މުޅި ބެލްކަނި ޮ
ކޅަށެވެ .ދޮންބެ އޮތީ ދޮންބެ ފައިލައިގެން އޮތް ޮ
ކށްފައި މަންމަ ބަލާ މަންމައެވެ .ޖަމާޢަތް ނިމޭހާއިރު ޮ
ހަންގަނޑު ހީވަނީ ސިމެންތިޖަހައި އޮމާން ނުކޮށް
ކޓަރިއަށް ވަންނަ ދޮރުގެ މަތީގައި އެނދުގައެވެޮ .
ވެސް އާދެއެވެ .ވީމާ ،ޖިންނި ޝައިތާނުންގެ ފަރާތުން
ބޑު ދެ ލޮލުގެ ކަޅި ހުރީ ހުރި ފާރެއްހެންނެވެޮ .
ފެންލައިޓެއް ހުރެއެވެ .އެ ފެންލައިޓުގައި ހުރީ
އެއްވެސް އުނދަގުލެއް އަހަންނަށް ކުރިމަތިވެދާނެ
ރީނދޫކުލައިގައެވެ .ކަޅީގެ ވަށައިގެން ކަޅު ކުލައިގެ
ކޓަރިއަށް ވައި ވެއްދުމަށްޓަކައި ފިލާ ޖަހައިފައެވެޮ .
ގތެއްގައި ،ސިހުރުގެ ކަމަކަށް ހިއެއްނުކުރަމެވެ .ޚާއްޞަ ޮ
ބޅެއް ހުއްޓެވެ .އަނގައިގައި ވަރަށް ދިގު ވަށް ޮ
ލވަޅުތަކެއް ކަނޑައިފައި ހުއްޓެވެ. ފިލާގައި ބޮޑެތި ޯ
ސިކާރައަކަށް އަހަރެން ވެދާނެކަމަކަށް އަމުދުން ވެސް
ދަތްތަކެއް ހުއްޓެވެ .އިށީނދެގެން އިނީ ބޮކެއްހެންނެވެ.
ލލަކަށް ނިންޖެއް ނައެވެ .ވިސްނަން އަހަރެންގެ ޮ
ހިއެއް ނުކުރަމެވެ.
ގތުން ހީވަނީ ދެންމެދެންމެ ބަލަހައްޓައިގެން އިން ޮ
އތީމެވެ .އެއްވެސް އަޑެއްބަޑެއް ނީވެއެވެ. އިރުކޮޅަކު ޮ
އަހަންނާ ދިމާއަށް ފުންމައިގަންނަން އުޅޭހެންނެވެ.
ގތުން އަހަރެންގެ ކަޅި ސީދާވެފައި ހުރީ އޮވެވުނު ޮ
ދރުތައް ލައްޕައި، ވަގުތެވެ .އެ ގަޑީގައި ގޭގެ ޮ
އެ ރެއަކީ އާދައިގެ ވަރަށް ވުރެ ތަންކޮޅެއް ބާރަށް
ފެންލައިޓަށެވެ .އެ ދިމާ ބޭރުގައި ބޮތްކެއް ހުއްޓެވެ.
ކުޑަކުދީން ގޭތެރެއަށް ވައްދަންޖެހެނީ ސަބަބެއް ނެތިއެއް
ރޯޅިޖެހޭ ރެއެއް ނަމަވެސް އެ އިސްތަށިގަނޑުން އެންމެ
ބޑެތި ލޯވަޅުތަކުން ފިލާގަނޑުގައި ކަނޑައިފައިވާ ޮ
ނޫނެވެ .ފަތިސްނަމާދަށް ބަންގި ގޮވާ ވަގުތު ،ބަންގީގެ
އިސްތަށްޓެއް ވެސް ނުހެލެއެވެ .އެ ސިކުންތުގައި
ބޮކީގެ އަލި އެތެރެއަށް ވަދެފައި ހުއްޓެވެ .ކޮޓަރިއަކު
އަޑު އިވޭ ހިސާބުގަ ތިބޭނީ މުސްލިމް ޖިންނިން
އންނަ އެއްޗެކެވެ. އަހަރެން ހަނދާންވީ ކާފަ ބުނެފައި ޮ
ބތްކެއް ނުދިއްލައެވެ .އަހަންނަށް ފެނުނީ އެއްވެސް ޮ
އެކަންޏެވެ .ބަންގީގެ އަޑު އިވެން ބޭނުން ނުވާތީ،
ކާފައަކީ ފަންޑިތަވެރިއެކެވެ .ކާފަ ބުނެފައި އޮންނަ
އަތެކެވެ .އަތުގެ އިނގިލިތައް ހިމަވެފައި ،ވަރަށް
ޖިންނީންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޝައިތާނުން ބަލާނީ ވީހާ
ގޮތުން ،އަނދިރި ތަނެއްގައި ހުއްޓައި މީހަކު ގޮވާ
ދިގެވެ .އިންސާނުންގެ އިނގިލީގައި ހުންނަ ކަހަލަ ބަދަ
ތއެވެ .ދަމުނަމާދާއި ވެސް ފަޅު ހިސާބުތަކަށް ދެވޭ ޯ
އަޑު އިވުނަސް ބަލައިގެން ނުވާނެއެވެ .އޮޅިގެން
ވެސް ހުއްޓެވެ .ކަށިތަކެއް ފަޅައިފައި ހުރިކަން ވެސް
ފަތިސްނަމާދާ ދޭތެރެއަކީ ،ސިހުރު ލުމަށްޓަކައި އެންމެ
ވެސް ބަލައިލާއިރު ބިރުވެރި އެއްޗެއް ފެނިއްޖެ ނަމަ،
އެނގެއެވެ.
ގިނައިން ޖިންނިޝައިތާނުން ހަރަކާތްތެރިވާ ވަގުތެވެ.
ފޅިގަނެގެން ނުވާނެއެވެ .ބިރުގެންފިކަން އެނގިއްޖެ ތެޅި ޮ
ކުރިން އަހަންނަކަށް އެ ކަމެއް ނޭނގެއެވެ .ވަގުތަކީ
ނަމަ ،އެ އެއްޗެއް ގަޔާ ދިމާއަށް އަންނާނެއެވެ.
އެ ވަގުތެވެ .އަހަރެންގެ އުމުރުން ސައުވީހަކަށް
އެހެންނަމަވެސް ،އަހަންނަށް ދުއްވައި ނުގަނެވުނީ
އއްސޭ ވަގުތަކީ ޖިންނީން ފެތުރިގަންނަ އިރު ޮ
ހެނދުނު ހޭލައިފައި ވެސް އޮވެވުނީއެވެ.
ނުނިމޭ
ލައިފްސްޓައިލް 24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
މޫނު އަލިކުރަން މިރުސް އުނގުޅަފާނަންތަ؟
މަރުވެފައިވާ މަންމަ އާއި ބައްޕަ ކައިރީ ދަރިފުޅު ކުޅެން
ކޕަލް ޑިސްޓްރިކްޓްގެ މުނީރްއާބާދު ރެއިލްވޭ އިންޑިއާގެ ޯ ސްޓޭޝަން ކައިރީގައި މިދިޔަ ހަފުތާގެ ހޯމަ ދުވަހު ހެނދުނު މީހުންނަށް ފެނުނީ އުމުރުން އެންމެ ތިން އަހަރުގެ ކުއްޖަކު އޭނާގެ މަރުވެފައިވާ މަންމަ އާއި ބައްޕަ ކައިރީގައި ކުޅެން އިންދަ އެވެ .އެ ކުއްޖާ ހީކޮށްގެން އިނީ މަންމަ އާއި ބައްޕަ އތީ ނިދާފައި ކަމަށެވެ. ޮ ރޭލުން ދަތުރުކުރި ފަސިންޖަރަކަށް މި މަންޒަރު ފެނި، ޝައްކުވެގެން އައިސް އެ ކުއްޖާއާ ސުވާލުކުރުމުން އެ ކުއްޖާ ބުނީ މަންމަ އާއި ބައްޕަ ހޭލުމުން އެހެން ތަނަކަށް ދާނެ ކަމަށެވެ .އެ ކުއްޖާ މަންމަ އާއި ބައްޕަ ހޭލައްވަން ވަރަށް މަސައްކަތްކުރަމުން ދިޔަތަން ފެނުނެވެ .މަންމަ އާއި ބައްޕަ ހޭލާނެ އިރެއްގެ އިންތިޒާރުގައި އެ ކުއްޖާ ދެކޮޅަށް ކށް ވެސް ފެނިފައިވެ އެވެ. ހިނގަނި ޮ ރޭލުން ދަތުރުކުރި ބައެއް ދަތުރުވެރިން އެ ދެ ގވައި ބެލި އިރު އެމީހުން ތިބީ މަރުވެފަ އެވެ. މީހުންނަށް ޮ ކުޑަކުއްޖާ ދިޔައީ މަންމަ އާއި ބައްޕަ ނިދާފައިވާ ކަމަށް ބުނާ ވާހަކަ ތަކުރާރު ކުރަމުންނެވެ .މި ކުއްޖާގެ ވާހަކަތައް އަޑުއެހި އެންމެން ތިބީ ފެންކަޅިވެފަ އެވެ. ފުލުހުން ފަހުން ބުނީ މަރުވެފައި އޮތް ދެ މީހުންނަކީ ހދައި އެ ދެ މީހުންގެ ތިމާގެ މީހުންނަށް ކން ބައެއްކަން ޯ ޮ އަންގާފައިވާ ކަމަށެވެ .ކުޑަ ކުއްޖާއާ އެއްވެސް އާއިލާއަކުން ހަވާލު ނުވެއްޖެ ނަމަ ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދާނެ އެވެ. އފް އިންޑިއާގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ތިން ޓައިމްސް ޮ އަހަރުގެ ކުއްޖާ ގޮވައިގެން ދެމަފިރިން ގަޑަކް އިން ކޮއްޕަލް އަށް ދާން އޮތް ރޭލަކަށް އެރީ އެ ހާދިސާ ހިނގި ދުވަހުގެ ކުރީ ރޭގަ އެވެ. އާދިއްތަ ދުވަހުގެރޭ މުނީރްއާބާދު ސްޓޭޝަނަށް ރޭލު ގވައިގެން ފައިބައި އައުމުން އެ ދެމަފިރިން ދަރިފުޅު ޮ ށވެ ނިދީ އެވެ .އެ ދެ މީހުން މަރުވި ފްލެޓްފޯމް މަތީގައި އޮ ޯ ސަބަބެއް އަދި ނޭނގެ އެވެ. ފުލުހުން ލަފާކުރަނީ މި ދެ މީހުން އަމިއްލަ އަށް މަރުވީ ކަމަށެވެ .ނަމަވެސް އެކަން ޔަގީންވާނީ ޕޯސްޓްމާޓަމް ރިޕޯޓު އައުމުން ކަމަށް ވެސް ފުލުހުން ބުނެފައިވެ އެވެ.
ސްރީ ލަންކާގެ ބިއުޓީ ބްލޮގާ ރޮޝޭލް ވިކްރަމްސޫރިޔާ ދާދިފަހުން
ވެސް ބޭނުން ކުރާތީ "،ވިކްރަމަސޫރިޔާ ބުނެފައިވެ އެވެ. އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި އެ ދެ މީހުން މިހާރު މި މާސްކް އެތައް
އިންސްޓަގްރާމްކޮށްފައިވާ ވީޑިއޯ ކްލިޕްއެއްގައި އޭނާގެ މޫނުގައި ކާޔަން ޕެޕާ އާއި މިރުސް އުނގުޅާތަން ދައްކަ އެވެ .އުމުރުން 22އަހަރުގެ
ފަހަރަކު ބޭނުންކޮށްފި އެވެ .އަދި ނަތީޖާއާ މެދު ވަރަށް ހިތްހަމަޖެހެ
މި ބްލޮގާ ބުނަނީ މިރުސް ބޭނުންކޮށްގެން އޭނާ ތައްޔާރުކުރާ ބާވަތް
އެވެ.
އުނގުޅުމުން މޫނުގެ އުޖާލާކަން އިތުރުވާ ކަމަށާއި ރޫތައް ވެސް ފިލައިގެންދާ ކަމަށެވެ. ފަހަކަށް އައިސް ބިއުޓީ ބްލޮގަރުން އެކި ފާޑުފާޑުގެ އެއްޗެހި
ޕެޕާ ،ހިމުންކޮށް ފުށަށް ހަދާފައިވާ ފޮނިތޮއްޓާއި މާމުޔާ އެއްކުރާނީ އެވެ. ދެން މި ޕޭސްޓް މޫނުގައި ރަނގަޅަށް އުނގުޅާށެވެ .ލޮލާއި އެނޫންވެސް
މޫނުގައި އުނގުޅާތަން ފެނުން ވަނީ އާއްމުވެފަ އެވެ .އެއްބަޔަކު ރީނދޫ
ނާޒުކު ހިސާބުތަކާ ކައިރީގައި ނުއުނގުޅާށެވެ .އަދި 45-30ވަރަށް
ހާކާއިރު އަނެއް ބަޔަކު ދިރޭ ފިނިހައް ވެސް މޫނުގައި ދުއްވާތީ ފެނެ
މިނިޓް ބެހެއްޓުމަށްފަހު ރަނގަޅަށް ހިކުނީމާ ދޮންނާނީ އެވެ .ވަގުތުން
އެވެ .އެންމެންގެ ވެސް އަމާޒަކީ އުޖާލާ މޫނެކެވެ.
ނަތީޖާ ފެންނާނެ ކަމަށް ވިކްރަމަސިންހަ ބުނެފައިވެ އެވެ.
ނަމަވެސް މިރުހުގެ "ނެޗުރަލް ފޭސް މާސްކް" އަކީ މިހާތަނަށް
މި ފޭސް މާސްކްގައި ބޭނުންކުރާ އެންމެ މުހިއްމު ބާވަތަކީ
މީހަކު ބޭނުންކުރި އެންމެ އަޖައިބު ކުރުވަނިވި ފަރުވާއަށް ވެދާނެ އެވެ.
ކާޔަން ޕެޕާ އެވެ .މިއީ ވިޓަމިންސް އާއި އެންޓިއޮކްސިޑަންޓްސް އިން
ރޮޝޭލް ވިކްރަމްސޫރިޔާ އާއި އޭނާގެ އެކުވެރި ހަބީބާ މިރުސް
މުއްސަނދިވެފައިވާ އެއްޗެކެވެ .އަދި ކޮލާޖަން އުފައްދާ މިންވަރު ވެސް
ބޭނުންކޮށްގެން ތައްޔާރުކުރި މި ފޭސް މާސްކްގެ ސަބަބުން ހަމަ
މީގެ ސަބަބުން އިތުރުވެގެން ދެ އެވެ .އަދި މޫނުގައި ހުންނަ ރޫތައް
ބޑު ތަފާތެއް ނެތެވެ. ހަގީގަތުގައި ވެސް މޫނުގައި މިރުސް ހޭކުމެކޭ މާ ޮ
މަދުކުރަން ނުވަތަ މުޅިން ފިލުވާލަން އެހީތެރިވެ އެވެ .އަދި އޮށާޅަ އާއި
މި ފޭސް މާސްކްގައި ބޭނުންކުރަނީ ކާޔަން ޕެޕާ އާއި އަސްލު މިރުހެވެ.
ހަންފޮޅުން ފަދަ ކަންތައްތަކުން ވެސް ދުރުވާ ކަމަށް ބްލޮގާ ބުނެފައިވެ
މި ފޭސް މާސްކް ބޭނުންކުރުމުން ހަންގަނޑު ވާންވެ އުޖާލާވެ ލޭ ދައުރުވުން އިތުރުވެގެންދާ ކަމަށް ރޮޝޭލް ވިކްރަމަސޫރިޔާ ބުނެފައިވެ އެވެ.
އެވެ. "އޭގައި އެކުލެވޭ އެންޓި-އިންފްލެމޭޓަރީ ޕްރޮޕަޓީޒްގެ ސަބަބުން އޮށާޅާ ނެގުމާއި ލަކުނު ލުމުން ދުރުކޮށްދޭނެ "،އޭނާ ބުނެފައިވެ އެވެ.
މިރުހުން ތައްޔާރުކުރި ފޭސް މާސްކް ބޭނުންކުރާ ގޮތް،
ކޅަކުން މިހާ ބޮޑު ބަދަލެއް ކޅަކާއި މިރުސް ޮ ކުޑަކުޑަ ޕެޕާ ޮ
ންސްޓަގްރާމް ކުރި ވީޑިއޯ އިން ވަރަށް ރަނގަޅަށް ބުނެދީފައިވެ އެވެ.
ހަންގަނޑަށް އަންނާނެ ކަމަށް ގަބޫލެއް ނުކުރެވޭ ދޯ އެވެ.
މި ވީޑިއޯ މަގުބޫލުވެ އެތައް ހާސް ބަޔަކު ވަނީ ބަލައިފަ އެވެ.
ވިކްރަމަސޫރިޔާގެ އިންސްޓަގްރާމް ޕޭޖްގައި މީހުން ކޮށްފައިވާ ކޮމެންޓަށް
މި ވީޑިއޯގެ ސުރުހީ އަކީ "މުޅިން ގުދުރަތީ ބާވަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ޖެނިފާ ލޮޕޭޒް މޫނުގެ އުޖާލާކަން ފަދަ އުޖާލާ ކަމެއް ހޯދާ" އެވެ. ވިކްރަމަސޫރިޔާ އަކީ ބިއުޓީއާ ބެހޭ ގޮތުން އިރުޝާދު ދޭ މީހެކެވެ. އެގޮތުން ޒީނަތްތެރިވުމަށް ދެވިދާނެ އެކި ފަރުވާއާ ބެހޭ ގޮތުން އޭނާ ދޭ ލަފާ ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލުކުރެ އެވެ. "ގުދުރަތީ ބާވަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ،ކުރީ ޒަމާނުގެ މީހުން ހޯދި ކަހަލަ ގުދުރަތީ ފަރުވާތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ރިސާޗް ހަދަނިކޮށް މިރުހަކީ
ކުކުޅު ވަހުގެ ސަންސްކްރީން ތިންގަޑިއިރު ތެރޭ ހުސްވެއްޖެ
ބ ހުތް ،ކާޔަން ގޭގައި މި ފަރުވާ ތައްޔާރުކުރަން ހޯލް މިލްކާއި ލުނ ޯ
ބަލާއިރު މިއީ ހީނުކުރާ ވަރުގެ ފައިދާ ބޮޑު ފޭސް މާސްކެކެވެ. އަދި ބާކީ ވިއްސަކަށް މިނިޓް އެބަހުރި .ނަމަވެސް ވަރަށް ދިލަ ނަގާ އެބަ "،މި ފޭސް މާސްކް ބޭނުންކުރަން ފެށި އެކަކު ލިޔެފައިވެ އެވެ. ޖަވާބުގައި ވިކްރަމަސޫރިޔާ ބުނެފައި ވަނީ ކުޑަކޮށް ދިލަ ނެގިޔަސް އެއީ މައްސަލައެއް ނޫން ކަމަށާއި މާ ބޮޑަށް ދިލަ ނަގާ ނަމަ ދޮވެލުމަށެވެ. އޭގެ ފަހުން ހަމަ އެމީހާ އަލުން ކޮމެންޓް ކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި އޭނާ
ފން އެޕްލިކޭޝަން އަޅާފައި ހުންނަ ފޯނުތައް ފޭސްބުކްގެ މޯބައިލް ޯ މެދުވެރިކޮށް ،މީހުން ދައްކާ ވާހަކަތައް ކޮންމެ ވަގުތެއްގައި ވެސް އަޑުއެހިދާނެ ކަމަށް ތަޖުރިބާކާރަކު ވަނީ މީގެ ކުރިން އިންޒާރު ދެއްވައިފަ އެވެ .މާސް
މިފަހަރު އުފެއްދީ ސަން ސްކްރީން ލޯޝަނެކެވެ .އެކަމަކު މިއީ ކެއުމަކާ
ޕްރޮޑަކްޓެކެވެ .ނަމަވެސް މި ސަންސްކްރީނުން ކުކުޅު ވަސް ދުވިޔަސް ރަހަ
ގުޅުން ހުރި އެއްޗެއް ނޫނެވެ .އެކަމަކު ދުވާނީ ފްރައިޑް ޗިކަން ވަހެވެ.
ބަލަން ނޫޅުމަށް ކޭއެފްސީގެ ކޮމާޝަލްގައި ބުނެ އެވެ .އެ ކުންފުނިން ބުނީ
ދަހިވާނެ އެވެ .އެކަމަކު ރަހަ ބަލާނެ ކަމެއް ނެތެވެ .އެއީ ހަމަ އަސްލު
ބޑު ތަރުހީބެއް ކަމަށެވެ. މި އުފެއްދުމަށް ލިބުނީ ވަރަށް ޮ
ސަން ސްކްރީން ލޯޝަނެވެ. މި އާދަޔާ ހިލާފް އުފެއްދުން ބާޒާރަށް ނެރުނުތާ ތިން ގަޑިއިރު ތެރޭ ހޯމަ ދުވަހު ވަނީ ހުސްވެފަ އެވެ .މިއީ އާންމުކޮށް ބާޒާރަށް ނެރުނު އެއްޗެއް
ރޑަކްޓެއް ތައާރަފުކުރި ފުރަތަމަ ފަހަރެއް މިއީ ކޭއެފްސީން ބިއުޓީ ޕް ޮ ނޫނެވެ .މިއަހަރުގެ ކުރީ ކޮޅު އެ ކުންފުނިން ވަނީ ކުކުޅު ވަހާއި ރަހަ ލާ ޕލިޝް އެއް ވެސް ތައާރަފުކޮށްފަ އެވެ. ނެއިލް ޮ
ނޫނެވެ .ލިމިޓެޑް އެޑިޝަނެކެވެ.
ވެއްޖެ ކަމަށްވެ އެވެ .އެކަމަކު މިކަން ސަމާލުކަމަށް އައިސްފައި ވަނީ
ހަގީގަތެއް ކަމެއް ނޭނގެ އެވެ .މިއީ ތެދު ވާހަކައެއް ނަމަ ،މީހުން ދައްކާ
ޕްރޮފެސަރު ބާންސްގެ އިންޒާރާ އެކު މީގެ ދުވަސްކޮޅެއް ކުރިންނެވެ.
ވާހަކަ އަޑު އެހުމަށް ފަހު އެ މީހަކަށް އަމާޒުކޮށް ފޭސްބުކުން އިސްތިހާރުތައް
ބޮޑެތި ތުހުމަތުތައް ކޮށްފައިވެ އެވެ .އެއިން އެއްވެސް ފަހަރަކު "އެއްވެސް
ފނުވަނީ ކަމަށް ބެލެވިދާނެ އެވެ. ޮ
ގޮތަކަށް އަޑު ނާހާ" ކަމަށް ފޭސްބުކުން ބުނެފައެއް ނުވެ އެވެ.
ބާންސް ވިދާޅުވެފައި ވަނީ މީހުންގެ ވާހަކަތައް ފޭސްބުކުން އަޑުއަހަނީ
ކޮމިއުނިކޭޝަން ޕްރޮފެސަރެއް ކަމަށްވާ ކެލީ ބާންސް ވިދާޅުވެފައިވާ ގޮތުގައި
މީހުންގެ ބޭނުންތަކާ އެއްގޮތަށް ފޭސްބުކަށް ބަދަލުތައް ގެންނަން ކަމަށް ގަބޫލު
އޑިއޯ" އަޑު އަހައި ،ފޭސްބުކް ބޭނުންކުރާ ފޭސްބުކުން ބުނެފައި ވަނީ " ޯ
މީގެ ކުރިން ވެސް ،ފޭސްބުކުރުން މީހުންގެ ވާހަކަތައް އަޑުއަހާ ކަމަށް
ފން ބޭނުން ނުކުރެވޭ ގޮތް ފޭސްބުކް އެޕްލިކޭޝަނުން ފޯނުގެ މައިކްރޮ ޯ
ފނުގެ މައިކަށް ކޮންމެ އިރަކު ވެސް އެކްސެސް ފޭސްބުކް އެޕްލިކޭޝަނަކީ ޯ
ނުކުރެއްވޭ ކަމަށާއި ފޭސްބުކްގައި އިސްތިހާރުކޮށްގެން ފައިސާ ހޯދުމަށް ހިންގާ
މީހުންގެ މައުލޫމާތު ވެސް ރައްކާކުރާ ކަމަށެވެ .އެކަމަކު ފޭސްބުކް
ހަދަން ބޭނުން ނަމަ ،އައިފޯނަކުން ނަމަ އެޕް ސެޓިން އަށް ގޮސް ޕްރައިވެސީ
ވެވޭ ގޮތަށް ހަދާފައިވާ އެއްޗެކެވެ .އެމަކަށް ފޭސްބުކުން ވެސް އެއްބަސްވެ
ހަރަކާތްތަކަށް ވެސް މި ފީޗާގެ ބޭނުން ހިފިދާނެ ކަމަށެވެ.
އެޕްލިކޭޝަން މެދުވެރިކޮށް ،އެ ފޯނު ގެންގުޅޭ ހިސާބެއްގެ އަޑުތައް އެހުމަކީ
ރއިޑްގައި ނަމަ ސެޓިން ނަގައި މައިކްރޮފޯން އޯފްކޮށްލެވޭނެ އެވެ .އަދި އެންޑް ޮ
ކުރާ ކަމެއް ނޫން ކަމަށް ބުނެފައިވެ އެވެ.
ސެޓިން އަށް ގޮސް ޕްރައިވެސީ ސެޓިން އިން ފޭސްބުކް އެޕްލިކޭޝަންގެ
ރަނގަޅު އެއްޗަކަށް ބެލެވުނީ "،ޑެއިލީ މެއިލް އޮސްޓްރޭލިޔާ އަށް ދީފައިވާ އިންޓަވިއުއެއްގައި ވިކްރަމްސޫރިޔާ ބުނެފައި ވެއެވެ.
އޮމާންވެފައި އަލިކަން ފާހަގަކުރެވުނު ކަމަށް ބުނެ ވިކްރަމަސޫރިޔާ އަށް ޝުކުރު އަދާކޮށްފައިވެ އެވެ.
ސަބަބަކީ އަހަރެމެން ދެ މީހުން ވެސް މިލްކް ފެޓްސް މީގެ ކުރިން
ކޭއެފްސީގެ ކުކުޅުގެ މީރު ރަހަޔަށް ލޯބިކުރާ މީހުންނަށް އެ ކުންފުނިން
ގތަށް މަސައްކަތް ކުރާ އެސް.ޕީ.އެފް 30ގެ އާދައިގެ ސަންސްކްރީނެއް ޮ
"އަހަރެން ތި ފޭސް މާސްކް އުނގުޅައިގެން އަދި ނުދޮވެ މިހިރީ.
ފޭސް މާސްކް ނެގީ ގަޑި ހަމަކޮށްފަ އެވެ .އަދި މޫނު ދޮވެލުމުން ވަރަށް
ހުންނަ ފެޓްސް އާއި މިރުސް ބޭނުންކޮށްގެން މާސްކެއް ތައްޔާރުކުރުން.
ކޭއެފްސީ ނުދަންނަ މީހަކު މަދުވާނެ އެވެ .މުޅި ދުނިޔެއަށް މަޝްހޫރު
މީހުން ދައްކާ ވާހަކަ ފޭސްބުކުން އަޑުއަހަނީ އެވެ.
"އަހަންނާއި އަހަރެންގެ އެކުވެރިޔާއަށް އައި އެއް ޚިޔާލެއް ކިރުގައި
ކޭއެފްސީގެ "އެކްސްޓްރާ ކްރިސްޕީ" ސަންސްކްރީން އަކީ
ފޭސްބުކް އެޕްލިކޭޝަން ތެރެއިން އަޑު އެހޭ ގޮތަށް ހުރި ނަމަވެސް މިކަމާ ބެހޭ ގޮތުން ފޭސްބުކުން ބުނެފައި ވަނީ އެޕްލިކޭޝަނުން މީހުންގެ
އަޑު އަހަމުންދާ ކަމެއް ނޭނގެ އެވެ .ނަމަވެސް މީގެ ކުރިން ބައެއް މީހުން
ފނުން ލިބޭ އަޑުތައް ،ފޭސްބުކްގައި އިސްތިހާރު ކުރުމުގައި "ފޯނުގެ މައިކްރޮ ޯ
ވާހަކަތައް އަޑުއަހާ ކަމަށާއި އެކަމަކު އެއީ ބަދަލުވަމުންދާ ހާލަތު ބަލައި،
ކޮށްފައިވާ ތުހުމަތުތަކާ މި ވާހަކަޔާ ގުޅުވެ އެވެ .ބައެއް މީހުން ފޯރަމްތަކުގައި
ބޭނުމެއް ނުކުރާނެ "،ފޭސްބުކްގެ ތަރުޖަމާނަކު އިންޑިޕެންޑެންޓް ނޫހަށް
ފޭސްބުކް ބޭނުންކުރާ މީހުން ބޭނުންވާ ގޮތަށް ކަންކަން ބަދަލުކުރުމަށް ކަމަށެވެ.
ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި އެ މީހުން ދައްކާ ވާހަކަތަކާ ގުޅޭ އެއްޗެހި ފޭސްބުކްގެ
ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ .އަދި ވިދާޅުވެފައި ވަނީ މި ފީޗާ ބޭނުންކުރަނީ އެމެރިކާގައި
އިސްތިހާރުގެ ގޮތުގައި އެ މީހުންނަށް ފެންނަ މިންވަރު ގިނަ އެވެ .މިއީ
އެކަނި ކަމަށެވެ.
ފޭސްބުކް އެޕްލިކޭޝަންގެ މި ފީޗާ ބޭނުންކުރާތާ ދެ އަހަރެއްހާ ދުވަސް
އފްކޮށްލެވޭނެ އެވެ. ޕާމިޝަން އިން މައިކް ޯ
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
ޒީރޯ ޑިގްރީ ނާޝިދު ެގ ޓްރިބިއުޓް ޝޯ އަންނަ މަހު
16
ފޮޓޯ ނަގަން އުޅުމު ްނ ރާނީ މުކަރުޖީ ރަތަށް ބޮލީވުޑް ބަތަލާ ރާނީ މުކަރުޖީ ފަހަކަށް އައިސް ވަރަށް މަދުން ނޫނީ ބޭރު ތެރެއަކުން ނުފެނެ އެވެ .މިދިޔަ އަހަރު ރާނީ އަށް ދަރިއަކު ލިބުމާ އެކު އޭނާ ޓ އެހެން މީހުން އުޅެމުން އަންނަނީ އާންމުންނަށް ނުފެނި ،ގޭގަ އެވެ .އޭނާގެ ފޮ ޯ ނަގަން އެއްގޮތަކަށް ވެސް ބޭނުމެއްނުވެ އެވެ .ޚާއްސަކޮށް ރާނީ އާއި ފިރިމީހާ އަދިތުޔާ ޗޯޕްރާއަށް ލިބިފައިވާ އަންހެން ދަރިފުޅު އަދިރާ ޗޯޕްރާގެ ފޮޓޯއެއް މީޑިއާއާ ތ އޭނާ އަންނަނީ ވަރަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. ހަމައަށް ނުދޭ ޯ މީގެ އެއް ދުވަސް ކުރިން ބޭރު ގައުމަކުން އައިސް މުމްބައިގެ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓުން ރާނީ ނުކުންނަނިކޮށް ބައެއް ފޮޓޯގްރާފަރުންނަށް ފެނިގެން ފޮޓޯ ނަގަން މަސައްކަތްކުރި އެވެ .އޭރު ރާނީ ހުރީ އޭނާގެ ދަރިފުޅު އުރާލައިގެންނެވެ. މިއީ ރާނީ އާއި އޭނާގެ ދަރިފުޅު އެކުގައި ފެނުނު ފުރަތަމަ ފަހަރު ކަމަށް ވާތީ ވަރަށް ގިނަ މީޑިއާތަކުގެ ސަމާލުކަން އެ ދެމައިންނަށް ހުއްޓުނެވެ .ނަމަވެސް ޓ ނަގައިގެން ނުވާނޭ" ކިޔާ ފޮޓޯގްރާފަރުންނާ ދިމާލަށް އޭނާ "އެއްވެސް މީހަކު ފޮ ޯ ރުޅިގަނޑު ބޭލި އެވެ .އޭނާގެ ފޮޓޯ ވެސް ނަގައިގެން ނުވާނެ ކަމަށް ،ރުޅިއައިސް ހުރެ ،ރާނީ ބުންޏެވެ. ރާނީ ދިން އިންތިޒާރުތަކަށް ފަހު ވެސް ބައެއް ފޮޓޯގްރާފަރުން ވަނީ އޭނާގެ ޓތައް ދުރުން ނަމަވެސް ނަގައިފަ އެވެ. ފޮ ޯ
ނާޝިދުގެ ދަރިފުޅު ނިޝް މިސްކް މެގެޒިންގެ ނާޝިދުގެ ހާއްސަ އެޑިޝަން މިދިޔަ މެއި މަހު ނެރެދެނީ .ފޮޓޯ :މިސްކް އަ ހު މަ ދު އަ ދް ޝަ ން
މިސްކްގެ ކޯ-ފައުންޑަ އަދި ކްރިއޭޓިވް ޑައިރެކްޓަރު މުހައްމަދު ނަޖްވާން ބުނީ ނަޝީދުގެ ޓްރިބިއުޓް ޝޯއަކީ އޭނާގެ އާއިލާއާ ވަރަށް ބޑަށް ގުޅިގެން ބާއްވާ އިވެންޓެއް ކަމަށެވެ. ޮ
ރާއްޖޭގެ މިއުޒިކަށް އިންގިލާބެއް ގެނައި މަޝްހޫރު ބޭންޑް ޒީރޯ ޑިގްރީގެ އިސް ލަވަކިޔުންތެރިޔާ އަހުމަދު ނާޝިދު (ފްލޫ ނާޝިދު) ޝއެއް އަންނަ މަހުގެ 21ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ ޯ އަށް ހާއްސަ ކުރާ ބާއްވަން ނިންމައިފި އެވެ. ޝ އިންތިޒާމް ކުރަނީ މެއިން ޯ އޮލިމްޕަހުގައި ބާއްވާ ސްޕޮންސަރު އެސްޓީއޯގެ އެހީއާ އެކު މިއުޒިކް އިން ސޯޝަލް
ޝޯގައި ނާޝިދުގެ އަންހެން ދަރިފުޅު ނިޝް ނާޝިދު ވެސް ބައިވެރިވާނެ އެވެ. ޝ ބާއްވަން ނިންމީ މިދިޔަ ޖުލައި މަހު. ޯ "ކުރިން މި
ހަރަކާތްތެރި ވަނީ ނެޝަނަލް ސެންޓާ ފޮ ދި އާޓްސް (އެންސީއޭ)
އެންމެން ވެސް ބޭނުން ވަނީ .އެހެންވީމާ އަންނަ މަހު ޝޯ
އާއި އެޒައިޑަން އެވެ.
ފަންނާނުން ބައިވެރިވާނެ ކަމަށެވެ.
ދިޔަ ފަހުންނެވެ .އެހާވެސް ބޮޑަށް ރާނީގެ ސިފަ ހުރީ ބަދަލުވެފަ އެވެ. ރާނީ އާއި އަދިތުޔާ ޗޯޕްރާގެ ކައިވެނި ވެސް އެމީހުން އުޅުނީ ވަރަށް ސިއްރުކޮށްގެންނެވެ .އިޓަލީގައި 2014ގައި ކުރި ކައިވެނީގެ ހަގީގަތް ނޫސްވެރިންނަށް އެނގުނީ އެކަން ނިމުނު ފަހުންނެވެ.
"މި ގޮތަށް ރާއްޖޭގެ ލެޖެންޑަކަށް ދެވޭ ފުރަތަމަ ޓްރިބިއުޓް
ޝއެއް ފެނިގެން ޯ ބޭއްވިގެން ދާ އިރު ،ވަރަށް ފުރިހަމަ ހިތްގައިމު
ބޑެތި ހިދުމަތްތަކުގެ ރާއްޖޭގެ މިޔުޒިކަށް ނާޝިދު ކޮށްދިން ޮ
މީގެ ކުރިން ވެސް އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓަކުން ރާނީ ނުކުންނަނިކޮށް ފޓޯގްރާފަރުންނަށް ފެނުނެވެ .ނަމަވެސް އެ ފަހަރު އެއީ ކާކުކަން އެނގުނީ އޭނާ ޮ
ކށްލީ "،ނަޖުވާން ބުންޏެވެ. ބާއްވަންވެގެން ފަހުން ޑިލޭ ޮ
ކޮމިއުނިޓީ (މިސްކް މޯލްޑިވްސް) އިންނެވެ .ޝޯގެ ކަންކަމުގައި ދެން
ޝގައި ރާއްޖޭގެ މިއުޒިކީ ދާއިރާގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ގިނަ ޯ
ކަމަށް ވެދާނެ އެވެ.
އެހެން ނަމަވެސް ވީހާ ވެސް ވަރުގަދަކޮށް އަދި ފުރިހަމަކޮށް ޝޯ
ކަމަށް ވާތީ ވަރަށް ޕާފެކްޓް އެއްޗަކަށް ހަދަން މީގައި އިންވޯލްވާ
މލްޑިވްސް އިން ބުނީ ނާޝިދަށް ބާއްވާ ޓްރިބިއުޓް މިސްކް ޯ
ޓ ނަގަން ބޭނުން ނުވަނީ ވިހޭ ފަހުން ސިފައަށް އައި ބޮޑު ބަދަލުން ރާނީ ފޮ ޯ
ދާނެ". ޒީރޯ ޑިގްރީން ނެރެފައިވާ އަލްބަމްތަކުގެ ތެރޭގައި 10ލަވަ ހިމެނޭ ދޯނި ( )1996އާއި 14ލަވަ ހިމެނޭ އައިލެންޑް ޕަލްސް ( )1997އަދި ނުވަ ލަވަ ހިމެނޭ ބާޑް އިން ފްލައިޓް ()2003
އންނަނީ މިސްކް މެގަޒިންގެ އަގު ވަޒަންކުރުމުގެ ބާއްވާ ޝޯ ޮ
ދނި" އަލްބަމްގައި ހިމެނެނީ ހިމެނެ އެވެ .މީގެ ތެރެއިން " ޯ
22ވަނަ އަދަދާ ވެސް ގުޅުވައިގެންނެވެ .އުމުރުން ހަ އަހަރު
ދިވެހިންގެ ހިތްތަކުން ފިލައިގެން ނުދާނެ ފަދަ މުއްސަނދި މިޔުޒިކާއި
ކށްފައި ވަނީ ވެސް ވީ މަޖައްލާގެ 22ވަނަ އަދަދު ހާއްސަ ޮ
މޅު ޅެންވެރިކަން އެކުލެވޭ ލަވަތަކެކެވެ. ޮ
ޗޕްރާއާ އެކު ރާނީ މުކަރުޖީ (ވ) އާއި މައިދައިތަ ޕަމޭލާ ޯ
ނާޝިދަށެވެ.
"ރާބްތާ"ގެ ސެޓުގަ ިއ ސުޝާންތަށް އަނިޔާވެއްޖެ "ރާބްތާ"ގެ އެންމެ ފަހުގެ ޝޫޓިންގައި ،ސްޓަންޓެއް ހަދަން އުޅުމުގެ ތެރޭގައި، ބަތަލު ސުޝާންތު ސިންގް ރާޖްޕޫތަށް އަނިޔާވެއްޖެ އެވެ. މީޑިއާ އިން ބުނާ ގޮތުގައި އޭނާގެ ކަނާތު ކަކުލުގެ ލިގަމެންޓް ވަނީ އިރައިގެން ގޮސްފަ އެވެ. ސުޝާންތު ،30 ،ބުނީ އަނިޔާވީ ތަޅުންގަނޑުން ކައްސާލައިގެން ކަމަށެވެ. "އަހަރެމެން މަންޒަރު ޝޫޓްކުރަން ފެށުމުގެ ކުރިން ވަރަށް ގިނައިން ޕްރެކްޓިސް ކުރިން .ހުރިހާ ފަހަރަކު ވެސް އަހަރެން އެ ސްޓަންޓް ވަރަށް ބަރާބަރަށް ހެދިން. އެހެންކަމުން އެއްވެސް މައްސަލައެއް ނުޖެހި ޝޫޓް ކުރެވޭނެކަމުގެ ފުރިހަމަ އތް "،ސުޝާންތު ބުންޏެވެ. ޔަގީންކަން ޮ "ނަމަވެސް އެ ދުވަހު ވާރޭވެހުމުގެ ސަބަބުން ،ސްޓަންޓް ހަދަން ހަމަޖެހިފައިވާ ތަނުގެ ތަޅުންގަނޑު ވަރަށް ކައްސާ .އެހެންވެ ވެއްޓެން ދިމާވީ". ބޑުކަމުން ،ކަކުލަށް މާ ބާރުކުރާ ކަހަލަ ސުޝާންތުގެ ކަކުލަށް ލިބުނު އަނިޔާގެ ޮ ހަރަކާތްތައް ނުކޮށް މަހެއްހާ ދުވަހު މަޑުކުރަން ޑޮކްޓަރުން ވަނީ އިރުޝާދު ދީފަ
މިސްކް މެގެޒިންގެ 22ވަނަ އަދަދުގެ ކަވަރުގައި ނާޝިދު.
އެވެ.
ދުނިޔެ
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
18
އެމެރިކާ އަށް ނިއުކްލިއާ ހަމަލާއެއްދީފާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު އުތުރު ކޮރެއާ އިން ދީފި އންޔޮން (އޮގަސްޓް - )23އެމެރިކާ އާއި ޕި ޮ ސައުތު ކޮރެއާ ގުޅިގެން ފެށި އަސްކަރީ ތަމްރީނުތަކާ ގުޅިގެން އެ ދެ ގައުމަށް އަމާޒުކޮށް ނިއުކްލިއާ
ދިނުމުގެ ވަރުގަދަ ހަމަލާއެއް ދެވޭ ވަރަށް އުތުރު ކޮރެއާ
ކރެއަން ޕެނިންސުލާ އަށް ތަމްރީނުތަކުގެ ބޭނުމަކީ ޮ
އތީ ތައްޔާރުވެފައި". ޮ
ކުރިމަތިވެދާނެ ނުރައްކަލަކުން ސަލާމަތް ކުރުމަށް
ކރެއާ ގުޅިގެން ތަމްރީނުތައް އެމެރިކާ އާއި އުތުރު ޮ
ހަމަލާއެއް ދީފާނެކަމުގެ އިންޒާރު އުތުރު ކޮރެއާ އިން
ކރެއާގެ ސަރަހައްދަކަށް ފަށާފައި މި ވަނީ ދެކުނު ޮ
ދީފި އެވެ. ކރެއާ ގުޅިގެން ބާއްވާ "އެމެރިކާ އާއި ދެކުނު ޮ
ތައްޔާރުވެ ތިބުން ކަމަށެވެ. ކރެއާގެ އިންޒާރާ ގުޅިގެން ދެކުނު އުތުރު ޮ
އފިޝަލަކު ވިދާޅުވީ މެދު ރާސްތާ އަދި އެމެރިކާގެ ޮ ދިގު ރާސްތާ މިސައިލް ޓެސްޓް ކުރުމާއި ނިއުކްލިއާ ކރެއާ އަކީ މިހާރު ހަގީގީ ޓެސްޓާ ގުޅިގެން ނޯތު ޮ ނުރައްކަލެއް ކަމަށެވެ .ޕެންޓަގަންގެ ތަރުޖަމާނަކު
ކރެއާ އިން ހަމަލާ ދިންތާ ބަރާބަރު އެއް އުތުރު ޮ
ކޮރެއާގެ ރައީސާ ޕާކް ގެއުން ހައި ވިދާޅުވީ ޕިއޮންޔޮން
ކރެއާގެ ހާލަތު ވަރަށް ގާތުން ވިދާޅުވީ އުތުރު ޮ
އަހަރު ފަހުންނެވެ .އަދި މި ތަމްރީނުތައް ފަށާފައި
އިން އަބަދުވެސް ދަނީ ރައްޔިތުންނަށް ބެލުމެއް ނެތި
ބަލަމުންދާ ކަމަށެވެ.
އަސްކަރީ ތަމްރީނުތަކުގައި ކިތަންމެ ކުޑަ ނަމަވެސް
ވަނީ އިނގިރޭސިވިލާތަށް ކަނޑައަޅާފައި ހުންނަ އުތުރު
އިންޒާރުތައް ދެމުން ކަމަށެވެ .އަދި އުތުރު ކޮރެއާ
ކރެއާ އަށް ދައްކައިފި ނަމަ އެ ދެކޮޅުވެރިކަމެއް އުތުރު ޮ
ކޮރެއާގެ ސަފީރުގެ ނައިބު ފިލާފައި ވަނިކޮށެވެ.
ކންމެ ބިރު ދެއްކުމަކަށް ދެކުނު އިން ކުރިމަތި ކުރާ ޮ
ގާތްގަނޑަކަށް 25،000ސިފައިން ބައިވެރިވެ އެވެ.
ދެ ގައުމަށް ވަރުގަދަ ނިއުކްލިއާ ހަމަލާއެއް ދޭނަން"،
ކރެއާ އިން ބުނެފައި ވަނީ ސަފީރުގެ ނައިބަކީ އުތުރު ޮ
އންނާނެ ކަމަށް އެކަމަނާ ވަނީ ކޮރެއާ ތައްޔާރަށް ޮ
މީގެ ތެރޭން ގިނަ މީހުންނަކީ ދެކުނު ކޮރެއާގައި ތިބީ
ކރެއާގެ އަސްކަރީ ތަރުޖަމާނަކު ވިދާޅުވި އުތުރު ޮ
މުޖްރިމެއް ކަމަށެވެ.
ގައުމީ ސަލާމަތާ ބެހޭ ކައުންސިލުގެ ބައްދަލުވުމެއްގައި
ސިފައިންނެވެ.
އެވެ" .ތަމްރީނުތަކުގައި ބައިވެރިވާ ގައުމުތަކަށް ރައްދު
ކރެއާ އިން ބުނެފައި ވަނީ ޔޫއެސް ފޯސަސް ޮ
އަސްކަރީ ތަމްރީނުތަކުގައި އެމެރިކާގެ
ވިދާޅުވެފަ އެވެ.
މޯދީގެ ރަނުގެ ކޯޓުގެ އަގު ދުނިޔޭގެ ރެކޯޑް ފޮތަށް ނިއު ދިއްލީ (އޮގަސްޓް - )23އެމެރިކާގެ އބާމާ މިދިޔަ އަހަރު އިންޑިއާ އަށް ރައީސް ބަރަކް ޮ ބޑު ވަޒީރު ނަރެންދުރަ މޯދީ ކުރެއްވި ދަތުރުގައި ޮ ތުރުކުރައްވައިގެން ހުންނެވި ރަނުގެ ފަށް ދެމި ކޯޓުގެ ފތަށް އަރައިފި އެވެ. އަގު ދުނިޔޭގެ ރެކޯޑް ޮ ކޓުގައި ވަނީ އެމަނިކުފާނުގެ ނަން ރަނުން މޯދީގެ ޯ ގތަށް ލިޔެފަ އެވެ .ޖެނުއަރީ 2015 ،ގައި ފަށެއްގެ ޮ އބާމާ އެކު ދިއްލީގައި ބޭއްވި ބައްދަލުވުމުގައި މޯދީ ޮ ކޓުގައި ރަނުން އެ މަނިކުފާނުގެ ނަން ތުރުކުރެއްވި ޯ ސޝަލް މީޑިއާގައި ޯ ލިޔެފައިވާކަން އެނގުމާ އެކު ބޑަށް ފާޑުކިޔުންތައް އަމާޒުވި އެވެ .ކޯޓުގައި ވަރަށް ޮ ގތަށް ރަނުގެ އަކުރުން ލިޔެފައި ރޮނގު ބަރިއެއްގެ ޮ ވަނީ "ނަރެންދުރަ ޑަމޮދާރްދާސް މޯދީ" އެވެ. ކޓު ގަނެފައި ވަނީ މޯދީގެ ނީލަމެއްގައި މި ޯ އުފަން ސްޓޭޓް ގުޖުރާތުގައި ޖަވާހިރުގެ ވިޔަފާރި ކުރާ މަހުޖަނެއް ކަމަށްވާ ލާލްޖިބާއީ ޕަޓޭލް އެވެ .އޭނާ މި ކޯޓު ގަތީ 43،131،311ރުޕީސް ( 642،426ޑޮލަރު) ކޓު ނީލަމެއްގައި ވިކުނު އަށެވެ .މިއީ ވެރިއެއްގެ ޯ އެންމެ ބޮޑު އަގެވެ. ކޑުން ބުނީ ފެބްރުއަރީ ،20 ގިނިސް ވޯލްޑް ރެ ޯ ކޓު ގަނެފައި ވަނީ ނީލަމެއްގައި 2015ގައި ޕަޓެލް ޯ ބޑު އަގުގައި ކަމަށެވެ. ވެރިއެއްގެ ކޯޓު ވިކުނު އެންމެ ޮ ކޯޓު ވިއްކާލައިގެން ލިބުނު ފައިސާ މޯދީ ވަނީ ކރު ސާފުކުރަން ހުޅުވާފައިވާ ފަންޑަކަށް ގަންގާ ޯ ހަދިޔާ ކުރައްވައިފަ އެވެ .ގަންގާ ކޯރަކީ ހިންދޫންގެ މެދުގައި މާތް ތަނެކެވެ.
މޯދީގެ ޯކޓުގައި ރަނުން އެމަނިކުފާނުގެ ނަން ލިޔެފައި.
ދުނިޔެ
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
20
ފިލިޕީންސްގެ މަސްތުވާތަކެއްޗާ ދެކޮޅު ހަނގުރާމައިގައި 1،900މީހުން މަރައިފި އޅުން ފިލުވުމަށް ފުލުހުންގެ ކިބައިން އެދިފަ އެވެ .މި ޮ ތަހުގީގުގައި ދަނީ މަރުވި ބައެއް މީހުންގެ އާއިލާތަކުން ވެސް މައުލޫމާތު ދެމުންނެވެ. ޑުޓާޓެ އަށް ފިލިޕީންސްގެ ރައީސްކަން ލިބިވަޑައިގެންނެވީ ވެސް މަސްތުވާތަކެއްޗާ ދެކޮޅަށް އޭނާ ގެންގުޅުއްވާ ހަރުކަށި ސިޔާސަތުގެ ސަބަބުން ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލްކުރެ އެވެ .މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރި ކުރާ މީހުން ހައްޔަރު ކުރަން އުޅޭ އިރު ގަދަ ދައްކާ ނަމަ ބަޑި ޖެހުމަށް ޑުޓާޓެ ވަނީ އަންގަވައިފަ އެވެ .އަދި އަމިއްލަ ދިފާއުގައި ފުލުހުން އުޅޭ އިރު އެ މީހުންގެ ހަމަލާގައި މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުން ކުރާ މީހުން މެރުމަކީ ހުއްދަ ކަމެއް ކަމަށް ޑުޓާޓެ ވަނީ ވިދާޅުވެފަ އެވެ. ރސާ ވިދާޅުވީ މަސްތުވާތަކެއްޗާ ދެކޮޅަށް ޑެލާ ޯ ހަރުކަށި ކެމްޕޭން ފެށި ފަހުން ކުށްކުރުން ވަރަށް ބޑުތަން ދަށްވެފައިވާ ކަމަށެވެ. ޮ ކޅަށް ޑުޓާޓެ ގެންގުޅުއްވާ މަސްތުވާތަކެއްޗާ ދެ ޮ ހަރުކަށި ސިޔާސަތަށް އދ .އިން ވަނީ ފާޑު ކިޔައިފަ އެވެ .އަދި މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރި ކުރާ މީހުން
ސ ތު ވާ ތަ ކެ އް ޗާ ދެ ކޮ ޅަ ށް ފަ ށާ ަފ އި ވާ ހަނ ގު ރާ މަ އާ ގު ޅޭ ގޮ ތު ން ފު ލު ހު ން ގެ ެވ ރި ޔާ ސެ ނެ ޓަ ށް މަ އު ލޫ މާ ތު ދެ އް ވަ ނީ -- .ފޮ ޓޯ :އޭ އެ ފް ޕީ ފި ލި ޕީ ން ސް ގަ އި މަ ް
މަރަން ގެންގުޅޭ ސިޔާސަތަކީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ގާނޫނާ ޚިލާފު ކަމެއް ކަމަށް އދ .އިން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. ގތަށް ވާހަކަ ދައްކާ ނަމަ ޑުޓާޓެ ވަނީ އދ .އިން މި ޮ
މެނީލާ (އޮގަސްޓް - )24މަސްތުވާތަކެއްޗާ
ގ ޑުޓާޓެ ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެންނެވި ރައީސް ރޮޑްރި ޯ
އޕަރޭޝަންތަކުގައި 750މީހުން މިހާތަނަށް ފުލުހުންގެ ޮ
ކޅަށް ފިލިޕީންސްގެ އާ ރައީސް ކުރައްވާ ދެ ޮ
ފަހުން ،މަރާ މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވާ މައްސަލާގައި
މަރާފައިވާ ކަމަށެވެ .އަދި އެހެނެ މަރުތައް ތަހުގީގު
މަސައްކަތުގައި ވޭތުވެދިޔަ ހަތް ހަފުތާ ތެރޭ 1،900
އތް އަޑު އެހުމެއްގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ސެނެޓުގެ ޮ
ކުރަމުން ގެންދަވާ ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ.
މީހުން މަރާފައިވާ ކަމަށް އެ ގައުމުގެ ފުލުހުންގެ ވެރިޔާ
ރނާލްޑް ޑެލާ ރޯސާ ވިދާޅުވީ ފުލުހުންގެ ވެރިޔާ ޮ
ސެނެޓުގެ ތަހުގީގުގައި ވަނީ މަސްތުވާތަކެތީގެ
ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
ކޅަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި މަސްތުވާ ތަކެއްޗާ ދެ ޮ
ވިޔަފާރީގައި އުޅޭ މީހުން މަރާ ރޭޓް އިތުރުވާ ސަބަބު
ހައްޖުގެ ތައްޔާރީތަކާ ބެ ޭހ މައުލޫމާތު ސައުދީން އާއްމުކޮށްފި
އެ ޖަމާއަތުން ވަކިވެދާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ދެއްވައިފަ އެވެ .އެމެރިކާ އިން ވެސް ވަނީ މަސްތުވާތަކެއްޗާ ދެކޮޅަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި ފިލިޕީންސް އިން ގިނަ ބޑުވާ ކަމެއް ކަމަށް ބަޔަކު މަރަމުން ދިއުމަކީ ކަން ޮ ބުނެފަ އެވެ.
ރިޔާޒް (އޮގަސްޓް - )24މި އަހަރުގެ ހައްޖުގެ އަޅުކަމަށް ސައުދީންވެފައިވާ ތައްޔާރީތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު އެ ގައުމުގެ ހައްޖު މިނިސްޓްރީން އާއްމުކޮށްފި އެވެ. ސައުދީގެ ހައްޖު މިނިސްޓްރީ އާއި ސެންޓްރަލް ހައްޖު ކޮމިޓީން ބޭއްވި ބައްދަލުވުމެއްގައި ވަނީ ޖަމްރާތަކަށް ހިލައުކަން ހައްޖުވެރިން ދާއިރު އާއި މައްކާގެ އަލް މަޝާއިރު ރޭލް ބޭނުން ކުރުމުގައި ހަމަޖައްސާފައިވާ އިންތިޒާމުތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ދީފަ އެވެ .އަދި ހައްޖުވެރިންގެ ހޭލުންތެރިކަން އިތުރު ކުރުމަށް 6،000 ގައިޑުން ހަރަކާތްތެރިވާނެ ކަމަށް ވަނީ ހައްޖު ކޮމިޓީން ބުނެފަ އެވެ. ޚާއްސަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ މީހުންނާއި މުސްކުޅިން ޖަމްރާ ބްރިޖް ބޭނުން ކުރުމަށް ފަސޭހަ އަށް 234އިލެކްޓްރިކް ވީލްޗެއާ ބޭނުން ކުރާނެ އެވެ .އަދި ޖަމްރާ ބްރިޖާއި އަލް މަޝާއިރު ރޭލް ސްޓޭޝަންތަކުގައި ލިފްޓް ހަރުކޮށްފައިވާ ކަމަށް ބުނެފައިވެ އެވެ .ޚާއްސަ އެހީ އަށް ބޭނުންވާ މީހުންނަށް ޚާއްސަ ފާޚާނާތައް ހަދާފައިވާ އިރު އެ މީހުން ދަތުރު ކުރުމަށް ވަކި ލޭންތަކެއް ވެސް ވަނީ ހަމަޖައްސައިފަ އެވެ .ހައްޖުވެރިންނަށް ފަސޭހަ އަށް 36،000ފާޚާނާ ހަދަމުންދާ ކަމަށް ވެސް ބުނެފައިވެ އެވެ. މައްކާ ހޮސްޕިޓަލްތަކުގެ އެނދުގެ އަދަދު މިހާރު ވަނީ 5،000އަށް އިތުރުކޮށްފައި ކަމަށް ހައްޖު ކޮމިޓީގެ ޕްރެޒެންޓޭޝަނުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ .މައްކާ، މިނާ ،މުޒްދަލިފާ އަދި އަރަފާތުގެ އިތުރުން އެހެން ބައެއް ތަންތަނުގައި ވަނީ ވަގުތީ 203ހެލްތު ސެންޓަރު ގާއިމްކޮށްފަ އެވެ .ސިއްހީ ޚިދުމަތް ދޭ 20ޓީމާ އެކު ވަނީ ސިއްހީ ޚިދުމަތް ދެވޭ ގޮތަށް 45ބަސް ތައްޔާރުކޮށްފަ އެވެ .އެކި ސައިޒުގެ ހަތަރު މިލިއަން ޒަމްޒަމް ފެންފުޅި ވަނީ ބަންދުކޮށްފަ އެވެ. މައްކާގެ އަމީރު އަދި ސެންޓްރަލް ހައްޖު ކޮމިޓީގެ ޗެއާމަން ޕްރިންސް ޚާލިދު އަލް ފައިސަލް ވަނީ މި އަހަރުގެ ހައްޖުގެ އިންތިޒާމްތައް ވީހާ ވެސް ފުރިހަމަކޮށް ގެންދިއުމަށް އެދިވަޑައިގެންފަ އެވެ. މިދިޔަ ހޯމަ ދުވަހާ ހަމައަށް ހައްޖަށް ވަނީ 428،000މީހުން ސައުދީ އަށް އެތެރެވެފަ އެވެ .މީގެ އިތުރުން ސައުދީން ވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު ހައްޖުގެ އަޅުކަމުގައި ބައިވެރިވާނެ އެވެ .ހުއްދަ ނެތި މައްކާ އަށް ވަންނަން އުޅުނު ސައުދީގެ 70،000އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން މިދިޔަ ހުކުރު ދުވަހާ ހަމައަށް އަނބުރާ ރޑް ސެކިއުރިޓީ ކޮމާންޑުން ބުނެފައިވެ އެވެ. ފނުވާލާފައިވާ ކަމަށް ސައުދީގެ ޯ ޮ މިދިޔަ އަހަރުގެ ހައްޖުގެ އަޅުކަމުގެ ތެރޭގައި ވަނީ ހިތާމަވެރި ދެ ހާދިސާއެއް
ޕާ ކި ސް ތާ ނު ން ހަ އް ޖަ ށް ދާ މީ ހު ން ފު ރަ ން ދި އު މަ ށް ބަ ހަ ށް އަ ރަ ނީ :މި އަ ހަ ރު ގެ ހަ އް ޖު ގެ ތަ އް ާޔ ރީ ތަ ކާ ބެ ހޭ މަ އު ލޫ މާ ތު ސަ އު ދީ ން ވަ ނީ ދީ ފަ އި -- .ފޮ ޓޯ :އޭ އެ ފް ޕީ
ބޑު ކްރޭނެއް ވެއްޓި 110 ހިނގައިފަ އެވެ .ގަދަ ވަޔާ އެކު ހަރަމްފުޅު ތެރެއަށް ޮ މީހުން މަރުވި އިރު މިނާގައި ފިތިގެން ވެސް ވަނީ ދެހާހަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން މަރުވެފަ އެވެ.
ކުޅިވަރު
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
21
ޗެލްސީ އާއި ލިވަ ޕޫލް ީލގު ކަޕުގެ ތިން ވަނަ ބުރަށް ސަބަބުން އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު މެޗުގައި ބެންޗުގައި ހުރި ސަޑިއޯ
ލަންޑަން (އޮގަސްޓް - )24އިނގިރޭސި ލީގު ކަޕް ދެ ވަނަ
ސްޓެމްފޯޑް ބްރިޖްގައި ރޭ ކުޅުނު މެޗުގައި ބްރިސްޓަލް ރޯވާސް ކޮޅަށް
ބުރުގައި ރޭ ކުޅުނު މެޗުތަކުން މޮޅުވެ ޗެލްސީ އާއި ލިވަޕޫލް މުބާރާތުގެ
މާނޭ ވަނީ ރޭގެ މެޗުގައި ކުޅެފަ އެވެ .ލިވަޕޫލްގެ ފުރަތަމަ ލަނޑު މާނޭ
ޗެލްސީގެ ތިން ލަނޑުގެ ތެރެއިން ދެ ލަނޑު ކާމިޔާބުކުރީ ބެލްޖިއަމްގެ
ތިން ވަނަ ބުރުން ޖާގަ ހޯދައިފި އެވެ.
ތަނަވަސްކޮށްދިން ފުރުސަތަކުން ކާމިޔާބުކުރީ ޑިވޮކް އޮރީގީ އެވެ.
ފޯވާޑް މިޝީ ބަޓްޝުއާޔީ އެވެ .އަނެއް ލަނޑު ޖެހީ ވިކްޓަ މޮސެސް އެވެ.
ފުރަތަމަ ހާފްގައި ލިވަޕޫލްގެ ދެ ވަނަ ލަނޑު ޖެހީ ރޮބާޓޯ ފިރްމީނޯ
ލިވަޕޫލް މޮޅުވީ ރަށުން ބޭރުގައި ބާޓަން އަލްބިއަން އަތުން 0-5 އިންނެވެ .ވާދަވެރި ކުޅުމަކަށް ފަހު ޗެލްސީން އަމިއްލަ ދަނޑުގައި
އެވެ .ލިވަޕޫލްގެ ތިން ވަނަ ލަނޑަކީ ބާޓަންގެ ޓޮމް ނޭލާ އަތުން
ރވާސްގެ މައްޗަށް ކުރިހޯދީ 2-3އިންނެވެ. ބްރިސްޓަލް ޯ
ބައިކޮޅަށް ވަން ލަނޑެކެވެ .އަނެއް ދެ ލަނޑު ކާމިޔާބުކުރީ ދެ ވަނަ
އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު މެޗުން ބާންލީ އަތުން ބަލިވުމުން ރޭގެ މެޗަށް ލިވަޕޫލުން ނުކުތީ މޮޅެއް ހޯދައި ޓީމުގެ ފޯމު ރަނގަޅު ކުރުމަށެވެ .އަނިޔާގެ
ބްރިސްޓަލް ރޯވާސްގެ ލަނޑުތައް ކާމިޔާބުކުރީ ޕީޓަ ހާޓްލީ އާއި އެލިސް ހެރިސަން އެވެ. ރޭ ކުޅުނު އެހެން މެޗުތަކުގެ ނަތީޖާއަށް ބަލާއިރު އެވަޓަން ވަނީ
ހާފްގައި ބަދަލު ކުޅުންތެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ކުޅެން އެރި ޑެނިއަލް ސްޓަރިޖް
0-4ޔޯވިލް ޓައުން ބަލިކޮށްފަ އެވެ .އަދި ނިއުކާސަލް ވަނީ 0-2އިން
އެވެ.
ޗެލްޓަންހަމް ޓައުން އަތުން މޮޅުވެފަ އެވެ.
މި ލޯބިލޯބި ކުއްޖާގެ ޗެލެން ްޖ މަރޭ އަށް :އޭނާ އުފަ ާލ އެކު ގަބޫލުކޮށްފި! މު ހަ އް މަ ދު ހަ މް ދޫ ން
ވެސް ގޮސްފައިވާއިރު ނިއުގެ ކުޅުންތެރިން ވަނީ އީޝާއާ އެކު ބައްދަލުކޮށް ފޮޓޯ ވެސް ނަގައިފަ އެވެ .ދިރާގު ރޯޑްރޭހުގައި ވެސް ދުވެފައިވާ އީޝާއާ އެކު ގސް ކުޑަކުދިންނަށް ހާއްސަ ،ދުވުމުގެ ޓްރެއިނިން އެތުލެޓިކްސް ޓްރެކަށް ޮ
ރާއްޖޭގެ ގައުމީ ފެންވަރުގެ އެތުލީޓުންނާ އެކު ޓްރެއިނިން ހަދަން ރާއްޖޭގެ އެކި ދާއިރާތަކުން ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ފަރާތްތަކަށް އޮލިމްޕިކް ކޮމިޓީގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް އަހުމަދު މަރުޒޫގު (މަރޭ) ދިން ޗެލެންޖްތައް ފުރިހަމަކޮށް، އެކަން ކާމިޔާބުވުމުން މަރޭ ހުރީ ވަރަށް ބޮޑަށް ހިތްހަމަޖެހިފަ އެވެ .އޭނާ އަށް އެއަށް ވުރެ ބޮޑަށް އުފަލެއް މިއަދު ލިބުނީ ،ތުއްތު ކުއްޖަކު އޭނާ އަށް ދިން ޗެލެންޖުންނެވެ. "އަހަރެން ބޭނުން ޗެލެންޖް ކުރަން މަރުޒޫގު ބޭބެއާ "،އުމުރުން 10 އަހަރުގެ ހައްވާ އީޝާލް ރިޔާޒް ވީޑިއޯ ކްލިޕެއްގައި ބުނެފައިވެ އެވެ. އެ ވީޑިއޯ ކްލިޕް އެ ކުއްޖާގެ ބައްޕަ އަހުމަދު ރިޔާޒް ފޭސްބުކުގައި ޕޯސްޓްކުރުމާ އެކު މަރޭ ވަނީ އުފަލާ އެކު އެ ޗެލެންޖް ގަބޫލުކޮށްފަ އެވެ. "އަހަރެން މިއައީ ސީއީއޯ އިންނާއި މިނިސްޓަރުންނާއި މަޖިލިސް މެމްބަރުންނާއި ސެލެބްރިޓީން އަދި މި ގައުމުގެ ރައީސުންނަށް ޗެލެންޖް ދެމުން .މިއަދު މި ހިތްވަރުގަދަ ކުއްޖާ ،އަހަންނަށް ޗެލެންޖް ކުރީ އޭނާއާ އެކު ޓްރެއިނިން ވިތު އެމްވީ ޗެމްޕްސްގެ ސެޝަނެއް ހަދަން "،މަރޭ ބުނެފައިވެ އެވެ. އީޝާ އަކީ ކުޅިވަރަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ލޯބިކުރާ ކުއްޖެކެވެ .އޭނާ އަކީ ރާއްޖޭގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް ފުޓްބޯޅަ ކްލަބް ކަމަށްވާ ނިއު ރޭޑިއަންޓުގެ ވަރަށް ބޑު ސަޕޯޓަރެކެވެ .ނިއުގެ ބައެއް މެޗުތައް ބަލަން ބައްޕައާ އެކު ދަނޑަށް ޮ
ސެޝަނެއް ފުރިހަމަކުރަން މަރޭ މިހާރު އަންނަނީ ތައްޔާރުވަމުންނެވެ. "އީޝާ އަކީ ޗެމްޕިއަނެއް "،އޭނާގެ ބައްޕަ ބުންޏެވެ. ޓްރެއިން ވިތު ޗެމްޕިއަންސް އަކީ ރާއްޖޭގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ އެތުލީޓުންނާ އެކު ތަމްރީން ހެދުމަށް މަރޭ އަމިއްލަ އިސް ނަގައިގެން ފެށި ކަމެކެވެ .ރާއްޖޭގެ ބައެއް އެތުލީޓުންނާ އެކު ތަމްރީން ހެދުމަށް ފަހު މަރޭ ވަނީ ރާއްޖޭގެ ބައެއް ކުންފުނިތަކުގެ ވެރިންނާއި ސެލެބްރިޓީންނަށް އެ ފުރުސަތު ދީފަ އެވެ .އެންމެ ފަހުން ،ރާއްޖޭގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީނާއި ކުރީގެ ތިން ރައީސުން ކަމަށްވާ މުހައްމަދު ނަޝީދާއި ޑރ .މުހައްމަދު ވަހީދު ހަސަން މަނިކު އަދި މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމަށް ވަނީ ޗެލެންޖް ދެއްވައިފަ އެވެ؛ އެ ހަތަރު ރައީސުން ވެސް ވަނީ އެކަން ގަބޫލުފުޅުކުރައްވައިފަ އެވެ. "ވަރަށް އުފާވޭ މިހާ ކާމިޔާބުކަމާ އެކު ކުރިއަށް ދާތީ "،މަރޭ ބުންޏެވެ. "އަޅުގަނޑުގެ ބޭނުމަކީ ،އެތުލީޓުން މޯޓިވޭޓްކޮށް އަދި އެތުލީޓުން އުފުލާ ބުރަ އާއި އެތުލީޓުން ތަމްރީން ހެދުމަށް ބޭނުންކުރާ ތަންތަނުގެ ހާލަތު އަންގައިދިނުން. މީގެ އިތުރުން އެތުލީޓުންގެ އަގުވަޒަންކުރުވުން .އެކަން ހާސިލްވޭ". އޭނާގެ އުއްމީދަކީ ،ކުރިއަށް އޮތްތަނުގައި ކުޅިވަރުގެ ތެރެއަށް އިތުރު ހުނަރުވެރި ކުދިން ވަދެ އަދި އެކަމަށް ބެލެނެވެރިން ވެސް ހިތްވަރު ދިނުމެވެ. ބޑު ބޭނުމަކީ އެޔެވެ. މިފަދަ ކަންކަމުގެ އެންމެ ޮ
ކުޅިވަރު
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
22
ލީގުގެ ތިން ވަނަ ބުރު މާދަމާ ފަށަނީ އުރީދޫ ދިވެހި ޕްރިމިއާ ލީގުގެ ދެ ވަނަ ބުރުގައި ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ އާއި ޓީސީ ސްޕޯޓްސް ކްލަބް ކުޅެނީ :ތިން ވަނަ ބުރުގެ ފުރަތަމަ މެޗުގައި ބައްދަލުކުރާނީ މި ދެ ޓީމު. --ފޮޓޯ :ނިޝާން އަލީ /މިހާރު
އުރީދޫ ދިވެހި ޕްރިމިއާ ލީގުގެ ތިން ވަނަ ބުރުގެ ކުޅުން މާދަމާ ގތަށް އެފްއޭއެމުން ނިންމައިފި އެވެ. ފަށާ ޮ
އެ ހަތަރު މެޗަށް ފަހު ގައުމީ ޓީމަށް ވަގުތު ދިނުމަށް ލީގުގެ ކުޅުން މެދުކަނޑާލާނެ އެވެ .އެއަށް ފަހު ފަށާނީ އަންނަ މަހުގެ 14ވަނަ ދުވަހު
ލީގުގެ ދެ ވަނަ ބުރު ހޯމަ ދުވަހުގެރޭ ނިމިފައިވާއިރު ތިން ވަނަ
އާއި އީގަލްސް އެވެ .ފުރަތަމަ ދެ ބުރަށް ފަހު އެއް ވަނައިގައި އޮތީ 31 ޕއިންޓާ އެކު އީގަލްސް ޕޮއިންޓާ އެކު މާޒިޔާ އެވެ .ދެ ވަނައިގައި ޮ 27
އެވެ .އެ ދުވަހު ހަވީރު ނިއު އާއި ވިކްޓަރީ ކުޅުމަށް ފަހު އެރޭ އޮންނާނީ
އޮތްއިރު ،ތިން ވަނައިގައި 24ޕޮއިންޓާ އެކު އޮތީ ޓީސީ ސްޕޯޓްސް އެވެ.
ބުރުގެ ފުރަތަމަ މެޗުގައި މާދަމާ ހަވީރު ބައްދަލުކުރާނީ ޓީސީ ސްޕޯޓްސް
މާޒިޔާ އާއި ވެލެންސިއާގެ މެޗެވެ .އަދި 15ވަނަ ދުވަހު ހަވީރު ޔުނައިޓެޑް
ލީގުގެ އެހެން މަގާމްތަކަށް ބަލާއިރު ހަތަރު ވަނައިގައި 19ޕޮއިންޓާ އެކު
އާއި ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ އެވެ .ދެ ވަނަ މެޗުގައި މާދަމާރޭ އޮންނާނީ
ވިކްޓަރީ އާއި ބީޖީ ވާދަކުރާއިރު އެރޭ އޮންނާނީ އީގަލްސް އާއި ޓީސީގެ
ވެލެންސިއާ އޮތްއިރު 18ޕޮއިންޓާ އެކު އޮތީ ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ އެވެ.
ކްލަބް އީގަލްސް އާއި ބީޖީ ސްޕޯޓްސްގެ މެޗެވެ .ހުކުރު ދުވަހު ހަވީރު
މެޗެވެ.
އެންމެ ފަހު ހަތަރު އަހަރުގެ ޗެމްޕިއަން ނިއު އޮތީ 16ޕޮއިންޓާ އެކު ހަ
މާޒިޔާ އާއި ނިއު ރޭޑިއަންޓް ކުޅޭއިރު އެރޭ އޮންނާނީ ވެލެންސިއާ އާއި ވިކްޓަރީގެ މެޗެވެ.
ލީގު އެއްކޮށް ނިމޭނީ އޮކްޓޯބަރު 22ވަނަ ދުވަހު އެވެ .ފަހު މެޗުގައި ބައްދަލުކުރާނީ ލީގަށް އެންމެ ބޮޑަށް ވާދަކުރަމުން އަންނަ މާޒިޔާ
ވަނައިގަ އެވެ .ހަތް ވަނައިގައި ނުވަ ޕޮއިންޓާ އެކު ވިކްޓަރީ އޮތްއިރު ހަތް ޕއިންޓާ އެކު ފުލުގައި އޮތީ ބީޖީ އެވެ. ޮ
ތިން މެޗަށް ގައުމީ ޓީމު ހޮނިހިރު ދުވަހު ތައްޔާރުވާން ފަށަނީ ގައުމީ ފުޓްބޯޅަ ޓީމު ކުޅެން
ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕުގައި ކުޅުނު
ރާވާފައިވާ ތިން މެޗަށް ތައްޔާރުވާން
ކުޅުންތެރިން ކުޅޭނީ އެ ޓީމަށެވެ.
ހނިހިރު ދުވަހު ޕްރެކްޓިސް އަންނަ ޮ ފަށަން ނިންމައިފި އެވެ. އެފްއޭއެމުން ބުނީ އާ ކޯޗު
ގައުމީ ޓީމުގެ ރަސްމީ ފުރަތަމަ މެޗަކަށް ވާނީ އަންނަ މަހުގެ 1ވަނަ ދުވަހުގެރޭ ބަންގްލަދޭޝްއާ ދެކޮޅަށް
އސްޓްރޭލިއާގެ ޑަރެން ސްޓެވާޓުގެ ޮ
ކުޅޭ އެކުވެރިކަމުގެ މެޗެވެ .މިއީ
ބެލުމުގެ ދަށުން ގައުމީ ޓީމު ފުރަތަމަ
ފީފާ ލިސްޓެޑް ،ބައިނަލްއަގްވާމީ
ފަހަރަށް އެކުލަވާލުމަށް އެ ދުވަހު
އެކުވެރިކަމުގެ މެޗެކެވެ .މި މެޗަށް
ކޑް ވެސް އިއުލާންކުރާނެ ކަމަށެވެ. ސް ޮ
ފަހު އަންނަ މަހުގެ 7ވަނަ
ކޗު ނިންމާފައިވަނީ އަންނަ ގައުމީ ޯ
ދުވަހު ނުކުންނާނީ ،އޭޝިއަން ކަޕް
ބުރާސްފަތި އަދި ހުކުރު ދުވަހު ކުޅޭ
ކލިފައިންގެ ޕްރިލިމިނަރީ ބުރުގައި ޮ
އުރީދޫ ދިވެހި ޕްރިމިއާ ލީގުގެ ތިން
އސްއާ ދެކޮޅަށެވެ. ލާ ޯ
ވަނަ ބުރުގެ ފުރަތަމަ ހަތަރު މެޗަށް
އެފްއޭއެމުން ބުނީ ސާފް
ކޑް ފައިނަލް ކުރާށެވެ. ފަހު ސް ޮ
ޗެމްޕިއަންޝިޕް ކާމިޔާބުކުރި ޓީމުގެ
ހނިހިރު ދުވަހު ޕްރެކްޓިސް ޮ
ޕްރެކްޓިސް ވެސް އަންނަ ހޮނިހިރު
ފެށުމަށް ފަހު ގައުމީ ޓީމު ކުޅޭ
އަދި އާދީއްތަ ދުވަހު އޮންނާނެ ކަމަށެވެ.
ފުރަތަމަ މެޗުގައި އަންނަ ހޯމަ ދުވަހު
އަދި އެ މެޗުގައި އެ ޓީމަށް އިރުޝާދު
ނުކުންނާނީ 2008ވަނަ އަހަރުގެ
ކޗު ސްލޮވާކިއާގެ ދޭން އޭރުގެ ޯ
ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕް ކާމިޔާބުކުރި
ޖސެފް ޔަންކޭޒް އާދީއްތަ ދުވަހު ޯ
ގައުމީ ޓީމާ ދެކޮޅަށެވެ .ދައްކާލުމުގެ
ރާއްޖެ އަންނާނެ އެވެ .މީގެ އިތުރުން
ގތުގައި ކުޅޭ ،މި މެޗުގައި މެޗެއްގެ ޮ
އެ މެޗުގައި ،އާޖެންޓީނާގެ ކުރީގެ
ގައުމީ ޓީމުގައި މިހާރު ހިމެނޭ
ޓ ފަބިއަން އަޔާލާ ޑިފެންޑަރު ރޮބާ ޯ
ކުޅުންތެރިންގެ ތެރެއިން އެ ފަހަރު
ވެސް ކުޅޭނެ އެވެ.
ކުޅިވަރު
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
ާބސެލޯނާގެ ތަ ިރ ޒަވީ ާހއްސަ މެޗަށް ާރއްޖެ އަންނަނީ
24
މިއީ ގެއްލިފައި ާވ ފުޓްބޯޅަ ފޯރި އަލާކުރުމުގެ ފެށުމެއް :ތޯރިގު ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕް ކާމިޔާބުކުރި ޓީމާއި
ދައުވަތުދީފަ އެވެ .އޭނާ ވިދާޅުވީ އެ ރަށުން އެ
މިހާރުގެ ގައުމީ ޓީމު ކުޅޭ މެޗަށް އާޖެންޓީނާގެ
ދައުވަތު ބަލައިގެންފައިވާ ކަމަށާއި އެކަމަށްޓަކައި
ޓ އަޔާލާ އާއި ސްޕެއިނުގެ ކުރީގެ ކެޕްޓަން ރޮބާ ޯ
ޕޓަރުންނަށް ޝުކުރުއަދާކުރާ ކަމަށެވެ. ސަ ޯ
މިޑްފީލްޑަރު ޒަވީ ހެނާންޑޭޒް ގެންނަނީ ރާއްޖޭގައި
އސް މެޗުން މޮޅުވުން -ތޯރިގު ޓާގެޓަކީ ލާ ޯ
ފރި އާލާކުރުމުގެ މަސައްކަތުގެ ގެއްލިފައިވާ ފުޓްބޯޅަ ޯ
ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕް ކާމިޔާބުކުރި ޓީމާއި
ގތުން ކަމަށާއި މި ކަމަށް ހުރިހާ ފެށުމެއްގެ ޮ
މިހާރުގެ ގައުމީ ޓީމު ކުޅޭ ހާއްސަ މެޗުގެ އިތުރުން
ފަރާތެއްގެ އެހީ ބޭނުންވާ ކަމަށް އެފްއޭއެމްގެ
ގައުމީ ޓީމު އަންނަ މަހު އެއް ވަނަ ދުވަހު
ޓމް) ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ. ރައީސް އަހުމަދު ތޯރިގު ( ޮ
ނުކުންނާނީ ބަންގްލަދޭޝްއާ ދެކޮޅަށެވެ .އެ އަށް
ލޅު ދަނޑުގައި ކުޅޭ މި އަންނަ ހޯމަ ދުވަހު ގަ ޮ
ފަހު އަންނަ މަހު ހަތް ވަނަ ދުވަހު އޭޝިއަން ކަޕް
ހާއްސަ މެޗުގައި އަޔާލާ ކުޅުނު ނަމަވެސް ނަމަވެސް
ކޅަށް ކުޅޭނެ އެވެ. ކޮލިފައިންގައި ލާއޯސްއާ ދެ ޮ
ޒަވީ މި މެޗުގައި ނުކުޅޭނެ އެވެ. ކންމެސް ހިސާބަކުން ކުޅޭނެ. "އަޔާލާ މެޗުގެ ޮ އެކަމަކު ޒަވީ އަންނަނީ އޭނާގެ ކްލަބް (ގަތަރުގެ
"މެއިން ޓާގެޓަކީ ލާއޯސް މެޗުން މޮޅުވުން. އެއީ ބަލިވެގެން ފަރުޖައްސާލެވެން އޮތް މެޗެއް ކމިޓީގެ ލަފާގެ މަތިން ލާއޯސް ނޫން .ޓެކްނިކަލް ޮ
އަލް ސާދު)އާ އެކު ތަމްރީންތަކެއް ހަދަމުން.
މެޗަށް ތައްޔާރުވާން ބަންގްލަދޭޝްއާ ދެކޮޅަށް ކުޅެން
އެހެންވެ މެޗު ކުޅެން އޭނަ އަށް ހުއްދައެއް ނެތް"،
އސްއާ އެއް ފެންވަރެއްގެ ޓީމަކަށް ނިންމީ .އެއީ ލާ ޯ
އެފްއޭއެމް ހައުސްގައި މިއަދު މެންދުރު ބޭއްވި
ވެފައި ގައުމީ ޓީމަށް ވެސް ފައިދާ ކުރާނެތީ"،
ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި ވާހަކަ ދައްކަމުން
ތޯރިގު ވިދާޅުވި އެވެ.
ތޯރިގު ވިދާޅުވި އެވެ. ހާއްސަ މެޗުގައި ކުޅުމަށް ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕް
ރާއްޖެ މެޗަށް ތައްޔާރުވުމަށް ލާއޯސް ޓީމުން ވަނީ މި މަހު ސައުދީ އަރަބިއާގައި ކޭމްޕްކޮށް އެ
ކާމިޔާބުކުރި ޓީމުގައި ހިމެނޭ ހުރިހާ ކުޅުންތެރިންނަށް
ކޅަށް ދެ މެޗު ކުޅުމަށް ގައުމުގެ ގައުމީ ޓީމާ ދެ ޮ
ފނުވާފައިކަމަށާއި އެ ޓީމަށް މިހާރުވާނީ ދައުވަތު ޮ
ވަނީ ނިންމައިފަ އެވެ .އަންނަ މަހު ހަތް ވަނަ
ޖސެފް ޔަންކޭ ވެސް ވަރަށް އަވަހަށް އިރުޝާދުދިން ޯ
ދުވަހު މާލޭގައި ފުރަތަމަ ލެގު ކުޅޭއިރު ،ލާއޯސްގައި
ރާއްޖެ އަންނާނެ ކަމަށް ތޯރިގު ވިދާޅުވި އެވެ.
އންނަނީ އޮކްޓޫބަރު 11 ކުޅޭ ދެ ވަނަ ލެގުގެ މެޗު ޮ
ބޅަ މުބާރާތުގައި ކުޅުދުއްފުށީ މިނިވަން ފުޓް ޯ ޕޓަރުން ހާއްސަ ޓީމަށް ތަރުހީބުދިން އެ ރަށު ސަ ޯ މެޗުގައި ތަރުހީބު ދޭން މާލެ އަންނަން ތޯރިގް ވަނީ
ވަނަ ދުވަހު އެވެ. ހާއްސަ މެޗުގެ ޓިކެޓް ވިއްކާ ދުވަސްތަކާއި ގަޑިތައް މާދަމާ އިއުލާންކުރާނެ އެވެ.
ރާއް ޖޭ ގެ ހަ އޮފިޝަލަކަށް ފްރީޑައިވިންގެ މަތީ ފާހެއް ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕް ކާމިޔާބުކުރި ގައުމީ
ޗެމްޕިއަންސް ލީގު ހަތަރު ފަހަރު ،ޔުއެފާ ކަޕް ދެ
ޓީމާއި މިހާރުގެ ގައުމީ ޓީމު މި މަހު 29ގައި ކުޅޭ
ވލްޑް ކަޕް ދެ ފަހަރު ފަހަރު އަދި ފީފާ ކްލަބް ޯ
ބޅަ މެޗުގެ ހާއްސަ މެހެމާނެއްގެ ދައްކާލުމުގެ ފުޓް ޯ
ކާމިޔާބުކުރި އެވެ.
ގޮތުން ސްޕެއިނުގެ މަޝްހޫރު މިޑްފީލްޑަރު ޒަވީ ގތަށް ހަމަޖެހިއްޖެ އެވެ. ހެނާންޑޭޒް ރާއްޖެ އަންނަ ޮ ގަތަރުގެ އަލް ސާދު އަށް ކުޅެމުން އަންނަ
ގތުގައި ޒަވީ ބައިވެރިވި މި މެޗުގައި މެހެމާނެއްގެ ޮ ނަމަވެސް ،ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕް ކާމިޔާބުކުރި ޓީމަށް ރބާޓޯ ފަބިއަން އާޖެންޓީނާގެ ކުރީގެ ޑިފެންޑަރު ޮ
އުމުރުން 36އަހަރުގެ ޒަވީ މި މެޗުގައި ނުކުޅުނު
ގތަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފަ އެވެ .އޭނާ އަކީ އަޔާލާ ކުޅޭ ޮ
ލޅު ދަނޑުގައި ،ދިވެހި ސަޕޯޓަރުންނާ ނަމަވެސް ،ގަ ޮ
ވލްޑް ކަޕެއްގައި ކުޅެ އާޖެންޓީނާ ގައުމީ ޓީމަށް ތިން ޯ
ބައްދަލުކުރާނެ އެވެ.
އަދި އޮލިމްޕިކްސް ރަން މެޑަލް ކާމިޔާބުކޮށްފަ އެވެ.
އެފްއޭއެމްގެ ރައީސް އަހުމަދު ތޯރިގު (ޓޮމް)
މީގެ އިތުރުން ސްޕެއިނުގެ ވެލެންސިއާއާ އެކު ޔުއެފާ
ވިދާޅުވީ ޒަވީ މި ވަގުތު އަންނަނީ އޭނާގެ ކުލަބު
ކަޕާއި ސްޕެނިޝް ލީގު އަދި އިޓަލީގެ އޭސީ މިލާނާ
ގަތަރުގެ އަލް ސާދުއާ އެކު ޓްރެއިނިން ކޭމްޕެއް
އެކު އިޓާލިއަން ލީގު ކާމިޔާބުކޮށްފަ އެވެ. ރާއްޖޭން 2008ވަނަ އަހަރުގެ ސާފް
ފްރީޑައިވިންގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ފެންވަރު
ޗެމްޕިއަންޝިޕް ކާމިޔާބުކުރިތާ 8އަހަރު ފުރުން
ފުރިހަމަ ކުރަމުން ކަމަށާއި މެޗު ކުޅުމުގެ ހުއްދަ އޭނާ
އފިޝަލްކަން ކުރެވޭ ފެންވަރަށް މުބާރާތްތަކުގައި ޮ
ކސް ފުރިހަމަ ކުރުމާ އަބްދުﷲ ސިވާދް އެވެ .މި ޯ
ފާހަގަކުރުމަށް ކުޅޭ މި މެޗުގައި ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕް
އފިޝަލަކު ތަމްރީންވެއްޖެ އެވެ. ރާއްޖޭގެ ހަ ޮ
އފިޝަލުން ވެފައިވަނީ ސައުތު އޭޝިއާ އެކު މި ހަ ޮ
ކާމިޔާބުކުރި ޓީމަށް ،އެ މުބާރާތުގައި ގައުމީ ޓީމަށް
ސސިއޭޝަނާއި ބަނޑޮސް ފްރީޑައިވިން އެ ޯ
ސަރަހައްދުގައި ފްރީ ޑައިވިން އިން އިންޓަނޭޝަނަލް
ޒަވީ ވަނީ ސްޕެއިން ގައުމީ ޓީމަށް 133މެޗު
ކުޅުނު ހުރިހާ ކުޅުންތެރިން ކުޅޭނެ އެވެ .މިހާރުގެ
މޯލްޑިވްސް ގުޅިގެން ކުރިއަށްގެންދިޔަ މި ކޯހުގެ
އފިޝަލްކަން ކުރުމުގެ ހުއްދަ މުބާރާތްތަކުގައި ޮ
ކުޅެދީފަ އެވެ .ދުނިޔޭގައި އުފެދުނު އެންމެ މޮޅު އެއް
ގައުމީ ޓީމުގައި ހިމެނޭ ކެޕްޓަން އަލީ އަޝްފާގް
ބައިވެރިންނަށް ކިޔަވައިދިނީ ފްރީޑައިވިންގައި
މިޑްފީލްޑަރު ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު އެއްބަސްވާ ޒަވީ
ގލްކީޕަރު އިމްރާން މުހައްމަދު ވެސް (ދަގަނޑޭ) އާއި ޯ
ބައިނަލްއަގްވާމީ ފެންވަރުގައި ގިނަ ކޯސްތަކެއް
ވަނީ ސްޕެއިނުގެ ބާސެލޯނާ އަށް 1998އިން 2015
ކުޅޭނީ އެ ޓީމަށެވެ .މީގެ އިތުރުން އެ ފަހަރު ގައުމީ
ގސްފައިވާ އެލާނާ ކެސްކީ އެވެ. ކުރިއަށްގެން ޮ
އަށް 505މެޗު ކުޅެދީފަ އެވެ .އެ ކްލަބާ އެކު އޭނާ
ޖސެފް ޔަންކޭޒް އެ ކޗުކޮށްދިން ސްލޮވާކިއާގެ ޯ ޓީމަށް ޯ
ހަތް ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ބަނޑޮސް
ވަނީ ސްޕެނިޝް ލީގު އަށް ފަހަރު އަދި ސްޕެނިޝް
މެޗުގައި ކޯޗުކޮށްދޭނެ އެވެ.
އަށް ލިބިފައިނުވާ ކަމަށެވެ. ސްޕެއިނާ އެކު 2010ވަނަ އަހަރުގެ ވޯލްޑް ރ ކާމިޔާބުކުރި ކަޕާއި 2008އަދި 2012ގެ ޔޫ ޯ
ކށްފަ އެވެ .މީގެ އިތުރުން ކަޕް ތިން ފަހަރު ކާމިޔާބު ޮ
އަފްޒަލް ،އަލީ އައްބާސް ،މުހައްމަދު އަޔޫބް އަދި
ލިބުނު ފުރަތަމަ ހަ އޮފިޝަލުންނަށެވެ. ރާއްޖޭގައި ފްރީޑައިވިން ކުރިއަރުވަން ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުން އަންނަކަމަށާއި ވަރަށް އަވަހަށް ގައުމީ ފެންވަރުގެ ފްރީޑައިވިން މުބާރާތެއް
ކހުގައި ބައިވެރިވީ މޯލްޑިވްސްގައި ކުރިއަށްދިޔަ މި ޯ
އިންތިޒާމްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނަ
ފަހުދު ފާއިޒު ،ހުސެއިން ޝިފާޒް ،މުހައްމަދު
ސސިއޭޝަނުން ބުނެ އެވެ. ކަމަށް އެ އެ ޯ
ހަބަރު
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
26
މާ ލޭ ފަތާ ޓްރެކް ސަރަހައްދުން "މާވަހަރެއް" ހޮވައިފި އާ ސި މާ ނި ޒާ ރު
ކަމަށް އެ މީހުން ވެސް ބުނާ ކަމަށެވެ. ގސް އުޅެނިކޮށް ފެނުނީ. "މެންދުރު ފަތަން ޮ ކޅެއް ފެނުނީ .ދެން ފަހަރަކު ފުރަތަމަ އެންމެ އެތި ޮ
މާލޭ ފަތާ ޓްރެކް ސަރަހައްދުން ޒުވާނަކު އިއްޔެ "މާވަހަރެއް" ހޮވައިފި އެވެ. ގސްއުޅެނިކޮށް 1.3ކިލޯގެ އެކަނި ފަތަން ޮ ހުދަންބަރު ފެނުނީ ހުސެއިން ރަޝީދު ،30 ،ނަމަކަށް ކިޔާ ޒުވާނަކަށެވެ. އޭނާ ބުނީ މާވަހަރު ވިއްކުމުގައި އުޅޭ ހަތަރު
ކޅެއް މި ފެނުނީ .ގާތްގަނޑަކަށް ދެ ގަޑިއިރު އެތި ޮ ތެރޭގައި އެއްކުރެވުނީ .ނުބައި ވަސް ވެސް ދުވާ"، ހުސެއިން ބުންޏެވެ. މާވަހަރެއް ކަން ޔަގީން ކުރެވިއްޖެ ނަމަ އެ ވިއްކާލާނީ ގްރާމެއް 80-25 ،ޑޮލަރާ ދެމެދުގެ އަގަކަށް ކަމަށް ވެސް އޭނާ ބުންޏެވެ.
މީހަކަށް އެ ދައްކާފައިވާ ކަމަށާއި އެއީ މާވަހަރެއް
ޓްރެކް ސަރަހައްދުން ޮހވި ހުދަންބަރުގެ އެތިކޮޅެއް --ފޮޓޯ :ހުސެއިން ރަޝީދު
އިނގިލީގެ ނިޝާން ނެތް މީހުން ޕާޓީން ވަކިވާ އިސްލާހު ތަސްދީގުކޮށްފި
އެއްވެ އުޅު ްނ ހަނިކުރާ ބިލް ތަސްދީގު ކޮށްފި ގާނޫނުއަސާސީން ދީފައިވާ އެއްވެ އުޅުމުގެ ގތަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ހައްގު ނިގުޅައިގަނެވޭ ޮ ފާސްކުރި ބިލް ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން އިއްޔެ ތަސްދީގުކުރައްވައިފި އެވެ. އެއްވެ އުޅުމުގެ ގާނޫނަށް ،މާފަންނު ދެކުނު ދާއިރާގެ ޕީޕީއެމްގެ މެމްބަރު އަބްދުﷲ ރިފާއު ހުށަހަޅުއްވައި ފާސްކުރި އިސްހުގައި ވަނީ ހުއްދަ ހޯދުމެއް ނެތި މާލޭގައި މުޒާހަރާ ކުރެވޭނީ ނުވަތަ ހިނގާލުމެއް ނުވަތަ އުޅަނދު ބުރެއް ބޭއްވޭނީ ހޯމް މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާ ތަންތަނުގައި އެކަނި ކަމަށެވެ. އަދި އެ ބިލް ގާނޫނަކަށް ވާތާ 30ދުވަހުގެ ތެރޭގައި، އެއްވެ އުޅެވޭނެ ތަންތަނުގެ ލިސްޓެއް ހަދައި ،ހޯމް މިނިސްޓްރީން ގެޒެޓް ކުރަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ވެސް އިސްލާހުގައިވެ އެވެ. އިސްލާހު ފާސްކުރިއިރު "އެއްވެސް ފަރާތެއްގެ ހދުމަކާ ނުލައި ސުލްހަވެރިކަމާ ހުއްދަ ކުރިން ޯ
ކްރިމިނަލް ކޯ ުޓ ކައިރީގަ ިއ އެމްޑީ ީޕ ސަ ޯޕޓަރުންތަކެއް އެއްވެފައި :އިނގިލީގެ ނިޝާން ނެތް މީހުން ޕާޓީތަކުން ވަކިވާ ޮގތަށް ސިޔާސީ ޕާޓީގެ ނއި އިސް ާލހު ރަ ީއސް ވަނީ ތަސްދީގުކުރައްވާފައި - .ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން /މިހާރު ގާނޫނަށް ގެ ަ
ކންމެ މީހަކަށް ވެސް އެއްވެ އުޅުމުގެ ހައްގު އެކު ޮ ލިބިގެންވާ" ކަމަށް ގާނޫނުއަސާސީގެ 32ވަނަ މާއްދާގައި ލިއެފައިވެ އެވެ .އެހެންކަމުން މިއީ ގާނޫނުއަސާސީއާ ކަނޑައެޅިގެން ހިލާފު އިސްލާހެއް
ޢަމަލުކުރަން ފަށާ ތާރީހުން ފެށިގެން އެއް މަސްދުވަހުގެ
ޕާޓީ ހިންގުމަށް ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުން ދޭ ފައިސާ
މެމްބަރުންގެ ތެރެއިން އިނގިލީގެ ނިޝާން ނެތް މީހުން
ތެރޭގައި މައުލޫމާތާއި ތަކެތި ހުށަހަޅައި އެކަންކަން
ދޫކުރުމުގައި ރިއާޔަތްކުރާނީ ،މި ގާނޫނާ އެއްގޮތަށް
ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުގެ ދަފްތަރުގައި ހިމެނޭ ގތަށް ސިޔާސީ ޕާޓީގެ ގާނޫނަށް ޕާޓީތަކުން ވަކިވާ ޮ
ފުރިހަމަ ކުރަން ޖެހެ އެވެ.
އަމަލުކޮށްފައިވާ ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުގެ ދަފްތަރުތަކަށެވެ.
ގެނައި އިސްލާހު ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން އިއްޔެ ތަސްދީގުކުރައްވައިފި އެވެ. މި އިސްލާހުގެ ސަބަބުން ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ މެންބަރަކަށް ވެވޭނީ އިނގިލީގެ ނިޝާނާ އެކު ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުގެ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ މައުލޫމާތުތައް ފުރިހަމަ ކުރާ މީހުންނަށެވެ.
މި މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެ މައުލޫމާތާއި ތަކެތި ހުށަހަޅާފައި ނުވާ ނަމަ ،އެފަދަ މީހެއް އެ ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ މެންބަރުކަމުން ވަކިވާނެ ކަމަށް ވެސް އިސްލާހުގައިވެ އެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން މި އިސްލާހު ފާސްކުރުމާ
ރައީސް ވަނީ މަޖިލީހުން ފާސްކުރި ޖެންޑާ އިކުއަލިޓީގެ ބިލު ވެސް ތަސްދީގު ކުރައްވައިފަ އެވެ. ޖެންޑަ އިކުއަލިޓީގެ ގާނޫނަކީ ،ރާއްޖޭގައި ޖެންޑާ ގތުން އަމަލުކުރާނެ ގޮތުގެ އިކުއަލިޓީ ގާއިމުކުރުމުގެ ޮ މައިގަނޑު އުސޫލުތަކާއި ،ޖެންޑާއަށް ބަލައި ތަފާތު
ބޑުވުން ފާޅުކޮށްފަ އެވެ. ގުޅިގެން އެމްޑީޕީން ވަނީ ކަން ޮ
ކުރުން މަނާކުރުމާ ބެހޭ ސިޔާސަތުތަކާއި ،ޖެންޑާ
އެއީ އިނގިލީގެ ނިޝާން ނުޖަހައި އެ ޕާޓީއަށް ވަދެ
އިކުއަލިޓީ ގާއިމުކުރުމުގައި ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާތަކާއި
ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ މެންބަރަކަށް ވުމަށް އެދި
ތިބި މެމްބަރުންގެ އަދަދު ގިނަ ކަމުންނެވެ .އަދި ފިންގާ
އެހެނިހެން ފަރާތްތަކުގެ މަސްއޫލިއްޔަތާއި ޒިންމާ
ހުށަހަޅާފައިވާ ނުވަތަ ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ މެންބަރަކަށް
އތީ އެކަށީގެންވާ މުއްދަތެއް ޕްރިންޓް ޖަހަން ދީފައި ޮ
ބަޔާންކުރުމުގެ ގާނޫނެވެ.
މި ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފެށުމުގެ ކުރިން
ވެފައިވާ މީހުން ގާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ މައުލޫމާތުތަކާއި ތަކެތި ހުށަހަޅާފައިނުވާ ނަމަ ،ގާނޫނަށް
ނޫން ކަމަށް އެ ޕާޓީން ބުންޏެވެ. މި ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފެށުމަށްފަހު ،ސިޔާސީ
ކަމަށް ގާނޫނީ ވަކީލުން ގެންދަވަނީ ވިދާޅުވަމުންނެވެ. މާލޭގެ މަގުތަކުގައި މިހާރު ވެސް ސިޔާސީ އެއްވުންތަކާއި ހިނގާލުން ކުރިއަކަށް ގެންދަން ފުރުސަތެއް ނުދެ އެވެ .ގާނޫނުން ހުއްދަ ދީފައި އޮތަސް އެ ހުއްދަ ނުދެނީ ،ވަކި ބައެއްގެ ހައްގަށް ހުރަސްއެޅޭ ކަމަށް ބުނެ އެވެ. ގތަށް އަމަލުކުރަމުން ދަނިކޮށް، ފުލުހުން މި ޮ އެއަށްވުރެ ހަރުކަށި ފިޔަވަޅެއްގެ ގޮތުގައި ހޯމް މިނިސްޓްރީން ހުއްދަ ދޭ ތަންތަނުގައި އެކަނި ސިޔާސީ ގތަށް ހެދީ ،އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުން ހަރަކާތް ހިންގޭ ޮ ކޅު ސިޔާސީ ހަރަކާތްތައް މުޅިން ގތުގައި އިދި ޮ ބުނާ ޮ ހުއްޓުވުމަށެވެ .އެކަމަކު މިއީ ގާނޫނުއަސާސީއާ ހިލާފު އިސްލާހަކަށްވާތީ ،އިސްލާހަށް އަމަލުނުކުރާނެ ކަމަށް ކޅު އިއްތިހާދުން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. އިދި ޮ
24އޮގަސްޓް ( 2016ބުދަ)
27
ކުޅިވަރު
ާބސެލޯނާގެ ތަރި ޒަވީ ހާއްސަ މެޗަށް ރާއްޖެ އަންނަނީ މިއީ ގެއްލިފައިވާ ފުޓްބޯ ަޅ ފޯރި އާލާކުރުމުގެ ފެށުމެއް :ތޯރިގު