mihaaru.com 9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ) އަގު5:ރ
ހިޔާލު ާފޅުކުރުމުގެ
މިނިވަންކަ ްނ ނިގުޅައިގެންފި ދައުލަތުގެ ވެރިން އެނގޭ ގޮތަށް ފާޑުކިޔުމަކީ މިހާރު ނުރައްކަލެއް ކޮމިޓީން ބިލް އޮތީ ކުރިއަށް ވުރެ ވެސް ހަރުކަށިކޮށްފައި
ހިޔާލުފާޅުކުރުން ހަނިކުރާ ބިލަށް މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުއްވި ޖައުފަރުޮ :ކމެޓީ މަރުހަލާގައި ވަނީ ބަދަލުތަކެއް ގެނެސް ބިލު އިތުރަށް ހަރުކަށިކޮށްފައި -- ފޮޓޯ :ނިޝާން އަލީ /މިހާރު
ހަބަރު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ ބިލް އިތުރަށް ހަރުކަށިކޮށްފި
ހިޔާލު ފާޅުކުރުން ހުއްޓުވާ ބިލު ދިރާސާ ކުރާ ކޮމިޓީގެ ބައްދަލުވުމުގައި އެމްޑީޕީގެ ދެ މެމްބަރަުން ކަމަށްވާ މާރިޔާ އާއި ފައްޔާޒު :ބާރު އޮތީ ސަރުކާރު ކޮޅުގައި --މުހައްމަދު ޝަރުހާން /މިހާރު
ކުރިން މި ބިލުގައި ނެތް ވަރަށް ނުރައްކާތެރި މާއްދާއެއް ވެސް މިހާރު ވަނީ ހިމަނާފަ އެވެ .އެ ގޮތުން ،ކަނޑައަޅާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ޖޫރިމަނާ ފައިސާ ނުދައްކާ މީޑިއާތަކުގެ ލައިސަންސް ސަސްޕެންޑް ކުރަން ނުވަތަ ބާތިލް ކުރަން ،މީޑިއާތަކުގެ ބެލެނިވެރި ފަރާތްތަކަށް މަޖުބޫރު ވެ އެވެ. ހިޔާލު ފާޅުކުރުން ހުއްޓުވަން މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލަށް
ގާނޫނުއަސާސީގެ އެ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައި ވިޔަސް ،އާ
ހެޔޮ ބަދަލުތަކެއް ގެނައުމުގެ ބަދަލުގައި ،ކުރިއަށް ވުރެ ހަރުކަށި
ޑްރާފްޓުގައިވާ ގޮތުން މަސްދަރު ހާމަކުރަން ޖެހޭ ހާލަތްތަކެއް
އަދަބުތަކެއް ހިމަނައިގެން ،އާ ޑްރާފްޓެއް އެ ބިލު ދިރާސާ ކުރާ
މެދުވެރި ވެދާނެ އެވެ .އެކަމަކު ،އެ ހާލަތްތަކުގައި ވެސް
ކމިޓީ އަށް އިއްޔެ ހުށަހަޅައިފި އެވެ. ޮ ކެލާ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަލީ އާރިފު ހުށަހެޅުއްވި ގތުން މީޑިއާތަކާއި އެ ނޫން ޑްރާފްޓުގައި ކުރީގެ ބިލާ ގުޅޭ ޮ ބޑުވުމަކަށް ހައްލު ވެސް ފަރާތްތަކުން ފާޅުކުރި އެއްވެސް ކަން ޮ
މަސްދަރު ހާމަކުރަން ވާނީ ސިއްރު މައުލޫމާތެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށާއި އެ މައުލޫމާތު ލިބޭ ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާއަކުން ވެސް އެ ސިއްރު ހިފަހައްޓަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ބުނެފައިވެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް ކުރީގެ ޑްރާފްޓުގައި ހުރި މައްސަލަތައް
ހޯދައިދީފައެއް ނުވެ އެވެ .އެ ގޮތުން ،ކުރިއެކޭ ވެސް އެއްގޮތަށް
ހަމަ އެ ގޮތަށް އެބަހުއްޓެވެ .އެ ގޮތުން ،އަބުރާ ބެހެވުނު ކަމަށް
މީޑިއާތަކުން މި ގާނޫނާ ހިލާފު ވެއްޖެ ނަމަ 50،000ރުފިޔާ
ބަލާ ބަހުގެ މާނަ ވަރަށް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ކޮށް ،ވާހަކަ އާއި
އާއި ދެ މިލިއަން ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރެވެ
ލިއުންތަކާއި ކުރެހުމާއި އިޝާރާތް ފަދަ ކުރީގެ ބިލުގައި ހުރި
އެވެ.
ކަންކަމުގެ އިތުރަށް އަޑު ވެސް މި ބިލުގައި ވަނީ ހިމަނާފަ އެވެ. ކުރިން މި ބިލުގައި ނެތް ވަރަށް ނުރައްކާތެރި މާއްދާއެއް
އެހެން ފަރާތަކުން ފާޅުކުރާ ހިޔާލެއް ގެނެސްދޭ މީޑިއާއަކުން
ވެސް މިހާރު ވަނީ ހިމަނާފަ އެވެ .އެ ގޮތުން ،ކަނޑައަޅާ
ގތަކަށް އަދިވެސް ބިލު އޮތްއިރު، ޒިންމާ ނަގަން ޖެހޭ ފަދަ ޮ
މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ޖޫރިމަނާ ފައިސާ ނުދައްކާ މީޑިއާތަކުގެ
އަމިއްލަ ބްލޮގުތަކާއި ވެބްސައިޓުތަކާއި ސޯޝަލް މީޑިއާގައި
ލައިސަންސް ސަސްޕެންޑް ކުރަން ނުވަތަ ބާތިލް ކުރަން،
ފާޅުކުރާ ހިޔާލު ވެސް މާނަކުރުމުގެ ތެރޭގައި ވަނީ ހަމަ ހިމަނާފަ
މީޑިއާތަކުގެ ބެލެނިވެރި ފަރާތްތަކަށް މަޖުބޫރު ވެ އެވެ. އެކަމަކު ،ވަކިވަކި ނޫސްވެރިންނަށް ވަކިން ޖޫރިމަނާގެ ގތުން ،ވަކިވަކި އަދަދުތަކެއް ކަނޑައަޅާފައިވެ އެވެ .އެ ޮ ނޫސްވެރިން ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭނީ 50،000ރުފިޔާ އާއި 150،000
ކށް ނުވަތަ ނުސީދާކޮށް އެވެ .އަދި އެ މާއްދާ ފުޅާކޮށް ،ސީދާ ޮ ބަހެއް ބުނެގެން ނުވަތަ ކަމެއް ކޮށްގެން ވެސް އަބުރާ ބެހެވި ދާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެ އެވެ. އާ ޑްރާފްޓުގައި އެންމެ މުހިއްމު އެއް ބަދަލަކަށް ފެންނަނީ
ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުންނެވެ .އެ ޖޫރިމަނާ ނުދައްކައި ،މި
ތަސްދީގު ކުރާ ތާރީހުން ފެށިގެން އަމަލު ކުރާ ގޮތަށް
ޑްރާފްޓްގައި ވެސް ހިމަނާފައި ވަނީ އިސްތިއުނާފް ނުކުރެވޭ
އތުމެވެ .ކުރިން މި ބިލު އޮތް ގޮތުން، ބަދަލުކޮށްފައި އޮތް ޮ
ގޮތަށެވެ .މިއީ ވެސް ކުރިން ނޫސްވެރިން ފާޅުކޮށްފައިވާ ވަރަށް
ގާނޫނަކަށް ވެ ،އަމަލު ކުރަން ފަށާނީ ތަސްދީގު ކުރާތާ ތިން
ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެކެވެ .އެ ހާލަތުގައި ކުރިން ވެސް އޮތް
މަސްދުވަސް ފަހުންނެވެ.
ގޮތަށް ތިން މަސްދުވަހާއި ހަ މަސްދުވަހުގެ މުއްދަތަކަށް އެ ނޫސްވެރިއަކު ޖަލަށް ލެވޭނެ އެވެ. ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން ބަޔާން ކުރާ ގާނޫނުއަސާސީގެ 28ވަނަ މާއްދާގައި ހިމެނޭ ވަރަށް މުހިއްމު ބައެއް ވެސް މި ބިލު ގާނޫނަކަށް ވެއްޖެ ނަމަ ނެތިގެން ދާނެ އެވެ .އެ ގޮތުން، މަސްދަރު ހާމަކުރަން ނޫސްވެރިއަކަށް މަޖުބޫރު ނުކުރެވޭނެ ކަމަށް
އަބުރު ރައްކާތެރިކުރުމަށް ކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލު ފާސްކުރަން ނުފެންނަ ކަމަށް ވޯޓު ލާން އެމްޑީޕީގެ ޕާލިމެންޓްރީ ގްރޫޕުން ތްރީ ލައިން ވިޕެއް ވަނީ ނެރެފަ އެވެ .ބިލަށް ވޓު ދިނީ އެ އެންގުމާ އެއްގޮތަށެވެ. އެމްޑީޕީން މިއަދު ޯ
2
ހަބަރު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
3
ޖައުފަރު ހުށަހެޅުއްވި ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ހުއްޓުވާ ބިލްގެ ބަދަލުގައި ކެލާ
ހިޔާލުފާޅުކުރުމު ެގ މިނިވަންކަން ނިގުޅައިގެންފި
ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަލީ އާރިފް (މ) އެކުލަވައިލި އާ ބިލަށް ،ވަގުތީ ކޮމިޓީގައި އިއްޔެ މަޝްވަރާ ކުރަނީ---.ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން/މިހާރު
ސަރުކާރަށް ތާޢީދުކުރާ މެމްބަރުންގެ ތެރޭގައި
ކަނޑައަޅާފައިވެ އެވެ .އެކަމަކު އެ ދެ ދާއިރާ އިން
މި ބިލުގައި ކަނޑައަޅާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި
ބޑު ބިލް ފާސްކުރުމާ އެކު ވެސް ހިޔާލު ތަފާތުވުން ޮ
ކށްގެން ކަމެއް ކުށްވެރިވާނީ ކޮން ގޮތަކަށް ހިޔާލުފާޅު ޮ
ޖޫރިމަނާ ފައިސާ ނުދައްކާ މީޑިއާތަކުގެ ލައިސަންސް
ހިޔާލުފާޅުކުރުމާއި ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން،
ބުނެފައެއް ނުވެ އެވެ .އެހެންކަމުން އެއީ ވެސް
ސަސްޕެންޑް ކުރަން ނުވަތަ ބާތިލް ކުރަން ،މީޑިއާތަކުގެ
1980ގެ އަހަރުތަކަށް ވުރެ ވެސް ފަހަތަށް ވައްޓާލައިފި
ހިޔާލުފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމަށް ސަރުކާރުން އަޅާ
ބެލެނިވެރި ފަރާތްތަކަށް މަޖުބޫރު ވެ އެވެ.
އެވެ.
ހުރަހެއް ކަމާއި ބިރުދެއްކުމެއް ކަމަށް ނޫސްވެރިން މި ބިލް ފާސްކުރީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައި
ދެންމެ ނެގި ވޯޓުގައި ބައިވެރިވި 78މެމްބަރުންގެ
ގަބޫލުކުރެ އެވެ. ގތުން އަބުރާ ބެހުމަކީ ދައްކާ ބިލުގައި އޮތް ޮ
ތެރެއިން 47މެމްބަރުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތުންނެވެ.
ވާހަކައެއް ،ބުނާ ބަހެއް ،ލިޔާ ލިޔުމެއް ،ކުރަހާ
ބިލް ފާސްކުރަން ނުފެންނަ ކަމަށް ވޯޓު ދެއްވީ 31
ކުރެހުމެއް ،ތަސްވީރެއް ،އިޝާރާތެއް ،ދައްކާ ހަރަކާތެއް،
މެމްބަރެކެވެ.
އިއްވާ އަޑެއްގެ ސަބަބުން މީހެއްގެ އިއްޒަތަށް އުނިކަން
އތް ނަމަވެސް ،މިއީ އަބުރުގެ ބިލްގެ ނަމުގައި ޮ ގާނޫނުއަސާސީން ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ދީފައި އޮތް ހިޔާލު ފާޅުކުރުމާއި ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން،
ލިބޭނެ އެއްޗެއް ވިސްނިގެން ،ދޭހަކުރެވިގެން ނުވަތަ އިހްސާސް ކުރެވޭ ކޮންމެ ބަހެކެވެ. ހަމައެއާއެކު ތިން ވަނަ ފަރާތެއްގެ ނަޒަރުގައި
ގާނޫނުއަސާސީގެ މުޅި ރޫހާ ހިލާފަށް ހަނިކުރާ ބިލެއްގެ
ނުވަތަ މުޖުތަމައުގެ ކުރިމަތީގައި މީހެއްގެ އިއްޒަތަށް
ގޮތުގައި ނޫސްވެރިން ދިޔައީ ފާހަގަކުރަމުންނެވެ .އަދި
އުނިކަން ލިބޭނެ އެއްޗެއް ވިސްނިގެން ،ދޭހަކުރެވިގެން،
ކމިޓީ އަށް އެކި މީޑިއާތަކުން ދިން ބިލް ދިރާސާކުރި ޮ
ކންމެ ބަހެއް ،ލިޔުމެއް ،ކުރެހުމެއް، ސިފަކުރެވިގެންދާ ޮ
ލަފާގައި ހިމެނޭ ރަނގަޅު އެއްވެސް ބަދަލެއް ބިލަށް
ތަސްވީރެއް ،ހަރަކާތެއް އަޑަކީ ވެސް އަބުރާ ބެހުން
ގެނެސްފައެއް ނުވެ އެވެ .އޭގެ ބަދަލުގައި ކެލާ ދާއިރާގެ
ކަމުގައިވާނެ އެވެ.
އަލީ އާރިފް ބިލަށް ހުށަހެޅުއްވީ ކުރިއަށް ވުރެ ވެސް
ގތުން މުނިފޫހިފިލުވުމުގެ މި ބިލު މިހާރު އޮތް ޮ
ގޯސް އަދި ނުރައްކާތެރި އިސްލާހުތަކެކެވެ .އެ ބިލް
ދާއިރާގައި މަސައްކަތްކުރާ މީހުންގެ އުފެއްދުންތަކަށް
ފާސްކުރީ އެ އިސްލާހުތަކާ އެކުގަ އެވެ.
ފުރުސަތު ލިބޭނެ އެވެ .އެކަމަކު ފިލްމު ،ޑްރާމާ ،ލަވަ،
ބިލް ފާސްކުރި ވަގުތު ،އެ ބިލާ ދެކޮޅަށް
ވާހަކަ އަދި އެ ނޫން ވެސް އުފެއްދުމެއް ދައްކަން
ނޫސްވެރިން ދިޔައީ މަޖިލިހުގެ އިދާރާ ކައިރީގައި
ޖެހޭނީ އެއިން ފެންނަ ،އިވޭ ،ކިޔޭ ،ވިސްނައިގަނެވޭ،
އަޑުއުފުލަމުންނެވެ. މުޅި ރާއްޖޭގެ ސަމާލުކަން ލިބުނު ބިލު
ދޭހަކުރެވޭ ،އިހްސާސް ކުރެވޭ ކަންތައްތަކަކީ ވަކި މީހަކަށް ދައްކުވައިދޭ ކަމެއް ނޫންކަމާއި އެގޮތަށް
މަޖިލީހުން ފާސްވީ ދިރާސާކުރި 11މެމްބަރުންގެ
މީހަކަށް ނިސްބަތް ކުރެވޭނަމަ ،އެއީ އިއްތިފާގެއް ކަން
ކމެޓީގައި ތިއްބެވި ސަރުކާރު މެމްބަރުންގެ ވަގުތީ ޮ
ދައްކުވައިދޭ އެންގުމެއް އިއުލާން ކުރުމަށް ފަހު އެވެ.
ގތަށް ،އެންމެ އިސްލާހަކާ އަގުލަބިއްޔަތުން ފާސްކުރި ޮ
ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން ބަޔާންކުރާ
އެވެ .ކެލާ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަލީ އާރިފް ކޮމެޓީ
ގާނޫނުއަސާސީގެ 28ވަނަ މާއްދާގައި ހިމެނޭ ވަރަށް
އަށް އިސްލާހުތައް ހުށަހެޅުއްވިއިރު ،ނޫސްވެރިންގެ
މުހިއްމު ބައެއް ވެސް މި ބިލު ގާނޫނަކަށް ވެއްޖެ
ކަންބޮޑުވުންތަކަށް އެއްވެސް ހައްލެއް ގެނެސްދީފައި
ނަމަ ނެތިގެން ދާނެ އެވެ .ބިލުގައި އޮތް ގޮތުން
އތީ ދާއޫދު ހުށަހެޅުއްވި އިރަށް ނެތެވެ .މިހާރު ބިލް ޮ
ނޫސްވެރިޔާ ދިފާއުވުމަށް ލިބޭ އިހްތިޔާރުތަކުގެ ތެރޭގައި
ގސް އަދި ނުރައްކާތެރި ގޮތަކަށެވެ. ވުރެ ވެސް ޯ
ނޫސްވެރިޔަކު އޭނާ އެ ހަބަރު ހޯދި މަސްދަރު
ބައެއް ނޫސްވެރިން ބުނާ ގޮތުގައި މި ބިލް ފާސްކުރުމާ އެކު ހިޔާލުފާޅުކުރުމާއި ނޫސްވެރިކަމުގެ
ހާމަކުރަން ޖެހިއްޖެ ނަމަ ،އެ މަސްދަރު ހާމަކުރަން ވާނީ ސިއްރު މައުލޫމާތެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ.
މިނިވަންކަން1980 ،ގެ އަހަރުތަކަށް ވުރެ ވެސް ފަހަތަށް ވެއްޓޭނެ އެވެ. މިއީ ގާނޫނުއަސާސީގެ 27ވަނަ މާއްދާ އިން ލިބިދޭ ހިޔާލުފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމާއި 28ވަނަ އތް ނޫސްވެރިކަން ކުރުމުގެ މިނިވަންކަން މާއްދާގައި ޮ ނިގުޅައިގަންނަން ،ހަމައެކަނި "އަބުރު"ގެ ނަމުގައި ފާސްކުރި ބިލެކެވެ .އަބުރު ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ބަހަނާ ދައްކާފައި ބިލްގައި މުޅިން ވެސް ހުރީ ،ދައުލަތުގެ އެކި މަސްއޫލުވެރިންނަށް ފާޑުނުކިޔޭ ގޮތަށް ބައްޓަންކޮށްފައި ހުރި މާއްދާތަކެވެ .އެއިން މީހަކަށް ނުސީދާ ގޮތަށް ގތަށް އެއްޗެއް ބުންޏަސް ،ލިޔުނަސް އަބުރުގެ ރައްދުވާ ޮ ބޑެތި ޖޫރިމަނާތަކެއް އަންނާނެ އެވެ. ދައުވާކޮށްޮ ، މިހާރު އަމަލްކުރަމުން އަންނަ އަބުރާ ބެހުމުން ލިބޭ ގެއްލުމުގެ ބަދަލު ނަގާދިނުމުގެ ގަވާއިދުގެ ބެލެނިވެރި ގާނޫނަކީ މިއަދު ފާސްކުރި ބިލް ކަމަށް ހަމަޖައްސަން ގެމަނަފުށީ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޖަމީލް އުސްމާން ހުށަހެޅުއްވި އިސްލާހު ވަނީ ފާސްކޮށްފަ ގތަށް ހަމަޖެއްސުމުން ނުކުންނާނެ އެވެ .އެކަމަކު އެ ޮ ގާނޫނީ މައްސަލަތައް އަދި ނޭނގެ އެވެ. ބިލްގައި ގައުމީ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާ ވާފަދަ ހިޔާލުފާޅުކުރުމާއި ،އާންމު ނިޒާމާ ހިލާފު ހިޔާލުފާޅުކުރުން ވެސް ކުށެއްގެ ގޮތުގައި
މީޑިއާތަކުގެ ޒިންމާ އަދި އެ ފަރާތްތަކާ ދޭތެރޭ ފިޔަވަޅު އެޅުން ގތުން ރަޖިސްޓްރީކޮށްގެން ހިންގާ ބިލުގައި އޮތް ޮ މީޑިއާތަކުގެ ޝަކުވާ ،މީޑިއާގެ ކަންތައްތައް ބަލަހައްޓާ މުއައްސަސާއިން ބަލައި ތަހުގީގުކުރަން ޖެހޭނެ އެވެ. ގތުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމާއި އިދާރީ ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ އެ ޮ ހައްގު މުއައްސަސާއަށް ލިބިގެންވެ އެވެ .އަދި އިސްލާމް ދީނުގެ އަސްލަކާ ހިލާފު އެއްޗެއް ޝާއިއުކުރި ޕޓަރާ މެދު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ ނުވަތަ ބްރޯޑްކާސްޓްކުރި ރި ޯ ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގެ ދަށުންނެވެ. ބިލުގައި މީޑިއާތަކުން މި ގާނޫނާ ހިލާފު ވެއްޖެ ނަމަ 50،000ރުފިޔާ އާއި ދެ މިލިއަން ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރެވެ އެވެ .އެކަމަކު، ވަކިވަކި ނޫސްވެރިންނަށް ވަކިން ޖޫރިމަނާގެ ގތުން ،ވަކިވަކި އަދަދުތަކެއް ކަނޑައަޅާފައިވެ އެވެ .އެ ޮ ނޫސްވެރިން ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭނީ 50،000ރުފިޔާ އާއި 150،000ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުންނެވެ .އެ ޖޫރިމަނާ ނުދައްކައި ،ކޯޓުގައި މައްސަލަ އިސްތިއުނާފެއް ނުކުރެވެ އެވެ.
ވިސިލް ބްލޮވިންއާ ބެހޭ މުއައްސަސާއެއްގައި ހިނގާ ގާނޫނާ ހިލާފުކަމެއް ރިޕޯޓުކުރެވޭ -މީހެއްގެ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވާ ކަމެއް
އަބުރާ ބެހުމުގެ ދައުވާގެ ބައެއް ދިފާއުތައް ޕޑިއަމްތަކުގައި ޖަލްސާތަކާއި ފޯރަމްތަކާއި ޯޕޓުކުރަން ޖެހޭނީ ހަމަހަމަކަމާ އެކު ދައްކާ ވާހަކަ ރި ޯ ހދަން އެކަށީގެންވާ -ރައްދުވާ މީހެއްގެ ބަހެއް ޯ
ހިނގާކަން ހާމަކުރުން މުއައްސަސާއަކުން ކުރާ ކަމެއްގެ ސަބަބުންތިމާވެއްޓަށް ނުރައްކަލެއް ހާމަކުރުން ގާނޫނާ ހިލާފުކަމެއް ފޮރުވުމަށް ކުރާމަސައްކަތެއް ހާމަކުރުން
މަސައްކަތެއް ކުރަން ޖެހޭ ފނަން ގުޅައި ،މެސެޖަކުން ރައްދުވާ މީހެއްގެ ޯހދަން މަސައްކަތް ކުރަން ޖެހޭ ބަސް ޯ އތީ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ ބިލު ފަރުމާކޮށްފައި ޮ ކންޓެންޓެއް ހިމެނިއްޖެ ހަމަތަކާ ތައާރުޒުވާ ޮ ރޑްކާސްޓިން ވަގުތުން ނަމަ ،އެ އިވެންޓެއްގެ ބް ޯ ގތަށެވެ .އަދި ބުނެފައި ވަނީ މެދުކަނޑާލާނޑާލަން ޖެހޭ ޮ ކންޓެންޓެއް ،ވަގުތުން ގެނެސްދޭ އަބުރާ ބެހޭ ޒާތުގެ ޮ އިވެންޓެއްގައި ހިމެނިއްޖެ ނަމަ ،އެ އިވެންޓެއް ބްރޯޑްކާސްޓްކުރާ މީޑިއާ އަށް ހުށަހަޅައި ،ލައިވް ފީޑް ހުއްޓާލަން އެދުމުގެ ހައްގު އަބުރާ ބެހެވުނު ފަރާތަށް ލިބިގެންވާ ކަމަށެވެ. ގތުން ،އެ ހާލަތުގައި އެފަދަ ބިލްގައި ބުނެފައިވާ ޮ ކންޓެންޓެއް ހިމެނޭ ލައިވް ފީޑް މެދުކަނޑާލަން ކަމާ ޮ ބެހޭ ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާއަކުން އަންގާ އެންގުމަކަށް އެ މީޑިއާއަކުން ވަގުތުން އަމަލުކުރަން ޖެހެ އެވެ. އަދި ލައިވް ފީޑް މެދުކަނޑާނުލައިފި ނަމަ ،ކަމާ ބެހޭ ގތުގެ މަތިން އެ މީޑިއާއަކާ ގާނޫނާއި ގަވައިދުގައިވާ ޮ މެދު ފިޔަވަޅު އަޅަންވާނެ ކަމަށް ވެސް ބިލްގައިވެ އެވެ.
އާންމު ރައްޔިތުންނާ މެދު ފިޔަވަޅު އެޅުން މީޑިއާ ފިޔަވައި އެހެނިހެން މީހުންގެ މައްސަލައެއް ފުލުހުންނަށް ހުށަހަޅައިފި ނަމަ ،އެ މައްސަލައެއް ރސެކިއުޓާ ޖެނެރަލް (ޕީޖީ) ތަހުގީގުކުރުމަށް ފަހު ޕް ޮ ފނުވަން ޖެހޭނެ އެވެ .އާންމު ނިޒާމާ ހިލާފު އަށް ޮ ހިޔާލުފާޅުކޮށްގެން 25،000ރ .އާއި އެއް މިލިއަން ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާކުރެވޭނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން އަބުރާ ބެހިގެންނާއި ގައުމީ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާވާ ހިޔާލުފާޅުކޮށްގެން 25،000ރ. އާއި ދެ މިލިއަން ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާކުރެވޭނެ އެވެ .އަދި ޖޫރިމަނާ ފައިސާ ކށް ތިން މަހާއި ނުދައްކައިފި ނަމަ ،ޖިނާއީ ދައުވާއެއް ޮ ހަމަސް ދުވަހުގެ މުއްދަތަކަށް ޖަލަށް ލެވޭނެ އެވެ. އިސްލާމް ދީނުގެ އަސްލަކާ ހިލާފު ހިޔާލުފާޅުކުރި މީހަކާ މެދު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގެ ދަށުންނެވެ. މި ބިލަށް އަމަލު ކުރަން ފާށާނީ ބިލު ފާސްވެ، ކށް ސަރުކާރުގެ ގެޒެޓްގައި ޝާއިއުކުރާ ތަސްދީގު ޮ ދުވަހުން ފެށިގެންނެވެ.
ހަބަރު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
މަސްދަރު ހާމަކުރަން ޖެ ހޭ ގޮތަށް ބިލް ބަދަލުކޮށްފި
5
ގާސިމް ކުއްލި ގޮތަށް ތައިލެންޑަށް ހިޔާލުފާޅުކުރުން ހުއްޓުވަން ރައްޔިތުންގެ
ލިބިދީފައިވާ އަސާސީ ހައްގެއް ކަމަށްވާ ހިޔާލު
މަޖިލީހުގެ އުނގޫފާރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޖައުފަރު
ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ވަރަށް ބޮޑަށް
ދާވޫދު ހުށަހެއްޅުވި ބިލާ ދެކޮޅަށް ވޯޓު ދެއްވާނެ
ހަނިކުރެވޭކަން އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
ކަމަށް ވިދާޅުވުމަށް ފަހު ،މާދަމާ ވޯޓަށް އަހަން
"މިއީ ރައްޔިތުންނަށް ލިބޭނެ ވަރަށް ބޮޑު
ކށް މާމިގިލީ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އެޖެންޑާކޮށްފައި ވަނި ޮ
ނިކަމެތިކަމެއް "،ޖޭޕީގެ ހަރުގެ ،މ .ކުނޫޒުގައި
އަދި ޖޫމްހޫރީ ޕާޓީގެ ލީޑަރު ގާސިމް އިބްރާހިމް
ބޭއްވި ބައްދަލުވުމުގައި ގާސިމް ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ.
އިއްޔެ ތައިލެންޑަށް ފުރާވަޑައިގެންފި އެވެ. "މިހާރު"އަށް އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި ގާސިމް
މާމިގިލީ ދާއިރާގެ މެމްބަރުކަން ވެސް ކުރައްވާ ގާސިމް ވިދާޅުވީ އަބުރުގެ ބިލު ބަލައިގަތުމާ މެދު
ތައިލެންޑަށް ވަޑައިގެންނެވީ އާއިލާގެ ބޭފުޅަކު
ވޓުގައި އޭނާ އާއި އޭނާގެ ޕާޓީގެ ގިނަ ނެގި ޯ
ބަލިވެގެން ކަމަށް ވިދާޅުވެ އެވެ.
ކޅު ހެއްދެވި ކަމަށެވެ .ބިލަށް މެމްބަރުން ބިލާ ދެ ޮ
ގާސިމް މިދިޔަ ހަފުތާގައި ބައެއް ނޫސްވެރިންނާ
ބޑެތި ބަދަލުތަކެއް ކޮމިޓީ މަރުހަލާގައި އެކަށީގެންވާ ޮ
ބައްދަލުކުރެއްވުމަށް ފަހު ވިދާޅުވެފައި ވަނީ
ނުގެނެސްފި ނަމަ އެ ބިލާ ދެކޮޅަށް ވޯޓު ދޭނެ
ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ހަނިކުރެވޭ
ކަމަށާއި ޖޭޕީގެ ޕާލިމެންޓްރީ ގްރޫޕުން ވިޕެއް
ގޮތަށް މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ އަބުރުގެ ބިލަކީ ދރެއް ކަމަށާއި އެ ކޮރަޕްޝަން ހިންގަން ހުޅުވާލެވޭ ޮ ވޓު ދެއްވާނެ ކަމަށެވެ.ބިލާ ދެކޮޅަށް ބިލާ ދެކޮޅަށް ޯ
ނެރެން ޖެހިއްޖެ ނަމަ އެކަން ވެސް ކުރާނެ ކަމުގެ ޔަގީންކަން ގާސިމް ދެއްވި އެވެ. "އަޅުގަނޑު ޖަހާނީ ސީދާ ރެޑު [ނޫނެކޭ]"،
މަސައްކަތް ކުރާ "27ގެ ދިފާއުގައި" ހަރަކާތުގެ
އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.ވެރިކަން ކުރާ ޕީޕީއެމްގެ
އިސް ފަރާތްތަކާ އެކު ޖޭޕީގެ ޕާލިމެންޓްރީ ގުރޫޕުން
މެމްބަރު ޖައުފަރު ހުށަހެޅުއްވި މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީން
ބޭއްވި ބައްދަލުވުމެއްގައި ގާސިމް ވިދާޅުވީ އަބުރުގެ
ގސް ބައެއް އިސްލާހުތަކެއް ވަނީ ކުރިޔަށް ވުރެ ޯ
ބިލު ގާނޫނުއަސާސީއާ ސީދާ ތައާރުޒުވާ ކަމަށެވެ.
ގތަށް ފާސްކޮށްފަ އެވެ. ހިމެނޭ ޮ
ގތުން ގާނޫނުއަސާސީން ރައްޔިތުންނަށް ބިލު އޮތް ޮ
ހިޔާލު ފާޅުކުރުން ހުއްޓުވާ ބިލު ދިރާސާ ކުރާ ޮކމިޓީގެ ބައްދަލުވުން އިއްޔެ ކުރިއަށް ދާއިރު ،ދެ މެމްބަރަކު މަޝްވަރާ ކުރައްވަނީ
މު ހަ އް މަ ދު ޔާ މީ ން
-ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން /މިހާރު
ދޭހަކުރެވިގެން ،އިހްސާސް ކުރެވިގެން ނުވަތަ ކންމެ ބަހެކެވެ .އަދި ތިން ވަނަ ސިފަކުރެވިގެންދާ ޮ
އަބުރާ ބެ ހޭ ފަރާތަށް ލައިވް ފީޑް ހުއްޓުވުމުގެ ބާރުދެނީ މީޑިއާއަކުން ވަގުތުން ގެނެސްދޭ އިވެންޓެއްގައި
ފަރާތެއްގެ ނަޒަރުގައި ނުވަތަ މުޖުތަމައުގެ ކުރިމަތީގައި
ލައިވް ފީޑް މެދުކަނޑާލަން އުޒުރުވެރިވާ ނަމަ،
މީހެއްގެ ކަރާމާތަށް އުނިކަން ނުވަތަ އިހްސާސް
ކންޓެންޓެއް ހިމެނިއްޖެ މީހެއްގެ އަބުރާ ބެހޭ ޒާތުގެ ޮ
ކަމާ ބެހޭ ގާނޫނާއި ގަވައިދުގައިވާ ގޮތުގެ މަތިން
ގާނޫނުއަސާސީގައި ދީފައިވީ ނަމަވެސް ،ޚިޔާލުފާޅުކުރުން
ކންމެ ބަހެއް ،ލިޔުމެއް ،ކުރެހުމެއް، ކުރެވިގެންދާ ޮ
ނަމަ ،އެ ލައިވް ފީޑް ވަގުތުން މެދުކަނޑާލުމުގެ
އެ މީޑިއާއަކާ މެދު ފިޔަވަޅު އަޅަންވާނެ ކަމަށް
ހުއްޓުވާ ބިލްގެ އާ ޑްރާފްޓްގައި މަސްދަރު ހާމަކުރަން
ތަސްވީރެއް ،އިޝާރާތެއް ،ހަރަކާތެއް ނުވަތަ އަޑެކެވެ.
ބާރު އަބުރާ ބެހެވުނު ފަރާތަށް ލިބޭ ގޮތަށް ،އަލުން
ބިލްގައިވެ އެވެ.
މަސްދަރު ސިއްރު ކުރުމުގެ ހައްގު
ޖެހޭ ހާލަތެއް ހިމަނައިފި އެވެ. ކެލާ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަލީ އާރިފު ހުށަހެޅުއްވި ގތުން ނޫސްވެރިޔާ ދިފާއުވުމަށް ލިބޭ ޑްރާފްޓުގައިވާ ޮ
ހަމައެއާ އެކު ވަކި މީހަކަށް ނިސްބަތްނުވާ ގޮތަށް މުއައްސަސާއެއްގެ މަސައްކަތަށް ފާޑު ކިޔުމަކުން ،އެއީ
ފަރުމާކުރި ،ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ހުއްޓުވާ ބިލްގައި ހިމަނައިފި އެވެ. އުނގޫފާރު ދާއިރާގެ ޕީޕީއެމްގެ މެމްބަރު
އެ މުއައްސަސާއެއްގައި އެވަގުތެއްގައި ތިބި ބައެއްގެ
ގތުން ވަގުތުން ގެނެސްދޭ އާ ޑްރާފްޓްގައިވާ ޮ އިވެންޓެއްގައި ،ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ ހަމަތަކާ ކންޓެންޓެއް ހިމެނިއްޖެ ނަމަ، ތައާރުޒުވާ ޮ
އިހްތިޔާރުތަކުގެ ތެރޭގައި ނޫސްވެރިޔަކު އޭނާ އެ ހަބަރު
އަބުރާ ބެހުން ކަމަށް ނުހިމެނޭނެ ކަމަށް ބުނެފައިވެ
ޖައުފަރު ދާއޫދު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހަށް ހުށަހެޅުއްވި
ރޑްކާސްޓިން ވަގުތުން އެ އިވެންޓެއްގެ ބް ޯ
ހޯދި މަސްދަރު ހާމަކުރަން ޖެހިއްޖެ ނަމަ ،އެ މަސްދަރު
އެވެ .އެކަމަކު މުއައްސަސާގައި ހުރި މީހަކަށް ފާޑު
މި ބިލަށް ނޫސްވެރިންނާއި އާންމުންގެ ބޮޑެތި
މެދުކަނޑާލާނޑާލަން ޖެހެ އެވެ .އަދި ބުނެފައި
ހާމަކުރަން ވާނީ ސިއްރު މައުލޫމާތެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ.
ކިޔައިފި ނަމަ ،އެ ވާނީ އަބުރާ ބެހުމަށެވެ.
ފާޑުކިޔުންތައް އަމާޒުވުމުން ،ކެލާ ދާއިރާގެ
ވަނީ އަބުރާ ބެހޭ ޒާތުގެ ކޮންޓެންޓެއް ،ވަގުތުން
ޕީޕީއެމްގެ މެމްބަރު އަލީ އާރިފް ވަނީ އާ ބިލެއް
ގެނެސްދޭ އިވެންޓެއްގައި ހިމެނިއްޖެ ނަމަ ،އެ
ހަމައެއާ އެކު އެ މައުލޫމާތު ލިބޭ ދައުލަތުގެ
ގތުން ރަޖިސްޓްރީކޮށްގެން ޑްރާފްޓުގައިވާ ޮ
އެކުލަވާލައްވައިފަ އެވެ.
މުއައްސަސާއިން މައުލޫމާތުގެ ސިއްރުވެރިކަން އެންމެ
ހިންގާ މީޑިއާތަކުގެ ޝަކުވާ ،މީޑިއާގެ ކަންތައްތައް
ގތުގައި ހިފަހައްޓަން ވާނެ ކަމަށް ވެސް ފުރިހަމަ ޮ
ބަލަހައްޓާ ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާއަށް ހުށަހެޅުމުން
ބިލަށް ހުށަހެޅި އިސްލާހުގައިވެ އެވެ.
ނުވަތަ ،އަމިއްލަ އިސް ނެގުމަށް މައްސަލަ ބަލާއިރު،
އިވެންޓްތައް ގެނެސްދިނުމާ ބެހޭ ބައެއް
ޖަވާބުދާރީވުމުގެ ހައްގާއި ގާނޫނުއަސާސީ އާއި ކަމާ
ކށްފައިވާ ކަމެވެ .ޖައުފަރު ހުށަހެޅުއްވި އިތުރު ޮ
މީގެ އިތުރުން މަސްދަރު ހާމަކުރަން ޖެހޭނީ ޝަރީއަތުގެ މަޖިލީހެއްގައި ކަމުގައިވާ ނަމަ ،އެ
ކށްފައިވާ ހައްގުތައް، ބެހޭ ގާނޫނުތަކުގައި ބަޔާން ޮ
ޝަރީއަތުގެ މަޖިލީހަކީ ސިއްރު މަޖިލީހަކަށް
މައްސަލާގައި ހިމެނޭ ދެ ފަރާތަށް ލިބިދޭ ގޮތުގެ މަތިން
ހަމަޖައްސަންވާނެ ކަމަށް ވެސް އިސްލާހުގައި ބުނެފައިވެ
އެ މައްސަލައެއް ތަހުގީގުކުރަން ވާނެ އެވެ. އަލީ އާރިފު ހުށަހެޅުއްވި ޑްރާފްޓުގައި ކުރީގެ
އެވެ.
އޭ ބިލުން ފާހަގަވާ އެއް ކަމަކީ ވަގުތުން
ބިލްގައި އެ ބައެއް ނެތެވެ. ގތުން ވަގުތުން ގެނެސްދޭ އާ ޑްރާފްޓްގައިވާ ޮ
ރޑްކާސްޓްކުރާ މީޑިއާ އަށް ހުށަހަޅައި، އިވެންޓެއް ބް ޯ ލައިވް ފީޑް ހުއްޓާލަން އެދުމުގެ ހައްގު އަބުރާ ބެހެވުނު ފަރާތަށް ލިބިގެންވެ އެވެ. ރޑްކާސްޓް ކުރުމަށް ބިލްގައިވާ ގޮތުން ،ބް ޯ ރގްރާމްތައް ހުންނަން ރާއްޖޭގައި އުފައްދާ ޕް ޮ ކށްފައިވާ ހަމަތަކަށް ވާނީ ،މި ގާނޫނުގައި ބަޔާން ޮ
އިވެންޓެއްގައި ،ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ ހަމަތަކާ
ގތަށެވެ .އަދި ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި އުފައްދާ ފެތޭ ޮ
ކންޓެންޓެއް ހިމެނިއްޖެ ނަމަ ،އެ ތައާރުޒުވާ ޮ
ފނުވުމުގައި ،އަމަލުކުރާނެ ޕްރޮގްރާމްތައް ދުރަށް ޮ
ގތުން މީޑިއާތަކާއި އެ ނޫން ވެސް ބިލާ ގުޅޭ ޮ
ރޑްކާސްޓިން ވަގުތުން މެދުކަނޑާލަން އިވެންޓެއްގެ ބް ޯ
ގތުގެ ގަވައިދު މީޑިއާގެ ކަންތައްތަކާ ބެހޭ ޮ
ވަނީ ނޫސްވެރިކަން ކުރުމާއި ،މުއާސަލާތީ ވަސީލަތްތައް
ބޑުވުމަކަށް ހައްލު ފަރާތްތަކުން ފާޅުކުރި އެއްވެސް ކަން ޮ
ޖެހެ އެވެ .އަދި ބުނެފައި ވަނީ އަބުރާ ބެހޭ ޒާތުގެ
ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާއިން އެކުލަވާލަން ވާނެ
ކންމެ މީހަކަށް ލިބިގެންވާ ބޭނުންކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ޮ
ގތުން ،ކުރިއެކޭ ވެސް ހޯދައިދީފައެއް ނުވެ އެވެ .އެ ޮ
ކޮންޓެންޓެއް ،ވަގުތުން ގެނެސްދޭ އިވެންޓެއްގައި
ކަމަށް ބުނެފައިވެ އެވެ.
ކަމަށެވެ .މީގެ ތެރޭގައި ހަބަރާއި ،މައުލޫމާތާއި ،ފެންނަ
އެއްގޮތަށް މީޑިއާތަކުން މި ގާނޫނާ ހިލާފު ވެއްޖެ ނަމަ
ރޑްކާސްޓްކުރާ ހިމެނިއްޖެ ނަމަ ،އެ އިވެންޓެއް ބް ޯ
ނަމަވެސް ގާނޫނުއަސާސީގެ 28ވަނަ މާއްދާގައި
ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ހުއްޓުވާ
ގޮތްތަކާއި ،ހިޔާލުތައް ފާޅުކުރުމާއި ،ޝާއިއުކުރުމާއި،
50،000ރުފިޔާ އާއި ދެ މިލިއަން ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ
މީޑިއާ އަށް ހުށަހަޅައި ،ލައިވް ފީޑް ހުއްޓާލަން
ބިލް ރީޑްރާފްޓްކުރިއިރު ،ކުރިއަށް ވުރެ ހަރުކަށި
ފެތުރުމުގެ މިނިވަންކަން ހިމެނެ އެވެ.
އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރެވެ އެވެ .ކުރިން މި ބިލުގައި
އެދުމުގެ ހައްގު އަބުރާ ބެހެވުނު ފަރާތަށް ލިބިގެންވެ
ބަދަލުތަކެއް ހުށަހަޅާފައިވާކަން ފާހަގަ ކުރެވެ އެވެ.
ނެތް ވަރަށް ނުރައްކާތެރި މާއްދާއެއް ވެސް މިހާރު ވަނީ
އެވެ.
ޝާއިއުކުރާ ނުވަތަ ފަތުރާ މައުލޫމާތެއްގެ މަސްދަރު ހާމަކުރުމަށް އެއްވެސް މީހަކަށް މަޖުބޫރުކޮށްގެން ނުވާނެ
ގތުން މީޑިއާތަކާއި އެ ކުރީގެ ބިލާ ގުޅޭ ޮ ގތުގެ މަތިން އަމިއްލަ "މި މާއްދާގައިވާ ޮ
ހިމަނާފަ އެވެ.
ނޫން ވެސް ފަރާތްތަކުން ފާޅުކުރި އެއްވެސް
ފަރާތަކުން ނުވަތަ ފަރާތްތަކުން ،މި މާއްދާގައި
ބޑުވުމަކަށް އާ ބިލްގައި ހައްލު ހޯދައިދީފައެއް ކަން ޮ
ނުދައްކާ މީޑިއާތަކުގެ ލައިސަންސް ސަސްޕެންޑް
ބުނެފައިވާ ފަދަ ވަގުތުން ގެނެސްދޭ އިވެންޓެއްގައި
ގތުން ،ކުރިއެކޭ ވެސް އެއްގޮތަށް ނުވެ އެވެ .އެ ޮ
ގތުން މީޑިއާތަކާއި އެ ނޫން ވެސް ބިލާ ގުޅޭ ޮ
ކުރަން ނުވަތަ ބާތިލް ކުރަން ،މީޑިއާތަކުގެ ބެލެނިވެރި
އެ ފަރާތެއްގެ ނުވަރަ ފަރާތްތަކެއްގެ އަބުރާ
މީޑިއާތަކުން މި ގާނޫނާ ހިލާފު ވެއްޖެ ނަމަ
ބޑުވުމަކަށް ހައްލު ފަރާތްތަކުން ފާޅުކުރި އެއްވެސް ކަން ޮ
ފަރާތްތަކަށް މަޖުބޫރުވެ އެވެ .އެކަމަކު ވަކިވަކި
ބެހެވިއްޖެ ކަމަށް ޝަކުވާ ހުށަހަޅައިފި ނަމަ ،އަދި
50،000ރުފިޔާ އާއި ދެ މިލިއަން ރުފިޔާއާ
ހޯދައިދީފައެއް ނުވެ އެވެ .އޭގެ ބަދަލުގައި ހުރީ ހިޔާލު
ނޫސްވެރިންނަށް ވަކިން ޖޫރިމަނާގެ އަދަދުތަކެއް
ރޑްކާސްޓް ކުރަމުން ދިޔަ ވަގުތުން އެވަގުތަކު ބް ޯ
ދެމެދުގެ އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރެވެ އެވެ .ކުރިން
ފާޅުކުރުން ހުއްޓުވާ ބިލަށް އިތުރު ބައިތައް ހިމަނައިގެން
ގތުން ،ވަކިވަކި ނޫސްވެރިން ކަނޑައަޅާފައިވެ އެވެ .އެ ޮ
ގެނެސްދޭ އިވެންޓެއްގައި މިފަދަ ކޮންޓެންޓެއް
މި ބިލުގައި ނެތް ވަރަށް ނުރައްކާތެރި މާއްދާއެއް
ކށް އަދި ފަސޭހަކަމާ އެކު ކުށްވެރިވެދާނެ ފަދަ ހަރުކަށި ޮ
ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭނީ 50،000ރުފިޔާ އާއި 150،000
ހިމެނިފައިވާ ނަމަ ،ވަގުތުން އެ އިވެންޓެއް
ވެސް މިހާރު ވަނީ ހިމަނައިފަ އެވެ .އެ ގޮތުން،
ގޮތަކަށެވެ.
ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުންނެވެ .އެ ޖޫރިމަނާ
ގެނެސްދިނުން މެދުކަނޑާލަންވާނެ އެވެ "،ބިލްގައިވެ
ކަނޑައަޅާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ޖޫރިމަނާ ފައިސާ
ކަމަށް ވެސް ގާނޫނުއަސާސީގައި ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. އާރިފް ހުށަހެޅުއްވި ޑްރާފްޓްގައި ކުރީގެ
ގތުން އަބުރާ ބެހުން ކަމަށް ބަލާނީ މީހަކަށް އެ ޮ
ކަނޑައަޅާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ޖޫރިމަނާ ފައިސާ
ނުދައްކައި ،މި ޑްރާފްޓްގައި ވެސް ހިމަނާފައި
ނުދައްކާ މީޑިއާތަކުގެ ލައިސަންސް ސަސްޕެންޑް
އެވެ. މީގެ އިތުރުން ބިލްގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުން،
ކށް ،ދައްކާ ވާހަކައެއް ،ބުނާ ބަހެއް ،ލިޔާ ނިސްބަތް ޮ
ވަނީ ،އިސްތިއުނާފް ނުކުރެވޭ ގޮތަށެވެ .މިއީ ވެސް
ލިޔުމެއް ،ކުރަހާ ކުރެހުމެއް ،ތަސްވީރެއް ،ކުރާ
ކށްފައިވާ ވަރަށް ބޮޑު ކުރިން ނޫސްވެރިން ފާޅު ޮ
ކންޓެންޓެއް ހިމެނޭ ލައިވް އެ ހާލަތުގައި އެފަދަ ޮ
އިޝާރާތެއް ،ދައްކާ ހަރަކާތްތަކެއް ،ނުވަތަ އިއްވާ
ކަންބޮޑުވުމެކެވެ .އެ ހާލަތުގައި ކުރިން ވެސް އޮތް
ފީޑް މެދު ކަނޑާލުމަށް ކަމާ ބެހޭ ދައުލަތުގެ
އަޑެއްގެ ސަބަބުން މީހެއްގެ ނަމާއި ގަދަރަށާއި
ގޮތަށް ތިން މަސްދުވަހާއި ހަ މަސްދުވަހުގެ މުއްދަތަކަށް
މުއައްސަސާއަކުން އަންގާ އެންގުމަކަށް އެ
އިއްޒަތަށް އުނިކަން ލިބޭނެ އެއްޗެއް ވިސްނިގެން،
އެ ނޫސްވެރިއަކު ޖަލަށް ލެވޭނެ އެވެ.
މީޑިއާއަކުން ވަގުތުން އަމަލުކުރަން ޖެހެ އެވެ .އަދި
ކުރަން ނުވަތަ ބާތިލް ކުރަން ،މީޑިއާތަކުގެ ބެލެނިވެރި ފަރާތްތަކަށް މަޖުބޫރުވެ އެވެ.
ހަބަރު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
ފަހު ވަގުތާ ޖެހެންދެން ބިލާ ދެކޮޅު ހަދާނަން :އެމްޑީޕީ
7
އެމްއާރު ީޑސީގެ ވެރި ްނ ހާޒިރުކޮށް ،ކޮމެޓީ ސިއްރު މު ހަ އް މަ ދު ޔާ މީ ން
ފައިސާ ނުލިބި އެބަހުރި ކަމަށެވެ. ގތުން މިދިޔަ އަހަރުގެ ޖުލައި މަހުގެ އެ ޮ ނިޔަލަށް 17.8މިލިއަން ރުފިޔާ ނުލިބި އެބަހުރި
ލޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން މލްޑިވްސް ރޯޑް ޑިވެ ޮ ޯ (އެމްއާރުޑީސީ)ގެ އިސްވެރިން ރައްޔިތުންގެ
ފަރާތްތަކުން ދައްކަން ޖެހޭ ފައިސާ ހޯދަން
ކމެޓީއަށް ހާޒިރުކުރުމަށް މަޖިލީހުގެ މާލިއްޔަތު ޮ
އެކަށީގެންވާ މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފައި ނުވާ
ކމެޓީ ބައްދަލުވުން އިއްޔެ ސިއްރުކޮށްފި ފަހުޮ ،
ޕޓުގައި ބުންޏެވެ .އަދި އެ ކަމަށް ވެސް ރި ޯ
އެވެ.
ހދުމަށް ވަރަށް ގިނަ ދަތިތަކެއް ފައިސާތައް ޯ ކމެޓީގެ ބައްދަލުވުމުގައި އޮތީ ޮ
އޕަރޭޝަންސް އަދި މާލީ ހާލަތާ އެމްއާރުޑީސީގެ ޮ
އިއްޔެ ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި އިބޫ ވާހަކަ ދައްކަވަނީ --.ފޮޓޯ :ނިޝާން އަލީ /މިހާރު ހިޔާލު ފާޅުކުރުން ހުއްޓުވަން މަޖިލީހަށް
އަޅާފައިވާކަން ފާހަގަކުރައްވައި އިބޫ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކޅަށް ކުރެވެން ހުރި ކޮންމެ ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލާ ދެ ޮ
ގތުގައި ބިލަށް އެކަށީގެންވާ އޭނާ ވިދާޅުވި ޮ
ކަމެއް ،އެންމެ ފަހު ވަގުތާ ޖެހެންދެން ވެސް ކުރާނެ
އިސްލާހުތަކެއް ގެނައި ކަމަށް ބަލާނީ ހާއްސަކޮށް
ކޅު އެމްޑީޕީން އިއްޔެ ދީފި ކަމުގެ ޔަގީންކަން އިދި ޮ
ކށްފައިވާ ކަންކަން ހިމަނާފައިވާ ނޫސްވެރިން ފާހަގަ ޮ
އެވެ.
ބޑުވުންތަކެއް ހިމެނޭ ނަމަ އެވެ .ނޫސްވެރިންގެ ކަން ޮ އަބުރު ރައްކާތެރިކުރުމަށް ކަމަށް ބުނެ
ކަރުދާހެއް އެމްޑީޕީ އަށް ލިބިފައި ވާއިރު ،އޭގެ
ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލު ފާސްކުރަން ނުފެންނަ ކަމަށް ވޯޓު
ތެރޭގައި އާއްމުންނާ ގުޅުން ހުރި މައްސަލަތައް ވެސް
ލާން އެމްޑީޕީގެ ޕާލިމެންޓްރީ ގްރޫޕުން ތްރީ ލައިން
އެކުލެވިގެންވާ ކަމަށް އިބޫ ވިދާޅުވި އެވެ. ކމިޓީގައި ތިއްބަވާ އެމްޑީޕީގެ މާރިޔާ އާއި ޮ
ވިޕެއް ނެރުމަށް ފަހު ،އެ ގްރޫޕުގެ ލީޑަރު އިބްރާހިމް ސލިހު (އިބޫ) ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މި ޯ މުހައްމަދު
ފައްޔާޒު ވަނީ ބިލުގައި ހުރި "ތާކުންތާކު ނުޖެހޭ"
ބިލު މަޖިލީހަށް ބަލައިގަންނަން ނެގި ވޯޓުގައި ވެސް
ކަންތައްތައް ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި ވެސް
އެމްޑީޕީން ވަނީ ތްރީ ލައިން ވިޕެއް ނެރެ ،އެކަމާ
ފާހަގަކުރައްވާފަ އެވެ .އެ ގޮތުން ،ޖޫރިމަނާ ބޮޑު ވުމާއި
ވޓު ލައިފަ އެވެ .އެ ނިންމުން ބަދަލު ދެކޮޅަށް ޯ
އަބުރު ގެއްލުނު މީހާ އަށް އެ ޖޫރިމަނާ ލިބުމުގެ
ނުވާ ކަމަށާއި އެންމެ ފަހު ވަގުތާ ޖެހެންދެން ވެސް
ބަދަލުގައި ދައުލަތަށް ވަންނަ އާމްދަނީއެއްގެ ގޮތުގައި
ގތުގައި ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެމްޑީޕީން ތިބޭނީ އެ ޮ
އޮތުމުގެ އިތުރަށް އެހެން ފަރާތްތަކުން ދައްކާ ވާހަކަ
އެވެ.
އަށް މީޑިއާތަކާއި ނޫސްވެރިން ޒިންމާވާން ޖެހުން ފަދަ "އަޅުގަނޑުމެންނަށް ގެންދެވެން އޮތް އެންމެ
ކަންކަން އެ ބޭފުޅުން ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
އތް ހުރިހާ މަސައްކަތެއް ކުރަން ދުރަކަށް ،ކުރެވެން ޮ އފީހުގައި ބޭއްވި ނިންމި ވާހަކަ ދަންނަވަން "،އެމްޑީޕީ ޮ
ބޑެތި ބަދަލުތަކެއް "ކަންކަން މި ދާ ގޮތުން މާ ޮ
ގތުގައި މަޖިލީހުގެ ކުރައްވާ އިބޫ ވިދާޅުވި ޮ
ކށް ނިންމައި މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީން ބިލުގެ ދިރާސާ ޮ
ހުއްޓުވާ ބިލަށް އާންމުންގެ ފަރާތުން އެއްވެސް
ފނުވުން އެކަށީގެންވާ ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ. ތަޅުމަށް ޮ
ހިޔާލެއް ލިބިފައިވާ ނަމަ އެއީ ބާތިލް އެއްޗެއްގެ ގޮތުގަ
ކމިޓީގައި ވެސް އެމްޑީޕީން މުހިއްމު ،ބުރަ ޮ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުން އަންނަކަން އިބޫ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ .އެކަމަކު ،އެމްޑީޕީގެ ފަރާތުން
އންނަ ކޮމެޓީން ވެސް ޕީޕީއެމްގެ ސާފު އަގުލަބިއްޔަތު ޮ
ގޅި އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު މާރިޔާ މައްޗަން ޯ
ނިންމި އެވެ.
މަގު ހެދުމާއި މަގުތައް މަރާމާތުކުރުމަށް
ކށްފައިވެ އެވެ .އެ އޮޑިޓް ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަ ޮ
އުފައްދާފައިވާ ސަރުކާރުގެ 100ޕަސެންޓް
ގޮތުން ،ބައެއް ރަށްރަށުގެ ފުޓްސަލް ދަނޑުތައް
ހިއްސާވާ ކުންފުންޏާ ބެހޭ ގޮތުން އޮޑިޓާ
ހެދުމާއި ކުނި ނައްތާލުމުގެ މަސައްކަތާއި ވެލި
ޕޓްގައި ބުނެފައި ވަނީ ޖެނެރަލް ނެރުނު ރި ޯ
ނަގައިގެން ވިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން
އެމްއާރުޑީސީ އަށް ލިބެން ޖެހޭ ވަރަށް ގިނަ
ޕޓްގައި ބުނެފައިވެ އެވެ. އަންނަ ކަމަށް ރި ޯ
މަހްލޫ ފް މާލެ ގެނެސް ޑޮކްޓަރަށް ދައްކައިފި
ގަ ޮލޅު ދެކުނު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު މަހްލޫފް ކަރެކްޝަނަލް ސާވިސްގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި. އޭނާ ޮޑކްޓަރަށް ދެއްކުމަށް މިއަދު ވަނީ މާލެ ގެނެސްފައި - .ފޮޓޯ: މުހައްމަދު ޝަރުހާން /މިހާރު
ބިލު ދިރާސާ ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ނިންމާ މިއަދު
އަހުމަދު ދީދީ އާއި ގަމު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ފައްޔާޒު ކމިޓީގައި ތިއްބަވަނީ ކީއްކުރަންތޯ ސިޔާސީ އިސްމާއިލް ޮ
އތީ ހަމަޖައްސައިފަ މަޖިލީހުގައި ވޯޓު ނަގާ ގޮތަށް ޮ
ފަރާތްތަކުންނާއި އާއްމުން ވެސް ސުވާލު އުފައްދަމުން
އެވެ .މާލޭގައި ނެތް ޕީޕީއެމްގެ ބައެއް މެމްބަރުން
އަންނަ ކަމަށް އޭނާ އެއްބަސްވެވަޑައިގެންނެވި އެވެ.
މިއަދުގެ ޖަލްސާ އަށް ވަޑައިގަތުމަށް ވަނީ އަންގައިފަ އެވެ. މިހާރުގެ ބިލުގައި މީޑިއާގެ މައްސަލަތައް ބަލައި
އެމްޑީޕީން މިއަދު ވެސް ނިންމާފައިވާކަން އިބޫ
އތީ މީޑިއާގެ ކަންކަން ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ބާރު ދީފައި ޮ
ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
ބަލަހައްޓާ މުއައްސަސާތަކަށެވެ .އެ ގޮތުން ،އަބުރާ ބޑެތި އަދަދުތަކުން ޖޫރިމަނާކުރުމުގެ ބެހިއްޖެ ނަމަ ޮ
ގތަކަށް ފާސްކުރި ނަމަވެސް އެ މަސައްކަތް ޮ
ފނުވި ،ޝާއިއުކުރި މީޑިއާއެއް އިތުރުން އެ އެއްޗެއް ޮ
އަޅުގަނޑުމެން ކުރަން މިއަދު ނިންމައިފިން .ތަޅުމަށް
2،000،000ރ .އިން ޖޫރިމަނާކުރުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް
އައިމަ ވެސް ދެން ކުރަން ޖެހޭ ކަންކަން ވެސް
ވަނީ ދީފަ އެވެ.
މީގެ ކުރިން ވެސް މަޖިލީހުގައި އެކި ފިޔަވަޅުތައް
އަންނަނީ ބަލަމުންނެވެ.
މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުން އަންނަކަން ވެސް
ބަންދުކުރަން މިދިޔަ ހުކުރު ދުވަހު ބޭއްވި ކޮމެޓީ ހާޒިރުކުރަން ފަރާތްތަކުގެ ހިޔާލު ދެން ނުހޯދާ ގޮތަށް
ކުރާނަން "،ޝައްކު އުފެދޭ ބިލުތަކުގައި އެމްޑީޕީން
ޕޓް މާލިއްޔަތު ކޮމިޓީން ޖެނެރަލް ނެރުނު ރި ޯ
މަސްއޫލިއްޔަތުތަކުގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ
ހދުމަށް ހުޅުވާލި ފުރުސަތު އާއި އާއްމުންގެ ހިޔާލު ޯ ބައްދަލުވުމުގައި ވަނީ ނިންމާފަ އެވެ .އަދި މިހާތަނަށް
ޖރިޓީ ބޭނުންކޮށްގެން ކޮންމެ "މަޖިލީޖުގެ މެ ޯ
އެމްއާރުޑީސީއާ ބެހޭ ގޮތުން އޮޑިޓާ
ޕަސެންޓް ދަށްވެފައިވާ ކަމަށެވެ .އެ ކުންފުނީގެ
މިހާރު އަންނަނީ މި ބިލު ދިރާސާ ކުރަމުންނެވެ.
ކުރިއަށް ގެންދާއިރު ،މިއަދު ނުވަތަ މާދަމާ ވެސް
ކންމެ މަސައްކަތެއް ކުރަން ގެނެވޭތޯ ކުރެވުނު ޮ
ސިއްރުކޮށްފަ އެވެ.
34ޕަސެންޓް 2014 ،ވަނަ އަހަރު 41
މުޅިއެކު އެގާރަ މެމްބަރުންގެ ވަގުތީ ކޮމިޓީއަކުން
ހިޔާލު ތަފާތުވެފައިވާ ،ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން
ނަމަވެސް އެކަށީގެންވާ އިސްލާހުތަކެއް ބިލަށް
ބައްދަލުވުން ފެށުމާ އެކު ބައްދަލުވުން ވަނީ
ފައިދާ 39ޕަސެންޓް އަދި 2013ވަނަ އަހަރު
ޕާލިމެންޓްރީ ގްރޫޕުން އަދި ވިޕެއް ނުނެރެ އެވެ.
ގތަކަށް މަސައްކަތްތައް އޮތް މަޖިލީހުން ބޭނުން ޮ
ވޓު ދޭން ނިންމިއިރު، ވޯޓުގައި ބިލާ ދެކޮޅަށް ޯ
ގތުން މަޝްވަރާކުރުމެވެ .ނަމަވެސް ކޮމެޓީ ގުޅޭ ޮ
ކުންފުންޏަށް 2012ވަނަ އަހަރު ލިބުނު ޖުމްލަ
ކޅު ހަދާފަ އެވެ .އެކަމަކު ،އެ ޕާޓީގެ މި ބިލާ ދެ ޮ
ޕީޕީއެމްގެ މަޖިލިސް މެމްބަރުންގެ މެދުގައި ވެސް
މަޖިލީހުގެ ތަޅުމުގައި ބިލު ފާސްކުރަން ނަގާ
ޕޓްގައި ބުނެފައި ވަނީ އޮޑިޓް ރި ޯ
އެމްޑީޕީގެ އިތުރުން ޖުމްހޫރީ ޕާޓީން ވެސް ވަނީ
މަސައްކަތްތައް މިހާރު ކުރިއަށް ގެންދަނީ ކުރިން ގތަކަށް ނޫނެވެ .ސަރުކާރުގެ މެޖޯރިޓީ ކަންތައްތައް ދާ ޮ
އެބަހުރި ކަމަށް ވެސް ރިޕޯޓްގައިވެ އެވެ.
ގެންނާނެ ކަމަކަށް ނުފެނޭ "،ފައްޔާޒު ވިދާޅުވި އެވެ.
ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމެއްގައި އިބޫ ވިދާޅުވި އެވެ. ނަމަވެސް ،ހިންނަވަރު ދާއިރާގެ މެމްބަރުކަން
ކަމަށާއި ކުންފުންޏަށް ސަރުކާރާއި އަމިއްލަ
ދިހަ މަހަށް ޖަލަށް ލާފައި ހުރި ،ރައްޔިތުންގެ
ދުވަސް ވެއްޖެ ،އެލާޖީއެއްވެ ،ގައިގައި އެއްޗެހިތަކެއް
ލޅު ދެކުނު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު މަޖިލީހުގެ ގަ ޮ
ޑކްޓަރަށް ދައްކަން މާލެ މި ގެނައީ"، ނެގުމާ ގުޅިގެން ޮ
މަހްލޫފް މާލެ ގެނެސް އައިޖީއެމްއެޗްގައި މިއަދު
ނަޒޫ ވިދާޅުވި އެވެ.
ޑކްޓަރަށް ދައްކައިފި އެވެ. ޮ މިއީ މަހްލޫފް ޖަލަށްލި ފަހުން ޑޮކްޓަރަށް ދެއްކުމަށް މާލެ ގެނައި ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.
އތަރަޕީއެއް ހަދަން މީގެ މީގެ އިތުރުން އަތުގެ ފިޒި ޮ ކުރިން ލަފާ ދީފައިވީ ނަމަވެސް ،ޖަލަށް ދިޔަ ފަހުން ފިޒިއޮތަރަޕީ ނުހެދޭކަން ނަޒޫ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ. ދިހަ މަހާއި 24ދުވަހަށް މަހުލޫފް ޖަލަށް ލީ،
މަހްލޫފްގެ އަނބިކަނބަލުން ނަޒްރާ ނަސީމް (ނަޒޫ) ވިދާޅުވީ މަހްލޫފް އައިޖީއެމްއެޗަށް ގެނައީ ކަށީގެ
ފުލުހުންނަށް ހުރަސް އެޅިކަމުގެ ދެ ދައުވާއެއް އޭނާގެ
ޑކްޓަރަކަށް ދެއްކުމަށް ކަމަށެވެ. ޑޮކްޓަރަކަށާއި ހަމުގެ ޮ
މައްޗަށް ސާބިތުވުމާ ގުޅިގެންނެވެ .އޭނާ ޖަލަށް ލުމަށް
އަދި މަހްލޫފްގެ ބައެއް ޓެސްޓްތައް ވެސް ހެދި ކަމަށް
ކޓުން ހުކުމް ކުރީ މިދިޔަ ޖުލައި މަހު ކްރިމިނަލް ޯ
އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އެވެ.
ޑކްޓަރަށް ދެއްކުމަށް އެދުނުތާ ވަރަށް ގިނަ " ޮ
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
މޫ ސާ ލަ ތީ ފް
8
އާރިފްގެ އިސްލާހުތައް ނުބައިން ނުބަޔަށް ،ދެރަވެއްޖެ
އެ މަންޒަރު މިހާރު ވެސް ފެންނަ ފަދަ އެވެ .އެއީ 1980ގެ އަހަރުތަކުގެ ކުރީ ކޮޅެވެ .ގ .ވަށަފަރުގެ އިން ނުކުމެވަޑައިގެން ،މަޑު ހިންގެވުމެއްގައި އެހެރަ ވަޑައިގަންނަވަނީ ވަށަފަރު އާދަމް އަބްދުއްރަހުމާނެވެ .އެ މަނިކުފާނުގެ ވަރުގަދަ ޝަހުސިއްޔަތު ،އެ ހިންގެވުމާއި އާންމުންގެ ފަރާތުން ލިބިވަޑައިގެންނެވި އިހުތިރާމުން ވެސް އެނގެ އެވެ .ގޭގައި އުޅުއްވާ ނަމަ ،ގޭދޮށު އެއްވެސް ކުއްޖަކަށް އެ ގެ އަށް ވަންނާކަށް ނުކެރޭނެ ހދަން ،ބައެއް ފަހަރަށް އެ އެވެ .އާދަމްބެގެ ބޭފުޅަކު ޯ ގެ އަށް ވަން ނަމަވެސް ،ފުރަތަމަ ބަލާނީ ފެންނަ ހިސާބުގައި އެ މަނިކުފާނު ހުންނެވިތޯ އެވެ .އާދަމްބެ ދެކެ އިހުތިރާމްގެ އެ ޖެހިލުންވުން އަންނަނީ އޭރު އަޅުގަނޑު ކަހަލަ ކުޑަކުދިންގެ ފަރާތަކުން އެކަންޏެއް ބޑު ތިލަދުންމައްޗާއި މާލޭގެ ސިޔާސީ ނޫނެވެޮ . ބޭފުޅުންނަށް ވެސް ވަށަފަރު އާދަމް ކަލޭފާނަކީ އާދައިގެ
ކެލާ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަލީ އާރިފް ،މަޖިލިހުގެ މުވައްޒަފަކު ދައްކާ ވާހަކަތަކެއް އަޑުއައްސަވަނީ: މިނިވަން ހިޔާލު ހުއްޓުވާ ބިލް ޮކމިޓީން ފާސްކުރީ އޭނާ ހުށަހެޅުއްވި ގޮތަށް
ޝަހުސިއްޔަތެއް ނޫނެވެ. ބޑުވީ ގ .ވަށަފަރު އަޅުގަނޑު މާލެ އައިސް އުޅެ ޮ ކައިރީގައި ،އާދަމްބެގެ ބައެއް ބޭފުޅުންނާ އެކުގަ އެވެ. އަލީ އާރިފަކީ އޭގެ ތެރެއިން އެއް ބޭފުޅެވެ .ހައުސިން މިނިސްޓަރު ޑރ .މުހައްމަދު މުއިއްޒަކީ ،އާދަމްބެގެ ކ އަދި ދީނީ އިލްމުވެރިޔާ އެއްބަނޑު އެއްބަފާ ކޮއް ޮ ހުސައިން އަބްދުއްރަހުމާންގެ ހުރި ހަމައެކަނި ބޭފުޅެވެ. އެކަމަކު އޭރު އެއީ އުމުރުން ހަތަރު ފަސް އަހަރުގެ ބޅަ ކުޅެން ދާއިރު، ކުޑަކުއްޖެކެވެ .އޭނާގެ ބޭބެމެން ފުޓް ޯ ދށުގައި ކުޅޭ އިރު ،މުއިއްޒު ގޭ ދޮރުމަތީ އަދި ގޭ ޮ ހުންނަވާނީ ބައްލަވާށެވެ. ތޅުވެރިކަން ދެ ފަހަރެއްގެ މަތިން ހއ .ގެ އަ ޮ ކުރެއްވި އިރު ،ރައީސް ނާސިރުގެ ދައުރުގައި އެއް ވޓުން ވެސް އަތޮޅުވެރިކަމަށް ފަހަރު އާންމުންގެ ޯ ހވި އެވެ .އޭގެ ފަހުން ރައްޔިތުންގެ އާދަމްބެ ޮ މަޖިލީހުގައި ކޮންމެ އަތޮޅަކަށް ދެ ގޮނޑި ހުންނަ އިރު، ހއ .އަތޮޅުގެ ދެ ގޮނޑީގެ ތެރެއިން އެއް ގޮނޑި ހއ .ރައްޔިތުން އާދަމްބެ އަށް ދިނީ ،ވަށަފަރު ކަހަލަ ކުޑަކުޑަ ރަށަކަށް ނިސްބަތްވެވަޑައިގެންނެވި ނަމަވެސް އެ މަނިކުފާނުގެ މަޝްހޫރުކަމާއި ފުރިހަމަ ހަރުދަނާ ޝަހުސިއްޔަތުގެ ސަބަބުންނެވެ .އާދަމްބެ އާއި ޝެއިހު ހުސައިން އަބްދުއްރަހުމާނަކީ ،އަޅުގަނޑު ފަހުރުވެރިވާ، ތޅަށް އުފަން ނަމޫނާ ދެ ބޭފުޅުންނެވެ. އަޅުގަނޑުގެ އަ ޮ ގތުން ހުޅުވިފައި ނެތް ،އަދި ސިޔާސީ ސިޔާސީ ޮ ކޅު ފަރާތުގެ ނަމުގައި އެއްވެސް ހަރަކާތެއް އިދި ޮ ނުހިނގާ ދުވަސްވަރެއްގައި ވެސް އާދަމްބެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި ދެއްކެވީ އެ މަނިކުފާނުގެ ދުރު ފނުވާ ކޮންމެ ބިލަކަށް ވިސްނުންފުޅެވެ .ސަރުކާރުން ޮ ވޓު ދެއްވުމުގެ ބަދަލުގައި، "އާނ ހޫން" ކިޔާފައި ޯ ވަރަށް ގިނަ ފަހަރަށް ފުން ބަހުސްތައް ކުރެއްވި މެމްބަރުންގެ ތެރޭގައި އެ މަނިކުފާނު ހިމެނިވަޑައިގަތެވެ. ރައީސް މައުމޫން ވެސް އެންމެ ޖެހިލުންވެވަޑައިގެންނެވި އެއް މެމްބަރަކީ ،އޭރު ސިއްރު ސިއްރުން އެކި މީހުން ގތުގައި ،ވަށަފަރު އާދަމްބެ ދެއްކި ވާހަކަތަކުން އެނގޭ ޮ އެވެ. ނަފްސު ވިއްކަވައިލެއްވުމާއި ސަރުކާރަށް ވައި ޖެހުމުގެ ބަދަލުގައި ،ވެރިންނަށް މާނައެއް ނެތް ތައުރީފު ކުރެއްވުމުގެ ބަދަލުގައި ،އާދަމްބެ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެއްކެވީ ޝަހުސެއް ވިއްޔާ އޭގައި އަގެއް ވެސް ހުންނަން ޖެހޭނެ ކަމުގެ ރީތި މިސާލެވެ. އާދަމްބެ އާއި ހުސެން އަބްދުއްރަހުމާންގެ ޔ ރަހުމަތްލައްވާށި އެވެ. ފުރާނަފުޅަށް ހެ ޮ މައިންބަފައިންގެ ހުރިހާ ސިފަތަކެއް ދަރިންނަށް ވާރުތައެއް ނުވާނެ އެވެ .އެހެންކަމުން މިއަދު އާދަމްބެގެ
އެއް ދަރިކަލުން އަލީ އާރިފްގެ ކިބައިން މި ފެންނަނީ
ދުވަހު މަސައްކަތްޕުޅު ކުރެއްވި މިނިވަންކަމާއި
ހިމާޔަތުގައި މަސައްކަތް ކުރަން ޖެހޭ މުއައްސަސާއެއްގެ
އެ ކަމެވެ .އަބުރު ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ނަމުގައި ،ދިވެހި
ޑިމޮކްރަސީގެ މުހިންމު އުސޫލުތައް މިއަދު ދިވެހި
އެންމެ މަތީ ވެރިޔާގެ ހައިސިއްޔަތުން ޝަހީބު ދެއްކެވީ
ރައްޔިތުންގެ އަސާސީ ދެ ހައްގެއް ނިގުޅައިގަންނަ ބިލް
އއްވާ ،އޭގެ ތެރެއިން އަސާސީ ރައްޔިތުންނަށް ލިބިފައި ޮ
ވަރަށް ތާކުންތާކު ނުޖެހޭ ވާހަކައެކެވެ .ބިލްގެ ހުރިހާ
މިއަދު ފާސްވެއްޖެ ނަމަ އެ ފާސްވާނީ އާރިފް ގެންނެވި
ދެ ހައްގެއް ގެއްލުވާލުމުގެ އިސްލާހުތައް ،ދަރިކަލެއްގެ
ކމިޝަނަކަށް ކޮޅަކަށް ބައްލަވާފައެއް ނެތެވެ .މިވަރުގެ ޮ
އިސްލާހުތަކާ އެކުގަ އެވެ.
ފަރާތްޕުޅުން އައުމުންނެވެ .ރަހުމަތްތެރި އަލީ އާރިފެވެ؛
ނޫސްވެރިންގެ މައްސަލަތައް ،އިންސާފުވެރިކަމާ އެކު
އަޅުގަނޑު މިހުރީ ދެރަވެ ،ހިތާމައިގަ އެވެ .އަލީ
ބެލޭނެ ގޮތެއް ނެތެވެ .އެ އިތުބާރެއް ވެސް ނެތެވެ.
ބިލް ދިރާސާ ކުރި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ކޮމިޓީގެ ބައްދަލުވުމަކަށް ފަހު އާރިފްއާ އަޅުގަނޑު
އާރިފްގެ ނަންފުޅުގައި އެ އިސްލާހުތައް ހުށަހެޅުއްވުމުގެ
މި ހުރިހާ ވާހަކައެއް އަޅުގަނޑު މި ލިއުނީ
ވަކިން ވާހަކަ ދެއްކީމެވެ .އޭނާގެ ބަސްމަގު އޭރު ހުރީ
ފުރުސަތު ދެއްވުމަކީ ،މިއަދު އަޅުގަނޑުގެ ޝަކުވާއެކެވެ.
މިއަދުގެ ބިލް ފާސްވުމަށް ފަހު އެކި ބޭފުޅުންގެ ނަން
އާރިފްގެ އިތުރުން އަޅުގަނޑުގެ ވަރަށް ގާތް
ބޑުވުންތަކަށް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ނޫސްވެރިންގެ ކަން ޮ
ޖަހައިގެން ފާޑުކިއުމުގެ ފުރުސަތު ގެއްލޭނެތީ އެވެ.
ހއްދަވައި ދެއްވާ ނިޔަތެއްގަ އެވެ .އެކަމަކު ހައްލެއް ޯ
އެހެން ދެ ބޭފުޅަކު ވެސް ވަނީ ސިޔާސީ މި
އެ ފުރުސަތު އެ ގެއްލެނީ އާރިފާއި ލަތީފު އޭގައި
ބިލް ފާސް ކުރާނެ ވާހަކަ އާއި އޭގެ ސަބަބަކީ
ބޑަށް ބެނދެވިފަ އެވެ .އެއް ހަރަކާތުގައި ވަރަށް ޮ
ބައިވެރިވެވަޑައިގެން ތިއްބަވަ އެވެ .ޝަހީބުގެ ރޯލަކަށް
އތް ޖީލު ރައްކާތެރިކުރުން" ކަމަށް ވިދާޅުވި "އަންނަން ޮ
ބޭފުޅަކީ ،އަޅުގަނޑުގެ އުފަން ރަށް ހއ .ދިއްދޫ
ދެން ވާނީ ،އަޅުގަނޑަށް ލަފާ ކުރެވޭ ގޮތުގައި ،އާ
އެވެ.
މެމްބަރު އަބްދުއްލަތީފު މުހައްމަދެވެ .ދެން ހުންނެވީ
ގާނޫނުގެ ދަށުން އަދަބު ލިބެން ޖެހޭ ނޫސްވެރިންގެ
ނޫސްވެރިކަމުގައި އަޅުގަނޑާ އެންމެ ގާތް އެއް ބޭފުޅާ،
މައްސަލަތައް ބެލުމެވެ.
ސުބްހާނަﷲ އެވެ .އެ ދެއްކެވީ އަންނަން އޮތް ޖީލުގެ ވާހަކަ އެވެ .މިހާރު ދުނިޔޭގައި ތިބި
ކމިޝަންގެ ރައީސް މުހައްމަދު ރޑްކާސްޓިން ޮ މިހާރު ބް ޯ
ކބައި ހެއްޔެވެ؟ މި ބިލާ އެކު މީހުންގެ ހާލު ޮ
ޝަހީބެވެ. ލަތީފަކީ ،އެކި މީހުންނަށް އަމާޒުކޮށް ސަރުކާރުން
އާރިފްގެ ވިސްނުންފުޅުގައި މި އުފެދުނީ ކުރި އަށް
އތް މިނިވަންކަމެއް ވިއްޔާ ދިވެހިންނަށް ލިބިފައި ޮ ބޑެތި މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްގެންނެވެ. ލިބުނީ ހާދަހާ ޮ އެކަމަކު އެ މާޒީގެ މަތިން މިއަދު ،ސަރުކާރުގެ
އޮތް ޖީލުތަކުގެ ހިމާޔަތެވެ .އެކަމަކު ސަރުކާރުން
ހަދަމުން އަންނަ ގާނޫނުތައް މަޖިލިހުގެ ތަޅުމަށް
މެމްބަރުންނާއި ސަރުކާރުގެ ދަށުވެފައި ތިބި މީހުންނާއި
ބޑެތި އެތައް ލޯނުތަކުން މިހާރު ނަގަމުން އަންނަ ޮ
ހުށަހަޅުއްވަން ބޭނުންކުރާ އެއް ވަސީލަތެވެ .އެހެން
ޕޓްކުރާ މީހުން ހަނދާނެއް ނެތެވެ. ސަރުކާރަށް ސަ ޯ
ބލުގައި އެ އެޅޭ ބޮޑު އަންނަން އޮތް ޖީލުތަކުގެ ޮ
މެމްބަރުން ދުރުވެގަންނަ އިރު ލަތީފު މި ހުންނަވަނީ
މިއަދު އެ އެންމެން ބޭނުންވަނީ ސަރުކާރު ޒިންމާދާރު
ދަރަންޏަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ .އެހެންކަމުން
މަޅީގައި ޖެހިވަޑައިގެންފަ އެވެ .މަޖިލިހުގައި ލަތީފް
ރލެއް ކުޅޭނެ ފުރުސަތު ނުދޭށެވެ. ކުރުމުގެ އެއްވެސް ޯ
މައްސަލައަކަށް މި ވަނީ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ
ދައްކަވާ ބައެއް ވާހަކަތައް އަޑުއަހަން ކުޅަދާނައެއް
އެކެއްގެ ބާރު މާ ގަދަވެއްޖެ ނަމަ މިކަހަލަ ކަންކަމާ
ނަޒަރުގައި މައްސަލައަކަށް ވާ ކަންކަމެވެ .ރައީސް
ނޫނެވެ .ހއ .ގެ ވެރިރަށް ތަމްސީލް ކުރައްވަން
ރައްޔިތުން ކުރިމަތިލާނެ އެވެ .އެކަމަކު އެއީ ދާއިމީ
ޔާމީންގެ ސިޔާސަތުގެ ސަބަބުން ކުރި އަށް އޮތް
ހުންނަވާ ބޭފުޅަކަށް ވުރެ އޭނާ ފެންނަނީ ވަކި ބައެއްގެ
ހައްލެއް ނޫނެވެ.
ތަނުގައި ދިމާވެދާނެ މައްސަލަތަކާ މެދު އަލީ އާރިފްގެ
އަތް ދަށުގައި ތާށިވެފައި ހުންނަވާ މެމްބަރެއްގެ ގޮތުގަ
ހިޔާލުފުޅެއް ނެތެވެ .ރައީސް ޔާމީންގެ އެންގެވުމަށް
އެވެ.
ކޮންމެ ފަދަ ބަދަލެއް ގާނޫނަށް ގެނަޔަސް އެކަން
ވަށަފަރު އާދަމްބެ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެއްކެވި އތީ އެ ފިލާވަޅެވެ .އޭނާ ބައެއް މީހުން ހިކުމަތުގައި ޮ
އތީ މިނިވަން ނޫސްވެރިކަމަށް ރާއްޖެ ދެން ޮ
ކައިރީ ދެއްކެވީ އެ ވާހަކަފުޅެވެ .އަޅުގަނޑު މިއަދު
ގާނޫނުއަސާސީއާ ހިލާފުވާ ކަމަކަށް ނުވެ އެވެ .މާތް
ހުޅުވުނު އިރު ވެސް ނޫސްވެރިކަމުގައި އުޅުއްވި
ވެސް ބޭނުންވަނީ އެ ކުޑަކުޑަ ވަށަފަރުން އުފެދުނު
ﷲ ގަންދީ ކުރެއްވި ހުވަޔަށް ތެދުވެރިވެވެނީ ކޮން
ޝަހީބުގެ ވާހަކަ އެވެ .ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައި ބިލާ
އާދަމްބެ ފަދަ ޝަހުސިއްޔަތުތަކެވެ.
މިންވަރަކަށް ކަމެއް ވިސްނައެއް ނުލައްވަ އެވެ.
ބެހޭ ގޮތުން އޭނާ ވާހަކަ ދެއްކެވީ ،މީގެ ވިއްސަކަށް
ކމިޓީތަކަށް ކަމާ ގުޅޭ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޮ
އަހަރު ކުރިން ،ސިފައިންގެ ބަންދުގައި ދެ ހަފުތާ
ދާއިރާތަކުން މީހުން ގެންދަނީ ބިލްތަކަށް އެކަށީގެންވާ
ވަންދެން ހުންނަވަން ޖެހުނު އިރަށް ވުރެ ގޯސްކޮށް
ބަދަލުތައް ގެންނާށެވެ .އެކަމަކު އާރިފް ހެއްދެވި ގޮތުން
އޮތް ބިލެއް ދިފާއު ކުރައްވަ އެވެ" .ކުޑަގޮޅީ"ގެ
މި އެނގުނީ ،އެހެން މީހުންގެ ވަގުތާއި ތަޖުރިބާ
ނަމުގައި ޝަހީބު ލިއުއްވި ކުރު ވާހަކަ "ހަވީރު"ގައި
މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުންނަށް ބޭކާރު ކަމެވެ .އަދި ރަނގަޅު
ޖެހިތާ ހަތަރު ވަރަކަށް ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި ސިފައިން
ގހުން ގޯހަށް ބަދަލު ކުރެވެން އޮންނަ ކަންކަން ޯ
ގސް އޭނާގެ ގޭގަ އެވެ .އޭނާ ތިބީ ހައްޔަރު ކުރަން ޮ
ކޮށްލެވިދާނެކަން ވެސް އާރިފްގެ އިސްލާހުތަކުން މި
ލިއުއްވި ހިޔާލީ އެ ވާހަކާގައި ތަމްސީލު ކޮށްދެއްވީ
ބޑަށް ބިލް މިހާރު އޮތީ އެނގޭށެވެ .ކުރި އަށް ވުރެ ޮ
ރާއްޖޭގެ ޖަލެއްގައި އަންހެން ކުއްޖަކަށް ދިމާވާ
އތީ ހަރުކަށިވެ ،ނުރައްކާވެފަ އެވެ. އެ ޮ
ހާދިސާއެކެވެ.
ވަށަފަރު އާދަމްބެގެ ހަނދާންތައް މިއަދު
އެކަމަކު އެ ދުވަހަށް ވުރެ މާ ނުރައްކާތެރި
އަޅުގަނޑަށް އާލާވީ ،އެ މަނިކުފާނުގެ މުޅި އުމުރު
އތް ބިލަކަށް ،ނޫސްވެރިންގެ ގޮތަކަށް ފަރުމާ ކޮށްފައި ޮ
އެޑިޓަރުގެ ނޯޓު: މޫސާ ލަތީފަކީ މިހާރު ހުއްޓާލައިފައިވާ "ހަވީރު"ގެ އެޑިޓަރެވެ" .މިހާރު"ގެ އެޑިޓަރުގެ އެދުމުގެ މަތިން އޭނާ މި ކޮލަމް ލިއުއްވީ ،މިއަދު ބިލް ފާސްވެއްޖެ ނަމަ އެހެން މީހުންނަށް ނިސްބަތް ޮކށް ފާޑުކިއުމުގެ ދޮރު ވަރަށް ބޮޑަށް ބަންދުވާނެތީ އެވެ.
8
ރިޕޯޓް
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
9
މައު މޫން ީޕޕީއެމުން ބޭރުކުރަން އަމާޒު ހިފާފައި! ޕާޓީ ވެސް އަތުލެވިދާނެ ،އެކަމަކު ރައީސް މައުމޫން ނޫނެކޭ ވިދާޅުވެއްޖެ ނަމަ 2018ކީއްކުރަން 2023ވެސް ރައީސް ޔާމީނަށް ކާމިޔާބެއް ނުވާނެ. ރައީސް މައުމޫންގެ ޓެގު އަޅުވައިގެން ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެން ވަރަށް ހުތުރު އަމަލުތަކެއް ހިންގެވީ"، ރައީސް ޔާމީނާއި މައުމޫން :ރައީސް ޔާމީ ް ނ ފެކްޝަންގެ ވިސްނުން ހުރީ މައުމޫން ބޭރުކޮށްގެން ނަމަވެސް ޕާޓީގެ ޮކންޓްރޯލް ނަގަން ކަމަށް ތުހުމަތުކުރޭ-- .ފޮޓޯ :މުހައްމަދު ޝަރުހާން
ފަ ޒީ ނާ އަ ހު މަ ދު
އެއީ 65 ،އަހަރު ވުމުން ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ ގތަށް ސިޔާސީ ރައީސް ކަމުގެ މަގާމް ގެއްލޭ ޮ ޕާޓީތަކުގެ ގާނޫނަށް ހުށަހަޅަން ނިންމާފައިވާ
ރާއްޖޭގައި މިހާތަނަށް ބޭއްވި އެންމެ ވާދަވެރި
މައްސަލަ ޝަރީއަތަށް ހުށަހެޅީ އެ ހައްލު ހޯދަން ބޭނުން ނުވުމުންނެވެ. ކށްލުމުން ،ދެ ވަނަ ފަހަރަށް ކޯޓުން މައްސަލަ ބޭރު ޮ
ގތުގައި މައުމޫން ވަނީ އޭނާ ތުހުމަތުކުރެއްވި ޮ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޕީޕީއެމް މެމްބަރުންގެ ބޮލުގައި ރިޝްވަތުގެ ތުހުމަތު ވެސް އަޅުއްވައިފަ އެވެ .އެކަމަކު
އިސްލާހެވެ .ވަރަށް އަވަހަށް އެ އިސްލާހު މަޖިލީހަށް
ކޓުގައި އެދުނު ހުރިހާ ކަމެއް އެ މައްސަލަ ހުށަހެޅީ ޯ
ޕީޕީއެމް ވެރިކަމެއްގައި ،އެމަނިކުފާނުގެ އާއިލާގެ
ހުށަހަޅާނެކަމުގެ އަޑުތައް ދަނީ ފެތުރެމުންނެވެ .މިއީ،
ކށް ކަމަށް މައުމޫން ޕީޕީއެމުން ފުރިހަމްކޮށްފައި ވަނި ޮ
ބޭފުޅުން އެކަނި ރިޝްވަތު ނުނަގާ ކަމަށް ދޭހަވާ
ކށް ވިދާޅުވި ވާހަކަފުޅެއް އޮވެ އެވެ. ތަކުރާރު ޮ
ސީދާ މައުމޫނަށް އަމާޒުކުރައްވާފައިވާ އިސްލާހެކެވެ .މި
ކޓަށް ހުށަހެޅީ ޕާޓީގެ ފެކްޝަނުން ބުނެ އެވެޯ .
ދގު ތުހުމަތު އެޅުވުމަކީ ގތަށް ،މެމްބަރުންގެ ބޮލުގައި ޮ ޮ
އެއީ" ،ވެރިކަން ކުރައްވާނީ ކުރީގެ ރައީސް އަދި
އިސްލާހު މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅަން ޕީޕީއެމް ޕާލަމެންޓްރީ
ކޮމެޓީތަކާއި ކައުންސިލް ބޭއްވުން ހުއްޓުވާފައިވާ ކަމަށް
ޕާޓީގެ ރައީސްގެ ހައިސިއްޔަތުން މައުމޫން ކުރައްވަން
ޕީޕީއެމްގެ ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލް ގައްޔޫމްގެ
ގްރޫޕްގައި މަޝްވަރާކުރި ނަމަވެސް އަދި ނުފޮނުވަ
ބުނެ އެވެ .އެކަމަކު ފަހުން މައްސަލަ ކޯޓަށް ވެއްދިއިރު
ވާނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށް ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ.
ލަފާފުޅާއި އިރުޝާދުގެ މަތިން" ކަމަށެވެ .ވެރިކަމަށް
އެވެ.
ކމެޓީތައް ބޭއްވުމުގެ ހުއްދަ ދެއްވައި މައުމޫން ވަނީ ޮ
އެނގިވަޑައިގެން ،ކެމްޕޭންގެ ކުރިއަށް ނެރުއްވީ ވެސް
އިސްލާހު ފާސްވެއްޖެ ނަމަ ޕާޓީގެ ރައީސް ކަން
މައުމޫނެވެ .ވެރިކަން ކުރައްވާނެ ގޮތުގެ މިސާލު
މައުމޫނަށް ގެއްލޭނެ އެވެ.
އިންތިހާބުގެ ކެމްޕޭންގައި ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން
ވަޑައިގެންނެވޭނީ މައުމޫންގެ ތާއީދާ އެކު ކަން
ޖައްސަވަމުން ވެސް ދެއްކެވީ 30އަހަރުގެ ވެރިކަމުގައި ހއްދަވައި ދެއްވި ތަރައްގީ އެވެ. ގައުމަށް ޯ ކެމްޕޭންގެ ތެރޭގައި މައުމޫނަށް ކިތަންމެ ތައުރީފެއް
ޕީޕީއެމް/އެމްޑީއޭ މެމްބަރުންގެ މެޖޯރިޓީއާ އެކު
ބަޔާނެއް ވެސް ނެރުއްވައިފަ އެވެ.
"އަނެއްކާ މައުމޫން އަމިއްލަފުޅަށް ގޮތްދޫ ގވައިގެން ޕާޓީގެ ހުރިހާ ނުކުރައްވައި މަދު ބައެއް ޮ
ކޓުގައި އެ ގެންދަނީ ނިމިފައިވާ "މިހާރު ޯ
ރލެއް ނަންގަވައިގެން އެ އުޅުއްވަނީ .ޕާޓީ ކޮންޓް ޯ
މައްސަލައެއް .އެކަމަކު ކައުންސިލް ބޭއްވުމުގެ
މކްރަސީގައި އޮންނަ ސރުކޮށްގެން އުޅުމަކީ ޑި ޮ ހި ޯ
ބާރުތައް އަސާސީ ގަވާއިދުގައި ދީފައި އޮންނަނީ ޕާޓީގެ
ގތަށް އެކަމެއް ނުކުރެއްވޭނެ "،އޭނާ އުސޫލެއް ނޫން .އެ ޮ
ކށްގެން ވެސް ރައީސް ޔާމީން ނުވަތަ ކޯޓުތައް މެދުވެރި ޮ
ރައީސަށް "،ޕީޕީއެމް ކައުންސިލްގެ އިސް މެމްބަރަކު
ވިދާޅުވި އެވެ.
ބޭނުންފުޅު ވަނީ ރައީސް މައުމޫން ނަގާ ހޫރާލަން.
ވިދާޅުވި އެވެ.
"އިސްލާހު ހުށަހަޅައިގެން މެމްބަރުން ލައްވައި
ކުރެއްވި ނަމަވެސް މައުމޫނާ ދޭތެރޭ ރައީސް ޔާމީންގެ
ރައީސް ޔާމީން ވެރިކަމަށް ގެންނަން ،އާލާސްކަންފުޅާ
ވިސްނުންފުޅު މިހާރު ބަދަލުކުރައްވައިފި އެވެ .ޕީޕީއެމް
އުޅުއްވަމުން ވެސް ރަށްތަކަށް ދަތުރުކުރައްވައިގެން
ކށް ހިނގާފައިވާ ޕީޕީއެމްގެ އެއްވެސް ކަމެއް ގޯސް ޮ
ގތުގައި މަޝްވަރާކޮށްގެން އޭނާ ވިދާޅުވި ޮ
ގތުގައި ،ރައީސް މައުމޫން ނަމަ ،ރިޔާޒް ވިދާޅުވި ޮ
ޕާޓީގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރައްވާކަށް ރައީސް ޔާމީން
އެކަމުގެ ޒިންމާ އުފުއްލަވަން ޖެހިވަޑައިގަންނަވާނެ
ވައިބަ ގްރޫޕްތަކުގައި ރައީސް ޔާމީނާއި މަޖިލީހުގެ
ރައީސް މައުމޫން ކުރެއްވި ބުރަ މަސައްކަތްޕުޅު
ބޭނުންފުޅެއް ނުވެ އެވެ .މައުމޫނާ ދެކޮޅަށް އެމަނިކުފާނު
އެވެ .އެއީ ،ޕާޓީގެ އެއްވެސް ކަމެއް ނުކުރެވި ނުވަތަ
ޕީޕީއެމްގެ ބައެއް މެމްބަރުން "ތަރައްގީ އަށް
[ރައީސް ޔާމީން] ބަލައެއް ނުގަނޭ "،ޕީޕީއެމްގެ އިސް
މިހާރު ކުރައްވާ ކަންކަމާއި ރާއްވަވާ ރޭވުންތަކުން،
ގޯސްކޮށް ހިނގާފައިވާ ނަމަ އެއީ މައުމޫން އުފުއްލަވަން
ގތުގައި ބައްލަވަނީ މައުމޫނެވެ. ހުރަހެއް"ގެ ޮ
މެމްބަރަކު ވިދާޅުވި އެވެ.
އާއްމު މެމްބަރުންނަށް ވެސް ވަރަށް ބޮޑު މާޔޫސްކަމެއް
ޖެހިވަޑައިގަންނަވާ ޒިންމާ ނުއުފުއްލެއްވުމުގެ ނަތީޖާ
ލިބޭނެ ކަމަށް އެއް މެމްބަރަކު ވިދާޅުވި އެވެ.
ކަމަށް ވެސް ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ.
މައުމޫންގެ ފެކްޝަނުން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި، ރައީސް ޔާމީން ވެރިކަމަށް ގެންނެވުމަށް މައުމޫން
"ވެރިކަން ކާމިޔާބުވީމަ މި ބުނަނީ ރައީސް
މައުމޫން ޕީޕީއެމުން ބޭރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް
"ތުހުމަތު އެހެން ބައެއްގެ ބޮލުގައި އަޅުވައި
ކުރެއްވި ބުރަ މަސައްކަތްޕުޅުގެ މަތިން ރައީސް ޔާމީން
މައުމޫން މުސްކުޅިވެއްޖެއޭ ،އެއްކައިރި އަށް ޖެހޭށޭ.
ވަރަށް ކުރިއްސުރެން ފަށާފައިވާ ކަމުގެ ހެއްކެއް
ރެކެވޭނެ އެއްވެސް ޖާގައެއް ރައީސް މައުމޫނަކަށް
ވަނީ ހަނދުމަފުޅު ނައްތާލައްވައިފަ އެވެ .ރައީސް
ވެރިކަމަށް ހުރަސްއަޅަނީއޭ".
ދައްކަވަމުން އޭނާ ތުހުމަތުކުރެއްވި ގޮތުގައި ޕާޓީގެ
ނންނާނެ "،ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ. ޯ
ޔާމީން މިހާރު އަމާޒު ހިއްޕަވާފައި ވަނީ ،ޕީޕީއެމްގެ
އެކަމަކު މައުމޫނަށް ޕީޕީއެމްގެ ރައީސްކަން ގެއްލޭ
ގތަށް އެމްޑީޕީގެ ރައީސްކަން މައުމޫނަށް ގެއްލޭ ޮ
ރައީސް ޔާމީނާއި މައުމޫނާ ދެމެދު އުފެދިފައިވާ
ގތުގައި ،މައުމޫން އެ އިސް ބައެއް މެމްބަރުން ވިދާޅުވި ޮ
އިސްލާހު މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅަން އުޅޭ ކަމަށް ދައްކާ
މެމްބަރެއް ކަމަށްވާ މެދު ހެންވޭރު ދާއިރާގެ އަލީ
ހިޔާލުތަފާތުވުންތައް ފަޅައިގެން ދިޔައީ 2018ގައި
ރލް އަތުލެއްވުމަށެވެ. ޕާޓީން ބޭރުކޮށް ޕާޓީގެ ކޮންޓް ޯ
ވާހަކަތައް ޕީޕީއެމް ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕްގެ ޑެޕިއުޓީ
އާޒިމް ލައްވައި މަޖިލީހަށް ބިލެއް ވެއްދީ ވެސް ރައީސް
ރައީސް ޔާމީނަށް ،މައުމޫން ތާއީދުނުކުރައްވާނެ
ދގުކުރެއްވި އެވެ .އޭނާ ލީޑަރު ރިޔާޒް ރަޝީދު ޮ
ޔާމީން ބޭނުންފުޅުވެގެންނެވެ .މިހުރިހާ ކަމެއް މައުމޫނާ
ކަން އެނގިވަޑައިގަތް ހިސާބުންނެވެ .އެ ނިންމުން
މެމްބަރުން ލައްވައި އެތައް ކަމެއް އެމަނިކުފާނު
ވިދާޅުވީ އެފަދަ އިސްލާހެއް ހުށަހަޅަން އެއްވެސް ކަހަލަ
ކޅަށް ކުރެއްވިއިރު ވެސް އެމަނިކުފާނު ހިމޭނުން ދެ ޮ
މައުމޫން ނިންމަވަން ޖެހިވަޑައިގަތީ ،މައުމޫންގެ
އެކަމަށް މަގުފަހިކުރަން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ކަމަށް ތުހުމަތުކުރާ މެމްބަރުން
މަޝްވަރާއެއް ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕްގައި އަދި ކުރިއަށް
ހުންނެވީ ،ޕީޕީއެމްގެ ވެރިކަމަކަށް ވެފައި ގައުމާއި
ގތުގައި ،ވެރިކަން ގާތް ބައެއް ބޭފުޅުން ވިދާޅުވި ޮ
ދައްކަވާ ސަބަބުތަކެއް އެބަ ހުއްޓެވެ .އޭގެ ތެރޭގައި
ނުދާ ކަމަށެވެ.
ރައްޔިތުންނަށް ލިބިދާނެ ގެއްލުމަކަށް ވިސްނެވުމަށް ފަހު
ކުރަން ރައީސް ޔާމީނަށް ލިބިވަޑައިގަތް ފުރުސަތުގައި
ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ގައުމާއި ރައްޔިތުންނަށް ވުރެން އަމިއްލަ މަސްލަހަތު
ކޓަށް ދިއުމާއި ޕާޓީގެ ރައީސްގެ މައުމޫން ގޮވައިގެން ޯ
އެކަމަކު މައުމޫނަށް ތާއީދުކުރައްވާ މެމްބަރުން
ހައިސިއްޔަތުން މައުމޫން ވިދާޅުވާ ވާހަކަތަކަށް
ގތުގައި މަޝްވަރާކޮށްގެން ހައްލު ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ޮ
ކށް ،ހަޖޫޖެހުމާއި ވެރިކަން މެމްބަރުން ލައްވައި މަލާމާތް ޮ
ކށް ޕީޕީއެމްގެ ހޯދުމުގެ ބަދަލުގައި ކޯޓު މެދުވެރި ޮ
ގޮތުގައި ރައީސް ޔާމީނާއި ޕީޕީއެމް ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕް
ހިންގުމުގައި މައުމޫންގެ އެއްވެސް އިރުޝާދެއް
ހދަން ދެ މެމްބަރަކު ލައްވައި ހުށަހެޅީ ކޮންޓްރޯލް ޯ
މެމްބަރުންގެ ވެސް ވިސްނުން ހުރީ ޕާޓީގެ އެތެރޭގައި
ބޭނުންފުޅު ނުވާ ކަމަށް ވިދާޅުވުން ހިމެނެ އެވެ.
ވެސް ރައީސް ޔާމީނެވެ .އެމަނިކުފާނުގެ އިރުޝާދެއް
އުފެދިފައިވާ މައްސަލާގައި ވާހަކަ ދައްކައިގެން
މައުމޫން ނޫނެކޭ ވިދާޅުވެއްޖެ ނަމަ 2018ކީއްކުރަން
"މިހާރު"އާ ވާހަކަ ދެއްކެވި މައުމޫނަށް
ކޅަށް ތެދުވަން މަޖިލިސް ނެތި ރައީސް މައުމޫނާ ދެ ޮ
ހދުމަށެވެ .ޕާޓީގެ ކޮންޓްރޯލް ސުލްހަވެރި ހައްލެއް ޯ
2023ވެސް ރައީސް ޔާމީނަށް ކާމިޔާބެއް ނުވާނެ.
މެމްބަރުންނަށް ކެރިވަޑައެއްނުގަންނަވާނެ އެވެ.
ތާއީދުކުރައްވާ ބައެއް ކައުންސިލް މެމްބަރުން ވިދާޅުވި
އެ ވާހަކަތަކަށް ރައްދު ދެއްވައި ރިޔާޒް ވިދާޅުވި
އިސްކުރައްވައި ގާނޫނުތަކުގެ ރޫހާ ހިލާފަށް އަމަލުކުރައްވަން ފެއްޓެވުމުންނެވެ. "ޕާޓީ ވެސް އަތުލެވިދާނެ ،އެކަމަކު ރައީސް
ނަންގަވައި މައުމޫން އެކި ކަންކަން ކުރައްވާއިރު ވެސް
ރައީސް މައުމޫންގެ ޓެގު އަޅުވައިގެން ވެރިކަމަށް
ގތަށް އެއްވެސް ވާހަކައެއް އެމަނިކުފާނަށް ހުތުރުވާ ޮ
ވަޑައިގެން ވަރަށް ހުތުރު އަމަލުތަކެއް ހިންގެވީ"،
އތީ އެންމެ ނުރައްކާތެރި ހަތިޔާރު ވެސް މިހާރު ޮ
ޒލިއުޝަންގައި ދެ ފަރާތުން ވާހަކަ ޑިސްޕިއުޓް ރި ޮ
މެމްބަރުން ނުދައްކަވަނީ ވެސް އެހެންވެ ކަމަށް ރިޔާޒް
ކައުންސިލް މެމްބަރަކު ވިދާޅުވި އެވެ.
ނަގައިފަ އެވެ.
ދައްކައިގެން ސުލްހަވެވެން ވެސް އޮތެވެ .އެކަމަކު
ވިދާޅުވި އެވެ.
ގޮތުގައި މި ހުރިހާ ކަމެއްގެ ތެރެއިން މައުމޫނާ ދެކޮޅަށް
ކޓަށް ހުށަހެޅި މައްސަލަ އަށް ސިވިލް ޯ
ހިޔާލު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
11
މަޖިލިހުގެ ތެރެއަށް ވަދެފައި ހަމަ ހައި ާރންވެއްޖެ!
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއެއްގައި މެމްބަރުން ބައިވެރިވެވަޑައިގަންނަވަނީ :މަޖިލިހުގެ ހައިބަތު ހިފެހެއްޓޭބާ؟ ބައެއްގެ ނިޔަތަކީ ގާނޫނުއަސާސީގެ 27އަދި 28ވަނަ
މެޖޯރިޓީ މެމްބަރުންނާއި އެމްޑީޕީ ބައެއް މެމްބަރުން
މެމްބަރުންނަށް ސަރުކާރު މުހިންމުވާ ގޮތަށް ރައީސް
މާއްދާ ފުނޑާލުމެވެ.
ބޑެތި ކަންކަމަށް އެކުވެގެން މީގެ ކުރިން ވަނީ ވަރަށް ޮ
ޔާމީނަށް ވެސް މެމްބަރުން މުހިންމެވެ .އެހެންކަމުން
ވޯޓު ދެއްވައިފަ އެވެ .އޭގެ ތެރޭގައި ބޭރު މީހުންނަށް
ރައްޔިތުންގެ އަސާސީ ހައްގުތަކަށް އަރައިގަންނަ ކޮންމެ
ތައާރަފެއް ދޭން ފަސް މިނިޓްގެ ވަގުތުކޮޅެއް ،ކޮމިޓީގެ
ގތް ހެދުމާއި ސުޕްރީމް ރާއްޖޭގެ ބިން މިލްކުކުރެވޭ ޮ
ކަމަކަށް މެމްބަރުން ނޫނެކޭ ވިދާޅުވިޔަސް ،ރައީސް
މުވައްޒަފަކު ދެއްކި މަގަކުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ
މުގައްރިރު އަދި ފ .ނިލަންދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޑރ.
ކޯޓުގެ ދެ ފަނޑިޔާރަކު ،އެއްވެސް ތަހުގީގެއް ހިންގުމަކާ
ޔާމީނަށް ކުރެއްވޭނެ ކަމެއް ނޯންނާނެ އެވެ .ދެން ވެސް
އިދާރާގެ ތެރެއަށް ވަނީމެވެ .ފެނުނީ ބޮޑެތި މާބުލް
އަހުމަދު ހަލީލް ދެއްވި އެވެ .އެކަމަކު އެ ތައާރަފު
ނުލައި ވަކިކުރުން ހިމެނެ އެވެ .މިއިން ކޮންމެ
ރައީސް ވަޑައިގަންނަވާނީ މެމްބަރުންގެ އަރިއަހަށެވެ.
ޖަހާފައި ހުރި ،ޖާގައިގެ ގޮތުން ތަނަވަސް ފެންޑާއެކެވެ.
ދެމުން ދިޔަ އިރު ،ގިނަ މެމްބަރުން ތިބީ މޮބައިލް ފޯނާ
ކަމެއްގައި ރިޝްވަތުގެ ހުތުރު އަމަލް ހިންގާފައިވާކަމުގެ
ހިމޭންކަމުގައި ،އަމިއްލަ ފިޔަވަޅުގެ އަޑު ވެސް
ކުޅޭށެވެ .އަޅުގަނޑުގެ ހިތަށްއެރި އެވެ“ .ހަވީރު”ގައި
އަޑުތައް އޭރު އެރި އެވެ .އެކަމަކު މިހާރު ކުރަން
މޫ ސާ ލަ ތީ ފް
“މިހާރު”ގެ އެޑިޓަރުން ،އެބިލާ މެދު ދެކޭ ގޮތުގެ މެހެމާނުންގެ ކާޑު އަޅުވާލުމަށް ފަހު ،އަންހެން
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ހައިބަތު އަޅުގަނޑުގެ ހިތުގައި ކުޑައެއް ނުވެ އެވެ .އެކަމަކު އެދުވަހު އެ
ސާފުކޮށް އިވެ އެވެ .ދެ ވަނަ ބުރި އަށް އެރިއިރު،
ކންމެ ދުވަހަކު ބާއްވާ ބަޖެޓް މީޓިން ވެސް ކުރިއަށް ޮ
މި އުޅެނީ އަސާސީ ހައްގުތަކެއް ހަނިކުރުމުގެ
މަޖިލިހަށް ވަދެފައި ،ފެނުނު މަންޒަރާއި ،މަޖިލިހުގެ
އެކި ހިސާބުތަކުގައި އެކި ވަރުގެ ގޮނޑި ސެޓް
ދާއިރު ،އިމަޖެންސީ ހާލަތެއްގައި މެނުވީ ،އެއްވެސް
މަސައްކަތެވެ .އެހެންކަމުން ސިޔާސީ ކަމަކާއި މި
މެމްބަރުން އަމިއްލަ އަށް މިނިވަންކަން ނަގާލައްވައިގެން
ބަހައްޓާފައި ހުއްޓެވެ .އެއް ފަރާތުގައި ހުރި މޭޒެއް
އންނަނީ މަނާކޮށްފަ މީހަކު މޮބައިލްއާ ކުޅުން ޮ
ބޑަށް ތަފާތު އެބަ ވެ އެވެ. މައްސަލަ ވަރަށް ޮ
އުޅުއްވާ އުޅުއްވުމުން މިހުރީ ހައިރާންވެފަ އެވެ.
ކފީ ތަށިތައް އަތުރާލައިފައިވެ އެވެ. މަތީގައިޮ ،
އެވެ .އެކަމަކު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ކޮމިޓީއަކަށް،
އަސާސީ ހައްގެއް ބަދަލުކުރަން އުޅޭ އިރު އެއީ
ބޑު ބާރުތަކެއް ދީފައިވާ ރައްޔިތުންގެ ފަރާތުން އެހާ ޮ
ކމިޓީގެ ގަޑި ޖެހެންދެން ގޮނޑިއެއްގައި ޮ
ކށްގެން މައުލޫމާތުތަކެއް އާންމުންގެ ބަޔަކު ހާޒިރު ޮ
ކިހާ ވަރެއްގެ ކަމެއްކަން މެމްބަރުންނަށް ރަނގަޅަށް
ބަޔަކު އެހާ ފަރުވާކުޑަކުރާކަށް ނުވާނެ އެވެ .އެހާ
އިށީދެލައިގެން އިން އިރު އަޅުގަނޑުގެ ހިތަށްއެރީ
ސާފުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ދާއިރު ،ގިނަ
އެނގިވަޑައިގަންނަވަން ޖެހޭނެ އެވެ .އަސާސީ
ބަލިކަށި ބަޔަކަށް ވެގެން ނުވާނެ އެވެ .އަދި ވެރިޔާ
“މިއީ ގަދަރު ލިބިގެންވާ ތަނެކޭ” އެވެ .މިތަނުގެ
މެމްބަރުން އެ ތިއްބެވީ ،އެ ދައްކާ ވާހަކައަށް
ހައްގުތަކަކީ ހިތަށްއަރާ ފަހަރަކު ހަނިކުރެވޭނެ
ބޖަހާލާ ގްރޫޕަކަށް ވެސް ކންމެ ކަމަކަށް ޯ އަންގަވާ ޮ
ގަދަރާއި މިތަނުގެ ހައިބަތު ހިފެހެއްޓެވުމަކީ މެމްބަރުންގެ
މބައިލްއާ ކުޅުއްވާށެވެ .މިއަށް އަޅާލެއްވުމެއް ނުދެއްވާ ޮ
ޖރިޓީ މެމްބަރުންގެ ކަމެއް ނޫނެވެ .އެކަމަކު މެ ޯ
ވެގެން ނުވާނެ އެވެ.
ވާޖިބެއްކަން ޔަގީނެވެ .މަޖިލިހުގެ އިދާރާ އަށް ވަންނަ
ބޑު އިހުތިރާމް ކުޑަކުރުމެއް އޮންނާނެ ހެއްޔެވެ؟ ވުރެ ޮ
ވިސްނުންފުޅު އެ މިސްރާބަށް ދަތުރެއް ނުކުރެ އެވެ. އެ މެމްބަރުން ގަބޫލުކުރައްވަނީ ހަމައެކަނި ރައީސް
އާންމު މީހާގެ ހިތުގައި އުފެދޭ ޝުއޫރުތައް އެހެން ހުރިއިރު ،ހުވާކުރައްވައިގެން މަޖިލިހަށް ކޮންމެ ދުވަހަކު
ހުރީ ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ރައީސްކަން
ޔާމީން ދައްކަވާ ވާހަކަފުޅެވެ .ރައީސް ޔާމީން
އަސާސީ ހައްގެއް ބަދަލުކުރަން
ވަޑައިގަންނަވާ މެމްބަރުންގެ ހިތްޕުޅުގައި އެގަދަރު ހަމަ
ޓފުޅުތަކެވެ .އެއްވެސް ކުރެއްވި އެކި ބޭފުޅުންގެ ފޮ ޯ
“ތިމަންނަ މި ހުރީ ގައުމަށްޓަކައޭ” ވިދާޅުވާ އިރަށް،
ކަހަލަ މިނިވަންކަމެއް ނެތް އިރު ވެސް އެ ބޭފުޅުން
މެމްބަރުން މި ގަބޫލުކުރައްވަނީ ގައުމުގެ ހައްގުގައި
މަސައްކަތްކުރެއްވީ ގަދަރުވެރިކަމާ އެކުގައިކަން
މަސައްކަތްކުރައްވަނީ ހަމައެކަނި ރައީސް ޔާމީން
ހޯލުގެ މެދުގައި ހުރީ މެމްބަރުންނާއި ކޮމިޓީ އަށް
ކަށަވަރެވެ .އެކަމަކު މިހާރު ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންގެ
ކަމަށެވެ.
ހާޒިރުކުރާ މީހުން ތިބޭ މޭޒާއި ގޮނޑިތަކެވެ .އަޑުއަހަން
އތީ އެ ފެންވަރަކު ނޫނެވެ .މަޖިލިހުގެ މަޖިލިސް ޮ
އުޅޭ އިރު އެއީ ކިހާ ވަރެއް ެގ ކަމެއްކަން މެމްބަރުންނަށް ރަނގަޅަށް އެނގިވަޑައިގަންނަވަން ޖެހޭނެ
އެބަ އޮތް ހެއްޔެވެ؟ ކޮމިޓީ ވަގުތު ޖެހުމާ އެކު އެތަނަށް ވަދެއްޖައިމެވެ.
ފާރުގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި ހަރުކޮށްފައި
އެކަމަކު ރައީސް ޔާމީން އެހެން ދައްކަވާ ގަދަ
ވަންނަ މީހުންނާއި މަޖިލިހުގެ މުވައްޒަފުންނަށް ހާއްސަ
މެމްބަރުންގެ އިސްތަށިފުޅުގައި އެޅިފައިވާ ބޮޑެތި
ގތަށް ކުރިއަށް ނުދާކަން ބަސްފުޅުތައް ހަމަ އެ ޮ
ގޮނޑިތައް ހުރީ ދެ ފަރާތު ފާރު ކައިރީގަ އެވެ.
ޒިންމާތަކަށް ފުރަގަސްދެއްވާފައިވާކަން ކޮމިޓީގެ އެ
މެމްބަރުންނަށް އެނގިވަޑައިގަންނަވާނެ އެވެ .ބޭރުން
ބައްދަލުވުމުން ވެސް އެނގެ އެވެ.
ބޑު ޕްރެޝަރެއް އަޔަސް ކުރީގެ ރައީސް ކިތައްމެ ޮ
“މިހާރު” ނޫހުގެ ހަތަރު އެޑިޓަރަކު ގެންގޮސް،
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުންގެ ހުވާގައި،
ފނުއްވާނެކަމާއި ،އޭގެ މުހައްމަދު ނަޝީދު ،ބޭރަށް ނު ޮ
މެމްބަރުންގެ ކުރިމަތީގައި ބޭތިއްބި އެވެ .ދިހަވަރަކަށް މެމްބަރުން ގޮނޑީގައި ،ހައިބަތާ އެކު ތިއްބެވި އެވެ.
ގާނޫނުއަސާސީ ހިމާޔަތްކުރުމާއި ރައްޔިތުންގެ ހައްގުގައި
ދިފާއުގައި މެމްބަރުން މީޑިއާތަކަށް އަރުއްވައި ވާހަކަ
އަޅުގަނޑު އިނީ މެމްބަރުންގެ ފަހަތުގައި ،އަޑުއަހާށެވެ.
އތީ ސަބަބުތަކެއް މަސައްކަތްކުރުމުގެ ވާހަކަ ޮ
ދައްކަވަން ރައީސް ޔާމީން އެދިވަޑައިގަތެވެ .ބައެއް
ހުރެގެންނެވެ .އެ ހުވާގައި ،ރައީސްޖުމްހޫރިއްޔާ އަންގަވާ
މެމްބަރުން ޓީވީތަކުގައި ،ގަދަފައި ވިއްދަވާފައި ،އެގޮތަށް
ކުދިކުދި ތަށިތަކަކަށް އަޅާފައި ހުރި ދުފާ އެއްޗެހި
ކޮންމެ ގޮތަކަށް މަސައްކަތްކުރައްވާށެކޭ ބުނެފައެއް ނުވެ
ވާހަކަ ވެސް ދެއްކެވި އެވެ .ނަޝީދުގެ މައްސަލާގައި
ކޅުތަކުގައި ބެހެއްޓި ހިފައިގެންނެވެ .މެމްބަރުންގެ މޭޒު ޮ
ޖރިޓީ މިހާރު އޮތް އެވެ .އެހެންކަމުން މަޖިލިހުގެ މެ ޯ
ރައީސް ޔާމީނަށް ކުރެއްވޭނެ ކަމެއް ނެތް ކަމަށް
އެވެ .އަދި “މިހާރު”ގެ އެޑިޓަރުންގެ ކުރިމަތީގައި
ޕީޕީއެމް މެމްބަރުން ،ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން އަންގަވާ
ވިދާޅުވި އެވެ .އެކަމަކު އޭގެ ފަހުން ހަފުތާއެއް
ކންމެ މީހަކަށް ދުފުމެއް ވާ ގޮތަށް ތަށިތައް ވެސްޮ ،
ކޮންމެ ކަމަކަށް ،ވިސްނާލެއްވުމެއް ނެތި އިޖާބަދެއްވަނީ
ވެސް ނުވަނީސް ކުއްލިއަކަށް ނަޝީދު އެ ފުރުއްވީ
އަތުރާލި އެވެ.
ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟
އިނގިރޭސި ވިލާތަށެވެ.
ކޅަކުން ،އަންހެން މުވައްޒަފަކު އެތަނަށް ވަނީ އިރު ޮ
އެ ސުވާލުގެ ޖަވާބު އަޅުގަނޑު ދޭނީ މެމްބަރުންގެ
ސަމާލުކަމެއް ނެތް ،މޮބައިލް ފޯނުގައި ސަރުކާރުން އަބުރުގެ ބިލޭ ކިޔަސް ،ރާއްޖޭގެ ގިނަ ނޫސްވެރިން މިހާރު އެއްބަސްވެފައި ވަނީ
ފަރާތްޕުޅުން ފެނުނު އާދަތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށެވެ: ފނުގައި ތިއްބަވާ ބަޔަކު ،މަޖިލިހަށް މބައިލް ޯ އަބަދު ޮ ހުށަހަޅާ މުހިންމު ކަންކަމާ މެދު ވިސްނާނެ ވަގުތެއް
ނެރެގެން އުޅުއްވަނީ ސީދާ ރައީސް ޔާމީނެވެ .އެކަން
ނޯންނާނެ އެވެ.
ޕީޕީއެމްގެ މަޖިލިސް މެމްބަރުންގެ ވައިބަ ގްރޫޕްގެ
މިހާރު ތި އަރައިގަންނަވަނީ އަސާސީ ހައްގުތަކަށް
ވަނީ ރައްޔިތުންނަށް އޭގެ ހަގީގަތް އޮޅުވާލާށެވެ .ބިލްގެ ހުރިހާ ވެސް މަގުސަދަކީ ،އަދި އެ ތައްޔާރުކުރި
މި ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތުތަކަށް ތާއީދުކުރައްވައި،
ހަމައެކަނި ރައީސް ޔާމީން ދައްކަވާ ވާހަކަފުޅެވެ.
ހިޔާލުފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމާއި ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން ހުއްޓުވަން “އަބުރު”ގެ ނަން ކުރިއަށް
ހިޔާލުފާޅުކުރުން ހުއްޓުވާ ބިލޭ ކިޔާށެވެ .އެ ވާހަކަ އަށް އަޅުގަނޑު ތާއީދުކުރަމެވެ .އަބުރުގެ ނަން ގެނެސްފައި
މެމްބަރުން ތިއްބެވީ ސުވާލު މާކެއްގަ އެވެ!
އެވެ .އަސާސީ ހައްގުތަކަ ީކ ހިތަށްއަރާ ފަހަރަކު ހަނިކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ .އެކަމަކު މެޖޯރިޓީ މެމްބަރުންގެ ވިސްނުންފުޅު އެ މިސްރާބަށް ދަތުރެއް ނުކުރެ އެވެ. އެ މެމްބަރުން ގަބޫލުކުރައްވަނީ
އެޑިޓަރުގެ ނޯޓު: މޫސާ ލަތީފަކީ ،މިހާރު ހުއްޓާލައިފައިވާ “ހަވީރު”ގެ
ޕޯސްޓްތަކުން އެނގެ އެވެ .އޭގެ ސަބަބު މެމްބަރުންނަށް
އެޑިޓަރެވެ .މި ލިއުން އޭނާ ލިއެދެއްވީ މިހާރު ކުރިއަށް
އެނގިވަޑައިގަންނަވާނެ އެވެ .އެކަމަކު ރައީސް ޔާމީން
ދާ ބިލުގެ ނުރައްކާތެރިކަން ނޫސްވެރިކަމަށް އޮތްލެއް
ކންމެ ކަމެއްގެ ޕްރެޝަރު މެމްބަރުން ކުރައްވާ ޮ
ބޮޑުކަމާއި އެކަމާ މެދު އޭނާގެ ހިޔާލު ކިއުންތެރިންނަށް
އުފުއްލަވަން ޖެހިވަޑައިގަންނަވާ ސަބަބެއް ނެތެވެ.
ގެނެސްދެއްވުމަށެވެ.
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
13
ރިލް ާވންގެ މައްސަ ަލ ތަހުގީގުކުރަން އެމެރިކާ ގޮވާލައިފި އަ ބް ދުﷲ ޖަ މީ ލު
މިނިވަން ނޫހުގެ ކުރީގެ ނޫސްވެރިޔާ އަހުމަދު ރިލްވާން ގެއްލުނު މައްސަލަ ފުރިހަމައަށް ތަހުގީގުކުރަން
އެޕާޓްމެންޓުންނެވެ .ރާއްޖޭގައި މިހާތަނަށް ހިންގި އެފަދަ
ސްރީލަންކާގައި ހުންނަވާ ސަފީރު ވިދާޅުވީ
ހުރި ސުވާލުތަކެވެ.
ރިލްވާން ގެއްލުނުތާ ދެ އަހަރު ފާއިތުވެއްޖެ ކަމަށާއި
އެންމެ ނުރައްކާތެރި ހާދިސާ އަށް މިއަދު ދެ އަހަރު
އެ މައްސަލަ ފުރިހަމައަށް ތަހުގީގުކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.
ކޅެއްގައި ނުޖެހެ ފުރުނުއިރު ވެސް އެ މައްސަލަ ޮ
ކުރީކޮޅު ބުނެފައި ވަނީ ރިލްވާން ގެއްލުމުގެ ކުރިން
އަދި މިނިވަން ނޫސްވެރިކަމަށް ޖާގަ ދޭން ޖެހޭ ކަމަށް
ގތެއް ،އަދި އޭނާ ވަގަށް ނެގި އެވެ .ރިލްވާނަށް ވީ ޮ
ބަޔަކު އޭނާއަށް ފާރަލި ކަމަށެވެ .އަދި އޭނައަށް ބަޔަކު
ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ.
ޖެހޭ ކަމަށް އެމެރިކާއިން ރާއްޖެއަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައި
މަރުގެ އިންޒާރުތަކަކަށް ފަހު ،މިނިވަން ނޫހުގެ
ގވާލައްވައިފި އެވެ. ހުންނަވާ ސަފީރު އަތުލް ކެޝަޕް ޮ
ނޫސްވެރިޔާ "ގެއްލުނީ" ހުޅުމާލޭގައި އޭނާ ދިރިއުޅޭ
މި މައްސަލައާ ގުޅިގެން ފުލުހުން މި އަހަރުގެ
ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރެވޭއިރު އެކަން ކުރީ ކޮން ބަޔަކު
އއެއް ފުލުހުން އާއްމުކޮށްފައިވެ ފާރަލަމުންދިޔަ ވީޑި ޯ
ކީއްވެ ކަމެއް ،ދުނިޔޭގައި ހުރި ކަމެއް ވެސް މިހާތަނަށް
އެވެ.
ހޯދިފައެއް ނުވެ އެވެ .މިއީ ،ހައްތާ ވެސް ފުނިޖެހިފައި
މުޒާހަރާކުރުން ހަނިކުރާ އިސްލާހެއް ހުށަހަޅައިފި ފަ ޒީ ނާ އަ ހު މަ ދު
މެމްބަރު މުހައްމަދު މުސްތަފާ މިރޭ ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ. ޕީޕީއެމް ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕްގައި މަޝްވަރާކުރުމަށް ފަހު އެ ބިލް ހުށަހެޅީ މުޒާހަރާ ކުރުން މަނާކުރަން
ގާނޫނު އަސާސީން ދީފައިވާ އެއްވެ އުޅުމުގެ ހައްގު ހަނިކުރުމަށް އެއްވެ އުޅުމާ ބެހޭ ގާނޫނަށް އިސްލާހު
ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އެކަމަކު ބިލް ހުށަހެޅުއްވި މެމްބަރު އަބްދުﷲ
ގެންނަން ޕީޕީއެމް ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕުން އިއްޔެ
ރިފާއު ވިދާޅުވީ މުޒާހަރާކުރުން މަނާކުރަން ބިލެއް
މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމަށް ތިމަރަފުށީ ދާއިރާގެ
ހުށަހަޅުއްވާފައި ނުވާނެ ކަމަށެވެ .އޭނާ އިސްލާހެއް
ހުށަހެޅުއްވީ އެއްވެ އުޅުމުގެ ގާނޫނަށް ކަމަށް ވިދާޅުވި
ހުށަހެޅިއިރު ގާނޫނުން ދީފައިވާ އެ ހައްގު މިހާރު ވެސް
ނަމަވެސް އޭގެ ތަފްސީލެއް ނުދެއްވަ އެވެ.
ބޑަށް "ހިފަހައްޓައިފަ" އެވެ .މާލޭގެ އޮތީ ވަރަށް ޮ
"އެ އިސްލާހު މަޖިލީހުން ބަލައިގަތް ކަމެއް އަދި
އެއްވެސް މަގެއްގައި މުޒާހަރާކުރަން ނުވަތަ ސިޔާސީ
އަޅުގަނޑަށް ޔަގީނެއް ނޫން .ފުރަތަމަ މަޖިލީހުން އޭތި
އެއްވެސް ހަރަކާތެއް ކުރިއަށް ގެންދިއުމުގެ ފުރުސަތެއް
ބަލައިގަނެ ޕަބްލިޝްކުރީމަ އޭގެ ތަފްސީލް ދެވޭނީ"،
ނުދެ އެވެ .މަގުމައްޗަށް ބަޔަކު އެއްވެއްޖެ ނަމަ
ރިފާއު ވިދާޅުވި އެވެ.
ފުލުހުން ލައްވައި އެކަން ހުއްޓުވަ އެވެ.
އެއްވެ އުޅުމާ ބެހޭ ގާނޫނަށް އިސްލާހެއް
ޖުލައި މަހު ޓޫރިސްޓުން ެގ އަދަދު 5.7ޕަސެންޓް އިތުރު
މިދިޔަ ޖުލައި މަހު ރާއްޖެ އައި ޓޫރިސްޓުންގެ އަދަދު 5.7ޕަސެންޓް އިތުރުވެފައިވާ ކަމަށް ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީގެ ތަފާސްހިސާބުތަކުން ދައްކައިފި އެވެ. އެ މިނިސްޓްރީން މިއަދު އާއްމުކުރި ތަފާސްހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުން މިދިޔަ މަހު ރާއްޖެ އަށް 110،432ޓޫރިސްޓުން އައިސްފައިވެ އެވެ .އަދި މިދިޔަ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޖުމްލަ 730،353ޓޫރިސްޓުން އައިސްފައިވާ ކަމަށް އެ ތަފާސްހިސާބުތަކުން ދައްކަ އެވެ. ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީގެ ތަފާސްހިސާބުތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މިދިޔަ މަހު އެންމެ ގިނައިން ޓޫރިސްޓުން އައިސްފައި ވަނީ ވެސް ޗައިނާއިންނެވެ .އެ ގައުމުން 36،456ޓޫރިސްޓުން އައިއިރު އެއީ މިދިޔަ އަހަރުގެ އެ މުއްދަތާ އަޅާބަލާއިރު 12.2ޕަސެންޓް ދަށް އަދަދެކެވެ. އޭގެ އިތުރުން 7،898ޓޫރިސްޓުންނާއެކު ދެވަނަ އަށް އެންމެ ގިނައިން އައިސްފައި ވަނީ އިނގިރޭސިވިލާތުންނެވެ .އަދި އެ ތަފާސްހިސާބުތައް
ރާއްޖެ ޒިޔާރަތް ކުރި ފަތުރުވެރިންތަކެއް މަތިންދާ ޯބޓުން ފައިބަނީ .މިދިޔަ މަހު ވެސް އެންމެ ގިނަ ޓޫރިސްޓުން އައިސްފައި ވަނީ ޗައިނާއިން -ފޮޓޯ :މެގަ މޯލްޑިވްސް
ދައްކާ ގޮތުން އެ ގައުމުން އައި ޓޫރިސްޓުންގެ އަދަދު ވަނީ ދިހަ ޕަސެންޓް ކުރިއަރައިފަ އެވެ .އަދި ތިން ވަނައަށް އެންމެ ގިނަ ޓޫރިސްޓުން އައިސްފައި ވަނީ ޖަރުމަނުންނެވެ .އެ ގައުމުން 6،008 ޓޫރިސްޓުން އައިސްފައިވެ އެވެ .މިއީ 2.5ޕަސެންޓްގެ ކުރިއެރުމެކެވެ. ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީގެ ތަފާސްހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުން މިދިޔަ މަހަކީ މިއަހަރު ތިންވަނަ އަށް އެންމެ ގިނަ ޓޫރިސްޓުން ޒިޔާރަތްކުރި މަހެވެ. އެ ތަފާސްހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުން މިދިޔަ ޖުލައި މަހު ޔޫރަޕްގެ ގައުމުތަކުން 37،859ޓޫރިސްޓުން އައިސްފައިވެ އެވެ .އަދި އެއީ މިދިޔަ އަހަރުގެ އެ މުއްދަތާ އަޅާބަލާއިރު 11.3ޕަސެންޓްގެ ކުރިއެރުމެކެވެ. އެކަމަކު ޗައިނާ ހިމެނޭ އޭޝިއާ ޕެސިފިކް ސަރަހައްދުން ރާއްޖެ އައިސްފައި ވަނީ 60،323ޓޫރިސްޓުންނެވެ .މިއީ މިދިޔަ އަހަރުގެ އެ މުއްދަތާ އަޅާބަލާއިރު 1.7ޕަސެންޓް ދަށް އަދަދެކެވެ .ސައުދީ އަރަބިއްޔާ ހިމެނޭ މެދުއިރުމަތިން ޖުލައި މަހު ރާއްޖެ އައިސްފައި ވަނީ 7،242ޓޫރިސްޓުންނެވެ .މިއީ މިދިޔަ އަހަރުގެ އެ މުއްދަތާ އަޅާބަލާއިރު 51ޕަސެންޓް އިތުރު އަދަދެއް ކަމަށް ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީގެ ތަފާސްހިސާބުތަކުން ދައްކަ އެވެ.
ލައިފްސްޓައިލް 9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
ބޭސްކާއިރު ޖޫސް ބޯނަމަ ބޭހުގެ އަސަރު ކުޑަވާނެ
އެޕެންޑިކްސް ާއއި ޓޮންސިލް ނެގުމުން ދަރިމައިވާން ފަސޭހަ ކންމެވެސް މައްސަލަޔަކާ ހެދި ޓޮންސިލް ސިއްހީ ޮ
ނިސްބަތް 54ޕަސެންޓުގައި ހުރި އިރު ޓޮންސިލް ނެތް
ނުވަތަ އެޕެންޑިކްސް ނަގަން ޖެހުން އެއީ އާދައިގެ ކަމެއްގެ
އަންހެނުން ބަލިވެ އިނުމުގެ ރޭޓް ހުރީ 53ޕަސެންޓުގަ
ގޮތުގައި ބެލިދާނެ އެވެ .މިފަދަ ކަމެއް ކުރަން ޖެހިއްޖެ
ޓންސިލާއި އެޕެންޑިކްސް ވެސް ނެތް ނަމަ މި އެވެ .އަދި ޮ
ޑކްޓަރު ދޭ މައުލޫމާތުގެ ތެރޭގައި ،މިއީ އަންހެނަކަށް ޮ
ރޭޓް ހުރީ 59ޕަސެންޓުގަ އެވެ .މިއީ އެޕެންޑިކްސް އާއި
ދަރިމައިވުމަށް އުނދަގޫ ވެދާނެ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ބުނެދީފައި
ޓޮންސިލް ހުރި އަންހެނުން ބަލިވެ އިނުމުގެ ނިސްބަތަށް
އޮވެދާނެ އެވެ .އެކަމަކު ފަހުގެ ދިރާސާއަކުން ދައްކަނީ އޭގެ
ވުރެ މަތީ މިންވަރެކެވެ .އެއީ 44ޕަސެންޓެވެ.
ކޅަށް ކަންތައް ދިމާވެދާނެ ކަމަށެވެ. އިދި ޮ މިކަމާ ބެހޭ ގޮތުން 15އަހަރުގެ މުއްދަތަކަށް ކުރި ދިރާސާއަކަށް ފަހު ސައިންސްވެރިން ބުނެފައި ވަނީ ޅަ
ކުރީގެ ތިއަރީތަކުގައި ބުނަނީ މި ދެ ސާޖަރީގެ ސަބަބުން ބަލިވެ އިނުމަށް ދަތިވެދާނެ ކަމަށެވެ .އަދި
ބޭސް ކާއިރު ފެނުގެ ބަދަލުގައި އެއްބައިމީހުން
ލޕިއަން ޓިއުބްގެ ހާއްސަކޮށް އެޕެންޑިކްސް ނެގުމުން ،ފެ ޯ
ޓންސިލް ނުވަތަ އެޕެންޑިކްސް ނަގާފައިވާ އުމުރުގައި ޮ
ވަށައިގެން ސްކާ ޓިޝޫ އުފެދި ދަރިމައިވުމަށް މާބޮޑަށް
އެޕެންޑިކްސް އާއި
ބޑު ކަމަށާއި އަންހެނުން ބަލިވެ އިނުމަށް އޮންނަ ފުރުސަތު ޮ
އންނަނީ ގަބޫލުކުރެވިފަ އެވެ. ހުރަސް އެޅޭނެ ކަމަށް ޮ
ޓޮންސިލް ނެގުމުން
އަދި މި މީހުން އެހެން އަންހެނުންނަށް ވުރެ ޅަ އުމުރުގައި ވެސް ބަލިވެ އިނުން އިތުރު ކަމަށެވެ. އެކަމަކު މިއީ ކިހިނެއް ދިމާވާ ކަމެއްކަން ސައިންސްވެރިންނަށް އަދި ކަށަވަރެއް ނޫނެވެ. ޔުނިވަސިޓީ އޮފް ޑަންޑީގެ ރިސާޗަރުން މިކަން ބެލުމަށް އިނގިރޭސި ވިލާތުގެ 530،000އަންހެނެއްގެ ސިއްހީ
"މި ދިރާސާއިން އެބަ އެނގޭ އެޕެންޑިކްސް ނުވަތަ ޓޮންސިލް ނެގުމަށް އަންހެނުން އެއްވެސް ގޮތަކަށް އފް ޑަންޑީގެ ޖެހިލުން ވާން ނުޖެހޭކަން "،ޔުނިވަސިޓީ ޮ ކޮންސަލްޓަންޓް ސާޖަން އަދި ކްލިނިކަލް ލެކްޗަރާ އިން ސާޖަރީ ޑރ .ސަމީ ޝިމީ ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ. ދިރާސާގައި ބުނެފައި ވަނީ އެޕެންޑިކްސް އާއި
ކޑްތައް ދިރާސާކުރި އެވެ .އެ މައުލޫމާތުން އެނގުނު ރެ ޯ
ޓޮންސިލް ނެގުމުން ބަލިވެ އިނުން އަވަސްވެ އަދި
ޓންސިލް ނަގާފައިވާ ގޮތުގައި އެޕެންޑިކްސް ނުވަތަ ޮ
ތ ބަލަން ދިރާސާތައް ކުރަންޖެހޭނެ އިތުރުވަނީ ކީއްވެގެން ޯ
އަންހެނުންގެ މެދުގައި ބަލިވެ އިނުމުގެ ރޭޓް މައްޗެވެ .އަދި
ލޖިކަލް ބަދަލެއްގެ ކަމަށެވެ .މިގޮތަށް ދިމާވަނީ ބަޔޮ ޮ
ޓންސިލް ވެސް ނަގާފައިވާ ނަމަ ބަލިވެ އެޕެންޑިކްސް އާއި ޮ
ސަބަބުން ނުވަތަ އުޅުން ބަހައްޓާ ގޮތަކުން ނުވަތަ
އިނުމުގެ ރޭޓް ވަކިން ބޮޑަށް މަތިކަން ފާހަގަވެފައިވެ އެވެ.
ގތަކުން ކަމަށް ވެސް ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅި ހުންނަ ޮ
އެޕެންޑިކްސް ނެތް އަންހެނުން ބަލިވެ އިނުމުގެ
ވެދާނެ ކަމަށް ސައިންސްވެރިން ބުނެ އެވެ.
މިކަމުގެ ސަބަބުން އާދައިގެ ބޭސްތައް ވެސް ވިހައަށް
ލކްކުރުމަކީ ޓްރާންސްޕޯޓާސްގެ މަސައްކަތް ބް ޮ
ގތަކަށް ބޭސް ކެއުމަށް ތިބޭ ފާމަސިސްޓުން ވަކި ޮ
ބއެވެ .ނަމަވެސް ސިއްހީ ތަޖުރިބާކާރުން ޖޫސް ޮ
ބަދަލުވުމަކީ ވަރަށް އެކަށީގެންވާ ކަމެއް ކަމަށް ކެނެޑާގެ
އެކަށީގެންވާ ކަމެއް .މިއީ ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއަށް
ބަލިމީހުންނަށް އިރުޝާދު ދޭކަމަށެވެ .އަދި ބައެއްތައް
ބންޖެހޭނީ ފެން ތައްޓެއް ވިދާޅުވަނީ ބޭސް ކާއިރު ޯ
އ އިން ކޮށްފައިވާ ޔުނިވަސިޓީ އޮފް ވެސްޓަން އޮންޓާރި ޯ
އޮބިގެންދާ ބޭހުގެ މިންވަރު ދަށްވެ އެ ބޭހުން ކުރަންވީ
ތ ނުވަތަ ނޫންތޯ އޮޅުން ޖޫހާއެކު ބޭނުން ކުރެވިދާނެ ޯ
ކށް ހުތް މޭވާގެ ޖޫސް ބުއިމަކީ ކަމަށެވެ .ޚާއްސަ ޮ
ދިރާސާ އަކާ ހަވާލާ ދެއްވައި އައިއެމްއޭގެ ސެކްރެޓަރީ
އަސަރު ކުޑަވެގެންދާނެ ކަމެއް "،އެ ބުލެޓިންގައިވާ
ފިލުވައިދޭ ކަމަށެވެ .ނަމަވެސް އިންޑިއާގައި އެގޮތަށް
ބޭޙުގެ އަސަރު ކުޑަވާނެކަމެއް ކަމަށް ވެސް އިންޑިއަން
ޖެނެރަލް ޑރ .ކޭ .އަގަރްވާލް ވިދާޅުވި އެވެ.
މައުލޫމާތުގައި ވެއެވެ.
އޮޅުންފިލުވައިދޭލެއް މަދުކަން އޭނާ ފާހަގަ ކުރެއްވި
ސސިއޭޝަން (އައި.އެމް.އޭ) އިން ބުނެފައި މެޑިކަލް އެ ޯ
ދަރިމައިވުމަށް
ވެއެވެ. ހދުންތަކުން ދައްކަނީ ބޭހާއެކު ޖޫސް ސިއްހީ ޯ
އަސަރުކުރާ ގޮތެއް
ބުއިމުން ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއަށް ބޭސް އޮބިގެން ކށް ސިއްހީ ބޮޑެތި ދިއުމަށް ދަތިވާ ކަމަށެވެ .ޚާއްސަ ޮ
ސައިންސްވެރިންނަށް
މައްސަލަތައް ކަމަށްވާ ލޭ މައްޗަށް ދިއުމާއި ހިތުގެ
އަދި ކަށަވަރެއް
ދެބަސްވާން ޖެހުމެވެ .މައިންބަފައިން ނުވަތަ ބެލެނިވެރިން ބުނާ ގޮތަކަށް
ބޑާހޭކުން އިތުރުވާ ކަމެކެވެ .ދަރިފުޅު ބޭނުންވާހާ ކަމެއް ކޮށްދިނުމަކީ ދަރިން ޮ
ކޅު ހަދައި ބޮޑާހޭކުމެވެ. އަމަލުކުރަން ކުދިން ދެ ޮ
ގޮތަކަށް ހުރިހާ ކަމެއް ނުކޮށްދެވޭނެ އެވެ .ބޭނުންހާ މިނިވަންކަމެއް ވެސް
ދަރިންނާ ވާހަކަ ދައްކައިގެން މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމާ ބެހޭ ގޮތުން
ނުދެވޭނެ އެވެ .އެކަމަކު އެ ކުދިންގެ އިހްސާސްތަކާ ނުކުޅޭށެވެ.
ސ ކިޑްސް ޯ ޝާއިއުކޮށްފައިވާ މަޝްހޫރު ފޮތެއް ކަމަށްވާ "ހައު ޓު ޓޯކް ވިލް ލިސްން އެންޑް ލިސްން ސޯ ކިޑްސް ވިލް ޓޯކް" ގައި ލިޔުއްވާފައިވާ
ތަޖުރިބާކާރުންގެ ލަފާގެ ޚުލާސާ
ތަޖުރިބާކާރުން ވަނީ ވަރަށް މުހިންމު މައުލޫމާތުތަކެއް ހިއްސާކުރައްވައިފަ -ކުއްޖާ ދައްކާ ވާހަކަ އަށް ވަރަށް ރަނގަޅަށް ސަމާލުކަން ދީގެން އަޑު
އެވެ. ކުޑަކުދިންނާ ވާހަކަ ދެއްކުމަކީ އާދައިގެ ކަމެކޭ ހީވިޔަސް މިއީ ބޮޑު
އަހާށެވެ .ކޮންމެ މީހަކީ ވެސް ތިމާގެ އެދޭ ގޮތާއި އެ މީހެއްގެ އިހްސާސްތައް
ކަމެކެވެ .ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވަނީ މީހަކު ރަހީނުކޮށްގެން އުޅޭ މީހާއާ ވާހަކަ
އެހެން މީހުންނަށް އަންގައިދޭން ބޭނުންވާނެ މީހެކެވެ .މިކަމުގައި ކުޑަކުދިން
ދެއްކުމުގައި ބޭނުންކުރާ އުކުޅުތައް ،މައްސަލަތައް ހައްލުކުރަން ކުޑަކުދިންނާ
އިސްތިސްނާ ވާނެ ކަމަށް ގަބޫލު ނުކުރާށެވެ.
ވާހަކަ ދައްކާއިރު ބޭނުންކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ .އެހެންވެ މިއީ އާދައިގެ ކަމެއް ނޫންކަން އެނގެ އެވެ. ބޑު ގޯހަކީ ދަރިންނާ މެދު ދެބަސްވުން ހިނގާ ހާލަތުގައި ހެދޭ އެންމެ ޮ ކޮބައިހެއްޔެވެ؟ އެއީ ރުޅިގަދަވެފައި އިން ދަރިފުޅުގެ އިހްސާސްތަކާ މެދު އަޅާނުލުމެވެ. ބޭންކަކުން ފޭރުމަށް ފަހު އެތަނުގެ ތެރޭގައި ބަޔަކު ރަހީނުކޮށްގެން ތިބޭ ހާލަތެއް ހިޔާލަށް ގެންނާށެވެ .އެ ތަނުގެ ވަށައިގެން އެފްބީއައިގެ އެޖެންޓުން
ދައްކާ ވާހަކަ ނުވަތަ ބުނާ އެއްޗެއް އެނގިއްޖެ ކަމަށް ބުނާށެވެ.އެކަމަކު ސަމާލުވާށެވެ .ހަމައެކަނި މިހެން ބުނާނީއެއް ނޫނެވެ .ބުނާ ވާހަކައެއް އެނގި ދޭހަވެއްޖެ ކަން އަމަލުން ވެސް ދައްކާށެވެ. ކުއްޖާ އަށް ދިމާވެގެން އުޅޭ ކަންތަކަށް ނަމެއް ދޭށެވެ .ތިޔަ އުޅެނީއެވެނި ،މިނެވި ގޮތެއް ދިމާވެގެންނޭ ބުނާށެވެ .އޭރުން ކުއްޖާގެ ސިކުނޑި އަށް ހަމަޖެހުން ލިބޭނެ އެވެ .ހަމަޖެހޭނެ އެވެ. -ސުވާލުކުރާށެވެ .މައްސަލަ ހައްލުކުރާނެ ގޮތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ދެ
ތިބި އިރު އެތެރޭގައި ތިބި ،ފޭރެން ވަން މީހުން ބަނޑުހައިވެގެން ކާއެއްޗަކަށް
ފަރާތުން މަޑުމައިތިރިކަމާ އެކު ސުވާލުކޮށް ވާހަކަ ދެކެވޭނެ މާހައުލެއް އޭރުން
އެދެފި ނަމަ ހަދާނީ ކިހިނެއްހެއްޔެވެ؟ ފޭރޭ މީހުންނަށް އެފްބީއައި މީހުން
އުފެދޭނެ އެވެ.
ދޭނެ ޖަވާބަކީ ތިޔަ ތިބީ ކައިގެން ނޫންހޭ ދެން ތިކަން ހުއްޓާލާށޭ ހެއްޔެވެ؟ އޭރުން މައްސަލަ ހައްލުވާނެ ހެއްޔެވެ؟
ކޮންމެ ފަހަރަކު މި ހުރިހާ ކަމަކަށް ވަގުތު ނުލިބިދާނެ އެވެ ،އެކަމަކު
ނޫނެކެވެ .ފޭރޭ މީހުން ބުނާ އެފަދަ ކަންކަން އެފްބީއައި އިން ކޮށްދިނުން
ކުއްޖާގެ އިހްސާސްތަކަށް ވިސްނައިގެން ވާހަކަ ދައްކަން ފެށުމުން ގިނަ
ވަރަށް ގާތެވެ .މައިންބަފައިންނަކީ ދަރިން ބޮޑާހާކައިގެން އުޅޭއިރު ހަމަ ކޮންމެ
ފަހަރަށް ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް ރަނގަޅަށް ދިއުމަށް ބާރަކަށް ވާނެ އެވެ.
ކށް ހާމަކޮށްފަ އެވެ. ތަފްސީލު ޮ
ހުތް މޭވާގެ ޖޫސް ބޭހާއެކު ބޭނުންކުރުމުން
ޑކްޓަރުންގެ އެންމެ 30-20ޕަސެންޓް މީހުންނެވެ. ޮ
"ބައެއް ކަހަލަ ބޭސްތައް ،މިސާލަކަށް
ސބްނުވާ ދެ ގޮތެއް އޮވެ ހަށިގަނޑަށް ބޭސް އެބް ޯ
ރލް ދަށްކުރަން ކާ ސްޓެޓިންސް އަކީ ކޮލެސްޓް ޯ
އެވެ .ފުރަތަމަ ކަމަކީ ލޭގެ ޕީއެޗް – އެސިޑިޓީ
"ކާން ޖެހޭ ގަޑިތައް ،ބޭސް ކާންޖެހޭނީ ދުވާލުގެ ކން ގަޑިއެއްގައިކަން އަދި ބޭސް ކާން ޖެހޭނީ ކޮން ޮ
ބަލިތަކަށް ކާ ބޭސްތައް ބޭނުންކުރަންޖެހޭނީ ހަމައެކަނި ފެނާއެކު އެވެ.
ރޓީން އަކުން .ގްރޭޕްފުރުޓް އެންޒައިމްސް އޭ ކިޔާ ޕް ޮ
ގުޅައިގެ ބޭރުގައި ލާފައި އިންނަ ފަށަލަ މާ އަވަހަށް
ލިޔެފައި ހުރުން ވަރަށް މުހިއްމު އެއްޗެތި .މިގޮތަށް
ކށްލުމަކީ ވެދާނެކަމެއް. ޖޫހުން މި އެންޒައިމްސް ބްލޮކް ޮ
ހަލާކުކޮށްލައިގެންނެވެ" .ބޭހާއެކު ޖޫސް ބޭނުންކުރުމުން
ގހަކުން ވެސް ބޭސް ބޭނުންކުރާ ނުލެވި ހެދޭ އެންމެ ޯ
ސބްވާ ބޭރުގެ މިންވަރު އިތުރުވެ މިއީ ހަށިގަނޑަށް އެބް ޯ
ލިބޭ ގެއްލުންތަކާ ބެހޭ ދިރާސާއެއް އިންޑިޔާގައި
މީހާއަށް ސައިޑް އިފެކްޓްސް ދިމާވެދާނެ .މިސާލަކަށް
އބިގެންދާ މިންވަރު މާ މަދެވެ. ހަށިގަނޑަށް ޮ
ޑޒް ވުމުގެ ނުރައްކާ އިތުރުވާނެ ކަމެއް "،އެފްޑީއޭ އޯވަ ޯ
ނަތީޖާއަކަށްވަނީ އޭގެން ކުރަންވީ އެކަށީގެންވާ ފައިދާ
އިން ނެރެފައިވާ ބުލެޓިން އެއްގައި ވެއެވެ.
ކޅުން ބަލާއިރު ގްރޭޕްފުރުޓް ޖޫހަކީ އަނެއް ޮ
ކުޑަކުދިން ބެލެހެއްޓުމުގައި އެންމެ އުނދަގޫވާ އެއް ކަމަކީ އެ ކުދިންނާ
ގްރޭޕްފުރުޓް ބޭނުންކުރަން ނުވާ ސަބަބު ވަރަށް
އެސް.ކޭ .ސަރިން ވިދާޅުވީ މޭވާ ޖޫސް ،ޚާއްސަކޮށް
ބޭސް ސިޓީ އެންމެ ފުރިހަމަޔަށް ލިޔަނީ އިންޑިޔާގެ
ހރުގެ ތެރޭގައި ހަލާކު ކުރަނީ ބޭހެއް .މި ބޭސް ކުޑަގޮ ޮ
ނުކުރުމެވެ.
ފަހަރަކުހެން އެ ކުދިން ބުނާ ކަންތައް ކޮށްދޭ ބައެކެވެ .އެކަމަކު ބުނާހާ
ބައިލިއަރީ ސައިންސަސް (އައިއެލްބީއެސް) ޑރ.
ނުވަތަ ލޭގެ އަލްކަލައިނިޓީ އެވެ .ދެވަނަ ކަމަކީ ބޭސް
ބޭސްކާއިރު ބުއިމުން ބައެއް ވައްތަރުގެ ބޭސް
ކުޑަކުދިން ސުލްހަކުރަން ވާހަކަ ދައްކާނެ ގޮތް
އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަން (އެފްޑީއޭ) އިން ވަނީ ބޭހާއެކު
ފޯޓީސްގެ ޗެއާމަން ޑރ .އަނޫޕް މިޝްރާ ވިދާޅުވީ
ކިހިނެއްކަން މިއީ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ބޭސް ސިޓީގައި
އރެންޖު އަދި އާފަލު ފަދަ މޭވާގެ ޖޫސް " ޮ
ނޫން
އެމެރިކާގެ ފުޑް އެންޑް ޑްރަގް
ޑައިރެކްޓަ ،އިންސްޓިޓިއުޓް އޮފް ލިވާ އެންޑް
އެވެ.
"އެހެން ބައެއް ބޭސްތަކުގެ ތެރެއިން އެލާޖީއަށް ސފެނަޑިން) ހަށިގަނޑުގެ ބޭނުންކުރާ އެލެގްރާ (ފެކް ޯ
އބިގެން ދިއުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ބައެއް ބޭސް އަވަހަށް ޮ
ސެލްތަކުގެ ތެރެއަށް ގެންދަނީ ޓްރާންސްޕޯޓާސް
އެއްޗެއްކަން ވެސް ފާހަގަ ކުރެވިފައި ވެއެވެ.
ކިޔާ ޕްރޮޓީން އެއްގެ އެހީގައި .ގްރޭޕްފުރުޓް ޖޫހުން
ބަނޑުގެ ސައިޑްއިފެކްޓްސް މަދުކުރުމަށް އެސްޕްރިން
މިހާތަނަށް ހަދާފައެއް ނެތް .ނަމަވެސް އަހަރެމެން ކށް ބަލިމީހުން ކައިރީ ބުނަން އެހެން ގޮތަކަށް އާންމު ޮ
ކާން ޖެހޭނީ ކެއުމަށްފަހު .ކިރާއި ކެލްސިއަމް އަޔަން
ކާން ނުބުނާނަމަ އަބަދުވެސް ފެން ތައްޓަކާއެކު ބޭސް
އާއެކު ބޭނުމެއް ނުކުރެވޭނެ .ސަބަބަކީ އޭރުން ބޭސް
ކާށޭ "،ޑޮކްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.
ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއަށް ވަންނަވަރު މަދުވެ ބޭހުގެ އަސަރު
ޑޮކްޓަރު އިތުރަށް ވިދާޅުވީ ތަރައްގީވެފައިވާ ބައެއް
ކުޑަވާނެތީ "،ޑޮކްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.
ގައުމުތަކުގައި ބޭސް ފިހާރަތަކުގައި ބޭސް ވިއްކަން
ބޭސް ކެއުމުގައި ފަރުވާތެރި ނުވާ ނަމަ އޭގެން ލިބެންވާ އެކަށީގެންވާ ފައިދާއެއް ނުލިބޭނެ
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
16
އެމްއެފް އޭ އެވޯ ްޑ ހަފުލާ އޮކްޓޯބަރު މަހު
ރުސްތުމް:
އެމްއެފްއޭ އެވޯޑް ހަފުލާ ލޯންޗް ކުރަން ރޭ ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތުގެ ތެރެއިން .ފޮޓޯ:
އަންހެނުންނަށް ވަރަށް ކަމުދާނެ
ޕީއެސްއެމް
މިއީ 1959ގައި ހިނގާފައިވާ ހަގީގީ
ފާ ތު މަ ތު އަ ނީ ސާ
ހާދިސާއެކެވެ .ކަނޑުގެ ސިފައިންގެ މީހެއް ކަމަށްވާ
އަ ހު މަ ދު އަ ދް ޝަ ން
ވޑް ހަފްލާއަށް ކަމަށެވެ .އަދި ދައުލަތުގެ ރަނގަޅު އެ ޯ ވޑް ހަފުލާ ބޭއްވުމަކީ މީޑިއާއާ ގުޅިގެން އެމްއެފްއޭ އެ ޯ ވަރަށް އުފާވާ ކަމެއް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ސސިއޭޝަން (އެމްއެފްއޭ) މޯލްޑިވްސް ފިލްމް އެ ޯ
ވޑް ހާއްސަކޮށްފައި މި އަހަރު ބާއްވާ އެމްއެފްއޭ އެ ޯ
ވޑް ހަފުލާ އަންނަ އޮކްޓޯބަރު މަހު ގެ ހަތަރު ވަނަ އެ ޯ
ވަނީ 2014އާއި 2015ގެ ފިލްމުތަކަށެވެ .ފާއިތުވި
ބާއްވަން ނިންމައިފި އެވެ.
ދެ އަހަރު ނުކުމެފައި ވަނީ ޖުމްލަ ނުވަ ފިލްމެވެ.
މިދިޔަ އެޕްރީލް މަހު ކުރިން ބާއްވަން ނިންމި އެވޯޑް ހަފުލާ އެކި ސަބަބުތަކާ ހެދި ލަސްވި ނަމަވެސް،
2014ގައި ރިލީޒްވި ފިލްމްތައް:
ކޭ.އެމް .ނާނާވަތީ އޭނާގެ އަންހެނުންގެ ލޯބިވެރިޔާ އެކްޓަރު އަކްޝޭ ކުމާރު ބުނާ ގޮތުގައި އޭނާގެ އަލަށް ރިލީޒްކުރާ ފިލްމު "ރުސްތުމް" އަކީ ކށްދޭނެ ފިލްމެކެވެ. ފަށާފައިވާ ކައިވެނިތައް އާބާދު ޮ ކށްފައި ވަނީ ހަގީގީ ތަފާތު ފިލްމެކެވެ .ފިލްމު ބިނާ ޮ ހާދިސާތަކެއްގެ މައްޗަށް ކަމަށާއި މިއީ ފާރިސީ ނޭވީ
ޖހަރް ވެސް ފިލްމަށް ޑައިރެކްޓަރު ކަރަން ޯ
ކށް ،އެވޯޑް ހަފުލާ ރޭ ވަނީ ރަސްމީކޮށް އިއުލާން ޮ
* 24ގަޑި އިރު
ކަމަށް ވެސް އަކްޝޭ ބުނެފައިވެ އެވެ.
ލޯންޗްކޮށްފަ އެވެ.
* އާދޭސް
ސާވިސް މީޑިއާ (ޕީއެސްއެމް)އާ ގުޅިގެންނެވެ.
ތާއީދުކުރާކަން މީޑިއާގައި ހާމަކޮށްފައިވެ އެވެ. ގތުގައި އޭނާގެ ފިލްމަށް އަކްޝޭ ބުނި ޮ ޕޓް ލިބުމަކީ ޝުކުރުވެރިވުން އިންޑަސްޓްރީގެ ސަ ޯ
ކންމެ މީހަކަށް ވެސް "ފިލްމު ބެލުމުން ޮ ވިސްނޭނެ ކައިވެންޏެއް އާބާދުކުރަން މީހުން ކުރާ
ހައްގު ކަމެކެވެ .ޚާއްސަކޮށް ސަލްމާނަށް
މަސައްކަތް .އެހެންވެ އެހާ ފަސޭހައިން ކައިވެނި
އަކްޝޭ ތައުރީފު ކުރި އެވެ .ސަބަބަކީ ފިލްމަށް
* އިންސާނާ
ރޫޅިގެންދާން ބޭނުން ނުވާ މިންވަރު ވެސް
ސޝަލް މީޑިއާގައި ފުރަތަމަ ހާމަކުރީ ޯ ތާއީދުކުރާކަން
* އަނިޔާ
ވިސްނޭނެ "،އަކްޝޭ ބުނެފައިވެ އެވެ.
ސަލްމާން ކަމަށް ވާތީ އެވެ .އެހެން އެކްޓަރުންގެ
ފިލްމު "އިންސާނާ" ގެ ޓްރެއިލާ
ލންޗް ކުރަން ބޭއްވި އެވޯޑް ހަފުލާ ޯ ރަސްމިއްޔާތުގައި ޕީއެސްއެމްގެ ޗެއާމަން އިބްރާހިމް
ސަލްމާން ޚާން ،ރަންވީރު ސިންގް ،ސޮނާކްޝީ ސނަމް ކަޕޫރު ،ސިދާރްތު މަލްހޯތުރާ، ޯ ސިންހާ، ކށްފައިވެ އެވެ .އަދި އަރްޖުން ކަޕޫރު ސަޕޯޓް ޮ
ވޑް ހަފުލާ ބާއްވަން ނިންމިކަން އިއްޔެ އޮކްޓޯބަރު އެ ޯ
ވޑް ހަފުލާ ބާއްވަނީ ޕަބްލިކް މި ފަހަރު އެ ޯ
ބލީވުޑް އެކްޓަރުންގެ ތެރެއިން މި ފިލްމަށް ޮ
ގތުގައި "ރުސްތުމް" އަކީ ވަރަށް އަކްޝޭ ބުނި ޮ
ރލު އެކްޓަރަކު ކުޅޭ ފުރަތަމަ ފަހަރު އޮފިސަރެއްގެ ޯ
އަދިވެސް އިއުލާނެއް ނުކުރެ އެވެ.
މަޝްހޫރުވި ވާހަކަ އެކެވެ.
އަންހެނުންނަށް ވަރަށް ކަމުދާނެ ފިލްމެކެވެ .ރޫޅެން
* ހުޅުދާން
އންނާނެ ސީދާ ތާރީހެއް ނަމަވެސް ހަފުލާ ޮ
މަރާލި ހާދިސާ އަކީ އެ ޒަމާނުގައި ވަރަށް
2015ގައި ރިލީޒްވި ފިލްމްތައް:
އތްކަން ހާމަކުރަން ފެށީ އޭގެ ތާއީދު ފިލްމަށް ޮ
ކށްފައި ވަނީ ކައިވެނީގެ މި ފިލްމު ބިނާ ޮ
ފަހުންނެވެ.
ބޭރުން ހިންގާ ގުޅުންތަކާއި އޭގެ ނަތީޖާގެ
އުމަރު މަނިކު ވިދާޅުވީ މި އަހަރުގެ ފިލްމް އެވޯޑް
* އެންމެ ފަހު ވިންދާ ޖެހެންދެން
މައްޗަށެވެ .ފިލްމުގައި އަކްޝޭގެ އަންހެނުން
ހަފުލާ ވަރަށް ފުރިހަމަ އަދި ކާމިޔާބު ހަފްލާއަކަށް
ކއެ ބައްޕަ ބައޭބައޭ * މި ޮ
އޭނާއަށް ބޭވަފާތެރިވަމުން ދެ އެވެ .އަދި
ގައި އަކްޝޭގެ އިތުރުން އިލައިނާ ޑިކްރޫޒް ،އީޝާ
ހެދުމުގެ މަސަކަތް އެ ކުންފުނީގެ ފަރާތުން ކުރާނެ
* ރަންދަރި
ދިމާވާ ހާދިސާއެއްގައި އަކްޝޭގެ އަތުން އޭނާގެ
ގުޕްތާ ،އަރްޖުން ބާޖްވާ އަދި ޕަވަން މަލްހޯތުރާ
ކަމަށެވެ.
* އަހްޝަމް
ލބިވެރިޔާ މަރުވެ އެވެ. އަންހެނުންގެ ޯ
އެމްއެފްއޭގެ ރައީސް އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
އަންނަ ހުކުރު ދުވަހު ރިލީޒްކުރާ "ރުސްތުމް"
ބައިވެރިވެ އެވެ. ބކްސް އޮފީހުގައި މި ފިލްމު ރިލީޒްކުރާ ދުވަހު ޮ
ކޓުގައި ހިނގަމުން މި މަރުގެ މައްސަލަ ޯ
އިހަވަންދޫ ދާއިރާގެ ޕީޕީއެމްގެ މެމްބަރު މުހައްމަދު
ވޑް ހަފުލާ ދެ އަހަރު ފަހުން އެމްއެފްއޭ އެ ޯ
ދިޔައިރު އާއްމުން އަކްޝޭ އަށް ތާއީދުކުރި ގޮތާއި
ރޝަންގެ "މޮހަންޖޯ ދަރޯ" އާ ކުރިމަތިލާނީ ރިތިކް ޯ
އަބްދުﷲ (މުހައްމާ) ވިދާޅުވީ މި ފަހަރުގެ ފިލްމު
ބާއްވާއިރު ،ފިލްމީ ދާއިރާގެ ގިނަ ބަޔަކު ތިބީ އެވޯޑް
ނޫސްތަކުގައި އެ ވާހަކަތައް ކަވަރުކުރަމުން ދިޔަ
އެވެ.
ވޑް ވާނީ ،މިހާތަނަށް ބޭއްވޭ އެންމެ ފެންވަރު އެ ޯ
ބޑަށް އުންމީދުކޮށްގެންނެވެ. ހަފުލާއަށް ވަރަށް ޮ
ގތް ފިލްމުގައި ދައްކަ އެވެ. ޮ
އަނޫ އަގަރްވާލް :މަރުން ސަ ާލމަތްވެ ސިފަ ބަދަލުވެފައި ފިލްމު "އާޝިގީ" 1990ގައި ރިލީޒްކުރުމާ
ކާރުގައި މަގުމަތީގައި ދުއްވަމުން ދިޔަ ކަމާއި އެ ކާރު
ހޮސްޕިޓަލުން އަނޫ އަށް ފަރުވާދިން ޑޮކްޓަރުން ބުނާ
އެކު ފިލްމުގެ ބަތަލާ އަނޫ އަގަރްވާލް ވަރަށް ބޮޑަށް
އެކްސިޑެންޓް ވީކަމެވެ .މި އެކްސިޑެންޓުގައި އަނޫގެ
އތް ހާލަތުގައި އެ ހޮސްޕިޓަލަށް ގތުގައި އަނޫ ޮ ޮ
މަޝްހޫރުވި އެވެ .ނަމަވެސް އަނޫގެ ތަރި އެރި ވަރަށް
ހަށިގަނޑުގައި ބިންދައިގެން ނުދާ އެންމެ ކަށިގަނޑެއް
މިހާތަނަށް ގެނައި 10މީހުންގެ ތެރެއިން ނުވަ މީހުންގެ
އއްސުނެވެ .އަދި މިދިޔަ 15އަހަރު ވުރެ ބާރުމިނުގައި ޮ
ދގަކަށް ނުވާނެ އެވެ .އެވަރަށް އޭނާގެ ނެތޭ ބުންޏަސް ޮ
ފުރާނަ ސަލާމަތް ކުރެވިފައެއް ނުވެ އެވެ.
އަނޫގެ އެއްވެސް ޚަބަރެއް ނުވެ އެވެ .ނަމަވެސް އަނޫ
އތީ ފުނޑުފުނޑު ވެފަ އެވެ. ހަށިގަނޑު ޮ
އަނެއްކާވެސް އެނބުރި މުމްބާއީ އަށް ގޮސް އޭނާގެ ފތެއްގެ ސިފައިގައި ވަނީ ނެރެފަ އެވެ. ހަޔާތުގެ ވާހަކަ ޮ އފް އަ ގާލް ހޫ ކޭމް "އަންޔޫޝުއަލް :މެމޮޔާ ޮ ރމް ދަ ޑެޑް" ނަމަކަށް ދީފައިވާ މި ފޮތުގައި ބެކް ފް ޮ އަނޫގެ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވި އެކްސިޑެންޓުގެ ވާހަކަ
އަނޫ އަށް ހީވަނީ އެކްސިޑެންޓްވި ވަގުތު އޭނާއާ
އެހެން ޕްލެނެޓަކަށް ދެވުނީ ކަމަށެވެ .އެއްވެސް ކަމެއް
އެވެ .އޭގެ ފަހުން އޭނާ މަޑުމަޑުން ބްރީޗް ކެންޑީ
އެކު ކާރުގައި އެހެން މީހަކު އިން ކަމަށެވެ .ނަމަވެސް
ވކް" ކުރަން ފެށި ހޮސްޕިޓަލުގެ ތެރޭގައި "ކެޓް ޯ
ގތުގައި ކާރުގައި އެ ދުވަހު އެހެން މީހުން ބުނާ ޮ
އެވެ .މޫނުގެ ވާގި ނެތި އެއް ފަރާތަށް އެލިފައިވާ
ކަމެއް ވެސް އޭނާއަކަށް ނޭނގެ އެވެ .އޭނާ ގަބޫލުކުރީ
އަނޫއާ އެކު އެހެން މީހަކު ނެތެވެ.
ހާލުގަ އެވެ .އޭނާ ހިނގާތަން ފެނިފައި ޑޮކްޓަރުން
އޭނާ އަކީ އަނޫ އަގަރްވާލް ނޫން ކަމަށެވެ .އަނޫ
ވެސް ހައިރާންވެފައި ބަލަން ތިބޭ ކަމަށް އަނޫ އޭނާގެ
ހުންނަ ސިފައެއް ވެސް އޭނާއަކަށް ނޭނގެ އެވެ.
އެކްސިޑެންޓްގައި ސިކުނޑިއަށް ލިބުނު ބޮޑު
ކށް ކިޔައިދީފައިވެ އެވެ. ހާދިސާތަކެއް ވަރަށް ތަފްސީލު ޮ
އޮވެފައި ހޭ އެރިއިރު އެއްފަޅީގައި ވާތްގެއް ނެތެވެ .ވާގި
އގްރަފީގައި ލިޔެފައިވެ އެވެ. ބަ ޮ "އަހަރެންގެ ފައިގައި ވާގިނެތި ހަރަކާތް ނުކުރެވޭ
ކބައިކަން ނުވެސް އެނގޭ މީހަކަށް އެކަހަލަ ނެތުމަކީ ޮ
ހާލުގައި ވެސް އަހަރެން ހިނގާތަން ފެނުނީމަ
1999ވަނަ އަހަރު އެވެ .ހަގީގަތުގައި އޭރު ދިމާވި
ކަމެއް ދިމާވުމުން ކުރިމަތިން މަރު ފެންނަން ހުރިކަމުގެ
ޑޮކްޓަރުން ވެސް ހައިރާންވޭ "،އަނޫ ލިޔެފައިވެ އެވެ.
އެއްވެސް ކަމެއް އަނޫގެ ހަނދާނަކު ނެތެވެ .އޭނާގެ
އިހްސާސްތައް ކުރެވުނު ކަމަށް އަނޫ ބުންޏެވެ.
ބްލޮކްވެފަ އެވެ .ހަނދާން ހުރީ އެއް ދުވަހަކު
އަނޫއަށް ވަނީ ގެއްލިފަ އެވެ .އޭނާއަށް ހީވީ މުޅިން
އެވެ .އެންމެ ކުޑަމިނުން އޭނާ އަކީ އަނޫ އަގަރްވާލް
އާއި އެ ނޫނަސް އޭނާގެ ހަޔާތުގައި ދިމާވި ހުރިހާ
ސިކުނޑީގައި ހުރި އެ ހަނދާންތައް ވަނީ ޒާތަކަށް
އަނޫ ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ. ދިރިއުޅުމުން އޭނާއަށް ލިބުނު ހުރިހާ އެއްޗެއް އޭރު
ނޭނގެ އެވެ .އަނޫގެ އެއްވެސް ހަނދާނެއް ހަމަ ނެތީ
އަނިޔާގެ ސަބަބުން 29ދުވަސް ވަންދެން ކޯމާގައި
މި ނުރައްކާތެރި އެކްސިޑެންޓާ އަނޫ އަށް ދިމާވީ
އެފަދަ ހާލަތެއްގައި އަނޫ ތިން އަހަރު ހޭދަ ކުރި
ހިންދީ އަށް ވުރެ އިނގިރޭސި މާ އަވަހަށް ދަސްވިކަން
އތީ މުމްބާއީގެ އެންމެ އަނޫ އެޑްމިޓްކޮށްފައި ޮ ހސްޕިޓަލުގަ އެވެ .އެ މަޝްހޫރު ބްރީޗް ކެންޑީ ޮ
އެކްސިޑެންޓަށް ފަހު ހޭ އެރިއިރު އަނޫއަށް ވާހަކަ ދައްކާކަށް ވެސް ނޭނގެ އެވެ .އަދި އިނގިރޭސި ބަހެއް ވެސް ނޭނގެ އެވެ .ފަހުން ދަސްކުރަން ފެށުމުން
ގތުގައި އޭނާގެ ބައޮގްރަފީގައި އޭނާގެ އަނޫ ބުނި ޮ ހަޔާތުގައި ދިމާވި ހުރިހާ ކަންކަމެއް ލިޔެފައިވާނެ އެވެ. އެއީ 1999ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުން އޭނާގެ އަލަށް ފެށުނު ހަޔާތުގެ ވާހަކަތަކެވެ. ގތުގައި އެކްސިޑެންޓުގެ މާ އަނޫ ލިޔެފައިވާ ޮ ކށްލައިފި އެވެ. ކުރިން އޭނާ ބޮލީވުޑް ދޫ ޮ
ދުނިޔެ
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
18
ޕާކިސްތާނުގެ ހޮސްޕިޓަލެއްގައި ބޮމެއް ގޮއްވާލާ 70މީހުން މަރާލައިފި ކަރާޗީ (އޮގަސްޓް - )8ޕާކިސްތާނުގެ ހުޅަނގު ދެކުނުގެ ގުއެއްތާގެ ހޮސްޕިޓަލެއްގައި ބޮމެއް ގޮއްވާލާ 70މީހުން އިއްޔެ މަރާލައިފި އެވެ. ބޮމުގެ ހަމަލާދީފައި ވަނީ ހޮސްޕިޓަލުގެ އިމާޖެންސީ ޑިޕާޓްމަންޓުގެ ދޮރުގެ ކުރިމަތީގަ އެވެ .ބޮމުގެ ހަމަލާގެ ކުރިން އެ ހޮސްޕިޓަލަށް ވަނީ ބަޑި ޖަހައިގެން ޒަޚަމްވި ގާނޫނީ ވަކީލެއް ކަމަށްވާ ބިލާލް އަންވަރު ގއްވާލީ ވަކީލަށް ފަރުވާ ކާސީ ގެނެސް ފަރުވާ ދޭން ފަށައިފަ އެވެ .ބޮން ޮ ދެމުން ދިޔަ އިމަޖެންސީ ޑިޕާޓްމަންޓުގެ ބޭރުގަ އެވެ .މަރުވި މީހުންގެ ތެރޭގައި ވަކީލު ކާސީއާ އެކު ހޮސްޕިޓަލަށް ދިޔަ ނޫސްވެރިންނާއި ވަކީލުން ވެސް ހިމެނެ އެވެ. ސސިއޭޝަންގެ ރައީސް ކާސީގެ ގަޔަށް ބަޑި ބަލޮޗިސްތާން ބާ އެ ޯ ކމްޕްލެކްސް އަށް އޭނާ ދަނިކޮށެވެ. ޖެހީ ގުއެއްތާގެ ކޯޓު ޮ ގއްވާލި ކަމަށް އިސްލާމިކް ސްޓޭޓް ހޮސްޕިޓަލުގައި ބޮން ޮ (އައިއެސް) އިންވަނީ ބުނެފަ އެވެ. ބޑު ވަޒީރު ނަވާޒު ޝަރީފު ވަނީ ހޮސްޕިޓަލަށް ދިން ހަމަލާ ޮ ކުށްވެރި ކުރައްވައިފަ އެވެ .އަދި ޕާކިސްތާނުގެ ހަމަޖެހުން ނަގާލުމުގެ ފުރުސަތު އެކަކަށް ވެސް ނުދެއްވާނެ ކަމަށް ނަވާޒް ޝަރީފް ވިދާޅުވި އެވެ. ބަލޮޗިސްތާން ޕްރޮވިންސްގެ ޗީފް މިނިސްޓަރު ސަނާއުﷲ ޒަހުރީ ވިދާޅުވީ ބޮމުގެ ހަމަލާގައި ޒަޚަމްވި މީހުންނަށް ލިބެން ހުރި އެންމެ މަތީ ފެންވަރުގެ ފަރުވާ ދޭނެ ކަމަށެވެ.
1.6މިލިއަން ސިނގިރޭޓް ވަގަށް އެތެރެކު ިރ ނޯތު ކޮރެ ާއގެ ޑިޕްލޮމެޓަކު ބަނގްލަދޭޝް އިން ބޭރުކޮށްލައިފި ޑާކާ (އޮގަސްޓް - )8ގާތްގަނޑަކަށް 1.6
ލމެޓް އަންގާފައި ވަނީ އޭނާގެ ކާގޯ "ޑިޕް ޮ
ރނިކްސް ސާމާނު މިލިއަން ސިނގިރޭޓާއި އިލެކްޓް ޯ
ކންޓެއިނާގައި ހުންނާނީ ކާ ތަކެއްޗާއި ލުއި ބުއިންތައް ޮ
ކންޓެއިނާއެއްގައި ޑާކާ އަށް ވަގަށް އެތެރެކުރަނިކޮށް ޮ
ކންޓެއިނާ ކަނޑައިގެން ބެލިއިރު ކަމަށް .އެކަމަކު ޮ
ލމެޓަކު ބަންގްލަދޭޝް އަތުލައިގެން އުތުރު ކޮރެއާގެ ޑިޕް ޮ
އޭގައި ހުރީ 1.6މިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ ސިނގިރޭޓާއި
އިން ފޮނުވާލައިފި އެވެ.
ރނިކްސް "،ބަންގްލަދޭޝް ކަސްޓަމްސްގެ އިލެކްޓް ޯ
ކރެއާގެ އެމްބަސީގެ ޑާކާގައި ހުންނަ ނޯތު ޮ
އިންޓަލިޖެންސް ޑިޕާޓްމަންޓުގެ ވެރިޔާ މުއީނުލް ޚާން
ފަސްޓް ސެކްރެޓަރީގެ މަގާމުގައި ހުރި ހޭން ސޮން
ވިދާޅުވި އެވެ" .މާކެޓުގެ އަގަށް ބަލާއިރު މި ތަކެއްޗަށް
އެތެރެކުރަން އުޅުނު ތަކެތީގެ އަގު ގާތްގަނޑަކަށް
ގާތްގަނޑަކަށް 35މިލިއަން ޓާކާ ( 430،000ޑޮލަރު)
ޑލަރަށް އަރާ ކަމަށް ބަންގްލަދޭޝްގެ ބައި މިލިއަން ޮ
އަށް އަރާ .ލަފާކުރެވެނީ މިއީ މުދާ ސްމަގްލް ކުރާ
ފނުވާލީ މި މުދާތައް އޮފިޝަލުން ބުންޏެވެ .އޭނާ ޮ
ގޭންގަކަށް ވިއްކަން ގެނައި ތަކެތި ކަމަށް".
ކށް އެތެރެކުރަން އުޅުމުންނެވެ. ޑިކްލެއާ ނު ޮ ފރިން ސެކްރެޓަރީ ޝާހިދުލް ބަނގްލަދޭޝްގެ ޮ
މިދިޔަ މާޗު މަހު ވެސް ވަނީ ނޯތު ކޮރެއާގެ ޑިޕްލޮމެޓަކު 27ކިލޯގެ ރަން އެތެރެކުރަން އުޅެނިކޮށް
ލމެޓިކް އުސޫލުތަކާ ޚިލާފުވުމުން ހައްގު ވިދާޅުވީ ޑިޕް ޮ
ޕޓުން ހިފަހައްޓައިފަ އެވެ .މި ރަނުގެ އަގަށް ޑާކާ އެއާ ޯ
ނތު ކޮރެއާ އަށް ޑިޕްލޮމެޓް އަނބުރާ ގެންދިއުމަށް ޯ
ޑލަރު އަރަ އެވެ .ދެހާސް ބާރަ ވަނަ 1.7މިލިއަން ޮ
އަންގާފައިވާ ކަމަށެވެ.
ކރެއާގެ އެހެން އޮފިޝަލަކު އަހަރު ވެސް ވަނީ ނޯތު ޮ
އފިޝަލަކު ވިދާޅުވީ ކަސްޓަމްސްގެ ސީނިއާ ޮ ލމެޓް މުދާ އެތެރެ ކުރަން އުޅުނީ ނޯތު ކޮރެއާގެ ޑިޕް ޮ
ކށް އަތުލައިގަތުމަށް ފަހު 2.5 ވަގަށް ރާ އެތެރެކުރަނި ޮ ކށްފަ އެވެ .ޑާކާގައި މިލިއަން ޓާކާ އިން ޖޫރިމަނާ ޮ
ލމެޓިކް އިމްތިޔާޒުގެ އޭނާ އަށް ލިބިފައިވާ ޑިޕް ޮ
ޓރެންޓެއްގައި ހުއްދަ ނެތި ހިންގި ނޯތު ކޮރެއާގެ ރެސް ޯ
ދަށުން ކަމަށެވެ .އަދި މިއީ ކަޅު ބާޒާރަށް ވިއްކަން
ރަލާއި މަސްތުވާތަކެތި އަދި ވިއަގްރާ ވިއްކަނިކޮށް
އެތެރެކުރަން އުޅުނު މުދާ ކަމަށް ބެލެވޭ ކަމަށް ވެސް
އަތުލައިގަތުމަށް ފަހު އެ ތަން ވަނީ މިދިޔަ އަހަރު
އފިޝަލް ވިދާޅުވި އެވެ. ޮ
ބަންދުކޮށްފަ އެވެ.
ދުނިޔެ
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
ސަލާމަ ީތ އޮފިޝަލުންތަކެއް ޓްރަމްޕާ ދެކޮޅަށް ދެތުވެއްޖެ ވޝިންޓަން (އޮގަސްޓް - )9ރިޕަބްލިކަން ޕާޓީގެ ޮ ޑނަލްޑް ޓްރަމްޕް ވާނީ އެމެރިކާގެ ރިޔާސީ ކެންޑިޑޭޓް ޮ
ޓްރަމްޕް ކިބައިގައި ނެތް ކަމަށެވެ. ގތުގައި އެމެރިކާގެ ސިޓީގައި ބުނެފައިވާ ޮ
20
ޓް ރަ މް ޕް އަ ކީ ރަ އީ ސް ކަ މަ ށް އެ ން މެ ނާ ގާ ބި ލް މީ ހާ ކަ މަ ށް ޕާ ޓީ ގެ އި ސް ފަ ރާ ތް ތަ ކު ން ވަ ނީ ބު ނެ ފަ އި
ތައްޔާރުކޮށްފަ އެވެ .އެކަމަކު އެންމެ ފަހުގެ ސިޓީގައި
ފޭލްވެފައިވާ ގްރޫޕެއް ކަމަށެވެ.
ކށްފައި މި ވަނީ ހިލަރީ މުހިންމު ބޭފުޅުންތަކެއް ސޮއި ޮ
ސއިކުރި ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ޮ ސިޓީގައި
ތާރީޚުގައި ވެސް ރައީސްކަން ލިބޭ އެންމެ ފަރުވާ
ގާނޫނު އަސާސީ އާއި ގާނޫނުތަކާއި އެމެރިކާގެ
ކމިޓީގެ ކުރީގެ ޑިރެކްޓަރު ނޭޝަނަލް އިންޓަލިޖެންސް ޮ
ކްލިންޓަންގެ އީމެއިލް ސާވޭ ހެކް ކުރުމަށް ރަޝިޔާ
ކުޑަ އަދި މަގާމަށް އެކަށީގެން ނުވާ ރައީސް ކަމަށް
މުއައްސަސާތަކާއި ޚިޔާލުފާޅު ކުރުމުގެ މިނިވަންކަން
އަދި ފަހުން ޚާރިޖީ ވަޒީރުގެ ނައިބް ޖޯން ނެގްރެޕޮންޓެ
ގވާލެއްވުމާ ގުޅިގެން ކަމަށް ނިއު ޔޯކް އަށް ޓްރަމްޕް ޮ
ބުނެ ޕާޓީގެ ގައުމީ ސަލާމަތާ ބެހޭ 50އަށް ވުރެ
ފަދަ ކަންކަމާ ގުޅޭ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު ޓްރަމްޕަށް
އާއި ޚާރިޖީ ވަޒީރުގެ ކުރީގެ ނައިބް އަދި ވޯލްޑް
ޓައިމްސް އިން ބުނެފައިވެ އެވެ.
ތަޖްރިބާކާރުން ހުޅުވާލާފައިވާ ސިޓީއެއްގައި ސޮއިކޮށްފި
ލިބިވަޑައިގެންފައި ނުވާ ކަމަށެވެ .އަދި ސިޓީގައި
ޒއެލިކް އާއި ބޭންކުގެ ކުރީގެ ރައީސް ރޮބާޓް ޮ
އެވެ.
ސޮއިކޮށްފައިވާ އެކަކު ވެސް ޓްރަމްޕަށް ވޯޓު ނުދޭނެ
ހޯމްލޭންޑް ސެކިއުރިޓީ އާއި ބެހޭ ކުރީގެ ދެ ވަޒީރުން
ޕާޓީގެ ސިޔާސީ ބައެއް ބޭފުޅުން ވެސް ވަނީ ޓްރަމްޕަށް
ކަމަށް ބުނެފައިވެ އެވެ.
ޓމް ރިޖާއި މައިކަލް ޝެޓޮފް ހިމެނެ އެވެ. ކަމަށްވާ ޯ
ވޓު ނުދޭނެ ކަމަށް ބުނެފަ އެވެ. ޯ
ސއިކުރި ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޮ ސިޓީގައި ސީއައިއޭގެ ކުރީގެ ޑިރެކްޓަރު މައިކަލް ހައިޑަން ވިދާޅުވީ ވެރިއެއްގެ ގައިގައި ހުންނަން ޖެހޭ ސިފަތައް
ސިޓީގެ ޖަވާބުގައި ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވީ އޭގައި ކށްފައި ވަނީ ވެރިކަމަށް ދަހިވެތިވެފައިވާ ސޮއި ޮ
އފިޝަލުންގެ އިތުރުން ރިޕަބްލިކަން ސަލާމަތީ ޮ
ރިޕަބްލިކަން ޕާޓީގެ ގައުމީ ސަލާމަތާ ބެހޭ މުޝީރުން ވަނީ މާޗު މަހު ވެސް މިފަދަ ލިޔުމެއް
ބޮމުގެ ހަމަލާއާ ގުޅިގެން ޕާކިސްތާނުގެ ވަކީލުން ކޯޓުތައް ބޮއިކޮޓްކޮށްފި ކަރާޗީ (އޮގަސްޓް - )9ޕާކިސްތާނުގެ ބަލޮޗިސްޓާނުގެ ހސްޕިޓަލުގައި ޖާނުންފިދާވުމުގެ ބޮމުގެ ހަމަލާއެއްދީ 70މީހުން ޮ މަރާލި ހާދިސާއާ ގުޅިގެން އެ ގައުމުގެ މަޝްހޫރު ވަކީލުން ކޓްކޮށްފި އެވެ. ކޯޓުތައް މިއަދު ބޮއި ޮ ހސްޕިޓަލުގައި ދިން ބޮމުގެ ހަމަލާ ދެކުނުގެ ގުއެއްތާގެ ޮ ލޗިސްތާން ބާ އެސޯސިއޭޝަންގެ އަމާޒުކޮށްފައި ވަނީ ބަ ޮ ރައީސް ބިލާލް އަންވަރު ކާސީގެ ގަޔަށް ބަޑިޖެމުން ފަރުވާ ގސްފައި ވަނިކޮށެވެ .ބޮން ދިނުމަށް އޭނާ ހޮސްޕިޓަލަށް ގެން ޮ ގޮއްވާލާފައި ވަނީ ކާސީ އަށް ފަރުވާ ދެމުން ދިޔަ އިމަޖެންސީ ޑިޕާޓްމަންޓުގެ ބޭރުގަ އެވެ .ކާސީ އަށް ހަމަލާ ދިން ޚަބަރާ އެކު ގާތްގަނޑަކަށް 200ވަރަކަށް ވަކީލުންނާއި ގިނަ އަދަދެއްގެ ބމުގެ ހަމަލާގައި މަރުވި ނޫސްވެރިން ހޮސްޕިޓަލަށް ދިޔަ އެވެޮ . މީހުންގެ ތެރޭގައި ގާނޫނީ ދާއިރާގެ ގިނަ ބަޔަކު ހިމެނެ އެވެ. "ގުއެއްތާގައި ގިނަ އަދަދެއްގެ ވަކީލުން މަރާލުމާ ދެކޮޅު ހެދުމުގެ ގޮތުން ޕާކިސްތާނުގެ ހުރިހާ ހިސާބެއްގެ ކޯޓުތައް ކށްފައި "،ޕާކިސްތާނުގެ ބާ ވަކީލުން މިއަދު ވަނީ ބޮއިކޮޓް ޮ ކައުންސިލުން ނެރެފައިވާ ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވެ އެވެ. ބަލޮޗިސްތާން ސަރުކާރުގެ ތަރުޖަމާން އަންވަރުލް ހައްގު ކާކަރު ވިދާޅުވީ ގެއްލިގެން ދިޔަ ވަކީލުންގެ ހަނދާނުގައި އެ ޕްރޮވިންސްގެ ސްކޫލްތައް ވެސް މިއަދު ބަންދުކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. އިއްޔެގެ ހަމަލާގައި ވަނީ 112މީހުން ޒަޚަމްވެފަ އެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ހާލު ދެރަ 27މީހުން ވެސް ހިމެނެ އެވެ .އެ މީހުންނަށް ވަނީ އިތުރު ފަރުވާ ދިނުމަށް ކަރާޗީ އަށް ގެންދަން ނިންމައިފަ އެވެ.
ގު އެ އް ތާ ގެ ހޮ ސް ޕި ޓަ ލު ގަ އި ދި ން ޖާ ނު ން ފި ދާ ވު މު ގެ ހަ މަ ލާ ގަ އި ގި ނަ އަ ދަ ދެ އް ގެ ވަ ކީ ލު ން މަ ރު ވު މާ ނ އަ ޑު ުއ ފު ލަ ނީ -- .ފޮ ޓޯ :އޭ އެ ފް ޕީ ގު ޅި ގެ ން ާޕ ކި ސް ތާ ނު ގެ ނޫ ސް ވެ ރި ް
ހަމަލާ ދިން ކަމަށް ވަނީ ޕާކިސްތާން ތާލިބާން ޖަމާއަތެއް ކަމަށްވާ ޖަމާއަތުލް އަހިރާރު އާއި އިސްލާމިކް ސްޓޭޓް (އައިއެސް) އިން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ.
ކުޅިވަރު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
ސްޕޯޓްސް ކޮމިޝަނަރު ވޮލީބޯ ަޅ އެސޯސިއޭޝަނުގެ އިންތިހާބު ބާތިލްކޮށްފި
21
ސސިއޭޝަނުގެ އިންތިހާބުގައި މަކަރުހަދައި ބޅަ އެ ޯ ވޮލީ ޯ ޕޓްސް ކޮމިޝަނުން އެ އޮޅުވާލާފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ސް ޯ އިންތިހާބު ބާތިލްކޮށްފި އެވެ. ޕޓްސް އަހުމަދު ނަޝީދު (ޑޭވް) ކޮމިޝަނާ އޮފް ސް ޯ ވިދާޅުވީ ،މާޗު މަހުގެ 17ވަނަ ދުވަހު ބޭއްވި އިންތިހާބުގައި ގާނޫނާއި ގަވާއިދާ ހިލާފު ކަންތައްތަކެއް ފާހަގަވެފައިވާ ކަމަށާއި ކމިޓީގެ ބެލުމުގެ ދަށުން މލްޑިވްސް އޮލިމްޕިކް ޮ އެހެންވެ ޯ އިންތިހާބު އަލުން ބާއްވަން އަންގާފައިވާ ކަމަށެވެ. "ވަރަށް ގިނަ ނުކުތާތަކެއް ފާހަގަވެފައިވަނީ .އެގޮތުން ވޯޓް ލުމުގެ ހައްގު ލިބެން ނުޖެހޭ ފަސް ކްލަބެއް ވަނީ ވޯޓުގައި ބައިވެރިވެފައި .އެހެންކަމުން އިންތިހާބު ބާތިލްކުރަން މަޖުބޫރުވީ. އޮލިމްޕިކް ކޮމިޓީގެ ބެލުމުގެ ދަށުން އިންތިހާބު ބާއްވަން މިހާރު އަންގާފައިވަނީ "،ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ. އިންތިހާބު ކެންސަލްކުރި އިރު ،އިންތިހާބުގައި މަކަރުހަދައި އޮޅުވާލާފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ،އިންތިހާބުގައި ރައީސް ކަމަށް ކުރިމަތިލައްވައި ނާކާމިޔާބުވެވަޑައިގެންނެވި މުހައްމަދު ނަޝީދު (ކާނަލް) ވަނީ ސިވިލް ކޯޓަށް މައްސަލަ ހުށަހަޅުއްވައިފަ އެވެ. އޅުވާލައިގެން ފަސް ކާނަލް ވިދާޅުވީ އިންތިހާބުގައި ޮ ވޓް ލާފައިވާ ކަމަށާއި އަދި ދިވެހި މެމްބަރަކު ލައްވައި ޯ ސިފައިންގެ ކްލަބަށް ވޯޓްލުމުގެ ހައްގު ދީފައިނުވާ ކަމަށެވެ .މީގެ އިތުރުން ވެސް އިންތިހާބުގައި ނުފޫޒު ބޭނުންކޮށް ބޭއިންސާފުން ކށްފައިވާ ކަމަށް އެ ފަރާތުން ބުނެ އެވެ. އެތައް ކަމެއް ޮ ސސިއޭޝަނުގެ ރައީސްގެ މަގާމަށް ތިން ވަނަ ބޅަ އެ ޯ ވޮލީ ޯ ދައުރަކަށް މުހައްމަދު ރިޔާޒް އިންތިހާބުވެވަޑައިގަތީ ،އިންތިހާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގައި ކާނަލްއާ އެއްވަރުވެ ،އެގްޒެކެޓިވް ކޮމިޓީގެ މެމްބަރުންގެ މެދުގައި ނެގި ވޯޓަކުން ކުރި ހޯއްދަވައިގެންނެވެ. ކުޅިވަރުގެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ،ސްޕޯޓްސް ކޮމިޝަނަރަށް ވަނީ ރާއްޖޭގައި ވާދަވެރި ގޮތެއްގައި ކުޅެވޭ އެންމެހައި ކުޅިވަރެއްގައިމެ ހަރަކާތްތެރިވާ ކްލަބް ޖަމިއްޔާ އަދި އެސޯސިއޭޝަންތަކުގެ އަސާސީ އަދި ހިންގާ ގަވާއިދާ އެ ފަރާތުން ހިލާފުވެއްޖެ ނަމަ އެ ފަރާތްތަކާ މެދު އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް ބާރު ދީފަ އެވެ.
ކްލޮޕް " ަދ ސަން" ބޮއިކޮޓް ކުރީ ކީއްވެ؟ ހނިހިރު ދުވަހުގެ ރޭ ބާސެލޯނާ ވެމްބްލީގައި މިދިޔަ ޮ މޅުވި މެޗަށް ފަހު ލިވަޕޫލްގެ ކޯޗު ޔާގަން ކްލޮޕް ވަނީ އަތުން ޮ އިނގިރޭސި ނުފޫޒުގަދަ މީޑިއާއެއް ކަމަށްވާ "ދަ ސަން" ގެ ސުވާލުތަކަށް ޖަވާބުދޭން ދެކޮޅު ހަދައިފަ އެވެ. ކްލޮޕް ބުނީ އޭނާ "ދަ ސަން"އާ ވާހަކަ ނުދައްކަން ނިންމީ ލިވަޕޫލް ކުޅުންތެރިންގެ ޒާތީ ދިރިއުޅުމުގެ ވާހަކަ ހަގީގަތް އޅުވާލައިގެން ގެނެސްދޭތީ ކަމަށެވެ. ޮ ގތުގައި ކިތަންމެ މަޝްހޫރު މީހެއްގެ "އަހަރެން ދެކޭ ޮ ވެސް ޒާތީ ދިރިއުޅުމުގައި ހާމަނުކުރާ ކަންތައްތަކެއް ހުންނާނެ. އެ ކަންތައްތައް ޖެހޭނީ ކުޅުންތެރިއާގެ މަސްލަހަތަށް ވެސް އންނަން .އެއީ މީހުން ދެކޭ ގޮތް ތަފާތު ސިއްރެއްގެ ގޮތުގައި ޮ ވާނެތީ" މެއިންޒް އަތުން ބަލިވި މެޗަށް ފަހު ކްލޮޕް ބުންޏެވެ. ކްލޮޕް ހިތްހަމަ ނުޖެހުނީ ލިވަޕޫލްގެ ޑިފެންޑަރު ޑެޔާން
ވެލެންސިއާ ބަލިކޮށް ޓީސީ ތިން ވަނައިގައި ހަމަޖެހިލައިފި ޓީސީ އަށް މެޗުގެ 26ވަނަ މިނިޓްގައި
އުރީދޫ ދިވެހި ޕްރިމިއާ ލީގުގައި އިއްޔެއ 0-2 ކށް ޓީސީ ސްޕޯޓްސް އިން ކްލަބް ވެލެންސިއާ ބަލި ޮ
ބންޑާ އެވެ .ނާއިޒު ހަސަން ލީޑު ނަގައިދިނީ ޮ
ހާފްގައި ރަނގަޅު ކުޅުމެއް ދެއްކި އެވެ .މި މެޗުގެ
ކްލަބް ލީގުގެ ތިން ވަނައިގައި ހަމަޖެހިލައިފި އެވެ.
ބޅައެއް ހިފައިގެން އޭރިއާއަށް ވަދެ (ދާދު) ދިން ޯ
ނަތީޖާ ހަމަހަމަކުރަން އެންމެ ރަނގަޅު ފުރުސަތެއް
ކށްލާފައި ދިން ބޯޅަ ބޮންޑާ ވަނީ ކަޅޭ ހުސް ޮ
ލިބުނީ ވެސް އެންޖެލް އަށެވެ.
ޕއިންޓާ އެކު ޓީސީ މި މެޗުން ލިބުނު ތިން ޮ ވަނީ ތިން ވަނައިގައި ފަސް ޕޮއިންޓުގެ ލީޑެއް
ގލުގެ ތިރީ ކަނަށް އަމާޒުކޮށްލައިފަ ހަމަޖެހިލައިފައި ޯ
ނަގައިފަ އެވެ .ޓީސީ ތިން ވަނައިގައި އޮތީ 11
އެވެ.
ޕއިންޓާ އެކު އެވެ .ހަތަރު މެޗުން ހޯދި ޮ 20
ހާފް ނިމުމުގެ ކުރިން ދެ ވަނަ ލަނޑެއް
ބޅަ ދަނޑީގައި ޖެހިފައި ހުރަސް ދަނޑިއަށެވެ .އެ ޯ
ވަނައިގައި ވެލެންސިއާ އޮތީ 11މެޗުން 15
ޖަހަން ޓީސީން ވަނީ ދެ ފުރުސަތެއް
ނުކުތް ވަގުތު ދެ ވަނަ ފަހަރަށް ޖަހަން ލިބުމުން
ޕއިންޓް ހޯދައިގެންނެވެ. ޮ
ތަނަވަސްކޮށްފަ އެވެ .މެޗުގެ 30ވަނަ މިނިޓްގައި
ބޅަ ޓީސީ ޑިފެންޑަރުން ވަނީ އެންޖެލް ފޮނުވާލި ޯ
ޔާމީން އިބްރާހިމް (ޔާމްބެ) ނަގައިދިން ކޯނަރަކުން
މަތަކޮށްފަ އެވެ.
މެޗު ފެށިގެން ފުރަތަމަ އެންމެ ރަނގަޅު ފުރުސަތެއް ތަނަވަސްކުރީ ޓީސީންނެވެ .މެޗުގެ ހަތް
ބޅަ ދިޔައީ ދަނޑިކައިރިން ކަޅޭ ބޮލުން ފޮނުވާލި ޯ
ޓީސީގެ ދެ ވަނަ ލަނޑު މެޗުގެ އިތުރު
ވަނަ މިނިޓްގައި އަލީ ނާފިއު (ކަޅޭ) ނަގައިދިން
ބޭރުންނެވެ .އޭގެ ނުވަ މިނިޓް ފަހުން ލިބުނު ހިލޭ
ވަގުތުގައި ކާމިޔާބުކުރީ ޕެނަލްޓީ އަކުން ސެންޓޭ
ފނުވާލަން ޝަމްވީލް ގާސިމް ހުރަސް ގޯލަށް ޮ
ޖެހުމަކުން އަލީ ފާސިރު (ސެންޓޭ) ފޮނުވާލި ބާރު
އެވެ .މި ޕެނަލްޓީ އަކީ ވެލެންސިއާ އޭރިއާ
(ބޮންޑާ) މަސައްކަތް ކުރި ނަމަވެސް އޭނާ އަށް އެ
ބޅަ ވެލެންސިއާ ކީޕަރު މުހައްމަދު ފައިސަލް ވަނީ ޯ
ތެރެއިން ސެންޓޭ އަށް ވެލެންސިއާގެ ކެޕްޓަން
ބޅަ ލިބޭ ގޮތެއްނުވި އެވެ. ޯ
މަތަކޮށްފަ އެވެ.
ޝާފިއު އަހުމަދު (ޝާފީ) ކުރި ފައުލަކަށް ރެފްރީ
ވެލެންސިއާ އަށް ލީޑު ނަގަން އެންމެ ހުސް
ދެ ވަނަ ހާފް ފެށިތަނުން ލީޑު ފުޅާކުރަން
ދިން ޕެނަލްޓީ އެކެވެ.
ފުރުސަތެއް ލިބުނީ އަހުމަދު ރިލްވާން އަށެވެ.
ބންޑާ އަށް ރަނގަޅު ދެ ޓީސީގެ ސެންޓޭ އާއި ޮ
މެޗުގެ 14ވަނަ މިނިޓްގައި ހަންސްލޭ އަވިލޯ
ފުރުސަތެއް ލިބުނެވެ .ދެ ހަމަލާ ވެސް ދިޔައީ
ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީއާ ދެކޮޅަށެވެ .މެޗު ފަށާނީ 9
ނަގައިދިން ހުރަހަކުން ޓީސީ އޭރިއާ ތެރެއިން
ހުރަސް ދަނޑިމަތިންނެވެ.
ޖަހާއިރު އެވެ.
ފނުވާލި ބޯޅަ ދިޔައީ އަރައި ރިލްވާން ބޮލުން ޮ ދަނޑިކައިރިން ބޭރުންނެވެ.
މި ހާފްގައި ވެލެންސިއާ އިން ވަނީ ކުރިއަށް ޖެހިގެން ޓީސީ އަށް ނުރައްކާ ކޮށްފަ އެވެ .އަވިލޯ
ކަމަށް ބުނެ ރިޕޯޓެއް ލިއުމުންނާއި ނަތަނިއަލް ކްލައިންގެ ދގު ހަބަރުތަކެއް އޮރިޔާން ކާޑެއް ލީކުވެފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ޮ ފެތުރުމުންނެވެ. "ދުނިޔޭގައި 8މިލިއަނަށް މީޑިއާ އެބަ އޮވޭ .އަހަރެން ދެކޭ ގޮތުގައި ގޯސްކޮށް ކަންތައް ކުރާ ބައެއް މީޑިއާތަކާ ވާހަކަ ދެއްކުން ހުއްޓާލުމަކުން އަހަރެމެންނަށް ގެއްލުމެއް ނެތް "،ކްލޮޕް ބުންޏެވެ. ލިވަޕޫލާ "ދަ ސަން"އާ ދެމެދު ޒަމާނުއްސުރެން ހިޔާލު އވެ އެވެ .އެކަން ފެށިފައިވަނީ 1989 ތަފާތުވުންތަކެއް ޮ ވަނަ އަހަރުގައި ހިލްސްބަރާ ހާދިސާގައި މަރުވި ލިވަޕޫލް ސަޕޯޓަރުންނަށް ނިސްބަތްކޮށް ހަގީގަތާ ހިލާފު ރިޕޯޓްތަކެއް "ދަ ކޯޗުންނާއި "ދަ ސަން"އާ ދެމެދު މައްސަލަ ޖެހެ އެވެ.
މެޗުގެ 88ވަނަ މިނިޓްގައި ޓީސީ އޭރިއާ ފނުވާލި ބޯޅަ އަމާޒުވީ ގޯލުގެ ތެރެއިން މުނޯޒް ޮ
ލޮވްރެންގެ އަންހެނުންނާއި އޭނާއާ މެދު މައްސަލަތަކެއް ޖެހިފައިވާ
ސަން" އިން ގެނެސްފައިވާތީ އެވެ .އޭގެ ފަހުން ލިވަޕޫލްގެ ގިނަ
އާއި ސްޕެއިނުގެ މިޑްފީލްޑަރު އެންޖެލް މުނޯޒް މި
ޓީސީގެ ބޮންޑާ (ކ )2.ވެލެންސިއާގެ ގޯލަށް ބޯޅަ ފޮނުވާލަނީ --.ފޮޓޯ :ނިޝާން އަލީ /މިހާރު
ލީގުގައި މިރޭ ކުޅޭ މެޗުގައި ބީޖީ ނުކުންނާނީ
ކުޅިވަރު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
ކޮ ިމޝަނަރަށް އިންތިހާބު އުވާ ުލމުގެ ބާރެއް ނޯންނާނެ :ވީ ޭއއެމް
ފަރާތަކަށް ލިބިގެންނުވާ ކަމަށް ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ. އޅުވާލާފައިވާ ކަމަށް އިންތިހާބުގައި މަކަރުހަދައި ޮ ކަމަށް ކުރިމަތިލައްވައި ނާކާމިޔާބުވެވަޑައިގެންނެވި
ފަރާތްތަކާއި ކްލަބް ޖަމިއްޔާތަކުގެ ބެލެނެވެރި ފަރާތަކީ
މުހައްމަދު ނަޝީދު (ކާނަލް) އެވެ.
ކމިޝަނަރުކަމަށް އެ ގާނޫނުގެ ހަ ވަނަ ސްޕޯޓްސް ޮ
ގތެއްގައި ކުޅެވޭ އެންމެހައި ރާއްޖޭގައި ވާދަވެރި ޮ ކުޅިވަރެއްގައިމެ ހަރަކާތްތެރިވާ ކްލަބް ޖަމިއްޔާ އަދި ސސިއޭޝަންތަކުގެ އަސާސީ އަދި ހިންގާ ގަވާއިދާ އެ ޯ
ސސިއޭޝަނުގެ އިންތިހާބު އެހެންކަމުން ،އެ އެ ޯ ކމިޝަނަރު އެންގި އެންގުން އުވާލަން ސްޕޯޓްސް ޮ
އެސޯސިއޭޝަނުން އަމަލުނުކުރާނެ ކަމަށެވެ .އަދި މި
ސސިއޭޝަނުގެ ރައީސް ބަލައިނުގަންނާނެ ކަމަށް އެ ޯ
ޕޓްސް ކައުންސިލުގައި މައްސަލަ ބަލައިދިނުމަށް ސް ޯ
މުހައްމަދު ރިޔާޒް މިއަދު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
ސސިއޭޝަނާ މެދު ޝަކުވާއެއް އެދޭނެ ކަމަށާއި އެ ޯ
ކމިޝަނަރު އަހުމަދު ނަޝީދު ސްޕޯޓްސް ޮ (ޑޭވް) މިއަދު ވިދާޅުވެފައި ވަނީ މާޗު މަހު ބޭއްވި
އޮތް ނަމަ މި ވަގުތު އެކަން ހުށަހަޅަން ޖެހޭނީ ހޯމް މިނިސްޓްރީ އަށް ކަމަށް ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ.
އޅުވާލާފައިވާ ކަމަށާއި އިންތިހާބުގައި މަކަރުހަދައި ޮ
މީގެ އިތުރުން މި މައްސަލަ ސިވިލް ކޯޓުން
އލިމްޕިކް ކޮމިޓީގެ އެހެންވެ އިންތިހާބު ބާތިލްކޮށް ޮ
ކޓުގައި ހިނގަމުންދާ ބަލަމުން އަންނަ ކަމަށާއިޯ ،
ބެލުމުގެ ދަށުން އާ އިންތިހާބެއް ބާއްވަން އަންގަވާފައިވާ
ފރުވުމުގެ ބާރު އެއްވެސް މައްސަލައަކަށް ނުފޫޒު ޯ
ސސިއޭޝަނުން ބުނެ އެވެ. ވެސް އެ ޯ ސސިއޭޝަނުން އިތުރަށް ފާހަގަކޮށްފައިވާ އެ ޯ
ކޮމިޝަނަރަށް ކުޅިވަރުގެ ގާނޫނުން ދީފައިވީ ނަމަވެސް،
ކމިޝަނަރުގެ މަސްއޫލިއްޔަތުތަކާއި ޕޓްސް ޮ ސް ޯ
ސސިއޭޝަނުން ބުނެފައިވަނީ ކޮމިޝަނަރުގެ ބޅަ އެ ޯ ވޮލީ ޯ
ބާރުތައް ކަނޑައަޅާފައިވާއިރު އެ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ
ސސިއޭޝަންތައް ދާނީ އެކަމަށް ބެލުމުގެ ދަށަށް އެ ޯ
މަސްއޫލިއްޔަތުތަކާއި ބާރުތައް ބޭނުންކުރަންވާނީ އަދި
ގަވާއިދުތަކެއް ހެދުމުން ކަމަށެވެ .އަދި މިހާރު
އެއްވެސް ފަރާތަކާ މެދު ފިޔަވަޅު އެޅޭނީ އެ ގާނޫނުގެ
ސސިއޭޝަނުގެ ބެލެނެވެރިކަން އޮތީ ސްޕޯޓްސް އެ ޯ
ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދުތަކުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެ
ހމް މިނިސްޓްރީގައި ކަމަށެވެ. ކައުންސިލާއި ޯ
މަތިންކަން އެ މާއްދާގެ (ހ)( ،ށ) އަދި (ނ) ގައި ބުނާ ކަމަށާއި ނަމަވެސް މިހާތަނަށް ވެސް އެފަދަ ގަވާއިދެއް ހަދާފައިނުވާ ކަމަށެވެ. "ގާނޫނީ ނުކުތާތަކަށް ނަޒަރުކުރާއިރު ،މި
ހިންގާ ކްލަބް ،ޖަމިއްޔާތަކުގެ ބެލެނެވެރި ފަރާތަކީ
ސސިއޭޝަން އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެއްވެސް އެ ޯ
ޖަމިއްޔާގެ ރަޖިސްޓްރާކަމާއި އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން
ކްލަބް ،ޖަމިއްޔާއަކީ ކުޅިވަރުގެ ގާނޫނުގެ ދަށުން
ކށްފައިވާ ކްލަބް ،ޖަމިއްޔާތަކާ ގުޅޭ ރަޖިސްޓްރީ ޮ
އފް ޔޫތު އެންޑް ސްޕޯޓްސްގައި މިނިސްޓްރީ ޮ
މައްސަލަތައް ބަލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމަކީ ޖަމިއްޔާގެ
ކށްފައިވާ ފަރާތެއް ނޫނެވެ"، މިހާތަނަށް ރަޖިސްޓްރީ ޮ
ރަޖިސްޓްރާގެ މަސްއޫލިއްޔަތާއި ބާރުގެ ތެރޭގައި
އެސޯސިއޭޝަނުގެ ސިޓީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެ އެވެ.
ހިމެނޭކަމެއް ކަމަށް ޖަމިއްޔާތަކާ ބެހޭ ގާނޫނާއި
އަދި އެހެންކަމުން ކްލަބް ،ޖަމިއްޔާ އަދި
ގަވާއިދުން އެނގެން އޮންނަ ކަމަށެވެ.
ފނުވާފައިވާ ސިޓީ އަށް އިން އެސޯސިއޭޝަނަށް ޮ
މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ގަވާއިދު އެކުލަވާލާފައިނުވާ ކަމަށް
ގާނޫނުގެ ދަށުން ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް ބާރު ސްޕޯޓްސް
ޖަމިއްޔާތަކާ ބެހޭ ގާނޫނުގެ ދަށުން ،ރަޖިސްޓްރީކޮށްގެން
ހމް މިނިސްޓްރީ ކަމަށާއި ބެލެނެވެރިޔަކީ އަދި ޯ
މާއްދާގެ ހ .ގައި ކަނޑައަޅާފައިވީ ނަމަވެސް އެ
ގޮތުގައި ،ކުޅިވަރު ގާނޫނުގެ 8ވަނަ މާއްދާގައި
ފނުވާފައިވާ ސިޓީގައި ބުނެފައިވަނީ، ކޮމިޝަނަރަށް ޮ
ބޅަ އެސޯސިއޭޝަނުގެ ގާނޫނީ ގޮތުން ވޮލީ ޯ
ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދުތައް ބަޔާންކުރާ ގޮތުގެ މަތިން
ކޓަށް ހުށަހެޅީ އިންތިހާބުގައި ރައީސް ބުނެ ،މައްސަލަ ޯ
ސސިއޭޝަނުން ސްޕޯޓްސް ވޮލީބޯޅަ އެ ޯ
ކަމަށެވެ.
މީގެ އިތުރުން ކުޅިވަރުގެ ގާނޫނާއި އެ ގާނޫނުގެ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކުޅިވަރު މައިދާނުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ
އެ ފަރާތުން ހިލާފުވެއްޖެ ނަމަ އެ ފަރާތްތަކާ މެދު އެ
އފް ސްޕޯޓްސް ރިޔާޒް ވިދާޅުވީ ކޮމިޝަނާ ޮ
22
އަދި ކުޅިވަރު ގާނޫނުގެ ފަސް ވަނަ މާއްދާގެ ހ.
ސސިއޭޝަންތައް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކުޅިވަރުގެ އެ ޯ ގާނޫނުގެ ދަށުން ރަޖިސްޓްރީކުރުމަށްޓަކައި އެކުލަވާލަން
ބުނާ ގޮތުން ،އެއްވެސް ކުޅިވަރެއް ނުވަތަ ހަރަކާތަކަށް
ޖެހޭ ގަވާއިދުތައް އަދި މިހާތަނަށް އެކުލަވާލާފައި
ނިސްބަތްވާ ކްލަބް ނުވަތަ ޓީމު ނުވަތަ އެފަދަ
އފް ޔޫތު އެންޑް އާއްމުކޮށްފައި ނުވާއިރު މިނިސްޓްރީ ޮ
ކށް ހިންގޭނީ އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ޖަމިއްޔާއެއް ގާއިމް ޮ
ކށްފައިނުވާ ކްލަބް ،ޖަމިއްޔާ ސްޕޯޓްސްގައި ރަޖިސްޓްރީ ޮ
ރެޖިސްޓްރީކުރެވިގެން ކަމަށެވެ .އަދި އެކަމަށް ބޭނުންވާ
ސސިއޭޝަންތަކަށް އެންގެވުންތައް އަންގަވައި އަދި އެ ޯ
ކށް ރަޖިސްޓްރީކުރުމުގެ ލިޔެކިޔުންތައް ތައްޔާރު ޮ
ފިޔަވަޅު އަޅުއްވާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ދެއްވިދާނެ ކަމަށް
ޝަރުތުތައް ކަނޑައަޅަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ބުނެފައިވީ
ސސިއޭޝަނުން ގަބޫލުނުކުރާ ކަމަށް ވެސް އެ އެ ޯ
ކމިޝަނަރު މިހާތަނަށް ނަމަވެސް ސްޕޯޓްސް ޮ
ބުނެފައިވެ އެވެ.
ލިޔެކިޔުންތަކާއި ޝަރުތުތައް ތައްޔާރުކޮށްފައިނުވާ ކަމަށް ސސިއޭޝަނުން ބުނެ އެވެ. އެ ޯ
ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީން ފުރުސަތު ނަގާލައިފި އތްއިރު ވެލެންސިއާ ހަތަރު ވަނައިގައި އޮތީ ވިކްޓަރީ ޮ
ޖަހާނެ ރަނގަޅު ދެ ފުރުސަތު ލިބި ވަނީ ބޭކާރުވެފަ
ގާތަށް ދިޔަ އެވެ .އެކަމަކު 90ވަނަ މިނެޓުގައި އޭނާ
އުރީދޫ ދިވެހި ޕްރިމިއާ ލީގުގައި ރޭ ޔުނައިޓެޑް ޕޓްސް ކުޅުނު މެޗު ލަނޑެއް ވިކްޓަރީ އާއި ބީޖީ ސް ޯ
15ޕޮއިންޓާ އެކު އެވެ .ތާވަލުގެ އެއް ވަނައިގައި
އެވެ .އެ ޓީމުގެ ހުސެއިން އަފްސަލް އާއި އިބްރާހިމް
ބޅަ ދިޔައީ ގޯލް ދަނޑި އޭރިއާ ތެރެއިން ފޮނުވާލި ޯ
ނުޖެހި އެއްވަރުވުމުން ،ވެލެންސިއާ އަށް ހިތްހަމަޖެހުން
އޮތީ 24ޕޮއިންޓާ އެކު މާޒިޔާ އެވެ .ދެ ވަނައިގައި
ހަމްދާން އަށް އޭރިއާ ތެރެއިން ރަނގަޅު ދެ ބޯޅަ
ކައިރިން ބޭރަށެވެ.
ލިބިއްޖެ އެވެ.
23ޕޮއިންޓާ އެކު ކްލަބް އީގަލްސް އޮތްއިރު ތިން
ފނުވާލި ބޯޅަ ދިޔައީ ހުރަސް ލިބުނުއިރު އަފްސަލް ޮ
މޅުވެގެން ތާވަލުގެ ހަތަރު ވަނަ މި މެޗުން ޮ
އތީ ޓީސީ ސްޕޯޓްސް ވަނައިގައި 20ޕޮއިންޓާ އެކު ޮ
ފނުވާލި ބޯޅަ ދިޔައީ ދަނޑި މަތިންނެވެ .އަދި ހަމްދާން ޮ
ސްޕޯޓްސް ބައްދަލުކުރާއިރު އެރޭ އޮންނާނީ ވިކްޓަރީ
އަށް އަރަން ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ އަށް ފުރުސަތު
ޕއިންޓާ އެކު ބީޖީ އަށް އެވެ .މިރޭގެ މެޗުން ލިބުނު ޮ
ގލް ދަނޑި ކައިރިން ބޭރަށެވެ. ޯ
އާއި ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީގެ މެޗެވެ .ހޮނިހިރު ދުވަހު
މޅުނުވެވުމުން ވެލެންސިއާ އޮތް ނަމަވެސް އެ ޓީމަށް ޮ
ހަތަރު ޕޮއިންޓް ހަމަވި ނަމަވެސް އެ ޓީމު އަދިވެސް
އވެފަ އެވެ .ސާދަ ވަނީ ހަތަރު ވަނައިގައި ދެމި ޮ ޕއިންޓާ އެކު ތާވަލުގެ ފަސް ވަނައިގައި ޔުނައިޓެޑް ޮ
އތީ ތާވަލުގެ ފުލުގަ އެވެ. ޮ މިރޭގެ މެޗުގެ ފުރަތަމަ ހާފުގައި ބީޖީ އަށް ލަނޑު
ދެ ވަނަ ހާފުގައި ބީޖީގެ ޑޭވިޑަށް ވެސް ރަނގަޅު ފުރުސަތެއް ލިބި ބޭކާރުވިއިރު ،މެޗުގެ ފަހުކޮޅު ގލެއް ޖެހުމާ ވަރަށް ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީގެ ރަފީނިއާ ޯ
ދެކޮޅަށެވެ.
މީޓަރާއި 200މީޓަރު ދުވުމުން ރަން މެޑަލް އަދި ހަތަރެއް
އލިމްޕިކްސް ކަމަށް ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބާރު އެންމެ ފަހު ޮ
ގުނަ 100މީޓަރު ރިލޭ އިން ރަން މެޑަލް ހާސިލްކުރި
ދުވުންތެރިޔާ އުސެއިން ބޯލްޓް ބުނެފި އެވެ.
ޖެމެއިކާ ޓީމުގައި ހިމަނައިފަ އެވެ .މީގެ އިތުރުން އެ ތިން
"ޔަގީނުން ވެސް މިއީ އަހަރެންގެ ފަހު އޮލިމްޕިކްސް. އަހަރެން ވަރަށް ގިނަ ކަންތައް ހާސިލްކޮށްފިން އަދި އަހަރެން ބޭނުންވާ ހިސާބަށް ދެވިއްޖެ "،ބޯލްޓް ބުންޏެވެ. ބޯލްޓް ބުނީ އޭނާގެ ނިންމުމާ މެދު ވަރަށް ބަޔަކު ހިތްހަމަނުޖެހި ދެރަވާނެ ކަމަށް ގަބޫލުކުރާ ކަމަށެވެ .އޭނާ ޕޓަރުންނާއި ސްޕޮންސަރުންނަށެވެ. އިޝާރާތްކުރީ ސަ ޯ އލިމްޕިކްސް ބޯލްޓް ވަނީ 2008ވަނަ އަހަރުގެ ޮ އލިމްޕިކްސްގައި 100 އާއި 2012ވަނަ އަހަރުގެ ޮ
އިވެންޓުން އޭނާ ވަނީ 2013 ،2009އަދި 2015ގެ ވޯލްޑް ޗެމްޕިއަންޝިޕުގައި ރަން މެޑަލް ހޯދައިފަ އެވެ. ބޯލްޓް ބުނީ 200މީޓަރު ދުވުމުގެ ދުނިޔޭގެ ރެކޯޑް ބޑަށް ބޭނުންކަމަށާއި އޭނާ އެންމެ ދަމަހައްޓަން ވަރަށް ޮ ހާސްވަނީ ވެސް އެ އިވެންޓާ މެދު ކަމަށެވެ.
ހަވީރު އީގަލްސް އާއި ނިއު ރޭޑިއަންޓް ވާދަކުރާއިރު އެރޭ ކުޅޭ މެޗުގައި މާޒިޔާ ނުކުންނާނީ ވެލެންސިއާއާ
މިއީ ބޯލްޓުގެ ފަހު އޮލިމްޕިކްސް ރިއޯ ޑި ޖެނީރޯ (އޮގަސްޓް - )9މިއީ ކެރިއަރުގެ
ލީގުގައި ހުކުރު ދުވަހު ހަވީރު ބީޖީ އާއި ޓީސީ
ކުޅިވަރު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
ޕޮ ގްބާ އަށް ޗެލެންޖެއް، މޮރީނިއޯ ހުރީ އެހީވާން ތައްޔާރަށް
24
ފެލްޕްސް 19ވަ ަނ ރަން މެޑަލް ހޯދައިފި، ހުއްޓުމެއް ނެތް! ރިއޯ ޑި ޖެނީރޯ (އޮގަސްޓް - )8އޮލިމްޕިކްސްގެ
އިވެންޓުން ރިހި މެޑަލް ހޯދީ ތިން މިނެޓު 10.53
ފެތުމުގެ ހަތަރެއް ގުނަ 100ފްރީސްޓައިލް ރިލޭ
ސިކުންތުން ހީޓް ނިންމި ފްރާންސެވެ .ލޯ މެޑަލް ހޯދީ
ހދި ރަން މެޑަލާ އެކު ،އެ ގައުމުގެ އިން އެމެރިކާ ޯ
އޮސްޓްރޭލިއާ އެވެ .އެ ޓީމުން ރޭސް ނިންމީ ތިން
ފެތުންތެރިޔާ މައިކަލް ފެލްޕްސް އޮލިމްޕިކްސްގެ 19
މިނެޓު 11.37ސިކުންތުންނެވެ. އުމުރުން 31އަހަރުގެ ފެލްޕްސް 2014ވަނަ
ވަނަ ރަން މެޑަލް ކާމިޔާބުކޮށްފި އެވެ. އޮލިމްޕިކްސްގެ އެންމެ ކާމިޔާބު އެތުލީޓުގެ ޝަރަފް ހޯދާފައިވާ ފެލެޕްސްގެ 19ރަން މެޑަލާ އެކު އޭނާ އލިމްޕިކްސް އިން ވަނީ ޖުމްލަ 23މެޑަލް ފަސް ޮ ހޯދައިފަ އެވެ .އެއީ ދެ ރިހި މެޑަލާއި ދެ ލޯ މެޑަލް ހިމަނައިގެންނެވެ.
އަހަރު އެނބުރި ފެތުމުގެ ތެރެއަށް އައީ 2012 އލިމްޕިކްސް އަށް ފަހު ވަނަ އަހަރުގެ ލަންޑަން ޮ ރިޓާޔާކުރުމަށް ފަހު އެވެ. އިންޑިވިޖުއަލް އެތުލީޓުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ހދި އެތުލީޓުންގެ ލިސްޓުގެ ގިނަ ރަން މެޑަލް ޯ
އެމެރިކާގެ ޓީމުން މި އިވެންޓުން ރަން މެޑަލް
އެއް ވަނައިގައި ފެލްޕްސް އޮތްއިރު ދެ ވަނައިގައި
ހޯދީ ތިން މިނެޓު 9.92ސިކުންތުން ރޭސް
ސވިއެޓް ޔޫނިއަންގެ ލަރީސާ ލެޓީނިނާ އަށް ޯ އޮތް
ނިންމައިގެންނެވެ .ފެލްޕްސް ދެ ވަނަ އަށް ފެތިއިރު
ހދިފައިވަނީ ނުވަ ރަން މެޑަލެވެ. ޯ
އޭނާގެ ބުރު ނިންމާލީ 47.12ސިކުންތުންނެވެ .މި
މެންޗެސްޓާ (އޮގަސްޓް - )9ދުނިޔޭގެ ރެކޯޑް އަގަކަށް މެންޗެސްޓާ ޔުނައިޓެޑަށް ބަދަލުވުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު ޗެލެންޖެއް ކަމަށާއި ބޭނުންވަނީ ހޯސޭ މޮރީނިއޯގެ
10އަހަރު ވެސް ޔުނައިޓެޑަށް ބޭނުން ހިފޭނެ ކުޅުންތެރިއެއް ކަމަށެވެ. "ރެއާލް މެޑްރިޑުން ހިތާމައެއް ނުކުރާނެ ބޭލްގެ
ކޯޗުކަމުގައި ޔުނައިޓެޑާ އެކު ގިނަ ކާމިޔާބީތަކެއް
ކޑް އަހަރެމެން ޕޮގްބާ ގެންނަން ޓްރާންސްފާ ރެ ޯ
ހޯދަން ކަމަށް ފްރާންސްގެ މިޑްފީލްޑަރު ޕައުލް ޕޮގްބާ
ޕގްބާ އަށް ކުރިއަށް އޮތް 10 މުގުރާލުމުންޮ .
ބުނެފި އެވެ.
އަހަރު އަދި އެއަށް ވުރެން ގިނަ ދުވަސް ވަންދެން
ޕގްބާ ޔުނައިޓެޑް ކުޅުމުގެ ފުރުސަތު ނުލިބޭތީ ޮ
ޔުނައިޓެޑް ލީޑު ކުރެވިދާނެ .މި ކްލަބަށް ކުޅުނު މޮޅު
ދޫކޮށް ޔުވެންޓަސްއާ ގުޅުނީ 2012ވަނަ އަހަރު
ކުޅުންތެރިންގެ ތެރެއިން ޕޮގްބާ ވާނެ ކަމާމެދު ޝައްކެއް
އެވެ .އޭގެ ހަތަރު އަހަރު ފަހުން އޭނާ ޔުނައިޓެޑަށް
ނެތް "،މޮރީނިއޯ ބުންޏެވެ.
ސއިކޮށްފައިވަނީ 110މިލިއަން ޔޫރޯ ( 89މިލިއަން ޮ ޕގްބާ ބުނީ ޔުވެންޓަސް ދޫކޮށްލުމަކީ ޕައުންޑް) އަށެވެޮ . ވަރަށް އުނދަގޫ ނިންމުމެއް ކަމަށެވެ. "މިއީ ތަގުދީރުގައި ލިޔެވިފައި އޮތް ކަމެއް.
ޕގްބާގެ އަގަކީ އޭނާ އަށް އޮތް މޮރީނިއޯ ބުނީ ޮ ޕްރެޝަރަކަށް ނުވާނެ ކަމަށެވެ. "ޓްރާންސްފާ މާކެޓްގެ އަގުތައް ހުރި ގޮތުން ހދަން ބޮޑު ހޭދައެއް ޕގްބާ ފެންވަރު ކުޅުންތެރިއެއް ޯ ޮ
ކންމެސް ދުވަހަކުން އަހަންނަށް އެނގޭ ކުރިން ވެސް ޮ
ޕގްބާ ކޮންމެ އަގެއް ކުރަން ޖެހޭ .އަހަރެމެން ބޭނުންވި ޮ
ޔުނައިޓެޑަށް އެނބުރި އަންނަން ޖެހޭކަން .މަންމަ އާއި
ބޑު ކުޅުންތެރިއާ ދީފައިވެސް ގެންނަން .އެންމެ އަގު ޮ
އާއިލާ މީހުން ވެސް އެހެން ބުނޭ .މިއީ އަހަރެން
ބޑު ޕްރެޝަރެއް ނޫން"، އަށް ވުމަކީ ޕޮގްބާ އަށް އޮތް ޮ
ކެރިއަރު ފެށިތަން .މި ކްލަބުގައި އަހަރެން ފެށި ބައެއް
އޭނާ ބުންޏެވެ.
ކަންތައް ނުނިމި އެބަހުރި .ބޭނުންވަނީ ގިނަ ތަށި ތަކެއް ހޯދައިގެން އެކަން ފުރިހަމަ ކުރަން "،އުމުރުން 23އަހަރުގެ ޕޮގްބާ ބުންޏެވެ.
ޔުނައިޓެޑް ޕްރިމިއާ ލީގުގެ އާ ސީޒަނުގައި ކުޅޭ ފުރަތަމަ މެޗުގައި އަންނަ އާދިއްތަ ދުވަހު ނުކުންނާނީ ބންމައުތާ ދެކޮޅަށެވެ. ޯ
އެމެރިކާގެ ސްވިމިން ޓީމު އިވެންޓަށް ފަހު މެޑަލް ހިފައިގެން-- .ފޮޓޯ :އޭއެފްޕީ
ޕގްބާ އަކީ ކުރިއަށް އޮތް މޮރީނިއޯ ބުނީ ޮ
އިންޓަގެ އާ ކޯޗަކަށް ޑި ބޮއާ ހަމަޖައްސައިފި މިލާން (އޮގަސްޓް - )9އިންޓަގެ އާ ކޯޗަކަށް އަޔަކްސްގެ ކުރީގެ ކޯޗު ނެދަލެންޑްސްގެ ފްރޭންކް ޑި ބޮއާ ހަމަޖައްސައިފި އެވެ. ކޗުކަމުން ރޮބާޓޯ އިންޓަ އިން އާ ކޯޗެއް ހަމަޖެއްސީ އެ ޓީމުގެ ޯ މަންޗިނީ އިއްޔެ ވަކިކުރުމަށް ފަހު އެވެ. ބއާ ވަނީ އަޔަކްސް އަށް ނެދަލެންޑްސް ލީގު ހަތަރު ފަހަރު ޑި ޮ
ލނާ އަށް ކުޅެފަ އެވެ. އަޔަކްސް އާއި ސްޕެއިނުގެ ބާސެ ޯ މަންޗިނީ މަގާމުން ވަކިކުރި އިންޓަގެ ވެރިންނާއި އޭނާއާ މެދު މައްސަލަތަކެއް ޖެހިފައިވަނިކޮށެވެ .މަންޗިނީ ހިތްހަމަނުޖެހުނީ ޓީމު ވަރުގަދަކުރުމަށް ތަޖުރިބާކާރު ކުޅުންތެރިން ނުގެންނާތީ އެވެ .ކްލަބާ އަލަށް ހަވާލުވި ޗައިނާގެ ސުނިން ގްރޫޕުން ވެސް ބޭނުންވަނީ ޒުވާން
ކާމިޔާބުކޮށްދީފަ އެވެ .އެކަމަކު މިދިޔަ ސީޒަނުގެ ،ލީގު ގެއްލުމުން އޭނާ
ހުނަރުވެރި ކުޅުންތެރިން ގެނެސް މުސްތަގުބަލަށް ޓީމެއް ބިނާކުރާށެވެ.
ވަނީ މަގާމުން ވަކިވެފަ އެވެ .އޭނާ ވަނީ ނެދަލެންޑްސް ގައުމީ ޓީމުގެ
ހދުމުގެ ގޮތުން އިންޓަގެ މަންޗިނީ ވަނީ މި މައްސަލަ އަށް ހައްލެއް ޯ
އެސިސްޓަންޓް ކޯޗަކަށް 2008އިން 2010އިން މަސައްކަތްކޮށްފަ
ތހިރުއާ ބައްދަލުކޮށްފަ އެވެ .އެހެން ނަމަވެސް ރައީސް އެރިކް ޯ
އެވެ.
އެ މައްސަލަ އަށް ހައްލެއް ނުލިބި ވަނިކޮށް ޕްރެކްޓިސް މެޗަކުން ނެދަލެންޑްސް ގައުމީ ޓީމަށް 1990އިން 2004ވަނަ އަހަރުގެ
ނިޔަލަށް ކުޅުނު ޑި ބޮއާ ވަނީ ކްލަބް ކެރިއަރުގައި ނެދަލެންޑްސްގެ
ޓޮޓެންހަމް އަތުން 1-6އިން އިންޓަ ބަލިވުމުން މައްސަލަ އިތުރަށް ގޯސްވީ އެވެ.
ހަބަރު
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
26
ވަކި ތަނެއްގައި ނޫނީ މުޒާހަރާ ނުކުރެ ވޭ ގޮތަށް ހަދަނީ މު އި އް ޒު އި ބް ރާ ހި މް
ހދުމެއް ނެތި މާލޭގައި މުޒާހަރާ ކުރެވޭނީ ހުއްދަ ޯ
މެމްބަރު އަބްދުﷲ ރިފާއު ހުށަހެޅުއްވި އެ ބިލުގައިވާ ހދުމެއް ނެތި މާލޭގައި ގޮތުން ފުލުހުން ހުއްދަ ޯ
ބޑު ތަނަކަށް ވާތީ، މާލެއަކީ މީހުން ގިނަ ،ކާރޫބާރު ޮ
އާޓިފިޝަލް ބީޗްގައި އެއްވެ އުޅުން މަނާކޮށްފައިވާއިރު
މުޒާހަރާކުރެވޭނީ ނުވަތަ ހިނގާލުމެއް ނުވަތަ އުޅަނދު
މަގުތަކަށް އެއްވުމުން ގިނަ އުނދަގޫތަކެއް އާންމުންނަށް
މަގުމަތީގައި އެއްވާ ނަމަ އެކަން ވެސް ފުލުހުން
ހމް މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާފައިވާ ބުރެއް ބޭއްވޭނީ ޯ
ހޯމް މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާ ތަންތަނުގައި އެކަނި
ތަންތަނުގައި އެކަންޏެވެ .އަދި އެ ބިލް ގާނޫނަކަށް ވާތާ
ކަމަށް ގާނޫނުގައި ހިމަނަން ،އެއްވެ އުޅުމުގެ ގާނޫނަށް
30ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ،އެއްވެ އުޅެވޭނެ ތަންތަނުގެ
މިއަދު އިސްލާހު ހުށަހަޅައިފި އެވެ.
ހމް މިނިސްޓްރީން ގެޒެޓް ކުރަން ލިސްޓެއް ހަދައިޯ ،
ސަރުކާރަށް ނިސްބަތްވާ މާފަންނު ދެކުނު ދާއިރާގެ
އެ ބިލު ހުށަހެޅުއްވި ސަބަބެއް ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ
ދަނީ އެއްވުންތަކަށް ހުރަސް އަޅަމުންނެވެ .އެގޮތުން
ޖެހޭނެ ކަމަށް ވެސް ބިލުގައިވެ އެވެ.
ކުރިމަތި ވާތީ ކަމަށެވެ.
ހުއްޓުވަ އެވެ.
އެ ބިލުގެ ފުރަތަމަ ކިޔުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި މިއަދު ވަނީ އިއްވައިފަ އެވެ. އެއްވެ އުޅުމުގެ ހައްގު އިތުރަށް ހަނިކުރަން އިސްލާހު ހުށަހަޅާފައިވާއިރު މިހާރު ވެސް ފުލުހުން
ފުލުހުން ބުނެފައިވަނީ އެކަން ކުރަނީ މަދު ބައެއްގެ ސަބަބުން ގިނަ ބައެއްގެ ހައްގު ގެއްލޭތީ ކަމަށެވެ. އެކަމަކު މިދިޔަ ހުކުރު ދުވަހު އެމްޑީޕީން ކުރި މުޒާހަރާއަށް ފުލުހުން ފުރުސަތު ދީފައިވެ އެވެ.
ފާރިސް އާއި މުސްތޮފާ އަށް ފުރުސަތެއް ނުދިން މު ހަ އް މަ ދު ޔާ މީ ން
ބައެއް މެމްބަރުންނަށް އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި ފާރިސަށް ވުރެ ފަހުން ވާހަކަ ދައްކަވަން އެދިވަޑައިގަތް މެމްބަރުންނަށް ވެސް ވަނީ ފުރުސަތު ދެއްވި އެވެ.
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި މިއަދު ވޯޓަށް އަހާ ހިޔާލުފާޅުކުރުން ހުއްޓުވާ ބިލު ދިރާސާކުރި ވަގުތީ ޕޓަށް ބަހުސްކުރެއްވުމުގެ ފުރުސަތު ކމެޓީގެ ރި ޯ ޮ
ފަހުން އެދިވަޑައިގެން ބައެއް މެމްބަރުން ލިސްޓަށް ވުރެ
ވޓު ދެއްވި މައްސަލައެއްގައި ފާރިސް އޭނާ ޯ
ގސްފައި "،ފާރިސް ވިދާޅުވި އެވެ. ކުރިއަށް ވަނީ ގެން ޮ
ޕީޕީއެމުން ވަކިކުރަން އެ ޕާޓީގެ ސުލޫކީ ކޮމެޓީން
އަބުރު ރައްކާތެރި ކުރުމާއި ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ
ވަނީ ނިންމައިފަ އެވެ .އެކަމަކު ޕާޓީގެ ރައީސް
ޕޓަށް ބަހުސް ކުރަން ފާރިސަށް ފުރުސަތު ކޮމެޓީ ރި ޯ
މިނިވަންކަމުގެ ނަމުގައި މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ
މައުމޫން ވިދާޅުވަނީ ފާރިސް އަކީ އަދިވެސް އެ
ނުދިން ސަބަބެއް އެނގިފައެއް ނުވެ އެވެ.
ބިލަށް ތާއީދު ނުކުރައްވާކަން ފާރިސް އާއި މުސްތޮފާ
ޕާޓީގެ މެމްބަރެއް ކަމަށާއި އޭނާ ޕާޓީން ވަކިނުވާ
ވެސް ވަނީ މީގެ ކުރިން ވިދާޅުވެފަ އެވެ .އަދި ބިލާ
ކަމަށެވެ .ފާރިސް ކުރިން އިދިކޮޅަށް ވޯޓު ދީފައިވަނީ
ފާރިސް ވަނީ ނިޒާމީ މައްސަލަ ނަންގަވައި
ދިއްގަރު ދާއިރާގެ ޕީޕީއެމްގެ މެމްބަރު އަހުމަދު ފާރިސް
އެކަން މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަބްދުﷲ މަސީހުގެ
ދެކޮޅަށް ޕީޕީއެމް މެމްބަރުންގެ ވައިބަ ގްރޫޕްގައި ވާހަކަ
ކށް ،ރަށްތައް ކުއްޔަށް ދެވޭ ގޮތަށް އިއުލާން ނު ޮ
މައުމޫނަށާއި ތިމަރަފުށީ ދާއިރާގެ މުހައްމަދު މުސްތަފާ
ސަމާލުކަމަށް ވެސް ގެންނަވައިފަ އެވެ .އަދި އެކަން
ތފާ ވަނީ އެ ގްރޫޕުން ބޭރު ވެސް ދައްކަވާތީ މުސް ޮ
ޓޫރިޒަމް ގާނޫނަށް ގެނައި އިސްލާހަށެވެ .އޭގެ ފަހުން
އަށް ނުދީ ޖަލްސާ ނިންމާލައިފި އެވެ.
އޅުން ފިލުއްވައިދެއްވުމަށް ފާރިސް ހިނގައިދިޔަ ގޮތް ޮ
ކޮށްފަ އެވެ.
ވެސް އޭނާ ވަނީ ޕާމަނަންޓް ސެކްރެޓަރީން އައްޔަން
ފާރިސްގެ އިތުރުން ހުޅުހެންވޭރު ދާއިރާގެ ކ މޫސާ މަނިކަށް ވެސް ވާހަކަ ދައްކަވަން މެމްބަރު ރީ ޯ ފުރުސަތު ނުދިން ކަމަށް ވިދާޅުވެ ،ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރެއްވި އެވެ.
އެދިވަޑައިގެންނެވި އެވެ .ނަމަވެސް މަސީހު ވިދާޅުވީ އެއީ ނިޒާމީ މައްސަލައެއް ނޫން ކަމަށެވެ. "ފުރުސަތަށް ހުޅުއްވާލެއްވީމަ ،އަޅުގަނޑުގެ ނަން އޮތީ ފަސް ވަނައިގައި .މިހާރު އަޅުގަނޑަށް ވުރެ
ގތުން ނޫސްވެރިކަމަށް ހުރަސް މިހާރު ބިލް އޮތް ޮ
ކުރުމުގައި މިނިސްޓަރުންގެ ލަފާ ހޯދަން ޖެހޭ ގޮތަށް
އެޅޭ ކަމަށް ބުނެ ގިނަ ނޫސްވެރިން އަންނަނީ އެކަމުގެ
ސިވިލް ސާވިސް ގާނޫނަށް ގެނައި އިސްލާހާ ދެކޮޅަށް
ބޑުވުން ފާޅުކުރަމުންނެވެ. ކަން ޮ
ވޓު ދެއްވައިފަ އެވެ. ވެސް ޯ
ކުރިން ސަރުކާރުން ހުށަހެޅި ބިލަކާ ދެކޮޅަށް
އެއާޕޯޓުގެ އާ ޓާމިނަލް އަޅަން ކުވައިތުން ލޯނެއް ދީފި އިބްރާހިމް ނާސިރު އިންޓަނޭޝަން އެއާޕޯޓް
މިނިސްޓަރު އަހުމަދު މުނައްވަރެވެ .ކުވައިތު ފަންޑުގެ
ދިނީ 20އަހަރު ދުވަހުން އަނބުރާ ދައްކަން ޖެހޭ
(އައިއެންއައިއޭ)ގެ އާ ޓާމިނަލް އަޅަން ކުވައިތު
ސއިކުރެއްވީ ޑެޕިއުޓީ ޮ ފަރާތުން އެ އެއްބަސްވުމުގައި
ލޯނެއް ކަމަށް ވެސް މުނައްވަރު ވިދާޅުވި އެވެ.
ފަންޑުން ދޭ 50މިލިއަން ޑޮލަރު ( 771މިލިއަން
ޑިރެކްޓަރު ޖެނެރަލް ހިޝާމް އަލް އަހްޔާމް އެވެ.
ލނު އެގްރިމަންޓްގައި މިއަދު ސޮއިކޮށްފި ރުފިޔާ)ގެ ޯ އެވެ.
އެ ރަސްމިއްޔާތުގައި ވާހަކަދައްކަވަމުން މިނިސްޓަރު މުނައްވަރު ވިދާޅުވީ ކުވައިތު ފަންޑަކީ މިހާތަނަށް
ހލްގައި ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައި ސްޓެލްކޯ ޯ ސއިކުރެއްވީ ފިނޭންސް ޮ ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން
ޕޓް ތަރައްގީކުރުމަށް ހިންގި ހުރިހާ މަޝްރޫއަކަށް އެއާ ޯ އެހީވި ފަރާތެއް ކަމަށެވެ .އަދި އެ ފަންޑުން އަލަށް
ކަމަށެވެ. "ރާއްޖެއަކީ އަބަދުވެސް އަޅުގަނޑުމެންނަށް
ޕޓް ތަރައްގީކުރަން އަޅުގަނޑުމެން މިދަނީ "އެއާ ޯ
ޕޓް ތަރައްގީކުރުމުގެ އިތުރުން ހާއްސަ ގައުމެއް .އެއާ ޯ
ލޯނު ހޯދަން އިތުރު ފަރާތްތަކާ އެކު ވާހަކަދައްކަމުން
ރޖެކްޓްތަކަށް ވެސް އަޅުގަނޑުމެން މިދަނީ އެހެން ޕް ޮ
މިދަނީ "،މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ. ކުވައިތު ފަންޑުގެ ޑެޕިއުޓީ ޑިރެކްޓަރު ޖެނެރަލް ވިދާޅުވީ އަބަދުވެސް ރާއްޖެއަށް އެހީތެރިވަމުން އަންނަ
އެހީވަމުން "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
9އޮގަސްޓް ( 2016އަންގާރަ)
27
ކުޅިވަރު
ސްޕޯޓްސް ކޮމިޝަނަރު ވޮލީބޯ ަޅ އެސޯސިއޭޝަނުގެ އިންތިހާބު ބާތިލްކޮށްފި
އެސޯސިއޭޝަނުގެ ބެލެނިވެރިޔަކީ މިނިސްޓްރީ ،ކޮމިޝަނަރަށް އިންތިހާބު އުވާލުމުގެ ބާރެއް ނޯންނާނެ :ވީއޭއެމް