Aspecten

Page 1


De ziel moet altijd op een kiertje staan Opdat de hemel als ze langskomt, niet hoeft te wachten‌

Emily Dickinson

2


Aspecten

Kunst is psychose, maar dan een beheerste psychose die onverdeeld en constructief is. In een tijd van emotionele strijd doe je er misschien beter aan te luisteren naar een bepaald muziekstuk, dan dat je een deskundige raadpleegt, kun je misschien beter een tekening van de situatie maken dan dat je probeert uit te dokteren hoe het zit. Rede is afstandelijk en legt zijn eigen beperkte ordening aan het leven op, terwijl de schone kunsten ons bij onszelf brengen en vrijwel alles kunnen bevatten wat menselijkerwijs voorstelbaar is. Thomas Moore, uit: Ons diepste zelf 3


Op de omtrek van een cirkel vallen begin en einde samen. Herakletos 4


Inleiding Toen de bladeren vielen, viel ik ook. Ik was verbaasd. Ik beschouwde mezelf weliswaar als kwetsbaar, maar toch onverwoestbaar. Mijn hand overspeeld, te lang onder druk gestaan, mijn grenzen opgezocht en overschreden. Ik ben voor het eerst in lange tijd weer gaan schilderen. Geen kunst. Psychosynthese, een ontleding van mijn ziel, mijn zelf, mijn ego, mijn Zijn. Ik voelde me versplinterd, als gekleurde scherven zag ik mijzelf in fragmenten, facetten, om me heen zweven, langzaam cirkelend, draaiend, zoekend, dalend. Een kleurig glaswerk wat uitelkaar was gespat. Langzaam moesten deze vele stukjes dalen en dralen om daar, op de grond, een nieuw mozaïek te vormen van wie ik werkelijk ben. Mijn leven, mijn Zijn (als in existentie): ik leef dichter bij mijn ziel, en bij mijn gevoel, bij wie ik geloof dat ik wil en kan zijn. In nieuwe alertheid en vanuit verruimd bewustzijn. Het schilderen van de bollen is een meditatie (geweest) op de vele aspecten die tezamen “mij” zijn, een beeld geven van de vele gevoelens die ik heb, de passies, de emotionele staat van zijn waarin ik op verschillende momenten verkeren kan, de rollen die ik heb t.o.v. anderen, maar ook ten opzichte van mijzelf. En bovenal: een spiegel van mijn ziel. De cirkel, de bol, ze gaven me als vorm alles wat ik nodig had om mezelf opnieuw vorm te geven.

Ik ben een kruispunt van tegenstellingen: Een cirkel waarvan de omtrek nergens en het middelpunt overal is. P. Borque

5


moed de; m 1 het binnenste vd mens; gemoed: het was ons droef te ~e we waren bedroefd 2onverschrokkenheid, dapperheid: ~ putten uit hoop, kracht ontlenen aan; de ~ erin houden het niet opgeven moe路dig bn, bw vol moed; dapper

6


Moed

De moed om zekerheden los te laten, is een vereiste voor creativiteit. Erich Fromm

"Wij kiezen voor een visie op de wereld die ons de last oplegt om in ons maatschappelijk gedrag de moeilijkste tegenstellingen met elkaar te verzoenen: goedheid zonder onverdraagzaamheid, moed zonder fanatisme, intelligentie zonder wanhoop, hoop zonder verblinding." Martin Luther King

Guillaume Apollinaire, 1880-1918 French Poet, Philosopher

Do not let you fire go out, spark by irreplaceble spark, in the hopeless swamps of the approximate, the not-quite, the not-yet, the not-all. Do not let the hero in your soul perish, in lonely frustration for the life you deserved, but have never been able to reach. Check your road and the nature of your battle. The world you desired can be won. It exists, it is real, it is possible, it is yours. Moed is niet de afwezigheid van angst, maar het oordeel dat iets anders belangrijker is dan angst. Lloyd Jones

7


in·Inspi·ra·tie (de ~ (v.), ~s)

1 gevoel hoe men een klus, m.n. het maken van een kunstwerk, kan aanpakken => bezieling, pathos be·zie·ling de; v 1 het bezielen 2 innerlijke inspiratie

8


Inspiratie

De ware ontdekkingsreis is geen speurtocht naar nieuwe landschappen, maar het waarnemen met nieuwe ogen.

Marcel Proust

9


zus·ter (de ~ (v.), ~en/~s) 1 zus 2 vrouw met wie men zich op enig gebied verbonden voelt zus·ter·schap2 (het, de ~ (v.)) 1 hoedanigheid van zuster, zusterlijke verwantschap ver·bre·ken -brak, h -broken 1 kapotmaken 2 schenden 10


Zusterschap (verbroken) Laat het verleden niet teveel van het heden opslokken. -WILL ROGERS

Vrees minder, hoop meer; Klaag minder, adem meer; Praat minder, zeg meer; Haat minder, bemin meer; en alle goede dingen zullen de jouwe zijn! Twee monniken en een vrouw Twee monniken die op reis waren kwamen bij een rivier aan, waar ze een vrouw ontmoetten. Omdat de vrouw bang was voor de stroming in de rivier vroeg ze of de monniken haar naar de overkant wilden dragen. Een van de monniken aarzelde, maar de andere zette haar op zijn schouders, stak het water over en zette haar neer op de oever aan de overkant van de rivier. De vrouw bedankte hen en vertrok. Terwijl de monniken hun reis vervolgden, was de ene monnik in zichzelf gekeerd en aan het broeden. Niet meer in staat om het zwijgen te bewaren zei hij wat hem dwars zat. "Broeder, onze spirituele training leert ons elk contact met vrouwen te mijden, maar jij pakte haar op je schouders en droeg haar!" "Broeder", antwoordde de andere monnik, "Ik heb haar neergezet aan de overkant, terwijl jij haar nog steeds bij je draagt."

Hij die leeft van het gevecht met de vijand, heeft er belang bij die vijand te behouden. -NIETZSCHE 11


con·tem·pla·tie (de ~ (v.), ~s) 1 vrome overdenking => overpeinzing be·zin·ning (de ~ (v.)) 1 het zich bezinnen => beraad 2 helder besef na een periode van onrust => inkeer

12


Contemplatie Contemplatie is niet alleen een verdieping van de ervaring, maar ook een radicale verandering in de wijze waarop iemand is en leeft. De essentie van deze verandering is nu juist de bevrijding uit het afhankelijk zijn van externe middelen ten behoeve van externe doelen. -Thomas Merton

13


ja路loe路zie (de ~ (v.), ~毛n) 1 gevoel van leed of spijt over het goede dat een ander te beurt valt en dat men hem niet gunt => afgunst, ijverzucht, kinnesinne, naijver

14


Jaloezie De ontmaskering van het monster met de groene ogen Door Kathy Labriola

Jaloezie is een hele verzameling emoties We hebben de neiging jaloezie te beschouwen als een enkele emotie, maar het is in feite een hele verzameling gevoelens die samengeklonterd zijn. Jaloezie kan zich manifesteren als boosheid, angst, pijn, gevoel van verraden zijn, bezorgdheid, beroering, verdriet, wantrouwen, depressie, eenzaamheid, afgunst, hebzucht, gevoel van machteloosheid, minderwaardigheid of buitengesloten voelen. Het is vaak nuttig de exacte mix van ingrediĂŤnten te identificeren als je jaloezie voelt. Wat is de primaire emotie die je voelt als je jaloers bent? Duidelijkheid over de exacte componenten van je jaloezie krijgen, kan een gigantische stap voorwaarts zijn om grip op de dingen te krijgen en problemen op te lossen. Jaloezie heeft te maken met angst Het is cruciaal te begrijpen wat jaloezie is, en waar het mee te maken heeft. Jaloezie heeft te maken met angst - angst voor het onbekende en voor verandering, angst voor het verliezen van macht of controle in een relatie, angst voor schaarste en/of verlies- en verlatingsangst. Het is een reflectie van onze eigen onzekerheid met betrekking tot onze waardigheid, bezorgdheid of we wel voldoen als vriend(in), en twijfels over onze begerenswaardigheid. Achter elk gevoel van jaloezie schuilt een emotie die veel belangrijker is dan de jaloezie zelf. Achter de jaloezie zit een onvervulde behoefte of een diepe angst dat onze behoeften niet vervuld zullen worden. Herkenning van deze angsten en onvervulde behoeften is de sleutel tot de ontmaskering van jaloezie en het wegnemen van haar macht. Jaloezie is alleen maar de vinger die wijst naar de angsten en behoeften die we niet onder ogen durven zien. Als onze jaloezie op gaat spelen, is dat het prehistorisch, reptiele gedeelte van onze hersenen, dat overgaat tot de 'vecht of vlucht' reactie, omdat we voelen dat onze overleving bedreigd wordt.

"Afgunst wordt veeleer geboren uit de onvolkomenheid van hem

die haar koestert, dan uit de volkomenheid van hem die haar inboezemt. Comtesse Diane 15


Scor路pio (de ~ (m.)) 1 het sterrenbeeld Schorpioen as路cen路dant (de ~ (m.), ~en) 1 [astrol.] sterrenbeeld in de dierenriem dat op het tijdstip van de geboorte boven de horizon komt

16


De ascendant, Scorpio Schorpioen ~De Ondoorzichtige~ 'Alles of niets' Met deze ascendant maak je al snel een vastberaden, resolute en sterke indruk op andere mensen. Iemand die bereid is alle hindernissen te nemen bij het bereiken van eenmaal gestelde doelen. Niets wordt op het eerste gezicht als waar aangenomen, je bezit een uitstekende opmerkingsgave met een goed oog voor de zwakke plekken van een ander, en je wilt de dingen graag diep doorgronden. Altijd op zoek naar de kern, naar de diepere betekenis. Je zelfbeheersing is bijzonder groot, anderen zien niet veel aan jou, ook bij grote innerlijke opwinding ben je in staat uiterlijk heel kalm te blijven. Conflicten ga je niet uit de weg, maar het achterste van je tong laat je zelf zelden zien. Je kent extreme gevoelens van liefde en haat en bent in staat lange tijd wrok en wraakgedachten te koesteren jegens iemand die jou onrecht heeft aangedaan. Getal: 8 Positieve eigenschappen: Beleefd, betrouwbaar, doelgericht, excentriek, fanatiek, fel, geconcentreerd, intelligent, leider, onderscheidingsvermogen, praktisch, sterk, tactvol, vasthoudend, verstandig, zelfbeheersing, zelfvertrouwen. Negatieve eigenschappen: Eenzaam, gewetenloos, hard, hooghartig, intrigant, koppig, materialistisch, meedogenloos, ongelukkig, onverdraagzaam, schuldig voelend, tiranniek, wreed, zorgeloos.

Schorpioen: Essentie, transformatie, intens, emotionele groei, dood, regeneratie

17


een路voud (de ~ (m.), ~en) 1 het weinig samengesteld, niet ingewikkeld zijn => simpliciteit 2 afwezigheid van praal of overdaad, ongekunsteldheid 3 argeloosheid

18


Eenvoud Leef eenvoudig, maar wees gecompliceerd Thomas Moore EĂŠn van de meest belangrijke - en meest verwaarloosde elementen in het aanvangsstadium van het innerlijke leven is het vermogen om te reageren op de realiteit, de waarde en schoonheid van doodgewone dingen te zien, ons bewust te worden van de grootsheid die overal rondom ons is... -Thomas Merton

Wanneer de oplossing eenvoudig is, betekent dat dat God antwoordt. -ALBERT EINSTEIN

19


be路gin (het ~) 1 tijdstip waarop iets aanvangt of aangevangen is => aanvang, beginperiode, kick-off, opmaat, voorspel; <=> einde 2 het allereerste deel van iets => oorsprong em路bryo (het ~, ~'s/~nen) 1 organisme in zijn eerste ontwikkelingsstadium na de bevruchting 20


Het begin (embryo)

Geboorte Dit is het gevecht dat iedereen wint en dat ieder zal hebben verloren. Wacht maar even totdat het begint: stormenderhand scheuren hier alle vliezen ook die waar wij zelf warm in mochten wonen. Met de kracht van het licht breekt oud zaad, laat het vruchtwater nu dus maar stromen: wat overtollig wordt moet ik verliezen want vandaag heb ik toevallig haast: ik wil nu wel even worden geboren! J.B. Charles uit "De blauwe stoel"

Wat was je oorspronkelijke gezicht v贸贸r je geboorte? Zen-koan

21


hu路mor (de ~ (m.)) 1 situatie of uitspraak die vrolijke verbazing en gelach opwekt

22


Humor If I had no sense of humor, I would long ago have committed suicide. (Mahatma Gandhi)

Humor is overwonnen droefheid.

23


in·tel·li·gen·tie (de ~ (v.)) 1 verstandelijk vermogen in·tel·lect (het ~, ~en) 1 geheel van verstandelijke vermogens van een of de mens 2 intelligentia 24


Intelligentie Wat was het doel van deze pelgrimstocht? Het laten zegevieren van een nieuwe intelligentie. Wallace Stevens

Creativiteit en wijsheid Meestal vat men onder het begrip „intelligentie‟ niet eigenschappen als creativiteit, en wijsheid. Guilford sprak echter van divergente productie, een vorm van intelligentie die veel gemeen heeft met creativiteit. Ook Sternbergs synthetische intelligentie heeft hiermee te maken. De psycholoog Raymond B. Cattell maakte verder een onderscheid tussen twee vormen van intelligentie die hij aanduidde als fluïde intelligentie en gekristalliseerde intelligentie. De eerste vorm had vooral te maken met het vermogen om snel en abstract te kunnen denken, de tweede vorm met kennis en ervaring. Wijsheid kan men beschouwen als een variant op deze tweede vorm.

De door de intelligentie ontdekte waarheden blijven onvruchtbaar. Alleen het gevoel is in staat dromen te bevruchten. -ANATOLE FRANCE (in: Les Opinions de Jérôme Coignard) 25


ge路vreesd (bn.) 1 vrees inboezemend => geducht

26


Gevreesd door anderen Met terugwerkende kracht harpij als feeks werd ik geboren tot feeks werd ik gedoopt met verbrande vleugels de wereld ingeworpen door het vuur weer tot leven gewekt ingegaan tot de heerlijkheid tussen het licht en de duisternis kwamen de ontelbaren in de blinde vlek opnieuw tot spraakverwarring opnieuw geboren met terugwerkende kracht tot engel herboren tot zuiverheid teruggebracht tot het heilig moment tot het water de symboliek van het vuur voorbij tot de vingers op de ogen de ganse nacht met terugwerkende kracht het sacrale bewonen onder de bomen harpij treedt in tot mij en blijf mij naderkomen. Judith Herzberg, uit Zoals

27


pijn2 (de ~, ~en) 1 onaangename, vaak sterke gewaarwording in het lichaam als gevolg van verwonding of ziekte => zeer 2 geestelijk lijden, verdriet

28


Pijn De genade treft ons terwijl we in grote pijn en rusteloosheid verkeren... Soms breekt precies op dat moment een golf van licht onze duisternis binnen, en het is alsof een stem zegt: "Jij bent aanvaard [accepted]." -Paul Tillich

29


ont路hul路ling (de ~ (v.), ~en, ~en, ~en) 1 het onthullen van een standbeeld 2 openbaarmaking van een geheim of van iets dat nog onbekend was => openbaring 3 dat wat publiekelijk bekend wordt

30


de onthulling Betrokkenheid Op dit niveau van de lagen van persoonlijkheid gaat het om de zingeving. Het gaat om zeer persoonlijke vragen zoals „waartoeâ€&#x; men zijn of haar werk wil doen of nog verder gaand, wat men als zijn of haar roeping in de wereld ziet. Hier draait het dus om de vraag wat ons ten diepste beweegt om te doen wat we doen. Het gaat hier om bewustwording van de betekenis van het eigen bestaan in het grotere geheel van de wereld en van de rol die men voor zichzelf ziet in relatie tot de medemens. Terwijl het identiteitsniveau betrekking heeft op de persoonlijke eigenheid van het individu, gaat het op het niveau van betrokkenheid om betekenisverlening aan het eigen bestaan in relatie tot een groter geheel. De centrale vraag op dit niveau is waartoe ben ik, oftewel waar komt mijn persoonlijke inspiratie uit voort? Zo kan het antwoord van religieuze aard zijn, maar men kan ook denken aan betrokkenheid op de medemens, op het milieu, op een ideaal als vrede op aarde en dergelijke. In ieder geval gaat het om diepe persoonlijke waarden die de persoon beschouwt als onverbrekelijk verbonden met zijn of haar bestaan. Er is meer dan het reflecteren op de verschillende niveaus. Er is mijns inziens ook een openbaring die buiten ons omgaat, maar wel rechtstreeks op ons hart, onze kern, gericht is. Bij wedergeboorte is sprake van een vernieuwing die van binnenuit plaatsvindt.

31


moe路der路schap (het ~) 1 het moeder zijn => materniteit over路ga路ve (de ~) 1 opgave van de strijd => capitulatie 2 toewijding

32


Moederschap Een menigte Verbaasd merkte de moeder dat zij een menigte werd. Binnen enkele dagen was het gebeurd, bleek zij uiteengevallen in een waaier van vrouwen. De weerloos-blije liep daar van haar geheugen te genieten; de verslagene, die snel op weg wilde naar welke dood dan ook; de trieste die er niets van begreep, die alleen zachte vlindervleugels tegen de wangen van het kind zag slaan, onophoudelijk. Rond het groepje stormde de furie, pamfletten en woedende brieven in de handen. Achteraan ging de wanhoopsmoeder die al maanden de kapper niet had gezien. Hoe hen te hoeden, te zorgen dat elk de voeten in dezelfde richting sleept? Ons is iets overkomen, kan ze zeggen, wij zijn de menigte die moeder heet. En zij die in de verte aan het water staat, en wenkt, is een van ons. Anna Enquist uit: De tussentijd,

33


ver路driet (het ~) 1 gevoel van droefheid => droefenis, kommer, leed, smart, treurigheid, treurnis, wee stil (bn.) 1 zonder geluid => geluidloos, geruisloos; <=> lawaaierig 2 niet of weinig bewegend => als door de bliksem getroffen, bewegingloos, immobiel, onbeweeglijk, roerloos, statisch 3 rustig, kalm 4 verborgen, heimelijk 5 (van gevoelens en gedachten) niet in woorden geuit

34


Stil verdriet Geef verdriet woorden: Het verdriet dat niet spreekt fluistert in het overbelaste hart, en vraagt het te breken. -SHAKESPEARE, in Macbeth

Men moet Men moet altijd enigszins verdrietig zijn, anders is men verloren, maar men moet wel een beetje verloren zijn – van het reddeloze soort – anders zou men alleen maar gelukkig zijn, toch moet men ook gelukkig zijn, zo maar gelukkig kunnen zijn, in alle staten van geluk, anders zou men maar verdrietig zijn, enigszins verdrietig altijd. Toon Tellegen Uit: Minuscule oorlogen, niet met het blote oog zichtbaar

Aware of what will hurt you you're prepared to remain this way so sad yet safe with your afflictions afraid to start a brand new day Siouxie and the Banchees

35


te路der路heid (de ~ (v.), -heden) 1 zachte, hartelijke liefde te路der (bn.) 1 zacht en liefdevol

36


Tederheid

Er is in alle dingen een onuitputtelijke zoetheid en zuiverheid, een stilte die een bron van activiteit en vreugde vormt. Het welt op in woordenloze vriendelijkheid en stroomt uit naar mij vanuit de ongeziene wortels van alle geschapen wezens, mij teder verwelkomend, mij groetend met een onbeschrijfelijke nederigheid. Thomas Merton in zijn gedicht "Hagia Sophia" [heilige wijsheid]

37


hui路se路lijk (bn.) 1 m.b.t. het huisgezin of het huishouden 2 in kleine kring gezellig 3 veel of graag thuis zijnd <=> uithuizig

38


Huiselijkheid ma 21 sep 2009, 16:57

Nieuwerwetse huiselijkheid verovert Nederland door Marijke Snijder AMSTERDAM - Deze herfst krijgen we te maken met de trend 'nieuwerwetse huiselijkheid'. Trendwatcher Richard Lamb constateert dat men tijdens een recessie vaak op zoek gaat naar bescherming en veiligheid. Volgens Lamb zoeken velen deze geborgenheid in huiselijke kring. ”Eten is voor Nederlanders een trefpunt. We kiezen er dit najaar voor om thuis te blijven eten, we leggen onze benen op tafel en maken tijd maken voor elkaar, oftewel quality time. Doordat we meer thuisblijven, gaan ook de huishoudelijke apparaten als warme broodjes over de toonbank”. Oude vrienden 'Het is heel plat en opportunistisch', maar volgens Lamb belt men in tijden van crises snel zijn of haar oude vrienden weer op. ”Niet alleen omdat men tijdens de recessie iets kan hebben aan deze contacten, maar ook omdat men toe is aan socialiteit”. Appeltaart hype Een ander opmerkelijk verschijnsel is dat we massaal appeltaarten gaan bakken. Op Twitter zag Lamb de recepten voor ouderwetse appeltaarten al over en weer gaan. ”Recepten worden met elkaar gedeeld en het bereiden van de taart is de beleving op zich. Het is tijd om te onthaasten”. Wederopbouw Op de vraag hoe lang de crisis nog duurt, antwoordt Lamb: ”Trends kunnen wel meerdere jaren duren, zo ook de recessie. Volgend jaar zal de consument de crisis pas echt gaan voelen”. Lamb verwacht dat er vanaf 2011 pas weer wederopbouw zal plaatsvinden. Dan pas verandert de 'CrisisConsument' in een 'BalansConsument'. De 'nieuwerwetse huiselijkheid' zal voorlopig ook nog een trend blijven. ”In 2012 worden we waarschijnlijk bewust van onze haast in de afgelopen jaren. Op dat moment zal er een omslag komen en is er tijd en ruimte voor rust. We zullen vanaf dat moment minder krampachtig op zoek gaan naar huiselijkheid, maar het zal routine worden. We zijn dan in de nieuwe werkelijkheid terechtgekomen”. 39


rust (de ~, ~en, ~en) 1 toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning <=> drukte 2 het ongemoeid zijn, het vrij zijn van drukte, last of hinder <=> onrust 3 stilte

40


Rust (de witte kamer)

=>

"Als woelig water tot rust komt, wordt het langzaam helder. Als iets traag in beweging komt, komt het langzaam tot leven. Lao Tse

"Je kunt je weerspiegelingen niet in stromend water zien, maar wel in stilstaand water. Wat van zichzelf stil is, kan dingen tot stilte brengen. Tsjwang-tse

41


Stam路boom (de ~ (m.)) 1 schema van de leden van een geslacht in hun verschillende graden van verwantschap, in de vorm van een boom => genealogie, geslachtsboom, geslachtslijst, geslachtsregister, stamregister, stemma

42


Stamboom Het verhaal van ĂŠĂŠn is het verhaal van allen, ongeacht de verschillende symptomen en symbolen. JOHN FISHER

Zoeken naar wie je bent, je ouders en voorouders observerend, beschouwend en ze een plaats geven binnen wat je ziet dat je zelf bent. Herkenning, afwijzing, alles krijgt zijn plaats. In kleur en vorm zie ik in mijzelf mijn voorouders terug en allemaal tezamen en ieder apart hebben ze hun sporen nagelaten op wie ik ben, mijn karakter, mijn uiterlijk, mijn vorm en mijn innerlijk. Genetisch, maar ook door opvoeding en cultuur bepaald. Wie ben ik, waar kom ik vandaan en welke vorm nemen wij allemaal gezamenlijk in als je dat weer zou moeten geven? De metafysische taak van de mens ligt in de voortdurende uitbreiding van het bewustzijn en zijn bestemming als een individu ligt in de schepping van individueel zelf-gewaar-zijn. Bewustzijn maakt de wereld zinvol. C.G.JUNG

43


ver·war·ring (de ~ (v.), ~en) 1 het verwarren 2 verwarde toestand => confusie, desoriëntatie cha·os (de ~ (m.)) 1 toestand van ongeordendheid of verwarring => desorganisatie, wanorde, wanordelijkheid 2 de ordeloze massa voor de schepping => baaierd vrucht·baar (bn.) 1 veel vruchten voortbrengend => fertiel, vei; <=> onvruchtbaar 2 in staat kinderen of jongen voort te brengen <=> onvruchtbaar 3 veel resultaat opleverend => rendabel

44


Verwarring (vruchtbare chaos)

"Verwarring is een woord dat we bedacht hebben voor een orde die we nog niet begrijpen." Henry Miller

45


ziels路ver路want2 (bn.) 1 naar het diepste wezen verwant, met dezelfde aanleg, aard, interesse enz.

46


De zielsverwant Face to face Another life another time We're Siamese twins writhing intertwined Face to face no telling lies The masks they slide to reveal a new disguise You never can win it's the state I'm in This danger thrills and my conflict kills They say follow your heart follow it through But how can you when you're split in two? And you'll never know You'll never know De beste manier om een verwante ziel te vinden is zelf iemand met een ziel te zijn. Thomas Moore Zielsverwanten zijn twee zielen die bijzonder veel gemeen hebben. Vaak is er een connectie uit een andere incarnatie. En dikwijls passen ze astrologisch gezien perfect samen. Dat is niet altijd het geval, maar algemeen gesproken passen ze bijzonder goed samen. Het zijn zielen die naar de Aarde zijn gekomen om op een speciale manier samen te werken. Samenwerken betekent niet dat ze moeten samenwonen, sexuele partners zijn of zelfs in dezelfde stad of het zelfde land moeten wonen. Ze kùnnen samenleven, samenwerken, gehuwd zijn, ... het is de keuze van de zielsverwanten om hun manier van samenwerking te bepalen. Het werk dat ze met de zielsverwant verrichten is meestal van een bijzondere aard. Iets dat moet gebeuren, dikwijls om humanitaire redenen. Je kunt ook meer dan één zielsverwant in een incarnatie hebben. Soms is het werk met één zielsverwant af, zoals een karmische verbintenis. Wanneer dat het geval is, gaat één zielsverwant verder, soms is dat ook gewoon een keuze. Als dat gebeurt, komt er gedurende het verblijf op Aarde een andere zielsverwant voorbij, en een nieuw hoofdstuk in het leven begint. 47


eis (de ~ (m.), ~en) 1 zeer krachtig verzoek om iets 2 vordering krachtens recht of macht 3 voorwaarde voor een tegenprestatie 4 wat een persoon of zaak verlangt om tot zijn recht te komen

48


De eis

De twee wolven Op een avond vertelde een oude Cherokee Indiaan zijn kleinzoon over een strijd die zich in zijn binnenste af speelde. 'Mijn zoon, het is een gevecht tussen twee wolven'. De een heet woede, jaloezie, spijt, begeerte, arrogantie, zelfmedelijden, schuld, leugenachtigheid en egoisme. De ander heet vreugde, vrede, liefde, hoop, rust, nederigheid, vriendelijkheid, waarheid en trouw. 'En wie wint, grootvader?' En de cherokee antwoordde: 'De wolf die ik te eten geef.

49


vrien路de路lijk路heid (de ~ (v.), -heden) 1 vriendelijke houding, uiting van gunstige gezindheid => bonhomie

50


Vriendelijkheid

Niets is zo krachtig als vriendelijkheid, en niets is zo vriendelijk als echte kracht. -RALPH W. SOCKMAN

Metta soutra Laat niemand een ander misleiden of een ander verachten. Laat niemand door woede of kwaadwilligheid een ander kwaad toewensen. Zoals een moeder haar kind, haar enige kind beschermt, zo dient een grenzeloos hart alle levende wezens te koesteren, vriendelijkheid uit te stralen naar de hele wereld. Boeddha: (Het geschrift van liefdevolle vriendelijkheid)

51


sek·su·a·li·teit (de ~ (v.)) 1 beleving van seks => geslachtsleven, liefdesleven pas·sie (de ~ (v.), ~s) 1 hartstochtelijke liefde voor iets of iem. => hartstocht macht (de ~, ~en.) 1 mogelijkheid om dingen te laten gebeuren zoals men wil 2 persoon of groep die de heerschappij heeft op een bepaald gebied 3 vermogen om iets te doen, te beïnvloeden

52


Seksualiteit (macht)

Pentimento (1979) De titel Pentimento verwijst naar een begrip uit de schilderkunst en heeft betrekking op het feit dat in vroegere tijden schilderijen vaak werden overgeschilderd. Door een chemische reactie is de oude tekening door de nieuwe schildering heen te zien. In Zwartjes‟ film is te zien hoe een vrouw wordt afgevoerd naar een inrichting waar zij – evenals andere patiënten – wordt onderworpen aan een aantal mensonterende experimenten. Deze kwellingen zijn ontsproten aan de fantasie van een Japanse chirurg onder wiens leiding de inrichting staat. Hij is in het verleden als soldaat betrokken geweest bij martelpraktijken. Zwartjes laat ons in de film zijn wereld zien: oorlog, concentratiekampen, autoriteit, onderdrukking, machtswellust, seks, foltering. Toch is de film geen commentaar op die wereld, maar – zoals Gerry Waller het in een recensie in NRC Handelsblad omschreef – een instinctieve uitdrukking van Zwartjes‟ ervaringen. Het gaat dan ook te ver de beelden in de film letterlijk te duiden. Daarvoor is de film te associatief opgebouwd. Analoog aan het begrip pentimento in de schilderkunst gaat het in de film om de wereld die achter de beelden ligt – om de dialoog die Zwartjes in zijn beelden met iedere toeschouwer persoonlijk aangaat.

53


rust (de ~, ~en, ~en) 1 toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning <=> drukte 2 het ongemoeid zijn, het vrij zijn van drukte, last of hinder <=> onrust 3 stilte stil路te (de ~ (v.), ~n/~s) 1 afwezigheid van geluid => antigeluid, rust 54


Ingetogen Rust STRESS Dan, dan is het stil, stiller dan verwacht In zich naar binnenkerende cirkels denk ik Hoe de nacht zwijgend de duisternis brengt, hoe repeterend de seconden hijgen, onder het dekbed mij vervolgen De ogen gesloten, voor één nacht De deeltijd voorbij, – de morgen mijn dag?

RUST 55


sek·su·a·li·teit (de ~ (v.)) 1 beleving van seks => geslachtsleven, liefdesleven he·len1 (onov.ww.) 1 gezond worden

56


Seksualiteit (helend) Religie zonder seks is een rammelend skelet en Seks zonder religie is zonder smaak of kraak. Alan Watts

De ziel van seks De moderne mens heeft zeker niet minder, maar meer seks nodig, maar dan wel seks met een ziel. Wat dat precies is, toont dit boek ons op een reis die van de liefdesgodinnen uit de Oudheid via markies de Sade naar de rol van Eros in onze westerse cultuur voert. Seks en erotiek blijken veel mysterieuzer dan onze cultuur doet voorkomen. Thomas Moore slaagt erin de diepten van dit mysterie te peilen en de essentie van seksualiteit feilloos bloot te leggen. Daarmee stelt hij ons in staat, seksualiteit op een waardevolle manier te integreren in ons individuele en sociale leven. Thomas Moore is van Amerikaanse afkomst en bracht als lid van de orde der Servieten vele jaren door in het klooster. Na twaalf jaar monnikenleven, trad hij uit. Hij is inmiddels een gevierd auteur en een veelgevraagd spreker. Zijn eerdere boeken, Zorg voor de ziel en Zielsverwanten - beide uitgegeven door Servire - , staan sinds hun verschijning in 1993 en 1994 op de belangrijkste Amerikaanse bestsellerslijsten en zijn uitgegeven in meer dan tien talen. Moore is behalve schrijver ook psychotherapeut in de traditie van Jung en Hillman.

57


glim路lach (de ~ (m.)) 1 geluidloze lach die bestaat in een vertrekking, verbreding van de mond bin路nen1 (bw.) 1 aanduiding dat iets geschiedt of zich bevindt in een al of niet genoemde ruimte <=> buiten 58


Glimlach naar binnen Wie glimlacht in plaats van tekeer gaat, is altijd de sterkste. (Oosterse wijsheid)

Glimlach Er zijn plekken waar ik zonder glimlach niet meer langs kan. Ooit is daar een grap verteld, een kus geroofd, iets voor het eerst gedacht. Ter hoogte van mijn oor, bijvoorbeeld, heb jij me op een nacht beloofd dat eeuwigheid een leugen is, maar dat het daarom tussen ons niet minder lang gaat duren. Meer woorden waren er niet nodig – een mond spreekt van zichzelf al mooi en huid heeft een geheugen. Jij blijft mijn hals, mijn navel, mijn holte van mijn knie voor altijd bij. Zonder glimlach kan ik aan geen plek voorbij. Clara Haesaert uit: Nooit te vangen met haar eigen pen,

59


angst (de ~ (m.), ~en) 1 gevoel dat er onheil of gevaar dreigt => bangheid, huiver, vrees angst路aan路ja路gend (bn.) 1 angst veroorzakend => afschrikwekkend, angstig, angstwekkend, bang, beangstigend, schrikaanjagend, schrikwekkend, vervaarlijk, vreesaanjagend, vreeswekkend, vreselijk, wurgend 60


Angst

Waar angst heerst, kan wijsheid niet aanwezig zijn. Lactantius (260-340)

VLERKEN Nachtelijk vliegen vogels van de wilde wingerd weg Schrikbeladen klapperen vlerken dof in deemstering Knakgeluid van takken veelvuldig kort ontsluieren vlerken ĂŠĂŠn ogenblik niet-herkenbare ruimten de ruimte is van knakkende vlerken vol Plotseling zijn vogels schrikgeschud ons tot-dingen-gestolde Angst

In de angst wordt de mens zich bewust van zijn vrijheid. Jean Paul Sartre

61


kar·ma (het ~) 1 (volgens de leer van de zielsverhuizing in het hindoeïsme en boeddhisme) het geheel van goede en slechte daden en gedachten tijdens het aardse bestaan, dat iemands latere existenties as·tro·lo·gie (de ~ (v.)) 1 leer van de invloed van de hemellichamen op het lot en de aanleg van de mensen => astromantie, sterrenwichelarij Li·bra (de ~ (v.)) 1 het sterrenbeeld Weegschaal

62


Karmische astrologie, libra

Weegschaal (Libra, afkorting Lib) is een sterrenbeeld aan de hemelequator. Het ligt tussen rechte klimming 14u18m en 15u59m en tussen declinatie 0ยบ en -30ยบ. De ecliptica loopt door Weegschaal, het is dus een teken van de dierenriem, de zon staat in Weegschaal van 21 september tot 23 oktober. Het sterrenbeeld heeft in de geschiedenis bij Schorpioen (Scorpius) gehoord, en werd "Chelae Scorpionis", "de Scharen van de Schorpioen" genoemd. De naam Zuben Elgenubi betekent "zuidelijke poot van de schorpioen" Dit is het teken van harmonie. Weegschaal tracht altijd evenwicht tot stand te brengen en te bewaren. En hierbij gaat het om alle vormen van evenwicht, in de kunst, de omgeving en in omgangsvormen. Een Weegschaal schept er plezier in om naast alle noodzakelijkheden het leven tot iets moois te maken en door schoonheid en goede smaak de zintuigen te strelen. In het zoeken naar besluiten die de harmonie het minst verstoren, dus zo weinig mogelijk mensen zullen kwetsen, heeft dit teken aanmerkelijk meer tijd nodig dan de andere tekens van de dierenriem. Vandaar ook die beruchte twijfel. Als het noodzakelijk was om bepaalde veranderinge n door te voeren zal dat meestal rond het veertigste levensjaar wel achter de rug zijn waardoor Weegschaal meer in evenwicht is gekomen. Helaas gaat het leven niet altijd zoals we ons dat voorgesteld hadden en het is niet onmogelijk dat mensen in je naaste omgeving hun eigen gang wensen te gaan of hun leven gaan reorganiseren waarbij Weegschaal het gevoel heeft buiten spel te worden gezet. Ga er niet met een boogje omheen maar zet dan de nodige stappen, ook als dat zou betekenen dat een vriendschap van jaren wordt verbroken. Het leven heeft de gewoonte zo af en toe wat onverwachte gebeurtenissen op ons pad te strooien waardoor een Weegschaal zich soms plotseling weer bevindt in een situatie waarin er geen keus gemaakt kan worden. Stop met het eindeloze aarzelen en laat constructief denken het doel zijn. En vergeet niet het contact met vrienden en collega's te onderhouden. Een ouder wordende Weegschaal heeft meer dan ooit behoefte aan mensen om zich heen. Maar hiervoor moet je ook zelf stappen ondernemen en de mensen opzoeken in plaats van te blijven zitten wachten. Sluit jezelf niet af van de buitenwereld, ook niet periodes van zelfmedelijden, de omgang met anderen werkt altijd goed uit. Ga niet in een hoekje zitten kniezen en laat andere mensen niet over je heen lopen. Heerser: Venus

Kruis: Hoofd

Element: Lucht

63


man·ne·lijk (bn.) 1 tot het biologisch geslacht behorend dat voor bevruchting zorgt <=> vrouwelijk 2 sterk, zoals van mannen verwacht wordt => viriel; <=> onmannelijk, vrouwelijk 3 [taalk.] behorend tot de naamwoorden waarnaar verwezen wordt met 'hij' => masculien man·ne·lijk·heid (de ~ (v.), -heden) 1 kracht zoals aan mannen wordt toegeschreven

64


Mannelijkheid "Eva werd niet als een soort accessoire van Adam geschapen, maar Adam was het eerste ontwerp voor Eva." Heel mijn leven worstel ik al met de balans tussen het manlijke en het vrouwelijke. Ik was een meisje, en dat was ik ook echt, maar ergens was er iets wat me vertelde: ik ben het broertje, ik wil een broertje, ik zou een jongen kunnen zijn, ik ben de zoon die mijn vader niet heeft. Ook later was ik een jonge vrouw, maar wat een jongen kon, kon ik ook. En dat is lang zo gebleven. Ik was beide, de vrouw, maar ook de man. Het was niet iets waar ik over sprak, en het was niet echt een probleem. Het was. Pas veel later in mijn leven werd mij door Ellen B, voetreflexologe en helderziende, na een behandeling verteld dat ze een man bij me zag staan tijdens een behandeling. Het bleef lang stil, ze keek, ze wachtte. Hij hoort bij jou, jullie zijn even oud,‌‌. hij is je tweelingbroer. De disappearing twin, daar was hij en het maakte me compleet. Er gleed een rilling over mijn rug, een golf van emoties viel over me heen. Daar was mijn antwoord. Het puzzelstukje wat ik miste, en nooit had ik gedacht dat dat het antwoord zou zijn, maar ik voelde direct dat het klopte. Ik verwelkomde mijn broer, die er altijd was geweest, die ik heb gevoeld en die ik nooit heb gezien. Er was herkenning, in gedachten sprak ik met hem, en accepteerde zijn stille aanwezigheid. En toen pas kon ik afscheid nemen van hem, mijn dubbele identiteit achter me laten, in begrip, rust en harmonie, en verder gaan met mijn

Vrouw zijn

65


kij路ken1 (onov.ww.) 1 met aandacht, gericht zien => blikken, loeken 2 eruitzien kij路ken2 (ov.ww.) 1 bekijken 2 zien (ov.ww.) 1 met de ogen waarnemen => aanschouwen 2 innerlijk waarnemen

66


Kijken en zien De mens kijkt niet met zijn ogen, maar met zijn bewustzijn. „ Paul Liekens

De wil (atma) wil zichzelf kennen, en het bewustzijn wordt gewekt, en met het ontwaken van bewustzijn, wordt de wil in tweeĂŤn gesplitst. De ene wil, heel en compleet in zichzelf, is nu tegelijkertijd de handelende persoon en degene die dat observeert. Aldus is de mens in staat gesteld te zien, maar tegelijkertijd is er iets dat hij niet kan zien, en dat is zijn eigen ware natuur. D.Suzuk

Je blik zal enkel helder worden wanneer je in je hart kijkt... Wie naar buiten kijkt, droomt. Wie naar binnen kijkt, wordt wakker. Carl Gustav Jung

Waren de vensters van de ziel werkelijk gereinigd, dan zouden we alles kunnen zien, zoals het waarlijk is: Eindeloos ! Want nu heeft de mens zichzelf nog opgesloten en ziet de wereld alleen door de smalle kieren van zijn kelderluik. William Blake Het is onmogelijk iets buiten jezelf waar te nemen, als je het niet ook in je eigen innerlijk kunt waarnemen.ANTHONY DE MELLO Het oog ziet enkel dat wat de geest (voor)bereid is om te vatten. -HENRI L. BERGSON

67


macht (de ~, ~en, ~en, ~en, ~en, ~en) 1 mogelijkheid om dingen te laten gebeuren zoals men wil 2 persoon of groep die de heerschappij heeft op een bepaald gebied 3 vermogen om iets te doen, te be誰nvloeden 4 mogendheid

68


Macht KAHLIL GIBRAN: Als God de kracht, God de macht, God de geest, God het onderbewustzijn van het Leven in alle strijd is die op deze planeet plaatsvindt, moet Hij in deze oorlog van volkeren zijn. Hij is deze oorlog, zoals Hij alle oorlogen is. Hij, de machtige, vecht voor een machtiger zelf, een helderder zelf, een zelf van hoger leven. De geest (the mind) van deze wereld is niet vrij van haar lichaam - en zolang het lichaam vecht voor meer leven, zal de geest blijven vechten voor meer leven, meer geest. Er is niet zoiets als de strijd om de dood. Er is niets op deze planeet dan een strijd om het Leven. Elke fysieke of mentale beweging, elke golf van de zee en elke gedachte of droom is een strijd om mĂŠĂŠr leven.

De zwakheid van macht is dat zij alleen gelooft in macht. P.Valery

De moderne mens kent de stilte niet meer. Ik bedoel niet de 'lekkere' stilte tijdens een wandeling in de bergen, waarna je vervolgens in het dal weer je walkman opzet. Nee, ik bedoel de stilte die er altijd is. De stilte die ik heb ervaren op Nieuw-Guinea. Stilte die macht heeft. [...] We kennen dit soort intense stilte niet meer. Daardoor ervaren we de wereld ook niet langer als een mysterie. Dr. J. van Baal

"Als de kracht van liefde sterker is dan de liefde voor macht, dan pas is er vrede."

69


ziel (de ~ (v.), ~en) 1 het wezen van het niet-stoffelijke van de mens => mensenziel 2 menselijk individu [ongeacht leeftijd of sekse] => mens 3 de voornaamste, werkende kracht in iets 4 het inwendige van bepaalde voorwerpen droom (de ~ (m.), dromen) 1 het dromen, toestand dat men droomt 2 ideaal waarover men droomt

70


De ziel (droom)

“Silesius droomt� Dromen zijn waar omdat ze gebeuren, onwaar omdat niemand ze ziet behalve de eenzame dromer, in zijn ogen alleen van hemzelf. Niemand droomt ons terwijl wij het weten. Het hart van de dromer blijft kloppen, zijn ogen schrijven zijn droom, hij is nu niet in de wereld. Hij slaapt binnen en buiten de tijd. De ziel heeft twee ogen, dat droomt hij. Het ene kijkt naar de uren, het andere ziet er doorheen, tot waar de duur nooit meer ophoudt, het kijken vergaat in het zien. Cees Nooteboom

Soms dringt de drang, de droom tot een gestalte en wordt het lichaam

Droom

71


vro路lijk (bn.) 1 blij, in lichte stemming 2 aangenaam stemmend => fideel [iron.] vro路lijk路heid (de ~ (v.), -heden) 1 het vrolijk zijn 2 plezier

72


Vrolijkheid "Er zijn weinig gaven waarmee men in het leven zoveel goed kan doen als met eenvoudige vrolijkheid." Allard Pierson "Qui rend justice à la gaieté? Les âmes tristes. Celles-ci savent que la gaieté est un élan et une vigueur, que d'ordinaire elle est de la bonté dissimulée et que, fût-elle pure affaire de tempérament et d'humeur, elle est un bienfait."

73


woe路dend (bn.) 1 zeer boos => bloedlink, dan is het huis te klein, des duivels, driftig, duivels, fulminant, furieus, giftig, hels, kwaad, laaiend, nijdig, pisnijdig, pissig, rabiaat, razend, rebels op, spinnijdig, toornig, witheet, woest, ziedend woe路de (de ~) 1 grote boosheid => frenesie, furie, gramschap, nijd, toorn

74


Woede

"Zoals opgeslagen warmte wordt omgezet in energie, kan

woede die beheerst wordt, worden omgezet in een kracht die de wereld kan bewegen." Mahatma Gandhi

"Door genegenheid breng je mensen op andere gedachten, niet door woede. "

Dalai Lama

Hoe vaak komt het niet voor dat een boos iemand zich vol woede verzet tegen wat zijn eigen diepste zelf hem voorhoudt. Frank herbert, Dune

75


vriend路schap (de ~ (v.), ~pen) 1 betrekking van personen tot elkaar als vrienden => camaraderie, kameraadschap; <=> vijandschap vriend路schaps路band (de ~ (m.)) 1 band die vrienden aan elkaar verbindt vriend (de ~ (m.), ~en) 1 iem. aan wie men door genegenheid en persoonlijke voorkeur verbonden is => compagnon, gabber, gezel, kameraad, kompaan, kornuit, maat, makker, vrind 76


Vriendschappen At the end, it's not the words of our enemies that you will remember but the silence of your friends that you will remember. (Dr. Martin Luther King)

Het geluk vermenigvuldigt zich slechts wanneer je het met iemand deelt. (Cesbron)

Vrienden zijn die zeldzame mensen die vragen hoe het met je gaat en dan wachten op je antwoord. (Onbekend

77


ziel (de ~ (v.), ~en) 1 het wezen van het niet-stoffelijke van de mens => mensenziel 2 menselijk individu [ongeacht leeftijd of sekse] => mens 3 de voornaamste, werkende kracht in iets 4 het inwendige van bepaalde voorwerpen

"Verbeelding is het oog van de ziel." Auteur: Joseph 78


De ziel "Door het genezen van je ziel, zul je haar verlossen van alle kwaad, van alle droefenis." Auteur: Pythagoras Duncan MacDougall (1866 - 15 oktober 1920) was een Amerikaanse arts uit Haverhill (Massachusetts). In 1907 voerde MacDougall een medisch experiment uit door zes patiënten tijdens hun sterfproces te wegen. De bedden werden op een industriële weegschaal geplaatst zodat het gewicht van de patiënt voor, tijdens en na de dood in de gaten kon worden gehouden. De zes patiënten verloren enkele minuten tot uren na hun dood een beetje gewicht, gemiddeld 21 gram. Op grond hiervan stelde hij vast dat het menselijk lichaam bij het intreden van de dood 21 gram verliest, wat het gewicht van de ziel zou zijn. MacDougall woog verder ook stervende schapen en honden. De schapen werden tijdens het overlijden iets zwaarder en verloren dit extra gewicht na de dood weer, terwijl honden zwaarder noch lichter werden. Hieruit concludeerde MacDougall dat zich bij de schapen portalen vormden die de ziel transporteerden en daarna weer verdwenen, en dat honden in het geheel geen ziel hadden. De resultaten zijn weliswaar gepubliceerd maar nooit gereproduceerd. Heden ten dage is de consensus dat het onderzoek geen enkele wetenschappelijke waarde heeft.

"Denken is het spreken van de ziel met zichzelf." Auteur: Plato

79


nie路tig (bn.) 1 [jur.] ongeldig 2 onbeduidend, zonder waarde 3 piepklein

80


Nietigheid (het niet-zijn) Niet het te zijn of niet te zijn is de levensopgaaf maar het mysterie van het zijn vult alles. Het eigen zijn. Dat over alles te leggen. VAN OSTAYEN

„ Het Ene is Tao, dat alles kan doen door niets te doen. Het is Zijn, en het is Niet-Zijn. Het is in de mier, in het gras, in de tegels, in uitwerpselen, overal. De kentekenen ervan zijn Volledigheid, het Alles-Omhelzende, het Geheel. Het heeft werkelijkheid en klaarblijkelijkheid, maar geen handeling en vorm. Het kan worden overgedragen maar niet ontvangen. Het kan bereikt worden maar niet gezien. Het bestaat vanuit en door zichzelf. Het bestond eerder dan Hemel en Aarde en inderdaad voor alle eeuwigheid. Het maakt dat de goden goddelijk zijn en de wereld geschapen. Het staat boven de horizon, maar het is niet hoog. Het staat onder het laagtepunt, maar het is niet laag. Het gaat aan de Hemel en Aarde vooraf, maar het is niet oud. Het is ouder dan het oudste, maar het is niet oud. CHUANG-TSE

Teneinde kenner van het Al-Zelf te worden, wees eerst van het Zelf de kenner, zo zegt de grote Wet. Om tot kennis van dat Zelf te komen, moet gij het Zelf opgeven voor het Niet-zelf, Zijn voor Niet-Zijn. H.P.BLAVATSKY

81


com路plex2 (bn.) 1 samengesteld en ingewikkeld com路plexi路teit de; v -en ingewikkeldheid

82


Complexiteit Uit Wikipedia Het begrip "complexiteit" wordt in verschillende deelgebieden van de wetenschap op verschillende manieren gedefinieerd. Seth Lloyd van het MIT schrijft dat hij in een presentatie eens 32 definities van complexiteit gaf. Over het algemeen wordt ervan uitgegaan dat er bij complexiteit sprake is van veel afzonderlijke componenten in een systeem, die allerlei vormen van interactie vertonen, en dat complexiteit in ieder geval samenhangt met het totale aantal componenten. Wat in dit verband echter precies "complex" of "eenvoudig" mag heten is echter niet objectief te duiden en verandert bovendien voortdurend. Een eenvoudige definitie van complexiteit is de tijd die iemand nodig heeft om iets te begrijpen. Daarom is complexiteit relatief. Wat voor een mens erg complex is, is voor een computer een peulenschil en vice versa. 'Eenvoud is in wezen complexiteit en men dient het wezenlijke te koesteren om te begrijpen hoe veelbetekenend dat is' Constantin Brâncuşi

"Chaos, complexiteit en besluitvorming" Peter Ramaekers Het eerder besproken principe van transcendentie van kennis is ook hier aan de orde. De buitenwereld kan worden gezien als een projectie van onze innerlijke wereld. Door innerlijke, intuïtieve kennis te gebruiken overstijgen we een vraagstelling uit de buitenwereld en is het gemakkelijker om tot goed gefundeerde analyses of besluiten te komen. Als we het bovenstaande bekijken vanuit de complexiteitstheorie dan kunnen we een concept in onze geest gekoppeld aan een vraagstelling of gekoppeld aan een nieuwe waarneming als een attractor beschouwen. Natuurlijk zijn er vaak verschillende concepten in de „ideeënruimte‟ die in het denkproces strijden om onze aandacht. En wanneer onze zintuigen iets waarnemen dan wordt dit gekoppeld aan een concept, tenminste als we het kunnen herkennen. Niet herkenbare zintuiglijke input vraagt om het aanmaken van nieuwe concepten of het leggen van (nieuwe) verbindingen tussen bestaande concepten. En dat gaat – zo blijkt uit de gegeven voorbeelden - blijkbaar het beste als het directe waak)bewustzijn min of meer is uitgeschakeld. 83


kracht (de ~, ~en) 1 fysiek vermogen, sterkte van het lichaam of een deel daarvan => power 2 geestelijk, zedelijk en fysiek vermogen en de bundeling hiervan 3 [nat.] elke oorzaak die in staat is een lichaam in beweging te brengen of een bestaande beweging te veranderen 4 werking 5 factor die invloed uitoefent 84


Kracht Wanneer de Tienduizend dingen in hun eenheid worden geschouwd, dan keren we terug naar de Oorsprong en verblijven waar we altijd zijn geweest. SEN T'SEN

Vergeet niet, het is de geheime kracht, diep in ons weggeborgen, die onze drijfveren stuurt; daar komt die overredende stem vandaan, daar ligt de kern van het leven, daar, zouden we zelfs kunnen zeggen, is de mens zichzelve." Marcus Aurelius

85


zacht路moe路dig bn, bw zachtaardig zachtmoedigheid 1) Barmhartigheid

86


Zachtmoedigheid 57. Soen, het zachtmoedige, het indringende, de wind Soen is een der acht dubbele trigrammen. Het is de oudste dochter, heeft als beeld de wind of het hout, als eigenschap de zachtmoedigheid, die nochtans binnendringt gelijk de wind of het hout met zijn wortels. Het donkere, dat op zich star en onbeweeglijk is, wordt opgelost door het indringende lichte principe waaraan het zich met zachtmoedigheid onderwerpt. In de natuur is het de wind die de opeengepakte wolken uiteendrijft en een vrolijke, heldere hemel schept. In het mensenleven is het de doordringende klaarheid van oordeel die alle sombere bijgedachten op de vlucht drijft. En in het leven van de gemeenschap is het de machtige invloed van een belangrijke persoonlijkheid die alle lichtschuwe intriges blootlegt en onschadelijk maakt. Het Oordeel Het Zachtmoedige. Welslagen door kleine dingen. Bevorderlijk is het een plaats te hebben Waar men heen kan gaan. Bevorderlijk is het de grote man te zien. Het indringen brengt brengt geleidelijke en weinig opvallende werkingen teweeg. Er wordt niets geforceerd, de onafgebroken zachte druk moet het doen. Hiermee bereikt men een minder opvallend effect dan wanneer men met overrompeling werkt, maar het is duurzamer en volkomener. Om op deze wijze te kunnen werken moet men een vastomlijnd doel hebben. Want men bereikt alleen iets wanneer de be誰nvloeding steeds in dezelfde richting werkt. Het kleine kan slechts dan iets bereiken wanneer het zich overgeeft aan de leiding van een bekwaam man, die de capaciteit bezit tot het scheppen van orde. Het beeld Winden die elkaar opvolgen: Het beeld van het Zachtmoedig-indringende. Zo verbreidt de edele zijn geboden En brengt hij zijn zaken tot stand. Het indringende van de wind berust op zijn aanhouden. Daardoor wordt hij zo machtig. Hij neemt de tijd als middel om te werken. Zo moet ook de gedachte van de heerser in de volksziel binnendringen. Ook daarvoor is een aanhoudende inwerking door voorlichting en gebod nodig. Eerst dan, wanneer het gebod ingang heeft gevonden, kan men bij zijn handelingen daarop voortbouwen. Onvoorbereid ingrijpen schrikt de mensen alleen maar af en wekt overal verzet. 87


ver路bre路ken -brak, h -broken 1 kapotmaken 2 schenden: een contract ~ Liefdesrelatie 1) Affaire 2) Liaison 3) Liefdesavontuur 4) Liefdesbetrekking 5) Relatie 6) Verhouding 7) Verkering

88


Verbroken liefdesrelaties Niet het gebrek aan liefde, maar het gebrek aan vriendschap is oorzaak van ongelukkige huwelijken. -FRIEDRICH NIETZSCHE Shall I compare thee to a summer‟s day? Thou art more lovely and more temperate: Rough winds do shake the darling buds of May, And summer‟s lease hath all too short a date: Sometime too hot the eye of heaven shines, And often is his gold complexion dimm‟d: And every fair from fair sometime declines, By chance, or nature‟s changing course untrimm‟d; But thy eternal summer shall not fade, Nor lose possession of that fair thou ow‟st, Nor shall death brag thou wander‟st in his shade, When in eternal lines to time thou grow‟st; So long as men can breathe, or eyes can see, So long lives this, and gives life to thee. Shakespeare Wij kunnen eigenlijk alleen maar vrij ademhalen als een gemeenschappelijk doel, dat boven ons eigen ik uitgaat, ons met andere mensen verbindt. De ervaring leert ons dat de liefde niet hierin bestaat dat men naar elkaar kijkt, maar dat men samen in dezelfde richting kijkt. -ANTOINE DE SAINT EXCUPÉRY 89


90


Nawoord Wat is Psychosynthese?

Psychosynthese gaat uit van de eenheid (synthese): lichaam, ziel en geest. -De mens heeft een persoonlijkheid en is een ziel. De persoonlijkheid is gekoppeld aan het lichaam en wordt mentaal (onder andere) gevoed door woorden. -De ziel is de intermediair tussen „hemel en aarde‟ en vindt in het aardse leven haar woning in het gevoels- en ervaringsleven van de mens. De ziel wordt gevoed door beelden. -De geest haalt en brengt zijn voeding in de stilte van de innerlijke, geestelijke wereld van de mens. Thomas Moore, zegt in zijn prachtige boek „Zorg voor de ziel‟: ‘Het is onmogelijk een exacte definitie te geven van de ziel. Definities opstellen is hoe dan ook een intellectuele onderneming; de ziel maakt liever gebruik van de verbeelding.’ ‘De voornaamste kwaal van de twintigste eeuw, die deel uitmaakt van al onze problemen en die ons individueel en maatschappelijk treft, is ‘verlies van de ziel’. Wanneer de ziel wordt verwaarloosd verdwijnt zij niet zomaar; zij komt symptomatisch tevoorschijn in de vorm van obsessies, verslavingen, gewelddadigheid en het verlies van betekenis. Het is verleidelijk deze symptomen te isoleren, of een poging te doen ze stuk voor stuk uit te bannen; maar het werkelijke probleem is dat we onze wijsheid en zelfs onze belangstelling ten aanzien van de ziel zijn kwijtgeraakt. Er zijn tegenwoordig maar weinig specialisten op het gebied van de ziel om ons te adviseren wanneer we gebukt gaan onder somberheid en emotionele pijn, of wanneer we als natie worden geconfronteerd met een massa dreigende kwaden. Maar in onze geschiedschrijving beschikken we over opmerkelijke bronnen van inzicht, van de hand van mensen die de aard en de behoeften van de ziel gedetailleerd hebben beschreven; het verleden kan ons dus een leidraad bieden bij het herstellen van die wijsheid. (www.impliziet.nl)

91


92


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.