MINDANAO STAR BALITA JULY 19,2012

PNP-Caraga may ‘rescue boat’ na

mabasa sa pahina 2

Inadlaw’ng kasayuran ug kalingawan sa masa VOL. I

No. 6

Cagayan de Oro City

Huwebes Hulyo 19, 2012

P8.00

610 nataptan sa dengue samtang 10 patay - DOH Sinulat ni JAMES BARCELONA Correspondent

BUTUAN CITY-Alarming na ang kaso sa dengue dinhe sa rehiyon sa Caraga human nisaka na sa 610 ang natakbuyan sa maong sakit diin 10 niini ang kompermadong namatay.

Kini pinasikad sa pinakaulahing datus nga gipagawas sa Department of Health (DOH) Caraga.

Sa pakighinabi sa ning tigbalita kang Health Education and Promotion Officer sa DOH – Center for Health Caraga Sunshine Alipayo, gikanayon sa opisyal nga mananakod ang sakit nga dengue.

DENGUE/P2

Sinulat ni arjay felicilda News Editor

BUKIDNON - Mokabat sa 20 ka armadong mga tawo gikareport nga mihasi sa patrol base sa 23rd Infantry Battalion sa Kilometro 30, Nasandigan, Sub-village sa Kalabugao, Impasugong.

Ang panghasi nga nahitabo alas-6 sa buntag kaniadtong usang adlaw, gitoohang binuhatan sa New People’s Army (NPA), kansang pangulo wala pa ma-ilhi.

Matud ni 403rd IB Spokesperson Eduardo Meclat, ang mga ‘rebelde’ miposisyon 50 metros sa amihanang bahin sa patrol base, mirakrak sa ilahang mga armas ug na-igo sa bala sa kalibre 30 carbine rifle ang too’ng abaga ni CAFGU Jim Mirayon. militar/P2

PUJ natumba magtutudlo ug tinun-an,angol

Si Cagayan de Oro City Mayor Vicente “Dongkoy” Y. Emano miduyog sa pagpahulagway uban sa mga membro sa Federation of Filipino-Chinese Chambers of Commerce and Industry, Inc.nga gipangunahan ni Willie Lim Bon Hai (ika-upat gikan sa too) kini nga ocasyon atol sa gihimong signing of a Memorandumof Agreement on Donation sa 300 ka permanent settlement houses para sa mga nabiktima sa bagyong Sendong. Ang mga kabalayan pagatukoron sa Calaanan Cagayan de Oro City. hulagway pinadala sa CIO Si Bukidnon Governor Alex ‘Boy’ P. Calingasan uban nila Baungon Municipal Councilor Pedro Alvarez ug Imbatug Punong Barangay Felomina Labitad atol sa unveiling of landmark sa Baungon Pagla um Village niadtong Hulyo 17, 2012. (Photo by: FREDELYN L. RAGANDANG PGO / PAIA)

rural transit bachelor express

“First in Service, Foremost in Fleet Maintenance”

CAGAYAN DE ORO CITY - Ubay-ubay’ng mga magtutudlo ug tinun-an ang naangol human mabalintong ang usa ka PUJ diha sa Brgy. Lumbia ning syudad kagahapon.

Matud ni Police Sr.Insp.

Ericson Sabanal, hepe sa Lumbia Police Station nga mokabat sa 24 ka mga pasahero ang sakay sa PUJ nga gimaneho ni Jovani Larete nga taga Brgy. Lumbia sa dihang kini nabuthan sa PUJ/P2

Grupo sa TAMVILCA wala maapil sa CADT Sinulat ni SAMMY TE,Correspondent

QUEZON BUKIDNON-Ang mga ginsakopan sa TAMVILCA (Tambog-Villanon Clan) nga nagpahigayon og protesta didto sa Quezon, Bukidnon ang nagpadayag sa ilang pagmahay sa NCIP og sa mga ahensiya nga adunay kalabtanan sa Certificate of Anchestral Domain Claim sa kapin 4,408.5 ka hektaryang luna sa yuta sa mga Barangay Butong, Merangeran, Lumintao ug San Jose lungsod sa Quezon, Bukidnon.

Sa nakuhang mga dokumento ning tagsulat, nasayran nga adunay upat ka grupo sa mga Datu ang nahatagan sa mga titulo kanidtong Marso 20,2008 alayon sa NCIP Administrative Order No. 3 ubos sa pagdumala ni Hon. Ma. Sherlene D. Sario NCIP Provincial Officer sa Bukidnon.

Matud pa sa mga nagreklamo ang pangalan ni Datu Philip Villanon naapil sa lima ka mga Datu nga nahatagan og titulo sama kanila ni Datu Carlito Anglao, Datu Manahan Lataran, Datu Vicente Subog, ug Datu Conrado Sumin-ao.

Maoy hinungdan nga sila nakadesisyon

nga mosulod sa Rancho Montalvan nga giuma ni Anhing Atty.Roberto Montalvan diin ang maong luna sa yuta napailawom sa AGRO FOREST AGREEMENT (AFLA) nga nag “expire” kaniadtong Setyembre 23,2009.

Usa ka sulat ni Atty. Ernesto Adobo, Jr. CESO III, Regional Executive Director sa DENR sa Cagayan de Oro City nga naghangyo ngadto kang NCIP Regional Director Datu Tommie Labaon aron ang grupo ni Villanon mahatagan sa luna sa yuta sa Rancho Montalvan.

Lakip nilang gisulatan si President Benigno Aquino III, Atty. Roque Agton,Jr. NCIP Chairman Hon. Zenaida Brigida Pawid NCPP Central Office,Hon. Cosme Lambayon, Ombudsman ug Pro. Nur Misuari.

Kaniadtong Hulyo 12,2012 ang TAMVILCA naglaraw nga mosulod sa maong Rancho apan matud pa sila gibabagan sa mga armadong mga tawo hinungdan nga sila milahos sa balay lungsod aron magpatabang sa Mayor og kasamtangan TAMVILCA/P2

Editorial: 857-8447, e-mail: mindanaostarbalita@gmail.com • Advertising: 0917-7121424

2

huwebes hulyo 19, 2012

balita

PNP-Caraga may DOH subli’ng ‘rescue boat’ na nanawagan Sinulat ni arjay felicilda, News Editor

CAMP Rodriguez, Libertad, Butuan City – Aduna nay ‘rescue boat’ ang Police Regional Office (PRO10).

Ang maong sakyanan nga adunay 15 ka bag-ong ‘life vests’, gitunol usab dayon ni Police Chief Supt. Reynaldo S. Rafal, PRO-13 director, nganha sa Philippine Ports Authority (PPA), petsa-16 ning bulana.

Ang seremonyas gisaksihan ni Police Senior Supt. Jane Aunzo, hefe sa Regional Logistics Research Development Division.

Ang ‘rescue boat’ naggikan sa Directorate for Integrated Police Operations – Eastern Mindanao (DIPO-EM), pinangulohan ni Police Director Felicisimo Khu Jr., kinsa miingon nga ang naasoy nga sakyanan gamiton sa mga tropa atol sa mga kalamidad ug sa regular nilang SI Dr. David Mendoza, hepe sa Disaster Response Unit Chief sa DOH-10, mituki sa pagpatrolya sa baybayong kalungsoran sa Agusan del ‘human foot and mouth disease’ (FMD) atol sa Disaster Risk Reduction and Warning Norte, ilabi na batok sa ‘illegal logging’.

Dissemination sa Cagayan de Oro City. Matud niya, ang kanunay nga paghugas sa Nagpasalamat si Director Rafal ug nanglantaw nga momga kamot ug personal nga kahindik maoy pambatok sa FMD. (PIA 10/asf) dugang ang kaabtik sa kapulisan sa ilahang operasyon ug mahilikay sa pamanhig nga sagad mahitabo diha sa kadalanan. (uban sa report ni Police Supt. Martin M. ...... ...... ...... gikan sa pahina 1 gikan sa pahina 1 gikan sa pahina 1 Gamba, chief information officer, PRO-13)

dengue

Militar

PUJ

Gipasabot ni Alipayo, paspas ang pagtakod sa sakit nga dengue gumikan sa mga lamok. Kun mapaakan sa lamok ang pasyente nga nataptan sa dengue, matakdan usab kadtong indibidwal nga mapa-akan sa maong lamok. Sa maong paagi, paspas ang pagkaylap sa maong sakit hinungdan nga angayang mag-amping ang mga katawhan sa maong sakit. Pipila ka simtoma nga masinatian sa usa ka tawo nga mataptan sa maong sakit mao ang pamaol, manakit ang kaunuran, magpula-pula ang panit, hilantan, magdugo ang lagos og daghan pang uban.

Bugtong pang-alkontra sa dengue mao lamang ang pagmintina sa kahinlo sa palibot aron di mahatagan og kahigayunan lamok nga magsilbing carrier sa maong sakit”

Nakigpinusilay ang mga tropa-militar sulod sa usa ka takna hangtud nga midagan ang mga ‘rebelde’ padulong sa weste’ng bahin sa Kalabugao.

Samtang nagpatambal si CAFGU Mirayon, nagpadayon usab ang mga tropa sa gobyerno paggukod sa natungdang mga ‘rebelde’. (uban sa report sa PIA 10)

preno ug mibalintong sa dalan.

Pipila sa mga naangol ang mga magtutudlo sa Lumbia National High School nga naglakip nila ni Elmera Enerio, Lolita Espadilla, Marites Tica, Shiela Bautista,Melanie Barcubero,Arcile Mellisa, Neiva Cepeda, Judith Borenaga ug Maam Balensona.

Samtang ang mga tinun-an mao si Felipa Cariliman kinsa naputlan sa tulo ka tudlo,Harold Mase,Julian Macwinston, Charmaine Japon,Nimrose Suwayan,Monalisa Capa ug Almera Tinabay.

Kusog matud pa ang dagan sa PUJ nga gimaneho ni Larete sa dihang natigayon ang insidente.

May pipila usab ka mga tinun-an nga naputlan sa ilang tudlo tungod sa maong

TAMVILCA...... gikan sa pahina 1

gan nagpabilin sa sulod sa gymnasium sa lungsod samtang nagpahigayon sa negosasyon tali sa NCIP, LGU ug Probinsiya. Sa sunod gula,ang hinungdan nganong dili sila makasulod sa Rancho Montalvan.

WANTED

BUREAU CHIEF CORRESPONDENTS STRIPPER MINDANAO WIDE APPLY PERSONALLY TANLEH BLDG.ABELLANOSA ST. CAGAYAN DE ORO or CONTACT: DANTE 09177121424

insidente, apan giingong luwas na sila sa kuyaw nga kahimtang human gidala sa balay tambalanan.

Anaa karon sa kustudiya sa kapolisan ang driver sa maong PUJ human kini mitahan sa iyang kaugalingon.

Samtang gipasalig ni City Administrator Atty. Leon Gan nga tabangan sa lokal nga kagamhanan ang mga magtutudlo ug tinun-an nga naangol human mahaybol ang ilang gisakyan nga PUJ

diha sa Brgy. Lumbia ning syudad.

Ang pasalig gihimo ni Atty. Gan human niya personal nga giduaw kagabii ang mga biktima nga anaa gidala diha sa J.R Borja Memorial City Hospital.

Matud ni Atty. Gan nga ila usab pa-imbestigahan ang maong hitabo aron masuta kon angayan bang manubag ang operator ug driver sa nabalintong nga PUJ.

300 ka balay sa Fil-Chinese Friendship Village, itukod DUGANG TRES SIENTOS (300) ka mga balay ang mugnaon sa usa ka hugpong sa mga magpapatigayong Intsik dinha sa Calaanan Relocation Site nga nganlan og FilipinoChinese Friendship Village, pahibalo ni Mayor Vicente “Dongkoy” Y. Emano.

Kini human gipirmahan ning bag-o ang usa ka Memorandum of Agreement tali ni Mayor Emano, ug grupo ni Mr. Lucio Tan sa Federation of Filipino-Chinese Chambers of Commerce and Industry nga gipanguluhan

sa ilang Presidente nga si Mr. Tan Ching, ug sa lokal nga hugpong sa Federation of Filipino-Chinese Association of the Philippines nga ubos ni Mr. Antonio Tan. “Mapasalamaton ako’g dako sa atong mga igsoong Intsik nga wala gayud magmakuli sa pagtubag sa atong pangalyupo nga matabangan intawon nga makabarog ang mga biktima sa baha pinaagi sa paghatag og libreng balay ug yuta,” pasalamat ni Mayor Vicente “Dongkoy” Y. Emano.

batok dengue Sinulat ni RUTCHIE C. AGUHOB

OROQUIETA City - - Ang Department of Health-Center for Health Development (DOH-CHD-10) mi-awhag sa LGUs nga pangusgan pa ang kampanya batok dengue.

Kini human migrabe ang kaso sa dengue sa Amihang Mindanao, gikan sa 1,023 kaniadtong Mayo 25 ngadto sa 1,720 sa pagka-Hulyo 6 ning tuiga.

Kini nagpakita og dugang 697 ka mga kaso, o kapin sa 68.13 porsyento sulod lamang sa usa ka bulan.

Matud ni Dr. David Mendoza, hepe sa Regional Epidemiology, Surveillance and Disaster Response Unit sa DOH-CHD 10, angay nga palihukon og maayo ang Bantay Dengue Brigades ug Dengue Warriors sa mga barangay, ilabi na ning panahon sa ting-ulan.

Sa pagkakaron, 33 ka mga barangay sa rehiyon ang adunay subra sa tulo ka mga kaso sa dengue sa milabay nga upat ka semana.

Incident Command System gimugna SURIGAO del Norte – Gitukod sa probinsiya ang Incident Command System (ICS) nga moluwas sa katawhan ug mga kabtangan atol sa mga katalagman.

Sakop sa ICS ang Philippine National Police (PNP), Philippine Coast Guard (PCG), Bureau of Fire Protectionm (BFP), Department of Health (DOH), Provincial Health Office (PHO), Department of Trade and Industry (DTI), Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS); Department of Education (DepED), Philippine Red Cross (PRC), Land Transportation Office (LTO), REACT Philippines ug local media. (Provincial Information Center/PIASurigao del Norte/asf )

BALAANG PULONG

Pinaagi sa Pulong sa DIOS, dali natong ma-ilhan ang tinuod nga alagad ug ang n a g at a ku b an lamang. (Mat 7:15-23)

Opinion

Hulyo 19, 2012 BUNYE/PAGE huwebes, 7

3

Kabalayan gi-apod-apod sa PGB

PIA News Bits Director Abner M. Caga PIA, R10 & 13 Cluster PNP modawat na og mga aplikante CAGAYAN de Oro City - Ang Police Regional Office (PRO) modawat na og mga aplikante sa pagka-Police Officer 1, isip tapak sa 95 ka mga bakante sa ‘second semester’ karong tuiga. Ang ‘recruitment’ magsugod sa petsa-15 sa Agosto ning tuiga.

Mga embahador gidapit sa MINBISCON 2012 BUTUAN City – Gidapit sa Butuan City Chamber of Commerce and Industry, Inc. (BCCCII) ang mga embahador sa Japan, Korea, China ug USA pagtambong sa 2012 Mindanao Business Conference. Matud ni BCCCII Trustee Cherry Mae G. Busa, ang maong conference ipahigayon sa Agosto 2-4 ning tuiga.

Listahan sa mga barangay nga na-igo sa dengue CAGAYAN de Oro City - Na-igo sa dengue ang mosunod nga mga barangay sa Cagayan de Oro : Agusan, Balulang, Barangay 26, Bayabas, Bugo, Bulua, Camaman-an, Canitoan, Carmen, Cugman, Gusa, Iponan, Kauswagan, Lapasan, Macabalan, Macasandig, Nazareth, Patag, Puerto ug Tablon. Kini sumala sa talaan nga giluwatan sa Philippine Information Agency (PIA-10).

Subasta sa makinaryas ug mga ekipo na-TRO SURIGAO City – Ang Privatization Management Office sa Department of Finance miingon nga nakakuha og ‘temporary restraining order’ batok sa pagsubasta sa mga makinaryas ug ekipo sa Philnico Industrial Corporation sa Nonoc Island. Ang maong mga butang nga, matud pa, ‘subject of litigation’ sukad sa Agosto 2011, gi-‘assess sa gobyerno sa dakbayan alang sa 2000-2010 ‘real property taxes’ sa kantidad nga P200M.

Matag aplikante sa PNP magdala og ‘application folder’ CAGAYAN de Oro – Ang mga aplikante sa pagka-polis kinahanglang magdala sa tagsa-tagsa ka ‘application folders’ nga sudlan sa CSC personal data sheet, diploma ug transcript of records, eligibility, birth certificate, medical ug dental clearances, resulta sa neuro-psychiatric result, drug test result, fingerprint card, handwriting specimen, NBI clearance, marriage contract ug birth certificate sa mga anak (kung minyo), whole body ug passport size nga mga litrato ug local clearances.

The Mindanao STAR BALITA is published by Mindanao Star Balita atTanleh Bldg, Abellanosa St., Cagayan de Oro City. It is registered with the Department of Trade and Industry (DTI), Region 10 with Certififcate No. 01787396. and with Business Permit No. 2011-1516, TIN No. 311-832-910 Telefax Nos: (088) 857-8447, Cell nos.: 0917-7121424, 0923-432-0687

E-mail: mindanaostarbalita2012@gmail.com

Mindanao Star Balita publisher

rolando sudaria Editor In Chief

JHO PANTOJA ARJAY FELICILDA News Editors

irene m. domingo SHOWBIZ EDITOR ATTY. MARIO T. JUNI legal Counsel

Shaun Alejandrae Uy

SPORTS EDITOR Albert Molit circulation

G I PA N G U NA HA N n i Bukidnon Governor Alex ‘Boy’ P. Calingasan ang turn-over ceremony sa Baungon Paglaum Village sa Barangay Imbatug sa maong lungsod kaganiha-Hulyo 17, 2012. Kini gitambungan nila Baungon Municipal Mayor Pedro Alvarez, Vice Mayor Enriqueto Beja, Manolo Fortich Municipal Councilor Ben Pancrudo uban sa mga barangay officials sa Baungon.

Gihimong pormal ang pag-award pinaagi sa ribbon cutting nila Governor Calingasan, Mayor Alvarez, Vice Mayor Beja ug blessing ni Father Charlie Maglunsod nga gilayon usab gibuksan ang landmark alang sa 50 ka unit sa mga balay.

Nahimong beneficiary niini kadtong mga informal settler (landless/homeless) nga mga pamilya sa maong

lungsod nga kwalipikado sa Resettlement Assistance isip mandatu sa Provincial Government of Bukidnon (PGB) ubos sa R.A. 7279 (UDHA) of 1992 partikular na kadtong nagpuyo sakop sa Road Right-of-Ways (RROW).

Niining maong kalambuan sa maong lungsod, gidasig ni Governor Calingasan ang mga beneficiary nga ampingan gayud ang maong mga balay tungod kay mahimo pa kining kapahimuslan sa ilang mga anak, mga apo ug sa mosunod pang kaliwatan.

Gani, gihagit usab sa gobernador ang mga magpuyo dinhi nga mahimong makugihon diha sa ilang pagpamuyo ug kanunay gayud nga maningkamot nga mahimong himsog ang ilang lawas gumikan kay kini lamang ang bugtong

paagi nga makapadayon sa panginabuhian. Makab-ot lamang kini kung kanunay nga magkaon sa mga masustansyang pagkaon sama sa utanon. Sa nakita nga adunay luna pa sa ilang mga tugkaran nga mahimong tamnan sa mga utanon, gihagit sa gobernador ang mga residente dinhi nga mananum gayud sa utanon sama sa kalamunggay tungod kay kini ang pinaka-abundang utan sa nutrisyon.

Subay niini, gibutyag ni Engr. Dalia Damasco, ang Provincial Housing Project Head nga migahin ang PGB ug P2.5-M nga pondo alang ning maong proyekto o tagP50,000 matag balay. Ang mga beneficiary magbayag lamang ug tag-P250 matag bulan sulod sa 25 ka tuig.

Counterpart sa LGUBaungon ang pagpangita

ug land area (2hectares), pagtukod sa mga housing unit (8.5M x 12.0M), pagahin ug pondo alang sa pagkumpleto sa kabalayan ug ang pag-ila sa mga mahimong beneficiary niini.

Nasayran nga ang maong mga balay, natukod pinaagi sa Bayanihan System sa mga stakeholder, nagpakabanang indibidwal ug grupo ug uban pa.

‘Sala ang pagbalikbalik sa pag-ampo’ Ataki: Mateo 6:7- sa inyong pag-ampo, ayaw daghana ang inyong mga pulong ingon sa gibuhat sa mga pagano nga nag-ampo.

Pamahayag: Niining ataki sa tanang relihiyon, atong mahunahuna dayon ang Santos nga Rosaryo nga nagbalikbalik ang mga pulong ug tag-as nga matang sa pag-ampo.

Apan si San Pablo nagdasig sa Efeso 4:8- pun-a ang inyong hunahuna sa mga butang nga maayo ug angay daygon sa mga butang matahom, matuod, hamili ug matarong, putli ug halangdon. Mao kini ang naglimin sa kasingkasing ug galamhan sa usa ka matuod nga Kristianos ug si Kristo mismo maoy miingon nga unsa gani ang naa sa hunahuna ugkasingkasing, mao ang mogawas sa ngabil sa usa ka tawo Marcos 7:2023- Ang makahugaw sa tawo mao kadtong mogula kaniya, kay gikan sa sulod, gikan sa

Biblical Commentary

BRO. EDCEL L. CLOSAS

kasingkasing sa tawo, manggula ang daotang hunahuna.

Kumusta imong utok?

Si San Pablo midason sa iyang pamahayag niining pagkamao sa usa ka pagano Efeso 4:17-18busa sa ngalan sa Ginoo, awhagon ko kamo sa dili pagkinabuhi sama sa mga pagano kansang hunahuna walay hinungdan ug kansang kaisipan anaa sa kangitngit. Dili sila makaambit sa kinabuhi sa Dios, kay mga ignorante man sila ug

gahig-ulo. Dinhi tataw kaayo nga ang usa ka pagano wala nakaila sa matuod nga Dios, walay walay hinungdan ang naa sa ilang mga hunahuna ug nahilayo sa Dios Isaias 59:2- ang inyong mga kalapasan maoy nag ulang kaninyo ug sa inyong Dios, ang sala maoy nakapahilayo sa tawo sa Dios ug maoy hinungdan nga dili siya makadungog. Atong makomparar na karon ug kinsa ang matuod nga Kristianos ug ang usa ka pagano. Si Jesukristo mipahimug-at gyud nga dili manig-ingon sa mga pagano kay aron dili makawang ang ilang pagpunay ug ampo. Kapila ka mag-ampo?

Tugotan ta sa walay paguyon nga may usa ka kristohanon nga hingampoon kaayo apan naduhig sa lapok sa kasal-anan, mahimo gyud nga makawang ang inyong pagsangpit sa Dios kay ang usa ka makasasala layo man sa Dios Roma 3:23. Ang

kasal-anan sa usa ka tawo maoy pagkawagtang sa himaya sa Dios diha sa tawo.

Gidili ba gyud diay ang pagpunay balikbalik sa pagampo? Dili gyud sanglit ang pulong ni Jesukristo may naglimin man nga tinagong kahulogan nga angay pagasabton. SaSan Lukas 18:1-8- si Jesus naghimo ug sambingay mahitungod sa pagpunay ug balikbalik ug ampo ngadto sa Dios kay siya miingon Lukas 18:7 – karon dili ba ang Dios maghukom dapig sa iyang mga katawhan, kitang iyang katawhan nga nagpakitabang kaniya adlaw ug gabii. Kini usa ka lig-on nga sukaran nga dili gyud daotan ang pagpunay ug amp okay si San Pablo sa 1 Tesalonica 5:17- pag-ampo sa tanang panahon kay sa 1 Pedro 5:8-9, pagbantay ug pag-ampo kanunay ka yang yawa murag liyon nangita sa kapildihan sa atong mga kalag.Amen!!!

Pagduso sa sin tax reform bill magpalig-on Mga tambok sa health care system-Malakanyang midaghan na AGADIAN CITY, - Ang Malakanyang nagkanayon nga ang pagduso sa sin tax reform bill mopalig-on sa health care system sa nasud sanglit ang mga buhis nga makolekta gikan sa mga sigarilyo ug mga ilimnon ang gilauman nga mohatag ug pundo sa gipalapnag nga universal healthcare coverage.

“Kung imong ipalapnag ang health coverage, aduna ikaw’y Z package. Ubayubay nga mga package nga itanyag sa DOH. Kita usab ang naglaum nga kung ang sin tax reform bill ang aprobahan isip usa ka balaod, ang mga abot sa maong balaod ang gamiton alang sa universal healthcare coverage. Kita ang naglaum nga makadani ug daghan nga mga benepesyaryo ug dugang mga miyembro sa maong coverage,” matud pa ni Lacierda.

Ang administrasyong Aquino nagtumong aron sa pagkab-ot sa universal health care sa tuig 2016 dihang ang 100 milyones nga Pilipino ang ipa-enroll gayud sa Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth).

Adunay mga taho nga nagkanayon nga ang tanang balay tambalan sa kagamhananan ang mowagtang na sa charity wards sa sunod tuig uban sa pagpalapnag sa healthcare coverage alang sa kabus nga mga pamilya.

Ang PhilHealth nagpauswag usab sa iyang premium gikan sa P100 ngadto sa P200 matag-bulan nga magsugod ning bulan. Apan ang bout nga mopahimulos sa usa ka gatos nga premium matag bulan ang mo- enroll ning Hunyo ug mobayad sa premiums.

Si Presidente Benigno S. Aquino III mimatuod sa sin tax reform bill isip mahinungdanon. Matud pa niya nga ang abot sa koleksyon sa sin taxes gamiton aron paghatag pundo sa universal health care ingon man ang pangkinabuhiang programa alang sa mga mag-uuma sa tabako.

Ang ubos balay-balaoranan mi-uyon sa HB 5727 kon sin tax reform bill, apan ang Senado gikinahanglan nga mouyon usab sa maoang balaod. (JPA/GCC/PCOO/ PIA9/Pagadian City)

Sinulat ni ROSEMARY ALLO Correspondent

Ambot kaha nga midaghan man ang mga babaye nga tambok pag-ayo dinhi sa atong nasud.

Kini wala matago sa mga FOREIGN REPORTERS nga nagsulat og artikulo sa ilang mga pamantalaang langyaw.

Kasagarang hinungdan mao ang pagkakulang sa ehersisyo,sobrang katulog og sobrang kaon.

Sa akong pagsuroy sa dakbayan sa Malaybalay ug ubang dapit, daku kaayo ang akong katingala sa akong kumari nga kaniadto niwang apan karon labihang katambok na.

Angayan tingale motabang ang atong taga Department of Health (DOH) aron matambagan ang mga katawhan nga ngil-ad tan-awon ang usa ka babaye nga sobra ka tambok nga daw maglisod na sa pagpaniwang.

EXERCISE MADAM!

4

kalingawan

huwebes, Hulyo14, 19,2012 2012 sabado, HULYO

Ni kuya DOLAN GLOBE: 0927-609-3982 l mrning kuya, aq po c manuel 19 male cdo ! and a studnt , sana mkahanap na aq nang gf hehe na 25 pataas at 4 cdo lng at ayw q nang mataba. thnk u kuya : +639067992082 lHai kuya,ngau dw txtm8 aku best, ung boy na tga cdo lng, 22-40 ang age. .09262319006 frm Vanessa lHi kuya dolan (: i neEd a txtm8 18- 21 kanang boy with pleasing perSoNALity,talenteD ug nagskwela sa colLege ..dz is cuTie jhen of cDeO..

Kanang gwapo hap :* : +639359936091

SUDOKU

CIRCLE A WORD

How to play the game?

Fill in completely every rows, columns and diagonals of each puzzle without repitition

‘w’ mammals wallaby wallaroo walrus wanderoo wapiti warine warragal

wart hog wash bear waterbuck water buffalo water deer

lGudn0n kuya lix ,hanap aq txt .ung maBait at honezt im liza frm magsay2x mis.or,i2 #. Qoe xa tm at smrt - 09061449579 -09469150276 lhai kuya lix mga.u ku txm8 knang b0y. ma0. ne aku #09265598254. single m0m . qu 18 pah aku age..j.j. lKUYA D0LAN HANAP ME TXM8 KANANG H0T MAMA,OR BAL0 WILNG MKG RELASY0N UG BTAN 0N,TNX.. : +639264008105 lhai..kuya lix gudnon.pwd ngau,q txtm8 kana grl,taga cdo lang 16-25 yrs old above?wling makigm8 kuya lix..tnx...my..09352603425 lhelow kuya ngayo q txmt na grl.20-26 ang age.jame frm opol. : +639264375164 lkuya son.ngayo txm8 20-26 ang age.na grl .james ne frm opol 09264375164.09421933944 lHai. Kuya mwn. Plx lang kuya hanap mu aku ng gurl na pwd mka pasaya xa akin. Yung mabait wapag mahl.20 a bove lng. Tnx mre powe.r. Etx my numbr.09069200056

water opossum weasel weeper whale wildcat wolf

Ang miagi

of the same digit.

CROSSWORD puzzle across

1. Legislator

5. Undergoes defeat 9. Baking chamber 10. Concern

11. Craze

12. Join in

14. Preposition

15. Round of applause 16. Knight’s title

17. Kick out

19. Climbing plant

21. Lured

23. Endure

25. Uplift

27. Make a choice

28. Having wings

29. By

31. Bee organ

33. Signal to begin

34. Leaves

PAHALANG 1. Sobra 5. Litaw 9. Bundok sa Davao 10. Mailap na hayop 11. Libag 13. Sinta 15. Iniikutan sa karera 16. Madalas 17. Kriminal 19. Pera ng Hapon 20. Panibugho 22. Tunog ng sampal 25. Takbong mabilis 29. Ibitin 31. Alsa 32. Lago 33. MGtigas ang ulo 34. Utak 35. Produklo 36. Kusinilya

35. Narrative 36. Acts 37. Individualist DOWN 1. Upholstered seat 2. Egg-shaped 3. Guided 4. Preposition 5. White fat 6. Food scrap 7. Shoreline 8. Sound system 10. Liturgical songs 12. Treaty 13. One’s relatives 15. Clue 18. Footprint 19. Change direction 20. Secret 22. Scorch 24. Likely 37. operandi PABABA 1. Ganap 2. Sagrado 3. Ipunit 4. Notang musikal 5. Tatak ng gitara 6. Inis 7. Tirahan 8. Paglilipat ng lalagyan 12. Dukha 14. Nakatatandang kapatid na babae 16. Peklat 18. Region sa Pinoy 21. Bahagi ng pangungusap 22. Sumunod sa ginto 23. Asam 24. Kabisera ng Af-

HOROSCOPE

Aquarius(Enero 20-Pebrero 18) Kung adunay kay gibati sa usa ka binuhat hatagi kini og panahon og buhata ang gusto mong buhaton tungod kay dinhi magsugod ang malipayon mong kaugmaon.

Pisces(Pebrero 19-Marso 20) Confidence ang kinahanglang nimo karong panahona pisces og angayan mo usab kining ipagawas, kung aduna kay plano mag negosyo kinahanglan ismarte ka sa tanang panahon.

Aries(Marso 21-Abril 19) Kung adunay pagbag-o nga imong nabantayan karon sa imong palibot mas maayong mo lingcod ka na lang og lantawon kung unsay sunod nga mahitabo, dawat ang mga pagbag-o sa imong kinabuhi og preparaha imong kaugalingon sa mga mahitabo.

Taurus(Abril 19-Mayo 20) Bisan man og daghang kwarta ang umabotay sa imo ayaw pagsalig niini og kinahanglan mo nga molihok aron makuha ang tanan mong mga tinguha.

Gemini(Mayo 21- Hunyo 20) Daghang butang ang kinhanglan mong pagatiwason, bisan o gang maayong balita anaa na sa imong tiilan mas maayo gihapong e priyoridad mo ang mga importanting buluhaton.

Cancer(Hunyo 20- Hulyo 22) Kung ang imong problema kwarta daghang sulosyon niini anaa usab madoulan apan hinumdumi nga kinahanglan kung ang uban maglisod approachable ka usab.

Leo(Hulyo 23-Agosto 22) Swerte sa gugma apan ayaw pagkompyansa sa mga higala nga adunay itom nga budhi tungod kay adunay posibilidad nga ikaw masakitan tungod sa ilang ka traydor.

Virgo(Agosto 23-Septiyembre 22) Sa mga nangabuhat mong maayo atangi ang maayo usab nga bunga niini sa imong kinabuhi,kun anaa kay gustong buhaton apan adunay pagduha-duha mas maayong hunahunaon mo kini pag-ayo aron di mo kini mahayan.

Libra(Septiyembre 23- Oktobre 22) Excited ka tungod kay dream come true ang nahitabo sa imong kinabuhi karon, apan ayaw pag offer og tabang sa imong mga higala sa panahon nga wala sila nangayo kanimo sa maong tabang kay usa kini ka rason nga makapahanaw sa imong gi ambisyon nga pangandoy.

Scorpio(Oktobre 23- Nobyimbre 21) Kung aduna kay pagduda sa imong mahal ayaw kini dugaya og mas maayong mnangutana ka kon unsay problema aron ma istoryan ninyo og sakto ang maong pagduda.

Sagittarius(November 22-December 21) Panahon mo karon aron mangita og partner nga makauban sa tibouk mong kinabuhi og maayo usab nga open minded ka.

Capricorn(Disyembre 22- Enero 19) Bag-oha imong kaugalingon lakipi og bag-ong pagtagad sa mga taong gi dumtan mo, daghan pa ang kalipay ng moagi sa imong kinabuhi og kalimti na ang kasuko sa isigkatawo.

Katawatsi Ni Khristha Riva Arfene

A Filipina girl married a Chinese man, they had a baby bOy whO eventually died.

26. Red cosmetic 28. Becomes old 30. Fright 32. Head motion 33. Metal container 35. Therefore

At the burial, her aunt came crying, saying,. “ingon bitaw kO” bsta MADE iN CHiNA dili magdugay!

Hehehe...

---------------------------------------------i knw ur bc ryt now i knw u hav so many thngs 2do bt i jst wnt 2 steal a single moment of ur tym 2 ask pila kbuok ngipon sa lamok? sakit mn gud mamaak?

----------------------------------------------

ghanistan 26. Alam 27. Inam 28. Bulwagan 30. Punglo 33. P a l a y a w n i Samuel

1 nyt lola wear see thru dres lolo ddnt react.

2nd nyt lola wear t-bak lolo stl deadma.

3r nyt lola ol naked.. lolo sed, “unsa mna imo gsuot, kagum-os ba!

5 Balitang Nasudnon Balitang International kasayuran

By:Annasor Dumont in Philippine’s Native Foods and Delicacies (Files)

“BRINGHE” Ingredients:

Ph, ipoprotesta ang ‘Spratly government’

1 k sweet rice (malagkit), milk chicken, diced chicken liver, chicken heart, pork , diced (optional), 3 p c s h ard b oiled eg gs (for garnishing/topping), sliced, 1 pc carrot, sliced, 4 cloves garlic, crushed, 1 onion, sliced, turmeric (fresh,grated,or finely sliced/diced) or turmeric powder 1 T(for color), fish sauce (patis)according to taste, salt (to taste), 1/2 t ground black pepper, 1 c water Procedure : 1. wash then cook sweet rice with coconut milk in low fire.

2. In a separate pan, heat oil. Saute garlic/onions/turmeric. Then add the chicken meat/chicken liver/chicken heart/ & pork. Mix. Then add 1 c water. Stir. Simmer. add carrots. Add the red/green bell pepper, & garbanzos.

3. Season... add fish sauce/ground black pepper/ u may add some more salt to taste 4. Then add the cooked sweet rice or malagkit. Stir. Mix. 5. when done, transfer to a serving dish or platter ang garnish w/ the sliced hard boiled eggs.

trivia Pinakadakong Atlas Ang pinakadakong atlas(mapa) gibuksan sa British Library sa nasud sa London, nag inusara lamang kini nga kopya sa tibouk kalibutan nga adunay sukod nga 1.854m x 1.45m og adunay kalawmon nga 6cm og kinahanglan pa ang unom (6) ka library staff aron modayong sa 200kg nga kabug-aton sa maong mapa.

Gilusad kini sa Australian publishers Millennium House og adunay titulong “the Earth Platinum” diin aduna kini 61 pages sa mapa diin gihimo kini pinaagi sa satellite images og lain-laing photographic technique.

BALITANG ESPESYAL Ni Decemay Magleo

US$ 50 – M nadag-an sa Lolo sa lottery; premyo, wa nakubra Dile malalis nga daghan natong mga Pinoy ang naglibog kun si kinsa o duna ba gyud kahay tinud-anay nga nakadaug sa P741 milyones pesos nga premyo sa Grand Lotto 6/55.

Kun aduna man, mailhan ba kaha kini sa publiko ang tinuod niining pangalan?

Didto sa Portugal, usa ka ka 75 anyos nga Lolo ang gi-swerte sa lotto diin iyang nadag-an ang jackpot prize balor US$ 50 million dollars.

Apan bisan pa sa iyang nahuptang ticket, wala kini hatage sa iyang premyo tungod lamang sa iyang gisuot.

Nasuta nga gi-claim ni Lolo Marco dela Cuadra ang iyang nadag-an nga premyo diin nagtakuban kini sa usa ka bayhon sa usa ka buang.

Daw wala siya katuohe nga siya ang nakadaug san-

glit usa man kini ka buang.

Gipamugos ni Lolo Marco nga dile siya buang, apan, nagtakuban lamang siya nga usa ka buang aron dile matulisan.

Gipakita pa ni Lolo Marco ang iyang dala nga lotto ticket og gitubag sa tarong ang mga pangutana sa Sweepstakes Official nga maoy incharge sa tanang nakadaug sa lotto.

Apan, nagdumili ang opisyal sa paghatag sa premyo ni Lolo Marco sa kahadlok nga basin mahipunta lamang sa wala ang nadag-an sa usa ka Lolo nga buang.

Sa karon, nagmahay intawon si Lolo Marco kun nganong nagtakuban pa siya sa usa ka buang rason nga wala hinuon niya nakubra ang iyang premyo hangtud kini na forfeit human nilabay ang usa ka tuig.

Ipupursige umano ng Pilipinas ang protesta nito laban sa pagtatayo ng China ng tinatawag na Sansha City sa pinag-aagawang teritoryo sa West Philippine Sea. Una rito, bumuo na ng official government ang Beijing para sa nabanggit na lungsod na siyang mamamahala ng Spratlys, Paracel at Macclesfield bank islands at Scarborough Shoal.

Bilang reaksyon, muling iginiit ni Foreign Affairs spokesperson Raul Hernandez na saklaw ng Philippine territorial sovereignty ang bahagi ng Spratlys, partikular ang Kalayaan Island Group at the Bajo de Masinloc Inakusahan din ng opisyal ang China sa paglabag sa sovereign rights ng Pilipinas sa mga karagatang pag-aari nito at continental shelf sa bahagi ng West Philippine Sea. “The declaration on the establishment of Sansha City contradits the spirit of the Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea between China and the ASEAN,” ayon sa kalatas ng DFA. Nitong buwan lamang, naghain ng panibagong note verbale ang DFA laban sa China, pero hanggang ngayon ay wala pa ring tugon dito ang Beijing.

“The Philippines reiterates that the Kalayaan Island Group and the Bajo de Masinloc and the waters and the continental shelf around tem form an integral part of the Philippine territory and maritime jurisdiction,” dagdag sa statement ng kagawaran.

Heat wave muling nanalasa sa US, global food prices posibleng tumaas dahil sa drought

Muli na namang nanalasa ang heat wave sa mga estado sa Midwest section ng Amerika na lalong nagpapalala sa tagtuyot na nararanasan ngayon sa higit kalahating bahagi ng bansa.

Sa Missouri, nagdeklara na ng natural disaster si Governor Jay Nixon dahil sa tagtuyot sa buong 114 counties nito.

Nangangamba naman ni Iowa Gov. Terry Branstad sa epekto ng drought sa pork industry ng estado na nakadepende sa mais.

Panibagong record-breaking temperatures ang naitala kung saan mula Chicago hanggang Nebraska, pumalo sa 38 degrees Celsius ang temperatura ayon sa National Weather Service.

Sa Kansas, 40 degrees Celsius ang naitalang temperatura at sa buwan lamang ng Hulyo, 2,202 panibagong temperature records ang naitala sa buong Estados Unidos.

Ayon sa National Oceanic and Atmospheric Administration, ang init na ito ang lalong nagpapalala sa tagtuyot na nakakaapekto sa pangunahing agriculture products kagaya ng soy, mais at iba pa.

Una nang nagbaba ng forecast para sa corn production ang US Department of Agriculture.

Dahil dito ay pinangangambahang tumaas ang presyo ng mais sa pandaigdigang merkado lalo’t ang Amerika ang pangunahing exporter nito.

Bukod dito, ginagamit din ang mais sa paggawa ng ibang produkto kagaya ng starch, ethanol, hanggang sa feeds na inaaasahan ding magkakaroon ng price increase sa mga darating na linggo, maging presyo ng karne.

Una nang nagbabala ang United Nations food agency na hahatakin pataas ng tagtuyot na nararanasan ng Amerika, ang sana’y tatlong buwan nang sunod-sunod na pagbaba ng global food prices. (Reuters)

LET’S PLAY LOTTO! SUPPORT PCSO! TA K E - O N E TA K E - T W O

9-0

SUPERHOT: 546

2 5 6 9 3

ANGLE GUIDE

3 4 7 5 2

1 0 8 1 4

7 3 9 2 5

PCSO DRAW RESULTS - july 18, 2012 11a.m. - 08-18 4p.m. - 07-27 9p.m. - 14-29

6 5 0 3 6

••• Analysis •••

WINNING NUMBERS

Higala, ANGAY bantayan ang 0 karong adlawa, apil ang 9.

Gawas sa 9 ug 0 ang mga numero nga 4, 5, ug 6 puros mga due digits busa maayo nga i-pairing ang 9,0,4,5,6 unya take-one sa mga missing digits nga 1,2,3,7,8.

Ang 3 ug 8 maoy maayo nga idugang. Good luck!

408-490 640-403 085-065

1 0 hottest pairs

65•45•95•05•40 46•69•06•49•90

huwebes, HULYO 19, 2012

31-34-48-40-05-50 Jackpot Prize: Php33,963,674.40

11 a.m. 1-7-1 4 p.m. 1-2-3 9 p.m. 2-8-9

SUERTRES RESULTS

38-36-33-35-06-43 Jackpot Prize: DATE 11 am 4 pm 9 pm Php37,338,350.40 July 11 834 249 258

July 12 098 888 363

02-27-09-04-28-18 July 13 444 693 318 Jackpot Prize: July 14 260 705 390 Php21,053,246.40 July 15 029 376 975

22-19-07-08-23-28 July 16 142 172 921 Jackpot Prize: July 17 811 871 223 Php13,932,822.60

4-D : 0-1-7-6

1 8 0 2 0 7

SPOT YOUR LUCK

LUCKY PICK

498-694 596-589 539-305

Pasaload for probable numbers: 0905-957-8026 • 0906-931-0547

6

huwebes, HULYO 19, 2012

sports/entertainment

Alden Richards nag enjoy sa halok nila ni Louise Basketball parehason usab sa Football, edad Sobra daw ang gusto ni Alden Richards sa kissing scene nila sa aktres nga si Louise Delos reyes sa programang “One True Love” tungod kay super lambot subay pa sa aktor ang ngabil sa dalaga humot og presko pa ang gininhawa niini.

Samtang ang dalaga mikatawa na lang sa gisubay sa iyang ka loveteam tungod kay ang una nila nga kissing scene sa ila pang una nga teleseryeng Alakdana diin pareha silang ga spray og mint Flavor breath freshener ayha mo sabak sa panaghalok apan dali ra madaot ang tiyan sa aktor tungod sa mint nga flavor sa maong breath freshener.

Kampante na sa usagusa si alden og louise og makita usab ang closeness sa duha sa set nila sa “one

sa basketbolista para Olympics ubsan na Sinulat ni shaun alejandrae yap uy, sports editor

true love” nga gi shoot sa Lipa,Batangas, subay ni Alden nga malipayon siyang miabot sa kinabuhi ang ka love team nga dalaga og dili niya makalimtan niini mao ang ngabil nga haskang humoka og haskang humota.

Gi buking pa sa dalaga

nga nag enjoy daw ang ulitawo sa ilang kissing scene ilabina sa iyang lips, og gikataw-an ra kini sa ulitawo ,” kahit sino naming lalaki magugustuhan talaga ang halik at lips nang sing gandang si Louise delos reyes”. Sey sa aktor.

Ang National Basketball Association kon NBA ug FIBA kon Fédération Internationale de Basketball Association mipasibya nga ang edad sa mga basketbolista nga pwede mudula sa Olympics paubsan na ug subayon kini sa format sama sa dula nga football o soccer.

Ilang iplastar nga ang pwede makadula sa Olympics ang nangidaron lamang ug 23 anyos paubos, may plano pa sila nga padakuon ang FIBA World Championships kung asa ang mga basketbolista nga nag-edad 24 pataas, mao mudula sa maong torneyo, matod pa nila para daw mahimo usab kini pareha sa World Cup. Pero gitaas ang kilay sa

pipila ka NBA superstars ug dili sila uyon niini nga sistema. Matod pa ni Kobe Bryant nga “It’s a stupid idea…” ug dapat kuno pagbuot kini sa players kung mudula para sa iyang nasod.

Sa parehang higayon si Chris Paul misulti nga nalipay siya nga wala pa ni giimplimentar karon, kai dili unta siay makadula para sa Team USA kai lapas na kini sa edad.

Gusto sa NBA ug FIBA nga maparehas ang lebel sa kasikat sa World Cup ang ilang FIBA World Championships apan ang football ug World Cup nakatatak na sa mga libro sa history.

Kung tumanon gyud kini sa mga opisyal sa NBA ug FIBA taas-taas pa ang ilang dapat abuton ug dugay pa kini mahitabo nga mapareha kasikat sa World Cup ang us aka Basketball nga torneyo.

London preparado na para sa pag-abot sa Olympic Flame 7,000 ka torchbearers ang misaler sa pagdagan ug pagbisita sa usa ka libo nga mga komunidad sa tibuok UK para sa Olympic Torch Relay.

982 ka torchbearers ang naghulat karon sa London alang sa pag-abot sa Olympic Torch kung asa ila kining ipasapasa sa tibuok London hangtod muabot ang opening ceremonies sa 2012 London Olympic Games.

Hulyo 27 ang katapusang adlaw sa relay, dise-otso ka torchbearers ang mutapos niini, pito mao ang musubay sa River Thames, paingon dayon kini sa iyang cauldron para sa pagpasiga sa Olympic Flame.

Adunay siyam nalang ka adlaw bag-o mag-opening ceremony sa London Olympics nga pagabuhaton sa Stratford’s Olympic Stadium sa East London.

Mindanao Star

Videoke

“Ba’t Di Ko Ba Nasabi” by: Krizza Neri

Heto na nanam nako nag-iisa Nakalutang lang sa hangin at lagi nang tulala Sobra ang pagsisisi at parang hindi na tatagal Di ko nasabi na kita’y minamahal Pag bumabalik sa isip ko ang nangyari Kung paano ang damdamin ko’y di nasabi May pag-asa ba ang tulad kong hangal Di ko nasabi na kita’y minamahal Ba’t di ko ba nasabi tanong ko sa sarili Panahong lumipas sa ‘tin ay nasayang lang Ba’t di k ba nasabi ang puso ko’y nagsisisi Kung maibabalik ko lang sana Kung maibabalik ko lang sana Sa tuwing nasasalubong kang kasama siya Masaya kayo sa piling ng isa’t isa Para bang ang puso ko’y sinasakal Di ko nasabi na kita’y minamahal Ba’t di ko ba nasabi tanong ko sa sarili Panahong lumipas sa ‘tin ay nasayang lang Ba’t di k ba nasabi ang puso ko’y nagsisisi Kung maibabalik ko lang sana Kung maibabalik ko lang sana Ooohhhh Araw-araw sa isip ko’y ikaw Sa paghimbing maging sa panaginip Nangangarap baguhin ang ikot ng mundo Babalik sa mga sandaling ako pa ang mahal mo Hoooohhhhh Ba’t di ko ba nasabi tanong ko sa sarili Panahong lumipas sa ‘tin ay nasayang lang Ba’t di k ba nasabi ang puso ko’y nagsisisi Kung maibabalik ko lang sana Kung maibabalik ko lang sana