mihaaru.com 25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ) އަގު5:ރ
ހުޅުލޭ ބިން ހިއްކުމުގެ މަޝްރޫއު ރައީސް ފައްޓަވައިދެއްވައިފި
ލަބާނާއެކު އިތު ުރ ފަސް މީހަކު ފަސް އަހަރަށް ޖަލަށް
03
ރަންވޭގެ ބިން ހިއްކުމުގެ އިތުރުން ފިއުލް ފާމްއަކާއި ކާގޯ ފެސިލީޓީއެއް ހަދަން ބޭނުންވާ ބިން ވެސް ހިއްކާނެ :އާދިލް
ހަބަރު
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
މިނިވަން ދުވަހުގެ ހަރަކާތްތައް މައުމޫން ބޮއިކޮޓްކޮށްފި
2
ރައީސް ޔާމީން މި ޭރ ގައުމާ މުހާތަބްކުރައްވާނެ
ރައީސް ޔާމީން ވަޒީރުންގެ ބައްދަލުވުމެއްގައި :މިނިވަން ދުވަހުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި އެމަނިކުފާނު މިރޭ ގައުމާ މުހާތަބްކުރައްވާނެ.
މާދަމާ ފާހަގަކުރާ މި އަހަރުގެ މިނިވަން ދުވަހުގެ މުނާސަބަތުގައި ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން މިރޭ ގައުމާ މުހާތަބްކުރައްވާނެ ކަމަށް ރައީސް އޮފީހުން
ފުޓް ޯބ ަޅ މެޗެއް ބައްލަވަން ގަ ޮލޅު ދަނޑަށް ވަޑައިގެން ނަޝީދާ އެކު މައުމޫން ސެލްފީއެ ްއ ނަންގަވާއިރު ސ ޔާމީން އަރިހުގައި :ރައީސް ޔާމީނާއި މައުމޫނާ ދެމެދު އުފެދުނު ހިޔާލުތަފާތުވުން ަތއް ބޮޑުވެ ރައީ ް ޕީޕީއެ ްމ ތެރޭގައި ވަނީ މައްސަލަ ގޯސްވެފައި--- .ފޮޓޯ :ނޫނުޑެއިލީ
މިއަދު ބުނެފި އެވެ. ރައީސް އޮފީހުގެ ތަރުޖަމާން އިބްރާހިމް މުއާޒް އަލީ ވިދާޅުވީ ރައީސް ގައުމާ މުހާތަބްކުރައްވާނީ ޖުމްހޫރީ މައިދާނުގައި މިރޭ 11:50ގައި އޮންނަ ގައުމީ ދިދަ ނެގުމުގެ ރަސްމިއްޔާތަށް ފަހު ކަމަށެވެ .އެ ރަސްމިއްޔާތުގައި
ބަޔަކު މައުމޫނާ އެކު ތިއްބެވިއިރު ޕާޓީގެ ހުރިހާ ބާރުތަކެއް
ފަ ޒީ ނާ އަ ހު މަ ދު
ދައުލަތުގެ އިސްވެރިން ބައިވެރިވެވަޑައިގަންނަވާނެ އެވެ. މިނިވަން ދުވަހު ރައީސް ޔާމީންގެ ރަސްމީ ބައްދަލުކުރެއްވުން ބާއްވަން
ނަންގަވައި ޕާޓީ އިސްލާހުކުރުމުގެ މަސައްކަތް މައުމޫން ވަނީ
އޮތީ މާދަމާ ރޭ އިސްލާމީ މަރުކަޒު ސަރަހައްދުގަ އެވެ .މިފަހަރުގެ
ފައްޓަވައިފަ އެވެ. އެކަމަކު އެ މަސައްކަތަށް ވެސް ހުރަސްއަޅާ ބަޔަކު ޕާޓީގައި
މިނިވަން ދުވަހުގެ އެއްވެސް ހަރަކާތެއްގައި ބައިވެރިވެވަޑައިނުގަތުމަށް ކުރީގެ ރައީސް އަދި ވެރިކަން ކުރާ
އެބަތިބި ކަމަށް ޕާޓީ އޮފީހުން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ވަނީ ބުނެފަ
ޕާޓީ ،ޕީޕީއެމްގެ ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމް ނިންމަވައިފި
އެވެ.
އެވެ.
ބައްދަލުކުރެއްވުމަށް 4،000މީހުންނަށް ދައުވަތު ދީފައިވެ އެވެ .މިއީ ،މުއާޒް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި 2007 ،ވަނަ އަހަރަށް ފަހު އެންމެ ގިނަ މީހުންނަށް އެއް ފަހަރާ ރައީސް ދައުވަތު ދެއްވި ފަހަރެވެ. މިނިވަން ދުވަހުގެ ރަސްމިއްޔާތަށް ކުރީގެ ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލް
ބޑުވެ މައުމޫނާ ޕާޓީ ތެރޭގައި އުފެދުނު މައްސަލަތައް ޮ މިނިވަން ދުވަހާ ގުޅިގެން މިރޭ 11:50ގައި ޖުމްހޫރީ
މައިދާނުގައި ގައުމީ ދިދަ ނެގުމާއި އިސްލާމީ މަރުކަޒުގައި މާދަމާ ރޭ އޮންނަ މިނިވަން ދުވަހުގެ ހާއްސަ ރަސްމިއްޔާތަށް މައުމޫނަށް ވަނީ ދައުވަތު އަރުވައިފަ އެވެ.
ދެކޮޅަށް ރައީސް ޔާމީން ފެކްޝަނުން ވަނީ ސިވިލް ކޯޓަށް
ގައްޔޫމާއި ކުރީގެ ރައީސް ޑރ .މުހައްމަދު ވަހީދަށް ވަނީ ދައުވަތު އަރުވައިފަ
މައްސަލައެއް ވެސް ވަނީ ހުށަހަޅައިފަ އެވެ.
އެވެ.
ޕާޓީ އިސްލާހުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެއްޓެވީ ،މައުމޫން ގތުގައި ،އަސާސީ ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ޕާޓީގެ ވިދާޅުވެފައިވާ ޮ ކަންކަން ހިންގައި ،ހުރިހާ ކަމެއްގައި ވެސް ސުލޫކީ މިންގަނޑުން
އެކަމަކު މި ހަރަކާތްތަކަށް ވަޑައިނުގަތުމަށް މައުމޫން
ބޭރުވުމުންނެވެ .ޕީޕީއެމްގެ ރަސްމީ މަސައްކަތްތައް ރައީސް
އފިޝަލަކު ކަށަވަރުކޮށްދެއްވި ނިންމަވާފައިވާ ކަން ޕީޕީއެމްގެ ޮ
ޔާމީން އަނބިކަނބަލުން ފާތުމަތު އިބްރާހީމްގެ އޮފީހުގައި
އެވެ .އެކަމަކު ސަބަބެއް އަދި ސާފެއް ނުވެ އެވެ.
ކުރައްވަމުން ގެންދެވުމަކީ މައުމޫންގެ ހިތްހަމަނުޖެހުން އޮތް
ކފުޅު ،ރައީސް ގތަށް ނިންމަވާފައިވާއިރު ކޮއް ޯ މައުމޫން މި ޮ
މިފަހަރުގެ ރަސްމީ ޖަލްސާގައި އެއްވެސް ގައުމެއްގެ އިސްވެރިއަކު ބައިވެރިވެވަޑައެއް ނުގަންނަވަ އެވެ. ޖަލްސާ ޝަރަފްވެރިކޮށްދޭން ޕާކިސްތާނުގެ ބޮޑުވަޒީރު ނަވާޒް ޝަރީފަށް ދައުވަތު އެރުވި ނަމަވެސް އެމަނިކުފާނު އާލާސްކަންފުޅާ އުޅުއްވާތީ ދަތުރުފުޅު ކެންސަލްކުރައްވާފައިވާ ކަމަށް މުއާޒް ވިދާޅުވި އެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިނިވަން ދުވަހުގެ ރަސްމީ ޖަލްސާގެ އިންތިޒާމްތައް
ޔާމީނާ ދޭތެރޭ އުފެދުނު ހިޔާލުތަފާތުވުން ބޮޑުވެ ޕީޕީއެމް ތެރޭގައި
މައްސަލަ އެކެވެ .އެހެންވެ ޕާޓީގެ ހަރަކާތްތައް ހިންގާނީ ޕާޓީ
މި އަހަރު ފުރިހަމަވާނެ އެވެ .އެކަމަށް ހާއްސަ ޓީމުތަކެއް އެކުލަވާލާފައިވާ ކަން
ބޮޑެތި މައްސަލަތަކެއް އުފެދިފަ އެވެ .އެ މައްސަލަތަކުގައި ޕާޓީ
އފީހުން ކަމަށް މައުމޫން ވަނީ ނިންމަވައިފަ އެވެ. ޮ
ވެސް މުއާޒް ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
ދެ ފަޅިވެ އެއް ބަޔަކު ތިބީ ރައީސް ޔާމީނާ އެކުގަ އެވެ .އަނެއް
ޓްވީޓަކާ ގުޅިގެން އަލީ ހުސައިންގެ މައްސަލަ ބަލަނީ ކެންދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަލީ ހުސެއިން ކުރެއްވި
އިމުގެ ތެރެއިން ލިބިފައިވާ ކަމަށެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ މީހަކަށް ލިބިގެންވާ ހައްގެއްގެ
ޓުވީޓަކާ ގުޅިގެން ،ފުލުހުންގެ ދައުރު އަދާކުރުމަށް ހުރަސް އެޅިކަމުގެ ތުހުމަތުގައި އޭނާ ފުލުހުންގެ
ވާހަކަ ބުނުމަކީ ފުލުހުންގެ ދައުރު އަދާކުރަން ހުރަސް
ފނު އަތުލައިފި އެވެ. އިދާރާއަށް މިއަދު ހާޒިރުކޮށް ޯ
އެޅުން ކަމަށް ގަބޫލު ނުކުރެއްވޭ ކަމަށެވެ.
ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ މެމްބަރު އަލީ ހުސެއިން މި
"ވަކި ކަމެއް މީހަކު ގާތު ނުކުރާށެކޭ ނުވަތަ
މަހުގެ 22ވަނަ ދުވަހު ކުރެއްވި ޓުވީޓެއްގައި ވިދާޅުވީ
ކުރާށެކޭ ވެސް ނުބުނަން .އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންނަށް
އޮފީހަށް ހާޒިރުކުރަން ފުލުހުން މަސައްކަތްކުރާ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އަލީ ހުސެއިން ވިދާޅުވީ އޭނާގެ މައްސަލަ ތަހުގީގު ކުރުމަށްފަހު ދައުވާ ކުރުމަށް ޕްރޮސެކިއުޓާ ފނުވަން އުޅެނީ ހިޔާލުފާޅު ޖެނެރަލް (ޕީޖީ) އޮފީހަށް ޮ ކުރުން ހުއްޓުވަން ކަމަށެވެ.
ނުހައްގުން ފުލުހަކު މީހެއްހެ ގައިގައި އަތްލައިފި ނަމަ،
ލިބިފައިވާ ހައްގެއް އެއީ އެމީހެއްގެ އަމިއްލަ ނަފްސު
އަމިއްލަ ނަފްސުގެ ދިފާއުގައި އެ ފުލުހެއްގެ ގައިގައި
ދިފާއު ކުރުމަކީ .ނުހައްގުން މީހަކު އަތްލައިފި ނަމަ،
ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމުގެ ބިލުގެ ސަބަބުން،
ކންމެ މީހަކަށް ވެސް ލިބިގެންވާ އަތްލުމުގެ ހައްގު ޮ
އެމީހެއްގެ ނަފްސު ދިފާއު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ކޮންމެ
ސޝަލް މީޑިއާތަކުގައި މީހުން ކުރާ ޓުވީޓުތަކާ ޯ
ކަމަށެވެ.
މީހަކަށް ވެސް ލިބިގެންވާނެ "،އަލީ ހުސެއިން ވިދާޅުވި
ގުޅިގެން ދައުވާ ކުރެވި އަދަބު ދެވިގެން ދިޔަޔަސް،
ފުލުހުންގެ މައި މަރުކަޒު ހުސައިން އާދަމް ބިލްޑިންގުގެ ބޭރުގައި ނޫސްވެރިންނާ ވާހަކަ
އެވެ.
މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ އަބުރު ރައްކާތެރިކުރުމާއި
ގާނޫނީ އިމުގެ ތެރެއިން ފާޅުކުރަން ޖެހޭ ހިޔާލު ގތުގައި އޭނާގެ ފޯނު އަލީ ހުސައިން ވިދާޅުވި ޮ
ފާޅުކުރާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ފުލުހުންގެ ދައުރު އަދާކުރުމަށް ހުރަސް އެޅިކަން
ދައްކަވަމުން އަލީ ހުސެއިން ވިދާޅުވީ ނުހައްގުން
ކޓު އަމުރެއް ދެއްކުމަށް ފުލުހުން އަތުލާފައި ވަނީ ޯ
ފުލުހަކު މީހެއްގެ ގައިގައި އަތްލައިފިނަަ ،އެމީހެއްގެ
ފަހު އެވެ .އެއާ އެކު ގާނޫނީ ވަކީލެއް ހޯދުމުގެ
ލޅު ދެކުނު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު ސާބިތުވެ ގަ ޮ
ނަފްސުގެ ދިފާއުގައި އެމީހަކަށް ފުލުހެއްގެ ގައިގައި
ފުރުސަތަށް އެދިވަޑައިގެންފައި ވާނެ ކަމަށް އޭނާ
މަހްލޫފްގެ މައްޗަށް ވަނީ 4މަހާއި 24ދުވަހުގެ ޖަލު
ކންމެ މީހަކަށް ވެސް ގާނޫނީ އަތްލުމުގެ ހައްގު ޮ
ވިދާޅުވި އެވެ .އަދި އަންނަ ހަފުތާގައި ފުލުސް
ހުކުމެއް އިއްވައިފަ އެވެ.
ފުލުސް އޮފީސް ބޭރުގައި މެމްބަރު އަލީ ހުސެއިން މިއަފު ނޫސްވެރިންނާ ވާހަކަ ދައްކަވަނީ - .ފޮޓޯ :މިހާރު
ހަބަރު
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
3
ހުޅުލޭ ބިން ހިއްކުމު ެގ މަޝްރޫއު ފައްޓަވައިދެއްވައިފި ކުރީގެ އީގަލްސް ގޯލްކީޕަރު ލަބާން ހައްޔަރުކުރަނީ .އޭނާގެ މައްޗަށް ފަސް އަހަރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމެއް ވަނީ އިއްވާފައި -.ފޮޓޯ :ޓުވިޓާ
އިބްރާހިމް ނާސިރު އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓުގެ އާ ރަންވޭގެ ބިން ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ރައީސް ޔާމީން މިއަދު ފައްޓަވައިދެއްވަނީ ---.ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން/މިހާރު
ލަބާނާއެކު އިތުރު ފަ ް ސ މީހަކު ފަސް އަހަރަށް ޖަލަށް މު ހަ އް މަ ދު ޔާ މީ ން
އެއް ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ 10:00އާއި 10:30އާ ދެމެދުގެ ވަގުތެއްގައި މުޒާހަރާގެ ބައިވެރިން އިސްކަންދަރު ސްކޫލް ކައިރިން ދިޔަ ޕޮލިސް
މިދިޔަ އަހަރުގެ މެއި އެކެއްގައި އިދިކޮޅު
އިބްރާހިމް ނާސިރު އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓުގެ ދެވަނަ ރަންވޭ އަޅާ ސަރަހައްދުގެ މަސައްކަތް ފެށުމަށް މިއަދު ތައްޔާރުވެގެން---.ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން/މިހާރު
ފަރާތްތަކުން މާލޭގައި ކުރި މުޒާހަރާއެއްގައި ފުލުހަކަށް ހަމަލާ ދިން ކަމުގެ ކުށް ސާބިތުވެ އީގަލްސްގެ
ދައުވާ ލިބޭ މީހުން މާރާމާރީ ހިންގުމުގައި އަމަލީ
ކުރީގެ ކީޕަރު އިބްރާހިމް ލަބާން ޝަރީފާއެކު އިތުރު
ގޮތުން ބައިވެރިވި ކަމަށް ވެސް ހުކުމުގައިވެ އެވެ.
ފަސް މީހަކު ފަސް އަހަރު ދުވަހަށް ޖަލަށްލުމަށް ކޓުން މިއަދު ހުކުމްކޮށްފި އެވެ. ކްރިމިނަލް ޯ ފަސް އަހަރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމެއް އައީ
އަ ބް ދުﷲ ޖަ މީ ލު
ހިމެނިގެން ކުރިޔަށްގެންދާ ކަމެއް "،އާދިލް ވިދާޅުވި
ލަބާންގެ އިތުރުން ނާސިރާ އަލީ ،އަހުމަދު އިބްރާހިމް،
އެވެ.
ފަރުހަތު އަލީ ،އަބްދުﷲ ރަޝީދު މުހައްމަދު އަދި އޭނާ ވިދާޅުވީ ރަންވޭގެ ބިން ހިއްކުމުގެ
އިބްރާހިމް ނާސިރު އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓް
މަސައްކަތް ކުރިޔަށް ގެންދާއިރު ރަންވޭގެ އެހެން
ސާޖަންޓު އަބްދުއްރަހްމާން ބިންމައްޗަށް ވައްޓާލީ ލަބާން ކަމަށެވެ .އަދި އަބްދުއްރަހްމާން ވެއްޓުމުން
އުމަރު ޒާހިރުގެ މައްޗަށެވެ. މި މައްސަލާގައި ދެ މީހެއްގެ މައްޗަށް ކުށް
ފުލުސް މީހާއަށް ހަމަލާ ދިން ކަން ހެކީންގެ ހެކިބަހުން ޝަރީއަތަށް ސާބިތުވާ ކަމަށް ވެސް ހުކުމްގައިވެ އެވެ .މި މީހުންގެ މައްޗަށް ސާބިތުވީ ކށްގެން މާރާމާރީ ހިންގުމުގެ ދައުވާ ހަތިޔާރު ބޭނުން ޮ އެވެ. މޭޑޭގެ މުޒާހަރާގައި ފުލުހެއްގެ ގައިގައި ހެލްމެޓަކުން ޖެހި މުހައްމަދު އިގުބާލްގެ މައްޗަށް މީގެ
(އައިއެންއައިއޭ)ގެ އާ ރަންވޭ ހަދަން ބޭނުންވާ ބިން
މަސައްކަތްތައް ކުރިޔަށް ގެންދާނެ ކަމަށެވެ .އަދި
ސާބިތުނުވާ ކަމަށް ވަނީ ކަނޑައަޅައިފަ އެވެ.
ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް މިއަދު ހެނދުނު ރައީސް
އތްތަނުގައި އެ ދެ މަސައްކަތް ކުރިޔަށް ކުރިޔަށް ޮ
ދައުލަތުން ކުރި ދައުވާ ސާބިތުނުވާ ކަމަށް ކަނޑައެޅީ
އެވެ .އަދި އެ ދުވަހުގެ މުޒާހަރާގައި އަދާލަތު ޕާޓީގެ
އަބްދުﷲ ޔާމީން ފައްޓަވައި ދެއްވައިފި އެވެ.
ގެންދެވޭނެ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
މޫސާ ޝަރުމީލް އާއި އަލީ ރަޝީދުގެ މައްޗަށެވެ.
ރައީސް ޝެއިޙް އިމްރާން ދެއްކެވި ވާހަކަތަކަކާ
ޕޓްގެ ދެވަނަ ރަންވޭ ތަރައްގީކުރުމުގެ އެއާ ޯ
އންނަ ސީ ޕްލޭންގެ ވޯޓާ ރަންވޭ ހުޅުލޭގައި ޮ ސަރަހައްދުގައި ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތުގައި ބިން ހިއްކުން
373މިލިއަން ޑޮލަރު ( 5.7ބިލިއަން ރުފިޔާ) ގެ
މޓަށް ފިއްތަވާލެއްވުމުން ފެއްޓެވުމުގެ ގޮތުން ރައީސް ރި ޯ
މަޝްރޫއުގެ ދަށުން ހަދަނީ 3،400މީޓަރު ދިގު 60
ޑްރެޖަރުން ވެލި ފޮނުވަން ފެށި އެވެ.
މީޓަރު ފުޅާ ރަންވޭއެކެވެ .އަދި 120،000ޓަނުގެ
އެ ރަސްމިއްޔާތުގައި ވާހަކަދައްކަވަމުން އެމްއޭސީއެލްގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު އާދިލް މޫސާ
ކާގޯ ޓާމިނަލަކާއި 45މިލިއަން ލީޓަރުގެ ތެޔޮ ރައްކާކުރެވޭނެ ފިއުލްފާމެއް ހެދުން ވެސް ހިމެނެ އެވެ. ކށްފައިވާ ޗައިނާގެ އާ ރަންވޭ އަޅަން ހަވާލު ޮ
ޕޓް ތަރައްގީކުރުމަށް ހިންގާ މަޝްރޫއުގެ ވިދާޅުވީ އެއާ ޯ ދަށުން އަޅާ ރަންވޭގެ ބިން ހިއްކުމުގެ އިތުރުން ފިއުލް
ކންސްޓްރަކްޝަން ގްރޫޕް (ބީޔޫސީޖީ) ބެއިޖިން އާބަން ޮ
ގ ފެސިލީޓީއެއް ހަދަން ބޭނުންވާ ބިން ފާމްއަކާއި ކާ ޯ
ން ބިން ހިއްކަން ވަނީ ޑްރެޖެއް ގެނެސްފަ އެވެ.
ވެސް ހިއްކާނެ ކަމަށެވެ. "ރަންވޭ ނިމޭއިރު އެއަށް ބޭނުންވާ ނެވިގޭޝަން އިކުއިޕްމަންޓްތައް ވެސް ގެނެވޭ .އަޅުގަނޑުމެން މިކަން މިކުރަނީ ވަރަށް ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ވަރަށް މުހިންމު
ރޖެކްޓަށް އިތުރު ޑްރެޖަރެއް ގެންނަން އަދި އެ ޕް ޮ ނިންމާފައިވާ ކަމަށް ވެސް އެ ކުންފުނިން ބުނެފައިވެ އެވެ. މިއަދުގެ ރަސްމިއްޔާތަށް ފަހު ނޫސްވެރިންނާ
ގތުގައި .މިހެން މިދަންނަވަން ޖެހެނީ ކަމެއްގެ ޮ
ނމިކް މިނިސްޓަރު މުހައްމަދު ވާހަކަދައްކަވަމުން އިކޮ ޮ
އަޅުގަނޑުމެން މިކަން ކުރަމުންދާއިރު ،މި އެއާޕޯޓަކީ
ސައީދު ވިދާޅުވީ އާ ރަންވޭ ހެދުމަށް ބޭނުންވާ ބިން
އޕަރޭޝަނަލް އެއާޕޯޓެއް .އަދި މި 24ގަޑިއިރު ޮ
ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ގާތްގަނޑަކަށް ފަސް މަސް
އޕަރޭޝަނަލް ޓާމިނަލް ބިން ހިއްކަނީ ސީޕްލޭންގެ ޮ
ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިންމާލެވޭނެ ކަމަށެވެ .އަދި ބިން
ސަރަހައްދުގައި ކަމަށްވެފައި ،އަޅުގަނޑުމެން ވަރަށް
ހިއްކުމަށްފަހު ބައެއް ސަރަހައްދުތައް ޝީޓްޕައިލްކޮށް
ކށްގެން މިކުރަނީ "،އާދިލް ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ޕްލޭން ޮ
ތށިލާން ވެސް ނިންމާފައިވާ ކަމަށް އަދި އެއްގަމު ޮ
ވިދާޅުވި އެވެ.
މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވީ ބިން ހިއްކަމުންދާއިރު އެއާޕޯޓުގެ
ޕޓު ތަރައްގީކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިޔަށް "އެއާ ޯ
ބިމަށް ގާތްގަނޑަކަށް 30ޕަސެންޓް ނުވަތަ 62
މިގެންދަނީ ދެ ބަޔަކަށް ބަހާލައިގެން .އެއް ބަޔަކީ
ހެކްޓަރު އިތުރުވެގެންދާނެ ކަމަށެވެ.
ކމްޕްލެކްސް އަދި ފިއުލް ދެވަނަ ރަންވޭ އާއި ކާގޯ ޮ
" 62ހެކްޓަރު ހިއްކައިގެން އަޅުގަނޑުމެން މި
ފާމް ހެދުން ހެދުން .އަނެއް ބަޔަކީ އާ ޓާމިނަލް
ޕްރޮޖެކްޓް ކުރިޔަށް ގެންދަނީ .މި ބިން ހިއްކުމަކީ މި
ހެދުން .މި ދެބައި ކުރިޔަށް ގެންދަނީ އެކު އެކީގައި"،
ޕނެންޓެއްގެ ގޮތުގައި ރޖެކްޓްގެ ވަރަށް ބޮޑު ކޮމް ޯ ޕް ޮ
ސައީދު ވިދާޅުވި އެވެ.
ކޓުން ކުރި ހުކުމުގައި ވަނީ މެއި ކްރިމިނަލް ޯ
ކުރިން ވަނީ ހަތް އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް އިއްވައިފަ
ގުޅިގެން އޭނާ ވަނީ 12އަހަރަށް ޖަލަށްލައިފަ އެވެ.
ހަބަރު
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
5
ލައިވް ކުރުން ،ސޯޝަލް މީޑިއާއަށް އަބުރުގެ ބިލުގެ ބިރު ގތަށް ،އެ ވާހަކައެއް ރައްދުވާ ވާނީ މާނަ ނުގެއްލޭ ޮ
ސޝަލް މީޑިއާ ވެސް ހިމަނާފައިވެ ޯ ލގުތަކާއި ބް ޮ
ހދުމަށް ފަހު ،ހަމަހަމަކަމާ އެކު އެވެ. ފަރާތުގެ ބަހެއް ޯ
އެވެ .އެހެންވެ ،މީހަކު އެ މީހެއްގެ އަމިއްލަ ފޭސްބުކް
އެ ވާހަކައެއް ރައްދުވާ ފަރާތުގެ ބަހެއް ނުލިބުމަކީ
ނުވަތަ ޓުވިޓާގައި ޖަހާ އެއްޗަކުން ކުށްވެރިވެ ،ޖިނާއީ
އަބުރާ ބެހުމުގެ ދައުވާގެ ދިފާއެއް ނޫން ކަމަށް
ދައުވާއަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުމުގެ ފުރުސަތު އެބައޮތެވެ.
ބިލުގައިވެ އެވެ. ބޑު ނުރައްކަލެއް މި މާއްދާ އިން އެންމެ ޮ
މި ބިލުގައި އާއްމުންނަށް އޮތް ނުރައްކާ ބޑެވެ .މީޑިއާތަކުން މި ބިލާ ހިލާފުވެއްޖެ ހަގީގަތުގައި ޮ
އ އިން ވަގުތުން ގެނެސްދޭ އޮތީ ޓީވީ އާއި ރޭޑި ޯ
ނަމަ ފުރަތަމަ ބަލަނީ މަދަނީ މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގަ
ހަރަކާތްތަކަށެވެ .މިސާލަކަށް ،ސިޔާސީ ޕާޓީއަކުން
އެވެ .އެކަމަކު ،އާއްމު ފަރުދެއް ނަމަ ،އެ މައްސަލަ
ބާއްވާ އެއްވުމެއްގައި ދައްކާ ވާހަކައެއް ވަގުތުން
ސީދާ ފުލުހުންނަށް ހުށަހަޅައިގެން ތަހުގީގުކޮށް ،ޖިނާއީ
ގެނެސްދީގެން ،އެ ވާހަކަ ރައްދުވާ މީހާ މައްސަލަ
ކޓަށް ހުށަހެޅުމުގެ ބާރު މި މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ޯ
ޖައްސައިފި ނަމަ ،އެ މީޑިއާއެއް މި ބިލުގެ ދަށުން
ބިލުން ލިބިދެ އެވެ.
އތެވެ .ބްރޯޑްކާސްޓް ކުށްވެރިވުމުގެ ފުރުސަތު އެބަ ޮ
އިދިކޮޅު އިއްތިހާދުން މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ ރޭ ބޭއްވި ޖަލްސާގައި ދެ މީހަކު ފޯނަކުން ސޝަލް މީޑިއާގައި ހިޔާލު އެއްޗެއް ބަލަނީ :މިފަދަ ޖަލްސާތައް ވަގުތުން ގެނެސް ދިނުމާއި ޯ ފާޅުކުރުމަށް ވެސް ބިލުން ހުރަސް އެޅޭ --.ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން /މިހާރު އަ ލީ ނާ ފި ޒް
ޖަލްސާތަކާއި އެ ނޫން ވެސް ކަންކަން މީޑިއާތަކުން ވަގުތުން ގެނެސްދިނުމާއި ސޯޝަލް
އންލައިން ނޫސްތަކާއި އެކި މީޑިއާގެ އިތުރުންޮ ،
ކަންތައްތަކުގެ ތެރޭގައި ދައްކާ ވާހަކައެއް ނުވަތަ
ސޝަލް މީޑިއާގައި ހިންގާ ޕޭޖުތައް ޯ މީޑިއާތަކުން
ބުނާ ބަސްތަކެއް ،ލިޔާ ލިޔުމެއް ،ދައްކާ ކުރެހުމެއް،
މެދުވެރިކޮށް އެއްޗެހި ވަގުތުން ގެނެސްދިނުމަށް ވެސް
ތަސްވީރެއް ،ކުރާ އިޝާރާތެއް ނުވަތަ ކުރާ ހަރަކާތެއް
މި މާއްދާގެ ދަށުން ހުރަސް އެޅޭނެ އެވެ.
ހިމެނެ އެވެ .މިއީ ،ސަރުކާރުން ހުށަހެޅި ބިލުގެ
ކށް ހިޔާލު ފާޅުކުރުމަށް މީޑިއާގެ އިތުރުން ،އާއްމު ޮ
ކުރިން ވިލިމާލެ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު ނިހާން
ބޑެތި ހުރަސްތަކެއް ކުރިމަތި ވެސް މި ބިލުން ވަރަށް ޮ
ކުރިން ހުށަހެޅުއްވި ބިލުން ވެސް އުނިކުރަން މީޑިއާ
ގތުން ،މިނިވަންކަމާ އެކު އާއްމުންނަށް ވާނެ އެވެ .އެ ޮ
ކައުންސިލުން ވެސް އެދިފައިވާ ބައިތަކެކެވެ.
ދރު ،އަބުރާ ބެހުމުގެ މީޑިއާގައި ޝުއޫރު ފާޅުކުރުމުގެ ޮ
ސޝަލް މީޑިއާ އަށް މީގެ ސަބަބުން ޯ ހިޔާލު ފާޅުކުރެވޭ
ބިލާ އެކު ބަންދުވުމުގެ ބިރު އުފެދިއްޖެ އެވެ.
ބޑު ބިރުވެރިކަމެއް އެބަ އޮތެވެ. ވަރަށް ޮ
ސަރުކާރުން މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅައި ފާސްކުރަން
އަބުރާ ބެހުން ބިލުގައި މާނަކޮށްފައިވާ
ބިލުގައި އަބުރާ ބެހެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް ޝާއިއު
ކށްފައިވާ ކަމެއް މި ބިލުގައި ކުށެއް ކަމަށް ބަޔާން ޮ ކޮށްފި ނަމަ 50،000ރ .އާއި ދެ މިލިއަން ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭނެ އެވެ .އެ
ގތުން ޖަލްސާތަކާއި ތައްޔާރުވެފައިވާ ބިލުގައިވާ ޮ
ގތަށް ބަލާއިރު ،އޭގެ ތެރޭގައި ކުރުމުގެ މާނަކޮށްފައިވާ ޮ
ޖޫރިމަނާ ނުދައްކައިފި ނަމަ އެ މީހަކު ތިން މަހާއި ހަ
ޕޑިއަމްތަކުގައި ދައްކާ ވާހަކަ ރިޕޯޓުކުރަން ފޯރަމްތަކާއި ޯ
އޮންލައިން ނޫސްތަކުގެ އިތުރަށް ވެބްސައިޓުތަކާއި
މަހާ ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް ޖަލަށް ލެވޭނެ އެވެ.
ހަބީބް ބޭންކުގެ ބްރާންޗެއް ހުޅުމާ ލޭ ގައި ހުޅުވަނީ އަ ބް ދުﷲ ޖަ މީ ލު
އަލީ ޝާހް "މިހާރު" އަށް ވިދާޅުވީ އެ ބޭންކުގެ
ހަދާފައިވާ ބްރާންޗުން ވެސް އެކައުންޓް ހުޅުވުމާއި
އާ ބްރާންޗް މިމަހުގެ 31ވަނަ ދުވަހު ހުޅުމާލޭގައި
އެނޫން ވެސް މާލީ ހިދުމަތްތައް ލިބެން ހުންނާނެ
ހުޅުވަން ނިންމާފައިވާ ކަމަށެވެ.
ކަމަށާއި އޭޓީއެމް ވެސް ބަހައްޓާފައިވާ ކަމަށެވެ.
"އެތަނުގައި ހުޅުވާ ބްރާންޗުން އަޅުގަނޑުމެން
ރާއްޖޭގައި ހިންގާ ޕާކިސްތާނުގެ ހަބީބް
"އަޅުގަނޑުމެން މިވަނީ ފާއިތުވި ދުވަސްތަކުގައި
އެވެ. ގފި ރަސްމީކޮށް އޭނާ ވިދާޅުވީ ބޭންކުގެ ޮ އގަސްޓް މަހުގެ މެދުތެރޭގައި ހުޅުވުން އަންނަ ޮ ބޭއްވުމަށް މަސައްކަތްކުރަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ.
ބޭންކުގެ ބްރާންޗެއް ހުޅުމާލޭގައި ހުޅުވަން
މާލެއިން ދެމުން އަންނަ ހުރިހާ ހިދުމަތެއް ލިބެން
ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ކުރިއެރުވުމަށް ވަރަށް
ނިންމައިފި އެވެ .މިއީ މާލެއިން ބޭރުގައި އެ
ހުންނާނެ .މިއީ މާލެއިން ބޭރުގައި އަޅުގަނޑުމެން
ކށްދީފައި .އަދި މިދިޔަ ގިނަ އެހީތަކެއް ފޯރު ޮ
25ބްރާންޗް ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ހިންގަ
ބޭންކުން ހުޅުވާ ފުރަތަމަ ބްރާންޗެވެ.
ހުޅުވާ ފުރަތަމަ ބްރާންޗް "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ދުވަސްތަކުގައި ބޭންކުގެ ހިދުމަތްތައް ފުޅާކޮށް،
އެވެ.
ވާޖިދު ވިދާޅުވީ ހުޅުމާލޭގެ ބޮޑުމަގުގައި
ހަބީބް ބޭންކުގެ ކަންޓްރީ މެނޭޖަރު ވާޖިދު
މާލޭގައި 1976ވަނަ އަހަރު ހުޅުވި ބޭންކުގެ
ބޑަށް ކުރިއަރާފައި މިވަނީ "،ވާޖިދު ވިދާޅުވި ވަރަށް ޮ
ވައުދުތައް ފުއްދުން ހަލުވިކުރަން ރައީސް މަޝްވަރާކުރައްވައިފި އާ މި ނަ ތު ޝި ފް ލީ ން
ފނަދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަބްދުއްރަހީމް ރައީސް އަދި ޮ އަބްދުﷲ ވިދާޅުވީ އެ ބައްދަލުވުމުގައި މަޝްވަރާ ކުރެވުނީ ސަރުކާރުގެ ހިންގުން ހަރުދަނާ ކުރުމަށާއި
އތް ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ކުރިން، ކުރި އަށް ޮ
ކށްދޭން ޖެހޭ ހިދުމަތްތައް ވީހާ ރައްޔިތުންނަށް ފޯރު ޮ
ޓގައި ހުރި ކަންކަން އަވަސް ޕީޕީއެމްގެ މެނިފެސް ޯ
ފރުކޮށްދިނުމާ ގުޅޭ ވެސް ފަސޭހައިން އަދި އަވަހަށް ޯ
ގތުން ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކުގެ ކުރުމާ ގުޅޭ ޮ
ގޮތުން ކަމަށެވެ .އެ މަޝްވަރާތައް ކުރި އަށް ދިޔައީ،
އިސްވެރިންނާއި ވެރިކަން ކުރާ ކޯލިޝަނަށް
ގތުގައި ،ވަރަށް މިނިވަން މާހައުލެއްގަ އޭނާ ވިދާޅުވި ޮ
ނިސްބަތްވެވަޑައިގަންނަވާ މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުންނާ
އެވެ.
ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން ރޭ މަޝްވަރާ ކުރައްވައިފި އެވެ.
"އަޅުގަނޑުމެން މަޝްވަރާ ކުރީ 2018ގެ ޓގައި ހުރި ކަންތައްތައް، ކުރިން ރައީސްގެ މެނިފެސް ޯ
އތް އެ ބައްދަލުވުމުގައި ބައެއް މުލިއާގޭގައި ޮ
ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކުންނާއި މަޖިލިސް މެމްބަރުންނާއި
މިނިސްޓަރުންނާއި ސްޓޭޓް މިނިސްޓަރުންގެ
ކުންފުނިތަކުން ވީހާ ވެސް އަވަސް ކުރުމާ ގުޅޭ
އިތުރުން ވެރިކަން ކުރާ ޕީޕީއެމް އާއި އެ ޕާޓީއާ
ގތުން "،އަބްދުއްރަހީމް ވިދާޅުވި އެވެ. ޮ
ކޯލިޝަން ހަދާފައިވާ އެމްޑީއޭގެ މަޖިލިސް މެމްބަރުން ބައިވެރިވެވަޑައިގަތެވެ. އެ ބައްދަލުވުމަށް ފަހު ،މުލިއާގޭ ބޭރުގައި ނޫސްވެރިންނާ ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ޕީޕީއެމްގެ ނައިބު
ޕީޕީއެމްގެ އެތެރޭގައި އުފެދިފައިވާ މައްސަލަތަކާ ބެހޭ ގޮތުން މި ބައްދަލުވުމުގައި މަޝްވަރާ ކުރެވުނުތޯ ދެންނެވުމުން އޭނާ ވިދާޅުވީ "މިއީ އެ ކަމަށް މަޝްވަރާ ކުރަން ބޭއްވި ބައްދަލުވުމެއް ނޫން" ކަމަށެވެ.
ރައީސްއާ އެކު ރޭ ބޭއްވި ބައްދަލުވުމަށް ފަހު އަބްދުއްރަހީމް ނޫސްވެރިންނާ ވާހަކަ ދައްކަވަނީ --.ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން /މިހާރު
މ
މ
އ
ފ
ކ
ނ
ކ
ހަބަރު
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
7
އެޗްއައިވީ ޖެހިގެން ސިޔާސީ ހަރަކާތްތަކުން ވަކިކުރުމުން ބަންދުކުރާ މީހުންނަށް އެހީ ދެނީ ބަދަލު ދޭން ޖެހިއްޖެ އާ މި ނަ ތު ޝި ފް ލީ ން
ރުފިޔާގެ އެހީއެއް ދޭއިރު މުއްދަތު އިތުރުކޮށް ،ނުވަތަ
ޖަލަށް ހުކުމްކޮށްފި ނަމަ 5،000ރުފިޔާ އާއިލާ އަށް ދޭން ވަނީ ނިންމާފަ އެވެ .އަދި މުޒާހަރާއެއް ނުވަތަ އެ ފަދަ އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުން ހިންގާ ސިޔާސީ ހަރަކާތެއްގައި ހދުމަށް ކުރާ މަސައްކަތެއްގެ ތެރެއިން ނުވަތަ ހައްގެއް ޯ ބަންދު ކުރާ މީހުންނަށް ފައިސާގެ އެހީ ދިނުމަށް އިދިކޮޅު އިއްތިހާދުން ނިންމައިފި އެވެ. ޕޒިޝަން (އެމްޔޫއޯ) ގައި މޯލްޑިވްސް ޔުނައިޓެޑް އޮ ޮ އފީހުގައި އިއްޔެ ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ހިމެނޭ އެމްޑީޕީ ޮ ބައްދަލުވުމެއްގައި އިއްތިހާދުގެ ހިޔަނި ކެބިނެޓުގެ ހޯމް
ހަރަކާތެއްގައި އަނިޔާއެއް ލިބިއްޖެ ނަމަ ،ގެއްލުމުގެ މިންވަރަށް ބަލައި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭނެ ކަމަށް އިއްތިހާދުން ބުންޏެވެ. މިއީ މަހުން މަހަށް ދޭ ފައިސާއެއް ނޫނެވެ .އެކަމަކު އިތުރަށް އެހީ ބޭނުންވާކަން ކަނޑައަޅާނީ މީހެއްގެ މައްޗަށް އަންނަ ހުކުމަކަށް ނުވަތަ ބަންދުކޮށްފައިވާ މުއްދަތަށް ބަލާފައި ކޅު އިއްތިހާދުން ބުންޏެވެ. ކަމަށް އިދި ޮ "މިއީ ގިނަ މީހުންނަށް ކުރަން ކެރޭނެ ކަންކަމެއް ނޫން.
މިނިސްޓަރު އަހުމަދު ތަސްމީން އަލީ ވިދާޅުވީ ޖަލަށްލާ
މިއީ އެ ބޭފުޅުން ވާ ގުރުބާނީ އަށް ބަލާފައި ވަރަށް ކުޑަ
އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކަށް އެހީވުމަށް "ޑިޓެއިނީ އެންޑް ވެލްފެއާ"ގެ
މިންވަރެއް .އަޅުގަނޑުމެން މި ދެނީ އެ ހިތްވަރުގެ އަގު
ކށްފައިވާ ކަމަށެވެ .އޭނާ ނަމުގައި ފަންޑެއް މިހާރު ގާއިމު ޮ
ވަޒަން ކުރުމަށް ރަމްޒީ ހަދިޔާއެއް "،ތަސްމީން ވިދާޅުވި އެވެ.
ވިދާޅުވީ ސިޔާސީ ހަރަކާތެއްގައި ބައިވެރިވެގެން ނުވަތަ
ގތުގައި ފައިސާގެ އެހީ ދޭނެ ތަސްމީން ވިދާޅުވި ޮ
ހައްގެއް ހޯދުމަށް ކުރާ މަސައްކަތެއްގައި ޖަލަށް ހުކުމްކޮށް،
މިންވަރާއި އެހީ ދޭނެ މީހުން ކަނޑައަޅާނީ އެ ކަމަށް
ނުވަތަ ބަންދުގެ މުއްދަތު ޖަހާ ހުރިހާ އެންމެންނަށް ވެސް އެ
ކމެޓީއަކުންނެވެ .އެކަމަކު މިދިޔަ އަހަރުގެ ހާއްސަކޮށްފައިވާ ޮ
ފަންޑުގެ ދަށުން ވަކި މިންވަރަކަށް އެހީ ފޯރުކޮށްދޭނެ ކަމަށެވެ.
މޭޑޭގައި ބަންދު ކުރި މީހުންގެ ތެރޭގައި އެހީ ހައްގުވާ
ގތުން ،އެ ފަދަ ކަމެއްގައި ބައިވެރިވެގެން އެ ޮ ހައްޔަރުކޮށް ،މުއްދަތު ޖަހާ މީހެއްގެ އާއިލާ އަށް 1،000
ގާތްގަނޑަކަށް 15-10އާ ދެމެދުގެ މީހުން ތިބިކަން އޭނާ ފާހަގަ ކުރެއްވި އެވެ.
ޕޒިޓިވްވުމުން ވަޒީފާގެ އެއްބަސްވުން އާކޮށް ނުދިނުމުގެ އެޗްއައިވީއަށް ޮ ސަބަބުން ވަޒީފާ ގެއްލުނު މީހަކަށް ބަދަލު ދޭން ވަޒީފާއާބެހޭ ޓްރައިބިއުނަލުން ކުރި އަމުރެއް ދަމަހައްޓައި ،އެ މީހާއަށް ބަދަލު ދޭން ހައި ކޯޓުން އިއްޔެ ހުކުމްކޮށްފި އެވެ. މެގަ މޯލްޑިވްސް އެއާލައިންގެ ފްލައިޓް އެޓެންޑެންޓަކަށް އުޅުނު މި މީހާ އަށް 2012ގައި އެއްޗައިވީ ޖެހުމުން ވަޒީފާއިން އެކަހެރިކޮށް ބެހެއްޓުމަށް ފަހު ވަޒީފާގެ އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު ހަމަވުމުން ވަޒީފާގެ އެއްބަސްވުން އާކޮށް ދޭން މެގަ ކށްފަ އެވެ .އެޗްއައިވީ ޖެހޭ މީހުންގެ މައުލޫމާތު މޯލްޑިވްސް އިން ވަނީ އިންކާރު ޮ ސިއްރުކުރަން ޖެހޭތީ ހައި ކޯޓުން ވެސް ވަނީ މި މައްސަލާގައި ދައުވާކުރި މީހާގެ ހުރިހާ މައުލޫމާތެއް ސިއްރުކޮށްފަ އެވެ .އެއީ ކޮން ގައުމެއްގެ މީހެއް ކަމެއް ވެސް ކށްފައެއް ނުވެ އެވެ. ހާމަ ޮ މި މައްސަލަ ވަޒީފާއާބެހޭ ޓްރައިބިއުނަލަށް ހުށަހެޅުމުން އޮކްޓޫބަރު2013 ، ގައި ނިންމީ އެ މީހާ ކުރިން ހުރި ފެންވަރުގެ ވަޒީފާއެއް ނުވަތަ އެ މީހާއާ އެއް މަގާމެއްގައި ތިބި މުވައްޒަފުން ވަޒީފާގައި ބޭތިއްބި މުއްދަތަށް އެ މީހާ ވަޒީފާގައި ބެހެއްޓި ނަމަ ލިބޭނެ މުސާރަ އާއި އިނާޔަތްތައް އަނބުރާ ދިނުމަށެވެ. ޓްރައިބިއުނަލްގެ އަމުރު މެގަ މޯލްޑިވްސް އިން އިސްތިއުނާފް ކުރުމުން ހައި ކޯޓުގެ ތިން ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާގުން އިއްޔެ ވަނީ ޓްރައިބިއުނަލްގެ ނިންމުމަށް ތާއީދުކޮށްފަ އެވެ. ނަމަވެސް ދައުވާކުރި މީހާ މެގަ މޯލްޑިވްސްގައި މިހާރު ވަޒީފާ އަދާކުރަން ކޓުން ނިންމީ އެ މީހާއަށް އެ ވަޒީފާގައި ދެމިހުރެވުނު ނަމަ ބޭނުން ނުވާތީ ހައި ޯ ތިން އަހަރު ދުވަހަށް ލިބޭނެ މުސާރަ އާއި އިނާޔަތްތައް ބަދަލުގެ ގޮތުގައި އެ މީހާއަށް ދޭންޖެހޭނެ ކަމަށެވެ .ތިން އަހަރު ދުވަހަކީ އެ މީހާއާ އެކު އުޅުނު އެހެން
މަރުގެ އަދަބު ދިނުން ފަސްކުރަން ކޯޓުން އަމުރުކޮށްފި
މުވައްޒަފުންގެ އެއްބަސްވުން އާކޮށް ދިން މުއްދަތެވެ. އިސްތިއުނާފް ރައްދުވާ ފަރާތް އާދައިގެ މަތިން އޭނާގެ ވަޒީފާގެ މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާ ކުރުމުގައި އެއްވެސް މީހަކަށް ނުރައްކަލެއް ނެތް ކަމަށް ބަޔާންކޮށްދޭ ޑޮކްޓަރުގެ ލިޔުމެއް ހުށަހަޅާފައިވާކަމުން އޭނާގެ ބަލި އޭނާގެ ފަރާތުން އެހެން މީހަކަށް އަރާފާނެ ކަމުގެ ފުރުސަތު އޮތް ކަމަކަށް ނުބެލެވޭ :ހުކުމް އެޗްއައިވީ ޖެހުނު މީހަކީ ފްލައިޓް އެޓެންޑެންޓަކަކަށް ވެފައި އޭނާ ވަޒީފާގައި ބަހައްޓައިފި ނަމަ ދަތުރުކުރާ މީހުންނަށް ނުރައްކާ އޮތް ކަމަށް ބުނެ ،ބޭރުގެ ބައެއް ކޯޓުތަކުގެ ނިންމުންތައް މެގަ މޯލްޑިވްސް އިން ހައި ކޯޓުގައި ފާހަގަކުރި އެވެ .އަދި އެޗްއައިވީ ފަދަ ނުރައްކާތެރި ބައްޔެއް ކްރޫއެއްގެ ގައިގައި ހުރެއްޖެ ނަމަ ޗައިނާއަށް މލްޑިވްސްއިން ދަތުރުކުރަން ބޭނުންވާ ވިސާ ހޯދަން ދަތިވާ ކަމަށް ވެސް މެގަ ޯ ބުނެފައިވެ އެވެ. އެކަމަކު ހައި ކޯޓުގެ ހުކުމުގައި ވަނީ އެޗްއައިވީ އާންމުކޮށް ބަލިތަކުގެ ވައިރަސް ފަތުރޭ ގޮތަށް ފެތުރޭ ވައިރަހަކަށް ނުވާއިރު އެ މީހާ އަދާކުރާ އެ ވަޒީފާގެ ގޮތުން އެހެން މީހަކަށް އެއްޗައިވީގެ ނުރައްކަލެއް ނެތް ކަމަށް އަންގައިދޭ ޑޮކްޓަރުގެ ލިޔުމެއް އެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ .އެހެންވެ އެ މީހާގެ ވަޒީފާގައި އަދާކުރަންޖެހޭ ޒިންމާގެ ސަބަބުން އެހެން ބަޔަކަށް އެއްޗައިވީގެ އަސަރު ފޯރާނެ ކަމަށް ނުބެލެވޭ ކަމަށް އެ ހުކުމުގައިވެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ދާއިރާގެ މީހުންގެ މެޑިކަލް އެގްޒެމިނޭޝަން ހެދުމުގައި އަމަލުކުރާ ގޮތަށް އެ މީހާގެ މެޑިކަލް ޓެސްޓެއް އޯގަސްޓް 2012 ،ގައި ހަދާފައިވާއިރު އެ ޓެސްޓުން އޭނާ ފާސްވެފައިވާ ކަމަށް ވެސް އެ ހުކުމުގައިވެ އެވެ .އެހެންވެ އޭނާއަކީ އެ ވަޒީފާ އަދާކުރަން އެކަށީގެންވާ މީހެއް ކަމަށް ހުކުމުގައިވެ އެވެ. "އިސްތިއުނާފް ރައްދުވާ ފަރާތް އާދައިގެ މަތިން އޭނާގެ ވަޒީފާގެ
މު އި އް ޒު އި ބް ރާ ހި މް
ފަސް ކުރަންޖެހޭނެ ކަމަށް އެ މައްސަލަ ބަލާ ފަނޑިޔާރުންނަށް
މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާ ކުރުމުގައި އެއްވެސް މީހަކަށް ނުރައްކަލެއް ނެތް ކަމަށް
އެއްބަސްވެވޭ ކަމަށެވެ.
ބަޔާންކޮށްދޭ ޑޮކްޓަރުގެ ލިޔުމެއް ހުށަހަޅާފައިވާކަމުން އޭނާގެ ބަލި އޭނާގެ ފަރާތުން
އެހެންވެ ،އެ މައްސަލައިގައި ހުކުމް ކުރަންދެން ނުވަތަ ވަކި މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ގަވާއިދާ ގުޅޭ ގޮތުން ހައި
ގޮތެއް އަންގަންދެން އެ ގަވާއިދުގެ ދަށުން އެއްވެސް މީހަކަށް
އެހެން މީހަކަށް އަރާފާނެ ކަމުގެ ފުރުސަތު އޮތް ކަމަކަށް ނުބެލެވޭ" ކަމަށް ހައި ކޓުގެ ހުކުމުގައިވެ އެވެ. ޯ
ކޯޓުން ބަލަމުންދާ މައްސަލަ ނިމެންދެން މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު
މަރުގެ އަދަބު ނުދޭން ދައުލަތުގެ ކަމާ ބެހޭ ހުރިހާ ފަރާތްތަކަށް
ކޓުން އިއްޔެ އަމުރުކޮށްފި އެވެ. ކުރުން ފަސް ކުރަން ހައި ޯ
އަންގައި އަމުރު ކުރާ ކަމަށް ފަނޑިޔާރު އަލީ ސަމީރާއި ފަނޑިޔާރު
ފާހަގަކޮށްފައި ވާތީ ހުކުމުގައި ބުނެފައި ވަނީ އެ ކުންފުނިން ދަތުރުކުރަނީ ހަމައެކަނި
އަބްދުﷲ ދީދީ އަދި ފަނޑިޔާރު އަބްދުއްރައޫފް އިބްރާހިމް ސޮއި
ކން އާއި ކޮރެއާ އަށް ވެސް އެ ކުންފުނިން ދަތުރު ޗައިނާއަށް ނޫން ކަމަށާއި ހޮން ޮ
ކުރައްވާ ނެރެފައިވާ އެ އަމުރުގައިވެ އެވެ.
ކުރާތީ އެއީ އެ މީހާގެ އެއްބަސްވުން އާ ނުކުރުމަށް އޮތް ސަބަބެއް ނޫން ކަމަށެވެ.
ދެ މީހަކަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުން މަރުގެ ހުކުމް އިއްވައި ހުކުމް ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ކުރިން ފުރިހަމަ ކުރަންޖެހޭ އިޖުރާއަތު ފުރިހަމަ ކށް ހައި ކޯޓުން މިއަދު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން ދަނި ޮ
އެ ގޮތަށް އަމުރު ނެރެދޭން އެމްޑީއެންގެ ފަރާތުން އެދުނަސް
އެ އަމުރު ނެރުނީ މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ގަވާއިދުގެ
އެ މައްސަލާގައި އިއްޔެ ބޭއްވި އަޑުއެހުމުގައި ދައުލަތުން ބުނީ
ބައެއް މާއްދާތައް ބާތިލްކުރަން އަމިއްލަ ޖަމްއިއްޔާއަކުން ހުށަހެޅި
އެފަދަ އަމުރެއް ނެރެން ނުޖެހޭނެ ކަމަށެވެ.
މައްސަލައިގަ އެވެ. ވކު (އެމްޑީއެން) ގެ ފަރާތުން މޯލްޑިވިއަން ޑިމޮކްރަސީ ނެޓް ޯ ހުށަހެޅި އެ މައްސަލައިގައި ނެރުނު އަމުރުގައި ވަނީ އެ މައްސަލަ ނިމެންދެން އެ ގަވާއިދުގެ ދަށުން މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުން
ހދަން އުނދަގޫކަން އެޗްއައިވީ ހުންނަ މީހުންނަށް ޗައިނާ އިން ވިސާ ޯ
އަދި އެ މީހާ ކުރިން ވަޒީފާގައި ހުރިއިރު ވެސް އޭނާ ހުރީ ހަމައެކަނި ހޮންކޮންގަށް ދަތުރުކުރާ ކްރޫއެއްގެ ގޮތުގައި ކަން ވެސް އެ ހުކުމުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ. އެ މީހާއަކީ އެޗްއައިވީއަށް މިހާރު ފަރުވާ ހޯދަމުން އަންނަ މީހަކަށް ވާއިރު
ސުޕްރީމް ކޯޓުން މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާފައިވަނީ މަޖިލީހުގެ
އެޗްއައިވީ ޖެހިފައި ތިބޭ މީހުންނާ މެދު އެއްވެސް ގޮތަކުން ތަފާތުކޮށްގެން ނުވާނެ
ކުރީގެ މެމްބަރު އަފްރާޝީމް އަލީގެ ގާތިލް ހުސެން ހުމާމާއި ގާނޫނީ
ކަމަށް ބައިނަލްއަގްވާމީ ވަޒީފާއާބެހޭ އުސޫލުތަކުގައި އޮންނަ ކަން ވެސް ފަނޑިޔާރު
ވަކީލް އަހުމަދު ނަޖީބުގެ ގާތިލް އަހުމަދު މުއްރަތުގެ މައްޗަށެވެ.
އަބްދުﷲ ހަމީދާއި ފަނޑިޔާރު އަލީ ސަމީރާއި އިސް ފަނޑިޔާރު އަބްދުﷲ ދީދީ ބެއްލެވި އެ މައްސަލާގައި ކުރި އެ ހުކުމުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
އުރީދޫ މޮބައިލް މަ ީނ ބޭނުން ކުރެ ވޭ ހަ ކުންފުނި
އަށް އިތުރު ފުރިހަމަ ކަމެއް ގެނެސްދޭނެ ކަމަށެވެ.
މަ ރި ޔަ މް ސާ ލި ޔާ
މިރޭގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި ވަނީ އެމް-ފައިސާ އފާތަކެއް ވެސް ބޭނުންކުރާ މީހުންނަށް ހާއްސަ ޮ ކށް ފައިސާ އުރީދޫ މޮބައިލް މަނީ މެދުވެރި ޮ ދެއްކޭ ހަ ކުންފުންޏެއް ހަމަޖައްސައިފި އެވެ. މބައިލް މަނީ" ،އެމް-ފައިސާ" އުރީދޫގެ ޮ
ގތުން ،އެމް-ފައިސާ ތައާރަފް ކޮށްފަ އެވެ .އެ ޮ ކށް ޕްރިޕެއިޑް ރިޗާޖު ކޮށްގެން 25 މެދުވެރި ޮ ފނު ބިލު ދައްކައިގެން ޕަސެންޓު ބޯނަސް އަދި ޯ
ކށްގެން ފައިސާ މެދުވެރިކޮށް ،ފޯނު ބޭނުން ޮ
އަންނަ މަހުގެ ބިލުން ފަސް ޕަސެންޓް
ގތަށް ހަމަޖައްސާފައި ވަނީ ސްޓެލްކޯ ދެއްކޭ ޮ
ޑިސްކައުންޓް ދިނުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފައި އެވެ.
އއެލް އާއި މީޑިއާނެޓާއި އާއި އެސްޓީއޯ އާއި އާރު ޯ ފުޑްހަބް އަދި ޝްވެކް ސިނަމާ އަށެވެ. އުރީދޫން އެމް-ފައިސާ ކެމްޕޭނު ލޯންޗު
ފނު މެދުވެރިކޮށް، އެމް-ފައިސާ އަކީ މޮބައިލް ޯ ވާޗުއަލް އެކައުންޓަކުން ފައިސާގެ މުއާމަލާތް ފަސޭހަކަމާ އެކީ ކުރެވޭނެ ނިޒާމެކެވެ .ރާއްޖޭގެ
ހޓެލް ޖެންގައި ބޭއްވި ކުރުމަށް މިރޭ ޮ
އެކި ހިސާބުތަކުގައި ހުރި އުރީދޫގެ ފިހާރަތަކާއި
ރަސްމިއްޔާތުގައި އެ ކުންފުނީގެ ސީއީއޯ ވިކްރަމް
އެ ނޫން ވެސް ތަންތަން ހިމެނޭ ގޮތަށް ޖުމްލަ
ސިންހާ ވިދާޅުވީ އޭގެ ތެރެއިން އާރުއޯއެލް އަދި
300އެމް-ފައިސާ އެޖެންޓުން މެދުވެރިކޮށް
މީޑިއާނެޓަށް އެމް-ފައިސާ މެދުވެރިކޮށް މިހާރު
ކަސްޓަމަރުންގެ އެކައުންޓްތަކުން ފައިސާ ނަގައި
ވެސް ފައިސާ ދެއްކޭނެ ކަމަށެވެ .އަދި ކުރިއަށް
ޖަމާ ކުރެވޭނެ އެވެ .މި ހިދުމަތް 180ރަށުން
އޮތް ދުވަސްތަކުގައި ބާކީ ހުރި ކުންފުނިތަކަށް
މިހާރު ލިބެ އެވެ.
ވެސް ފައިސާ ދެއްކޭނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. މުއާމަލާތްތައް ކުރުމުގައި ފަސޭހަ ،ރައްކާތެރި އަދި ޔ ހިދުމަތެއް ކަސްޓަމަރުންނަށް ލިބޭނެ"، އަގުހެ ޮ
ޓރަންޓުތަކަށް ފައިސާ އިތުރުން ،ކެފޭ އަދި ރެސް ޯ
ވިކްރަމް ވިދާޅުވި އެވެ.
ދެއްކެ އެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވީ ބޭރު ގައުމުތަކަށް ފައިސާ ޓްރާންސްފާ ކުރުމުގެ ހިދުމަތާ އެކު ،އެމް-ފައިސާ
އެ ވާހަކަތަކަށް ރައްދު ދެއްވައި ،ދައުލަތުގެ ވަކީލާ ވިދާޅުވީ
މާއްދާއެއް ބާތިލް ކުރަންޖެހޭ ސަބަބެއް ނެތް ކަމަށާއި މަރުގެ
ދިރިހުރުމުގެ ހައްގު ނިގުޅައިގަނެވޭނީ ގާނޫނަކުން ކަމަށް ދައުލަތުން
އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުން ފަސް ކުރުމުގެ އަމުރެއް ނެރެންޖެހޭ
ވެސް އެއްބަސްވާ ކަމަށާއި ރާއްޖޭގައި މިހާރު ވެސް މަރުގެ އަދަބު
ސަބަބެއް ވެސް ނެތް ކަމަށް ދައުލަތުން ހައި ކޯޓުން އިއްޔެ
ދެވެނީ ގާނޫނުތަކުން ކަމަށެވެ .ރާއްޖޭގައި މަރުގެ އަދަބު ދެނީ
ބުނެފި އެވެ. މަރުގެ ދެ މައްސަލައެއްގައި ދެ މީހަކަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުން
ކުރީގެ ގާނޫނުލް އުގޫބާތާއި މިހާރުގެ ގާނޫނުލް އުގޫބާތާއި ބިރު ދެއްކުމާއި ނުރައްކާތެރި ހަތިޔާރާއި ތޫނު އެއްޗެހި ގެންގުޅުމުގެ
މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާފައި ވަނިކޮށް ދައުލަތުން އެގޮތަށް ބުނީ މަރުގެ
ގާނޫނުގެ ދަށުން ކަމަށް ވިދާޅުވެ ،ވަކީލާ ވިދާޅުވީ އެ ގާނޫނުތަކަކީ
އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ގަވާއިދުގައި މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު
ކށްފައިވާ ގާނޫނުތައް ކަމަށެވެ. މަޖިލީހުން ފާސް ޮ
ކުރުމުގެ އިޖްރާއާތު ބަޔާން ކުރާ މާއްދާތައް ބާތިލް ކޮށްދިނުމަށް
މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ގަވާއިދަކީ އަދަބު ތަންފީޒު
އެދި އަމިއްލަ ޖަމްއިއްޔާއަކުން ހައި ކޯޓަށް ހުށަހެޅި މައްސަލައިގެ
ކުރުމުގެ އިޖްރާއާތު ބަޔާންކުރާ ގަވާއިދެއް ކަމަށާއި އެ ގަވާއިދަކީ
ފުރަތަމަ އަޑުއެހުމުގަ އެވެ.
ވެސް ގާނޫނީ ބާރު ލިބިފައިވާ ގަވާއިދެއް ކަމަށް ވަކީލާ ވިދާޅުވި
ވކް (އެމްޑީއެން)ގެ ފަރާތުން މޯލްޑިވިއަން ޑިމޮކްރަސީ ނެޓް ޯ
ރލްގެ ގާނޫނާއި ފުލުހުންގެ އެވެ .އެ ގަވާއިދަކީ ޖަލުތަކާއި ޕެ ޯ
ހުށަހެޅި ދުސްތޫރީ އެ މައްސަލައިގައި މިއަދު ބޭއްވި އަޑުއެހުމުގައި
ގާނޫނުގެ ދަށުން ބާރު ލިބިފައިވާ ގަވާއިދެއް ކަމަށް އޭނާ
ދައުލަތުގެ ވަކީލާ ވިދާޅުވީ މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމާ ބެހޭ
ވިދާޅުވި އެވެ .އަދި ކުރިއަރާފައިވާ އެހެން ގައުމުތަކުގައި ވެސް
ގަވާއިދަކީ ގާނޫނުއަސާސީއާ އެއްގޮތަށް އަދި ކުރިއަރާފައިވާ އެހެން
މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރަނީ ގާނޫނީ ބާރު ލިބިގެން ހަދާފައިވާ
ގތަށް ހަދާފައިވާ ގަވާއިދެއް ކަމަށެވެ. ގައުމުތަކުގައި އޮންނަ ޮ
ގަވާއިދެއްގެ ދަށުން ކަމަށް ވަކީލާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އެހެންވެ އެ ގަވާއިދުގެ އެއްވެސް މާއްދާއެއް ބާތިލްކުރަން ނުޖެހޭ ކަމަށް ވަކީލާ ވިދާޅުވި އެވެ.
"މަރަނީ ދަން ޖައްސައިގެން ކަމަށްވާ ނަމަ ދަން ޖައްސަން ބޭނުންކުރާނެ ވާގަނޑާއި ،ވައްޓާލާނީ ކިހާ އުސްމިނަކުންތޯ އާއި
އެ މައްސަލަ ނިމެންދެން މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުން
މި ހުރިހާ ކަމެއް އެ ގައުމުތަކުގައި ވެސް ހުންނާނީ ގަވާއިދެއްގައި
މަޑުޖައްސާލުމުގެ އަމުރެއް ނެރެދޭން އެދިފައި ވިޔަސް އެކަމަށް
ބަޔާންކޮށްފައި "،މެލޭޝިއާ އަދި އިންޑިއާ މިސާލަކަށް ނަންގަވަމުން
ކޅު ހަދައި ،ދައުލަތުން ބުނީ އެފަދަ އަމުރެއް ނެރެންޖެހޭ ދެ ޮ
ވަކީލާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ސަބަބެއް ނެތް ކަމަށެވެ .ސަބަބަކީ މަރުގެ އަދަބަކީ ގިނަ
ވަކީލާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމުގެ
އިޖްރާއާތުތަކެއް ފުރިހަމަ ކުރުމަށް ފަހު ތަންފީޒު ކުރާ އަދަބަކަށް
ގަވާއިދަކީ ވެސް ގާނޫނީ ބާރު ލިބިފައިވާ އެއްޗެކެވެ .ކަރެކްޝަނަލް
ވެފައި ،އެފަދަ އަމުރެއް ނެރެފި ނަމަ އިޖްރާއާތުތައް ފުރިހަމަ
ސާވިސަކީ ހުކުމްތައް ތަންފީޒު ކުރާ ފަރާތް ކަމަށް ވާ އިރު
ކުރުން ހުއްޓޭނެތީ ކަމަށް ދައުލަތުން ބުންޏެވެ.
މަރުގެ އަދަބު ދިނުމުގެ ގަވާއިދަކީ ޖަލުތަކާއި ޕެރޯލްގެ ގާނޫނުގެ
އެމްޑީއެންގެ ވަކީލް ނާޒިމް އަބްދުއްސައްތާރު ވިދާޅުވީ
ދަށުން ހަދާފައިވާ ގަވާއިދެއް ކަން އޭނާ ފާހަގަ ކުރެއްވި އެވެ.
ދިރިހުރުމުގެ ހައްގު ނިގުޅައިގަނެވޭނީ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ
މިއަދު ވަނީ އެ މައްސަލައިގެ އަޑުއެހުންތައް ނިންމާލައިފަ
ގާނޫނަކުން ކަމަށް ގާނޫނުއަސާސީގައި ބުނެފައިވާ އިރު މަރުގެ
އެވެ .އަދި ފަނޑިޔާރުން މަޝްވަރާ ކުރުމަށް ފަހު ވަގުތީ އަމުރާ
އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ގަވާއިދަކީ ސަރުކާރުން ހަދާފައިވާ
މެދު ގޮތެއް ނިންމާނެ ކަމަށް ފަނޑިޔާރުންގެ ބެންޗުން އިއުލާން
އެއްޗެއް ކަމަށެވެ .މީގެ ކުރިން އަސާސީ ހައްގުތައް ހިފަހައްޓާފައި
ކުރި އެވެ.
ހުރީ ގާނޫނުތަކުން ކަމަށް ވިދާޅުވެ ،ނާޒިމް ވިދާޅުވީ މަރުގެ އަދަބު ދޭ ނަމަ އެކަން ވެސް ކުރެވޭނީ ގާނޫނަކުން ކަމަށެވެ. އެހެންވެ މަރުގެ އަދަބު ދިނުމުގައި އަމަލުކުރާ އިޖްރާއާތު
އެވެ .އަދި އަތުގައި ފައިސާ ގެންގުޅެން ނުޖެހި އންލައިން ވިޔަފާރިތަކާއި ޑެލިވަރީ ހިދުމަތުގެ ޮ
މަރުގެ އަދަބުގެ ގަވާއިދު އޮތީ ރަނގަޅަށް :އޭޖީ މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމާ ބެހޭ ގަވާއިދުގެ އެއްވެސް
މި ހިދުމަތް މެދުވެރިކޮށް ،ރަށްރަށުގައި ދިރިއުޅޭ ގާތް މީހުންނަށް ވެސް ފައިސާ ފޮނުވެ
"އެމް-ފައިސާ ތައާރަފް ކުރުމާ އެކު ފައިސާގެ
އެމް-ފައިސާ ބޭނުން ކުރެ ޭވ ބައެއް ކުންފުނިތަކުގެ އިސްވެރިން މިރޭގެ ށ ހުއްޓިގެން --.ފޮޓޯ؛ އުރީދޫ ރަސްމިއްޔާތުގައި ފޮ ޯޓއަކަ ް
8
ފަނޑިޔާރު އަލީ ސަމީރު ރިއާސަތު ބަލަހައްޓަވާ އެ ބެންޗުގައި ދެން ތިއްބެވީ އިސް ފަނޑިޔާރު އަބްދުﷲ ދީދީ އަދި ފަނޑިޔާރު އަބްދުއްރައޫފް އިބްރާހީމެވެ.
ބަޔާންކުރާ އެ ގަވާއިދުގެ އަށް ވަނަ މާއްދާ އިން ފެށިގެން 17
ކޓުން މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާފައިވަނީ ޑރ. ސުޕްރީމް ޯ
ވަނަ މާއްދާގެ ނިޔަލަށް ހުރި މާއްދާތައް ބާތިލް ކޮށްދޭން ނާޒިމް
އަފްރާޝީމް އަލީގެ ގާތިލް ހުސައިން ހުމާމާއި ވަކީލް އަހުމަދުގެ
އެދިވަޑައިގަތެވެ.
ނަޖީބުގެ ގާތިލް އަހުމަދު މުއްރަތުގެ މައްޗަށެވެ.
ހަރުކަށި ނުވެ މަޝްވަރާ އަށް އާ ދޭ :މީޑި ާއ ކައުންސިލް އަބުރު ރައްކާތެރި ކުރުމާ ބެހޭ ބިލުގައި ހުރި މައްސަލަތައް ހައްލު ކުރުމަށް ،މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުން ހަރުކަށިކަން ދޫކޮށްލައްވައި މަޝްވަރާ އަށް ވަޑައިގަތުމަށް މީޑިއާ ކައުންސިލުން އިއްޔެ ގޮވާލައިފި އެވެ. ސަރުކާރުން މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅި އެ ބިލަކީ ނޫސްވެރިންނަށް ހުރި ބިރެއް ނޫން ކަމަށާއި ބިލު އަނބުރާ ނުގެންދަވާނެ ކަމަށް ،އެ ބިލު ހުށަހެޅުއްވި އުނގޫފާރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޖައުފަރު ދާއޫދު ވަނީ ވިދާޅުވެފަ އެވެ .އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިނިވަން ނޫސްވެރިކަމަށް ބޑުވުންތަކެކެވެ. ހުރަސްއަޅާފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ފާޅުކުރަނީ ބޭކާރު ކަން ޮ މީޑިއާ ކައުންސިލްގައި ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމެއްގައި ކައުންސިލްގެ ރައީސް މުހައްމަދު އާސިފް (މޮންދު) ވިދާޅުވީ ކަންކަން ހައްލު ކުރެވޭނީ މަޝްވަރާކޮށްގެން ކަމަށާއި މަޝްވަރާ ކުރުމުގެ ފުރުސަތު މެމްބަރުން އެ ކައުންސިލަށް ދެއްވާނެ ކަމުގެ އުއްމީދު އެބައޮތް ކަމަށެވެ. "އަޅުގަނޑުމެން ގަބޫލު ކުރަނީ މަޝްވަރާ ކުރައްވަން ފުރުސަތު ދެއްވާނެ ކަމަށް"، އާސިފް ވިދާޅުވި އެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ބިލު ދިރާސާ ކުރުމާއި ގާނޫނީ ލަފާ ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނައިރު ،ބައެއް ފަރާތްތަކުގެ ލަފާ ވެސް ލިބިފައިވާ ކަމަށެވެ .އަދި ކަމާ ބެހޭ މުއައްސަސާތަކާ އެކު ބިލާ ގުޅޭ މަޝްވަރާތައް ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. މީޑިއާތަކާ ގުޅިގެން އުފައްދާފައިވާ ބިލު ކޮމެޓީގެ ޗެއާ އަދި ކައުންސިލް މެމްބަރު އަހުމަދު ހަމްދޫން ވިދާޅުވީ އަބުރު ރައްކާތެރި ކުރުމާ ބެހޭ ބިލު ދެ ވަނަ ފަހަރަށް މަޖިލީހަށް ފޮނުވުމުގެ ކުރިން މީޑިއާ ކައުންސިލާ މަޝްވަރާ ކުރާނެ ކަމުގެ ޔަގީންކަން ،އެފަދަ ބިލެއް ކުރިން ހުށަހެޅުއްވި ވިލިމާލެ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު ނިހާން ދެއްވި ކަމަށެވެ .ނަމަވެސް، ބިލު އަލުން މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅީ މީޑިއާ ކައުންސިލްގެ އެއްވެސް މަޝްވަރާއެއް ނެތި ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ހަމްދޫން ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ޖޫރިމަނާ ކުޑަކުރުމުގެ އިތުރުން ނޫސްވެރިންގެ މައްޗަށް ވަކި ގތަށް ބިލުގައި އޮތް އޮތުން ބަދަލުކޮށް ،އެއީ މަދަނީ ހިސާބަކުން ޖިނާއީ ދައުވާ ކުރެވޭ ޮ ކުށެއްގެ ގޮތުގައި ބޭއްވުމަށް މީޑިއާ ކައުންސިލުން މަޝްވަރާ ކުރާނެ އެވެ. ވަރަށް އަވަހަށް ފާސްކުރަން ތައްޔާރުވެފައިވާ މި ބިލުގައި އަބުރާ ބެހުމަކީ ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ގޮތުގައި ވަނީ ކަނޑައަޅާފަ އެވެ .އެކަމަކު މީޑިއާގެ މައްސަލަތައް ބަލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ބާރު ދީފައި އޮތީ މީޑިއާ ކައުންސިލަށާއި ބްރޯޑްކާސްޓިން ކޮމިޝަނަށެވެ. މި ބިލުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުން ގައުމީ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާވާ ފަދަ ހިޔާލެއް ފާޅުކުރުމާއި އާއްމު ނިޒާމާ ހިލާފު ހިޔާލު ފާޅުކުރުމާއި އަބުރާ ބެހެވޭ ފަދަ ހިޔާލެއް ފާޅުކުރި މީހެއްގެ އަދަބަކަށް 50،000ރ .އާއި 2،000،000ރ .އާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމަށް ކޓުން ކަނޑައަޅަން ވާނެ އެވެ. ގާނޫނުގެ ދަށުން ޯ ޖޫރިމަނާ ފައިސާ ނުދައްކައިފި ނަމަ ،ތިން މަހާއި ހަ މަހާ ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް ޖަލަށްލެވޭނެ އެވެ .ކަނޑައަޅާފައިވާ މުއްދަތުގައި ޖޫރިމަނާ ފައިސާ ނުދައްކައިފި ނަމަ، މީޑިއާގެ ކަންކަން ބަލަހައްޓާ މުއައްސަސާ އިން އެ މައްސަލަ ފުލުހުންނަށް ހުށަހަޅަން ޖެހެ އެވެ .އަދި އެ މައްސަލަ ފުލުހުން ތަހުގީގު ކުރުމަށް ފަހު ،ދައުވާ ކުރުމަށް ޕްރޮސެކިއުޓަ އފީހަށް ފޮނުވަން ޖެހެ އެވެ. ޖެނެރަލް (ޕީޖީ) ޮ
ރިޕޯޓް
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
9
ރާއްޖޭގައި ކެންސަރަ ް ށ ފަރުވާދިނުމަށްޓަކައި އިންޑިއާގެ މަނިޕާލް ޮހސްޕިޓަލުން ހުޅުމާލޭގައި ކްލިނިކެއް ގާއިމް ކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރައްވަނީޮ ---.ފޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން/މިހާރު
ކެންސަރަށް ދުވާލަކު ދެ ލައްކައެއްހާ ރުފިޔާ! އާ މި ނަ ތު ޝި ފް ލީ ން
70،000ރުފިޔާ ވަނީ ހަރަދުކޮށްފަ އެވެ. މިއީ ހަމައެކަނި މިދިޔަ އަހަރުގެ ހަރަދުތަކެވެ.
ގތުގައި ރާއްޖޭގައި އެންމެ އެޗްޕީއޭ އިން ބުނި ޮ
ކށްދޭނެ ކަމަށް ވެސް ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. ތަމްރީނު ޮ
ކށް ޖެހެނީ ފުއްޕާމޭގެ ކެންސަރާއި އުރަމަތީގެ އާއްމު ޮ
އެހެންވެ ،ދިހަ އެނދުގެ މި ސެންޓަރު ހުޅުވުމުން،
މި ބަލި ރާއްޖޭގައި ޖެހޭ މީހުންގެ އަދަދު ކަންބޮޑުވާ
ކެންސަރުގެ އިތުރުން ރަހިމުގެ ކެންސަރާއި އަނގައިގެ
ރާއްޖެއިން ބޭރަށް އެ ބައްޔަށް ފަރުވާ ހޯދަން ނުގޮސް
ދަރަޖައަށް އިތުރުވަމުން ދާއިރު ،މި އަހަރުގެ މިހާތަނަށް
ކންމެ ވައްތަރެއްގެ ކެންސަރު ކެންސަރެވެ .މިއިން ޮ
ފަރުޖެއްސިދާނެ އެވެ.
ހާހެއްހާ މީހުން ވަނީ ރާއްޖެއިން ބޭރުން މި ބައްޔަށް
ވެސް ގިނައިން ޖެހެނީ ދިރިއުޅުމުގެ އާދަކާދަތައް
އާއްމު އެއް ބައްޔަކީ ކެންސަރޭ ބުނެފި ނަމަ އެއީ އާ
ހދައިފަ އެވެ .އޭގެ ތެރެއިން 550އަށް ފަރުވާ ޯ
ހުންނަ ގޮތުންނެވެ.
ވާހަކައަކަށް ނުވެދާނެ އެވެ .އެކި ފަހަރު މަތިން ،އެކި
މ ފަރުވާ ހޯދާފައި ވެ އެވެ. ވުރެ ގިނަ މީހުން ކީ ޯ
ރަސްމިއްޔާތުތަކުގައި ކަމާ ބެހޭ އިދާރާތަކުން އަންނަނީ
އެހެންވެ ،މި އަދަދަށް ބަލާއިރު މި އަހަރުގެ މިހާތަނަށް،
އެ ބަލީގެ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރަމުންނެވެ .އެކަމަކު މި
މ ހެއްދުމަށް އާސަންދައިން 38މިލިޔަން ހަމައެކަނި ކީ ޯ
ބައްޔަށް ކުރަން ޖެހޭ ހޭދައާ މެދު ގިނަ މީހުންނަށް
ރުފިޔާ ވަނީ ހަރަދުވެފަ އެވެ.
ރާއްޖޭގައި އެންމެ ނުރައްކާތެރި އަދި އެންމެ
ރާއްޖޭގައި ކެންސަރު ބަލީގެ ފަރުވާ
ހެލްތު މިނިސްޓަރު އަބްދުﷲ ނާޒިމް އިބްރާހިމް ވިދާޅުވީ މިއީ ކެންސަރަށް އާސަންދައިން ކުރަން ޖެހޭ ބޑުތަން ކުޑަވެގެންދާނެ ކަމެއް ކަމަށެވެ. ހޭދަ ވަރަށް ޮ ގތަށް ،އޭނާ ގޮވައިގެން ބޭރަށް "ބަލި މީހާއެކޭ އެއް ޮ ދާ އާއިލާއަށް ވެސް އާސަންދައިން އެބަ ހަރަދުތަކެއް
ރާއްޖޭގައި ކެންސަރު ބަލި ޖެހޭ މީހުންގެ
ކުރޭ .އެހެންވެ ،ރާއްޖެއިން މި ފަރުވާ ދޭން ފެށުމަކީ އެ
ނިސްބަތް މަތިވި ނަމަވެސް ރާއްޖެ އިން އެ ބައްޔަށް
ހަރަދުތައް ސަލާމަތްވާނެ ކަމެއް "،ރާއްޖޭގައި މަނިޕާލް
ސްކީމް ،އާސަންދައިގެ ދަށުން ކެންސަރަށް ފަރުވާ
ހދަ އެވެ .އެގޮތުން އެ މީހުން ކެންސަރަށް ފަރުވާ ޯ
ކުރެވޭ ފަރުވާގެ ފެންވަރު ކުރިޔާ ބަލާއިރު ރަނގަޅެވެ.
ހޮސްޕިޓަލުގެ ސެންޓަރެއް ހުޅުވުމަށް އާސަންދަ އަދި
ކުރެވޭއިރު މި ބައްޔަށް މިދިޔަ އަހަރު އެ ކުންފުނިން
ހސްޕިޓަލްތަކާއި މެލޭޝިޔާ އާއި ހިދުމަތް ނުލިބޭ ޮ
ގތުން މާލޭގެ އިތުރުން ބައެއް ރަށްރަށުގައި އެ ޮ
ސއިކުރުމަށް މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ޮ އެންސްޕާއާ އެކު
ވަނީ 60މިލިޔަން ރުފިޔާ ހަރަދުކޮށްފަ އެވެ.
ސިންގަޕޫރު ފަދަ ގައުމުތަކުން ވެސް ކެންސަރަށް
މ ފަރުވާ ލިބެން އެބަހުއްޓެވެ .ހުޅުމާލޭ ވެސް ކީ ޯ
ދުވަހު ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައި މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި
މިއީ ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް ބަލާނަމަ 160،000
ފަރުވާ ހޯދަ އެވެ.
ހސްޕިޓަލުގައި އަލަށް ގާއިމު ކުރާ "މަނިޕާލް ޮ
އެވެ.
އާސަންދައިން އާއްމުކުރި ކެންސަރުގެ މިދިޔަ
ރާއްޖޭގައި ކެންސަރުގެ ހާލަތު ނުރައްކާތެރި
ވިސްނާލެވިފައެއް ނުވެ އެވެ .ސަރުކާރުގެ ހެލްތު
ރުފިޔާ އެވެ.
އާސަންދައިގެ ބޭރުން ވެސް ރާއްޖޭގެ ބައެއް
ހޮސްޕިޓަލް ކެންސާ ސެންޓަރަ'ކީ މި ހިދުމަތަށް އިތުރުވި ބޮޅެކެވެ. ކެންސަރަށް ފަރުވާ ކުރުމުގައި އިންޑިއާގެ މަނިޕާލް
އަހަރުގެ ތަފާސްހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު މި ހުރިހާ ކެންސަރު ބަލި ޖެހޭކަށް ވަކި އުމުރެއް ނޯވެ
ކށްފައިވަނީ ވެސް ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ހަރަދެއް ޮ
ހޮސްޕިޓަލަކީ ގިނަބައެއްގެ އިތުބާރު ލިބިފައިވާ ވަރުގަދަ
އޭގެ އިތުރުން ރާއްޖޭގެ ބައެއް ރަށްރަށުގައި ވެސް ހދޭނެ މަގެއް ފަހިކޮށްދޭނެ ކަމަށް އެ ބައްޔަށް ފަރުވާ ޯ ސަރުކާރުން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. ކެންސަރަކީ ރަނގަޅު ފަރުވާ ދެވިއްޖެ ނަމަ ގިނަ
ފަރުވާ ކުރުމަށެވެ .ރާއްޖެއިން ކެންސަރުގެ ގިނަ ފަރުވާ
ރޓެކްޝަން އެޖެންސީން މި އެވެ .އެކަމަކު ހެލްތު ޕް ޮ
ހސްޕިޓަލުން ރާއްޖޭގައި ގާއިމު ކުރާ ތަނެކެވެ .އެ ޮ
ފަހަރަށް ފަސޭހަކުރެވިދާނެ ބައްޔެކެވެ .އެކަމަކު ކުރިއާލާ
ލިބެން ނުހުންނާތީ މި ބައްޔަށް ފަރުވާ ކުރުމަށް ބޭރު
ކޅު ވަނީ ނުރައްކާތެރި އިންޒާރެއް ދީފަ އަހަރުގެ ކުރީ ޮ
މގެ އިތުރުން ސާޖަރީ އާއި ކެންސާ ސެންޓަރުގައި ކީ ޯ
ރައްކާތެރިވެގެން ،ފައިދާހުރި ކާނާކައި ،ދިރިއުޅުމުގެ
ގައުމެއްގައި ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވާންދެން މަޑުކުރަން
ގތުގައި ރާއްޖޭގައި ކެންސަރު އެވެ .އެތަނުން ބުނި ޮ
ރޭޑިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް ދޭނެ އެވެ .އަދި އެތަނުގައި
ކށްގެން ނޫނީ މި ބައްޔަށް ނިމުމެއް ވައްޓަފާޅި ބަދަލު ޮ
ގތުން ވެސް މީހާ ޖެހެ އެވެ .އަދި ނަފުސާނީ ޮ
ޖެހޭ މީހުންގެ އުމުރުފުރާ މިހާރު ވަނީ ވަރަށް ހަގުވެފަ
ޑކްޓަރުންނާއި ނަރުހުން ފަރުވާ ދޭން ދިވެހި ޮ
ނެތެވެ.
ކޅަށް ހަނގުރާމަ ކުރާއިރު ބަލިކަށިކޮށްލާ މި ބައްޔާ ދެ ޮ
ކށް ކެންސަރު ޖެހޭ ކަމަށް ކުރިން އެވެ .އެންމެ އާއްމު ޮ
ކައިރީގައި އާއިލާ މީހެއް ވެސް ހުރުން މުހިންމުވާތީ،
އެޗްޕީއަށް ބެލެވިފައިވަނީ 50-41އާ ދެމެދު އުމުރުފުރަ
ބައްޔަށް ކުރަން ޖެހޭ ހަރަދުތަކުގެ ތެރޭގައި ބަލި މީހާ
އެވެ.
އާއި އާއިލާގެ ހުރުމާއި ކެއުން ފަދަ ހަރަދުތައް ހިމެނެ އެވެ.
ރާއްޖޭގައި ކެންސަރު ބަލި ޖެހޭ މީހުންގެ ނިސްބަތަށް ބަލާއިރު ގިނައީ އަންހެނުންނެވެ .އަދި މި
ގތުގައި ކެންސަރަށް ފަރުވާ އާސަންދައިން ބުނި ޮ ކުރާ މީހާގެ އެހީތެރިޔާގެ ޓިކެޓަށް އެކަނި ވެސް
ނިސްބަތް އަންނަނީ އަހަރުން އަހަރަށް މަތިވަމުންނެވެ. އެޗްޕީއޭ އިން ބުނީ ދުނިޔޭގެ އެހެން ގިނަ
މިދިޔަ އަހަރު 11މިލިޔަނަށް ވުރެ ގިނަ ރުފިޔާ ވަނީ
ގތަށް ރާއްޖޭގައި ވެސް ކެންސަރު ޖެހޭ ގައުމުތަކާ އެއް ޮ
ކށް އާއިލާއަކަށް މަހަކު ހޭދަކޮށްފަ އެވެ .އަދި އެވްރެޖު ޮ
މީހުންގެ ނިސްބަތް އިތުރުވަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ .އަދި
500ޑޮލަރު ނުވަތަ 7،000އަށް ވުރެ ގިނަ ރުފިޔާ
ބޑުވާން ޖެހޭ ،ދުރާލާ އެކަމަށް ތައްޔާރުވާން މިއީ ކަން ޮ
ކށްފައިވާ ކަމަށް އެތަނުން ބުންޏެވެ. ހަރަދު ޮ
ޖެހޭ ކަމެއް ކަމަށް އެތަނުން ބުންޏެވެ.
ވޭން ހުރި އެ ބައްޔަށް ފަރުވާ ކުރުމަށް ކުރަން
"ދުނިޔޭގެ އެހެން ގައުމުތަކާ އެއްގޮތަށް ރާއްޖޭގައި
މތެރަޕީ އާއި ސާޖަރީ އާއި ޖެހޭ ދަތުރު ދިގެވެ .ކީ ޮ
ވެސް ކެންސަރު މި ޖެހެނީ ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅި
ކންމެ ކަމަކަށް ރޭޑިއޭޝަން ހައްދަން ޖެހޭއިރު މިއިން ޮ
ގތުން .ކެއުންބުއިމުގެ އާދަކާދަތައް ހުންނަ ހުންނަ ޮ
ވެސް ގިނަ އަދަދަކަށް ހަރަދު ވެ އެވެ .މީގެ ތެރެއިން
ގޮތުން .ކެންސަރަށް މަގުފަހިވާ ގިނަ ކަންތައްތަކެއް
ގިނަ ފަރުވާ ރާއްޖެއިން ލިބޭކަށް ނުހުރެ އެވެ.
ހުންނައިރު ،މި ކަންކަމަށް ދުރާލާ ތައްޔާރުވާން ޖެހޭ"،
އާސަންދައިގެ ތަފާސްހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު ކީމޯ ހެއްދުމަށް މިދިޔަ އަހަރު މީހަކަށް 60،000ނުވަތަ
އފިސަރު ޑރ .ރަޒާނާ ފާއިޒު އެޗްޕީއޭގެ މެޑިކަލް ޮ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކެންސަ ސެލް އެއް :ރާއްޖޭގައި މި ބަލި ޖެހޭ މީހުންގެ އަދަދު އަންނަނީ އިތުރުވަމުން
ކޮލަމް ފަސްމިނެޓް
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
11
އަބުރުގެ ބިލް ،ކުރިއަށް ވުރެ ވެސް ގޯސް އަ ހު މަ ދު އަ ބު ދުﷲ ސަ އީ ދު
ކޅު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް މި އަހަރުގެ ކުރީ ޮ
މެޑުކަނޑާލަން އެންގުން -4މި ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމުގެ
ތަހުގީގުކޮށް ފިޔަވަޅު އަޅައި އަދަބު ކަނޑައެޅުމުގެ ބާރު
ކޓުގެ ޝަރީއަތެއް މީޑިއާގައި މަތިން ކަމަށް ވުމެވެޯ .
އިތުރުން 50،000ރ .އާއި 2،000،000ރ .އިން
އތީ މީޑިއާ ކައުންސިލަށާއި ބްރޯޑްކާސްޓިން ދީފައި ޮ
ޕޓް ކުރުމާއި ނުކުރުމުގެ ހުއްދަ ދިނުމުގެ ބާރު، ރި ޯ
ޖޫރިމަނާ ކުރުން -5މުއްދަތުގައި ޖޫރިމަނާ ނުދައްކައިފި
ކޮމިޝަނަށެވެ .ސުވާލަކީ އެ ދެ މުއައްސަސާއަކީ
ކޯޓުތަކަށް ނުވަތަ ގާޒީންނަށް ލިބިދޭ ގޮތަކަށް ގަވާއިދު
ނަމަ ،އެ މައްސަލަ ފުލުހުންނަށް ހުށަހަޅައި ،ފުލުހުން
ޖިނާއީ ކުށްތައް ތަހުގީގު ކުރުމުގެ އިޚްތިސާސް
ހަދައިފި ނަމަ ،މިވެނި ޝަރީއަތެއްގެ ވާހަކަ ޝާއިއު
ކށްދިނުމަށް އެދި ޕީޖީ ތަހުގީގު ކޮށް ޖިނާއީ ދައުވާ ޮ
ލިބިގެންވާ ތަންތަން ހެއްޔެވެ؟
ނުކުރަން ނުވަތަ ޝަރީއަތުގައި ދެއްކި މިވެނި ވާހަކައެއް
ހުށަހެޅި" ،އަބުރު ރައްކާތެރި ކޮށްދިނުމާއި ޚިޔާލު
އަށް ހުށަހެޅުން -6ޖިނާއީ ދައުވާ ކުރުމުން ،ކޯޓުން
ފާޅު ކުރުމުގެ މިނިވަންކަމުގެ ބިލް" ނޫސްވެރިންނަށް
ކަނޑައަޅާ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ޖޫރިމަނާ ނުދައްކައިފި
ކުރާ މީހާގެ ހައިސިއްޔަތުން ،ކުށުގެ ބާވަތް ބަދަލުވުމަކީ
ކަމުނުދިޔައީ ،އެއީ ނޫސްވެރިކަމާ ދެކޮޅަށް އެކުލަވާލާފައި
ނަމަ ،އެ ލިޔުމެއް ޝާއިއު ކުރި ރިޕޯޓަރަކު 6-3
(މަދަނީ ކުށަކުން ޖިނާއީ ކުށަކަށް ނުވަތަ ޖިނާއީ
އތް ބިލަކަށް ވާތީ އެވެ .އެކަމަކު އެ ބިލުން ޮ
މަސްދުވަހަށް ޖަލަށް ލުން.
ކުށަކުން މަދަނީ ކުށަކަށް) ގާނޫނީ ނިޒާމު ދަންނަ
ދައްކާ ވާހަކައެއް ވެސް މީޑިއާގައި ރިޕޯޓްކުރެވޭނީ،
ހުރަސްއެޅެނީ ހަމައެކަނި ނޫސްވެރިކަމަކަށް ނޫނެވެ.
ލިބިގެންދާނެ އެވެ. ޕޑިއަމްތަކުގައި އަދި ޖަލްސާތަކާއި ފޯރަމްތަކާއި ޯ
ހަމައެއް ނޫން ކަމަށް ގާނޫނީ މާހިރުން ވިދާޅުވެ އެވެ.
އެ ވާހަކައެއް ރައްދުވާ ފަރާތުގެ ބަހެއް ހޯދުމަށް
އާންމު ރައްޔިތުންނަށް ލިބިގެންވާ ޚިޔާލު ފާޅު ކުރުމުގެ
އަބުރާ ބެހުމުގެ ސަބަބުން މީހެއްގެ އަބުރަށް ގެއްލުމެއް
ގތުން މީޑިއާގައި ނުހިމެނޭ މިހާރު މި ބިލް އޮތް ޮ
ފަހުގަ އެވެ .އެހެންކަމުން ސިޔާސީ ޕޯޑިއަމެއްގައި
ހދައި ލިބިގަތުމުގެ ހައްގަށް މިނިވަންކަމާއި މައުލޫމާތު ޯ
ލިބިފައިވާ ނަމަ ،އެ ގެއްލުމެއްގެ ބަދަލު ނަގައިދިނުމުގެ
މީހަކު ،އެހެން މީހެއްގެ އަބުރާ ބެހުމަކީ ޖިނާއީ
ވާހަކަ ދައްކަމުން ،މިވެނި މީހަކު ދައުލަތުގެ މުދަލާއި
ވެސް ހުރަސް އެޅިގެންދެ އެވެ.
އިތުރުންނެވެ .އެހެންކަމުން ،އަބުރާ ބެހެވޭ ހާލަތުގައި
ކުށެކެވެ .ނޫސްވެރިއަކު އެހެން މީހެއްގެ އަބުރާ ބެހުމަކީ
ފައިސާ އަށް ޚިޔާނާތްތެރި ވެއްޖެޔޭ ބުންޏަސް ،އެ
ނޫސްވެރިއަކު ވެސް ނުވަތަ އާންމުންގެ މީހަކު ވެސް،
މަދަނީ ކުށެކެވެ.
ބޑުވީ ،މަދަނީ ކުށެއްގެ ގޮތުގައި ނޫސްވެރިން ކަން ޮ
މި ހުރިހާ އަދަބުތަކެއް ކަނޑައެޅިގެން މި ދަނީ،
ކުށަކީ އެއް ކުށެކެވެ .އެއީ އަބުރާ ބެހުމެވެ .ކުށް
ޝާއިއު ނުކުރަން އެންގުމުގެ ބާރު ފަނޑިޔާރުންނަށް
އތް އަބުރާ ބެހުން ،ޖިނާއީ ކުށަކަށް ބަދަލުކޮށް ޮ
ދައްކަން ޖެހޭ އަގު އެތައް މިލިއަނަކަށް އަރައިގެން
ނޫސްވެރިންގެ މައްޗަށް ޖިނާއީ ދައުވާ ކޮށް ބޮޑެތި
ހިނގައިދާނެ އެވެ.
ގތަށް އޮތުމުންނެވެ .އަދި އަދަބުތަކެއް ކަނޑައެޅޭ ޮ
ގތުން އަބުރާ ބެހުމުގެ މި ބިލްގައި އޮތް ޮ
އތީ އަބުރާ ބެހުމުން ކުރާ ބޮޑު ޖޫރިމަނާގެ ދެން ޮ ވާހަކަ އެވެ .ކުރީގެ ބިލްގައި އޮތް ގޮތުން ،އެ ބިލްގައިވާ ހަމަތަކާ ޚިލާފަށް ޚިޔާލު ފާޅުކޮށްފި
ގތުން އެއްޗެއް ވާހަކަ ރައްދުވާ މީހާ އެކަމާ ބެހޭ ޮ ނުބުނާހާ ހިނދަކު އެ ވާހަކައެއް މީޑިއާގެ އެއްވެސް ވަސީލަތަކުން ނުގެނެސްދެވޭނެ އެވެ. އތުމުން ނުކުންނަ އެއް ނަތީޖާއަކީ، މިހެން ޮ
ބޑެތި ޖޫރިމަނާތައް ނޫސްވެރިންގެ މައްޗަށް ކުރާ ޮ
މައްސަލައިގައި ،މީޑިއާގެ ކަންތައް ބަލަހައްޓާ އިދާރާ
ނަމަ ނުވަތަ އަބުރާ ބެހެފި ނަމަ – 500،000
ސިޔާސީ ފަރާތްތަކުން ބާއްވާ ޖަލްސާތަކާއި
ނުދެއްކިއްޖެ ނަމަ ،އަހަރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމެއް
އިން ކުރާ ޖޫރިމަނާގެ މައްސަލަ ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފް
5،000،000ރ .އިން ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭނެ އެވެ .މިއީ
އެއްވުންތަކާއި މުޒާހަރާތައް ވަގުތުން ދުރަށް ފޮނުވުމުގެ
އަންނާތީ އެވެ.
ކުރެވޭނީ ވެސް ޖޫރިމަނާގެ ފައިސާ ދެއްކުމަށް ފަހުގަ
ކުޑަ ޖޫރިމަނާއެއް ނޫނެވެ .ނޫސްވެރިންގެ އެވްރެޖް
ދޮރު މުޅިން ބަންދުވުމެވެ .ދެ ވަނަ ނަތީޖާއަކީ،
އެވެ .އިސްތިއުނާފްގެ މައްސަލަ ކާމިޔާބުވެއްޖެ ނަމަ ،އެ
މުސާރައަކީ މަހަކު 15،000ރ ކަމަށް ބެއްޔަސް28 ،
ދައުލަތުގެ މަތީ މަގާމުތަކުގައި ތިބޭ މީހުން ކުރާ
ގތުން ،މީޑިއާގެ ވަސީލަތަކުން ކުރީގެ ބިލް އޮތް ޮ މީހެއްގެ އަބުރާ ބެހެފި ނަމަ ،އެ ނޫސްވެރިއަކާ މެދު އަދަބު ކަނޑައެޅެނީ ،އެ ކަމެއް ފުލުހުންނަށް
ޖޫރިމަނާގެ ފައިސާ އަނބުރާ ލިބޭނެ އެވެ. މީޑިއާއެއްގައި މީހެއްގެ އަބުރާ ބެހުމުން ،ބްރޯޑްކޮމް
އަހަރު ދުވަހުގެ މުސާރަ އެކުގައި ޖަމާކޮށްގެން ނޫނީ
ވިޔާނުދާ ކަންތަކުގެ ވާހަކަ މީޑިއާގައި ޝާއިއު
ފަސް މިލިއަން ރުފިޔާގެ ޖޫރިމަނާއެއް ނުދެއްކޭނެ އެވެ.
ނުކުރުމުގެ ބާރު ،އެފަދަ ފަރާތްތަކަށް ގާނޫނީ ގޮތުން
ރސެކިއުޓާ ޖެނެރަލް ހުށަހަޅައިގެން ތަހުގީގުކޮށް ޕް ޮ
އިން ނުވަތަ މީޑިއާ ކައުންސިލުން އެކަމެއް ބަލައި
ކޓުގައި ޖިނާއީ ދައުވާކޮށް މެދުވެރިކޮށް ކްރިމިނަލް ޯ
ގތަށް އޮތް ކަމުގައި ފިޔަވަޅު އަޅައި ޖޫރިމަނާ ކުރާ ޮ
ކށްފަ އެވެ .މިއީ ވެސް 2،000،000ރ އަށް ކުޑަ ޮ
އެކަމެއް ސާބިތުވުމުންނެވެ .ޖިނާއީ ކުށްތައް ސާބިތުވާ
ވިޔަސް ،އަބުރާ ބެހުމުގެ ކުށުގެ ބާވަތަށް އެއްވެސް
ވަކިން ކުޑަ ޖޫރިމަނާއެއް ނޫނެވެ .ނޫސްވެރިންގެ
ވާހަކައެއް ވެސް ،އެ ތުހުމަތު ކުރެވޭ މީހާގެ ބަހެއް
އާންމު މިންގަނޑަކީ އެކަށީގެންވާ ޝައްކެއް ނެތް
ބަދަލެއް ނާދެ އެވެ .ކުރީ ބިލްގައި އޮތް ފަދައިން
އެވްރެޖް މުސާރައަކީ މަހަކު 15،000ރ ކަމަށް ބެލި
ލިބިގެން ނޫނީ ،ޝާއިއު ކުރުމަކީ އަބުރާ ބެހުން
މިންވަރަށް އެކަމެއް ސާބިތުވުމެވެ.
އތީ ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ގޮތުގަ މިހާރުގެ ބިލްގައި ވެސް ޮ
ނަމަވެސް 12 ،އަހަރު ދުވަހުގެ މުސާރަ އެކުގައި
ކަމުގައި ވާތީ އެވެ.
އެވެ .އެކަން އެނގެނީ ބިލްގެ 23ވަނަ މާއްދާ
ޖަމާކޮށްގެން ނޫނީ ދެ މިލިއަން ރުފިޔާގެ ޖޫރިމަނާއެއް
މި ފަހަރުގެ ބިލްގައި ފުލުހުންނާއި ޕީޖީގެ ކށްފަ އެވެ .އޭގެ ބަދަލުގައި ދައުރު ވަނީ އުނި ޮ މީޑިއާގެ ވަސީލަތްތަކުގައި ޝާއިއުކުރާ އަބުރާ ބެހެވޭ
އިންނެވެ. ގތުން ،ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްގެން އެ މާއްދާގައި ބުނާ ޮ
މިހާރުގެ ބިލްގައި މި ޖޫރިމަނާ އޮތީ – 50،000
ނުދެއްކޭނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން އާންމު ނިޒާމާ ޚިލާފަށް
ލިބިދިނުމެވެ .އެއީ ،އާންމު ތަނެއްގައި ބޭއްވި ސިޔާސީ އެއްވުމެއްގައި ،މީހެއްގެ މައްޗަށް ތުހުމަތު ކޮށް ދެއްކި
ލވިންގްގެ ދިފާއު ހިމަނާފައި ވިޔަސް ވިސްލް ބް ޮ ވިސްލް ބްލޯވާ އަށް އެއްވެސް ދިފާއެއް ދީފައެއް ނުވެ އެވެ .ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާއެއްގައި ހިނގާ ގާނޫނާ
ފަދަ ވާހަކަތަކުގެ މައްސަލަތައް ތަހުގީގު ކުރުމުގެ
ހިންގާ މީޑިއާއެއް ނޫން އެހެން ފަރާތަކުން މީހެއްގެ
ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ އަދަބަކަށް އޮތީ – 50،000
ޕޓްކުރުމާއި މީހެއްގެ ސިއްހަތަށް ޚިލާފު ކަމެއް ރި ޯ
އތީ މީޑިއާގެ ކަންތައް ބަލަހައްޓާ ބާރު ދީފައި ޮ
އަބުރާ ބެހިއްޖެ ކަމަށް ގަބޫލު ކުރެވޭ ނަމަ ،އެ މީހަކު
1،000،000ރ އިން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ .މިއީ ވެސް
ނުވަތަ ފުރާނަ އަށް ނުރައްކާވާ ފަދަ ކަމެއް ހިނގާ
އިދާރާ އަށެވެ .މިހާރު އެއީ މީޑިއާ ކައުންސިލާއި
އެ މައްސަލައެއް ހުށަހަޅާނީ ފުލުހުންނަށެވެ .ފުލުހުން
ކުޑަ ޖޫރިމަނާއެއް ނޫނެވެ .މިހާ ބޮޑެތި އަދަދުތަކުގެ
ކަން ނުވަތަ ހިނގާފައިވާ ކަން ހާމަ ކުރުމާއި އެ
ކމިޝަނެވެ .އަދަބު ކަނޑައެޅުމުގެ ބްރޯޑްކާސްޓިން ޮ
ކށް ދައުވާ ކުރުމަށް ޕީޖީ އަށް ހުށަހަޅަންޖެހޭނެ ތަހުގީގު ޮ
ޖޫރިމަނާ ދެއްކުމަކީ ދައުލަތުގެ އެއްވެސް ވަޒީފާއެއްގައި
މުއައްސަސާއަކުން ކުރާ ކަމެއްގެ ސަބަބުން ތިމާވެއްޓަށް
އތީ އެ އިދާރާ އަށެވެ .އެހެންކަމުން ބާރު ވެސް ޮ
އތުމުން ،އަބުރާ ބެހުމަކީ ޖިނާއީ އެވެ .މި ގޮތަށް ޮ
އުޅޭ މީހަކަށް ފަސޭހަ ކަމެއް ނޫނެވެ.
ދިމާވެދާނެ ނުރައްކަލެއް ހާމަކުރުމާއި ހިންގާފައިވާ
އަބުރުގެ މައްސަލައެއް ސާބިތުކުރުމަށްޓަކައި ،ދެ
ކުށެއް ކަމަށް މި ބިލް އިއުތިރާފްވެ އެވެ .ނޫސްވެރިޔަކު
މިއީ ،ނޫސްވެރިންނެކޭ އެއްފަދައިން އާންމު
ފރުވުމަށް ކުރާ މަސައްކަތެއް ގާނޫނާ ޚިލާފު ކަމެއް ޮ
ފަރާތުން ހެއްކާއި ގަރީނާތައް ހުށަހަޅައިގެން ޖިނާއީ
ނޫން މީހަކު އަބުރާ ބެހުމުން ޖިނާއީ ކުށަކަށް ވެފައި،
ރައްޔިތުންނަށް ވެސް ގެއްލުމާއި ނުރައްކާ ކުރިމަތި
ގތުން ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމަކީ އަބުރާ ބެހުން ހާމަކުރުމުގެ ޮ
މިންގަނޑުން ވިޔަސް ނުވަތަ މަދަނީ މިންގަނޑުން
މީޑިއާގެ ވަސީލަތެއްގައި މީހެއްގެ އަބުރާ ބެހުމުން،
ކުރުވާ ބިލެކެވެ .ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމާއި
ނޫން ކަމަށް ބުނެފައިވެ އެވެ .ނަމަވެސް ދައުލަތުގެ
ވިޔަސް އެކަމެއް ކިރައި ބަލާކަށް ނުޖެހެ އެވެ .އެ
މަދަނީ ކުށަކަށް ވުމަކީ ބުއްދި ގަބޫލު ކުރާ ހަމައެއް
ހދައި ލިބިގަތުމުގެ ހައްގު ވެސް ވަރަށް މައުލޫމާތު ޯ
މުއައްސަސާއެއްގައި އެފަދަ ކަމެއް ހިނގާ ކަން ،މީޑިއާ
ކމިޝަންގެ މެމްބަރުންގެ ގޮތުގައި ތިބޭ ވަގުތަކު އެ ޮ
ނޫނެވެ.
ބޑަށް ހަނިވެގެންދާ ބިލެކެވެ. ޮ
ހދައި އޭނާއާ މެދު ފިޔަވަޅެއް އަށް ފަޅާއަރުވައިލާ މީހާ ޯ
އަބުރާ ބެހުމަކީ ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ގޮތުގައި މި
މި ބިލުން ނޫސްވެރިކަމަށް ކުރިމަތިވާ އެންމެ ބޮޑު
ނަމަ ،ގާނޫނުގައި ބުނާ އަދަބުތައް ކަނޑައަޅައި ޖޫރިމަނާ
އތް އިރު ،މީޑިއާގެ ބިލްގެ ބައެއް މާއްދާތަކުގައި ޮ
ކޓުތަކުގައި ހިނގާ ޝަރީއަތްތަކާއި ކުރާ އެއް ހުރަހަކީ ޯ
ލވާ އަށް އެއްވެސް ހިމާޔަތެއް އެހެންކަމުން ވިސްލް ބް ޯ
ބަޔަކަށް ،އެއީ މީހެއްގެ އަބުރާ ބެހުން ކަމަށް ފެނިއްޖެ ކުރަންވީ އެވެ.
ވަސީލަތެއްގައި މީހެއްގެ އަބުރާ ބެހެފި ނަމަ،
ގތުން މީޑިއާގައި ރިޕޯޓް ކުރެވޭނީ ހުކުމްތަކާ ބެހޭ ޮ
ދީފައެއް ނުވެ އެވެ.
ކޓުގެ ދައުރެއް ނެތި ،އެކަމެއް ފުލުހުންނާއި ޕީޖީ އާއި ޯ
އެ ކޯޓުތަކުން ހަދާ ގަވާއިދުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެ
ކމިޝަންގެ މެމްބަރުންނަކީ ރޑްކާސްޓިން ޮ ބް ޯ އެ މަގާމަށް އެދި ކުރިމަތިލާ މީހުންގެ ތެރެއިން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ މަޖިލީހަށް ފޮނުއްވައިގެން މަޖިލީހުގެ ރުހުން ލިބުމުން ރައީސް އައްޔަންކުރައްވާ ބައެކެވެ .ވީއިރު ،ސަރުކާރުގެ ވެރިއެއްގެ ނުވަތަ ސަރުކާރަށް ތާއީދު ކުރާ އިސް މީހެއްގެ އަބުރާ ގތަކަށް އޮންނަ ބެހުމުގެ މައްސަލައެއް ،މިފަދަ ޮ ކޮމިޝަނަކަށް ހުށަހެޅުމުން ދެން ކަންތައް ވެގެންދާނެ ގތް ވިސްނައިލުން މުހިންމެވެ. ޮ މި ބިލްގައިވާ ކުށެއް ކުރީ ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވާ މީޑިއާއަކުން ކަމަށްވާ ނަމަ ،މީޑިއާގެ ކަންތައް ބަލަހައްޓާ އިދާރާ އަށް ޝަކުވާ ހުށަހެޅުމުން ނުވަތަ އެ އިދާރާގެ އަމިއްލަ އިސްނެގުމަށް ވެސް އެކަމެއް ބަލައި އެ މީޑިއާއަކާ މެދު ،ތިރީގައިވާ ފިޔަވަޅުތައް އަޅަންޖެހެ އެވެ؛ -1އެ މީޑިއާއަކަށް އިންޒާރުދީ އެ ދިން އިންޒާރެއް އާންމުކުރުން -2މި ގާނޫނާ ޚިލާފަށް ފނުވާ އަޑެއް ނުވަތަ މަންޒަރެއް އަނބުރާ ގެންދިއުމަށް ޮ ނުވަތަ އެފަދައިން ބަޔާނެއް އާންމު ކުރުމަށް ނުވަތަ މައާފަށް އެދުމަށް އެންގުން -3ތަކުރާރުކޮށް މި ގާނޫނާ ޚިލާފުވާ މީޑިއާ ،ވަކި މުއްދަތަކަށް ސަސްޕެންޑުކުރުން ރގްރާމް ޝެޑިއުލް ވަކި މުއްދަތަކަށް ނުވަތަ ޕް ޮ
މިއަހަރުގެ ކުރީކޮޅު ރައީސް އޮފީސް ކުރިމަތީގައި ނޫސްވެރިން މުޒާހަރާ ކުރަނީ: އަބުރު ރައްކާތެރި ކުރުމުގެ ނަމުގައި ބިލް އެކުލަވާލާފައި އޮތީ މިނިވަން ނޫސްތެރިކަމަށް ހުރަސް އެޅޭ ގޮތަށް.
ނާޅާނެ ކަމަށް މި ބިލްގައި ބުނެފައެއް ނުވެ އެވެ.
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ) ހދި އެވެ .ވެރިކަމަށް ކޮންޓްރޯލްކުރާނެ ގޮތް އެ މީހުން ޯ
"ރައީސް ދެން ބޭނުންވީ އަހަރެން ދަންނަ
އަންނާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވޭ މީހުންނަށް އަޑިއަޑިން
އަންހެންގެ އެހީތެރިކަން .އޭނާގެ އަސްލު އެރަށުގެ
ފަންޑުކުރި އެވެ .ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް އަތްދަށުލާނެ
އެކަކަށް ވެސް ނޭނގޭނެ .މިހާރު އުމުރުން ބަރާބަރު
މަޅިތައް ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުތަކަށް ފަތުރާލި އެވެ.
90އަހަރު "،އިބްރާހިމް ބުންޏެވެ.
ގާނޫނުއަސާސީއަކީ ލިޔެފައި އޮންނަ ލިއުމެކެވެ. އޭގެ ކަންކަން ފުރިހަމަވާނީ އެކަން ކުރަން ތިބި
ބޑު މުސްކުޅިއެއް؟ ކީއްކުރަން އަނެއްކާ؟" "އެހާ ޮ ފާތިރަށް ވެސް އެވާހަކަ އިން ލިބުނީ ހައިރާންކަމެކެވެ.
މީހުން ކުރިއްޔާތާ އެވެ .އެހެންކަމުން ފުރަތަމަ ދެ އަހަރު ރައްޔިތުންނަށް އެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ފުރިހަމަ ރަހަ ލިބުނެވެ .ދެން އައީ އަނެއްކާވެސް ހަމަ ކުރީގެ
ކިޔައިދީފި .އެ ބުނި މީހަކު ރައީސް ގާތު ބުނެފި
ވެރިކަމުގެ އުސޫލުތަކާއި މަހުޖަނުންގެ އަތް ކޮއްޕުމެވެ.
ކށޭ އެކަން ކުރެވޭނީ "،އިބްރާހިމް، އަހަރެން މެދުވެރި ޮ
މިނިވަން ނޫސްވެރިކަން ދެކެ އެވެ .އެމެރިކާ އާއި
(ޖުލައި 21ގައި ޖެހި ބަޔާ ގުޅޭ) ރައީސް އޭނާއާ ބައްދަލުކުރީ އެންމެ ކަމަކު ދެ ކަމަކު ނޫނެވެ .ރައީސްގެ ވެރިކަން ދެމިއޮތުމާއި އތީ އިބްރާހިމްގެ ވަރަށް ބޮޑު ދެމެހެއްޓުން ބިނާވެފައި ޮ ގތުންނާއި މަޝްވަރާ އެހީތެރިކަމެއް ލިބިގެންނެވެ .މާލީ ޮ އާއި ލަފާ ވެސް ރައީސަށް ބޭނުންވެ އެވެ .ބައެއް ވެރިކަން ނުވެއްޓި ހިފެހެއްޓެނީ ،ސަރުކާރުގައި ތިބި އެކި ވަރުވަރުގެ ވެރިންނާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުންގެ ތާކުންތާކު ނުޖެހޭ މީޑިއާ ސްޓަންޓްތަކާއި ފަނޑިޔާރުންގެ ނުހައްގު ހުކުމްތަކަކުންނެއް ނޫނެވެ. ބޑަށް މުޅި ގައުމުގައި ކޮންޓްރޯލްކުރަން އެއަށް ވުރެ ޮ ޖެހޭ އެހެން ކަންކަން ވެސް ހުރެ އެވެ. ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ބިރުދެއްކުމާއި އަމިއްލަ އެދުން ބޑު ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ،ގައުމަށް ވުރެ ،އެމީހުންގެ ޮ މުއްސަނދިކަން އިސްކުރެވޭނެ ފުރުސަތުތައް ދޭން ޖެހެ އެވެ .ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށް ހޭދަކުރަން އުޅޭ ބަޔަކު ނަމަ އެ މީހުން ޖެހޭނީ ފުނޑާލާށެވެ. ގތަށެވެ .އެފަދަ މީހަކު ރައީސްގެ މިޒާޖު ހުރީ އެ ޮ ރާއްޖޭގެ ރައީސްގެ މަގާމަށް ގެންނަން އިބްރާހިމް ގތަކަށް ރާއްޖޭގެ ހޭދަކުރީ ވެސް ،އޭނާ ބޭނުން ޮ ރލްކުރާށެވެ .އެކަން ކުރާނީ މުޅި ވެރިކަން ކޮންޓް ޯ ރާއްޖެ އަށް އިއުލާންކުރުމެއް ނެތި އެވެ .މީހުން ތަފާތު ވާހަކަ ދައްކާނެ އެވެ .އެކަމަކު ދައްކާ ހުރިހާ ގތެއް ނޯންނާނެ އެވެ. ވާހަކައެއް ކަށަވަރުކުރެވޭނެ ޮ ގތަކަށް ވެރިކަން ކޮންޓްރޯލްކުރުމާއި ބޭނުންވާ ޮ ދަމަހައްޓަން އެންމެ ފުރަތަމަ ކުރަން ޖެހޭ ކަންތައް މީގެ ފަސް އަހަރު ކުރިން އިބްރާހިމް އޮތީ ކޮށް ނިންމައިފަ އެވެ؛ ރާއްޖޭގެ ގާނޫނުއަސާސީން ފުރިހަމަ އތް ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން ،އެހެން އަށް ދީފައި ޮ ގާނޫނަކުން ފުނޑާލައިގެންނެވެ .އެކަން ކުރީ އަބުރާ ބެހުމުގެ ގާނޫނެއްގެ ހިޔަލަށް ވަދެ އެވެ .ދިވެހިންނަކީ ބޑަށް ވިސްނާ ބައެއް ނޫންކަން ކަންކަމާ މެދު އެހާ ޮ އތީ ،އޭނާގެ އެންމެ ޒުވާން ދުވަސްވަރު އިބްރާހިމް ޮ ދަސްކޮށްފަ އެވެ. އޭރުގެ މުއްސަނދިން ނުކުތީ އޭރުގެ ވެރިކަމާ ދެކޮޅަށެވެ .އޭރު ރާއްޖޭގައި ވެރިޔަކަށް ހުރީ ދިވެހިންގެ މުއްސަނދިކަން ދެތިން ހަތަރު މީހެއްގެ އަތްމައްޗަށް ދާން ދެކޮޅުހެދި ،ދިވެހިން ދެކެ އިންތިހާ އަށް ލޯބިވި ރައީސެކެވެ .އެ ރައީސް އެންމެ ފުރަތަމަ ވެސް ބޭނުންވީ އޭރުގެ މުއްސަނދިންގެ އަތުން އިންކަމް ކން ކަހަލަ ޓެކްސްއެއްކަން ޓެކްސް ނަގާށެވެ .އެއީ ޮ އޭރުގެ ދިވެހިންނަކަށް ނޭނގެ އެވެ .ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުންނަކީ ގައުމެއް ތަރައްގީކުރަން ބޭނުންވާނެ މުހިންމު ޝަރުތުތައް ވިސްނޭ ވަރަށް ވުރެ ގތުން ދަށް ބައެކެވެ. އިލްމީ ގޮތުންނާއި މައުލޫމާތުގެ ޮ އޭރު ރައީސްގެ މަގާމުން ވަކިކުރުމުގެ ބާރު ނވެ އެވެ .އެކަމަކު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހަކަށް ޯ މެމްބަރުން ބޭނުން ނޫން ގާނޫނެއް ނެހެދޭނެ އެވެ. އެހެންކަމުން އިބްރާހިމާއި އޭނާގެ އެކުވެރި އަދި ބޑު ހައެއްކަ މަހުޖަނުން ރައްޔިތުންގެ އަމިއްލަ އެދުން ޮ ޖރިޓީ ގަނެލި އެވެ ،ރައީސްގެ ފަރާތުން މަޖިލިހުގެ މެ ޯ ކންމެ ބިލެއް ދިޔައީ ބޭކާރު އެއްޗަކަށް ހުށަހަޅާ ޮ ވެގެންނެވެ. އޭރު ރާއްޖޭގައި ޓީވީއެއް ނުފަށަ އެވެ. އ އާއި އަމިއްލަ އާންމުންނަށް މައުލޫމާތު ލިބެނީ ރޭޑި ޯ ދެ މީހަކު ނެރޭ ދެ ނޫހަކުންނެވެ .އެ ދެ ނޫސް އޮތީ ވިޔަފާރިވެރިންގެ ކޮންޓްރޯލްގެ ދަށުގަ އެވެ. ބޑު ބައެއް ބަންދުވީ އެވެ .ހުރިހާ ރައީސަށް މީޑިއާގެ ޮ މީޑިއާއަކުންހެން ދައްކަނީ ރައީސާ ދެކޮޅު ވާހަކަތަކެވެ. އެންމެ ފަހުން ރައީސަށް ގޮތް ހުސްވެ ،ސިފައިން ނެރެ
އެކަމަކު އެކަން ވެސް ވާ ގޮތެއް ނުވި އެވެ. އެއް ރޭ ރައީސްގެ ރަސްމީ ގެކޮޅަށް ވަނީ ސިފައިންގެ އެންމެ މަތީ ފަސް އޮފިސަރުންނެވެ. ރައީސްގެ ބާރު މިހާރު ރާއްޖެ އަށް ނުހިނގާ ކަމާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހާއި ޝަރުއީ ދާއިރާގެ ނުރުހުން ބޑުވެއްޖެ ކަމަށް ސިފައިން ރައީސާ މެދު ވަރަށް ޮ އެންގި އެވެ .އެހާލަތުގައި ރާއްޖޭ ކަންކަން ހަމަޔަކަށް ނޭޅޭކަމުގެ އިންޒާރު ސިފައިންގެ ފަރާތުން ރައީސަށް އތީ ވެރިކަން ދޫކޮށްލުމޭ" ލިބުމަކީ "ދެން ކަލެއަށް ޮ ބުނުމެވެ .ރައީސް ކޮންމެ އޯޑަރެއް ދިނަސް ސިފައިން މަގުމައްޗަށް ނުނިކުންނާނެކަމާއި ،ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުން ހައްޔަރުނުކުރާނެ ވާހަކަ ވެސް އޮފިސަރުން ބުންޏެވެ. ދަންވަރު ވަގުތެއްގައި އެ މީހުން ރައީސްގެ ކޅުން ނުކުމެގެން ދިޔައީ ދިވެހިން ދެކެ ރަސްމީ ގެ ޮ ލބިވި ،ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ހައްގުގައި އިންތިހާ އަށް ޯ މަސައްކަތްކުރަން ތައްޔާރަށް ހުރި ،އެއްވެސް ރިޝްވަތެއްގައި ނުހިފާ ،އެއްވެސް ގާނޫނަކާ ހިލާފުނުވެ ވެރިކަން ކުރަމުން އައި ރައީސަކަށް މި ގައުމުގައި ފުރުސަތެއް ނެތް ކަމަށް ،ނުސީދާކޮށް ދެވޭނެ ހުރިހާ މެސެޖެއް ދީފަ އެވެ. އަނެއް ދުވަހު ހެނދުނު ރައީސް ،ރޭޑިއޯ މެދުވެރިކޮށް ރައްޔިތުންނަށް އިއްވި ތަގުރީރުގައި ބުނީ ގތުން މެދުވެރިވި ކުއްލި "ތިމަންނަ އަށް ސިއްހީ ޮ ނުރައްކަލެއްގެ ސަބަބުން ވެރިކަމުން އިސްތިއުދާ ދީފިން ކަމަށާއި އާ އިންތިހާބެއް ކުރިއަށް ގެންދިއުމުގެ ބާރު އތީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހަށް" ކަމަށެވެ. މިހާރު ޮ އެއީ އިބްރާހިމާއި ރާއްޖޭގެ ހައެއްކަ މަހުޖަނުންނަށް ރލްކުރެވިދާނެކަން އެނގުނު ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން ކޮންޓް ޯ ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ .ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް އެނގުނީ އެ މީހުން ދިން މައުލޫމާތެކެވެ .މީޑިއާ ކޮންޓްރޯލްކޮށް، ކށް ،ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުވާލީ އެވެ. ހަގީގަތް ހާމަނު ޮ ރައްޔިތުން ހީކުރީ އެންމެންގެ އަތުން ބޮޑެތި ޓެކްސްތަކެއް ނަގަން ފެށުމުގެ ގޮތުން ހުށަހަޅާ އތް އެއްޗެއް އެ ބިލްތަކެއް ކަމަށެވެ .އެ ބިލްތަކުގައި ޮ މީހުން ބަލާކަށް ވެސް ބޭނުމެއް ނުވި އެވެ .މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުން ،އެމީހުންގެ ދާއިރާގެ މީހުންނާ ބައްދަލުކޮށް، ކިޔައިދެނީ ،ފަގީރުންގެ އަތުން ވެސް ޓެކްސް ނެގޭ ދުވަސް އައިސް ޖެހެނީ ކަމަށެވެ. ބޑު ހިތްދަތިކަމަކީ، ގައުމަކަށް ދިމާވާނެ އެންމެ ޮ ލބިވާ ވެރިންނާއި ތަރައްގީގެ ސިފަތައް ރައްޔިތުން ދެކެ ޯ ދައްކައިގެން އަޑިން ހުރިހާ ނުބައި ކަމެއް ހިންގާ ވެރިންގެ ތަފާތު ދެނެގަންނަން ނޭނގުމެވެ .ދިވެހިންނަކީ އެކަހަލަ ބައެއްކަން އިބްރާހިމަށް މީގެ 20އަހަރު އތީ ޔަގީންވެފަ އެވެ .ދިވެހިންނަކީ ހަނދާން ކުރިން ޮ ބަލި ބައެކެވެ .ދިވެހިންނަކީ ވެރިން ކުޅެން ބޭނުންކުރާ ބުދުތަކެކެވެ .މިއީ އިބްރާހިމް ވިސްނަމުން އައި ގޮތެވެ. އޭރުގެ ރައީސްގެ އިސްތިއުފާ އަށް ފަހު މަހުޖަނުންގެ އަތްދަށުން ބާރު ދިޔައީ އެންމެ ފަހަރަކު އެވެ .އެއީ އޭރު ތިބި ވެރިންގެ ދަހިވެތިކަން ބޑުވުވުމުގެ ނަތީޖާ އެވެ .މާ މުއްސަނދި ދިރިއުޅުމެއް، ޮ ސަރުކާރުގެ ވެރިންނާއި މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުންނާއި ފަނޑިޔާރުން އުޅެން ފެށުމެވެ .އެކަމާ ދެކޮޅަށް އަމިއްލަ ޖަމިއްޔާއަކުން ސިއްރުން ފެށި ކެމްޕޭނެއް ބޮޑުވެ، ރލް ނުކުރެވޭ ހިސާބަށް އެއްވެސް ބާރަކަށް ކޮންޓް ޯ ދިޔައީ އެވެ .އެންމެ ފަހުން ރައްޔިތުން ޑިމާންޑްކުރި ގތަށް އާ ގާނޫނުއަސާސީއެއް ހަދައި ،ތިން ބާރު ޮ ވަކިކޮށް ،މިނިވަން މުއައްސަސާތަކެއް ގާއިމްކުރި އެވެ. އެކަމަކު އިބްރާހިމްގެ ރޭވުންތެރިކަމާއި ނުފޫޒު ބޑެވެ .ދެން އުފެދުނު ސިޔާސީ ޕާޓީތައް މާ ޮ
"މުސްކުޅިޔަސް އޭނާގެ ބާރު ވަރަށް ގަދަ .ރައީސް ކންމެވެސް މީހަކު އެ އަންހެންމީހާގެ ސިއްރު ގާތު ޮ
އިބްރާހިމް އަބަދުވެސް އެންމެ ކަންބޮޑުވަނީ
ކޓުތައް ބަންދުކުރަން އުޅުނެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހާއި ޯ
13
މިހާރު ވާހަކަދައްކަމުން ދިޔައީ ،ފާތިރަކީ އޭނާގެ ރަހުމަތްތެރިއެއް ކަމަށް ހީވާ ފަދަ ގޮތަކަށެވެ.
އިންޑިއާ އަދި ޔޫރަޕްގެ ގައުމުތަކުން ފެންނަނީ
"އެއީ ތެދެއްތަ؟" ފާތިރު ސުވާލުކުރި އެވެ.
މިނިވަން ނޫސްވެރިކަމަކުން ރައްޔިތުންނަށް ލިބޭނެ
"އާނ .އެއީ އަހަރެންގެ އޫރު ކާފައިން ފެށިގެން
ހެޔޮ އެތައް ކަމެކެވެ .ފަނޑިޔާރުން ގަނެ ،ރައްޔިތުންގެ
އންނަ ބައެއް .އެ އަންހެން އާއިލީ ގޮތުން ގުޅުން ޮ
ކންމެ ގަނޑެއް މަޖިލިހާއި ވެރިކަން ކުރާ މީހުން ޮ
މީހާ އަކީ މިހާރު ދުނިޔޭގައި ހުރި އެ އާއިލާގެ އެންމެ
އވެއްޖެ ނަމަ އެ ހުރިހާ ގަތަސް ،މިނިވަން މީޑިއާއެއް ޮ
ފަހު މީހާ .އެ އާއިލާގެ އެންމެން ބަލަމުން އަންނަނީ
ކަމެއް ފަޅާއަރާނެ އެވެ .ވީޓްނާމް ހަނގުރާމައިން
ކައިރީގައި ޖެހިގެން ހުންނަ ގޭގެ މީހުން .އެއީ
އެމެރިކާ ދުރަށް ދާން ޖެހުނީ މީޑިއާގެ ސަބަބުންނެވެ.
އަސްލު އަންހެންމީހާގެ އާއިލާގެ ހާދިމުން ކުރިންސުރެ
ކންގްރެސް ވެއްޓުނީ މީޑިއާގެ އިންޑިއާގެ ވެރިކަމުން ޮ
ވެސް .ރަށު މީހުންނަކަށް ނޭނގޭނެ އޭގެ ހަގީގަތެއް"،
ކމިޔުނިޒަމް ވަޅު ޖެހުނީ މީޑިއާގެ ސަބަބުންނެވެޮ .
އިބްރާހިމް ވާހަކަ ހުއްޓާލި އެވެ.
ސަބަބުންނެވެ .ހުސްނީ މުބާރަކްގެ ވެރިކަން ވެއްޓުނީ މީޑިއާގެ ސަބަބުންނެވެ. އަބުރާ ބެހުމުގެ ގާނޫނެއްގެ ނަން ދީގެން މީގެ ފަސް އަހަރު ކުރިން ރާއްޖޭގައި ފާސްކުރި ގާނޫނުގެ
ފާތިރު ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ހިމޭންކަމާ އެކު ވިސްނާލި އެވެ .މިއީ އޭނާ ހީކުރި ކަހަލަ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ .އެހެންކަމުން އޭނާ ފުރަތަމަ ޖެހޭނީ އެކަން ކަށަވަރުކުރާށެވެ.
އަސްލު ބޭނުމަކީ ގާނޫނުއަސާސީން ލިބިދިން
ކން ރަށެއް؟" ފާތިރު ސުވާލުކުރި އެވެ. " ޮ
ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން ކަތިލައި ،މަރާލުމެވެ.
"ހއ .ފިއްލަދޫ "،އިބްރާހިމް ވަގުތުން ޖަވާބު
އެކަމަކު ގިނަ ދިވެހިންނަށް އޭގެ ބޭނުމެއް ނޭނގުނެވެ.
ދިނެވެ.
ރލްކުރި މެމްބަރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް އޭރު ކޮންޓް ޯ ހީކުރީ އެމީހުންގެ ވެރިކަމާ ދެކޮޅަށް ނޫސްވެރިން
ކން ކަމެއް ރައީސް ބޭނުންވެގެން އެ އުޅެނީ؟" " ޮ ފާތިރު އެހި އެވެ. "އަހަރެން ބުނެފާނަން ވާހަކައެއް .މީގެ ބަރާބަރު
އެއްޗެހި ލިޔަނީ ޒާތީ މައްސަލައެއް އޮވެގެން ކަމެވެ. ނަމަވެސް އެ ދުވަހު ހެދި ގާނޫނަކީ ހުރިހާ ދިވެހިންނަށް
އެއް އަހަރު ކުރިން އަހަރެން އޭނާ ކައިރިއަށް ދިޔައިން.
ބޑު ގެއްލުމެއްކަން އޭރުގެ މެމްބަރުން ލިބުނު ވަރަށް ޮ
އޭނާ ބުނީ ،އިބްރާހިމޭ ،ކަލޭގެ ހަލާކަކީ އަންހެނުންނޭ.
މިހާރު ގަބޫލުކުރެ އެވެ .ވެރިކަމުގައި ތިބި މީހުން
ކަލޭގެ ދުވަސްދާނީ އަންހެނެއްގެ ސަބަބުންނޭ .ދެން
މިހާރު ބޭނުންކުރަނީ އޭރު ހެދި ގާނޫނެވެ .މިހާރުގެ
ވިސްނާލާ އަހަރެން މިއަދު މި އިން ގޮތް "،އިބްރާހިމް
އިދިކޮޅު މީހުންނަށް ،ސަރުކާރުގެ ހިޔާނާތުގެ ވާހަކަތަކެއް
ބުންޏެވެ.
ނުދެއްކެ އެވެ .ޖަލްސާއެއްގައި އެއްޗެކޭ ބުނެލާ އިރަށް ވެސް ދަމަނީ ކޯޓަށެވެ. އެކަމަކު އެ ހުރިހާ ކަމެއްގެ ފޮނިކަން އަބަދު
ފާތިރަށް ވިސްނިއްޖެ އެވެ .އެކަމަކު އޭނާ އެކަން ގަބޫލުކުރާކަށް ބޭނުމެއް ނުވި އެވެ .އެހެންކަމުން އިބްރާހިމާ ދިމާއަށް ބަލަހައްޓައިގެން އިރުކޮޅަކު އިނެވެ. "އަހަރެން މިއިނީ ދޮގެއް ހެދޭ ކަހަލަ
ނުލިބޭނެކަން މިއަދު އިބްރާހިމަށް އެނގި ކަށަވަރުވެއްޖެ އެވެ .އޭނާ މިހާރު އެއިނީ ،ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ބާރެއްގެ
ހާލަތެއްގައެއް ނޫން ،އެހެންނު .ނާދިރާ އަށް އަނިޔާ
އތަސް ،ނުދަންނަ އެންމެ ތިން ދިވެހިންގެ ކޮންޓްރޯލް ޮ
ލިބުނީ އަހަރެންގެ ސަބަބުން .އޭނާ ބަލިވެ އިނީ
އަތްދަށުގަ އެވެ .އޭނާ ގެއްލުނުކަމުގެ ހަބަރުން މުޅި
އަހަރެންގެ ކުއްޖަކަށް .އަހާލަން ބޭނުން އޭނާ ވިހޭތޯ
ޝކްގަ އެވެ .އޭނާ ހޯދަން ޮ ރާއްޖެ މިހާރު އޮންނާނީ
ނުވަތަ ނޫންތޯ؟" އިބްރާހިމް މަޑުމަޑުން ސުވާލުކޮށްލި
ސިފައިންނާއި ފުލުހުން ނުބަލާނެ ސަރަހައްދެއް
އެވެ.
ނންނާނެ އެވެ .އެކަމަކު މި ތިބި ތިން މީހުން އެއަށް ޯ
"އަހަރެން ބޭނުމެއް ނޫން އެ ކުއްޖާ އަށް ލިބުނު
މޅުކަން އިބްރާހިމަށް ޔަގީނެވެ .އެ މީހުން ވުރެ މާ ޮ
އަނިޔާތައް ކިޔައިދޭކަށް .އެހިސާބުން އެކަން އެ އޮތީ
ބުނަނީ ތެދެކެވެ؛ އޭނާ ކިތައްމެ ހަޅޭއްކެއް ލިޔަސް،
ނިމިފައި .އަހަރެން އޭނާ ރާއްޖެ ގެންނާނަން .މާ ގިނަ
ކިތައްމެ ވަރަކަށް ރުޔަސް ކުރާނެ އަސަރެއް ނެތެވެ.
ދުވަހެއް ނުވާނެ "،އެހެން ބުނެފައި ފާތިރު ތެދުވި އެވެ.
ކޅުން ލުމުން މިކަހަލަ އަނިޔާވެރިކަން ޮ
"އިތުރަށް އަހަރެން ކަލެއާ ވާހަކަ ދައްކާނީ
ފަހުލަވާނުން ރާއްޖެ އިން އުފެދެ އެވެ .ހިތުގެ އަޑިން
ފިއްލަދޫގައި ކަލޭ ތި ބުނި ކަހަލަ އަންހެނަކު ހުރިތޯ
އޭނާ އެކަން ގަބޫލުކުރި އެވެ .އެހެންކަމުން މި ތިން
ކަށަވަރުކޮށްފައި "،އިބްރާހިމްގެ ފަހަތަށް ޖެހިލައި ،އޭނާގެ
ގތަމާ މެދު ވިސްނައި، މީހުންގެ އަތުން ސަލާމަތްވާނެ ޮ
ދެ އަތުގައި ވަރަށް ބާރަށް ހިފާލަމުން ފާތިރު ބުންޏެވެ.
އޭނާ ވާހަކަ ފެށި އެވެ.
ގސް އައްސަން ފެށި އެވެ. ދެން ފަހަތަށް ދެ އަތް ގެން ޮ
"ރައީސް އަހަރެންގެ ފަރާތުން އެދުނީ ތިން ކށް ލޭ އަންނަމުން ދިޔަ ކަމަކަށް "،އިބްރާހިމް ،ކުޑަ ޮ ކަނާތު ކުޑަވާ އިނގިއްޔަށް ބަލައިލަމުން ބުންޏެވެ. "ފުރަތަމަ ކަމަކީ ރިޔާސީ އިންތިހާބަށް އަހަރެންގެ އަތުން 70މިލިއަން ޑޮލަރު ހޯދުން .ދެވަނަ
ކން އިރަކުން؟" އިބްރާހިމް "އަހަރެން ދޫކޮށްލާނީ ޮ ބާރަށް އެހި އެވެ. "އެއީ އަހަރެންގެ އަތްމަތީގައި އޮތް ކަމެއް"، އިބްރާހިމްގެ އަތް ބަންނަމުން ފާތިރު ބުންޏެވެ. "ދެން މަރާލިޔަސް އަހަރެން އެއްވެސް ވާހަކައެއް
ކަމަކީ ދެން އަންނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހަށް ސީދާ
ކިޔައެއް ނުދޭނަން .އެއްވެސް ކަމަކަށް އެއްބަހެއް ވެސް
ރައީސް ބޭނުންވާ 50މީހަކަށް ،ސީދާ އަހަރެން
ގތެއް ހަދާ!" އިބްރާހިމް ނުވާނަން .ކަލޭ ބޭނުން ޮ
ފަންޑުކޮށްދިނުން .އެ މީހުންގެ ލިސްޓެއް ވެސް ދިން.
ރުޅިވެރިކަމާ އެކު ހަޅޭއްލެވި އެވެ .ފާތިރު ގޮސް
ތިން ވަނަ ކަމަކީ "....އެހާ ހިސާބަށް ބުނެފައި
ދރު ހުޅުވާފައި ވަދެ ،މަޑުމަޑުން ދެކޮޅަށް ޕާޓިޝަންގެ ޮ
އިބްރާހިމަށް ހުއްޓުން އެރި އެވެ .އޭނާގެ ކަޅި ދެ
ހިނގަން ފެށި އެވެ.
ފަރާތުގައި ތިބި ޒަވީން އާއި ނާވިޝްއާ ދިމާއަށް ހިންގާލި އެވެ. "ކީއްވެ ތި ހުއްޓާލީ؟" ފާތިރު ސުވާލުކުރި އެވެ. "ރައީސް އެދުނު ތިން ވަނަ ކަންތައް ކިޔައިދޭނީ ހަމައެކަނި ކަލެ އަށް "،އިބްރާހިމް ބުންޏެވެ. "އަހަންނަށް ދީ ދިހަ މިނިޓް "،ފާތިރު އެހެން ގސް ޕާޓިޝަން ބުނުމުން ޒަވީން އާއި ނާވިޝް ޮ ޖަހާފައި ހުރި ބަޔަށް ވަނެވެ .ދެން އެތަނުން އެމީހުން ދރު ހުޅުވާފައި ،ނުކުތެވެ .މިހާރު ބިންގަރާސްގެ ޮ
ފނުން އޭނާގެ ގޭގެ އިންޓަކަމް މޭޒު މަތީގައި ހުރި ޯ އަށް ގުޅާލި އެވެ .ބިންގަރާހަށް އަންނަން ބުންޏެވެ. ކޅަކުން ޒަވީން އާއި ނާވިޝް ވަނެވެ. އިރު ޮ "އޭނާގެ ފަރާތުން ދެން ލިބޭނެ އިތުރު މައުލޫމާތެއް ނެތް .ހުރިހާ ކަމެއް ތައްޔާރުތަ؟" ފާތިރު އެހި އެވެ. ފށި ހުރީ ރެޑީގައި "،ނާވިޝް "މަސް އަޅާ ޮ ބުންޏެވެ. "އެހެން ވިއްޔާ ހިނގާ މިކަން މިރޭ ނިންމާލަން"، ފާތިރު އޭނާގެ ވިސްނުން ހާމަކޮށްލި އެވެ.
ބިންގަރާހުގައި ތިބީ ހަމައެކަނި ފާތިރާއި އިބްރާހިމެވެ.
(ވާހަކައިގެ އަށް ވަނަ ބައި މާދަމާ)
ލައިފްސްޓައިލް 25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
މި ީއ އެންމެ ފަހުގެ ސެލްފީ ޕޯޒްތަ؟ ޓތަކުގައި އާއްމުކޮށް އެމީހުންގެ ސޯޝަލް މިޑިއާ ފޮ ޯ
ޒުވާނުންގެ ފޭސްބުކް ނުވަތަ އިންސްޓަގްރާމް ޓތަކަށް ބަލައިލައިފި ނަމަ ވަރަށް ޕޭޖުގެ ޕްރޮފައިލް ފޮ ޯ
ހުއްޓިގެން ތިބޭ ގޮތެވެ. ބައެއް ފަހަރަށް ،ތުންފަތް މަތީ ފަރުވާކުޑަ ގޮތަކަށް
ގތަކަށް ތިބޭކަން ފާހަގަވާނެ އެވެ. ގިނަ މީހުން އެއް ޮ އެއް އިނގިލި ތުންފަތް މަތީ ޖައްސާލުމަކީ އެންމެ
އަތް ޖައްސާލައިން ތިބޭ ތަން ވެސް ފެނެ އެވެ.
ޕޒް އެވެ .އަދި މި ސެލްފީ ޕޯޒް އަށް ފަހުގެ ސެލްފީ ޯ
މިއީ އެމީހުންގެ ނިޔަފަތީގައި ޖައްސާފައި ހުންނަ
ކިޔާ އުޅެނީ "ފިންގާމައުތިން" އެވެ.
ތ ނުވަތަ އެމީހުން އަޅައިގެން ހުންނަ ކުލަ ދައްކާލަން ޯ ގއްޓިއެއް ނުވަތަ ގަހަނާއެއް ދައްކާލަން ކުރާ އަނ ޮ
އާދަޔާ ހިލާފު ނަމެއް ދީފައިވާ މި ހަރަކާތަކީ
ތ ވެސް ގިނަ ބަޔަކު ސުވާލު ކުރެ އެވެ. ކަމެއް ޯ
ސޝަލް މިޑިއާގައި މަގުބޫލު ސެލެބްރިޓީން ފެށި ޯ ކަމެކެވެ .މިއީ މަޝްހޫރު ކާޑޭޝިއަން އާއިލާގެ ކައިލީ ގމޭޒް ފަދަ ތަރިންނަކީ އާއި ކެންޑަލް އަދި ސެލީނާ ޮ
މިއީ އެންމެ ފަހުގެ އާދަޔާ ހިލާފު ސެލްފީ ޕޯޒް އެވެ .އާއްމުންގެ ތެރޭގައި އަންނަނީ މަގުބޫލުވަމުންނެވެ.
"ފިންގާމައުތިން" ސެލްފީ ޕޯޒް
ފޯނުގެ ސްކްރީން ތަޅައިގެން ދިއުމަށް ހައްލެއް ފނާ މެދު އަބަދުވެސް އަގު ބޮޑުކޮށް ގަންނަ ޯ ބޑުވަނީ ވެއްޓި ތެޅިދާނެތީ އެވެ .ވަރަށް އެންމެ ކަން ޮ ތިރިން ވެއްޓި ވެސް ފަސޭހައިން ތަޅައިގެން ގޮސް ނުވަތަ ރެނދެއް އަޅާފައިނެތީ އެވެ. ސެމްސަންގާއި އެޕަލް އަދި ފޯނު އުފައްދާ ބޮޑެތި އެހެން ކުންފުނިތަކުގެ 70ޕަސެންޓަށް ވުރެ ގިނަ ފޯނުގައި މިހާރު ބޭނުންކުރާ ގޮރިއްލާ ގްލާސް ކނިންގް އިން ބުނަނީ ސްކްރީން އުފައްދާ ކުންފުނިޯ ، ބޑު ހައްލެއް ދެން ތަޅައިގެންދާ މައްސަލަ އަށް ވަރަށް ޮ ލިބޭނެ ކަމަށެވެ. ކޯނިންގް އިން ބުނީ ގޮރިއްލާ ގްލާސް 5މިހާރު އުފައްދާފައި ވާއިރު އެއީ އެހާ ފަސޭހައިން ތަޅައިގެން ދާނެ އެއްޗެއް ނޫން ކަމަށެވެ .އެގޮތުން 1.6މީޓަރު މަތިން ވައްޓާލިޔަސް ތަޅައިގެން ނުދިއުމުގެ ޗާންސް 80ޕަސެންޓަށް ވުރެ މަތިވާނެ ކަމަށް ކޯނިންގް އިން ޔަގީންކަންދެ އެވެ. ފނުގެ ސްކްރީން ތަޅައިގެން ދިއުން ނުވަތަ ޯ ރެނދު ލުމަކީ މުޅި ދުނިޔެއަށް ބަލާއިރު ފޯނު މަރާމާތުކުރަންޖެހޭ އެންމެ އާންމު ސަބަބެވެ.
ވީސީއާރް އުފެއްދުން ހުއްޓާލަނީ
އަލަށް އުފެއްދި ބިއްލޫރީގެ މޮޅުކަން ނޫސްވެރިންނަށް ދައްކާލުމަށް ،މީގެ ބިއްލޫރީގެ ކށްފައިވާ ފޯނުތައް 1.6މީޓަރު މަތިން، ސްކްރީން ހަރު ޮ ބޑު ތަޅުމުގެ މައްޗަށް ވައްޓާފައިވެ އެވެ. ރާޅުކަން ޮ އަދި ކޮނޑާ ހިސާބުންނާއި އުނަގަނޑާ ހިސާބުން ގތުން ބައެއް ފޯނު 20 ވެސް ފޯނު ވެއްޓި އެވެ .މި ޮ ފަހަރަށް ވުރެ ގިނައިން ވައްޓާލި އިރު ވެސް އެއްވެސް
ކޑަރު (ވީސީއާރް) އެއް ވީޑިއޯ ކެސެޓް ރެ ޯ
ވީސީއާރް އުފައްދަމުން އަންނަތާ 33އަހަރުވެއްޖެ އެވެ.
ހދުމުގައި ވެސް މިހާރު ވަނީ ބޭނުންވާ އެކި ބައިތައް ޯ
ގސް ބޭނުން ކެނޑުނީ އެވެ .ވީސީއާރަކީ ދަށްވެގެން ޮ
ނުފެންނަތާ ވީ ޒަމާނެއް ވެސް ނޭނގެ އެވެ .ހާއްސަ
ޗައިނާގައި ސެންޔޯ އިން ވެސް ދާދި ފަހަކާ ޖެހެންދެން
ބޑަށް ދަތިތަކަ ކުރިމަތިވެފައި ކަމަށް ފުނާއީ ވަރަށް ޮ
ކޑް ވެސް ކުރެވޭ އ ކެސެޓް ޕްލޭކޮށް އަދި ރެ ޯ ވީޑި ޯ
ހަނދާންތަކާ ގުޅިފައިވާ މި އުފެއްދުމުގެ ނިމުން މި
މި އުފެއްދި އެވެ.
އިލެކްޓްރިކުން ބުނެފައިވެ އެވެ.
އެއްޗެކެވެ.
މަހު އަންނާނެ ކަމަށް ޖަޕާނުގެ ނިކޭއީ ނޫހުން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. ޖަޕާނުގެ ފުނާއީ އިލެކްޓްރިކުން ވީއެޗްއެސް
މީގެ ކުރިން އަހަރަކު 15މިލިއަން ވީސީއާރް
ވީސީއާރް ބޭނުންކުރަން ފަށާފައި ވަނީ 1970ގެ
ވީއެޗްއެސްއާ ވާދަވެރި ބެޓަމެކްސް ވީޑިއޯ ކެސެޓް
ވިކުނު ކަމުގައި ވިޔަސް މިހާރު ވިކެނީ އަހަރަކު
ލޖީ ތައާރަފްވުމާ ތެރޭގަ އެވެ .އެކަމަކު ޑީވީޑީ ޓެކްނޮ ޮ
އުފެއްދުން ހުއްޓާލާނެކަން ވެސް ސޮނީ ކުންފުނިން
750000ޔުނިޓެވެ .އަދި ވީސީއާރް އުފެއްދުމަށް
އެކު ވީސީއާރްގެ ޑިމާންޑް ކުއްލިއަކަށް ވަރަށް ބޮޑަށް
މިދިޔަ އަހަރު އިއުލާނުކޮށްފައިވެ އެވެ.
ގެއްލުމެއް ނުލިބެ އެވެ. ގރިއްލާ ގްލާހުގައި ކޫރު އެޅުމާއި މިހާރު ގެންގުޅޭ ޮ އންނަ ފުރުސަތު ،އާ އެހެން ގެއްލުންތައް ލިބުމަށް ޮ އުފެއްދުމުގައި އެތައް ގުނައަކަށް ކުޑަވާނެ ކަމަށް ވެސް ކުންފުނިން ބުންޏެވެ .އަދި ކުރިއަށް އޮތް ދެތިން މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި މީގެ ބިއްލޫރި ފޯނު ހަދަން ލިބޭނެ ކަމަށް ވެސް ބުނެފައިވެ އެވެ.
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
ކޭބަލް ޓީވީ ވާދަވެރި މާކެޓަކަށް:
ދެން އަގު ހެޔޮވާނެ!
16
ހަތް ސަތޭކަ ރުފިޔާ ހަރަދުކުރަންވީމަ އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރެއް .އަޅުގަނޑަށް ޔަގީން މިހާރު 300ވަރަކަށް ޗެނަލް އެންމެ ކޮލިޓީކޮށް އެންމެ ގިނަވެގެން ވެސް ހަތަރުވަރަކަށް ސަތޭކަ ރުފިޔާ އަށް ދޫކުރެވޭނެކަން "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ" .މި މާކެޓަށް އިތުރު މީހުން ވަންނަންވީ. އޭރުން އަގުތައް ބަދަލުވާނެ".
ބާރު ސްޕީޑުގައި މިހާރު ވެސް ފަށައިގެން ކުރިއަށް އފިޝަލަކު ވިދާޅުވި ގެންދަމުން އަންނަ ކަމަށް އެތަނުގެ ޮ އެވެ. ޕީއެސްއެމް އާއި އެ ނޫން ވެސް ކުންފުނިތަކުން މި ދާއިރާ އަށް ވަދެ ،ކޭބަލް ޓީވީގެ ހިދުމަތް ދޭން ފެށުމުން އާއްމުން ދެކެން ބޭނުންވަނީ އަގުތަކަށް ހެޔޮ ބަދަލުތަކެއް އަންނާނެ ދުވަހެކެވެ .މާ ގިނަ ފައިސާ ހަރަދު ކުރުމެއް ނެތި ބޭނުންވާ ޗެނަލްތައް ބަލައިލުމުގެ ހިތްހަމަޖެހުމާއި އުފާ ލިބިގަތުމަށެވެ .މުއާސަލާތީ ހިދުމަތް ދިނުމަށް އިތުރު ކުންފުންޏެއް ގެނައުމުން
ޕީއެސްއެމްއަށް ކޭބަލް ޓީވީގެ ހިދުމަތް ދިނުމަށް ބްރޯޑްކާސްޓިން ޮކމިޝަނުން ލައިސަންސް ހަވާލުކުރަނީ :ޕީއެސްއެމް އިން އަންނަ
އެ ހިދުމަތުގެ އަގަށް ބޮޑެތި ބަދަލުތައް އައިސްފައިވާ
އަހަރު އަންނަ އަހަރު މި ހިދުމަތް ފަށަން ވާންޖެހޭ ތައްޔާރީތައް ވަމުން --.ފޮޓޯ :ނިޝާން އަލީ /މިހާރު
ފަދައިން ކޭބަލް ޓީވީގެ އަގަށް ވެސް ހެޔޮ ބަދަލުތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް ވެސް ބެލެވެ އެވެ. "ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ހިސާބަކަށް ،އަތް ފޯރާ
މަ ރި ޔަ މް ސާ ލި ޔާ
އަށް އުފުލެ އެވެ. ކށްލުމުގެ ފުރުސަތު މިހާރު މިވަނީ އެކަން ބަދަލު ޮ
މީގެ 10ވަރަކަށް އަހަރު ކުރި އެވެ .އެއީ ރާއްޖޭގައި މުއާސަލާތީ ހިދުމަތް އެންމެ ކުންފުންޏަކުން ދިން ދުވަސްވަރެވެ .ކައިރި ރަށެއްގައި ހުންނަ މީހަކަށް
ހިދުމަތް ދޭކަށް ނުފަށަ އެވެ .ދިރާގުގެ ކުރިން، ރޑްކާސްޓް ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދިން އެންމެ ރީބް ޯ
ރޑްކާސްޓިން ކޮމިޝަނުން އިތުރު ލިބިފަ އެވެ .ބް ޯ
ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކުންފުންޏަކީ ބީނެޓެވެ .އެ ކުންފުނިން
ރޑްކާސްޓް ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދިނުމާ ކުންފުނިތަކަށް ރީބް ޯ
ވަރަށް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ހިދުމަތް ފެށި ނަމަވެސް،
ޔ ވާނެ ކަމުގެ އުއްމީދު އެކު ކޭބަލް ޓީވީގެ އަގު ހެ ޮ
ޒަމާންވީ މީޑިއާނެޓާ ޖެހި މާ ގިނަ ދުވަހަކު ކުރިއަށް
މިވަނީ އާވެފަ އެވެ.
ގެންދެވޭ ގޮތް ނުވީ އެވެ. ބީނެޓަށް އެ ހިދުމަތް ފުރިހަމަ އަށް ފޯރު
މީގެ މަހެއްހާ ދުވަސް ކުރިން ބްރޯޑްކާސްޓިން
ގުޅައި "ހަލޯ" އޭ ބުނެ ނިމޭ އިރު ފޯނު ބިލަށް
ކޮމިޝަނުން ވަނީ މުޅި ރާއްޖެ އަށް ކޭބަލް ޓީވީގެ
ކޮށްދެވިފައި ނުވަނީ އެއީ އަމިއްލަ ކުންފުންޏަކަށް
ހައެއްކަ ރުފިޔާ އަރަ އެވެ .ބޭރު ގައުމަކަށް ގުޅާލައިފި
ކށްދޭނެ އިތުރު ފަރާތްތަކެއް ހޯދަން ހިދުމަތް ފޯރު ޮ
ގންޖެހުންތަކާ ވެފައި އޭގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވި ޮ
ކށް ހެން ހުސްވެ އެވެ. ނަމަ މަހު މުސާރަ އެއް ޮ
ކށްފަ އެވެ .އެ ފުރުސަތުގައި މި އިއުލާނެއް ޮ
ގުޅިގެންނެވެ .ޕީއެސްއެމް މި ދާއިރާ އަށް ވަނުމާ
ހިދުމަތް ދޭން ކުރިމަތިލި ޕަބްލިކް ސާވިސް މީޑިއާ
ބޑު ކަމެއް އެކު ފެންނާނެ ތަފާތަކީ މިފަދަ ޮ
ހަދާފައި ހުރީ އެކަން އެމީހުންނަށް ކުރެވެން އޮތީމަ
(ޕީއެސްއެމް) އާއި އަމިއްލަ ކުންފުންޏަށް ވެސް މިހާރު
ކުރުމުގެ ގާބިލްކަން އެ ކުންފުނީގެ ކިބައިގައި
އޭރު ދިރާގުން ހަމައެއް ލަމައެއް ނެތި އަގުތައް އެވެ .ވާދަވެރި އެހެން ބަޔަކު އެ ވިޔަފާރިއަކު ނެތެވެ.
ކށްފަ އެވެ .އެ ދެ ފަރާތަށް ވެސް ވަނީ ހުއްދަ ދޫ ޮ
ހުރުމެވެ .ޕީއެސްއެމް އަކީ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުން
ކޅުމަތި ފެންނަން ފެށީ އެކަން ހަމައަކަށް އެޅުމުގެ ޮ
ކޅުތަކަށް ކޭބަލް ޓީވީގެ ހިދުމަތް ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ކަން ޮ
ހަރަދުކޮށްގެން ހިންގާ ތަނަކެވެ .ފައިސާގެ ތަނަވަސް
ވާދަ ކުރާނެ އިތުރު ކުންފުންޏެއް ގެނައުމުންނެވެ.
ފޯރުކޮށްދިނުމަށް މިހާރު އެއްވެސް ގާނޫނީ ހުރަހެއް
ގތުން ވެސް މުއްސަނދި ކަމާއި ވަސީލަތްތަކުގެ ޮ
މިހާރު މި ވަނީ މުއާސަލާތީ ހިދުމަތްތަކުގެ އަގުތައް
ނެތެވެ.
ކުންފުންޏެކެވެ .އެހެންވެ ،މިފަދަ ހިދުމަތެއް ދިނުމުގެ
ގތުގައި އެ ފުރުސަތު އެ ކޮމިޝަނުން ބުނާ ޮ
ގތަކުން ވެސް ޕީއެސްއެމް އަށް ގާބިލްކަން ހުރިހާ ޮ
ފރާ ފަށަށް އައިސްފަ އެވެ. އަތް ޯ
ހުޅުވާލީ މުޅި ރާއްޖެ ކަވަރު ކުރެވޭ ފެންވަރު ރަނގަޅު،
ލިބިފައިވެ އެވެ .ހަމަ އެއާ އެކު ހުއްދަ ދޫކޮށްފައިވާ
އތީ މުއާސަލާތީ ހިދުމަތްތައް މީގެ ހާލަތު އަދިވެސް ޮ
ޔ ހިދުމަތެއް އާއްމުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭން ބޭނުން އަގު ހެ ޮ
އަނެއް ކުންފުނިން މިހާރު ވަނީ އެ މީހުން އެ ހިދުމަތް
އތް ހާލަތުގަ އެވެ .ރާއްޖޭގައި އަހަރުތަކެއް ކުރިން ޮ
ވާތީ އެވެ .އަދި މިހާރު ކޭބަލް ޓީވީގެ ހިދުމަތް ދޭ
ދިނުމުގެ ހުރިހާ މަސައްކަތެއްހެން ނިމުމަކަށް ގެނެސްފަ
ރޑްކާސްޓް ކުރުމުގެ ވިޔަފާރި އަށް ވެސް ރީބް ޯ
ބޑު ކަމަށް ގިނަ ޝަކުވާ ފަރާތުގެ ޕެކޭޖުތަކުގެ ފީ ޮ
އެވެ.
ފާއިތުވެ ދިޔަ އަހަރުތަކުގައި ދިމާވެފައި ވަނީ ހަމަ އެ
ކމިޝަނުން ބުނެ އެވެ. ލިބޭތީ ކަމަށް ވެސް އެ ޮ
ކޭބަލް ޓީވީ އާއި އެއާ ގުޅުން ހުރި ހިދުމަތްތަކުގެ
މައްސަލަ އެވެ .އެ ދާއިރާގައި މީޑިއާނެޓާ ވާދަ ކުރާނެ
ރޑްކާސްޓް ކުރުމުގެ ހިދުމަތް އަންނަ އަހަރު ރީބް ޯ
ރޑްކާސްޓިން ކޮމިޝަނުން މީގެ ކުރިން ވެސް ބް ޯ
ފަށަން ޕީއެސްއެމް އިން ތައްޔާރުވަމުން އަންނައިރު،
ބަޔަކު ނެތުމުން އެ ތަނަށް ދައްކަން ޖެހޭ މަހުފީ
އެ ފުރުސަތު އެކި ކުންފުނިތަކަށް ދިނެވެ .އެ ގޮތުން،
އެ ކުންފުނިން އަމާޒު ހިފާފައިވަނީ މި ދާއިރާ އަށް
ކޑަރުތަކުގެ އަގުތައް އަހަރުން އާއި ގަންނަން ޖެހޭ ޑީ ޯ
ބޑު މުއާސަލާތީ ކުންފުނި ،ދިރާގަށް ރާއްޖޭގެ އެންމެ ޮ
ބޑެތި ބަދަލުތަކެއް ގެނައުމަށެވެ .އާއްމުން ކުރާ ޮ
ބޑު ވަމުންނެވެ .މުހިއްމު އިވެންޓުތައް އަހަރަށް ދިޔައީ ޮ
ވެސް ވަނީ ލައިސެންސް ދީފަ އެވެ .އެކަމަކު ،އެ
އުއްމީދަކީ ވެސް އެއީ އެވެ .އެހެންވެ ،އަންނަ އަހަރު
ފަދަ ކަންކަމާ ގުޅިގެން ކުރަންޖެހޭ ހަރަދުތައް އިންތިހާ
ކުންފުނިން އަދި މުޅި ރާއްޖެ އަށް ކޭބަލް ޓީވީގެ
ހިދުމަތް ދޭން ފެށުމަށް ވާން ޖެހޭ ތައްޔާރީތައް ވަރަށް
އަގުތަކެއްގައި ގިނަ ޗެނަލްތައް ބަލާލެވޭނެ ގޮތް ހަމަޖައްސައިދޭން .އެ މަސައްކަތް ކުރުމަށް މިހާރު މި ދަނީ ބޭރުގެ ޗެނަލްތަކާ ގުޅިގެން ވަރަށް ގާތުން މަސައްކަތް ކުރަމުން "،ޕީއެސްއެމްގެ އޮފިޝަލަކު ވިދާޅުވި އެވެ. "މިހާރު" އަށް އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި ހުއްދަ ލިބިފައިވާ އަމިއްލަ ކުންފުނީގެ އަމާޒަކީ ވެސް ފރާ ފަށަށް ގެނައުމެވެ. މި ހިދުމަތުގެ އަގު އަތް ޯ އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި އަގުތަކަށް ބޮޑު ބަދަލެއް އަންނާނެ އެވެ. ރާއްޖޭގެ ކޭބަލް ޓީވީގެ ހިދުމަތުގައި އުޅުއްވާ ބޭފުޅަކު ވިދާޅުވީ ރާއްޖޭގައި ކޭބަލް ޓީވީގެ ހިދުމަތް ބޑެތި އަގުތަކުގަ އެވެ. މިހާރު ދެމުން އަންނަނީ ވަރަށް ޮ "ހަތް ސަތޭކަ ރުފިޔާ ކަރަދުކުރަންވީމަ އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރެއް .އަޅުގަނޑަށް ޔަގީން މިހާރު 300ވަރަކަށް ކށް އެންމެ ގިނަވެގެން ވެސް ޗެނަލް އެންމެ ކޮލިޓީ ޮ ހަތަރުވަރަކަށް ސަތޭކަ ރުފިޔާ އަށް ދޫކުރެވޭނެކަން"، އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ" .މި މާކެޓަށް އިތުރު މީހުން ވަންނަންވީ .އޭރުން އަގުތައް ބަދަލުވާނެ". ކޅުތަކުގައި ހިންގާ ކަންކަމުގެ ދުނިޔޭގެ އެކި ކަން ޮ ހދަން ނުވަތަ މުނިފޫހި އެންމެ ފަހުގެ މައުލޫމާތު ޯ ފިލުވާލުމަށް ވެސް ބަލައިލެވެނީ ކޮންމެވެސް ޓީވީ ޗެނަލެކެވެ .ހުރިހާ އުމުރުފަރެއްގެ މީހުންނާ ވެސް ގުޅިފައިވާ މި ހިދުމަތަކީ މި ޒަމާނުގައި ޒަރޫރީ ބޭނުމަކަށް މިވަނީ ވެފަ އެވެ .އެހެންވެ ،މި ހިދުމަތް އަތް ފޯރާ ފަށަށް އަންނަންޖެހެ އެވެ .މިހާރު ކުރެވޭ އުއްމީދަކީ އެއީ އެވެ.
ދުނިޔެ
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
18
ބައެއް މީޑި ާއތަކުން ދަނީ ވަގުން އަލުން ވެރިކަމަށް ގެންނަން މަސައްކަތް ކުރަމުން :ރަނިލް ލަންކާގެ ބޮޑު ވަޒީރު ރަނިލް ވިކްރަމަސިންހަ :ސަރުކާރު ވައްޓާ ނުލެވޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވި.
ކލަމްބޯ (ޖުލައި - )24ސްރީ ލަންކާގެ ބައެއް ޮ
ރައްޔިތުން ނޫނެކޭ ބުނެފައި ތިބި މީހުން އަނެއްކާ
ޕްރިންޓް މީޑިއާތަކަކީ ކުރީގެ ސަރުކާރުން މާލީ އެހީތައް
ބައްދަލުވުން އިންތިޒާމް ކުރީ ހައިވޭ އެންޑް ހައި
ޕްރިންޓް މީޑިއާތަކުން ދަނީ ސަރުކާރު ވައްޓާލުމަށް ފަހު
ވެސް ވައްކަން ކުރަން ވެރިކަމަށް އައުމަށް މަސައްކަތް
ލިބިފައިވާ ތަންތަން ކަމަށެވެ .އަދި ސަރުކާރަށް
އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓަރު ލަކްޝްމަން ކިރިއެއްލާ
"ވަގުން" އަލުން ވެރިކަމަށް ގެނައުމަށް ކަމަށް ބޮޑު
ކށްފައި ތިބި ކުރާ ކަމަށެވެ .އަދި ވެރިކަމުން ދުރު ޮ
ކިތަންމެ ވަރަކަށް ފާޑުކީ ނަމަވެސް މައްސަލައެއް ނެތް
އެވެ .ކެންޑީ ބައްދަލުވުމުގައި އޭނާ ވިދާޅުވީ ރިޔާސީ
ވަޒީރު ރަނިލް ވިކްރަމަސިންހާ ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
މީހުން ކިތަންމެ ވަރަކަށް ޕްރެޝަރު ކުރި ނަމަވެސް
ކރަޕްޓް މީހުން ވެރިކަމަށް ގެނައުމަށް ކަމަށާއި އެކަމަކު ޮ
އިންތިޚާބާއި އާއްމު އިންތިޚާބުގައި ވެސް ރައްޔިތުން އެ
ގައުމީ އެއްބައިވަންތަކަމުގެ ސަރުކާރު ވައްޓާނުލެވޭ
އުޅުމަކީ މައްސަލައެއް ކަމަށް ރަނިލް ވިދާޅުވި އެވެ.
ގތަށް ކުރިއަށް އޮތް ލޯކަލް ޕާޓީ އަށް ތާއިދު ދިން ޮ
ޔުނައިޓެޑް ނޭޝަލް ޕާޓީ (ޔޫއެންޕީ) އަށް މެންބަރުން އިތުރު ކުރުމަށް ކެންޑީގައި އިއްޔެ ބޭއްވި ބައްދަލުވުމެއްގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ރަނިލް ވިދާޅުވީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހު ބޭއްވި އިންތިޚާބުގައި
ކަމަށް ވެސް ރަނިލް ވިދާޅުވި އެވެ. ބޑު ވަޒީރު ވިދާޅުވީ ވަގުން ވެރިކަމަށް ލަންކާގެ ޮ ގެނެސް ސަރުކާރު ވައްޓާލަން މަސައްކަތް ކުރާ
ޔޫއެންޕީގެ 70ވަނަ އަހަރީ ދުވަސް މި އަހަރު ފާހަގަކުރާ އިރު ޕާޓީ އަށް އަލަށް ތިން މިލިއަން
ކައުންސިލް އިންތިޚާބުގައި ވެސް ރައްޔިތުންގެ ތާއީދު ލިބޭނެ ކަމަށެވެ.
މެންބަރުން ހަމަކުރުމުގެ ކެމްޕޭނުގެ ދަށުން ކެންޑީގައި
ފަލަސްތީނުގެ ގިނަ ބަޔަކު އިޒްރޭލު ެގ ޖަލުތަކުގައި ބަނޑުހައިހޫނުކަމުގެ ހަޅުތާލު ކުރަނީ ގުދުސް (ޖުލައި - )24އިޒްރޭލުގެ ޖަލުތަކުގައި ބަންދުކޮށްފައިވާ ފަލަސްތީނުގެ ގައިދީންގެ ގިނަ ބަޔަކު ބަނޑުހައިހޫނުކަމުގެ ހަޅުތާލެއް ފަށައިފި އެވެ. ފަލަސްތީނު އޮތޯރިޓީން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނީ އިޒްރޭލުގެ ޖަލުގައި ބަންދުކޮށްފައި ހުރި ފަލަސްތީނުގެ ގައިދީ ބިލާލް ކައިދު އަށް ތާއިދު ކުރުމުގެ ގޮތުން 48ގައިދީއަކު ބަނޑުހައިހޫނުކަމުގެ ހަޅުތާލެއް ފަށާފައިވާ ކަމަށެވެ. ބިލާލް ބަނޑުހައިހޫނުކަމުގެ ހަޅުތާލުކުރާތާ 39ދުވަސްވެއްޖެ އެވެ .އަދި އިތުރު ދެ ގައިދީއަކު ވެސް ހައިހޫނުކަމުގެ ހަޅުތާލުކުރާތާ 20ދުވަސްވެއްޖެ އެވެ. ގތަށް ކުރިން ހަމަޖެހިފައި އޮތީ މިދިޔަ މަހު 15ގަ ބިލާލް ދޫކޮށްލާ ޮ އެވެ .ފަލަސްތީނުގެ މިނިވަންކަމަށް ހިންގި ބައެއް ހަރަކާތްތަކާ ގުޅިގެން އުމުރުން މިހާރު 35އަހަރުގެ ބިލާލް ވަނީ 14އަހަރާއި ބައިގެ މުއްދަތަށް ޖަލަށްލައިފަ އެވެ .އޭނާގެ ހުކުމުގެ މުއްދަތު ވަނީ ހަމަވެފަ އެވެ .ނަމަވެސް އިޒްރޭލުން ބުނެފައި ވަނީ ބިލާލުގެ ޖަލު ހުކުމުގެ މުއްދަތު ހަމަވި ނަމަވެސް އިދާރީ ބަންދެއްގައި އޭނާ އިތުރަށް ބަހައްޓާނެ ކަމަށެވެ .އިދާރީ ބަންދުގައި ދައުވާ ކުރުމަކާ ނުލައި ހަ މަސް ދުވަހު ބަހައްޓަ އެވެ .ބިލާލް ނިސްބަތްވާ ފަލަސްތީނުގެ ޕޮލިއުލާ ފްރަންޓަކީ ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތެއް ކަމަށް އިޒްރޭލުން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. ފަލަސްތީނުގެ ގައިދީންގެ ކަންކަމާ ބެހޭ ކޮމިޝަނުގެ ރައީސް އީސާ ގައްރާޖު މިދިޔަ ހަފުތާގައި ވިދާޅުވީ ބިލާލުގެ ބަރުދަނުން 30ކިލޯ ލުއިވެއްޖެ ބޑު ކަމަށެވެ. ކަމަށާއި އޭނާގެ ކިޑްނީ ފޭލްވުމުގެ ނުރައްކާ ޮ ދައުވާ ކުރުމަކީ ނުލައި އިޒްރޭލުން ގައިދީން ބަންދުކޮށްފައި ބައިތިއްބާތީ ފަލަސްތީނުގެ އިންސާނީ ހައްގުތަކާ ބެހޭ ޖަމާއަތްތަކާއި ބައިނަލްއަގުވާމީ މުޖްތަމައުން ވެސް ދަނީ ފާޑުކިޔަމުންނެވެ. އިޒްރޭލުގެ ޖަލުތަކުގައި ފަލަސްތީނުގެ 7،500މީހުން ބަންދުކޮށްފައި އެބަތިއްބެވެ .މީގެ ތެރޭން 700މީހުން ތިބީ އިދާރީ ބަންދުގަ އެވެ.
ފަލަސްތީނު ެގ ގައިދީ ބިލާލް ކުރަމުންދާ ބަނޑުހައިހޫނުކަމުގެ ހަޅުތާލަށް ތާއިދުކޮށް ހުޅަނގު އައްސޭރީގަ ިއ އިހުތިޖާޖް ކުރަނީ-- .ފޮޓޯ:އަލްޖަޒީރާ
ދުނިޔެ
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
ޑިމޮކްރެސީ އަށް ާޖގަ އޮތްކަ ްނ ތުރުކީ ރައްޔިތުން ދައްކުވައިދީފި
20
އަންކާރާ (ޖުލައި - )25ތުރުކީ އަށް ގެންނަން ކށް ،އެ ގައުމުގައި ޑިމޮކްރެސީ އުޅުނު ބާޣާވާތް ކުށްވެރި ޮ އތްކަން ދައްކުވައި ދިނުމަށް އެތައް ހާސް އަށް ޖާގަ ޮ ބޑު އެއްވުމެއް ބާއްވައިފި ބަޔަކު އިސްތަންބޫލްގައި ޮ އެވެ. ކށް އެއްވުން އިންތިޒާމް ޑިމޮކްރެސީ އަށް ތާއީދު ޮ ކޅު ސީއެޗްޕީންނެވެ .މި އެއްވުމަށް ވަނީ ކުރީ އިދި ޮ ރައީސް ރަޖަބް ތައްޔިބު އުރުދުޣާންގެ އޭކޭ ޕާޓީން ކށްފަ އެވެ .ރަތް ދިދަތަކުން މައިދާން ވެސް ތާއީދު ޮ ފުރާލާފައިވާ އިރު އެއްބަޔަކު ވަނީ "ގައުމު ދިފާއުކުރާނެ ކަމަށް ބުނެ" ލިޔުންތައް އުފުލައިފަ އެވެ. ސީއެޗްޕީގެ ލީޑަރު ވަނީ ޑިމޮކްރެސީ ކުރި ހޯދައިފި ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ .އަދި އޭނާ ވަނީ ބޑު ކަމަށް ވެސް ޚުދުމުޚުތާރުކަމުގެ ނުރައްކާ ޮ ވިދާޅުވެފަ އެވެ .ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމާއި އެއްވެ އުޅުމުގެ ބޑު ކަމަށް ވެސް އޭނާ މިނިވަންކަމުގެ މުހިންމުކަން ޮ ވިދާޅުވި އެވެ. ކޅު .އަދި ޚުދުމުޚުތާރު ކަމާ "ބަޣާވާތާ ވެސް ދެ ޮ ކޅު "،އެއް ބެނާއެއްގައި ލިޔެފައިވެ އެވެ. ވެސް ދެ ޮ ޕޓަރުން އިސްތަންބޫލްގެ ސީއެޗްޕީގެ ސަ ޯ ތަކްސިމް މައިދާނަށް ރަތް ދިދަތައް ހިފައިގެން އެއްވި އިރު ތުރުކީގެ މި ޒަމާނުގެ ބާނީ މުސްތަފާ ކަމާލް ޓތައް ވެސް ހިފައިގެން އެއްބަޔަކު އަތާތުރުކުގެ ފޮ ޯ ގތުން ގައުމު ބައިބައިވެފައިވީ ތިއްބެވެ .ސިޔާސީ ޮ ނަމަވެސް އިސްތަންބޫލްގެ މޭޔަރާއި އޭކޭ ޕާޓީގެ އެހެން ލީޑަރުން ވެސް އެއްވުމުގައި ބައިވެރިވި އެވެ. ބަޣާވާތަށް ފަހު ރައީސް އުރުދުޣާން ވަނީ ތުރުކީގައި ވަރަށް ގިނަ ފިޔަވަޅުތައް އަޅުއްވަން ފައްޓަވައިފަ އެވެ .ތިން މަސް ދުވަހަށް ކުއްލި ހާލަތު ކށްފައިވާ އިރު ބައި ލައްކައެއްހާ މީހުންނާ އިއުލާން ޮ ދެކޮޅަށް ވަނީ ފިޔަވަޅު އަޅައިފަ އެވެ .އަދި ރިޔާސީ ގާޑުންގެ ލަޝްކަރު ވަނީ އުވާލައިފަ އެވެ. އެމްނެސްޓީ އިންޓަނޭޝަނަލް އިން ބުނެފައި ވަނީ ބަޣާވާތާ ގުޅިގެން ތުރުކީގައި ހައްޔަރުކޮށްފައިވާ ކށް ރޭޕްކުރާ ކަމުގެ ހެކި އެ މީހުންނަށް އަނިޔާ ޮ ޖަމާއަތަށް ލިބިފައިވާ ކަމަށެވެ .އަދި ބަންދުގައި ތިބި މީހުންނަށް ބައިނަލްއަގުވާމީ މޮނިޓަރުން ޒިޔާރަތް
ށ ތު ރު ކީ ަގ އި ބޭ އް ވި އެ އް ވު ުމ ގަ އި އި ދި ކޮ ޅު ފަ ރާ ތް ތަ ކު ން ެވ ސް ބަ އި ެވ ރި ވި -- .ފޮ ޓޯ :އޭ އެ ފް ޕީ ޑި މޮ ކް ރެ ސީ އަ ށް ާތ އީ ދު ކޮ ް
ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދޭން ޖެހޭނެ ކަމަށް އެމްނެސްޓީން ބުންޏެވެ.
ޖަރުމަނުގެ މިއުޒިކް ފެސްޓިވަލެއްގައި ބޮން ގޮއްވާލައިފި މިއުނިކް (ޖުލައި - )25ޖަރުމަނުގެ ސިޓީއެއް ކަމަށް އަންސްބެކުގެ ހާމަތަނެއްގައި ބޭއްވި މިއުޒިކް ގއްވާލީ ސީރިއާ އިން ފެސްޓިވަލުގައި ބޮން ޮ ހދުމަށް މަސައްކަތް ކުރި އެތެރެވުމަށް ފަހު ހިމާޔަތް ޯ މީހެއް ކަމަށް ފުލުހުން ބުނެފި އެވެ. ބެވޭރިއާ ސްޓޭޓުގެ ދާޚިލީ ވަޒީރު ޖޯހިމް ހާމަން ވިދާޅުވީ 27އަހަރުގެ މީހާ ބޮން ގޮއްވާލީ އޭނާ ކޅު ހެދުމުން ކަމަށެވެ .މި ފެސްޓިވަލަށް ވެއްދުމަށް ދެ ޮ ހާދިސާގައި ވަނީ 12މީހުން ޒަޚަމްވެފަ އެވެ .ބޮން ގޮއްވާލި މީހާ ޖަރުމަނަށް ވަދެފައި ވަނީ މީގެ ދެ އަހަރު ކުރިން ކަމަށް ވެސް ހާމަން ވިދާޅުވި އެވެ. މިއީ އެއް ހަފުތާތެރޭ ބެވޭރިއާ ސްޓޭޓުގައި ދިން ތިން ވަނަ ހަމަލާ އެވެ .އެ ސްޓޭޓުގެ ޝޮޕިން މޯލެއްގައި ހުކުރު ދުވަހުގެ ރޭ ދިން ޖާނުންފިދާވުމުގެ ހަމަލާއެއްގައި ވަނީ ނުވަ މީހުން މަރުވެފަ އެވެ .އޭގެ ކރާޑިއަކުން ހަމަލާ ދީ ކުރިން ރޭލެއްގައި މީހަކު ޯ ކށްލައިފަ އެވެ .ރޭލުގައި ވަނީ އެތައް ބަޔަކު ޒަޚަމް ޮ ހަމަލާދީފައި ވަނީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ރެފިއުޖީއެކެވެ. ބން ގޮއްވާލާފައި ވަނީ މިއުޒިކް ފެސްޓިވަލުގައި ޮ ފެސްޓިވަލުގެ މައި ގޭޓާ ކައިރީގަ އެވެ .ބޮމުގެ ހަމަލާއާ އެކު ދެހާހެއްހާ މީހުން ވަނީ އެ ސަރަހައްދުން ދުރަށް ގސްފަ އެވެ .އެންމެ ފުރަތަމަ ރިޕޯޓްތައް ބުނީ ގެން ޮ ގވުމެއް ކަމަށެވެ. އެއީ ގޭހުގެ ޮ
ސ ބެ ކު ގެ ސަ ރަ ހަ އް ދު ބަ ން ދު ކޮ ށް ފަ އި. ނ ވަ ނީ ބޮ މު ގެ ހަ މަ ލާ ދި ން އެ ން ް ފު ލު ހު ް
ކުޅިވަރު
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
ސަލްސާ ވީއޭއެމް ކަޕުގެ އަންހެން ޑިވިޝަން ޕޮލިސް ކާމިޔާބުކޮށްފި
21
ކިސް އަ ްށ ޓީމުގެ ހާލަތު ބަދަލު ކުރެވޭނެ: ވިކްޓަރީ ވިކްޓަރީ އަށް މި ސީޒަނުގައި ދިމާވެފައިވާ މައްސަލަތަކަށް ހައްލެއް ގެނެސް ޓީމުގެ ހާލަތު ހަންގޭރީގެ
ޕޮލިހުގެ
ލ ކިސް އަށް ބަދަލުކުރެވޭނެ ކަމުގެ ޔަގީންކަން ކޯޗު ލާސް ޯ
ކުޅުންތެރިން
ބޑު މެންބަރު އިބްރާހިމް ނަޒީމް އެބައޮތް ކަމަށް ވިކްޓަރީގެ ޯ
ތަށްޓާ އެކު
ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
އުފާފާޅުކުރަނީ.
ކޗުކަމާ ހަވާލުވީ މި ސީޒަނުގެ ކިސް ވިކްޓަރީގެ ޯ
ޮ --ފޓޯ :މުހައްމަދު
ނިޔަލަށެވެ .އެހެން ނަމަވެސް ސީޒަނުގެ ބާކީ ބައިގައި
ޝަރުހާން /މިހާރު
ވިކްޓަރީގެ ނަތީޖާ ރަނގަޅުނަމަ ކިސް އަންނަ އަހަރު ވެސް ކިސް ބަހައްޓާނެ ކަމަށް ވިކްޓަރީން ބުނެ އެވެ. "ކިސް އަކީ ރާއްޖެ އަށް މަޝްހޫރު ކޯޗެއް .އެތައް ފަހަރެއްގެ މަތިން ރާއްޖޭގެ އެކި ކްލަބްތަކަށް ކޯޗުކޮށްދިން ކާމިޔާބު ކޯޗެއް .ވިކްޓަރީ މި ވަގުތު ލީގުގައި އޮތް ހިސާބަށް ހދުމަކީ ފަސޭހަކަމެއް ނޫން .ވާނެ ކަމެކޭ ބަލާއިރު ލީގު ޯ އަދި ނުވާނެ ކަމެކޭ ވެސް ބުނަން ނޭނގޭ "،މިއަދު މެންދުރު އތް ރަސްމިއްޔާތުގައި ވާހަކަ ފަހު ސަލްސާ ރޯޔަލްގައި ޮ
މު ހަ އް މަ ދު ހަ މް ދޫ ން
ބޮޑު އުނދަގުލެއް ނެތި 18-25އިން ކާމިޔާބުކޮށް މެޗު ކާމިޔާބުކޮށްފަ އެވެ .ޕޮލިހަށް މެޗު ކާމިޔާބުކޮށްދިނުމުގައި މުހިއްމު ދައުރެއް އަދާކުރީ މޮޅު ހދި ހައްވާ ރާޝިދާ އެވެ. ކުޅުންތެރިޔާގެ މަގާމް ޯ
ޕޓްސް އެންޑް ފަހަތުން އަރައި 1-3ސެޓުން މޯލްޑިވިއަން ސް ޯ
ގތަކުން އެންމެ މޮޅު ކުޅުންތެރިޔާގެ މަގާމް ވެސް މުބާރާތުގެ ހުރިހާ ޮ
ރިކްރިއޭޝަން ކްލަބް ބަލިކޮށް ސަލްސާ ވީއޭއެމް އެސޯސިއޭޝަން ކަޕް
ހޯދީ ވެސް ހައްވަ އެވެ .އޭނާ ވަނީ ޑްރީމް ޓީމުން ވެސް ފުރުސަތު
ވޮލީބޯޅަ މުބާރާތުގެ އަންހެން ޑިވިޝަނުގެ ޗެމްޕިއަންކަން ޕޮލިސް ކްލަބް
ހޯދައިފަ އެވެ .ޑްރީމް ޓީމުން ދެން ފުރުސަތު ލިބުނު ކުޅުންތެރިންނަކީ
ހޯދައިފި އެވެ.
ޕޮލިހުގެ ލީލާ ހާމިދު ،ހައްވާ ސަހާ ،ފާތިމަތު ޖޫޒަން ،މުއީނާ ހަސަން އަދި
ޒުވާނުންގެ މަރުކަޒުގެ އެތެރެ ކޯޓުގައި ކުޅުނު މި މެޗުގެ ފުރަތަމަ ސެޓު 26-24އިން ކާމިޔާބުކުރީ މޯލްޑިވިއަނެވެ .ދެ ވަނަ ސެޓު ފަށައިގެން
މޯލްޑިވިއަންގެ އައިޝަތު މާޖިދާ އާއި އައިޝަތު ޝައްފަ އެވެ. އެންމެ މޮޅު ކޯޗުގެ މަގާމަށް ހޮވުނީ ޕޮލިހުގެ މައުމޫރު މުހައްމަދެވެ.
ވެސް އެ ޓީމު ލީޑުގައި އޮއްވާ ޕޮލިހުން ފަހަތުން އަރައި އެ ސެޓު
ނަވާރަ އަހަރުން ދަށުގެ އެންމެ އުއްމީދީ ކުޅުންތެރިޔަކަށް ޕޮލިހުގެ
20-25އިން ކާމިޔާބުކުރި އެވެ .ޖެހިގެން އައި ސެޓު 24-26އިން
އައިމިނަތު ރިޔާޝާ ހޮވުނުއިރު 21އަހަރުން ދަށުގެ އެންމެ މޮޅު
ކާމިޔާބުކޮށް ޕޮލިސް ލީޑު ނެގި އެވެ .މޯލްޑިވިއަން އަށް އުއްމީދެއް އޮތީ
ކުޅުންތެރިޔަކީ ޕޮލިހުގެ އައިމިނަތު އަރީޝާ އެވެ .ފެއާޕްލޭ ޓީމަކަށް ޕޮލިސް
ހަތަރު ވަނަ ސެޓު ނަގައިގެންނެވެ .އެކަމަކު ޕޮލިސް ވަނީ އެ ސެޓު މާ
މލްޑިވިއަންގެ އައިޝަތު އިމްތިނާނެވެ. ހޮވުނުއިރު ފެއާޕްލޭ ކުޅުންތެރިޔަކީ ޯ
ދައްކަމުން ނަޒީމް ވިދާޅުވި އެވެ. އތީ ލީގުގެ ހަތް ވަނައިގަ ވިކްޓަރީ މި ވަގުތު ޮ އެވެ .ކުޅުނު ނުވަ މެޗުން އެ ޓީމަށް ލިބިފައިވަނީ ހަތަރު ޕޮއިންޓެވެ .ނަޒީމް ވިދާޅުވީ ވިކްޓަރީން މި އަހަރަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ޓާގެޓަކީ ގަދަ ހަޔެއް ކަމަށެވެ. "މި ސީޒަނަށް އަޅުގަނޑުމެން ކަނޑައެޅި ޓާގެޓަކީ އތް ހިސާބަށް ބަލާއިރު އެންމެ ގަދަ ހަޔެއް .ލީގުގައި ޮ ބޑު އިސްކަމެއް ދޭނީ އަންނަ އަހަރު ވެސް ފުރަތަމަ ޮ ޑިވިޝަންގައި އޮތުމަށް ކުރެވެން ހުރި މަސައްކަތެއް ކުރަން. ކިސްއާ އެކު އެކަން ކާމިޔާބުވާނެ ކަމުގެ ޔަގީންކަން އެބައޮތް .ކިސްއާ އެކު ޓީމުގެ ނަތީޖާ ރަނގަޅު ނަމަ އަންނަ ސީޒަނުގައި އިތުރު ޕްލޭނަކާ އެކު ކުރިއަށްދާން ކިސް ބަހައްޓާނަން "،ނަޒީމް ވިދާޅުވި އެވެ. ވިކްޓަރީ އަށް މި ސީޒަނުގައި ކުރިން ކޯޗުކޮށްދިނީ އެ ޓީމަށް ކުރިން ކުޅުނު މިޑްފީލްޑަރު މުހައްމަދު ނަޒީހު އެވެ.
ޓާގެޓަކީ ފުރަތަމަ ޑިވިޝަނުގައި ދެމި އޮތުން :ކިސް
ނަޒީހު ވަނީ އުރީދޫ ދިވެހި ޕްރިމިއާ ލީގުގައި ދެ ވަނަ ބުރުގެ ފުރަތަމަ މެޗާ ހަމަ އަށް ވިކްޓަރީ އަށް އިރުޝާދު ދީފަ އެވެ .ދެ ވަނަ ބުރުގެ ދެ ވަނަ މެޗުގައި މާޒިޔާއާ ދެކޮޅަށް އެޓީމުގެ ކޯޗުގެ ޒިންމާ ނެގީ އެސިސްޓަންޓް ކޯޗު އަހުމަދު ނާޝިދު (ނާދު) އެވެ.
އަ އް ޒާ މް އަ ލި ފު ޅު
ވިކްޓަރީ މިހާރު އޮތް ހިސާބަށް ބަލާއިރު ލީގު ޗެމްޕިއަންކަން ހޯދުމަކީ
ކާމިޔާބުކޮށްދިނުމާއި 2004ވަނަ އަހަރުގެ ދިވެހި ލީގު ކާމިޔާބުކޮށްދިނުން ހިމެނެ އެވެ .އޭނާ ވެލެންސިއާ އަށް އެންމެ ފަހުން ކޯޗުކޮށްދިނީ 2005
ދުވަހު ދާންދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު އައްސަދު ވަނީ
ގަ އެވެ.
އިސްތިއުފާ ދެއްވައިފަ އެވެ.
އޭގެ ފަހުން އޭނާ ރާއްޖެ އައީ ވީބީ ސްޕޯޓްސް އަށް ކޯޗުކޮށްދޭށެވެ.
ފަސޭހަ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި އެންމެ ބޮޑު ޓާގެޓަކީ ފުރަތަމަ ޑިވިޝަނުގައި
ކިސް ވަނީ އެ ޓީމަށް 2009އަދި 2010ވަނަ އަހަރުގެ ދިވެހި ލީގު
ދެމި އޮތުން ކަމަށް އެ ޓީމުގެ އާ ކޯޗު ހަންގޭރީގެ ކޯޗު ލާސްލޯ ކިސް
ކާމިޔާބުކޮށްދީފަ އެވެ .އަދި 2008ވަނަ އަހަރު ރާއްޖޭގެ އެންމެ މޮޅު
ބުނެފި އެވެ.
ކޗުގެ އެވޯޑް ވެސް ހޯދި އެވެ .މައްސަލަ ބޮޑު އެކަމަކު ކާމިޔާބު ކޯޗެއްގެ ޯ
މީގެ ކުރިން ވެލެންސިއާ އާއި ވީބީ ސްޕޯޓްސް އަށް ކޯޗުކޮށްދިން ކިސް ވިކްޓަރީއާ ހަވާލުވީ މި ސީޒަނުގެ ނިޔަލަށެވެ .ކިސްގެ ކޯޗުކަމުގައި ވިކްޓަރީގެ ނަތީޖާ ރަނގަޅުވެއްޖެނަމަ އަންނަ ސީޒަނުގައި ވެސް އޭނާ ބެހެއްޓުމުގެ ވިސްނުން އެޓީމުން ގެންގުޅެ އެވެ. "ވިކްޓަރީން ދިން ފުރުސަތަށް ޝުކުރިއްޔާ .ލީގުގައި ވިކްޓަރީ އޮތް މަގާމަށް ބަލާއިރު ލީގަށް ވާދަކުރުމަކީ ވާނެ ކަމެކޭ އަހަންނެއް ނުބުނާނަން.
ގޮތުގައި ސިފަކުރެވޭ ކިސް ވަނީ 2013ވަނަ އަހަރު ރާއްޖޭގެ ގައުމީ ކޗުކަމަށް ވެސް ކުރިމަތިލައިފަ އެވެ. ޯ ކިސްގެ ކޯޗުކަމުގައި އޭނާ ވަނީ އެތަކެއް ފަހަރެއްގެ މަތިން ވިކްޓަރީއާ ދެކޮޅަށް ކުޅެފަ އެވެ .ކިސް ބުނީ ވިކްޓަރީ އަކީ ކުރިން އޭނާ އެންމެ ޖެހިލުންވާ އެއް ޓީމު ކަމަށެވެ. "އަހަރެންނަށް އެނގޭ ވިކްޓަރީ އަކީ ކޮން ފެންވަރެއްގެ ޓީމެއްކަން.
ކށްފިނަމަ މަތީ ވަނަ އެއް ހޯދިދާނެ. އެކަމަކު އެންމެން މަސައްކަތް ޮ
އަހަރެން ވާނީ މީގެ ކުރިން ވިކްޓަރީއާ ދެކޮޅަށް ކުޅޭ ޓީމުތަކަށް
ޓާގެޓަކީ ފުރަތަމަ ޑިވިޝަންގައި އޮތުން .އަންނަ ސީޒަނުގައި ވިކްޓަރީން
ކޯޗުކޮށްދީފައި .އަހަރެން ހަނދާން ހުރޭ 2005ވަނަ އަހަރު ވިކްޓަރީއާ
ބޑު ކާމިޔާބީ އަކަށް ޓާގެޓް ކުރެވޭނެ "،މިއަދު ފުރުސަތު ދީފިނަމަ ދެން ޮ
ދެކޮޅަށް ކުޅުނު މެޗެއްގައި ވިކްޓަރީން ދެއްކި މޮޅު ކުޅުން .އެ ފަދަ
މެންދުރު ފަހު ސަލްސާ ރޯޔަލްގައި އޮތް ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި
ވިކްޓަރީ އެއް އަލުން ބިނާކުރަންވީ "،ކިސް ބުންޏެވެ.
ވާހަކަ ދައްކަމުން ކިސް ބުންޏެވެ. ހދާފައިވާ ކިސް ވެލެންސިއާގެ ތާރީހުން ހާއްސަ ޖާގައެއް ޯ
ވިކްޓަރީން ވަނީ މިއަދު ނިއު ރޭޑިއަންޓަށް މި ސީޒަނުގެ ކުރީ ބައިގައި ކުޅުނު މިޑްފީލްޑަރު ފަރުހާދް އިސްމާއިލް އެ ޓީމަށް ގެނެސްފަ އެވެ .އަދި
އެންމެ ފުރަތަމަ ރާއްޖެ އައީ 1996ވަނަ އަހަރު އެވެ .އޭގެ ފަހުން
ނިއުގެ މިޑްފީލްޑަރު ރިލްވާން ވަހީދު ވެސް ރިލީސް ލިބުނުހާ އަވަހަކަށް
ކޗުކޮށްދިނެވެ .އޭނާގެ އޭނާ ދެ ފަހަރެއްގެ މަތިން ވެލެންސިއާ އަށް ޯ
ވިކްޓަރީ އަށް ބަދަލުވާން ނިންމާފައިވާކަން އެނގިފައިވެ އެވެ.
ހާއްސަ ކާމިޔާބީތަކުގެ ތެރޭގައި 1999ވަނަ އަހަރުގެ އެފްއޭ ކަޕް
ވިކްޓަރީގެ ޗެއާމަންގެ މަގާމުން މިދިޔަ ހަފްތާގެ ހޯމަ
ވިކްޓަރީގެ ޯބޑު މެންބަރު ނަޒީމް (ވ) އާއި އެ ޓީމުގެ ކޯޗު ލާޒްލޯ ކިސް --.ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން /މިހާރު
ކުޅިވަރު
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
22
ކުޅުންތެރިން ެގ އިތު ާބރާ އެކު ނަތީޖާ ނެރެ ވޭނެ :އެލަޑައިސް ލަންޑަން (ޖުލައި - )24އިންގްލެންޑަށް ދިމާވެފައިވަނީ
އޮލިމްޕިކްސް އި ްނ ރަޝިއާ ސަސްޕެންޑްކުރަނީ
މުބާރާތްތަކުގައި ނަތީޖާ ނެރުމުގެ މައްސަލަ ކަމަށާއި ކުޅުންތެރިންގެ އިތުބާރާ އެކު އެކަން ރަނގަޅު ކުރެވޭނެ ކަމަށް އިންގްލެންޑުގެ
2012 ވަނަ އަހަރުގެ ޮއލިމްޕިކްސްގައި ޖިމްނާސްޓިކުން މެޑަލް ހޯދި ރަޝިއާ ޓީމު--. ފޮޓޯ :އޭއެފްޕީ
ކޗު ސޭމް އެލަޑައިސް ބުނެފި އެވެ. ޯ ބޅަ މުބާރާތުގައި އިންގްލެންޑުން ނެރުނު ދަށް ޔޫރޯ ފުޓް ޯ ނަތީޖާތަކުގެ ސަބަބުން ރޯއީ ހޮޖްސަން ވަނީ މަގާމުން ވަކިކޮށްފަ ރ އިން ރަނގަޅު ފިލާވަޅެއް އެވެ .އެލަޑައިސް ބުނީ ޔޫ ޯ އިންގްލެންޑަށް ލިބިފައިވާ ކަމަށެވެ. "ކޮލިފައިންގައި އިންގްލެންޑުގެ ނަތީޖާތަށް ވަރަށް ރަނގަޅު. އެކަމަކު ޔޫރޯގައި މޮޅަށް ކުޅުނު ނަމަވެސް ނަތީޖާ ނުނެރެވުނު. އަހަރެން ބޭނުމީ ކުޅުންތެރިން އިތުބާރާ އެކު މިކަން ރަނގަޅު ކުރަން "،އެލަޑައިސް ބުންޏެވެ. އުމުރުން 61އަހަރުގެ އެލަޑައިސް އިންގްލެންޑާ ހަވާލުވީ ދެ އަހަރު ދުވަހުގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުންނެވެ .އިންގްލެންޑުން ވަނީ
އެހީގަ އެވެ .ވޯލްޑް އެންޓި ޑޯޕިން އެޖެންސީ (ވާޑާ) އިން ވަނީ
މީގެ 10އަހަރު ކުރިން ވެސް އެލަޑައިސް އެ ޓީމުގެ ކޯޗަކަށް
ޓެސްޓުކުރުމުގައި އޮޅުވާލާފައިވާތީ ރަޝިއާގެ އެއްވެސް އެތުލީޓަކަށް
ރަޝިއާގެ ގިނަ އެތުލީޓުން މަނާބޭހަށް ކުރާ ޓެސްޓުގައި މަކަރު
ކށްފަ އެވެ .ނަމަވެސް އެލަޑައިސްގެ ބަދަލުގައި ގެންނަން މަޝްވަރާ ޮ
އަންނަ މަހު ބްރެޒިލްގައި ފަށާ ރިއޯ އޮލިމްޕިކްސްގައި ބައިވެރިނުވެވޭ
ހަދާކަން އެނގިފައިވާ ކަމަށް ބުނެފަ އެވެ.
އެ ފަހަރު ޓީމު ހަވާލުކުރީ ސްޓީވް މެކްލަރެންއާ އެވެ" .އަހަރެން
ލަންޑަން (ޖުލައި - )24މަނާ ބޭހަށް އެތުލީޓުން
ގޮތަށް އަދަބުދޭން އިންޓަނޭޝަނަލް އޮލިމްޕިކް ކޮމިޓީ (އައިއޯސީ) ޕޓްތައް ބުނެފި އެވެ. އިން ނިންމާފައިވާ ކަމަށް ރި ޯ ގތެއް ނިންމަން މިއަދު އައިއޯސީގެ ރަޝިއާއާ ގުޅޭގޮތުން ޮ
މިފަހަރުގެ އޮލިމްޕިކްސްގައި ވާދަކުރަން ނިންމާފައިވާ ރަޝިއާ ކޮންޓިންޖެންޓުގައި 387އެތުލީޓުން ހިމެނެ އެވެ. ރަޝިއާ އަކީ އޮލިމްޕިކްސްގައި ކާމިޔާބު ގައުމެކެވެ .ހާއްސަކޮށް
އަބަދުވެސް ބޭނުންވޭ އިންގްލެންޑަށް ކޯޗުކޮށްދޭން .މި ފުރުސަތުގެ ބޭނުން ހިފައި އިންގްލެންޑަށް ކާމިޔާބީއެއް ހޯދައިދޭން ބޭނުން"، އެލަޑައިސް ބުންޏެވެ. އެލަޑައިސް ކޯޗިން ކެރިއަރު ފެށީ 1991ވަނަ އަހަރު އެވެ.
ޕޓްތައް ބުނާގޮތުން އެގްޒެކްޓިވް ބޯޑު ބައްދަލުކުރާނެ އެވެ .ރި ޯ
ސައިކްލިން އާއި ޖޫޑޯ އަދި ރެސްލިން އަކީ އެ ގައުމުން ކޮންމެ
އައިއޯސީން ނިންމާފައިވަނީ އަންނަ މަހު ފަށާ ރިއޯ އޮލިމްޕިކްސްގައި
ފަހަރަކު މެޑަލް ހޯދާ އިވެންޓުތަކެވެ .އެންމެ ފަހުން ބޭއްވި ލަންޑަން
ކށްދިނީ ލިމެރިކް އެފްސީ އަށެވެ .އެ އަށް ފަހު ފުރަތަމަ އޭނާ ކޯޗު ޮ
ރަޝިއާ އަށް ބައިވެރި ނުވެވޭ ގޮތަށް ،އެންމެ ހަރުކަށި އަދަބު
އޮލިމްޕިކްސްގައި 79މެޑަލް ހޯދައިފަ އެވެ .މެޑަލް ތާވަލުގައި އެ
ކށްދީފަ އެވެ .އޭގެ އޭނާ ވަނީ އިނގިރޭސި އަށް ކްލަބަކަށް ކޯޗު ޮ
ދިނުމަށެވެ.
އތީ ހަތަރު ވަނައިގަ އެވެ. ޓީމު ޮ
ރވާސްގެ އިތުރުން ތެރޭގައި ނިއުކާސަލް ޔުނައިޓެޑާއި ބްލެކްބާން ޯ
ލަންޑަންގައި 2012ވަނަ އަހަރުގައި އޮތް އޮލިމްޕިކްސް އަށް
އސީން އަންނަނީ 2018ވަނަ އަހަރު ރިޕޯޓްތައް ބުނާގޮތުން އައި ޯ
ދިޔަ ރަޝިއާގެ އެތުލީޓުން މަނާބޭހަށް ކުރި ޓެސްޓުގައި މަކަރު
ދެކުނު ކޮރެއާގައި އޮންނަ ވިންޓަ އޮލިމްޕިކްސްގައި ވެސް ރަޝިއާ
ހަދާފައިވަނީ ރަޝިއާގެ ކުޅިވަރާ ބެހޭ މިނިސްޓްރީގެ އޮފިޝަލުންގެ
ގތް ހަދަން މަޝްވަރާކުރަމުންނެވެ. އަށް ބައިވެރިނުވެވޭ ޮ
ވެސްޓް ހޭމް ޔުނައިޓެޑް ހިމެނެ އެވެ.
ބޮޑު ކްލަބަކަށް ހިނގައްޖެ ނަމަ މާ ރޭޒްގެ ކުޅުން ގެއްލޭނެ :ރަނިއޭރީ ކޓްލެންޑް (ޖުލައި - )24ލެސްޓާ ސިޓީ ގްލާސްގޯ ،ސް ޮ ދޫކޮށް އަލްޖީރިއާގެ މިޑްފީލްޑަރު ރިޔާދް މާރޭޒް ބޮޑު ކްލަބަކަށް
ސެލްޓިކްގެ އެމީލް އިޒަގުއޭ (ވ) ކައިރިން ލެސްޓާގެ މާރޭޒް ބޯޅަ ހިފައިގެންދަނީ --.ފޮޓޯ :އޭއެފްޕީ
މޅު ކުޅުން ގެއްލޭނެ ކަމަށް ލެސްޓާގެ ބަދަލުވެއްޖެނަމަ އޭނާގެ ޮ އ ރަނިއޭރީ ބުނެފި އެވެ. ކޯޗު ކްލައުޑި ޯ ގތުން އާސެނަލުން ވަނީ މާރޭޒަށް 50 ރިޕޯޓްތައް ބުނާ ޮ މިލިއަން ޕައުންޑް ހުށަހަޅައިފަ އެވެ .އަދި އޭނާ ހޯދުމަށް ކ މެޑްރިޑުން ވެސް އަންނަނީ މަސައްކަތް އިންޓަ އާއި އެތުލެޓި ޯ ކުރަމުންނެވެ އިންޓަނޭޝަނަލް ޗެމްޕިއަންސް ކަޕްގައި ރޭ ސެލްޓިކް ކޮޅަށް ލެސްޓާގެ ލަނޑު ކާމިޔާބުކުރީ މާރޭޒް އެވެ .ސެލްޓިކް އަތުން ރޭ މޅުވީ ޕެނަލްޓީ ޖަހައިގެންނެވެ. ލެސްޓާ ޮ މޅު ކުޅުން ފެންނާނީ ލެސްޓާގައި ރަނިއޭރީ ބުނީ މާރޭޒްގެ ޮ ހުރެގެން ކަމަށެވެ. މޅު ކުޅުން މި މެޗުން ވެސް ފެނިއްޖެ .މާރޭޒަކީ "މާރޭޒްގެ ޮ ބޑު ކްލަބަކަށް ލެސްޓާގެ އެންމެ މުހިއްމު އެއް ކުޅުންތެރިޔާޮ . ގޮސްފިނަމަ މާރޭޒް އިންނަން ޖެހޭނީ ގިނަ މެޗުތަކުގައި ބެންޗުގައި .މިއީ އޭނާގެ މޮޅު ކުޅުން ގެއްލޭނެ ސަބަބެއް "،ރޭ ސެލްޓިކާ ދެކޮޅަށް ކުޅުނު މެޗަށް ފަހު ރަނިއޭރީ ބުންޏެވެ. މިދިޔަ ސީޒަނުގައި ލެސްޓާ ޕްރިމިއާ ލީގުގެ ޗެމްޕިއަންކަން ހޯދިއިރު މާރޭޒް ވަނީ 17ލަނޑު ޖަހައިފަ އެވެ .ލީގުގެ މޮޅު ކުޅުންތެރިއާގެ މަގާމު ލިބުނީ ވެސް މާރޭޒަށެވެ މާރޭޒް ލެސްޓާ އަށް ބަދަލުވީ 2014ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހު ފްރާންސްގެ ލެ ހާވްރޭ އިން 350،000ޕައުންޑަށެވެ.
ކުޅިވަރު
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
24
މަންޗިނީ އިސްތިއުފާ ދޭން ވިސްނަނީ މިލާން (ޖުލައި - )25ކްލަބުގެ ވެރިންނާ
ސީޒަނުގެ ގަދަ ތިނެއްގެ ތެރޭ ނިންމައި ޗެމްޕިއަންސް
އުފެދުނު ހިޔާލުތަފާތުވުމަކާ ގުޅިގެން އިންޓަގެ ކޯޗުގެ
ކލިފައިވާން ޖެހޭ ކަމަށެވެ .އެކަމަކު މަންޗިނީ ލީގަށް ޮ
ޓ މަންޗިނީ ވަރަށް އަވަހަށް އިސްތިއުފާ މަގާމުން ރޮބާ ޯ
ބުނީ ތަޖުރިބާކާރު ކުޅުންތެރިން ނެތި އެކަން
ޕޓްތައް ބުނެފި އެވެ. ދޭނެ ކަމަށް މީޑިއާ ރި ޯ
ހާސިލްނުވާނެކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން އިންޓަގެ ކެޕްޓަން އަދި ފޯވާޑް
އިޓަލީގެ ނޫސްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި ކްލަބުގެ ތހިރާ އެކު މަންޗިނީ ބައްދަލުކޮށްފައިވާ ރައީސް އެރިކް ޯ
ޕލީ އަށް ވިއްކާލަން އުޅޭތީ ވެސް މައުރީ އިކާޑޯ ނަ ޯ
ކަމަށާއި ނަމަވެސް މައްސަލައަށް ހައްލެއް
ހިތްހަމަނުޖެހުން ވަނީ އުފެދިފަ އެވެ. އިންޓަގެ އެންމެ ވަރުގަދަ ދުވަސްވަރު އެ ޓީމަށް
އައިސްފައިނުވާ ކަމަށެވެ. މަންޗިނީ ހިތްހަމަނުޖެހުނީ ޓީމު ވަރުގަދަކުރުމަށް
އިޓާލިއަން ލީގާއި އިޓާލިއަން ކަޕް ކާމިޔާބުކޮށްދީފައިވާ
ތަޖުރިބާކާރު ކުޅުންތެރިން ނުގެންނާތީ އެވެ .ކްލަބާ
މަންޗިނީ އަލުން އެ ޓީމާ ހަވާލުވީ މިދިޔަ ސީޒަނުގަ
އަލަށް ހަވާލުވި ޗައިނާގެ ސުނިން ގްރޫޕުން ވެސް
އެވެ .އޭނާ ވަކިވެއްޖެ ނަމަ އިންޓަ ހަވާލުކުރާނެ
ބޭނުންވަނީ ޒުވާން ހުނަރުވެރި ކުޅުންތެރިން ގެނެސް
އނާޑޯއާ އެވެ .އޭނާ ކަމަށް ބެލެވެނީ ކުރީގެ ކޯޗު ލި ޮ
މުސްތަގުބަލަށް ޓީމެއް ބިނާކުރާށެވެ.
ވަނީ ކުރިން ވާދަވެރި އޭސީ މިލާނަށް ކުޅެ އެ ޓީމަށް
ތޯހިރު ވިދާޅުވެފައިވަނީ އިންޓަ އިން އަންނަ
ކޗުކޮށްދީފަ އެވެ. ޯ
ކުޅުން ހުއްޓާލުމަށް ފަހު ރޫނީ ދާނީ ކޯޗިންގެ ތެރެއަށް ޝަންހާއީ ،ޗައިނާ (ޖުލައި - )25ކުޅުން ކޗަކަށްވާން ކަމަށް ހުއްޓާލުމަށް ފަހު ބޭނުންވަނީ ޯ
ނުނިންމަން .އެކަމަކު ކުޅުން ހުއްޓާލުމަށް ފަހު
މެންޗެސްޓާ ޔުނައިޓެޑްގެ ކެޕްޓަން ވޭން ރޫނީ
ބޅަ އަށް ހިދުމަތްކުރަން. ވެސް ބޭނުންވަނީ ފުޓް ޯ
ބުނެފި އެވެ.
ބޑު ބައި ހޭދަވެފައިވަނީ އަހަރެންގެ ހަޔާތުގެ ޮ
ކޗުކަން ހަވާލުކޮށްފަ އެވެ. އެލަޑައިސްއާ އެ ޓީމު ޯ
ބޅަ ތެރޭގައި .މުސްތަގުބަލުގައި ކާމިޔާބު ފުޓް ޯ
ރޫނީ ބުނީ އެލަޑައިސް އަކީ އިނގިރޭސި ގިނަ
އިންޓަނޭޝަނަލް ޗެމްޕިއަންސް ކަޕްގައި މިއަދު ކޅަށް ކުޅޭ މެޗުގެ ވާދަވެރި މެންޗެސްޓާ ސިޓީއާ ދެ ޮ ކުރިން ރޫނީ ބުނީ ކުޅުން ހުއްޓާލާނެ ވަކި އުމުރެއް އަދި ކަނޑައަޅާފައިނުވާނެ ކަމަށެވެ.
ރިލޭ ވިކްޓަރީ އަށް ބަދަލުވެއްޖެ ނިއު ރޭޑިއަންޓްގެ މިޑްފީލްޑަރު ރިލްވާން ވަހީދު (ރިލޭ) ވިކްޓަރީ ޕޓްސް ކްލަބަށް ބަދަލުވެއްޖެ އެވެ. ސް ޯ އަހުލާގީ މައްސަލައެއްގެ ސަބަބުން ނިއުގެ ސަސްޕެންޝަނެއްގައި ހުރި ރިލޭ ވިކްޓަރީ އަށް ބަދަލުވީ މި އަހަރުގެ ނިޔަލަށެވެ .ނިއު އިން ސޝަލް މީޑިއާގައި ޯ ރިލޭ ސަސްޕެންޑްކުރީ ކްލަބްގެ އަގުވެއްޓޭ ގޮތަށް ވާހަކަދައްކައި ކްލަބުގެ ކުޅުންތެރިންގެ މެދުގައި ފިތުނަރުވެރިކަން އުފެދޭ ގޮތަށް ވާހަކަދައްކަމުން އަންނާތީ ކަމަށް އެ ކްލަބުން ބުނެ އެވެ. ނިއުގެ ވައިސް ކެޕްޓަންގެ މަގާމުގައި ހުރި ރިލޭ އަކީ ކުރިން ވިކްޓަރީ އަށް ކުޅުނު ކުޅުންތެރިއެކެވެ .ރިލޭގެ އިތުރުން ނިއު އަށް މި ސީޒަނުގައި ކުޅުނު މިޑްފީލްޑަރު ފަރުހާދު އިސްމާއިލް (ފަރޭ) ވެސް ވަނީ ވިކްޓަރީ އަށް ބަދަލުވެފަ އެވެ. ކްލަބް ވެލެންސިއާ އިން ކެރިއަރު ފެށި ރިލޭ ވަނީ ނިއު އާއި ވިކްޓަރީގެ އިތުރުން މާޒިޔާ އަށް ވެސް ކުޅެފަ އެވެ .ރިލޭ ދެ ވަނަ ފަހަރަށް ނިއު އަށް ބަދަލުވީ މިދިޔަ އަހަރު އެވެ .ނިއު އިން ރިލީސް ދިނުމުން ރިލޭ ވަނީ އިއްޔެ ވިކްޓަރީގެ ފަރިތަކުރުންތަކުގައި ބައިވެރިވެފަ އެވެ. ކޗުކަމުން މުހައްމަދު ނަޒީހު ވިކްޓަރީން ވަނީ އެ ޓީމުގެ ޯ ކޗަކަށް ލާޒްލޯ ކިސް ހަމަޖައްސައިފަ އެވެ. ވަކިވުމުން އެ އެ ޓީމުގެ ޯ ކުރިން ވެލެންސިއާ އަދި ވީބީ އައްޑޫ އެފްސީ އަށް ގިނަ ކާމިޔާބީތަކެއް ހޯދައިދިން ކިސް ވިކްޓަރީއާ ހަވާލުވީ މި ސީޒަނުގެ ނިޔަލަށެވެ. އތީ ކުޅުނު ނުވަ މެޗުން ލިބުނު ހަތަރު ވިކްޓަރީ މި ވަގުތު ޮ ޕއިންޓާ އެކު ލީގުގެ ހަތް ވަނައިގަ އެވެ. ޮ
"ކުޅުން ހުއްޓާލާކަށް ވަކި އުމުރެއް އަދި
ޓީމަށް އެންމެ ގިނަ ލަނޑު ޖަހައިދިނުމުގެ ރެކޯޑް
ކޗަކަށްވާން ބޭނުން "،ރޫނީ ބުންޏެވެ. ޯ ރޫނީ އަކީ އިންގްލެންޑުގެ ކެޕްޓަނެވެ .އޭނާ
ހަދައިފަ އެވެ. އިންގްލެންޑުން ވަނީ ތަޖުރިބާކާރު ކޯޗު ސޭމް
ކށްދީފައިވާ އެ ގައުމުގެ ފުޓްބޯޅަ ކްލަބްތަކަށް ކޯޗު ޮ ރަނގަޅަށް ދަންނަ ކޯޗެއް ކަމަށެވެ.
ވަނީ އެ ޓީމަށް 115ލަނޑު ކާމިޔާބުކޮށް ގައުމީ
ނިއުގެ މެޗެއްގެ ތެރެއިން ރިލްވާން ވަހީދު (ރިލޭ) ބޯޅަ ފޮނުވާލަނީ--. ޮފޓޯ؛ ނިޝާން އަލީ /މިހާރު
ހަބަރު
25ޖުލައި ( 2016ހޯމަ)
26
ދިރާ ގު ހުރި ބިން ބަޔަކަށް ނު ދޭ ،އެއީ ޕާކުގެ ބައެއް ޗާންދަނީމަގާއި ފަރީދީމަގު ގުޅޭ ކަންމަތީގައި
އަ ބް ދުﷲ ޖަ މީ ލު
ކުރިން ދިރާގުގެ ކަސްޓަމަ ސާވިސް އޮފީސް ހުރި ބިން ބަޔަކަށް ދިގު މުއްދަތަކަށް ކުއްޔަށް ދީފައިވާ އފީސް ކުރިން ހުރި ބިން ބަޔަކަށް ދިރާގުގެ ޮ
ގތުން ހައުސިން ކަމަށް ދެކެވޭ ވާހަކަތަކާ ގުޅޭ ޮ
ޕާކު ތަރައްގީކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކަމަށެވެ. "އެ ތަން ބަޔަކަށް ދިން ކަމަށް ދެކެވޭ
ހެދުމުގެ މަސައްކަތް ހައުސިން މިނިސްޓްރީން އަންނަނީ ކުރަމުންނެވެ.
ދގެއް "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ވާހަކަތަކަކީ ޮ ކގެ ޓްރާންސްފޯމަރު އެ ބިމުގައި ހުރި ސްޓެލް ޯ
ދިރާގުގެ ކަސްޓަމަ ސާވިސް އޮފީސް ކށް ،އެ ތަނުގައި ހުރި އެ ކުންފުނީގެ ބައެއް ބަންދު ޮ
ނުދޭ ކަމަށާއި އެ ތަނަކީ ސަލްޓަން ޕާކުގެ ބައެއް
އފިޝަލް އަހުމަދު ފަޒާލް މިނިސްޓްރީގެ މީޑިއާ ޮ
ނަގައި އިސްލާމީ މަރުކަޒުގެ ގޯތިތެރެ އަށް
އާލާތްތައް ނެގީ މިދިޔަ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ތެރޭގަ
ކަމަށް ހައުސިން މިނިސްޓްރީން އިއްޔެ ބުނެފި އެވެ.
ވިދާޅުވީ އެ ތަނުގައި ކުރަމުން ގެންދަނީ ސަލްޓަން
ކށް ،އެ ތަނުގައި ވަގުތީ ޕާކިން އޭރިއާއެއް ބަދަލު ޮ
އެވެ.
ަ، ލ ކ ު ރ ު ތ ާ ލ ީ އ ި ގ ަ ގ ު މ ަ ތާރީހު ދިރާސާކުރަން ީ! ނ ރ ަ ކ ު ާ އ ކ ު ހ ަ ވ ަ ދ ު މ ެ ނ ް ކ ޮ ސީއެޗްއެސްއީގެ ދަރިވަރުން ލ .އަށް ކަފި ިހ ހުރަހެއް ހުދު ކުލަ އަށް ބަދަލު ޮކށްފައި :މި ކުލަ ފަސޭހައި ް ނ ފުހެ ޭވ މައްސަލަ ވަނީ ކުރިމަތިވެފައި --.ފޮޓޯ :ނިޝާން އަލީ /މިހާރު އާ މި ނަ ތު ޝި ފް ލީ ން
އުފައްދާ ،އެއް ފެންވަރެއްގެ ދަވާދު ކަމަށް މިނިސްޓްރީގެ އޮފިޝަލް ވިދާޅުވި އެވެ .އޭނާ ވިދާޅުވީ އެންމެ ފުރަތަމަ ލާ ކުލަ ގިނަ ދުވަސް ވާން ދެން ހުންނަ ކަމަށާއި
މަގުމަތީގެ ނިޝާންތަކުގައި ކުރިން ހުރި ރީނދޫ
އޭގެ މަތިން އެހެން ދަވާދެއް ލުމަކީ ކުލަ އަވަހަށް
ކުލައިގެ ބަދަލުގައި މިހާރު ލާފައިވާ ހުދު ކުލަ އަވަހަށް
ފުހެވެން ދިމާވާ ސަބަބެއް ކަމަށް ލަފާ ކުރެވޭ ކަމަށެވެ.
ކންމެ ދުވަހަކު ވެސް ފުހެވޭތީ ބޮޑު ހޭދައެއް ކޮށްގެން ޮ
"މިއީ ވެސް ހަމަ ޖަޕާނުގެ ނިޕޯން ދަވާދު... .
ކުލަ އާ ކުރަން ޖެހިއްޖެ އެވެ. ސްޕީޑު ބްރޭކަރާއި ކަފިހި ހުރަހާއި ޕާކިން
އފުކަމެއް ވެސް "،އޮފިޝަލް ރީނދޫ ކުލައިގައި ހުރޭ ޮ ވިދާޅުވި އެވެ.
ޒޯންތައް ފަދަ ތަންތަން އަންގައިދިނުމަށް އެންމެ
ޕން ކުންފުނީގެ ކުލަ އަވަހަށް ފުހެވޭ މައްސަލަ ނި ޯ
ކުރީއްސުރެ ލާފައި ހުންނަ ރީނދޫ ކުލަ ފުހެލައި އޭގެ
ސަމާލުކަމަށް ވެސް ހައުސިން މިނިސްޓްރީން ވަނީ
މަތިން ހުދު ކުލައިގެ ދަވާދު ލާން ފެށިތާ އަދި މާ ގިނަ
ގެނެސްފަ އެވެ.
ދުވަހެއް ނުވެ އެވެ .އެކަމަކު ،ގިނަ ނިޝާންތަކުގައި ހުރި ކުލަ މިހާރު ވަނީ ފުހެވެން ފަށާފަ އެވެ. އފިޝަލަކު ވިދާޅުވީ ހައުސިން މިނިސްޓްރީގެ ޮ
ސީއެޗްއެސްއީން ލ .އަ ޮތޅަށް ދާ ދަރިވަރުން އެ ސްކޫލު ެގ މެނޭޖްމަންޓާއެކު ފޮ ޯޓއަކަށް ހުއްޓިލައިގެން--.ފޮޓޯ:ސީއެޗްއެސްއީ
އޮފިޝަލް ވިދާޅުވީ އެއީ ތާރު އަޅާފައި ހުންނަ
އާ ސި މާ ނި ޒާ ރު
އޭނާ ވިދާޅުވީ ދަތުރުގެ ތެރޭގައި ދަރިވަރުންނަށް
ކށްފައިވާ ދަވާދެއް ކަމަށާއި މަގުތަކުގައި ލާން ތައްޔާރު ޮ
ގތާއި ތަފާތު އެކި ރިޕޯޓުތައް ދަތުރުނާމާ ލިޔާނެ ޮ
ގާ އަތުރާފައި ހުންނަ މަގުތަކުގައި އެ ކުލަ ލުމުން ރާއްޖޭގެ ތާރީހާއި އާސާރީ ތަންތަނަށް
ރީނދޫ ކުލަ އަށް ވުރެ އަވަހަށް ހުދު ކުލަ ފުހެވޭކަން
ގިނަ ދުވަހު ނުހުންނާނެ ކަމަށް އެ ކުންފުނިން
ކންމެ ދުވަހަކު ވެސް ފާހަގަ ކުރެވިފައިވާ ކަމަށާއި ޮ
ބުނެފައިވާ ކަމަށެވެ .އެހެންވެ ،މި ވަގުތު އޮތީ "ކުލަ
ޒިޔާރަތްކޮށް އެތަންތަން ދިރާސާކުރަން ސެންޓަރު ފޯ
ކުލަ އާ ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ .ދުވާލަކު ހައެއްކަ
ފޮހެވޭ ވަރަކުން އާ ކުރުން" ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި
ހަޔަ ސެކަންޑްރީ އެޑިއުކޭޝަން (ސީއެޗްއެސްއީ)ގެ
ދަޅު ދަވާދު ބޭނުން ކުރަން ޖެހޭއިރު ،ދަޅެއްގެ އަގަކީ
އެވެ.
ތޅަށް ހިނގައްޖެ އެވެ. ދަރިވަރުން ލ .އަ ޮ
800ރ .ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ .އެހެންވެ،
ހައުސިން މިނިސްޓްރީން ބުނިގޮތުގައި މާލޭގެ
ދަތުރެއް ކަމަށެވެ.
ސީއެޗްއެސްއީގެ ދިވެހި ކްލަބުން
ގތް އަދި ދަތުރުތަކުގެ ތަޖުރިބާ ހޯދައިދެވޭނެ ލިޔާނެ ޮ ކަމަށެވެ. "ވަރަށް ބޭނުންތެރި ދަތުރަކަށް ވެގެންދާނެ ދަރިވަރުންނަށް "،ނާހިދާ ވިދާޅުވި އެވެ. ތޅު ހަމަދު ސްކޫލުގެ އޭނާ ވިދާޅުވީ ލ .އަ ޮ
މަގުތަކުގައި ކުލަ ލުމަށް ގާތްގަނޑަކަށް 5،000އެއްހާ
މަގުތަކުގައި ލާފައިވާ ކުލަ ބަދަލު ކުރީ ހިޔާ
އިސްނަގައިގެން އަންނަ ހުކުރު ދުވަހާ ހަމައަށް
ދަރިވަރުންނާއެކު މިނިވަން ދުވަސް ފާހަގަކުރަން
ރުފިޔާ ދުވާލަކު ހަރަދު ވާނެ އެވެ.
އެޅިފައި ނުވަތަ އަނދިރި ބައެއް މަގުތަކުގައި ހުންނަ
ބާއްވާ މި ދަތުރުގައި ގްރޭޑް 11އަދި 12ގެ 42
ޖަލްސާއެއް ވެސް ބާއްވަން ނިންމާފައިވާ
ނިޝާންތައް ރަނގަޅަށް ނުފެންނާތީ އެވެ .އަދި ހުދު
ދަރިވަރުންނާއި ފަސް ޓީޗަރުން ބައިވެރިވި އެވެ.
ކަމަށެވެ .އެ ޖަލްސާގެ ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް
ގސް ނިމޭއިރު "މަޖީދީމަގުގައި ކުލަ ލަމުން ޮ އަނެއް ކޮޅުން ފުހެވިފައި ހުންނަނީ .އެކަމަކު މާލޭގެ
ކުލަ ލުމުން ނިޝާންތައް ދުރަށް ފެންނަން ހުރުމާ އެކު،
ކލިފައިޑް ލީޑިން ޓީޗަރު ނާޙިދާ އެ ސްކޫލުގެ ޮ
ކުރަން ނިންމާފައިވަނީ ދަރިވަރުން ކަން ނާހިދާ
ގތުން މި ވަގުތު އެ ކަމަށް ކުރެވޭނެ މަގުތައް އޮންނަ ޮ
މީހުންގެ ސަމާލުކަމަށް ބޮޑަށް އަންނަ ކަމަށް އެ ތަނުން
މުހައްމަދު މިއަދު ވިދާޅުވީ މި ދަތުރަކީ ލ .އަތޮޅުގެ
ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
އފިޝަލް ވިދާޅުވި އެވެ. ކަމެއް ނެތްޮ "،
ބުންޏެވެ.
ކށް ތަފާތު އެކި އާސާރީ ތަންތަނަށް ޒިޔާރަތް ޮ
އެކަމަކު ،ދެ ކުލައަކީ ވެސް އެއް ކުންފުންޏަކުން
ކށްދިނުމުގެ މަގުސަދުގައި ބާއްވާ ކަންތައްތައް ދަސް ޮ
މި ދަތުރުގެ ހަރަދުތައް ކުރަނީ ދަރިވަރުންނާއި ސްކޫލުންނެވެ.
27
މިނިސްޓަރުންގެ ލަފައާ އެކު ޕާމެނަންޓް ސެކްރެޓަރީ (ޕީއެސް) ގތަށް ސިވިލް ސާވިސް ގާނޫނަށް ގެނައި އިން އައްޔަން ކުރާ ޮ އިސްލާހު ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން ތަސްދީގު ކުރައްވައިފި އެވެ. ސިވިލް ސާވިސް ގާނޫނުގައި ކުރިން އޮންނަނީ ޕާމަނަންޓް ސެކްރެޓަރީ އައްޔަން ކުރުމުގެ ބާރު ހަމައެކަނި ސިވިލް ސާވިސް ކޮމިޝަނަށް ކަމުގައި ވިޔަސް ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ދިއްދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަބްދުއްލަތީފް މުހައްމަދު ހުށަހަޅުއްވައި ،ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން މި ހަފުތާގައި ފާސްކުރި ބިލުގައިވާ ގޮތުން މިނިސްޓްރީތަކަށް ޕާމެނަންޓް ސެކްރެޓަރީން އައްޔަން ކުރަންޖެހޭނީ އެ މިނިސްޓްރީއެއް ހިންގަވާ މިނިސްޓަރުގެ ލަފާގެ މަތިންނެވެ. އެއީ ސިވިލް ސާވިސްގެ ތެރެއަށް ސިޔާސީ ނުފޫޒު ފޯރާނެ ކަމެއް ކޅު މެމްބަރުންމި އިސްލާހުގެ ބިލަށް ދެކޮޅު ހެދިޔަސް ކަމަށް ބުނެ އިދި ޮ ބިލް ފާސްކުރީ ސަރުކާރަށް ނިސްބަތްވާ މެމްބަރުންގެ ވޯޓުންނެވެ. ޕާމަނަންޓް ސެކްރެޓަރީންނަކީ އެ މިނިސްޓްރީއެއްގައި ތިބޭ ސިވިލް ސާވިސް މުވައްޒަފުންގެ އެންމެ އިސް ފަރާތެވެ.
ކުޅިވަރު
ސަލްސާ ވީއޭއެމް ކަޕުގެ އަންހެން ޑިވިޝަން ޕޮލިސް ކާމިޔާބުކޮށްފި
ޓާގެޓަކީ ފުރަތަމަ ޑިވިޝަނުގައި ދެމި އޮތުން :ކިސް